TÌM HIỂU VỀ CUỘC ĐỜI HỒ CHÍ MINH - HỒ TUẤN HÙNG

H Tun Hng

Tm hiu v cuc iH Ch Minh

Ngi dch: Thi Vn

2Thi Vn http://ethongluan.org

Li ngi dch

H Ch Minh sinh bnh kho (Tm hiu v cuc i H Ch Minh) doGio s H Tun Hng, mt ngi tt nghip khoa Lch s ca Trng i HcQuc Lp i Loan dnh nhiu cng sc nghin cu trong nhng nm qua, c Nhxut bn Bch Tng Vn Ha n hnh ti i Loan vo ngy 01/11/2008 (m sISBN: 9789866820779).

H Tun Hng sinh nm 1949 (c ti liu ni l sinh nm 1948), ti Miu Lt,ng La, i Loan, l chu rut H Tp Chng (m ng khng nh chnh l Chtch H Ch Minh) tng dy hc hn 30 nm, ng thi ng cn l vin chc cao cpGio Dc Hnh Chnh. Theo Gio s H Tun Hng, H Ch Minh xut thn l ngithuc sc tc Khch Gia (Hakka, ngi Vit gi l H ) ti huyn Miu Lt, a khung La, i Loan.

Ton b cuc i hot ng cch mng ca ng c tc gi tm hiu klng trn c s tham kho nhiu ngun t liu cng nh nhn chng. Tc phm HCh Minh sinh bnh kho dy 342 trang, kh 15 x 21 cm, ba cng, in ch ni.

Phn m u gm cc bi gii thiu ca tin sinh Chung Triu Chnh, lut sKit Chng v ca tc gi. Phn chnh c chia lm 6 thin, t h t nh sau:

I / Hi kch tro rng i phng (Thu long chuyn phng ch h khc)II/ Ve su lt xc, tht gi kip ngi (Kim thin thot xc thc gi nhn

sinh)III/ Nhng nm thng phiu bt (Phiu bc lu lng ch tu nguyt)IV/ Khc ca bun v tnh yu, hn nhn (Hn nhn luyn tnh ch bi ca)V/ Hn vn Nht k trong t v Di chc (Hn vn Ngc trung nht k

d Di chc)VI/ H mn, i li cm ngh (Lc mc cm ngn)Cun sch kh dy, cng vic chuyn ng mt nhiu thi gian v cng sc,

tuy nhin, ngi dch c gng dch trn vn cung cp cho bn c mt ci nhnmi v nhn vt huyn thoi H Ch Minh, cn vic ng hay sai xin cng lunthm nh, chng ti khng dm lm bn.

Thng Ging nm 2013Thi Vn

Mc lc


Li gii thiu 1Ngi k l, chuyn k l, sch k l

Li gii thiu 2Tin c bng chng, b khuyt v dng li lch sThay li taMn u bc g tm mng che huyn bTm mng huyn b che mt H Ch MinhH Ch Minh c phi n t i Loan?

THIN IHi kch tro rng i phng

Mn mtS tht v ci cht ca Nguyn i QucNhng n s v con ngi H Ch MinhNguyn i Quc cht tht hay cht gi?Bo ch a tin Nguyn i Quc cht bi bnh lao phiB mt v ci cht ca Nguyn i QucSai lm ca H Ch Minh v vic t nhn "mnh b cht"H s bnh n Nguyn i Quc v H Ch MinhH s bnh lao phi ca Nguyn i Quc

Mn haiTit mc Nguyn i Quc "cht ri sng li"

V n Nguyn i Quc b bt ti Hng CngV n "Ta Hng Cng thm vn Nguyn i Quc"Vin Khu mt Hong gia London xt x - Chng nV n Nguyn i Quc n Singapore b buc phi quay li Hng CngS kin Nguyn i Quc mt tch Hng CngNguyn i Quc trn ng t hng Cng n H MnS kin H Ch Minh t H Mn n Thng HiB phim "Nguyn i Quc thot him Hng Cng".

THIN IIVe su thot xc, tht gi kip ngi

Thi gian v v i hot ng trng nhauCng ln c i, mt n mt hinNgy thnh lp ng Cng sn Vit NamBnh phi trm trng, sc khe suy gimCng tn nn c s nhm lnH s H Tp Chng b bt Qung ChuNhng ghi chp v s kin H Ch Minh b bt Qung ChuLng ch Tn vit v s kin H Ch Minh b bt Qung ChuNg Trc Lu i Loan v trng thin tiu thuyt "H Ch Minh"H Tp Chng b bt H Nam, giam ti nh ngc "Nam Thch u"


"Hi k Trnh Siu Ln": H Ch Minh b bt Qung ChuB mt "H Tp Chng b bt Qung Chu"Tiu s gin lc H Tp ChngTiu s Nguyn i QucPh lc1nh ca Nguyn i Quc v H Ch Minh trong h sPh lc 2"Hi c Trnh Siu Ln - Truyn Ph i Khnh"

THIN IIINhng nm thng Phiu bt

Mn mtH Ch Minh Lin X (1933- 1938)H Ch Minh n Mc T Khoa vo thi gian no?S tht v s kin H Ch Minh b kt n t hnhQuc t cng sn o din v kch "Mn xc hon hn"Vera Vasilieva v H Ch MinhVic ci to v hc tp ca H Ch Minhi hi i biu Quc t cng sn ln th VIIH Ch Minh ri khi Mc T Khoa

Mn haiH Ch Minh Trung Quc (1938 - 1945)Ngn dm xa xi n Din AnC quan Bt l qun Qu LmBan hun luyn cn b chin tranh du kch Hnh Sn, H Namng b Hi ngoi ng Cng sn ng DngMt trn Vit Nam c lp ng minhB bt Qung Ty v tp th "Nht k trong t"Tr li Bc Pha, thng tm khi caCon ngi tht ca H Ch MinhH Ch Minh chp hnh "nhim v b mt""i Loan nht nht tn bo"By bc th t Trung QucMi mt (11) bi vit trong "Cu vong nht bo"H Ch Minh ngy to s kin Nguyn i Quc sng li

THIN IVKhc ca bun v chuyn hn nhn tnh iH s hn nhn H Ch MinhChuyn hoang ng v o c thnh nhnCu tr v cu ng tr v ngMi tnh u ca Nguyn i Quc vi c BreiereBreiere v BourdonMi tnh u ca Nguyn i QucNghi n i tnh gi toTng Tuyt Minh, ngi v u tin ca Nguyn i QucH s v hn nhn, tnh i gia Nguyn i Quc v Tng Tuyt MinhH s v hn nhn, tnh i gia Nguyn i Quc v Tng Tuyt MinhTrung Cng n giu chuyn hn nhn Tng Tuyt MinhHn nhn Tng Tuyt Minh, tht gi - mt v n kp


Tng Tuyt Minh lc tui gi Tm nh chn dungKhi la chin tranh chng kin tnh yu N s Nguyn Th Minh KhaiT khc bi ca i tnhH s hn nhn ca Nguyn Th Minh KhaiS tht v quan h hn nhngia Nguyn i Quc v Nguyn Th Minh KhaiHn c ca L Hng Phong v Nguyn Th Minh KhaiB danh P.C.Lin ca H Ch Minh khng phi l Nguyn i QucH Ch Minh v tri k m hng Lm Y Lan tiu thH s v mi tnh H Ch Minh v Lm Y LanMi tnh ca H Ch Minh v Lm Y LanS tht v mi tnh ca Lm Y LanChuyn tnh gia H Ch Minh v Th LcMi tnh ca H Ch Minh v Nng Th XunTng kt v hn nhn v tnh i trong cuc i H Ch Minh

THIN VCh Hn Nht k trong t v Di chc

Kh nng Trung vn ca H Ch MinhQu trnh Nguyn i Quc hc tp ng vnTrnh ng vn ca H Tp ChngTp th Nht k trong t ca H Ch Minh134 bi th trong tp Nht k trong tNht k trong t l tc phm ca mt ngi thuc sc tc Khch GiaTh php ch Hn ca H Ch MinhDi chc ca H Ch Minh lc lm chungNi dung Di chc ca H Ch MinhNhng nghi vn v Di chc H Ch MinhNhng b mt v vic bo tn di th H Ch Minh

THIN VIH mn v i li cm ngh

Lng l suy t khi mn hGhi nh li dn, nhn v tng lai

Ti liu tham kho


Li gii thiu 1

Ngi k l, chuyn k l, sch k l

My ngy trc, ngi hiu trng L T Bng, mt ng s hi hu cngtc gi cun sch "Tm hiu v cuc i H Ch Minh" l H Tun Hng n thm tx. Nghe H qun nh nhng i ti, khin ti cng hiu r v con ngi k l, s vick l v H Ch Minh, lnh t v i ca dn tc Vit Nam, thc lm cho ngi taphi p bn kinh s, nn nhn li vit my dng th thin by t lng mnh.

iu khin cho tc gi gi l "k l", th nht, H Ch Minh ng nhin lngi ng La, Miu Lt, i Loan. Ci m mi ngi u bit H Ch Mi nh l,vo nhng nm bn mi, nm mi ca th k XX, ng c xem l bc anh hngthi i m i o ca chng ta c vinh d sinh ra, vn l con ngi ngi bnhthng, bng nhin c mt nc khc tn xng lm Quc Ph.

Th hai, cn c vo "Li ni u" ca H qun, H Ch Minh v nh vn hani ting i Loan Ng Trc Lu trc y tng quen bit nhau. Ng tin sinh cnc coi l tc gia ln vn hc i Loan vit tc phm "a con ci chu ". Theocch hiu ca H qun, " th" chnh l vit v con ngi v s nghip H Ch Minh.Trong k c cc bc cao nin gia nh ti, Ng tin sinh tng ni, " th" nguyn tnl "H Ch Minh", nhn v cc th lnh cng sn ph ha theo, thi k phn c ng,chng Nga X mnh lit, nn buc phi i thnh "H Thi Minh". n khi cunsch c c xut bn ti Nht li i tn mt ln na thnh "a con ci chu ".Kh m tng tng ng v H Ch Minh li l ch quen bit.

Tht ra trn i ny khng thiu g chuyn l, nhng chuyn m tc gi kqu tnh lm ti chong vng. p li li thnh cu ca H qun, ti vit bi t ny.

Thng 7 nm 2008Tin Tng thng ph T chnh

Chung Triu Chnh


Li gii thiu 2

Tin c bng chng, b khuyt v dng li lch s

Ti quen bit tc gi H Tun Hng hn ba mi nm, ni l bn thn cngkhng qu. My nm trc, trong mt cuc tr truyn m ting Khch Gia gi l"nh trng ming", ng ni hon thnh s ph thc ca gia tc l tm hiu cngi ch H Tp Chng mt tch nhiu nm trong thi lon. Tht ng tic llc u, gia tc khng my tin tng, v th ng phi u t thi gian, cng sc sutm t liu, dn nhiu lun c t cc ngun khc nhau, thm ch cn nhiu ln ra ncngoi, tm hiu ti cc vn kh ln, cui cng vit c mt cng trn h kho cuni ting, dng li chn tng lch s v con ngi H Ch Minh. Tm lng ca ngtht ng knh, tnh cm ca ng tht ng trn trng.

T nhng chng c c c, H qun vt qua s cch tr thi gian, sutm v s ti liu lch s trong v ngoi nc, cc chng ny va su, va rng vi tin cy cao. Sau na l phng php trnh by, din gii ch ng c, H qun s dngphng php so snh. Nhng ch cn nghi ng hoc do s cch tr v khng gian,thi gian th ly a s thng thiu s, t s chng, chp ni s kin, c bit l dng"Nht k trong t" i chng vi tc ng, thnh ng dn gian Khch Gia, c s cnnhc, n o. T , tc gi dng li chn tng lch s qua s sng lc, bkhuyt, khng b st bt c vic ln nh no lin quan n cuc i Nguyn i Quccng nh H Ch Minh bng chng c sc thuyt phc v s phn tch hp l,trnh by khch quan, khoa hc.

H qun ly t cch thn tc, v ngi ch m tm c li gii cu kh.V tnh, ng tn lc lm vi c n ni n chn, v l, ng lun gi c tinh thnkhch quan, trung thc. iu may mn cho cun sch l l tr vt ln trn tnhcm. Ti khm phc t cch ca H qun bn vit bi t ny.

Ngy 10 thng 8 nm 2008Vn phng lut s php lut Kit Chng

Lut s ng Nh o


Thay li ta

Mn u bc g tm mng che huyn b

Tm mng huyn b che mt H Ch Minh

c nh lnh o ni ting trong lch s hin i, t nhiu u c nhngb mt ring ging nh tm mng che mt. Nhng b mt ny rt t khic cng khai minh bch, trong , H Ch Minh, lnh t v i ca

Vit Nam l mt trng hp in hnh. Cho d hin gi l thin n in k th hai, kthut truyn thng hin i c mt khp ni, H Ch Minh yn ngh trong quan tithy tinh ti lng Ba nh H Ni bn mi nm , nhng hon cnh gia nh, lchtrnh hc tp, kh nng ngn ng, l tng ng c cch mng, thc trng hn nhn,qu trnh hot ng ti Quc t cng sn, thm ch ngy sinh v ngy mt cng vncn tn ti rt nhiu nghi vn. Mc cho cc tc gi vit truyn k tm mi cch lpghp t liu, cui cng, vn khng th no dng li c v trnh by mt cch thuytphc chn dung lch s H Ch Minh.

Nh s hc Vit Nam, gio s Nguyn Th Anh, tin s vn hc v nhn vni hc Sorbonne, Paris, Php, tng l gim c i hc Thun Ha, ch nhim khoaVn S i hc Si Gn, gio s thnh ging i hc Harvard Hoa K, ch nhimkhoa Lch s vn ha ng Dng, i hc Sorbonne, dy cng nghin cu v HCh Minh v c nhng kin gii c o. Trong tc phm "Con ng chnh tr caH Ch Minh", Nguyn gio s tng ni: "Cho d khng thiu nhng tc phm vitv H Ch Minh, cho d ng mt t lu, nhng vn cn tn ti kh nhiu nghi vnv mu thun trong cuc i nhn vt chnh tr ny. Do ng c thi quen che giu qukh v nhng hot ng ca mnh, c xa sch cc du vt, v th, mi c gng tmhiu nhng chi tit chn thc trong cuc i hot ng ca ng chng khc g ngtrong m my m vn v m thng hoa vy. V th, ta ch c th suy on m thi.H Ch Minh c n ba ci tn gi, t mnh k chuyn v mnh y trn sc thi thnb vi nhiu s hm h, v vn tnh tit nghi hoc, chng nhng khng th phn tchr rng, m cn bng nhin t tng bc mnh vi mc ch tuyn truyn cho snghip chnh tr hoc l mt thnh nhn. Tuy vy, cc nh s hc trng k nghincu, n lc bc g dn lp mn che ph vn lm chn dung H Ch Mnh b bindng hoc b t v thi qu qua cc tc phm truyn k, ch c iu l vn cha tm raim mu cht.

Nh s hc Hoa K, gio s William J. Duiker, l mt hc gi trc vit chuynnghin cu v H Ch Minh. Thi k chin tranh Vit Nam, William J. Duiker lmvic i s qun Hoa K, trc sau c gn ba mi nm nghin cu v H ChMinh, c m t s Qu v Hi hc thut Hoa K ti tr. William J. Duiker cngthng tho cc ting Anh, Php, Nga v Vit, vo c hu ht cc th vin ln nhchu , chu u v chu M, trong c nhiu ln cng i vi cc quan chc chnhquyn Vit Nam su tm t liu c lin quan n H Ch Minh, v tm c nhngti liu qu him.

C


Vo nm 2000, William J. Duiker hon thnh tc phm "Truyn H ChMinh", xut bn bng ting Anh, dy 700 trang, tuy nhin chnh ng cng phi thanhn, khng th no tm c n hng ti liu c quan u no, bi lun c s ngncn vic tm ra s tht. William J. Duiker ni: "Nhng ti liu nm Trung tm Lutr H Ni u khng cho ngi Vit Nam v ngi nc ngoi thm nhp tm hiu,nghin cu. Cng nh vy, ta khng th tm nhng ti liu c lin quan n H ChMinh Bc Kinh v Mc T Khoa. Nh cm quyn Trung Quc v Lin X hu nht khi l nhng thng tin thuc loi ny.

