TiNH uY cA MAUBAN TUYEN GIAO

DANG CONG SANVIET NAM. .

* Ca Mau, ngay 29 thang 6 nam 2020S61151-CV/BTGTU

V/v gui D€ cuong tuyen truyen kY niem 110nam Ngay sinh d6ng chi Nguyin Hiiu Th9

Kinh gid: - Uy ban Mat tran T6 quoc Viet Nam tinh Ca Mau,- Cac T6 chirc chinh tri - xa hoi c~p tinh,- Ban Tuyen giao (Tuyen huan) cac huyen uy,thanh uy, dang uy true thuoc Tinh uy,

- Cac co quan bao chi tinh,- Cong thong tin dien tir tinh,- Cac dong chi bao cao vien c~p tinh.

Ngay 11 thang 6 nam 2020, Ban Tuyen giao Trung uong ban hanh Huangd~n s6 137-HD/BTGTW vS viec tuyen truyen ky niem 110 nam Ngay sinh d6ngchi Nguyen Huu ThQ (10/7/1910-10/7/2020).

DS tuyen truyen, ph6 biSn rong rai trong can bQ, dang vien va Nhan dantren dia ban tinh, Ban Tuyen giao Tinh uy sao giri DS cuong tuyen truyen kyniem 110 nam Ngay sinh d6ng chi NguySn Huu ThQ, quySn Chu tich nuac CQng

, hoa xa hQi chu nghla Vi~t Nam, Chu tich Qu6c hQi nuac CQng hoa xa hQi chunghla Vi~t Nam (10/7/1910-10/7/2020) do Ban Tuyen giao Trung uang bi~nso~m. DS nghi cac d6ng chi quan tam va co hinh thuc t6 chuc triSn khai, tuyentruySn phil hQ'pvai tinh hinh th\fc tS cua dia phuang, ca quan, dan vi.

Dai Phat thanh - TruySn hinh tinh phat va tiSp song phim tai li~u vS d6ngchi NguySn Hfru ThQ do Dai TruySn hinh Vi~t Nam phat song.

Tran trQng!

Nai nhan:- Nhu kinh gui (VIC),- LUll Ph6ng Thong tin - T6ng hgp.

Ph~m Vi~t Phong

, ,"

--- - --~ ------ - --DE~CtrONGTUYENT-RUYEN-KY NI~M 110NAMNGAY SINHDONGCHi NGUYENmru THQ,

QUYENCHU TICH xrroc CONGHOAXAHOI CHUNGHiA VI~T NAM,CHV TICH ouoc HOI xtroc CONGHOA xA HOI CHU NGHiA VI~T NAM

(10/7/1910-10/7/2020)

I. TOM TAT TUtU sir - QuA TRiNH HO~T DONG CACH M~GCVA DONG CHi NGUYENmrn THQ.

Dong chi Nguyen Hfiu Th9 (Bi danh Ba Nghia), sinh ngay 10/7/1910 trongmot gia dinh cong chirc tai Long Phu, t6ng Long Hung H~, phu Trung Quan, tinhCho Lon cii, nay thuoc huyen B@nLire, tinh Long An.

Nam 1921, moi 11 tudi, NguySn Hfru Th9 sang du h9C tai tnrong Trung h9CMignet, mien Tay Nam mroc Phap,

Voi thanh tich h9C t~p r~t xuat s~c, nam 1928, Nguyen Hfru Th9 duccTruong Dai h9C Luat khoa va Van khoa Aixen - Provence nhan vao h9C tai khoaLuat cua tnrong va da:t6t nghiep cu nhan luat Ioai xuat s~c thang 9/1932.

Nam 1933, Nguyen Hfru Th9 tro vS mroc, lam viec tai van phong cua motluat sir nguoi Phap. Sau 5 nam t~p S\I, nam 1939 Nguyen Hfru Th9 d6 ky sat hachcua Luat sir Doan va tro thanh lu~t su th\Ic th\1, rna van phang lu~t t~i My Tho,Vlnh Long, C§.nTha r6i Sai Gan - Chg Lan, ti€ng tam cua vi lu~t su tre tai nang,Iuon benh V\ICIe phai da: Ian ra kh~p Nam Ky l\1ctinh.

Nam 1941-1945, NguySn Huu Th9 tham gia ho~t d9ng yeu nuac cua T6chuc Thanh nien TiSn phong, duai danh nghla cua t6 chuc Huang d~o sinh. Cachm~ng thang Tam nam 1945 bung n6, ong la m9t trong cac tri thuc ung h9 chinhqUYSneua Chu tich H6 Chi Minh.

Nam 1946, chinh quySn th\Ic dan Phap b6 nhi~m ong lam Chanh an Taa andan s\r tinh VInh Long. Tuy lam vi~c cho chinh quySn th\Ic dan nhung ong vfin gifrm6Hien l~c va bi m~t tham gia cac ho~t d9ng yeu nuac cua giai tri thuc.

Nam 19A7, NguySn Hfru Th9 xin tir chuc Chanh an taa an dan S\Itinh VInhLong, rna van phang lu~t su rieng t~i Sai Gan va dugc t6 chuc phan cong ho~td9ng trong Ban Tri v~n thu9C Thanh uy Sai Gan - Chg Lan do Lu~t su HoangQu6c Tan tr\Ic tiSp ph\! trach. Ho~t d9ng bi m~t a Sai Gan duai S\I chi d~o tr\Ic ti€pcua Ban Tri v~n Thanh uy nhung ong vfin gifr lien l~c thuemg xuyen v6i Uy banHanh chinh khang chi€n Nam B9.

