1/92

Cnh bng n bui rng ng, c phi v mun khoe sc p vi hng thm

chng?

Mc tnh khch qua ng, ai bit thch yu th dng chn m thng thc.

N n, v khng th khng n ng

(N.d.C)

~o~o~o~o~o~o~o~

2/92

Xa kia, c mt con chim sa trc ca thnh nc L. Vua L bt v nui, dy by yn

i n n, tri nhc cho n nghe, Chim y khng dm n, dm ung, s qu m cht.

l dng cch nui mnh, m nui chim. Ch ch vua L dng cch nui chim m

nui chim, ngha l cho n u trong rng su, ni lnh, hoc n rng li bng, hoc n

la ni ng, th cuc kt qu phi khc, li m khng hi. Ta nay lm nh vua L ngy xa.

Ta em ci c ca chn- nhn m ging cho Tn- Hu l mt tn thng nhn m- mui

Bt chut ngi xe nga, p chim nghe chung trng l lm kinh- ng my con vt nh .

Ta c l lm kinh ng Tn- Hu ( Trang T)

~o~o~o~o~o~o~o~

TA

Ni mt iu c th cm c m khng th ni ra c, rt kh. Miu t mt l v

hn bng mt th ting hu hn nh li ni, cu vn, th li cng mu thun.

y vy, nhng v d c th ly theo thc t hng ngy, gip cho ta hiu nhng

thun l trong quyn nh ny, chng qua nh tm nh rt th, khng nt no l ging vi s

tht, ch c cho ta hi m hiu ci nt hay sc p ca bc tranh thin nhin, phong

ph ca bn co m thi.

c gi ch qun l y m ly ci hnh th thin vng v kia lm s tht, hy dng

Trc gic m lnh hi, nhin hu mi c th thu o c ci nguyn ca tc gi.

C nhiu ch nhi i nhi li, l dng ca tc gi. Mun cho c gi d hiu, d

nh cn phi dng phng php y. V mt vn chng th t nhin, khng phc thc g

c, v rng cn min cng thi s t nhin e s v m mt i chng? Ct dng cu vn

gin d cho mi ngi u c th c m khi phi dng cng tm kim

V nhng ch dng, tc gi c mn nm ba ch ca cc tn gio hc thuyt. y l s

bt c d. V l, mt th ting m dng chung cho ba hc phi nh Pht, Lo, Nho, thi

trnh sao, khi ni, khi phi hiu lm. T nh ch Tm ni ra, thi ngi hc Pht s hiu ci

ngha ch Tm theo hc phi ca h, ngi hc Nho s hiu theo ch Tm theo hc phi ca

h. Thnh ra s hiu lm nhau gia c gi v ngi vit sch, khng sao trnh cho khi

ng. S d tc gi dng nhng ting mn y l v nhng ch y c phn ph hp theo

tng ca tc gi nh ni. Song le, v mun nga s hiu lm , tc gi, hoc to ch mi,

3/92

hoc mn ch c, mi mi u c ch thch v nh ngha r rng c. c gi hy ch

ko hiu lm ci nguyn tc gi.

y chng phi quyn sch kho cu v Lo gio hay ph bnh tn gio hc thuyt

no. Tc gi cng khng phi em l thuyt mi no ni ra. y l nhng ring ca tc gi

i vi l o, m tc gi tng cho l ng vi l t nhin. Trong cch lp ngn, mi xem

qua c k bo rng tc gi c ci cng phn rt mnh bo, khng ng ci v n tn

Nu qu c tht vy, th khng phi li ca tc gi. Thit tng rng, Sng, Ti c xung t

nhau, chng phi t tm. Phi, Quy c xung t nhau, chng phi v t . V li, mi hng

cc th hoa, c th du dng, c th gt gng, cng l mt l t nhin. Tc gi hm nay,

nu trong li l c khng ng du dng m li lm khi gt gng, c gi cng khng l trch

tc gi m khng trch cy bng! Tc gi ch nh con chim ca, nh ging nc chy, Ca v

ca, chy v chy. Du hay du d th no, cng l ch s d thi.

Li na, c gi hy xem xt nhng tng ca tc gi trong quyn sch ny mt

cch v t, ngha l ng dem n so snh vi iu mnh c, d nghe; v h so snh th

khng bao gi hiu ng ci nguyn ca tc gi. Ngh rng c gi cm n quyn sch

no, l ch tm tm hiu coi ci tc gi v vn no ra sao, nhng nu em n so

snh, th ra c gi ch c em hai t tng m i chiu, chn la ci no l hp vi

thnh kin, vi t tng sn ca mnh. Th th bao gi hiu ng ci gi tht ca mi

tng, v trong lc nhng t tng mi c phn tranh th ch thnh kin ca ta li tr nn

ch t cho ta lui vo m n tr. Nh trit hc H. Bergson c ni: Trit lun

l mt u rt d, nu ta khng em nhng thnh kin ta chen ngn gia Tr ta v S vt

(NDcan 25/3/1935)

QUYN NHT

4/92

CHNG TH NHT

O

( S lun v quan nim o)

Quan nim v o c nhiu cch, tu theo trnh dn tc, x hi, m ra.

K th cho o l ng Ho Cng sanh ra vn vt; cho Tri l ng ring bit vi vt

th to, ngha l ngoi V tr.

K th cho o trong Vn vt, sung tc kin khn. o tc l ci Hn chung ca V

tr, ci S sng chung ca Vn vt. N l ci L c nht v nh qun thng c thi gian,

khng gian. L y, cng vn vt vn l Mt. o y, ch ni thn ta, gi l Tm, nn ku

rng: o l Tm, Tm l o.

Hai thuyt y, thuyt Ho cng thn ch v thuyt Vn vt nht th, tuy quan nim rt

phn i nhau, song c hai u bao hm mt ngha: gii ci l ca V tr.

o l g? (o, ni y l thuc v quan nim Vn vt Nht th, l quan nim m tc

gi nhn l phi theo s kin ca mnh. y cng chng phi son gi mun nh ngha)

y l ci L c nht v nh, ci linh quang sng sut, bt thin bt bin, sung tc c

khng gian v hn v qun thng c thi gian v hn, ta s gi l Bn th ca V tr. V tr

l ci hin tng ca L y, cng nh sng l ci hin tng ca nc vy. Tuy phn ra m

ni ch k tht l Mt.

Pht gio gi l: Chn Nh Vn Php.

Lo gio gi l: o c.

Trit hc gi l: Tuyt i, Tng i.

V tr mi xem qua dng thin hnh vn trng rt sai bit, nhng k tht ng nht

l.

Pht gio c cu: Chn Nh gi ch V tr ch bn th, ni bt sanh, bt mit, bt

tng, bt gim, v th c chung. V tr chi hin tng hu sanh mit, hu tng gim, hu th

chung, v chi Vn php. Vn php tc Chn Nh Chn Nh tc Vn php. (Chn Nh l

bn th ca V tr th khng sanh khng mt, khng tng khng gim, khng th khng

chung. V tr l hin tng ca Chn Nh th c sanh c t, c tng c gim, c th c

chung, nn ku l Vn php Vn php l Chn Nh, Chn Nh l Vn php)

5/92

Tri t u do o m ra, ta c th cm gic c m khng th thy ng, c th

hiu bit c m khng th ni ra c. Ni ra ng, khng cn phi l o na, v o l

v cng, v tn, v lng, v bin; lm sao nh ngha cho ng? Ta ch mn mt ting no

ch danh. l mt l Tuyt i thi mun cm ly ch phi dng n Trc gic m

thi.

o th t bn, t cn, khng cn u sanh ra. Rng ra bao nhiu. o cng bao trm,

m thu nh li bao nhiu. o cng trong.

Mt nh trit hc ngy nay c ni: Chn l, t nh l la , trong y ta ra, nh

pho n, vng ra bit bao nhiu m la m mi m y, l Ta

Ta, l mt im linh quang ca o.

Linh quang y tuy thy c chia ra phn t, song n vn sung mn nh mt ton th hon

ton.

CHNG TH HAI

6/92

TM

( Quan nim v con ngi)

Ti Thin vi Mng,

Ti S vi L,

Ti Nhn vi Tnh,

Ch Thn vi Tm,

K tht nht d

o, tc l s sng chung ca V tr, vi Tm ta, th ng mt l. Du trong ht ct, trong

l cy, hay trong con ngi cng u c o. Th xem lung in kh, u u cng l mt,

h ng thn vo in phin th chuyn thnh gi mt, ng thn vo in ng th hin ra

nng v sng,..Tuy th, nguyn lai vn l in kh.

Tm con ngi nh ngn in ng tu theo c th m ng hin ci oNgn n

lu, v bng lu, ngn n ti v bng ti, ngn n sng v bng sng. Lu, ti, sng l ci tnh

cht ca c th, ch chng phi in kh c nhng tnh y.

o th t bn t cn, v hnh v thc, nn khng c tnh cch ch ring; cho nn o

ngoi ci Tt, ci Xu, ci Hay, ci D, ci Phi, ci Quy, ngha l Tuyt i. o vn l

ci Th, m cng va l ci tng.

V l Tm ta ng l vi o, mun tm Chn l, cn chi ta phi kim quanh qun

u xa. o ni ta y

*~*~*~*~*~*~*~*

BN NG

Tm, ng l vi o nn khng khc nhau, du ting gi c khc nhau.

n lc hin vo bn thn ta, ci Tm bt u lc y, tch ra vi ci Tm ca i Ton th,

li tng mnh l ring bit ( Bn ng). T nh ta c nhiu mn, ng ncnhng mn

y c hnh, hoc di, hoc trn, hoc vung C th ta y cng th. o t nh nc

khng c hnh th. Nu ly nc m vo my mn y th, nc s c hnh, hoc trn,

hoc di, hoc vung Khi nc cha vo my mn y ta gi n l o; nc vo

my mn y ri gi n l Tm. Tuy ng thng bu trn hnh th c khc nhau, ch vt cha

trong cng ng mt th tnh. Lc y, b ring phn vi nhau, ri b hnh thc chi phi nc

ng trong nhng mn y qun pht ci bn cn mnh, ri t tng l ring bit vi nhau, t

7/92

xng l Ta. Quan nim Bn ng sanh ra bt u lc y Ci Tm dn dn lu l, qun bn

cn xa ln vi o vy.

Ci t tm- thng gi l Bn ng, do ni ci lm rng Ta l khc v ring vi Vn

vt chung quanh. Ci o tng y lm cho lu l ci Tm ta, v lm cho n dng nh b nht

cht trong ci cc kh v cng ca Bn ng, ngha l n lm cho mt ci dy tng kh buc

cht Ta vo i Ton th.

Ci Tm ta l mt l v cng v tn, m nht cht vo mt ci tm l hn nh l Bn

ng, rt bn cht, bc bi lm! Ci kh v m sanh ra.

Mun ng Ton Phc th phi gii thot ci Tm ta ra khi ci iu m lm y. H

tm gii thot ri, th n s thu l o mt cch t nhin, v n l o, o l n. Ngy

kia, ti mng du, thy i cng vi em ti trn mt con ng nh rt hp; trong khong do

chi y, ti c xem ci bng ca ti sao li m hn bng ca em ti nhiu. Ti suy ngh

tm kim ci l y coi ti u; ti hiu c rng ci t tm ca ti n thm su hn ca em

ti (ngha l ti hu tm hn em ti trong ch ci Ta khc vi V tr vy). Cng nh lc ti

dm qua hai tm kin, mt tm th sm hn tm kia m tm sm hn l ti. Ti mi c cho

hai bng ng mt mu (bng em ti v ti). Tht vy, trong giy pht th ht cn phn bit

c hai bng na. Lc y ti cng em ti tr li lm mt.

Ti cng c mng du nh trc na, m thy ti ang nm trn bi c xanh, ngm

xem mt cng c ang mc Chng ta u bit rng: c di t mc ln, trc ht c mt

cng; cng y ln, cao ln, lin tch ra lm hai, hai lm ba lng Ti cm thy rng, ti l

cng c y trc khi tch ra . Lc y ti thy c s sng ca ton b cy y chuyn vn

t di t phng ln ri bin chuyn thnh ra cc lng, l tc k ti thy vt trong

mi cng l, cy , u l ti c.. Ti sc tnh dy, rt cm kch, mi t ni vi ti rng:

T y, ti ch ao c c mt iu l c khng bit mnh ring bit vi V tr, ti s mt

hn ci quan nim rng ti l mt s sng ring khng lin lc g vi vn vt na. Vi quan

nim mi ny, ti s qun ng ci t tm ca ti, v c hn hp vo i Ton th, tc l

tr li lm mt cng vn vt, cng c cy, cng th vt v nhn loi. Th y, ti mi c

cn vi o tc l cn vi ci Tn Thin, Tn M. Bi ci Bn ng t ring y, ci Ta hn

nh, hp hi y, ci ring bit ca t tm y, n lm cho tr ngi s hnh vi ta trn con

ng Tn Thin vy y l i ca li mt nh hin trit n ngy nay,

8/92

Krishnamurti, ni trong cun Le Royaume du Bonheur. Li y c th gip cho ta thy ci

l ca bn ng v Chn Th mt cch d dng hn.

~o~o~o~o~o~o~o~

CHNG TH BA

V TR

(Quan nim v Vn vt)

V tr tin th ng tm

Ng tm tin th V tr

( Lc Cu Uyn)

Vn vt cng ta l Mt, vn c ci dy lin kh buc cht ly nhau. Gi m ta tch ra

ly mnh lm mt vt ring bit, khc hn vi V tr, ta nh cnh cy gy, nh l cy ri,

nh o hoa rng, la ci vy C khc no con sng kia ang thng thng cng i Hi

m b lp vm, khng cn ng cng sng vi ci Chung ca i Hi na

Tht th, chng ta ngy nay, trong x hi vn minh ny, vn l con ngi mt ci,

ang tm kim ci dy tng kh ta lm on la ri

i ta, ni tht ra, vn l mt ci i t phn lm hai phn rt h trng: mt ci i

vt cht v mt ci i linh thing. Tm li, ta t nhn chc chn rng, c mt ci tinh thn

tm l b trong ( tc Tm ta), v mt ci i vt cht r rm c b ngoi chung quanh ta

tc vn vt trong v tr. V l y m c kim trit hc ch vn xy chung quanh hai quan nim

y.

