TOERISME IN KERNCIJFERSeditie 2018

“Toerisme in kerncijfers” is het kleine broertje van onze jaarlijkse publicatie “Toerisme in cijfers XL”. In één oogopslag kunt u hierin de belangrijkste trends en bevindingen over het internationale toe-risme en de toerismestromen van, naar en in onze regio bij elkaar vinden.

In 2017 kende Vlaanderen 30,8 miljoen overnachtingen en 12,9 miljoen aankom-sten. In deze publicatie kom je te weten waar deze toeristen logeerden, wanneer ze onze bestemming bezochten, waarom ze naar Vlaanderen komen en wie ze

zijn. In de loop van 2017 en 2018 werd opnieuw het kunststedenonderzoek gevoerd, waarbij bijna 7000 bezoekers naar hun tevredenheid en ervaring in de Vlaamse kunststeden gepeild werd. Je vindt een paar resultaten als uitsmijter. Toerisme Vlaanderen voert regelmatig nieuwe onderzoeken uit en publiceert de nieuwste aankomst- en overnachtingscij-fers online.

Via www.toerismevlaanderen.be/cijfers blijf je steeds op de hoogte van de laat-

ste nieuwe toerismecijfers en -onderzoe-ken.

Ik wens je een inspirerende lectuur toe.

PETER DE WILDEadministrateur-generaal Toerisme Vlaanderen

Toerisme is en blijft een groeiende sector, met enkele periodes van vertraagde groei:

Evolutie van het internationaal toerisme 1980-2017 (in miljoen aankomsten)

2010 EN 2011 WORDEN GEKENMERKT DOOR EEN STERK HERSTEL

IN HET JAAR 2009 VOELEN WE DE GEVOLGEN VAN DE CRISIS

AANSLAGEN VAN 11 SEPTEMBER 2001

DALING IN 2003 ONDER INVLOED VAN HET SARS-VIRUS IN AZIË

IN 2012 WERD VOOR DE EERSTE KEER DE KAAP VAN 1 MILJARD AANKOMSTEN OVERSCHREDEN

IN 2015 WORDT HET RECORD VAN 1,2 MILJARD

AANKOMSTEN BEREIKT

GROEI1980 - 2017

Bron: UNWTO

1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 20151955 1960 1965 1970 19751950

Bron: UNWTO

Evolutie van het internationaal toerisme 1950-2017 opgesplitst naar continent

(in miljoen aankomsten)

EUROPA

AMERIKA

AFRIKA

AZIË EN PACIFIC

MIDDEN-OOSTEN

671323

207

58

63

2017 / Aantal aankomsten en overnachtingen in Vlaanderen

overnachtingen % aankomsten % gemiddelde verblijfsduur (nachten)