Ngay 16/10/1949, NguySn Hfru Th9 dugc k€t n~p vao Dang C9ng san DongDuang, ho~t d9ng trong phong trao tri thuc va bi Phap b~t thang 6 nam 1950, bigiam aLai Chau va San Tay thang 11 nam 1952. Sau khi dugc tra t\I do ong thamgia phong trao d~u tranh hgp phap, dai haa binh a Sai Gan - Chg Lan, la Ph6 chutich Phong trao bao v~ haa binh.

Nam 1954, d6ng chi NguySn Hfru Th9 bi chinh quySn Ngo Dinh Di~m b~tva giam t~i Phu Yen. Khi M~t tr~n Dan t9c giai ph6ng miSn Nam Vi~t Nam thanhl~p ngay 2011211960, d6ng chi dang bi quan thuc t~i Phu Yen. Sau CU9Cgiai tho8.1

2

thanh cong vao cuoi thang 11 nam 1961, dong chi v@d@nb~c Tay Ninh. Thang 2, ,I

nam 1962 Dai h9i M~t tran Dan toe giai phong mien Nam Vi~t Nam Ian thir nhatduoc t6 chuc va d6ng chi diroc b~u lam Chu tich,

Thang 3 nam 1964, Dai h9i Mat tr?n Dan t9c giai phong mien Nam Vi~t Naml~n thir hai da b~u d6ng chi lam Chu tich -Oyban Trung uong Mat tran, D@nthang 6-1969, d6ng chi duoc cir lam Chu tich H9i d6ng c6 v§.n Chinh phu each mang lamthai Cong hoa mien Nam Viet Nam.

Sau khi thong nhat d§.tmroc, d6ng chi Nguyen Hfru ThQ duoc nhan dan b~ulam dai biSu Quoc hQi cac khoa VI, VII, VIII va diroc Quoc hQi tin nhiem b~u lamPho Chu tich mroc Cong hoa xa hQi chu nghla Vi~t Nam (thang 6-1976), Quy@nChu tich'nuac CQng hoa xa h9i chu nghIa Vi~t Nam (thang 4-1980), Chu tich Qu6chQi va Pho Chu tich HQi d6ng Nha nuac nuac C9ng hoa xa hQi chu nghla Vi~tNam (thang 7-1981). T~i D~i hQi th6ng nh§.t cac t6 chuc M~t tr~n (hQptirngay 3111.d@nngay 4/211977), d6ng chi dugc b~u lam -Oyvien Doan Chu tich -Oyban Trunguang M~t tr~n T6 qu6c -Vf~t'Nam. DSn D~i hQi d~i bi@utoan qu6c l~n thu III l\1~ttr~n T6 qu6c Vi~t Nam thang 11-1988, d6ng chi dugc b~u lam Chu rich Doan Chutich -Oyban Trung uang M~t tr~n T6 qu6c Vi~t Nam. Thang 8-1994, D~i h9i d~ibiSu toan qu6c l~n thu IV M~t tr~n T6 qu6c Vi~t Nam da suy ton d6ng chi lam Chutjch danh d1,1'cua M~t tr~n T6 qu6c Vi~t Nam.

II. CONG IIJEN CVA DONG cHi NGUYEN HihJ THO DOl VOl SU. .NGIIIlj:P CACH M4NG CVADANG vA DAT NU'OC

1.Dang chi Nglly~n Hii'll ThQ - Til' nha tri thrrc yell nU'<Yctn)' thanh nhacach m~ng kien cU'(rng

NguySn Hfru ThQ la nguai co tinh th~n yeu nuac, g~n bo trung thanh vai 8l,Inghi~p d§.u tranh giai phong dan tQc. Ti@pthu truy@nth6ng yeu nuac qu~t cuangcua dan tQc, d~c bi~t la nhUng d.m guang kien trung, sang ngai cua cac SI phu yeunuac ch6ng Phap illm:ra sau thS kY XIX a Nam BQ, nhu Truang Binh, NguySnDinh ChiSu, NguySn Trung Trl,Ic, Thu Khoa Huan ... NguySn Hfru ThQ da noiguang h9 tham gia d§.u tranh cho dan tQc. Ong t1,1'nguy~n di theo con duang doChu tjch H6 Chi Minh va Dang CQng san Vi~t Nam lanh d~o va tra thanh mQttrong nhfrng tri thuc Ian cua thai d~i.

Han muai nam s6ng tren d§.tPhap~ nam 1933, khi NguySn Huu ThQ tra vSnuac, t~p sl,It~i Van phong lu~t su Duycanay cung la thai diSm phong trao Xa ViStNgh~ - TInh ch6ng th1,1'cdan Phap do Dang CQng san Vi~t Nam lanh d~o bi khungb6 tr~ng, nhi@uchiSn sI yeu nuac bi b~t ba, bi gi@th~i va til day. Bugc tr1,1'cti@pchUng ki@nnhiSu phien toa d~i hinh a Sai Gon, vai cac ban tuyen an vo cling tanb~o, ang d~n d~n nh~ th§.y sach va va lu~t phap cua chinh quySn th1,1'cdan chi latro h@mi dan, th1,1'cch§.tnhUng ten chanh an t~i cac phien toa chinh la nhUng tendao phu rna ph~m nhan la nhfmg luang dan va tQi va nhfrng nguai yeu nuac.