Tm ta l mt ci ring bit, khc hn vi vn vt hu hnh chung quang ta, y l u

th nht, m ai ai cng u cng nhn. Nhng nu c ai bo ta rng ci quan nim y si vi

s tht, th ta s ly lm bi ri v c khi bt bnh lm. V sao? V l, t tha nh n lc c

tr khn, trt i, ta vn thy ai ai cng u cho ci vt ta nm trong tay, p di cng, ng

thn mnh ta y, l khng phi ta..th lm sao ng l vi ta cho ng? V sao na? V l, ta

thng thy thng nghe, nn khng th hoi nghi ng. Lm sao hoi nghi mt iu

m ta thng nghe, thng thy, thng cho l mt s t nhin? Bi c y m ta khng quan

tm g n n na c, nn khng th hoi nghi c. Thi quen, l ci l lm cho ta khng

9/92

suy xt v nhng vic hng ngy trong i ta. Nn ch cng v thi quen m lm cho ta

khng hoi nghi rng ta v V tr l ng l, hay l khc bit vi nhau.

Phi bit rng, chng cn truy tm l huyn b chi xa, n vn bn ta, ni ta y, v

cng bi thi quen nn ta cho n l thng, khng quan tm g n n na, cam chu sng

m trong gic mng ca ta

Ci bc u ht trong con ng Trit hc l s Hoi nghi. Phi khi hoi nghi v

suy hi nhng iu ta thng thy, thng nghe, nht l nhng u cn ta v thng xy ra

hng ngy, hoc trong tm l ca ta y. Ch cho thi quen lm cho ta xem thng nhng

l mu nhim y.

Ci Bn ng ca ta l gi; vn vt chung quanh ta l o huyn. Hai l y, tht lm cho

ta bi ri v hoi nghi lm. Song le, c my ai chu quan st suy ngh chng? Trc mt

vic l, thng con ngi nhu nhc c hai c ch i tip; mt l tin theo lin m khng

cht la lc c; hai l s tr mi khinh th v b qua, vin l rng d oan hay v ly

l nhng c ch kho cho ngi nhu nhcK tm Chn l, ch bt chc nh th, hy

bit tin, v hoi nghi, m suy xt cho k cng. Li na v c thng thy, thng nghe,

nn ci l mu nhim ta li b qua, khng quan thit g n n na. Nhng tm ch bing

nhc, nhng c ch nhu nhc y, lm cho ta khng bao gi hiu c l tht ca mi vt.

Theo khoa hc ngy nay, ly theo quan nim Vt cht hp nht ( unit de la matiere)

th vn vt chung quanh ta y l nhng cch hp tuyn ca mun vn nguyn t (atome).

Nh , st, cy chng qua l mt cch sp t ring theo ton s ca nhiu nguyn t hp

la; m mi mt ht nguyn t chng qua l mt ci lung m in (lectron) tip xy chung

quanh mt ht dng in (proton). Th th ci xc thn ta y, nhng ngoi vt chung

quanh ta y, ngha l ci ci i vt cht hu hnh y, chng qua l mt cch sp t ring

ca nhng lung lu ng ca m in thi. Li na, nhng ht dng in v m in y

khng kht vi nhau, m li rt phn xa nhau, nh hnh tinh xy chuyn chung quanh mt

tri vy; cho nn ta c th gi rng hai ht nguyn t khng bao gi dnh nhau ng. Th ra

ta ng y trn t bng cng v tt l chn lin t, m ta ngi da trn gh y v tt thn

ta lin vi mt gh y l mt iu thng s, ai l ngi c hc, khi c qua nhng b

sch khoa hc ngy nay , u hiu bit, nhng khng my ai quan tm n v khng my

ai chu suy ngh n mt vic l v mi y. u y, tuy rt quan h cho nhn sinh nhiu lm,

nhng bi thi quen, v nhu nhc m ri h cng b qua, coi nh khng c u chi l.

10/92

By nhiu ch cho ta bit rng, c cn phi n non cao rng thm m tm o

u. Ci l huyn vi u un ch bn ta v ni ta y, ch v b thi quen m ta b qua. Hung

chi ci tm ta, n l mt bu huyn c b n v cng Tm l o, m o th v bin, v

lng Tm ta cng v cng, v tn, cng huyn vi siu vit. Bit Ta v bit o.

Vn vt chung quanh ta c, hay khng c? Ta khng th hoi nghi rng: thy l o

huyn. Nhng, ly tn l m xt, th Vn vt khng c tht. Vn vt s d c y l i vi

ci Tm ca ta. Pht gio c cu: Tht i tha, phi hu phi khng, dic hu dic

khng..(Theo i Tha, th cho vn vt, l chng c, chng khng, m cng c cng khng)

Hiu ng ci l Phi hu Phi khng, Dic hu Dic khng l hiu ng ci l tht ca

V tr vy. Ta th ly theo khoa hc ngy nay m gii ci l y. Chng ta u d bit rng

vn vt trong V tr chng qua l nhng cch lng ng ring (vibrations). Ng quan ta c

th hng ng ng vi mt s nhiu trong nhng cch rung ng ring y (modes de

vibrations particulieres) trong khng kh, nh mu sc, m thanh T nh l tai ta c th

nghe ng ting t khong 16 ln rung ng cho ti s 32.768 trong giy ng h. Con mt

ta thy nh sng ng trong mt khong rung ng hn nh m thi. Ngoi ra nhng con s

y, tai ta ht nghe ng, v mt ta ht thy ng. Sc hng ng ca gic quan ta vn c

ngn y thi.

By gi ta th tng tng mi ging vt khng c nhng gic quan nh ta, li c th

gic quan khc, c th thy ng nhng cch rung ng ring khc hn ta, hoc nhiu, hoc

t hn ta, ngha l n c th hng ng hay khng hng ng hay l cm gic nhng cch

rung ng m ta khng th thnh gic ngCh ta thy l hnh cht, n thy rng l nhng

lung linh kh m thi, - ch ta gi l mu sc p, n khng thy chi roCi quan nim v

tr ca ging vt y vi ca ta, khc nhau l dng no! Ch ta gi c, n gi khng. ch ta

gi khng, n gi c. Nu ta c th giao tip, v trao i kin vi ging vt y, th n s

ni vi ta rng, ci ci i ca n thy l tht C, cn ch ta gi l c, n khng thy,

khng th gi l c cho ng. Cn ta, ta s ci li rng, ci ci i ta thy y, ta r rm

c y, nh nh ca, cy ci, ni nonl C, khng th gi khng cho ng.. C,

Khng, - k thc l s thy ring ca tng loi.

Ni th, th vn vt y l khng c tht sao?, nu ta mun ra H Ni m c mit nm

i xung hoi, th c thy H Ni chng? Nu ta b n vi ba ba m khng bit i, chng

11/92

y s gi vt cht l khng c tht. Bi th, ni rng Vn vt l khng c th khng trng, m

ni c cng khng trng S thc hin ca V tr vn tng quan.

Vn vt c tht l i vi ci gic quan ca ta, cn khng, l i vi s thy ring ca

ging vt khc gic quan vi ta .

y vy, vn vt c, l i vi ci tm ta; vn vt v tm l Mt, tng ng tng cm

rt mt thit. Nu b ci tm ta ra th vn vt tt l c tht, - c tht mt cch tuyt i, t

bn, t cn vy. i vi ta n l c; m t n, n khng c. l ci ngha c m khng,

khng m c (Le monde nexiste pas en tant que soil mais existe par rapport aux consciences

qui le per coivent. y cng l mt ngha trong nhiu ngha ca Phi Hu Phi Khng ca

Pht gio.)

Nhng tnh ca vn vt ta thy y, nh nng nh, mu sc, m hng, thi gian,

khng gianc ci gi tht ca n l khi i vi ci tm (tm y l ci tnh bit, ch lm

vi ci Tm, vit bng ch hoa- l ci ting ch danh ca Chn th) ca con ngi tng

ng, tng cm vi n . Nu phn ci tm ra vi vn vt, th nhng tnh cch y, t n

khng cn ngha l g l tht c.

Cho nn, ngy m ta tch phn cng V tr lm mt vt ring bit, ngy y ta khi ln

xa o, ngha l khng cn thy ng ci chn tng ca vn vt na (y l ni v mt tm

l; nhng v d trn kia chng qua gip cho ta hi m thi, ch chng phi ni k gii

thot ri, s thy Vn vt v mt hnh th khc hn vi s thy ca k thng nhn. Ch c

ci tm l i vi vn vt l khc m thi. Lc cn sng trong bn ng, cnh i i vi ta

nh mt trng chin u, t, sanh, kh s Tm ta gii thot ri, i s i vi ta nh mt

ch toi sinh ca vn vt Cn sng trong t tm, ta s thy vn vt c y, l v mt tn

ch hay mt t chi chi ca Ho cng. Sng trong Chn tnh, ta s thy vn vt c y, l v

c, mt cch v vi trm tnhCng mt s xem, m ch thy li khc nhau dng no! Nh

vn s Lameanais c ni: Devant un spectacle, tout le monde regarde ce que je regarde,

mais personne ne voite ce que je vois - ng trc mt cnh tng no, ai ai cng xem nh

ti xem, nhng khng ai thy ci ch ti thy.

Xem bi Kia th xem hoa xun phong thu.. trong quyn Trng Lc Ca, trang 20,

v bi ch gii trong quyn Trng Lc Yu Lun)

12/92

Nhng ai c c sch Theosophie moderne, u bit rng ci cnh vt trong ci th

gii vt cht ny (monde physique), nhng s Cng, Mm, Nng, Nh, khng cn chi gi l

tht na i vi k thot xc. Ci tnh linh (plan astral) t n khng c tht, nhng i vi

k sng trong tnh linh th (corp astral) th ci y l C, m i vi k sng trong xc tht

(corps physique) khng th gi l C ng.

Trang T c thut cu chuyn, mt ng nh giu kia, ban ngy l mt v ph ng

nht h b ng, ban m ng thy mnh lm mt tn y t ht sc cc kh. Cn anh y

t ca ng y, ban ngy l ngi ti mi vt v, ban m thy mnh lm mt v ph ng

nht h b ng. i ngi ch c ngy vi m m thi. Nh ngi hu ni trn y, phn

na i sng, phn na i kh. Thi ai hn ai? Ai dm ni rng: cnh no l tht,

cnh no l gi?

Cnh no cng tht, i vi lc sng hin ti . Ta khng th ni rng cnh trong

gic mng l gi, cnh ta sng lc ban ngy y l tht. Th thng, cho cnh thc dy l

tht, m cnh ng l o huyn, u y cng v tt.

~o~o~o~o~o~o~o~

Cho nn, khi Trang T, mng thy mnh ho H ip. Tnh dy ni: H ip l

Trang Sinh, hay Trang Sinh ho H ip. Hai quang cnh y, chng qua l hai cuc i

khng tht, ca mt vt c mt, khng ci no, khng cnh no t c tht c. Trang Chu

khng chp mnh vo cnh no. Sng phi vo cnh no, th c thun bin theo cnh y, ri

thi. Ngi li ni: V nh cnh tay ta bn ny thnh cy cung, cnh tay bn kia thnh con

chim, th cy cung ny bn con chim kia m n Ngi ly ci sng ca Ngi by gi lm

mt cng ci Sng Chung ca V Tr ri, th tha hc vo a v no, Ngi cng an vui

vi ci t tnh ca Ngi vy.

Ta v qu c chp trong mt ci c hay mt ci khng m phi vt v kh s, cng ti

ta sng trong ci sng t m cha thy ng ci ch nht qun ca ci Sng Chung Vn Vt.

Cho nn mi ni rng: nhng cnh ng lin tip theo, u l cuc p i m thi, ht

thy l mt. Duy c bc t nhn mi thng hiu ch mt . Ta ch lo phn chia ra m phi

xem xt ht trong ch c nht ca o. ng ci c ng tranh hn ai ht, m phi dng

ci chc ca ngi nui kh. Ngi ny ni vi kh: Ban mai tao cho by ba c khoai, ban

chiu bn c. Kh u gin. Ngi li ni: Vy th mai bn, chiu ba. Kh u mng. S

cho khng thm bt, m ng ho. y nn Thnh nhn cng lm nh th. V ci li ca s

13/92

ho m Thnh nhn ni th hoc ni phi, ri ng yn trong bnh xe to ho, mc tnh n

xy hng no cng phi.

CHNG TH T

BN NG V CHN TNH

(Hu ng v V ng)

Tm ca ta l ci trung im do y m o pht trin ra c.

Ngy m ta em ci tm ta ra lm mt vt ring, ta tch, ta tch vi ci Sng chung ca V

tr. Ta lm cho mt ci Thin tnh (instinct), tc l s hiu bit mt cch t nhin ca ta. Ci

thin tnh y, khi cng vn vt nh tho mc, th cmth v tm; khi n v cng ngi

th n b ph mt ci bn cn thnh ra Tr lun; n khi v cng ngi tr hu th thnh ra

Trc gic rt mn nhu. S hiu bit y rt lanh l, t sut ci l ca s vt mt cch t

nhin qun trit.(1) Xem chng bn ng bin chng

Krishnamurti ni: Cy c th ton thin m v tm trong ci ton thin y, con ngi th bt

ton m hu tm trong ci bt ton y. Mi nghe qua tht l kh hiu lm, nhng th xem

cnh bng kia, n khng t tm, ch n ra mt cch t nhin. N khng v ngi khen m

n; hoc ngi ch m khng n. N khng v c ngi bit mi khoe sc p, hng thm.

N mc v mc; n n v n, thm v thm y l ci tnh t nhin ca n.

Tuyt i

chn l

Tng quan- chn l

TR LUN: Hu tm B

(ph)

TRC GIC: Thin tnh, Tr lun C

( Ph ci ph)

THIN- TNH: v tm

A

(Lp)

BN S 1

14/92

Du phi mc ni hang cng non thm, n cng c n, c thm N lm nh vy, v

n khng th khng lm nh vy cho c. Hnh ng y, gi l hnh ng v vi nh gi

tuyt th lnh, la thanh th nng. N t tc, t mn, tht l ton thin, nhng vn khng hay

rng mnh ton thin. Ngi tri hu hnh ng v vi, cng t tc, t mn nhng hu tm

trong ci ton thin ca mnh. Ci hu tm y, tuy thy l C m tht Khng v n thun

vi o ri vy.

Sao gi l t tc? Bi n khng v mt tn ch chi, hoc mt c chi hay mt t chi

m lm. N khng v hon cnh, khng v d lun, khng v bn phn, khng v o l nhn,

ngha ch m hnh ng, nn n (Porter en son cocur le fardeau dtre incomplet; eest

cela la douleur.- mang ni lng ci u Bt tc, l kh -Krishnamurti), m ta thiu ( con

ngi m ly tm ra y, l mt u cn thit ca s lun chuyn v sau c ng ci hu

tm. Con ngi s d hn con th l ch hu tm . Nhng ng lm rng con ngi ton

thin hn con th. Xem chng Bn ng bin chng trong quyn ny.)

