Coverthesis.swu.ac.th/swuthesis/App_Beh_Sci_Res/Sutida_P.pdf · Title: Microsoft Word - Cover.doc Author: New Created Date: 9/23/2013 12:20:34 PM

ปจจยทเกยวของกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย กระทรวงมหาดไทย

ปรญญานพนธ ของ

สธดา พานชกจโกศลกล

เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต

เมษายน 2556





เมษายน 2556 ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ





เมษายน 2556

สธดา พานชกจโกศลกล. (2556). ปจจยทเกยวของกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย กระทรวงมหาดไทย.

ปรญญานพนธ วท.ม. (การวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. กรรมการควบคม : ดร.วชดา กจธรธรรม

การวจ ยเรอง ปจจยทเกยวของกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย กระทรวงมหาดไทย มความมงหมายของการวจย 4 ประการ คอ (1) เปรยบเทยบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานของบคลากรกรมปองกนฯ ทมลกษณะชวสงคมตางกน (2) ศกษาความสมพนธระหวางปจจยภายในและภายนอกทสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน (3) ศกษาปฏสมพนธระหวางปจจยภายในและภายนอกทสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และ(4) อธบายและทานายพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานดวยตวแปรปจจยภายในและภายนอกของบคลากรกรมปองกนฯ กลมตวอยางคอ บคลากรกรมปองกนฯ ทปฏบตราชการในสวนกลางจานวน 317 คน ใชแบบสอบถามแบบมาตรประเมนรวมคา 6 ระดบ มคาความเชอมนอยระหวาง .773 ถง .917 และใชสถตการวเคราะหขอมลดวย สถตพรรณนา สถตทดสอบ t (t-test) การวเคราะหสมประสทธ สหสมพนธของเพยรสน การวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทาง และการวเคราะหถดถอยพหคณแบบมลาดบ ผลการวจยทสาคญพบวา 1. พบปฏสมพนธระหวางตวแปรแรงจงใจใฝสมฤทธ และการสนบสนนทางสงคม ทสงผลตอพฤตกรรมความรบผดอบในการปฏบตงาน ในกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร และกลมขาราชการ (P< .05) 2. พบปฏสมพนธระหวางตวแปรลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และการถายทอดทางสงคมในการทางาน ทสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ในกลมยอย ไดแก ลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร และกลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร (P< .05) 3. พบปฏสมพนธระหวางตวแปรลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และการสนบสนนทางสงคม ทสงผลตอพฤตกรรมความรบผดอบในการปฏบตงาน ในกลมยอยเฉพาะ กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร (P< .05)

4. ปจจยภายนอกสามารถทานายพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ไดเพมขนจากปจจยภายใน ไดอยางมนยสาคญในกลมรวม และในกลมยอยประเภทขาราชการ โดยมรอยละการทานายทเพมขนอยระหวางรอยละ .3 ถง รอยละ 13 โดยในกลมรวมทานายไดเพมขนรอยละ .9 และทานายไดเพมขนสงสด รอยละ 13 ในกลมเพศชาย มตวทานายทสาคญคอ เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และแรงจงใจใฝสมฤทธ

FACTORS RELATING TO RESPONSIBLE WORK BEHAVIORS OF STAFF IN DEPARTMENT OF DISASTER PREVENTION AND MITIGATION,

MINISTRY OF INTERIOR

AN ABSTRACT BY

SUTIDA PANITKITKOSOLKUL

Presented in Partial Fulfillment of the Requirement for the Master of Science Degree in Applied Behavioral Science Research

At Srinakharinwirot University Apirl 2013

Sutida Panitkitkosolkul. (2013). Factors Relating to Responsible work behaviors of Staff in Department of Disaster Prevention and Mitigation, Ministry of Interior. Master thesis, M.Sc. (Applied behavioral Science Research). Bangkok : Graduate School of Srinakharinwirot University. Advisor Committee : Dr.Vichuda Kijtorntham.

The purposes of this research were to 1) compare the responsible work behaviors

of staff in the Department of Disaster Prevention and Mitigation (DDPM) with different demographic factors; 2) study the correlation between internal and external factors that affected responsible work behaviors; 3) study the interactions between internal and external factors that affected responsible work behaviors; and 4) explain and predict the responsible work behaviors by internal and external factors of staff in the Department. The sample were 317 officers of DDPM. Data was collected by using six-point summated rating scale evaluation questionnaire having reliability between .773 to .917, and the data were analyzed by using descriptive statistical analysis, independent-samples t-test, two-ways analysis of variance and hierarchical multiple regression analysis.

The research results were as follows. 1. The interaction between achievement motive and social support affected

responsible work behaviors in both group and sub-groups such as group of the bachelor degree or higher and groups of the government officer. (P< .05)

2. The interaction between future orientation and self control and work socialization affected responsible work behaviors in sub-groups, including group of the bachelor degree or lower and group of the bachelor degree or higher. (P< .05)

3. The interaction between future orientation and self control and social support affected responsible work behaviors in sub-groups especially in the group of the bachelor degree or higher. (P< .05)

4. External factors could significant predict the responsible work behavior better than internal factors in the overall and in sub-groups especially the government officer, at 3% to 13% higher. In overall group, they could explain more than 9% and to the highest at 13% in male group, The important predictors were the favorable attitude towards responsible work behaviors and achievement motive.

ปรญญานพนธ เรอง


ของ


ไดรบอนมตจากบณฑตวทยาลยใหนบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร ปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต

ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

...................................................................คณบดบณฑตวทยาลย (รองศาสตราจารย ดร.สมชาย สนตวฒนกล)

วนท..........เดอน..................................พ.ศ. 2556 คณะกรรมการควบคมปรญญานพนธ คณะกรรมการสอบปากเปลา ......................................................ประธาน ................................................ประธาน (อาจารย ดร.วชดา กจธรธรรม) (ดร.ปนดดา ภเจรญศลป) ................................................กรรมการ (อาจารย ดร.วชดา กจธรธรรม)

................................................กรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ประทป จนง)

งานวจยนไดรบทนอดหนนการวจย จาก

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ประกาศคณปการ ความสาเรจของปรญญานพนธฉบบนสาเรจไดดวยด จากบคคลหลายฝาย ผวจยขอกราบขอบพระคณ อาจารย ดร.วชดา กจธรธรรม อาจารยทปรกษาปรญญานพนธ ททานใหความกรณาและความชวยเหลออยางยง ในการใหขอคดเหน คาแนะนาการทาปรญญานพนธทกขนตอนดวยความเอาใจใสและปรารถนาดแกผวจยเสมอมา ขอขอบคณพระคณคณาจารยสถาบนวจยพฤตกรรมศาสตรทกทาน ทไดประสทธประสาทวชาความรทางการวจยพฤตกรรมศาสตร และเสรมสรางจรรยาบรรณของนกวจยทดแกศษย โดยเฉพาะ ร.ต.อ.หญง ดร. ปานจกษ เหลารตนวรพงษ ทใหขอเสนอแนะในการปรบเคาโครงปรญญานพนธ และบคลากรของสถาบนวจยพฤตกรรมศาสตรทกทาน ทอานวยความสะดวกใหเปนอยางดตลอดระยะเวลาทผวจยศกษาอย ขอขอบพระคณ ดร.ปนดดา ภเจรญศลป และผชวยศาสตราจารย ประทป จนง ประธาน และกรรมการในการสอบปากเปลา ทใหคาแนะนาอนเปนประโยชนตอปรญญานพนธฉบบนอยางมาก ขอขอบพระคณ อาจารย ดร.สภาพร ธนะชานนท อาจารย ดร.จารวรรณ สกลค และ ดร.รงนภา ตงจตรเจรญกล ทไดกรณาตรวจสอบคณภาพเครองมอวจย ตลอดจนใหคาแนะนาทเปนประโยชนตอการพฒนาเครองมอทใชในการวจยครงน ขอขอบคณ บคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย กระทรวงมหาดไทย ทกทาน ทใหความอนเคราะหในการทดลองใชเครองมอและดาเนนการเกบรวบรวมขอมลสาหรบการวจยครงน ขอกราบขอบพระคณบดา-มารดา และพนองของผวจย ทใหความรก กาลงใจในการดาเนนชวตตลอดมา จนสามารถสาเรจการศกษาในครงน สดทายนขอขอบคณ เพอนนสตปรญญาโท สาขาการวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต ภาคพเศษ รน 9 ทกคน ทใหความชวยเหลอและเปนกาลงใจในการทาปรญญานพนธฉบบน โดยเฉพาะอยางยงคณพรพรรณ บวทอง คณพรรณ ทรงศร และ คณสพฒนา บญแกว ทใหกาลงใจและใหการชวยเหลอในการทาปรญญานพนธฉบบน สธดา พานชกจโกศลกล

สารบญ

บทท หนา 1 บทนา....................................................................................................................... 1

ภมหลง…………………………………………………………………………………… 1 ความมงหมายของการวจย....................................................................................... 3 ความสาคญของการวจย........................................................................................... 3 ขอบเขตของการวจย................................................................................................ 4

ประชากรทใชในการวจย........................................................................................ 4 กลมตวอยางทใชในการวจย................................................................................... 4 ตวแปรทใชในการศกษา......................................................................................... 4 นยามศพทเฉพาะ.................................................................................................. 4 นยามปฏบตการ.................................................................................................... 4

กรอบแนวคดในการวจย........................................................................................... 7 สมมตฐานในการวจย............................................................................................... 9

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ.............................................................................. 10

พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน............................................................. 10 แนวคดวเคราะหสาเหตของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน.................... 18 ปจจยภายในกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน..................................... 19

แรงจงใจใฝสมฤทธกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน........................ 19 จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยกบพฤตกรรมความรบผดชอบใน การปฏบตงาน.................................................................................................

22

ลกษณะมงอนาคตและควบคมตนกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการ ปฏบตงาน…………………………………………………………………………..

25

เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานกบพฤตกรรมความ รบผดชอบในการปฏบตงาน..............................................................................

27

ปจจยภายนอกกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน................................. 30 การถายทอดทางสงคมในการทางานกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการ ปฏบตงาน.......................................................................................................

30

การสนบสนนทางสงคมกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน................. 33

สารบญ (ตอ)

บทท หนา 2 (ตอ)

ภมหลงกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน........................................ 37 เพศกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน.......................................... 37 ระดบการศกษากบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน......................... 38 ประเภทตาแหนงงานกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน….... 38

ภารกจและโครงสรางกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย...................... 39 3 วธดาเนนการวจย.................................................................................................. 49

การกาหนดประชากรและเลอกกลมตวอยาง........................................................... 49 การกาหนดประชากรทใชในการวจย................................................................... 49 กลมตวอยางทใชในการวจย............................................................................... 49 การคดเลอกกลมตวอยาง................................................................................... 50

การสรางเครองมอทใชในการวจย.......................................................................... 51 การหาคณภาพเครองมอ....................................................................................... 56 การเกบรวบรวมขอมล.......................................................................................... 57 การจดกระทาและการวเคราะหขอมล.................................................................... 57

4 ผลการวเคราะหขอมล.......................................................................................... 59

ผลการวเคราะหขอมลพนฐานของกลมตวอยาง...................................................... 60 ผลการวเคราะหขอมลเพอทดสอบสมมตฐาน......................................................... 63

5 สรปผล อภปราย และขอเสนอแนะ..................................................................... 97 การสรปผลตามสมตฐานการวจย............................................................................. 98 อภปรายผลการวจย...................................................................................................... 103 ขอเสนอแนะในการวจย........................................................................................ 108

ขอเสนอแนะเพอการปฏบต............................................................................. 108 ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป................................................................... 109

บรรณานกรม................................................................................................................ 110

สารบญ (ตอ)

บทท หนา ภาคผนวก........................................................................................................................ 117

ภาคผนวก ก............................................................................................................ 118 ภาคผนวก ข............................................................................................................ 122 ภาคผนวก ค............................................................................................................ 131 ภาคผนวก ง............................................................................................................ 133

ประวตยอผวจย............................................................................................................... 138

บญชตาราง

ตาราง หนา 1 จานวนและกลมตวอยางบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยในแตละหนวยงาน.... 50 2 จานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามลกษณะชวสงคม.................................. 60 3 คาพสย คาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของคะแนน แรงจงใฝสมฤทธ จตอาสาใน

การปองกนและบรรเทาสาธารณภย ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน การถายทอดทางสงคม การสนบสนนทางสงคม และพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน.....................................

61 4 จานวนและรอยละของกลมสงและกลมตาจาแนกตามปจจยภายในและปจจยภายนอก.. 62 5 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางระหวางลกษณะทางชวสงคมกบพฤตกรรมความรบผดชอบ

ในการปฏบตงาน....................................................................................................

63 6 ความสมพนธระหวางปจจยภายใน ไดแก แรงจงใจใฝสมฤทธ จตอาสาในการปองกน

และบรรเทาสาธารณภย ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ปจจยภายนอก ไดแก การถายทอดทางสงคม ในการทางาน และการสนบสนนทางสงคม มความสมพนธกบพฤตกรรม ความรบผดชอบในการปฏบตงาน……………………………………………………

64 7 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทางของพฤตกรรมความรบผดชอบในการ

ปฏบตงาน เมอพจารณาตามตวแปรแรงจงใจใฝสมฤทธ และการถายทอดทางสงคมในการทางาน ในกลมรวมและกลมยอย………………………………………………

66 8 การเปรยบเทยบคาเฉลยของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานจาแนกตาม

ตวแปรแรงจงใจใฝสมฤทธ และการถายทอดทางสงคมในการทางาน ในกลมรวมและกลมยอย.........................................................................................................


ปฏบตงาน เมอพจารณาตามตวแปรแรงจงใจใฝสมฤทธ และการสนบสนนทางสงคม ในกลมรวมและกลมยอย........................................................................................


ตวแปรแรงจงใจใฝสมฤทธ และการสนบสนนทางสงคมในกลมรวมและกลมยอย.......


ปฏบตงาน เมอพจารณาตามตวแปรจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย และการถายทอดทางสงคมในการทางาน ในกลมรวมและกลมยอย..........................

74

บญชตาราง (ตอ)

ตาราง หนา 12 การเปรยบเทยบคาเฉลยของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานจาแนกตาม

ตวแปรจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย และการถายทอดทางสงคมในการทางาน ในกลมรวมและกลมยอย...................................................................


ปฏบตงาน เมอพจารณาตามตวแปรจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย และการสนบสนนทางสงคม ในกลมรวมและกลมยอย..............................................


ตวแปรจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย และการสนบสนนทางสงคม ในกลมรวมและกลมยอย........................................................................................


ปฏบตงาน เมอพจารณาตามตวแปรลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และการถายทอดทางสงคมในการทางาน ในกลมรวมและกลมยอย......................................


ตวแปรลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และการถายทอดทางสงคมในการทางาน ในกลมรวมและกลมยอย........................................................................................


ปฏบตงาน เมอพจารณาตามตวแปรลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และการสนบสนนทางสงคม ในกลมรวมและกลมยอย…………………………………………


ตวแปรลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และการสนบสนนทางสงคม ในกลมรวมและกลมยอย……………………………………………………………………...........


ปฏบตงาน เมอพจารณาตามตวแปรเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และการถายทอดทางสงคมในการทางาน ในกลมรวมและกลมยอย……..

89

20 การเปรยบเทยบคาเฉลยของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานจาแนกตามตวแปรเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และการถายทอดทางสงคมในการทางาน ในกลมรวมและกลมยอย..........................................................


ปฏบตงาน เมอพจารณาตามตวแปรเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และการสนบสนนทางสงคม ในกลมรวมและกลมยอย.............................

92


ตาราง หนา 22 การเปรยบเทยบคาเฉลยของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานจาแนกตาม

ตวแปรเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และการสนบสนนทางสงคม ในกลมรวมและกลมยอย.......................................................................

93 23 ผลการเปรยบเทยบปรมาณทานายทเพมขนของพฤตกรรมความรบผดชอบในการ

ปฏบตงาน ดวยชดทานายปจจยภายใน และปจจยภายนอก ในกลมรวมและกลมยอย 6 กลม...........................................................................................................

95 24 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน เมอ

พจารณาตามแรงจงใจใฝสมฤทธและการสนบสนนทางสงคม ในกลมรวม จานวน 317 คน.................................................................................................................


พจารณาตามแรงจงใจใฝสมฤทธและการสนบสนนทางสงคม ในกลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร จานวน 107 คน..........................................................................


พจารณาตามแรงจงใจใฝสมฤทธและการสนบสนนทางสงคม ในกลมประเภท ขาราชการ จานวน 174 คน...................................................................................


พจารณาตามลกษณะมงอนาคตและควบคมตนและการถายทอดทางสงคมในการทางาน ในกลมระดบการศกษานอยกวาหรอเทยบเทาปรญญาตร จานวน 210 คน...


พจารณาตามลกษณะมงอนาคตและควบคมตนและการถายทอดทางสงคมในการทางาน ในกลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร จานวน 107 คน…………………..


พจารณาตามลกษณะมงอนาคตและควบคมตนและการสนบสนนทางสงคม ในกลมระดบการศกษานอยกวาหรอเทยบเทาปรญญาตร จานวน 210 คน…………………

121 30 คาอานาจจาแนกของแบบสอบถามพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

จานวน 20 ขอ..........................................................................................................

134 31 คาอานาจจาแนกของแบบสอบถามแรงจงใจใฝสมฤทธ จานวน 11 ขอ....................... 135 32 คาอานาจจาแนกของแบบสอบถามจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย

จานวน 10 ขอ.......................................................................................................

135 33 คาอานาจจาแนกของแบบสอบถามลกษณะมงอนาคตและควบคมตน จานวน 11 ขอ…….. 135


ตาราง หนา 34 คาอานาจจาแนกของแบบสอบถามเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบ

ในการปฏบตงาน จานวน 11 ขอ………………………………………………………

136 35 คาอานาจจาแนกของแบบสอบถามการถายทอดทางสงคมในการทางาน

จานวน 11 ขอ.......................................................................................................

137 36 คาอานาจจาแนกของแบบสอบถามการสนบสนนทางสงคม จานวน 11 ขอ................. 137

.

บญชภาพประกอบ

ภาพประกอบ หนา 1 กรอบแนวคดในการวจย............................................................................................. 18 2 องคประกอบของพฤตกรรมการทางาน แสดงความสมพนธของตวแปร........................ 48 3 โครงสรางกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย............................................................ 72 4 ปฏสมพนธของคะแนนเฉลยระหวางแรงจงใจใฝสมฤทธและการสนบสนนทางสงคมท

สงผลตอความแปรปรวนของคะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ในกลมรวม……………………………………………………………….....................

72 5 ปฏสมพนธของคะแนนเฉลยระหวางแรงจงใจใฝสมฤทธและการสนบสนนทางสงคมท

สงผลตอความแปรปรวนของคะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานในกลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร………………………………………………...

72 6 ปฏสมพนธของคะแนนเฉลยระหวางแรงจงใจใฝสมฤทธและการสนบสนนทางสงคมท

สงผลตอความแปรปรวนของคะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ในกลมขาราชการ..................................................................................................

73 7 ปฏสมพนธของคะแนนเฉลยระหวางลกษณะมงอนาคตและควบคมตนและการถายทอด

ทางสงคมในการทางาน ทสงผลตอความแปรปรวนของคะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ในกลมระดบการศกษานอยกวาหรอเทยบเทา ปรญญาตร............................................................................................................

83 8 ปฏสมพนธของคะแนนเฉลยระหวาลกษณะมงอนาคตและควบคมตนและการถายทอด

ทางสงคมในการทางาน ทสงผลตอความแปรปรวนของคะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ในกลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร.....................

83 9 ปฏสมพนธของคะแนนเฉลยระหวางลกษณะมงอนาคตและควบคมตนและการสนบสนน

ทางสงคม ทสงผลตอความแปรปรวนของคะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ในกลมระดบการศกษานอยกวาหรอเทยบเทาปรญญาตร.......................

88 10 ปฏสมพนธแบบสองทางระหวาง แรงจงใจใฝสมฤทธ และการสนบสนนทางสงคม

สนบสนนสมตฐานท 3...........................................................................................

99 11 ปฏสมพนธแบบสองทางระหวาง ลกษณะมงอนาคตและควบคมตนและการถายทอด

ทางสงคมในการทางาน สนบสนนสมตฐานท 3.......................................................

100 12 ปฏสมพนธแบบสองทางระหวาง ลกษณะมงอนาคตและควบคมตนและการสนบสนน

ทางสงคม สนบสนนสมตฐานท 3...........................................................................

101 13 ผลการทานายพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน โดยใชกลมปจจยภายใน

เปนตวทานายลาดบท 1 ปจจยภายนอกรวมเปนตวทานายลาดบท 2.......................

102

1

บทท 1 บทนา

ภมหลง

จากนโยบายของรฐบาลทวางแนวทางในการปฏรประบบราชการ โดยดาเนนการปรบปรงระบบการบรหารราชการแผนดนของสวนราชการตางๆ ใหเปนระบบ ทาใหมการกอตงหนวยงานขนใหมเพอใหเปนหนวยงานหลก ในการปฏบตภารกจทเคยซาซอนอยในหนวยงานอนๆ ใหเปนระบบเปรยบเสมอนเปนเจาภาพในการดาเนนงาน เพอประโยชนของประชาชนและประเทศชาตเปนหลกทงยงเปนการตอบสนองความตองการของประชาชนไดอยางรวดเรวยงขน

พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2545 กาหนดใหมการจดตงกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยขน เพอเปนหนวยงานหลกในการปฏบตภารกจทเคยซาซอนอยในหนวยงานอนๆ ใหเปนระบบ มภารกจในการจดทาแผนแมบท วางมาตรการ สงเสรมสนบสนนการปองกนบรรเทาและฟนฟจากสาธารณภย โดยกาหนดนโยบายดานความปลอดภย สรางระบบปองกน เตอนภย ฟนฟหลงเกดภย และการตดตามประเมนผล เพอใหหลกประกนในดานความมนคงปลอดภยในชวตและทรพยสนแกประชาชน ซงมบคลากรจากสวนราชการ 5 หนวย ประกอบดวย (1) บคลากรจากกองปองกนภยฝายพลเรอน กรมการปกครอง (2) สานกงานคณะกรรมการปองกนอบตภยแหงชาต สานกนายกรฐมนตร (3) กองสงเคราะหผประสบภย กรมประชาสงเคราะห (4) ศนยชวยเหลอทางวชาการพฒนาชมชน เขต 1-9 กรมการพฒนาชมชน และ(5) กรมการเรงรดพฒนาชนบท นบตงแตการจดตงในป พ.ศ. 2545 กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย จงเปนหนวยงานหลกในการจดการสาธารณภยอยางเปนระบบ และเปนศนยกลางในการพฒนาประสทธภาพระบบการปองกนและบรรเทาสาธารณภย เพอใหประชาชนไดรบการดแลเอาใจใส ใหมความปลอดภย

และไมไดรบความสญเสยดานชวต และทรพยสนทสบเนองจากสาธารณภย โดยมภารกจภายใต 4 ยทธศาสตร ไดแก (1) ดานการปองกนและลดผลกระทบ (2) ดานการเตรยมความพรอม (3) ดานการตอบโตและบรรเทาทกข และ(4) ดานการจดการหลงเกดภย คอ การฟนฟบรณะ และการกอสรางใหมเพอมหลกประกนใหชวตและทรพยสนของประชาชน และของรฐมความปลอดภยจากสาธารณภย

(กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย.2553: 1) อยางไรกดพบวา ประเทศไทยไดประสบภยพบตทกอใหเกดความเสยหายตอทรพยสนและ

ชวตของประชาชนคนไทยและชาวตางประเทศ อยางรนแรงจากเหตการณสนามในป 2547 จากเหตการณดงกลาวทาใหเหนวาการดาเนนการเมอเกดภยพบตทรนแรงและไมคาดฝน ยงไมมประสทธภาพและไมเปนระบบ แมวากรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย ไดมระบบการจดการภยพบตแลว จงทาใหมความจาเปนทจะตองพฒนาบคลากรใหมความรบผดชอบและมความพรอมในการปฏบตงานอยางพรอมเพรยง

2

กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย ทง 5 หนวยงานเปนบคคลากรทมความรและความชานาญแตกตางกนแตมารวมตว โดยมเปาหมายหลกรวมกนคอ การรบผดชอบในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ซงความแตกตางระหวางบคคลนอาจจะสงผลใหมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานทแตกตางกนออกไปซง บลม (Bloom.1975: 65-197) ไดกลาววาพฤตกรรมเปนกจกรรมทกประเภททมนษยกระทาอาจเปนสงสงเกตไดหรอไมไดและพฤตกรรมดงกลาวนไดแบงออกเปน 3 สวน คอ (1) พฤตกรรมดานความร (Cognitive domain) (2) พฤตกรรมดานเจตคต (Affective domain) และ(3) พฤตกรรมดานการปฏบต (Psychomotor domain) พฤตกรรมความรบผดชอบจงเปนคณลกษณะพนฐานทสาคญและจาเปนมากทสด เนองจากเมอบคคลมความรบผดชอบหากตองปฏบตหนาทใดๆ กยอมสามารถทางานไดสาเรจ เปนทเชอถอและนามาซงความสาเรจของการทางานและการดารงชวตในทสด ดงนนบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย จงเปนทรพยากรบคคลทเปนกาลงผลกดนใหหนวยงานเจรญกาวหนาไปอยางมประสทธภาพ ซงจะกอใหเกดประโยชนตอรฐบาลและประชาชน บคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย จงควรไดรบการพฒนาเพอเพมพนศกยภาพในการทางาน ใหบรรลเปาหมายขององคกร

การสงเสรมใหบคลากรในองคกรมความรบผดชอบในการปฏบตงานทด เปนอกปจจยหนงท ส งผลต อความสา เ ร จของการปฏ บ ต ต ามบทบาทและหนาท ค ว ามร บผ ดชอบ หากบคลากรมความรบผดชอบในการปฏบตงานดแลว กจะชวยใหพวกเขาเกดความพงพอใจ เกดความรก ความศรทธา เสยสละ ทมเทกาลงกาย กาลงใจ และกาลงสตปญญาเพอหาทางปรบปรงใหงานนนๆ เจรญกาวหนาขนไป ในทางตรงกนขาม หากปจจยดงกลาวมผลออกมาในเชงลบจะมผลทาใหบคลากรมการลาออกจากงาน ทางานลาชา เกดความเบอหนาย มความสมพนธทเยนชาตอกน ไมใหความรวมมอในกจกรรม รวมไปถงนโยบายขององคกร หรออาจจะกระทาไปแบบเสยไมได ไมมความตงใจในการปฏบตงาน ไมมความสามคค หรอลาพกรอนโดยไมมเหตผลเพยงพอ ซงสงเหลานจะสะทอนใหเหนสภาพปญหาในการปฏบตงานของบคลากร ซงผบรหารควรตระหนกวาบคลากรผปฏบตงานเปนพลงสาคญในการปฏบตงานและเปนพลงขบเคลอนองคกรใหมงไปสเปาหมายทวางไวไดอยางหนกแนนและมนคง ในทามกลางการแขงขนเชนนถาปราศจากการสนบสนนและความรวมมอของบคลากรเหลานแลว ผลสาเรจในการบรหารงานกจะลดนอยลง การสรางความรบผดชอบในการปฏบตงาน จงเปนวธการอยางหนงทจะทาใหบคลากรสนบสนนและรวมมอในการปฏบตงาน

ตามแนวคดดานการจดการกบพฤตกรรมการทางานของอลบาเนส (Albanese.1981: 204) ทกลาววาพฤตกรรมการทางานเปนผลทไดจากองคประกอบ 2 อยาง คอ ลกษณะสวนบคคล(ตวแปรภายใน) กบสภาพแวดลอมในการทางาน (ตวแปรภายนอก) โดยตวแปรลกษณะสวนบคคลประกอบดวย ความสามารถ ทกษะ การรบรตาง ๆ ทศนคต คานยม การจงใจ และตวแปรดานสภาพแวดลอมในการทางานประกอบดวย สภาพแวดลอมระดบใกล เชน สภาพการทางานผบรหาร ความสมพนธกบเพอนรวมงาน ลกษณะของงานททา สภาพแวดลอมระดบกลาง เชนจดประสงคและเปาหมายขององคกร ปรชญา สภาพแวดลอมระดบไกล เชน ระบบการเมองและเศรษฐกจในสงคม สภาพการแขงขนในตลาดในสงคมขณะนน เปนตน

3

ดงนน กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย เปนองคกรทใหความสาคญในการสรางความรบผดชอบในการปฏบตงาน เนองจากลกษณะงานของกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยเปนงานทตองมความพรอมตอการเกดเหตการณทไมคาดคด เพราะภยเกดขนไดทงจากนามอมนษยและธรรมชาต บคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย จงตองเตรยมพรอมอยตลอดเวลาดงกลาว ดงนน เพอใหการดาเนนงานบรรลผลสาเรจตามเปาหมายไดนน บคลากรกรมปองกนและบรรเทา สาธารณภย ทกสวนไมวาจะเปนขาราชการ พนกงานราชการ หรอลกจางประจา จงควรไดรบการพฒนาและเสรมสรางความรบผดชอบในการปฏบตงาน เพอใหสามารถปฏบตงานใหประสบผลสาเรจ การสรางความรบผดชอบในการปฏบตงานจงเปนแผนกลยทธหนงทจดทาขนสาหรบใชในการบรหารงานใหไดประสทธภาพและประสทธผลสงสด โดยมเปาหมายใหบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย มสขภาพกายและใจทด มความรความสามารถ มความรบผดชอบในการปฏบตงานทดมความมงมนทจะปฏบตงานอยางเตมความสามารถ

จากเหตผลขางตนผวจยจงสนใจทจะศกษาวาบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมากนอยเพยงใดนนขนอยกบปจจยภายใน และปจจยภายนอกตวบคคลเปนสาคญ เพอนาขอมลทไดไปเปนแนวทางในการพฒนาและสงเสรมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยในอนาคต

ความมงหมายของการวจย

1. เพอเปรยบเทยบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานระหวางบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยทมเพศ ระดบการศกษา และประเภทตาแหนงงานตางกน

2. เพอศกษาความสมพนธระหวางปจจยภายในและปจจยภายนอกทมผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

3. เพอศกษาปฏสมพนธระหวางปจจยภายในและปจจยภายนอกทมผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

4. เพออธบายและทานายพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ดวยตวแปรปจจยภายในและปจจยภายนอกของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย

ความสาคญของการวจย

ผลการวจยจะทาใหทราบถงความสาคญของตวแปรปจจยภายในและปจจยภายนอกทสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน สามารถนาไปใชในการวางแผนการพฒนาการปฏบตงานของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยใหมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ตามเปาหมายขององคกรอยางสงสด

4

ขอบเขตของการวจย ประชากรทใชการวจย ประชากรสาหรบการวจยครงนคอ บคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย ททางานอยในสวนกลาง ซงมขาราชการ ลกจางประจา และพนกงานราชการ จานวน 589 คน (กองการเจาหนาท. 2555)

กลมตวอยางทใชการวจย กลมตวอยางทใชในการวจย เปนบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยทปฏบตงานอยในสวนกลาง จานวน 317 คน ซงผวจ ยกาหนดขนาดตวอยางโดยใชสตรสาเรจรปของยามาเน (Yamane. 1967: 886)

ตวแปรทใชในการศกษา 1. ตวแปรอสระ แบงเปนดงน

1.1 ปจจยภายใน ไดแก 1.1.1 แรงจงใจใฝสมฤทธ 1.1.2 จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย 1.1.3 ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน 1.1.4 เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน 1.2 ปจจยภายนอก ไดแก 1.2.1 การถายทอดทางสงคมในการทางาน 1.2.2 การสนบสนนทางสงคม 1.3 ลกษณะทางชวสงคม ไดแก เพศ ระดบการศกษา และประเภทตาแหนงงาน 2. ตวแปรตาม ไดแก พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน นยามศพทเฉพาะ บคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย หมายถง ผทปฏบตงานตาแหนงขาราชการ ลกจางประจา และพนกงานราชการ ทปฏบตงานอยในสวนกลางของกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย กระทรวงมหาดไทย

นยามปฏบตการ

พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน หมายถง ความรบผดชอบทบคลากรแสดงออกถงการทาหนาทของตนทไดรบมอบหมายดวยความเอาใจใส มความละเอยดรอบคอบ มการวางแผน มความขยนหมนเพยร อดทนและกระตอรอรนในการแกปญหา ตรงตอเวลา ไมละเลย

5

ทอดทงงานหรอหลกเลยงจนกวางานจะแลวเสรจ ยอมรบผลของการกระทาไมวาจะเปนผลดและผลเสย พยายามทาหนาทตางๆ อยางเตมความสามารถ โดยมความตงใจปฏบตงานเพอใหบรรลเปาหมายและวตถประสงคขององคกร ยดมนตามระเบยบ ขอบงคบ คาสงและขอกาหนดตางๆ ขององคกร รวมถงเปนผใชและรกษาทรพยสนขององคกรใหเกดประโยชนสงสด ไมนามาใชเพอประโยชนสวนบคคล สาหรบการวดการวจยครงน ผว จยไดสรางแบบวดพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน คอ มความเอาใจใส มความละเอยดรอบคอบ มการวางแผน มความขยนหมนเพยร อดทนและกระตอรอรนในการแกปญหา ตรงตอเวลา ไมละเลยทอดทงงานหรอหลกเลยงจนกวางานจะแลวเสรจ ยอมรบผลของการกระทาไมวาจะเปนผลดและผลเสย พยายามทาหนาทตางๆ อยางเตมความสามารถ โดยมความตงใจปฏบตงานเพอใหบรรลเปาหมายและวตถประสงคขององคกร ยดมนตามระเบยบ ขอบงคบ คาสงและขอกาหนดตางๆ ขององคกร รวมถงเปนผใชและรกษาทรพยสนขององคกรใหเกดประโยชนสงสด ไมนามาใชเพอประโยชนสวนบคคล มลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตราสวนประเมนคา 6 ระดบ มจานวน 20 ขอ จาก “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด” มพสยของคะแนนเฉลยอยระหวาง 1 - 6 คะแนน ผตอบทไดคะแนนจากแบบวดสง แสดงวา มพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงกวาผตอบทไดคะแนนจากแบบวดตา แรงจงใจใฝสมฤทธ หมายถง ความมงมนในการทจะทากจกรรมตางๆ ใหสาเรจโดยไมยอทอตออปสรรค รจกกาหนดเปาหมายในการทางานใหเหมาะสมกบความสามารถของตนเอง แตเมอเกดความลมเหลวกไมทอแท กลบพรอมทจะลองพยามทาใหม และการทางานของตนนนไมไดมจดมงหมายทรางวลหรอชอเสยง

สาหรบงานวจยครงน ผวจยปรบแบบวดของ ลกษม ลประสงค (2546) มาใชวดแรงจงใจใฝส มฤทธของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย มลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตราสวนประเมนคา 6 ระดบ มจานวน 11 ขอ จาก “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด” มพสยของคะแนนเฉลยอยระหวาง 1 - 6 คะแนน ผตอบทไดคะแนนจากแบบวดสง แสดงวามแรงจงใจใฝสมฤทธสงกวาผตอบทไดคะแนนจากแบบวดตา

จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย หมายถง บคคลทมจตทพรอมจะสละเวลา แรงกายแรงใจ สตปญญาเพอประโยชนตอผอนและสงคมในการปองกนและบรรเทา สาธารณภย ซงเปนการกระทาดวยความสมครใจโดยไมหวงสงตอบแทน แมขณะนนจะปฏบตในหนาทอนๆทไมเกยวของ

สาหรบงานวจยครงน ผวจยไดสรางแบบวดจตอาสาในปองกนและบรรเทาสาธารณภยตามนยามปฏบตการ มลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตราสวนประเมนคา 6 ระดบมจานวน 10 ขอ จาก “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด” มพสยของคะแนนเฉลยอยระหวาง 1 - 6 คะแนน ผตอบทไดคะแนนจากแบบวดสง แสดงวามจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยสงกวาผตอบทไดคะแนนจากแบบวดตา

6

ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน หมายถง ความสามารถทจะคาดการณไกลและวางแผนในการทางาน และเหนความสาคญของผลดและผลเสยทจะเกดขนในอนาคต รวมทงความสามารถในการควบคมบงคบตนเองใหรจกอดไดรอไดในสถานการณตางๆ เพอใหบรรลเปาหมายทตนเองตองการ

สาหรบงานวจยครงน ผวจยปรบแบบวดของบญรบ ศกดมณ (2532) มาใชวดลกษณะมงอนาคตและควบคมตนของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยมลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตรประมาณคา 6 ระดบ มจานวน 11 ขอ จาก “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด” มพสยของคะแนนเฉลยอยระหวาง 1 - 6 คะแนน ผตอบทไดคะแนนจากแบบวดสง แสดงวามลกษณะมงอนาคตและควบคมตนสงกวาผตอบทไดคะแนนจากแบบวดตา

เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน หมายถง การทบคลากร มความรคดเชงประเมนเกยวกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานวาเปนสงทมประโยชนหรอโทษในการทางานเพยงใด และมความรสกพอใจ ไมพอใจ หรอชอบ ไมชอบพฤตกรรมดงกลาว ตลอดจนความพรอมทจะกระทาหรอหลกเลยงทจะกระทาพฤตกรรมดงกลาว

สาหรบงานวจยน ผวจยปรบแบบวดของพนดา ธนวฒนากล (2547) มาใชวดเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย มลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตรประมาณคา 6 ระดบ มจานวน 11 ขอ จาก “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด” มพสยของคะแนนเฉลยอยระหวาง 1 - 6 คะแนน ผตอบทไดคะแนนจากแบบวดสง แสดงวามเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงกวาผตอบทไดคะแนนจากแบบวดตา การถายทอดทางสงคมในการทางาน หมายถง กระบวนการถายทอดความรในวยผใหญ เพอใหสมาชกเกดความรและทกษะในอาชพนนๆ รวมทงมบคลกภาพตามบทบาทในการทางานมเอกลกษณและความยดมนผกพนในอาชพ ซงรวมทงทเปนการถายทอดทางสงคมในการทางานอยางเปนทางการ เชน การฝกอบรม การประชมสมมนาตางๆ และการปฐมนเทศ เปนตน และการถายทอดทางสงคมในการทางานอยางไมเปนทางการ เชน การบอกเลา แนะนา และการมตวแบบทด จากการปฏสมพนธกบหนหนางาน และเพอนรวมงาน เปนตน

สาหรบงานวจยครงน ผวจยปรบแบบวดของวรต ปานศลา (2542) มาใชวดการถายทอดทางสงคมในการทางานของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย มลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตรประมาณคา 6 ระดบ มจานวน 11 ขอ จาก “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด” มพสยของคะแนนเฉลยอยระหวาง 1 - 6 คะแนน ผตอบทไดคะแนนจากแบบวดสง แสดงวามการถายทอดทางสงคมในการทางานสงกวาผตอบทไดคะแนนจากแบบวดตา

7

การสนบสนนทางสงคม หมายถง การทบคลากรรสกวาตนเองไดรบการสนบสนนชวยเหลอในดานความมนคงทางอารมณ วตถสงของและการใหขอมลในการแกปญหาตางๆ รวมทงมความรสกวาตนเองเปนสวนหนงของบคคลอนดวย สาหรบงานวจยครงน ผวจยปรบแบบวดของศกดชย นรญทว(2532) มาใชวดการสนบสนนทางสงคมของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย มลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตรประมาณคา 6 ระดบ มจานวน 11 ขอ จาก “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด” มพสยของคะแนนเฉลยอยระหวาง 1 - 6 คะแนน ผตอบทไดคะแนนจากแบบวดสง แสดงวามการสนบสนนทางสงคมสงกวาผตอบทไดคะแนนจากแบบวดตา

กรอบแนวคดในการวจย

ในการวจยครงน ผวจยไดบรณาการแนวคดดานการจดการกบพฤตกรรมของอลบาเนส (Albanese.1981: 204) กลาววา พฤตกรรมของบคคลมาจากองคประกอบ 2 อยางคอ ลกษณะสวนบคคลกบสภาพแวดลอม อธบายไดวา ลกษณะสวนบคคลกบสภาพแวดลอมซงเปนปฏสมพนธระหวางกน จะสงผลตอการกระทาพฤตกรรมของบคคล และจากการรวบรวมแนวคดทฤษฎ งานวจยทเกยวของทงทางจตวทยา และสงคมวทยามาเปนกรอบแนวคดในการวจย เพอหาตวแปรทหลากหลายในสาขาวชาดงกลาวมารวมเปนตวแปรทางพฤตกรรมศาสตร เพอใหสอดคลองกบความมงหมายของการวจย ทตองการหาปจจยทสาคญ เพอทานายพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ในการศกษาวจยนใชรปแบบปจจยภายใน และปจจยภายนอก เปนกรอบในการวเคราะหสาเหตของพฤตกรรมจากเอกสารอางองทกลาวมาแลวทงหมด พบวา ปจจยภายในทสาคญเกยวของกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ไดแก แรงจงใจใฝสมฤทธ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ปจจยภายนอกทสาคญเกยวของกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ไดแก การถายทอดทางสงคมในการทางาน และการสนบสนนทางสงคม ดงนนผวจยไดสรปเปนกรอบแนวคดในการวจยโดยสามารถเขยนแผนภาพประกอบท 1 เปนกรอบแนวคดในการวจย ไดดงน