Hc gi Anh Quc Sophie Quinn Judge cng l mt chuyn gia nghin cu vH Ch Minh, tng c Qu Mike v Vin nghin cu Trung ng i hc Londonti tr. B n Vit Nam, cc nc ng Nam v Nga X, tm c nhngchng c mi nht trong h s ca Quc t cng sn v tnh bo Php lm c s chocng trnh nghin cu v H Ch Minh. Nm 2002, Sophie Quinn Judge xut bnti London cun sch "Nhng nm thng mt tch ca H Ch Minh, 1919-1941".Trong li u, tc gi ni r, ly "truyn k v con ngi hai mt" lm tiu , bi v,i vi H Ch Minh cn rt nhiu iu nghi vn, c bit tiu chng su, dngs kin "Cht Hng Cng, mai tng Mc T Khoa", coi l cu v chuynsinh t ca H Ch Minh, ng thi t du hi nghi ng.

Trong phn gii thiu tm tt trang 6, Sophie Quinn Judge vit: "H ChMinh tm mi cch giu i qu kh ca mnh. Nhiu nm qua, nhng th m ng cung cp ton l loi "dt s", thng l mu thun nhau, khng my lin quan ncuc i thc. u tin l tp t truyn xut bn vo nm 1949 ti Trung Quc, nm1950 c xut bn bng ting Php ti Paris, my nm sau li xut bn ti Vit Namvi nhan "Nhng mu chuyn v i hot ng ca H Ch Tch". Qua cun sch,ngi c bit rt r l, tt c ci gi l s tht y u do H Ch Minh ba t. (Tcgi nhn xt, "Truyn H Ch Minh", bt danh Trn Dn Tin, bn Trung vn, "BaNguyn th c" Thng Hi xut bn nm 1949. Nm 1958, cun sch i tn l"Nhng mu chuyn v i hot ng ca H Ch Tch", xut bn bng ting Vit tiH Ni).

Nm 1962, nh Vit Nam hc Bernard Fall phng vn H Ch Minh, c hin nhng chi tit mp m trong cuc i ca ng, H Ch Minh tr li: "Cc ng gikhi vui v thng t to ra cho mnh mt cht thn b. Ti cng bt chc ngi xalm ra v thn b mt cht, chc ngi c th hiu c". Vic ny chng bit BernardFall c hiu c hay khng, nhng William J.Duiker trong cun sch ni ting"Truyn H Ch Minh" vit: "Khng kh thn b bao bc xung quanh H Ch Minhlun lun c duy tr, ch t ra l trong cc tc phm t truyn nh th ny".

H Ch Minh c phi n t i Loan?

V sao cho n lc qua i H Ch Minh vn khng t ni ra nhng b mt camnh? Chp nhn nm trong quan ti thy tinh li cho ngi i bit bao cu hinghi ng? V sao cc t liu c lin quan n H Ch Minh trong h s lu tr ti ccnc Php, Anh Quc (bao gm c Hng Cng), M... n nay tng bc cgii mt, vy m nh nc Vit Nam, Trung Quc v Nga vn xp vo loi tuyt mt,ct gi trong hm kn? Cc chuyn gia, hc gi nghin cu v H Ch Minh nhn thyrt r, trong h s gin lc v cuc i ng, trc sau u pht sinh mu thun,nhng khng bit lm cch no tm c cch gii thch hp l. Hng lot nhng skin nghi vn trn dng nh to hng th cho ngi ta b nhiu thi gian, cng sctm ti t liu vit v thn th H Ch Minh. Vic ny cng gii thch v sao, gii


lnh o cao cp Vit cng, Trung cng v Quc t cng sn, phm l cc s liu clin quan n H Ch Minh, u nht lot c che giu, t v hoc ngy to.

Nhiu nm trc, mt ngi bn thng gia i Loan ni vi ti: "H ChMinh l ngi h H Miu Lt, ng La, ng c bit khng?". Tin n v H ChMinh thuc H tc Miu Lt, ng La hai ln ti trc tip nghe c. Thng tinny lm ti va nghi ng va phn khi. y phi chng l d bo v thn phn HCh Minh sp c gii mt? C mt ngi h H, nh n vin ng v Quc dnng, thuc dn tc Khch Gia Qung ng, sinh vo nm Dn Quc th nm mi,trong dp v t t h H Miu Lt c hi thn ph ti: "H Ch Minh vi ng l nhth no m c tin n ng ta cng l ngi Miu Lt?" Mt ngi na l thy thuch H k li, nm 1945, ng theo qun i Quc dn ng n H Ni c nghemt ngi Hoa lm ngh bu n tht ln ni rng, H Ch Minh l ngi n t MiuLt, ng La, i Loan. Ngi anh h ca ti cng bo: "Nm Dn Quc th sumi, anh cng ng ch n B Ngoi giao i Bc hi thm tung tch H Ch Minh(H Tp Chng) cng nhng vn lin quan n thn phn ng , nhng khng cc cu tr li c th. Thi gian gn y ti hai ln c nghe t ming mtthng nhn i Loan Vit Nam ni r, H Ch Minh l ngi Miu Lt, ng La,nhng khng th kim chng c ngun gc thng tin , bi khng mt lnh o chpbu no ca Vit Nam chu tit l b mt.

T Vit Nam, tin n H Ch Minh l ngi thuc h H sinh qun MiuLt, ng La truyn v i Loan, khin tm trng ti vn d trm lng bng nhinnh chy bng ln. H Ch Minh, Ch tch nc Vit Nam l ngi i Loan! Nhvy, li khu truyn c lu trong k c gia tc h H Miu lt, ng La thc rachng phi l b mt ca ng Tri, vn l, cha tm c chng c sc thuytphc m thi. Trc y t nm, gia tc c pht hnh ni b cun sch "Gii ngha'Nht k trong t' ca H Ch Minh". Qua s b nghin cu t liu th H Ch Minhng l ngi h H Miu L t, ng La. i th l, khng c la lm sao c khi,ch tic sc lc c hn, khng tm c chng c lin kt cc s kin. My nmnay, cc loi sch bo, tranh nh lu hnh rt tin li. Mng Internet pht trin nhanhcha tng thy. Cc s liu lin quan n H Ch Minh ln lt xut hin. Tin n HCh Minh l ngi i Loan tng bc c lch s xc nhn qua cc phng phpgim nh khoa hc. V th, tm hiu xem H Ch Minh c phi l ngi Miu Lt,ng La, i Loan hay khng, cn phi khng nh hai s kin sau:

1 - H Ch Minh thi k (1890 - 1932) l Nguyn i Quc ca Vit Nam.2 - H Ch Minh thi k (1933 - 1969) l H Tp Chng ca i Loan.Ni cch khc, truyn k v Ch tch nc Vit nam H Ch Minh, na i

trc l lnh t c ng sn Vit Nam Nguyn i Quc, na i sau l nhn s Quc tcng sn H Tp Chng n t i Loan. Hai ngi cng c qu trnh sng lpng Cng sn Vit Nam, cng t c nhng thnh tu trong cuc i hot ng.

Nguyn i Quc l lnh t sng lp ng Cng sn Vit Nam, cng l ibiu Quc t cng sn. Do ng vin cng sn Php Joseph Ducroix, b th Cng hiThi Bnh Dng, Quc t cng sn b bt ti Singapore, sau khi truy vn, cnh st bt c hai phi vin ca Cc Vin ng Quc t cn g sn l Hilaire Noulens Thng Hi v Nguyn i Quc Hng Cng. Khng may, vo ma thu nm 1932,Nguyn i Quc trn ng trn chy t Hng Cng n Thng Hi b mc bnhlao phi qua i.

Ma h nm 1929, H Tp Chng t i Loan n Thng Hi , c CcVin ng phi n lm vic ti "Lin minh mu dch Thi Bnh Dng". Cng bic lin quan n v n Hilaire Noulens, ng phi trn n Qung Chu ri li chysang Qung Ty, Xim La, cui cng v H Mn. u nm 1933, H Tp Chng t


H Mn n Thng Hi i Mc T Khoa. Lc ny, ch qun b phn Vit NamQuc t cng sn l Vera Vasilieva t k hoch cho H Tp Chng 5 nm hc tpci to bin thnh Nguyn i Quc, nhm ph nh s tht Nguyn i Quc cht, thay th ng ny, bc ln v i lch s, din v kch truyn k H Ch Minh"tht gi kip ngi".

H Ch Minh na i v sau (1933 - 1969) l H Tp Chng, ngi iLoan. Tuy nhin, s kin ng tri ny cha tng c lch s bit n, khin cc chocc chuyn gia nghin cu hoc c gi c hng th vi nhn vt H Ch Minh vasng s va nghi vn. Cc chng c ca lun im ny? tin cy ca thng tin nhth no? Ngun gc ca t liu u? Mi quan h nhn qu v thi gian, khng gianv tnh logic ca vn ?

V trnh t lm cun sch, trc ht l trnh by vic lnh t Nguyn i Qucsng lp ng Cng sn Vit Nam v cht bi bnh lao phi vo ma thu nm 1932.Phn tip theo s ch ra, H Ch Minh v Nguyn i Quc khng phi l mt ngi,cui cng ni n na phn i sau ca H Ch Minh chnh l H Tp Chng nT i Loan. Ni dung cun sch ny hon ton m bo tnh khch quan v tnh hpl vi mc ch ch lm r mt tin gi thit H Ch Minh v Nguyn i Quckhng phi l mt ngi. Trong qu trnh kho cu, ti tm hiu, so snh, i chiucn trng cc t liu lin quan n cuc i Nguyn i Quc v H Ch Minh, munlm mt vic cng bng l tr li s thc vn c cho lch s, ng thi tm ra ligii cu "S b n trong chuyn sinh t ca Nguyn i Quc". T s b n v thnphn H Ch Minh, ti xut 5 lun chng ng thi cng l nhan ca 5 thintrong "Tm hiu cuc i H Ch Minh" nh sau:

1 - "Hi kch tro rng i phng" (Nguyn i Quc cht m sng li) .2- "Ve su thot xc, tht gi kip ngi" (Nguyn i Quc v H Ch Minh

cng ln v i lch s) .3 -"Cuc sng lu vong phiu bt" (H Ch Minh Lin X v Trung Quc) .4- "Khc bi ca v tnh yu v hn nhn" (S tht v tnh yu, hn nhn ca

Nguyn i Quc v H Ch Minh).5 - "Nht k trong t v Di chc" (Lm r kh nng Hn vn ca Nguyn i

Quc v H Ch Minh) .T cch nhn lch s nhng gc khc nhau, lt li s kin Nguyn i

Quc cht bnh vo nm 1932, v H Ch Minh ca nm 1933 l H Tp Chng nt i Loan tip tc tip tc ng i thc hin nhim v Quc t cng sn giao ph,rt mong c cc ch uyen gia hc gi cng bn c ch gio.

H Tun Hng


THIN I

Hi kch tro rng i phng


Mn mt

S tht v ci cht ca Nguyn i Quc

Nhng n s v con ngi H Ch Minh

rong tiu s H Ch Minh, mt cu hi lun c t ra, ng lNguyn i Quc, ngi Vit Nam hay l H Tp Chng n t iLoan? y l vn v cng quan trng. Phi chng Nguyn i Quc cht vo nm 1932? Ngi tip tc ng vai ng liu c phi l H

Tp Chng? Cc tc gi vit truyn k v H Ch Minh vo thi im 1932 u khm h, thm ch cn t ra khng t nghi ng. V vy khng c cch no chng thcc ci cht ca Nguyn i Quc, ni mai tng di th cng nh thn phn ca HTp Chng tip tc vai tr ca ng. V th, cc hc gi nghin cu v H Ch Minh,cho n nay, ch s dng nhng t liu chnh thng do nh nc Vit Nam bin sonnh "Truyn H Ch Minh" hoc "H Ch minh v vn vn ha" v.v...nhm ngoatruyn H Ch Minh chnh l Nguyn i Quc. Nhn khng nh thn phn chnchnh H Ch Minh cng nhng chi tit tht gi ln ln khng th phn bit, li chohu th mt nhn vt nhum mu thn b.

Nghin cu k nhng ghi chp v hot ng ca H Ch Minh t nm 1933n nm 1945, ta s thy mt s khng nh nhng iu v l c s dng qua hnglot chng c ngy to. C th dn chng, ngi m nm 1933 t H Mn nThng Hi i Mc T Khoa tuyt i khng phi Nguyn i Quc m l mtngi khc. Tnh yu v hn nhn ca Nguyn i Quc v H Ch Minh cng honton khc nhau. "Nht k trong t" khng phi do Nguyn i Quc sng tc. Tt cu l nhng vn ln cn tn ti nhiu mu thun. V th phi lm r mt iu, HCh Minh l H Ch Minh, Nguyn i Quc l Nguyn i Quc, hai ngi ny khngth l mt. T mi c th xc nh Nguyn i Quc cht vo nm 1932. Chtm sng li khin ngi ta ngh n tr chi "mn xc hon hn", "di hoa tipcy".

Nguyn i Quc cht tht hay cht gi?

Nguyn i Quc nhiu nm mc chng lao phi, thng 6 nm 1931 b cnhst Hng Cng bt, c chuyn n bnh x nh giam iu tr, u nm 1932 mttch, n khong gia thng 7 v thng 8 th cc bo a tin cht v bnh lao phi.Cng thi gian ny cc bo H ng Cng, Anh Quc, Php Quc v Nga X u vit,sau khi Nguyn i Quc t Singapore tr li Hng Cng, khng r l do mt tch,sau b bnh qua i. Thi gian ny, nhm lu hc sinh Vit Nam ti trng ihc Phng ng, Mc T Khoa c hnh l tr uy iu. Phi vin Quc t cng sn

T


n thm hi chia bun. H s Nguyn i Quc ca cnh st Php nm 1933 cngghi ch Nguyn i Quc cht. Th nhng, mi n mi nm sau, mt nhn vintnh bo Php li gi bo co v Paris khng nh Nguyn i Quc ang hot ng vng bin gii Vit - Trung. Chnh ph Php gi in tr li: "V l, chc anh b bnhtm thn nn mi chuyn v nc tin tc v vn ny. Nguyn i Quc cht Hng Cng vo u nhng nm 1930". Nhng ti liu gc nm trong h s Ngu yni Quc c nhc n tng ng ti trn bo ch u l nhng t liu lch s t nm1932 n nm 1941 ng tin cy. Trong khong mi nm, Nguyn i Quc honton bit v m tn, khng c bt c ghi chp no v hot ng ca ng, nhng li cmt ngi khc, xng danh l Nguyn i Quc, tip tc s nghip ca ng., l HTp Chng. Th thn Nguyn i Quc, H Tp Chng ph nhn ci cht v bnhphi vi l do, v c nhim v quan trng phi ri Hng Cng nn tung tin cicht gi vi bo ch. Quc t cng sn v cc yu nhn Trung cng u ra sc che dunhng hot ng ca H Ch Minh (H Tp Chng) t nm 1929 n nm 1933, mtkhc li khng ngng dng bo ch tuyn truyn khng nh H Ch Minh chnh lNguyn i Quc vn hot ng trn v i chnh tr. V nh nm 1933, ngi ta to ra mt hnh nh Nguyn i Quc gi gp ngi bn Php l Vaillant Couturier tiThng Hi ri tung ln cc bo vi , lm cho ngi i tin rng, t nm 1933,Nguyn i Quc vn hot ng ti Thng Hi , t c mc ch "di hoa tipcy". Gn mi nm sau khi Nguyn i Quc cht, ngy 6 thng su nm 1941, lnu tin H Ch Minh cng khai danh tnh Nguyn i Quc trong bi "Th gi ngbo ton quc" ku gi nhn dn Vit Nam ng ln lm cch m ng, ginh c lpdn tc v xy dng t nc.

Theo nhng mu chuyn t k v cuc i H Ch Minh, nhng nm thngsau khi Nguyn i Quc cht, ri c lm cho sng li t mn kch "di hoa tipcy", ni rng: "Ma xun nm 1932, Nguyn i Quc b mt n H Mn cha bnhna nm, u nm 1933, t H Mn n Thng Hi, sau t Thng Hi i McT Khoa". chnh l tr chi "ve su thot xc" to nn mt H Ch Minh t xccht Nguyn i Quc c ph php cho sng li.