Ngi c l nh a tr th, cha c t tm nn Vn vt cng tm h cn lin ng

vi nhau rt mt thit. Ni th chng phi gi h l ton thin ng, h ch v cha c t tm

nn cn gi ci tnh bn nhin. S h thy, u h cm, ch thy hay cm mt cch v tm,

v , cng nh trong gic mng m mng. Bi h v tm (inconscient), ci tm h mi cn

tng ng, tng cm vi Vn vt, thin tnh h nh cn linh hot c mt cch t

nhin.

Bi vy, khi ni v thin tnh ca c nhn (homme primitif) v ci quan nim ca h

v Vn vt, ta ch mun ni v phng din siu hnh hay l trit l thi. Theo quan nim y,

h cho rng Vn vt, vt m ta gi v tri v gic, u c s sng nh h..Thy u c s

sng, h bt phn vt no l vt cht, vt no l linh kh; sao l tinh thn, sao l hnh th. Vi

h, ci i thing ling cng nh ci i vt cht. H khng phn bit, chia phn v tr,

khng gi chi l thin, l c, hu thn, v thnVn vt chung quanh h c thy l Mt,

khng vt no l v tri khng vt no l v gic.

Ci thin tnh ca h, rt linh hot, khng cn tr lun m bit, bit mt cch lanh l,

t nhin.

Con ngi vn minh ngy nay, tri li v lm mt ci thin tnh bn nhin ca

mnh, nn mun tm li con ng mnh mt du, phi tnh toan tr, ngh lm cng phu.

15/92

Ci thin tnh ca con ngi c l, lm cho h bit v cm gic ng mt cch l lng

t nhin nh vy l nh Vn vt vi h cn ci giy lin kh, tng cm vi nhau. Thin tnh

y, thng ta gi l Xch t ch tm (xem bi ni bi th.. quyn Trng Lc Ca), bi con

tr thng cha c t tm. Ngi c l, khng xng ti

Ci nim Bn ng (moi spere) pht l ra trong lch s ca i ngi rt mun. Du

trn lch s ca nhn loi cng th. Trong x hi c, con ngi sng chng v c nhn, m v

on th x hi, gia tc m thi. H l gia tc, gia tc l h. Ln ln mi ny sinh ra ci ch

ngha c nhn ( Xem cun Phong Ha Kh Thun cng mt tc gi. C nhn y l c

nhn bn ng ca phn t c tnh phn bit , ch lm ln vi c nhn hon ton ca chn

nhn.

X hi c, l x hi ca nhng c nhn bt ton, nhng cn v tm ci bt ton ca

mnh. X hi trung v cn thi, l x hi ca nhng c nhn hu tm trong ci bt ton ca

mnh. X hi v lai s l x hi ca nhng c nhn hon tonTuy cch sinh hot nh c m

khc rt xaHy xem chng Bn Ng bin chng trong Ton Chn php lun.) ri sau

y, cuc i tn bin cng s tr li nh xa( l thuc v quan nim X hi hc.

Khng phi thuc v vn quyn sch ny.

Bi vy ta thy con tr v k thiu nin thng c lng qung i, ho hip v mo

himCng ln chng no, tnh tnh li cng ch k li thn chng nyTheo Tm l hc,

ch k l ci c sc ca tui gi.

y l con ng t nhin Vn vt trong V tr phi lun chuyn theo (Trc khi

ng hu tm trong ci Ton thin ca mnh con ngi phi tri qua ci hu tm bt ton

thin ca mnh ; y l ci mt l ca s lun chuyn ca Vn vt. y li l con ng

bin chng ca Vn vt trong V tr. Nn xem ci thuyt ca Bergson trong nhng b

LEvolution creatrice v b Les deux Sources de la Morale et de la Religion, ta s thy r ci

li bin chng y. Th d, ta ban u chi vi bng m vn v tm, n mt khong thi

gian kia ta s dt mnh, ngh rng bng ta l khc vi ta..t ny sanh cho ta nhiu ni lo

s phng nga. Lc y ta gi l hu tm trong ci T tm ca ta. n khi bit r, n cng ta

16/92

l Mt, ta tr li sng vi bng ta. Tuy by gi ta hu tm rng bng ta vi ta l Mt, song le

ta sng mt cch v tm..nhng ci v tm by gi khng cn ging vi ci v tm trc

kia na

QUYN NH

NHNG VN QUAN TRNG CA NHN SINH

o i, nhn t tiu chi,

o cng, nhn t t chi,

o qun, nhn t hip chi

(Lc Cu Uyn)

Trc kia, ta thy: ngy m ta tch phn lm mt bn ng ring bit vi vn vt,

ngy y ta khi ln lo s Chng y mi c bit t l. y l ngy m trong Thnh kinh

(bible) gi rng, ta b y ra khi vn Cc lc (Eden) l ni ta sng vi vn vt mt cch

tng ng rt mt thit. Ni vn Cc Lc y con ngi sng vi th d, m vn khng bit

s Bi phi b gt n nhm tri cm ca cy Thin c (arbre du Bien et du Mal) mi bit

xu, tt, nhc, vinh, tri, phi..cho nn mi phi b y vo ci th gian tng quan chu

cc u kh tm, vt v(xem quyn Ton chn php lun chng Bn ng siu hnh,

cng mt tc gi). Chnh ngy y l ngy m nhng vn trit l (problemes

philosophiques) bt u ny sanh, trong i con ngi vy, nh vn Cng bnh, T do,

Trng sinh ca Linh hn, Sanh t, To ha..nhng vn y, t c ch kim, bit bao nh

trit hc, siu hnh, tn gio tm tm gii quyt, nhng vn t l phn vn, cha nht nh.

Ta s d khng gii quyt ng, v bi ta ch cn c vo quan nim lm lc rng, ci Bn ng

l ci Chn l tuyt i. Ta ch ly s tru tng m mng, ch khng ly ci l thc hin

lm cn bn (se basant sur les speculations et non sur les faits). Ly bn ng lm ci ct cho

nhng vn y; m bn ng l o vng, th nhng vn y lm sao gii quyt cho ng.

Nu ta ra mt bi ton m ci khng ng vi s tht, th du ta c ly ht l lun m

gii, cng khng sao cho c.

Tm li, ci Ta y, khi phn tch ra lm mt nhn vt ring, khng lin lc g n

Ton th na, th nh t nht cht vo mt ci v cng khng cn n chu vi V tr.

Mt mnh hiu qunh trong khong thi gian v khng gian v hn, by gi ta ly lm

hi hng lm. Nh ngi kia, lc ngi chi vi bng mnh, th v tm, vui v..Bng dt

17/92

mnh t hi: Bng ny l ai? chng y mi c sanh ra ci lng nghi s, chng bit bng y

mi c th hi mnh ng chng? Ta cng vy, ngy m ta cho vn vt chung quanh ta l

khc nhau, th vn vt s tr nn mt th gii y dy s b mt lm cho ta phi khng khip.

Nhng vn trit l quan trng ca nhn sinh ny sanh trong tm tr con ngi t y ct

an i ta trong ci m lm ca ng chp ( T nh c k hi ta: Lng rn, sng nga, c

th no chp thnh bt chng? Ta khng xt li ci cu hi c tht ng vi s tht chng?

Li ch lo tm phng th tr li. Th du l lun c hot bt i my cng khng sao gii

quyt cho ng vi s tht ng. Bn ng t n l khng c tht, nh rn u c lng, nga

u c sng th l lm sao ct ngha v gii quyt vn yCn c vo Bn ng tr li

l lm.

Trc khi tr li, ta phi xt li ci u , coi c trng vi l tht chng, ch vi tr

li, dng tm vo mt u huyn o. Nh ta s thy sau y, nhng vn quan trng ca

nhn sinh s d khng th gii quyt ng l do ni c y)

~oo~o~o~o~o~oo~

A. NHP TH V XUT TH

bit th gii ngoi vt c th hi cho ta, nhng nu ta cn gi Xch t chi tm th

khng h bit lo s bao gi, v Tm ta cng vn vt l mt, ch n lc ta thy mnh l ring

vi vn vt, ta mi tm th m tu gi ly thn v binh vc ly ta m thi.

ng trc mt vt li, n ta ngh c th hi cho ta, thng ta c hai cch i ph

gi thn: mt l thu ci lm ca, hay l git tan i, hai l, trn hoc lnh n! Nhng c

ch y u do ci s m ra.

Bi th, con ngi xa nay, k t lo thu tr ca i, ngi th t b, lnh

thnkhng quan tm g n th s. Thng ta gi l Nhp th v Xut th. Hai quan nim

y, ch do ni ci lm, rng th gian ngoi vt cng ta l khc nhau vy.

Lm sao m thu ot hay t b mt vt m ta l n, n l ta? Ci thu tr hay t

b, c ra ch lc no ta thy ta khc bit cng vn vtch khi ta r n cng ta l Mt ri,

th nhng tm l y khng cn ngha l g l tht na.

Bn ng th con ngi thng dng ci thuyt Xut th. Bn u Ty th dng ci

thuyt Nhp th. Thng tnh, ta cho k Xut th l cao thng o c hn ngi Nhp th,

l mt s m lm. Th gian l u, ta l u m hng Nhp, Xut?

18/92

Nu ta so snh mt ng o s ca ta, ly gia ct, i, xa lnh ci i, ng ngoi th

tc, xo b nhng s vui sng xc tht, sng trm t, mc tng ni hang su rng

thm..vi mt ng i gia Hu -k, sut i ch xung t vt v lun lun vi ngi, khng

c mt pht yn tnh; th ta s cho l hai ci rt tng phn nhau l dng no..K tht,

hai nhn vt y chng c khc nhau cht no v mt tm l c.

thu tr l t b th gian, chng qua hai ci chng ca mt tm bnh: tng lm

rng mnh l khc vi vn vt.

Vy m xa nay, con ngi thng thng c trng ngi xut th v khinh khi

ngi nhp th, c d u nhng bc y u lm lc m mui nh nhau.

Nhng vn Vt cht v Tinh thn, c kim con ngi ci c tranh u mi trong

trng ngn lun m khng mt ai gii quyt ng, ch phn vn lng l; - k cho i l

ga, b m i, ngi cho n l tht, tm m thu tr, - vn ti ci cho ra khng ng vi s

tht, nh ta thy trc kia. Ly Bn ng lm ci l tht, tuyt ch, ri vn gii quyt

nhng vn ca nhn sinh, l ci lm ca phn nhiu hc gi xa nay vy.

Tuy nhin, c k s cho rng: Tuy bit ngi gii thot ng t tm ri th

khng cn thy mnh l khc bit vi Vn vt v tr, nn nhng vn Nhp th, Xut th

khng cn ngha l g vi h na c. Song le, l cho nhng bc siu nhn, ch i vi

nhng bc tm thng thi nhng hon cnh rng buc ca i ngi y, khng phi l

mt s tr ngi cho s gii thot hay sao? Phi c trong nhng cnh hung kh khn ca

s i mi r ci kh y..!

Tht vy, nu ly theo con mt thng tnh m xem, thi cu hi ny cng c lm

ngha, nhng nu xt k li, thi l mt vic m lm rt nng ca phn ng hc gi,

thng xem ci i v cnh ng l mt s tr ngi rt ln lao cho s hon ton gii thot.

Theo chnh l thi chng phi hon cnh ca th s tr ngi cho s gii thot m k tht l

ti ni Tm ta mc cng khng mc ly n m thi. Tm ta th thng tr, v bin v lng,

ch v ta chp lm ci thn v thng, ci hon cnh tm thi v gi di lm s tht, nn phi

lit mnh n l ly hon cnh. Ta c th v ci Chn tm thng tr y nh nc. Du phi

trong ve trn hay ve vung thi cng tu theo hnh thc ca ve m c hnh trn hoc hnh

vung. Tuy nhin, nc ng trong my ve y vn l nc khng hnh trng, khng thay i,

du c em vo thin hnh vn trng kiu ve, n cng tu theo hon cnh m ly thin

19/92

hnh vn trng hnh thc, nhng trc sau ch gi mt ci tnh bnh ng nh nh khng mc

cng vo mt hnh thc no c!

C tch rng: Xa kia, bn n c mt ng thy tu, cho cuc i l gi, nn lp

nguyn t b c cng danh s nghip ch gi li cho mnh c hai ci chn m thi. Ngy kia,

ng i tm mt ng vua c ting l cao trong ng o hc. Bui n, trong lc hai ng

cng nhau ang ci lun v mt vn trit l, di ci cy to, cch xa n vua chng hai ba

trm thc. Bng chc ci n nguy nga trng l kia, pht chy mt cch rt d di. V vua

rt bnh tnh dng nh khng c s g xy n c, c thn nhin bnh lun o l. Cn ng

thy tu th tm tr ri lon, cp mt dm chng ni ch ho tai hoiV sao? V hi sm ng

c phi ci chn ca ng gn y.

Tm li, chng phi sng trong cuc i danh li m tm ta phi b mc; cng khng

phi nh xa lnh th s m tm ta ht b mc vo hon cnh. Mc hay khng mc l ti ni

ta. Bit gi ci Tm thng tr khng cho b vng ly hon cnh no c, l ci mu

nhim ca s Gii thot vy.

~o~o~o~o~o~o~o~

B. C NHN V TON TH

Mun ho vi thin l, ta phi lm sao cho hnh vi ca ta bao gi cng va l mt l

hn nh va l mt l v tn, va l mt phn t m cng va l mt ton th.

Tuy rng sng trong mt v tr c nhn, nhng ci Tm khng bao gi la vi V tr,

Vn vt. l ci l nht qun rt mu nhim ca lut mu thun, chi phi cc s vt. Chp

vo ci quan nim phn t m thi, l mt iu h hng, v Ton th thng bao hm phn

t, m phn t thng khng c Ton th trong, ngha l cha ng ton tc vy.

Ct yu ca s hon ton gii thot, l ta phi lm sao qun nht ci u mu thun

(c nhn ton th) y, ni ta mt cch y iu ho

By gi, ta hy cng bn qua ci quan nim V Ng v Hu Ng, cho r ci hi

qu thin lch v mt phng din ca tng quan.

Tht vy, k gii thot ri th hnh vi bao gi cng va l ca mt phn t va l

ca mt ton th iu ho nhau mt cch rt sung mn.