CUQckhai nghIa Nam Ky da co tac dQngm~nh me d@ntinh cam va ly tri cuanguai lu~t su tre. Nhung phi en toa do th1,1'cdan Phap dlJllg len dS bUQctQi cac

3

chi@nsi khoi nghia Nam Ky da giup ong cam nhan ducc ly nrong va long yeunuoc dung cam cua nhtmg nguoi cong san, thay r6 ban ch~t den t6i, tan bao cuachinh quyen thuc dan a thuoc dia,

Cach rnang Thang Tam 1945 da thirc S\1'rna ra cho Nguyen Hfru Th9 conduong di thea dS d~u tranh giai ph6ng dan toe. Phong trao each mang giai ph6ngdan toe duoi S\1'lanh dao cua Dang, uy tin, anh huang to Ian cua Chu tich H6 ChiMinh chinh la ch~t xuc tac da khoi day, d~n d~t nhfmg tri thirc yeu mroc nhuNguyen Hiru Th9 dSn voi each rnang,

C6 thS n6i rang, til khi v€ nuoc (nam 1933), dSn khi roi Vinh Long len SaiGon (nam 1947), b~t d~u tham gia each mang la qua trinh di til yeu nuoc dSn heatdong cUu nuac cua NguySn Hfru Th9. S\1'chuYSnbi@ntil nh~n thuc dSn hanh dQngcua nguai tri thuc - Lu~t su NguySn Hfru Th9 - c6 tac dQng m~nh me cua cUQcd~utranh anh dung cua nhan dan Vi~t Nam vi W do, dQc l~p dan tQc.

2. D6ng chi Nguy~n Hii'll ThQ - nguCri dang vien cQng san kien dinh, nhaHinh d~o co uy tin l&n.

Tra thanh m9t tri thuc cach m~ng, NguySn Hfru Th9 tich cvc ho~t dQngkhang chiSn a Sai Gon bi t~Iil chiSm "bfug nhung hinh thuc thich hqp". Ong clingd6ng chi, d6ng dQi - nhfrng nguai ho~t dQng hqp phap, nhfrng can bQ lanh d~o bim~t, nhfrng chiSn SIbi gi~c b~t giam c~m, xu an - va nhan dan yeu nuac Sai Gon -ChQ'Lan d~u tranh vai ke thli tren nhi€u tr~n dia, a cac lInh VlJCkhac nhau. CUQcchiSn d~u am th~m, khong tiSng sung nhung vo cling nguy hiSm, doi hoi sv tinhtao, thong minh va sang su6t.

Trang vi~c bao chua cho cac chiSn s1yeu nuac, cach m~ng hay nhfrng d6ngbao bi rai VaGtay dich bi dua ra xet xu, d6ng chi NguySn Hfru Th9 khong chi thShi~n t~m long yeu mSn, kinh tr9ng rna can biSu lQ tinh th~n yeu nuac, chiSn d~uch6ng ke thli. Ong da d\1'aVaGlu~t phap cua dich dS t6 cao tQi ac cua chung.

Ngoai nhi~rri V\l cua mQt lu~t su yeu nuac cach m~ng, NguySn Hfru Th9 cantiSn hanh cUQcd~u tranh yeu nuac trong nhiSu ho~t dQng khac, nhu v~n dQng cactri thuc Sai Gon ra ban "Tuyen ngon doi Chinh phu Phap ch~m dill chi@ntranhxam lugc, dam phan vai chinh phu khang chiSn dS l~p l~i hoa hinh tren ca sa congnh~n d9Cl~p, t\1'do cho Vi~t Nam".

Tra thanh nguai cQng san, tinh th~n yeu Iluac, y chi d~u tranh cua NguySnHfru Th9 cang tang len. Trong nhung nam 1949-1950, CU9Cd~u tranh yeu nuac,ch6ng thvc dan Phap cua nhan dan cac vling bi t?m chiSm, d~c bi~t a Sai Gon -ChQ'Lan len cao. NguySn Hfru Th9 hoa nh~p VaGcUQCd&utranh nay kh6ng chi lam9t thanh vien tich C\1'Crna can vai ill ca.ch mQt dang vien cQng san ho~t dQng bim~t, c6 trach nhi~m lanh d~o phong trao.

Chi m~y thang sau khi dUQ'ckSt n~p VaGDang CQng san Dong Duang,NguySn Hfru Th9 da phat huy vai tro cua m9t dang vien cQng sim ho~t dQng bim~t, trang phong trao d~u tranh cua nhan dan Sai Gon - ChQ' Ian rna dinh cao laCU9cbiSu tinh nhan dam tang cua h9C sinh Tr~ Van dn, ngmli phan d6i thvc danPhap va ng\lY quYSnBao D~i dan ap da man, giSt h~i nhiSu h9C sinh. Duai sv lanh

4

dao cua d6ng chi Nguyen Hfru ThQ, phong trao d§.utranh yeu nuoc cua nhan danSai Gon - ChQ'Ian dll n6 ra manh me. Nham co I~p ong voi phong trao each mang,thu tieu y chi cua ong, thuc dan Phap va nguy quyen Sai Gon dll day ai NguyenHfru ThQ ra vung Tay B~c, nhung khi tro vS Sai Gon ong lai tiSp tuc d§.u tranhcong khai - bao chua cho cac chien S1 khang chien bi b~t, tham gia phong trao hoabinh (nam 1954).