S tht v ci cht ca Nguyn i Quc rt r rng, nhng lch s b bp mo,ngy to ra cch gii thch, ng phi chy trn sang Php do b c v sn ui. Tt cnhng vic lm trn u thc hin bi bn tay Quc t cng sn cng gii lnh ochp bu Trung cng, Vit cng, ch nhm mt mc ch, bt buc ngi ta phi thanhn H Ch Minh chnh l Nguyn i Quc.

Bo ch a tin Nguyn i Quc cht bi bnh lao phi

Sophie Quinn Judge trong tc phm "Nhng nm thng mt tch ca H ChMinh, 1919 - 1941", c bit ti chng 6, trc tip ly vic H Ch Minh "cht Hng Cng, mai tng Mc T Khoa" lm tiu , nhn thy c ci g m mtrong chuyn sinh t ny. S nghi ngi ca Quinn Judge phi chng cn c t cc bibo ng thi nhng khng c nhng t liu ng tin cy lm c s php l. Tuynhin, trong nm y, bo ch cng sn li ln lt a tin Nguyn i Quc cht do blao phi. V nh t "S tht" ca ng Cng sn Lin X, t "Nhn o" ca ngCng sn Php, t "Lao ng" ca ng Cng sn Anh, c bit, nhm lu hc sinhVit Nam ti i hc Phng ng, Mc T Khoa c hnh l truy iu Nguyn iQuc, Quc t cng sn cng phi i biu n chia bun.

1 - Trong tc phm "H Ch Minh Trung Quc", gio s s hc iLoan Tng Vnh Knh, trang 74 - 75, vit:


u nm 1932, Nguyn i Quc sang Singapore nhng b cnh st bt quayli Hng Cng, sau th mt tch , nhng pha Anh Quc cng khng cng b vicny. Sau khi Nguyn i Quc mt tch, cc bo u a tin ng b ho lao nng v quai trong nh giam. Nhng bo ny bao gm c ca nh ng cc Php - Vit thcdn cho n ca cc ng Cng sn nh t "Lao ng" ca ng Cng sn Anh, t"Nhn o" ca ng Cng sn Php, n cc bo ca Nga X u ng ti tinNguyn i Quc b bnh lao phi cht. Nhm lu hc sinh Vit Nam ti i hcPhng ng, Mc T Khoa c hnh tang l, phi vin Quc t cng sn n vingv chia bun. H s ca cnh st Php nm 1933 ghi chp v s kin ny v chthch "Nguyn i Quc cht ti Hng C ng". (Tc gi nhn nh: Bo ch NgaX c th l t "S tht" (Pravda), xem cun "Ch tch nc Vit Nam", L GiaTrung bin dch, trang 224)

Nhng ghi chp ca Tng gio s cng cc bi bo c lin quan n ci chtca Nguyn i Quc dn t "Bc H" ca Hoi Thanh, Thanh Tnh, NXB Ngoi vn,1962 v "Hoang Van Chi, From Colonialism to Communism" Ferederick A.Praeger,inc,1965 .(Hong Vn Chi, "T ch ngha thc dn n ch ngha cng sn"Ferederick A.Praeger, inc,1965, 2 quyn).

2 - Trong cun "Truyn H Ch Minh", trang 209 v 212, William J.Duiker vit:

Vo ngy 11 thng 8 nm 1932, t nht bo "Cng nhn" ca Quc t cngsn pht hnh ti London, ng tin Nguyn i Quc cht trong nh giam. Nhm luhc sinh Vit Nam ti trng i hc Stalin s m bit tin Nguyn i Quc qua iv bnh lao phi nng v t chc l truy iu, cng nh trc , vo nm 1931, h t chc l truy iu Tng b th Trn Ph cht nh t thc dn Php ti Vit Nam.

Nhng ghi chp ca William J. Duiker tht ra khng r rng v khng dnc t liu gc c tnh thuyt phc. Nhng nghin cu ca gio s Tng VnhKnh, v i th l ging nhau, ch khc v tiu s nu em so snh vi cc t liuvit v H Ch Minh trong tc phm "Bc H" ca Hoi Thanh v Thanh Tnh doNXB Ngoi vn n hnh nm 1962.

3 - Sophie Quinn Judge trong "Nhng nm thng mt tch ca H ChMinh, 1919- 1941", trang 194 vit:

Thng 9 nm 1930, Nguyn i Quc tha nhn mnh b lao phi. Trong mtbc th gi B Ngoi giao nm 1932, Tng Lnh s Php ti Hng cng SoulangeTeissier cng chng thc Nguyn i Quc b nhim lao mn tnh. Ma h nm 1932,ln u tin mt t bo vit: "Ngi (Nguyn i Quc) b bnh lao, thn th suynhc ny chnh l mt lnh o quan trng ca Vit Nam". Cc bo Cng sn thng8 nm 1932 u ng lot a tin Nguyn i Quc qua i bi bnh ph kt hch(bnh lao phi).

B mt v ci cht ca Nguyn i Quc

Tin Nguyn i Quc b bnh qua i v sao ch c cc bo Cng sn ng ti?V sao lu hc sinh Vit Nam ti Mc T Khoa t chc tang l? Li v sao n minm sau H Ch Minh mi gii thch vic mnh cht ri sng li chnh l mt mnkch trn khi Hng Cng?

u nm 1932, Nguyn i Quc mt tch t Hng Cng, b mt n ThngHi i Mc T Khoa. K hoch ny ny l do Quc t cng sn o din, v th chc bo ch Cng sn a tin. C th thy, thi gian sau khi Nguyn i Quc cht,


Quc t cng sn vn cha c nh "cy" H Ch Minh thay th ng ta, cho nn boch Cng sn mi a tin Nguyn i Quc cht v bnh lao phi v lu hc sinh VitNam ti Mc T Khoa mi t chc l truy iu.

V ci cht ca Nguyn i Quc, sau khi cc bo a tin, tt c u im lng,tuyt nhin khng thy Quc t cng sn c bt c ng thi g. Trong khi y, lin lcvin Cc Vin ng ca Quc t cng sn l H Tp Chng, t Thng Hi nMc T Khoa vo nm 1933. H Tp Chng nhiu ln cng lm vic vi Nguyni Quc, c bit tham gia Ban Tr b thnh lp ng Cng sn Vit Nam. V vy,lc ny, Quc t cng sn yu cu H Tp Chng thay th thn phn Nguyn iQuc, tip tc tham gia phong tro u tranh gii phng dn tc ca ng Cng snVit Nam. H Tp Chng (b danh P.C.Lin), qua 5 nm, c s gio dc, ci toca Quc t cng sn, li i tn l H Quang, H Ch Minh hot ng ti vng bingi Vit Trung. C nhin, y mi l ch du ban u nghi ng v ci cht caNguyn i Quc v thn phn thc ca H Ch Minh sau khi ng nht viNguyn i Quc.

Phi chng, Nguyn i Quc cht vo ma thu nm 1932 bi bnh laophi? Cn c vo hon cnh lc y m suy on th hu nh c th khng nh ls tht. Theo hi c Lu c Phng, mt ng vin Cng s n Vit Nam, th t nm1925 n nm 1927, Nguyn i Quc n lc hot ng vt bc. Chn trm ngym, cng vic chng cht nh ni, ng phi lm vic thu m, thn th suy nhc,v nht l ho rt nhiu, c lc khc ra mu. T thng by n thng chn nm 1930,Nguyn i Quc vit 6 bc th gi Cc Vin ng, trnh by v vic mnh b bnhlao phi nng, thng ho ra mu, thn th suy nhc. Cui thng mi mt nm1931, Nguyn i Quc vit th gi ng ch Lam c Th ca "Lin minh thanhnin cch mng": "Tnh trng sc khe ca ti hin rt nguy kch, bnh c ti pht,thng xuyn ho ra mu, rt ng lo ngi , s rng c th cht trong ngc bt c lcno". Nm 1932, tnh bo vin Anh Quc l Paul Draken, dng thy phi c aNguyn i Quc ri Hng Cng nhn thy "Nguyn i Quc qu mt mi, holin tc, gn nh khng cn sc ni". *

Nh trn trnh by, t khi ri Hng Cng trn n Thng Hi, tnh trngbnh tt Nguyn i Quc kh trm trng, li tri qua chng ng di v cng vtv, v thy phi c rt xc cng lm tn hi sc khe. Hung na, sau khi ln b, cv Quc dn ng, cnh st t gii Anh, vi cp mt nh ngh, lun theo di nht cnht ng ca nhng ngi cng sn, Nguyn i Quc u dm cng khai tm thythuc cha bnh m ch c chu ng nhanh chng n c Mc T Khoa. Chonn ng b cht Mc T Khoa l hon ton c th xy ra. Chnh v vy, bo chCng sn t t "S tht" ca Nga X a tin u tin, sau n t "Nhn o" cang Cng sn Php, t "Lao ng" ca ng Cng sn Anh ln lt ng ti tinNguyn i Quc cht vo thng 7 v thng 8 nm 1932. Cng th i gian ny, nhmlu hc sinh Vit Nam ti i hc Phng ng t chc tang l cho Nguyn iQuc. T suy ra, Nguyn i Quc qua i trn ng n Mc T Khoa, chnct ti Mc T Khoa l s tht, tuyt i khng phi nh H Ch Minh t thut sauny ni v ci cht gi trnh b cnh st truy ui.

Ch thch:* Dn t: Paul Draken "Nht k Paul Draken- Ghi chp v Nguyn i Quc". "Nht

k Paul Draken" chnh l cun hi k m ni dung trong c nht k ca thn ph ng lnam tc Draken cha kp xut bn. Nht k thut li chuyn i mo him ca nam tcDraken t nm 1900. u nm 2000, "Nht k Paul Draken c km theo tranh nh cchuyn cho ngi Diu Khai Dng thuc Vin Bo tng Trung Quc ton quyn x l. Sauny Diu Khai Dng vit th xin kin Paul Draken trao bn quyn cho tp on YAO xut


bn v pht hnh. "Nht k Paul Draken" c thin th ba "Trn chu Trung Quc" (1929 -1932), chng 12, ly tn Nguyn i Quc lm nhan chia ra hai phn "thng", "h" ckhong ba nghn ch, k li vic ng tham gia vo k hoch gii cu Nguyn i Quc. "Ghichp v Nguyn i Quc" k li qu trnh xy dng k hoch v thc hin gii cu Nguyni Quc l tc phm v cng qu gi, rt ng c v suy ngm.

Sai lm ca H Ch Minh v vic t nhn "mnh b cht"

Liu rng H Ch Minh c s lt lng khi ni i ni li nhiu ln "mnh bcht"? Lc th ng bo, y ch l tin gi do nh ng cc Php cng b, lc th lini, lut s Frank Loseby c tung tin Nguyn i Quc cht, to iu kin thun li ng trn khi Hng Cng. Li na, trong cc bn ting Vit nh "Truyn H ChMinh" hay "H Ch Minh bin nin tng th", trc sau nhiu ln nhc n vicny, khin ngi ta rt kh tin l, H Ch Minh "t tuyn b ci cht ca mnh vi boch, mc ch gi an ton khi ri khi Hng Cng". c bit, H Ch Minh tngkhng nh: " Vic cng b ci cht ca Nguyn i Quc l do nh ng cc Phpc ba t nhm mc dch lm nht ch u tranh ca nhn dn Vit Nam". Cchgii thch nh th xem ra khng sc thuyt phc. Tin Nguyn i Quc cht bibnh lao phi, ln u tin c bo ch ng vo ma thu nm 1932. Trong khi ,H Ch Minh li tuyn b mnh trn khi Hng Cng n H Mn vo thng gingnm 1933. Khong thi gian sai s cch nhau gn na nm rt khng ph hp vithc t. Cng bng m ni, nu tung mn khi ci cht gi tin li cho s trnchy, tt yu phi to ra mt thi gian tng ng ph hp. Th nhng, y li c stin hu bt nht nhng na nm, lm ngi c hon ton c quyn nghi ng. Hnth na, mi sau na nm mi ni mnh sng li, ch vi mc ch duy nht l munlm sng t li tuyn b v "ci cht" t mi nm trc.

Mt mt ni l mnh khng cht, mt khc li ni mnh cht cho cc ngch phi vt v lo liu tang l sau khi va t chc l truy iu Tng B th Trn Ph.Cu chuyn hoang ng y cht hot k ny rt bt hp l chng khc g kiu "gyng li p lng ng", chng qua ch l mn kch nhm mc ch "mn xc honhn', "di hoa tip cy" c dn dng k lng m thi.

H s bnh n Nguyn i Quc v H Ch Minhon Ch tch Trung ng Vit Nam c bit thng bo: "Ch tch H Ch

Minh b bnh tim nng t trn hi 9 gi 47 pht nm 1969". y l mt s ditr. Nguyn i Quc cht vo thng 8 nm 1932 do bnh lao phi, trong khi y, HCh Minh, sau 37 nm, cha tng thy c ghi chp v vic cha tr bnh lao phitrong h s, m li cht bi bnh tim. Hy c ly nm 1933 lm im mc trc sau so snh, quan st, s d dng pht hin ra tnh trng bnh l rt khc nhau trongcng mt con ngi. y l vn rt quan trng, xin cung cp bn c thamkho.

H s bnh lao phi Nguyn i Quc1 - Thng ging nm 1920, mt c v Php l Edouard mang b danh Phc

Bc (Phu bay) bo co: "Nguyn i Quc, Phan Chu Trinh l nhng ngi mcchng vim ph qun hoc bnh lao phi. H khng c iu kin gi gn sc khe,nn ni chung sinh hot kh khn. ("Nhng nm thng mt tch ca H Ch Minh,1919-1941"- Sophie Quinn Judge, trang 28).


2 - Thng 7 nm 1920, Nguyn i Quc thay (...) vit bi, thng tm phinhp vin gy tr ngi cho k hoch hot ng. Lc y, vai phi Nguyn i Qucl lot mng m phi iu tr. Phi chng y l du hiu ca cn bnh lao? ("Nhngnm thng mt tch ca H Ch Minh, 1919-1941"- Sophie Quinn Judge, trang 30).

3 - u nm 1921, sau Hi ngh Tours, Nguyn i Quc tng ni, ng chngcn quan tm n s thnh bi ca cch mng th gii m vic cp bch trc mt lvn mnh dn tc. Hai thng sau , Nguyn i Quc b nghi l mc bnh vim phqun, phi vo bnh vin iu tr sau mt trn m. ("Truyn H Ch Minh"- WilliamJ. Duiker, trang 173).

4 - Trc sau thng chn nm 1924, Nguyn i Quc c Quc t cng sntm thi giao nhim v son tho mt bi v tnh hnh ng Nam ng trongchuyn san "Tin tc chu ". Lc y cha xc nh c Nguyn i Quc mc bnhg, Quc t cng sn a ng n Crime bn b Hc Hi ngh iu dng khi phcsc khe. ("Truyn H Ch Minh"- William J. Duiker, trang 147).

5 - Ngy 25 thng chn nm 1924, Nguyn i Quc gi mt bc th choVoitinsky, trong c ni n vic s i Trung Quc tng cng sc khe. Ngy 5thng chn, ng n vin iu dng iu tr mt thi gian di chng bnh lao phi.("Truyn H Ch Minh"- William J. Duiker, trang 598).

6 - T nm 1925 n nm 1927, gn chn trm ngy m, cng vic ca HCh Minh cht y nh ni. ng phi lm vic kit lc mi gii quyt xong "ta ni"y. Hi c L c Phng vit: "Lc y Bc H thng dy t canh nm lm vicn canh hai mi ngh, thn th suy nhc, ho nhiu, c lc khc ra mu". Sau khithot him n Mc T Khoa, ng khng th khng n bnh vin cha tr. ("Ch tchnc Vit Nam H Ch Minh"- L Gia Trung, cu i s Cng ha nhn dn TrungHoa ti Vit Nam, trang 123).