Ka th lng nghe mt khc Hp tu nhc(symphonie), trong y c nhc kh no l

n nguyt, n tranh, tiu,ho ln vi nhau m khy mt bn tiu thiu V tr chng

20/92

qua l mt khc Hp tu v tn ( symphonie ternelle) trong y mi ngi, mi vtl mi

cy nTuy, mi cy mi khc, mi ngi c mi iu c tu ring, song ho vi nhau

mt bn, du khi ph, khi trm c khc nhau trong m vn, nhng nhp phch cng n rp

vi nhau lun lun. Nu nghe ring tng cy n, th thy mi ngi mt ium nghe

chung th thy l mt nhp mt nhngrt thm trm m iT nh trong y, c mt ngi

ti t no dng t , c tu mt bn khc theo iu ring thch ca mnh, th bi y i vi

khc Hp tu kia, vn l mt bi v thn lc vn, d dang h hng; nhng nu ly ring n

ra m nghe th khc nhc ca ngi y c th l mt khc tuyt m c.

iu n anh ti t c tu i vi bi Hp tu nhc ch lm cho h hng ci Ton

kh ca bi y, nn xem ra v thn, v kh, kh khan, lnh lo

Ai hiu k, hy xem cch khiu v ca r Chu Phi trong khong m thanh trng

sngC mt khm ngi lao chao theo mt ci nhp t nhin.ng xa xem vo, nh

bng trng phn ng trn mt nc xao, sng dnCch khiu v y rt t nhin nh cch

linh hot ca bng trng lp lnh, ca ln sng nhp nh, ca ting gi t t, ca l cy xo

xc vyng xa m xem, ngha l ly chung m ngm, th tht l p v cngCi sng

l ch ..y nn, theo quan nim Hu ng, nu c xem vn vt li ly theo mt phng

din ca phn t nn rt cu n v bn cht lm.

Theo quan nim V ng, tri li ta ly ci Ton th lm trung im cho s kin. y l

ci tinh thn Lo gio m P.Wieger kt lun trong b o c kinh bng mt cu rt gin d

m hm sc lm.(Tout regarder, de si haut, de si loin, que tout apparaisse comme fondu en

un, quil ny ait plus de dtails, dindividus et par suite plus dintret, plus de

passionsEvoluer avec le Grand Tout) Nhn xem mun vt, hy ng ch cho tht cao,

cho tht xa, ng bao trm ly mun vt, coi thy thy nh ho lm mt cng nhau, ng

cho cn thy, ch vn vt, ch c nhn ring bit, th ra khng cn chi l t tm, t li, t

c naHy sng thun bin theo i Ton th) ( Xem Ph Lc- bi Ch Nhn)

Theo quan nim ny th ta khng ly V tr lm ln, tr hu thng bao qut kin

khn, ch khng cu chp t m theo ch hn nh ca t tm. Tuy trong ci i hn lng

m chi hng bao hm v qun thng Vn vt, cho nn ngi theo ch ngha ny sut i

ch ly V tr lm cn bn, ch khng cu n ch vn vt ca nhn sinh. Th mi khng

xem ngn c cnh cy, hay con trng con b lm thng, m cng khng ly kin khn lm

ln. Bi khng gi chi l Phi, Quy, Li, Hi, Trng, Khinh nn khng khen m cng

21/92

khng ch ai, khng tn trng m cng khng mit aiMi s, mi vt, ng vo v tr no

cng u c mt ngha ti cao, ti trng i vi Ton th c (Trong mt ci my ng h nu

ly theo phn t quan nim th con c vn l nh v khng p, hoc khng c cng dng

bng cy kim, hay mt kinSong nu ng theo Ton th - V ng m xem th du cho

mt con c nh hay si dy thiu, cng u c trch v ti cao ti trng i vi s Sng

Chung ca Ton b my vy. Xem bi Thu thu, ni chng Ph lc quyn Ton Chn

Php Lun cng mt son gi)

y, mi gi rng, k hon ton, hnh vi bao gi cng ton mn, v hnh vi y c

kim va mt phn hn nh va mt l v cng

~o~o~o~o~o~o~o~

D. CNG BNH

Chp ng lm cho ta khng xem thy ng ci l tht ca s vt, nn nhng s hiu

bit v phn on ca ta vn thin v l tng quan m thi. Gic ng tc l hiu bit ci l

tht ca mi s vt, ( Lillumination est la connaissance de la vraie valeur des choses. Pht

gio c cu: Kin V tr chi chn l v chi ng; mui V tr chi chn l v chi m. Ng,

tc l ng theo quan nim V ng m xem, th Vn vt du cho nh n bc no, cng c

ci l huyn vi su xa ca nCho nn, khng chi gi l Qu, Tin, Trng, KhinhM, tc

l ng theo quan nim t ng m xem, nn vn vt mi c vt gi l sang, hn, khinh trng.

l ci mm tranh u au n ca nhn sinh. V th, Lo t mi bo: Bt thng hin, s

dn bt tranh( Ch trng ngi hin, l lm cho thin h khng tranh)- Xem trang Ph

Luc quyn Ton Chn Php Lun, Cy Bch Th.

Cho nn nhng u hiu bit ca k gi quan nim t ng th lm lc sai suyn lm.

Xa nay thm ch, k hc Pht gio m cng cha thot khi ng ci lm y. V phn nhiu

h cn chp trong ci Bn ng, m s hc phi sai lm, li khng bit u m thot ly cho

ng.

H thng vn ly ci thuyt lun hi Qu bo lm ci trung im cho hc phi

mnhTuy ni rng tn ch l T bi, Bc i, song chng qua l cch thot kip lun

hi, nm li ci bnh xe Nhn quPht gio cho rng mi mi ci hin tng sanh sanh t

t y l gc bi ci dy nhn duyn tip tc mi mi nh con sng ln trn mt bin Chn

nh, ch khng bao gi gi l lut Cng bnh ca Tri!

22/92

Lun hi Qu bo chng qua l mt ci lut phn ng cng nh lut Nhn qu ca th

gii vt cht hu hnh ca ta y. Th m, bit bao k ly ci thuyt y lm tn ch tuyt ch

cho hnh vi ca mnh, ch bo bo n l, trong mi vic lm, s c mt vic qu bo m thi.

V Qu bo mi chu lm phc, thin, v Qu bo mi chu lnh vic tn khc, ch k. Tm

li, Qu bo l ci ch ng ca hnh vi sut i h. H li cho l lut Cng bnh ca

Tri, gii quyt ci vn bt bnh ng ca Nhn loi.

Quan nim Cng bnh tht l mt quan nim rt sai suyn lm! Ta th hi s Cng

bnh c tht cng chng? Trn th gian ny hn l khng c riMun ct ngha l bt bnh

ng ca x hi v nhn loi, Tn gio vn ly ci thuyt Tin nhn qu bo m lun gii.

i ta y vui sng hay kh cc, ch l ci hu qu ca mt ci tin nhn kia?...song nu ta

li hi ci nhn ca ci nhn v hi nh th mi n mt lc mi sanh ci Ta u

htth ai to ra? V l ci Ta hin thi y l ci vng nim ca ci Ta trc, th khi tin

khi phi c ai t t tm to ci Ta y, mi ngy nay c Ta y m vng nim. Theosophie

moderne, - (c k gi l Thng Thin Hc)- ct ngha rng, ta trc khi thnh ngi phi tri

qua mt kip thMun u thai ln lm ngi, con th phi cn cy ly sc mnh, ht sc

tr thn tr ng cho im linh quang Tr Hu (monade divin) trc tip vi im y m nhp

vo, tc th lc y con th ng thnh ngi. Khoa Thng Thin Hc li ging thm rng c

nhiu cch ho thn, Hoc mt con th b nh p au n trong lc b phn ut s hi thi

qu m h tr tip din c vi im linh quang tr hu, nn tc khc c ho thn lm

ngi, sau khi n b thng m cht. Cch ho thn y l cch ho thn xu. Hoc c con

nh ch, mo, vvnhng th nh, nh gn gi vi nhng ngi m tr hiu bit khn lanh

n tn ho rt mau lthn tr n tip in c vi linh quang tr hu m ho thn. Cch

ho thn y gi l cch ho thn tt - Nhng cch ho thn y c nh hng rt trng h cho

sut i con ngi. K b cch ho thn xu, v b nh hng lc mnh ho thn , nn c

tnh hn nht, xo quyt, c d..m sut i phi chu nng n qu boTri li, k nh

cch ho thn tt, th c lm s may mn trong cnh iNh chn, co, u thai th c

nhng tnh gian xo, trm cp..cn nh ch, cp, s t, u thai th li c nhng c tnh

trung cang, ngha, kh (Xem cun LHomme dou ll vient, ou ll vaca A.Besanat v C.

Leadbeater)

y vy, u l cng bnh?

23/92

Vn ny, chng nhng l thuyt Qu bo lun hi khng ct ngha ng; ci l

thuyt ho thn ca Thng thin hc cng b tay, ch c tr li cho c, ri, rt li, gi Qu

bo l lut Cng bnh ca Tri ( Xem nhng b sch v Lun Hi Qu bo ca A.Besant..)

Cng bnh c tht hay chng? Vn ny lm sao gii quyt? Trc khi c ti l

ngi ta, th ti l cy c, th vtnhng ti khng ng t do mun hoc hnh ng, th ra

s may ri ca kip i ti sau ny tht l oan c v tn ch lm. C k bo phi thun lng

Tri, t Tri mun sao hay vy, ng cng l khng nn (y l nhng u khuyn ln an

i ca Tn gio ch khng bao gi lm dt ci kh trong lng con ngi). ch l s, nh

con s cha, nh t s ch m khng dm ni thi, ch t tm ai li khng c ch bt bnh

phn ut. Xa nay tn gio thng dng tm m ct ngha, nhng cng khng gii quyt

ng, ch c lm k khuyn ln an i ly lng m thi. An i ly mnh, chng phi l gii

l. Vn Cng bnh s d khng gii quyt ng, ch v ta chp ly Bn ng, ngha l ly n

lm ci cn bn, tht c vy. Con mt nh, nu anh em khng yu thng nhau, li phn chia

cnh tranh th s c thy si ni ci vn Cng bnh cha m i vi con. Nu c ho

thun yu thng nhau, coi nhau l mt, khng phn Nh ng, th anh mnh hoc em mnh c

ng may mn, quyn lc hn mnh, mnh cng khng v m cnh tranh thc mc. Ch v

ti ta sng trong ci Bn ng, xem ta l ring vi vn vt nhn loi, m vn Cng bnh

mi c ny sanh ra. Theo quan nim v ng th vn y khng c tht; vn vt cng ta l

mt. K sng theo quan nim y khng cn phn nh ng na, nn khng cn so o hn thit

vi nhau, vn Cng bnh i vi h by gi khng cn ngha l g l thit thc na.

Thy u c mt trch v quan trng i vi Ton th, nn sanh ra ng vo v tr no,

th c tu theo v tr ny, lm cho ri trch v mnh, theo bn phn ca phn t cho tn thin

(Xem cun Th Tng Lun, chng Ton Thin, cun Ton Chn Php Lun chng

4, cng mt tc gi); khng phn giai cp sang, hn, trng, khinh, v sang, hn, trng, khinh

l khng c tht i vi Ton th. Trong mt khc Hp tu nhc, nu mi th n c than

trch ly ch nh nhen hn thp ca mnh v lo sng bi ci m mnh lm cho l cao, sang,

qu trng hn mnh kia..th khc nhc y s h hng. u l trng hn, u l hn hn? Nh

cung, thng, gic, truchng ting no l trng, l khinhvn tng tip nhau, lm

thnh mt khc nhc tiu tao thnh tht. Bi ly ting thp, ting nh, ting to, ch nu ly

Ton th m nghe, th trc sau l mt, ting no cng cn ch trng h cho s Sng chung

ca bi nhc..Th th, nu nhng ting y c ln trch, cnh nnh hn thit, vin l Cng

24/92

bnh m so o vi nhau mi qun lng ci trch v mnh i vi Ton th th tht l mt

u v l v bt thng lmS khng so o y, chng phi ti tnh ta khim nhng, rt r

v an phn..m bi Ta l vn vt, Ta l ngi, ngi l Ta..(Khi ta tn Bn ng ta ri,

ngha l khng cn ly mnh lm ring vi V tr Vn Vt na m l Mt cng Vn Vt ri,

thi khng cn lo ln ci trn s xung ci di chi chi na. Tha h, vo u, cng yn, v

u u cng l Mt vi ta. Ch c k xem mnh l ring vi V tr, mi lo lng v a v

giai cp, ci thng, ci h, mong mi em mnh sau ny v mt ci no ring bit nh Cc

Lc Quc, Thin ng, Bng Lai, Thng gii..(tu theo tn gio) ..tc l em mnh vo ci

hn nh no trong Cn Khn vy xem chng Bn ng siu hnh trong quyn Ton Chn

Php Lun cng mt tc gi)

Ni rng vn Cng bnh khng th ly Lun hi Qu bo m gii quyt, cn o

Pht li ly ci thuyt y lm trung im cho trit l ca mnh, th ra Pht gio khng thu

Chn l sao? Khng! s lm y ch ti hc gi cn chp Ng (Ng y chng phi ni v ci

Ta tnh dc, xc tht..y l ni v ci tm l cho Ta l c, v ring bit vi Vn Vt) m

thnh ra s hc hi ca mnh phi thin lch, v lm lc th y. K tht, Pht gio s d ni

n ci thuyt qu bo lun hi l ct gii ci l ca V tr hin tng m thi, ch khng

bao gi gi thuyt y l lut Cng bnh. Ch v phn ng thng dng t tm m hiu o,

nn mi ly Qu bo lm Ch ng cho hnh vi. Bi mun to ci qu tt v lnh ci qu

xu cho kip sau nn con ngi mi lo ngi mi v qu bo; nhng hnh vi h ch b b buc

trong vng i kLy vn Cng bnh lm cu hi thin nin l t lm vt v cho tri

lun, chng qua l ti ci lm ca ng chp by ra. K hc gi ch h nn ng trong quan

nim y m lun o.

~o~o~o~o~o~o~o~

E. T BI BC I

Ci c tnh ca ci Ta (le moi), l ch K. M ch k l ngun kh, v ch k m nhn

loi tranh ginh, bc lt, xu x nhau; cho nn mun thot kh ta phi dit n. Song, Bn

ng, tc l ci lng i k rt mnh, tuy ln bn ny, n cng mc ln bn kia; ri mun ph

phnh, che y ci mt n mi to, Bn ng m ci tn Nhn, Ngha, T Bi, Bc i,..m

ph trng ln.

25/92

Tht th, T Bi, Bc i chng qua l ch xo ca t tm, bi cn phn Nh ng.