8

ปจจยภายใน - แรงจงใจใฝสมฤทธ - จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย - ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน - เจตคตในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย

ปจจยภายนอก - การถายทอดทางสงคมในการทางาน - การสนบสนนทางสงคม

พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคดในการวจย

ภมหลง - เพศ - ระดบการศกษา - ประเภทตาแหนงงาน

9

สมมตฐานในการวจย 1. บคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยทมชวสงคมแตกตางกน จะม

พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานแตกตางกน 2. ปจจยภายใน และปจจยภายนอก มความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมความ

รบผดชอบในการปฏบตงาน 3. ปจจยภายใน (แรงจงใจใฝสมฤทธ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ลกษณะมง

อนาคตและควบคมตน และเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน) มปฏสมพนธกบปจจยภายนอก (การถายทอดทางสงคมในการทางาน และการสนบสนนทางสงคม) โดยรวมกนสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

4. ปจจยภายใน (แรงจงใจใฝสมฤทธ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน) 4 ตวแปร รวมกบปจจยภายนอก (การถายทอดทางสงคมในการทางาน และการสนบสนนทางสงคม) 2 ตวแปร รวมทงสน 6 ตวแปร สามารถรวมกนทานายพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานได

10

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการศกษาปจจยทเกยวของกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานของ

บคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย กระทรวงมหาดไทย เอกสารและงานวจยทเกยวของ ดงน

1. พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน 2. แนวคดวเคราะหสาเหตของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

3. ปจจยภายในตวบคคลกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน 4. ปจจยภายนอกกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน 5. ภมหลงกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน 6. ภารกจและโครงสรางกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย

1. พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ความรบผดชอบ (Responsibility) เปนคณลกษณะพนฐานทสาคญอยางยงของบคคล

ในการดาเนนชวตในสงคม ซงผทมความรบผดชอบ คอ ผทรจกภาระหนาทในการทางาน หรอดาเนนการตามภาระหนาท ใหบงเกดผลลพธมากทสด บคคลเหลานจะอยในสงคมไดอยางมความสขและประสบความสาเรจในการทางาน และความรบผดชอบเปนคณลกษณะทางจรยธรรมของบคคลทแสดงออกถงความมวฒภาวะดานอปนสยและเปนสวนประกอบทสาคญยงตอการดารงชวตในสงคมเพราะบคคลแตละคนมบทบาททจะตองกระทามากมาย ถาทกคนรบผดชอบในบทบาทของตวเองเปนอยางดยอมทาใหสงคมนนมความเจรญรงเรอง ประเทศชาตกพฒนาไปดวยด (ละมายมาศ ศรทตต และจรรจา สวรรณทต. 2510: 112; อางองจาก จฑารตน กตตเขมากร. 2553: 32)

1.1 ความหมายของความรบผดชอบ (Responsibility) กระทรวงศกษาธการ (2524: 7) ใหความหมายของความรบผดชอบ คอ ความรสานกในจตใจ

เมอทาอะไรหรอมหนาทอะไรแลวตองทาใหสาเรจและไดผลด และจะตองรบผลทเกดขนทงผดและชอบ ไมใชรบแตความชอบอยางเดยว แลวโยนความผดใหผอน ผปฏบตหนาทโดยสมบรณ เรยกวา ผมความรบผดชอบ

นภา วจตรศร (2525: 7) ใหความหมายของความรบผดชอบ คอ ความตงใจทจะปฏบตหนาทดวยความเพยรพยายาม ละเอยดรอบคอบ เพอใหบรรลเปาหมาย รกษาสทธหนาทของตน ยอมรบผลการกระทาของตน และพยายามปรบปรง ปฏบตหนาทใหดยงขน ซงประกอบดวยลกษณะของพฤตกรรม ดงตอไปน

11

1. เอาใจใสและเพยรพยายามทางาน 2. ยอมรบในการกระทาของตนเอง 3. ชวยเหลองานสวนรวมดวยความเตมใจ 4. รจกหนาทและกระทาตามหนาททไดรบมอบหมาย 5. ไมละเมดสทธของผอนและรกษาสทธหนาทของตน 6. ตรงตอเวลา 7. เคารพตอระเบยบกฎเกณฑ

วภา พงษพจตร (2529) ใหความหมายของความรบผดชอบ คอ ลกษณะหนงของบคคลทแสดงถงความเอาใจใส และรบเปนภาระหนาทการงาน พยายามทาหนาทตางๆ อยางเตมความสามารถเพอบรรลจดมงหมายโดยไมยอทอตออปสรรค ซงดษฎ ทรพยปรง (2529) ไดขยายขอบเขตความหมายของความรบผดชอบวาเปนพฤตกรรมของบคคลทแสดงออกมาดวยการปฏบตหนาทการงานของตนในดานตางๆคอ (1) ความเอาใจใสในการทางาน หมายถง ลกษณะพฤตกรรมทแสดงถงการปฏบตงานดวยความตงใจจรงทจะทางานในหนาทของตนหรองานทตนไดรบมอบหมายใหเสรจเรยบรอย ไมละเลยทอดทงหรอหลกเลยง และหาทางปองกนไมใหเกดความบกพรองเสอมเสยในงานทตนไดรบผดชอบ (2) ความเพยรพยายาม หมายถง ลกษณะพฤตกรรมทแสดงถงความอดทนไมยอทอตอการทางาน เมอเกดมปญหาหรออปสรรคในการทางานซงเปนหนาทของตนทจะตองรบผดชอบนน จะตองพยายามแกไขปญหาและอปสรรคนนดวยตนเองอยางสดความสามารถ (3) ความละเอยดรอบคอบ หมายถงลกษณะพฤตกรรมทแสดงออกถงการรจกคดใครครวญในงานทจะทา เพอใหถกตองและสมบรณ รจกคดกอนทางานนนวามผลด ผลเสยอยางไร และเมอทางานเสรจแลวตองตรวจทานดวาถกตองเรยบรอยดหรอยง (4) ตรงตอเวลา หมายถง ลกษณะพฤตกรรมทแสดงออกถง การทางานใหเสรจทนเวลาทกาหนด รจกวาเวลาไหนควรจะทาอะไร (5) การยอมรบผลการกระทาของตนเอง หมายถงลกษณะพฤตกรรมทแสดงออกถงการยอมรบในสงทตนกระทาลงไป ไมวาผลของงานนนจะออกมาดหรอไมดกตาม และ(6) การปรบปรงงานของตนใหดยงขน หมายถง ลกษณะพฤตกรรมทแสดงออกถงการตดตามผลงานทไดกระทาไปแลว ถาไมดกตองพยายามแกไขปรบปรงใหดขน ซงสอดคลองกบจรรตน นนทยทวกล (2538: 4-5) ใหความหมายของความรบผดชอบ คอ คณลกษณะหนงของบคคลทแสดงออกในลกษณะของการมความตงใจทจะปฏบตหนาทการงานทไดรบมอบหมายดวยความเอาใจใส มความละเอยดรอบคอบ มการวางแผน มความขยนหมนเพยร อดทนเพอใหงานนนบรรลผลสาเรจตามเปาหมายและทนเวลา ยอมรบผลของการกระทาไมวาจะเปนผลดหรอผลเสยและพรอมทจะปรบปรงแกไขงานของตนเองใหดยงขน ประกอบดวยคณลกษณะ 6 ดานไดแก

1. ความเอาใจใส หมายถง ลกษณะพฤตกรรมทแสดงถงการปฏบตงานดวยความตงใจจรง โดยมงมนทจะผลกดนใหประกอบกจกรรมดวยความสนใจเตมใจทาอยางสมาเสมอมจดหมายปลายทาง มใจจดจอ มสมาธเพอใหงานในหนาทของตนเองหรองานทไดรบมอบหมายเสรจเรยบรอย ตดตามงานไมละเลยทอดทง หรอหลกเลยง และหาทางปองกนไมใหเกดความบกพรองเสอมเสย ในงานทตนรบผดชอบอย

12

2. ความละเอยดรอบคอบ หมายถงลกษณะพฤตกรรมทแสดงถงการรจกใครครวญในงานททาเพอใหถกตองและสมบรณรจกคดกอนทาวางานนนจะมผลด ผลเสยอยางไรบาง วเคราะหปญหาอปสรรคทจะเกดขน และหาทางปองกนไวลวงหนาและเมอทางานเสรจแลว ตองตรวจทานดวาถกตองเรยบรอยดหรอยง

3. ความขยนหมนเพยร หมายถง ความพยายามอยางสมาเสมอเพอใหไดรบผลสาเรจในงานททา และทาดวยความระมดระวงเอาใจใสตอเนอง อาสางาน ไมชอบอยเฉย ๆ หรอวางงาน รเรมงาน แสวงหางานใหมๆ อยเสมอ

4. ความอดทน หมายถง ความสามารถของรางกาย ความคดและจตใจทจะทนตอการปฏบตกจกรรมตางๆ ไดนานๆ จนทาใหสาเรจไดโดยไมคานงถงอปสรรคใดๆ มรางกายแขงแรง มจตใจเขมแขงควบคมตนเองไดด เมอเกดความเหนอยหนายและเกยจคราน

5. ความตรงตอเวลา หมายถง ลกษณะพฤตกรรมทแสดงถงการทางานใหเสรจทนเวลาทกาหนด รจกรกษาเวลาตามนดและรจกวาเวลาไหนควรทาอะไร

6. การยอมรบผลการกระทาของตนเอง หมายถง ลกษณะพฤตกรรมทแสดงถงการยอมรบในสงทตนไดกระทาไป ไมวาผลของงานนนจะออกมาดหรอไมดกตาม

7. การปรบปรงงานของตนใหดยงขน หมายถง ลกษณะพฤตกรรมทแสดงถงการตดตามผลงานทไดทาไปแลว ถาไมดกตองพยายามแกไขปรบปรงใหดยงขน

ธงชย สนตวงษ (2540: 76) กลาววา ความรบผดชอบ คอความรสกผกพนของบคคลใดบคคลหนง ซงบคคลนนจะตองถอเปนหนาทตองทางานใหสาเรจดวยด

เกษม วฒนชย (2546: 24) ใหความหมายของความรบผดชอบ คอ การไดรบมอบหมายหรอการไดรบการคาดหวงวาจะกระทาหรอดแลสงนนสงน

ปราโมทย กลยา (2551: 39) ใหความหมายของความรบผดชอบ คอ ความมงมน ตงใจทจะปฏบตหนาทดวยความผกพน เชอมนในตนเอง พากเพยร ไมยอทอ เพอใหงานไดผลด ประสบความสาเรจ ยอมรบผลการกระทาดวยความเตมใจ ไมวาจะเปนผลดหรอผลเสย และพรอมทจะปรบปรงแกไขผลการปฏบตงานนนใหดยงขน

ดงนน ความรบผดชอบในการปฏบตงานทศกษาในครงน หมายถง ความรบผดชอบทบคคลแสดงออกถงการทาหนาทของตนและงานทไดรบมอบหมายดวยความเอาใจใส มความละเอยดรอบคอบ มการวางแผน มความขยนหมนเพยร อดทนและกระตอรอรนในการแกปญหา ตรงตอเวลา ไมละเลยทอดทงงานหรอหลกเลยงจนกวางานจะแลวเสรจ ยอมรบผลของการกระทาไมวาจะเปนผลดและผลเสย พยายามทาหนาทตางๆ อยางเตมความสามารถ

13

1.2 ลกษณะและความสาคญของความรบผดชอบ ความรบผดชอบเปนคณลกษณะพนฐานของบคคลทมความสาคญยงตอการดาเนน

ชวตในสงคม (วาร ศรเจรญ. 2536: 3) พบวา มผใหความหมายของพฤตกรรมความรบผดชอบ ดงน แคทเทล (Cattell. 1905: 49) ใหความหมายของลกษณะของผรบผดชอบ คอ ตรงตอเวลา

พยายามทางานใหสาเรจ ตดตามผลงานเสมอ ยอมรบความผดพลาด รกษาชอเสยงของตน เหนแกประโยชนสวนตน ชอบทางานรวมกบผอน มความซอสตย รกษาคาพด ตงใจทางาน พถพถน ชอบความเปนระเบยบเรยบรอย มความอดทนอดกลน ไมชอบความโลเล พยายามทางานใหด มการวางแผน การทางาน รจกตงจดหมายในการทางาน

สาโรช บวศร (2522: 129) ไดอธบายลกษณะของผมความรบผดชอบ คอ เอาใจใสตอหนาทการงานอยางมประสทธภาพเพอผลงานนนๆ ซอสตยตอหนาทโดยไมคานงถงผลประโยชนสวนตนเคารพตอระเบยบกฎเกณฑ และมวนยในตนเอง มอารมณหนกแนนเมอเผชญกบอปสรรค รจกหนาทและการกระทาตามหนาทเปนอยางด มความเพยรพยายาม มความละเอยดรอบคอบ ใชความสามารถอยางเตมท ปรบปรงงานในหนาทใหดข นทงของตนเองและสงคม ตรงตอเวลา และยอมรบผลการกระทาของตน

นภา วจตรศร (2525: 7) ใหความหมายของความรบผดชอบ ประกอบดวยลกษณะพฤตกรรมดงตอไปน

1. เอาใจใสการทางาน เพอผลงานนน 2. มความเพยรพยายาม 3. ใชความสามารถเตมท 4. กลาเผชญตอความจรง ยอมรบการกระทาของตน 5. ชวยเหลองานสวนรวมดวยความเตมใจ 6. รจกหนาท และกระทาตามหนาทอยางด 7. ไมละเมดสทธและหนาทของผอน 8. มความไววางใจได 9. ตรงตอเวลา 10. เคารพตอระเบยบกฎเกณฑ 11. มความละเอยดรอบคอบ 12. ดแลรกษาของสวนรวมเสมอนของตนเอง 13. ทางานรวมกบผอนไดด 14. ปรบปรงงานในหนาททมตอตนเอง และทมตอสงคมใหดยงขน

14

อนวต คณแกว (2538: 52) กลาววา ความรบผดชอบเปนคณลกษณะหนงทมความสาคญมาก เพราะจะทาใหหนาทหรองานทมอบหมายใหรบผดชอบ ประสบความสาเรจ และเสรจตามเวลาทกาหนด ซงมผลทาใหเปนคนทคณภาพ

จนตนา ธนวบลยชย (2540: 12-13) กลาววา พฤตกรรมความรบผดชอบตอหนาทของตนเอง หมายถง ความตงใจ เอาใจใส มความละเอยดรอบคอบ มการวางแผน ขยนหมนเพยรอดทนสตออปสรรค ไมยอทอ ไมละเลยทอดทงหรอหลกเลยงเพอใหงานนนบรรลผลสาเรจตามเปาหมาย ยอมรบผลการกระทาไมวาจะเปนผลดหรอผลเสยและพยายามปรบปรงแกไขงานใหดยงขน

ความรบผดชอบมความสาคญตอพฤตกรรมและการบรรล เปาหมายขององคกร ซงศรวรรณ เสรรตน; และคนอนๆ (2541: 19-285; อางองจาก จฑารตน กตตเขมากร. 2553: 39) กลาววา การทจะทาใหพนกงานไดเรยนรถงความรบผดชอบในงานนน คอ การกระตนใหพนกงานมสวนรวมตดสนใจในการทางาน และควบคมการทางานดวยตนเอง เชน การทางานเปนทมเพอการมอบหมายภาระงานใหแกพนกงานแตละบคคล หรอแตละฝาย เปนตน การทผบรหารกาหนดขอบเขตของงาน ในการใหพนกงานมความรบผดชอบในอานาจหนาทนนๆ อยางชดเจนจะเปนผลดตอการปฏบตงานไดอยางสะดวก และปองกนการหลกเลยงการทางาน เปนการควบคมการทางานไดอยางทวถง และสามารถประเมนผลงานไดชดเจนและงายขน แตหากขอบขายความรบผดชอบของงานไมชดเจน จะทาใหพนกงานขาดการจงใจในการทจะทางานใหสาเรจ ขาดความผกพน และทางานไมเตมความสามารถซงมผลตอการทางานทไมมประสทธภาพ การเพมหนาทความรบผดชอบในงาน คอ การขยายหนาทความรบผดชอบในงานนนๆ ซงพนกงานจะมอสระในการทางานและมโอกาสในการวางแผน คนหาวธการทางาน ตลอดจนสามารถประเมนผลการทางานของตนเอง เปนผลทาใหพนกงานไดรบความไววางใจ มอานาจและความรบผดชอบในการทางานมากขน ซงสามารถทาไดโดยการมอบหมายงานทตรงตามความตองการและถกกบนสยของพนกงานแตละคน อกทงยงกอใหเกดความสขกบงานดวยเชนกน และการทผบงคบบญชาไดมการแบงงานองคกรไปยงผใตบงคบบญชาแลวนน ผบงคบบญชากยงคงความรบผดชอบในงานทไดมอบหมายไปแลว เพอตรวจสอบความถกตองของการปฏบตหนาทของผใตบงคบบญชา แตทงนพนกงานทกคนในองคกรจะตองมความรบผดชอบและความเตมใจในการปฏบตหนาทใหสาเรจลลวงไปดวยด ในบางกรณผใตบงคบบญชามกประสบปญหาและความสบสนในเรองของหนาทความรบผดชอบและโครงสรางของบทบาททไมชดเจน กลาวคอ หวหนางานมกจะมอบหมายความรบผดชอบในงานแตไมไดรบอานาจหนาทอยางเตมทในการปฏบตรวมกบบคคลอนๆ ในตาแหนงๆ โดยอานาจของพวกเขาจะมขอบเขตภายในแผนกของตนเองเทานน ดงนนผบรหารควรมการแสดงถงหนาทและความรบผดชอบของพนกงานใหมความชดเจนเพอลดความสบสนในการปฏบตหนาท และจากการวจยของ สตรงเจอร (วภาว มหารกขกะ. 2550: 55; อางองจาก Stringer. 2002: 66) พบวา การทพนกงานมระดบการรบรในดานความรบผดชอบสงนน สามารถชไดถงการทางานทสามารถทางานนนๆ ไดจนสาเรจ ตลอดจนสามารถแกปญหาและอปสรรคทอาจเกดขนได และในทางกลบกนพนกงานทมระดบการรบรในดานความรบผดชอบตานน ยอมอาจจะกอใหเกดความเสยงในการดาเนนงาน และอาจเปนผลเสยตอการนาวธ

15

ใหมๆ มาใชในการดาเนนงานภายในองคกร และจฑารตน กตตเขมากร (2553) ศกษาเรอง ปจจยทางจตสงคมทเกยวของกบพฤตกรรมการทางานดานความรบผดชอบในการปฏบตงานและดานการมสวนรวมของบคลากรสายสนบสนนวชาการมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ พบวา พฤตกรรมการทางานดานความรบผดชอบในการปฏบตงาน ตวแปรทมความสมพนธกบพฤตกรรมการทางานดานความรบผดชอบในการปฏบตงานอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ไดแก อาย (r= .24) ประสบการณในการทางาน (r= .26) และประเภทตาแหนงงาน (F(3,297) = 6.84, p= .01) การถายทอดทางสงคมในการทางาน (r= .30) แรงจงใจใฝสมฤทธ (r= .60) เหตผลเชงจรยธรรม (r= .40) เจตคตตอการทางานดานความรบผดชอบในการปฏบตงาน (r= .55) และเจตคตตอการทางานดานการมสวนรวม (r= .27) สาหรบตวแปรทมความสมพนธกบพฤตกรรมการทางานดานการมสวนรวมอยาง มนยสาคญไดแก อาย (r= .13) ประสบการณในการทางาน (r= .13) บทบาทของผบรหาร (r= .36) การถายทอดทางสงคมในการทางาน (r= .38) แรงจงใจใฝสมฤทธ (r= .31) เหตผลเชงจรยธรรม (r= .14) เจตคตตอการทางานดานความรบผดชอบฯ (r= .25) และกลมบคลากรทมอายนอยหรอประสบการณในการทางานนอยความสมพนธระหวางตวแปรปจจยทางจตสงคมกบพฤตกรรมการทางานดานความรบผดชอบในการปฏบตงานจะมากกวาบคลากรทมอายมากหรอมประสบการณมาก

1.3 ประเภทของความรบผดชอบ นกเลก สขถนไทย (2531: 89-90) ไดแยกประเภทของความรบผดชอบออก เปน

2 ประเภท ไดแก 1. ความรบผดชอบตอตนเอง แบงอออกเปน 2 ประเภท ไดแก (1) ความรบผดชอบตอ

หนาท ผทมความรบผดชอบตอหนาทสงจะถอวางานทไดรบมอบหมายใหเปนหนาทของตนนนสาคญทสด ซงจะละเลยหลกเลยงไมได จะตองปฏบตหนาทของตนเองใหดทสด และปฏบตตามระเบยบตางๆ ทวางไวเปนแนวทางอยางเครงครด และ(2) ความรบผดชอบตอการกระทาของตน ผทมความรบผดชอบตอการกระทาของตนยอมจะยอมรบผลการกระทาของตน ทงในแงดและไมดพรอมทงนาขอบกพรองในอดตมาเปนขอเตอนใจในการทางานครงตอไป ซงจะพจารณาไตรตรองอยางรอบคอบเสยกอนวาสงทจะทาตอไปนนจะเกดผลดหรอผลเสยอยางไรหรอไม

2. ความรบผดชอบตอสวนรวมหรอสงคม เปนความรบผดชอบทตองการใหเกดขนในพลเมองไทย ซงมกจะเปนผทคดกอนกระทาเสมอวาการกระทาของตนจะมผลกระทบกระเทอนเกดผลเสยตอคนอนหรอไม และไมถอเอาความพอใจ ความสะดวกสบายของตนแตเพยงฝายเดยวโดยไมคานงถงผลรายทจะเกดขนแกคนอนหรอสงคมสวนรวม ดงนน ความรบผดชอบตอสวนรวมจงมความสาคญอยางยงในการพฒนาประเทศชาต

ภสรา อรณมศร (2533: 4-5) ไดกลาวถงลกษณะของความรบผดชอบ วาหมายถง การปฏบตหนาทใหเสรจเรยบรอยทนกาหนดเวลา และยอมรบผลตามทตนเองปฏบต แบงเปน 2 ดาน คอ (1) ความรบผดชอบตอตนเองหมายถง การกระทาหรอพฤตกรรมตอไปน ไดแก ตงใจศกษาเลาเรยน

16

เอาใจใสตอสขภาพอนามยของตนเอง ดแลรกษาเครองใชสวนตวใหเปนระเบยบเรยบรอย และอยในสภาพด (2) ความรบผดชอบตอสงคม หมายถง การปฏบตตามหนาท 5 ดาน ไดแก ความรบผดชอบตอครอบครว หมายถง การกระทาหรอพฤตกรรมตอไปน คอเคารพเชอฟงคาส งสอนของผปกครอง ชวยเหลองานตามความสามารถและโอกาส ความรบผดชอบตอชนเรยนและเพอนนกเรยน หมายถง การกระทาหรอพฤตกรรมทชวยเหลอการงานของชนเรยนและเพอนนกเรยนความรบผดชอบตอโรงเรยน หมายถง การกระทาหรอพฤตกรรมทชวยกจการงานของโรงเรยน และรกษาชอเสยงของโรงเรยน ความรบผดชอบตอชมชน หมายถง การกระทาหรอพฤตกรรมทใหความรวมมอในกจการงานของชมชน และความรบผดชอบตอประเทศชาต หมายถง การกระทาหรอพฤตกรรมทแสดงถงการปฏบตตามกฎหมาย

พนดา ธนวฒนากล (2547: 11-12) กลาววา พฤตกรรมการทางานบรการอยางมความรบผดชอบ หมายถง การกระทาทพนกงานแสดงออกในการปฏบตงาน แบงออกเปน 2 ดาน คอ (1) ความรบผดชอบตอตนเอง หมายถง การทพนกงานกระทาและหรอแสดงออกถงการพยายามหาความรเกยวของกบการปฏบตงาน มความตงใจเอาใจใส อดทนตอปญหาและอปสรรค ไมละเลยทอดทงงานหรอหลกเลยงจนกวางานจะแลวเสรจ รวมถงการวางแผนในการทางาน และยอมรบผลของการกระทาของตนเองทเกดขนทงในดานทเปนผลดและผลเสย (2) ความรบผดชอบตอองคกร หมายถงการทพนกงานทางานโดยตระหนกถงบทบาทหนาทรบผดชอบ ตลอดจนความรบผดชอบทไดรบการมอบหมาย มความตงใจปฏบตงานเพอใหบรรลเปาหมายและวตถประสงคขององคกร โดยยดมนตามระเบยบ ขอบงคบ คาสงและขอกาหนดตางๆ ขององคกร รวมถงเปนผใชและรกษาทรพยสนขององคกรใหเกดประโยชนสงสด ไมนามาใชเพอประโยชนสวนบคคล รกษาขอมลความลบขององคกร

มยรฉตร สขดารงค (2547: 14-15) กลาววา พฤตกรรมการทางานสนเชออยางมความรบผดชอบ หมายถง ประสบการณของเจาหนาททกระทาและ/หรอแสดงออกถงการทางานดานการรบคาขอสนเชอ การตรวจเอกสารและหลกฐาน เพอประกอบการขอสนเชอ การวเคราะหฐานะทางการเงนและความสามารถในการชาระหนของลกคา การนาเสนอขอมลประกอบประกอบการขอสนเชอการตรวจสอบความถกตองเปนจรงและความสมบรณของเอกสารสญญาสนเชอ การเกบรกษาเอกสารสญญาและหลกฐานประกนทกชนด การตดตามทวงหน การปรบปรงหนทเกนกาหนดชาระและหนทกาลงจะดาเนนคดตลอดจนจดทารายงานเพอนาเสนอผบงคบบญชาตามสายงานการบงคบบญชาตอไป แบงพฤตกรรมความรบผดชอบของเจาหนาทสนเชอ 2 ดาน คอ (1) ความรบผดชอบตอตนเอง หมายถง ประสบการณของเจาหนาทสนเชอทกระทาและ/หรอแสดงออกถงความพยายามในการศกษาหาความรทเกยวของกบการปฏบตงาน ความตงใจ การเอาใจใส ความอดทนตอสกบอปสรรคและปญหา การไมละเลยทอดทงงานหรอหลกเลยงจนกวางานแลวเสรจ รวมถงเปนผรจกวางแผนการปฏบตงานอยางมจดมงหมาย ความพยายามปรบปรงและพฒนาการทางานใหดยงขนตลอดจนการยอมรบผลของการกระทาของตนเองทเกดขนทงในดานทเปนผลดและผลเสย (2) ความรบผดชอบตอองคกร หมายถง ประสบการณของเจาหนาทสนเชอทกระทาและ/หรอแสดงออกถงการทางานทตระหนกถงบทบาทหนาทตามความรบผดชอบ ความตงใจปฏบตงานเพอใหบรรลเปาหมายและวตถประสงคขององคกร

17

โดยยดมนตามระเบยบ ขอบงคบคาส งและขอกาหนดตาง ๆ ขององคกรรวมถงเปนผใชและรกษาทรพยสนขององคกรใหเกดประโยชนสงสด ไมนาไปใชเพอผลประโยชนสวนตว รกษาขอมลความลบ แผนธรกจ ขอมลลกคา ขอมลทรพยสนทางปญญาขององคกร

มารษา สกอต (2548: 11-12) กลาววา พฤตกรรมรบผดชอบตอการทางานของผผลตโทรทศน หมายถง การกระทาของกลมผผลตรายการโทรทศนทแสดงถงความเอาใจใส จดจอ และรบเปนภาระหนาทของตนเอง มความมงมนตงใจปฏบตหนาทการงานใหบรรลสาเรจตามความมงหมาย ยอมรบผลของการกระทาของตนเอง และยอมปรบปรงการปฏบตหนาทใหดยงขนดวยความมานะพากเพยร ไมยอทอตอปญหาและอปสรรคใดๆ และไดแบงพฤตกรรมรบผดชอบตอการทางานของกลมผผลตรายการโทรทศน ออกเปน 2 ประเภท ไดแก (1) ความรบผดชอบตอตนเอง เปนความรบผดชอบตอหนาท และความรบผดชอบตอการกระทาของตน ผมความรบผดชอบตอหนาทสงจะถอวางานทไดรบมอบหมายใหเปนหนาทของตนนนสาคญทสด ซงจะละเลยหลกเลยงไมได จะตองปฏบตหนาทของตนใหดทสด และปฏบตตามระเบยบตางๆ ทวางไวเปนแนวทางอยางเครงครด ผมความรบผดชอบตอการกระทาของตนยอมจะยอมรบผลการกระทาของตน ทงในแงดและไมด พรอมทงนาขอบกพรองในอดตมาเปนขอเตอนใจในการทางานครงตอไป (2) ความรบผดชอบตอสวนรวมหรอสงคม เปนความรบผดชอบทตองการใหเกดขนในพลเมองของไทย ซงมกจะเปนผทคดกอนทาเสมอวาการกระทาของตนจะมผลกระทบกระเทอนเกดผลเสยตอคนอนหรอไม และไมถอเอาความพอใจ ความสะดวกสบายของตนแตเพยงฝายเดยว โดยไมคานงถงผลรายทจะเกดขนแกคนอนหรอสงคมสวนรวมเปนตน

กลาวไดวา ความรบผดชอบเปนสงสาคญและมความจาเปนตอการปฏบตงานของทกคน ดงนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน หมายถง ความรบผดชอบทบคคลแสดงออกถงการทาหนาทของตนและงานทไดรบมอบหมายดวยความเอาใจใส มความละเอยดรอบคอบ มการวางแผน มความขยนหมนเพยร อดทนและกระตอรอรนในการแกปญหา ตรงตอเวลา ไมละเลยทอดทงงานหรอหลกเลยงจนกวางานจะแลวเสรจ ยอมรบผลของการกระทาไมวาจะเปนผลดและผลเสย พยายามทาหนาทตางๆ อยางเตมความสามารถ โดยมความตงใจปฏบตงานเพอใหบรรลเปาหมายและวตถประสงคขององคกร ยดมนตามระเบยบ ขอบงคบ คาสงและขอกาหนดตางๆ ขององคกร รวมถงเปนผใชและรกษาทรพยสนขององคกรใหเกดประโยชนสงสด ไมนามาใชเพอประโยชนสวนบคคล

การวดพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ในการวดพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบต งาน ผ ว จ ยได สร างแบบวด

พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน คอ มความเอาใจใส มความละเอยดรอบคอบ มการวางแผน มความขยนหมนเพยร อดทนและกระตอรอรนในการแกปญหา ตรงตอเวลา ไมละเลยทอดทงงานหรอหลกเลยงจนกวางานจะแลวเสรจ ยอมรบผลของการกระทาไมวาจะเปนผลดและผลเสย พยายามทาหนาทตางๆ อยางเตมความสามารถ โดยมความตงใจปฏบตงานเพอใหบรรลเปาหมายและวตถประสงคขององคกร ยดมนตามระเบยบ ขอบงคบ คาสงและขอกาหนดตางๆ ของ

18

องคกร รวมถงเปนผใชและรกษาทรพยสนขององคกรใหเกดประโยชนสงสด ไมนามาใชเพอประโยชนสวนบคคล มลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตราสวนประเมนคา 6 ระดบ มจานวนทงหมด 20 ขอ จาก “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด”

2. แนวคดวเคราะหสาเหตของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

จากแนวคดดานการจดการกบพฤตกรรมการทางานของ อลบาเนส (Albanese. 1981: 204) ซงไดกาหนดกรอบแนวคดเกยวกบเรองของพฤตกรรมการทางาน (Job Performance Behavior) วามาจากองคประกอบ 2 อยาง คอ ลกษณะสวนบคคล กบสภาพแวดลอมในการทางาน โดยสามารถแสดงเปนแผนภาพความสมพนธของตวแปรแตละดานทเกยวของกบพฤตกรรมการทางานดงภาพประกอบ 2

ภาพประกอบ 2 องคประกอบของพฤตกรรมการทางาน แสดงความสมพนธของตวแปร

ทมา: Albanese. (1981). Managing: toward accountability for performance: 204 จากแผนภมอธบายไดวา ลกษณะสวนบคคลกบสภาพแวดลอมในการทางาน ซงเปนปฏสมพนธ

ระหวางกน จะสงผลตอพฤตกรรมการทางานของบคคล ซงตวแปรลกษณะสวนบคคลและตวแปรสภาพแวดลอมในการทางานมอทธพลตอพฤตกรรมการทางานดงน

19

ตวแปรลกษณะสวนบคคลประกอบดวย 1. ความสามารถ ทกษะ ทจะทาใหเกดความสามารถในการทางานใหสาเรจ 2. การรบรบทบาทและหนาท การทบคคลรบรวางานในหนาทคออะไรและทา

อยางไรเพอใหงานนนสาเรจลลวงได รวมทงมความคดวาตนเองสามารถทางานนนไดดวย 3. เจตคต คานยม การจงใจ ลกษณะทางจตทงสามตวนกคอสภาพจตของบคคลซงจะ

กอใหเกดความรสก อยากจะทางานหรอชอบงานทจะทานน ตวแปรดานสภาพแวดลอมในการทางานประกอบดวย 1. สภาพแวดลอมระดบใกล เชน สภาพการทางาน ผบรหาร ความสมพนธกบเพอน

รวมงาน ลกษณะของงานททา 2. สภาพแวดลอมระดบกลาง เชน จดประสงคและเปาหมายขององคการ ปรชญา 3. สภาพแวดลอมระดบไกล เชน ระบบการเมองและเศรษฐกจในสงคม สภาพการ

แขงขนในตลาดในสงคมขณะนน เปนตน ดงนนการศกษาพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานของบคลากรกรมปองกนและ

บรรเทาสาธารณภย กระทรวงมหาดไทย ตามแนวคดดานการจดการกบพฤตกรรมของอลบาเนส แสดงใหเหนวาการทบคคลจะมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานไดนน จะตองประกอบดวยปจจยภายในตวบคคลและปจจยภายนอกตวบคคล และการปฏสมพนธกนระหวางปจจยภายในตวบคคลและปจจยภายนอกตวบคคลทสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ซงผวจยไดนาตวแปรทสาคญและมผศกษาพบวามความสมพนธกบตวแปรพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน โดยมปจจยภายใน ไดแก แรงจงใจใฝสมฤทธ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และปจจยภายนอก ไดแก การถายทอดทางสงคมในการทางาน และการสนบสนนทางสงคม

3. ปจจยภายในกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ปจจยภายในมความสมพนธกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ในการศกษาครงนพบวา ปจจยภายในหรอปจจยภายในตวบคคล ไดแก ความรจกคด หรอคดเปน หมายถง การคดอยางมระเบยบหรอคดตามแนวทางของปญญา คอการรจกมอง รจกพจารณาสงทงหลายตามสภาวะทาใหเกดความดงาม และแกปญหาได ประกอบดวย แรงจงใจใฝสมฤทธ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน มรายละเอยดดงน

3.1 แรงจงใจใฝสมฤทธกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน แรงจงใจใฝสมฤทธ เปนแรงจงใจทางสงคมทเกยวกบการทางาน แรงจงใจใฝสมฤทธหรอ

ความตองการสมฤทธผล เปนลกษณะภายในทสาคญลกษณะหนง ซงผลกดนใหบคคลเกดความพากเพยร

20

พยายามทจะทางานจนสาเรจลงดวยมาตรฐานทดเยยม ผทมแรงจงใจใฝสมฤทธ คอ ผทมพฤตกรรมการทางานเพอมงใหบรรลเปาหมายทวางไวอยางมประสทธภาพ (ออมเดอน สดมณ. 2540: 140) โดยมหลกฐานจากการวจยมากมายทบงชวาแรงจงใจใฝสมฤทธหรอความตองการสมฤทธเปนลกษณะภายในทสาคญลกษณะหนง ซงผลกดนบคคลใหเกดความพากเพยรพยายามทจะทางานจนสาเรจลงดวยมาตรฐานทดเยยม (งามตา วนนทานนทและคณะ. 2545) ใหความหมายของ แรงจงใจใฝสมฤทธ หมายถง แรงจงใจทเปนแรงขบใหบคคลพยายามทจะประกอบพฤตกรรมทจะประสบความสมฤทธ ตามมาตรฐานทตนเองตงไว บคคลทมแรงจงใจใฝสมฤทธจะไมทางานเพราะหวงรางวลแตจะทาเพอจะประสบความสาเรจตามวตถประสงคทต งไว ซงงานวจยของสทธสาร ธารสวรรณวงศ (2547) กลาววา แรงจงใจใฝสมฤทธ หมายถง ความปรารถนาทจะทาสงใดสงหนงใหสาเรจไปไดดวยด ไดผลเปนเยยมหรอไดผลดกวาบคคลอนๆ โดยทมเทความพยายามทงหมดทมอยจนประสบความสาเรจไดรบคายกยองชมเชยหรอจนไดรางวล ลกษม ลประสงค (2546) กลาววา แรงจงใจใฝสมฤทธ หมายถง การเพยรพยายามทจะพฒนาตนและงานของตนใหประสบความสาเรจโดยไมยอทอตออปสรรคและความลมเหลว รจกกาหนดเปาหมายในการทางานใหเหมาะสมกบความสามารถของตน อดทนทางานทยากไดเปนเวลานานและมงแสวงหา ผทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง คอ ผทมพฤตกรรมการทางานเพอมงใหบรรลเปาหมายทวางไวอยางมประสทธภาพและประสทธผล เมอประสบความสาเรจกเกดความสข ความภาคภมใจ แตเมอเกดความลมเหลวกไมทอแท กลบพรอมทจะลองพยายามทาใหม ผทมแรงจงใจใฝสมฤทธสงมกจะเปนผทขออาสาสมครทางานตางๆ ชอบแขงขนเพอชยชนะมนสยรกงานและทางานทยากโดยไมยอทอ ทาใหเปนคนทพงตนเองและอาจจะเปนทพงของผอนไดอกดวย และพนดา ธนวฒนากล (2547) กลาววา แรงจงใจใฝสมฤทธ หมายถง การเพยรพยายามทจะทางานใหประสบความสาเรจ โดยไมยอทอตออปสรรคและความลมเหลว รจกกาหนดเปาหมายในการทางานใหเหมาะสมกบความสามารถของตน อดทนทางานทยากไดเปนเวลานาน และมงแสวงหาความรใหมๆ มาใชในการแกปญหาในการทางานอยเสมอ

ทฤษฎของแมคเคลแลนด (McClelland.1961: 104) ระบวา ผทมแรงจงใจใฝสมฤทธจะมลกษณะดงนคอ (1) จะตองมงทจะกระทากจกรรมตางๆ ใหสาเรจมากกวาทจะหลกเลยงความลมเหลว (2) มกจะทาในสงทเปนไปไดและเหมาะสมกบกาลงความสามารถของตนเอง และ(3) เปนบคคลทคดวาทกสงทกระทานนจะสาเรจลงไดดวยความตงใจจรงและการทางานของตนนนไมไดมจดมงหมายทรางวลหรอชอเสยง โดยทแรงจงใจใฝสมฤทธของบคคลเกดไดจากการเรยนรทางสงคมของบคคล เมอบคคลกระทาพฤตกรรมใดแลวไดผลเปนทพงพอใจบคคลนนกจะกระทาพฤตกรรมในลกษณะนนๆอก สวนเฮอรแมน (ยศวรรณ นพฒนศรผล.2541: 16-17) กลาวถงบคคลทมลกษณะแรงจงใจใฝสมฤทธ คอ (1) เปนบคคลทมความทะเยอทะยานใฝสงในระดบทไมเกนความสามารถของบคคลนน (2) เลอกงานทมโอกาสทาสาเรจไดสง (3) มความอตสาหะ พยายาม (4) ยนหยดอยเปนเวลานาน เมอตองทางานทมความยากปานกลาง (5) เมอมอปสรรคขดขวางการทางาน กไมยอทอ และ(6) เลอกผรวมงานโดยพจารณาความสามารถของบบคคลเปนสาคญ

21

จากทฤษฎและความหมายของแรงจงใจใฝสมฤทธทกลาวมาขางตน สรปไดวา แรงจงใจใฝสมฤทธ หมายถง ความมงมนในการทจะทากจกรรมตางๆ ใหสาเสรจโดยไมยอทอตออปสรรค รจกกาหนดเปาหมายในการทางานใหเหมาะสมกบความสามารถของตนเอง แตเมอเกดความลมเหลวกไมทอแท กลบพรอมทจะลองพยามทาใหม และการทางานของตนนนไมไดมจดม งหมายทรางวลหรอชอเสยง ในการศกษาครง นผวจ ยใชทฤษฎของแมคเคลแลนด (McClelland.1961) ซงม 3 ดาน ไดแก (1) จะตองมงทจะกระทากจกรรมตางๆ ใหสาเรจมากกวาทจะหลกเลยงความลมเหลว (2) มกจะทาในสงทเปนไปไดและเหมาะสมกบกาลงความสามารถของตนเอง และ (3) เปนบคคลทคดวาทกสงทกระทานนจะสาเรจลงไดดวยความตงใจจรงและการทางานของตนนนไมไดมจดมงหมายทรางวลหรอชอเสยง