Vlaams Gewest 24.511.335 79% 9.510.003 76% 2,6

Brussels Gewest 6.335.177 21% 3.416.094 24% 1,9

Vlaanderen 30.846.512 100% 12.926.097 100% 2,4

België 38.677.308 16.319.275 2,4

Bron: Algemene Directie Statistiek

OVERNACHTINGEN AANKOMSTEN

16% 51% 32%

Kust8,1 miljoen

Kunststeden12,1 miljoen

Vlaamse regio’s10,6 miljoen

Kust2,1 miljoen

Kunststeden6,7 miljoen

Vlaamse regio’s4,2 miljoen

26% 39% 34%

VLAANDEREN 100%30,8 miljoen

VLAANDEREN 100%12,9 miljoen

2017 / Verdeling van de overnachtingen in de kunststeden

9%

1,1 MLN

4%

0,5 MLN

2%

0,2 MLN

GENT LEUVEN MECHELEN

16%

1,9 MLN

17%

2,0 MLN

52%

6,3 MLN

ANTWERPEN BRUGGE BRUSSEL

Bron: Algemene Directie Statistiek

TOTAAL 12,1 miljoenGEMIDDELDE VERBLIJFSDUUR 1,8 nachten

2.000.000

3.000.000

4.000.000

5.000.000

6.000.000

7.000.000

8.000.000

9.000.000

10.000.000

11.000.000

12.000.000

13.000.000

14.000.000

15.000.000

16.000.000

17.000.000

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

2007 - 2017 / Evolutie aankomsten en overnachtingen in hotels in Vlaanderen

Bron: Algemene Directie Statistiek

+17,6%

+26,4%

OVERNACHTINGEN

AANKOMSTEN

OVE

RNAC

HTI

NG

EN AANKO

MSTEN

Bron: Algemene Directie Statistiek

2017 / Verdeling van de overnachtingen in de Vlaamse regio’s

VOEREN

HASPENGOUW

MAASLAND

ANTWERPSEKEMPEN

BRUGSEOMMELAND

WESTHOEK

LEIESTREEKVLAAMSE

ARDENNEN

WAASLANDMEETJESLAND

SCHELDELAND

GROENEGORDEL

HAGELAND

8%

5%

3%

3%

3%2%

2%

2%

2% HASSELT EN OMGEVING

1% RANDSTEDELIJK GEBIED ANTWERPEN-MECHELEN

2%

LIMBURGSEKEMPEN

3,1 MLN

29%

2,1 MLN

1,4 MLN

19%

13%

0,9 MLN

TOTAAL VLAAMSE REGIO’S: 10,6 miljoenGEMIDDELDE VERBLIJFSDUUR: 2,5 nachten

TOTAAL KUST: 8,1 miljoenGEMIDDELDE VERBLIJFSDUUR: 3,9 nachten

3%

3%

KUST

Bron: Algemene Directie Statistiek

Toerisme aan de kust en in de Vlaamse regio’s is erg seizoensge-bonden, de bezetting in de kunststeden is eerder stabiel doorheen het jaar. Aan de kust vindt 35% van alle overnachtingen plaats in de maanden juli en augustus, in de Vlaamse regio’s is dat 29%. In de kunststeden zijn de twee zomermaanden goed voor 19% van

het jaartotaal. Vooral in de wintermaanden is het commerciële ver-blijftoerisme aan zee beperkt, terwijl in de Vlaamse regio’s wel nog redelijk wat overnachtingen plaatsvinden.

2017 / Seizoenspreiding van de overnachtingen in Vlaanderen

KUNSTSTEDEN

VLAAMSE REGIO’S

KUST

20% 14%

5% 5%

2017 / Top 10 van de buitenlandse aankomsten naar herkomstland

12%

DUITSLAND

841.559NEDERLAND

1.442.290

FRANKRIJK

998.433

V.S. AMERIKA

347.610

SPANJE

366.898

11%

VERENIGD KONINKRIJK

800.158

3% 2%

ANDERE

1.790.933

25%

LUXEMBURG

92.011

1%

ZWITSERLAND

95.195

1%

Bron: Algemene Directie Statistiek

Buitenlandse toeristen maken 54% uit van alle aankomsten in Vlaanderen in 2017. Belgen nemen 46% voor hun rekening.

CHINA

136.130

ITALIË

218.160

HOTELS CAMPINGSGASTENKAMERS

JEUGDLOGIES VAKANTIELOGIES

51% 3% 6%

12% 1%

2017 / Overnachtingen in Vlaanderennaar logies

Bron: Algemene Directie Statistiek

VAKANTIEPARKEN & VOLWASSENENCENTRA

13%

VAKANTIE-WONINGEN

14%

ONTSPANNINGEN VAKANTIE

23.094.084

CONFERENTIE, CONGRES EN SEMINARIE

4.724.612

ANDERE BEROEPS-DOELEINDEN

3.027.816

Bron: Algemene Directie Statistiek - (c) Havenbedrijf Antwerpen - Peter Knoop

15% 10%75%

2017 / Overnachtingen in Vlaanderennaar motief

VLAANDEREN 100% - 30,1 miljoen

RESPONSGRAAD IN KAMERS

Bron: Toerisme Vlaanderen Hotelbarometer

2017 / Totale bruto bezettingsgraad hotels

(responsgraad op basis van aantal hotels dat maandelijks cijfers invulde zonder alle maanden te moeten invullen- de responsgraad geeft aan hoeveel % van de hotelkamers meedoen met deze barometer)