Trong nhtmg nam d§.u tranh cho hoa binh, bi b~t giam a Sai Gon (nam1954), bi dira ra an tri a Hai Phong (1955), Phil Yen (1955-1961), Nguyen HiruThQ dil trai qua nhtmg nam thang gian kho, nhung ong dil thS hien khi tiSt kiencuong cua mot dang vien cong san. Sau khi duoc ciru thoat, NguySn Hfru ThQ tra

....vS vling giai phong va tra thanh nguai lllnh d?-oM~t tr~n Dan tQc giai phong miSnNam Vi~t Nam. Til day, ang dil trgc tiSp lllnh d~o nhan dan chiSn d§.uvai ke thu.Chi khi cach m~g, sg thang minh tai gioi, phAm ch§.t d~o duc cach m~ng la nhant6 quan trQng t~o nen mQt NguySn Hfru ThQ b§.t khu§.t kien cucrng, giuang caongQflcCid§.utrarth giiti phong miSn Nam, th6ng nh§.tT6 qu6c.

ChiSn th~ng mua xuan nam 1975 rna. dinh cao la chiSn dich H6 Chi Minhlich su dil giai phong hOEmtoan miSn Nam, th6ng nh§.t d§.tnuac. Sau chiSn th~ng30/411975, nhung hy sinh m§.t mat cua d6ng bao, d6ng chi dil thai thuc NguySnHfru ThQ trong cang cUQcxay d\Iilg cUQcs6ng mai, chS dQmai tren d§.tnuac Vi~tNam. Vai cuang vi la Chu tich Doan Chu tich Uy ban Trung uang M~t tr~n DantQc giai phong miSn Nam Vi~t Nam, Chu tich HQi d6ng c6 v§.n Chinh phu cachm~ng lam thai CQng haa miSn Nam Vi~t Nam, d6ng chi NguySn Hfru ThQ nh~nthuc r5 trach nhi~m cua minh truac nhan dan, truac T6 qu6c vS nhung cang vi~c.dn th\xc hi~n as tiSn tai th6ng nh~t d§.tnuac.

Ngay 25/411976, cUQcT6ng tuySn Cll biu Qu6c hQi nuac Vi~t Nam th6ngnhat chxQ'ctiSn hanh trong toan qu6e. Dang chi NguySn Hfru ThQ duQ'c giai thi~uling cu a Sai Gan va dil trung cu d~i biSu Qu6c hQi nuac Vi~t Nam th6ng nh§.tvai"'s6 phiSu r§.t cao. T~i ky hQP thu nh§.t cua Qu6c hQi nuac Vi~t Nam, d6ng chiNguySn Hfru ThQ dil dQc ban tham lu~n quan trQng vai chu dS: "Xay d\Iilg chunghla xil hQi; xay dgng mQt nuac Vi~t Nam giau m~nh' va h~nh phuc la tiSng gQidQngvien, doan kSt ch~t che han bao gia hSt". MQt lin nua, ang kh§.ngdiM Qu6c hQimai dUQ'cbiu la kSt qua cua y chi va nguy~n vQng cua toan dan Vi~t Nam, do hi dQcl~p dan tQc,th6ng nh§.tT6 qu6c va di len chu ngbIa xil hQi.

Ngay 2/7/1976, Qu6c hQi dil quySt dinh nhUng cang vi~c r~t tr~lllg d~i: d~tten Euac ta la nuac CQng haa xil hQi chu nghla Vi~t Nam, Ha NQi 18. thu do vaThanh ph6 Sai Gan duQ'c chinh thuc mang ten Thanh ph6 H6 Chi Minh. Ky hQPcling O:ilquySt dinh Qu6c hQi nuac CQng hoa xil hQi chu nghla Vi~t Nam do T6ngtuySn cu ngay 25/411975 biu ra laoQu6c hQikhoa VI. T~i ky hQp thu nh§.tQu6c hQikhoa VI, d6ng chi NguySn Hfru ThQ duQ'cbiu lam Pho Chu tich nuac CQng hoa xilhQi chu nghla Vi~t Nam. V6i cuang vi Pho Chu tich nuac, d6ng chi duQ'c cu ph\ltrach cac v§.ndS vS d6i ngo~i va dil co nhiSu dong gop VaGcang tac ngo~i giao cuaDang, Nha nuac.

5

MQt trong nhirng dong g6p quan trong cua d6ng chi Nguyen Hfru Th9 Ia engdff cling Chu tich Uy ban Thuong vu Quoc hQi Truong Chinh t6 chirc xay dung duthao HiSn phap sua d6i. Voi uy tin va kiSn tlnrc lu~t h9C uyen bac cua minh, d6ngchi aff cling voi Uy ban Phap lu~t cua Quoc hQi t~p hQ'Pducc cac luat gia c6 danhtieng tham gia soan thao ban HiSn phap sua d6i. Dong chi Nguyen Hfru Th9 aff c6nhtrng y kien dt thiet thuc trong cac cuoc h9P cua Ban du thao HiSn phap, g6pphan vao su hinh thanh ban HiSn phap moi trinh Quoc hoi vao nam 1980.