7 - Cui nm 1927, ti nhn c ch th ca Chi b ng Cng sn ngDng thuc Quc t cng sn, nhng lc y ang lm bnh Thailand hn mtnm, v th, khng thc hin c bt c nhim v no. ("Nhng nm thng mt tchca H Ch Minh, 1919-1941"- Sophie Quinn Judge, trang 163).

8 - Na sau nm 1928, hi k ng Vn Chi vit: "C mt thi gian Nguyni Quc nghin cu ng y, hy vng c th tm ra phng php cha bnh laophi, v vy, sau ny c bo co vi mt ng ch Vit Nam Hng Cng, trnh byl do ng Thailand hn mt nm m khng lm c vic g". ("Nhng nm thngmt tch ca H Ch Minh, 1919-1941"- Sophie Quinn Judge, trang 129, 163).

9 - Nm 1929, cn c vo li k ca Lam c Th, c tin ni rng, Nguyni Quc nc c, sc khe khng tt. ("Nhng nm thng mt tch ca H ChMinh, 1919-1941"- Sophie Quinn Judge, trang 143).

10 - Trong khong thi gian t ngy 3 thng by n ngy 2 thng chn nm1930, Nguyn i Quc vit 6 bc th gi Cc Vin ng. Trong th ngy 2 thngchn, ng th nhn t ngy 13 thng tm, sc khe suy sp v bnh lao phi, chngc l th rt kh khn, thnh thong li th huyt, c th v cng mt mi. ("Nhngnm thng mt tch ca H Ch Minh, 1919-1941"- Sophie Quinn Judge, trang 177).

11- Thng chn nm 1930, Nguyn i Quc chnh thc cng b mnh b laophi nng. Tng Lnh s Php Soulange Teissier, trong mt bc th vit vo nm1932 gi B Ngoi giao cng xc nhn, Nguyn i Quc mc chng lao phi mntnh rt nng. ("Nhng nm thng mt tch ca H Ch Minh, 1919-1941"- SophieQuinn Judge, trang 194).

12 - Trc sau trung tun thng su nm 1931, phu nhn lut s Frank Losebytip tc vo thm Nguyn i Quc, nhn thy thn th nh cch mng tiu ty, nivi chng, trc mt ngh nh ng cc a ng vo bnh vin iu tr. ("Ch


tch nc Vit Nam H Ch Minh "- L Gia Trung, cu i s Cng ha nhn dnTrung Hoa ti Vit Nam, trang 200).

13 - Cui thng mi mt nm 1931, Nguyn i Quc vit th gi cho yvin Lin minh thanh nin cch mng Lam c Th: "Hin ti sc khe ca ti rtnguy kch, hn na bnh th huyt li ti pht, tnh hnh ny, rt c kh nng cht trong ngc. Ch trch ng tri khng cho ti sng tip tc thc hin l tng cchmng". ("Truyn H Ch Minh", William J. Duiker, trang 206).

14 - Cui nm 1931, Nguyn i Quc c a ti bnh vin iu tr di scanh gc nghim ngt ca cnh st. Cui thng mi hai, hong thn Cng gimt bc th t thi trn trng v lo lng v tnh trng bnh tt ca Nguyn iQuc. ng cng gi km theo 300 ng Nguyn i Quc mua thuc cha tr, ngthi ngh phi gi gn sc khe phng s t nc. ("Nhng nm thng mt tchca H Ch Minh, 1919-1941"- Sophie Quinn Judge, trang 194).

15 - u nm 1932, Khu mt vin Hong gia Anh Quc m phin ta x vTng Vn S tc Nguyn i Quc. Kt thc phin x, Ta tuyn n phng thchNguyn i Quc. Tin vui n Hng Cng. Lc y Tng Vn S vn cn ang iutr ti bnh vin. Sau chn ln ra ta (1/8/1931- 19/9/1931), sc khe Tng Vn S qu suy nhc.("Ch tch nc Vit Nam H Ch Minh ", L Gia Trung, cu i sCng ha nhn dn Trung Hoa ti Vit Nam, trang 217).

16- Nm 1932, i din B Ngoi giao Anh Quc l Paul Draken n HngCng gp Nguyn i Quc. Paul Draken ni: "Ti c c n y gip ngi xutcnh, xin hi, ngi mun n ni no?". Nguyn i Quc bo: "Ti mun n LinX". "Tt nht l ngi nn qua ng Thng Hi" - Paul gi - Ti s thp tng ngii Thng Hi, sau , ngi s quyt nh nn n ni no". ("Nht k Paul Draken -ghi chp v Nguyn i Quc").

17 - Nm 1932, H Ch Minh (Nguyn i Quc) mt tch ti Hng Cng, ccbo u a tin sau khi H Ch Minh b cnh st Hng Cng bt cht trong t vbnh lao phi. Cc bo ny bao gm c ca chnh quyn Php ln cc ng Cng sn,nh t "Lao ng" ca ng Cng sn Anh, t "Nhn o" ca ng Cng sn Phpcng cc bo ch Lin X. ("H Ch Minh Trung Quc"- Tng Vnh Knh, trang74- 75).

18 - Trc , nhm lu hc sinh Vit Nam ti hc vin Stalin bit Nguyni Quc cht bi bnh lao phi v lo t chc tang l, nh trc t chc tangl Tng B th Trn Ph cht trong nh t thc dn Php ti Vit Nam. ("Truyn HCh Minh"- William J. Duiker, trang 212).

19 - Nm 1933, thi k H n Mc T Khoa, tnh trng sc khe rt km,li b lao phi, thn th gy yu, hai m hp xm bch, chc chc li ho, m dnhmu. Trc y khng c iu kin cha tr bng cc loi thuc c hiu, H ngh racch iu tr ring ca mnh: Sinh hot theo k lut kht khe, tuyt i tun th ccch t ra. Mi sng sau khi thc dy, ng thng xuyn tp th dc. Trongphng lun c qu t, dng c luyn tp lm n lng ngc. ("H Ch Minh TrungQuc"- Tng Vnh Knh, trang 182).

20 - Cui nm 1944, thiu y Shaw ngh H Ch Minh cng n Cn Minh.H Ch Minh v hai ng ch thanh nin i trc, trn ng qua Di Lng b cmmo do nhim lnh phi ngh li vi ngy. Sau khi H Ch Minh phc hi sc khe,mi ngi li tip tc ln ng. ("Truyn H Ch Minh"- William J. Duiker, trang287).

21 - Cui thng ba nm 1945, sau chuyn cng tc ti a khu ng Kh,chng ti chuyn n Xun Sn t chc my cuc pht ng qun chng, chnh l lcgp H Ch Tch t Bc Pha i xung. Ti i cng Ch Tch mt on. Trn ng


H Ch Minh li ln cn st rt (hoc nhim ngc tt, cht nng cht lnh. Khinng, nhit tng cao, ton thn hm hp. Khi lnh, hm rng run cm cp, gi lst rt). ng ch Phm Vit T phi dng bm tim k ninh vo tnh mch, ni rng,loi thuc ny c hiu qu ct cn ngay tc khc. Nm 1946, ti cng tc a khuT Lin b mt trn st rt. Y t cng dng k ninh tim tnh mch. Mi kim va rtkhi tay, ti lin ngt i, may c cc ng ch xung quanh xm vo cu cha, hi lumi tnh li. Sau hi bc s ti mi bit, tim k ninh vo tnh mch v cng nguyhim. Trc , Phm Vit T tim tnh mch H Ch Minh m khng xy ra s c,qu l i hnh cho ton dn Vit Nam. ("Ht thc trn bin c"- Hong Vn Hoan,trang 180- 181, NXB Gii phng qun, Trung Quc, 1987).

22 - Thng by nm 1945, V Nguyn Gip k: "Trn ng t Tnh Kh(Trung Quc) v Vit Nam, bnh c H Ch Minh ti pht, nhiu ngy lin st cao,hn m bt tnh. Chng ti tm c mt thy lang ngi dn tc i bit cch iuch mn thuc h nhit cho Bc ung mi ngy hai ba ln, cui cng bnh cngthuyn gim, sau mi tip tc cng vic". Th nhng v pha Hoa K, nhng ghichp s kin ny li khng ng nh vy. Mt y s thuc Trung tm chin lc HoaK (nhm nhy d) chn on, H Ch Minh ngoi bnh st rt cn mc thm chngkit l. ("Truyn H Ch Minh"- William J. Duiker, trang 301- 302).

23 - Vo nm 1950, sau khi Trung cng chim c Trung Quc, bo ch ilc phn ln u a tin H Ch Minh n Trung Quc cha bnh, tuyt nhin khngni n vic iu tr chng lao phi.

Tng hp cc t liu v bnh tnh H Ch Minh (Nguyn i Quc):Nm 1933, h s ghi chp v bnh s H Ch Minh u lin quan mt thit

n chng lao phi, hon ton ph hp vi cn bnh lao phi ca Nguyn i Qucnm 1932. Vy m sau nm 1933, hu nh khng ni n bnh ny trong h s bnhn H Ch Minh. Cui cng, vo thng 9 nm 1969, khi ng qua i, cn bnh ccng b chnh thc li l bnh tim. Trong khi y, nhiu h s ghi chp v H ChMinh vo nm 1933, khi mi n Mc T Khoa, u khng nh sc khe ca ng rtt hi bi bnh lao phi, thnh thong li ho ra mu. iu ny, c gio sNguyn Khnh Ton k li trong hi k. Vy mc ch ca h l g? Cu tr li l: to iu kin thun li cho H Ch Minh tip tc s nghip cch mng, utranh gii phng dn tc, c giu i ci cht v bnh phi ca Nguyn i Quc,dng thn phn H Ch Minh thay th, to ra s ln ln trong bnh s ca haingi.

Mn hai

Tit mc Nguyn i Quc "cht ri sng li"

n c vo hi k ca tnh bo vin Anh Quc Paul Draken, khi ngny tham gia vo v gii cu Nguyn i Quc chy thot khi Hngcng th: "Vo u nm 1932, Nguyn i Quc ri khi Hng Cngbng thy phi c n bn sng Hong Ph, Thng Hi". Trong khi

, cc tc gi vit truyn k v H Ch Minh li dn dng nhng t liu sau ny vH Ch Minh: "u nm 1933, Nguyn i Quc ri Hng Cng bng thuyn n H

C


Mn". Hai t liu ng nhin l khng thng nht, bi thi gian ny cn dnh dngn ma thu nm 1932 bo ch a tin Nguyn i Quc b bnh cht. V th, xc nhc, thc cht Nguyn i Quc ri Hng Cng vo thi gian no l vn v cngquan trng.

iu cn ni l, vic Nguyn i Quc cht c phi l s tht? V H ChMinh c phi chi tr tim cht ri sng li? V th, nht nh phi tm cchng c gc, cn trng so snh, i chng cc ti liu tht gi mi c th xc nhc s kin Nguyn i Quc b bt, b thm vn, b mt tch, v, cui cng l tvong tr li cng bng cho lch s.

V n Nguyn i Quc b bt ti Hng Cng

Vo lc 2 gi sng ngy 6 thng su nm 1931, ti s nh 186 ph Tam Long,Hng Cng, cnh st Hng Cng bt Nguyn i Quc. Nguyn i Quc b bt linquan n v Hilaire Noulens chn ng Trung Quc mt thi. (Hilaire Noulens tntht l Jakov Rudink, sinh nm 1894 ti Ukraine, lin lc vin ca Quc t cng snti Cc Vin ng). Bt u l cnh s t Anh Quc cng vi mt thm Php phi hp,vo thng su nm 1931, bt c Joseph Ducroix. vn l ng vin Cng sn Phpang gi chc B th Cng hi Quc t cng sn. Joseph Ducroix tn tht l SergeLefrance, khai ra nhng b mt ca Cc Vin ng c Hilaire Noulens v Nguyni Quc chia nhau n Thng Hi v Hng Cng, v th cnh st Anh n lng btc. Lc y Serge Lefrance ng k a ch ti s nh 186, ph Tam Long, HngCng.

V n "Ta Hng Cng thm vn Nguyn i Quc"

Sau khi Nguyn i Quc b bt, chnh quyn Php yu cu nh cm quynHng Cng dn v H Ni. Lc ny Quc t cng sn thng qua "Hi cu t " ngh c bin php cu gip bng cch mi lut s ni ting ngi Anh l FrankLoseby bin h cho Tng Vn S. (T ng Vn S l b danh ca Nguyn i Quc Hng Cng). Ta n Hng Cng c chn phin x cng khai thm vn Nguyni Quc, to thnh mt s kin quc t, khin c th gii phi quan tm.*

Phin th nht m ngy 1 thng tm, chnh ta Hng Cng phn quyt tidanh Tng Vn S nh sau: "Tng Vn S tc Nguyn i Quc, l tay sai ca NgaX, phi vin tam quc t, n Hng Cng hot ng ph hoi, v th, i nngy 18 thng 8 s trc xut khi Hng Cng, p gii v Vit Nam trn chic tuAlgiers ca Php". Va nghe chnh ta tuyn n, tr l ca lut s Loseby l lut sJ.C kch lit ln n vic bt ngi tri php v giam trong ngc 14 ngy m khngtr t do cho thn ch ca ng ta. Sau mt hi tranh bin, php quan rung chungtuyn b Ta tm ngh.

Phin th hai m ngy 15 thng tm, tranh lun v thm vn 7 im qua ccchng c c tnh hp php ca ng s. Cui phin, Ta phi tha nhn sai lm vrung chung tm ngh.

Phin th ba m ngy 17 thng tm. Thm phn trng tuyn b, nu nh tan khng c kh nng gii quyt nhng vn nu ra..., nu khng chp nhn aln tu Algiers v Vit Nam th s a ln tu "" (Mai ng Ai TngQun), n ngy 1 thng chn ri khi Hng Cng.

Phin x th t vo chiu ngy 17 thng tm. Bt u phin ta, thm phntrng ni: "Lnh trc xut Tng Vn S c k, ngh khng tip tc x na".


Lut s J.C trong lng mng thm, ng vi thm phn trng v ngh, phin xcui cng vo th nm ngy 20 thng tm. Nh vy, nh ng cc Hng Cngkhng th thc hin li ha vi chnh quyn Php l trc xut Tng Vn S vo ngy18 thng tm.

Bui sng v bui chiu ngy 20 thng tm l ngy x phin th nm v thsu. Khng kh phin ta rt cng thng. Lut s J.C ngh ngy 12 thng tm sc lnh trc xut ca Thm phn trng ti Ta, v sao mi n ngy 15 thng tm,trong phin x th hai mi c? ng yu cu chuyn kin ca ng n Ton quynv y vin hnh chnh Hng Cng i cht. n y chnh n tuyn b Ta tmngh, mi lut s J.C bn bc. Phin x tip tc, php nh xut l do 2 im trcxut Tng Vn S nh sau:

1- Tng Vn S tc L Thy, cng l Nguyn i Quc, l phn t Cng sn,c phi vin ca tam quc t, tuyn truyn nhng iu c hi i vi an ninhHng Cng.

2 - Qu qun ca Nguyn i Quc ti ng Dng (An Nam), t nm 1929 b tuyn n t hnh vng mt, chnh quyn ng Dng yu cu chnh quynHng Cng dn v ng Dng quy n.

Ngy 25 thng tm, phin ta th by khai mc, lut s J.C c bi c bithuyt trnh v vn chnh tr phm. Tng Vn S v nn c lp dn tc, tham giavn ng cch mng, v vy khng thuc din trc xut m php lut Hng Cng cp ti. Lut s ch trch Thm phn trng, Cng t vin, Php quan, Ton quyn vTon quyn y vin hi u chp php sai lm trong v n Tng Vn S. Tuy nhinnhng li bin h cha lm cho nh ng cc Hng Cng thay i thi .

Phin th tm m vo ngy 2 thng chn nm 1931. Ti phin x ny Chnhta Hng Cng buc phi tha nhn:

- Bt gi Tng Vn S l mt sai lm.- Giam gi Tng Vn S trong ngc cng l mt sai lm.- Hi cung khng ph hp vi trnh t t tng.- Nh ng cc Hng Cng ngy to li khai ca ng s.Tuy vy, ti phin x th chn ngy 19 thng chn nm 1931, Ta n vn

cng p phn quyt trc xut Tng Vn S v ng Dng. Lut s J.C cc lcphn i. ng tuyn b s gi khng ngh ln Vin Khu mt hong gia London, AnhQuc.