การวดแรงจงใจใฝสมฤทธ การวดแรงจงใจใฝสมฤทธนนสามารถทาไดหลายรปแบบ เชน การสงเกต การทดสอบ ประกอบดวย

ขอความตางๆ ทผทดสอบตงขนโดยถอเอาเกณฑปรกตนสยคนทวๆ ไปเปนมาตรฐาน ซงเปนคาเกยวกบความกลว ความวตกกงวล ความสนใจในสงตางๆ หรอปฏกรยาทตนทาอยเสมอๆ เมอตกอยในสภาพนนๆ การประมาณคาโดยเลอกคณลกษณะบคลกภาพทเปนเครองมอเชดชใหบคลกภาพเดน สะดดตา การวเคราะหตนเอง คอการประมาณคาตนเองแบบวเคราะหตวเองจะเปนคาถามแบบปรนยจะเปนประโยชนในการเลอกอาชพใหเหมาะสมกบบคลกภาพของตน และการสมภาษณ (ปรญญา ณ วนจนทร. 2536; 27-28) โดยจะเลอกวดวธใดขนอยกบความเหมาะสมเกยวกบผทตองการวด เชน ลกษม ลประสงค (2546) ดดแปลงแบบวดมาจาก นชนารถ ธาตทอง (2539) ทใชวดแรงจงใจใฝสมฤทธกบนกนกวชาการศกษา มาใชวดแรงจงใจใฝสมฤทธกลบกลมตวอยางทเปนบคลากรทางการศกษา มคาความเชอมนแบบสมประสทธแอลฟาเทากบ .76 มลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตรประมาณคา 6 ระดบ จาก “จรงทสด” ถง “ไมจรงเลย” จานวน 12 ขอ

สาหรบในงานวจยครงน ผวจยปรบแบบวดของ ลกษม ลประสงค (2546) มาใชวดแรงจงใจใฝส มฤทธของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย มลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตราสวนประเมนคา 6 ระดบ มจานวน 11 ขอ จาก “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด”

งานวจยทเกยวของ จากการศกษา นชนารถ ธาตทอง (2539) พบวา นกวชาการศกษาทมแรงจงใจใฝสมฤทธ

สงมพฤตกรรมการทางานตามการรายงานของตนเองสงกวานกวชาการศกษาทมแรงจงใจใฝสมฤทธ ตา สวนวรต ปานศลา (2542) พบวา บคลากรสาธารณสขระดบตาบลในกลมระดบการศกษาระดบปรญญาตรขนไปทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง จะมพฤตกรรมการทางานเหมาะสมมากกวากลมทมแรงจงใจใฝ

สมฤทธตา สอดคลองกบงานวจยของ ลกษม ลประสงค (2546) ทพบวานกวชาการศกษาทมแรงจงใจใฝสมฤทธสงจะมพฤตกรรมการทา งานดานการสอสารตามมาตรฐานสากลของประเทศไทย

22

ดานการจดการและสมฤทธผลของงานภาครฐ (P.S.O. 1102: ระบบสอสาร) มากกวานกวชาการศกษาทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 พบผลในกลมรวม และกลมยอย มยรฉตร สขดารงค (2547) พบวา เจาหนาทสนเชอมทมแรงจงใจใฝสมฤทธสงผานการถายทอดทางสงคมในการทางานอยางเปนทางการสง จะมพฤตกรรมการทางานสนเชออยางมความรบผดชอบสงกวาเจาหนาททมแรงจงใจใฝสมฤทธตาอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 พนดา ธนวฒนากล (2547) พบวา พนกงานชางทมแรงจงใจใฝสมฤทธสงจะมพฤตกรรมการทางานบรการอยางมความรบผดชอบสงอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 สวนงานวจยของสทธสาร ธารสวรรณวงศ (2547) พบวา พนกงานชายทงหมด ทมแรงจงใจใฝสมฤทธสงจะมประสทธภาพการทางานด อยางมนยสาคญทางสถตทดบ .05 และงานวจยของ นชาภทร โพธบาง (2550) ยงพบวา เจาหนาทการเงนและบญชทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง เปนผทมพฤตกรรมการทางานราชการอยางมจรยธรรมของเจาหนาทการเงนและบญช มากกวาเจาหนาทการเงนและบญชทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา เปนตน

จากการประมวลเอกสารและงานวจยทเกยวของกบแรงจงใจใฝสมฤทธ สามารถสรปไดวา แรงจงใจใฝสมฤทธ เปนปจจยภายในทมผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ดงนนผวจยจงมความคาดหมายวา บคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยทมแรงจงใจใฝสมฤทธ ในการปฏบตงานสงจะสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมากกวาผท มพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา

3.2 จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

คาวา “จตอาสา” มการนามาใชและรจกกนมากในประเทศไทยจากเหตการณประสบภยคลนสนาม เมอวนท 26 ธนวาคม พ.ศ. 2547 ทกอใหเกดการรวมมอกนระหวางองคกรภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสงคมตางๆ ทไดเขามาชวยเหลอผประสบภย ทาใหเปนจดเรมตนของกระแสการเปนอาสาสมคร ทเปนการชวยเหลอซงกนและกน และเปนประโยชนรวมกนทงตอผกระทาและผอน โดนเนนทคณคาของความสามคค การมสวนรวม และการสรางสรรคประโยชนสขในสงคม (มชตา จาปาเทศ รอดสทธ.2550) ซงผวจยไดรวบรวมความหมายของจตอาสา ไดดงน

ณฐณชากร ศรบรบรณ (2550) กลาววา จตอาสา หมายถง ความสานกของบคคลทมตอสงคมสวนรวม โดยการเอาใจใสและการชวยเหลอ ผทมจตอาสาจะแสดงออกซงพฤตกรรมทอาสาทาประโยชนเพอสวนรวม เชน การเสยสละเงน สงของ เวลา แรงกาย และสตปญญาเพอชวยเหลอผอนและสงคม โดยไมหวงผลตอบแทน นอกจากนพระไพศาล วสาโล (2550) ยงกลาววา จตอาสา หมายถง จตทพรอมจะสละเวลา แรงกาย และสตปญญา เพอสาธารณะประโยชน เปนจตทไมนงดดายเมอพบเหนปญหา หรอความทกขยากทเกดขนกบผคน เปนจตทมความสขเมอไดทาความด และเหนนาตาเปลยนเปนรอยยม เปนจตทเปยมดวย “บญ” คอความสงบเยนและพลงแหงความด และ

23

นนทรตน ปรวตธรรม (2553) กลาววา จตอาสา หมายถง การเออเฟอเผอแผ การเสยสละเวลา สงของ เงนทอง แรงกาย สตปญญา เพอสาธารณะประโยชน เปนจตใจทมความสขเมอไดทาความด การชวยเหลอผอนและสงคมเพอใหผอนมความสขดวยความสมครใจและไมหวงผลตอบแทน เขารวมกจกรรมทเปนสาธารณะประโยชน สานกของบคคลทมตอสวนรวม เอาใจใสปองกนและแกไขปญหาสงคม

จากการศกษารวบรวมความหมายของจตอาสา จากทมผใหความหมายไวนน จะเหนถงคณลกษณะเฉพาะทมความคลายคลงกนของจตอาสาดงตอไปน

1) เปนการทางานดวยความสมครใจ ไมหวงผลตอบแทน 2) เปนการสละเวลา แรงกาย แรงใจ และสตปญญาเพอชวยเหลอผอนหรอสงคม 3) เปนการกระทาทไมใชภาระหนาททตองรบผดชอบ

จากความหมายของจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยทกลาวมาขางตน สรปไดวา จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย หมายถง บคคลทมจตทพรอมจะสละเวลา แรงกายแรงใจ สตปญญาเพอประโยชนตอผอนและสงคมในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ซงเปนการกระทาดวยความสมครใจโดยไมหวงสงตอบแทน แมขณะนนจะปฏบตในหนาทอนๆทไมเกยวของ

การวดจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ในการวดจตอาสาปองกนและบรรเทาสาธารณภย ผวจยไดสรางแบบวดจตอาสาในการ

ปองกนและบรรเทาสาธารณภยตามนยามปฏบตการ มลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตราสวนประเมนคา 6 ระดบ มจานวน 10 ขอ จาก “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด”

งานวจยทเกยวของ จากการศกษางานวจยทเกยวของกบจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย

ในปจจบนยงไมพบวามใครทศกษาตวแปรจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยเปนตวแปรอสระ ดงนน งานวจยทเกยวของจะเปนงานวจยทตวแปรจตอาสาเปนตวแปรตาม ดงน

ณฐณชากร ศรบรบรณ (2550) ศกษาเรอง การพฒนาโมเดลเชงสาเหตของจตอาสาของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลายในโรงเรยนสงกดสานกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน พบวา จตอาสาของนกเรยนมองคประกอบ 3 ดาน คอ การชวยเหลอผอน การเสยสละตอสงคม และความมงมนพฒนา และมตวชวดทงหมด 7 ตว คอ (1) การชวยเหลอแนะนาสงทถกทควรแกผอน (2) การอานวยความสะดวกใหกบผอน (3) การแบงปนสงของใหกบผอน (4) การสละเงน แรงกาย เพอผอนและสงคม (5) การสละเวลาและการใชเวลาวางใหเกดประโยชนตอสงคม (6) การสนใจในปญหาและการเปลยนแปลงพรอมทงเสนอความคดทจะพฒนาสงคม และ(7) การรวมพฒนากจกรรมการเสรมสรางจตอาสาเพอสงคมอยางสรางสรรคและหลากหลาย โดยสภาพจตอาสาของนกเรยนมธยมศกษาตอน

24

ปลายในโรงเรยนสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานมคาเฉลยของคะแนนจตอาสาอยในระดบปานกลาง นอกจากนการเกดจตอาสาเปนผลมาจากปจจยดานสงคม/ชมชน นนคอ หากบคคลสาคญในสงคม/ชมชนมจตอาสากจะสงผลใหนกเรยนมจตอาสา ปจจยดานครอบครว ความเปนแบบอยางจากพอแมมความสาคญมากทสด นอกจากนหากพอแมใชเหตผลในการอบรมเลยงดและมการสนบสนน สงเสรมใหนกเรยนทาพฤตกรรมจตอาสากจะสงผลใหนกเรยนมจตอาสาเพมขน สมพนธภาพระหวางนกเรยนและเพอน เปนลกษณะสาคญของปจจยดานเพอน แสดงวา ถานกเรยนมสมพนธภาพทดกบเพอนในระดบสงกจะทาใหนกเรยนเกดจตอาสามาก และถาเพอนสนทหรอเพอนในกลมของนกเรยนมจตอาสากจะทาใหนกเรยนมจตอาสาดวยเชนกน ปจจยดานสอมวลชนมอทธพลตอการเกดพฤตกรรมจตอาสา นนคอ หากนกเรยนไดรบขาวสารการใหความชวยเหลอผอน การเสยสละตอสงคม และความมงมนพฒนาจากสอโทรทศนกจะสงผลใหนกเรยนมจตอาสา การสงสอนปลกฝงจากคร เปนสงสาคญทสดในปจจยดานโรงเรยน/ครทจะทาใหนกเรยนมจตอาสา นอกจากนแบบอยางจตอาสาจากคร และมสมพนธภาพทดกบครกมอทธพลตอการเกดจตอาสาของนกเรยนเชนกน ผลการพฒนาโมเดลเชงสาเหตของจตอาสาของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลายฯ พบวา ตวแปรโมเดลสามารถอธบายความแปรปรวนของตวแปรจตอาสาของนกเรยนไดรอยละ 38.60

นนทรตน ปรวตธรรม (2553) ศกษาเรอง การศกษาปจจยทสงผลตอพฤตกรรมจตอาสาของเดกและเยาวชน ทรบทนการศกษาสานกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรย พบวา พฤตกรรมจตอาสา ประกอบดวย การชวยเหลอผอน การเสยสละตอสงคม การมงมนพฒนาสงคม และจตสานกสาธารณะอยในระดบปฏบตบอยครง ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา ประสบการณการเขารวมกจกรรมแตกตางกน มระดบพฤตกรรมจตอาสาไมแตกตางกน และความสมาเสมอในการเขารวมกจกรรมแตกตางกน มระดบพฤตกรรมจตอาสาแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ปจจยภายในและปจจยภายนอกมความสมพนธทางบวกกบระดบพฤตกรรมจตอาสาอยางมนยสาคญทระดบ .05 และการวเคราะหถดถอยพหคณ ปจจยภายในและปจจยภายนอกสามารถรวมกนอธบายพฤตกรรมจตอาสาไดในเชงบวกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยปจจยภายนอกการสนบสนนทางสงคมจากเพอน สามารถอธบายพฤตกรรมจตอาสาไดดทสด

ปยะนาถ สรวสตร (2553) ศกษาเรอง แรงจงใจของผนาเยาวชนทมจตอาสาในการทากจกรรมเพอสงคม: กรณศกษาสภาเยาวชนกรงเทพมหานคร พบวา ผนาเยาวชนเขารวมการประชมสภาเยาวชนกรงเทพมหานครมากทสด โดยมแรงจงใจภายในอยในระดบสง สวนแรงจงใจภายนอกอยในระดบปานกลาง ปจจยดานศาสนาของผนาเยาวชนทมจตอาสาแตกตางกนมแรงจงใจโดยรวมในการทากจกรรมเพอสงคมแตกตางกน สาหรบผนาเยาวชนทมจตอาสาททาและไมทากจกรรมการพฒนามาตรการและการดแลเยาวชนมแรงจงใจภายในแตกตางกน

จากการประมวลเอกสารและงานวจยทเกยวของกบจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย สามารถสรปไดวา จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย เปนปจจยภายในทมผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ดงนนผวจยจงมความคาดหมายวา บคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยทมจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ในการปฏบตงาน

25

สงจะสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมากกวาผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานทมจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยตา

3.3 ลกษณะมงอนาคตและควบคมตนกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการ

ปฏบตงาน ดวงเดอน พนธมนาวน (2537: 86-88) กลาววา ลกษณะมงอนาคต หมายถง

ความสามารถของบคคลทจะคาดการณไกลในอนาคต โดยคดวาอะไรจะเกดขนทงผลดและผลเสย และเหนความสาคญของสงทเกดขนในอนาคต รวมถงการเปนผทสามารถกาหนดเปาหมายในชวตของตนโดยมการกาหนดโครงการระยะสนและระยะยาวใหกบตนเองในดานตางๆ เชน ดานการงาน ดานครอบครว ดานสขภาพ และดานจรยธรรม เปนตน ลกษณะมงอนาคตจงเปนสวนตนของปรากฏการณ สวนการควบคมตนนน จะเปนสวนปลายทเกดขน ควบคกนไป คอมการมงอนาคตในบางเรองขนมากอน และบคคลตองใชการควบคมตนดาเนนการไปตามทไดวางเปาหมายไว จนประสบความสาเรจในเวลาทกาหนด ฉะนน การควบคมตนเองกคอ การมวนยในตนเอง ซงหมายถงการจดระเบยบวนยในตนเอง เพอใหเกดผลทตนตองการในอนาคต ดงนน ถาสงคมนนมความสมพนธกบสภาพแวดลอมสงไมตองพงพาธรรมชาต บคคลในสงคมสามารถคาดการณสงทเกดขนในอนาคตไดอยางแมนยาพอสมควรแลวบคคลในสงคมนนกจะมลกษณะมงอนาคตสงดวย ซงสอดคลองกบ บญรบ ศกดมณ (2532: 6; อางองจาก Mischel.1974: 287) ทกลาววา ลกษณะมงอนาคต หมายถง ความสามารถทจะสามารถคาดการณไกลและเหนความสาคญของผลดและผลเสยทจะเกดขนในอนาคต สามารถวางแผนการปฏบตเพอรบผลดหรอปองกนผลเสยทจะเกดขนในอนาคตได สวนการควบคมตนเอง หมายถง ความสามารถทจะละเวนการกระทาพฤตกรรมบางชนดหรอความสามารถทจะเรมกระทาพฤตกรรมทตองใชความอดทนหรอเสยสละ และทาพฤตกรรมนนไดอยางมปรมาณและคณภาพทเหมาะสม เปนเวลานานพอทจะนาไปสผลทตองการในอนาคตได การมงอนาคตน เกดจากการสะสมผลการเรยนรจากประสบการณเกยวกบลกษณะความมงคงของสภาพแวดลอมตงแตอดตของบคคล

สาหรบบคคลทมการมงอนาคตสงและสามารถควบคมตนเองไดจะตองมคณลกษณะ 4 ประการ คอ (1) สามารถคาดการณไกล เหนความสาคญของอนาคตและตดสนใจเลอกกระทาอยางเหมาะสม (2) หาแนวทางแกไขปญหาและวางแผนดาเนนงานเพอเปาหมายในอนาคต (3) รจกการปฏบตใหเกดการอดไดรอไดอยางเหมาะสม และ(4) สามารถใหรางวลและลงโทษตนเองไดอยางเหมาะสม (ดวงเดอน พนธมนาวน.2528: 21-31)

การทบคคลมจตลกษณะดานการมงอนาคตสงจะสงผลใหบคคลนนทางานอยางขยนขนแขงในปจจบนเพอรองรบผลทดในอนาคตในสภาพสงคมปจจบนน นยงส งคมมความเจรญกาวหนามากขนเทาใด บคคลกยงจะตองรอคอยผลทเกดจากการกระทาของคนยาวนานมากขนเทานน เชน การปฏบตตามกฎหมายเพอความสงบสขของสงคม จตลกษณะดานการมงอนาคตน

26

มความสมพนธกบความสาเรจของการปฏบตงานอยางมาก กลาวคอ ถาแตละขนตอนของการปฏบตงานนนมผลตอความสาเรจหรอความกาวหนาของบคคลในอนาคต ความสาเรจในแตละขนกจะเปนแรงจงใจใหบคคลพยายามปฏบตงานในขนตอไปใหสาเรจเพอใหบรรลเปาหมายขนสดทาย และในขณะเดยวกนความลมเหลวของการปฏบตงานในขนตนๆ กจะทาใหบคคลไมสามารถทางานในขนตอไปได การมงอนาคตนเกยวของกบพฤตกรรมหลายชนด ทงพฤตกรรมสวนตว เชน พฤตกรรมรกษาสขภาพอนามย พฤตกรรมอดออม พฤตกรรมซอสตย และพฤตกรรมชวยเหลอผอน (ดวงเดอน พนธมนาวน และเพญแข ประจนปจจนก.2520)

จากความหมายของลกษณะมงอนาคตและควบคมตนทกลาวมาขางตน สรปไดวา ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน หมายถง ความสามารถทจะคาดการณไกลและวางแผนในการทางาน และเหนความสาคญของผลดและผลเสยทจะเกดขนในอนาคต รวมทงความสามารถในการควบคมบงคบตนเองใหรจกอดไดรอไดในสถานการณตางๆ เพอใหบรรลเปาหมายทตนเองตองการ ในการศกษาครงน ผวจยใชแนวคดของดวงเดอน พนธมนาวน (2528) ทวาบคคลทมการมงอนาคตสงและสามารถควบคมตนเองไดจะตองมคณลกษณะ 4 ประการ คอ (1) สามารถคาดการณไกล เหนความสาคญของอนาคตและตดสนใจเลอกกระทาอยางเหมาะสม (2) หาแนวทางแกไขปญหาและวางแผนดาเนนงานเพอเปาหมายในอนาคต (3) รจกการปฏบตใหเกดการอดไดรอไดอยางเหมาะสม และ (4) สามารถใหรางวลและลงโทษตนเองไดอยางเหมาะสม

การวดลกษณะมงอนาคตและควบคมตน ในการวดลกษณะมงอนาคตและควบคมตน ใชขอคาถามทวดความสามารถในการคาดการณ

ไกล และวางแผนเพอรอรบผลดหรอปองกนผลเสยทเกดในอนาคต และรจกบงคบตนเองใหอดไดรอไดอยางเหมาะสมในการใชชวตและการทางาน การวดลกษณะมงอนาคตและควบคมตน แบบวดของ บญรบ ศกดมณ (2532) แตละฉบบม 10 ขอ รวม 20 ขอ มคาความเชอมน .78 และ .81

สาหรบในงานวจยครงน ผวจยปรบแบบวดของบญรบ ศกดมณ (2532) มาใชวดลกษณะมงอนาคตและควบคมตน ของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย มลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตรประมาณคา 6 ระดบ มจานวน 11 ขอ จาก “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด”

งานวจยทเกยวของ จากการศกษาของ บญรบ ศกดมณ (2532) ไดศกษาการเสรมสรางจตลกษณะเพอพฒนา

พฤตกรรมการทางานราชการ ของขาราชการบรรจใหม 120 คน พบวา ราชการทไดรบการฝกลกษณะการมงอนาคตและควบคมตน มลกษณะมงอนาคตและควบคมตนสงกวาผทไมไดรบการฝก และสงกวากลมควบคมอยางเดนชด กลมทไดรบการฝกทงสองดานใหผลเทาเทยมกลบกลมทไดรบการฝกดานเดยว การฝกลกษณะมงอนาคตสงผลตอเจตคตตอการปฏบตราชการเพออนาคต และพฤตกรรมการปฏบตงานมากกวาการฝกการควบคมตนเอง วรต ปานศลา (2542) ศกษาการถายทอดทางสงคม

27

ในการทางาน จตลกษณะและการรบรเกยวกบบทบาททสมพนธกบพฤตกรรมการทางานของบคลากรสาธารณะสขระดบตาบล ทปฏบตงานในสถานอนามย เขตภาคเหนอประเทศไทย พบวา กลมทมระดบการศกษาปรญญาตร และมความเชออานาจในตนมาก และมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนสง มพฤตกรรมการทางานทเหมาะสมมากกวาในกลมอนๆ และพบอกวาลกษณะมงอนาคตและควบคมตน เปนตวพยากรณพฤตกรรมการทางานดานรวม พฤตกรรมการทางานดานบรหารและดานบรการ นอกจากนเรวต สดมณ (2544) ทศกษาปจจยทางจตสงคมกบพฤตกรรมการทางานอยางจรยธรรม กรณกาลงพลในสายงานปลดบญช สงกดกองบญชาการทหารสงสด พบวา กาลงพลทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนตางกน จะมพฤตกรรมการทางานอยางมจรยธรรมตางกน นนคอ กาลงพลทมลกษณะมงอนาคตคบคมตนสง จะมพฤตกรรมการทางานอยางมจรยธรรมสงกวากาลงพลทมลกษณะมงอนาคตควบคมตนตา และสวรรณ พณตานนท (2545) ศกษาปจจยทสงผลตอความเขมแขงองคการบรหารสวนตาบลในภาคกลาง กลมตวอยางเปนประธานกรรมการบรหาร พบวา ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน ของประธานกรรมการบรหารเปนตวแปรสาเหตทสงผลทางตรงใหประธานกรรมการบรหารกระทาพฤตกรรมจรยธรรมการทางาน

จากการประมวลเอกสารและงานวจยทเกยวของกบลกษณะมงอนาคตและควบคมตน สามารถสรปไดวา ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน เปนปจจยภายในทมผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ดงนนผวจยจงมความคาดหมายวา บคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนในการปฏบตงานสงจะสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมากกวาผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนตา

3.4 เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

เจตคต คอ จตลกษณะประเภทหนงของบคคล เกดจากการรคดเชงประมาณคาเกยวกบบคคล หรอสงหนงสงใดในแงใหประโยชนหรอโทษมากนอยเพยงใด ทาใหมความโนมเอยงไปทางชอบหรอไมชอบ พอใจหรอไมพอใจตอสงตาง ๆ โดยมอารมณเปนสวนประกอบ รวมทงความพรอมทจะแสดงพฤตกรรมเฉพาะอยาง เชน ใหการสนบสนนชวยเหลอหรอขดขวางทาลายเปนตน (งามตา วนนทานนท.2534: 215) ซงฟชเบนและไอจเซน (Fishbein; & Ajzen.1975: 336-339) ไดใหความเหนวา เจตคตเปนสงทนกจตวทยาสงคมคดขนมาเพอเปนเครองมอทใชทาความเขาใจพฤตกรรมมนษย ทงนเพราะบคคลจะทาอะไรยอมขนอยกบความเชอความรสกและความเขาใจ มผทเชอวาทศนคตเปนจตลกษณะทเกดจากการเรยนรทางสงคม ตงแตวยเยาวทบคคลไดกระทาพฤตกรรมใดแลวไดผลตอบแทน ตอมาบคคลนนกจะคาดหวงและเชอวาไดรบผลตอบแทนในลกษณะเดยวกนนน ถาเขากระทาพฤตกรรมนนหรอพฤตกรรมประเภทเดยวกนนนอกแตถาบคคลกระทาพฤตกรรมใดแลวยงไมไดผลตอบแทนหรอไดรบผลตอบแทนโดยทเขาไมไดกระทาพฤตกรรมใดเลย กจะทาใหเขารบรวา

28

พฤตกรรมใดหรอสงใดใหประโยชนและอะไรใหโทษซงมผลทาใหเขามเจตคตทดและไมดตอสงนน ซงออลพอรท (จตตนนท เดชะคปต. 2538: 5; อางองจาก Allport. 1992: 98) กลาววา “เจตคต” หมายถง สภาวะความพรอมทางความคดและความรสก ซงกอตวจากผลของประสบการณ มอทธพลในการกาหนดทศทางของปฏกรยาตอบสนองของบคคลทมตอทกสง และทกสถานการณทเกยวของดวย และดวงเดอน พนธมนาวน (2531: 125-127) ยงไดใหความหมายของคาวา “ทศนคต” คอ จตลกษณะประเภทหนงของบคคล อยในรปของความรสกพอใจ หรอไมพอใจในสงใดสงหนง ความรสกนเกดจากความรเชงประเมนคาของบคคลเกยวกบสงนน คอความรวาสงนนมประโยชนหรอมโทษมากนอยเพยงใด เมอเกดความรสกพอใจหรอไมพอใจสงหนง บคคลนนจะมความพรอมทจะกระทาตอสงนนไปในทางทสอดคลองกบความชอบหรอไมชอบของตนตอสงนน

เจตคตของบคคลตอสงหนงสงใดประกอบดวย 3 องคประกอบ (วรต ปานศลา.2542: 7 อางองจาก McGuire.1969: 155-156 ; Shaver.1977: 168-170) คอ (1) ความรเชงประมาณคา (Cognitive Component) หมายถง การทบคคลรบรเกยวกบวตถ สงของหรอเหตการณตางๆ รวมทงความเชอของบคคลตอสงนนวาดมประโยชนหรอเลวมโทษมากนอยเพยงใด (2) ความรสกพอใจ (Affective Component) หมายถง ความรสกของบคคลตอสงหนงสงใดจะเกดโดยอตโนมตและสอดคลองกบความรเชงประมาณคาเกยวกบสงนนๆดวย และ(3) การมงกระทา (Behavioral Intention Component) หมายถง ความโนมเอยงหรอความพรอมทบคคลจะแสดงพฤตกรรมใหสอดคลองกบความรสกของตน นอกจากองคประกอบทง 3 ประการนแลว ดวงเดอน พนธมนาวน (2524 : 5-9) กลาววา เจตคตยงมลกษณะสาคญอก 2 ประการ คอ (1) มทศทาง (Direction) หมายถง จะมทศทางไปในทางบวกหรอลบ ดหรอเลวชอบหรอไมชอบ และ(2) มปรมาณ (Magnitude) หมายถง มความเขมขนหรอความรนแรง เชน อาจมทศนคตตอสงหนงสงใด รนแรงมากและสงหนงบางเบา ขนอยกบความสาคญของสงนนหรอความพวพนของบคคลตอเรองนน

จากแนวคดและความหมายของเจตคตทกลาวมาขางตน สรปไดวา เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน หมายถง การทบคลากรมความรคดเชงประเมนเกยวกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานวาเปนสงทมประโยชนหรอโทษในการทางานเพยงใด และมความรสกพอใจ ไมพอใจ หรอชอบ ไมชอบพฤตกรรมดงกลาว ตลอดจนความพรอมทจะกระทาหรอหลกเลยงทจะกระทาพฤตกรรมดงกลาว ในการศกษาครงน ผวจยใชแนวคดของ McGuire (1969) และ Shaver (1977) ซงม 3 องคประกอบ คอ (1) ความรเชงประมาณคา (2) ความรสกพอใจ และ (3) การมงกระทา

การวดเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน จากเอกสารและงานวจยทเกยวของ พบวา นชนารถ ธาตทอง (2539) ศกษาความสมพนธ

ระหวางความขดแยงในบทบาทความคลมเครอในบทบาท ลกษณะทางจตบางประการกบพฤตกรรมการทางานของนกวชาการศกษา ไดนาแบบวดของ ศกดชย นรญทว (2532) และบญรบ ศกดมณ (2532) ไปใชกบกลมตวอยางทเปนคร ซงมลกษณะกลมตวอยางใกลเคยงกน พบวามคาสมประสทธ แอลฟาเทากบ .88 นอกจากน พนดา ธนวฒนากล (2547) ไดสรางแบบวดเพอวดเจตคตตอการทางาน

29

บรการอยางมความรบผดชอบ กบกลมตวอยางทเปนพนกงานบรษทฯ พบวามคาความเชอมนของแบบวดทงฉบบเทากบ .82 คาอานาจจาแนก รายขอ .18-.72

สาหรบในงานวจยน ผวจยปรบแบบวดเจตคตตอการทางานบรการอยางมความรบผดชอบของพนดา ธนวฒนากล (2547) มาปรบเพอใหเหมาะสมกบเนอหาในการวดเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย มลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตรประมาณคา 6 ระดบ มจานวน 11 ขอ จาก “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด”

งานวจยทเกยวของ จากการศกษาของ ผอบเธยร วงศภกด (2537) นชนารถ ธาตทอง (2539) ลกษม ลประสงค

(2546) และณฐยา ลอชากตตกล (2546) พบวา บคคลทมเจตคตตอการทางานสงจะมการปฏบตงานสงกวาบคคลทมเจตคตตอการทางานตาอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และตวแปรเจตคตตอสภาพการทางานเปนตวแปรทสามารถรวมทานายพฤตกรรมการทางานของบคคลได ณฐสดา สจนนทกล (2541) พบวา พยาบาลทมพฤตกรรมการทางานอยางเหมาะสม คอพยาบาลในกลมทมเจตคตทดตอการทางานมาก สพตรา ธรรมวงษ (2544) พบวา ตวแปรทศนคตตอการปฏบตงานทดของพยาบาลสามารถรวมกนกบตวแปรอนอก 8 ตว ในการทานายพฤตกรรมตามจรรยาบรรณพยาบาลในกลมรวม คอทานายไดรอยละ 56.2 โดยเปนตวแปรทานายอนดบแรกทงกลมรวมและกลมยอย ซงสอดคลองกบงานวจยของมารษา สกอต (2548) พบวา ทศนคตตอการทางานมความสมพนธกบพฤตกรรมรบผดชอบตอการทางานมากทสด (r = .641) และจากการวเคราะหถดถอยพหคณแบบเปนขนนน โดยมทศนคตตอพฤตกรรมรบผดชอบตอการทางานและความเชออานาจภายในตนดานการผลตรายการโทรทศน พบวา ตวแปรทงสองตวรวมกนทานายพฤตกรรมรบผดชอบตอการทางานในกลมรวมสามารถทานายไดรอยละ 40 (R2 = .40) ทระดบนยสาคญทางสถตท .01 โดยททศนคตตอพฤตกรรมรบผดชอบตอการทางานเปนตวทานายพฤตกรรมรบผดชอบตอการทางานไดอยางชดเจน มคาเบตาเทากบ .65 และนชาภทร โพธบาง (2550) พบวา เจาหนาทการเงนและบญชทมทศนคตทดตอพฤตกรรมการทางานอยางจรยธรรมสง เปนผมพฤตกรรมการทางานตามคานยมโปรงใส ตรวจสอบไดมากกวาเจาหนาทการเงนและบญชทม ทศนคตทดตอพฤตกรรมการทางานอยางมจรยธรรมตา เปนตน

จากการประมวลเอกสารและงานวจยทเกยวของกบเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน สามารถสรปไดวา เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน เปนปจจยภายในทมผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ดงนนผวจยจงมความคาดหมายวา บคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยทมเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงจะสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมากกวาผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานทมเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานตา

30

4. ปจจยภายนอก กบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ปจจยภายนอกมความสมพนธกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ในการศกษาครงนพบวา ปจจยภายนอกหรอปจจยทางสงคม หรอการกระตนชกจงจากภายนอก ไดแก การสงสอน แนะนา การถายทอด การโฆษณา คาบอกเลา ขาวสาร คาชแจงอธบายจากผอน ตลอดจนการเรยนร เลยนแบบจากแหลงตางๆ ภายนอก หรออทธพลจากภายนอก ประกอบดวย การถายทอดทางสงคมในการทางาน และการสนบสนนทางสงคม มรายละเอยดดงน

4.1 การถายทอดทางสงคมในการทางานกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน การถายทอดทางสงคม (Socialization) ทาหนาทในการธารงรกษากลมทางสงคมเปน

กระบวนการหรอวถทางทบคคลไดเรยนรทกษะ ความร คานยม แรงจงใจและบทบาททเหมาะสมกบตาแหนงของเขาในกลม ถอไดวาเปนกระบวนการซบซอนทเกยวของกบบคคลตลอดชวต (Lifelong Process) ตงแตวยทารก วยทางาน ตราบจนกระทงวยชรา ซงขนตอนของกระบวนการถายทอดทางสงคมของบคคลเปนไปอยางตอเนองและมความสมพนธกบขนตอนของชวต (ออมเดอน สดมณและคณะ. 2543: 14 อางองจาก Stryker. 1980: 64; Stryker; & Statham. 1985: 352) ซงจานง อดวฒนสทธ (2540: 43) ไดกลาววา การถายทอดทางสงคมมความหมาย 2 นย คอ (1) การถายทอดวฒนธรรม ทาใหบคคลไดเรยนรวฒนธรรม เชน การใชภาษาพด ภาษาเขยน มารยาทสงคม และระเบยบประเพณตางๆ เปนตน และ(2) การพฒนาบคลกภาพ ทาใหบคคลมบคลกภาพแตกตางกน เนองจากสงคมแตละแหงมวฒนธรรมไมเหมอนกน และกระบวนการถายทอดทางสงคมมอทธพลตอการพฒนาบคลกภาพมากกวาสภาพธรรมชาต บคคลจาเปนตองไดรบการถายทอดทางสงคมเพอทจะไดมบคลกภาพ เชนเดยวกบบคคลอนและรจกระเบยบของสงคมหรอวฒนธรรม และจรล อนฐตวฒน (2548) ไดกลาววา การถายทอดทางสงคมขององคการ หมายถง กระบวนการททาใหพนกงานขององคการเหนคณคาของคานยม ความสามารถ พฤตกรรมการทคาดหวง และความรทจาเปนในการปฏบตงาน ดงนน การถายทอดทางสงคมจงเปนสงสาคญทมนษยจะตองเรยนรตลอดชวตตงแตวยทารกจนเปนผใหญและในแตละชวงวยมนษยสามารถปรบตวเขากบวถชวตทางสงคมไดอยางสมดล เพราะมนษยเรยนรเขาใจถงพฤตกรรมของมนษยซงกนและกน เรยนรถงคานยม ความร ความเชอ กฎระเบยบ บรรทดฐานของสงคมจากแหลงเรยนรท งทเปนทางการและไมเปนทางการและไดรบการเรยนรท งจากการสอน การถายทอดจากประสบการณตรงของบคคลในครอบครว สงคมและโดยทางออมผานสอสถาบนตางๆ การถายทอดทางสงคมในการทางาน (Work Socialization หรอ Organizational Socialization) เปนกระบวนการทปลกฝงใหแกพนกงานขององคการไดเรยนร ไดเขาใจวฒนธรรม คานยมการทางาน เจตคต ทกษะพฤตกรรมและบทบาทการทางานในองคการ เพอใหพนกงานสามารถทางานไดสอดคลองกบวสยทศนและนโยบายขององคการ รวมถงชวยใหพนกงานสามารถปรบตวในการทางานเพอรองรบการเปลยนแปลงตางๆ ทงภายในและภายนอกองคการ และกระบวนการเรยนรตลอดชวตจะมบทบาทและมความชดเจนขนอยางตอเนองไปพรอมๆ กบชวตการ

31

ทางานในวยผใหญ ซงบคลากรในองคการจะไดรบการถายทอดทางสงคมในองคการตงแตเรมเขาทางาน เรมจากการเรยนรทางวชาการในงานอาชพตามหนาทความรบผดชอบจนมทกษะสงขนจนสามารถเปนผนาการเปลยนแปลงงานและองคการได ซงประกอบกบการไดรบการถายทอดในการเรยนรวฒนธรรมทจะทางานรวมกนในองคการ (องศนนท อนทรกาแหง. 2548)

แนวคดการถายทอดทางสงคมในการทางาน (Work Socialization) เปนกระบวนการของการถายทอดความรในวยผใหญ เพอใหสมาชกเกดความรและทกษะในการอาชพนนๆ รวมทงมบคลกภาพตามบทบาทในการทางาน มเอกลกษณและความยดมนผกพนในอาชพกระบวนการนรวมถงการทบคคลซมซบวฒนธรรมของอาชพ คานยม บรรทดฐาน และจรยธรรมของอาชพของตน รวมทงยกเลกลกษณะบางอยางทางสงคมทเขามอยและเกดลกษณะบางอยางทางสงคมทถกยดถอโดยสมาชกในอาชพนนๆ การถายทอดทางสงคมในการทางานมงเนนทกระบวนการถายทอดลกษณะทางสงคมในการทางานซงเปนกระบวนการในวยผใหญ มการถายทอดความรระดบสง โดยมงไปทการสอนบทบาทในทกษะเฉพาะ (Role-Specific Skill) มากกวาคานยมโดยทวๆ ไป มการฝกปฏบตเพอใหเกดทกษะ เอกลกษณ และความยดมนผกพนตามบทบาทในอาชพของตน เพอจงใจใหบคคลไดดาเนนไปตามเปาหมายของอาชพกระบวนการน รวมไปถงการถายโอนความคดหรอความรสกในอดมคตมาใชในความเปนจรงดวย (วรต ปานศลา. 2542: 44 อางองจาก พงษสวสด สวสดพงษ. 2532: 80)

ดงนนการถายทอดทางสงคมในการทางาน เปนกระบวนการซบซอนทบคคลไดมาซงความรทกษะและสานกแหงเอกลกษณแหงอาชพ ซงเปนคณลกษณะของสมาชกในวชาชพนนๆการถายทอดทางสงคมในการทางานยงรวมไปถงการ ซมซบ เอาคานยม และบรรทดฐานของกลมเขาสพฤตกรรม โดยบคคลจะมการยกเลกลกษณะบางอยางทางสงคมทเขามอยในวฒนธรรมและเกดลกษณะทางสงคมทถกยดถอโดยสมาชกในอาชพ ผลผลตสดทายของการถายทอดทางสงคมในการทางาน คอ บคคลทผานกระบวนการนมท งความสามารถทางความคดและมการซมซบเอาคานยม และเจตคตทเปนสงทตองการในทางอาชพ และเปนสงทคาดหวงของสาธารณะโดยรวม (วรต ปานศลา. 2542: 44 อางองจาก Cohen. 1981: 14) นอกจากนการถายทอดทางสงคมในการทางาน เปนแนวคดหนงทสอดรบตอจากการถายทอดทางสงคมซงเปนการถายทอดทางสงคมในระดบทผานขนตอนของสงคม ครอบครวสสงคมทกวางขนและมความหมายตอการดาเนนชวตตอไปจนตลอดอายขย การถายทอดทางสงคมในการทางานอยางเปนรปธรรมมกเกดขนในองคกร พทยา สายห (2524 : 92-99) กลาวถงกระบวนการถายทอดทางสงคมในการทางานวาการเปนสมาชกของสงคมหรอองคกรจะสมบรณกตอเมอไดผานกระบวนการถายทอดทางสงคม ซงมตวขดเกลาเปนตวสงผานแบบแผนทงหลายจนสามารถใชเปนระบบสญลกษณทองคกรนนกาหนดเปนความหมายรวมตามบทบาทหนาทของตนไดอยางเหมาะสมถกตอง และสงคมเอาประสบการณ ความชานชานาญเหลานไวจนสามารถเปนตวแทนทจะสงผานสสมาชกรนตอไปได กระบวนการถายทอดทางสงคมในการทางานจงเปนความสาคญททกคนในองคกรจะตองคานงถง เพราะในการผลตสมาชกของสงคมในองคกรเพอทดแทนสมาชกเดมทจะตองสนสภาพไปตามกาล เปนสงทถอวาเปนหนาทสาคญของสมาชกและองคกรจะตองชวยกนทาหนาทนใหสมบรณ

