TOKaR KRAF NEGARA:

HAJI TENGKU IBRAHIM BIN TENGKU WOOK

(SATU KAJIAN BIOGRAFI)

TENGKU S.l~RIPAHBINTI HAll TENGKU IBRAHIM

96356508

IJAZAH SARJANA SENILUKIS DAN SENlREKA

UNIVERSITI TE:l<J.l\IOLOGI MARA

APRIL 2000

Tokoh Kraf Negara:

Haji Tengku Ibrahim Bin Tellgku Wook

(Satu Kajian Biografi)

Tengku Saripah Binti Haji Tengku Ibrahim

96356508

Tesis ini dikemukakan kepada Fakulti Senilukis dan Senireka,

Universiti Teknologi MARA sebagai memenuhi sebahagian daripada keperluan

Ijazah Sarjana Muda Senilukis dan Senireka.

1. Diperiksa oleh Tarikh .

2. Diperiksa oleh Tarikh .

3. Diperiksa oleh Tarikh .

Dekan

Fakulti Senilukis dan Senireka

Universiti Teknologi MARA

40450 Shah Alam

Selangor Darul Ehsan.

SINOPSIS

Tokoh Kraf Negara: Haji Tengku Ibrahim bin Tengku Wook

(Satu Kajian Biografi)

Tengku Saripah Binti Haji Tengku Ibrahim,..., 96356508 ,..., BAD 11

Masalah Penyelidikan: Persoalan yang utama dalam kajian ini adalah untuk mengkaji dan

mengenali dengan lebih dekat siapakah Tokoh Kraf Negara. Ia akan melibatkan kajian men­

genai sejarah kehidupan beliau dalam seni ukir yang merangkumi kajian terhadap latar

belakang pendidikan beliau dan sebagainya. Kajian ini juga dilakukan adalah untuk menge­

nalpasti karya-karya yang telah disumbangkan kepada negara, untuk mengetahui

bagaimanakah cara beliau bekerja serta motif-motif ukiran yang menjadi kegemarannya.

Penelitian akan dibuat terhadap keistime\rvaan yang terdapat dalam diri beliau serta ukiran

yang dibuat.

Kesignifikanan: Kajian ini boleh dijadikan sebagai satu rakaman kehidupan seorang

pengkarya seni yang mempunyai keunikan yang tersendiri. Ia juga boleh dijadikan satu

bahan rujukan kepada peminat seni tanahair yang ingin mengenali dengan lebih dekat serta

mengkaji keunikan yang terdapat dalam ukirannya. Selain daripada itu kajian ini penting

sebagai dokumen bahan sejarah untuk tatapan generasi akan datang serta mengenengahkan

keistimewaan ukirannya kepada bakat-bakat baru dalam bidang seni ukir Melayu agar mere­

ka menjadikan beliau sebagai contoh dan teladan.

Prosedur: Tokoh Kraf Negara iaitu Haji Tengku Ibrahim Bin Tengku Wook telah ditemu­

ramah dalam beberapa pertemuan di antara penulis. Temuramah ini dilakukan untuk men­

genali diri dan kehidupan beliau dengan lebih dekat agar keistimewaan yang terdapat dalam

diri beliau dapat dikongsi bersama. Panel hakim yang terlibat dalam menghakimi pen­

ganugerahan ini seperti Professor Dr. Tamyez Bajuri juga ditemuramah. Tokoh Seniman

Negara 1997 iaitu Tuan Haji Wan Su Othman, beberapa orallg ahli keluarga Tengku Ibrahim

dan juga sebilangan pencinta seni juga turnt ditemubual.

Kesimpulan: Kesimpulan yang dapat dibuat di sini adalah Tengku Ibrahim bin Tengku

Wook adalah ibarat sebutir mutiara yang menyinar di persada seni. Adalah menjadi satu

tanggung jawab untuk kita menjaga warisan bangsa yang satu-satunya ini untuk tatapan

generasi akan datang supaya bakat serta ilmu yang ada dalam diri beliau tidak terkubur begi­

tu sahaja, tetapi diluahkfuI, dipelajari, diteliti darl dihayati bersama.

iv

KANDUNGAN

Halaman Pemeriksa '~ .

Penghargaan ii

Sinop·sis iii

Kandungan " "."................................ v

Senarai Lampiran vi

Senarai Illustra'si VII

Bab

1 PENGENALAN 1

1.2 Tujuan, Objektif dan Masalah Penyelidikan 5

1.3 Kesignifikanan 10

1.4 Kaedah Penyelidikan 15

1.5 Kesimpulan 17

2' SEJARAH DAN PERKEMBANGAN SENI UKIRAN KAYU DI

MALAYSIA 182.2 Ajaran dan Falsafah Dalam Kesenian Melayu 27

2.3 Ukiran Kayu dan Bentuk-bentuknya 32

2.4 Pola-pola Dalam Seni Ukirall Kayu Melayu 47

2.5 Unsnr-unsur/Motif Seni Ukiran Kayu Melayu 52

2.6 Proses Mengukir dan Peralatannya 55

2.7 Bahan Inspirasi Corak 60

3 TOKOH KRAF NEGARA:

HAJI TENGKU IBRAHIM BIN TENGKU WOOK 61

3.2 Penglibatan Tokoh Dalam Bidang Seni

Ukiran HaIns 64

3.3 Pengalaman dan Sumbangan Tokoh 72

3.4 Penganugerahan Kepada Tokoh 78

3.5 Falsafah dan Motif Ukiran Tokoh .,. .,. .,. .,.... 82

3.6 Penutup· " " ".................. 89

4 RUMUSAN DAN CADANGAN 91

4..2 Rumusan 91

4.3 Cadangan " " 92

BIBLIO·GRAFI 95

v

SENARAI LAMPIRAN

LAMPIRAN A

LAMPIRAN B

LAMPIRAN C

LAMPIRAN D

LAMPIRAN E

LAMPIRAN F

LAMPIRAN G

LAMPIRAN H

LAMPIRAN I

LAMPIRAN J

LAMPIRAN K

LAMPIRAN L

SENARAIRESPONDEN

SALINAN FOTOSTAT SIJIL PENGHARGAAN

SALINAN FOTOSTAT SIJIL PENGHARGAAN

SALINAN FOTOSTAT SIJIL PENGHARGAAN

SALINAN KERATAN AKHBAR NEW STRAITS TIMES, 1998

SALINAN KERATAN AKHBAR UTUSAN MALAYSIA, 1998

SALINAN KERATAN MAJALAH KRAF, 1995

SALINAN KERATAN MAJALAH KRAF, 1995

SALINAN KERATAN MAJALAH ANJUNG SERI, 1999

SALINAN PAMPLET BENGKEL PENDOKUMENTASIAN DAN

PENYELIDIKAN SENI UKIRAN WAN SU, 1998

SALINAN KERATAN UKIRAN TENGKU IBRAHIM DALAM

MAJALAH BUDAYA KRAF, 1987

SALINAN ARTIKEL TOKOR KRAF NEGARA, 1998

vi