Thng ngi, tt phi c mt ngi thng (ch quan) mt ngi c thng (khch

quan) ngha l hai ngi,khc nhau, du c em thin ngn vn ng m t im ting y

cho p cao thng bc nocng chng qua t phnh thi. Lng i k tht mnh

v kho lo, ln, mc lun lun, ch khng chu cho mnh l khng c, khng h chu mt

bao gi

K Ton thin th sng ngoi vng Bn ng, tc l ngoi s T Bi Bc i. Bi h ly

ci Ton th lm chun ch cho hnh vi v s kin, ch khng ly t tm m hnh ng,

nn chng nhng h trn ch T Bi, Bc i; - ( ngha l thng ht vn vt) m thi; h l

Vn Vt, h l Ton th, h l s Sng chung V tr)

o c kinh c cu: i o ph, hu Nhn, Ngha. Lc thn bt ho, hu hiu t.

Quc gia hn lon hu trung thn..i o ph, tc l ci Sng chung ca V tr b tch

phn ra t ng ring bit cho nn mi c by ra Nhn, Ngha, ct l lp li trt t, ni li

s lin lc ca nhng phn t ring nhau . Cng nh trong nh, anh em b con bt ho,

mi c by ra Hiu, ct sa v ni ci dy lin i kh xa li. Nu ho thun yu mn

nhau, th, c cn phi by ra nhng ting y m lm chi...Chng qua l nhng u to ra

ca Bn ng gt ly mnh m thi. K t xng l thnh nhn li mun li dng ly ci m

ca nhn loi, t ra lun l, kinh, sch o c hn ch con ngi, bt buc vo mt

khun kh eo hp ca lun l nht nh ca t ng. chng qua l nhng tr tung ca Bn

ng m thi..Tuy mi xem qua, th thy trong gia nh, trong x hi, nhn loi b hn lon t

phn y, nh c Nhn, Ngha, Hiu, m ci nim ho i mt, ng ni li nh xa v

c v thng ho, h mc..song le, chng qua l thun th c v mt hnh thc b

ngoi, ch k trung cng vn cn phn nh ng, ngha l v mt tm l th vn cn t tm, t

dc

~o~o~o~o~o~o~o~

F. THIN C

Th thng, i c ai l khng cng nhn ci kh l khng c tht chng..? S kh

l mt iu hin nhin hn s Vui. Nhng ta phi bit rng nu ly ci l Tuyt i ngha l

ly theo quan nim t ng, th Vn Vt phi c ci Tt, ci Xu, ci Ln, ci Trng, ci

Khinh tt phi c ci Li, ci Hi.

26/92

i vi Ton th th khng c mt vt chi l hi, l v ch c. Mt vic hi cho ta v

tt l hi cho k khc, tt nhin mt vic ta gi l thin, i vi ta bit chng u l mt vic

tn c? i vi ngi (Bn ng i vi ta l mt u hi, nhng n l u cn ch cho

nhng k cn bn khaiCi v bao ci trng g, th rt cn ch cho con g khi cha

n..nhng n lc n n c ri, th ci v cng tr li l mt u hi cho n, n phi kh

b thot ra. Bn ng ca ta cng khng khc no v trng g m chn tnh ra nh con g

con, trong vy.) Th th ly chi lm ci quy tc nh ngha ch Li, Hi, Phi, Quy?

Lun l, v lm v khng bit phn bit ci l y, nn lm cho nhn sinh thng kh bit bao

nhiu? Mt ci vn minh hay Lun l chi, mun cho ch cng dng c kt qu, tt phi cho

hp thi, thun cnh, theo l bin ho ca x hi, nhn loi. Cho nn, gi l Phi, vic g, u

g c th li ch cho nhn sinh trong mt thi gian khng gian no , ngha l c th lm

cho nhn sinh thi by gi c ch lc phc yn vuiy vy, mun cho mt u c gi

l phi, th tt phi cho u y c thu thi hp th.

Vn minh ca dn r v ca ngi u M vn khc nhau xa song le nu em vn

minh ca ngi u m cho dn Chu Phi, Chu , cha t c c ch hay; cn vn minh

dn r mi em cho dn u M cng v tt l cVn minh no cng phi, cng hay,

min cho hp vi trnh dn tc y; ch khng phi n l l tuyt i ng. Vy m c k

t xng l Thnh tr c hn nh Nhn Ngha lm ci khun mu tuyt ch cho nhn

sinh. H qun rng kin khn v tr chng qua l mt l bin ho lu chuyn lun lun

khng ngt, chng c mt gi no m ta cn ging ta trong mt gi trc. Ci ngi xc tht

ca ta, trong mt nm cng khng cn ci ngi ca ta nm trc. Ci tm l ca ta trong

mt pht ng h ny, khng cn phi l tm l ca ta trong pht trc na ng. Ci l bin

ho ca V tr th v cng v tn, mi mi hoi hoi, khng bao gi ngng ng. Th th

nhn sinh mun sng thun bin theo l lun chuyn sinh ho ca Ton th, tt phi bit tu

theo thi hnh s khng nn khp cht tinh thn trong ch cu n chp nht, nh nhen vn

vt

Ton th V tr vn l mt bi nhc v cng v tn. Ta l k ti t trong m nhc y,

c nn v t tm m do i do li mt khc no ring thch chng? (m ch k c n l cu

chp ly mt th lun l c rch em nhai i nhai li, m khng k chi n hon cnh bin

i, tn bin n u) Ht cu n sang cu kia, phi bit thun bin theo Ton th ca bi

nhc lun lunNu c dng tm, ly t ca mnh, m khng k n hon cnh thay i,

27/92

sng nh th khng gi l c Sng vy (c gi xem b Duree et Simullaneite ca H.

Berson(F. Alcan) cho r thm nhng u ni trong chng ny)

~o~o~o~o~o~o~o~

G. CHN TNH V LUN L

Ta ch nn khi no dng t tm, ly lun l, ch hn nh nhn loi, d l lm

si o vy. Tuy ni th, ta ch lm tng rng ngi khng bit dng tm l ngi khng

c c tnh g c, y l mt b my v hn c quy cung theo con gi thi, mc tnh ai

mun sai s th no cng ng

Khng phi th, ni rng ta ch nn dng t tm m hi o, l nhc ta ch qun

rng, ta l Mt vi vn vt. Ta phi nh lun lun l y, tuy c hnh ng theo c tnh,

nhng phi con mt xem chng Ton th cng n c ci ch ho hp vi nhau. Ta

ch ln ci Bn ng vi ci Bn tnh tc l ci TmHnh vi vu Bn ng l lm, m khng

quan tm g n Ton th. Hnh vi ca Chn tnh, th khng h qun rng mnh l Mt vi

vn vt, v c thun bin theo lun lun.

Chn tnh ca ta, c cu C tnh ring ca n, nh hng th thm mi hng ch

khng thm ng mi hu, hay mi lanTa ch lm ln C tnh vi Bn ng. Trong mt

khc Hp tu nhc, mi ngi n mi th n. Cy n, l thn ta, ngi n, l Chn

tnh ta (Nu ta n m khng dng t tm, c thun chuyn theo ci Ton th ca khc Hp

tu nhcth l Chn tnh ta hnh ng. Nu ta n m dng t , n ring mt mnh

mt bn, khng quan tm g n Ton thth l Bn ng ta hnh ng; khc nhau c

by nhiu ) Ta n c, c k n tranhk chi n tranh khng c mt cch iu ging

vi cch iu ca k chi n cMi ngi c mi iu ring, phi tu theo cy n mnh

khy m n theo cch hay ring ca mnh, (y l ci C tnh ca Chn tnh ta vy). Cho nn

mi nghe qua th thy c khc nhau nhiu, song i vi Ton th ca khc Hp tu nhc, th

trc ssau vn mt, h khng h ly tm mt pht. Ta y, i cng Ton th cng vy. Hy

c t nhin cho Chn tnh ta c t do bin ho theo C tnh ca n, min ng cho ly

tm cng Ton th thi. n khi ta dng t tm khng k g n Ton th na, c c tu

28/92

ring mt mnh, sng ring mt ci theo bn ngchng y ta mi gi Ta l c, v l ring

vi vn vtTa ch c lm ln my ting c tnh ca chn tnh v Bn ngv Bn ng v

C tnh ca chn tnh thng c ch tng t kh phn bit(khi ta dng ch s thch ca

ta m n, nhng ta khng ly ci nhp vi Ton th. l C tnh. Cn nu dng ch ring

ca ta m n, khng quan thit g n Ton th. gi l Bn ng. Ch phn bit hai l y

c by nhiu m thi) Tm li, Tm ta tuy ng l vi o, song n c c tnh ca n, nh

bng hu th ci c tnh t nhin ca n l thm mi hu ch khng thm mi sen, hay mi

l ngnn Lo t bo cho ci tm tnh t nhin con ngi ng t do sinh hot ch

dng t tm m hi o, l l y. Dng t tm m hi o, l gc ni Lun l

Trong mt cnh vn bit bao nhiu l hoa tho: no l hng, lan, mai, cc,Tuy

khc nhau v hnh thc, sc, hngch c thy u cng cng lm ra mt ci p

chung. Cnh vn no m thy l hng, hay l cc m thi, coi ngn qu! C hng, c

lan, c mai, c cc,ln chen mi p. Mi th hoa c mi sc ring, hng ring nhng

nu hp li s lm thnh mt ci p chung va hng va sc. Th m, trong y nu c

mt cy hng ng ln lm ch, bo c thy rng: mi hng ca n l thm. sc n l p

hn ht. Ri n li by ra ci lut ring, buc c thy phi lm sao ging nh n, v n t cho

l m phm ca s Tn Thin Tn MNu c thy cc th hoa u v l m dng tm

p thn th v tinh thn mnh thnh hng c, th th hng mi ny, nu c th c, s

l mt th hng qui d lmCon ngi vn th yBy ra ci quan nim Tn Thin, Tn

M, Nhn, Ngha lm mt khun mu nht nh chung cho c loi ngi. Ci Tm tnh

Bn nhin ca con ngi v m tiu ma, h hng..Con ch bt ko xe, con nga bt gi

nhl si vi tnh t nhin ca n (Trang T bo ch mong ko cng vt cho di, v thu

gi hc cho ngn li Xem thm chng Thu thu ca Trang t) Th m nhn loi ngy nay

li dng tm ly lun l nhn ngha lm chun tc nht nh cho hnh vi ca mnh. Con ch

v , mt ci hay ca bn tnh n, con nga v , mt nhng nt hay ca bn tnh n. Nhn

loi ngy nay, chng qua cng mt th y c, thnh th con ngi hin thi ging nh k tn

tt kh ho, o ut, vt v, h hngbi khng cn ci t do sinh hot ca bn tnh thin

nhin nh c cy cng vn vt chung quanh.

ng trong mt hon cnh mi, mt dn tc mi, ta khng th ly mt ci o c

lun l c rch xa kia, lm chun tc, lm khun mu cho nhn sinh ng. Nhng kinh

schchng qua l nhng thang thuc tr ci kh ca Nhn loi trong mt thi i no

29/92

. My bc thnh tr y, nh ng thy thuc, cn nhn loi kh l ngi bnh. Bnh cn

bin, thang thuc cng phi tu theo bnh m gia gim, ch khng phi y nh trc hoi

ngy l mt v d cho ta d hiu ci l tu thich chng phi ni rng ht thy kinh

sch l ch ng ci phng php dit kh. Nu cn mt my t tm th du cho kinh sch y

ca Pht hay Lo, cng khng gip ta gii thot bao gi(Thu nay con ngi lm v ch

ni ni chng ny v cng bi khng hiu ci ch ngha ca Lo Trang nn ch thng gi

rng Lo l ch k, l phim th. Trong lc Khng T ra dy i, Lo b di m i. K tht

Lo no c b i..Ngi thuyt ci l V Vi, nn t mnh khng chu dng tm em l

thuyt mnh m nht vo c ngiNgi vit b sch o c kinh cng khng vi t chi.

ch lm v lm, mt cch t nhin. Nu Ngi dng tm m em l thuyt mnh hn ch nhn

sinh nh Khng phu t, th thnh ra Ngi lm ngc vi ch ngha ca Ngi hay sao? Bi k

ng hiu cho tn l o Ngi, m ngi cho Ngi l khng thng i, ym th, xut

tcNgi cng khng quan tm n ch thin h bit hay khng bit n Ngi. Lm sao gi

l ch k? Hung chi Lo Trang khng cho i l kh th ly g m duyt kh m han

ch ci phng php tuyt ch cho nhn sinh? )

V li, ci kh khng c tht, nh bnh vy. Ta c th gi rng: khng c bnh, ch c

ngi bnh m thi. T nh ci bnh lm bing, tuy c ci ting m khng c s tht. Hai

ngi cng mang mt bnh lm bing, khng th cng ly mt phng thuc cng tr cho

ng. Ngi th nht, lm bings v lm vic nhiu m khng bit cch dng ng th gi;

ngi th hai, lm bing v yu ui, bc nhc. Hai chng bnh khng ng mt nguyn

nhn, cch tr liu khng th ng mt cch. C phi tht s th ch c ngi bnh m khng

c bnh chng vy? Ci kh cng mt th. Ta c th gi rng: ch c ngi kh m khng c

ci kh, th nhng phng php dit kh ca thnh nhn li xa nay, sao dm em n lm

ci l tuyt i m hn nh nhn sinh dng y! Ci lm ny, xa nay lm hi nhn loi

khng phi l t. c gi ai l ngi nhit tm v s ph cng nn suy ngh li cho chnh,

ko mun cu ngi m git ngi, v tnh em ci thut nhn m hi nhn vy.