Ngay 5/411980, d6ng chi Nguyen Hfru Th9 duoc Quoc hoi cir lam QuyenChu tich mroc Cong hoa xff hoi chu nghia Vi~t Nam. Cling t~i ky h9P nay, cac d~ibieu Qu6c hQi aff thao lu~n va thong qua ban HiSn phap maio Tren cuang vi Quy@nChu tich nuac, d6ng chi NguySn Hfru Th9 dffky l~nh Cong b6 ban HiSn phap nam1980. HiSn phap nam 1980 dff the chS h6a dUOng l6i cach m~ng xff hQi chu nghiacua Dang va Nha nuac Vi~t Nam, kh~ng dinh r6 nhUng quy@nh~n va nghia V\l cuacong dan Vi~t Nam trong giai do~n cach m~ng maio

3. Ho~t dQng eua d6ng chi Nguy~n Hfru ThQ gop ph~n xay d\l'ng NhilnU'O'cphap quy~n xii hQi ehu nghia

Tren cuang vi Ph6 Chu tich HQi d6ng Nha nuac Vi~t Nam (1981-1987)d6ng thai tren cuang vi la Chu tich Doan Chu tich Uy ban Trung uang M~t tr~n T6qu6c Vi~t Nam (1989-1994), cho tai nhUng nam cu6i aai, vai kiSn thuc lu~t h9Cuyen bac, vai tinh th~n trach nhi~m cao d6i vai T6 qu6c va nhan dan, d6ng chiNguySn Hfru Th9 dff ho~t dQng khong m~t moi; dff hoan thanh xuat s~c nhi~m V\lrna Dang va nhan dan giao ph6 va c6 nhung d6ng g6p to Ian van vi~c xay dlJDgNha nuac phap quySn xff hQi chu nghia Vi~t Nam .

.La Chu tich Qu6c hQi, di@ud6ng chi NguySn Hfru Th9 10 l~ng truac tien lalam sao cho nhan dan "duQ'c an no, m~c am, duQ'Ch9c hanh" nhu lai Chu tich H6Chi Minh aff can d~n. D6ng chi dff nh~n th~y r6 mQt thvc tS la nhan dan ta vua rakhoi cUQcchiSn tranh lau dai va gian kh6, l~i vUa bUQcphai duang d&uvai haicuQ.cchiSn tranh a bien giai cua T6 qu6c va v~n dang dUng truac nhUng nguy ca,thach thuc mai; trong khi t~t ca cac linh V\ICsan xu~t cong nghi~p, nong nghi~pdSu giam slit, l~m phM gia tang, dai s6ng cua nhan dan g~p nhiSu kh6 khan. Truactinh hinh d6, d6ng chi dff trvc tiSp di thvc tS khao sat a ca sa va nh~n thay r~ng cungcach diSu hanh, quan ly trl tr~, ca chS lam vi~c quan lieu, bao thu keo dai, ch~mduQ'ccai tiSn, d6i mai cling la mQt trong nhfrng nguyen nhan gay nen kh6 khan v@kinh tS - xff hQi cua d~t nuac cling nhu anh huang dSn dai s6ng cua nhan dan. Ongdff c6 nhfrng quan diSm, nhUng dS xuat quan tr9ng vS quan ly kinh tS - xffhQi, quan1Y dat nuac b~ng phap lu~t.

Tren cuang vi Chu tich Qu6c hQi, d6ng chi NguySn Hfru Th9 d~c bi~t quantam dSn van d@d6i mai ho~t dQng cua Qu6c hQi. DiSu lam ong suy nghi nhi@unhatla lam thS nao dS Qu6c hQi thvc sv la ca quan l~p phat duy nhat, d6ng thai la caquan giam sat t6i cao d6i vai vi~c quan ly diSu hanh cac m~t ho~t dQng dai s6ng xffhQi cua HQi d6ng BQ twang. D6ng chi Nguy@n Hfru Th9 danh nhiSu thai gian,cong suc vao vi~c chi d~o ho~t dQng cua cac uy ban cua Qu6c hQi, d~c bi~t la Uyban Phap lu~t. D6ng chi cho r~ng Uy ban Phap lu~t phai duQ'c ki~n toan mQt cach

. "...J.;._~ ..;Jji..,.~4~_ ..11:

6

nhanh chong, phai them mot s6 tiSu ban dS soan thao cac bQ luat cftn thiSt chua cohoac khong con phu hop; viec quan 1ydiSu hanh cac linh vue doi song x8:hQibangcac 1u~tla phirong thirc bao dam dan chu cao nh~t.

D6ng chi NguySn Hfru Th9 r~t quan tam dSn v~n dS dan chu, thuc hien danchu va xay dung phap Iuet, Ngay tir nhfrng nam 1980-1981, d6ng chi d8:dS c~p dSnvan dS soan thao va ban hanh BQ lu~t dan sir vi thea d6ng chi day la bQ lu~t Ion,quan trong nhat sau HiSn phap, Voi BQ 1u~t dan su, nhfmg quy dinh dan chu vSquyen 19i va nghia vu cua cong dan se duoc thS chS hoa thea co chS dan chu x8:hoichu nghTa. D6ng chi NguySn Hfru Th9 ban nhiSu dSn vi~c xay dvng nSn dan chuxa hQi chu nghTa. D6ng chi cho r&ngh~ th6ng phap lu~t, cac bQ lu~t cling nhu nSndan chu eua mQt qu&cgia phai dugc xay dvng, phai qua thvc tiSn kiSm nghi~m, sang19C va b6 sung dftn tai ch6 hoan chinh; nSn dan chu cua mQt d~t nuac phai g~n vaithS chS chinh tri, g~ vai quySn 19id~t nuac, d~c diSm rieng cua dan tQc do.