Ch thch:* S vic c lin quan n ta n Hng Cng thm tra, c th xem Dennis Ducanson

"H Ch Minh Hng Cng, 1931- 1932", Nguyn Vit Hng 1996 "S kin 1931 HngCng", Dennis J. Duncanson "Trung Quc qu san", (thng 1 n 3 nm 1974), l ti liu vittay Nguyn Vit Hng dn dng t h s gii mt ca Anh Quc ("Hong gia ng nqun", nm 1931 Z225C, HEIII,VOLIII/40 - 1240 hiu quyn tng ch t liu).

Vin Khu mt Hong gia London xt x - Chng n

Lut s Loseby d on, t Ta n Hng Cng s phn quyt trc xutNguyn i Quc v Vit Nam, lp tc vit n khng co ln Vin Khu mt Honggia Anh Quc. Ta Hng Cng nhn n khng n chuyn v London vi ba iukin nh sau:

1- Trong vng 14 ngy ng s phi trnh n khng co.2 -Trong vng 90 ngy phi chuyn ton b h s v n v Vin Khu mt.3 - Np 500 dollars l ph.


C ba iu kin ny lut s Loseby u chp nhn.Do n khng n phi qua thi gian my thng thm nh m Nguyn i

Quc li b lao phi trm trng, thn th suy nhc nn ng c chuyn t nh tVictoria n bnh x tri giam Bo Vn o iu tr.

Ngi bin h cho Nguyn i Quc l lut s D. N. Pritt, bin h cho nhng cc Hng Cng l lut s S. Cripps. Hai v ny u l bn ca lut s FrankLoseby. Lut s P. N. Pritt l con trai ngh vin cnh t, hun tc Palme. Lut sPritt thu thp y thng tin v n t lut s Loseby. Sau khi thng nht khoch trong nhm, ng mi lut s Cripps xut k hoch Tng Vn S s thngtrong phin x, hy vng lut s Cripps, v tnh bn b v lng tm ngh nghip,ng ra bo v cng l, bo v chnh ngha. Hai ng thng nht phng n giiquyt, tm mi cch buc chnh quyn Hng Cng tr t do cho Tng Vn S mkhng mt th din.

u nm 1932, Khu mt vin Hong gia Anh Quc m phin ta. Lut s D.N. Pritt v lut s S. Cipps trnh by tm tt ni dung v n v pht biu kin cnhn sau xut bin php gii quyt:

1 -Tr t do cho Nguyn i Quc.2 - Nguyn i Quc ch cn ri khi Hng Cng, sau c th i n bt c

ni no mnh mun.3 - Lc ra i v s dng phng tin giao thng no u do t mnh quyt

nh.Khu mt vin Hong gia Anh Quc ng vi kin ngh trn, ng thi yu

cu chnh quyn Hng Cng thng bo quyt nh ny. Cui cng, ngy 27 thngsu nm 1932, lut s hai bn c c kt qu chung, ngh Vin Khu mt ktthc v n. Nh cm quyn Hng Cng chp hnh n quyt, tr t do cho Nguyn iQuc v cp cho ng 400 dollars lm l ph.**

Ch thch** London ("Hong gia Vin Khu mt - Thm thng t" n, xem thm Denis

Duncanson "H Ch Minh Hng Cng nm 1931 n nm 1932", Nguyn Vit Hng,1936"S kin Hng Cng nm 1931" v "Truyn H Ch Minh" ca William J, Duiker, trang205-207, ni dung dn t bc th ca Burton ngy 6 thng thng 10 nm 1932 gi Bushe;bc th ca Cowell ngy 30 thng 12 nm 1931 v ca Howard Smith ngy 15 thng 10 nm1931 gi chnh ph thc dn Shuck Burgh u cn lu gi ti chnh quyn Hng Cng.Sophie Quinn Judge trong "Nhng nm thng mt tch ca H Ch Minh, 1911-1941", trang193 vit, ni dung dn t bc in bo t H Ni gi n Si Gn ngy 24 thng 8 nm 1931v ngy 31 thng 12 nm 1931 do Cowell gi (PRO CO 129/535/3 trang 27.

V n Nguyn i Quc n Singapore b buc phi quay liHng Cng

u nm 1932, Khu mt vin Hong gia Anh Quc m phin ta vi phnquyt tr li t do cho Nguyn i Quc. Do s sp xp ca lut s Loseby, ngy 6thng ging nm 1932, Nguyn i Quc ri Hng Cng n Singapore. Tuy nhincnh st Singapore khng cho nhp cnh m bt ng phi quay li. Cnh st HngCng buc phi tip nhn Nguyn i Quc v ha s ng k h khu. Ngy 19 thngging nm 1932, cnh st Hng Cng li bt Nguyn i Quc. Nh ng ccHng Cng chng cn n bn cht s vic m tuyn b Nguyn i Quc xutcnh tri php, n ngy 22 thng ging li phng xut ng vi mnh lnh, ni trong 3ngy phi ri khi Hng Cng. T y Nguyn i Quc mt tch.


Tng thut s kin "Nguyn i Quc n Singapore nhng li buc phi trv Hng Cng", cc chuyn gia nghin cu u c quan im thng nht v nidung nhng li khng nht tr c vi nhau v thi gian. Nguyn nhn dn n tnhtrng ny l bi u nm 1932, Nguyn i Quc t nhin mt tch m khng c btc t bo no a tin. Sau ny ngi ta ch c nghe mt cu chuyn c tnh chtngy to v H Ch Minh, l u nm 1933, Nguyn i Quc ri Hng Cng n HMn, ny sinh mt khong thi gian gin on. Lin kt thi gian "ri Hng Cng"vi "n H Mn" cng s tht trc v sau xy ra, cc chuyn gia, hc gi rt dmc sai lm khi em thi gian "ri Hng Cng" t u nm 1932 ko di ti unm 1933 to ra s sai lch va trn 1 nm.

Gio s Tng Vnh Knh trong "H Ch Minh Trung Quc", trang 74, cngging nh Paul Draken trong "Nguyn i Quc" cng ni v thi gian Nguyn iQuc n Singapore vo u nm 1932. Cu i s Trung Quc ti Vit Nam L GiaTrung, trong "Ch tch nc Vit Nam H Ch Minh ", trang 217 vit kh ti ngha:"Thi gian n Singapore khng thy c ghi chp, ch ni thi gian u nm 1933 rtvi vng n H Mn". Thi gian m William J. Duiker cng nh Sophie QuinnJudge ghi chp u vo ngy 6 thng ging nm 1933 Nguyn i Quc nSingapore. Nh vy, nhng ghi chp ca cc nh nghin cu chia thnh hai phe rtkhng trng khp vi nhau l "u nm 1932" v "u nm 1933". V l m ni, cchc gi hu quan u thng nht nhn nh u nm 1932, theo phn quyt ca VinKhu mt Hong gia Anh Quc, l ng vi ngh ca lut s hai bn, tr li t docho Nguyn i Quc, trong thi hn 21 ngy phi ri khi Hng Cng, vy th lmsao c th tr hon n u nm 1933? Hn th, t Hng Cng n H Mn, ngi cng ch mt mt n hai ngy, chng c l do g hnh trnh ko di nhng 1 nm.Li na, trong nhng h s lin quan n Nguyn i Quc, khng tm thy bt c tiliu no ghi chp v chuyn i di ngy ny. V th, ni rng "c chuyn i Singaporevo u nm 1933" tht s l v l.

William J. Duiker v Sophie Quinn Judge dn t liu t "H s Qun ivin chinh Php Quc thuc b phn hi ngoi", s hiu 369 v ca Dennis J.Duncanson trong "H Ch Minh Hng Cng, nm 1931- 1932", vy lm sao ckh nng mi n u nm 1933 mi i Singapore? Rt kh gii thch. V, nu qu lvo u nm 1933, Nguyn i Quc mi i Singapore th r rng mu thun vi phntip sau (thi gian Nguyn i Quc t H Mn n Thng Hi).

William J.Duiker v Sophie Quinn Judge u l nhng hc gi chuyn nghip,lm vic nghim cn, thc t khng th mc sai lm trong vic xc nh thi gian. Sd c tnh trng ny l bi cc v vn cho rng H Ch Minh v Nguyn i Quc ch lmt ngi, m khng bit rng, cn c mt nhn vt khc ngoi Nguyn i Quctham gia vo v kch ny. l l do ngi ta em thi gian t ngy 6 thng gingnm 1932, Nguyn i Quc i Singapore, ko di n ngy 6 thng ging nm 1933,Nguyn I Quc i H Mn lin kt thnh mt chnh th, to ra s ng nhn lchs.

S kin "Nguyn i Quc i Singapore b buc tr li Hng Cng", cn xemthm "H Ch Minh Hng Cng, nm 1931- 1932" ca Dennis J. Duncanson v"S kin Hng Cng nm 1931" ca Nguyn Vit Hng. Gio s Tng Vnh Knhtrong "H Ch Minh Trung Quc", trang 74, ni dung dn t Bernard B. Fall, "LeVietminh 31" (Librarie Armand Colin, 1960 see Hoang Van Chi, P.50).

William J. Duiker trong "Truyn H Ch Minh", trang 208- 209, ni dung dnt Dennis J. Duncanson "H Ch Minh Hng Cng nm 1931- 1932", trang 99.


"Nhng nm thng mt tch ca H Ch Minh, 1919-1941"- Sophie QuinnJudge, trang 193, ni dung dn t "H s Qun i vin chinh Php Quc thuc bphn hi ngoi", s hm 369".

"Nht k Paul Draken, ghi chp v Nguyn i Quc" ca Paul Draken.

S kin Nguyn i Quc mt tch Hng Cngu nm 1932 Nguyn i Quc i Singapore, nh vy, thi gian t Singapore

tr li Hng Cng cng trong thng ging nm 1932, khng th no ko mi sangnm 1933. Hn th, trong nm 1933 khng c bt c t bo no a tin Nguyn iQuc mt tch. Chuyn Nguyn i Quc trn khi Hng Cng n H Mn u lli k 16 nm sau ca H Ch Minh, bt danh Trn Dn Tin trong cun sch "Nhngmu chuyn v i hot ng ca H Ch Tch". Ni cch khc, sau khi Nguyn iQuc ri khi Hng Cng vo u nm 1932, khng mt ai bit ng i u, hnhtung tht s b him, v th mi thnh s kin "mt tch Hng Cng". Mi sunm sau H Ch Minh ni ngc li: "Sau khi trn khi Hng Cng, ti i HMn", vic ny ch th l tr bp bm.

1 - William J. Duiker trong "Truyn H Ch Minh", trang 209 vit:Sau khi Nguyn i Quc b buc quay tr li, nh cm quyn Hng Cng

khng thm n bn cht s vic, m cho rng ng ta xut cnh tri php, chngquan tm n khng ngh ca cnh st a phng, tuy nhin, ngy 22 thng gingnm 1932, li phng thch ng, ng thi ra lnh trong vng ba ngyphi ri khiHng Cng.V chng lut s Frank Loseby ln ny li sp xp cho Nguyn i Quc mt ni b mt, sau tm cch ng ri khi Hng Cng. K hoch c t ral, Nguyn i Quc s ra i bng tu thy n H Mn vo ngy 25 thng ging trongvai mt nhn vin phin dch. trnh con mt lc lng bo an Php, Nguyn iQuc i tri ti, c cnh st mc thng phc h tng xung thuyn, ri li dngxung my ca chnh ph Hng Cng a ra ngoi eo bin L Ng l ni tu un khch.

2 - Sophie Quinn Judge trong "Nhng nm thng mt tch ca H ChMinh, 1919-1941"-, trang 195 vit:

Nguyn i Quc buc phi tr v Hng Cng, sau b bt li vo ngy 19thng ging. Ton quyn Hng Cng William Peel ra quyt nh (khng cn bit ldo) bt giam Nguyn i Quc (l di dn tri php) tng giam thi hn 1 nm theo quynh ca lut php hin hnh, ng thi c tuyt yu cu ca lnh s Php Teyssires.Sau H Ch Minh ri khi Hng Cng. Ln ny Frank Loseby thuyt phc cnh cm quyn Hng Cng ng t chon ni n. Ton quyn Peel gii thch bngcng vn, cui ngy 22 thng ging s sp xp cho H Ch Minh ln mt chic thuyn(khng phi ca chnh ph Hng Cng) ch n chic tu "An Huy Chu T" ungoi bn Hng Cng.

3 - L Gia Trung, cu i s Cng ha nhn dn Trung Hoa ti VitNam, trong " Ch tch nc Vit Nam H Ch Minh ", trang 218 vit:

Sau khi Nguyn i Quc buc phi tr li Hng Cng, b giam trong ngc,c nh mt cai ngc chuyn mnh giy thng bo tnh hnh n lut s Frank Loseby.Loseby lp tc n gp Ton quyn William Peel. ng ny ng lp tc tr li t docho Nguyn i Quc v giao phm nhn cho Loseby x l. Lc ny Nguyn i Qucc b tr tm trong gian phng b mt mt nh th Thin cha gio. Phu nhn luts lm nhim v ngi a cm hng ngy. Theo li dn ca Loseby, th k ca ng


l Long tin sinh em n cho Nguyn i Quc mt chic o lng, mt o khocngoi rng tay, mt chic qun di sang trng v mt ti xch trong t giy vitsn my ch. Vo lc hong hn, mt ngi trong trang phc gio s, thn nhinbc ra khi k tc x, qua ca ln ri ln mt chic kiu. Bn cnh kiu l mtngi chu u mang knh trng, tay cm cy bt. Ngi n ng chu u chnh llut s Frank Loseby, cn v gio s chnh l Nguyn i Quc. Lut s mi Nguyni Quc ln xe sau khi lic mt nhn trc nhn sau khng thy c du hiu mt thm,lin quay xe v pha nh mnh. V chng Loseby cng Ph Ton quyn bn bc. ngta ng gp Ton quyn William Peel ngh gip v c Ton quyn chpthun.

4 - Paul Draken trong "Nht k Long Bo La" vit v Nguyn i Qucnh sau:

Ti v Nguyn i Quc gp nhau trong cn hm ca Tng b cnh st. ng tal mt ngi trung nin thn hnh m yu, mc bnh phi, xem ra tnh hnh sc khekhng tt. Nguyn i Quc bit ting Hoa v ting Php nn chng ti c th nichuyn c vi nhau: "Ti l Paul Draken, i din B Ngoi giao Anh Quc, cc n y gip tin sinh xut cnh, xin hi, ngi nh n ni no?". Nguyn iQuc u oi tr li trong khi vn khng dt cn ho: "Ti mun n Lin X".

"Lin X? Vy tt nht l nn qua li Thng Hi, nh vy ti s c hn hnhc thp tng ngi, n Thng Hi s ty ngi quyt nh i u". Tuy nhin luts Loseby t ra lo lng: "Ti ch s mt thm Php ngm c st th n HngCng, vy phi lm th no m bo cho Nguyn tin sinh an ton xut cnh?".Lc ny, c hai chng ti u ngng ln nhn Cnh st trng. Cnh st trng cogi khn kho xua tay thoi thc: "Ti bit cc ngi. Chng ti c th b tr tmc m st th Php, nhng vic ny phi tuyt i gi b mt, nu l ra, chnhph Anh Quc s kh n ni vi ngi Php". Ngm ngh mt lc, ng ta ni tip:"Ch cn cc ngi xut bin php xut cnh an ton, ti s rt vui c "thun ncgiong thuyn", c iu phi ni trc, vn nht, s vic b v l, ti s khng thanhn, n lc s c ti vi chnh quyn a phng, mong nh v thng cm".

Ra khi Tng b cnh st, Loseby ln ting chi Cnh st trng l mt gxo tr. Bt cht, ti ny ra mt k. Loseby vn rt quen thn vi Ton quyn HngCng, nu c ng ta ng ra gii quyt v ny, c th xem y nh mt l ba hmnh, trnh c tht bi do Cnh st trng c phn thng. Tuy nhin, cchlm hi mo him l ng gi lm khch ca Ton quyn William Peel ra thm bncng, sau chuyn ln chic thy phi c "Trn chu Trung Quc" bay i ThngHi. Ngh vy, ti bn em tng ny bn vi Loseby. Lut s cm thy c ththnh cng lin phn cng nhau chun b hnh ng.