32

อกนยหนง สมาชกเกามหนาทถายทอดระเบยบแบบแผน ขนบประเพณ และธรรมเนยมใหสมาชกใหมรจก เมอสมาชกใหมเขามาทดแทนสมาชกเดมสมาชกใหมจะตองไดรบการอบรมใหรจกความเปนระเบยบทางสงคมหรอการถายทอดทางสงคมและสามารถปรบปรงพฒนาตนเองเขาสความเปนสมาชกไดอยางคอนขางสมบรณ คอ ผสมกลมกลนกบแบบแผนทมอยกอนเปนการตอเนองทางสงคมในองคกรทางสงคมและองคกรอนๆ ทจดตงขนกจะตองมกระบวนการผลตสมาชกใหมเพอทดแทนสมาชกเกาทหมดวาระหรอสนอายขย องคกรนนจงจะดารงอยตอไปไดโดยสมาชกสบเนองทงนจะดวยการผลตขนมาภายในหรอการรบเอาจากภายนอกแลวนามาถายทอดความรพนฐานทจาเปนตอการดารงสมาชกภาพขององคกรกตามท (ดสต นาฝน.2529) กระบวนการถายทอดทางสงคมและวฒนธรรมองคกร จงเปนกลไกของการนาเขาสสภาวะทจาเปนตองเขาไปเกยวของกบเรองของความเชอถอ คานยม และเจตคตของสมาชกในองคกรนน ๆ ดงนน กระบวนการถายทอดทางสงคมและวฒนธรรมองคกร จงกลาวไดวาเปนกระบวนการทมความสาคญอยางมากททาใหสมาชกในสงคมเกดภาวะผกพนตอสงคมในแงการยดถอคณคาของสงคมนน (วรต ปานศลา.2542: 48 อางองจาก Cuff & Payne.1984: 46-47) และแสดงพฤตกรรมทแสดงถงการดาเนนบทบาทตามความคาดหวงของสงคม ทงนขนอยกบคณภาพของกระบวนการวาจะสามารถถายทอดใหสมาชกเรยนรและยอมรบตอระบบจนถอเปนความรบผดชอบทจะนาเอาคณคาและความคาดหวงตอบทบาทนนมาเปนแนวทางปฏบตทตนเองพงพอใจเพยงใด

จากแนวคดและความหมายของการถายทอดทางสงคมในการทางานทกลาวมาขางตน สรปไดวา การถายทอดทางสงคมในการทางาน หมายถง กระบวนการถายทอดความรในวยผใหญ เพอใหสมาชกเกดความรและทกษะในอาชพนนๆ รวมทงมบคลกภาพตามบทบาทในการทางานมเอกลกษณและความยดมนผกพนในอาชพ ซงรวมทงทเปนการถายทอดทางสงคมในการทางานอยางเปนทางการ เชน การฝกอบรม การประชมสมมนาตาง ๆและการปฐมนเทศ เปนตน และการถายทอดทางสงคมในการทางานอยางไมเปนทางการ เชน การบอกเลา แนะนา และการมตวแบบทด จากการปฏสมพนธกบหวหนางาน และเพอนรวมงาน เปนตน

การวดการถายทอดทางสงคมในการทางาน ในการวดการถายทอดทางสงคมในการทางาน วรต ปานศลา (2542) ไดสรางแบบวดการถายทอด

ทางสงคมในการทางานขนเองเพอวดปรมาณการไดรบการถายทอดทางสงคมในการทางานของเจาหนาทสาธารณสขตาบลอยางเปนทางการ จานวน 36 ขอ และไมเปนทางการ จานวน 43 ขอ มลกษณะแบบวดประกอบดวยประโยคบอกเลา 1 ประโยค มมาตราสวนประเมนคา 6 ระดบ ตงแต “มากทสด” ถง “ไมเคยเลย” คาความเชอมนของแบบวดเทากบ .95

สาหรบงานวจยครงน ผวจยปรบแบบวดวรต ปานศลา (2542) มาใชวดการถายทอดทางสงคมในการทางานของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย มลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตรประมาณคา 6 ระดบ มจานวน 11 ขอ จาก “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด”

33

งานวจยทเกยวของ จากการศกษา วรต ปานศลา (2542) พบวาการถายทอดทางสงคมในการทางานอยางไม

เปนทางการเปนตวพยากรณทสาคญอนดบแรกของพฤตกรรมการทางานดานสนบสนนสาธารณสขมลฐานและการพฒนาบคลากรสายสาธารณสขตาบล (r = .26) สมศกด สดากลฤทธ (2545) พบวา ผลการถายทอดทางสงคมเชงวชาชพครสงผลโดยตรงและโดยออมตอเอกลกษณวชาชพและพฤตกรรมการปฏบตหนาทตามบทบาทของครแนะแนว ซงไดรบประสบการณการถายทอดทางสงคมเชงวชาชพครในระหวางศกษาในสถาบนฝกหดครและประสบการณการทางานในโรงเรยน สวนงานวจยของ ลกษม ลประสงค(2546) พบวา บคลากรทางการศกษาทปฏบตงานในตาแหนงนกวชาการศกษาไดรบการถายทอดทางสงคมในการทางานสง ไมวาจะมเจตคตตอการสอสารในระดบใดกตามจะมพฤตกรรมการทางานดานการสอสารตามมาตรฐานสากลของประเทศไทยดานการจดการและสมฤทธผลของงานภาครฐ (P.S.O.1102: ระบบสอสาร) มากกวานกวชาการศกษาทไดรบการถายทอดทางสงคมในการทางานตาอยางมนยสาคญทระดบ .05 ซงสอดคลองกบงานวจยของ มยรฉตร สขดารงค (2547) ทพบวาเจาหนาทสนเชอทไดรบการถายทอดทางสงคมในการทางานอยางเปนทางการมาก จะมพฤตกรรมการทางานสนเชออยางมความรบผดชอบสง อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และเจาหนาทสนเชอทไดรบการถายทอดทางสงคมในการทางานอยางไมเปนทางการสงจะมพฤตกรรมการทางานสนเชออยางมความรบผดชอบตาอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และ พนดา ธนวฒนากล (2547) ยงพบวา พนกงานชางทไดรบการถายทอดทางสงคมในการทางานอยางเปนทางการมากจะมพฤตกรรมการทางานบรการอยางมความรบผดชอบสงอยางมนยสาคญทระดบ .05 เปนตน

จากการประมวลเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการถายทอดทางสงคมในการทางานสามารถสรปไดวา การถายทอดทางสงคมในการทางาน เปนปจจยภายนอกทมผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ดงนนผวจยจงมความคาดหมายวา บคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยทมการถายทอดทางสงคมในกาทางานสงจะสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมากกวาผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานทมการถายทอดทางสงคมในการทางานตา

4.2 การสนบสนนทางสงคมกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

ความหมาของการสนบสนนทางสงคม มนกวจยไดใหความหมายดงน เชเฟอร และ คณะ (ศกดชย นรญทว. 2532: 37; อางองจาก Shaefer; et al. 1981: 381)

แบงประเภทของการสนบสนนทางสงคมออกเปน 3 ดาน คอ (1) การสนบสนนทางดานอารมณ (Emotional Support) จะทาใหบคคลเกดความรสกสนมสนม รกใคร เชอมน และไววางใจซงกนและกน (2) การสนบสนนทางสงคมทชดเจน (Tangible Support) จะทาใหบคคลไดรบความชวยเหลอโดยตรงดวยการใหสงของ เงนทองหรอบรการ และ (3) การสนบสนนทางสงคมดานขอมลขาวสาร (Information

34

Support) จะเปนการใหขอมล คาแนะนา และการแกปญหาตางๆ ของบคคลหรอใหขอมลปอนกลบเกยวกบพฤตกรรม หรอการกระทาของบคคล

ศกดชย นรญทว (2532: 37) ใหความหมายวา การทบคคลรสกวาตนเองไดรบความชวยเหลอในดานตางๆ เมอตนตองการ หรอเมอพบปญหา เชน การใหกาลงใจ ทาใหรสกวาเปนคนมคณคา เปนสวนหนงของชมชนหรอกลม การไดรบขอมลขาวสารและขอมลยอนกลบจากเพอน ครอบครว ผบรหารงาน

ผอบเธยร วงศภกด (2537: 32) ใหความหมายวา การรบรของบคคลเกยวกบการไดรบความชวยเหลอจากบคคลอน เชน เพอนรวมงาน หวหนางาน ครอบครวและเพอนทวไป ในดานทวไป เชน ความรก ความหวงใย หรอในดานขอมลขาวสารและขอมลยอนกลบและการชวยเหลอดานสงของเมอตองการ

พนดา ธนวฒนากล (2547: 31) ใหความหมายวา การทบคคลรสกวาตนเองไดรบการสนบสนนชวยเหลอจาก หวหนางานและเพอนรวมงาน เพอใหเกดระบบของการทางาน เกดการชวยเหลอซงกนและกน เกดความมระเบยบในการทางานดานตางๆ อทมพร สราฤทธ (2547: 46) ใหความหมายวา สมพนธภาพระหวางคน ซงเกยวกบการชวยเหลอทงในดานวตถ และความมนคงทางอารมณรวมทงความรสกวาตนเองเปนสวนหนงของบคคลอนดวย แนวคดทสามารถอธบายเกยวกบการสนบสนนทางสงคม ไดแก กรอบแนวคดการปฏสมพนธเชงสญลกษณ (Symbolic Interactionism) ซงเปนแกนหลกแกนหนงของสงคมวทยาแนวการตความ (Interpretive Sociology) เนนความสาคญของความหมายเชงอตวสย (Subjective Meaning) ในการจดระเบยบทางสงคมในชวตประจาวน แนวคดดงกลาวมรากฐานมาจากผลงานของ จอรจ เฮอเบอรด มด (George Herbert Mead) ซงไดเขยนบทความเรอง Mind, Self and Society เขากลาววาการปฏสมพนธนนมหวใจอย 3 อยาง คอ จตใจ (Mind) ตวตน (Self) และสงคม (Society) จตใจในทรรศนะของมดถอพฒนามาอยางใกลชดกบตวตน จตใจเปนเรองทปรากฏออกมาจากชวตมนษยโดยผานการตดตอสอสารสมพนธกนของมนษย เมอใดกตามทปจเจกบคคลใชสญลกษณทมนยสาคญ เมอนนแสดงวามจตใจขนในตวของบคคลนนแลว จตใจจงเปนเสมอนขบวนการหนงทปรากฏตวเดนออกมาในทกขณะทปจเจกบคคลผนนไดกาลงสรางสรรคสมพนธกบตวเอง โดยการใชสญลกษณทมนยสาคญ จตใจจงเปนขบวนการททาใหปจเจกบคคลสามารถควบคมและจดระเบยบการตอบโตของเขาไดตามเจตนารมณของเขา สวนตวตนในทรรศนะของมดไดเสนอแนะวา ตวตนมความสาคญตอการกระทาของตนเองทงในปจจบนและอนาคต ซงมผลมาจากอดตอกทหนง เขาไดเนนถงความจาเปนวาตวตนเปนสงทม อทธพลตอการกระทาเสมอและไดเสนอวาการปฏสงสรรคภายในตวตนของแตละคนนนเหมอนกนการเลน (Play) คอผเลนทไดสวมบทบาทของคนอนทตนเลนตามความสมพนธทมตอเขา ซงมด เรยกวาเปน “คนอนทสาคญ” (Significant Other) สวนการปฏสงสรรคในระหวางปจเจกบคคลหรอระหวางปจเจกบคคลกบกลมกเหมอนกบการเลนเกมส (Game) คอผเลนจะตองสวมบทบาทของทกคนดวย ซงเรยกวา “คนอนโดยทวไป” (Generalized Other) และคนอนโดยทวไปนเปนตวเชอมโยง

35

ระหวางการควบคมตนกบการควบคมทางสงคม และตวตนตามความคดของมด ประกอบดวย “I” กบ “Me” ซง “I” เปรยบเสมอนความตองการเฉพาะตว และ “Me” เปรยบเสมอนวาบคคลนนคดวาตนควรจะพฤตกรรมอยางไรการแสดงออกของบคคลจะเรมตนดวย “I” และลงทายดวย “Me” นนคอ “I” จะกระตน “Me” แลว “Me” จะกาหนดทศทางของการกระทา (ออมเดอน สดมณ และนกเลก สขถนไทย.2529: 24-25; อางองจาก Mead.1934) กรอบแนวคดการปฏสงสรรคเชงสญลกษณ ประกอบดวยสมมตฐาน 3 ประการ คอ (1) สงคมมนษยประกอบดวยบคคลทงหลายทมตวตน (Self) ซงหมายถง ความสามารถในการเปนวตถแหงการกระทาของตนเอง (2) การกระทาของบคคลไมใชสงทถกปลดปลอยจากแรงขบตามธรรมชาต แตเปนผลจากการสรางสรรคโดยบคคลนนๆ จากการบนทกและการตความตามลกษณะตางๆ ของสถานการณทเขาไดคดการกระทานนๆขนมา และ(3) การกระทารวม (Joint Act) หรอการกระทาของกลมเปนผลจากการประสานการกระทาของแตละบคคลเขาหากนจากการทแตละคนตความและคานงถงการกระทาของกนและกน (พงษสวสด สวสตพงษ.2530: 1-2; อางองจาก Blumer.1962) ตามทศนยภาพน สงคมมลกษณะทเปนกระบวนการ (Processual) คอเปนพลวตรแหงการปรบตวเขาหากนและกน แตละคนกระทาตามวถทางทเขาตความการกระทาของคนอนๆ ตวตนกอยในรปของกระบวนการเชนกน ตวตนในทรรศนะน หมายถง กระบวนการสอสารทดาเนนอยตลอดเวลา เปนพลวตรแหงการบงชใหกบตนเองจากการสวมรบทรรศนะทคนอนมตอตนเองโดยเฉพาะอยางยงทรรศนะของ “คนอนทสาคญ” (Significant Other) (พงษสวสด สวสตพงษ.2530: 2) จะเหนไดวากระบวนการปฏสมพนธระหวางบคคลในสงคมโดยใชสญลกษณเปนสอความหมายในการปฏสมพนธกน ทาใหบคคลสามารถใหความหมายในสงตางๆ ไดอยางตรงกนและถายทอดความหมายตางๆ ทสมาชกในสงคมรบรรวมกนทงยงเปนผลใหบคคลสามารถปรบบคลกภาพของตนใหสอดคลองกบการปฏสมพนธกบผอนโดยสามารถเขาใจความหมายของพฤตกรรมทบคคลเหลานนกระทาตอตนและสามารถแสดงพฤตกรรมนนใหตรงตามทบคคลเหลานนมงหวง

จากแนวคดและความหมายของการสนบสนนทางสงคมทกลาวมาขางตน สรปไดวาการสนบสนนทางสงคม หมายถง การทบคลากรรสกวาตนเองไดรบการสนบสนนชวยเหลอในดานความมนคงทางอารมณ วตถสงของและการใหขอมลในการแกปญหาตางๆ รวมทงมความรสกวาตนเองเปนสวนหนงของบคคลอนดวย ในการศกษาครงน ผวจยใชแนวคดของ เชเฟอร และ คณะ ทกลาววา การสนบสนนทางสงคมแบงออกเปน 3 ดาน คอ (1) การสนบสนนทางดานอารมณ (Emotional Support) จะทาใหบคคลเกดความรสกสนมสนม รกใคร เชอมน และไววางใจซงกนและกน (2) การสนบสนนทางสงคมทชดเจน (Tangible Support) จะทาใหบคคลไดรบความชวยเหลอโดยตรงดวยการใหสงของ เงนทองหรอบรการ และ (3) การสนบสนนทางสงคมดานขอมลขาวสาร (Information Support) จะเปนการใหขอมล คาแนะนา และการแกปญหาตางๆ ของบคคลหรอใหขอมลปอนกลบเกยวกบพฤตกรรม หรอการกระทาของบคคล

36

การวดการสนบสนนทางสงคม เครองมอวดการรบรการสนบสนนทางสงคมทไดรบความนยมอยางมาก ในการวดการรบร

การสนบสนนทางสงคมในมมมองของผรบการสนบสนนคอ แบบวดการสนบสนนทางสงคมของสาราสน และคณะ ไดสรางแบบวดการรบรการสนบสนนทางสงคมกบนกศกษามหาวทยาลยวอชงตนจานวน 602 คน ดวยแบบสอบถาม SSQ จานวน 27 ขอ โดยลกษณะแบบสอบถามเปนมาตราสวนประเมนคา 6 ระดบตงแตพอใจมาก (6) ถงไมพอใจมาก (1) มคาความเชอมนภายใน.97 สาหรบงานวจยในประเทศไทย ศกดชย นรญทว (2532) ไดสรางแบบวดการสนบสนนทางสงคม โดยดดแปลงมาจากแบบวดการสนบสนนทางสงคมของ สาราสนและคณะประกอบดวย ความชวยเหลอดานอารมณดานขอมลขาวสารและการยอมรบวาเปนสวนหนงของกลม มขอคาถาม 28 ขอ มคาความเชอมนแบบสมประสทธแอลฟา .87

สาหรบงานวจยครงน ผวจยปรบแบบวดของศกดชย นรญทว(2532) มาใชวดการสนบสนนทางสงคมของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย มลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตรประมาณคา 6 ระดบ มจานวน 11 ขอ จาก “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด”

งานวจยทเกยวของ จากการศกษาของ ผอบเธยร วงศภกด (2537) ทศกษาปจจยทเกยวกบการปฏบตงานของ

เจาหนาทฝกอบรมในธนาคารพาณชยไทย ผลการศกษาพบวา ปจจยทางจตไดแก แรงจงใจตามทฤษฎความคาดหวง และเจตคตตอการทางานฝกอบรม และการสนบสนนทางสงคม สามารถทานายการปฏบตงานของเจาหนาทฝกอบรมไดสงกวากลมคณสมบตของเจาหนาทฝกอบรม และลกษณะทางชวสงคม โดยทานายไดรอยละ 15.3 กมลลกษณ ทองสมคร (2541) ศกษาตวแปรทเกยวของกบความทอแทในการปฏบตงานของพนกงานธนาคารกรงไทย จากด (มหาชน) ผลการศกษา พบวา ตวแปรบรรยากาศในการปฏบตงานดานสมพนธภาพกบบคคลอน เปนตวแปรพยากรณทสงผลตอความทอแทในการปฏบตงานมากทสด สวนณฐสดา สจนนทกล (2541) ทศกษาการรบรการสนบสนนทางสงคมจากสมาชกในครอบครวและจากบคคลในหนวยงาน ผลการศกษา พบวา การรบรการสนบสนนทางสงคมจากสมาชกในครอบครวและจากบคคลในหนวยงาน มความสมพนธกบพฤตกรรมใหการพยาบาลในทางออม โดยสงผลตอจตใจของพยาบาล ทาใหมทศนคตทดตอการพยาบาล และผลทเกดขนกบจตใจนจะสงผลกระทบตอพฤตกรรมการพยาบาลอยางเดนชด และพบในงานวจยของ ขวญฤทย พรรณวจารณ (2543) ทศกษาปจจยทมอทธพลตอการปฏบตงานของหวหนางานสขาภบาลและอนามยสงแวดลอม เทศบาลเมอง ผลการศกษา พบวา ดานบรการ ไดแก ปจจยความสามารถในการบรหาร ปจจยการสนบสนนจากองคการ โดยสามารถทานายการปฏบตงานไดรอยละ 57.1 เรวต สดมณ (2544) ทศกษาปจจยทางจตสงคมกบพฤตกรรมการทางานอยางมจรยธรรม เฉพาะกรณกาลงพลในสายงานปลดบญช สงกดกองบญชาการทหารสงสด ผลการศกษาพบวา กาลงพลในสายงานปลดบญช (กลมรวม) ทไดรบการสนบสนนทางสงคมมากจะมพฤตกรรมการทางานอยางมจรยธรรมสงกวากาลงพลในสายงานปลดบญช (กลมรวม)

37

ทไดรบการสนบสนนทางสงคมนอย และพบอกวากาลงพลกรมการเงนทหารทมการสนบสนนทางสงคมมากมพฤตกรรมการทางานอยางมจรยธรรมสงกวากาลงพลกรมการเงนทหารทมการสนบสนนทางสงคมนอยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01และณฐยา ลอชากตตกล (2546) ศกษา ลกษณะทางจตสงคม และลกษณะทางพทธทเกยวของกบพฤตกรรมการทางานดานบรการ ของพนกงานธนาคารไทยพาณชย พบวา ผทมการสนบสนนจากองคการสง เปนผทมพฤตกรรมการทางานดานบรการสงกวาพนกงานธนาคารในกลมตรงขามและพบปฏสมพนธระหวางการสนบสนนจากองคการและวถชวตทางพทธ ทสงผลตอพฤตกรรมการทางานดานบรการ

จากการประมวลเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการสนบสนนทางสงคม สามารถสรปไดวา การสนบสนนทางสงคม เปนปจจยภายนอกทมผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ดงนนผวจยจงมความคาดหมายวา บคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยทมการสนบสนนทางสงคมสงจะสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมากกวาผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานทมการสนบสนนทางสงคมตา

5. ภมหลงกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน จากการประมวลเอกสารงานวจยตางๆ พบวาลกษณะพนฐานสวนบคคลภมหลงบางตวมสวนรวมในการอธบายพฤตกรรมดวย และมความสาคญในฐานะทเปนตวแปรทใชจาแนกลกษณะของกลมตวอยาง ไดแก เพศ ระดบการศกษา และประเภทตาแหนงงาน ดงตอไปน

5.1 เพศกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

เพศเปนปจจยทางชวสงคมททาใหบคคลมพฤตกรรมการทางานทแตกตางกน มงานวจยเกยวกบพฤตกรรมการทางานทแสดงใหเหนวาอทธพลของปจจยดานเพศทมผลตอพฤตกรรมการทางาน (วรต ปานศลา. 2542; อางองจาก Daniel. 1986: 661A; Wilson and et. Al.1984; Williams. 1993: 3673-3674; ศกดชย นรญทว. 2531: 59; อางองมาจาก Krasner and Ullman. 1974: 342) ดงเชนงานวจยของวรต ปานศลา (2542) ทพบวา กลมบคลากรสาธารณสขระดบตาบลทเปนเพศหญงสามารถรบการถายทอดวธการทางานจากการจดประชมอบรม ปฐมนเทศและการนเทศของหนวยงานรวมทงองคกรทเกยวของและสามารถนาไปใชในการปฏบตงานในสถานอนามยไดมากกวาหรอมพฤตกรรมการทางานมากกวา กลมบคลากรเพศชาย ณฐยา ลอชากตตกล (2546) พบวา พฤตกรรมการทางานดานบรการแปรปรวนไปตามปฏสมพนธระหวางเพศชายอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และมยรฉตร สขดารงค (2547) ยงพบวา เจาหนาทสนเชอทเปนเพศชายรวมกนทานายพฤตกรรมการทางานสนเชออยางมความรบผดชอบ ไดรอย 62.7 โดยมตวแปรแรงจงใจใฝสมฤทธ เจตคตตอการทางาน และการถายทอดทางสงคมในการทางานอยางไมเปนทางการ สวนเจาหนาทสนเชอทเปนเพศหญงสามารถรวมทานายพฤตกรรมการทางานสนเชออยางมความรบผดชอบ โดยมตวแปรเจตคตตอพฤตกรรมการทางาน

38

ลกษณะมงอนาคต-ควบคมตนแรงจงใจใฝสมฤทธ และการถายทอดทางสงคมในการทางานอยางเปนทางการ ไดรอยละ 60.9

สรปไดวา จากผลการประมวลเอกสารและงานวจยทเกยวของ ผวจยจงคาดไดวาตวแปรเพศนาจะมความเกยวของกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ในงานวจยครงน

5.2 ระดบการศกษากบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

บคคลทมการศกษาสงยอมมความร ความสามารถในการปฏบตงาน และมลกษณะทางจตทพรอมในการทางานมากกวาผทมการศกษาตากวา (บนเทง ยนตโกเกศศ. 2521, ศรสมร พมสะอาด. 2530; อางองจาก อทมพร สราฤทธ. 2547) และงานวจยของ อทมพร สราฤทธ (2547) ศกษา ปจจยดานจตสงคมทเกยวของกบพฤตกรรมการทางานดานบรการของพนกงานใหบรการทางโทรศพท พบวา พนกงานใหบรการทางโทรศพททมระดบการศกษาสง จะมพฤตกรรมการทางานดานบรการสงกวาพนกงานใหบรการทางโทรศพททมระดบการศกษาตา

สรปไดวา จากผลการประมวลเอกสารและงานวจยทเกยวของ ผวจยจงคาดไดวาตวแปรระดบการศกษานาจะมความเกยวของกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ในงานวจยครงน

5.3 ประเภทตาแหนงงานกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย มประเภทตาแหนงงาน ไดแก ขาราชการ ลกจางประจาและพนกงานราชการ ซงประเภทตาแหนงงานเปนปจจยทสาคญทเกยวของกบพฤตกรรมการทางานดานความรบผดชอบในการปฏบตงาน เพราะเนองจาก กฎ ระเบยบ ขอบงคบ และสทธตางๆ ในตาแหนงแตกตางกนออกไป โดยสานกงาน ก.พ. เปนผออกระเบยบ ก.พ. วาดวยการรายงานเกยวกบการบรหารทรพยากรบคคลของขาราชการพลเรอน เพอประโยชนในการปรบปรงประสทธภาพและประสทธผลการบรหารทรพยากรบคคล พ.ศ. 2553 ในงานวจยของ ณทฐา กรหรญ. (2550; อางองจาก จทฑารตน กตตเขมากร. 2553) พบวาพนกงานมหาวทยาลย ไมรสกภาคภมใจในตาแหนงหนาทการงานทปฏบตอยและรสกวาไมมความกาวหนาในตาแหนงงาน เนองจากเมอมการจดอบรมหรอเพมพนความรตางๆ ขาราชการในหนวยงานมกจะไดรบการพจารณาจากผบงคบบญชากอน รวมถงพนกงานมหาวทยาลยยงไมไดรบการยอมรบนบถอจากเพอนรวมงานและผบงคบบญชา อกทงระเบยบขอบงคบและคาสงตางๆ ยงไมเปดโอกาสใหพนกงานมหาวทยาลยมอสระในการปฏบตงานและพนกงานมหาวทยาลยยงรสกวาไมมนคงในงานเนองจากระบบสญญาจาง และการประเมนผลการปฏบตงาน เชน ในการพจารณาเลอนขนเงนเดอนของพนกงาน ยงแตกตางกบขาราชการ คอพนกงานมหาวทยาลยไดรบการพจารณาเลอนชนปละ 1 ครง ซงขาราชการและลกจางประจา จะไดรบการพจารณาเลอนขนเงนเดอนปละ 2 ครง รวมถงสวสดการตางๆ เปนตน

39

สรปไดวา จากผลการประมวลเอกสารและงานวจยทเกยวของ ผวจยจงคาดไดวาตวแปรประเภทตาแหนงงานนาจะมความเกยวของกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ในงานวจยครงน

6. ภารกจและโครงสรางกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย ความเปนมา จากนโยบายของรฐบาลทวางแนวทางในการปฎรประบบราชการ โดยดาเนนการปรบปรง

ระบบการบรหารราชการแผนดนของสวนราชการตางๆ ใหเปนระบบ ซงมการกอตงหนวยงานขนใหม เพอใหเปนหนวยงานหลก ในการปฎบตภารกจทเคยซาซอนอยในหนวยงานอนๆใหเปนระบบเปรยบเสมอนเปนเจาภาพในการดาเนนงาน เพอประโยชนของประชาชนและประเทศชาตเปนหลกทงยงเปนการตอบสนองความตองการของประชาชนไดอยางรวดเรวยงขน ในสวนของกระทรวงมหาดไทย มหนวยงานใหมถอกาเนดขนเพอจดการสาธารณภยอยางเปนระบบ คอกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย โดยมภารกจหนาทในการจดทาแผนแมบท วางมาตรการ สงเสรมสนบสนน การปองกน บรรเทาและฟนฟจากสาธารณภย โดยกาหนดนโยบายดานความปลอดภย สรางระบบปองกน เตอนภย ฟนฟหลงเกดภย และการตดตามประเมนผล เพอใหหลกประกนในดานความมนคงปลอดภยในชวตและทรพยสน กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยประกอบดวยบคลากรทถายโอนมาจาก 5 หนวยงาน คอ

1. กรมการเรงรดพฒนาชนบท 2. กองปองกนภยฝายพลเรอน กรมการปกครอง 3. สานกงานคณะกรรมการปองกนอบตภย สานกปลดสานกนายกรฐมนตร 4. กองสงเคราะหผประสบภย กรมประชาสงเคราะห 5. กรมการพฒนาชมชน (งานบรการดานชางพนฐาน)

ซงบคลากรจากหนวยงานเหลานจะเปนนาหนงใจเดยวกนใจการปฏบตงานปองกน บรรเทา

และฟนฟ ดวยระบบการบรหารจดการสาธารณภยอยางเปนระบบ และเกดผลสมฤทธในการลดความสญเสยทเกดขน จากสาธารณภยทกประเภทอยางเปนรปธรรม สวนราชการกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย ประกอบดวย สานกงานเลขานการกรม, กองการเจาหนาท, กองคลง, ศนยปองกนและบรรเทาสาธารณภยเขต 1-18 (เขต 1 ปทมธาน, เขต 2 สพรรณบร, เขต 3 ปราจนบร, เขต 4 ประจวบครขนธ, เขต 5 นครราชสมา, เขต 6 ขอนแกน, เขต 7 อบลราชธาน, เขต 8 กาแพงเพชร, เขต 9 พษณโลก, เขต 10 ลาปาง, เขต 11 สราษฎรธาน, เขต 12 สงขลา, เขต 13 อบลราชธาน, เขต 14 อดรธาน, เขต 15 เชยงราย, เขต 16 ชยนาท, เขต 17 จนทบร, เขต 18 ภเกต) ศนยอานวยการบรรเทาสาธารณภย, สานกชวยเหลอผประสบภย, สานกนโยบายปองกนและบรรเทาสาธารณภย, สานกมาตรการปองกนและบรรเทาสาธารณภย และสานกสงเสรมการปองกนสาธารณภย เมอมกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย เปนหนวยงานหลกในการจดการสาธารณภยอยางเปนระบบ ซงจะเปนศนยกลางในการพฒนาประสทธภาพ

40

ระบบการปองกนและบรรเทาสาธารณภย เพอใหประชาชนไดรบการดแลเอาใจใสใหมความปลอดภย และไมไดรบความสญเสยดานชวต และทรพยสนทสบเนองจากสาธารณภย

วสยทศน “ กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยเปนองคกรหลกของประเทศ ในการปองกนและบรรเทา

สาธารณภยทมมาตรฐาน เพอใหประเทศไทยเปนเมองปลอดภย ”

พนธกจ 1. จดทาและพฒนาระบบการจดการภยพบตของประเทศไทย ทงกอนเกดภย ขณะเกดภย และ

หลงเกดภยใหมมาตรฐาน โดยบรณาการรวมกบหนวยงานทกภาคสวน ทงภายในและตางประเทศ 2. เผยแพรประชาสมพนธ และถายทอดความรดานการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ใหแก

ทกภาคสวน 3. บรหารจดการสาธารณภยใหมประสทธภาพ เพอลดความสญเสยในชวตและทรพยสน 4. ชวยเหลอสงเคราะหผประสบภย และบรรเทาทกขในเบองตนแกผประสบภยพฒนาระบบ

การใหความชวยเหลอผประสบภยในเบองตนใหทวถงและเปนธรรม 5. ฟนฟบรณะพนทประสบภยดวยการจดทาโครงการฟนฟสภาพพนท และโครงสรางพนฐานท

ไดรบความเสยหายจากสาธารณภยใหกลบสสภาพปกตโดยเรว เปาประสงค 1. กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยมขดความสามารถในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย

ใหแกประชาชนมากขน 2. ประเทศไทยมความพรอมในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย 3. ประเทศไทยมระบบการเฝาระวงและเตอนภยทมประสทธภาพ 4. การจดการสาธารณภยในระดบประเทศมเอกภาพและมประสทธภาพสง 5. หนวยงานเครอขายในระดบพนทมความพรอมในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย 6. ลดความสญเสยจากภยทเกดในระดบพนท 7. ผประสบภยสามารถดารงชวตไดในขณะทเกดภย และสามารถกลบไปใชชวตไดตามปกต

หลงจากเกดภย 8. พนทและ/หรอ โครงสรางพนฐานไดรบการฟนฟ

41

อานาจและหนาท ตามพระราชบญญตปองกนและบรรเทาสาธารณภย พ.ศ. 2550 มาตรา 11 ใหกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยเปนหนวยงานกลางของรฐ ในการดาเนนการเกยวกบการปองกนและบรรเทาสาธารณภยของประเทศ โดยมอานาจหนาทดงตอไปน

1. จดทาแผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต เสนอคณะกรรมการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต (กปภ.ช) เพอขออนมตตอคณะรฐมนตร

2. จดใหมการศกษาวจยเพอหามาตรการในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยใหมประสทธภาพ

3. ปฏบตการ ประสานการปฏบต ใหการสนบสนนและชวยเหลอหนวยงานของรฐ องคกรปกครองสวนทองถน และหนวยงานภาคเอกชน ในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย และใหการสงเคราะหเบองตนแกผประสบภย ผไดรบภยนตรายหรอผไดรบความเสยหายจากสาธารณภย

4. แนะนา ใหคาปรกษาและอบรมเกยวกบการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแกหนวยงานของรฐ องคกรปกครองสวนทองถน และหนวยงานภาคเอกชน

5. ตดตาม ตรวจสอบและประเมนผลการดาเนนการตามแผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยในแตละระดบ

6. ปฏบตการอนใดตามทบญญตไวในพระราชบญญตปองกนและบรรเทาสาธารณภย หรอกฎหมายอน หรอตามทผบญชาการ นายกรฐมนตร คณะกรรมการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต (กปภ.ช) หรอคณะรฐมนตรมอบหมาย

เมอคณะรฐมนตรอนมตแผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาตตามขอ 1 แลวใหหนวยงานของรฐและองคกรปกครองสวนทองถนทเกยวของปฏบตการใหเปนไปตามแผนดงกลาวในการจดทาแผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาตตามขอ 1 ใหกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยรวมกบหนวยงานของรฐทเกยวของและตวแทนองคกรปกครองสวนทองถนแตละประเภท มาปรกษาหารอและจดทา ทงน จะแจงใหหนวยงานภาคเอกชนเสนอขอมลหรอความเหน เพอประกอบการพจารณาในการจดทาแผนดวยกได

เพอประโยชนในการปฏบตหนาทตามขอ 3, 4, 5 และ 6 กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยจะจดใหมศนยปองกนและบรรเทาสาธารณภยเขตขนในบางจงหวดนน และจงหวดอนทอยใกลเคยงกนไดตามความจาเปน และจดใหมสานกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดขน เพอกากบ ดแลและสนบสนนการปฏบตการปองกนและบรรเทาสาธารณภยในจงหวดหรอตามทผอานวยการจงหวดมอบหมายดวยกได

42

ยทธศาสตรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย ยทธศาสตรท 1 การพฒนาองคกรสการเปนองคกรทมขดสมรรถนะสงในดานการปองกน

และบรรเทาสาธารณภย เปาหมาย - หนวยงานภายในทมศกยภาพสงดานการปองกนและบรรเทาสาธารณภย - บคลากรทมสมรรถนะ ทกษะในการปฏบตงานอยางมออาชพ - มแหลงเรยนรดานการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ใหแกบคลากร - มฐานขอมล และระบบเทคโนโลยสารสนเทศทสมบรณ มขอมลทถกตองครบถวน - มระบบการตดตามขอมล ประเมนผล แผนงาน / โครงการ - สถาบนการศกษาใหการสนบสนนวชาการ งานวจย และความรในดานการบรหารสาธารณ

ภย มการบรณาการความรและงานวจยในประเทศและตางประเทศ - มสถาบนการดบเพลงและบรรเทาสาธารณภยเพอเปนแหลงเรยนร ในดานการจดการภย

พบตในระดบประเทศ ยทธศาสตรท 2 การเพมขดความสามารถในการบรณาการการบรหารจดการสาธารณภย

ในระดบประเทศ เปาหมาย - มการใชระบบเทคโนโลยสารสนเทศในการเชอมตอขอมล ตดตอสอสารในการบรหารจดการ

สาธารณภยในระดบประเทศ - จดตงองคกรปฏบต ระบบบญชาการสาธารณภยมประสทธภาพ และมเอกภาพในการบรหาร

จดการสาธารณภย - องคกรเครอขายในประเทศและระหวางประเทศ เขามารวมดาเนนการบรหารจดการสาธารณภย

และแลกเปลยนเรยนร - พฒนาระบบบรการจดการเครองจกรกล เครองมอ อปกรณในการบรหารจดการสาธารณภย

มประสทธภาพสง และมความพรอมในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย - มการฟนฟโครงสรางพนฐานเพอการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ยทธศาสตรท 3 การสงเสรมความรวมมอระหวางเครอขายในการพฒนาศกยภาพการ

บรหารจดการสาธารณภยในระดบพนท เปาหมาย - หนวยงานเครอขายเปนศนยกลางในการใหความร และสรางความตระหนกในการปองกน

และบรรเทาสาธารณภย

43

- หนวยงานเครอขายมการบรณาการการบรหารจดการสาธารณภยในการดาเนนการระหวางกน ยทธศาสตรท 4 การพฒนาระบบการสงเคราะหผประสบภยตามมาตรฐาน เปาหมาย - ศนยปองกนและบรรเทาสาธารณภย สานกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดมแผน

และระบบระดมกาลง ทรพยากรเขาปฏบตงานในพนทเกดภยพบต - หนวยงานเครอขายใหความรวมมอในการจดการสาธารณภยในขณะเกดภยและภายหลง

ภยผานพนไปแลว กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย มภารกจหนาททสาคญเกยวของกบการจดการสาธารณภยเปนทงหนวยงานกาหนดนโยบายทาหนาทเปนกรรมการและเลขานการคณะกรรมการปองกนภยฝายพลเรอนแหงชาต หนวยงานแปลงนโยบายไปสการปฏบต ทาหนาทเปนสานกเลขาการปองกนภยฝายพลเรอนมหนาทจดทาแผนปองกนภยฝายพลเรอนสาหรบเปนแผนแมบทใหทกหนวยทเกยวของใชเปนแนวทางการจดทาแผนปฏบตการและจดหาเครองมอเครองใชสนบสนนหนวยปฏบตงานในพนท ฝกอบรมและกากบดแลหนวยปฏบตใหดาเนนงานตามแผนและนโยบายทวางไวและเปนหนวยงานปฏบต มหนาทในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยตามภารกจของหนวยงาน

โครงสรางและการแบงสวนราชการ กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย เปนหนวยงานในสงกดกระทรวงมหาดไทย (กลมภารกจ

ดานสาธารณภยและพฒนาเมองรวมกบกรมโยธาธการและผงเมอง) ซงตามกฎกระทรวงแบงสวนราชการของกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย กระทรวงมหาดไทย พ.ศ. 2551 มผลบงคบใชตงแตวนท 8 กมภาพนธ 2551 ไดแบงสวนราชการบรหารสวนกลางออกเปน 2 กลม 3 กอง 5 สานก และ 18 ศนยปองกนและบรรเทาสาธารณภยเขต และราชการบรหารสวนภมภาค ไดแก สานกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดรวม 76 จงหวด

ราชการบรหารสวนกลาง ประกอบดวย 1. สานกงานเลขานการกรม (สล.) มหนาทความรบผดชอบเกยวกบงานราชการทวไป

ของกรม และราชการทมไดแยกใหเปนหนาทของกองหรอสวนราชการใดโดยเฉพาะ อานาจหนาทดงกลาวใหรวมถงปฏบตงานสารบรรณของกรม ดาเนนการเกยวกบงานชวยอานวยการ และงานเลขานการของกรม ปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานอนทเกยวของหรอทไดรบมอบหมาย

2. ศนยอานวยการบรรเทาสาธารณภย (ศอ.) มหนาทความรบผดชอบเกยวกบงานอานวยการ และประสานการเฝาระวง การรบแจงเหต การระงบเหต ตดตามและรายงาน สถานการณ ปฏบตการบรรเทาสาธารณภยประเมนสถานการณ และรายงานระดบความรนแรงขนตนของสาธารณภย ปฏบตและประสานความรวมมอเพอบรรเทาความเดอดรอนจากสาธารณภย และกาหนดมาตรฐานระบบสอสารโทรคมนาคม ปฏบตรวมกบ หรอสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานทเกยวของ หรอไดรบมอบหมาย