~o~o~o~o~o~o~o~

H. TO HO

V quan nim To ho, k cn sng trong Bn ng, ly ci Ta lm tm trung im cho

hnh vi, tr thc, th tt nhin cng nhn hoc t to ra ci thuyt Ha Cng thn ch cho

30/92

rng vn vt c y l do ni mt ng Ho Cng. L y chng qua l ci quan nim chp

ng trong cnh tng i m chuyn di qua cnh Tut i h v

K cho mnh ring vi vn vt, thng tng tng To Ho l mt ng ring bit

vi vt th to, nh mnh ring vi vn vt chung quanh mnh vy. Bi ta cho ta l ring vi

V tr, t nhin cho rng Vn vt c y, phi c ngi to, c ngi lm ch. Tht vy, k

ch k, thng tnh cho ai cng ch k, ngi nhn thng tng cho ai cng nhnCho nn

k cn Chp ng thng cho rng Tri cng l mt vt ring bit vi V tr -mt ci Ta,

nhng ln v cng v tnC d u, h l ci Ta th du c ln v cng i my cng vn

l ci Ta, m nh bc no i na cng vy. H l ci Ta th u cng l ci Ta, ngha l bt

ton, hn nh, hp hiLi na ci Ta l gi, th ng Ho Cng cng cha chc l c tht..

gi l Ho Cng th Ton Nng, Ton Tr, Ton Thin, Ton M, nhng sao li

sanh ra mt vt bt ton nng, bt ton thin, bt ton m nh Ta y? C th no mt a

hoa thm m sanh ra mi hi ng chng? L no cm quyn sa tr, ton nng, ton lc, t

do mun to cch no cng ng, li phi lp cch sa tr hnh pht, hm he hay khuyn ln

tng l, phi dng tm m ci hon? Th th cng nh ta, ch sao li gi l Ton nng,

Ton lc..?Tr li cu hi ny, c k ni rng nu mun, th To ho s sanh con ngi c

Cng??? Tr li nh th, tht nh a tr th, ni cho c ni, ch khng c ngha l g c.

Phi C c gio cho rng Tri sanh vn vt v lng Bc i. Tri, th t bn t cn,

song bn tnh l Bc i. Bi Tri l Bc i cho nn phi to ra nhn vt c m thng,

v lng Bc i ca Tri th v bin v lngC phi l ta dng t tm m by ra ci thuyt

y chng? C khc no, khi ta thng, phi c mt ngi cho ta thng, ngha l c nh ng,

ch quan, khch quan mi ng. Th nn, Tri l Ch quan, tt phi c Vn vt lm khch

quankhn kho thay ci tr tung ca Bn ng!

Phi Pht gio (Thng thin hc by gi) li cho rng, c mt ci Chn Nh tuyt i

lc cha c vn vt th mt mnh trm tnh h v, tch mch lm. Cht trong mt lc Vng

nim, Ch pht chuyn gi: Ta mun c mun loi, V tr hng h, Ta mun bin ra thin

hnh vn trng.. Tc th Vn vt pht sinh, hin tng trng trngL y dng rng ch

lm cn bn, nh phi C c gio dng rng Tm Cm lm nguyn ng lc vy.()

o hc ng v l ni trn y, dng rng Ch lm gc cho tr thc v hnh

vinn phng ng thng c bn o S ch dng thn thng php tc lm chun tc

cho hnh vi v s hc ca mnh v o. Nhng Phi Pht, Lo l nhng phi siu hnh hc

31/92

rt tuyt lun, m lu di li phi chuyn thnh mt c quan Huyn b luyn nS bin

thin v khoa Thn thng php tc y, do ni ci quan nim siu hnh ca ng, cho rng

o chuyn thnh V tr nh dng Ch m thnh. Con ngi mun hp vi hnh ng

ca o, phi dng Ch chuyn thn thngnh o vy mi nn gi l thun

Thin l..Cn bn u Ty, trit l thng dng ch i lm gc cho hnh vi, t tngv

Tri ho sanh vn vt cng v Bc i, nn ch hc v cch sinh hot c hc c v Nhn t,

ch dng Tm Cm hn Ch.

Du hai phi y c khc nhau v mt tru tng, nhng cng ng mt quan nim

Ho Cng. Gi rng Chn Nh th Ton lc, Ton nng nhng phi cn dng lc, dng cng

chuyn thnh to ho th tt phi c dng Nng lc ring l Ch, nghi l phi c mt ci

sc rng mi c. Cn rng sc m hnh ng, th sao cn gi Ton lc, Ton nng cho

ng. H cn rng l cn thiu, m Chn Nh th ton b nh th c hp l chng? Cn hu

, ngha l lm, m cn phi cn c mt tn ch chi chith khng sao gi l Ton Mn cho

ng na! C phi ti do ni ci quan nim T tm ca Bn ng ta chuyn di qua, mi c

ny sanh trong tr con ngi ci thuyt Tn thn quyn nh trong x hi, con ngi cn tn

ti ci thuyt Qun quyn chng? Bi cn phn Nh ng mi c phn giai cp, t l nhc

gi gn trt t linh trong nc c lon mi c by ra Nhn, Ngha, Hiu, , ng ni

li ci dy Ho i mt (C k s ni: By gi s l ri, phi dng Nhn Ngha ch

tit t dc, gi li trt t, ch khng th no b ng Ni th cng phi, nhng l

bt cho qua bui, ch khng phi l ci phng php hay vy. Ci hi cng ngy cng

su, ci kh cng ngy cng tng. T mnh phi dit ly kh cho mnh trc i, th Nhn loi

v s ht kh, v C nhn tc l Nhn loi vy. au m un thuc l mun cho tuyt s

au, ch au m ung thuc bt au lc au nyth khng phi gi l ung thuc ) y

cng bi ta lm cho lon ly, nn phi tm tm m sa i. Ta ch c lm l y m chia vn

vt ra giai cp v ly theo t tm m cho Tri l ng Qun Ch: thnh, thn, tin, phtl

nhng k th mt tri m cai qun chng taCho nn, h cn giai cp tc l cn lon ly,

phn t vi nhau, m nu Tri, Pht, Tin, Thnh cn gi giai cp th ra cng cha phi l

hiu o vy.

Lo t c ni: i o ph, hu Nhn Ngha -i o mt ri, mi c by nhn

ngha. C Nhn Ngha tc l c Nh ng, m c Nh ng mi c by ra giai cp (Xem

chng Bn ng siu hnh trong quyn Ton Chn Php Lun ca tc gi )

32/92

~o~o~o~o~o~o~o~

I. V VI

Ci vn Ho Cng v ly theo quan nim Bn ng m xt, nn khng h gii quyt

ng. Ci Ta l o vng, th ng Ho Cng cng l huyn mng

Theo quan nim V ng th ly ci thuyt Vn Vt nht th lm hp vi Chn l. Tuy

thuyt y c nhiu phi phn bit, song l do ni trnh con ngi m bin thin cht t,

ch i th cho Vn vt trong V tr y chng qua l ci hin tng ca Chn Nh, vn

ng nht l.

V nh, mt tri c ra, nh nh sng v s nng (y l v d ly theo s thng thy

m ni cho d hiu ch khng phi ly theo khoa hc m ni. Khoa hc by gi ngi ta li

tm mt tri th lnh v tiHy xem cun La Terre et Nous pa G. Lakbowsky). nh sng,

s nng l ci hin tng ca mt tri, khng th gi rng mt tri to ra nh sng v s

nng. To ra, ting y hm ch rng mt tri v nh sng l ring nhau, chng phi mt. To

ra, tc l ly mt vt ngoi m lm, mi gi c ting y; ch mt mn n l mnh, mnh l

n, th sao gi l to cho ng. To, tc l mnh thiu mi to thm ra, cho nn Ton mn

nh o m gi l to ra, th rt v lMt tri, tc l mnh thiu mi to thm ra, cho nn

Ton mn nh o m gi l to ra, th rt v lMt tri, tc l hm sng v nng. c

gi l mt tri phi c my c tnh y gm li. Cha hin ra l o, hin ra c hnh sc

l V trTuy ni th, l dng cch phn tch m hc, ch k tht o l Vn Vt, khng

ring bit vi V tr, ngha l Sanh ra vn vt. Ci C y, l ci t nhin ca o, nh cnh

bng n, nh ht ging nt mng bin thnh ci cy vy. Ci ht ging, ta c th v nh

o. Trong lc cha mc thnh cy, n c Ton th ca cy ri. Ht ging l ci

cy nh o l V tr, khc nhau mt tnh, mt ng m thi. Vn vt c ra y l v c,

nh gi thi th thi, chim th ku, cy th mc..mt cch t nhin ch khng phi v mt tn

gio ch, t m thi, m ku, m mc; n khng th khng nh vy cho c, y l ci

tnh ca n. Nhng hnh ng y, u gi l hnh ng v vi ngha l lm m khng v ch

ngha, v mc ch chi c (Ting Php gi rng: Agir et pourtant ne rien faire. Agir, ngha l

33/92

lm m khng mc ch chi. Faire cng lm m c ch ngha) li cng khng hay rng mnh

lm l c lm na.

Lo gio c ni: lm, m cn bit rng mnh lm, ci lm y rt th b, cha gi l

hon ton (Xem chng Hu Tm V Tm trong quy ny v chgn Hnh vi hon ton

trong quyn Ton chn Php Lun s in sau)

y vy, ngi Qun t theo quan nim v ng th lm, v t nhin phi lm. K cn

Bn ng th lm chi, cng dng t tm, phi lun lun c mt ci li chi lm ch ng

cho hnh vi mnh. Hnh vi y khng ging vi hnh vi t nhin ca o, ch c k thnh tr

mi am hiu c ci ngha ton mn v vi ca o m chuyn di l y qua hnh vi ca

mnh, nn mi thun vi o m thi. Cho nn hnh vi h rt t nhin m hnh vi k c Bn

ng th vt v min cng. Cnh bng n mt cch sung mn tt p l khi c n mt

cch v vi, nu phi cn c ngi phc sc hoc dng cch truyn kh cho mau nth

du c n, cng khng ng tt p bng hoa kia n mt cch t nhin.

C sng c l nh n l ly ngoi lc m thi, th ci sng y khng cn gi l ci

sng t nhin cho ng na.

Con ngi cng vy, sanh ra khng ng sinh kh v tr chuyn tip vi mnh, ngha

l sng trong ci sng t, la vi ci sng chung ca V tr, ging nh cy mc phi trn t

kh nng chy, khng tip xc c vi lung sinh kh t, ng cheo leo ring bit vi ci

s sng ca kin khn, nn phi ho kh, dtCon ngi ng ring vi V tr, th hot

ng khng cn ch toi sinh t nhin ca Chn tnh. Phi cn c Nhn, Ngha, T bi, Bc

i, c li khuyn khch tng l, c ting khen trng mi lm c iu hay, l phi. Hnh

vi n ln bn cht y tht l bt mn vy.

o khng sanh vn vt, van vt vn l ci hin tng ca o m thi.(C k s hi

rng : Vn Vt l hin tng ca o. Vy ngoi o, ai to N, mi c N to li vn

vt? Li h cn vin l rng: ni y l ly theo v ng m hiy cng l ci tr tung

ca Bn ng na. V ta cn trong Bn ng, mi cn trong vng thi gian, khng gian;

nn t tng ta bao gi cng cn gi ci quan nim Thi gian v Khng gian. Bi th mi

hi: Ngoi o cn g? Trong lng hy cn b ci hn nh ca thi gian nn c tng

tng ci Trong,ci Ngoi, ci Trc, ci saulun lun.. Li na, ni rng o l V

th V chung m cn hi ai to? th ra ci bn ng ca ta cng cha dit ng, nn n ln,

mc hoi m ta khng dy l ch lm ca c gi phn ng) o l V Vi, cho nn con

34/92

ngi h ton c, ton thin th t nhin s c u hay cho nhn loi. H ta c y ri,

tt nhin phi xut hin ci hay mt cch v tm. Ta ch dng t tm p buc n lm si

vi ci l t nhin.

~o~o~o~o~o~o~o~

L. T QUN SINH

Thng thng h gi l ngi o c th phi lo t qun sinh, gip ch cho nhn

loi, ngha l phi thi n b c. V bi cho rng con ngi ang chm m trong sng m b

kh, cho nn, ta l ngi thy cht t Chn l phi ra tay t , phn s ta l phi ra dy d

itruyn b ci nh sng ca mnhNn h c c b sch chi thch mnh hoc m

mn v mt tn gio hay l thuyt th tc khc bn chn em h ho c ngCh dng

tm hm h y si vi l t nhin ca Tri t.

Ly theo quan nim Bn ng, th ta tng ai cng nh ta, ch khng hay rng con

ngi ai ai cng c ci c tnh ring bt. Cho nn, k no khng ng mt quan nim vi ta

u khng trng vi l phi. K hc Pht mun cho ai ai cng theo mt quan nim vi mnh,

ngi hc Lo, hay hc Khng cng u cho ai khng ng mt quan nim vi mnh l si

c (Trang 268 Mumero 6, Mars 1930 Bulletin des Etoiles c ni: Servir le monde, cest

souvent nous mler des affaires d antrui. Nous voulons changer le monde, mars selon notre

ideal, selon notre conception du Bien et du Mal (Gip i, y chng qua l ta dng tm xen

vo vic k khc. Ta mun hon ci i, nhng ci l hon ci theo ci quan nim ring ca

ta v l phi u quy m thi)

Bi mun cho ai ai cng theo mt t tng vi mnh, mi c by ra nhng phng

php, nhng c quan ph , chng qua l mnh cho rng u mnh t tng y l phi, l

ng; hnh mnh y l ton.

Ta phi bit rng, mt vic ta gi l phi, v tt l hay cho k khc, mt vic ca k

khc lm, ta cho l quy cng v tt l c hi cho h. Ta n ngon, ta mun cho k khc

cng khen ngon, nu h c ch, ta s gi l si l tht hay sao? Ch ta cho l phc, ngi gi

l ho; ch ta gi ho, ngi cho phc. Ta cho rng ch n l vo lun ra ci l sang, ngi

cho l hn (S Phi, Quy, l mt l tng i, ta ly c no m gi s ta cho l phi,

cng phi i vi k khc? Phn ng, ngy m mi mit, ht tm huyt vo s em k

khc vo mt phm vi ca mnh, tc l em c Tr lc dy d k khc, em nhng quan

35/92

nim v l Th, Phi theo s kin ca mnh, nht vo u k khcH chm nom o to

nhn loi lm mt ging nm sng nh h vy. Ri t lng, gi c quan ca mnh l c

quan ph , cu thH ch thy h, nhng u chi Hay cho h, l Hay cho k khcH

vn thng ngi tht, nhng khc no a tr kia bt con c b ln b kh ri ni rng:

Ti nghip my di nc lm sao th ng, chc ngp lmTao lm phc cu my

khi nc C ln kh, c cht, n than: Ti nghip, ch kh ca my, m my vn vui,

vn chu sng lm thn thu tc. Tao mun em my ln ci quang minh chnh i thong th

t do, m my khng chu sngThan i! Bi nh ngi Ngu mi cht vy. l ti ni

Ta khng ly ci l Nht qun (ton th) m xem, m li ch c chp trong ch t tm ca

mt phn t m lun. l c Tm m khng c Tr vy. Hy xem L Cm Sinh v Dch

Ho trong b Ton Chn Php Lun)

Cho nn, ch ta qu trng, cho l o c, v tt l ch m k khc cng qu trng,

cng gi l o c. M cng khng chc rng ch ca ta l ng l hn ca ngi (c k s

hi: Rng khng chi l bn nh ng Thnh th vn chng hc thut cng khng ly g

lm quy tc sao? l mt vic thng thng, con ngi mun trao i kin vi nhau cho

khi ch hiu lm nhau phi to by ra c gii y, nh ng bc ta hn gi c l bao nhiu

ct thng dng bn ngoiCh v mt tm l th khc hn, ta khng th hn nh bao gi

ng xem quyn Ton Chn Php Lun: o l ci l thc nghim ca tng ngi, rt

khc vi nhng c quan hnh thc ct mu s an n cho xc tht, cho cch sinh hot v

phn vt cht)

Con trong nh, thy u yu mn cha m. Nhng a th ta gi l hiu t, v mi

thng em tin v nui cha m, cn a th ta gi l bt hiu v n khng nui cha m ng.