5 - Phn tch v sai lm v s thtGhi chp v s kin Nguyn i Quc mt tch ti Hng Cng nht dnh phi

lm r hai vn quan trng:a - Thi gian ri Hng Cng v ni i qua?b - Sau khi ri Hng Cng th n ni no?V c bn, cc chuyn gia nghin cu s kin "mt tch" ca Nguyn i

Quc ti Hng cng l kh thng nht v thi gian v ni i qua, c xem l khtn. c bit, i s L Gia Trung, trong bi vit ca mnh, trch dn "S kinHng Cng nm 1931" ca Nguyn Vit Hng dn t ngun t liu H s Honggia Anh Quc mi c gii mt. Ghi chp v Nguyn i Quc, Paul Draken, trong


hi k ca mnh vit, ng tng tham gia gii cu Nguyn i Quc. Hai tc phmtrn u a ra nhng thng tin tng i ging nhau v s kin Nguyn i Quc rikhi Hng Cng, thm ch cn ni r c vic Ton quyn Hng Cng William Peelcng tham d vo vic xy dng k hoch chun b cho Nguyn i Quc o thot.Khch quan m ni, nhng t liu trn u c tin cy cao. Tuy nhin, n ontng thut v qu trnh ri khi Hng Cng v sau khi ri khi Hng Cng th tin cy thp, bi phn ny do H Ch Minh t mnh k li cng nhng t liu cabo ch Cng sn Vit Nam. Ni cch khc, cc ng trnh nghin cu s kin Nguyni Quc trn khi Hng Cng, phn u din ra ng vi s thc lch s, nhngphn sau th tt c cc bi vit u cng mt ging, ni rng: "Sau khi ri HngCng, Nguyn i Quc n H Mn". Thc ra y chnh l ci by ca tr nhtro "di hoa tip cy" ca H Ch Minh.

Kin gii v vic H Ch Minh t Hng Cng n H Mn, thi gian lkhng lin tc. Cc tnh tit trong qu trnh ny l rt bt hp l. Duy ch c PaulDraken ghi chp v Nguyn i Quc trong nht k ca mnh l cung cp thng tinngc li. ng vit: "Sau khi xung thuyn nh ri cng, Nguyn i Quc ca ln chic thy phi c "Trn Chu Trung Quc" bay n Thng Hi, hcnh xung bn sng Hong Ph". y l thng tin hp l, c th tin cy, bi n gii thch c nguyn nhn Nguyn i Quc mt tch Hng Cng.

1- Gii thch nguyn nhn Nguyn i Quc mt tch Hng Cng.Sau chuyn Nguyn i Quc i Singapore b buc tr v Hng Cng, lp tc

c tin truyn ra l "mt tch". Ci gi l "mt tch" chng qua l do nh cm quynhng Cng tung ha m giu kn thng tin. S tht th, Ton quyn Hng Cngcng tham d vo v a Nguyn i Quc ri Hng Cng. Chng nhng th, chnhph Anh Quc cn c nhn vin tnh bo n ch o cng vic, chng t, nh ngcc Hng Cng c bit quan tm n v vic ny. Vic loan truyn tin Nguyn iQuc mt tch xut pht t my nguyn nhn sau:

a/ Trnh c s tranh chp gia chnh quyn Hng Cng v Cc cnh st didn (tc ot mt tin thng ca Cnh st trng), nn b mt hnh ng.

b/ Chnh quyn Hng Cng mun trnh cp mt nhm ng ca lnh s Phpv mt thm Php nn phi rt thn trng khi a Nguyn i Quc ra khi HngCng.

c/ Gi c uy tn ca chnh ph Hong gia Anh Quc m vn khng nhhng n quan h bang giao hai nc, nn phi tnh bo vin n xy dng khoch, b mt a Nguyn i Quc ri khi Hng Cng.

2 - S tht v vic Nguyn i Quc trn khi Hng Cng.Nh trn ni, Nguyn i Quc ri khi Hng Cng thun li l bi chnh

ph Anh c tnh bo vin xy dng k hoch cng vi s tham gia b mt ca Tonquyn William Peel. S kin ny c Paul Draken vit trong hi k ca mnh.

Nu em ghi chp v Nguyn i Quc trong hi k ca Paul Draken i chiuvi William J. Duiker, Sophie Quinn Judge, cng cun sch "Ch tch nc Vit NamH Ch Minh " ca L Gia Trung, cu i s Cng ha nhn dn Trung Hoa ti VitNam, c dn dng c "S kin Hng Cng nm 1931" ca Nguyn Vit Hng, thqu trnh ri khi Hng Cng ca Nguyn i Quc hu nh hon ton nht tr. Cth xem y chnh l s tht lch s. T suy lun tip theo: "Cui thng ging nm1932, Nguyn i Quc ri khi Hng Cng cng vi bn ca Paul Draken l c


Anne Kennedy, ngi c chic thy phi c Trn Chu Trung Quc', bay n bn sngHong Ph, sau mt ng ch cho con thuyn nh n Nguyn i Quc vThng Hi". (Anne Kennedy l ch h ca tng thng Hoa K th 35 John Kennedy,thn ph l trm du m Hoa K, gio ph hc bang Thng Hi Hong Kim Vinh lcha nui).

Nguyn i Quc trn ng t hng Cng n H Mnu nm 1933, liu c phi Nguyn i Quc t Hng Cng n H Mn?

Theo , vo nm 1932 c ng l, trn thc t Nguyn i Quc cht v bnh laophi? Cn Nguyn i Quc n H Mn u nm 1933 chnh l H Ch Minh? yc xem l vn bn sm nht ni v s kin ny. Sau , qua thi gian, ngi ta nhiu ln thm tht, sa cha. V vy, so vi nhng ghi chp nht k Paul Drakentrong chin dch gii cu Nguyn i Quc n Thng Hi th hon ton khc nhau.Hai quan im ny khc nhau v thi gian, a dim n v c v lch trnh hnhng. Vy quan im no l ng? Chng ta hy tham kho nhng dnh gi ca ccchuyn gia, hc gi sau y:

1 - Gio s Tng Vnh Knh trong tc phm "H Ch Minh TrungQuc" vit:

"u nm 1932, H c phng thch v buc phi ri khi Hng Cng, cnc vo li t k th ng n Thng Hi. trnh tai mt mt thm, mt lut s Hng Cng sp xp cho ng ta ci trang thnh nh bun Trung Quc, ln tu thyra khi Hng Cng an ton. Sau khi n H Mn, H li y na nm ri mi iThng Hi".

Ni dung tng thut ca Tng Vnh Knh dn t cun sch "Bc H" caHoi Thanh v Thanh Tnh, NXB Ngoi vn H Ni, Vit Nam, 1962).

2 - Trong tc phm "Truyn H Ch Minh", trang 209, tc gi William J.Duiker vit (Gio s William J. Duiker dn t ngun: "H s Qun i vin chinhPhp Quc thuc b phn hi ngoi", s hiu 369 v "H s thng tin 1932"):

"Nguyn i Quc c v chng F.Loseby b tr i theo mt nhn vin phindch, chun b vo ngy 25 thng ging s ln tu n H Mn. Sng sm hm saungy n H Mn, Nguyn i Quc v ngi phin dch xung thuyn tm n quntr thanh nin Trung Quc v y qua tit lp xun. Sau my tun, cm thy chngnhng mt an ton m li cn khng bit tnh hnh bn ngoi ra sao, nn khi nhnc tin bn b quyn gp gi vo gip t lut s Loseby, ng cng c axung tu thy i Thng Hi". Trong phn ch gii trang 619, gio s William J.Duiker vit: "Nguyn nhn Nguyn i Quc ri khi H Mn rt khng r rng, ckh nng trn chy n Singapore ri b cnh st bt gi. S tht mi quan h giai s qun Php ti Hng Cng v cnh st Anh rt tt. Cui thng ging, nhng cc Php c thng bo cho Singapore bit Nguyn i Quc trn khiHng Cng. Nh th c th cnh st Php Thng Hi nhn nh, nguyn nhn lNguyn i Quc ang ln trnh trung tm thnh ph. Li cn c vo m t ti liugc Vit Nam l "H Ch Minh bin nin tng th", quyn 2, trang 42, v Trn tNhn "Va i ng va k chuyn", trang 43, ta d dng nhn thy, Nguyn iQuc mi i khi H Mn vo thng by, chng t ng H Mn 6 thng".

Gii thch v sai lm v s tht.

Theo phn tch ca gio s William J. Duiker, trang 209 cng vi phn chgii b sung trang 619, r rng thi gian trn, phn trc v phn sau mu thun vi


nhau. William J. Duiker cho rng, ngy 25 thng ging Nguyn i Quc ri HngCng, ngy 26 n H Mn v H Mn qua tit lp xun mi i Thng Hi. Mtkhc, ng li dn chng nhng li bin gii t tc phm "Va i ng va kchuyn" ca Trn t Nhn, th n thng by Nguyn i Quc mi ri H Mn,chng t ng ta lu li H Mn 6 thng. Gii thch s vic ny hin nhin l hp lha thi gian cho chuyn i t Hng Cng n H Mn, sau l t H Mn nThng Hi. em ba a danh Hng Cng, H Mn, Thng Hi gp li vinhau chnh l nhm mc ch nh v thi gian vo cui thng ging nm 1933,c iu n thng by mi ri H mn m ni rng lu li H Mn 6 thng lkhng hp l, rt kh kh c th vo trn cho kn k.

3 - Sophie Quinn Judge trong "Nhng nm thng mt tch ca H ChMinh, 1919-1941", trang 169, 195 v 197 vit:

"Frank Loseby thuyt phc Ton quyn Hng Cng William Peel tr gipNguyn i Quc ri khi Hng Cng. Trong cng vn, William Peel gii thch, ng b tr cho H Ch Minh vo bui chiu ngy 22 thng ging xung mt chicthuyn nh ca t nhn, khng do chnh quyn Hng Cng qun l, ra ngoi bncng, sau ln tu "An Huy Chu T". H Ch Minh ci trang thnh mt ph thngTrung Quc cng th k ca Frank Loseby l Long tin sinh n Sn u(3) (Macao)

Mt ngi Thailand mt bo, vo thng ging nm 1935 chnh mt nhnthy H Ch Minh ln trn ti tnh Nakhon Phanom (Thailand), tuy vy v sau tin nyc kim chng l khng chnh xc(4).

Thng chn nm 1933, mt ngi Php cng co gic, chnh mt nhn thyH Ch Minh cng mt m ngi Vit Nam Ninh. N thm vin Maria ni, trongs 4 thanh nin tr ti s nh 78, ph Tng Khi, c mt ngi rt ging tm nhchp H Ch Minh. Mt ngi h Tuyn nhn thy trong nh c 3 ph n, 3 c b vmt cu b. ng ta ni, H Ch Minh dng tn gi l L Tn Sn. (5)

Vo thng su nm 1931, Cc cnh st Anh Quc bt gi mt ngi kh nghic xem l Nguyn i Quc thu mt h chiu dn nh H Ch Minh.H chiu cthi hn 6 thng do Tng lnh s Trung Quc cp, ni dung ghi "mt cng dn TrungQuc n cng tc Xim La".(6)

Ch thch:(3): Ngun dn t PRO,CO 129/535/ trang 2,3 v 4, ngy 31 thng ging nm 1933,

th Ton quyn William Peel gi Cunliffe- Lister. (http://www.worldthreads.com/boutique-paintings-article-historicalembroidery.htm)

(4): Ngun dn t: "H s Qun i vin chinh Php Quc thuc b phn hi ngoi",s hiu 369, h s lin quan n H Ch Minh ti Liu Quc.

(5): Ngun dn t "H s Qun i vin chinh Php Quc thuc b phn hi ngoi",s hiu 383, ngy 5 thng chn nm 1933, do Barthouet k.

(6): Ngun dn t: "H s Qun i vin chinh Php Quc thuc b phn hingoi"(S kin bt H Ch Minh).

Gii thch v sai lm v s tht.

Sophie Quinn Judge vit v s kin Nguyn i Quc n H Mn: "H ChMinh ci trang thnh mt ph thng Trung Quc cng th k ca Loseby l Longtin sinh n Sn u. Phn ch gii ni Long tin sinh l Long nh Chng.Dennis J. Duncanson i theo Long nh Chng nn c bit thm mt s chi tit".on t thut ny khng khi lm cho ngi ta nghi ng. Tm thi cha i su tmhiu v giai on n Sn u, phi chng vic i H Mn l do tc gi vit nhm?T nhin li ny ra mt ci tn Long nh Chng. "Dennis J. Duncanson i theo


Long nh Chng nn c bit thm mt s chi tit"(!?) l rt ng ng. Dennis J.Duncanson trong "H Ch Minh Hng Cng nm 1931- 1932" ghi chp nhngs kin xy ra trong hai nm 1931- 1932, vy lm sao Nguyn i Quc li c th xuthin H Mn?

William J. Duiker trong phn nhn nh v Nguyn i Quc i H Mn cdn ra 3 t liu: "Mt ngi Thailand mt bo, vo thng ging nm 1935 chnhmt nhn thy H Ch Minh ln trn ti tnh Nakhon Phanom (Thailand), tuy vy vsau tin ny c kim chng l khng chnh xc.

Thng chn nm 1933, mt ngi Php cng co gic, chnh mt nhn thyH Ch Minh cng mt m ngi Vit Nam Ninh. N thm vin Maria ni, trongs 4 thanh nin tr ti s nh 78, ph Tng Khi, c mt ngi rt ging tm nhchp H Ch Minh. Mt ngi h Tuyn nhn thy trong nh c 3 ph n, 3 c b vmt cu b. ng ta ni, H Ch Minh dng tn gi l L Tn Sn.

Vo thng su nm 1931, Cc cnh st Anh Quc bt gi mt ngi kh nghic xem l Nguyn i Quc thu mt h chiu dn nh H Ch Minh. H chiu cthi hn 6 thng do Tng lnh s Trung Quc cp, ni dung ghi "mt cng dn TrungQuc n cng tc Xim La".

Ba t liu dn ch l s nhm ln hay l ng vi c im nhn vt?Chng ti nghin cu k v i n kt lun, ngi trong c 3 t liu trn ukhng phi l Nguyn i Quc. Ngi ny tht ra b H Ch Minh thay th theokiu "di hoa tip cy" vn l H Tp Chng, n t i Loan. Nm 1931, H TpChng i tn l H Ch Minh, v vy m h chiu mang tn H Ch Minh, v danhxng ny n sau nm 1942 th c dng thng xuyn. Do , tm nh chp nm1931, hin nhin l ca H Tp Chng, bi v nm 1931, ng l phi vin ca Quct cng sn, c c n Thailand, Singapore tham gia i hi ng Malaysia (xemThin II "Ve su thot xc, tht gi kip ngi").

Kin gii v vic nhn nhm ngi: Ly nh H Tp Chng (H Ch Minh )em so snh vi Nguyn i Quc, t nhin s nhn ra s nhm ln, n mc mtthm Php vo thng chn nm 1933 tng nhn thy H Ch Minh cng 4 thanhnin ti Nam Ninh, trong c mt ngi rt gi ng vi tm nh chp H Ch Minh.Cn c vo s kim tra cc hng mc t liu, 4 thanh nin Vit Nam y l L HngPhong, H Huy Tp, Phng Th (Ch) Kin v Hong Vn Hoan. H Ch Minh itn thnh L Tn Sn chnh thc l H Tp Chng. Vo ma h nm 1 932, nhmngi ny ang tm tr Long Chu, Qung Ty chun b thnh lp Ban Chphnh Trung ng ng Cng sn Vit Nam hot ng hi ngoi sau ny.

kin tn mt nhn thy H Ch Minh Nam Ninh vo thng chn nm 1933,William J. Duiker dn t ngun "Ghi chp v cc h s" theo trnh t thi gian nhngcha pht hin ra thi gian c tr ti Nam Ninh ca H Ch Minh. Cho nn, cn phixc nh c thi gian trc thng ging nm 1933, ng ta u, lm g? mi c cutr li chnh xc.

