1

THIỀN ĐỊNH SAacuteNG SUỐT THỰC

TIỄN

Venerable Mahāsi Sayādaw

Dịch Việt Mỹ Thanh

Mục Lục

1 Lời noacutei đầu

2 Bước chuẩn bị

3 Thực tập căn bản bagravei I

4 Thực tập căn bản bagravei II

5 Thực tập căn bản bagravei III

6 Sự tiến bộ về trầm ngacircm suy ngẫm

7 Thực tập căn bản bagravei IV

8 Toacutem Lược

Lời noacutei đầu

Lẽ thật lagrave khocircng ai muốn đau khổ vagrave

mọi người đều tigravem kiếm hạnh phuacutec

2

Trong thế giới của chuacuteng ta con người

cố gắng lagravem mọi caacutech để phograveng ngừa

vagrave lagravem giảm đau khổ đồng thời hưởng

thụ hạnh phuacutec Tuy nhiecircn tất cả cố

gắng của con người đều chỉ hướng về

phuacutec lợi của thacircn vagrave về mặt vật chất

Hạnh phuacutec thật ra bị điều kiện hoaacute

bởi thaacutei độ của tacircm thức vagrave chỉ coacute vagravei

người thật sự nghĩ đến việc phaacutet triển

khiacutea cạnh tacircm thức vagrave lại rất iacutet người

lại chịu thực tập thiền định một caacutech

miecircn mật

Để minh hoạ điểm nầy coacute lẽ chuacuteng ta

necircn để yacute đến những thoacutei quen thường

ngagravey như lagravem vệ sinh thacircn thể sự theo

đuổi khocircng ngừng về thức ăn quần

aacuteo chỗ ở vagrave sự tiến bộ về mặt kỹ

thuật thật lagrave to lớn hầu để nacircng cao

3

đời sống vật chất ở mức căn bản cải

thiện caacutech thức chuyecircn chở vagrave truyền

thocircng tin tức để phograveng ngừa chữa trị

những ốm đau bệnh tật Thocircng

thường tất cả những cố gắng nầy chỉ

để chăm soacutec vagrave nuocirci dưỡng thacircn thể

Phải cocircng nhận rằng những việc nầy

rất cần thiết Tuy nhiecircn những cố

gắng của con người vagrave sự tiến bộ

khocircng lagravem giảm thiểu hoặc nhổ bỏ

được gốc rễ đau khổ của giagrave vagrave bệnh

sự bất hạnh trong gia đigravenh nỗi lo lắng

về mặt kinh tế toacutem lại khocircng thể nhổ

bỏ tận gốc rễ của sự bất matilden hay

những ham muốn Đau khổ về mặt nầy

khocircng thể bị khắc phục bởi những

phương thức thiecircn về vật chất chuacuteng

chỉ coacute thể bị khắc phục bởi một tacircm

4

thức thiền vagrave sự phaacutet triển về mặt tacircm

linh

Kế đoacute cần biết rotilde con đường đuacuteng đắn

để thực tập ổn định vagrave thanh tịnh hoaacute

tacircm thức Con đường đuacuteng đắn nầy

được nhắc đến trong Kinh Mahā

Satipatthāna (Đại Tập Kinh) một bagravei

giảng nổi tiếng của đức Phật caacutech đacircy

đatilde trecircn 2500 năm Đức Phật tuyecircn bố

như sau

laquo Đacircy lagrave con đường duy nhất để thanh

tịnh hoaacute con người để khắc phục buồn

phiền than vatilden để diệt trừ niềm đau

vagrave nỗi sầu khổ để đạt đến con đường

chacircn chiacutenh đạt đến nibbāna (Niết

Bagraven) đoacute lagrave bốn nền tảng của chiacutenh

niệm (Tứ Niệm Xứ) raquo

5

Bốn nền tảng của chiacutenh niệm lagrave (1) sự

suy ngẫm về thacircn (2) sự suy ngẫm về

cảm giaacutec (3) sự suy ngẫm về tacircm

thức vagrave (4) sự suy ngẫm về đối tượng

của tacircm thức

Hiển nhiecircn những người đi tigravem hạnh

phuacutec coacute thể đi theo con đường nầy

với mục điacutech lagrave gột rửa những nhiễm

ocirc của tacircm thức những nguyecircn nhacircn đatilde

tạo necircn đau khổ

Nếu một người được hỏi anh ta coacute

mong muốn khắc phục được nỗi phiền

muộn vagrave sầu natildeo khocircng tất nhiecircn anh

ta sẽ noacutei laquo Vacircng tocirci muốn raquo Kế đoacute

anh ta coacute thể sẽ noacutei cần phải thực tập

Tứ Niệm Xứ

6

Nếu một người được hỏi nếu anh ta

muốn diệt trừ nỗi đau vagrave phiền muộn

anh ta sẽ khocircng ngần ngại magrave trả lời

một caacutech khẳng định Kế đoacute anh ta

noacutei cần thực tập bốn niệm xứ

Nếu một người được hỏi nếu anh ta

muốn đi trecircn chiacutenh đạo để đạt niết-

bagraven một trạng thaacutei hoagraven toagraven xa rời

khỏi giagrave hư hoại vagrave chết vagrave xa rời tất

cả đau khổ anh ta chắc chắn sẽ trả lời

một khaacutech quả quyết rằng anh ta đồng

yacute Kế đoacute coacute thể noacutei necircn thực tập bốn

niệm xứ

Lagravem thế nagraveo để một người thực tập

bốn nền tảng của chiacutenh niệm Trong

kinh Mahā Satipatthāna Sutta ( Đại

Tập Kinh) đức Phật đatilde noacutei laquo Hatildey

7

thực tập suy ngẫm về thacircn suy ngẫm

về cảm giaacutec tacircm thức vagrave đối tượng

của tacircm thức raquo Nếu khocircng coacute sự chỉ

dẫn từ một vị thầy coacute đủ tư caacutech thigrave

thật khocircng phải dễ cho một người bigravenh

thường thực tập những suy ngẫm nầy

một caacutech coacute hệ thống để coacute thể tiến

bộ phaacutet triển sự chuacute tacircm vagrave sự saacuteng

suốt của chiacutenh niệm

Chiacutenh bản thacircn tocirci đatilde từng chịu đựng

sự thực tập miecircn mật về thiền

satipatthāna (bốn niệm xứ) dưới sự

chỉ dẫn riecircng của Thầy Mingun

Jetavan Sayādaw ở Thaton tocirci đatilde từng

truyền đạt caacutech thức thiền nầy từ năm

1938 với sự chỉ dẫn riecircng cũng như

đatilde ghi lại trong saacutech trong caacutec bagravei

giảng cho cả ngagraven du sĩ (yogis) Để

8

chigraveu theo những yecircu cầu của những

nhoacutem người trước đoacute đatilde từng học tập

với tocirci tocirci viết bảng luận thuyết về

Vipassanā vagrave thiền định sacircu sắc trong

hai bộ saacutech Luận thuyết đatilde hoagraven tất

vagraveo năm 1994 vagrave đatilde được xuất bản

bảy lần Trong tất cả caacutec chương trừ

Chương V những bagravei bigravenh luận thảo

luận coacute sự tham khảo của caacutec bảng

kinh Pali với những lời dẫn giải chuacute

giải Trong Chương V tocirci chọn caacutech

viết trong một ngocircn ngữ bigravenh thường

dễ hiểu cho học trograve chỉ dẫn lagravem thế

nagraveo để họ coacute thể bắt đầu thực tập vagrave

tiến hagravenh ra sao từng bước một ghi

chuacute rotilde ragraveng những điểm đặc biệt nổi

bật cugraveng với những lời giảng trong

9

Visuddhimagga (Thanh Tịnh Đạo) vagrave

những bagravei kinh khaacutec

Quyển saacutech hiện nay lagrave quyển đatilde được

dịch sang Anh ngữ với Chương 5 đatilde

noacutei ở trecircn Mười bốn trang đầu của

quyển saacutech chiacutenh bằng tiếng Miến

Điện đatilde được U Pe Thin dịch sang

Anh ngữ từ năm 1954 lagrave một học trograve

lacircu năm của tocirci ocircng ta đatilde dịch quyển

saacutech sang tiếng Anh vigrave phuacutec lợi của

những người ngoại quốc đến thiền

viện của chuacuteng tocirci để thực tập Từ

trang 15 tới trang 51 của bảng gốc đatilde

được Myanaung U Tin một học trograve

của tocirci dịch sang Anh ngữ theo lời

yecircu cầu của Thầy Venerable

Nyanaponika Mahāthera Thật lagrave ngẫu

nhiecircn Thiền viện của chuacuteng tocirci coacute

10

một khu gọi lagrave Thathana Yeiktha diện

tiacutech đất gần hai mươi bốn mẫu với

trecircn năm mươi toagrave nhagrave dagravenh cho caacutec

thiền sư vagrave caacutec du sĩ (yogis) tu sĩ

cũng như caacutec cư sĩ nam vagrave nữ

Thầy Nyanaponika Mahāthera đatilde đuacutec

kết bản dịch nầy sau khi đatilde ghi lại

những yacute kiến giaacute trị Bản dịch của U

Pe Thin đatilde được Cocirc Mary McCollum

một nữ cư sĩ người Mỹ hiệu điacutenh vagrave

cải thiện đuacuteng caacutech Cocirc đatilde thực tập

thiền satipatthāna dưới sự hướng dẫn

của ocircng Anagarika Munindra ở

Burmese Vihāra Bodh-Gaya Bihar

Ấn độ Ocircng Anagarika Munindra đatilde

từng sinh hoạt với chuacuteng tocirci trong một

thời gian dagravei Ocircng ta đatilde gửi đến chuacuteng

tocirci bản hiệu điacutenh của cocirc nhờ chuacuteng

11

tocirci đọc kỹ vagrave chấp thuận Sau khi hoagraven

tất quyển saacutech ấy được gửi đến Thầy

Nyanaponika Mahāthera Vagrave như vậy

quyển saacutech nầy đacircy lagrave sự đoacuteng goacutep vagrave

tiacutech luỹ của hai bản dịch trước đoacute

cộng với lời ngotilde của tocirci

Chương V của bản luận thuyết bằng

tiếng Miến Điện như đatilde noacutei ở trecircn

được viết bằng một ngocircn ngữ bigravenh

thường Tocirci cũng muốn nhắc rằng

trong những từ ngữ coacute tiacutenh chất học

thuyết trong saacutech nầy tocirci đatilde khocircng sử

dụng những từ Pali magrave lagrave giải thiacutech

tường tận về laquo việc phaacutet triển sự saacuteng

suốt raquo được dịch từ bagravei luận thuyết

bằng tiếng Pali của tocirci đatilde được thầy

Nyanaponika Mahāthera dịch sang

Anh ngữ Quyển saacutech của ocircng laquo

12

Trọng tacircm của Thiền phật giaacuteo raquo lagrave

một kho tagraveng vocirc giaacute về tagravei liệu cũng

như những chỉ dẫn quan trọng về

Thiền định

Toacutem lại tocirci muốn noacutei (1) tocirci rất cảm

kiacutech sự giuacutep đỡ của mọi người trong

việc dịch saacutech vagrave hiệu điacutenh cũng như

những người chịu traacutech nhiệm xuất

bản quyển saacutech nầy (2) để thuacutec đẩy

caacutec bạn đọc đừng dừng lại ở sự hiểu

biết lyacute luận magrave phải aacutep dụng caacutei hiểu

biết đoacute trong sự thực tập coacute hệ thống

vagrave miecircn mẫn vagrave (3) tocirci muốn noacutei lecircn

nguyện vọng chacircn thagravenh ước muốn

caacutec vị đạt được sự saacuteng suốt một caacutech

nhanh chong vagrave hưởng được những

iacutech lợi thiết thực đatilde được đức Phật noacutei

13

đến trong lời noacutei đầu của Satipatthāna

Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga

Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet

triển sự thiền định vagrave đạt saacuteng suốt

trong đời hiện tại anh phải thực tập

từ bỏ hết những yacute nghĩ vagrave hagravenh động

coacute liecircn quan đến cuộc đời Hagravenh động

nầy lagrave một caacutech để thanh tịnh hoaacute

14

hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một

caacutech đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới

luật của người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ

tuỳ vagraveo trường hợp) giới luật giuacutep cho

anh coacute caacutei nhigraven saacuteng suốt Đối với

những cư sĩ những giới luật bao gồm

Baacutet giới magrave caacutec phật tử thuần thagravenh

thường tham dự vagraveo ngagravey trai giới

(uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng

được noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec

yacute đối với những người đang đạt đến

trạng thaacutei bất khả xacircm phạm (states of

sanctity2) Nếu anh đatilde lỡ phạm sai

lầm nầy anh necircn đến trước người ấy

để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ qua

vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ

15

nếu như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec

phạm đến một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy

giờ người đatilde khocircng cograven nữa hoặc đatilde

chết anh cũng necircn tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ

vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc anh coacute thể

duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường

hay khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute

chiacutenh bản thacircn migravenh cho đức Phật vị

đatilde giaacutec ngộ trong khi thực tập thiền

định anh coacute thể sẽ bị sửng sốt khi

nhận thấy tacircm thức của anh khocircng

hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh đaacuteng

sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền

sư bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde

với anh việc anh cần lagravem khi thiền

định vagrave cho anh lời khuyecircn thiacutech hợp

16

nhất Coacute rất nhiều lợi iacutech khi đặt hẳn

niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ đức Phật

vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của một vị

thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave

si mecirc chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu

aacutec vagrave đau khổ Sự thực tập miecircn mật

trong quaacute trigravenh đạt saacuteng suốt cần được

hoagraven thagravenh một caacutech mỹ matilden Caacutech

thực tập thiền định dựa trecircn căn bản

của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde được

caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng

vigrave đatilde cơ hội để thực tập giống như

vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh

coacute thể bắt đầu sự thực tập của migravenh

dugrave ngắn ngủi dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ

17

raquo magrave bậc giaacutec ngộ đức Phật đatilde ban

tặng cho anh để suy ngẫm Việc nầy

rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của anh

Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten

gheacutet thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey

dacircng bản thacircn anh cho đức Phật bằng

caacutech biết đaacutenh giaacute chiacuten phẩm chất tốt

lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh

thiện hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo

trong sự hiểu biết vagrave hạnh kiểm một

người phuacutec lạc nổi tiếng một vị latildenh

đạo khocircng ai saacutenh bằng bậc đạo sư

của trời vagrave người bậc tỉnh thức giaacutec

ngộ

18

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet

lograveng từ bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh

vagrave hatildey xem anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy

lagrave một khocircng phacircn biệt như vậy

Nguyện sao cho tocirci thoaacutet khỏi hận thugrave

bệnh hoạn vagrave muộn phiền Cũng như

tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave

hằn bệnh hoạn vagrave phiền muộn

Nguyện cho họ thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự

nhiecircn ocirc uế của thacircn thể sẽ giuacutep cho

anh giảm đi sự baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh

magrave đa số mọi người đều nuocircng chigraveu

tham đắm Suy ngẫm về những thứ bất

tịnh như bao tử ruột non ruột giagrave

đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

19

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi

sự yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh

thần lagrave suy ngẫm về hiện tượng của

caacutei chết gần kề Caacutec bagravei giảng phật

giaacuteo nhấn mạnh rằng đời sống lagrave

khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute

giaacute nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục

điacutech của sự sống lagrave sự chết Coacute sanh

bệnh khổ giagrave vagrave rồi chết Tất cả

những khaacutei niệm nầy lagrave quaacute trigravenh của

sự hiện hữu

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng

theo tư thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy

thoải maacutei hơn nếu hai chacircn khocircng

khoaacute vagraveo nhau nhưng đặt bằng trecircn

20

sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn nhau

Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể

tigravem một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải

maacutei Bacircy giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực

tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp

mắt) ở phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo

coacute sự chuyển động của bụng lecircn cao

hay xuống thấp Nếu những chuyển

động nầy khocircng rotilde ragraveng cho anh từ luacutec

bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay lecircn

bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn

với sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở

ra vagraveo sẽ trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey

21

ghi nhớ trong tacircm thức sự chuyển

động lecircn cao nầy cũng như sự chuyển

động xuống thấp Ghi nhớ bằng tacircm

thức mỗi một sự chuyển động khi noacute

xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự

chuyển động lecircn xuống của bụng Anh

khocircng lo lắng về higravenh dạng của bụng

Anh chỉ nhận biết cảm thọ của thacircn

đối với lực eacutep khi bụng phồng lecircn xẹp

xuống Như vậy đừng dừng lại ở higravenh

dạng của bụng magrave hatildey tiếp tục với

việc thực tập Đối với những người sơ

cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm

của tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt

Khi việc thực tập tiến triển mỗi một

chuyển động sẽ rotilde ragraveng hơn Khả năng

22

biết trước mỗi bước kế tiếp của tiến

trigravenh về thacircn cũng như tacircm để đạt đến

trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về saacuteu

giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ

cơ necircn sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh

niệm rất yếu anh coacute thể sẽ thấy khoacute

khăn khi để tacircm thức theo dotildei mỗi sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ

tacircm thức theo những chuyển động raquo

Hatildey chỉ nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học

tập Sự chuyển động lecircn xuống của

bụng luacutec nagraveo cũng hiện diện vagrave như

vậy cũng khocircng cần thiết phải tigravem

kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ

đối với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

3

đời sống vật chất ở mức căn bản cải

thiện caacutech thức chuyecircn chở vagrave truyền

thocircng tin tức để phograveng ngừa chữa trị

những ốm đau bệnh tật Thocircng

thường tất cả những cố gắng nầy chỉ

để chăm soacutec vagrave nuocirci dưỡng thacircn thể

Phải cocircng nhận rằng những việc nầy

rất cần thiết Tuy nhiecircn những cố

gắng của con người vagrave sự tiến bộ

khocircng lagravem giảm thiểu hoặc nhổ bỏ

được gốc rễ đau khổ của giagrave vagrave bệnh

sự bất hạnh trong gia đigravenh nỗi lo lắng

về mặt kinh tế toacutem lại khocircng thể nhổ

bỏ tận gốc rễ của sự bất matilden hay

những ham muốn Đau khổ về mặt nầy

khocircng thể bị khắc phục bởi những

phương thức thiecircn về vật chất chuacuteng

chỉ coacute thể bị khắc phục bởi một tacircm

4

thức thiền vagrave sự phaacutet triển về mặt tacircm

linh

Kế đoacute cần biết rotilde con đường đuacuteng đắn

để thực tập ổn định vagrave thanh tịnh hoaacute

tacircm thức Con đường đuacuteng đắn nầy

được nhắc đến trong Kinh Mahā

Satipatthāna (Đại Tập Kinh) một bagravei

giảng nổi tiếng của đức Phật caacutech đacircy

đatilde trecircn 2500 năm Đức Phật tuyecircn bố

như sau

laquo Đacircy lagrave con đường duy nhất để thanh

tịnh hoaacute con người để khắc phục buồn

phiền than vatilden để diệt trừ niềm đau

vagrave nỗi sầu khổ để đạt đến con đường

chacircn chiacutenh đạt đến nibbāna (Niết

Bagraven) đoacute lagrave bốn nền tảng của chiacutenh

niệm (Tứ Niệm Xứ) raquo

5

Bốn nền tảng của chiacutenh niệm lagrave (1) sự

suy ngẫm về thacircn (2) sự suy ngẫm về

cảm giaacutec (3) sự suy ngẫm về tacircm

thức vagrave (4) sự suy ngẫm về đối tượng

của tacircm thức

Hiển nhiecircn những người đi tigravem hạnh

phuacutec coacute thể đi theo con đường nầy

với mục điacutech lagrave gột rửa những nhiễm

ocirc của tacircm thức những nguyecircn nhacircn đatilde

tạo necircn đau khổ

Nếu một người được hỏi anh ta coacute

mong muốn khắc phục được nỗi phiền

muộn vagrave sầu natildeo khocircng tất nhiecircn anh

ta sẽ noacutei laquo Vacircng tocirci muốn raquo Kế đoacute

anh ta coacute thể sẽ noacutei cần phải thực tập

Tứ Niệm Xứ

6

Nếu một người được hỏi nếu anh ta

muốn diệt trừ nỗi đau vagrave phiền muộn

anh ta sẽ khocircng ngần ngại magrave trả lời

một caacutech khẳng định Kế đoacute anh ta

noacutei cần thực tập bốn niệm xứ

Nếu một người được hỏi nếu anh ta

muốn đi trecircn chiacutenh đạo để đạt niết-

bagraven một trạng thaacutei hoagraven toagraven xa rời

khỏi giagrave hư hoại vagrave chết vagrave xa rời tất

cả đau khổ anh ta chắc chắn sẽ trả lời

một khaacutech quả quyết rằng anh ta đồng

yacute Kế đoacute coacute thể noacutei necircn thực tập bốn

niệm xứ

Lagravem thế nagraveo để một người thực tập

bốn nền tảng của chiacutenh niệm Trong

kinh Mahā Satipatthāna Sutta ( Đại

Tập Kinh) đức Phật đatilde noacutei laquo Hatildey

7

thực tập suy ngẫm về thacircn suy ngẫm

về cảm giaacutec tacircm thức vagrave đối tượng

của tacircm thức raquo Nếu khocircng coacute sự chỉ

dẫn từ một vị thầy coacute đủ tư caacutech thigrave

thật khocircng phải dễ cho một người bigravenh

thường thực tập những suy ngẫm nầy

một caacutech coacute hệ thống để coacute thể tiến

bộ phaacutet triển sự chuacute tacircm vagrave sự saacuteng

suốt của chiacutenh niệm

Chiacutenh bản thacircn tocirci đatilde từng chịu đựng

sự thực tập miecircn mật về thiền

satipatthāna (bốn niệm xứ) dưới sự

chỉ dẫn riecircng của Thầy Mingun

Jetavan Sayādaw ở Thaton tocirci đatilde từng

truyền đạt caacutech thức thiền nầy từ năm

1938 với sự chỉ dẫn riecircng cũng như

đatilde ghi lại trong saacutech trong caacutec bagravei

giảng cho cả ngagraven du sĩ (yogis) Để

8

chigraveu theo những yecircu cầu của những

nhoacutem người trước đoacute đatilde từng học tập

với tocirci tocirci viết bảng luận thuyết về

Vipassanā vagrave thiền định sacircu sắc trong

hai bộ saacutech Luận thuyết đatilde hoagraven tất

vagraveo năm 1994 vagrave đatilde được xuất bản

bảy lần Trong tất cả caacutec chương trừ

Chương V những bagravei bigravenh luận thảo

luận coacute sự tham khảo của caacutec bảng

kinh Pali với những lời dẫn giải chuacute

giải Trong Chương V tocirci chọn caacutech

viết trong một ngocircn ngữ bigravenh thường

dễ hiểu cho học trograve chỉ dẫn lagravem thế

nagraveo để họ coacute thể bắt đầu thực tập vagrave

tiến hagravenh ra sao từng bước một ghi

chuacute rotilde ragraveng những điểm đặc biệt nổi

bật cugraveng với những lời giảng trong

9

Visuddhimagga (Thanh Tịnh Đạo) vagrave

những bagravei kinh khaacutec

Quyển saacutech hiện nay lagrave quyển đatilde được

dịch sang Anh ngữ với Chương 5 đatilde

noacutei ở trecircn Mười bốn trang đầu của

quyển saacutech chiacutenh bằng tiếng Miến

Điện đatilde được U Pe Thin dịch sang

Anh ngữ từ năm 1954 lagrave một học trograve

lacircu năm của tocirci ocircng ta đatilde dịch quyển

saacutech sang tiếng Anh vigrave phuacutec lợi của

những người ngoại quốc đến thiền

viện của chuacuteng tocirci để thực tập Từ

trang 15 tới trang 51 của bảng gốc đatilde

được Myanaung U Tin một học trograve

của tocirci dịch sang Anh ngữ theo lời

yecircu cầu của Thầy Venerable

Nyanaponika Mahāthera Thật lagrave ngẫu

nhiecircn Thiền viện của chuacuteng tocirci coacute

10

một khu gọi lagrave Thathana Yeiktha diện

tiacutech đất gần hai mươi bốn mẫu với

trecircn năm mươi toagrave nhagrave dagravenh cho caacutec

thiền sư vagrave caacutec du sĩ (yogis) tu sĩ

cũng như caacutec cư sĩ nam vagrave nữ

Thầy Nyanaponika Mahāthera đatilde đuacutec

kết bản dịch nầy sau khi đatilde ghi lại

những yacute kiến giaacute trị Bản dịch của U

Pe Thin đatilde được Cocirc Mary McCollum

một nữ cư sĩ người Mỹ hiệu điacutenh vagrave

cải thiện đuacuteng caacutech Cocirc đatilde thực tập

thiền satipatthāna dưới sự hướng dẫn

của ocircng Anagarika Munindra ở

Burmese Vihāra Bodh-Gaya Bihar

Ấn độ Ocircng Anagarika Munindra đatilde

từng sinh hoạt với chuacuteng tocirci trong một

thời gian dagravei Ocircng ta đatilde gửi đến chuacuteng

tocirci bản hiệu điacutenh của cocirc nhờ chuacuteng

11

tocirci đọc kỹ vagrave chấp thuận Sau khi hoagraven

tất quyển saacutech ấy được gửi đến Thầy

Nyanaponika Mahāthera Vagrave như vậy

quyển saacutech nầy đacircy lagrave sự đoacuteng goacutep vagrave

tiacutech luỹ của hai bản dịch trước đoacute

cộng với lời ngotilde của tocirci

Chương V của bản luận thuyết bằng

tiếng Miến Điện như đatilde noacutei ở trecircn

được viết bằng một ngocircn ngữ bigravenh

thường Tocirci cũng muốn nhắc rằng

trong những từ ngữ coacute tiacutenh chất học

thuyết trong saacutech nầy tocirci đatilde khocircng sử

dụng những từ Pali magrave lagrave giải thiacutech

tường tận về laquo việc phaacutet triển sự saacuteng

suốt raquo được dịch từ bagravei luận thuyết

bằng tiếng Pali của tocirci đatilde được thầy

Nyanaponika Mahāthera dịch sang

Anh ngữ Quyển saacutech của ocircng laquo

12

Trọng tacircm của Thiền phật giaacuteo raquo lagrave

một kho tagraveng vocirc giaacute về tagravei liệu cũng

như những chỉ dẫn quan trọng về

Thiền định

Toacutem lại tocirci muốn noacutei (1) tocirci rất cảm

kiacutech sự giuacutep đỡ của mọi người trong

việc dịch saacutech vagrave hiệu điacutenh cũng như

những người chịu traacutech nhiệm xuất

bản quyển saacutech nầy (2) để thuacutec đẩy

caacutec bạn đọc đừng dừng lại ở sự hiểu

biết lyacute luận magrave phải aacutep dụng caacutei hiểu

biết đoacute trong sự thực tập coacute hệ thống

vagrave miecircn mẫn vagrave (3) tocirci muốn noacutei lecircn

nguyện vọng chacircn thagravenh ước muốn

caacutec vị đạt được sự saacuteng suốt một caacutech

nhanh chong vagrave hưởng được những

iacutech lợi thiết thực đatilde được đức Phật noacutei

13

đến trong lời noacutei đầu của Satipatthāna

Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga

Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet

triển sự thiền định vagrave đạt saacuteng suốt

trong đời hiện tại anh phải thực tập

từ bỏ hết những yacute nghĩ vagrave hagravenh động

coacute liecircn quan đến cuộc đời Hagravenh động

nầy lagrave một caacutech để thanh tịnh hoaacute

14

hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một

caacutech đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới

luật của người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ

tuỳ vagraveo trường hợp) giới luật giuacutep cho

anh coacute caacutei nhigraven saacuteng suốt Đối với

những cư sĩ những giới luật bao gồm

Baacutet giới magrave caacutec phật tử thuần thagravenh

thường tham dự vagraveo ngagravey trai giới

(uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng

được noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec

yacute đối với những người đang đạt đến

trạng thaacutei bất khả xacircm phạm (states of

sanctity2) Nếu anh đatilde lỡ phạm sai

lầm nầy anh necircn đến trước người ấy

để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ qua

vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ

15

nếu như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec

phạm đến một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy

giờ người đatilde khocircng cograven nữa hoặc đatilde

chết anh cũng necircn tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ

vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc anh coacute thể

duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường

hay khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute

chiacutenh bản thacircn migravenh cho đức Phật vị

đatilde giaacutec ngộ trong khi thực tập thiền

định anh coacute thể sẽ bị sửng sốt khi

nhận thấy tacircm thức của anh khocircng

hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh đaacuteng

sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền

sư bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde

với anh việc anh cần lagravem khi thiền

định vagrave cho anh lời khuyecircn thiacutech hợp

16

nhất Coacute rất nhiều lợi iacutech khi đặt hẳn

niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ đức Phật

vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của một vị

thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave

si mecirc chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu

aacutec vagrave đau khổ Sự thực tập miecircn mật

trong quaacute trigravenh đạt saacuteng suốt cần được

hoagraven thagravenh một caacutech mỹ matilden Caacutech

thực tập thiền định dựa trecircn căn bản

của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde được

caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng

vigrave đatilde cơ hội để thực tập giống như

vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh

coacute thể bắt đầu sự thực tập của migravenh

dugrave ngắn ngủi dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ

17

raquo magrave bậc giaacutec ngộ đức Phật đatilde ban

tặng cho anh để suy ngẫm Việc nầy

rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của anh

Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten

gheacutet thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey

dacircng bản thacircn anh cho đức Phật bằng

caacutech biết đaacutenh giaacute chiacuten phẩm chất tốt

lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh

thiện hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo

trong sự hiểu biết vagrave hạnh kiểm một

người phuacutec lạc nổi tiếng một vị latildenh

đạo khocircng ai saacutenh bằng bậc đạo sư

của trời vagrave người bậc tỉnh thức giaacutec

ngộ

18

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet

lograveng từ bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh

vagrave hatildey xem anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy

lagrave một khocircng phacircn biệt như vậy

Nguyện sao cho tocirci thoaacutet khỏi hận thugrave

bệnh hoạn vagrave muộn phiền Cũng như

tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave

hằn bệnh hoạn vagrave phiền muộn

Nguyện cho họ thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự

nhiecircn ocirc uế của thacircn thể sẽ giuacutep cho

anh giảm đi sự baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh

magrave đa số mọi người đều nuocircng chigraveu

tham đắm Suy ngẫm về những thứ bất

tịnh như bao tử ruột non ruột giagrave

đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

19

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi

sự yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh

thần lagrave suy ngẫm về hiện tượng của

caacutei chết gần kề Caacutec bagravei giảng phật

giaacuteo nhấn mạnh rằng đời sống lagrave

khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute

giaacute nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục

điacutech của sự sống lagrave sự chết Coacute sanh

bệnh khổ giagrave vagrave rồi chết Tất cả

những khaacutei niệm nầy lagrave quaacute trigravenh của

sự hiện hữu

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng

theo tư thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy

thoải maacutei hơn nếu hai chacircn khocircng

khoaacute vagraveo nhau nhưng đặt bằng trecircn

20

sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn nhau

Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể

tigravem một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải

maacutei Bacircy giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực

tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp

mắt) ở phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo

coacute sự chuyển động của bụng lecircn cao

hay xuống thấp Nếu những chuyển

động nầy khocircng rotilde ragraveng cho anh từ luacutec

bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay lecircn

bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn

với sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở

ra vagraveo sẽ trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey

21

ghi nhớ trong tacircm thức sự chuyển

động lecircn cao nầy cũng như sự chuyển

động xuống thấp Ghi nhớ bằng tacircm

thức mỗi một sự chuyển động khi noacute

xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự

chuyển động lecircn xuống của bụng Anh

khocircng lo lắng về higravenh dạng của bụng

Anh chỉ nhận biết cảm thọ của thacircn

đối với lực eacutep khi bụng phồng lecircn xẹp

xuống Như vậy đừng dừng lại ở higravenh

dạng của bụng magrave hatildey tiếp tục với

việc thực tập Đối với những người sơ

cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm

của tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt

Khi việc thực tập tiến triển mỗi một

chuyển động sẽ rotilde ragraveng hơn Khả năng

22

biết trước mỗi bước kế tiếp của tiến

trigravenh về thacircn cũng như tacircm để đạt đến

trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về saacuteu

giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ

cơ necircn sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh

niệm rất yếu anh coacute thể sẽ thấy khoacute

khăn khi để tacircm thức theo dotildei mỗi sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ

tacircm thức theo những chuyển động raquo

Hatildey chỉ nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học

tập Sự chuyển động lecircn xuống của

bụng luacutec nagraveo cũng hiện diện vagrave như

vậy cũng khocircng cần thiết phải tigravem

kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ

đối với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

4

thức thiền vagrave sự phaacutet triển về mặt tacircm

linh

Kế đoacute cần biết rotilde con đường đuacuteng đắn

để thực tập ổn định vagrave thanh tịnh hoaacute

tacircm thức Con đường đuacuteng đắn nầy

được nhắc đến trong Kinh Mahā

Satipatthāna (Đại Tập Kinh) một bagravei

giảng nổi tiếng của đức Phật caacutech đacircy

đatilde trecircn 2500 năm Đức Phật tuyecircn bố

như sau

laquo Đacircy lagrave con đường duy nhất để thanh

tịnh hoaacute con người để khắc phục buồn

phiền than vatilden để diệt trừ niềm đau

vagrave nỗi sầu khổ để đạt đến con đường

chacircn chiacutenh đạt đến nibbāna (Niết

Bagraven) đoacute lagrave bốn nền tảng của chiacutenh

niệm (Tứ Niệm Xứ) raquo

5

Bốn nền tảng của chiacutenh niệm lagrave (1) sự

suy ngẫm về thacircn (2) sự suy ngẫm về

cảm giaacutec (3) sự suy ngẫm về tacircm

thức vagrave (4) sự suy ngẫm về đối tượng

của tacircm thức

Hiển nhiecircn những người đi tigravem hạnh

phuacutec coacute thể đi theo con đường nầy

với mục điacutech lagrave gột rửa những nhiễm

ocirc của tacircm thức những nguyecircn nhacircn đatilde

tạo necircn đau khổ

Nếu một người được hỏi anh ta coacute

mong muốn khắc phục được nỗi phiền

muộn vagrave sầu natildeo khocircng tất nhiecircn anh

ta sẽ noacutei laquo Vacircng tocirci muốn raquo Kế đoacute

anh ta coacute thể sẽ noacutei cần phải thực tập

Tứ Niệm Xứ

6

Nếu một người được hỏi nếu anh ta

muốn diệt trừ nỗi đau vagrave phiền muộn

anh ta sẽ khocircng ngần ngại magrave trả lời

một caacutech khẳng định Kế đoacute anh ta

noacutei cần thực tập bốn niệm xứ

Nếu một người được hỏi nếu anh ta

muốn đi trecircn chiacutenh đạo để đạt niết-

bagraven một trạng thaacutei hoagraven toagraven xa rời

khỏi giagrave hư hoại vagrave chết vagrave xa rời tất

cả đau khổ anh ta chắc chắn sẽ trả lời

một khaacutech quả quyết rằng anh ta đồng

yacute Kế đoacute coacute thể noacutei necircn thực tập bốn

niệm xứ

Lagravem thế nagraveo để một người thực tập

bốn nền tảng của chiacutenh niệm Trong

kinh Mahā Satipatthāna Sutta ( Đại

Tập Kinh) đức Phật đatilde noacutei laquo Hatildey

7

thực tập suy ngẫm về thacircn suy ngẫm

về cảm giaacutec tacircm thức vagrave đối tượng

của tacircm thức raquo Nếu khocircng coacute sự chỉ

dẫn từ một vị thầy coacute đủ tư caacutech thigrave

thật khocircng phải dễ cho một người bigravenh

thường thực tập những suy ngẫm nầy

một caacutech coacute hệ thống để coacute thể tiến

bộ phaacutet triển sự chuacute tacircm vagrave sự saacuteng

suốt của chiacutenh niệm

Chiacutenh bản thacircn tocirci đatilde từng chịu đựng

sự thực tập miecircn mật về thiền

satipatthāna (bốn niệm xứ) dưới sự

chỉ dẫn riecircng của Thầy Mingun

Jetavan Sayādaw ở Thaton tocirci đatilde từng

truyền đạt caacutech thức thiền nầy từ năm

1938 với sự chỉ dẫn riecircng cũng như

đatilde ghi lại trong saacutech trong caacutec bagravei

giảng cho cả ngagraven du sĩ (yogis) Để

8

chigraveu theo những yecircu cầu của những

nhoacutem người trước đoacute đatilde từng học tập

với tocirci tocirci viết bảng luận thuyết về

Vipassanā vagrave thiền định sacircu sắc trong

hai bộ saacutech Luận thuyết đatilde hoagraven tất

vagraveo năm 1994 vagrave đatilde được xuất bản

bảy lần Trong tất cả caacutec chương trừ

Chương V những bagravei bigravenh luận thảo

luận coacute sự tham khảo của caacutec bảng

kinh Pali với những lời dẫn giải chuacute

giải Trong Chương V tocirci chọn caacutech

viết trong một ngocircn ngữ bigravenh thường

dễ hiểu cho học trograve chỉ dẫn lagravem thế

nagraveo để họ coacute thể bắt đầu thực tập vagrave

tiến hagravenh ra sao từng bước một ghi

chuacute rotilde ragraveng những điểm đặc biệt nổi

bật cugraveng với những lời giảng trong

9

Visuddhimagga (Thanh Tịnh Đạo) vagrave

những bagravei kinh khaacutec

Quyển saacutech hiện nay lagrave quyển đatilde được

dịch sang Anh ngữ với Chương 5 đatilde

noacutei ở trecircn Mười bốn trang đầu của

quyển saacutech chiacutenh bằng tiếng Miến

Điện đatilde được U Pe Thin dịch sang

Anh ngữ từ năm 1954 lagrave một học trograve

lacircu năm của tocirci ocircng ta đatilde dịch quyển

saacutech sang tiếng Anh vigrave phuacutec lợi của

những người ngoại quốc đến thiền

viện của chuacuteng tocirci để thực tập Từ

trang 15 tới trang 51 của bảng gốc đatilde

được Myanaung U Tin một học trograve

của tocirci dịch sang Anh ngữ theo lời

yecircu cầu của Thầy Venerable

Nyanaponika Mahāthera Thật lagrave ngẫu

nhiecircn Thiền viện của chuacuteng tocirci coacute

10

một khu gọi lagrave Thathana Yeiktha diện

tiacutech đất gần hai mươi bốn mẫu với

trecircn năm mươi toagrave nhagrave dagravenh cho caacutec

thiền sư vagrave caacutec du sĩ (yogis) tu sĩ

cũng như caacutec cư sĩ nam vagrave nữ

Thầy Nyanaponika Mahāthera đatilde đuacutec

kết bản dịch nầy sau khi đatilde ghi lại

những yacute kiến giaacute trị Bản dịch của U

Pe Thin đatilde được Cocirc Mary McCollum

một nữ cư sĩ người Mỹ hiệu điacutenh vagrave

cải thiện đuacuteng caacutech Cocirc đatilde thực tập

thiền satipatthāna dưới sự hướng dẫn

của ocircng Anagarika Munindra ở

Burmese Vihāra Bodh-Gaya Bihar

Ấn độ Ocircng Anagarika Munindra đatilde

từng sinh hoạt với chuacuteng tocirci trong một

thời gian dagravei Ocircng ta đatilde gửi đến chuacuteng

tocirci bản hiệu điacutenh của cocirc nhờ chuacuteng

11

tocirci đọc kỹ vagrave chấp thuận Sau khi hoagraven

tất quyển saacutech ấy được gửi đến Thầy

Nyanaponika Mahāthera Vagrave như vậy

quyển saacutech nầy đacircy lagrave sự đoacuteng goacutep vagrave

tiacutech luỹ của hai bản dịch trước đoacute

cộng với lời ngotilde của tocirci

Chương V của bản luận thuyết bằng

tiếng Miến Điện như đatilde noacutei ở trecircn

được viết bằng một ngocircn ngữ bigravenh

thường Tocirci cũng muốn nhắc rằng

trong những từ ngữ coacute tiacutenh chất học

thuyết trong saacutech nầy tocirci đatilde khocircng sử

dụng những từ Pali magrave lagrave giải thiacutech

tường tận về laquo việc phaacutet triển sự saacuteng

suốt raquo được dịch từ bagravei luận thuyết

bằng tiếng Pali của tocirci đatilde được thầy

Nyanaponika Mahāthera dịch sang

Anh ngữ Quyển saacutech của ocircng laquo

12

Trọng tacircm của Thiền phật giaacuteo raquo lagrave

một kho tagraveng vocirc giaacute về tagravei liệu cũng

như những chỉ dẫn quan trọng về

Thiền định

Toacutem lại tocirci muốn noacutei (1) tocirci rất cảm

kiacutech sự giuacutep đỡ của mọi người trong

việc dịch saacutech vagrave hiệu điacutenh cũng như

những người chịu traacutech nhiệm xuất

bản quyển saacutech nầy (2) để thuacutec đẩy

caacutec bạn đọc đừng dừng lại ở sự hiểu

biết lyacute luận magrave phải aacutep dụng caacutei hiểu

biết đoacute trong sự thực tập coacute hệ thống

vagrave miecircn mẫn vagrave (3) tocirci muốn noacutei lecircn

nguyện vọng chacircn thagravenh ước muốn

caacutec vị đạt được sự saacuteng suốt một caacutech

nhanh chong vagrave hưởng được những

iacutech lợi thiết thực đatilde được đức Phật noacutei

13

đến trong lời noacutei đầu của Satipatthāna

Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga

Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet

triển sự thiền định vagrave đạt saacuteng suốt

trong đời hiện tại anh phải thực tập

từ bỏ hết những yacute nghĩ vagrave hagravenh động

coacute liecircn quan đến cuộc đời Hagravenh động

nầy lagrave một caacutech để thanh tịnh hoaacute

14

hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một

caacutech đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới

luật của người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ

tuỳ vagraveo trường hợp) giới luật giuacutep cho

anh coacute caacutei nhigraven saacuteng suốt Đối với

những cư sĩ những giới luật bao gồm

Baacutet giới magrave caacutec phật tử thuần thagravenh

thường tham dự vagraveo ngagravey trai giới

(uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng

được noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec

yacute đối với những người đang đạt đến

trạng thaacutei bất khả xacircm phạm (states of

sanctity2) Nếu anh đatilde lỡ phạm sai

lầm nầy anh necircn đến trước người ấy

để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ qua

vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ

15

nếu như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec

phạm đến một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy

giờ người đatilde khocircng cograven nữa hoặc đatilde

chết anh cũng necircn tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ

vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc anh coacute thể

duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường

hay khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute

chiacutenh bản thacircn migravenh cho đức Phật vị

đatilde giaacutec ngộ trong khi thực tập thiền

định anh coacute thể sẽ bị sửng sốt khi

nhận thấy tacircm thức của anh khocircng

hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh đaacuteng

sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền

sư bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde

với anh việc anh cần lagravem khi thiền

định vagrave cho anh lời khuyecircn thiacutech hợp

16

nhất Coacute rất nhiều lợi iacutech khi đặt hẳn

niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ đức Phật

vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của một vị

thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave

si mecirc chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu

aacutec vagrave đau khổ Sự thực tập miecircn mật

trong quaacute trigravenh đạt saacuteng suốt cần được

hoagraven thagravenh một caacutech mỹ matilden Caacutech

thực tập thiền định dựa trecircn căn bản

của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde được

caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng

vigrave đatilde cơ hội để thực tập giống như

vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh

coacute thể bắt đầu sự thực tập của migravenh

dugrave ngắn ngủi dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ

17

raquo magrave bậc giaacutec ngộ đức Phật đatilde ban

tặng cho anh để suy ngẫm Việc nầy

rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của anh

Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten

gheacutet thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey

dacircng bản thacircn anh cho đức Phật bằng

caacutech biết đaacutenh giaacute chiacuten phẩm chất tốt

lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh

thiện hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo

trong sự hiểu biết vagrave hạnh kiểm một

người phuacutec lạc nổi tiếng một vị latildenh

đạo khocircng ai saacutenh bằng bậc đạo sư

của trời vagrave người bậc tỉnh thức giaacutec

ngộ

18

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet

lograveng từ bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh

vagrave hatildey xem anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy

lagrave một khocircng phacircn biệt như vậy

Nguyện sao cho tocirci thoaacutet khỏi hận thugrave

bệnh hoạn vagrave muộn phiền Cũng như

tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave

hằn bệnh hoạn vagrave phiền muộn

Nguyện cho họ thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự

nhiecircn ocirc uế của thacircn thể sẽ giuacutep cho

anh giảm đi sự baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh

magrave đa số mọi người đều nuocircng chigraveu

tham đắm Suy ngẫm về những thứ bất

tịnh như bao tử ruột non ruột giagrave

đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

19

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi

sự yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh

thần lagrave suy ngẫm về hiện tượng của

caacutei chết gần kề Caacutec bagravei giảng phật

giaacuteo nhấn mạnh rằng đời sống lagrave

khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute

giaacute nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục

điacutech của sự sống lagrave sự chết Coacute sanh

bệnh khổ giagrave vagrave rồi chết Tất cả

những khaacutei niệm nầy lagrave quaacute trigravenh của

sự hiện hữu

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng

theo tư thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy

thoải maacutei hơn nếu hai chacircn khocircng

khoaacute vagraveo nhau nhưng đặt bằng trecircn

20

sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn nhau

Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể

tigravem một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải

maacutei Bacircy giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực

tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp

mắt) ở phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo

coacute sự chuyển động của bụng lecircn cao

hay xuống thấp Nếu những chuyển

động nầy khocircng rotilde ragraveng cho anh từ luacutec

bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay lecircn

bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn

với sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở

ra vagraveo sẽ trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey

21

ghi nhớ trong tacircm thức sự chuyển

động lecircn cao nầy cũng như sự chuyển

động xuống thấp Ghi nhớ bằng tacircm

thức mỗi một sự chuyển động khi noacute

xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự

chuyển động lecircn xuống của bụng Anh

khocircng lo lắng về higravenh dạng của bụng

Anh chỉ nhận biết cảm thọ của thacircn

đối với lực eacutep khi bụng phồng lecircn xẹp

xuống Như vậy đừng dừng lại ở higravenh

dạng của bụng magrave hatildey tiếp tục với

việc thực tập Đối với những người sơ

cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm

của tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt

Khi việc thực tập tiến triển mỗi một

chuyển động sẽ rotilde ragraveng hơn Khả năng

22

biết trước mỗi bước kế tiếp của tiến

trigravenh về thacircn cũng như tacircm để đạt đến

trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về saacuteu

giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ

cơ necircn sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh

niệm rất yếu anh coacute thể sẽ thấy khoacute

khăn khi để tacircm thức theo dotildei mỗi sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ

tacircm thức theo những chuyển động raquo

Hatildey chỉ nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học

tập Sự chuyển động lecircn xuống của

bụng luacutec nagraveo cũng hiện diện vagrave như

vậy cũng khocircng cần thiết phải tigravem

kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ

đối với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

5

Bốn nền tảng của chiacutenh niệm lagrave (1) sự

suy ngẫm về thacircn (2) sự suy ngẫm về

cảm giaacutec (3) sự suy ngẫm về tacircm

thức vagrave (4) sự suy ngẫm về đối tượng

của tacircm thức

Hiển nhiecircn những người đi tigravem hạnh

phuacutec coacute thể đi theo con đường nầy

với mục điacutech lagrave gột rửa những nhiễm

ocirc của tacircm thức những nguyecircn nhacircn đatilde

tạo necircn đau khổ

Nếu một người được hỏi anh ta coacute

mong muốn khắc phục được nỗi phiền

muộn vagrave sầu natildeo khocircng tất nhiecircn anh

ta sẽ noacutei laquo Vacircng tocirci muốn raquo Kế đoacute

anh ta coacute thể sẽ noacutei cần phải thực tập

Tứ Niệm Xứ

6

Nếu một người được hỏi nếu anh ta

muốn diệt trừ nỗi đau vagrave phiền muộn

anh ta sẽ khocircng ngần ngại magrave trả lời

một caacutech khẳng định Kế đoacute anh ta

noacutei cần thực tập bốn niệm xứ

Nếu một người được hỏi nếu anh ta

muốn đi trecircn chiacutenh đạo để đạt niết-

bagraven một trạng thaacutei hoagraven toagraven xa rời

khỏi giagrave hư hoại vagrave chết vagrave xa rời tất

cả đau khổ anh ta chắc chắn sẽ trả lời

một khaacutech quả quyết rằng anh ta đồng

yacute Kế đoacute coacute thể noacutei necircn thực tập bốn

niệm xứ

Lagravem thế nagraveo để một người thực tập

bốn nền tảng của chiacutenh niệm Trong

kinh Mahā Satipatthāna Sutta ( Đại

Tập Kinh) đức Phật đatilde noacutei laquo Hatildey

7

thực tập suy ngẫm về thacircn suy ngẫm

về cảm giaacutec tacircm thức vagrave đối tượng

của tacircm thức raquo Nếu khocircng coacute sự chỉ

dẫn từ một vị thầy coacute đủ tư caacutech thigrave

thật khocircng phải dễ cho một người bigravenh

thường thực tập những suy ngẫm nầy

một caacutech coacute hệ thống để coacute thể tiến

bộ phaacutet triển sự chuacute tacircm vagrave sự saacuteng

suốt của chiacutenh niệm

Chiacutenh bản thacircn tocirci đatilde từng chịu đựng

sự thực tập miecircn mật về thiền

satipatthāna (bốn niệm xứ) dưới sự

chỉ dẫn riecircng của Thầy Mingun

Jetavan Sayādaw ở Thaton tocirci đatilde từng

truyền đạt caacutech thức thiền nầy từ năm

1938 với sự chỉ dẫn riecircng cũng như

đatilde ghi lại trong saacutech trong caacutec bagravei

giảng cho cả ngagraven du sĩ (yogis) Để

8

chigraveu theo những yecircu cầu của những

nhoacutem người trước đoacute đatilde từng học tập

với tocirci tocirci viết bảng luận thuyết về

Vipassanā vagrave thiền định sacircu sắc trong

hai bộ saacutech Luận thuyết đatilde hoagraven tất

vagraveo năm 1994 vagrave đatilde được xuất bản

bảy lần Trong tất cả caacutec chương trừ

Chương V những bagravei bigravenh luận thảo

luận coacute sự tham khảo của caacutec bảng

kinh Pali với những lời dẫn giải chuacute

giải Trong Chương V tocirci chọn caacutech

viết trong một ngocircn ngữ bigravenh thường

dễ hiểu cho học trograve chỉ dẫn lagravem thế

nagraveo để họ coacute thể bắt đầu thực tập vagrave

tiến hagravenh ra sao từng bước một ghi

chuacute rotilde ragraveng những điểm đặc biệt nổi

bật cugraveng với những lời giảng trong

9

Visuddhimagga (Thanh Tịnh Đạo) vagrave

những bagravei kinh khaacutec

Quyển saacutech hiện nay lagrave quyển đatilde được

dịch sang Anh ngữ với Chương 5 đatilde

noacutei ở trecircn Mười bốn trang đầu của

quyển saacutech chiacutenh bằng tiếng Miến

Điện đatilde được U Pe Thin dịch sang

Anh ngữ từ năm 1954 lagrave một học trograve

lacircu năm của tocirci ocircng ta đatilde dịch quyển

saacutech sang tiếng Anh vigrave phuacutec lợi của

những người ngoại quốc đến thiền

viện của chuacuteng tocirci để thực tập Từ

trang 15 tới trang 51 của bảng gốc đatilde

được Myanaung U Tin một học trograve

của tocirci dịch sang Anh ngữ theo lời

yecircu cầu của Thầy Venerable

Nyanaponika Mahāthera Thật lagrave ngẫu

nhiecircn Thiền viện của chuacuteng tocirci coacute

10

một khu gọi lagrave Thathana Yeiktha diện

tiacutech đất gần hai mươi bốn mẫu với

trecircn năm mươi toagrave nhagrave dagravenh cho caacutec

thiền sư vagrave caacutec du sĩ (yogis) tu sĩ

cũng như caacutec cư sĩ nam vagrave nữ

Thầy Nyanaponika Mahāthera đatilde đuacutec

kết bản dịch nầy sau khi đatilde ghi lại

những yacute kiến giaacute trị Bản dịch của U

Pe Thin đatilde được Cocirc Mary McCollum

một nữ cư sĩ người Mỹ hiệu điacutenh vagrave

cải thiện đuacuteng caacutech Cocirc đatilde thực tập

thiền satipatthāna dưới sự hướng dẫn

của ocircng Anagarika Munindra ở

Burmese Vihāra Bodh-Gaya Bihar

Ấn độ Ocircng Anagarika Munindra đatilde

từng sinh hoạt với chuacuteng tocirci trong một

thời gian dagravei Ocircng ta đatilde gửi đến chuacuteng

tocirci bản hiệu điacutenh của cocirc nhờ chuacuteng

11

tocirci đọc kỹ vagrave chấp thuận Sau khi hoagraven

tất quyển saacutech ấy được gửi đến Thầy

Nyanaponika Mahāthera Vagrave như vậy

quyển saacutech nầy đacircy lagrave sự đoacuteng goacutep vagrave

tiacutech luỹ của hai bản dịch trước đoacute

cộng với lời ngotilde của tocirci

Chương V của bản luận thuyết bằng

tiếng Miến Điện như đatilde noacutei ở trecircn

được viết bằng một ngocircn ngữ bigravenh

thường Tocirci cũng muốn nhắc rằng

trong những từ ngữ coacute tiacutenh chất học

thuyết trong saacutech nầy tocirci đatilde khocircng sử

dụng những từ Pali magrave lagrave giải thiacutech

tường tận về laquo việc phaacutet triển sự saacuteng

suốt raquo được dịch từ bagravei luận thuyết

bằng tiếng Pali của tocirci đatilde được thầy

Nyanaponika Mahāthera dịch sang

Anh ngữ Quyển saacutech của ocircng laquo

12

Trọng tacircm của Thiền phật giaacuteo raquo lagrave

một kho tagraveng vocirc giaacute về tagravei liệu cũng

như những chỉ dẫn quan trọng về

Thiền định

Toacutem lại tocirci muốn noacutei (1) tocirci rất cảm

kiacutech sự giuacutep đỡ của mọi người trong

việc dịch saacutech vagrave hiệu điacutenh cũng như

những người chịu traacutech nhiệm xuất

bản quyển saacutech nầy (2) để thuacutec đẩy

caacutec bạn đọc đừng dừng lại ở sự hiểu

biết lyacute luận magrave phải aacutep dụng caacutei hiểu

biết đoacute trong sự thực tập coacute hệ thống

vagrave miecircn mẫn vagrave (3) tocirci muốn noacutei lecircn

nguyện vọng chacircn thagravenh ước muốn

caacutec vị đạt được sự saacuteng suốt một caacutech

nhanh chong vagrave hưởng được những

iacutech lợi thiết thực đatilde được đức Phật noacutei

13

đến trong lời noacutei đầu của Satipatthāna

Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga

Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet

triển sự thiền định vagrave đạt saacuteng suốt

trong đời hiện tại anh phải thực tập

từ bỏ hết những yacute nghĩ vagrave hagravenh động

coacute liecircn quan đến cuộc đời Hagravenh động

nầy lagrave một caacutech để thanh tịnh hoaacute

14

hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một

caacutech đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới

luật của người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ

tuỳ vagraveo trường hợp) giới luật giuacutep cho

anh coacute caacutei nhigraven saacuteng suốt Đối với

những cư sĩ những giới luật bao gồm

Baacutet giới magrave caacutec phật tử thuần thagravenh

thường tham dự vagraveo ngagravey trai giới

(uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng

được noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec

yacute đối với những người đang đạt đến

trạng thaacutei bất khả xacircm phạm (states of

sanctity2) Nếu anh đatilde lỡ phạm sai

lầm nầy anh necircn đến trước người ấy

để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ qua

vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ

15

nếu như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec

phạm đến một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy

giờ người đatilde khocircng cograven nữa hoặc đatilde

chết anh cũng necircn tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ

vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc anh coacute thể

duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường

hay khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute

chiacutenh bản thacircn migravenh cho đức Phật vị

đatilde giaacutec ngộ trong khi thực tập thiền

định anh coacute thể sẽ bị sửng sốt khi

nhận thấy tacircm thức của anh khocircng

hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh đaacuteng

sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền

sư bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde

với anh việc anh cần lagravem khi thiền

định vagrave cho anh lời khuyecircn thiacutech hợp

16

nhất Coacute rất nhiều lợi iacutech khi đặt hẳn

niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ đức Phật

vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của một vị

thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave

si mecirc chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu

aacutec vagrave đau khổ Sự thực tập miecircn mật

trong quaacute trigravenh đạt saacuteng suốt cần được

hoagraven thagravenh một caacutech mỹ matilden Caacutech

thực tập thiền định dựa trecircn căn bản

của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde được

caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng

vigrave đatilde cơ hội để thực tập giống như

vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh

coacute thể bắt đầu sự thực tập của migravenh

dugrave ngắn ngủi dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ

17

raquo magrave bậc giaacutec ngộ đức Phật đatilde ban

tặng cho anh để suy ngẫm Việc nầy

rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của anh

Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten

gheacutet thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey

dacircng bản thacircn anh cho đức Phật bằng

caacutech biết đaacutenh giaacute chiacuten phẩm chất tốt

lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh

thiện hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo

trong sự hiểu biết vagrave hạnh kiểm một

người phuacutec lạc nổi tiếng một vị latildenh

đạo khocircng ai saacutenh bằng bậc đạo sư

của trời vagrave người bậc tỉnh thức giaacutec

ngộ

18

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet

lograveng từ bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh

vagrave hatildey xem anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy

lagrave một khocircng phacircn biệt như vậy

Nguyện sao cho tocirci thoaacutet khỏi hận thugrave

bệnh hoạn vagrave muộn phiền Cũng như

tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave

hằn bệnh hoạn vagrave phiền muộn

Nguyện cho họ thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự

nhiecircn ocirc uế của thacircn thể sẽ giuacutep cho

anh giảm đi sự baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh

magrave đa số mọi người đều nuocircng chigraveu

tham đắm Suy ngẫm về những thứ bất

tịnh như bao tử ruột non ruột giagrave

đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

19

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi

sự yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh

thần lagrave suy ngẫm về hiện tượng của

caacutei chết gần kề Caacutec bagravei giảng phật

giaacuteo nhấn mạnh rằng đời sống lagrave

khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute

giaacute nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục

điacutech của sự sống lagrave sự chết Coacute sanh

bệnh khổ giagrave vagrave rồi chết Tất cả

những khaacutei niệm nầy lagrave quaacute trigravenh của

sự hiện hữu

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng

theo tư thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy

thoải maacutei hơn nếu hai chacircn khocircng

khoaacute vagraveo nhau nhưng đặt bằng trecircn

20

sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn nhau

Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể

tigravem một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải

maacutei Bacircy giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực

tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp

mắt) ở phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo

coacute sự chuyển động của bụng lecircn cao

hay xuống thấp Nếu những chuyển

động nầy khocircng rotilde ragraveng cho anh từ luacutec

bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay lecircn

bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn

với sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở

ra vagraveo sẽ trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey

21

ghi nhớ trong tacircm thức sự chuyển

động lecircn cao nầy cũng như sự chuyển

động xuống thấp Ghi nhớ bằng tacircm

thức mỗi một sự chuyển động khi noacute

xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự

chuyển động lecircn xuống của bụng Anh

khocircng lo lắng về higravenh dạng của bụng

Anh chỉ nhận biết cảm thọ của thacircn

đối với lực eacutep khi bụng phồng lecircn xẹp

xuống Như vậy đừng dừng lại ở higravenh

dạng của bụng magrave hatildey tiếp tục với

việc thực tập Đối với những người sơ

cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm

của tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt

Khi việc thực tập tiến triển mỗi một

chuyển động sẽ rotilde ragraveng hơn Khả năng

22

biết trước mỗi bước kế tiếp của tiến

trigravenh về thacircn cũng như tacircm để đạt đến

trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về saacuteu

giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ

cơ necircn sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh

niệm rất yếu anh coacute thể sẽ thấy khoacute

khăn khi để tacircm thức theo dotildei mỗi sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ

tacircm thức theo những chuyển động raquo

Hatildey chỉ nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học

tập Sự chuyển động lecircn xuống của

bụng luacutec nagraveo cũng hiện diện vagrave như

vậy cũng khocircng cần thiết phải tigravem

kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ

đối với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

6

Nếu một người được hỏi nếu anh ta

muốn diệt trừ nỗi đau vagrave phiền muộn

anh ta sẽ khocircng ngần ngại magrave trả lời

một caacutech khẳng định Kế đoacute anh ta

noacutei cần thực tập bốn niệm xứ

Nếu một người được hỏi nếu anh ta

muốn đi trecircn chiacutenh đạo để đạt niết-

bagraven một trạng thaacutei hoagraven toagraven xa rời

khỏi giagrave hư hoại vagrave chết vagrave xa rời tất

cả đau khổ anh ta chắc chắn sẽ trả lời

một khaacutech quả quyết rằng anh ta đồng

yacute Kế đoacute coacute thể noacutei necircn thực tập bốn

niệm xứ

Lagravem thế nagraveo để một người thực tập

bốn nền tảng của chiacutenh niệm Trong

kinh Mahā Satipatthāna Sutta ( Đại

Tập Kinh) đức Phật đatilde noacutei laquo Hatildey

7

thực tập suy ngẫm về thacircn suy ngẫm

về cảm giaacutec tacircm thức vagrave đối tượng

của tacircm thức raquo Nếu khocircng coacute sự chỉ

dẫn từ một vị thầy coacute đủ tư caacutech thigrave

thật khocircng phải dễ cho một người bigravenh

thường thực tập những suy ngẫm nầy

một caacutech coacute hệ thống để coacute thể tiến

bộ phaacutet triển sự chuacute tacircm vagrave sự saacuteng

suốt của chiacutenh niệm

Chiacutenh bản thacircn tocirci đatilde từng chịu đựng

sự thực tập miecircn mật về thiền

satipatthāna (bốn niệm xứ) dưới sự

chỉ dẫn riecircng của Thầy Mingun

Jetavan Sayādaw ở Thaton tocirci đatilde từng

truyền đạt caacutech thức thiền nầy từ năm

1938 với sự chỉ dẫn riecircng cũng như

đatilde ghi lại trong saacutech trong caacutec bagravei

giảng cho cả ngagraven du sĩ (yogis) Để

8

chigraveu theo những yecircu cầu của những

nhoacutem người trước đoacute đatilde từng học tập

với tocirci tocirci viết bảng luận thuyết về

Vipassanā vagrave thiền định sacircu sắc trong

hai bộ saacutech Luận thuyết đatilde hoagraven tất

vagraveo năm 1994 vagrave đatilde được xuất bản

bảy lần Trong tất cả caacutec chương trừ

Chương V những bagravei bigravenh luận thảo

luận coacute sự tham khảo của caacutec bảng

kinh Pali với những lời dẫn giải chuacute

giải Trong Chương V tocirci chọn caacutech

viết trong một ngocircn ngữ bigravenh thường

dễ hiểu cho học trograve chỉ dẫn lagravem thế

nagraveo để họ coacute thể bắt đầu thực tập vagrave

tiến hagravenh ra sao từng bước một ghi

chuacute rotilde ragraveng những điểm đặc biệt nổi

bật cugraveng với những lời giảng trong

9

Visuddhimagga (Thanh Tịnh Đạo) vagrave

những bagravei kinh khaacutec

Quyển saacutech hiện nay lagrave quyển đatilde được

dịch sang Anh ngữ với Chương 5 đatilde

noacutei ở trecircn Mười bốn trang đầu của

quyển saacutech chiacutenh bằng tiếng Miến

Điện đatilde được U Pe Thin dịch sang

Anh ngữ từ năm 1954 lagrave một học trograve

lacircu năm của tocirci ocircng ta đatilde dịch quyển

saacutech sang tiếng Anh vigrave phuacutec lợi của

những người ngoại quốc đến thiền

viện của chuacuteng tocirci để thực tập Từ

trang 15 tới trang 51 của bảng gốc đatilde

được Myanaung U Tin một học trograve

của tocirci dịch sang Anh ngữ theo lời

yecircu cầu của Thầy Venerable

Nyanaponika Mahāthera Thật lagrave ngẫu

nhiecircn Thiền viện của chuacuteng tocirci coacute

10

một khu gọi lagrave Thathana Yeiktha diện

tiacutech đất gần hai mươi bốn mẫu với

trecircn năm mươi toagrave nhagrave dagravenh cho caacutec

thiền sư vagrave caacutec du sĩ (yogis) tu sĩ

cũng như caacutec cư sĩ nam vagrave nữ

Thầy Nyanaponika Mahāthera đatilde đuacutec

kết bản dịch nầy sau khi đatilde ghi lại

những yacute kiến giaacute trị Bản dịch của U

Pe Thin đatilde được Cocirc Mary McCollum

một nữ cư sĩ người Mỹ hiệu điacutenh vagrave

cải thiện đuacuteng caacutech Cocirc đatilde thực tập

thiền satipatthāna dưới sự hướng dẫn

của ocircng Anagarika Munindra ở

Burmese Vihāra Bodh-Gaya Bihar

Ấn độ Ocircng Anagarika Munindra đatilde

từng sinh hoạt với chuacuteng tocirci trong một

thời gian dagravei Ocircng ta đatilde gửi đến chuacuteng

tocirci bản hiệu điacutenh của cocirc nhờ chuacuteng

11

tocirci đọc kỹ vagrave chấp thuận Sau khi hoagraven

tất quyển saacutech ấy được gửi đến Thầy

Nyanaponika Mahāthera Vagrave như vậy

quyển saacutech nầy đacircy lagrave sự đoacuteng goacutep vagrave

tiacutech luỹ của hai bản dịch trước đoacute

cộng với lời ngotilde của tocirci

Chương V của bản luận thuyết bằng

tiếng Miến Điện như đatilde noacutei ở trecircn

được viết bằng một ngocircn ngữ bigravenh

thường Tocirci cũng muốn nhắc rằng

trong những từ ngữ coacute tiacutenh chất học

thuyết trong saacutech nầy tocirci đatilde khocircng sử

dụng những từ Pali magrave lagrave giải thiacutech

tường tận về laquo việc phaacutet triển sự saacuteng

suốt raquo được dịch từ bagravei luận thuyết

bằng tiếng Pali của tocirci đatilde được thầy

Nyanaponika Mahāthera dịch sang

Anh ngữ Quyển saacutech của ocircng laquo

12

Trọng tacircm của Thiền phật giaacuteo raquo lagrave

một kho tagraveng vocirc giaacute về tagravei liệu cũng

như những chỉ dẫn quan trọng về

Thiền định

Toacutem lại tocirci muốn noacutei (1) tocirci rất cảm

kiacutech sự giuacutep đỡ của mọi người trong

việc dịch saacutech vagrave hiệu điacutenh cũng như

những người chịu traacutech nhiệm xuất

bản quyển saacutech nầy (2) để thuacutec đẩy

caacutec bạn đọc đừng dừng lại ở sự hiểu

biết lyacute luận magrave phải aacutep dụng caacutei hiểu

biết đoacute trong sự thực tập coacute hệ thống

vagrave miecircn mẫn vagrave (3) tocirci muốn noacutei lecircn

nguyện vọng chacircn thagravenh ước muốn

caacutec vị đạt được sự saacuteng suốt một caacutech

nhanh chong vagrave hưởng được những

iacutech lợi thiết thực đatilde được đức Phật noacutei

13

đến trong lời noacutei đầu của Satipatthāna

Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga

Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet

triển sự thiền định vagrave đạt saacuteng suốt

trong đời hiện tại anh phải thực tập

từ bỏ hết những yacute nghĩ vagrave hagravenh động

coacute liecircn quan đến cuộc đời Hagravenh động

nầy lagrave một caacutech để thanh tịnh hoaacute

14

hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một

caacutech đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới

luật của người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ

tuỳ vagraveo trường hợp) giới luật giuacutep cho

anh coacute caacutei nhigraven saacuteng suốt Đối với

những cư sĩ những giới luật bao gồm

Baacutet giới magrave caacutec phật tử thuần thagravenh

thường tham dự vagraveo ngagravey trai giới

(uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng

được noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec

yacute đối với những người đang đạt đến

trạng thaacutei bất khả xacircm phạm (states of

sanctity2) Nếu anh đatilde lỡ phạm sai

lầm nầy anh necircn đến trước người ấy

để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ qua

vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ

15

nếu như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec

phạm đến một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy

giờ người đatilde khocircng cograven nữa hoặc đatilde

chết anh cũng necircn tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ

vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc anh coacute thể

duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường

hay khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute

chiacutenh bản thacircn migravenh cho đức Phật vị

đatilde giaacutec ngộ trong khi thực tập thiền

định anh coacute thể sẽ bị sửng sốt khi

nhận thấy tacircm thức của anh khocircng

hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh đaacuteng

sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền

sư bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde

với anh việc anh cần lagravem khi thiền

định vagrave cho anh lời khuyecircn thiacutech hợp

16

nhất Coacute rất nhiều lợi iacutech khi đặt hẳn

niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ đức Phật

vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của một vị

thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave

si mecirc chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu

aacutec vagrave đau khổ Sự thực tập miecircn mật

trong quaacute trigravenh đạt saacuteng suốt cần được

hoagraven thagravenh một caacutech mỹ matilden Caacutech

thực tập thiền định dựa trecircn căn bản

của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde được

caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng

vigrave đatilde cơ hội để thực tập giống như

vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh

coacute thể bắt đầu sự thực tập của migravenh

dugrave ngắn ngủi dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ

17

raquo magrave bậc giaacutec ngộ đức Phật đatilde ban

tặng cho anh để suy ngẫm Việc nầy

rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của anh

Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten

gheacutet thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey

dacircng bản thacircn anh cho đức Phật bằng

caacutech biết đaacutenh giaacute chiacuten phẩm chất tốt

lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh

thiện hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo

trong sự hiểu biết vagrave hạnh kiểm một

người phuacutec lạc nổi tiếng một vị latildenh

đạo khocircng ai saacutenh bằng bậc đạo sư

của trời vagrave người bậc tỉnh thức giaacutec

ngộ

18

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet

lograveng từ bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh

vagrave hatildey xem anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy

lagrave một khocircng phacircn biệt như vậy

Nguyện sao cho tocirci thoaacutet khỏi hận thugrave

bệnh hoạn vagrave muộn phiền Cũng như

tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave

hằn bệnh hoạn vagrave phiền muộn

Nguyện cho họ thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự

nhiecircn ocirc uế của thacircn thể sẽ giuacutep cho

anh giảm đi sự baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh

magrave đa số mọi người đều nuocircng chigraveu

tham đắm Suy ngẫm về những thứ bất

tịnh như bao tử ruột non ruột giagrave

đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

19

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi

sự yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh

thần lagrave suy ngẫm về hiện tượng của

caacutei chết gần kề Caacutec bagravei giảng phật

giaacuteo nhấn mạnh rằng đời sống lagrave

khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute

giaacute nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục

điacutech của sự sống lagrave sự chết Coacute sanh

bệnh khổ giagrave vagrave rồi chết Tất cả

những khaacutei niệm nầy lagrave quaacute trigravenh của

sự hiện hữu

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng

theo tư thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy

thoải maacutei hơn nếu hai chacircn khocircng

khoaacute vagraveo nhau nhưng đặt bằng trecircn

20

sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn nhau

Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể

tigravem một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải

maacutei Bacircy giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực

tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp

mắt) ở phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo

coacute sự chuyển động của bụng lecircn cao

hay xuống thấp Nếu những chuyển

động nầy khocircng rotilde ragraveng cho anh từ luacutec

bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay lecircn

bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn

với sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở

ra vagraveo sẽ trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey

21

ghi nhớ trong tacircm thức sự chuyển

động lecircn cao nầy cũng như sự chuyển

động xuống thấp Ghi nhớ bằng tacircm

thức mỗi một sự chuyển động khi noacute

xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự

chuyển động lecircn xuống của bụng Anh

khocircng lo lắng về higravenh dạng của bụng

Anh chỉ nhận biết cảm thọ của thacircn

đối với lực eacutep khi bụng phồng lecircn xẹp

xuống Như vậy đừng dừng lại ở higravenh

dạng của bụng magrave hatildey tiếp tục với

việc thực tập Đối với những người sơ

cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm

của tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt

Khi việc thực tập tiến triển mỗi một

chuyển động sẽ rotilde ragraveng hơn Khả năng

22

biết trước mỗi bước kế tiếp của tiến

trigravenh về thacircn cũng như tacircm để đạt đến

trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về saacuteu

giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ

cơ necircn sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh

niệm rất yếu anh coacute thể sẽ thấy khoacute

khăn khi để tacircm thức theo dotildei mỗi sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ

tacircm thức theo những chuyển động raquo

Hatildey chỉ nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học

tập Sự chuyển động lecircn xuống của

bụng luacutec nagraveo cũng hiện diện vagrave như

vậy cũng khocircng cần thiết phải tigravem

kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ

đối với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

7

thực tập suy ngẫm về thacircn suy ngẫm

về cảm giaacutec tacircm thức vagrave đối tượng

của tacircm thức raquo Nếu khocircng coacute sự chỉ

dẫn từ một vị thầy coacute đủ tư caacutech thigrave

thật khocircng phải dễ cho một người bigravenh

thường thực tập những suy ngẫm nầy

một caacutech coacute hệ thống để coacute thể tiến

bộ phaacutet triển sự chuacute tacircm vagrave sự saacuteng

suốt của chiacutenh niệm

Chiacutenh bản thacircn tocirci đatilde từng chịu đựng

sự thực tập miecircn mật về thiền

satipatthāna (bốn niệm xứ) dưới sự

chỉ dẫn riecircng của Thầy Mingun

Jetavan Sayādaw ở Thaton tocirci đatilde từng

truyền đạt caacutech thức thiền nầy từ năm

1938 với sự chỉ dẫn riecircng cũng như

đatilde ghi lại trong saacutech trong caacutec bagravei

giảng cho cả ngagraven du sĩ (yogis) Để

8

chigraveu theo những yecircu cầu của những

nhoacutem người trước đoacute đatilde từng học tập

với tocirci tocirci viết bảng luận thuyết về

Vipassanā vagrave thiền định sacircu sắc trong

hai bộ saacutech Luận thuyết đatilde hoagraven tất

vagraveo năm 1994 vagrave đatilde được xuất bản

bảy lần Trong tất cả caacutec chương trừ

Chương V những bagravei bigravenh luận thảo

luận coacute sự tham khảo của caacutec bảng

kinh Pali với những lời dẫn giải chuacute

giải Trong Chương V tocirci chọn caacutech

viết trong một ngocircn ngữ bigravenh thường

dễ hiểu cho học trograve chỉ dẫn lagravem thế

nagraveo để họ coacute thể bắt đầu thực tập vagrave

tiến hagravenh ra sao từng bước một ghi

chuacute rotilde ragraveng những điểm đặc biệt nổi

bật cugraveng với những lời giảng trong

9

Visuddhimagga (Thanh Tịnh Đạo) vagrave

những bagravei kinh khaacutec

Quyển saacutech hiện nay lagrave quyển đatilde được

dịch sang Anh ngữ với Chương 5 đatilde

noacutei ở trecircn Mười bốn trang đầu của

quyển saacutech chiacutenh bằng tiếng Miến

Điện đatilde được U Pe Thin dịch sang

Anh ngữ từ năm 1954 lagrave một học trograve

lacircu năm của tocirci ocircng ta đatilde dịch quyển

saacutech sang tiếng Anh vigrave phuacutec lợi của

những người ngoại quốc đến thiền

viện của chuacuteng tocirci để thực tập Từ

trang 15 tới trang 51 của bảng gốc đatilde

được Myanaung U Tin một học trograve

của tocirci dịch sang Anh ngữ theo lời

yecircu cầu của Thầy Venerable

Nyanaponika Mahāthera Thật lagrave ngẫu

nhiecircn Thiền viện của chuacuteng tocirci coacute

10

một khu gọi lagrave Thathana Yeiktha diện

tiacutech đất gần hai mươi bốn mẫu với

trecircn năm mươi toagrave nhagrave dagravenh cho caacutec

thiền sư vagrave caacutec du sĩ (yogis) tu sĩ

cũng như caacutec cư sĩ nam vagrave nữ

Thầy Nyanaponika Mahāthera đatilde đuacutec

kết bản dịch nầy sau khi đatilde ghi lại

những yacute kiến giaacute trị Bản dịch của U

Pe Thin đatilde được Cocirc Mary McCollum

một nữ cư sĩ người Mỹ hiệu điacutenh vagrave

cải thiện đuacuteng caacutech Cocirc đatilde thực tập

thiền satipatthāna dưới sự hướng dẫn

của ocircng Anagarika Munindra ở

Burmese Vihāra Bodh-Gaya Bihar

Ấn độ Ocircng Anagarika Munindra đatilde

từng sinh hoạt với chuacuteng tocirci trong một

thời gian dagravei Ocircng ta đatilde gửi đến chuacuteng

tocirci bản hiệu điacutenh của cocirc nhờ chuacuteng

11

tocirci đọc kỹ vagrave chấp thuận Sau khi hoagraven

tất quyển saacutech ấy được gửi đến Thầy

Nyanaponika Mahāthera Vagrave như vậy

quyển saacutech nầy đacircy lagrave sự đoacuteng goacutep vagrave

tiacutech luỹ của hai bản dịch trước đoacute

cộng với lời ngotilde của tocirci

Chương V của bản luận thuyết bằng

tiếng Miến Điện như đatilde noacutei ở trecircn

được viết bằng một ngocircn ngữ bigravenh

thường Tocirci cũng muốn nhắc rằng

trong những từ ngữ coacute tiacutenh chất học

thuyết trong saacutech nầy tocirci đatilde khocircng sử

dụng những từ Pali magrave lagrave giải thiacutech

tường tận về laquo việc phaacutet triển sự saacuteng

suốt raquo được dịch từ bagravei luận thuyết

bằng tiếng Pali của tocirci đatilde được thầy

Nyanaponika Mahāthera dịch sang

Anh ngữ Quyển saacutech của ocircng laquo

12

Trọng tacircm của Thiền phật giaacuteo raquo lagrave

một kho tagraveng vocirc giaacute về tagravei liệu cũng

như những chỉ dẫn quan trọng về

Thiền định

Toacutem lại tocirci muốn noacutei (1) tocirci rất cảm

kiacutech sự giuacutep đỡ của mọi người trong

việc dịch saacutech vagrave hiệu điacutenh cũng như

những người chịu traacutech nhiệm xuất

bản quyển saacutech nầy (2) để thuacutec đẩy

caacutec bạn đọc đừng dừng lại ở sự hiểu

biết lyacute luận magrave phải aacutep dụng caacutei hiểu

biết đoacute trong sự thực tập coacute hệ thống

vagrave miecircn mẫn vagrave (3) tocirci muốn noacutei lecircn

nguyện vọng chacircn thagravenh ước muốn

caacutec vị đạt được sự saacuteng suốt một caacutech

nhanh chong vagrave hưởng được những

iacutech lợi thiết thực đatilde được đức Phật noacutei

13

đến trong lời noacutei đầu của Satipatthāna

Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga

Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet

triển sự thiền định vagrave đạt saacuteng suốt

trong đời hiện tại anh phải thực tập

từ bỏ hết những yacute nghĩ vagrave hagravenh động

coacute liecircn quan đến cuộc đời Hagravenh động

nầy lagrave một caacutech để thanh tịnh hoaacute

14

hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một

caacutech đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới

luật của người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ

tuỳ vagraveo trường hợp) giới luật giuacutep cho

anh coacute caacutei nhigraven saacuteng suốt Đối với

những cư sĩ những giới luật bao gồm

Baacutet giới magrave caacutec phật tử thuần thagravenh

thường tham dự vagraveo ngagravey trai giới

(uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng

được noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec

yacute đối với những người đang đạt đến

trạng thaacutei bất khả xacircm phạm (states of

sanctity2) Nếu anh đatilde lỡ phạm sai

lầm nầy anh necircn đến trước người ấy

để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ qua

vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ

15

nếu như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec

phạm đến một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy

giờ người đatilde khocircng cograven nữa hoặc đatilde

chết anh cũng necircn tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ

vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc anh coacute thể

duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường

hay khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute

chiacutenh bản thacircn migravenh cho đức Phật vị

đatilde giaacutec ngộ trong khi thực tập thiền

định anh coacute thể sẽ bị sửng sốt khi

nhận thấy tacircm thức của anh khocircng

hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh đaacuteng

sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền

sư bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde

với anh việc anh cần lagravem khi thiền

định vagrave cho anh lời khuyecircn thiacutech hợp

16

nhất Coacute rất nhiều lợi iacutech khi đặt hẳn

niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ đức Phật

vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của một vị

thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave

si mecirc chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu

aacutec vagrave đau khổ Sự thực tập miecircn mật

trong quaacute trigravenh đạt saacuteng suốt cần được

hoagraven thagravenh một caacutech mỹ matilden Caacutech

thực tập thiền định dựa trecircn căn bản

của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde được

caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng

vigrave đatilde cơ hội để thực tập giống như

vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh

coacute thể bắt đầu sự thực tập của migravenh

dugrave ngắn ngủi dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ

17

raquo magrave bậc giaacutec ngộ đức Phật đatilde ban

tặng cho anh để suy ngẫm Việc nầy

rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của anh

Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten

gheacutet thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey

dacircng bản thacircn anh cho đức Phật bằng

caacutech biết đaacutenh giaacute chiacuten phẩm chất tốt

lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh

thiện hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo

trong sự hiểu biết vagrave hạnh kiểm một

người phuacutec lạc nổi tiếng một vị latildenh

đạo khocircng ai saacutenh bằng bậc đạo sư

của trời vagrave người bậc tỉnh thức giaacutec

ngộ

18

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet

lograveng từ bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh

vagrave hatildey xem anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy

lagrave một khocircng phacircn biệt như vậy

Nguyện sao cho tocirci thoaacutet khỏi hận thugrave

bệnh hoạn vagrave muộn phiền Cũng như

tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave

hằn bệnh hoạn vagrave phiền muộn

Nguyện cho họ thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự

nhiecircn ocirc uế của thacircn thể sẽ giuacutep cho

anh giảm đi sự baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh

magrave đa số mọi người đều nuocircng chigraveu

tham đắm Suy ngẫm về những thứ bất

tịnh như bao tử ruột non ruột giagrave

đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

19

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi

sự yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh

thần lagrave suy ngẫm về hiện tượng của

caacutei chết gần kề Caacutec bagravei giảng phật

giaacuteo nhấn mạnh rằng đời sống lagrave

khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute

giaacute nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục

điacutech của sự sống lagrave sự chết Coacute sanh

bệnh khổ giagrave vagrave rồi chết Tất cả

những khaacutei niệm nầy lagrave quaacute trigravenh của

sự hiện hữu

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng

theo tư thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy

thoải maacutei hơn nếu hai chacircn khocircng

khoaacute vagraveo nhau nhưng đặt bằng trecircn

20

sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn nhau

Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể

tigravem một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải

maacutei Bacircy giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực

tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp

mắt) ở phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo

coacute sự chuyển động của bụng lecircn cao

hay xuống thấp Nếu những chuyển

động nầy khocircng rotilde ragraveng cho anh từ luacutec

bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay lecircn

bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn

với sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở

ra vagraveo sẽ trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey

21

ghi nhớ trong tacircm thức sự chuyển

động lecircn cao nầy cũng như sự chuyển

động xuống thấp Ghi nhớ bằng tacircm

thức mỗi một sự chuyển động khi noacute

xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự

chuyển động lecircn xuống của bụng Anh

khocircng lo lắng về higravenh dạng của bụng

Anh chỉ nhận biết cảm thọ của thacircn

đối với lực eacutep khi bụng phồng lecircn xẹp

xuống Như vậy đừng dừng lại ở higravenh

dạng của bụng magrave hatildey tiếp tục với

việc thực tập Đối với những người sơ

cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm

của tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt

Khi việc thực tập tiến triển mỗi một

chuyển động sẽ rotilde ragraveng hơn Khả năng

22

biết trước mỗi bước kế tiếp của tiến

trigravenh về thacircn cũng như tacircm để đạt đến

trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về saacuteu

giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ

cơ necircn sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh

niệm rất yếu anh coacute thể sẽ thấy khoacute

khăn khi để tacircm thức theo dotildei mỗi sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ

tacircm thức theo những chuyển động raquo

Hatildey chỉ nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học

tập Sự chuyển động lecircn xuống của

bụng luacutec nagraveo cũng hiện diện vagrave như

vậy cũng khocircng cần thiết phải tigravem

kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ

đối với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

8

chigraveu theo những yecircu cầu của những

nhoacutem người trước đoacute đatilde từng học tập

với tocirci tocirci viết bảng luận thuyết về

Vipassanā vagrave thiền định sacircu sắc trong

hai bộ saacutech Luận thuyết đatilde hoagraven tất

vagraveo năm 1994 vagrave đatilde được xuất bản

bảy lần Trong tất cả caacutec chương trừ

Chương V những bagravei bigravenh luận thảo

luận coacute sự tham khảo của caacutec bảng

kinh Pali với những lời dẫn giải chuacute

giải Trong Chương V tocirci chọn caacutech

viết trong một ngocircn ngữ bigravenh thường

dễ hiểu cho học trograve chỉ dẫn lagravem thế

nagraveo để họ coacute thể bắt đầu thực tập vagrave

tiến hagravenh ra sao từng bước một ghi

chuacute rotilde ragraveng những điểm đặc biệt nổi

bật cugraveng với những lời giảng trong

9

Visuddhimagga (Thanh Tịnh Đạo) vagrave

những bagravei kinh khaacutec

Quyển saacutech hiện nay lagrave quyển đatilde được

dịch sang Anh ngữ với Chương 5 đatilde

noacutei ở trecircn Mười bốn trang đầu của

quyển saacutech chiacutenh bằng tiếng Miến

Điện đatilde được U Pe Thin dịch sang

Anh ngữ từ năm 1954 lagrave một học trograve

lacircu năm của tocirci ocircng ta đatilde dịch quyển

saacutech sang tiếng Anh vigrave phuacutec lợi của

những người ngoại quốc đến thiền

viện của chuacuteng tocirci để thực tập Từ

trang 15 tới trang 51 của bảng gốc đatilde

được Myanaung U Tin một học trograve

của tocirci dịch sang Anh ngữ theo lời

yecircu cầu của Thầy Venerable

Nyanaponika Mahāthera Thật lagrave ngẫu

nhiecircn Thiền viện của chuacuteng tocirci coacute

10

một khu gọi lagrave Thathana Yeiktha diện

tiacutech đất gần hai mươi bốn mẫu với

trecircn năm mươi toagrave nhagrave dagravenh cho caacutec

thiền sư vagrave caacutec du sĩ (yogis) tu sĩ

cũng như caacutec cư sĩ nam vagrave nữ

Thầy Nyanaponika Mahāthera đatilde đuacutec

kết bản dịch nầy sau khi đatilde ghi lại

những yacute kiến giaacute trị Bản dịch của U

Pe Thin đatilde được Cocirc Mary McCollum

một nữ cư sĩ người Mỹ hiệu điacutenh vagrave

cải thiện đuacuteng caacutech Cocirc đatilde thực tập

thiền satipatthāna dưới sự hướng dẫn

của ocircng Anagarika Munindra ở

Burmese Vihāra Bodh-Gaya Bihar

Ấn độ Ocircng Anagarika Munindra đatilde

từng sinh hoạt với chuacuteng tocirci trong một

thời gian dagravei Ocircng ta đatilde gửi đến chuacuteng

tocirci bản hiệu điacutenh của cocirc nhờ chuacuteng

11

tocirci đọc kỹ vagrave chấp thuận Sau khi hoagraven

tất quyển saacutech ấy được gửi đến Thầy

Nyanaponika Mahāthera Vagrave như vậy

quyển saacutech nầy đacircy lagrave sự đoacuteng goacutep vagrave

tiacutech luỹ của hai bản dịch trước đoacute

cộng với lời ngotilde của tocirci

Chương V của bản luận thuyết bằng

tiếng Miến Điện như đatilde noacutei ở trecircn

được viết bằng một ngocircn ngữ bigravenh

thường Tocirci cũng muốn nhắc rằng

trong những từ ngữ coacute tiacutenh chất học

thuyết trong saacutech nầy tocirci đatilde khocircng sử

dụng những từ Pali magrave lagrave giải thiacutech

tường tận về laquo việc phaacutet triển sự saacuteng

suốt raquo được dịch từ bagravei luận thuyết

bằng tiếng Pali của tocirci đatilde được thầy

Nyanaponika Mahāthera dịch sang

Anh ngữ Quyển saacutech của ocircng laquo

12

Trọng tacircm của Thiền phật giaacuteo raquo lagrave

một kho tagraveng vocirc giaacute về tagravei liệu cũng

như những chỉ dẫn quan trọng về

Thiền định

Toacutem lại tocirci muốn noacutei (1) tocirci rất cảm

kiacutech sự giuacutep đỡ của mọi người trong

việc dịch saacutech vagrave hiệu điacutenh cũng như

những người chịu traacutech nhiệm xuất

bản quyển saacutech nầy (2) để thuacutec đẩy

caacutec bạn đọc đừng dừng lại ở sự hiểu

biết lyacute luận magrave phải aacutep dụng caacutei hiểu

biết đoacute trong sự thực tập coacute hệ thống

vagrave miecircn mẫn vagrave (3) tocirci muốn noacutei lecircn

nguyện vọng chacircn thagravenh ước muốn

caacutec vị đạt được sự saacuteng suốt một caacutech

nhanh chong vagrave hưởng được những

iacutech lợi thiết thực đatilde được đức Phật noacutei

13

đến trong lời noacutei đầu của Satipatthāna

Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga

Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet

triển sự thiền định vagrave đạt saacuteng suốt

trong đời hiện tại anh phải thực tập

từ bỏ hết những yacute nghĩ vagrave hagravenh động

coacute liecircn quan đến cuộc đời Hagravenh động

nầy lagrave một caacutech để thanh tịnh hoaacute

14

hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một

caacutech đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới

luật của người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ

tuỳ vagraveo trường hợp) giới luật giuacutep cho

anh coacute caacutei nhigraven saacuteng suốt Đối với

những cư sĩ những giới luật bao gồm

Baacutet giới magrave caacutec phật tử thuần thagravenh

thường tham dự vagraveo ngagravey trai giới

(uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng

được noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec

yacute đối với những người đang đạt đến

trạng thaacutei bất khả xacircm phạm (states of

sanctity2) Nếu anh đatilde lỡ phạm sai

lầm nầy anh necircn đến trước người ấy

để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ qua

vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ

15

nếu như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec

phạm đến một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy

giờ người đatilde khocircng cograven nữa hoặc đatilde

chết anh cũng necircn tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ

vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc anh coacute thể

duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường

hay khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute

chiacutenh bản thacircn migravenh cho đức Phật vị

đatilde giaacutec ngộ trong khi thực tập thiền

định anh coacute thể sẽ bị sửng sốt khi

nhận thấy tacircm thức của anh khocircng

hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh đaacuteng

sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền

sư bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde

với anh việc anh cần lagravem khi thiền

định vagrave cho anh lời khuyecircn thiacutech hợp

16

nhất Coacute rất nhiều lợi iacutech khi đặt hẳn

niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ đức Phật

vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của một vị

thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave

si mecirc chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu

aacutec vagrave đau khổ Sự thực tập miecircn mật

trong quaacute trigravenh đạt saacuteng suốt cần được

hoagraven thagravenh một caacutech mỹ matilden Caacutech

thực tập thiền định dựa trecircn căn bản

của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde được

caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng

vigrave đatilde cơ hội để thực tập giống như

vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh

coacute thể bắt đầu sự thực tập của migravenh

dugrave ngắn ngủi dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ

17

raquo magrave bậc giaacutec ngộ đức Phật đatilde ban

tặng cho anh để suy ngẫm Việc nầy

rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của anh

Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten

gheacutet thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey

dacircng bản thacircn anh cho đức Phật bằng

caacutech biết đaacutenh giaacute chiacuten phẩm chất tốt

lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh

thiện hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo

trong sự hiểu biết vagrave hạnh kiểm một

người phuacutec lạc nổi tiếng một vị latildenh

đạo khocircng ai saacutenh bằng bậc đạo sư

của trời vagrave người bậc tỉnh thức giaacutec

ngộ

18

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet

lograveng từ bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh

vagrave hatildey xem anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy

lagrave một khocircng phacircn biệt như vậy

Nguyện sao cho tocirci thoaacutet khỏi hận thugrave

bệnh hoạn vagrave muộn phiền Cũng như

tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave

hằn bệnh hoạn vagrave phiền muộn

Nguyện cho họ thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự

nhiecircn ocirc uế của thacircn thể sẽ giuacutep cho

anh giảm đi sự baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh

magrave đa số mọi người đều nuocircng chigraveu

tham đắm Suy ngẫm về những thứ bất

tịnh như bao tử ruột non ruột giagrave

đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

19

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi

sự yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh

thần lagrave suy ngẫm về hiện tượng của

caacutei chết gần kề Caacutec bagravei giảng phật

giaacuteo nhấn mạnh rằng đời sống lagrave

khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute

giaacute nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục

điacutech của sự sống lagrave sự chết Coacute sanh

bệnh khổ giagrave vagrave rồi chết Tất cả

những khaacutei niệm nầy lagrave quaacute trigravenh của

sự hiện hữu

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng

theo tư thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy

thoải maacutei hơn nếu hai chacircn khocircng

khoaacute vagraveo nhau nhưng đặt bằng trecircn

20

sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn nhau

Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể

tigravem một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải

maacutei Bacircy giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực

tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp

mắt) ở phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo

coacute sự chuyển động của bụng lecircn cao

hay xuống thấp Nếu những chuyển

động nầy khocircng rotilde ragraveng cho anh từ luacutec

bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay lecircn

bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn

với sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở

ra vagraveo sẽ trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey

21

ghi nhớ trong tacircm thức sự chuyển

động lecircn cao nầy cũng như sự chuyển

động xuống thấp Ghi nhớ bằng tacircm

thức mỗi một sự chuyển động khi noacute

xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự

chuyển động lecircn xuống của bụng Anh

khocircng lo lắng về higravenh dạng của bụng

Anh chỉ nhận biết cảm thọ của thacircn

đối với lực eacutep khi bụng phồng lecircn xẹp

xuống Như vậy đừng dừng lại ở higravenh

dạng của bụng magrave hatildey tiếp tục với

việc thực tập Đối với những người sơ

cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm

của tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt

Khi việc thực tập tiến triển mỗi một

chuyển động sẽ rotilde ragraveng hơn Khả năng

22

biết trước mỗi bước kế tiếp của tiến

trigravenh về thacircn cũng như tacircm để đạt đến

trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về saacuteu

giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ

cơ necircn sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh

niệm rất yếu anh coacute thể sẽ thấy khoacute

khăn khi để tacircm thức theo dotildei mỗi sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ

tacircm thức theo những chuyển động raquo

Hatildey chỉ nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học

tập Sự chuyển động lecircn xuống của

bụng luacutec nagraveo cũng hiện diện vagrave như

vậy cũng khocircng cần thiết phải tigravem

kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ

đối với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

9

Visuddhimagga (Thanh Tịnh Đạo) vagrave

những bagravei kinh khaacutec

Quyển saacutech hiện nay lagrave quyển đatilde được

dịch sang Anh ngữ với Chương 5 đatilde

noacutei ở trecircn Mười bốn trang đầu của

quyển saacutech chiacutenh bằng tiếng Miến

Điện đatilde được U Pe Thin dịch sang

Anh ngữ từ năm 1954 lagrave một học trograve

lacircu năm của tocirci ocircng ta đatilde dịch quyển

saacutech sang tiếng Anh vigrave phuacutec lợi của

những người ngoại quốc đến thiền

viện của chuacuteng tocirci để thực tập Từ

trang 15 tới trang 51 của bảng gốc đatilde

được Myanaung U Tin một học trograve

của tocirci dịch sang Anh ngữ theo lời

yecircu cầu của Thầy Venerable

Nyanaponika Mahāthera Thật lagrave ngẫu

nhiecircn Thiền viện của chuacuteng tocirci coacute

10

một khu gọi lagrave Thathana Yeiktha diện

tiacutech đất gần hai mươi bốn mẫu với

trecircn năm mươi toagrave nhagrave dagravenh cho caacutec

thiền sư vagrave caacutec du sĩ (yogis) tu sĩ

cũng như caacutec cư sĩ nam vagrave nữ

Thầy Nyanaponika Mahāthera đatilde đuacutec

kết bản dịch nầy sau khi đatilde ghi lại

những yacute kiến giaacute trị Bản dịch của U

Pe Thin đatilde được Cocirc Mary McCollum

một nữ cư sĩ người Mỹ hiệu điacutenh vagrave

cải thiện đuacuteng caacutech Cocirc đatilde thực tập

thiền satipatthāna dưới sự hướng dẫn

của ocircng Anagarika Munindra ở

Burmese Vihāra Bodh-Gaya Bihar

Ấn độ Ocircng Anagarika Munindra đatilde

từng sinh hoạt với chuacuteng tocirci trong một

thời gian dagravei Ocircng ta đatilde gửi đến chuacuteng

tocirci bản hiệu điacutenh của cocirc nhờ chuacuteng

11

tocirci đọc kỹ vagrave chấp thuận Sau khi hoagraven

tất quyển saacutech ấy được gửi đến Thầy

Nyanaponika Mahāthera Vagrave như vậy

quyển saacutech nầy đacircy lagrave sự đoacuteng goacutep vagrave

tiacutech luỹ của hai bản dịch trước đoacute

cộng với lời ngotilde của tocirci

Chương V của bản luận thuyết bằng

tiếng Miến Điện như đatilde noacutei ở trecircn

được viết bằng một ngocircn ngữ bigravenh

thường Tocirci cũng muốn nhắc rằng

trong những từ ngữ coacute tiacutenh chất học

thuyết trong saacutech nầy tocirci đatilde khocircng sử

dụng những từ Pali magrave lagrave giải thiacutech

tường tận về laquo việc phaacutet triển sự saacuteng

suốt raquo được dịch từ bagravei luận thuyết

bằng tiếng Pali của tocirci đatilde được thầy

Nyanaponika Mahāthera dịch sang

Anh ngữ Quyển saacutech của ocircng laquo

12

Trọng tacircm của Thiền phật giaacuteo raquo lagrave

một kho tagraveng vocirc giaacute về tagravei liệu cũng

như những chỉ dẫn quan trọng về

Thiền định

Toacutem lại tocirci muốn noacutei (1) tocirci rất cảm

kiacutech sự giuacutep đỡ của mọi người trong

việc dịch saacutech vagrave hiệu điacutenh cũng như

những người chịu traacutech nhiệm xuất

bản quyển saacutech nầy (2) để thuacutec đẩy

caacutec bạn đọc đừng dừng lại ở sự hiểu

biết lyacute luận magrave phải aacutep dụng caacutei hiểu

biết đoacute trong sự thực tập coacute hệ thống

vagrave miecircn mẫn vagrave (3) tocirci muốn noacutei lecircn

nguyện vọng chacircn thagravenh ước muốn

caacutec vị đạt được sự saacuteng suốt một caacutech

nhanh chong vagrave hưởng được những

iacutech lợi thiết thực đatilde được đức Phật noacutei

13

đến trong lời noacutei đầu của Satipatthāna

Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga

Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet

triển sự thiền định vagrave đạt saacuteng suốt

trong đời hiện tại anh phải thực tập

từ bỏ hết những yacute nghĩ vagrave hagravenh động

coacute liecircn quan đến cuộc đời Hagravenh động

nầy lagrave một caacutech để thanh tịnh hoaacute

14

hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một

caacutech đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới

luật của người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ

tuỳ vagraveo trường hợp) giới luật giuacutep cho

anh coacute caacutei nhigraven saacuteng suốt Đối với

những cư sĩ những giới luật bao gồm

Baacutet giới magrave caacutec phật tử thuần thagravenh

thường tham dự vagraveo ngagravey trai giới

(uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng

được noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec

yacute đối với những người đang đạt đến

trạng thaacutei bất khả xacircm phạm (states of

sanctity2) Nếu anh đatilde lỡ phạm sai

lầm nầy anh necircn đến trước người ấy

để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ qua

vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ

15

nếu như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec

phạm đến một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy

giờ người đatilde khocircng cograven nữa hoặc đatilde

chết anh cũng necircn tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ

vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc anh coacute thể

duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường

hay khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute

chiacutenh bản thacircn migravenh cho đức Phật vị

đatilde giaacutec ngộ trong khi thực tập thiền

định anh coacute thể sẽ bị sửng sốt khi

nhận thấy tacircm thức của anh khocircng

hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh đaacuteng

sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền

sư bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde

với anh việc anh cần lagravem khi thiền

định vagrave cho anh lời khuyecircn thiacutech hợp

16

nhất Coacute rất nhiều lợi iacutech khi đặt hẳn

niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ đức Phật

vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của một vị

thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave

si mecirc chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu

aacutec vagrave đau khổ Sự thực tập miecircn mật

trong quaacute trigravenh đạt saacuteng suốt cần được

hoagraven thagravenh một caacutech mỹ matilden Caacutech

thực tập thiền định dựa trecircn căn bản

của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde được

caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng

vigrave đatilde cơ hội để thực tập giống như

vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh

coacute thể bắt đầu sự thực tập của migravenh

dugrave ngắn ngủi dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ

17

raquo magrave bậc giaacutec ngộ đức Phật đatilde ban

tặng cho anh để suy ngẫm Việc nầy

rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của anh

Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten

gheacutet thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey

dacircng bản thacircn anh cho đức Phật bằng

caacutech biết đaacutenh giaacute chiacuten phẩm chất tốt

lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh

thiện hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo

trong sự hiểu biết vagrave hạnh kiểm một

người phuacutec lạc nổi tiếng một vị latildenh

đạo khocircng ai saacutenh bằng bậc đạo sư

của trời vagrave người bậc tỉnh thức giaacutec

ngộ

18

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet

lograveng từ bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh

vagrave hatildey xem anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy

lagrave một khocircng phacircn biệt như vậy

Nguyện sao cho tocirci thoaacutet khỏi hận thugrave

bệnh hoạn vagrave muộn phiền Cũng như

tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave

hằn bệnh hoạn vagrave phiền muộn

Nguyện cho họ thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự

nhiecircn ocirc uế của thacircn thể sẽ giuacutep cho

anh giảm đi sự baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh

magrave đa số mọi người đều nuocircng chigraveu

tham đắm Suy ngẫm về những thứ bất

tịnh như bao tử ruột non ruột giagrave

đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

19

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi

sự yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh

thần lagrave suy ngẫm về hiện tượng của

caacutei chết gần kề Caacutec bagravei giảng phật

giaacuteo nhấn mạnh rằng đời sống lagrave

khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute

giaacute nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục

điacutech của sự sống lagrave sự chết Coacute sanh

bệnh khổ giagrave vagrave rồi chết Tất cả

những khaacutei niệm nầy lagrave quaacute trigravenh của

sự hiện hữu

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng

theo tư thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy

thoải maacutei hơn nếu hai chacircn khocircng

khoaacute vagraveo nhau nhưng đặt bằng trecircn

20

sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn nhau

Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể

tigravem một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải

maacutei Bacircy giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực

tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp

mắt) ở phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo

coacute sự chuyển động của bụng lecircn cao

hay xuống thấp Nếu những chuyển

động nầy khocircng rotilde ragraveng cho anh từ luacutec

bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay lecircn

bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn

với sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở

ra vagraveo sẽ trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey

21

ghi nhớ trong tacircm thức sự chuyển

động lecircn cao nầy cũng như sự chuyển

động xuống thấp Ghi nhớ bằng tacircm

thức mỗi một sự chuyển động khi noacute

xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự

chuyển động lecircn xuống của bụng Anh

khocircng lo lắng về higravenh dạng của bụng

Anh chỉ nhận biết cảm thọ của thacircn

đối với lực eacutep khi bụng phồng lecircn xẹp

xuống Như vậy đừng dừng lại ở higravenh

dạng của bụng magrave hatildey tiếp tục với

việc thực tập Đối với những người sơ

cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm

của tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt

Khi việc thực tập tiến triển mỗi một

chuyển động sẽ rotilde ragraveng hơn Khả năng

22

biết trước mỗi bước kế tiếp của tiến

trigravenh về thacircn cũng như tacircm để đạt đến

trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về saacuteu

giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ

cơ necircn sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh

niệm rất yếu anh coacute thể sẽ thấy khoacute

khăn khi để tacircm thức theo dotildei mỗi sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ

tacircm thức theo những chuyển động raquo

Hatildey chỉ nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học

tập Sự chuyển động lecircn xuống của

bụng luacutec nagraveo cũng hiện diện vagrave như

vậy cũng khocircng cần thiết phải tigravem

kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ

đối với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

10

một khu gọi lagrave Thathana Yeiktha diện

tiacutech đất gần hai mươi bốn mẫu với

trecircn năm mươi toagrave nhagrave dagravenh cho caacutec

thiền sư vagrave caacutec du sĩ (yogis) tu sĩ

cũng như caacutec cư sĩ nam vagrave nữ

Thầy Nyanaponika Mahāthera đatilde đuacutec

kết bản dịch nầy sau khi đatilde ghi lại

những yacute kiến giaacute trị Bản dịch của U

Pe Thin đatilde được Cocirc Mary McCollum

một nữ cư sĩ người Mỹ hiệu điacutenh vagrave

cải thiện đuacuteng caacutech Cocirc đatilde thực tập

thiền satipatthāna dưới sự hướng dẫn

của ocircng Anagarika Munindra ở

Burmese Vihāra Bodh-Gaya Bihar

Ấn độ Ocircng Anagarika Munindra đatilde

từng sinh hoạt với chuacuteng tocirci trong một

thời gian dagravei Ocircng ta đatilde gửi đến chuacuteng

tocirci bản hiệu điacutenh của cocirc nhờ chuacuteng

11

tocirci đọc kỹ vagrave chấp thuận Sau khi hoagraven

tất quyển saacutech ấy được gửi đến Thầy

Nyanaponika Mahāthera Vagrave như vậy

quyển saacutech nầy đacircy lagrave sự đoacuteng goacutep vagrave

tiacutech luỹ của hai bản dịch trước đoacute

cộng với lời ngotilde của tocirci

Chương V của bản luận thuyết bằng

tiếng Miến Điện như đatilde noacutei ở trecircn

được viết bằng một ngocircn ngữ bigravenh

thường Tocirci cũng muốn nhắc rằng

trong những từ ngữ coacute tiacutenh chất học

thuyết trong saacutech nầy tocirci đatilde khocircng sử

dụng những từ Pali magrave lagrave giải thiacutech

tường tận về laquo việc phaacutet triển sự saacuteng

suốt raquo được dịch từ bagravei luận thuyết

bằng tiếng Pali của tocirci đatilde được thầy

Nyanaponika Mahāthera dịch sang

Anh ngữ Quyển saacutech của ocircng laquo

12

Trọng tacircm của Thiền phật giaacuteo raquo lagrave

một kho tagraveng vocirc giaacute về tagravei liệu cũng

như những chỉ dẫn quan trọng về

Thiền định

Toacutem lại tocirci muốn noacutei (1) tocirci rất cảm

kiacutech sự giuacutep đỡ của mọi người trong

việc dịch saacutech vagrave hiệu điacutenh cũng như

những người chịu traacutech nhiệm xuất

bản quyển saacutech nầy (2) để thuacutec đẩy

caacutec bạn đọc đừng dừng lại ở sự hiểu

biết lyacute luận magrave phải aacutep dụng caacutei hiểu

biết đoacute trong sự thực tập coacute hệ thống

vagrave miecircn mẫn vagrave (3) tocirci muốn noacutei lecircn

nguyện vọng chacircn thagravenh ước muốn

caacutec vị đạt được sự saacuteng suốt một caacutech

nhanh chong vagrave hưởng được những

iacutech lợi thiết thực đatilde được đức Phật noacutei

13

đến trong lời noacutei đầu của Satipatthāna

Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga

Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet

triển sự thiền định vagrave đạt saacuteng suốt

trong đời hiện tại anh phải thực tập

từ bỏ hết những yacute nghĩ vagrave hagravenh động

coacute liecircn quan đến cuộc đời Hagravenh động

nầy lagrave một caacutech để thanh tịnh hoaacute

14

hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một

caacutech đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới

luật của người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ

tuỳ vagraveo trường hợp) giới luật giuacutep cho

anh coacute caacutei nhigraven saacuteng suốt Đối với

những cư sĩ những giới luật bao gồm

Baacutet giới magrave caacutec phật tử thuần thagravenh

thường tham dự vagraveo ngagravey trai giới

(uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng

được noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec

yacute đối với những người đang đạt đến

trạng thaacutei bất khả xacircm phạm (states of

sanctity2) Nếu anh đatilde lỡ phạm sai

lầm nầy anh necircn đến trước người ấy

để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ qua

vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ

15

nếu như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec

phạm đến một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy

giờ người đatilde khocircng cograven nữa hoặc đatilde

chết anh cũng necircn tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ

vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc anh coacute thể

duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường

hay khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute

chiacutenh bản thacircn migravenh cho đức Phật vị

đatilde giaacutec ngộ trong khi thực tập thiền

định anh coacute thể sẽ bị sửng sốt khi

nhận thấy tacircm thức của anh khocircng

hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh đaacuteng

sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền

sư bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde

với anh việc anh cần lagravem khi thiền

định vagrave cho anh lời khuyecircn thiacutech hợp

16

nhất Coacute rất nhiều lợi iacutech khi đặt hẳn

niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ đức Phật

vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của một vị

thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave

si mecirc chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu

aacutec vagrave đau khổ Sự thực tập miecircn mật

trong quaacute trigravenh đạt saacuteng suốt cần được

hoagraven thagravenh một caacutech mỹ matilden Caacutech

thực tập thiền định dựa trecircn căn bản

của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde được

caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng

vigrave đatilde cơ hội để thực tập giống như

vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh

coacute thể bắt đầu sự thực tập của migravenh

dugrave ngắn ngủi dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ

17

raquo magrave bậc giaacutec ngộ đức Phật đatilde ban

tặng cho anh để suy ngẫm Việc nầy

rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của anh

Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten

gheacutet thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey

dacircng bản thacircn anh cho đức Phật bằng

caacutech biết đaacutenh giaacute chiacuten phẩm chất tốt

lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh

thiện hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo

trong sự hiểu biết vagrave hạnh kiểm một

người phuacutec lạc nổi tiếng một vị latildenh

đạo khocircng ai saacutenh bằng bậc đạo sư

của trời vagrave người bậc tỉnh thức giaacutec

ngộ

18

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet

lograveng từ bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh

vagrave hatildey xem anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy

lagrave một khocircng phacircn biệt như vậy

Nguyện sao cho tocirci thoaacutet khỏi hận thugrave

bệnh hoạn vagrave muộn phiền Cũng như

tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave

hằn bệnh hoạn vagrave phiền muộn

Nguyện cho họ thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự

nhiecircn ocirc uế của thacircn thể sẽ giuacutep cho

anh giảm đi sự baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh

magrave đa số mọi người đều nuocircng chigraveu

tham đắm Suy ngẫm về những thứ bất

tịnh như bao tử ruột non ruột giagrave

đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

19

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi

sự yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh

thần lagrave suy ngẫm về hiện tượng của

caacutei chết gần kề Caacutec bagravei giảng phật

giaacuteo nhấn mạnh rằng đời sống lagrave

khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute

giaacute nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục

điacutech của sự sống lagrave sự chết Coacute sanh

bệnh khổ giagrave vagrave rồi chết Tất cả

những khaacutei niệm nầy lagrave quaacute trigravenh của

sự hiện hữu

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng

theo tư thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy

thoải maacutei hơn nếu hai chacircn khocircng

khoaacute vagraveo nhau nhưng đặt bằng trecircn

20

sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn nhau

Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể

tigravem một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải

maacutei Bacircy giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực

tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp

mắt) ở phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo

coacute sự chuyển động của bụng lecircn cao

hay xuống thấp Nếu những chuyển

động nầy khocircng rotilde ragraveng cho anh từ luacutec

bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay lecircn

bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn

với sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở

ra vagraveo sẽ trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey

21

ghi nhớ trong tacircm thức sự chuyển

động lecircn cao nầy cũng như sự chuyển

động xuống thấp Ghi nhớ bằng tacircm

thức mỗi một sự chuyển động khi noacute

xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự

chuyển động lecircn xuống của bụng Anh

khocircng lo lắng về higravenh dạng của bụng

Anh chỉ nhận biết cảm thọ của thacircn

đối với lực eacutep khi bụng phồng lecircn xẹp

xuống Như vậy đừng dừng lại ở higravenh

dạng của bụng magrave hatildey tiếp tục với

việc thực tập Đối với những người sơ

cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm

của tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt

Khi việc thực tập tiến triển mỗi một

chuyển động sẽ rotilde ragraveng hơn Khả năng

22

biết trước mỗi bước kế tiếp của tiến

trigravenh về thacircn cũng như tacircm để đạt đến

trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về saacuteu

giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ

cơ necircn sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh

niệm rất yếu anh coacute thể sẽ thấy khoacute

khăn khi để tacircm thức theo dotildei mỗi sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ

tacircm thức theo những chuyển động raquo

Hatildey chỉ nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học

tập Sự chuyển động lecircn xuống của

bụng luacutec nagraveo cũng hiện diện vagrave như

vậy cũng khocircng cần thiết phải tigravem

kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ

đối với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

11

tocirci đọc kỹ vagrave chấp thuận Sau khi hoagraven

tất quyển saacutech ấy được gửi đến Thầy

Nyanaponika Mahāthera Vagrave như vậy

quyển saacutech nầy đacircy lagrave sự đoacuteng goacutep vagrave

tiacutech luỹ của hai bản dịch trước đoacute

cộng với lời ngotilde của tocirci

Chương V của bản luận thuyết bằng

tiếng Miến Điện như đatilde noacutei ở trecircn

được viết bằng một ngocircn ngữ bigravenh

thường Tocirci cũng muốn nhắc rằng

trong những từ ngữ coacute tiacutenh chất học

thuyết trong saacutech nầy tocirci đatilde khocircng sử

dụng những từ Pali magrave lagrave giải thiacutech

tường tận về laquo việc phaacutet triển sự saacuteng

suốt raquo được dịch từ bagravei luận thuyết

bằng tiếng Pali của tocirci đatilde được thầy

Nyanaponika Mahāthera dịch sang

Anh ngữ Quyển saacutech của ocircng laquo

12

Trọng tacircm của Thiền phật giaacuteo raquo lagrave

một kho tagraveng vocirc giaacute về tagravei liệu cũng

như những chỉ dẫn quan trọng về

Thiền định

Toacutem lại tocirci muốn noacutei (1) tocirci rất cảm

kiacutech sự giuacutep đỡ của mọi người trong

việc dịch saacutech vagrave hiệu điacutenh cũng như

những người chịu traacutech nhiệm xuất

bản quyển saacutech nầy (2) để thuacutec đẩy

caacutec bạn đọc đừng dừng lại ở sự hiểu

biết lyacute luận magrave phải aacutep dụng caacutei hiểu

biết đoacute trong sự thực tập coacute hệ thống

vagrave miecircn mẫn vagrave (3) tocirci muốn noacutei lecircn

nguyện vọng chacircn thagravenh ước muốn

caacutec vị đạt được sự saacuteng suốt một caacutech

nhanh chong vagrave hưởng được những

iacutech lợi thiết thực đatilde được đức Phật noacutei

13

đến trong lời noacutei đầu của Satipatthāna

Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga

Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet

triển sự thiền định vagrave đạt saacuteng suốt

trong đời hiện tại anh phải thực tập

từ bỏ hết những yacute nghĩ vagrave hagravenh động

coacute liecircn quan đến cuộc đời Hagravenh động

nầy lagrave một caacutech để thanh tịnh hoaacute

14

hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một

caacutech đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới

luật của người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ

tuỳ vagraveo trường hợp) giới luật giuacutep cho

anh coacute caacutei nhigraven saacuteng suốt Đối với

những cư sĩ những giới luật bao gồm

Baacutet giới magrave caacutec phật tử thuần thagravenh

thường tham dự vagraveo ngagravey trai giới

(uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng

được noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec

yacute đối với những người đang đạt đến

trạng thaacutei bất khả xacircm phạm (states of

sanctity2) Nếu anh đatilde lỡ phạm sai

lầm nầy anh necircn đến trước người ấy

để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ qua

vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ

15

nếu như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec

phạm đến một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy

giờ người đatilde khocircng cograven nữa hoặc đatilde

chết anh cũng necircn tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ

vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc anh coacute thể

duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường

hay khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute

chiacutenh bản thacircn migravenh cho đức Phật vị

đatilde giaacutec ngộ trong khi thực tập thiền

định anh coacute thể sẽ bị sửng sốt khi

nhận thấy tacircm thức của anh khocircng

hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh đaacuteng

sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền

sư bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde

với anh việc anh cần lagravem khi thiền

định vagrave cho anh lời khuyecircn thiacutech hợp

16

nhất Coacute rất nhiều lợi iacutech khi đặt hẳn

niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ đức Phật

vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của một vị

thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave

si mecirc chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu

aacutec vagrave đau khổ Sự thực tập miecircn mật

trong quaacute trigravenh đạt saacuteng suốt cần được

hoagraven thagravenh một caacutech mỹ matilden Caacutech

thực tập thiền định dựa trecircn căn bản

của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde được

caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng

vigrave đatilde cơ hội để thực tập giống như

vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh

coacute thể bắt đầu sự thực tập của migravenh

dugrave ngắn ngủi dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ

17

raquo magrave bậc giaacutec ngộ đức Phật đatilde ban

tặng cho anh để suy ngẫm Việc nầy

rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của anh

Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten

gheacutet thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey

dacircng bản thacircn anh cho đức Phật bằng

caacutech biết đaacutenh giaacute chiacuten phẩm chất tốt

lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh

thiện hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo

trong sự hiểu biết vagrave hạnh kiểm một

người phuacutec lạc nổi tiếng một vị latildenh

đạo khocircng ai saacutenh bằng bậc đạo sư

của trời vagrave người bậc tỉnh thức giaacutec

ngộ

18

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet

lograveng từ bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh

vagrave hatildey xem anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy

lagrave một khocircng phacircn biệt như vậy

Nguyện sao cho tocirci thoaacutet khỏi hận thugrave

bệnh hoạn vagrave muộn phiền Cũng như

tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave

hằn bệnh hoạn vagrave phiền muộn

Nguyện cho họ thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự

nhiecircn ocirc uế của thacircn thể sẽ giuacutep cho

anh giảm đi sự baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh

magrave đa số mọi người đều nuocircng chigraveu

tham đắm Suy ngẫm về những thứ bất

tịnh như bao tử ruột non ruột giagrave

đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

19

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi

sự yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh

thần lagrave suy ngẫm về hiện tượng của

caacutei chết gần kề Caacutec bagravei giảng phật

giaacuteo nhấn mạnh rằng đời sống lagrave

khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute

giaacute nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục

điacutech của sự sống lagrave sự chết Coacute sanh

bệnh khổ giagrave vagrave rồi chết Tất cả

những khaacutei niệm nầy lagrave quaacute trigravenh của

sự hiện hữu

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng

theo tư thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy

thoải maacutei hơn nếu hai chacircn khocircng

khoaacute vagraveo nhau nhưng đặt bằng trecircn

20

sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn nhau

Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể

tigravem một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải

maacutei Bacircy giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực

tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp

mắt) ở phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo

coacute sự chuyển động của bụng lecircn cao

hay xuống thấp Nếu những chuyển

động nầy khocircng rotilde ragraveng cho anh từ luacutec

bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay lecircn

bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn

với sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở

ra vagraveo sẽ trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey

21

ghi nhớ trong tacircm thức sự chuyển

động lecircn cao nầy cũng như sự chuyển

động xuống thấp Ghi nhớ bằng tacircm

thức mỗi một sự chuyển động khi noacute

xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự

chuyển động lecircn xuống của bụng Anh

khocircng lo lắng về higravenh dạng của bụng

Anh chỉ nhận biết cảm thọ của thacircn

đối với lực eacutep khi bụng phồng lecircn xẹp

xuống Như vậy đừng dừng lại ở higravenh

dạng của bụng magrave hatildey tiếp tục với

việc thực tập Đối với những người sơ

cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm

của tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt

Khi việc thực tập tiến triển mỗi một

chuyển động sẽ rotilde ragraveng hơn Khả năng

22

biết trước mỗi bước kế tiếp của tiến

trigravenh về thacircn cũng như tacircm để đạt đến

trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về saacuteu

giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ

cơ necircn sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh

niệm rất yếu anh coacute thể sẽ thấy khoacute

khăn khi để tacircm thức theo dotildei mỗi sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ

tacircm thức theo những chuyển động raquo

Hatildey chỉ nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học

tập Sự chuyển động lecircn xuống của

bụng luacutec nagraveo cũng hiện diện vagrave như

vậy cũng khocircng cần thiết phải tigravem

kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ

đối với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

12

Trọng tacircm của Thiền phật giaacuteo raquo lagrave

một kho tagraveng vocirc giaacute về tagravei liệu cũng

như những chỉ dẫn quan trọng về

Thiền định

Toacutem lại tocirci muốn noacutei (1) tocirci rất cảm

kiacutech sự giuacutep đỡ của mọi người trong

việc dịch saacutech vagrave hiệu điacutenh cũng như

những người chịu traacutech nhiệm xuất

bản quyển saacutech nầy (2) để thuacutec đẩy

caacutec bạn đọc đừng dừng lại ở sự hiểu

biết lyacute luận magrave phải aacutep dụng caacutei hiểu

biết đoacute trong sự thực tập coacute hệ thống

vagrave miecircn mẫn vagrave (3) tocirci muốn noacutei lecircn

nguyện vọng chacircn thagravenh ước muốn

caacutec vị đạt được sự saacuteng suốt một caacutech

nhanh chong vagrave hưởng được những

iacutech lợi thiết thực đatilde được đức Phật noacutei

13

đến trong lời noacutei đầu của Satipatthāna

Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga

Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet

triển sự thiền định vagrave đạt saacuteng suốt

trong đời hiện tại anh phải thực tập

từ bỏ hết những yacute nghĩ vagrave hagravenh động

coacute liecircn quan đến cuộc đời Hagravenh động

nầy lagrave một caacutech để thanh tịnh hoaacute

14

hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một

caacutech đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới

luật của người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ

tuỳ vagraveo trường hợp) giới luật giuacutep cho

anh coacute caacutei nhigraven saacuteng suốt Đối với

những cư sĩ những giới luật bao gồm

Baacutet giới magrave caacutec phật tử thuần thagravenh

thường tham dự vagraveo ngagravey trai giới

(uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng

được noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec

yacute đối với những người đang đạt đến

trạng thaacutei bất khả xacircm phạm (states of

sanctity2) Nếu anh đatilde lỡ phạm sai

lầm nầy anh necircn đến trước người ấy

để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ qua

vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ

15

nếu như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec

phạm đến một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy

giờ người đatilde khocircng cograven nữa hoặc đatilde

chết anh cũng necircn tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ

vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc anh coacute thể

duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường

hay khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute

chiacutenh bản thacircn migravenh cho đức Phật vị

đatilde giaacutec ngộ trong khi thực tập thiền

định anh coacute thể sẽ bị sửng sốt khi

nhận thấy tacircm thức của anh khocircng

hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh đaacuteng

sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền

sư bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde

với anh việc anh cần lagravem khi thiền

định vagrave cho anh lời khuyecircn thiacutech hợp

16

nhất Coacute rất nhiều lợi iacutech khi đặt hẳn

niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ đức Phật

vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của một vị

thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave

si mecirc chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu

aacutec vagrave đau khổ Sự thực tập miecircn mật

trong quaacute trigravenh đạt saacuteng suốt cần được

hoagraven thagravenh một caacutech mỹ matilden Caacutech

thực tập thiền định dựa trecircn căn bản

của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde được

caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng

vigrave đatilde cơ hội để thực tập giống như

vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh

coacute thể bắt đầu sự thực tập của migravenh

dugrave ngắn ngủi dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ

17

raquo magrave bậc giaacutec ngộ đức Phật đatilde ban

tặng cho anh để suy ngẫm Việc nầy

rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của anh

Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten

gheacutet thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey

dacircng bản thacircn anh cho đức Phật bằng

caacutech biết đaacutenh giaacute chiacuten phẩm chất tốt

lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh

thiện hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo

trong sự hiểu biết vagrave hạnh kiểm một

người phuacutec lạc nổi tiếng một vị latildenh

đạo khocircng ai saacutenh bằng bậc đạo sư

của trời vagrave người bậc tỉnh thức giaacutec

ngộ

18

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet

lograveng từ bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh

vagrave hatildey xem anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy

lagrave một khocircng phacircn biệt như vậy

Nguyện sao cho tocirci thoaacutet khỏi hận thugrave

bệnh hoạn vagrave muộn phiền Cũng như

tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave

hằn bệnh hoạn vagrave phiền muộn

Nguyện cho họ thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự

nhiecircn ocirc uế của thacircn thể sẽ giuacutep cho

anh giảm đi sự baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh

magrave đa số mọi người đều nuocircng chigraveu

tham đắm Suy ngẫm về những thứ bất

tịnh như bao tử ruột non ruột giagrave

đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

19

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi

sự yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh

thần lagrave suy ngẫm về hiện tượng của

caacutei chết gần kề Caacutec bagravei giảng phật

giaacuteo nhấn mạnh rằng đời sống lagrave

khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute

giaacute nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục

điacutech của sự sống lagrave sự chết Coacute sanh

bệnh khổ giagrave vagrave rồi chết Tất cả

những khaacutei niệm nầy lagrave quaacute trigravenh của

sự hiện hữu

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng

theo tư thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy

thoải maacutei hơn nếu hai chacircn khocircng

khoaacute vagraveo nhau nhưng đặt bằng trecircn

20

sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn nhau

Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể

tigravem một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải

maacutei Bacircy giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực

tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp

mắt) ở phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo

coacute sự chuyển động của bụng lecircn cao

hay xuống thấp Nếu những chuyển

động nầy khocircng rotilde ragraveng cho anh từ luacutec

bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay lecircn

bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn

với sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở

ra vagraveo sẽ trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey

21

ghi nhớ trong tacircm thức sự chuyển

động lecircn cao nầy cũng như sự chuyển

động xuống thấp Ghi nhớ bằng tacircm

thức mỗi một sự chuyển động khi noacute

xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự

chuyển động lecircn xuống của bụng Anh

khocircng lo lắng về higravenh dạng của bụng

Anh chỉ nhận biết cảm thọ của thacircn

đối với lực eacutep khi bụng phồng lecircn xẹp

xuống Như vậy đừng dừng lại ở higravenh

dạng của bụng magrave hatildey tiếp tục với

việc thực tập Đối với những người sơ

cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm

của tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt

Khi việc thực tập tiến triển mỗi một

chuyển động sẽ rotilde ragraveng hơn Khả năng

22

biết trước mỗi bước kế tiếp của tiến

trigravenh về thacircn cũng như tacircm để đạt đến

trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về saacuteu

giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ

cơ necircn sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh

niệm rất yếu anh coacute thể sẽ thấy khoacute

khăn khi để tacircm thức theo dotildei mỗi sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ

tacircm thức theo những chuyển động raquo

Hatildey chỉ nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học

tập Sự chuyển động lecircn xuống của

bụng luacutec nagraveo cũng hiện diện vagrave như

vậy cũng khocircng cần thiết phải tigravem

kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ

đối với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

13

đến trong lời noacutei đầu của Satipatthāna

Sutta (Đại Tập Kinh)