Hiu l tnh, m tnh th v hn v cng tu theo tm tnh ring ca mi a; th m ta li

em ci tnh y hn nh giam hm vo mt ci l hp hi b buc (nh trong Hiu Kinh)

p buc con ngi phi lm mt b my v hn, ch quay cung theo mt cch thc tin

nh kia, mi gi l Hiu, th ra si vi l t nhin lm!

Trc kia, c ly vn hoa lm th d, nay lp cho r rt thm mt phng din

khc. Trong mt cnh hu vin c cc loi hoa. Bng hng qun ci l Ton th, dng t

tm, cho s p ca mnh l Tn M, nn t lp ra mt ci lut ring hn ch cc th hoa

tho khc, li t xng rng v lng Bc i v d T Bi, mun cu kh cu nn cho qun

sinh; bi n cho rng cc th hoa kia v cn m nn khng bit ci ch bt ton ca

36/92

mnhnh bng sen phi mc di bn, bng t la th hoa phi np di l l ch si

l t nhin. N thng hi cho nhng hoa tho kia sng trong ch hn h m khng hay. Th

th, by gi n phi ly ci chi lm m phm nht nh ca s Tn Thin, Tn M ? N

ly Np cc th hoa khc phi chu, un thn, vt v ci tnh t nhin ca mnh ng ho

thn thnh hoa hng cTht l mt iu qui d ht sc. Ci hoa v b un mnh, p ung

tinh thn, b buc ci tnh bn nhin ca n, thnh mt vt khng phi n na, nn phi

tr nn tn tt, ho r, h hngTh m, khi cc loi hoa b au n vt vloi hoa hng

li ng trn cao, hoc ng xung m lc u, chp ming than: Ti nghip chng sanh vn

kh lun lun, m khng sc gii thot C d u khi xa, nhng bng hoa kia ang

sng toi sinh trong ci lc phc ring ca ch sinh ho t nhin, k b r quyn, p bc m

qun mt bn cnbn chn hm h dng t tm tr nn ci Tm Thin Tn M ca k

khc, cho phi kh s mun phn. Kt qu, ch lm h hng ci Bn Tnh t nhin ca mnh.

Li y do ni ch dng tm ca Hoa Hng m cng do ni ch lm lc ca t dc ca cc

hoa..(Xem bi Cy Bch Th ni chng Ph Lc quyn Ton Chn Php Lun)

Phnh ph thay, nhng ch T bi, Bc i, T qun sinh!

Tn nng phu kia, bi thy la mnh lu ln, mun gip cho mau hn, nhm gc ln

mt tcQua ngy sau, than i! mt ng rng mnh mng v xanh um bui trc, nay

thnh mt m c phai vng dtTm lng nhit thnh ca tn nng phu khng phi l

gi, n quyt lng gip cho la mau lnCi bng Ham lm Phi y, i cng lm ngi

rt nhit tm v s ph chng sanh, m tic v ci bng ngh khng cng s l, lm tri

vi l thin nhin, thnh ra to lm u h hng kh s hn l mu s hnh phc cho

nhn sanh. Mun gip hy gip nh vng Thi Dng, chiu vn vtGip m khng p

ung nn gi lm m khng lm ngha l khng t . Nh nh sng ca Thi dng m trm

bng ua n, nhng hoa lan khng v hp th nh sng Thi dng m n hoa hng hay

hoa lK ch nhn gip i ly ci t nhin m gip ci t nhin, khng dng ci nhn to

m gip l thin nhin bao gi. Nh anh nng phu kia, mun gip la cho mau ln, m bit

dng l t nhin gip ci t nhin th khng bao gi dng tm p buc la bng ci sc

ngi ca anh m anh nn ly nc ti thm, ly phn bn thm, ly nhng sc thin nhin

bi b thin nhin, thi kt qu s khc trc kia, li m khng c hi vy.

Th nn R.M. Pedretti mi ni: Ci bng ham lm phi, to cho nhn sanh nhiu u

au kh hn ht

37/92

Tm li, gip, mun gip nhn loi mt cch t nhin, trc ht phi cho nhn loi

t do, hoc lm th sao cho nhn loi ng ch t do sinh ho, tc l phi lo gii thot ly ta

trc , ri ta mi c th gip ch cho i mt cch t nhin.

X hi l g? L ht thy c nhn hp li. Vn X hi, l vn C nhn. C nhn

sng, X hi sng. C nhn kh, X hi kh. S t nhin sinh hot ca c nhn, l s t

nhin sinh hot ca X hi vy. Xua kia, ta ly X hi lm ci ct cho c nhn; ngy nay, tri

li, ta phi ly C nhn lm ci ct cho x hi

Ni th, khng phi bo C nhn ng tu nhn loi vn vt (ng lm ln Nhn loi

Vn vt vi X hi. X hi l ca Nhn to), c i tch ring mt mnh mt ng. Khng! Ta

phi ly ton th lm c bn cho hnh vi, t tngri c do m lun chuyn theo l

Bin ho ca V tr. Ni rng X hi phi chuyn theo C nhn, chng phi bo Ton th

V tr bin chuyn theo c nhn. X hi i vi c nhn l mt mn c kh ca C nhn to

ra, mu ly ci s an n v vn vt cht nh n, mcX hi ln lun vn l ci on

th; ci c quan ca C nhn to ra. Cn Ton th V tr th bin ho lun lun, ta do ni

m ra, nn ta phi do ni m lun chuyn, sinh hot. Cng nh X hi do ni C nhn m

c, nn phi thun bin sa theo c nhn. Mt ci Vn Minh ring bit, tt l mt ci on

th ca mt m c nhn ng mt trnh , mt phong gio vi nhau. Cho nn, nu trnh

ca c nhn c tin ln, th X hi cng phi tin theo ln. Bi ta lm, ly X hi lm gc,

ngha l ly ngoi lm trong, nn mi c nhng thi cu n, chp nht, bo bo lo thu gp

nhng lp lut, ch phong ho, lun l, tp tc c rch ca mt X hi qu thi ri, lm

ci quy tc tuyt i, hn ch c nhn. Cng chng khc no, tn th kia, ly mnh lm n l

cho c kh ca mnh to ra, qun rng mnh to ra c kh y chng qua gip cho tin

vic mnh lm. Nu cng vic gp phi bui i hi khc m ta c bo bo gi ci c kh c

kia hoith ngng cung lm! C nhn, to ra X hi, tc l lm mn li kh, mt c

quan mu hnh phc chung v ni sinh nhai vt cht ca mnhBi vy X hi phi

thun bin theo C nhn, cn C nhn phi thun bin theo Ton th V tr.

Trong mt khc Hp tu nhc, tuy c nhn c quyn t do c tu cch iu s

trng ca mnh, song min bit thun bin theo ci phong vn ca Ton th, th khng

hi n ci Ho kh chung m li cng thm hay thm ngTrong mt khm n y, khng

ai c quyn phm n cch iu t do ca ngi khc. Phi kinh ly ci C tnh ca mi

ngi (ta ch lm C tnh y vi t ng) (C tnh tt l ci t do sinh ho ca Bn tnh ring

38/92

ca mi ngi, cn Bn ng th lm chi cng theo T khng s k g n Ton th. Hai l

y khc nhau rt xaHc gi ch nn lm ln. Nhiu k thanh nin v qu cm kch ci ch

ngha t do sinh hot ca c nhn, m thnh ra sai lm vi ch ngha chnh ca o. V

khng hiu n ch cng tt ca l Thin hnh v Nht Qun, nn mi dng tm sng ch

T Do ca c nhn khng quan thit g n Ton th c l ci nn thin lch ca phn

nhiu hc gi vy) nhng ta ch qun mt xem n Ton th lun lun(Xem mc Tnh v

L trong quyn Ton Chn Php Lun ca Tc gi)

Tuy nhin ta nn bit rng, thi by gi l bui phong tro ci cch rt si ni, nam

n thanh nin, rt phn i nhng c l ng b, nhng khun kh eo hp ca tin nhn v

mt lun lquyt p ph c nn tng xa kia, l ci phn ng lc ca mt s b tn

ph rt lu i, tht ng khen, nhng tic thay, h ch c ph ci khun kh ny, to

khun khc mi hn, ri giam ly mnh vo nh c, t lng h ho c ng gi l Tn

ho. Lm lc lm!

Theo h, ci chi mi, m cng l do ni mnh to ra, l h hoan nghinh, ri t ban cho

ci tn p ph phnh y. em ci lng ny th cho ci lng kia, con th b nht trong,

c th no gi mnh c tn ho chng? Ci khun mi ny, cha t l hay hn ci khun

c kiam vi b, trc khi ta c ci sc sng mt mnh, khng li

Th no th th, h l khun th khun no cng khunCh ngha y, l em tinh

thn ta di dng trong ch v cng ng biu l ci bn tnh thin nhin ca ta. Ta ch

lm nhng cuc cch mng bng lng ca bn thanh nin by gi vi s gii thot ca bc

Chn Nhn vy.

~o~o~o~o~o~o~o~

K. THN THNG O PHP

Quan nim Thn Quyn l quan nim ca Bn ng. Bn ng to ra ci thuyt Thn

Quyn, tt nhin phi to ra ci thuyt Trng Sinh ca Linh Hn cho rng xc tht mt

ng.ch Linh Hn sng hoi, khng bao gi mt

Ci ni lo ngi v s Sanh T l ci l t nhin ca k ng ring mt mnh trong V

tr, cho nn thng c s cho tnh mng mnh.

Bi mun cho ci Ta ng mt, bn ng phi dng tm tch tr thu ot cho mnh,

bi b mnh thm, khng cho tan mt.

39/92

V l y, Bn ng mi to ra ci thuyt Thn b luyn n, ct sng cho lu, din

th ly ci Ta sau khi cht, c lun chuyn, sinh hot trn nhng ci tinh linh, thn

trTh no th th, ci Ta cng vn l ci Ta, t nhin mt ngy kia cng tan mt. H hu

sanh, hu mit, l ci lut t nhin.

Bi cho mnh l ring bit vi Vn Vt, ta mi c th sanh ra ci tch tr thu ot

c, ch khng d u thuc v ci sc tng ca o. H thuc v sc tng th phi c

Th, c Chung, c Sanh, c T.

mun thu tr l mt vic lm, li l u tham (C k s ni: Nu gi rng

Huyn diu php tc l khng ng Chn l, sao c nhiu bc tu hnh rt thn thng qung

i. Nh vy th Php tc huyn vi l c tht L y tht c, khng ci chi g c. Nhng

ta phi bit rng: trong ci i vt cht ny nhng bc bc s dng tm ch to ra bit bao

nhiu huyn php, mn vt cht ci ny lm ti liu; th ci trn cng mt th. Du ci trn

l cao hn ci di bc no, nhng cng thuc v ci sc tng. H cn cho mnh l ring

vi Vn Vt th du c thu ca thing ling hay ca vt cht, cng u lm. Bi cn phn

bit nh ng, mnh v vn vt; cho nn mi gi rng Thn b luyn n khoa hc l ci hc

ca Bn ng thu Vn Vt lm tay sai mnh). Du tham cch no cng tham. Tham v vt

cht, hay tham v tinh thn cng mt th. Tham tin km, tin ng, hay tin vng, tin bc,

lng tham cng nh nhau. C th no ta gi k tham tin ca thing ling l cao thng o

c hn k tham ca vt cht chng (Ci thing ling i vi ci vt cht ny chng qua nh

tin vng i vi tin km. Du thng gii hay h gii cng ng mt ci sc tng, cng

nh vng, km vn ng l mt loi kim. Khc nhau, ch khc ch tinh, th m thi vy)

Chng qua l nhng ting ca Bn ng by ra, ph phnh ngi v gt ly ci lng

tham n ca mnh. Cng l mnh to ra, ri em m phong cho mnh.

Con ngi, phn nhiu h hc o th thng vo ch luyn n luyn php

ot ci thn thng qung i ng l ch Vn VtK sut i c vo mt vic tch

tr ca ci th gian lm ca ring, ci tham ca h cn km ci lng tham ca k mun

thu to ho lm ca ringL y do ni ch lm ca Bn ng tng mnh l ring vi V

tr. Ci Ta, mun cho thm sc mnh ng sng hoi, sng mi mi tm tm thu ot;

nhng thu ot lm sao cho ng, v mt ngy kia ci Ta cng phi tan vo bn th (Du

o hoa, hay cnh l, du sung mn bc no, n mt ngy kia cng rng, ri ci sinh kh

cng tr vo ci cy ny sanh chi l khc. Nn ta sng trong ci sng t ca nhnh l

40/92

ca a hoa th t nhin phi vt v lo s cho vn mng mnh. Ch nu ta sng trong ci

Sng ca Ton th ca ci cy, th cn c g phi lo bn.

Th thng ta thy ai cha ca ci, nh rung, t, nh cata cho l lm u m

mng, gii lm th gi mt i ngi thi. Nhng ngi thu tr y c cho mnh l m u,

tuy bit cht l mt, nhng ci Ta ca h, li tao ra ci quan nim di sn li cho con,

chuchng qua l mt cch din th ci Ta, nn ai l con chu ng tng phi vi ta th

ng n ca m thi.