4- Trong tc phm "Ch tch nc Vit Nam H Ch Minh"- L GiaTrung, cu i s Cng ha nhn dn Trung Hoa ti Vit Nam, trang 220 n222, vit:

"Cui thng ging nm 1933, mt chic tu bin cp bn Hng Cng, chunb i H Mn, Thng Hi v Nht Bn. Lut s Loseby mua sn 2 tm v ngi khch u tu. l mt ngy cui thng chp m lch, con tu nh neo riHng Cng tip tc hanh trnh. Cng lc y, Ton quyn Hng Cng c mt chicca n cm c chy n bn Ty Hong. Thuyn trng c lnh n mt v khch y ri chy thng ra cng, ui theo con tu va khi hnh. Chng bao lu ca n cp


bn H Mn. Ca khu lc ny rt vng, v ni y ang chu n b n tt Nguynn, chc chc li rn ln ting pho. Long tin sinh chnh l ngi ca lut sLoseby c nhim v h tng Nguyn i Quc. Hai ngi thu xe tm n nh tr.Vo phng ri, Nguyn i Quc nhn ra ngoi ca nh li nhng ngy qua, bt gichnh dung nhng ngy sp ti ca k tha hng. Long tin sinh ni: "Hm ny lngy ba mi tt, rt tic gi mun, khng th kim c hoa o hay hoa mai".

5 - S nhm ln trong s kin Nguyn i Quc i H Mn.

Trong on ghi chp v s kin Nguyn i Quc n H Mn c my imsai lm:

a/ u nm 1932, Nguyn i Quc mt tch Hng Cng, n H Mn vou nm 1933 l bt hp l. Hnh trnh t Hng Cng n H Mn ch vi ngy,nhng y li mt ng mt nm, r rng l tri logic.

b/ kin cho rng Nguyn i Quc H Mn l quan im thng nh t theocch bin gii ca bo ch v cc cng trnh nghin cu v H Ch Minh Vit Nam.R rng cch ni "dng bnh na nm" H Mn, i vi h, khng ngoi mcch gii thch cho vic Nguyn i Quc cht u nm 1932, n ma xun nm1933, H Ch Minh xut hin H Mn, ngy to na nm dng bnh, chnh l tip ni vi ci "tin cht". Hnh ng trn chnh l to tin cho vic vit tiu sNguyn i Quc, ngha l, vo thi k u nm 1933, tip tc n H Mn, sau iThng Hi, nn mi ba ra chi tit, trc k hi n Thng Hi, Nguyn i Quc liH Mn mt s ngy".

c/ Bit c s kin Nguyn i Quc trn khi Hng Cng l do Long tinsinh, ngi cng i vi ng ta. Long tin sinh c th l Paul Draken, tuy nhin, theo"Nht k Paul Draken", th v cn bn, Paul Draken (Long Bo La) khng cng i viNguyn i Quc n H Mn. R rng, kin cho rng Nguyn i Quc n HMn chnh l H Ch Minh tm ht cch mn ci tn Paul Draken lin kt,thuyt phc mi ngi Nguyn i Quc ch thc trn khi Hng Cng n HMn.

(Tc gi nhn nh: Trong nm 1932, ch bit c mt ngi l Long tin sinhm khng thy c ngi tn l Paul Draken (Bo La c Nhu Khng, Long Bo La),v th, ni rng Nguyn i Quc n H Mn hon ton do H Ch Minh h cu).

6 - Long tin sinh l Long nh Chng hay Long Bo La (Paul Draken)?

C William J. Duiker v cu i s L Gia Trung u vit l "Long tin sinhcng Nguyn i Quc n H Mn", vy Long tin sinh v Long Bo La ( PaulDraken) trong thi gian ny c mi quan h nh th no? Phi chng h ch l mtngi? S kin nm 1932 Nguyn i Quc ri khi Hng Cng l v cng b mt,v th thn phn ch thc ca Long Bo la (Paul Draken) khng th no c cngkhai.

Hin nay, h s "s kin Hng Cng" ca Nguyn i Quc c gii mt."Nht k Long Bo La" (Paul Draken - Nguyn i Quc) c xut bn. i chiuton b u cui "s kin Hng Cng", s rt kh gii thch r rng vic Long BoLa (Paul Draken) l ngi trc tip a Nguyn i Quc ri khi Hng Cng. Longtin sinh tc Long Bo La, tc tnh bo vin Anh Quc Paul Draken.

Rt ng tic, trc khi hon thnh cng trnh ln ca mnh, William J. Duikercha bit n "Nht k Long Bo La - Nguyn i Quc", cha s dng s kin LongBo La tham gia gii cu Nguyn i Quc chng minh s tht l, Nguyn i


Quc ri Hng Cng bng thy phi c n Thng Hi, mc cho H Ch Minh tba ra cu chuyn hoang ng "t Hng Cng n H Mn".

T khi Loseby nhn lm lut s bo cha v Nguyn i Quc , Ta HngCng tri qua chn phin x. Vin Khu mt Hong gia London thm nh nkhng co ca ng s v nh ch v n,, cha tng nghe thy vn phng lut s cmt th k h Long, cng khng bit tn ca ngi h Long l g. Vy m, t nhi nvo thi im Nguyn i Quc ri Hng Cng i i H Mn li xut hin mt Longtin sinh v Long Bo la. Cch ni tnh bo vin "Long Bo la" v "Long tin sinh"hnh nh khp nhau to ra s tht l cng tham gia gii cu Nguyn i Quc othot Hng Cng. S kin Long tin sinh cng Nguyn i Quc n H Mn v skin Long Bo La cng Nguyn i Quc n Thng Hi, ngi sm vai chnh cahai trng hp ny, mt l Nguyn i Quc v Long tin sinh, mt l Nguyn iQuc v Long Bo La. Tnh cht ca hai s kin l khp nhau, ch c tn ngi lkhng ging nhau m thi. Vic ny gii thch rt d, Long tin sinh chnh l tnh bovin Anh Quc Paul Draken (Bo La c Nhu Khng), cng chnh l Long Bo La.T suy ra, Long Bo La cng i vi Nguyn i Quc bng chic thy phi c bayn Thng Hi h cnh bn sng Hong Ph l hon ton ng vi s tht lch s,cn ni rng, Long tin sinh cng Nguyn i Quc n H Mn l hon ton ba t.

S kin H Ch Minh t H Mn n Thng Hi

i b phn chuyn gia, hc gi u trnh by v phn tch: "u nm 1933,H Ch Minh t H Mn n Thng Hi", ch c hi k ca Long Bo la l vit:"u nm 1932, Nguyn i Quc i chic thy phi c nhn hiu "Trn Chu TrungQuc" t Hng Cng bay n bn sng Hong Ph ri v Thng Hi trn conthuyn nh". Hai on vn ny, thi gian, nhn vt v lch trnh u khc nhau. Mtpha l Nguyn i Quc u nm 1932 trc tip t Hng Cng n Thng Hi,pha kia l H Ch Minh, u nm 1933, t H Mn n Thng Hi. Trong khongthi gian ny, vn mu cht l, thc cht c phi Nguyn i Quc cht v bnhphi vo ma thu nm 1932? V, ngi t H Mn n Thng Hi vo u nm1933 l Nguyn i Quc hay H Tp Chng? Rt mong qu v cao minh t nggii.

1 - Trong tc phm "H Ch Minh Trung Quc", trang 75, 76, gio sTng Vnh Knh vit:

u nm 1933, H Ch Minh t H Mn n Hng Cng. Lc ny tnh hnh Thng Hi so vi thi giam nm 1930 (khi m ng ta ) hon ton khng gingnhau. T chc b mt ca ng Cng sn Trung Quc y c thnh lp t ma hnm 1931 b nh ph tan tc, do , vo lc H n Thng Hi th khng lmcch no lin lc c vi h. Va lc y vin Trung ng ng Cng sn Php lPaul Vaillant Couturier n Thng Hi, H lp tc vit th nh Tng Khnh Linhchuyn gip. V phi ln trnh cc nhn vin tr an nn H Ch Minh ng vai mtcng t ho hoa, thu hn chic xe hi sang trng, tn tay gi vo hm th gia nhTn phu nhn. My ngy sau, H Ch Minh gp Paul Vaillant Couturier, hai ngi itheo mt lin lc vin ca ng Cng sn Trung Quc. Sau , ngi ny b tr choH Ch Minh xung mt chic tu thy Nga X, ri Thng Hi i VladiVostok n Mc T Kh oa.

Ni dung tc phm "H Ch Minh Trung Quc" ca gio s Tng VnhKnh u dn ngun t cun sch "Bc H" trang 67 ca Hoi Thanh v Thanh Tnhdo NXB Ngoi vn H Ni n hnh nm 1962.


2 - Gio s Hong Tranh trong tc phm "H Ch Minh v Trung Quc",trang 51, 52 vit:

u nm 1933, Nguyn i Quc ci trang thnh mt thng nhn xung tuthy ri H Mn i Thng Hi. Ln n Thng Hi ny, so vi 2 nm trc y,tnh hnh rt khc nhau, m trc ht l, khng c cch no lin lc c v i cc tchc ca ng Cng sn Trung Quc. Mt ngy kia, H Ch Minh c c bn tintrn bo ni rng, on i biu chng chin tranh ca phe ng Minh s nThng Hi, bn vit mt bc th gi ngi bn Php l Paul Vaillant Couturier nhTng Khnh Linh chuyn gip. H Ch Minh sm vai mt cng t ho hoa, thu chicxe hi sang trng, n s nh 29, ng Molire, l ni c ng ca Tng Khnh Linh,t tay b th vo hm th gia nh. My ngy sau, H Ch Minh v Paul VaillantCouturier lin lc c vi nhau. Nh Paul Vaillant Couturier, H Ch Minh lin lcc vi t chc ca ng Cng sn Trung Quc ti Thng Hi. H b tr cho ngta xung mt chic tu thy Lin X i Vladivostok, sau chuyn sang xe la vMc T Khoa.

Ni dung bhi chp ca gio s Hong Tranh u dn t bi bo "Tng KhnhLinh gip ng ch H Ch Minh lin lc vi t chc ng" ("Nhn dn nht bo",s ra ngy 6 thng 9 nm 1981).

3 - William J. Duiker trong "Truyn H Ch Minh", trang 210, 211vit:Sau khi Nguyn i Quc c Loseby gi tin do cc bn Trung Quc bn

ngoi quyn gp, cui cng xung mt chic tu thy ri H Mn n Thng Hi.V trnh con mt cc nhn vin bo an khu t gii Php, Nguyn i Quc ci trangthnh mt ph thng, trong mt khch sn sang trng. Mt ngi bn nhcNguyn i Quc phi cao cnh gic, v Cc Bo an cng c th t li vn vci cht nm 1931 m bo ch loan tin, v cho rng, hin ti ng ta ang ThngHi. Trong khi y, cnh st Php khu t gii ro rit truy tm ni ln trn ca Nguyni Quc, ng thi treo gii thng cho ngi cung cp thng tin. T nm 1927,chnh quyn Tng Gii Thch tin hnh i khng b ng Cng sn Trung Quc Thng Hi. n nm 1931, Php v Anh cng m chin dch quy m truy bt ccphn t cng sn. Lc ny ng Cng sn Trung Quc rt vo hot ng b mt, vth, Nguyn i Quc mun tm s gip v ti chnh t cc ng ch Thng Hil khng d dng.

Tht may, Nguyn i Quc tm c ngi b n y vin Trung ng ngcng sn Php Paul Vaillant Couturier va n Thng Hi tham gia "Hi ngh Thgii ng minh bo v nhn quyn" do do qu ph ca Tn Trung Sn l Tng KhnhLinh hiu triu, lin quyt nh li dng dp ny, gi mt bc th ch o Tn phu nhn.Qu nhin, sau khng lu, Nguyn i Quc gp c Paul Vaillant Couturierthng qua mt lin lc vin ca ng Cng sn Trung Quc. Nguyn i Quc citrang thnh mt ph thng, Paul Vaillant Couturier b tr cho ng ta xung mt contu Nga X i Vladivostok.(7) Vo mt ngy xun nm 1934, Nguyn i Quc tVladivostok p xe la bng qua vng lnh nguyn Siberi gi lnh n Mc TKhoa.(8)

T liu William J. Duiker s dng trong phn ny c dn t:

(7): Xem Trn t Nhn " Va i ng va k chuyn", trang 51, v ca NguynLng Bng trong "Ch tch H Ch Minh ca chng ta".

(8): Dn t "H Ch Minh k nim vn vt" trong "Cng H thc thc Lin x" caNguyn Canh Thc.


4 -Sophie Quinn Judge, trong "Nhng nm thng mt tch ca H ChMinh, 1919-1941", trang 197, vit:

Nu qu tht H Ch Minh n nu Nam Ninh, ta c th suy on ng ta ra ivo thng chn, bi v, thng chn nm 1933, mt y vin Trung ng ng Cng snPhp l Paul Vaillant Couturie n Thng Hi d "i hi chu phn i chintranh". H Ch Minh ni rng, khi y ng l Paul Vaillant Couturier gip ng tabt c lin lc vi t chc ng Cng sn Trung Quc ti Thng Hi ri sp xpcho mnh i Mc T Khoa.

Ni dung Sophie Quinn Judge tng thut trn c dn t "Mt ngy caBc H" ca Nguyn Lng Bng, NXB Ngoi vn, 1961, trang 81.

9 - L Gia Trung, cu i s Cng ha nhn dn Trung Hoa ti VitNam, trong "Ch tch nc Vit Nam H Ch Minh ", trang 222 n 224, vit:

H Ch Tch li H Mn khng lu, sau xung thuyn i Thng Hi.Mt hm, Nguyn i Quc c bit, c mt on i biu chu u n thm vngVin ng s n Thng Hi truyn truyn chng chin tranh quc. Trong onc mt ngi bn Php l ng ch Paul Vaillant Couturier. Th l, Nguyn i Qucthu mt chic xe hi sang trng n bit th ca Tng Khnh Linh ng Molirenh gia nhn chuyn n Paul Vaillant Couturier, ngh gip sang Lin X.Mt ngy u nm 1934, mt chic ca n chy n gn con tu Lin X ang u bn cng Thng Hi. H Ch Minh ln tu tr li qu hng Lenin, cm ng ni:"Lu lc qu ngi ba nm chn, tr li gia nh di cng nng" (Lu lc tha hngtam nin chnh, hi o cng nng i gia nh).

6 - Bo La c Nhu Khng "Nht k Long Bo La- Ghi chp v Nguyni Quc ".

Ti ln tu, vo bung li tm thuyn trng, ch vo hi , ra lnh cho ng tacho tu n mt ta ngoi bin. T xa nhn thy chic "Trn Chu HngCng", ti lic nh n ng h, va ng gi, lin dng nh n lm hiu. AnneKennedy cng dng n hi u p li. Ti cng Nguyn i Quc chia tay vi vchng lut s Loseby v Ph Ton quyn phu nhn. Trc khi chia tay, phu nhnLoseby cn t trn bn mt gi im tm cho ti v Anne dng trn ng i. Ritu, ti v Nguyn i Quc tro ln chic thy phi c. Anne lp tc kh ng mycho phi c ct cnh v hng Thng Hi. Khng lu sau my bay u xung bnsng Hong Ph, tai y c mt ng ch ca Nguyn i Quc cho t huyn nng ta vo thnh ph.

7 - Gii thch v sai lm v s tht.

a/ Thi gian t H Mn n Thng Hi, phn ln cc nh nghin cu ughi chp l u nm 1933, nhng William J. Duiker th cho rng, mi n sau thngchn nm 1933 Nguyn i Quc mi n Thng Hi cn c vo hai im sau:

- Thng chn nm 1933, H Ch Minh n nu Nam Ninh.- Thng chn nm 1933, Paul Vaillant Couturier n Thng Hi tham gia

"i hi chu phn di chin tranh". kin ca William J. Duiker dn t ngun "H s Qun i vin chinh Php

Quc thuc b phn hi ngoi", ngy 5 thng chn nm 1933, do Ba Tng Uy(1) k, shiu 394. William J. Duiker ly thi gian k vo h s lm c s suy lun, vy thchnh xc phi l trc thng ging nm 1933. Cn gi t hit thng chn nm 1933,Nguyn i Quc c Paul Vaillant Couturier gip ri Thng Hi ch l cuchuyn h cu.