2013: 78% 2017: 79%2013: 67% 2017: 73% 2013: 40% 2017: 74%

KUSTKUNSTSTEDEN

VLAAMSE REGIO’S

71%73% 74%

72%69%

51% 51%53%

55% 54%51%

54%

60%56%

59%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

2013 2014 2015 2016 2017

Bron: Algemene Directie Statistiek

Evolutie toeristisch logiesaanbod in Vlaanderen

AANTAL INRICHTINGEN - NAAR BESTEMMING Trend Aandeel 2016 2017 2016-2017 2017

Kust 506 507 +0,2% 12%

Vlaamse regio’s 2.229 2.358 +5,8% 57%

Kunststeden 1.117 1.303 +16,7% 31%

- Antwerpen 211 251 +19,0% 6%

- Brugge 334 374 +12,0% 9%

- Brussel 282 306 +8,5% 7%

- Gent 204 258 +26,5% 6%

- Leuven 55 71 +29,1% 2%

- Mechelen 31 43 +38,7% 1%

VLAANDEREN 33.852 4.168 +8,2% 100%

CAPACITEIT, IN PERSONEN - NAAR BESTEMMING Trend Aandeel 2016 2017 2016-2017 2017

Kust 50.165 50.183 +0,0% 20%

Vlaamse regio’s 118.039 119.824 +1,5% 49%

Kunststeden 74.565 75.771 +1,6% 31%

- Antwerpen 12.663 13.175 +4,0% 5%

- Brugge 10.761 11.110 +3,2% 5%

- Brussel 38.908 38.578 -0,8% 16%

- Gent 7.332 7.769 +6,0% 3%

- Leuven 3.308 3.501 +5,8% 1%

- Mechelen 1.593 1.638 +2,8% 1%

VLAANDEREN 242 769 245.778 +1,2% 100%

CAPACITEIT, IN PERSONEN - NAAR LOGIESVORM 2017 AANDEEL 2017

Hotels 104.606 43%

Gastenkamers 13.013 5%

Campings 50.785 21%

Vakantieparken en volwassenencentra 26.672 11%

Jeugdlogies 46.408 19%

Vakantielogies 4.294 2%

VLAANDEREN 245.778 100%

AANTAL INRICHTINGEN - NAAR LOGIESVORM 2017 AANDEEL 2017

Hotels 1.065 26%

gastenkamers 1.978 47%

Campings 174 4%

Vakantieparken en volwassenencentra 53 1%

Jeugdlogies 480 12%

Vakantielogies 418 10%

VLAANDEREN 4.168 100%

2016 / Totale tewerkstelling in de toeristische sector in jobs in Vlaanderen

Bron: RSZ, RSVZ

Loontrekkenden ZelfstandigenAccommodatie 17.958Accommodatie mbt 2de verblijven (enkel kust) 1.020Voeding en drankverstrekkers 74.073Personenvervoer 54.954Reisbureaus, reisorganisatoren, reserveringsbureaus en aanverwante activiteiten 6.306Diensten voor cultuur 15.799Diensten voor sport- en recreatie 15.057Kleinhandel van landspecifieke, karakteristieke toerismegoederen 3.547Niet-toerismekarakteristieke bedrijven 1.995 TOTAAL 190.709 59.872

41.771

18.101

TOTAAL

250.581

De brede toeristische sector (inclusief personenvervoer) is goed voor 6,9% van de totale tewerkstelling,8,2% van de zelfstandige tewerkstelling en 6,6% van de loontrekkende tewerkstelling.

2017 / Steunpunt Vakantieparticipatie

In 2017 maakten ruim 157.000 Vlamingen gebruik van hetSteunpunt Vakanatieparticipatie om op uitstap of vakantie te gaan.

Bron: Steunpunt Vakantieparticipatie

Dag-uitstappen

134.488

Individuele vakanties

8.920

Groeps-verblijven

6.097

Georganiseerde vakantie

7.513

TOTAAL: 157.018

Bron: Toerisme Vlaanderen obv gegevens van de havens van Antwerpen, Zeebrugge en Oostende

2017 / Cruises in VlaanderenEvolutie aantal cruises Antwerpen,

Zeebrugge, OostendeEvolutie aantal passagiers cruises Antwerpen, Zeebrugge, Oostende

In 2016 meerden 177 schepen aan in de havens van Antwerpen, Zeebrugge en Oostende,met in totaal ongeveer 800.000 passagiers

020406080

100120140160180200

2013 2014 2015 2016 20170

100.000

200.000

300.000

400.000

500.000

600.000

700.000

800.000

900.000

2013 2014 2015 2016 2017

Bron: Brussels Airport (BruTrends2016), Ostend-Bruges International Airport, Antwerp International Airport

2017 / Luchtvaart in Vlaanderen

De drie luchthavens in Brussel, Antwerpen en Oostende verwelkomden in 2017 25,3 miljoen commerciële passagiers. Dit is een stijging met 13% t.o.v. van 2016

15,9 miljoen van deze passagiers hadden een bestemming binnen de Europese unie, 6,6 miljoen een bestemming in de rest van Europa of een overzeese bestemming.

EU

TOTAAL

NON-EU

0

5

10

15

20

25

30

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

1 Vlaanderen = Vlaams + Brussels Gewest

2 Gegevens met betrekking tot het verblijfstoerisme zijn geteld door de Federale Overheidsdienst Economie – Algemene Directie Statistiek, in commerciële logiesinrichtingen (hotels, gastenkamers, campings, vakantieparken, jeugd- en sociaal logies voor volwassenen, vakantielogies), inclusief commercieel huurlogies aan de kust. Huurlogies (vakantiewoningen) in het binnenland zijn sinds 2015 door middel van steekproef opgenomen in de cijfers.

Niet inbegrepen zijn: niet-commercieel huurlogies, tweede verblijven en vaste staanplaatsen op campings.

Het aantal aankomsten komt grosso modo overeen met het aantal verblijfstoeristen. Met dat verschil dat elke toerist als

een ‘aankomst’ wordt geteld telkens hij of zij een nieuwe logiesaccommodatie benut.

Het aantal overnachtingen is gelijk aan de som van alle verblijfsnachten die met deze aankomsten gepaard gaan. De weergegeven aankomsten en overnachtingen betreffen elk verblijfsmotief (zowel vakantie als zakelijk motief).

3 De bruto bezettingsgraad wordt berekend op basis van het aantal verhuurde kamers ten opzichte van het aantal te huur gestelde kamers. Een bruto bezettingsgraad houdt geen rekening met sluitingsdagen van hotels of tijdelijk niet-verhuurbare kamers.

4 Zelfstandigen gaat om de categorieën horeca, vermakelijkheden, foorkramers en vrije beroepen in de kunst.

Definities

TOERISMEVLAANDERENkennisbeheer@toerismevlaanderen.be | 02 504 03 00

Meer onderzoeken, statistieken en uitgebreide definities vind je op www.toerismevlaanderen.be/cijfers.

Verantwoordelijke uitgever: Peter De Wilde, Toerisme Vlaanderen, Grasmarkt 61, 1000 BrusselWettelijk Depot: D/2018/5635/23/1