Ci ta xc tht c mt, th cn ci Ta gia tc, ci Ta gia tc c mt, th cng cn ci Ta

quc gia (C nhiu k dm hi sanh tnh mng gi ly ci thinh danh ca ci Ta quc gia,

nh nhng nh Quc s liu thn v nc. H x thn ch cu ly Hn quc gia du c

thc cng s ng truy phong l anh hng ngha s. Cn coi quc gia ring vi Nhn loi, tc

l cn coi Ta ring vi Vn Vtngha l cn sng trong Bn ng), du c chy vng vo

n u cng khng thot khi ci Bn ng. Ci Ta y, lo lng cho linh hn, cng nh lo

cho con, chu vyn s sng hin ti ca mnh mi ngy y cng qun, khng quan

thit g n, ch u t vt v cho lc sau khi cht phi i u, lm g..? Cho nn h hc o

th thin v khoa thn b (OCCULTISME) cng nh khoa thn thng o php

(YOGAS)(Xem trang vit v nguyn nhn ca s Thn Thng p php)

Ta bit gi k mong lm ch t, rung, nh ca, tin bcl lm, cn k luyn php

tc, n quyt thn thng.. thi hoch ca ci vt liu trn nhng ci trn ng lm ch vn

vt mai sau ny, sao ta khng cho k y l lm? Sao h chc rng nhng vt thing ling l

tht c, cn vt cht y l mng o? (Cnh no cng tht, i vi lc sng hin ti . Ta

khng th cho rng cnh trong mng l gi, cnh ta sng ban ngy l tht...)thing ling cng

thuc v ci sc tng, th du sao sao cng l vt cht. H c t, phi c tan, c sanh phi

c tngha l hu hnh th hu hoi, cho nn, cha t ci trn l tht hn ci di, v thy

cng u l vt cht

Vy th, ci thu tp l lm, v khng th thu c, cng nh ta thy xa nay,

trong lch s th gian hoc trong nhng u ta thy chung quanh ta hng ngy

Hung chi mun thu hoch ca thing ling th cng chng qua lm mt vic rng

khng ranh tr. C k s bo rng: Tuy th no th th, l huyn vi php tc l c tht. Phi!

ai no dm bo ta l khng! Ka s giu sang, ca k th gian vt cht kia, nh Thch Sng

41/92

i xa, hong Nga la- t ngy nay, cn c tht thay!...Th th s tch ca thing ling,

sao gi l khng th c cho ng? Chng qua ta mun ch s lm lc ca s tch tr thi.

Tn gio thng hay li dng ly ci nguyn vng y (do ni Bn ng) nn by ra ci

thuyt Trng Sinh ca linh hn chng qua l mt cch vng mai ch kht rt la di, ch

khng gii quyt ng vn Sinh t.

K tn thn quyn, lun lun c tham, nhng khng dm t nhn thi. Tham mi

tn trng thnh, thn; nh k th gian v tham Ph, Qu, Tc, Quyn mi tn ngi xa

m..Trong ci tn trng y, c n ci ham mun c ao vy. M h c tn ci ny, th

tt c khi ci kiaCi s Tn trng lun lun i cp vi s Khinh khi (Xem bi Cy Bch

th sau chng Ph lc)

K siu nhin thnh tr khng tn ai, nn khng khinh ai, (nh ta thy ni chng

C nhn v Ton th). Bi khng phn nh ng, nn khng phn giai cp, bit rng du c

ng vo v tr no, cng c ci ngha tn trng i vi Ton th. Th n, du nh bc no

h cng khng xem l thng, m ln bao nhiu h cng khng cho l trng. Khng ly

mnh lm ring vi V tr (T nh trong mt ci cy, h khng sng trong ci l, hay o

hoa. H sng trong ci Sng Chung ca Ton b. Nn, l c kh th c rngs sng cng

rt vo cy m ny sinh chi l khc) nn khng lo thu tr chi chi, cng chng cn n

huyn vi php tc, qung i thn thng lm g, v h khng cn sng trong t tm nah

l o, h l s Sng Chung ca V trDu mt y l sng , m y l t nn

khng v l sng thc m lo ngi. H ch c mt u l ho hp vi i Ton Th,

lm mt cng Vn Vt. l ci phn bn hon nguyn, ngha l tr li sng trong ci Tm,

linh hot ng cng o trong ch trm tnh v vi, c ch lo trong lc hin ti sng y, lm

sao cho hnh vi lc no cng hip ho vi o, thun bin theo Ton th, ngha l khng cho

mt my t tm dnh vo, biu l ci Chn Tnh mt cch t nhin khng g b buc.

~o~o~o~o~o~o~o~

42/92

QUYN TAM

CHNG TH NHT

CH PHN BIT HNH VI BN NG V CHN TNH

o, lun chuyn v cng. Tm con ngi l o, cng lun chuyn hnh ng lun

lun, khng bao gi ngng ng. Ta ch qun l y m cho rng V Vi l khng lm g ht.

Vn vt t ht nguyn t n nhng ngi tinh t, khng pht no khng ngS ng

Chuyn l ci lut chung ca v tr.

By gi ta phi lm th no phn bit, trong nhng hnh ng hng ngy ca ta,

ci no l hp o, ci no l si o?

Trc ht, ta phi bit rng, hnh vi ca o th V Vi, ngha l lm l v t khng

v tn ch, hoc mu cu kt qu chi. Cho nn, khi no trong hnh ng ta, ta tr tuyt

khng cn ln mt im t tm, th ci o ni ta s c gii thot m pht l ray gi

l c nhp l vi o vy! Ci o ni ta, b Bn ng bao, cng nh g con b nht trong

v ca n, nu khng ly m m kh cho b tan ci v y i, th khng sao ra c m sinh

hot t do theo bn tnh ca n ng. Cho nn, dit Bn ng th Chn tnh ca ta mi hin l

ra ng m sng ci sng t nhin ca n. Khi y ta gi l c c o vy.

L l vy, song le, dit Bn ng khng phi l u d, v n rt khng lanh xo quyt

ln mc mt cch rt khn kho, nu ta khng ly con mt v t m xem xt th khng th

no g mt n n cho ng. N thng n np theo nhng hnh ng ta gi l cao thng

nh T Bi, Bc i, T qun sinhcho nn con ngi hay lm m sng bi, ng ni chi

n s khng d m b qua.

Hnh ng k V ng v Hu ng thng li ging nhau; vy mun phn bit phi

lm th no? (C k s ni: D! min trong mi hnh ng, phi ng cho ch k ngha l

phi v t li l o vy

Phi coi chng ko lm! Hnh ng ta, bao gi ta chu l ch k. C k tht rt nhit

thnh, ht sc dit ci t li vt cht, nhng cng khng trnh khi ci t li tinh thnCn

c rng ht sc mnh m dit ci t li tinh thn na, th li sa vo ci t , ao c mt kt

qu chi chikhng phi d dng g. n bc giu lng Nhn loi, yu thng vn vt kia,

m cn khng khi ch t tm bit phn Nh ng thayHc gi ch vi phn on, vi

tng minh hiu o rt mau rt d nh th)

43/92

Ta hy ly mt tri v mt trng lm th d cho d hiu. Ta tm cho nh sng l hnh

vi ca hai vt y: mt ci th do ni mnh pht phng ra; mt ci th do ni ch hng ng

m c ra. Cho nn, ci trc th do ni ch sung b ca mnh m chiu ra, ci sau do ni ch

mnh nh ca ngoi m phn x. Mt ci th khng tng ci chi, ngha l t bn t cn, mt

ci th nhn nh sng ca vt khc chi, ngha l cn phi li vo mt ngoi vt no

chuyn.

Tm li, mun phn bit hai l hnh ng y, hy nh mt iu ny: Hnh ng v

ng th V Vi, ngha l t ng ch khng phi v hng ng. Bn ng ca ta l mt ci phn

quang th, hnh vi lc no cng v mt tn ch hay kt qu chi mi lm.

Trong i ta, hnh ng hng ngy lun lun v hng m ng. Ngi no, khng th

lm ng ta, ta khng hng c, ngha l khng cm c, th ta khng ng, tc l khng

thng li. n khi ta gii thot ly t tm ri, th s thng cng nhng hnh ng ta s i

hn. Cng thng, nhng khng mc ly s thng na ( S khng b mc y, chng phi

v ta ct t ci dy lin i buc ta cng ngi ta yu, cho nn thng m khng bn. Tri

li, khng mc y l v ta khng cn T tm na. Ta l ngi ta yu, ngi Yu ca ta l

Ta. Du ngi m ta yu c khng yu li ta, cng khng cm xc ta ng, v ta l ngi

y, ngi y l ta. Hc gi ch lm rng mun thng m khng bn, khng mc l phi t

b. T b l cn phn Nh ng nath lm sao t b cho ng Xem bi Ch Nhn, ni

chng Ph lc). S thng y cng nh mi hng ca a hoa, n c phng pht ra

hoikhng v ai m n, cng khng nh ai m n. N cng nh mt lung Sinh Kh t ni

trong mnh pht trin ra, c th snh vi mt ci n di, si sng mi vt chung quanh, lm

cho p vinh quang thm, nhng s sng y khng phi nh u m c, hoc v c mi

vt chung quanh mi chiu. N t nhin chi sng; bt k vt no theo ln sng th

c hng. Hnh vi k t ng, ch do ni ch cm ng vi ngoi vt, cng nh mt nguyt,

nu khng c mt nht th khng th t mnh sng chi na ng. K t ng thng, v

mun ngi thng li, hay l bi ngi mn mnh? Nu k ta yu khng thng tr li

ta, ta s tht vng, v tr li on ght, thng nh th chng phi l thng tht, y l ta

thng ta m thi vy.

T ng l Sng, b ng l cha c Sng. Tr hu o c ca ta cng th. Nu tht

l Chn tr hu th khng do ni ngoi m c. y l mt ci nh sng t nhin ni trong tm

pht sanh ra(Krishnamurti phn bit hai l tr hu:

44/92

a. Gi tr hu: thuc v Bn ng;

b. Chn tr hu thuc v Chn tnh.

Gi tr hu l Tr hu ca sch v m ta thu thp trong cChn tr hu th do ni

lng, cm c ci L, m hiu bit)

Bi vy, u quan trng nht i ta, l phi lm th no bin i ln ln nhng ci

hnh ng phn ng ca t tm, thnh ra hnh ng V Vi. Mi hnh vi ca ta, thuc v vt

cht, tnh cm, hay tr thc...phi t Chn tnh pht trin ra, ch ngoi vt, cm kch, sai

khin na (S gii thot, tc l dit T tm biu l Bn tnh ra mt cch t nhin. Bn

tnh y l ci tnh thin nhin ca ta, khng b tp qun, phong tcch nhim, m Lo t

bo th rong, ng b buc cn thc. Lc ta mun thi hnh mt s li t ch k i vi k

khc, ta phi dng tm suy tnh, lo ngh hng ngy, hng thng, ta cn phi dng sc c gng

v quyt nh, em ht tr no m lm, ch khng phi theo tm tnh t nhin. Li na, ta

cn phi du d, lo s cn nhcv nhng ni phong tc tp qun tim nhim trong c ta xa

nay. T nh, ta thy mt s au n thng kh ca con ngi, tc th tm ta cm ng, m ta

vn khng dm lm, v nhng ni n ng kia, no l phong gia nh x hi, no l d

lun ch khen, m ta c khi buc phi lm tri vi lng tm. Nhng hnh ng y khng

cn l ca bn tnh ta na. H cn d d lo ngh, cn nhc, th hnh ng y mt v t nhin

ca tm tnh v ta lm y l v l tr so o li hi, ch chng phi tm ta tht nhin cm

ng m lm). Ta phi lm lm sao, t chuyn ci linh kh y, cho n biu l ra v bao

trm mi vt chung quanh ta. em ci hnh ng, t bn, t cn, thay th vo ci hnh ng

tng quan ca Bn ng; l php gii thot ly t tm mt cch t nhin.

Tm li, ngi thnh tr lm m khng bn, khng mc vo u c; cng khng phi

v ngi yu mnh, hay bi mun cho ngi mn mnh, m thng. Thng v thng, nh

la th nng, tuyt th lnhHnh vi h, vo lc no cng khng phn Nh ng, nn khng

h khi no c cn nhc n li hiK t tm lm v li hoc v mt tn ch chi, cho nn

hnh vi lc no cng do mt c ngoi m hng ng, hoc c phng ra, l nhn li, nn

ch hnh ng rt bn cht, cu chp. Bi chng bit bin thng theo hon cnh nn khng

ng thn nhin bnh tnh.

Trong hai c ch y, b ngoi tuy khng thy g khc bit, ch k trung, mt ng th

rt kh s, t tng, mt ng li rt ung dung hong i.

45/92

CHNG TH HAI

NHN O V THIN O

H v Thin? H v Nhn?

Ngu m t tc, th vi Thin,

Lc m th, xuyn ngu t, th vi Nhn.

(Trang T)

Thin o l ci lun l m,

Nhn o l ci lun l khp

(Bergson)

Ta bit rng hnh vi k v ng th khng th hn nh, ch bin ho v cng khng

bit u lng ni ci nhn cch, cn k hu ng th hnh vi thng b buc, cu n, chp

nht, khng bit l thun ng m bin thng.

By nhiu cng cho ta r, rng ci hnh vi k cn t tm th hp hi, ch bit

chuyn xy chung quanh Bn ng m thi. Hnh vi y, nh ta thy trc kia, th v thn

khng t bn, t cnHnh vi y, ta gi l v sinh kh, v tuy c c ng tht, song khng

c chuyn ti mt bc no ht. Tn chuyn tc l phi chuyn ti lun lun khng h thi

phn. Mt vt va tn, thi ng nhau nh mt si dy di, hai u c hai nng lc ng sc

chi ngc nhau; si dy tuy c chuyn nhng k tht ng mt ch, khng nhc nhch cht

no c. Ta cho ra, thu li, th cng nh khng c cho g ht. Hnh vi y, ta s gi l hnh

vi cht.

Trong V tr khng vt no l khng chuyn ti. S sng l mt sinh lc phng

chuyn lun lun lun. Tng c thi li l mt u vng o. Khoa hc v trit l ngy nay

u cng nhn. Bi vy, hnh vi k v ng th l hnh vi sng, v n c tn, khng c thi

phn li bao gi.

y vy, mt ci th ng li, im lm; mt ci th chuyn ng ti hoi, khng bao gi

ngng c. Hai l y c th no ging nhau ng chng? Ci ng, ci Tnh, ci Khep, ci

M, ci Cng, ci V Cng khng th ging nhau bao gi! Ci Tnh, m em nhn(1) cho

mt s v cng cng khng lm ra ng mt ci ng rt nh. Tnh l Tnh, m ng l

ng; M l M, Ng l Ng, Bn ng l Bn ng, m Chn Tnh l Chn TnhCon ngi

46/92

lm tng rng min em mt s v cng m nhn cho ci Khp th thnh M, nhn cho Bn

ng thnh Chn tnh hay Tri

Khng phi: Cng x = V cng

Tnh x = ng

Khp x = M

Bn ng x = Tri.

K tht: Cng x = Cng

Tnh x = Tnh

Bn ng x = Bn ng