44

3. สานกชวยเหลอผประสบภย (สช.) มหนาทความรบผดชอบเกยวกบงานดานการชวยเหลอ สงเคราะหผประสบภย เพอบรรเทาปญหาความเดอดรอนเฉพาะหนารวมกบสวนราชการ มลนธ และองคกรการกศลทเกยวของ และดาเนนการใหความชวยเหลอผประสบภยตามหลกเกณฑและวธการดาเนนการใหความชวยเหลอผประสบภยพบตกรณฉกเฉน และระเบยบกระทรวงการคลงวาดวยเงนทดรองราชการวาดวยเงนทดรองราชการเพอชวยเหลอผประสบภยพบตกรณฉกเฉน พ.ศ.2546 และทแกไขเพมเตม (ในสวนทเปนอานาจของอธบดกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย)

4. สานกนโยบายปองกนและบรรเทาสาธารณภย (สน.) มหนาทความรบผดชอบเกยวกบการจดทานโยบาย แนวทาง และแผนแมบทดานสาธารณภย ตดตาม ประเมนผล และกากบการปฏบตการตามแผนแมบท ประสานนโยบายดานสาธารณภยกบหนวยงานและองคกรทเกยวของทงในและตางประเทศดาเนนการเกยวกบการจดทางบประมาณของกรม ปฏบตการเปนเลขานการของคณะกรรมการและอนกรรมการทเกยวของ ปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานอนทเกยวของ หรอทไดรบมอบหมาย

5. สานกมาตรการปองกนสาธารณภย (สม.) มหนาทความรบผดชอบเกยวกบการศกษา วเคราะห วจย เพอวางระบบมาตรการและมาตรฐานความปลอดภยดานสาธารณภย กาหนดและดาเนนการตามกฎหมาย ระเบยบ กฎ มาตรการ และมาตรฐานความปลอดภยดานสาธารณภย ดาเนนการเกยวกบงานกฎหมายและระเบยบทเกยวของ งานนตกรรมและสญญางานเกยวกบความรบผดทางแพง อาญา งานคดปกครอง และงานคดอนทอยในอานาจหนาทของกรม พฒนาระบบขอมลสารสนเทศเพอการบรหารจดการดานสาธารณภย วางระบบการบรหารจดการเครองมอ เครองจกรกล วสดและอปกรณทใชในกจการสาธารณภย และจดทาโครงการฟนฟสภาพพนท ปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานอนทเกยวของหรอทไดรบมอบหมาย

6. สานกสงเสรมการปองกนสาธารณภย (สส.) มหนาทความรบผดชอบเกยวกบการเผยแพร ประชาสมพนธ เพอสรางความตระหนกและความพรอมดานสาธารณภยใหประชาชน ชมชน และองคกรทงภาครฐและเอกชน สงเสรมและสนบสนนการมสวนรวมของประชาชน ชมชน และองคกรทงภาครฐและเอกชน โดยการพฒนา ฝกอบรม ฝกซอมและฝกปฏบต ดาเนนการเกยวกบการฝกอบรมและพฒนาขาราชการของกรม ปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานอนทเกยวของหรอทไดรบมอบหมาย

7. กองการเจาหนาท (กจ.) มหนาทความรบผดชอบเกยวกบการจดระบบงานและบรหารงานบคคลของกรม ยกเวนการฝกอบรม และปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานอนทเกยวของหรอทไดรบมอบหมาย

8. กองคลง (กค.) มหนาทความรบผดชอบเกยวกบการดาเนนการเกยวกบการเงน การบรหารงบประมาณ การพสด อาคารสถานท และยานพาหนะของกรม และปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานอนทเกยวของหรอทไดรบมอบหมาย

45

9. หนวยตรวจสอบภายใน (ตส.) มหนาทความรบผดชอบเกยวกบการตรวจสอบและประเมนผลการปฏบตการบรหารการเงนและบญช จดทาแผนตรวจสอบประจาป ตรวจสอบรายงานแผนจดซอ/จาง และรายงานผลตามแผนจดซอ/จางรายไตรมาศ สอบทานการควบคมภายในดานการเงน บญช และพสดของกองคลง ศนยปองกนและบรรเทาสาธารณภย เขต 1 - 18 และสานกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวด 76 จงหวด ปละ 1 ครง

10. กลมพฒนาระบบบรหาร (พบ.) มหนาทความรบผดชอบเกยวกบการเสนอแนะ และใหคาปรกษารวมทงประสานเพอใหการบรหารของหนวยงานในสงกดของสวนราชการเปนไปตามเจตนารมณของพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน (มาตรา 3/1) พจารณาและเสนอแนะหนวยงานในสงกด รวมทงองคกรรปแบบอนทมใชราชการ ใหมการพฒนาปรบปรง ปรบเปลยน ระบบการบรหารงาน ซงรวมถงการปรบปรงโครงสรางระบบราชการระบบงบประมาณ ระบบบคลากร มาตรฐานทางคณธรรมและจรยธรรมเพอใหการบรหารราชการเปนไปอยางมประสทธภาพตดตาม และแกไขปญหาในการดาเนนการหลงการประกาศใชพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดนและพระราชบญญตปรบปรงกระทรวง ทบวง กรม สนบสนน ดแลการดาเนนการตามแผนปฏรประบบบรหารงานภาครฐใหเปนไปตามเปาหมายทกาหนดประสานการดาเนนงานกบสานกงาน ก.พ.ร. รวมทงการจดทารายงานประจาปเกยวกบการพฒนางานราชการของสวนราชการ เสนอตอสานกงานงาน ก.พ.ร.ปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานอนทเกยวของหรอไดรบมอบหมาย

11. ศนยปองกนและบรรเทาสาธารณภย เขต 1 – 12 มหนาทความรบผดชอบเกยวกบการดาเนนการจดทานโยบาย แนวทาง และวางมาตรการในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยศกษา วเคราะห วจย และพฒนาระบบปองกนเตอนภยและบรรเทาสาธารณภย พฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศในการปองกนเตอนภยและบรรเทาสาธารณภย สงเสรมการมสวนรวมของประชาชนในการสรางเครอขายปองกนและบรรเทาสาธารณภย สรางความตระหนกและเตรยมความพรอมของประชาชนในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยฝกอบรมและฝกปฎบตในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย การชวยเหลอผประสบภยและฟนฟสภาพพนท ทงน ตามระเบยบทกฎหมายกาหนด สงเสรม สนบสนนและปฎบตการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ชวยเหลอผประสบภยและฟนฟสภาพพนท อานวยการและประสานการปฏบตการใหความชวยเหลอผประสบภย และฟนฟบรณะสภาพพนททประสบสาธารณภยขนาดใหญ ประสานความชวยเหลอในการปองกนการชวยเหลอ ดาเนนการอนใดตามทกฎหมายกาหนดใหเปนอานาจหนาทของกรม หรอตามทกระทรวงหรอคณะรฐมนตรมอบหมาย

ราชการบรหารสวนภมภาค ไดแก สานกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวด 76 จงหวด ดาเนนการเกยวกบอานาจหนาทของกรมในพนทระดบจงหวด กากบ ดแล และสนบสนนการปฏบตงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยในจงหวด ปฏบตงานรวมกบจงหวดสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานอนทเกยวของ หรอไดรบมอบหมาย

46

แตทงนเพอใหการบรหารราชการของกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยมความคลองตวในการปฏบตงานตามภารกจ จงไดอาศยอานาจตามความในมาตรา 32 แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน พ.ศ. 2534 แกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการแผนดน (ฉบบท 5) พ.ศ. 2545 ปรบปรงโครงสรางของกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยเปนการภายใน (เฉพาะราชการบรหารสวนกลาง) ประกอบดวย

1. ศนยปองกนและบรรเทาสาธารณภย เขต 13 – 18 มหนาทความรบผดชอบเกยวกบการดาเนนการเกยวกบอานาจหนาทของกรมในพนทระดบจงหวด กากบดแลและสนบสนนการปฏบตงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยในจงหวด ปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานอนทเกยวของหรอทไดรบมอบหมาย

2. สานกผตรวจราชการกรม (ผต.) มหนาทความรบผดชอบเกยวกบการตรวจราชการ เรงรด ตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลการปฏบตราชการ รวมถงนเทศงานของศนยปองกนและบรรเทาสาธารณภยเขต และสานกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดใหเปนไปตามนโยบาย ระเบยบแบบแผนของทางราชการ ชวยแกไขปญหาอปสรรคในการปฏบตงานของขาราชการ เจาหนาท และผทเกยวของในภารกจของกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย เสนอแนะแนวทางการแกไขปญหาในการปฏบตงาน ปรบปรงงาน กฎหมายและระเบยบขอบงคบตางๆ เพอใหการปฏบตงานเปนไปอยางเหมาะสม และสาเรจผลตามนโยบายและแผนงานอยางมประสทธภาพ

3. สานกวจยและความรวมมอระหวางประเทศ (สว.) มหนาทความรบผดชอบเกยวกบการศกษา วเคราะห วจย เพอวางระบบมาตรการและมาตรฐานความปลอดภยดานสาธารณภย และอบตภย ประเมนความเสยหายจากสาธารณภยและจดทาโครงการฟนฟสภาพพนท ดาเนนการประสานนโยบาย และการดาเนนงานเกยวกบหนวยงานทใหความรวมมอ และองคกรทเกยวของทงในประเทศ และตางประเทศ ปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานอนทเกยวของหรอทไดรบมอบหมาย

4. สานกบรณาการสาธารณภย อบตภย และความปลอดภยทางถนน (สบ.) มหนาทความรบผดชอบเกยวกบการปฏบตหนาทฝายเลขานการของคณะกรรมการปองกนภยฝายพลเรอนแหงชาต ฝายเลขานการของคณะกรรมการปองกนอบตภยแหงชาต และฝายเลขานการของคณะกรรมการศนยอานวยการ ความปลอดภยทางถนน ตลอดจนคณะอนกรรมการทเกยวของ ศกษาและวเคราะหแนวทางใหเกดการบรณาการดานการบรหารจดการสาธารณภยและอบตภยของประเทศระหวางหนวยงานภาครฐ องคกรปกครองสวนทองถน และภาคเอกชน ประสานความรวมมอและตดตามประเมนผลการดาเนนงานของหนวยงานและองคกรเครอขายทเกยวของตามมตของคณะกรรมการและคณะอนกรรมการชดตางๆ ปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานอนทเกยวของหรอทไดรบมอบหมาย

5. ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ (ทส.) มหนาทความรบผดชอบเกยวกบการวางแผนพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศเพอการบรหารจดการสาธารณภยใหสอดคลองกบแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารกระทรวงมหาดไทย และของประเทศไทย พฒนาและปรบปรงระบบฐานขอมล

47

การบรหารจดการสาธารณภยใหมมาตรฐานทนสมยและสามารถใชประโยชนในการตดสนใจไดอยางรวดเรวและมประสทธภาพ พฒนาระบบโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศ เพอสามารถเชอมโยง เครอขายตางๆ เขาดวยกน สนบสนนและสงเสรมการนาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชใหเกดประโยชน ปฏบตงานอนตามทไดรบมอบหมาย

6. กองเผยแพรและประชาสมพนธ (ผพ.) มหนาทความรบผดชอบเกยวกบการเผยแพรประชาสมพนธ ภารกจดานสาธารณภยของกรมและคณะกรรมการทเกยวของ เผยแพรและประชาสมพนธเพอสรางความร ความเขาใจและความตระหนก เพอการปองกนและบรรเทาสาธารณภยผานทางสอทกประเภท ตลอดจนผลงานของกรมและคณะกรรมการทเกยวของจดกจกรรมเพอรณรงคปองกนและบรรเทาสาธารณภย ประสานงานกบสอมวลชนอยางใกลชด เพอเผยแพรความรและขาวสารดานสาธารณภย ใหแกประชาชนไดรบทราบอยางถกตองและทนตอเหตการณ ผลตสอทศนปกรณและสงพมพ เพอการเผยแพรและประชาสมพนธ

7. กลมโรงงานเครองจกรกล มหนาทความรบผดชอบเกยวกบการคดคน พฒนาดดแปลง และผลตเครองจกรกล เครองมอ เครองทนแรง ชนสวนอะไหล อปกรณไฟฟา รวมทงอปกรณอนๆ ทใชในงานกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย ทดสอบมาตรฐานเครองจกรกล เครองมอและอปกรณตางๆ ดวยเครองมอพเศษเฉพาะอยาง ดาเนนการซอม ซอมสรางและซอมปรบปรงสภาพเครองจกรกลและชดสวนประกอบในสวนทเกนขดความสามารถของศนยปองกนและบรรเทาสาธารณภยเขต

8. วทยาลยปองกนและบรรเทาสาธารณภย (วปภ.) มหนาทความรบผดชอบเกยวกบการฝกอบรมบคลากรดานการปองกนและบรรเทาสาธารณภย เตรยมความพรอมของประชาชน/อาสาสมครในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย เปนชดปฏบตการพเศษและเคลอนทเรว สนบสนนการปองกนและบรรเทาสาธารณภย

48

โครงสรางกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย

ภาพประกอบ 3 โครงสรางกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย ทมา: www.disaster.go.th/dpm

49

บทท 3 วธดาเนนการวจย

ในการดาเนนการวจยเรอง “ปจจยทเกยวของกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

ของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย กระทรวงมหาดไทย” เกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางทเปนบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย แลวนาขอมลทไดไปทาการวเคราะหทางสถตเพอทดสอบสมมตฐานทต งไว มขนตอนวธการดาเนนการวจย ดงน

1. การกาหนดประชากรและเลอกกลมตวอยาง 2. เครองมอทใชในการวจย 3. การหาคณภาพเครองมอ 4. การเกบรวบรวมขอมล 5. การจดกระทาขอมลและการวเคราะหขอมล

1. การกาหนดประชากรและเลอกกลมตวอยาง 1.1 การกาหนดประชากรทใชในการวจย ประชากรสาหรบการวจยครงนคอ บคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยทปฏบตงานในหนวยงานสวนกลาง ซงประกอบดวย ขาราชการ 382 คน ลกจางประจา 58 คน และพนกงานราชการ 149 คน รวมทงหมดจานวน 589 คน (กองการเจาหนาท. 2555)

1.2 กลมตวอยางทใชในการวจย เพอใหการวจยครงนไดศกษาตวอยางใหไดครอบคลม และเปนตวแทนทดของประชากร

ดงนน การกาหนดขนาดกลมตวอยางในการศกษาครงน คานวณโดยใชสตรสาเรจรปของ ยามาเน (Yamane. 1967: 886) โดยกาหนดให e = .05 ซงมสตรคานวณดงตอไปน

n = N 1+Ne2

เมอ e = ความคลาดเคลอนของการสมตวอยาง N = ขนาดของประชากร n = ขนาดของกลมตวอยาง

n = 589 1+589(.05)2

n = 237

50

ดงนน จานวนกลมตวอยางทไดจากการคานวณ เทากบ 237 คน ในการศกษาครงน ผวจยเพมจานวนกลมตวอยางเปน 320 คน เพอปองกนการสญหาย

ของขอมล และไดรบแบบสอบถามทสมบรณจานวน 317 ฉบบ คดเปนรอยละ 99 1.3 การคดเลอกกลมตวอยาง การวจยครงนเลอกกลมตวอยาง โดยใชวธการสมตวอยางแบบงาย (Simple random sampling)

จากบคลากรทงหมด 15 หนวยงาน ดงตาราง 1 ตาราง 1 จานวนและกลมตวอยางบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยในแตละหนวยงาน

หนวยงาน จานวนทงหมด

(คน) จานวนกลมตวอยาง (คน)

1. กองคลง 77 42 2. กองการเจาหนาท 56 30 3. กลมตรวจสอบภายใน 12 6 4. ศนยเทคโนโลยสารสนเทศ 20 11 5. สานกผตรวจราชการกรม 15 8 6. กองเผยแพรและประชาสมพนธ 25 14 7. กลมพฒนาระบบบรหาร 9 5 8. ศนยอานวยการบรรเทาสาธารณภย 55 30 9. สานกชวยเหลอผประสบภย 60 33 10. สานกนโยบายปองกนและบรรเทาสาธารณภย 45 24 11. สานกบรณาการสาธารณภย อบตภย และความปลอดภยทางถนน

30 16

12.สานกมาตรการปองกนสาธารณภย 62 34 13. สานกงานเลขานการกรม 35 19 14. สานกวจยและความรวมมอระหวางประเทศ 28 15 15. สานกสงเสรมการปองกนสาธารณภย 60 33

รวม 589 320

51

2. การสรางเครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการศกษาครงน แบงเปน 8 ตอน คอ

ตอนท 1 เปนแบบสอบถามลกษณะทางชวสงคมของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 - 8 เปนแบบสอบถามเกยวกบปจจยทเปนตวแปรในการศกษาวจยครงน

ตอนท 1 เปนแบบสอบถามลกษณะทางชวสงคมของผตอบแบบสอบถาม ลกษณะแบบสอบถาม ประกอบดวย ขอคาถามทเกยวของกบ เพศ ระดบการศกษา และ

ประเภทตาแหนงงาน มตวอยางดงน 1.1 เพศ […] ชาย […] หญง

1.2 ระดบการศกษา

[…] ปวช.หรอ ม6 […] ปวส.

[…] ปรญญาตร […] สงกวาปรญญาตร

1.3 ประเภทตาแหนงงาน

[…] ขาราชการ […] ลกจางประจา […] พนกงานราชการ

ตอนท 2 เปนแบบวดแรงจงใจใฝสมฤทธ

การวดแรงจงใจใฝสมฤทธของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย ผวจยใชขอคาถามวดความมงมนในการทจะทากจกรรมตางๆ ใหสาเรจโดยไมยอทอตออปสรรค รจกกาหนดเปาหมายในการทางานใหเหมาะสมกบความสามารถของตนเอง แตเมอเกดความลมเหลวกไมทอแท กลบพรอมทจะลองพยามทาใหม และการทางานของตนนนไมไดมจดมงหมายทรางวลหรอชอเสยงผวจยปรบแบบวดของ ลกษม ลประสงค (2546) มาใชวดแรงจงใจใฝสมฤทธของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย จานวน 11 ขอ โดยมคาสมประสทธแบบแอลฟาเทากบ .783 และมคาอานาจจาแนกรายขออยระหวาง .124-.632

ลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตราสวนประเมนคา 6 ระดบ จาก “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด” มพสยของคะแนนเฉลยอยระหวาง 1 - 6 คะแนน ผตอบทไดคะแนนจากแบบวดสง แสดงวามแรงจงใจใฝสมฤทธสงกวาผตอบทไดคะแนนจากแบบวดตา

เกณฑการใหคะแนน ผวจยไดกาหนดการใหคะแนนแบบสอบถามวดแรงจงใจใฝสมฤทธ ทเปนขอความทางบวก จะไดคะแนน 1 ถง 6 คะแนน จาก คาตอบ “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด” ตามลาดบ แตถาเปนขอความทางลบจะไดคะแนนตรงกนขาม

52

ตวอยาง แบบวดแรงจงใจใฝสมฤทธ (0) ขาพเจามงม นทางานตามทไดรบมอบหมายจนกวาจะสาเรจ

[…] […] […] […] […] […]

จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงทสด

(00) ขาพเจาตงใจทางานทกครง เพอใหงานสาเรจตามเปาหมาย […] […] […] […] […] […]


ตอนท 3 เปนแบบวดจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย การวดจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยนน ผวจยไดสรางแบบวดจต

อาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ผวจยใชขอคาถามวดบคคลทมจตทพรอมจะสละเวลา แรงกายแรงใจ สตปญญาเพอประโยชนตอผอนและสงคมในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ซงเปนการกระทาดวยความสมครใจโดยไมหวงสงตอบแทน แมขณะนนจะปฏบตในหนาทอนๆทไมเกยวของ จานวน 10 ขอ โดยมคาสมประสทธแบบแอลฟาเทากบ .888 และมคาอานาจจาแนกรายขออยระหวาง .496-.722

มลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตราสวนประเมนคา 6 ระดบ จาก “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด” มพสยของคะแนนเฉลยอยระหวาง 1 - 6 คะแนน ผตอบทไดคะแนนจากแบบวดสง แสดงวามจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยสงกวาผตอบทไดคะแนนจากแบบวดตา

เกณฑการใหคะแนน ผวจยไดกาหนดการใหคะแนนแบบสอบถามวดจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ทเปนขอความทางบวก จะไดคะแนน 1 ถง 6 คะแนน จากคาตอบ “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด” ตามลาดบ แตถาเปนขอความทางลบจะไดคะแนนตรงกนขาม

ตวอยาง แบบวดจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย

(0) ขาพเจาพรอมทจะเสยสละเวลาเพอชวยเหลอผอนและสงคม ทประสบความเดอดรอนทกขยาก

[…] […] […] […] […] […]


(00) ขาพเจาเตมใจชวยเหลอผทเดอดรอน แมจะไมมใครรองขอ

[…] […] […] […] […] […]


53

ตอนท 4 เปนแบบวดลกษณะมงอนาคตและควบคมตน การวดลกษณะมงอนาคตและควบคมตน ใชขอคาถามวดความสามารถทจะคาดการณไกล

และวางแผนในการทางาน และเหนความสาคญของผลดและผลเสยทจะเกดขนในอนาคต รวมทงความสามารถในการควบคมบงคบตนเองใหรจกอดไดรอไดในสถานการณตางๆ เพอใหบรรลเปาหมายทตนเองตองการ การวดลกษณะมงอนาคตและควบคมตน ผวจยปรบแบบวดของบญรบ ศกดมณ (2532) มาใชวดลกษณะมงอนาคตและควบคมตน ของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย จานวน 11 ขอ โดยมคาสมประสทธแบบแอลฟาเทากบ .818 และมคาอานาจจาแนกรายขออยระหวาง .123-.677

มลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตรประมาณคา 6 ระดบ จาก “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด” มพสยของคะแนนเฉลยอยระหวาง 1 - 6 คะแนน ผตอบทไดคะแนนจากแบบวดสงแสดงวามลกษณะมงอนาคตและควบคมตนสงกวาผตอบทไดคะแนนจากแบบวดตา

เกณฑการใหคะแนน ผวจยไดกาหนดการใหคะแนนแบบสอบถามวดลกษณะมงอนาคตและควบคมตน ทเปนขอความทางบวก จะไดคะแนน 1 ถง 6 คะแนน จากคาตอบ “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด” ตามลาดบ แตถาเปนขอความทางลบจะไดคะแนนตรงกนขาม

ตวอยาง แบบวดลกษณะมงอนาคตและควบคมตน

(0) ขาพเจามกใชเวลาทางานนาน จนบางครงเสรจไมทนเวลาทกาหนด […] […] […] […] […] […]

จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงทสด (00) การวางแผนลวงหนาไมคอยไดประโยชน เพราะเหตการณมกไมเปนไปตาม

แผนทวางไว […] […] […] […] […] […]


ตอนท 5 เปนแบบวดเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน การวดเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ผวจยใชขอคาถามวด

ความรคดเชงประเมนเกยวกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานวาเปนสงทมประโยชนหรอโทษในการทางานเพยงใด และมความรสกพอใจ ไมพอใจ หรอชอบ ไมชอบพฤตกรรมดงกลาว ตลอดจนความพรอมทจะกระทาหรอหลกเลยงทจะกระทาพฤตกรรมดงกลาว โดยผวจยปรบแบบวดของพนดา ธนวฒนากล (2547) มาปรบเพอใหเหมาะสมกบเนอหาในการวดเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย จานวน 11 ขอ โดยมคาสมประสทธแบบแอลฟาเทากบ .855 และมคาอานาจจาแนกรายขออยระหวาง .406-.699

54

มลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตรประมาณคา 6 ระดบ จาก “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด” มพสยของคะแนนเฉลยอยระหวาง 1 - 6 คะแนน ผตอบทไดคะแนนจากแบบวดสงแสดงวา เปนผมเจตคตทดตอพฤตกรรมการทางานสงกวาผตอบทไดคะแนนจากแบบวดตา

เกณฑการใหคะแนน ผวจยไดกาหนดการใหคะแนนแบบสอบถามวดเจตคตทดตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ทเปนขอความทางบวก จะไดคะแนน 1 ถง 6 คะแนน จาก คาตอบ “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด” ตามลาดบ แตถาเปนขอความทางลบจะไดคะแนนตรงกนขาม

ตวอยาง แบบวดเจตคตทดตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน (0) ขาพเจาคดวาการเรยนรเกยวกบรายละเอยดของงานจะเปนผลดตอตวขาพเจาเอง

[…] […] […] […] […] […] จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงทสด

(00) ขาพเจาพรอมทจะปฏบตงานของขาพเจาใหไดดยงขน […] […] […] […] […] […]

จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงทสด ตอนท 6 เปนแบบวดการถายทอดทางสงคมในการทางาน

การวดการถายทอดทางสงคมในการทางาน ผวจยใชขอคาถามวดกระบวนการถายทอดความรในวยผใหญ เพอใหสมาชกเกดความรและทกษะในอาชพนนๆ รวมทงมบคลกภาพตามบทบาทในการทางาน มเอกลกษณและความยดมนผกพนในอาชพ ซงรวมทงทเปนการถายทอดทางสงคมในการทางานอยางเปนทางการ เชน การฝกอบรม การประชมสมมนาตางๆ และการปฐมนเทศ เปนตน และการถายทอดทางสงคมในการทางานอยางไมเปนทางการ เชน การบอกเลา แนะนา และการม ตวแบบทด จากการปฏสมพนธกบผบงคบบญชา และเพอนรวมงาน เปนตน ในการถายทอดทางสงคมในการทางาน โดยผวจยปรบแบบวดการถายทอดทางสงคมในการทางาน ของ วรต ปานศลา (2542) มาใชวดการถายทอดทางสงคมในการทางานของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย จานวน 11 ขอ โดยมคาสมประสทธแบบแอลฟาเทากบ .816 และมคาอานาจจาแนกรายขออยระหวาง .219-.641

มลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตรประมาณคา 6 ระดบ จาก “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด” มพสยของคะแนนเฉลยอยระหวาง 1 - 6 คะแนน ผตอบทไดคะแนนจากแบบวดสงแสดงวาไดรบการถายทอดทางสงคมในการทางานสงกวาผทตอบไดคะแนนจากแบบวดตา

เกณฑการใหคะแนน ผวจยไดกาหนดการใหคะแนนแบบสอบถามวดการถายทอดทางสงคมในการทางานทเปนขอความทางบวก จะไดคะแนน 1 ถง 6 คะแนน จาก คาตอบ “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด” ตามลาดบ แตถาเปนขอความทางลบจะไดคะแนนตรงกนขาม

55

ตวอยาง แบบวดการถายทอดทางสงคมในการทางาน

(0) เมอมงานโครงการใหญๆ กรมปองกนฯ จะจดใหมการประชมชแจงกอน

การทางานเสมอ

[…] […] […] […] […] […]


(00) กรมปองกนฯ สนบสนนใหบคลากรไปฝกอบรมหาความรตางๆ […] […] […] […] […] […]


ตอนท 7 เปนแบบวดการสนบสนนทางสงคม

การวดการสนบสนนทางสงคม ผวจยใชขอคาถามวดบคลากรทรสกวาตนเองไดรบการสนบสนนชวยเหลอในดานความมนคงทางอารมณ วตถสงของและการใหขอมลในการแกปญหาตางๆ รวมทงมความรสกวาตนเองเปนสวนหนงของบคคลอนดวย โดยผวจยปรบแบบวดของ ศกดชย นรญทว (2532) มาใชวดการสนบสนนทางสงคมของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยจานวน 11 ขอ โดยมคาสมประสทธแบบแอลฟาเทากบ .914 และมคาอานาจจาแนกรายขออยระหวาง .285-.842

มลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตรประมาณคา 6 ระดบ จาก “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด” มพสยของคะแนนเฉลยอยระหวาง 1 - 6 คะแนน ผตอบทไดคะแนนจากแบบวดสงแสดงวาไดรบการสนบสนนทางสงคมสงกวาผทตอบไดคะแนนจากแบบวดตา

เกณฑการใหคะแนน ผวจยไดกาหนดการใหคะแนนแบบสอบถามวดการสนบสนนทางสงคมทเปนขอความทางบวก จะไดคะแนน 1 ถง 6 คะแนน จากคาตอบ “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด” ตามลาดบ แตถาเปนขอความทางลบจะไดคะแนนตรงกนขาม

ตวอยาง แบบวดการสนบสนนทางสงคม (0) ผบงคบบญชาจะรบฟงขาพเจาอยางจรงจงเมอขาพเจาตองการระบายความในใจ

เกยวกบปญหาในการทางาน […] […] […] […] […] […]

จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงทสด (00) ผบงคบบญชาใหการสนบสนน การพฒนา หรอการศกษาตอของขาพเจา […] […] […] […] […] […]


56

ตอนท 8 เปนแบบวดพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน การวดพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ผวจยไดสรางแบบวดพฤตกรรม

ความรบผดชอบในการปฏบตงาน ผวจยใชขอคาถามวดถงการทางานหนาทของตนทไดรบมอบหมายดวยความเอาใจใส มความละเอยดรอบคอบมการวางแผน มความขยน หมนเพยร อดทนและกระตอรอรนในการแกปญหา ตรงตอเวลา ไมละเลยทอดทงงานหรอหลกเลยงจนกวางานจะแลวเสรจ ยอมรบผลของการกระทาไมวาจะเปนผลดและผลเสย พยายามทาหนาทตางๆ อยางเตมความสามารถ โดยมความตงใจปฏบตงานเพอใหบรรลเปาหมายและวตถประสงคขององคกร ยดมนตามระเบยบ ขอบงคบ คาสงและขอกาหนดตางๆ ขององคกร รวมถงเปนผใชและรกษาทรพยสนขององคกรใหเกดประโยชนสงสด ไมนามาใชเพอประโยชนสวนบคคล จานวน 20 ขอ โดยมคาสมประสทธแบบแอลฟาเทากบ .916 และมคาอานาจจาแนกรายขออยระหวาง .444-.713

มลกษณะของประโยคคาถามประกอบดวยมาตรประมาณคา 6 ระดบ จาก “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด” มพสยของคะแนนเฉลยอยระหวาง 1 - 6 คะแนน ผตอบทไดคะแนนจากแบบวดสง แสดงวามพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงกวาผตอบทไดคะแนนจากแบบวดตา

เกณฑการใหคะแนน ผวจยไดกาหนดการใหคะแนนแบบสอบถามวดพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ทเปนขอความทางบวก จะไดคะแนน 1 ถง 6 คะแนน จากคาตอบ “ไมจรงทสด” ถง “จรงทสด” ตามลาดบ แตถาเปนขอความทางลบจะไดคะแนนตรงกนขาม

ตวอยาง แบบวดพฤตกรรมการทางานดานความรบผดชอบในการปฏบตงาน (0) ขาพเจาตงใจทจะพฒนางานทอยในความรบผดชอบของตนเอง […] […] […] […] […] […]

จรงทสด จรง คอนขางจรง คอนขางไมจรง ไมจรง ไมจรงทสด (00) ขาพเจาสามารถปฏบตงานทไดรบมอบหมายไดสาเรจภายในเวลาทกาหนดเสมอ […] […] […] […] […] […]


3. การหาคณภาพเครองมอ ในการวจยครงน ผวจยนาแบบสอบถามทสรางขนเองและแบบสอบถามทไดปรบแบบมาจากผอน

ไปหาคณภาพของเครองมอวด โดยมข นตอนตามลาดบดงน 1. การหาคาความเทยงตรง (Validity) การตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาของ

แบบสอบถาม (Content validity) โดยใหผเชยวชาญจานวน 3 ทาน ทมความเชยวชาญ มความรความเขาใจอยางดในเรองเนอหาของสงทตองการวดเปนผพจารณาตรวจแกไขเนอหาตามนยามปฏบตการเพอใหสามารถวดไดเทยงตรงกบเรองทศกษา และพจารณาความคดเหนตรงกนของผเชยวชาญ 2 ใน 3 คน เปนเกณฑการคดเลอก จากนนนามาปรบปรงใหเหมาะสมกอนนาไปทดลองใช

57

2. การหาคาอานาจจาแนก (Discrimination) การหาคาอานาจจาแนกของแบบวด โดยผวจยนาแบบวดแตละฉบบทไดตรวจสอบความเทยงตรงแลวไปทดลองใชกบกลมบคลากรกลมอนทมลกษณะใกลเคยงกบกลมตวอยาง จานวน 50 คน จากนนนามาวเคราะหหาคาสมประสทธ สหสมพนธระหวางคะแนนรายขอกบคะแนนรวม (Item – Total Correlation) แลวเลอกเฉพาะขอทมคาสมประสทธสหสมพนธอยในระดบทยอมรบได และมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ไวใชเปนขอคาถามในแบบวด

3. การหาคาความเชอมน (Reliability) การหาคาความเชอมนของแบบวดทใช จะหาภายหลงจากการวเคราะหหาคาอานาจจาแนกรายขอแลว จากนนเลอกเฉพาะขอทมนยสาคญทางสถตและไดรบการปรบปรงจนมเนอหาครอบคลมสงทตองการจะวด นามาหาคาความเชอมนชนดความสอดคลองภายในดวยวธหาคาสมประสทธแอลฟา (Alpha coefficient)

4. การเกบรวบรวมขอมล ผวจยดาเนนการเกบขอมลตามลาดบขนตอน ดงน 1. ตดตอกบกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย เพอขอความรวมมอในการแจกแบบสอบถามและเกบรวบรวมแบบสอบถามภายในระยะเวลาทกาหนด โดยนาหนงสอจากบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ถงผอานวยการกองการเจาหนาท 2. จดเตรยมแบบสอบถามและแบบสอบถามใหเพยงพอกบจานวนกลมตวอยาง 3. นาแบบวดไปดาเนนการเกบขอมล พรอมทงชแจงรายละเอยดของการเกบขอมลใหทราบ เพอแจกแบบสอบถามไปยงกลมตวอยางทตองการ 4. ผวจยเกบแบบสอบถามคนดวยตนเอง และตรวจสอบความถกตองสมบรณของแบบวดอกครง

5. การจดกระทาและการวเคราะหขอมล ในการศกษาครงน นาขอมลทเกบรวบรวมไดจากกลมตวอยางมาวเคราะหตามวธการทางสถต โดยกาหนดนยสาคญทระดบ .05 มขนตอนการวเคราะหตามลาดบดงน

1. หาคณสมบตพนฐานของบคคล วเคราะหดวยสถตพนฐาน เชน รอยละ (Percent) คาเฉลย (Mean) คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation)

2. ใชสถตทดสอบ t (t-test) โดยกาหนดนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เพอทดสอบสมมตฐานขอท 1

3. การวเคราะหสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation Coefficient) เพอทดสอบสมมตฐานขอท 2

58

4. การวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทาง (Two-way Analysis of Variance) เมอพบปฏสมพนธระหวางตวแปรอสระ 2 ตว อยางนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จะทาการเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยรายค ดวยวธการเชฟเฟ (Scheffe') เพอทดสอบสมมตฐานขอท 3

5. การวเคราะหถดถอยพหคณแบบมลาดบ (Hierarchical Multiple Regression Analysis) เพอทดสอบสมมตฐานขอท 4

59

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การศกษาปจจยทเกยวของกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย กระทรวงมหาดไทย โดยมความมงหมายทสาคญ คอ (1) เพอเปรยบเทยบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานระหวางบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยทม เพศ ระดบการศกษา และประเภทตาแหนงงานตางกน (2) เพอศกษาความสมพนธระหวางปจจยภายในและปจจยภายนอก ทมผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน (3) เพอศกษาปฏสมพนธระหวางปจจยภายในและปจจยภายนอก ทมผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และ (4) เพออธบายและทานายพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานดวยตวแปรปจจยภายในและปจจยภายนอกของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย โดยมงศกษาปจจยทมผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน 3 ปจจย ไดแก ปจจยภายใน คอ แรงจงใจใฝสมฤทธ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และเจตคตในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ปจจยภายนอก คอ การถายทอดทางสงคมในการทางาน และการสนบสนนทางสงคม และลกษณะทางชวสงคม คอ เพศ ระดบการศกษา และประเภทตาแหนงงาน ในบทนผวจยไดนาเสนอผลการวเคราะหขอมลโดยแบงออกเปน 2 ตอน คอ ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลพนฐานตวแปรโดยใชสถตพนฐาน ไดแก ความถ (Frequencies) รอยละ (Percent) คาเฉลย (Mean) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation) ตอนท 2 ผลการวเคราะหขอมลเพอทดสอบสมมตฐาน ไดแก

1. การเปรยบเทยบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานระหวางบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยทมเพศ ระดบการศกษา และประเภทตาแหนงงานตางกน โดยใชสถตทดสอบ t (t-test) โดยกาหนดนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เพอทดสอบสมมตฐานขอท 1

2. การศกษาความสมพนธระหวางปจจยภายในและปจจยภายนอก ทมผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน โดยใชการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation coefficient) เพอทดสอบสมมตฐานขอท 2

3. การศกษาปฏสมพนธระหวางปจจยภายในและปจจยภายนอก ทมผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน โดยใชการวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทาง (Two-way Analysis of variance) เมอพบปฏสมพนธระหวางตวแปรอสระ 2 ตว อยางนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จะทาการเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยรายค ดวยวธการเชฟเฟ (Scheffe') เพอทดสอบสมมตฐาน ขอท 3

60

4. การอธบายและทานายพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ดวยตวแปรปจจยภายใน และปจจยภายนอกของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย โดยใชการวเคราะหถดถอยพหคณแบบมลาดบ (Hierarchical Multiple Regression Analysis) เพอทดสอบสมมตฐาน ขอท 4

ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลพนฐานของกลมตวอยาง การวจยครงนศกษากลมตวอยาง กลมบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย จานวน 317 คน ผวจยไดนาเสนอจานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามลกษณะทางชวสงคม โดยมรายละเอยดในตาราง 1 ดงน ตาราง 2 จานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามลกษณะชวสงคม

ตวแปรทศกษา จานวน รอยละ เพศ

หญง 198 62.46 ชาย

รวม 119 317

37.54 100.00

ระดบการศกษา ตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร 210 66.25 สงกวาปรญญาตร

รวม 107 317

33.75 100.00

ประเภทตาแหนงงาน ไมใชขาราชการ 143 45.11 ขาราชการ 174 54.89 รวม 317 100.00

จากตาราง 2 ผลการวเคราะหขอมลพนฐานของกลมตวอยาง จานวน 317 คน พบวา บคลากรกรมปองกนฯ สวนใหญเปนเพศหญง จานวน 198 คน คดเปนรอยละ 62.46 จบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร จานวน 210 คน คดเปนรอยละ 66.25 และเปนขาราชการ จานวน 174 คน คดเปนรอยละ 54.89

61

ตาราง 3 พสย คาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของคะแนน แรงจงใฝสมฤทธ จตอาสาในการปองกนและ บรรเทาสาธารณภย ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการ ปฏบตงาน การถายทอดทางสงคม การสนบสนนทางสงคม และพฤตกรรมความรบผดชอบในการ ปฏบตงาน

ตวแปรทศกษา พสย

Range คาเฉลย

x

คาเบยงเบนมาตรฐาน SD

เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

34.00 55.02 5.92

แรงจงใจใฝสมฤทธ 42.00 53.77 5.80 การถายทอดทางสงคมในการทางาน 43.00 49.12 7.08 จตอาสาในการปองกนและบรรเทา สาธารณภย

40.00 47.36 6.09

การสนบสนนทางสงคม 49.00 46.89 9.37 ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

47.00 64.00

46.48 96.33

8.13 10.50

จากตาราง 3 การแสดงคาสถตพนฐานของตวแปรทศกษา พบวา เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน มคาพสยเทากบ 34.00 คาเฉลยเทากบ 55.02 คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 5.92 แรงจงใจใฝสมฤทธ มคาพสยเทากบ 42.00 คาเฉลยเทากบ 53.77 คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 5.80 การถายทอดทางสงคมในการทางาน มคาพสยเทากบ 43.00 คาเฉลยเทากบ 49.12 คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 7.08 จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย มคาพสยเทากบ 40.00 คาเฉลยเทากบ 47.36 คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 6.09 การสนบสนนทางสงคม มคาพสยเทากบ 49.00 คาเฉลยเทากบ 46.89 คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 9.37 ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน มคาพสยเทากบ 47.00 คาเฉลยเทากบ 46.48 คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 8.13 และพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน มคาพสยเทากบ 64.00 คาเฉลยเทากบ 96.33 คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 10.50

62

ตาราง 4 จานวนและรอยละของกลมสงและกลมตาจาแนกตามปจจยภายในและปจจยภายนอก

ตวแปร จานวน (คน) รอยละ

ปจจยภายใน 1) แรงจงใจใฝสมฤทธ

กลมตา 140 44.16 กลมสง 177 55.84

2) จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย กลมตา 139 43.85 กลมสง 178 56.15

3) ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน กลมตา 133 41.96 กลมสง 184 58.04

4) เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน กลมตา 178 56.15 กลมสง 139 43.85

ปจจยภายนอก 1) การถายทอดทางสงคมในการทางาน

กลมตา 155 48.90 กลมสง 162 51.10

2) การสนบสนนทางสงคม กลมตา 143 45.11 กลมสง 174 54.89

รวม 317 100.00

63

ตอนท 2 ผลการวเคราะหขอมลเพอทดสอบสมมตฐาน

1. การเปรยบเทยบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานระหวางบคลากรกรมปองกนฯ ทมเพศ ระดบการศกษา และประเภทตาแหนงงานตางกน โดยใชสถตทดสอบ t (t-test) โดยกาหนดนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เพอทดสอบสมมตฐานขอท 1 ตาราง 5 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางระหวางลกษณะทางชวสงคมกบพฤตกรรมความรบผดชอบ ในการปฏบตงาน

ลกษณะทางชวสงคม พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

n x SD t เพศ

หญง 198 96.12 10.72 .452

ชาย 119 96.67 10.16 ระดบการศกษา

ตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร 210 95.69 10.27 .127

สงกวาปรญญาตร 107 97.59 10.88 ประเภทตาแหนงงาน

ไมใชขาราชการ 143 95.98 10.13 .592

ขาราชการ 174 96.61 10.68

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05

จากตาราง 5 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางระหวางลกษณะทางชวสงคมกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบวา บคลากรกรมปองกนฯ ทมลกษณะทางชวสงคมแตกตางกนมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

64

2. การศกษาความสมพนธระหวางปจจยภายในและปจจยภายนอก ทมผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน โดยใชการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation coefficient) เพอทดสอบสมมตฐานขอท 2 ตาราง 6 ความสมพนธระหวางปจจยภายใน ไดแก แรงจงใจใฝสมฤทธ จตอาสาในการปองกนและ บรรเทาสาธารณภย ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบใน การปฏบตงาน ปจจยภายนอก ไดแก การถายทอดทางสงคมในการทางาน และการสนบสนน ทางสงคม มความสมพนธกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

ตวแปร คาสมประสทธสหสมพนธ (r)

คา Sig. (2-tailed)

ปจจยภายใน แรงจงใจใฝสมฤทธ .627 .000** จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย .589 .000** ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน .333 .000** เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน .694 .000** ปจจยภายนอก การถายทอดทางสงคมในการทางาน .428 .000** การสนบสนนทางสงคม .378 .000**

** มนยสาคญทางสถตทระดบ .01 จากตาราง 6 ปจจยภายใน ไดแก แรงจงใจใฝสมฤทธ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ปจจยภายนอก ไดแก การถายทอดทางสงคมในการทางาน และการสนบสนนทางสงคม มความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยมคาสมประสทธ สหสมพนธ (r) อยระหวาง .333 - .694 ปจจยภายในมความสมพนธกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานในระดบปานกลางถงสง โดยเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมความสมพนธสงทสด (r = .649) ปจจยภายนอกมความสมพนธกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานอยในระดบปานกลางโดยการถายทอดทางสงคมในการทางานมความสมพนธสงทสด (r = .428)

65

ปจจยภายใน ไดแก เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน มคาสงสด ซงมคาสมประสทธสหสมพนธ = .694 รองลงมา คอ แรงจงใจใฝสมฤทธกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ซงมคาสมประสทธสหสมพนธ = .627 จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ซงมคาสมประสทธสหสมพนธ = .589 และลกษณะมงอนาคตและควบคมตนกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ซงมคาสมประสทธสหสมพนธ = .333

ปจจยภายนอก ไดแก การถายทอดทางสงคมในการทางานกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ซงมคาสมประสทธสหสมพนธ = .428 และการสนบสนนทางสงคมกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ซงมคาสมประสทธสหสมพนธ = .378

บคลากรกรมปองกนฯ ทมเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน แรงจงใจใฝสมฤทธ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยอยในระดบสง จะมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสง และมการถายทอดทางสงคมในการทางาน การสนบสนนทางสงคม และลกษณะมงอนาคตและควบคมตนอยในระดบปานกลาง จะมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานปานกลาง

3. การศกษาปฏสมพนธระหวางปจจยภายในและปจจยภายนอก ทมผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน โดยใชการวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทาง (Two-way Analysis of Variance) และทดสอบการมปฏสมพนธ (Interaction) โดยกาหนดนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เพอทดสอบสมมตฐานขอท 3

66

ตาราง 7 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทางของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน เมอพจารณาตามตวแปรแรงจงใจใฝสมฤทธ และการถายทอดทางสงคมในการทางานในกลมรวม และกลมยอย

กลม จานวนคน

คาสถตเอฟ

แรงจงใจ ใฝสมฤทธ

(ก)

การถายทอดทางสงคมในการทางาน

(ข)

ปฏสมพนธแบบสองทาง

(กxข) % ทานาย

1. กลมรวม 317 63.394* 39.016* .625 27.1 2. เพศชาย 119 5.877* 26.793* .148 26.4 3. เพศหญง 198 64.594* 18.411* .623 30.9 4. ระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร

210 51.091* 25.628* 3.178 29.9

5. ระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร 107 14.703* 13.564* .913 25.0 6. ไมใชขาราชการ 143 18.759* 16.331* .496 23.3 7. ขาราชการ 174 44.716* 23.230* .072 30.6


67

ตาราง 8 การเปรยบเทยบคาเฉลยของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานจาแนกตามตวแปร แรงจงใจใฝสมฤทธ และการถายทอดทางสงคมในการทางาน ในกลมรวมและกลมยอย

กลม ตวแปร การเปรยบเทยบคาเฉลยของพฤตกรรม

ความรบผดชอบในการปฏบตงาน กลมทมคาเฉลยสง กลมทมคาเฉลยตา

1. กลมรวม แรงจงใจใฝสมฤทธ สง = 99.92 ตา = 91.74 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 99.04 ตา = 92.62 2. เพศชาย แรงจงใจใฝสมฤทธ สง = 98.35 ตา = 94.27 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 100.67 ตา = 91.96 3. เพศหญง แรงจงใจใฝสมฤทธ สง = 100.71 ตา = 90.38 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 98.30 ตา = 92.88 4. ระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร

แรงจงใจใฝสมฤทธ สง = 99.61 ตา = 90.96 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 98.34 ตา = 92.21

5. ระดบการศกษาสงกวา แรงจงใจใฝสมฤทธ สง = 100.55 ตา = 93.34 ปรญญาตร การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 100.41 ตา = 93.48 6. ไมใชขาราชการ แรงจงใจใฝสมฤทธ สง = 98.94 ตา = 92.19 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 98.71 ตา = 92.42 7. ขาราชการ แรงจงใจใฝสมฤทธ สง = 100.61 ตา = 91.33 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 99.32 ตา = 92.62

ผลการวเคราะหขอมลตาราง 7 จาการศกษาปฏสมพนธระหวางตวแปรอสระ 2 ตวแปรคอ

แรงจงใจใฝสมฤทธ และการถายทอดทางสงคมในการทางาน โดยแบงตวแปรอสระออกเปนสองระดบดวยคาเฉลยเปนกลมสงและกลมตา มตวแปรตามคอ พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ทาการวเคราะหขอมลทงในกลมรวมและกลมยอย 6 กลม พบผลวา ไมพบปฏสมพนธระหวางแรงจงใจใฝสมฤทธและการถายทอดทางสงคมในการทางานทสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

เมอพจารณาตวแปรอสระทละตวแปร พบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน แปรปรวนไปตามแรงจงใจใฝสมฤทธ ในทกกลมทงกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (ตาราง 7) โดยพจารณาตามคาเฉลยในกลมบคลากรกรมปองกนฯทมแรงจงใจใฝสมฤทธตางกน พบวา บคลากรกรมปองกนฯทมแรงจงใจใฝสมฤทธสงมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงกวาพนกงานทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา ในกลมรวม (คาเฉลย

68

99.92 และ 91.74) และกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย (คาเฉลย 98.35 และ 94.27) กลมเพศหญง (คาเฉลย 100.71 และ 90.38) กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร (คาเฉลย 99.61 และ 90.96) กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร (คาเฉลย 100.55 และ 93.34) กลมไมใชขาราชการ (คาเฉลย 98.94 และ 92.19) และกลมขาราชการ (คาเฉลย 100.61 และ 91.33) (ตาราง 8)

เมอพจารณาตวแปรอสระทละตวแปร พบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน แปรปรวนไปตามการถายทอดทางสงคมในการทางานในกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (ตาราง 7) โดยพจารณาตามคาเฉลยในกลมบคลากรกรมปองกนฯทมการถายทอดทางสงคมในการทางานตางกน พบวา พนกงานกรมปองฯทมการถายทอดทางสงคมในการทางานสงมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงกวาบคลากรกรมปองกนฯทมการถายทอดทางสงคมในการทางานตา ในกลมรวม (คาเฉลย 99.04 และ 92.62) และกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย (คาเฉลย 100.67 และ 91.96) กลมเพศหญง (คาเฉลย 98.30 และ 92.88) กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร (คาเฉลย 98.34 และ 92.21) กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร (คาเฉลย 100.41 และ 93.48) กลมไมใชขาราชการ (คาเฉลย 98.71 และ 92.42) และกลมขาราชการ (คาเฉลย 99.32 และ 92.62) (ตาราง 8) สรปไดวา บคลากรกรมปองกนฯทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานทดมาก ไดแก (1) บคลากรกรมปองกนฯทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง พบในทกกลมทงกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (2) บคลากรกรมปองกนฯทมการถายทอดทางสงคมในการทางานสง พบในทกกลมทงกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ

69

ตาราง 9 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทางของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน เมอพจารณาตามตวแปรแรงจงใจใฝสมฤทธ และการสนบสนนทางสงคม ในกลมรวมและกลมยอย


คาสถตเอฟ

แรงจงใจ ใฝสมฤทธ

(ก)

การสนบสนนทางสงคม

(ข)



1. กลมรวม 317 57.320* 35.940* 6.321* 27.3 2. เพศชาย 119 11.328* 4.057* 3.140 14.4 3. เพศหญง 198 51.177* 36.842* 2.552 36.6 4. ระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร

210 46.392* 22.922* 1.513 28.8

5. ระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร 107 12.358* 13.847* 7.021* 27.0 6. ไมใชขาราชการ 143 15.310* 22.337* .185 26.3 7. ขาราชการ 174 38.923* 16.464* 7.140* 29.6


70

ตาราง 10 การเปรยบเทยบคาเฉลยของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานจาแนกตามตวแปร แรงจงใจใฝสมฤทธ และการสนบสนนทางสงคมในกลมรวมและกลมยอย



1. กลมรวม แรงจงใจใฝสมฤทธ สง = 99.78 ตา = 91.90 การสนบสนนทางสงคม สง = 98.96 ตา = 92.72 2. เพศชาย แรงจงใจใฝสมฤทธ สง = 99.28 ตา = 93.06 การสนบสนนทางสงคม สง = 98.03 ตา = 94.31 3. เพศหญง แรงจงใจใฝสมฤทธ สง = 100.33 ตา = 91.32 การสนบสนนทางสงคม สง = 99.64 ตา = 92.01 4. ระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร

แรงจงใจใฝสมฤทธ สง = 99.31 ตา = 90.90 การสนบสนนทางสงคม สง = 98.06 ตา = 92.15

5. ระดบการศกษาสงกวา แรงจงใจใฝสมฤทธ สง = 100.73 ตา = 94.05 ปรญญาตร การสนบสนนทางสงคม สง = 100.93 ตา = 93.86 6. ไมใชขาราชการ แรงจงใจใฝสมฤทธ สง = 98.29 ตา = 92.14 การสนบสนนทางสงคม สง = 98.92 ตา = 91.50 7. ขาราชการ แรงจงใจใฝสมฤทธ สง = 100.55 ตา = 91.72 การสนบสนนทางสงคม สง = 99.01 ตา = 93.26

ผลการวเคราะหขอมลตาราง 9 จากการศกษาปฏสมพนธระหวางตวแปรอสระ 2 ตวแปรคอ แรงจงใจใฝสมฤทธ และการสนบสนนทางสงคม โดยแบงตวแปรอสระออกเปนสองระดบดวยคาเฉลยเปนกลมสงและกลมตา มตวแปรตามคอ พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานทาการวเคราะหขอมลทงในกลมรวมและกลมยอย 6 กลม พบผลวา พบปฏสมพนธระหวางแรงจงใจใฝสมฤทธและการสนบสนนทางสงคมทสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ในกลมรวมและกลมยอยไดแก กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร และกลมขาราชการ (ตาราง 24-26 ภาคผนวก ก ภาพประกอบ 4-6) และเมอนาคะแนนเฉลยของ 4 กลมทแบงระดบของตวแปรอสระทงสองตวแปรมาเปรยบเทยบกนเปนรายคดวยวธการของ (Scheffe') พบวา (1) บคลากรกรมปองกนฯทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง ถาเปนผท มการสนบสนนทางสงคมสง มพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมากกวาบคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทางสงคมตา (2) บคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทางสงคมสง ถาเปนผทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง มพฤตกรรม

71

ความรบผดชอบในการปฏบตงานมากกวา บคลากรกรมปองกนฯทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา (3) บคลากรกรมปองกนฯ ทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา ถาเปนผทมการสนบสนนทางสงคมสง จะมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมากกวาบคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทางสงคมตา (4) บคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทางสงคมตา ถาเปนผทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง จะมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมากกวาบคลากรกรมปองกนฯทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา (5) บคลากรกรมปองกนฯทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง และมการสนบสนนทางสงคมสงพรอมกนเปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมากกวาบคลากรกรมปองกนฯทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา และมการสนบสนนทางสงคมตาพรอมกน

เมอพจารณาตวแปรอสระทละตวแปร พบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน แปรปรวนไปตามแรงจงใจใฝสมฤทธ ในทกกลมทงกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (ตาราง 9) โดยพจารณาตามคาเฉลยในกลมบคลากรกรมปองกนฯทมแรงจงใจใฝสมฤทธตางกน พบวา บคลากรกรมปองกนฯทมแรงจงใจใฝสมฤทธสงมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมากกวาบคลากรกรมปองกนฯทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา ในกลมรวม (คาเฉลย 99.78 และ 91.90) และกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย (คาเฉลย 99.28 และ 93.06) กลมเพศหญง (คาเฉลย 100.33 และ 91.32) กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร(คาเฉลย 99.31 และ 90.90) กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร (คาเฉลย 100.73 และ 94.05) กลมไมใชขาราชการ (คาเฉลย 98.29 และ 92.14) และกลมขาราชการ (คาเฉลย 100.55 และ 91.72) (ตาราง 10)

เมอพจารณาตวแปรอสระทละตวแปร พบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน แปรปรวนไปตามการสนบสนนทางสงคม ในทกกลมทงกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (ตาราง 9) โดยพจารณาตามคาเฉลยในกลมบคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทางสงคมตางกน พบวา บคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทางสงคมสงมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมากกวาบคลากรกรมปองกนฯ ทมการสนบสนนทางสงคมตา ในกลมรวม (คาเฉลย 98.96 และ 92.72) และกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย (คาเฉลย 98.03 และ 94.31) กลมเพศหญง (คาเฉลย 99.64 และ 92.01) กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร (คาเฉลย 98.06 และ 92.15) กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร (คาเฉลย 100.93 และ 93.86) กลมไมใชขาราชการ (คาเฉลย 98.92 และ 91.50) และกลมขาราชการ (คาเฉลย 99.01 และ 93.26) (ตาราง 10)

72

ภาพประกอบ 4 ปฏสมพนธของคะแนนเฉลยระหวางแรงจงใจใฝสมฤทธและการสนบสนนทางสงคม ทสงผลตอความแปรปรวนของคะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ในกลมรวม

ภาพประกอบ 5 ปฏสมพนธของคะแนนเฉลยระหวางแรงจงใจใฝสมฤทธและการสนบสนนทางสงคม ทสงผลตอความแปรปรวนของคะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ในกลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร

73

ภาพประกอบ 6 ปฏสมพนธของคะแนนเฉลยระหวางแรงจงใจใฝสมฤทธและการสนบสนนทางสงคม ทสงผลตอความแปรปรวนของคะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ในกลมขาราชการ

สรปไดวา บคลากรกรมปองกนฯทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานทดมาก ไดแก (1) บคลากรกรมปองกนฯ ทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง เปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบในทกกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (2) บคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทางสงคมสงเปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบในทกกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (3) บคลากรกรมปองกนฯ ทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา แตมการสนบสนนทางสงคมสง เปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบในกลมรวม กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร และกลมขาราชการ (4) บคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทางสงคมตา แตมแรงจงใจใฝสมฤทธสงเปนผทม พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบในกลมรวม กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร และกลมขาราชการ (5) บคลากรกรมปองกนฯทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง และมการสนบสนนทางสงคมสง เปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบในกลมรวม กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร และกลมขาราชการ

74

ตาราง 11 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทางของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน เมอพจารณาตามตวแปรจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย และการถายทอดทาง สงคมในการทางาน ในกลมรวมและกลมยอย


คาสถตเอฟ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย

(ก)

การถายทอดทางสงคม

ในการทางาน (ข)



1. กลมรวม 317 53.470* 17.319* .097 25.1 2. เพศชาย 119 26.510* 16.460* 1.286 39.9 3. เพศหญง 198 26.939* 5.614* .023 18.9 4. ระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร

210 38.121* 10.233* 2.405 26.4

5. ระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร 107 16.568* 7.097* 2.386 26.6 6. ไมใชขาราชการ 143 32.475* 6.558* .112 29.5 7. ขาราชการ 174 23.063* 10.843* .432 22.9


75

ตาราง 12 การเปรยบเทยบคาเฉลยของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานจาแนกตามตวแปร จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย และการถายทอดทางสงคมในการทางาน ในกลม รวมและกลมยอย



1. กลมรวม จตอาสาในการปองกนฯ สง = 99.86 ตา = 91.81 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 98.14 ตา = 93.54 2. เพศชาย จตอาสาในการปองกนฯ สง = 99.99 ตา = 91.21 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 99.06 ตา = 92.14 3. เพศหญง จตอาสาในการปองกนฯ สง = 99.78 ตา = 92.20 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 97.72 ตา = 94.26 4. ระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร

จตอาสาในการปองกนฯ สง = 99.62 ตา = 91.44 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 97.65 ตา = 93.41

5. ระดบการศกษาสงกวา จตอาสาในการปองกนฯ สง = 100.51 ตา = 92.58 ปรญญาตร การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 99.14 ตา = 93.95 6. ไมใชขาราชการ จตอาสาในการปองกนฯ สง = 99.39 ตา = 90.27 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 96.88 ตา = 92.78 7. ขาราชการ จตอาสาในการปองกนฯ สง = 100.28 ตา = 92.94 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 99.12 ตา = 94.10

ผลการวเคราะหขอมลตาราง 11 จากการศกษาปฏสมพนธระหวางตวแปรอสระ 2 ตวแปร คอ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย และการถายทอดทางสงคมในการทางาน โดยแบงตวแปรอสระออกเปนสองระดบดวยคาเฉลยเปนกลมสงและกลมตา มตวแปรตามคอ พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ทาการวเคราะหขอมลทงในกลมรวมและกลมยอย 6 กลม พบผลวา ไมพบปฏสมพนธระหวางจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย และการถายทอดทางสงคมในการทางานทสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน เมอพจารณาตวแปรอสระทละตวแปร พบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน แปรปรวนไปตามจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ในทกกลมทงกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (ตาราง 11) โดยพจารณาตาม

76

คาเฉลยในกลมบคลากรกรมปองกนฯทมจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยตางกน พบวา บคลากรกรมปองกนฯทมจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยสงมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงกวาบคลากรกรมปองกนฯทมจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยตา ในกลมรวม (คาเฉลย 99.86 และ 91.81) และกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย (คาเฉลย 99.99 และ 91.21) กลมเพศหญง (คาเฉลย 99.78 และ 92.20) กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร (คาเฉลย 99.62 และ 91.44) กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร (คาเฉลย 100.51 และ 92.58) กลมไมใชขาราชการ (คาเฉลย 99.39 และ 90.27) และกลมขาราชการ (คาเฉลย 100.28 และ 92.94) (ตาราง 12) เมอพจารณาตวแปรอสระทละตวแปร พบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน แปรปรวนไปตามการถายทอดทางสงคม ในทกกลมทงกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (ตาราง 11) โดยพจารณาตามคาเฉลยในกลมบคลากรกรมปองกนฯ ทมการถายทอดทางสงคมสงมพฤตกรรมความรบผดชอบในปฏบตงานสงกวาบคลากรกรมปองกนฯทมการถายทอดทางสงคมตา ในกลมรวม (คาเฉลย 98.14 และ 93.54) และกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย (คาเฉลย 99.06 และ 92.14) กลมเพศหญง (คาเฉลย 97.72 และ 94.26) กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร (คาเฉลย 97.65 และ 93.41) กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร (คาเฉลย 99.14 และ 93.95) กลมไมใชขาราชการ (คาเฉลย 96.88 และ 92.78) และกลมขาราชการ (คาเฉลย 99.12 และ 94.10) (ตาราง 12)

สรปไดวา บคลากรกรมปองกนฯทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานทดมาก ไดแก (1) บคลากรกรมปองกนฯทมจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยสง พบในทกกลมทงกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (2) บคลากรกรมปองกนฯทมการถายทอดทางสงคมในการทางานสง พบในทกกลมทงกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ

77

ตาราง 13 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทางของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน เมอพจารณาตามตวแปรจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย และการสนบสนนทาง สงคม ในกลมรวมและกลมยอย


คาสถตเอฟ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย

(ก)


(ข)



1. กลมรวม 317 54.452* 20.888* 1.203 26.0 2. เพศชาย 119 44.237* 1.840 .154 31.7 3. เพศหญง 198 18.235* 24.151* 1.380 26.2 4. ระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร

210 39.761* 12.435* 1.892 27.2

5. ระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร 107 15.039* 8.283* .000 24.8 6. ไมใชขาราชการ 143 30.276* 14.375* .520 32.8 7. ขาราชการ 174 25.366* 8.409* .685 21.9


78

ตาราง 14 การเปรยบเทยบคาเฉลยของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานจาแนกตามตวแปร จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย และการสนบสนนทางสงคม ในกลมรวม และกลมยอย



1. กลมรวม จตอาสาในการปองกนฯ สง = 99.82 ตา = 91.77 การสนบสนนทางสงคม สง = 98.29 ตา = 93.30 2. เพศชาย จตอาสาในการปองกนฯ สง = 100.46 ตา = 89.17 3. เพศหญง จตอาสาในการปองกนฯ สง = 99.41 ตา = 93.33 การสนบสนนทางสงคม สง = 99.87 ตา = 92.88 4. ระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร

จตอาสาในการปองกนฯ สง = 99.44 ตา = 91.19 การสนบสนนทางสงคม สง = 97.62 ตา = 93.01

5. ระดบการศกษาสงกวา จตอาสาในการปองกนฯ สง = 100.58 ตา = 92.93 ปรญญาตร การสนบสนนทางสงคม สง = 99.60 ตา = 93.92 6. ไมใชขาราชการ จตอาสาในการปองกนฯ สง = 99.13 ตา = 90.51 การสนบสนนทางสงคม สง = 97.79 ตา = 91.85 7. ขาราชการ จตอาสาในการปองกนฯ สง = 100.33 ตา = 92.67 การสนบสนนทางสงคม สง = 98.70 ตา = 94.29

ผลการวเคราะหขอมลตาราง 13 จากการศกษาปฏสมพนธระหวางตวแปรอสระ 2 ตว คอ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย และการสนบสนนทางสงคม โดยแบงตวแปรอสระออกเปนสองระดบดวยคาเฉลยเปนกลมสงและกลมตา มตวแปรตามคอ พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ทาการวเคราะหขอมลทงในกลมรวมและกลมยอย 6 กลม พบผลวา ไมพบปฏสมพนธระหวางจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย และการสนบสนนทางสงคมทสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

เมอพจารณาตวแปรอสระทละตวแปร พบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน แปรปรวนไปตามจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ในทกกลมทงกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (ตาราง 13) โดยพจารณาตามคาเฉลยในกลมบคลากรกรมปองกนฯทมจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยตางกน พบวา บคลากร

79

กรมปองกนฯทมจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยสงมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงกวาบคลากรกรมปองกนฯทมจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยตา ในกลมรวม (คาเฉลย 99.82 และ 91.77) และกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย (คาเฉลย 100.46 และ 89.17) กลมเพศหญง (คาเฉลย 99.41 และ 93.33) กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร (คาเฉลย 99.44 และ 91.19) กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร (คาเฉลย 100.58 และ 92.93) กลมไมใชขาราชการ (คาเฉลย 99.13 และ 90.51) และกลมขาราชการ (คาเฉลย 100.33 และ 92.67) (ตาราง 14) เมอพจารณาตวแปรอสระทละตวแปร พบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน แปรปรวนไปตามการสนบสนนทางสงคม ในกลมรวมและกลมยอย ยกเวนกลมเพศชาย ไดแก กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (ตาราง 13) โดยพจารณาตามคาเฉลยในกลมบคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทางสงคมตางกน พบวา พนกงานทมการสนบสนนทางสงคมสง มพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตสงกวาบคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทางสงคมตา ในกลมรวม (คาเฉลย 98.29 และ 93.30) และกลมยอย ยกเวนกลมเพศชาย ไดแก กลมเพศหญง (คาเฉลย 99.87 และ 92.88) กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร (คาเฉลย 97.62 และ 93.01) กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร (คาเฉลย 99.60 และ 93.92) กลมไมใชขาราชการ (คาเฉลย 97.79 และ 91.85) และกลมขาราชการ (คาเฉลย 98.70 และ 94.29) (ตาราง 14)

สรปไดวา บคลากรกรมปองกนฯทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานทดมาก ไดแก (1) บคลากรกรมปองกนฯทมจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยสงเปนผท มพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบในทกกลมทงกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (2) บคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทางสงคมสงเปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบในกลมรวมและกลมยอย ยกเวน กลมเพศชาย ไดแก กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ

80

ตาราง 15 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทางของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน เมอพจารณาตามตวแปรลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และการถายทอดทางสงคมในการ ทางาน ในกลมรวมและกลมยอย


คาสถตเอฟ ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน

(ก)





1. กลมรวม 317 25.388* 38.773* 1.973 19.3 2. เพศชาย 119 7.055* 27.425* 1.538 28.2 3. เพศหญง 198 16.433* 15.871* .930 15.3 4. ระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร

210 17.119* 29.156* 11.186* 22.3

5. ระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร 107 9.611* 10.291* 4.085* 23.4 6. ไมใชขาราชการ 143 20.474* 15.254* 1.475 19.6 7. ขาราชการ 174 14.289* 22.147* .617 19.2


81

ตาราง 16 การเปรยบเทยบคาเฉลยของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานจาแนกตามตวแปร ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และการถายทอดทางสงคมในการทางาน ในกลมรวม และกลมยอย



1. กลมรวม ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน สง = 98.67 ตา = 93.17 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 99.31 ตา = 92.53 2. เพศชาย ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน สง = 98.54 ตา = 94.03 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 100.73 ตา = 91.84 3. เพศหญง ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน สง = 98.66 ตา = 92.86 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 98.61 ตา = 92.91 4. ระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร

ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน สง = 98.12 ตา = 92.82 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 98.93 ตา = 92.01

5. ระดบการศกษาสงกวา ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน สง = 99.63 ตา = 93.61 ปรญญาตร การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 99.73 ตา = 93.51 6. ไมใชขาราชการ ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน สง = 98.40 ตา = 93.18 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 98.94 ตา = 92.64 7. ขาราชการ ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน สง = 98.94 ตา = 93.17 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 99.64 ตา = 92.46

ผลการวเคราะหขอมลตาราง 15 จากการศกษาปฏสมพนธระหวางตวแปรอสระ 2 ตวแปร

คอ ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และการถายทอดทางสงคมในการทางาน โดยแบงตวแปรอสระออกเปนสองระดบดวยคาเฉลยเปนกลมสงและกลมตา มตวแปรตามคอ พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ทาการวเคราะหขอมลทงในกลมรวมและกลมยอย 6 กลม พบผลวา พบปฏสมพนธระหวางลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และการถายทอดทางสงคมในการทางานทสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ในกลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร และกลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร (ตาราง 27-28 ภาคผนวก ก ภาพประกอบ 7-8) และเมอนาคะแนนเฉลยของ 4 กลมทแบงระดบของตวแปรอสระทงสองตวแปรมาเปรยบเทยบกนเปนรายคดวยวธการของ (Scheffe') พบวา (1) บคลากรกรมปองกนฯทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนสง ถาเปนผทมการถายทอดทางสงคมในการทางานสง มพฤตกรรมความ

82

รบผดชอบในการปฏบตงานมากกวาบคลากรกรมปองกนฯทมการถายทอดทางสงคมในการทางานตา (2) บคลากรกรมปองกนฯทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนตา ถาเปนผทมการถายทอดทางสงคมในการทางานสง มพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมากกวา บคลากรกรมปองกนฯทมการถายทอดทางสงคมในการทางานตา (3) บคลากรกรมปองกนฯทมการถายทอดทางสงคมในการทางานตา ถาเปนผทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนสง จะมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมากกวาบคลากรกรมปองกนฯทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนตา

เมอพจารณาตวแปรอสระทละตวแปร พบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน แปรปรวนไปตามลกษณะมงอนาคตและควบคมตน ในทกกลมทงกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (ตาราง 15) โดยพจารณาตามคาเฉลยในกลมบคลากรกรมปองกนฯทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนตางกน พบวา บคลากรกรมปองกนฯทม ลกษณะมงอนาคตและควบคมตนสงมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงกวาบคลากรกรมปองกนฯทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนตา ในกลมรวม (คาเฉลย 98.67 และ 93.17) และกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย (คาเฉลย 98.54 และ 94.03) กลมเพศหญง (คาเฉลย 98.66 และ 92.86) กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร(คาเฉลย 98.12 และ 92.82) กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร (คาเฉลย 99.63 และ 93.61) กลมไมใชขาราชการ (คาเฉลย 98.40 และ 93.18) และกลมขาราชการ (คาเฉลย 98.94 และ 93.17) (ตาราง 16) เมอพจารณาตวแปรอสระทละตวแปร พบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน แปรปรวนไปตามการถายทอดทางสงคมในการทางาน ในทกกลมทงกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (ตาราง 15) โดยพจารณาตามคาเฉลยในกลมบคลากรกรมปองกนฯทมการถายทอดทางสงคมในการทางานตางกน พบวา บคลากรกรมปองกนฯทมการถายทอดทางสงคมในการทางานสงมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงกวาบคลากรกรมปองกนฯทมการถายทอดทางสงคมในการทางานตา ในกลมรวม (คาเฉลย 99.31 และ 92.53) และกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย (คาเฉลย 100.73 และ 91.84) กลมเพศหญง (คาเฉลย 98.61 และ 92.91) กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร (คาเฉลย 98.93 และ 92.01) กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร (คาเฉลย 99.73 และ 93.51) กลมไมใชขาราชการ (คาเฉลย 98.94 และ 92.64) และกลมขาราชการ (คาเฉลย 99.64 และ 92.46) (ตาราง 16)

83

ภาพประกอบ 7 ปฏสมพนธของคะแนนเฉลยระหวางลกษณะมงอนาคตและควบคมตนและการถายทอด ทางสงคมในการทางาน ทสงผลตอความแปรปรวนของคะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบ ในการปฏบตงาน ในกลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร ภาพประกอบ 8 ปฏสมพนธของคะแนนเฉลยระหวาลกษณะมงอนาคตและควบคมตนและการถายทอดทาง สงคมในการทางาน ทสงผลตอความแปรปรวนของคะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบ ในการปฏบตงาน ในกลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร

84

สรปไดวา บคลากรกรมปองกนฯทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมาก ไดแก (1) บคลากรกรมปองกนฯ ทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนสง เปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบในทกกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (2) บคลากรกรมปองกนฯทมการถายทอดทางสงคมในการทางานสงเปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบในทกกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (3) บคลากรกรมปองกนฯทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนสง แตมการถายทอดทางสงคมในการทางานสง เปนผท มพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบในกลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร และกลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร (4) บคลากรกรมปองกนฯทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนตา แตมการถายทอดทางสงคมในการทางานสง เปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบในกลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร และกลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร (5) บคลากรกรมปองกนฯ ทมการถายทอดทางสงคมในการทางานตา แตมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนสง เปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบในกลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร และกลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร

85

ตาราง 17 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทางของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน เมอพจารณาตามตวแปรลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และการสนบสนนทางสงคม ในกลม รวมและกลมยอย


คาสถตเอฟ ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน

(ก)


(ข)



1. กลมรวม 317 35.404* 51.406* 3.124 22.1 2. เพศชาย 119 14.414* 6.775* .130 16.0 3. เพศหญง 198 19.246* 49.907* 3.819 27.3 4. ระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร

210 23.310 35.858* 9.285* 23.8

5. ระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร 107 12.170* 15.597* 1.166 24.2 6. ไมใชขาราชการ 143 14.075* 18.466* 1.228 25.8 7. ขาราชการ 174 19.065* 23.010* 1.414 19.5


86

ตาราง 18 การเปรยบเทยบคาเฉลยของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานจาแนกตามตวแปร ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และการสนบสนนทางสงคม ในกลมรวมและกลมยอย



1. กลมรวม ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน สง = 98.66 ตา = 92.33 การสนบสนนทางสงคม สง = 99.31 ตา = 91.68 2. เพศชาย ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน สง = 98.82 ตา = 91.88 การสนบสนนทางสงคม สง = 97.73 ตา = 92.97 3. เพศหญง ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน สง = 98.69 ตา = 92.89 การสนบสนนทางสงคม สง = 100.46 ตา = 91.12 4. ระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร

ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน สง = 98.05 ตา = 91.95 การสนบสนนทางสงคม สง = 98.79 ตา = 91.21

5. ระดบการศกษาสงกวา ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน สง = 99.82 ตา = 93.18 ปรญญาตร การสนบสนนทางสงคม สง = 100.26 ตา = 92.74 6. ไมใชขาราชการ ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน สง = 98.07 ตา = 92.28 การสนบสนนทางสงคม สง = 99.29 ตา = 91.06 7. ขาราชการ ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน สง = 98.99 ตา = 92.38 การสนบสนนทางสงคม สง = 99.32 ตา = 92.05

ผลการวเคราะหขอมลตาราง 17 จากการศกษาปฏสมพนธระหวางตวแปรอสระ 2 ตวแปร คอ ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และการสนบสนนทางสงคม โดยแบงตวแปรอสระออกเปนสองระดบดวยคาเฉลยเปนกลมสงและกลมตา มตวแปรตามคอ พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ทาการวเคราะหขอมลทงในกลมรวมและกลมยอย 6 กลม พบผลวา พบปฏสมพนธระหวางลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และการสนบสนนทางสงคมทสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เฉพาะในกลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร (ตาราง 29 ภาคผนวก ก ภาพประกอบ 9) และเมอนาคะแนนเฉลยของ 4 กลมทแบงระดบของตวแปรอสระทงสองตวแปรมาเปรยบเทยบกนเปนรายคดวยวธการของ (Scheffe') พบวา (1) บคลากรกรมปองกนฯทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนตา ถาเปนผทมการสนบสนนทางสงคมสง มพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมากกวาบคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทางสงคมตา (2) บคลากรกรมปองกนฯทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนสง และมการสนบสนนทางสงคมสงพรอมกน

87

เปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมากกวา บคลากรกรมปองกนฯทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนตา และมการสนบสนนทางสงคมตาพรอมกน (3) บคลากรกรมปองกนฯทม การสนบสนนทางสงคมตา ถาเปนผทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนสง จะมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมากกวาบคลากรกรมปองกนฯทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนตา เมอพจารณาตวแปรอสระทละตวแปร พบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน แปรปรวนไปตามลกษณะมงอนาคตและควบคมตน ในทกกลมทงกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (ตาราง 17) โดยพจารณาตามคาเฉลยในกลมบคลากรกรมปองกนฯทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนตางกน พบวา บคลากรกรมปองกนฯทม ลกษณะมงอนาคตและควบคมตนสงมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงกวาบคลากรกรมปองกนฯทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนตา ในกลมรวม (คาเฉลย 98.66 และ 92.33) และกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย (คาเฉลย 98.82 และ 91.88) กลมเพศหญง (คาเฉลย 98.69 และ 92.89) กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร(คาเฉลย 98.05 และ 91.95) กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร (คาเฉลย 99.82 และ 93.18) กลมไมใชขาราชการ (คาเฉลย 98.07 และ 92.28) และกลมขาราชการ (คาเฉลย 98.99 และ 92.38) (ตาราง 18) เมอพจารณาตวแปรอสระทละตวแปร พบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน แปรปรวนไปตามการสนบสนนทางสงคม ในทกกลมทงกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (ตาราง 17) โดยพจารณาตามคาเฉลยในกลมบคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทางสงคมตางกน พบวา บคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทางสงคมสงมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงกวาบคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทางสงคมตา ในกลมรวม (คาเฉลย 99.31 และ 91.68) และกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย (คาเฉลย 97.73 และ 92.97) กลมเพศหญง (คาเฉลย 100.46 และ 91.12) กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร (คาเฉลย 98.79 และ 91.21) กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร (คาเฉลย 100.26 และ 92.74) กลมไมใชขาราชการ (คาเฉลย 99.29 และ 91.06) และกลมขาราชการ (คาเฉลย 99.32 และ 92.05) (ตาราง 18)

88

ภาพประกอบ 9 ปฏสมพนธของคะแนนเฉลยระหวางลกษณะมงอนาคตและควบคมตนและ การสนบสนนทางสงคม ทสงผลตอความแปรปรวนของคะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบ

ในการปฏบตงาน ในกลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร

สรปไดวา บคลากรกรมปองกนฯทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมาก ไดแก (1) บคลากรกรมปองกนฯ ทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนสง เปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบในทกกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (2) บคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทางสงคมสงเปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบในทกกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (3) บคลากรกรมปองกนฯทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนตา แตมการสนบสนนทางสงคมสง เปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบในกลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร (4) บคลากรกรมปองกนฯทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนสง และมการสนบสนนทางสงคมสงพรอมกน เปนผท มพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมากกวา พบในกลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร (5) บคลากรกรมปองกนฯ ทมการสนบสนนทางสงคมตา แตมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนสง เปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบในกลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร

89

ตาราง 19 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทางของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน เมอพจารณาตามตวแปรเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และการถายทอด ทางสงคมในการทางาน ในกลมรวมและกลมยอย


คาสถตเอฟ เจตคตตอ


(ก)






210 49.979* 8.666* 1.148 28.8

5. ระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร 107 21.878* 6.721* 1.556 29.5 6. ไมใชขาราชการ 143 19.959* 9.160* 1.392 26.7 7. ขาราชการ 174 48.588* 11.110* .729 31.6


90

ตาราง 20 การเปรยบเทยบคาเฉลยของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานจาแนกตามตวแปร เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และการถายทอดทางสงคมในการ ทางาน ในกลมรวมและกลมยอย



1. กลมรวม เจตคตตอพฤตกรรมฯ สง = 101.37 ตา = 92.30 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 99.12 ตา = 94.55 2. เพศชาย เจตคตตอพฤตกรรมฯ สง = 100.88 ตา = 93.18 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 100.16 ตา = 93.90 3. เพศหญง เจตคตตอพฤตกรรมฯ สง = 101.50 ตา = 91.87 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 98.57 ตา = 94.80 4. ระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร

เจตคตตอพฤตกรรมฯ สง = 101.57 ตา = 92.23 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 98.85 ตา = 94.96

5. ระดบการศกษาสงกวา เจตคตตอพฤตกรรมฯ สง = 101.26 ตา = 92.34 ปรญญาตร การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 99.27 ตา = 94.33 6. ไมใชขาราชการ เจตคตตอพฤตกรรมฯ สง = 99.84 ตา = 92.29 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 98.62 ตา = 93.51 7. ขาราชการ เจตคตตอพฤตกรรมฯ สง = 102.14 ตา = 92.36 การถายทอดทางสงคมในการทางาน สง = 99.59 ตา = 94.91