Ly lu~n vS vai tro, nhi~m v\l lanh d~o cua Dang cling luon dugc d6ng chiNguySn Hfru Th9 phan tich, lam ro trong cAcbai viSt cua minh. D6ng chi kh~ngdinh Dang thvc hi~n \rai tro l8:nh d~o Nha nuac cling phai n&m trong khuon kh6HiSn phap va phap lu~t. Quan diSm 1y lu~n vS Dang 1anh d~o rna d6ng chi NguySnHUu Th9 phan tich vua kh~ng dinh tinh dan chu, khoa h9C trong khoa h9C l8:nhd~o, d6ng thai thS hi~n tinh Dang, tinh giai c~p dUng d~n.

La nguai co tri thuc vS lu~t h9C, d6ng chi NguySn Hfru Th9 r~t chu tr9ng tainhilng v~n dS thvc hi~n quySn dan chu cua nhan dan thong qua Qu6c hQi va hQid6ng nhan dan cac c~p. Tren cuang vi Chu tich Qu6c hQi, ong d8:nhin th~y nhfrngy@ukern trong ho~t dQng cua bQ"may nha nuac dS tu do dua ra nhfing v~n dS cotinh chi d~o dS hQ.id6ng Man dan cac c~p, ill c~p tinh dSn c~p x8:phai t~p trung.giai quySt, thvc hi~n nh&mxay d\ffig, t6 chuc dS HQi d6ng nhan dan thvc sv 1a coquan quySn lVe cua nhan dan a c~p co sa, thvc sv la cong cl,llam chu cua nhan danlao dQng.

Ph~n khai, tin tuemg van duemg l6i d6i mai cua f)~i hQi VI cua Dang, d6ngchi NguySn Hfru Th9 cang tran tra vai vi~c d6i mai t6 chuc va ho~t dQng cua Qu6chQi. Trong thai gian chuAn bi cho vi~c bftu cu Qu6c hQi khoa VIII, d6ng chi d8:t~ptrung phan tich nhfing m~t ySUkern, t6n t~i cua Qu6c hQi khoa VII va dua ra mQts6 phuong huang kh~c phl,lc. DS Qu6c hQi thvc sv dam duong vai tro la co quanquYSn 1vc cao nh~t, d6ng chi d8: lam ro quan ni~m dung d~ vS Dang l8:nh d~oQu6c hQi va Nha nuac nhu thS nao, Qu6c hQikhac M~t tr~n nhu thS nao ... Ngay canhilng ho~t dQng cua cac d~i biSu Qu6c hQi, nQi dung va phuong thuc diSu hanhcua mQt ky h9P Qu6c hQi cling dugc d6ng chi quan tam.

Cho dSn nhfrng nam cu6i dai, d6ng chi NguySn Hfru Th9 luon suy nghTvSvi~c thvc hi~n dan chu, xay dvng lu~t phap va vfrn d~t ky V9ng Qu6c hQi nuac nhase thvc sv gifr vai tro co quan quYSn Ivc t6i ca~. Nhfrng c6ng hiSn cua d6ng chiNguySn Hfru Th9 d6i vai lInh Vl,IC xay dvng HiSn phap, phap lu~t, xay dvng Nhanuac cua dan, do dan, vi dan khong chi co gia tri vS m~t ly lu~n, rna con co y nghTathvc tiSn sau s~c va mang tinh thai sv trong b6i canh tinh hinh hi~n nay.

7

--- 4:-D6~g -chiNg~y~~Hfr;-ThQ voi vi~c xfiydv-ng M~t tr~-n-T6q~6c Vi~tNam tang clfrrng kh6i ~~i dean k~t dan tgc

Ngay tir nhtrng nam thang d~u tien tham gia each mang, d6ng chi NguyenHiru Th9 la hien than tieu bieu cho S\1dean kSt cac tang lap nhan dan. Ten tudid6ng chi gi~n liSn voi gioi tri thirc, sinh vien, h9C sinh Nam B9, voi nhfrng CU9Cvan dong lac quyen ciru doi giup d6ng bao, la biSu tuong cho tinh tuong than,tuong ai, Lich sir se can mai ghi nho Luat sir Nguyen Hiru Th9, Truong Doan daibi@utri thirc Sai Gon - Cho L6n gtri Tuyen ngon hoa binh cho Cao uy PhapE.Bolae nam 1947, ten tu6i va hinh anh cua d6ng chi tuong trung cho khoi doankSt gioi tri tlnrc yeu nu6c, giuong cao ng9n ca hoa binh, d~i doan kSt dan t9c, d~utranh vi d9C l?p dan t9c va th6ng nh~t d~t nu6c. Ten tu6i cua d6ng chi d~c bi~t g~nliSn v6i ho~t d9ng cua M~t tr?n Dan t9c giai ph6ng mi@nNam Vi~t Nam trongcu9c khang chiSn ch6ng My, Clrunu6c.

Khi ca nu6c th6ng nh~t bu6c vao thai ky qua d9 len chu nghia xa h9i, trongm9t b6i canh vua thu?n lqi, vua kh6 khan, nhUng c6ng hiSn cua d6ng chi NguySnHuu Th9 d6i v6i cong tac xay d\1llg, cung c6 M~t tr?n T6 qu6c Vi~t Nam la vocling to Ian.