Bhaddanta Sobhana (Agga

Mahāpandita)

Mahāsi Sayādaw

October 1st 1970

Thathana Yeiktha

16 Hermitage Road

Rangoon Burma

Bước chuẩn bị

Nếu anh thật lograveng mong muốn phaacutet

triển sự thiền định vagrave đạt saacuteng suốt

trong đời hiện tại anh phải thực tập

từ bỏ hết những yacute nghĩ vagrave hagravenh động

coacute liecircn quan đến cuộc đời Hagravenh động

nầy lagrave một caacutech để thanh tịnh hoaacute

14

hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một

caacutech đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới

luật của người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ

tuỳ vagraveo trường hợp) giới luật giuacutep cho

anh coacute caacutei nhigraven saacuteng suốt Đối với

những cư sĩ những giới luật bao gồm

Baacutet giới magrave caacutec phật tử thuần thagravenh

thường tham dự vagraveo ngagravey trai giới

(uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng

được noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec

yacute đối với những người đang đạt đến

trạng thaacutei bất khả xacircm phạm (states of

sanctity2) Nếu anh đatilde lỡ phạm sai

lầm nầy anh necircn đến trước người ấy

để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ qua

vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ

15

nếu như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec

phạm đến một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy

giờ người đatilde khocircng cograven nữa hoặc đatilde

chết anh cũng necircn tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ

vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc anh coacute thể

duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường

hay khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute

chiacutenh bản thacircn migravenh cho đức Phật vị

đatilde giaacutec ngộ trong khi thực tập thiền

định anh coacute thể sẽ bị sửng sốt khi

nhận thấy tacircm thức của anh khocircng

hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh đaacuteng

sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền

sư bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde

với anh việc anh cần lagravem khi thiền

định vagrave cho anh lời khuyecircn thiacutech hợp

16

nhất Coacute rất nhiều lợi iacutech khi đặt hẳn

niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ đức Phật

vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của một vị

thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave

si mecirc chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu

aacutec vagrave đau khổ Sự thực tập miecircn mật

trong quaacute trigravenh đạt saacuteng suốt cần được

hoagraven thagravenh một caacutech mỹ matilden Caacutech

thực tập thiền định dựa trecircn căn bản

của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde được

caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng

vigrave đatilde cơ hội để thực tập giống như

vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh

coacute thể bắt đầu sự thực tập của migravenh

dugrave ngắn ngủi dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ

17

raquo magrave bậc giaacutec ngộ đức Phật đatilde ban

tặng cho anh để suy ngẫm Việc nầy

rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của anh

Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten

gheacutet thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey

dacircng bản thacircn anh cho đức Phật bằng

caacutech biết đaacutenh giaacute chiacuten phẩm chất tốt

lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh

thiện hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo

trong sự hiểu biết vagrave hạnh kiểm một

người phuacutec lạc nổi tiếng một vị latildenh

đạo khocircng ai saacutenh bằng bậc đạo sư

của trời vagrave người bậc tỉnh thức giaacutec

ngộ

18

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet

lograveng từ bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh

vagrave hatildey xem anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy

lagrave một khocircng phacircn biệt như vậy

Nguyện sao cho tocirci thoaacutet khỏi hận thugrave

bệnh hoạn vagrave muộn phiền Cũng như

tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave

hằn bệnh hoạn vagrave phiền muộn

Nguyện cho họ thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự

nhiecircn ocirc uế của thacircn thể sẽ giuacutep cho

anh giảm đi sự baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh

magrave đa số mọi người đều nuocircng chigraveu

tham đắm Suy ngẫm về những thứ bất

tịnh như bao tử ruột non ruột giagrave

đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

19

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi

sự yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh

thần lagrave suy ngẫm về hiện tượng của

caacutei chết gần kề Caacutec bagravei giảng phật

giaacuteo nhấn mạnh rằng đời sống lagrave

khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute

giaacute nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục

điacutech của sự sống lagrave sự chết Coacute sanh

bệnh khổ giagrave vagrave rồi chết Tất cả

những khaacutei niệm nầy lagrave quaacute trigravenh của

sự hiện hữu

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng

theo tư thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy

thoải maacutei hơn nếu hai chacircn khocircng

khoaacute vagraveo nhau nhưng đặt bằng trecircn

20

sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn nhau

Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể

tigravem một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải

maacutei Bacircy giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực

tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp

mắt) ở phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo

coacute sự chuyển động của bụng lecircn cao

hay xuống thấp Nếu những chuyển

động nầy khocircng rotilde ragraveng cho anh từ luacutec

bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay lecircn

bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn

với sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở

ra vagraveo sẽ trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey

21

ghi nhớ trong tacircm thức sự chuyển

động lecircn cao nầy cũng như sự chuyển

động xuống thấp Ghi nhớ bằng tacircm

thức mỗi một sự chuyển động khi noacute

xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự

chuyển động lecircn xuống của bụng Anh

khocircng lo lắng về higravenh dạng của bụng

Anh chỉ nhận biết cảm thọ của thacircn

đối với lực eacutep khi bụng phồng lecircn xẹp

xuống Như vậy đừng dừng lại ở higravenh

dạng của bụng magrave hatildey tiếp tục với

việc thực tập Đối với những người sơ

cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm

của tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt

Khi việc thực tập tiến triển mỗi một

chuyển động sẽ rotilde ragraveng hơn Khả năng

22

biết trước mỗi bước kế tiếp của tiến

trigravenh về thacircn cũng như tacircm để đạt đến

trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về saacuteu

giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ

cơ necircn sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh

niệm rất yếu anh coacute thể sẽ thấy khoacute

khăn khi để tacircm thức theo dotildei mỗi sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ

tacircm thức theo những chuyển động raquo

Hatildey chỉ nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học

tập Sự chuyển động lecircn xuống của

bụng luacutec nagraveo cũng hiện diện vagrave như

vậy cũng khocircng cần thiết phải tigravem

kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ

đối với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

14

hạnh kiểm bước đầu quan trọng để

tiến đến sự phaacutet triển thiền định một

caacutech đuacuteng đắn Anh phải gigraven giữ giới

luật của người cư sĩ tại gia (hoặc tu sĩ

tuỳ vagraveo trường hợp) giới luật giuacutep cho

anh coacute caacutei nhigraven saacuteng suốt Đối với

những cư sĩ những giới luật bao gồm

Baacutet giới magrave caacutec phật tử thuần thagravenh

thường tham dự vagraveo ngagravey trai giới

(uposatha) vagrave trong những luacutec thiền

định 1 Một giới luật nữa đoacute lagrave khocircng

được noacutei bagravei xiacutech diễu cợt hoặc coacute aacutec

yacute đối với những người đang đạt đến

trạng thaacutei bất khả xacircm phạm (states of

sanctity2) Nếu anh đatilde lỡ phạm sai

lầm nầy anh necircn đến trước người ấy

để xin lỗi vagrave gửi lời xin lỗi đến họ qua

vị thiền sư của anh Trong quaacute khứ

15

nếu như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec

phạm đến một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy

giờ người đatilde khocircng cograven nữa hoặc đatilde

chết anh cũng necircn tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ

vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc anh coacute thể

duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường

hay khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute

chiacutenh bản thacircn migravenh cho đức Phật vị

đatilde giaacutec ngộ trong khi thực tập thiền

định anh coacute thể sẽ bị sửng sốt khi

nhận thấy tacircm thức của anh khocircng

hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh đaacuteng

sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền

sư bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde

với anh việc anh cần lagravem khi thiền

định vagrave cho anh lời khuyecircn thiacutech hợp

16

nhất Coacute rất nhiều lợi iacutech khi đặt hẳn

niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ đức Phật

vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của một vị

thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave

si mecirc chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu

aacutec vagrave đau khổ Sự thực tập miecircn mật

trong quaacute trigravenh đạt saacuteng suốt cần được

hoagraven thagravenh một caacutech mỹ matilden Caacutech

thực tập thiền định dựa trecircn căn bản

của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde được

caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng

vigrave đatilde cơ hội để thực tập giống như

vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh

coacute thể bắt đầu sự thực tập của migravenh

dugrave ngắn ngủi dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ

17

raquo magrave bậc giaacutec ngộ đức Phật đatilde ban

tặng cho anh để suy ngẫm Việc nầy

rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của anh

Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten

gheacutet thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey

dacircng bản thacircn anh cho đức Phật bằng

caacutech biết đaacutenh giaacute chiacuten phẩm chất tốt

lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh

thiện hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo

trong sự hiểu biết vagrave hạnh kiểm một

người phuacutec lạc nổi tiếng một vị latildenh

đạo khocircng ai saacutenh bằng bậc đạo sư

của trời vagrave người bậc tỉnh thức giaacutec

ngộ

18

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet

lograveng từ bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh

vagrave hatildey xem anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy

lagrave một khocircng phacircn biệt như vậy

Nguyện sao cho tocirci thoaacutet khỏi hận thugrave

bệnh hoạn vagrave muộn phiền Cũng như

tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave

hằn bệnh hoạn vagrave phiền muộn

Nguyện cho họ thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự

nhiecircn ocirc uế của thacircn thể sẽ giuacutep cho

anh giảm đi sự baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh

magrave đa số mọi người đều nuocircng chigraveu

tham đắm Suy ngẫm về những thứ bất

tịnh như bao tử ruột non ruột giagrave

đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

19

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi

sự yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh

thần lagrave suy ngẫm về hiện tượng của

caacutei chết gần kề Caacutec bagravei giảng phật

giaacuteo nhấn mạnh rằng đời sống lagrave

khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute

giaacute nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục

điacutech của sự sống lagrave sự chết Coacute sanh

bệnh khổ giagrave vagrave rồi chết Tất cả

những khaacutei niệm nầy lagrave quaacute trigravenh của

sự hiện hữu

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng

theo tư thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy

thoải maacutei hơn nếu hai chacircn khocircng

khoaacute vagraveo nhau nhưng đặt bằng trecircn

20

sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn nhau

Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể

tigravem một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải

maacutei Bacircy giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực

tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp

mắt) ở phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo

coacute sự chuyển động của bụng lecircn cao

hay xuống thấp Nếu những chuyển

động nầy khocircng rotilde ragraveng cho anh từ luacutec

bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay lecircn

bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn

với sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở

ra vagraveo sẽ trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey

21

ghi nhớ trong tacircm thức sự chuyển

động lecircn cao nầy cũng như sự chuyển

động xuống thấp Ghi nhớ bằng tacircm

thức mỗi một sự chuyển động khi noacute

xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự

chuyển động lecircn xuống của bụng Anh

khocircng lo lắng về higravenh dạng của bụng

Anh chỉ nhận biết cảm thọ của thacircn

đối với lực eacutep khi bụng phồng lecircn xẹp

xuống Như vậy đừng dừng lại ở higravenh

dạng của bụng magrave hatildey tiếp tục với

việc thực tập Đối với những người sơ

cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm

của tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt

Khi việc thực tập tiến triển mỗi một

chuyển động sẽ rotilde ragraveng hơn Khả năng

22

biết trước mỗi bước kế tiếp của tiến

trigravenh về thacircn cũng như tacircm để đạt đến

trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về saacuteu

giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ

cơ necircn sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh

niệm rất yếu anh coacute thể sẽ thấy khoacute

khăn khi để tacircm thức theo dotildei mỗi sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ

tacircm thức theo những chuyển động raquo

Hatildey chỉ nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học

tập Sự chuyển động lecircn xuống của

bụng luacutec nagraveo cũng hiện diện vagrave như

vậy cũng khocircng cần thiết phải tigravem

kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ

đối với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

15

nếu như anh đatilde coacute noacutei những lời xuacutec

phạm đến một vị đaacuteng kiacutenh vagrave bacircy

giờ người đatilde khocircng cograven nữa hoặc đatilde

chết anh cũng necircn tỏ rotilde lỗi nầy vagrave nhờ

vị thiền sư giuacutep đỡ hoặc anh coacute thể

duyệt xeacutet lại nội tacircm của migravenh

Caacutec vị thầy phật giaacuteo xưa kia thường

hay khuyecircn chuacuteng ta necircn giao phoacute

chiacutenh bản thacircn migravenh cho đức Phật vị

đatilde giaacutec ngộ trong khi thực tập thiền

định anh coacute thể sẽ bị sửng sốt khi

nhận thấy tacircm thức của anh khocircng

hoagraven thiện hoặc coacute những ảo ảnh đaacuteng

sợ trong khi thiền định Luacutec nầy anh

hatildey nương theo sự chỉ dẫn của vị thiền

sư bởi vigrave chỉ coacute thầy mới coacute thể noacutei rotilde

với anh việc anh cần lagravem khi thiền

định vagrave cho anh lời khuyecircn thiacutech hợp

16

nhất Coacute rất nhiều lợi iacutech khi đặt hẳn

niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ đức Phật

vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của một vị

thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave

si mecirc chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu

aacutec vagrave đau khổ Sự thực tập miecircn mật

trong quaacute trigravenh đạt saacuteng suốt cần được

hoagraven thagravenh một caacutech mỹ matilden Caacutech

thực tập thiền định dựa trecircn căn bản

của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde được

caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng

vigrave đatilde cơ hội để thực tập giống như

vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh

coacute thể bắt đầu sự thực tập của migravenh

dugrave ngắn ngủi dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ

17

raquo magrave bậc giaacutec ngộ đức Phật đatilde ban

tặng cho anh để suy ngẫm Việc nầy

rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của anh

Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten

gheacutet thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey

dacircng bản thacircn anh cho đức Phật bằng

caacutech biết đaacutenh giaacute chiacuten phẩm chất tốt

lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh

thiện hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo

trong sự hiểu biết vagrave hạnh kiểm một

người phuacutec lạc nổi tiếng một vị latildenh

đạo khocircng ai saacutenh bằng bậc đạo sư

của trời vagrave người bậc tỉnh thức giaacutec

ngộ

18

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet

lograveng từ bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh

vagrave hatildey xem anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy

lagrave một khocircng phacircn biệt như vậy

Nguyện sao cho tocirci thoaacutet khỏi hận thugrave

bệnh hoạn vagrave muộn phiền Cũng như

tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave

hằn bệnh hoạn vagrave phiền muộn

Nguyện cho họ thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự

nhiecircn ocirc uế của thacircn thể sẽ giuacutep cho

anh giảm đi sự baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh

magrave đa số mọi người đều nuocircng chigraveu

tham đắm Suy ngẫm về những thứ bất

tịnh như bao tử ruột non ruột giagrave

đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

19

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi

sự yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh

thần lagrave suy ngẫm về hiện tượng của

caacutei chết gần kề Caacutec bagravei giảng phật

giaacuteo nhấn mạnh rằng đời sống lagrave

khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute

giaacute nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục

điacutech của sự sống lagrave sự chết Coacute sanh

bệnh khổ giagrave vagrave rồi chết Tất cả

những khaacutei niệm nầy lagrave quaacute trigravenh của

sự hiện hữu

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng

theo tư thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy

thoải maacutei hơn nếu hai chacircn khocircng

khoaacute vagraveo nhau nhưng đặt bằng trecircn

20

sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn nhau

Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể

tigravem một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải

maacutei Bacircy giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực

tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp

mắt) ở phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo

coacute sự chuyển động của bụng lecircn cao

hay xuống thấp Nếu những chuyển

động nầy khocircng rotilde ragraveng cho anh từ luacutec

bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay lecircn

bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn

với sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở

ra vagraveo sẽ trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey

21

ghi nhớ trong tacircm thức sự chuyển

động lecircn cao nầy cũng như sự chuyển

động xuống thấp Ghi nhớ bằng tacircm

thức mỗi một sự chuyển động khi noacute

xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự

chuyển động lecircn xuống của bụng Anh

khocircng lo lắng về higravenh dạng của bụng

Anh chỉ nhận biết cảm thọ của thacircn

đối với lực eacutep khi bụng phồng lecircn xẹp

xuống Như vậy đừng dừng lại ở higravenh

dạng của bụng magrave hatildey tiếp tục với

việc thực tập Đối với những người sơ

cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm

của tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt

Khi việc thực tập tiến triển mỗi một

chuyển động sẽ rotilde ragraveng hơn Khả năng

22

biết trước mỗi bước kế tiếp của tiến

trigravenh về thacircn cũng như tacircm để đạt đến

trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về saacuteu

giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ

cơ necircn sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh

niệm rất yếu anh coacute thể sẽ thấy khoacute

khăn khi để tacircm thức theo dotildei mỗi sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ

tacircm thức theo những chuyển động raquo

Hatildey chỉ nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học

tập Sự chuyển động lecircn xuống của

bụng luacutec nagraveo cũng hiện diện vagrave như

vậy cũng khocircng cần thiết phải tigravem

kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ

đối với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

16

nhất Coacute rất nhiều lợi iacutech khi đặt hẳn

niềm tin vagraveo bậc giaacutec ngộ đức Phật

vagrave thực tập dưới sự chỉ dẫn của một vị

thầy Mục điacutech của sự thực tập lagrave lợi

iacutech cao tột để buocircng bỏ tham giận vagrave

si mecirc chuacuteng lagrave những gốc rễ của xấu

aacutec vagrave đau khổ Sự thực tập miecircn mật

trong quaacute trigravenh đạt saacuteng suốt cần được

hoagraven thagravenh một caacutech mỹ matilden Caacutech

thực tập thiền định dựa trecircn căn bản

của chiacutenh niệm (satipatthāna) đatilde được

caacutec chư Phật vagrave thaacutenh chuacuteng thực tập

vagrave thagravenh cocircng Caacutec vị cũng necircn mừng

vigrave đatilde cơ hội để thực tập giống như

vậy

Luacutec nầy cũng lagrave luacutec quan trọng để anh

coacute thể bắt đầu sự thực tập của migravenh

dugrave ngắn ngủi dựa vagraveo laquo bốn sự bảo hộ

17

raquo magrave bậc giaacutec ngộ đức Phật đatilde ban

tặng cho anh để suy ngẫm Việc nầy

rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của anh

Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten

gheacutet thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey

dacircng bản thacircn anh cho đức Phật bằng

caacutech biết đaacutenh giaacute chiacuten phẩm chất tốt

lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh

thiện hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo

trong sự hiểu biết vagrave hạnh kiểm một

người phuacutec lạc nổi tiếng một vị latildenh

đạo khocircng ai saacutenh bằng bậc đạo sư

của trời vagrave người bậc tỉnh thức giaacutec

ngộ

18

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet

lograveng từ bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh

vagrave hatildey xem anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy

lagrave một khocircng phacircn biệt như vậy

Nguyện sao cho tocirci thoaacutet khỏi hận thugrave

bệnh hoạn vagrave muộn phiền Cũng như

tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave

hằn bệnh hoạn vagrave phiền muộn

Nguyện cho họ thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự

nhiecircn ocirc uế của thacircn thể sẽ giuacutep cho

anh giảm đi sự baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh

magrave đa số mọi người đều nuocircng chigraveu

tham đắm Suy ngẫm về những thứ bất

tịnh như bao tử ruột non ruột giagrave

đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

19

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi

sự yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh

thần lagrave suy ngẫm về hiện tượng của

caacutei chết gần kề Caacutec bagravei giảng phật

giaacuteo nhấn mạnh rằng đời sống lagrave

khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute

giaacute nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục

điacutech của sự sống lagrave sự chết Coacute sanh

bệnh khổ giagrave vagrave rồi chết Tất cả

những khaacutei niệm nầy lagrave quaacute trigravenh của

sự hiện hữu

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng

theo tư thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy

thoải maacutei hơn nếu hai chacircn khocircng

khoaacute vagraveo nhau nhưng đặt bằng trecircn

20

sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn nhau

Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể

tigravem một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải

maacutei Bacircy giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực

tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp

mắt) ở phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo

coacute sự chuyển động của bụng lecircn cao

hay xuống thấp Nếu những chuyển

động nầy khocircng rotilde ragraveng cho anh từ luacutec

bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay lecircn

bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn

với sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở

ra vagraveo sẽ trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey

21

ghi nhớ trong tacircm thức sự chuyển

động lecircn cao nầy cũng như sự chuyển

động xuống thấp Ghi nhớ bằng tacircm

thức mỗi một sự chuyển động khi noacute

xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự

chuyển động lecircn xuống của bụng Anh

khocircng lo lắng về higravenh dạng của bụng

Anh chỉ nhận biết cảm thọ của thacircn

đối với lực eacutep khi bụng phồng lecircn xẹp

xuống Như vậy đừng dừng lại ở higravenh

dạng của bụng magrave hatildey tiếp tục với

việc thực tập Đối với những người sơ

cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm

của tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt

Khi việc thực tập tiến triển mỗi một

chuyển động sẽ rotilde ragraveng hơn Khả năng

22

biết trước mỗi bước kế tiếp của tiến

trigravenh về thacircn cũng như tacircm để đạt đến

trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về saacuteu

giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ

cơ necircn sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh

niệm rất yếu anh coacute thể sẽ thấy khoacute

khăn khi để tacircm thức theo dotildei mỗi sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ

tacircm thức theo những chuyển động raquo

Hatildey chỉ nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học

tập Sự chuyển động lecircn xuống của

bụng luacutec nagraveo cũng hiện diện vagrave như

vậy cũng khocircng cần thiết phải tigravem

kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ

đối với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

17

raquo magrave bậc giaacutec ngộ đức Phật đatilde ban

tặng cho anh để suy ngẫm Việc nầy

rất tốt cho phuacutec lạc tinh thần của anh

Những chủ thể của bốn suy ngẫm bảo

hộ lagrave đức Phật lograveng từ bi sự chaacuten

gheacutet thacircn thể vagrave sự chết Đầu tiecircn hatildey

dacircng bản thacircn anh cho đức Phật bằng

caacutech biết đaacutenh giaacute chiacuten phẩm chất tốt

lagravenh nhất như sau

Thật vậy đức Phật lagrave một vị thaacutenh

thiện hoagraven toagraven giaacutec ngộ hoagraven hảo

trong sự hiểu biết vagrave hạnh kiểm một

người phuacutec lạc nổi tiếng một vị latildenh

đạo khocircng ai saacutenh bằng bậc đạo sư

của trời vagrave người bậc tỉnh thức giaacutec

ngộ

18

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet

lograveng từ bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh

vagrave hatildey xem anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy

lagrave một khocircng phacircn biệt như vậy

Nguyện sao cho tocirci thoaacutet khỏi hận thugrave

bệnh hoạn vagrave muộn phiền Cũng như

tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave

hằn bệnh hoạn vagrave phiền muộn

Nguyện cho họ thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự

nhiecircn ocirc uế của thacircn thể sẽ giuacutep cho

anh giảm đi sự baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh

magrave đa số mọi người đều nuocircng chigraveu

tham đắm Suy ngẫm về những thứ bất

tịnh như bao tử ruột non ruột giagrave

đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

19

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi

sự yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh

thần lagrave suy ngẫm về hiện tượng của

caacutei chết gần kề Caacutec bagravei giảng phật

giaacuteo nhấn mạnh rằng đời sống lagrave

khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute

giaacute nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục

điacutech của sự sống lagrave sự chết Coacute sanh

bệnh khổ giagrave vagrave rồi chết Tất cả

những khaacutei niệm nầy lagrave quaacute trigravenh của

sự hiện hữu

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng

theo tư thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy

thoải maacutei hơn nếu hai chacircn khocircng

khoaacute vagraveo nhau nhưng đặt bằng trecircn

20

sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn nhau

Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể

tigravem một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải

maacutei Bacircy giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực

tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp

mắt) ở phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo

coacute sự chuyển động của bụng lecircn cao

hay xuống thấp Nếu những chuyển

động nầy khocircng rotilde ragraveng cho anh từ luacutec

bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay lecircn

bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn

với sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở

ra vagraveo sẽ trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey

21

ghi nhớ trong tacircm thức sự chuyển

động lecircn cao nầy cũng như sự chuyển

động xuống thấp Ghi nhớ bằng tacircm

thức mỗi một sự chuyển động khi noacute

xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự

chuyển động lecircn xuống của bụng Anh

khocircng lo lắng về higravenh dạng của bụng

Anh chỉ nhận biết cảm thọ của thacircn

đối với lực eacutep khi bụng phồng lecircn xẹp

xuống Như vậy đừng dừng lại ở higravenh

dạng của bụng magrave hatildey tiếp tục với

việc thực tập Đối với những người sơ

cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm

của tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt

Khi việc thực tập tiến triển mỗi một

chuyển động sẽ rotilde ragraveng hơn Khả năng

22

biết trước mỗi bước kế tiếp của tiến

trigravenh về thacircn cũng như tacircm để đạt đến

trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về saacuteu

giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ

cơ necircn sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh

niệm rất yếu anh coacute thể sẽ thấy khoacute

khăn khi để tacircm thức theo dotildei mỗi sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ

tacircm thức theo những chuyển động raquo

Hatildey chỉ nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học

tập Sự chuyển động lecircn xuống của

bụng luacutec nagraveo cũng hiện diện vagrave như

vậy cũng khocircng cần thiết phải tigravem

kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ

đối với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

18

Điều hai hatildey suy ngẫm vagrave ban phaacutet

lograveng từ bi của anh đến caacutec chuacuteng sinh

vagrave hatildey xem anh vagrave caacutec chuacuteng sinh ấy

lagrave một khocircng phacircn biệt như vậy

Nguyện sao cho tocirci thoaacutet khỏi hận thugrave

bệnh hoạn vagrave muộn phiền Cũng như

tocirci nguyện cho cha mẹ thầy cocirc

những chuacuteng sanh thacircn thuộc xa lạ vagrave

khocircng quen biết được xa ligravea sự thugrave

hằn bệnh hoạn vagrave phiền muộn

Nguyện cho họ thoaacutet khỏi đau khổ

Điều ba suy ngẫm về tiacutenh chất tự

nhiecircn ocirc uế của thacircn thể sẽ giuacutep cho

anh giảm đi sự baacutem viacuteu khocircng tốt lagravenh

magrave đa số mọi người đều nuocircng chigraveu

tham đắm Suy ngẫm về những thứ bất

tịnh như bao tử ruột non ruột giagrave

đagravem mủ maacuteu3 Luocircn suy ngẫm về

19

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi

sự yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh

thần lagrave suy ngẫm về hiện tượng của

caacutei chết gần kề Caacutec bagravei giảng phật

giaacuteo nhấn mạnh rằng đời sống lagrave

khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute

giaacute nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục

điacutech của sự sống lagrave sự chết Coacute sanh

bệnh khổ giagrave vagrave rồi chết Tất cả

những khaacutei niệm nầy lagrave quaacute trigravenh của

sự hiện hữu

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng

theo tư thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy

thoải maacutei hơn nếu hai chacircn khocircng

khoaacute vagraveo nhau nhưng đặt bằng trecircn

20

sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn nhau

Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể

tigravem một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải

maacutei Bacircy giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực

tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp

mắt) ở phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo

coacute sự chuyển động của bụng lecircn cao

hay xuống thấp Nếu những chuyển

động nầy khocircng rotilde ragraveng cho anh từ luacutec

bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay lecircn

bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn

với sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở

ra vagraveo sẽ trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey

21

ghi nhớ trong tacircm thức sự chuyển

động lecircn cao nầy cũng như sự chuyển

động xuống thấp Ghi nhớ bằng tacircm

thức mỗi một sự chuyển động khi noacute

xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự

chuyển động lecircn xuống của bụng Anh

khocircng lo lắng về higravenh dạng của bụng

Anh chỉ nhận biết cảm thọ của thacircn

đối với lực eacutep khi bụng phồng lecircn xẹp

xuống Như vậy đừng dừng lại ở higravenh

dạng của bụng magrave hatildey tiếp tục với

việc thực tập Đối với những người sơ

cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm

của tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt

Khi việc thực tập tiến triển mỗi một

chuyển động sẽ rotilde ragraveng hơn Khả năng

22

biết trước mỗi bước kế tiếp của tiến

trigravenh về thacircn cũng như tacircm để đạt đến

trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về saacuteu

giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ

cơ necircn sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh

niệm rất yếu anh coacute thể sẽ thấy khoacute

khăn khi để tacircm thức theo dotildei mỗi sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ

tacircm thức theo những chuyển động raquo

Hatildey chỉ nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học

tập Sự chuyển động lecircn xuống của

bụng luacutec nagraveo cũng hiện diện vagrave như

vậy cũng khocircng cần thiết phải tigravem

kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ

đối với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

19

những thứ bất tịnh nầy sẽ lagravem giảm đi

sự yecircu mến baacutem viacuteu vagraveo thacircn thể

Sự bảo hộ thứ tư về mặt lợi iacutech tinh

thần lagrave suy ngẫm về hiện tượng của

caacutei chết gần kề Caacutec bagravei giảng phật

giaacuteo nhấn mạnh rằng đời sống lagrave

khocircng chắc chắn nhưng sự chết lagrave

một điều chắc chắn cuộc sống quyacute

giaacute nhưng sự chết thigrave hiển nhiecircn Mục

điacutech của sự sống lagrave sự chết Coacute sanh

bệnh khổ giagrave vagrave rồi chết Tất cả

những khaacutei niệm nầy lagrave quaacute trigravenh của

sự hiện hữu

Để bắt đầu thực tập hatildey ngồi thẳng

theo tư thế kiết giagrave Anh sẽ cảm thấy

thoải maacutei hơn nếu hai chacircn khocircng

khoaacute vagraveo nhau nhưng đặt bằng trecircn

20

sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn nhau

Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể

tigravem một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải

maacutei Bacircy giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực

tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp

mắt) ở phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo

coacute sự chuyển động của bụng lecircn cao

hay xuống thấp Nếu những chuyển

động nầy khocircng rotilde ragraveng cho anh từ luacutec

bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay lecircn

bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn

với sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở

ra vagraveo sẽ trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey

21

ghi nhớ trong tacircm thức sự chuyển

động lecircn cao nầy cũng như sự chuyển

động xuống thấp Ghi nhớ bằng tacircm

thức mỗi một sự chuyển động khi noacute

xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự

chuyển động lecircn xuống của bụng Anh

khocircng lo lắng về higravenh dạng của bụng

Anh chỉ nhận biết cảm thọ của thacircn

đối với lực eacutep khi bụng phồng lecircn xẹp

xuống Như vậy đừng dừng lại ở higravenh

dạng của bụng magrave hatildey tiếp tục với

việc thực tập Đối với những người sơ

cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm

của tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt

Khi việc thực tập tiến triển mỗi một

chuyển động sẽ rotilde ragraveng hơn Khả năng

22

biết trước mỗi bước kế tiếp của tiến

trigravenh về thacircn cũng như tacircm để đạt đến

trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về saacuteu

giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ

cơ necircn sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh

niệm rất yếu anh coacute thể sẽ thấy khoacute

khăn khi để tacircm thức theo dotildei mỗi sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ

tacircm thức theo những chuyển động raquo

Hatildey chỉ nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học

tập Sự chuyển động lecircn xuống của

bụng luacutec nagraveo cũng hiện diện vagrave như

vậy cũng khocircng cần thiết phải tigravem

kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ

đối với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

20

sagraven đocirci chacircn khocircng chận lecircn nhau

Nếu anh thấy ngồi trền sagraven khocircng

thoải maacutei khi thiền định thigrave anh coacute thể

tigravem một caacutech ngồi khaacutec sao cho thoải

maacutei Bacircy giờ bắt đầu với mỗi bagravei thực

tập sau đacircy

Bagravei tập I

Hatildey giữ tacircm thức (khocircng phải cặp

mắt) ở phần bụng Anh sẽ biết khi nagraveo

coacute sự chuyển động của bụng lecircn cao

hay xuống thấp Nếu những chuyển

động nầy khocircng rotilde ragraveng cho anh từ luacutec

bắt đầu anh hatildey để hai bagraven tay lecircn

bụng để cảm nhận sự lecircn cao xuống

thấp của bụng Sau một thời gian ngắn

với sự chuyển động lecircn cao vagrave hơi thở

ra vagraveo sẽ trở necircn rotilde ragraveng Kế đoacute hatildey

21

ghi nhớ trong tacircm thức sự chuyển

động lecircn cao nầy cũng như sự chuyển

động xuống thấp Ghi nhớ bằng tacircm

thức mỗi một sự chuyển động khi noacute

xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự

chuyển động lecircn xuống của bụng Anh

khocircng lo lắng về higravenh dạng của bụng

Anh chỉ nhận biết cảm thọ của thacircn

đối với lực eacutep khi bụng phồng lecircn xẹp

xuống Như vậy đừng dừng lại ở higravenh

dạng của bụng magrave hatildey tiếp tục với

việc thực tập Đối với những người sơ

cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm

của tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt

Khi việc thực tập tiến triển mỗi một

chuyển động sẽ rotilde ragraveng hơn Khả năng

22

biết trước mỗi bước kế tiếp của tiến

trigravenh về thacircn cũng như tacircm để đạt đến

trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về saacuteu

giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ

cơ necircn sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh

niệm rất yếu anh coacute thể sẽ thấy khoacute

khăn khi để tacircm thức theo dotildei mỗi sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ

tacircm thức theo những chuyển động raquo

Hatildey chỉ nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học

tập Sự chuyển động lecircn xuống của

bụng luacutec nagraveo cũng hiện diện vagrave như

vậy cũng khocircng cần thiết phải tigravem

kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ

đối với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

21

ghi nhớ trong tacircm thức sự chuyển

động lecircn cao nầy cũng như sự chuyển

động xuống thấp Ghi nhớ bằng tacircm

thức mỗi một sự chuyển động khi noacute

xuất hiện

Từ sự thực tập nầy anh học được sự

chuyển động lecircn xuống của bụng Anh

khocircng lo lắng về higravenh dạng của bụng

Anh chỉ nhận biết cảm thọ của thacircn

đối với lực eacutep khi bụng phồng lecircn xẹp

xuống Như vậy đừng dừng lại ở higravenh

dạng của bụng magrave hatildey tiếp tục với

việc thực tập Đối với những người sơ

cơ caacutech nầy rất hữu hiệu để phaacutet triển

những khả năng về sự chuacute yacute chuacute tacircm

của tinh thần vagrave suy ngẫm saacuteng suốt

Khi việc thực tập tiến triển mỗi một

chuyển động sẽ rotilde ragraveng hơn Khả năng

22

biết trước mỗi bước kế tiếp của tiến

trigravenh về thacircn cũng như tacircm để đạt đến

trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về saacuteu

giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ

cơ necircn sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh

niệm rất yếu anh coacute thể sẽ thấy khoacute

khăn khi để tacircm thức theo dotildei mỗi sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ

tacircm thức theo những chuyển động raquo

Hatildey chỉ nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học

tập Sự chuyển động lecircn xuống của

bụng luacutec nagraveo cũng hiện diện vagrave như

vậy cũng khocircng cần thiết phải tigravem

kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ

đối với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

22

biết trước mỗi bước kế tiếp của tiến

trigravenh về thacircn cũng như tacircm để đạt đến

trạng thaacutei phaacutet triển hoagraven toagraven về saacuteu

giaacutec quan thigrave cần phải coacute sự thiền định

saacuteng suốt Vigrave anh chỉ lagrave một người sơ

cơ necircn sự chuacute tacircm vagrave khả năng chiacutenh

niệm rất yếu anh coacute thể sẽ thấy khoacute

khăn khi để tacircm thức theo dotildei mỗi sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Thấy được sự khoacute khăn nầy anh coacute

thể cho rằng laquoTocirci khocircng biết kềm giữ

tacircm thức theo những chuyển động raquo

Hatildey chỉ nhớ đacircy lagrave một quaacute trigravenh học

tập Sự chuyển động lecircn xuống của

bụng luacutec nagraveo cũng hiện diện vagrave như

vậy cũng khocircng cần thiết phải tigravem

kiếm chuacuteng Thật ra việc nầy khaacute dễ

đối với người sơ cơ khi họ chỉ cần nhớ

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

23

rotilde sự chuyển động lecircn xuống giản dị

nầy

Hatildey tiếp tục với thực tập nầy trong

chiacutenh niệm hoagraven toagraven để yacute sự chuyển

động lecircn xuống của bụng Đừng bao

giờ lặp đi lặp lại lecircn xuống vagrave đừng

nghĩ đến lecircn xuống lagrave những chữ Chỉ

cần biết rotilde quaacute trigravenh hiện tại với sự

chuyển động lecircn xuống của bụng

Đừng để thở quaacute nhanh hay quaacute sacircu

với chủ yếu chỉ lagravem cho sự chuyển

động của bụng rotilde ragraveng vigrave caacutech nầy sẽ

lagravem cho mau mệt vagrave sẽ phản taacutec dụng

đối với caacutech thực tập nầy Hatildey hoagraven

toagraven tỉnh giaacutec với sự chuyển động lecircn

vagrave xuống như khi chuacuteng xuất hiện

trong quaacute trigravenh hiacutet ra thở vagraveo một caacutech

bigravenh thường

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

24

Bagravei thực tập II

Khi anh đang theo dotildei sự chuyển động

của bụng những hoạt động khaacutec của

tacircm thức cũng xuất hiện giữa những

chuyển động lecircn xuống nầy Caacutec yacute

nghĩ hoặc những hoạt động tinh thần

như dự định yacute kiến sự tưởng tượng

thường hay xuất hiện giữa những ghi

nhận về sự chuyển động của bụng khi

lecircn cao xuống thấp Khocircng thể khocircng

để yacute đến chuacuteng Một ghi nhận tacircm

thức cũng necircn được ghi lại đuacuteng với

sự xuất hiện của noacute

Nếu anh tưởng tượng một vật gigrave anh

phải biết rằng anh đang tưởng tượng

việc đoacute vagrave ghi lại nơi tacircm thức tưởng

tượng Nếu anh chỉ đơn giản nghĩ đến

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

25

một việc gigrave đoacute thigrave ghi nhớ - suy nghĩ

Nếu anh suy ngẫm thigrave ghi nhớ - suy

ngẫm Nếu anh coacute yacute định lagravem việc gigrave

thigrave ghi nhớ yacute định đoacute Khi tacircm thức

lang thang khỏi đối tượng thiền định

thigrave sự lecircn xuống nơi bụng khocircng được

tập trung nhưng vẫn được ghi nhận

Nếu anh tưởng tượng phải đi đến một

nơi nagraveo đoacute ghi nhớ lagrave phải đi Khi anh

đến cứ đến Khi ấy trong yacute tưởng anh

gặp một người ghi nhận gặp mặt

người ấy Nếu anh phải noacutei chuyện với

cocirc hay anh ấy hatildey cứ noacutei Nếu anh

tưởng tượng bagraven catildei với người đoacute hatildey

bagraven catildei Nếu anh thấy magraveu sắc hay aacutenh

saacuteng chỉ cần ghi nhận lagrave anh nhận

thấy chuacuteng Một higravenh ảnh từ tacircm thức

cũng cần được ghi nhận mỗi khi noacute

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

26

xuất hiện vagrave biến mất Sau khi noacute biến

mất thigrave anh hatildey tiếp tục với Bagravei thực

tập I bằng caacutech chuacute tacircm vagraveo mỗi

chuyển động của bụng khi lecircn cao

xuống thấp Tiến bước một caacutech cẩn

thận khocircng giatildei đatildei Nếu anh coacute yacute

định nuốt nước miếng khi noacutei thigrave hatildey

ghi nhận yacute định ấy Trong khi anh

nuốt nước miếng hatildey nuốt nước

miếng Nếu anh phải khạc nhổ hatildey

khạc nhổ Sau đoacute anh quay lại bagravei

thực tập chuyển động của bụng lecircn

cao xuống thấp

Thiacute dụ anh coacute yacute định quay cổ hatildey ghi

nhận yacute định ấy Trong khi quay cổ

quay cổ Khi anh coacute yacute định lagravem thẳng

cổ thigrave hatildey ghi nhận yacute định ấy Trong

hoạt động lagravem thẳng cổ hatildey cứ lagravem

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

27

việc ấy Sự chuyển động về quay cổ

lagravem thẳng cổ cần được lagravem một caacutech

từ từ Sau khi ghi nhận lại nơi tacircm

thức của mỗi hoạt động nầy tiến từng

bước trong sự chuacute tacircm vagrave ghi nhận

những chuyển động của bụng nhocirc lecircn

xẹp xuống

Bagravei thực tập III

Anh phải tiếp tục suy ngẫm rất lacircu

trong một tư thế hoặc ngồi hoặc nằm

(thật khocircng necircn khuyecircn thiền sinh

trong tư thế nằm ngoagravei trừ khi ngủ)

nếu anh thường cảm thấy mệt mỏi cơ

thể tay chacircn thường cứng ngắt Nếu

việc nầy xảy ra chỉ cần giữ trong tacircm

thức caacutei cảm giaacutec khoacute chịu đoacute ở một

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

28

phần nagraveo của cơ thể vagrave nghiền ngẫm

noacute ghi nhận sự mệt mỏi vagrave căng thẳng

của noacute Hatildey lagravem việc nầy một caacutech tự

nhiecircn nghĩa lagrave khocircng nhanh hoặc

khocircng chậm Những cảm giaacutec nầy dần

dần sẽ trở necircn mờ nhạt vagrave cuối cugraveng

sẽ tự hoại diệt Nếu một trong những

cảm giaacutec nầy trở necircn matildenh liệt cho

đến khi cơ thể mệt mỏi vagrave cứng ngắt ở

caacutec đốt xương thigrave thật lagrave rất khoacute chịu

anh necircn thay đổi tư thế Tuy vậy

trước khi anh bắt đầu thay đổi tư thế

đừng quecircn ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute

định nầy Mỗi một sự chuyển động

cần được suy ngẫm một caacutech mạch lạc

rotilde ragraveng với đầy đủ chi tiết

Nếu anh coacute yacute định giở tay hay chacircn

hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức yacute định

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

29

nầy Trong quaacute trigravenh giơ tay hoặc

chacircn chỉ việc giơ tay chacircn Duỗi tay

hay chacircn cứ duỗi tay chacircn Khi anh

cuacutei xuống hatildey cứ cuacutei xuống Khi bỏ

một vật gigrave xuống hatildey bỏ xuống Nếu

chacircn hay tay đụng nhau thigrave cứ để

chuacuteng đụng nhau Hatildey lagravem tất cả

những việc nầy trong tư thế chậm ratildei

khoan thai Khi anh đatilde yecircn vị ở một tư

thế mới hatildey tiếp tục suy ngẫm trong

một tư thế khaacutec giữ kỹ quaacute trigravenh đatilde

phaacutec thảo ở đoạn văn nầy

Nếu coacute một cảm giaacutec ngứa ngaacutey ở

phần nagraveo của cơ thể hatildey ghi nhận lại

nơi tacircm thức phần ngứa ngaacutey đoacute Hatildey

lagravem việc nầy một caacutech điều hogravea

khocircng nhanh magrave cũng khocircng chậm

Khi một cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến mất

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

30

trong sự chuacute tacircm hoagraven toagraven hatildey tiếp

tục với bagravei thực tập về ghi nhận lại sự

lecircn cao xuống thấp của bụng Nếu cảm

giaacutec ngứa ngaacutey tiếp tục vagrave trở necircn

matildenh liệt vagrave anh coacute yacute định gatildei chỗ

ngứa đoacute hatildey ghi nhận lại yacute định đoacute

nơi tacircm thức Từ từ giơ tay lecircn đồng

thời ghi nhận hagravenh động giơ tay lecircn

vagrave chạm vagraveo khi tay chạm vagraveo phần

ngứa đoacute Hatildey chagrave nhẹ nhẹ vagrave hoagraven

toagraven coacute chiacutenh niệm về sự thoa chỗ

ngứa ấy Khi cảm giaacutec ngứa ngaacutey biến

mất vagrave anh coacute yacute định ngừng thoa boacutep

hatildey luocircn giữ chiacutenh niệm vagrave ghi lại yacute

định nầy nơi tacircm thức Từ từ ruacutet tay

ra đồng thời cũng ghi nhận hagravenh động

ruacutet tay về Khi tay trở về chỗ cũ đụng

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

31

chacircn Kế đoacute hatildey trở lại theo dotildei sự

chuyển động của bụng

Nếu coacute một cảm giaacutec đau đớn hoặc

khoacute chịu hatildey ghi nhận phần cảm giaacutec

khoacute chịu ấy bắt đầu từ nơi nagraveo của cơ

thể Hatildey ghi nhận lại nơi tacircm thức

cảm giaacutec đặc biệt khi noacute xuất hiện

như đau đớn mỏi tecirc xoacutet mệt choacuteng

mặt Cần nhấn mạnh rằng sự ghi nhận

bằng tacircm thức khocircng necircn bị bắt buộc

hay lagravem cho chậm lại nhưng cần phải

ghi nhận trong tư thế tự nhiecircn bigravenh

tĩnh Cảm giaacutec đau đớn coacute thể ngưng

bặt hoặc lagrave gia tăng Đừng hoảng hốt

khi noacute gia tăng Hatildey tiếp tục kiecircn

quyết với sự suy ngẫm Nếu anh lagravem

được anh coacute thể thấy cảm giaacutec ấy tự

dưng ngưng bặt Nhưng sau một luacutec

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

32

cảm giaacutec đau đớn lại gia tăng vagrave trở

necircn khocircng chịu nổi anh coacute thể baacutec bỏ

cảm giaacutec đau đớn vagrave tiếp tục suy ngẫm

về sự chuyển động của bụng trồi lecircn

xẹp xuống

Khi anh tiến triển về mặt giữ gigraven chiacutenh

niệm anh kinh nghiệm những cảm

giaacutec đau đớn matildenh liệt ngột ngạt

hoặc khoacute thở như một nỗi đau từ vết

dao như bị một vật nhọn đacircm vagraveo

những cảm giaacutec khoacute chịu như bị

những mũi kim chiacutech hoặc thacircn thể

cảm thấy như bị caacutec cocircn trugraveng nhỏ bograve

đầy người Anh cũng coacute thể kinh

nghiệm về sự ngứa ngaacutey nhức nhối

hoặc lạnh lẽo dữ dội Khi anh bắt đầu

ngừng suy ngẫm anh coacute thể cảm thấy

những cảm giaacutec đau đớn nầy ngưng

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

33

bặt Khi anh tiếp tục suy ngẫm anh lại

cảm thấy những cảm giaacutec đau đớn nầy

trở lại Những cảm giaacutec đau đớn

khocircng thể bị coi lagrave sai lầm Chuacuteng

khocircng phải lagrave sự biểu thị của bệnh tật

nhưng chuacuteng lagrave những yếu tố bigravenh

thường luocircn hiện diện trong cơ thể vagrave

chuacuteng chỉ bị che lấp khi tacircm thức mắc

bận rộn với những đối tượng dễ thấy

hơn Khi những khả năng tacircm thức trở

necircn beacuten nhạy hơn anh sẽ coacute chiacutenh

niệm nhiều hơn về caacutec cảm giaacutec Với

sự phaacutet triển đều đặn vagrave suy ngẫm

trong thời gian dagravei anh mới coacute thể

khắc phục được những cảm giaacutec nầy

vagrave lagravem cho chuacuteng bị ngưng bặt hoagraven

toagraven Nếu anh tiếp tục suy ngẫm kiecircn

quyết với mục điacutech anh sẽ khocircng sao

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

34

Nếu anh bị mất can đảm phacircn vacircn

lưỡng lự trong việc thiền định vagrave

khocircng tiếp tục thực tập trong một thời

gian anh coacute thể sẽ phải đối diện với

những cảm giaacutec khoacute chịu ấy hoagravei hoagravei

mỗi khi anh bắt đầu quaacute trigravenh suy

ngẫm Nếu anh tiếp tục với sự kiecircn

định anh chắc chắn sẽ khắc phục

được chuacuteng vagrave sẽ khocircng bao giờ gặp

lại chuacuteng trong những lần thiền định

tới

Nếu anh coacute yacute định xoay người hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Trong khi nghiecircng