T cc ngun t liu trn, c th phn on, H Ch Minh u nm 1933 tH Mn n Thng Hi khng phi nhm ln, c iu ng H n y tuyt i khngphi l Nguyn i Quc.

b/ C coi H Ch Minh tc l Nguyn i Quc m ni, hnh trnh ca Nguyni Quc t Hng Cng qua H Mn n Thng Hi ri i Mc T Khoa s phtsinh mu thun v thi gian.

- V c g Nguyn i Quc khng trc tip t Hng Cng i Thng Hi,liu c phi ng ta ang mc bnh trm trng? V sao li phi chu ng trm cayngn ng c mt nm ri mi n H Mn? V sao li phi ngy to ra na nmdng bnh H Mn lm cho s vic tr nn rc ri?

- Nguyn i Quc chng tuyn b ti Thng Hi l v cng tng bn, vsao vn lu li mt nm? C phi n gin ch l i Paul Vaillant Couturier n giicu? Mt nm Thng Hi Nguyn i Quc lm g? V sao ko di n mi unm 1934 mi ri Thng Hi? Nhng l do c ngy to gii thch l rt khincng, kh thuyt phc ngi c. Ch c mt kh nng gii thch l, cuc hi kinci Paul Vaillant Couturier chnh l lin kt gia H Ch Minh v Nguyn iQuc, nhm ha gii nghi n v ci cht ca ng ta, chng minh, ngi nm 1933 cmt ti Thng Hi chnh l Nguyn i Quc. Cho nn, trt ngy to ra chuynhoang ng, n lc c nguy c b bc trn, bt c d ngi ta li phi h cu ramt chuyn hoang ng khc, tuy nhin, cui c ng s tht vn b bc trn.

- Nu ni H Ch Minh l H Tp Chng, th nguyn nhn H Tp Chngtr li Thng Hi rt khng n gin l ch c mt mc ch. Ma h nm 1931,nhn v vic Noulens, sau khi ri khi Hng Cng, qua gn hai nm sng lu vongcng kh, sau ny, thy tnh hnh yn ng, H Tp Chng mi tr li lm vic trong" Cng hi Thi Bnh Dng Thng Hi".

Tr li s kin sau khi n Thng Hi hai nm, H Tp Chng pht hin ra,t chc Quc t cng sn ni ny hon ton tan r . Cc c quan ca Trung Cngu rt vo hot ng b mt. ng ta trong tnh trng tin thoi lng nan, khng thtr v c quan cng tc c m cng chng bt lin lc c ci ng Cng sn TrungQuc nn ny ra nh i Mc T Khoa. Chnh v th H Tp Chng phi nhn Tng Khnh Linh. gi b mt, H thu mt chic xe hi sang trng n tdinh Tng phu nhn, s nh 29, ng Molire, gi mt phong th vo hm th gianh, hy vng Tng Khnh Linh gip s lin lc c vi ng Cng sn Tru ngQuc i Mc T Khoa. Cn nh vic nh lm trung gian gp Paul VaillantCouturier ch l s ba t.

c - S kin Paul Vaillant Couturier c lin quan n thi gian H Ch Minh rikhi Hng Cng, v th, s l mt bc tin lm sng t v vic. hon thnh vkch "di hoa tip cy", ngi ta ngy to ra s kin H Ch Minh gp mt PaulVaillant Couturier nhm t hai mc ch:

- Chng thc ngi Thng Hi vo nm 1933 l Nguyn i Quc.- Xa b thng tin cht do bnh lao phi vo ma thu nm 1932.Ch c iu c tnh ko di thi gian n khi tr li Mc T Khoa l hon ton

mu thun. Bi l, vo ma xun nm 1933, H Tp Chng i Mc T Khoa, lmsao c th hi kin vi ngi bn Php Paul Vaillant Couturier? R rng vic ngyto n thng chn nm 1933, Nguyn i Quc (H Ch Minh) mi ri khi ThngHi l khng ph hp v thi gian. Paul Vaillant Couturier n Thng Hi tham gia"Hi ngh th gii yu ha bnh, phn i chin tranh" vo ngy 30 thng chn nm1933 (xem: Tng Khnh Linh truyn, quyn thng, Istaael Epstein vit, Thm TNho dch, trang 373).


V pha H Tp Chng m ni, lc y khng h quen bit Paul VaillantCouturier, v th cng khng th c cuc gp mt gia hai ngi. S vic ng ta thuxe n nh Tng Khnh Linh vi vic Paul Vaillant Couturier n Thng Hi d hingh chng lin quan g vi nhau. Ma h nm 1931, H Tp Chng v b lin quann v Noulens nn phi trn khi Hng Cng n Qung Chu, tng b Quc dnng truy ui ln trn Qu lm, in Chu vng bin gii Thailand, n maxun nm 1933 mi t Thailand qua H Mn v Hng Cng (xem Thin III "S kinH Tp Chng b truy ui Qung Chu"). li H Mn mt thi gian, bit cTng Khnh Linh ang vn ng thnh lp " Hi bo v nhn quyn Trung Quc" n lc gii cu v chng Noulens v cc t nhn chnh tr Trung Quc, H bn nThng Hi. Nhng ti y, ng ta khng lm cch no tr v c ni cng tc c,cho nn phi cn n s gip ca "Hi bo v nhn quyn..." thng qua TngKhnh Linh v Cc Phng ng Quc t cng sn Mc T Khoa.

V th, s tht c ph i by. "H Ch Minh v cn bn khng yu cu s trgip ca Paul Vaillant Couturier". Vo u nm 1933, ng ta ri khi Thng Hin Mc T K hoa. D on thi gian H Tp Chng n Mc T Khoa l vo mahe nm 1933.

B phim "Nguyn i Quc thot him Hng Cng.

Ln u tin hai nc Trung -Vit hp tc sn xut b phim v Nguyn iQuc. Tn pha Trung Quc t l "Thot him Hng C ng" cn Vit Nam gi l"Nguyn i Quc Hong kong" do Hi in nh Vit Nam v Cng ty lin hp innh Chu Giang hp tc sn xut, pht hnh. Phim c khi quay vo cui nm2002, n ngy 1 thng chn nm 2003 chiu duyt ln u ti Trung tm Chiu phimquc gia Vit Nam. Gi thnh phim l 15 t ng Vit Nam (c khong 8 triuNDT), pht hnh bng ting Vit, ting Trung v ting Anh.

Ni dung phim miu t u nhng nm ba mi ca th k XX, Nguyn iQuc b bt gi, b thm vn ri c gii cu khi nh giam. Phim c nhiu oncao tro, gay cn, sinh ng. "Nguyn i Quc Hong kong" khc ha Nguyn iQuc vo nhng nm 1931 - 1932 nh mt nhn vt thn b, c nhng on qucng iu, nht l cnh cc c cng n trong lng t, tin h nh gii cu v cngthng minh, qu cm. Vi mc ch tuyn truyn, h y cu chuyn n mc btchp s tht lch s. Cc nam n din vin v nhng pha tnh cm luyn i chng qual lm tr cu khch. Rt cuc, nhng chuyn tnh i mi mn do cc nh binkch, o din h cu khng phi l s thc trong tnh yu v hn nhn ca Nguyni Quc. Ngc li, s kin Nguyn i Quc b trng bnh t vong c bo chda tin, li b cc nh lm phim m i. R rng b phim Vit - Trung hp tc sn xutny ch nhm hng ti mc ch chnh tr, hon ton khng phi i tm s tht lchs.

T b phim " Nguyn i Quc Hong kong", nhn li hin thc lch s quav n Nguyn i Quc, ti xut mt bn kt lun gin lc nh sau:

(1) - Vo lc 2 gi sng ngy 6 thng su nm 1931, Nguyn i Quc b cnhst Hng Cng bt.

(2) - T ngy 1 thng tm nm 1931 n ngy 19 thng chn nm 1931, triqua chn phin x, ta n Hng Cng phn quyt gii Nguyn i Quc v Vit Nam.

(3) - Ngy 12 thng 12 nm 1931, lut s Loseby gi n khng co ln VinKhu mt Hong gia London, Anh Quc.

(4) - Cui nm 1931, lut s hai bn hon thnh mt tha hip, Khu mt vinHong gia London, Anh Quc quyt nh tr t do cho Nguyn i Quc.


(5) - Ngy 28 thng 12 mi hai nm 1931, Nguyn i Quc c chnh phHng Cng phng thch v ha t do xut cnh.

(6) - Ngy 6 thng ging nm 1932, Nguyn i Quc xung tu di Singaporenhng khng c nhp cnh, phi tr li Hng Cng.

(7) - Ngy 19 thng ging nm 1932, Nguyn i Quc buc phi quay liHng Cng, b co buc vi phm iu l nhp cnh, li b cu lu.

(8) - Ngy 22 thng ging nm 1932, nh cm quyn bt chp iu l nhpcnh, hn trong 3 ngy, Nguyn i Quc phi ri khi Hng Cng.

(9) - Ngy 25 thng ging nm 1932, Nguyn i Quc ln chic thy phi c iThng Hi, sau mt du vt.

(10) - Ma thu nm 1932, bo ch Cng sn ln lt a tin Nguyn i Quccht v bnh lao phi.

(11) - u nm 1933, H Tp Chng t Thailand v H Mn r i i ThngHi.

(12) - Ma xun nm 1933, H Tp Chng t Thng Hi i Mc T Khoa.(13) - u nm 1934, Vera Vasilieva, thuc Quc t cng sn ph trch cc

vn Vit Nam, yu cu H Tp Chng thay th thn phn Nguyn i Quc tiptc thc hin cuc vn ng cch mng Vit Nam, buc H Tp Chng phi thchin chng trnh gio dc ci to 5 nm t i Mc T Khoa. Nh vy, cng vi lnho chp bu Trung Cng v Vit Cng, Mc T Khoa phi hp, tng bc odin v kch "Nguyn i Quc cht m sng li" thc hin m mu xo tr "tro rngi phng", "di hoa tip cy".

Ph lc

"Nht k Long Bo La" (trch on).

"Ti rt bit ngi c kinh nghim". Tin sinh M. trong bc in bo cuicng vit thm mt cu nh vy. Ti ngh li, i khi l vo nm 1924 cngTrng i soi ra Thanh o, tn mt nhn thy ng ta ra i, v nm 1928, c thamgia vo v gip cng cha Anna Anastasia trn thot n nc M. Qu tht l lmphin. Ti c bc in bo m...chy nc bt, v lc y, ng ta c phaLondon ng , ch i ti trc tip ra lnh, do ti tm mi cch , trong mt thigian ngn phi n c Hng Cng. Lc ny, tu thuyn cc cng ty u khng thphi hp, ngoi tr chic thy phi c "Trn Chu Trung Quc". Ti gi in tnhi Anne, va lc c ta rt vui khi bit s cng ti ng hnh. Bui sng ngy th haichng ti bay n Hng Cng . Ti y, vic u tin l phi tm gp ngay t tnh bo nm r tnh hnh, pht hin Nguyn i Quc thc t c Ta n Hng Cngxp vo loi chnh tr phm, tuyn n nhng khng phi dn v An Nam. ng tahin ch lu li Hng Cng mt thi gian ngn, ri lp tc b buc xut cnh. Sau, Nguyn i Quc ln mt chic tuf khch Anh Quc ri Hng Cng nhngb pha Singapore buc phi quay li. C tin chnh ph Php c st th n HngCng nn cnh st khng th khng giam Nguyn i Quc vo ngc .

Cnh st Hng Cng rt cn mt ngi c kh nng b mt da Nguyn iQuc xut cnh an ton, v th h nh MI6 gip . Thi k y cnh st v MI5 cngthuc h thng ni chnh, c quan h vi nhau mt thit, cn chng ti thuc b phnngoi giao ca MI6, tri li, thng c mu thun. Nm trc, khi bt gi Nguyn iQuc, ni thng ra l cnh st tham cng, khng bit nhn s vic xa hn, t tinhnh ng, n ni xy ra s c "nng khoai bng tay", by gi mi quay v tmMI6. V th, cc ip vin ca tnh bo Hng Cng rt khng mun tham gia vo v


ny. Tuy nhin, y cng l lc ti c lnh ca tin sinh M. t Thng Hi nHng Cng x l cng vic. Rt cuc nhim v li ri xung u ti. Tht l tmnh m u vo trng. Ngh ti nhng tnh hung phc tp ny, trong u ti mil m ngh n mi quan h gia tin sinh M. v Ton quyn Hng Cng. Tuy vyli khng c bt c u mi no nn ti phi t m nh thm d Nguyn i Quc. Vicny khng n gin. ng ta b giam gi mt ni cc k b mt m ngay c cc luts bin h cng khng c gp mt thn ch, bi l, v l m ni, ng ta b trcxut khi Hng Cng, khng cn lin quan g n chnh q uyn s ti. Yu cu cnhst gip vic ny l v ngha. Thng qua mt ngun tin ring, cui cng ti cngn c ni giam gi Nguyn i Quc, thm ch c n ko c c lut s Loseby icng.

Bin h cho Nguyn i Quc l lut s Loseby, ch tch Cng hi lut sHng Cng, rt c nng lc v kinh nghim. ng ta thu thp chng c, bin giianh thp, nn qua chn phin x, Ta n Hng Cng phi chp nhn lun imNguyn i Quc l mt phn t bt ng chnh kin, m khng b dn v A n Namchu mc n t hnh. Ti v Nguyn i Quc gp nhau trong cn hm ca Tng bcnh st. ng ta l mt ngi trung nin thn hnh m yu, mc bnh phi, xem tnhhnh sc khe khng tt. Nguyn i Quc bit ting Hoa v ting Php nn chng tic th ni chuyn c vi nhau: "Ti l Paul Draken, i din B Ngoi giao AnhQuc - ti ngh, chng cn l mi quan h ca ti vi MI6 nn ni tip - c cn y gip tin sinh xut cnh, xin hi, ngi nh i n ni no?". Nguyn iQuc u oi tr li trong khi vn khng dt cn ho: "Ti mun n Lin X". "LinX? Vy th tt nht ngi nn qua li Thng Hi - ti ni tip - ti s cng iThng Hi vi tin sinh, n ngi s t quyt nh ni i tip ". Lut s Loseby lolng hi: "Ngi Php c st th n Hng Cng, vy lm sao c th m bo anton cho Nguyn tin sinh xut cnh? ". C hai chng ti u lic mt v pha cnh sttrng. ng ta bo: "Ti bit t ca cc ngi. Chng ti c th bt gi st thPhp, ch ngi chng may b mt b l, chnh ph lm sao gii thch c vi ncPhp? - Cnh st trng vn l tay co gi, li i xua tay thoi thc - Ch ngh ccngi tm c bin php xut cnh an ton, ti s rt vui c thun nc giongthuyn, tuy nhin, phi ni trc, v n nht s vic v l, ti s khng tha nhn, lc s c ti vi chnh quyn a phng, mong cc ngi thng cm".

Ra khi tr s Tng b cnh st, Loseby ln ting chi Cnh st trng l tnxo tr, ti cht ny ra mt k hoch khc. Loseby vn rt quen thn vi Ton quynHng Cng, nu c ng ta ng ra gii quyt v ny, c th xem y l l ba hmnh, s trnh c s tht bi do phn thng ca Cnh st trng. Ngh vy, tibn ng gi lm khch ca Ton quyn William Peel, sau s s dng chic thyphi c "Trn Chu Hng Cng" (China Pearl) ca Anne Kennedy bay n ThngHi. Ti em kin ny trnh by vi Loseby. ng cm thy c th thnh cng bnphn cng nhau chun b hnh ng.

Anne Kennedy v phu nhn Loseby mi gp nhau m nh quen bit t lu.Hai ngi hn nhau i do v ung tr vo bui tra. Ti tranh th n bn Anne, nil c mt nhim v b mt cn c gip . Nghe xong, Anne v cng thch th. Quenbit Anne nhiu nm, y l ln u tin ti ng

Documents

TÌM HIỂU VỀ CUỘC ĐỜI HỒ CHÍ MINH - HỒ TUẤN HÙNG