ผลการวเคราะหขอมลตาราง 19 จากการศกษาปฏสมพนธระหวางตวแปรอสระ 2 ตวแปร คอ เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และการถายทอดทางสงคมในการทางาน โดยแบงตวแปรอสระออกเปนสองระดบดวยคาเฉลยเปนกลมสงและกลมตา มตวแปรตามคอ พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ทาการวเคราะหขอมลทงในกลมรวมและกลมยอย 6 กลม พบผลวา ไมพบปฏสมพนธระหวางเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และการถายทอดทางสงคมในการทางาน เมอพจารณาตวแปรอสระทละตวแปร พบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน แปรปรวนไปตามเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ในทกกลมทงกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (ตาราง 19) โดยพจารณา

91

ตามคาเฉลยในกลมบคลากรกรมปองกนฯทมเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานตางกน พบวา บคลากรกรมปองกนฯทมเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงกวาบคลากรกรมปองกนฯทมเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานตา ในกลมรวม (คาเฉลย 101.37 และ 92.30) และกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย (คาเฉลย 100.88 และ 93.18) กลมเพศหญง (คาเฉลย 101.50 และ 91.87) กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร (คาเฉลย 101.57 และ 92.23) กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร (คาเฉลย 101.26 และ 92.34) กลมไมใชขาราชการ (คาเฉลย 99.84 และ 92.29) และกลมขาราชการ (คาเฉลย 102.14 และ 92.36) (ตาราง 20) เมอพจารณาตวแปรอสระทละตวแปร พบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน แปรปรวนไปตามการถายทอดทางสงคมในการทางาน ในทกกลมทงกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (ตาราง 19) โดยพจารณาตามคาเฉลยในกลมบคลากรกรมปองกนฯทมการถายทอดทางสงคมตางกน พบวา บคลากรกรมปองกนฯทมลกษณะการถายทอดทางสงคมสงมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงกวาบคลากรกรมปองกนฯทมการถายทอดทางสงคมตา ในกลมรวม (คาเฉลย 99.12 และ 94.55) และกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย (คาเฉลย 100.16 และ 93.90) กลมเพศหญง (คาเฉลย 98.57 และ 94.80) กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร (คาเฉลย 98.85 และ 94.96) กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร (คาเฉลย 99.27 และ 94.33) กลมไมใชขาราชการ (คาเฉลย 98.62 และ 93.51) และกลมขาราชการ (คาเฉลย 99.59 และ 94.91) (ตาราง 20)

สรปไดวา (1) บคลากรกรมปองกนฯทมเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงเปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบในทกกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (2) บคลากรกรมปองกนฯทมการถายทอดทางสงคมในการทางานสงเปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบในทกกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ

92

ตาราง 21 ผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทางของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน เมอพจารณาตามตวแปรเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และการสนบสนน ทางสงคม ในกลมรวมและกลมยอย


คาสถตเอฟ เจตคตตอ


(ก)


(ข)




210 43.408* 11.992* .018 29.0

5. ระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร 107 27.732* 13.635* .476 32.7 6. ไมใชขาราชการ 143 22.628* 25.554* 2.994 34.0 7. ขาราชการ 174 48.444* 7.360* .123 29.9


93

ตาราง 22 การเปรยบเทยบคาเฉลยของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานจาแนกตามตวแปร เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และการสนบสนนทางสงคม ในกลมรวม และกลมยอย



1. กลมรวม เจตคตตอพฤตกรรมฯ สง = 101.05 ตา = 92.03 การสนบสนนทางสงคม สง = 99.25 ตา = 93.83 2. เพศชาย เจตคตตอพฤตกรรมฯ สง = 101.62 ตา = 91.88 การสนบสนนทางสงคม สง = 98.66 ตา = 94.84 3. เพศหญง เจตคตตอพฤตกรรมฯ สง = 100.71 ตา = 92.44 การสนบสนนทางสงคม สง = 99.83 ตา = 93.32 4. ระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร

เจตคตตอพฤตกรรมฯ สง = 100.91 ตา = 92.01 การสนบสนนทางสงคม สง = 98.79 ตา = 94.12

5. ระดบการศกษาสงกวา เจตคตตอพฤตกรรมฯ สง = 101.45 ตา = 92.06 ปรญญาตร การสนบสนนทางสงคม สง = 100.05 ตา = 93.47 6. ไมใชขาราชการ เจตคตตอพฤตกรรมฯ สง = 99.31 ตา = 91.95 การสนบสนนทางสงคม สง = 99.54 ตา = 91.72 7. ขาราชการ เจตคตตอพฤตกรรมฯ สง = 102.03 ตา = 92.06 การสนบสนนทางสงคม สง = 98.98 ตา = 95.10

ผลการวเคราะหขอมลตาราง 21 จากการศกษาปฏสมพนธระหวางตวแปรอสระ 2 ตวแปร คอ เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และการสนบสนนทางสงคม โดยแบงตวแปรอสระออกเปนสองระดบดวยคาเฉลยเปนกลมสงและกลมตา มตวแปรตามคอ พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ทาการวเคราะหขอมลทงในกลมรวมและกลมยอย 6 กลม พบผลวา ไมพบปฏสมพนธระหวางเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และการสนบสนนทางสงคม เมอพจารณาตวแปรอสระทละตวแปร พบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน แปรปรวนไปตามเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ในทกกลมทงกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (ตาราง 21) โดยพจารณาตามคาเฉลยในกลมบคลากรกรมปองกนฯทมเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

94

ตางกน พบวา บคลากรกรมปองกนฯทมเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงกวาบคลากรกรมปองกนฯทมเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานตา ในกลมรวม (คาเฉลย 101.05 และ 92.03) และกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย (คาเฉลย 101.62 และ 91.88) กลมเพศหญง (คาเฉลย 100.71 และ 92.44) กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร (คาเฉลย 100.91 และ 92.01) กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร (คาเฉลย 101.45 และ 92.06) กลมไมใชขาราชการ (คาเฉลย 99.31 และ 91.95) และกลมขาราชการ (คาเฉลย 102.03 และ 92.06) (ตาราง 22) เมอพจารณาตวแปรอสระทละตวแปร พบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน แปรปรวนไปตามการสนบสนนทางสงคม ในทกกลมทงกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (ตาราง 21) โดยพจารณาตามคาเฉลยในกลมบคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทางสงคมตางกน พบวา บคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทางสงคมสงมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงกวาบคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทางสงคมตา ในกลมรวม (คาเฉลย 99.25 และ 93.83) และกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย (คาเฉลย 98.66 และ 94.84) กลมเพศหญง (คาเฉลย 99.83 และ 93.32) กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร (คาเฉลย 98.79 และ 94.12) กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร (คาเฉลย 100.05 และ 93.47) กลมไมใชขาราชการ (คาเฉลย 99.54 และ 91.72) และกลมขาราชการ (คาเฉลย 98.98 และ 95.10) (ตาราง 22)

สรปไดวา (1) บคลากรกรมปองกนฯทมเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงเปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบในทกกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ (2) บคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทาสงคมสงเปนผทม พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบในทกกลมรวมและกลมยอย ไดแก กลมเพศชาย กลมเพศหญง กลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร กลมไมใชขาราชการ กลมขาราชการ 4. การวเคราะหถดถอยพหคณแบบมลาดบ (Hierarchical Multiple Regression Analysis) เพออธบายและทานายพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน โดยใชตวแปรปจจยภายใน และปจจยภายนอก เปนตวทานาย ตามสมมตฐานขอท 4

95

ตาราง 23 ผลการเปรยบเทยบปรมาณทานายทเพมขนของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ดวยชดทานายปจจยภายใน และปจจยภายนอก ในกลมรวมและกลมยอย 6 กลม

พฤตกรรม ความรบผดชอบใน การปฏบตงาน จา

นวน

(คน)

ลาดบท 1 (ปจจยภายใน 1 - 4)

ลาดบท 2 (ปจจยภายนอก 5 - 6)

% ทานาย ตวทานายทมนยสาคญ

คาเบตา R

Square Change

ตวทานายทมนยสาคญ

คาเบตา

1. กลมรวม 317 60.3 4,1,2,3 .417, .298, .165, .086 .9* 4,1,2,6,3 .394, .289, .145, .105, .100 2. เพศชาย 119 62.6 4,2 .390, .368 13 4,2 .357, .354 3. เพศหญง 198 61.5 4,1 .404, .392 1 1,4 .387, .374 4. ระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร

210 67.1 4,1,2 .412, .380, .159 .3 4,1,2 .400, .374, .152

5. ระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร 107 49.8 4 .419 2.5 4 .393 6. ไมใชขาราชการ 143 61.1 4,1,3 .421, .339, .129 .8 4,1,3 .374, .340, .129 7. ขาราชการ 174 61.2 4,1,2 .380, .277, .276 2* 4,1,2,6 .381, .262, .244, .195

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05 หมายเหต R Square Change = เปอรเซนตทานายทเปลยนแปลงไป เมอเพมชดทานายเขาไปใหม ขณะทชดตวทานายเดมถกควบคมใหคงท ชดตวทานายลาดบท 1 : 1 คอ แรงจงใจใฝสมฤทธ 2 คอ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย 3 คอ ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน 4 คอ เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ชดตวทานายลาดบท 2 : 5 คอ การถายทอดทางสงคมในการทางาน 6 คอ การสนบสนนทางสงคม

95

96

ผลการวเคราะหขอมลจากตาราง 23 พบวา เมอนาคะแนนของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน มาทาการวเคราะหถดถอยพหคณแบบมลาดบขน (Hierarchical Multiple Regression Analysis) โดยใชชดตวแปรปจจยภายใน 4 ตวแปรเปนกลมตวทานายลาดบท 1 ปรากฏวาปจจยภายใน 4 ตวแปร ทานายพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ในกลมรวมไดรอยละ 60.3 มตวทานายทสาคญ คอ เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน แรงจงใจใฝสมฤทธ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย และลกษณะมงอนาคตและควบคมตน (คาเบตา .417, .298, .165 และ.086 ตามลาดบ) และในกลมยอยทานายไดระหวางรอยละ 49.8 ถง รอยละ 67.1 โดยทานายไดสงสดในกลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร มตวทานายทสาคญคอ เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน แรงจงใจใฝสมฤทธ และจตอสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย (คาเบตา .412, .380 และ.159 ตามลาดบ) ทานายไดตาสดในกลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร และเมอนาตวทานายกลมปจจยภายนอก 2 ตวแปร เขามาเพมเปนชดตวทานายลาดบท 2 เมอทาการควบคมอทธพลของตวแปรลาดบท 1 ใหคงท ปรากฏวาชดปจจยภายนอกทานายพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ในกลมรวมไดเพมขนรอยละ .9 โดยมตวทานายทสาคญคอ เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน แรงจงใจใฝสมฤทธ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย การสนบสนนทางสงคม และลกษณะมงอนาคตและควบคมตน (คาเบตา .394, .289, .145, .105 และ.100 ตามลาดบ) และในกลมยอยทกประเภท กทานายไดเพมขนระหวางรอยละ .3 ถง รอยละ 13 โดยทานายเพมขนสงสดในกลมเพศชาย มตวทานายทสาคญ คอ เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย (คาเบตา .357 และ.354) ทานายไดเพมขนตาทสดในกลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร การวเคราะหขอมลในสวนน สรปไดวา ตวทานายกลมปจจยภายนอก 2 ตวแปร (ไดแก การถายทอดทางสงคมในการทางาน และการสนบสนนทางสงคม) ซงเปนชดตวทานายลาดบท 2 สามารถรวมกนทานายพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ไดเพมขน จากตวทานายชดปจจยภายใน 4 ตวแปร (ไดแก แรงจงใจใฝสมฤทธ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน) ทเคยทานายไวในลาดบท 1 ทานายไดอยางมนยสาคญในกลมรวม และในกลมยอยประเภทขาราชการ โดยมรอยละการทานายทเพมขนอยระหวางรอยละ .3 ถง รอยละ 13 โดยในกลมรวมทานายไดเพมขนรอยละ .9 และทานายไดเพมขนสงสด รอยละ 13 ในกลมเพศชาย มตวทานายทสาคญคอ เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และแรงจงใจใฝสมฤทธ

97

บทท 5 สรปผล อภปราย และขอเสนอแนะ

การวจยเรอง ปจจยทางจตสงคมทเกยวของกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย กระทรวงหมาดไทยครงน มความมงหมาย คอ (1) เพอเปรยบเทยบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานระหวางบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยทมเพศ ระดบการศกษา และประเภทตาแหนงงานตางกน (2) เพอศกษาความสมพนธระหวางปจจยภายในและปจจยภายนอก ทมผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน (3) เพอศกษาปฏสมพนธระหวางปจจยภายในและปจจยภายนอก ทมผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และ(4) เพออธบายและทานายพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานดวยตวแปรปจจยภายในและปจจยภายนอกของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย มสมมตฐานการวจย คอ (1) บคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยทมชวสงคมแตกตางกน จะมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานแตกตางกน (2) ปจจยภายใน และปจจยภายนอก มความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน (3) ปจจยภายใน (แรงจงใจใฝสมฤทธ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน) มปฏสมพนธกบปจจยภายนอก (การถายทอดทางสงคมในการทางาน และการสนบสนนทางสงคม) โดยรวมกนสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และ(4) ปจจยภายใน (แรงจงใจใฝสมฤทธ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน) 4 ตวแปร รวมกบปจจยภายนอก (การถายทอดทางสงคมในการทางาน และการสนบสนนทางสงคม) 2 ตวแปร รวมทงสน 6 ตวแปร สามารถรวมกนทานายพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานได ทาการศกษากบกลมตวอยาง คอ บคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย ทปฏบตงานในสวนกลาง เปนจานวน 317 คน ในการเกบรวบรวมขอมลผวจยเกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง เครองมอทใช เปนแบบสอบถาม จานวน 7 แบบวด และแบบสอบถามลกษณะชวสงคม แบงออกเปน 8 ตอน คอ (1) เปนแบบสอบถามลกษณะชวสงคม (2) แบบวดแรงจงใจใฝสมฤทธ (3) แบบวดจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย (4) แบบวดลกษณะมงอนาคตและควบคมตน (5) แบบวดเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน (6) แบบวดการถายทอดทางสงคมในการทางาน (7) แบบวดการสนบสนนทางสงคม และ (8) แบบวดพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน สถตทใชในการวเคราะหขอมล คอ (1) การวเคราะหดวยสถตพรรณนา เพอศกษาหาคณสมบตพนฐานของกลมตวอยาง เชน รอยละ (Percent) คาเฉลย (Mean) คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation) (2) ใชสถตทดสอบ t (t-test) โดยกาหนดนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เพอทดสอบสมมตฐานขอท 1 (3) การวเคราะหสมประสทธ

98

สหสมพนธของเพยรสน (Pearson product moment correlation coefficient) เพอทดสอบสมมตฐานขอท 2 (4) การวเคราะหความแปรปรวนแบบสองทาง (Two-way Analysis of variance) เมอพบปฏสมพนธระหวางตวแปรอสระ 2 ตว อยางนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จะทาการเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยรายค ดวยวธการเชฟเฟ (Scheffe') เพอทดสอบสมมตฐานขอท 3 และ (5) การวเคราะหถดถอยพหคณแบบมลาดบ (Hierarchical Multiple Regression Analysis) เพอทดสอบสมมตฐานขอท 4 การสรปผลตามสมตฐานการวจย อภปรายผลตามสมมตฐาน ขอเสนอแนะเพอการปฏบต และขอเสนอแนะเพอทาการวจยครงตอไป มรายละเอยดดงตอไปน

1. การสรปผลตามสมตฐานการวจย

1. ตามสมตฐานขอท 1 : บคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยทมชวสงคมแตกตางกน จะมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานแตกตางกน ผลการวเคราะหพบวา บคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยทมชวสงคมแตกตางกน จะมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานแตกตางกนอยางไมมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

สรปไดวา ผลการวเคราะหขอมลขางตนไมใหการสนบสนนสมมตฐานท 1 2. ตามสมตฐานขอท 2 : ปจจยภายใน และปจจยภายนอก มความสมพนธทางบวกกบ

พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ผลการวเคราะหพบวา ปจจยภายใน และปจจยภายนอก มความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน โดยเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมความสมพนธสงสดกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน (r = .694) รองลงมา คอ แรงจงใจใฝสมฤทธ (r = .627) จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย (r = .589) การถายทอดทางสงคมในการทางาน (r = .428) การสนบสนนทางสงคม (r = .378) และลกษณะมงอนาคตและควบคมตน (r = .333) ตามลาดบ

สรปไดวา ผลการวเคราะหขอมลขางตนใหการสนบสนนสมมตฐานท 2 3. ตามสมตฐานขอท 3 : ปจจยภายใน (แรงจงใจใฝสมฤทธ จตอาสาในการปองกนและ

บรรเทาสาธารณภย ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน) มปฏสมพนธกบปจจยภายนอก (การถายทอดทางสงคมในการทางาน และการสนบสนนทางสงคม) โดยรวมกนสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ผลการวเคราะหพบวา 3.1 แรงจงใจใฝสมฤทธ และการถายทอดทางสงคมในการทางาน ผลการวเคราะหขอมลพบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานของบคลากรกรมปองกนฯไมแปรปรวนไปตามปฏสมพนธ ระหวางตวแปรแรงจงใจใฝสมฤทธ และการถายทอดทางสงคมในการทางาน

99

พฤตกรรมความรบผดชอบ ในการปฏบตงาน

แรงจงใจใฝสมฤทธ


3.2 แรงจงใจใฝสมฤทธ และการสนบสนนทางสงคม ผลการวเคราะหขอมลพบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานแปรปรวนไปตามปฏสมพนธ ระหวางตวแปร แรงจงใจใฝสมฤทธ และการสนบสนนทางสงคม อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เฉพาะในกลมรวม กลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร และกลมขาราชการ

- กลมรวม 27.3% - กลมขาราชการ 29.6%

- กลมระดบการศกษาสงกวา ปรญญาตร 27.0%

ภาพประกอบ 10 ปฏสมพนธแบบสองทางระหวาง แรงจงใจใฝสมฤทธ และการสนบสนนทางสงคม สนบสนนสมตฐานท 3

เมอพจารณาผลการวเคราะหขอมล พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน สรปไดดงน (1) บคลากรกรมปองกนฯในกลมรวม ทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร และเปนขาราชการ ทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา ถามการสนบสนนทางสงคมสง เปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน มากกวาบคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทางสงคมตา (2) บคลากรกรมปองกนฯในกลมรวม ทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร และเปนขาราชการ ทมการสนบสนนทางสงคมตา ถามแรงจงใจใฝสมฤทธสงเปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน มากกวาบคลากรกรมปองกนฯทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา และ(3) บคลากรกรมปองกนฯในกลมรวม ทมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร และเปนขาราชการ ทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง ถามการสนบสนนทางสงคมสงพรอมกนสองดาน เปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน มากกวาบคลากรกรมปองกนฯทมลกษณะสองดานตาพรอมกน

3.3 จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย และการถายทอดทางสงคมในการทางาน ผลการวเคราะหขอมลพบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานของบคลากรกรมปองกนฯ ไมแปรปรวนไปตามปฏสมพนธ ระหวางตวแปรจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย และการถายทอดทางสงคมในการทางาน

3.4 จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย และการสนบสนนทางสงคม ผลการวเคราะหขอมลพบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานของบคลากรกรมปองกนฯ

100


ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน


ไมแปรปรวนไปตามปฏสมพนธ ระหวางตวแปรจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย และการสนบสนนทางสงคม

3.5 ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และการถายทอดทางสงคมในการทางานผลการวเคราะหขอมลพบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานแปรปรวนไปตามปฏสมพนธ ระหวางตวแปรลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และการถายทอดทางสงคมในการทางาน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เฉพาะในกลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร และกลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร

- กลมระดบการศกษาสงกวา ปรญญาตร 23.4% - กลมระดบการศกษาตากวา หรอเทยบเทาปรญญาตร 22.3%

ภาพประกอบ 11 ปฏสมพนธแบบสองทางระหวาง ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน

และการถายทอดทางสงคมในการทางาน สนบสนนสมตฐานท 3

เมอพจารณาผลการวเคราะหขอมล พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานในดานรวม สรปไดดงน (1) บคลากรกรมปองกนฯ ทมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร และระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร ทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนสง ถามการถายทอดทางสงคมในการทางานสงพรอมกนสองดาน เปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน มากกวาบคลากรกรมปองกนฯทมลกษณะสองดานตาพรอมกน (2) บคลากรกรมปองกนฯทมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร และระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร ทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนตา ถามการถายทอดทางสงคมในการทางานสง เปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน มากกวาบคลากรกรมปองกนฯทมการถายทอดทางสงคมในการทางานตา และ(3) บคลากรกรมปองกนฯทมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร และระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร ทมการถายทอดทางสงคมในการทางานตา ถามลกษณะมงอนาคตและควบคมสง เปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน มากกวาบคลากรกรมปองกนฯทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตา

101




3.6 ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และการสนบสนนทางสงคม ผลการวเคราะหขอมลพบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานแปรปรวนไปตามปฏสมพนธ ระหวางตวแปรลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และการสนบสนนทางสงคม อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เฉพาะในกลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร

- กลมระดบการศกษาตากวา หรอเทยบเทาปรญญาตร 23.8%

ภาพประกอบ 12 ปฏสมพนธแบบสองทางระหวาง ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และการสนบสนนทางสงคม สนบสนนสมตฐานท 3

เมอพจารณาผลการวเคราะหขอมล พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานในดานรวม สรปไดดงน (1) บคลากรกรมปองกนฯทมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตรทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนตา ถามการสนบสนนทางสงคมสง เปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน มากกวาบคลากรกรมปองกนฯทมการสนบสนนทางสงคมตา (2) บคลากรกรมปองกนฯทมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร ทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนสง ถามการสนบสนนทางสงคมสงพรอมกนสองดาน เปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมากกวาบคลากรกรมปองกนฯทมลกษณะสองดานตาพรอมกน 3) บคลากรกรมปองกนฯทมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร ทมการสนบสนนทางสงคมตา ถามลกษณะมงอนาคตและควบคมตนสง เปนผทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน มากกวาบคลากรกรมปองกนฯทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนตา

3.7 เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และการถายทอดทางสงคมในการทางาน ผลการวเคราะหขอมลพบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานของบคลากรกรมปองกนฯ ไมแปรปรวนไปตามปฏสมพนธ ระหวางตวแปรเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และการถายทอดทางสงคมในการทางาน

3.8 เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และการสนบสนนทางสงคม ผลการวเคราะหขอมลพบวา คะแนนพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานของบคลากรกรมปองกนฯ ไมแปรปรวนไปตามปฏสมพนธ ระหวางตวเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และการสนบสนนทางสงคม

102

ตวทานายลาดบท 1 1. แรงจงใจใฝสมฤทธ 2. จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย 3. ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน 4. เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

ตวทานายลาดบท 2 1. การถายทอดทางสงคมในการทางาน 2. การสนบสนนทางสงคม


สรปไดวา ผลการวเคราะหขอมลขางตนใหการสนบสนนสมมตฐานท 3 บางสวน

4. ตามสมตฐานขอท 4 : ปจจยภายใน (แรงจงใจใฝสมฤทธ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน) 4 ตวแปร รวมกบปจจยภายนอก (การถายทอดทางสงคมในการทางาน และการสนบสนนทางสงคม) 2 ตวแปร รวมทงสน 6 ตวแปร สามารถรวมกนทานายพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานได ผลการวเคราะหพบวา

เมอนาคะแนนของพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน มาทาการวเคราะหถดถอยพหคณแบบมลาดบขน (ตาราง 23) โดยใชชดตวแปรปจจยภายใน 4 ตวแปร (ไดแก แรงจงใจใฝสมฤทธ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน) เปนกลมตวทานายลาดบท 1 และเมอนาตวทานายกลมปจจยภายนอก 2 ตวแปร (ไดแก การถายทอดทางสงคมในการทางาน และการสนบสนนทางสงคม) เขามาเพมเปนชดตวทานายลาดบท 2 เมอทาการควบคมอทธพลของตวแปรลาดบท 1 ใหคงท ผลปรากฏวา ชดปจจยภายนอกสามารถทานายพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน ไดเพมขนจากตวทานายลาดบท 1 รอยละ 60.3 ไดอยางมนยสาคญในกลมรวม และในกลมยอยประเภทขาราชการ โดยมรอยละการทานายทเพมขนอยระหวางรอยละ .3 ถง รอยละ 13 โดยในกลมรวมทานายไดเพมขนรอยละ .9 และทานายไดเพมขนสงสด รอยละ 13 ในกลมเพศชาย มตวทานายทสาคญคอ เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน และแรงจงใจใฝสมฤทธ(ภาพประกอบ 12)

สรปไดวา ผลการวเคราะหขอมลขางตนใหการสนบสนนสมมตฐานท 4

- กลมรวมทานายได 60.3% - กลมระดบการศกษาตากวาหรอ เทยบเทาปรญญาตรทานายไดสงสด 67.1%

- กลมรวมทานายไดเพมขน 0.9% - กลมเพศชาย ทานายไดเพมขนสงสด 13%

ภาพประกอบ 13 ผลการทานายพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน โดยใชกลมปจจย ภายใน เปนตวทานายลาดบท 1 ปจจยภายนอกรวมเปนตวทานายลาดบท 2

103

2. อภปรายผลการวจย

สมมตฐานท1 “บคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยทมชวสงคมแตกตางกน จะมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานแตกตางกน”

จากผลการวจยแสดงวา บคลากรกรมปองกนฯ ทมชวสงคมแตกตางกนไดแก เพศ ระดบการศกษา และประเภทตาแหนงงาน จะมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานไมแตกตางกน อาจเปนเพราะบคลากรทกเพศ ทกตาแหนงงาน จะตองปฏบตงานโดยยดเปาหมายหลกเดยวกนคอ การรบผดชอบในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย โดยเฉพาะเมอเกดสภาวะภยพบตบคลากรทกคนจะตองรวมมอกนในการปฏบตภายใตยทศาสตรของกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย โดยไมคานงถงความแตกตางอนเกดจากเพศหรอตาแหนงงาน จงทาใหบคลากรกรมปองกนฯ มพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานไมแตกตางกน

สมมตฐานท 2 “ปจจยภายใน และปจจยภายนอก มความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรม

ความรบผดชอบในการปฏบตงาน” จากผลการวจยแสดงวา ตวแปรปจจยภายใน และปจจยภายนอก มความสมพนธทางบวกกบ

พฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน พบวา ดานเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงสด หมายถง การทบคลากรกรมปองกนฯ มเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสงจะทาใหมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสง ซงสอดคลองกบ มารษา สกอต (2548) ทพบวา ทศนคตตอการทางานมความสมพนธกบพฤตกรรมรบผดชอบตอการทางานมากทสด (r = .641) เชนเดยวกบนชาภทร โพธบาง (2550) ทพบวา เจาหนาทการเงนและบญชทมทศนคตทดตอพฤตกรรมการทางานอยางจรยธรรมสง เปนผมพฤตกรรมการทางานตามคานยมโปรงใส ตรวจสอบไดมากกวาเจาหนาทการเงนและบญชทมทศนคตทดตอพฤตกรรมการทางานอยางมจรยธรรมตา

ดานแรงจงใจใฝสมฤทธมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานรองลงมา หมายถง การทบคลากรกรมปองกนฯ มแรงจงใจใฝสมฤทธสงจะทาใหมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสง ซงสอดคลองกบ นชนารถ ธาตทอง (2539) ทพบวา นกวชาการศกษาทมแรงจงใจใฝสมฤทธสงมพฤตกรรมการทางานตามการรายงานของตนเองสงกวานกวชาการศกษาทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา เชนเดยวกบงานวจยของวรต ปานศลา (2542) ทพบวา บคลากรสาธารณสขระดบตาบลในกลมระดบการศกษาระดบปรญญาตรขนไปทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง จะมพฤตกรรมการทางานเหมาะสมมากกวากลมทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา

ดานจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน หมายถง การทบคลากรกรมปองกนฯ มจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภยสงจะทาใหมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานสง ซงสอดคลองกบ นนทรตน ปรวตธรรม (2553) ทพบวา พฤตกรรมจตอาสา ประกอบดวย การชวยเหลอผอนการเสยสละ

104

ตอสงคม การมงมนพฒนาสงคม และจตสานกสาธารณะอยในระดบปฏบตบอยครงมความสมพนธทางบวกกบระดบพฤตกรรมจตอาสาอยางมนยสาคญทระดบ .05

ดานการถายทอดทางสงคมในการทางานมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน หมายถง การทบคลากรกรมปองกนฯ มการถายทอดทางสงคมในการทางานปานกลางจะทาใหมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานปานกลาง ซงสอดคลองกบ วรต ปานศลา (2542) ทพบวา การถายทอดทางสงคมในการทางานอยางเปนทางการและไมเปนทางการรวมกบตวแปรดานการรบรเกยวกบบทบาทสมพนธกบพฤตกรรมการทางานดานการสนบสนนสาธารณสขมลฐานและการพฒนาบคลากรสายสาธารณสขตาบล มความสมพนธกน (r = .20)

ดานการสนบสนนทางสงคมมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน หมายถง การทบคลากรกรมปองกนฯ มการสนบสนนทางสงคมปานกลางจะทาใหมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานปานกลาง ซงสอดคลองกบ ณฐสดา สจนนทกล (2541) ทพบวา การรบรการสนบสนนทางสงคมจากสมาชกในครอบครวและจากบคคลในหนวยงาน มความสมพนธกบพฤตกรรมใหการพยาบาลในทางออม

ดานลกษณะมงอนาคตและควบคมตนมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน หมายถง การทบคลากรกรมปองกนฯ มลกษณะมงอนาคตและควบคมตนปานกลางจะทาใหมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานปานกลาง ซงสอดคลองกบวรต ปานศลา (2542) ทพบวา กลมทมระดบการศกษาปรญญาตร และมความเชออานาจในตนมาก และมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนสง มพฤตกรรมการทางานทเหมาะสมมากกวาในกลมอนๆ และพบอกวาลกษณะมงอนาคตและควบคมตน เปนตวพยากรณพฤตกรรมการทางานดานรวม พฤตกรรมการทางานดานบรหารและดานบรการ

สมมตฐานท 3 “ปจจยภายใน (แรงจงใจใฝสมฤทธ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณ

ภย ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน) มปฏสมพนธกบปจจยภายนอก (การถายทอดทางสงคมในการทางาน และการสนบสนนทางสงคม) โดยรวมกนสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน”

พบปฏสมพนธระหวางตวแปรปจจยภายในและปจจยภายนอก 3 ค ไดแก 1. แรงจงใจใฝสมฤทธ และการสนบสนนทางสงคม จากผลการวจยแสดงวา บคลากรกรม

ปองกนฯในกลมรวม ทจบการศกษาสงกวาปรญญาตร และเปนขาราชการ มพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมาก ซงการพบปฏสมพนธระหวางตวแปรอสระ 2 ตว กลาวไดวา ผลการวจยนเปนไปตามทสมมตฐานทต งไว ซงยงไมพบงานวจยททาการศกษาปฏสมพนธกบตวอสระ 2 ตวน แตพบวาสอดคลองกบผลงานวจยทผานมาทไดทาการศกษาตวแปรอสระทละตว งานวจยทสนบสนนจากการศกษาแรงจงใจใฝสมฤทธ เชน งานวจยของพนดา ธนวฒนากล (2547) ทไดศกษาปจจยทางจตสงคมทเกยวของกบพฤตกรรมการทางานบรการอยางมความรบผดชอบของพนกงานชางในกลม

105

บรษท ไทยรงยเนยนคาร จากด (มหาชน) พบวา พนกงานชางทมแรงจงใจใฝสมฤทธสงจะมพฤตกรรมการทางานบรการอยางมความรบผดชอบสงอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 (r = .442) และ นชาภทร โพธบาง (2550) ทไดศกษาลกษณะจตใจและสถานการณทเกยวของกบพฤตกรรมการทางานราชการอยางมจรยธรรมของเจาหนาทการเงนและบญช พบวา เจาหนาทการเงนและบญชทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง เปนผทมพฤตกรรมการทางานราชการอยางมจรยธรรมของเจาหนาทการเงนและบญช มากกวาเจาหนาทการเงนและบญชทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา เปนตน

งานวจยทสนบสนนจากการศกษา การสนบสนนทางสงคม เชน งานวจยของเรวต สดมณ (2544) ทไดศกษาปจจยทางจตสงคมกบพฤตกรรมการทางานอยางมจรยธรรม ศกษาเฉพาะกรณ กาลงพลในสายงานปลดบญช พบวา กาลงพลในสายงานปลดบญช (กลมรวม) ทไดรบการสนบสนนทางสงคมมากจะมพฤตกรรมการทางานอยางมจรยธรรมสงกวากาลงพลในสายงานปลดบญช (กลมรวม) ทไดรบการสนบสนนทางสงคมนอย และพบอกวากาลงพลกรมการเงนทหารทมการสนบสนนทางสงคมมากมพฤตกรรมการทางานอยางมจรยธรรมสงกวากาลงพลกรมการเงนทหารทมการสนบสนนทางสงคมนอยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และณฐยา ลอชากตตกล (2546) ทไดศกษาลกษณะทางสงคมและลกษณะทางพธทเกยวของกบพฤตกรรมการทางานดานบรการของพนกงานธนาคารไทยพาณชย จากด (มหาชน) ในกรงเทพมหานคร พบวา ผทมการสนบสนนจากองคการสง เปนผทมพฤตกรรมการทางานดานบรการสงกวาพนกงานธนาคารในกลมตรงขามและพบปฏสมพนธระหวางการสนบสนนจากองคการและวถชวตทางพทธ ทสงผลตอพฤตกรรมการทางานดานบรการ

2. ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และการถายทอดทางสงคมในการทางาน จากผลการวจยแสดงวา บคลากรกรมปองกนฯทจบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร และจบการศกษาสงกวาปรญญาตร มพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมาก ซงการพบปฏสมพนธระหวางตวแปรอสระ 2 ตว กลาวไดวา ผลการวจยนเปนไปตามทสมมตฐานทต งไว ซงยงไมพบงานวจยททาการศกษาปฏสมพนธกบตวอสระ 2 ตวน แตพบวาสอดคลองกบผลงานวจยทผานมาทไดทาการศกษาตวแปรอสระทละตว งานวจยทสนบสนนจากการศกษาลกษณะมงอนาคตและควบคมตน เชน งานวจยของเรวต สดมณ (2544) ทไดศกษาปจจยทางจตสงคมกบพฤตกรรมการทางานอยางจรยธรรม กรณกาลงพลในสายงานปลดบญช สงกดกองบญชาการทหารสงสด พบวา กาลงพล ทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนมาก จะมพฤตกรรมการทางานอยางมจรยธรรมสงกวา กาลงพลทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนนอย เมอแยกพจารณาแตละหนวยงานไดผลสอดคลองกนทกหนวยงาน และสวรรณ พณตานนท (2545) ทไดศกษาปจจยทสงผลตอความเขมแขงองคการบรหารสวนตาบลในภาคกลาง กลมตวอยางเปนประธานกรรมการบรหาร พบวา ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน ของประธานกรรมการบรหารเปนตวแปรสาเหตทสงผลทางตรงใหประธานกรรมการบรหารกระทาพฤตกรรมจรยธรรมการทางาน

106

งานวจยทสนบสนนจากการศกษา การถายทอดทางสงคมในการทางาน เชน งานวจยของ มยรฉตร สขดารงค (2547) ทไดศกษาปจจยทางจตสงคมทเกยวของกบพฤตกรรมการทางานสนเชออยางมความรบผดชอบของเจาหนาทสนเชอ บมจ.ธนาคารกรงไทย พบวาเจาหนาทสนเชอทไดรบการถายทอดทางสงคมในการทางานอยางเปนทางการมาก จะมพฤตกรรมการทางานสนเชออยางมความรบผดชอบสง อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และเจาหนาทสนเชอทไดรบการถายทอดทางสงคมในการทางานอยางไมเปนทางการสงจะมพฤตกรรมการทางานสนเชออยางมความรบผดชอบตาอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และ พนดา ธนวฒนากล (2547) ทไดศกษาปจจยทางจตสงคมทเกยวของกบพฤตกรรมการทางานบรการอยางมความรบผดชอบของพนกงานชางในกลม บรษท ไทยรงยเนยนคาร จากด (มหาชน) พบวา พนกงานชางทไดรบการถายทอดทางสงคมในการทางานอยางเปนทางการมากจะมพฤตกรรมการทางานบรการอยางมความรบผดชอบสงอยางมนยสาคญทระดบ .05 เปนตน

3. ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และการสนบสนนทางสงคม จากผลการวจยแสดงวา บคลากรกรมปองกนฯทจบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร มพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมาก ซงการพบปฏสมพนธระหวางตวแปรอสระ 2 ตว กลาวไดวา ผลการวจยนเปนไปตามทสมมตฐานทต งไว ซงยงไมพบงานวจยททาการศกษาปฏสมพนธกบตวอสระ 2 ตวน แตพบวาสอดคลองกบผลงานวจยทผานมาทไดทาการศกษาตวแปรอสระทละตว งานวจยทสนบสนนจากการศกษาลกษณะมงอนาคตและควบคมตน เชน งานวจยของเรวต สดมณ (2544) ทไดศกษาปจจยทางจตสงคมกบพฤตกรรมการทางานอยางจรยธรรม กรณกาลงพลในสายงานปลดบญช สงกดกองบญชาการทหารสงสด พบวา กาลงพล ทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนมาก จะมพฤตกรรมการทางานอยางมจรยธรรมสงกวา กาลงพลทมลกษณะมงอนาคตและควบคมตนนอย เมอแยกพจารณาแตละหนวยงานไดผลสอดคลองกนทกหนวยงาน และสวรรณ พณตานนท (2545) ทไดศกษาปจจยทสงผลตอความเขมแขงองคการบรหารสวนตาบลในภาคกลาง กลมตวอยางเปนประธานกรรมการบรหาร พบวา ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน ของประธานกรรมการบรหารเปนตวแปรสาเหตทสงผลทางตรงใหประธานกรรมการบรหารกระทาพฤตกรรมจรยธรรมการทางาน

งานวจยทสนบสนนจากการศกษา การสนบสนนทางสงคม เชน งานวจยของเรวต สดมณ (2544) ทไดศกษาปจจยทางจตสงคมกบพฤตกรรมการทางานอยางมจรยธรรม ศกษาเฉพาะกรณ กาลงพลในสายงานปลดบญช พบวา กาลงพลในสายงานปลดบญช (กลมรวม) ทไดรบการสนบสนนทางสงคมมากจะมพฤตกรรมการทางานอยางมจรยธรรมสงกวากาลงพลในสายงานปลดบญช (กลมรวม) ทไดรบการสนบสนนทางสงคมนอย และพบอกวากาลงพลกรมการเงนทหารทมการสนบสนนทางสงคมมากมพฤตกรรมการทางานอยางมจรยธรรมสงกวากาลงพลกรมการเงนทหารทมการสนบสนนทางสงคมนอยอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และณฐยา ลอชากตตกล (2546) ทไดศกษาลกษณะทางสงคมและลกษณะทางพธทเกยวของกบพฤตกรรมการทางานดานบรการของพนกงานธนาคารไทยพาณชย จากด (มหาชน) ในกรงเทพมหานคร พบวา ผทมการสนบสนนจากองคการสง

107

เปนผทมพฤตกรรมการทางานดานบรการสงกวาพนกงานธนาคารในกลมตรงขามและพบปฏสมพนธระหวางการสนบสนนจากองคการและวถชวตทางพทธ ทสงผลตอพฤตกรรมการทางานดานบรการ อาจกลาวไดวา ขอพบนเปนไปตามทฤษฎของ อลบาเนส ทกลาววา การทบคคลจะแสดงพฤตกรรมมาจากองคประกอบ 2 อยางคอ ลกษณะสวนบคคลหรอปจจยภายใน กบสภาพแวดลอมหรอปจจยภายนอก โดยทลกษณะสวนบคคลกบสภาพแวดลอม ซงเปนปฏสมพนธระหวางกนจะสงผลตอพฤตกรรมของบคคล ซงแสดงใหเหนวาการทบคคลจะมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานไดนน จะตองประกอบดวยปจจยภายในตวบคคลและปจจยภายนอกตวบคคล และการปฏสมพนธกนระหวางปจจยภายในตวบคคลและปจจยภายนอกตวบคคลทสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน

สมมตฐานท 4 “ปจจยภายใน (แรงจงใจใฝสมฤทธ จตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย ลกษณะมงอนาคตและควบคมตน และเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน) 4 ตวแปร รวมกบปจจยภายนอก (การถายทอดทางสงคมในการทางาน และการสนบสนนทางสงคม) 2 ตวแปร รวมทงสน 6 ตวแปร สามารถรวมกนทานายพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานได”