người hatildey ghi nhớ hagravenh động nầy

Khi anh suy ngẫm đocirci luacutec anh coacute thể

thấy được cơ thể đang lắc tới lắc lui

Đừng hốt hoảng đừng tiếp tục khoacute

chịu hay mong muốn Việc xoay

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

35

người nầy rồi cũng bị dừng bặt khi

anh ghi lại nơi tacircm thức hagravenh động

nầy vagrave tiếp tục để yacute noacute cho tới khi noacute

ngừng hẳn Nếu sự lắc lư tiếp tục cho

dugrave anh đatilde ghi nhận lại rotilde ragraveng hatildey

dựa lưng vagraveo tường vagraveo một cacircy cột

hoặc nằm xuống nghỉ một chuacutet Sau

đoacute thigrave tiếp tục với sự suy ngẫm Tiếp

tục theo quaacute trigravenh magrave anh đatilde ghi nhận

lắc lư hoặc run rẩy Khi sự suy ngẫm

phaacutet triển thigrave anh coacute lẽ sẽ coacute cảm giaacutec

run sợ hoặc lạnh lẽo ở sống lưng hoặc

toagraven thacircn Đacircy lagrave một triệu chứng

thiacutech thuacute hăng haacutei matildenh liệt của cảm

giaacutec Noacute xảy ra một caacutech tự nhiecircn

trong tiến trigravenh của việc suy ngẫm

đuacuteng đắn Khi tacircm thức của anh được

giữ nơi chiacutenh niệm anh coacute thể sẽ giật

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

36

migravenh bởi vigrave một tiếng động rất nhỏ

Việc nầy xảy ra khi anh bị ảnh hưởng

của ấn tượng giaacutec quan quaacute mạnh mẽ

vagrave bởi vigrave anh đang trong trạng thaacutei chuacute

tacircm tối đa

Nếu anh khaacutet nước trong luacutec đang

thiền hatildey ghi nhận cảm giaacutec khaacutet

nước Khi anh coacute yacute định đứng dậy

hatildey ghi nhớ yacute định ấy Luocircn luocircn ghi

lại nơi tacircm thức hagravenh động của việc

đứng lecircn hatildey ghi nhớ đứng lecircn Khi

anh nhigraven thẳng để tiến bước hatildey ghi

nhận caacutei thấy caacutei nhigraven của anh Nếu

coacute yacute định đi thẳng tới trước ghi nhớ yacute

định ấy Khi anh bắt đầu bước tới hatildey

ghi nhớ lấy bước đi đoacute hoặc bước traacutei

bước phải Rất quan trọng khi anh

luocircn chuacute tacircm đến mỗi giacircy phuacutet của

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

37

bước đi từ đầu đến cuối Hatildey ghi

nhận quaacute trigravenh của việc đi lại hoặc khi

anh thiền hagravenh Hatildey cố gắng ghi nhận

lại nơi tacircm thức mỗi bước đi trong hai

phần sau đacircy giở chacircn lecircn để chacircn

xuống giở chacircn lecircn để chacircn xuống

Khi anh đatilde thực tập một thời gian dagravei

trong tư thế đi đứng nầy sau đoacute hatildey

ghi nhận mỗi bước qua ba phần sau

giơ chacircn lecircn đẩy xuống để xuống

hoặc giơ chacircn lecircn bước chacircn tới

trước để chacircn xuống

Khi anh nhigraven thấy ống nước hay vogravei

nước nơi anh định giải khaacutet hatildey ghi

nhận lại caacutei thấy caacutei nhigraven của anh

Khi anh ngừng đi hatildey ngừng lại

Khi anh vươn vai hatildey vươn vai

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

38

Khi anh đụng đến caacutei taacutech hatildey chạm

vagraveo taacutech

Khi anh cầm caacutei taacutech hatildey giữ lấy noacute

Khi anh hứng taacutech vagraveo vogravei nước hatildey

để nước thấm taacutech

Khi anh đưa taacutech lecircn mocirci hatildey ghi

nhận đang đưa taacutech lecircn

Khi taacutech nước đụng vagraveo đocirci mocirci hatildey

ghi nhận lấy sự va chạm nầy

Khi anh nuốt nước hatildey nuốt nước

Khi để lại taacutech hatildey ghi nhận hagravenh

động nầy

Khi ruacutet tay về hatildey ghi nhận việc ruacutet

tay về

Nếu anh bỏ tay xuống hatildey ghi nhận

bỏ tay xuống

Khi tay đụng becircn thacircn higravenh hatildey ghi

nhận điều nầy

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

39

Nếu anh coacute yacute định xoay lưng hatildey ghi

nhớ

Nếu anh xoay lưng rồi thigrave hatildey cứ

xoay lưng

Khi anh tiến bước thigrave hatildey ghi nhớ cứ

tiến bước

Khi đến nơi magrave anh muốn ngừng lại

thigrave hatildey ghi nhận yacute định nầy

Khi anh ngừng thigrave hatildey ghi nhớ lagrave anh

ngừng lại ở đacircy

Nếu anh phải đứng một luacutec lacircu thigrave

anh necircn kiecircn trigrave thực tập sự chuacute tacircm về

việc nhocirc lecircn xẹp xuống của bụng Nếu

anh coacute yacute định ngồi xuống thigrave hatildey ghi

nhớ yacute định ấy Khi anh đi đến chỗ

ngồi hatildey đi vagrave ghi nhớ Khi đến nơi

anh phải đến anh sẽ ngồi Khi anh

quay lưng ngồi thigrave cứ quay lưng

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

40

Trong khi ngồi thigrave hatildey ghi nhớ tư thế

ngồi của anh Ngồi xuống một caacutech từ

tốn luocircn ghi nhớ sự chuyển động của

thacircn thể Anh coacute thể nhận thấy mỗi

chuyển động của tay vagrave chacircn trong tư

thế ngồi Kế đoacute hatildey quay lại việc

quan saacutet sự chuyển động của bụng

Nếu anh coacute yacute định nằm xuống hatildey ghi

nhớ yacute định nầy Sau đoacute tiếp tục suy

ngẫm về mỗi chuyển động của tư thế

nằm giở tay chacircn vươn vai đặt lưng

xuống giường nằm yecircn Hatildey dugraveng đối

tượng của mỗi chuyển động để suy

ngẫm như đưa tay chacircn vagrave thacircn vagraveo

tư thế nằm Lagravem những hagravenh động nầy

một caacutech từ tốn Sau đoacute tiếp tục ghi

nhận sự trồi lecircn xẹp xuống của bụng

Nếu coacute bất cứ cảm giaacutec nagraveo như đau

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

41

đớn mệt mỏi ngứa ngaacutey hatildey ghi

nhận mỗi cảm giaacutec nầy Ghi lại tất cả

những cảm giaacutec yacute nghĩ yacute kiến sự

quan tacircm sự suy nghĩ tất cả chuyển

động của tay chacircn vagrave thacircn thể Nếu

khocircng coacute gigrave đặc biệt để ghi nhớ hatildey

quay về với sự chuyển động của bụng

Khi buồn ngủ hatildey ghi nhận việc nầy

Sau khi đatilde thực tập đầy đủ anh coacute thể

khắc phục được sự buồn ngủ vagrave anh

coacute thể sẽ cảm thấy khoẻ khoắn hơn

sau thực tập Hatildey tập luyện sự suy

ngẫm thocircng thường đối với những đối

tượng căn bản Khi anh khocircng thể

khắc phục được cảm giaacutec buồn ngủ

anh cần phải tiếp tục quaacuten tưởng về sự

buồn ngủ cho đến khi anh rơi vagraveo giấc

ngủ

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

42

Trạng thaacutei ngủ lagrave sự tiếp tục của tiềm

thức Noacute tương tự như trạng thaacutei đầu

tiecircn của yacute thức taacutei sinh vagrave lagrave trạng thaacutei

cuối cugraveng của yacute thức ngay khi chết

Trạng thaacutei yacute thức nầy rất yếu vagrave như

vậy khocircng coacute khả năng để ghi nhận rotilde

ragraveng một đối tượng Khi anh thức dậy

yacute thức tiếp tục xuất hiện bigravenh thường

giữa những khoảnh khắc nhigraven thấy

nghe nếm ngửi xuacutec chạm vagrave suy

nghĩ Bởi vigrave những việc nầy xảy trong

khoảnh khắc necircn thường chuacuteng khocircng

rotilde ragraveng vagrave như vậy đatilde khocircng được ghi

nhận lại Tiềm thức lại tiếp tục trong

trạng thaacutei ngủ -- yếu tố quan trọng lagrave

khi anh thức dậy trong trạng thaacutei

thức dậy những yacute nghĩ vagrave những đối

tượng của giaacutec quan trở necircn rotilde rệt hơn

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

43

Thiền minh saacutet cần được thực hiện

ngay khi anh thức dậy Vigrave anh lagrave

người sơ cơ cho necircn anh khoacute thực

hiện việc suy ngẫm ngay từ phuacutet đầu

tiecircn khi thức dậy Nhưng khi anh nhớ

anh necircn bắt đầu quan saacutet kỹ Thiacute dụ

nếu anh thức dậy vagrave đang suy nghĩ về

việc gigrave đoacute anh necircn chuacute tacircm về yếu tố

nầy vagrave bắt đầu ghi nhận noacute lại nơi tacircm

thức Kế đoacute tiếp tục sự chuacute tacircm vagraveo

bụng khi trồi lecircn xẹp xuống Khi rời

khỏi giường cần chuacute tacircm vagraveo mọi chi

tiết hoạt động của thacircn thể Mỗi một

chuyển động của tay chacircn vagrave mocircng

cần được thực hagravenh với chiacutenh niệm

Anh đang nghĩ về giờ giấc của ngagravey

hocircm nay khi anh thức dậy Nếu đuacuteng

như vậy thigrave anh hatildey ghi nhớ điều nầy

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

44

Anh coacute yacute định rời khỏi giường Nếu

đuacuteng vậy thigrave hatildey ghi nhớ yacute định nầy

Nếu anh sửa soạn tư thế để đứng lecircn

hatildey sửa soạn Vagrave anh từ từ đứng dậy

Nếu như anh muốn ngồi thecircm một thời

gian thigrave hatildey quay về quan saacutet sự

chuyển động của bụng

Hatildey rửa mặt hoặc tắm một caacutech tỉnh

thức trong chiacutenh niệm của mỗi sự

chuyển động thiacute dụ nhigraven thấy vươn

vai cầm nắm cảm thấy lạnh chagrave xaacutet

Những hagravenh động như mặc quần aacuteo

lagravem giường mở vagrave đoacuteng cửa lớn cửa

sổ cầm vật nầy vật kia luocircn ghi nhớ

mọi chi tiết của những hagravenh động nầy

một caacutech liecircn tục

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

45

Anh cũng cần phải suy ngẫm về mọi

chi tiết trong việc ăn uống

Khi anh nhigraven thức ăn nhigraven vagrave ghi

nhận caacutei thấy nầy

Khi anh sắp xếp thức ăn vagraveo dĩa hatildey

sắp xếp

Nếu anh đưa thức ăn lecircn miệng thigrave cứ

đưa lecircn

Nếu anh cuacutei xuống thigrave cứ cuacutei xuống

Khi thức ăn chạm đến miệng hatildey để

noacute chạm vagraveo

Khi để thức ăn vagraveo miệng hatildey ghi

nhận việc nầy

Khi ngậm miệng lại thigrave hatildey ngậm

miệng

Khi ruacutet tay về thigrave ghi nhận ruacutet tay về

Nếu tay đụng caacutei dĩa thigrave hatildey để noacute

đụng

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

46

Khi ngồi thẳng lại thigrave ghi nhớ việc

nầy

Khi nhai thigrave cứ nhai

Nếu anh coacute chiacutenh niệm về hương vị

hatildey ghi nhận điều nầy

Khi nuốt thức ăn thigrave cứ nuốt thức ăn

Trong khi nuốt thức ăn nếu thức ăn

chạm vagraveo cổ họng hatildey ghi nhớ

Hatildey suy ngẫm theo caacutech nầy mỗi lần

anh ăn cho đến khi xong bữa Trong

buổi đầu thực tập coacute thể anh sẽ quecircn

vagravei điều Khocircng quan trọng đacircu Đừng

nản lograveng Nếu anh thực tập miecircn mật

thigrave dần dagrave anh sẽ iacutet quecircn hơn Khi sự

thực tập của anh tới mức cao anh sẽ coacute

khả năng nhận thấy nhiều chi tiết hơn

những gigrave đatilde kể ở trecircn

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

47

Tiến bộ về sự suy ngẫm

Sau khi thực tập trong vograveng một ngagravey

một đecircm anh coacute thể nhận thấy thiền

tập của anh đatilde tiến bộ rất nhiều Anh

coacute khả năng keacuteo dagravei bagravei thực tập căn

bản về việc quan saacutet những chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh nhận

thấy thocircng thường hay coacute một khoảng

trống giữa những chuyển động trồi lecircn

vagrave xẹp xuống Nếu anh đang ngồi hatildey

điền vagraveo khoảng trống nầy một ghi

chuacute về kiểu ngồi trồi lecircn - ragraveo chắn -

ngồi Khi anh ghi chuacute về kiểu ngồi

hatildey nhớ giữ thẳng lưng Khi anh nằm

xuống hatildey tiếp tục với chiacutenh niệm

như sau trồi lecircn xẹp xuống nằm

Nếu anh thấy việc nầy dễ dagraveng hatildey

tiếp tục ghi chuacute mọi việc trong ba

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

48

phần Nếu anh nhận thấy coacute sự tạm

ngưng xuất hiện vagraveo phần cuối của

chuyển động trồi lecircn cũng như xẹp

xuống thiacute dụ khi anh cảm thấy khocircng

cograven dễ dagraveng để ghi nhớ ba hoặc bốn

đối tượng trong một lần Hatildey tiếp tục

caacutech nầy trồi lecircn ngồi xẹp xuống

ngồi Hoặc khi nằm trồi lecircn nằm

xẹp xuống nằm Sau đoacute hatildey quay lại

tiến trigravenh đầu tiecircn của việc ghi chuacute chỉ

ghi chuacute ra hai phần trồi lecircn vagrave xẹp

xuống

Trong thực tập hagraveng ngagravey khi suy

ngẫm về những chuyển động của thacircn

thể anh khocircng cần phải để yacute đến

những đối tượng của caacutei thấy vagrave caacutei

nghe Quan trọng lagrave anh coacute thể giữ sự

chuacute tacircm vagraveo những chuyển động lecircn

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

49

xuống của bụng với mục điacutech nhận

diện rotilde về caacutei thấy cugraveng đối tượng của

noacute Tuy vậy anh coacute thể coacute yacute định chỉ

chăm chuacute vagraveo một đối tượng đồng

thời cũng necircn ghi nhận nơi tacircm thức

hai hoặc ba lần sự nhigraven thấy Kế đoacute

quay về quan saacutet những chuyển động

của bụng

Thiacute dụ coacute vagravei người chợt xuất hiện

trong tầm nhigraven của anh Hatildey ghi nhận

về caacutei thấy nầy hai hoặc ba lần vagrave rồi

đưa sự chuacute tacircm về với những chuyển

động lecircn xuống của bụng Nếu như

anh nghe coacute tiếng noacutei thigrave sao Anh coacute

lắng nghe tiếng noacutei ấy Nếu coacute hatildey

ghi chuacute về caacutei nghe nầy sau khi nghe

xong hatildey quay về với sự chuyển động

lecircn xuống Nhưng nếu anh nghe

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

50

những tiếng động lớn giống như tiếng

choacute sủa noacutei năng la lối lớn tiếng Nếu

vậy hatildey tức khắc ghi chuacute hai hoặc ba

lần việc nghe thấy nầy rồi quay lại

với sự thực tập căn bản (chuyển động

của bụng) Nếu anh quecircn ghi chuacute vagrave

bỏ qua những tiếng động đặc biệt nầy

khi chuacuteng xuất hiện anh coacute thể rơi

vagraveo việc suy nghĩ về những tiếng động

nầy magrave khocircng hay rằng anh phải tiếp

tục quan saacutet miecircn mật những chuyển

động lecircn xuống của bụng coacute thể ngay

luacutec nầy sự việc rất rotilde ragraveng vagrave dễ nhận

thấy Ngay khi chiacutenh niệm bị yếu đi

thigrave những cảm xuacutec mạnh mẽ của tacircm

thức ocirc nhiễm sẽ coacute dịp sinh socirci vagrave nảy

nở Nếu như những suy nghĩ như vậy

xuất hiện hatildey ghi nhớ về suy nghĩ

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

51

nầy hai hoặc ba lần rồi quay về chuacute

tacircm ở sự chuyển động lecircn xuống của

bụng Nếu như anh quecircn ghi chuacute

những chuyển động của thacircn chacircn

hoặc tay vậy thigrave hatildey ghi chuacute rằng anh

đatilde quecircn vagrave rồi quay về với sự chuyển

động của bụng Luacutec nầy anh coacute thể

cảm nhận hơi thở chậm dần hoặc

những chuyển động lecircn xuống rất khoacute

nhận diện Khi việc nầy xảy ra vagrave nếu

như anh đang ngồi chỉ cần đưa sự chuacute

tacircm về tư thế ngồi sự xuacutec chạm hoặc

nếu như anh đang nằm ghi chuacute về tư

thế nằm vagrave sự xuacutec chạm Khi đang suy

ngẫm về sự xuacutec chạm tacircm thức của

anh khocircng necircn dừng lại ở phần nagraveo

của thacircn magrave phải để sự chuacute tacircm lần

lượt hiện diện ở những phần khaacutec

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

52

nhau của thacircn Coacute tất cả bảy phần về

xuacutec chạm vagrave iacutet nhất coacute saacuteu hoặc bảy

phần cần được suy ngẫm 4

Thực tập căn bản IV

Cho tới thời điểm nầy anh đatilde kiecircn trigrave

thực tập một thời gian rồi Anh bắt đầu

cảm thấy lười biếng vagrave nghĩ rằng anh

đatilde khocircng tiến triển chuacutet nagraveo Đừng

necircn chaacuten nản Chỉ cần ghi nhớ sự lười

biếng Trước khi anh coacute đủ nghị lực về

sự chuacute tacircm vagrave coacute sự hiểu biết saacuteng

suốt anh coacute thể nghi ngờ về sự chiacutenh

xaacutec hoặc hữu dụng của phương thức

nầy Trong trường hợp nầy hatildey quay

về sự suy ngẫm của yacute nghĩ nghi ngờ

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

53

Anh mong mỏi hoặc ước mong những

kết quả tốt Nếu đuacuteng vậy hatildey ghi

nhớ yacute nghĩ về sự việc nầy trong luacutec

thiền ghi nhớ mong mỏi hoặc ước

muốn

Cho đến luacutec nầy anh coacute thử nhớ lại

caacutech thức đatilde sử dụng trong luacutec thực

tập hay khocircng Coacute Như vậy anh hatildey

suy ngẫm về những gigrave đatilde được ghi

nhớ Coacute những luacutec nagraveo anh xem xeacutet

đối tượng của thiền định để định nghĩa

việc ấy từ thacircn hay tacircm Nếu vậy hatildey

chuacute yacute vagraveo sự quaacuten xeacutet Anh coacute hối hận

lagrave khocircng coacute tiến triển nagraveo về thực tập

của anh Nếu vậy hatildey chuacute yacute về cảm

giaacutec hối hận Ngược lại anh coacute cảm

thấy sung sướng khi thực tập của anh

tiến triển Nếu đuacuteng vậy hatildey suy

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

54

ngẫm về cảm giaacutec sung sướng ấy Đacircy

lagrave caacutech anh ghi nhớ bằng tacircm thức về

mỗi vật hoặc mỗi yacute nghĩ mỗi hagravenh

động khi noacute xảy ra vagrave nếu khocircng coacute

những yacute tưởng xen kẽ hay nhận xeacutet

nagraveo để ghi nhớ anh hatildey chuacute tacircm vagraveo

chuyển động lecircn xuống của bụng

Trong khoaacute thực tập thiền gay go thời

gian thực tập bắt đầu ngay từ luacutec anh

thức dậy cho đến phuacutet cuối cugraveng trước

khi anh ngủ Khocircng thể thư giatilden được

Đến luacutec anh tiến triển đến một giai

đoạn anh sẽ khocircng cograven buồn ngủ khi

ngồi thiền trong một thời gian lacircu

Ngược lại anh coacute khả năng ngồi thiền

liecircn tục cả ngagravey

Toacutem Lược

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

55

Trong phần dagraven bagravei ngắn gọn đatilde nhấn

mạnh rằng anh coacute thể quan saacutet vagrave suy

ngẫm về mỗi việc xảy ra nơi yacute thức

dugrave tốt hoặc xấu mỗi một chuyển

động của cơ thể lớn hay nhỏ mỗi

cảm xuacutec (về thacircn hay tacircm) hagravei lograveng

hay bất matilden vhellipvhellip Nếu trong luacutec

thực tập đocirci luacutec chẳng coacute gigrave đặc biệt

để suy ngẫm ghi nhớ hatildey hoagraven toagraven

chuacute tacircm vagraveo chuyển động của bụng

Khi anh phải chuacute tacircm về bất cứ hagravenh

động cần thiết nagraveo như đi trong chiacutenh

niệm mỗi bước cần được ghi nhớ

ngắn gọn lagrave đi đi hoặc traacutei phải

Nhưng nếu khi anh đang tập thể dục

thigrave suy ngẫm về mỗi bước trong ba

phần lecircn trước xuống Thiền sinh

nagraveo hết lograveng thực tập ngagravey đecircm sẽ đạt

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

56

đến giai đoạn đầu trong bốn giai đoạn

về sự hiểu biết sacircu sắc (sự hiểu biết

xuất hiện vagrave rồi biến mất)5 vagrave sẽ tiếp

tục tiến triển ở những giai đoạn cao

hơn của thiền định (vipassanā-

bhavana)

Chuacute thiacutech

1 The eight Uposatha precepts are

abstention from 1) killing 2) stealing

3) all sexual activity 4) lying 5)

intoxicants 6) taking food after twelve

noon 7) dancing singing music

shows (attendance and performance)

the use of perfumes ornaments etc

and 8) using luxurious beds

2 There are four noble individuals

(ariya-puggala) They are those who

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

57

have obtained a state of sanctity

a) The stream-winner (sotāpanna) is

one who has become free from the

first three of the ten fetters which bind

him to the sensuous sphere namely

personality belief sceptical doubt and

attachment to mere rites and rituals

b) The Once-returner (sakadāgāmi)

has weakened the fourth and fifth of

the ten fetters - sensuous craving and

ill-will

c) The Non-returner (anāgāmi)

becomes fully free from the above-

mentioned five lower fetters and is no

longer reborn in the sensuous sphere

before reaching nibbāna

d) Through the path of Holiness

(Arahatta) one further becomes free of

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

58

the last five fetters craving for fine

material existence (in celestial

worlds) craving for immaterial

(purely mental) existence conceit

restlessness and ignorance

3 The thirty-two parts of the body as

used in body contemplation are haed-

hair body-hair nails teeth skin

nails teeth skin flesh sinews bones

marrow kidney heart liver

diaphragm spleen lungs intensities

mesentery stomach excrement bile

phlegm pus blood sweat lymph

tears serum saliva nasal mucus

synovial fluid urine and brain

4 Some of these points where the

touch sensations may be observed are

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)

59

where thigh and knee touch or where

the hands are placed together or

finger to finger thumb to thumb

closing of the eyelids tongue inside

the mouth lips touching when the

mouth is closed

5 Taruna-udayabbaya-ntildeāna mdash On the

degrees of insight knowledge see The

Progress of Insight by the Venerable

Mahāsi Sayādaw (Published by The

Forest Heritage Kandy Sri Lanka)