Tru6c tien la vi~c t6 chuc D~i h9i M~t tr?n Dan t9c ih6ng nh~t Vi~t Nam(diSn ra tu ngay 31/1 dSn ngay 4/2/1977, t~i Thanh ph6 H6 Chi Minh), v6i S\1thamgia cua t6 chuc M~t tr?n tren ca hai miSn Nam - B~c: M~t tr?n T6 qu6c Vi~t Nam,M~t tr?n Dan t9c giai ph6ng miSn Nam Vi~t Nam, Lien minh cac l\1c luqng dant9c, dan chli va hoa binh Vi~t Nam.

La m9t trong nhUng nguai chu tri D~i h9i, d6ng chi NguySn Hfru Th9 da keug9i cac gi6i tri thuc, ton giao, d6ng bao cac dan t9c bay to y chi kien dinh, tintuang vao s\1lanh d~o cua Dang C9ng san Vi~t Nam, vung bu6c tiSn VaGtuanglai. Sau 5 ngay lam vi~c kh:1n truang, ngay 04/0211977, D~i h9i M~t tr?n Dan t9c

" th6ng nh~t Vi~t Nam da-di dSn th6ng nhftt cac t6 chuc m~t tr?n toan qu6c duqc hQpthanh m9t m~t tr?n chung va l~y ten la M~t tr?n T6 qu6c. Tuy khong giu cuong vilanh d~o cao nh~t cua M~t tr?n T6 qu6c nhung d6ng chi NguySn Hfru Th9 v~nduqc dS nghi tham gia trong Uy ban Trung uong M~t tr?n va ong da danh nhiSuthai gian d@tham gia cong tac M~t tr?n.

D6ng chi NguySn Huu Th9 luon danh thai gian di tham hoi d6ng nghi~p,b~n be trong gi6i tri thuc cu. NhiSu tri thuc chS d9 cu, qua tiSp xuc v6i d6ng chiNguySn Hfru ThQ, da giai toa duqc m~c cam, khai d?y duqc tinh th~n dan t9c valong yeu nu6c; th~y r6 trach nhi~m v6i d~t nu6c, v6i dan t9c, tin tUOngvao chS d9m6i. Nhung ho~t d9ng nay dla d6ng chi da c6 tac d\lng r~t Ian trong vi~c cling c6,tang cuang kh6i doan kSt dan t9c va xay d\1llgM~t tr?n dan t9c th6ng nh~t.

Sau D~i h9i M~t tr?n T6 qu6c Vi~t Nam l~n thu II, chuang trinh hanh d9ng,dS ra nhUng bi~n phap cong tac m6i dS thuc d:1ycong tac M~t tr?il da duqc banhanh nhung muc d9 chuySn biSn v~n can chua dap ling yeu c~u va nhi~m V\l cachm~ng va vai tro cua M~t tr?n. DS chu:1nbi cho D~i h9i M~t tr?n T6 qu6c Vi~t Naml~n thu III - D~i h9i d6i m6i t6 chuc va cong tac M~t tr?n, nhiSu dqt sinh ho~tchinh tri trong cac t6 chuc thanh vien, cac c~p M~t tr?n duqc t6 chuc, nhiSu v~n dS

't,> .~

8

quan trong vS t6 chirc, heat dQng va cong tac M~t tran da duoc cac dang chi lanhdao Dang va Nha mroc, lanh dao Uy ban Trung uong M~t tr~n T6 qu6c Viet Namban thao, dang chi Nguyen Hfru ThQ da true tiep tham du va chi dao nhtrng hQinghi quan trong ban vS d6i moi noi dung, phuong thirc hoat dong cua M~t tran T6quoc Viet Nam trong thai ky maio Quan triet nhtmg quan diSm Dai hQi VI cuaDang, Dai hoi III M~t tr~ T6 quoc Vi~t Nam xac dinh, M~t tran T6 qudc khong chidan thuan la t6 chirc quan chung, rna la mot thanh vien quan trongcua h~ thongchinh tri cua Nha mroc Vi~t Nam. Tai Dai hQinay, dang chi duoc tin nhiem b~u lamChu tich Doan Chu tich Uy ban Trung uang M~t tr~n T6 qu6c Vi~t Nam (khoa III).

Dang chi Nguy@nHfru ThQ cho r&ngM~t tr~n phai tra thanh noi t~p trung tri. tu~, sang t~o cua mQi t§.ng lOp nhan dan, la trung tam doan kSt cua t~t ca mQinguaiVi~t Nam yeu nuac, khong phan chi a thanh ph~n giai c~p, ton giao, tin ngu6ng;khong phan bi~t nguai s6ng a trong nuac hay dang s6ng a nuac ngoai. La Chu tichM~t tr~ T6 qu6e Vi~t Nam, d6ng chi luon quan tam tai co quan ngon lu~n cuaM~t tr~. Cling chinh vi Ie do nen bao D~i Doan kSt duQ'cyeu c§.uphai nang caoch~t lUQ'llg,thvc sv tra thallh phuang ti~n hi~u qua, thiSt thve dS tra thanh phuangti~n. hi~u qua, thiSt thvc, thS hi~n tiSng noi cua cac t~ng lap nhan dan trong svnghi~p cach m~ng, ngang tb vai nhi~m V1.l chinh trio

T~i D~i hQi IV M~t tr~n T6 qu6c, dang chi duqc b~u lam Chu tich danh dvcua M~t tr~n T6 qu6c Vi~t Nam.