จากผลการวจยแสดงวา ตวแปรทสาคญลาดบแรกในการทานายพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย คอ เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน เนองจาก เจตคต เปนสงทนกจตวทยาสงคมคดขนมาเพอเปนเครองมอทใชทาความเขาใจพฤตกรรมมนษย ทงนเพราะบคคลจะทาอะไรยอมขนอยกบความเชอความรสกและความเขาใจ มผทเชอวาทศนคตเปนจตลกษณะทเกดจากการเรยนรทางสงคม ตงแตวยเยาวทบคคลไดกระทาพฤตกรรมใดแลวไดผลตอบแทน ตอมาบคคลนนกจะคาดหวงและเชอวาไดรบผลตอบแทนในลกษณะเดยวกนนน ถาเขากระทาพฤตกรรมนนหรอพฤตกรรมประเภทเดยวกนนนอกแตถาบคคลกระทาพฤตกรรมใดแลวยงไมไดผลตอบแทนหรอไดรบผลตอบแทนโดยทเขาไมไดกระทาพฤตกรรมใดเลย กจะทาใหเขารบรวาพฤตกรรมใดหรอสงใดใหประโยชนและอะไรใหโทษซงมผลทาใหเขามเจตคตทดและไมดตอสงนน (Fishbein & Ajzen.1975: 336-339) ซงสอดคลองกบงานวจยของผอบเธยร วงศภกด (2537) ลกษม ลประสงค (2546) ณฐยา ลอชากตตกล (2546) และนชนารถ ธาตทอง (2539) ทพบวา บคคลทมเจตคตตอการทางานสงจะมการปฏบตงานสงกวาบคคลทมเจตคตตอการทางานตาอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และตวแปรเจตคตตอสภาพการทางานเปนตวแปรทสามารถรวมทานายพฤตกรรมการทางานของบคคลได และงานวจยของมารษา สกอต (2548) ยงพบวา ทศนคตตอพฤตกรรมรบผดชอบตอการทางานและความเชออานาจภายในตนดานการผลตรายการโทรทศน สามารถรวมกนทานายพฤตกรรมรบผดชอบตอการทางานในกลมรวม ทานายไดรอยละ 40 (R2

= .40) ทระดบนยสาคญทางสถตท .01 โดยททศนคตตอพฤตกรรมรบผดชอบตอการทางานเปนตวทานายพฤตกรรมรบผดชอบตอการทางานไดอยางชดเจน มคาเบตาเทากบ .65

108

รองลงมาคอ แรงจงใจใฝสมฤทธ เปนลกษณะภายในทสาคญลกษณะหนงซงผลกดนบคคลใหเกดความพากเพยรพยายามทจะทางานจนสาเรจลงดวยมาตรฐานทดเยยม (งามตา วนนทานนทและคณะ. 2545) ซงสอดคลองกบงานวจยของวรต ปานศลา (2542) พบวา บคลากรสาธารณสขระดบตาบลในกลมระดบการศกษาระดบปรญญาตรขนไปทมแรงจงใจใฝสมฤทธสง จะมพฤตกรรมการทางานเหมาะสมมากกวากลมทมแรงจงใจใฝสมฤทธตา และพบวา แรงจงใจใฝสมฤทธเปนตวทานายพฤตกรรมการทางานดานรวมมากทสด

3. ขอเสนอแนะในการวจย 3.1 ขอเสนอแนะเพอการปฏบต 1. จากผลการวจยพบวา เจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมความสมพนธและมอานาจในการทานายพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานไดสงทสด ดงนนควรสงเสรมใหมการเพมเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานของพนกงานโดยจดอบรม เพอเสรมสรางเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานใหดยงขน ซงสงทหนวยงานจะไดรบคอ เมอบคลากรกรมปองกนฯ มเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานทดแลว จะมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานทดซงจะนาไปสการทางานทมประสทธภาพและประสทธผลไดตามเปาหมายของกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยตอไป

2. จากผลการวจยพบวา แรงจงใจใฝสมฤทธและการสนบสนนทางสงคมสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานในกลมขาราชการ ดงนน ควรมการสงเสรมใหแรงจงใจใฝสมฤทธและการสนบสนนทางสงคมไปพรอมๆกน โดยสรางแรงจงใจในการทางาน เชน สงเสรมใหบคลากรมองโลกในแงบวก ไมยดตดกบความคดของตวเอง มการกาหนดเปาหมาย กลยทธการทางานทเปนระบบ มแนวทางทชดเจน การประเมนผลทยตธรรม เพอวดผลการทางาน และนาไปปรบปรงการทางาน รวมถงการพจารณาใหผลตอบแทน ใหการสนบสนนทางสงคม โดยการสรางบรรยากาศในการทางานใหบคลากรมความรสกวาในหนวยงานมการชวยเหลอสนบสนนกนระหวางเพอนรวมงานและบคลากรกบหวหนางาน มการใหเกยรตซงกนและกน และใหบคลากรรสกวาตนเองไดรบการดแลเอาใจใส รสกวาตนเองมคณคา และผบรหารยงตองมองการณไกล วางแผนในการทางาน เหนความสาคญของผลดและผลเสย และสามารถถายทอดองคความรใหกบบคลากรกรมปองกนฯ ซงสงเหลานจะสงผลใหบคลากรกรมปองกนฯ มพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานมากขน

3. จากผลการวจยพบวา ลกษณะมงอนาคตและควบคมตนมปฏสมพนธรวมกบการถายทอดทางสงคมในการทางานและการสนบสนนทางสงคม ทสงผลตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานพบเฉพาะในกลมระดบการศกษาตากวาหรอเทยบเทาปรญญาตร ดงนน ควรมการสงเสรมใหบคลากรกลมนไดเหนแนวทางของการพฒนาความกาวหนาในตาแหนงหนาทการงานไปพรอมทง

109

สนบสนนใหเกดความกาวหนาขน พรอมทงคดเลอกบคลากรทมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานใหไดรบรางวล เพอใหเปนแบบอยางแกบคลากรกลมน และจะไดเปนแรงผลกดนใหเกดการทางานอยางมความรบผดชอบมากขน 3.2 ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป

1. การศกษาในครงตอไปควรมการขยายการศกษาตวแปรทเกยวของกบพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน เชน ความยตธรรมในองคกร และบรรยากาศในการทางาน ซงเปนตวแปรทไมไดนามาศกษาในครงน เพอเปนประโยชนใหกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยไดรบรเกยวกบคณลกษณะของบคลากร และนาไปปรบปรงการคดสรรบคลากรใหเหมาะสมกบงานททา เพอพฒนาศกยภาพของบคลากรใหเพมขน 2. งานวจยครงนศกษาพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยทปฏบตงานในสวนกลาง งานวจยครงตอไปควรศกษาพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภยในสวนภมภาค เพอคนหาปจจยทจะนาไปสการพฒนาพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตของบคลากรในดานอนๆใหครอบคลมทวทงองคกร 3. การศ กษาครง นได แนวทางการพฒนาพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบต งานของบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย โดยเนนทต วแปรเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานและแรงจงใจใฝสมฤทธ ดงนนกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย ควรศกษาวจยเชงทดลองกบบคลากรกรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย โดยจดทาโปรแกรม การฝกอบรมใหบคลากร โดยมงเนนไปทการเสรมสรางจดกจกรรมสรางเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานใหมากยงขน ขณะเดยวกนควรเพมแรงจงใจใฝสมฤทธ ควบคกนไป แลวดผลการปฏบตงานวาบคลากรมพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงานทเหมาะสมมากขนหรอไม

บรรณานกรม

111

บรรณานกรม กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย. (2553). รายงานประจาป 2553. กรงเทพฯ: กรมปองกนและ

บรรเทาสาธารณภย. กลมลกษณ ทองสมคร. (2541). ตวแปรทเกยวของกบความทอแทในการปฏบตงานของพนกงาน

ธนาคารกรงไทย จากด (มหาชน) ฝายสาคญทางธรกจทางธนาคาร สงกดสานกงานใหญ. สารนพนธ กศ.ม. (จตวทยาการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

กองการเจาหนาท. (2555). กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย. เกษม วฒนชย. (2546). ธรรมาภบาลกบบทบาทของคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน. กรงเทพฯ : พมพด. ขวญฤทย พรรณวจารณ. (2543). ปจจยทมอทธพลตอการปฏบตงานของหวหนางานสขาภบาลและ

อนามยสงแวดลอม เทศบาลเมอง. วทยานพนธ วท.ม. (บรหารสาธารณสข). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยมหดล.

งามตา วนนทานนท. (2534). จตวทยาสงคม. กรงเทพฯ: สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

งามตา วนนทานนท และคนอนๆ. (2545). การถายทอดทางสงคมกบพฒนาการของมนษย.เอกสาร คาสอนวชา วป 581. กรงเทพฯ: สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

จนตนา ธนวบลยชย. (2540). คณสมบตในการวดและคณภาพของมาตรวดเจตคตเชงจรยธรรม ดานความรบผดชอบทสรางขนเองโดยประยกตวธการของธอรนไดด. ปรญญานพนธ กศ.ด. (พฒนศกษาศาสตร). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. จฑารตน กตตเขมากร. (2550). ปจจยทางจตสงคมทเกยวของกบพฤตกรรมการทางานดานความ

รบผดชอบในการปฏบตงานและดานการมสวนรวม ของบคลากรสายสนบสนนวชาการ มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ปรญญานพนธ วท.ม. (การวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

จรรตน นนทยทวกล. (2538). การวเคราะหองคประกอบคณลกษณะความรบผดชอบของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 ในกรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ กศ.ม.(การวดผลการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ณฐยา ลอชากตตกล. (2546). ลกษณะทางสงคมและลกษณะทางพธทเกยวของกบพฤตกรรมการ

ทางานดานบรการของพนกงานธนาคารไทยพาณชย จากด (มหาชน) ในกรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ วท.ม. (การวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

112

ณฐณชากร ศรบรบรณ. (2550). การพฒนาโมเดลเชงสาเหตของจตอาสาของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลายในโรงเรยนสงกดสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. วทยานพนธ ค.ม.(วชาวจยและจตวทยาการศกษา). กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ณฐสดา สจนนทกล. (2541). ปจจยดานครอบครวการทางานและลกษณะสวนบคคลทเกยวของกบ พฤตกรรมการพยาบาลของพยาบาลวชาชพ. ปรญญานพนธ วท.ม. (การวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ณทฐา กรหรญ. (2550). การศกษาความพงพอใจในการปฏบตงานของพนกงานมหาวทยาลย ศรนครนทรโรฒ. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การอดมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ดวงเดอน พนธมนาวน. (2524). ความสมพนธในครอบครวกบสขภาพจตและจรยธรรมของนกเรยน วยรน. สานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน. รายงานการวจย.

ดวงเดอน พนธมนาวน. (2528). การพฒนาจตใจขาราชการ : หลกและแนวปฏบตทางวชาการขาราชการ. 30 (2: 21-31)

ดษฎ ทรพยปรง. (2529). ผลการใชบทบาทสมมตเพอพฒนาความรบผดชอบตอหนาทการงานของ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนวดรางบว กรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ดสต นาฝน. (2529). การถายทอดลกษณะความเปนทหารกบความยดมนผกพนตออาชพ : ศกษากรณนกเรยนนายเรออากาศ. วทยานพนธ สค.ม.(สงคมวทยา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ธกร ถาวรสนต. (2550). ปจจยทางจตและสงคมทเกยวของกบประสทธภาพการทางานของตารวจ คอมมานโด กองปราบปราม. ปรญญานพนธ วท.ม. (การวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ธงชย สนตวงศ. (2540). หลกการจดการ. พมพครงท 7. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช. นกเลก สขถนไทย. (2531). งานวจยทเกยวของกบความรบผดชอบของคนไทย : ในประมวล

บทความทางวชาการดานพฤตกรรมศาสตร. เอกสารฉบบพเศษในวนครบรอบปท 33 หนา 81-100. กรงเทพฯ: สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

นชาภทร โพธบาง. (2550). ลกษณะจตใจและสถานการณทเกยวของกบพฤตกรรมการทางานราชการอยางมจรยธรรมของเจาหนาทการเงนและบญช. ปรญญานพนธ วท.ม. (การวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

113

นภา วจตรศร. (2525). ผลของกจกรรมกลมทมตอความรบผดชอบของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 1โรงเรยนหนองแค “สรกจพทยา” จงหวดสระบร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (จตวทยาการแนะแนว). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. นชนารถ ธาตทอง. (2539). การศกษาความสมพนธระหวางความขดแยงในบทบาท ความคลมเครอ ในบทบาท ลกษณะทางจตบางประการ กบพฤตกรรมการทางานของนกวชาการศกษาใน สวนภมภาค. ปรญญานพนธ วท.ม. (การวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. นนทรตน ปรวตธรรม. (2553). การศกษาปจจยทสงผลตอพฤตกรรมจตอาสาของเดกและเยาวชนท

รบทนการศกษาสานกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรย. วทยานพนธ สส.ม. (สงคมสงเคราะหมหาบณฑต). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

บญรบ ศกดมณ. (2532). การเสรมสรางจตลกษณะเพอพฒนาพฤตกรรมการทางานราชการ. ปรญญานพนธ กศ.ด. (พฒนาศกษาศาสตร). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ปราโมทย กลยา. (2551). ปจจยทสงผลตอความรบผดชอบในการปฏบตงานตามความคดเหนของขาราชการครในสถานศกษาขนพนฐานสงกดสานกงานเขตพนทการศกษาอบลราชธาน เขต 1. ปรญญานพนธ ก.ม. (การบรหารการศกษา). จงหวดอบลราชธาน: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน.

ปยะนาถ สรวสตร. (2552). แรงจงใจของผนาเยาวชนทมจตอาสาในการทากจกรรมเพอสงคม : กรณศกษา สภาเยาวชนกรงเทพมหานคร. วทยานพนธ สส.ม. (สงคมสงเคราะหมหาบณฑต). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ผอบเธยร วงศภกด. (2537). ปจจยทเกยวของกบการปฏบตงานของเจาหนาทฝกอบรมใน ธนาคาร พาณชยไทย. ปรญญานพนธ วท.ม. (การวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต). กรงเทพฯ:

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. พงษสวสด สวสดพงษ. (2530). ปญหาอญญภาพของมนษยในสงคมปจจบน: โครงรางการวเคราะห

ตามกรอบความคดสงคมวทยาแนวพทธ. สงคมวทยาตามแนวพทธศาสตร พมพครงท 2. กรงเทพฯ: การศาสนา.

พระธรรมปฎก (ป.อ.ปยตโต). (2546). วธคดตามหลกพทธธรรม. พมพครงท 7. กรงเทพฯ: สานกพมพศยาม. พระไพศาล วสาโล. (2550). ศาสตรและศลปแหงการจดการความด ศกษากรณมลนธพทธฉอจอ.

กรงเทพฯ: พรกหวานกราฟฟค.

114

พนดา ธนวฒนากล. (2547). ปจจยทางจตสงคมทเกยวของกบพฤตกรรมการทางานบรการอยางม ความรบผดชอบของพนกงานชางในกลม บรษท ไทยรงยเนยนคาร จากด (มหาชน).

ปรญญานพนธ วท.ม. (การวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. พชร นรนาทโกมล และคณะ (2544). เอกสารการสอนชดวชาการพฒนาองคกร. พมพครงท 12.

กรงเทพฯ: สานกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. พทยา สายห. (2524). กลไกของสงคม. กรงเทพฯ: ภาควชาสงคมวทยาและมานษยวทยา

จฬาลงกรณมหาวทยาลย. เพชรนทร ปฐมวณชกะ. (2535). การวเคราะหองคประกอบความรบผดชอบของนกเรยนระดบ

ประถมศกษา : กรณศกษาชนประถมปท 6 สงกดสานกงานการประถมศกษา จงหวด พษณโลก.ปรญญานพนธ การศกษามหาบณฑต. มหาวทยาลยนเรศวร. มยรฉตร สขดารงค. (2547). ปจจยทางจตสงคมทเกยวของกบพฤตกรรมการทางานสนเชออยาง

มความรบผดชอบของเจาหนาทสนเชอ บมจ.ธนาคารกรงไทย. ปรญญานพนธ วท.ม. (การวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. มารษา สกอต. (2548). จตลกษณะและสถานการณทางสงคมทสงผลตอพฤตกรรมรบผดชอบตอ การทางานของผผลตรายการโทรทศน. ปรญญานพนธ วท.ม. (การวจยพฤตกรรมศาสตร ประยกต).กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. มชตา จาปาเทศ รอดสทธ. (2550). จตอาสาคออะไร. ประชาชาตธรกจ. ตอนท 38. ยศวรรณ นพฒนศรผล. (2541). ปจจยดานบคคลและสภาพแวดลอมทเกยวของกบการปฏบตการ

พยาบาลของพยาบาลวชาชพในหออภบาลผปวยหนก ในโรงพยาบาลของรฐ เขตกรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ วท.ม. (การวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

รชน สงขสวรรณ. (2547). ปจจยทสงผลตอความรบผดชอบในการทางานของขาราชการสานก บรหารงานสงเสรมการศกษาเอกสาร กระทรวงศกษาธการ กรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ กศ.ม.(จตวทยาการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

เรวต สดมณ. (2544). ปจจยทางจตสงคมกบพฤตกรรมการทางานอยางมจรยธรรม ศกษาเฉพาะกรณ กาลงพลในสายงานปลดบญช. กรงเทพฯ : วทยาลยปองกนราชอาณาจกร.

ละมายมาศ ศรทตต และจรรจา สวรรณทต. (2510). อทธพลของสงคมตอพฒนาการของเดกท ตาบลนาปา อาเภอเมองชลบร. รายงานการวจยฉบบท 9. กรงเทพฯ : สถาบนระหวาง ชาตสาหรบการคนควาเรองเดก.

115

ลกษม ลประสงค. (2546). ปจจยทางจตสงคมและลกษณะทางพทธทเกยวของกบพฤตกรรม การทางานดานการสอสารตามมาตรฐานสากลของประเทศไทยดานการจดการและสมฤทธ

ผลของงานภาครฐ (P.S.O. 1102 : ระบบสอสาร) ของบคลากรทางการศกษากระทรวง ศกษาธการ.ปรญญานพนธ วท.ม. (การวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต). กรงเทพฯ:

บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. วภา พงษพจตร. (2529). ลกษณะของนสตหอพกจฬาลงกรณมหาวทยาลย. วทยานพนธปรญญา

มหาบณฑต ภาควชาวจยการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย. วรต ปานศลา. (2542). การถายทอดทางสงคมในการทางาน จตลกษณและการรบรเกยวกบ บทบาททสมพนธกบพฤตกรรมการทางานของบคลากรสาธารณะสขระดบตาบลใน ภาคเหนอของประเทศไทย. ปรญญานพนธ วท.ด. (การวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ศรวรรณ เสรรตน และคนอนๆ. (2541). พฤตกรรมองคการ. กรงเทพฯ : ธระฟลมและ

ไซแทกซ. ศกดชย นรญทว. (2532). ความแปลกแยกกบพฤตกรรมการทางานของครสงกดกรงเทพมหานคร.

ปรญญานพนธ กศ.ด. (พฒนศกษาศาสตร). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ.

สมชาย ประกตเจรญสข. (2547). ปจจยทมผลกระทบตอพฤตกรรมการทางานของบคลากรสายการ สอน ในสงกดสถาบนราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ. ปรญญานพนธ

บรหารธรกจมหาบณฑต บธ.ม. (การจดการ). กรงเทพ ฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สมยศ นาวการ. (2545). กรณศกษาการบรหารและพฤตกรรมองคการ. กรงเทพฯ: บรรณกจ 199. สาโรช บวศร. (2522). การรบผดชอบในการตดสนใจ. จลสารสมาคมการศกษาแหงประเทศไทย ฉบบปท 8. กรงเทพฯ : สมาคมการศกษาแหงประเทศไทย โรงพมพบรรหาร. สรลกษณ ตรยตรงตรคณ. (2550). ตวแปรทเกยวของกบพฤตกรรมการทางานประชาสมพนธเชงรก

ของนกประชาสมพนธในสถาบนอดมศกษา เขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล. ปรญญานพนธ วท.ม. (การวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต) กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สทธสาร ธารสวรรณวงศ. (2547). ตวแปรทเกยวของกบประสทธภาพในการทางานของพนกงาน สายวศวกรรมฝายวศวกรรมจราจรทางอากาศ บรษท วทยการบนแหงประเทศไทย จากด.

สารนพนธ กศ.ม. (จตวทยาการศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

116

สวรรณ พณตานนท. (2545). ปจจยทสงผลตอความเขมแขงขององคกรการบรหารสวนตาบลในภาคกลาง. ปรญญานพนธ วท.ด. (การวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

อนวต คณแกว. (2538). การวดผลและการพฒนาความรบผดชอบของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1. ปรญญานพนธ กศ.ด. (การศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

อทมพร สราฤทธ. (2547). ปจจยดานจตสงคมทเกยวของกบพฤตกรรมการทางานดานบรการของพนกงานใหบรการทางโทรศพท. ปรญญานพนธ วท.ม. (การวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

องศนนท อนทรกาแหง. (2548). เอกสารประกอบการสอน รายวชา วป 722 ผนา สมาชกและการ พฒนาองคการ. สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

Albanese. (1981). Managing: toward accountability for performance. 3rd ed. Venture: Regal Books. Bloom, B (1975). Taxonomy of Education Objective Handbook I. Cognitive Domain.

New York: David Mckay. Cattell, Raymond B. (1963). Manual for jr. – sr. High school Personality Questionnaire “HSP”

Form A. Illinois : Institute for Personality and ability Testing. Fishbein, M. and AiZen. I.(1975). Belief,Attitude,Intention and Behavior : An Introduction

toTheory and Research. Reading, Massachusetts” Addison Wesley. Heck, R.H. (1995). Organizational and Professional Socialization : Its Impact on The

Performance of New Administrators. The Urban Review. McClelland, D. C. (1961). The Achieving Society . New York, N.Y. : McGraw-Hill. Stringer, R. (2002). Leadership and Organizational climate. Upper Saddle River, NJ:

Prentice all. Van Maanen, J., & Schein, E. H. (1979). Toward a Theory of Organizational Socialization.

Research in Organizational Behavior. Yamane, Taro.(1967). Statistics: An introductory analysis. New York: Harper and Row.

ภาคผนวก

118

ภาคผนวก ก ตารางแสดงคาสถตตางๆ

119

ตาราง 24 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน เมอพจารณา ตามแรงจงใจใฝสมฤทธและการสนบสนนทางสงคม ในกลมรวม จานวน 317 คน

แรงจงใจใฝสมฤทธ การสนบสนนทางสงคม n code x 21

(97.97) 12

(96.33) 11

(87.47) สง สง 113 22 101.59 3.62* 5.26* 14.12* สง ตา 64 21 97.97 - 1.64 10.50* ตา สง 61 12 96.33 - - 8.86* ตา ตา 79 11 87.47 - - -

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ตาราง 25 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน เมอพจารณา ตามแรงจงใจใฝสมฤทธและการสนบสนนทางสงคม ในกลมระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร จานวน 107 คน


(100.11) 21

(99.71) 11

(88.00) สง สง 40 22 101.75 1.64 2.04 13.75* ตา สง 19 12 100.11 - 0.4 12.11* สง ตา 21 21 99.71 - - 11.71* ตา ตา 27 11 88.00 - - -


120

ตาราง 26 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน เมอพจารณา ตามแรงจงใจใฝสมฤทธและการสนบสนนทางสงคม ในกลมประเภทขาราชการ จานวน 174 คน


(99.57) 12

(96.48) 11

(86.95) สง สง 60 22 101.53 1.96 5.05* 14.58* สง ตา 29 21 99.57 - 3.09 12.62* ตา สง 42 12 96.48 - - 9.53* ตา ตา 43 11 86.95 - - -

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ตาราง 27 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน เมอพจารณา ตามลกษณะมงอนาคตและควบคมตนและการถายทอดทางสงคมในการทางาน ในกลมระดบ การศกษานอยกวาหรอเทยบเทาปรญญาตร จานวน 210 คน



n code x 12

(98.43) 21

(96.81) 11

(87.22) สง สง 68 22 99.44 1.01 2.63 12.22* ตา สง 40 12 98.43 - 1.62 11.21* สง ตา 52 21 96.81 - - 9.59* ตา ตา 50 11 87.22 - - -


121

ตาราง 28 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน เมอพจารณา ตามลกษณะมงอนาคตและควบคมตนและการถายทอดทางสงคมในการทางาน ในกลมระดบ การศกษาสงกวาปรญญาตร จานวน 107 คน



n code x 12

(94.77) 21

(94.56) 11

(92.46) สง สง 37 22 104.70 9.93* 10.14* 12.24* ตา สง 17 12 94.77 - .21 2.31 สง ตา 27 21 94.56 - - 2.10 ตา ตา 26 11 92.46 - - -

* มนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ตาราง 29 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน เมอพจารณา ตามลกษณะมงอนาคตและควบคมตนและการสนบสนนทางสงคม ในกลมระดบการศกษานอย กวาหรอเทยบเทาปรญญาตร จานวน 210 คน


การสนบสนนทางสงคม n code x 12

(97.66) 21

(96.19) 11

(86.23) สง สง 68 22 99.91 2.25 3.72* 13.68* ตา สง 47 12 97.66 - 1.47 11.43* สง ตา 52 21 96.19 - - 9.96* ตา ตา 43 11 86.23 - - -


122

ภาคผนวก ข แบบสอบถามการวจย

123

แบบสอบถามเพอการวจย

ตอนท 1 แบบสอบถามขอมลสวนตว 1. เพศ [….…] ชาย [….…] หญง

2. ระดบการศกษา [….…] ปวช.หรอ ม6 [….…] ปวส.

[….…] ปรญญาตร [….…] สงกวาปรญญาตร

3. ประเภทตาแหนงงาน

[….…] ขาราชการ [….…] ลกจางประจา [….…] พนกงานราชการ

คาชแจง โปรดทาเครองหมาย ในชองทตรงกบความคดเหนของทานมากทสด

ขอความ จรงทสด

จรง คอน

ขางจรง

คอน

ขางไมจรง

ไมจรง ไมจรงทสด

ตอนท 2 แบบวดแรงจงใจใฝสมฤทธ 1. ขาพเจามงม นทางานตามทไดรบมอบหมายจนกวาจะสาเรจ

2. ขาพเจาตงใจทางานทกครง เพอใหงานสาเรจตามเปาหมาย

3. ขาพเจาอยากมชวตอยอยางสบายๆโดยไมตองทางานใดๆเลย

4. เมอการทางานมปญหาอปสรรค ขาพเจาจะหาทางแกไขโดยไมยอทอจนกวางานจะสาเรจตามเปาหมาย

5. ขาพเจาพอใจทจะทางานใหเสรจ แมจะเลยเวลาเลกงานแลวกตาม

6. ขาพเจาจะคนหาขอมลจากแหลงตาง ๆ เพอนามาใชประโยชนในการทางาน

124


จรง คอน

ขางจรง

คอน



7. ถามขอสงสยในการทางาน ขาพเจาจะถามผทม ประสบการณมากกวาจนกวาจะเขาใจแจมชด

8. ขาพเจาสามารถทางานอยางใดอยางหนงตดตอกนเปนเวลานานได โดยไมออนลา

9. ขาพเจาจะกาหนดเปาหมายการทางานในระดบทเหมาะสมกบความสามารถของตนเอง

10. ขาพเจาชอบทจะแสวงหาความรใหมๆ มาใชในการพฒนางานของขาพเจา

11. ขาพเจาทางานอยางตงใจโดยไมคดวาการทางานนนจะทาใหไดรบรางวลหรอชอเสยงหรอไม

ตอนท 3 แบบวดจตอาสาในการปองกนและบรรเทา สาธารณภย 1. ขาพเจาพรอมทจะเสยสละเวลาเพอชวยเหลอผอนและสงคม ทประสบความเดอดรอนทกขยาก

2. ขาพเจาเตมใจชวยเหลอผทเดอดรอน แมจะไมมใครรองขอ

3. ขาพเจาหาโอกาสทจะรวมรณรงคใหคนในสงคมตระหนกถงปญหาของสาธารณภย

4. ขาพเจาหาโอกาสทจะเขารวมหารอแนวทางการแกไขปญหาทเกดขนจากสาธารณภย

5. ขาพเจาพรอมทจะมาปฏบตหนาทในทนททเกดเหต สาธารณภยขนแมวาจะเปนเวลาพกของขาพเจา

6. ขาพเจาบรจาคสงของใหหนวยงานหรอองคกรททางานเกยวกบการใหความชวยเหลอผอนและสงคมเมอมโอกาส

7. ขาพเจาบรจาคเงนเพอชวยเหลอผประสบภยธรรมชาต เชน อทกภย อคคภย คลนสนาม เมอมโอกาส

8. ขาพเจาสมครใจอานวยความสะดวกแกผทเดอดรอน

125


จรง คอน

ขางจรง

คอน



9. เมอขาพเจาพบเหนเหตอบตภย ขาพเจาจะรบแจงหนวยงานทรบผดชอบทราบทนท

10. ขาพเจาสมครใจไปอบรมเพอเพมความรและประสบการณในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย

ตอนท 4 แบบวดลกษณะมงอนาคตและควบคมตน 1. ขาพเจามกใชเวลาทางานนาน จนบางครงเสรจไมทนเวลาทกาหนด

2. การวางแผนลวงหนาไมคอยไดประโยชน เพราะเหตการณมกไมเปนไปตามแผนทวางไว

3. ถาขาพเจาเหนของทอยากไดมากแตมราคาแพง ขาพเจาจะตดสนใจซอทนทและยอมอดหลงจากนน

4. ขาพเจาคดวาไมมประโยชนอะไรเลยทจะวางแผนเกยวกบอนาคต

5. ถาขาพเจาตองการสงใดแลวตองรอคอย ขาพเจาจะเปลยนเปาหมายทนท

6. วนไหนทมงานมาก ขาพเจาจะเตอนตนเองใหรบทางานใหเสรจโดยเรว

7. ขาพเจาอดทนทจะทางานใหเสรจตามกาหนดเวลา แมจะเหนอยหรอบางครงตองทาลวงเวลางาน

8. ขาพเจาไมสามารถลงมอทางานได ถามเพอนหรอบคคลอนมาพดคยดวย

9. เมอมคนมาทาใหขาพเจาขาพเจาโมโห ขาพเจาจะแสดงความไมพอใจออกไปใหเขารทนท

10. ขาพเจาพยายามใชเงนอยางประหยด เพอใหเพยงพอตอการใชจายตลอดเดอน

11. ขาพเจาจะระมดระวงในการทางานเปนพเศษเฉพาะเมอมคนคอยสงเกตเทานน

126


จรง คอน

ขางจรง

คอน



ตอนท 5 แบบวดเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน 1. ขาพเจาคดวาการเรยนรเกยวกบรายละเอยดของงานจะเปนผลดตอตวขาพเจาเอง

2. ขาพเจาพรอมทจะปฏบตงานของขาพเจาใหไดดยงขน

3. ขาพเจายนดทจะเรยนรส งใหมๆ ท กรมปองกนฯ จดหามาเพอใชในการปฏบตงาน

4. ขาพเจาคดวาความรบผดชอบเปนสงทสาคญอยางยงตอการปฏบตงานปองกนและบรรเทาสาธารณภย

5. ขาพเจาพรอมทจะปรงปรงและพฒนางานในหนาทใหสอดคลองกบความตองการของหนวยงาน

6. ขาพเจาคดวาถาทกคนสามารถวเคราะหปญหาทเกดจากงานในหนาทได จะทาใหงานมประสทธภาพและเปนผลดตอกรมปองกนฯ

7. ขาพเจารสกพงพอใจทจะทางานทตองมความรบผดชอบสง

8. เมอเปรยบเทยบกบงานอนๆ ในกรมปองกนฯ งานของขาพเจาเปนงานทตองรบผดชอบมาก แตขาพเจากยนดทา

9. ขาพเจาพอใจท กรมปองกนฯ ใหความสาคญกบการทางานของขาพเจา

10. ความรบผดชอบในการทางานของขาพเจา เปนสงทมประโยชนตอคนในสงคม

11. ขาพเจาพรอมทจะปรงปรงและพฒนาการทางานในหนาทใหประสบความสาเรจ

127


จรง คอน

ขางจรง

คอน



ตอนท 6 แบบวดการถายทอดทางสงคมในการทางาน 1. เมอมงานโครงการใหญๆ กรมปองกนฯ จะจดใหมการประชมชแจงกอนการทางานเสมอ

2. กรมปองกนฯ สนบสนนใหบคลากรไปฝกอบรมหาความรตางๆ

3. ขาพเจาไปรวมประชมสมมนาทกครง ทการประชมนนเกยวของกบงานของขาพเจา

4. ขาพเจาไดรบคาชกชวนจากเพอนรวมงาน ในการจด กจกรรรม โครงการตาง ๆ

5. เมอขาพเจาไดรบมอบหมายงานใหม ขาพเจาสามารถสอบถามจากผทเคยมประสบการณในททางานได

6. เพอนรวมงานสามารถเสนอแนะการแกไขปญหาอปสรรคในการทางานใหแกขาพเจาได

7. หวหนามกจะชวยขาพเจาทางานและสอนงาน ทาใหขาพเจาไดเรยนรไปดวย

8. ผบงคบชาหรอหวหนาจะอธบายรายละเอยดของงานกอนมอบหมายงานแกขาพเจาเสมอ

9. เพอนรวมงานเปนตวอยางทดในการทางานของขาพเจา

10. การทางานรวมกนเพอน ทาใหขาพเจาเรยนรงานไดดขน

11. ผบงคบบญชาไมเคยใหคาแนะนาในการทางานแกขาพเจาเลย

128


จรง คอน

ขางจรง

คอน



ตอนท 7 แบบวดการสนบสนนทางสงคม 1. ผบงคบบญชาจะรบฟงขาพเจาอยางจรงจงเมอขาพเจาตองการระบายความในใจเกยวกบปญหาในการทางาน

2. ผบงคบบญชาใหการสนบสนน การพฒนา หรอการศกษาตอของขาพเจา

3. ผบงคบบญชาของขาพเจาเปนผชวยใหขาพเจาพนจากภาวะวกฤตอยางเตมกาลงความสามารถของเขา

4. ผบงคบบญชาจะใหความชวยเหลอแกขาพเจาทนทเมอขาพเจาตองการความชวยเหลอ

5. ผบงคบบญชาพรอมทจะใหกาลงใจขาพเจาเมอขาพเจามความกลดกลมใจ

6. ถาขาพเจารเรมทาการสงใดกตามทเปนเรองถกตองตามหนาทความรบผดชอบ ผบงคบบญชาจะใหการสนบสนนและใหกาลงใจ

7. ผบงคบบญชาแสดงความเอออาทรตอขาพเจาในยามเจบไขไดปวย

8. เพอนรวมงานยนดใหคาปรกษาเมอขาพเจามปญหาทไมสามารถแกไขดวยตนเอง

9. เพอนรวมงานมกพดคยแลกเปลยนประสบการณเพอพฒนาการทางานของขาพเจา

10. เมอเพอนรวมงานของขาพเจามปญหาในการทางานขาพเจาจะพดใหกาลงใจตอเพอนเสมอ

11. ขาพเจาสามารถทาใหเพอนรวมงานของขาพเจาเขาใจ จดออนของเขาโดยไมเสยสมพนธภาพ

129


จรง คอน

ขางจรง

คอน



ตอนท 8 แบบวดพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน 1. ขาพเจาตงใจทจะพฒนางานทอยในความรบผดชอบของตนเอง

2. ขาพเจาสามารถปฏบตงานทไดรบมอบหมายไดสาเรจภายในเวลาทกาหนดเสมอ

3. ขาพเจาทางานทกชนดวยความละเอยดรอบคอบ

4. ขาพเจาวางแผนในการปฏบตงานลวงหนาเสมอ

5. ขาพเจาศกษาหาความรท เปนประโยชนในการปฏบตงานอยเสมอ

6. ขาพเจาตดตามผลงานทไดทาไปแลว ถาพบวาผดพลาดขาพเจาจะหาทางปรบปรงแกไข

7. ขาพเจามาทางานตรงเวลา และกลบหลงเวลาเลกงานเปนประจา

8. ขาพเจามสมาธจดจอกบงานทกาลงปฏบตอยจนงานสาเรจ

9. เมอทางานผดพลาดขาพเจายนดรบผด โดยไมกลาวโทษผอน

10. ขาพเจายอมรบฟงคาตาหนจากหวหนา โดยไมแสดงอารมณโกรธ

11. ขาพเจาพยายามปรบปรงการทางานใหเหมาะสมกบสถานการณอยเสมอ

12. ขาพเจามงมนปฏบตงานเพอใหงานสาเรจตามเปาหมาย ถงแมวางานนนจะยาก

13. ขาพเจาตงใจทางาน โดยคานงถงผลประโยชนของกรมปองกนฯ เปนหลก

14. ขาพเจาตงใจทางานเพอใหบรรลเปาหมายของกรมปองกนฯ

130


จรง คอน

ขางจรง

คอน



15. ขาพเจาใหความรวมมอทกครงทมการจดกจกรรมของกรมปองกนฯ

16. ขาพเจาใหความรวมมอทกครงทมการตรวจสอบการทางานของกรมปองกนฯ

17. ขาพเจาปฏบตหนาทตามกฎระเบยบและนโยบายของกรมปองกนฯ

18. ขาพเจาไมเคยใชเวลาราชการไปทาธระเรองสวนตว

19. ขาพเจาไมเคยนาทรพยสนทเปนขององคกรไปใชสวนตว

20. ขาพเจาไมเคยนาขอมลทเปนความลบของกรมปองกนฯ ไปเปดเผยตอผอน

ขอขอบคณทใหความอนเคราะหในการตอบแบบสอบถาม

131

ภาคผนวก ค รายชอผเชยวชาญในการตรวจสอบเครองมอทใชในการวจย

132

รายชอผเชยวชาญ

ชอสกล สถานททางาน 1. อ.ดร.สภาพร ธนะชานนท ถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 2. อ.ดร.จารวรรณ สกลค สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ 3. ดร.รงนภา ตงจตรเจรญกล คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

133

ภาคผนวก ง

ตารางแสดงคาความเชอมนของเครองมอวจย

134

ตาราง 30 คาอานาจจาแนกของแบบสอบถามพฤตกรรมความรบผดชอบในการปฏบตงาน จานวน 20 ขอ

ขอท คาอานาจจาแนก (r) 1 .606 2 .486 3 .609 4 .604 5 .605 6 .533 7 .534 8 .587 9 .447 10 .444 11 .655 12 .655 13 .670 14 .713 15 .642 16 .642 17 .687 18 .497 19 .501 20 .601

คาความเชอมน = .916

135

ตาราง 31 คาอานาจจาแนกของแบบสอบถามแรงจงใจใฝสมฤทธ จานวน 11 ขอ

ขอท คาอานาจจาแนก (r) 1 .632 2 .583 3 .124 4 .545 5 .569 6 .618 7 .436 8 .374 9 .538 10 .588 11 .527

คาความเชอมน = .783 ตาราง 32 คาอานาจจาแนกของแบบสอบถามจตอาสาในการปองกนและบรรเทาสาธารณภย จานวน 10 ขอ

ขอท คาอานาจจาแนก (r) 1 .661 2 .621 3 .644 4 .632 5 .670 6 .560 7 .496 8 .722 9 .658 10 .590


136

ตาราง 33 คาอานาจจาแนกของแบบสอบถามลกษณะมงอนาคตและควบคมตน จานวน 11 ขอ


คาความเชอมน = .818 ตาราง 34 คาอานาจจาแนกของแบบสอบถามเจตคตตอพฤตกรรมความรบผดชอบ ในการปฏบตงาน จานวน 11 ขอ



137

ตาราง 35 คาอานาจจาแนกของแบบสอบถามการถายทอดทางสงคมในการทางาน จานวน 11 ขอ


คาความเชอมน = .816 ตาราง 36 คาอานาจจาแนกของแบบสอบถามการสนบสนนทางสงคม จานวน 11 ขอ



ประวตยอผวจย

139

ประวตยอผวจย

ชอ ชอสกล นางสาวสธดา พานชกจโกศลกล วนเดอนปเกด 4 ตลาคม 2528 สถานทเกด กรงเทพมหานคร ทอยปจจบน 157 ถนนจรญสนทวงศ 96/2 ตาบลบางออ เขตบางพลด กรงเทพมหานคร 10700

ประวตการศกษา พ.ศ. 2547 มธยมศกษาตอนปลาย (ม.6) จาก โรงเรยนเบญจมราชาลย ในพระบรมราชปถมภ พ.ศ. 2551 ปรญญาตร (บธ.บ.) สาขาเศรษฐศาสตรธรกจ

(การเงนการธนาคาร) จากมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา พ.ศ. 2555 ปรญญาโท (วท.ม.) สาขาวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต จาก มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

Documents

Coverthesis.swu.ac.th/swuthesis/App_Beh_Sci_Res/Sutida_P.pdf · Title: Microsoft Word - Cover.doc Author: New Created Date: 9/23/2013 12:20:34 PM