Khi noi vS cong lao, c6ng hiSn cua dang chi Nguy@nHfru ThQvai sv nghi~pd~i doan kSt toan dan tQc, dang chi Le Quang D~o,Chu tich Doan Chu tich Uy banTrung uang M~t tr~n T6 qu6c Vi~t Nam khoa IV da khing dinh: "Phai thua nh~nr~ng M~t tr~n T6 qu6c Vi~t Nam tu sau D~i hQi l~n thu III co buac tiSn mai, daxae l~p duqc r6 han vi thS cua minh trong h~ th6ng chinh tri va da dem l~i nhiSukinh nghi~m mai eho cong tac M~t tr~n". "Lu~t su da neu mQt t~m guang sang b~tdi~t' eua mQt nha tri thuc Vi~t Nam yeu nuac, mQt nha lanh d~o M~t tr~n tieu biSucho kh6i d~i doan kSt dan tQc".

Ghi nh~n cong lao c6ng hiSn cua dang chi Nguy@nHuu ThQ, t~i L@ky ni~m65 nam Ngay thanh l~p M~t tr~n Dan tQc th6ng nh~t (17111/1995), T6ng Bi thu DBMuai da khing dinh: "Lu~t su Nguy@nHuu ThQ... nha tri thuc tieu biSu, nha ho~tdQng chinh tri n6i tiSng, nguai chiSn S1 tUng trai thu thach tren m~t tr~n d~u tranhch6ng xam luqc vi dQc l~p dan tQc, vi cong ly va cong b&ngxa hQi, da co nhfrngdong gop quy bau'vao Sl.1nghi~p d~i doan kSt dan tQc trong m~y th~p ky qua".

5. DAng chi Nguy~nHii'u The;>- mQt nhan cach cao d~pPhAm ch~t, d~o duc, tai nang cua dang chi NguySn Hfru ThQ da t~o nen a

ong mQtnhan cach cao dyp, dang kinh.Nguy@nHfru ThQ - mQt con nguai trung, hiSu: Ia tri thuc yeu nuac, d6ng chi

Nguy@nHfru ThQ da kS thua duqc nhfrng m~t t6t dyp trong truySn th6ng cua dantQe, trong do co nhfrng net dyp cua que huang xu sa. Tuy xu~t than trong mQt giadinh trung lUll, duqc dao t~o nhiSu nam a Phap, s6ng xa T6 qu6c trong mQt thaigian dai, co chuc ca~, b6ng h~u, nhung ong khong hS quen T6 qu6c, nhan dan, d~utranh dSn cling vi lqi ieh cua nhan dan, lqi ich cua dan tQc.

· ~.9

..Ng~ySn -Huu -Th9-1a co;-~g~6i -tiS; -bi@~~h~ph~m chit- d~~ dire-song c6tinh, co nghia cua dan toe, Cling nhir moi nguoi dan Viet Nam trong thai dai ngaynay, dong chi Nguyen Htru Th9 khong bao gio' quen ccng lao to 1611cua Chu tichH6 Chi Minh d6i voi dan toe, xac dinh con duong ciru mroc dung din, gin eachmang Viet Nam voi each mang th~ gioi, d~n dit nhan dan ta di ill thing loi nay d~nthing 19i khac, Long kinh yeu, bi~t on Chu tich H6 Chi Minh da khoi d~y niem tin,giup ong vuot qua nhirng ngay gian kh6 trong tu day, cong hi~n ca cuoc dai minhcho each mang, cho dan toe,

Nguyen Hiru Th9 - con nguoi cua tinh doan kSt dan toe, TiSp thu truyenthong doan k~t cua dan toe, duoc Bang giao due va duoc toi luyen trong phongtrao d~u tranh cua nhan dan, d6ng chi da ph~n d~u h~t minh d@xay dlplg tinh th:1ndoan k~t dan t(>c.B6ng chi NguySn Hfru Th91a mQt t~m guong sang v@d~i GOank~tdan t(>c,la nguai da giuang cao ng9n ca d~i doan k~t dan t(>c,sU6t dai phk d~u choSllnghi~p doan .k~t, gop ph§n to 1611vao thing 19i cua d~t nuac, khong chi gop phfinxay dlplg duang 16i d~i doan k~t dan tQc, rna con trllc ti~p chi d~o thllc hi~n chi~nlugc doan kSt, dan t(>cva qu6c tS theo tu tuOngH6 Chi Minh.

***Ky ni~m 110 nam Ngay sinh d6ng chi NguySn Hfru Th9 la dip d@chUng ta

on l~i cu(>cdai, Sll nghi~p va ton vinh cong lao, c6ng hiSn to 1611cua d6ng chi d6ivai d~t nuac; qua do giao d\lc truyen th6ng yeu nuac, niSm tll hao, tll ton d~t nuacva tinh thfin d~i doan kSt toan dan t(>c;c6 vU, d(>ngvien cac tfing lOp nhan dan tichCllCh9C t~p, lao d(>ng,cong tac va chi~n d~u gop phfin thllc hi~n thing 19i cac m\lctieu, nhi~m V\lxay dllng, phM tri@nva bao v~ d~t nuac.

Noi guang d6ng chi NguySn Huu Th9, toan Bang, toan dan va toan quan tan6 IllCph~n d~u, quySt tam thllC hi~n th~ng Igi Nghi quySt D~i h(>iXII, I~p thanhtich .chao mung D~i h(>idang bQcac c~p va B~i h(>iXIII cua Dang./V. .

BAN TUYEN GIAO TRUNG UONG

" ,