8
TI TOLIŞ, BOŞTƏ İNƏ ZIVONİ JİYERO ÇİÇİ KARDƏ? ¹ 32 (44) 22 ñåíòéàáð 2012-íÿ ñîð ÌÖÑÒßÃÈËß ÐÓÆÍÎÌÀ ÜÛÉÌßÒÈØ 40 êîï. Ðóæíîìà ùàôòÿäÿ è êÿðÿ áåøåäÿ Íÿ Ðåñïóáëèêà Òàëûø Ìÿäÿíèééÿòè Ìÿðêÿçèíèí, íÿ äÿ ãÿçåòèí îôèñëÿðè éîõäóð! ТОЛЫШОН ÑßÄÎ ƏYNİMƏ HƏRBİ FORMA GEYİNİB, MƏSULİYYƏTİ BOYNUMA GÖTÜRDÜM сящ 6. ß L È KRAM ÙÖÌÌßÒÎÂ Е Л А Н Щюрмятли охужулар! “Толышон сядо” гязетиня абуня олмаг цчцн: Телефонла зянэ етмяйиниз кифайятдир -éÿ Бакы вя Сумгайыт шящярляри: (012) 564-63-45; 564-48-96; 465-67-13 Лянкаран шящяри, (050) 235-23-41 19 sentyabr çı Tofiq Nicati təvəllüdə rüjbe, çı şairi 52 sin təmom be, de münosibəti Tofiqi həm çı rujnomə nomo, həm çı Tolışon Siprişon Şura nomo, həmən çı Tolışi Mədəniyyəti Mərənqo nomo təbrik kardedəmon, Xıdo bətı dırozə umr iyən çokə təb bıdə, şair! Bı təbriki həmmə Məydonon tobyə umjən bedən İkili standartlar .... сящ 3. ÐÀÔÈà ÚßËÈËΠBƏ HİLAL MƏMMƏDOVİ OZODƏTİ! Im çı vədə, çı zəmonəy? Dınyo qardış şat, itonəy, Im məmləkət şəri lonəy, Bar-bəhərış əncər, cile, Əhurməni zılmot zile. Nat-ğaz şedə, milyard vardə, Millət hələn torə hardə, Milyardon kiye ebardə? Ə imonsız əzozile, Əhurməni zılmot zile. Dama kardəş kom vəşiyəni Tarif kardə qəni-qəni, Çı yəzidi bobi, təni, Votdən odil həm fozile Əhurməni zılmot zile. Im nə fəhme, nə dərrokəy, Beşedəni fəhm bə pokəy, Millət dılo şəri nokəy, Rüziş code, şəyş ğəzile, Əhurməni zılmot zile. İmoniku dəm jə dindor, Hax hastə bə, nıştəş lol-kor, Ço kardəniş şəri inkor? Vindedəniş xəlq zəlile? Əhurməni zılmot zile. Vindəş həxi ğüvvə peşə, Həx bıvot həxiku eşə, Din, imonım məvot nısyə, Dıl çı şəytoni mənzile, Əhurməni zılmot zile. Kafir bıvot bəmı, əncəx Vicdoni pekə, oqard bə həx Gin bə həxi bıkə soəx, Şəronədə hax batile, Əhurməni zılmot zile. Im ruzqori çəp kardəkəs, Boəmə səfolət vardəkəs, Milləti baxşi hardəkəs, Həşt simoye, kubi tile, Əhurməni zılmot zile. Mısılmonim votedəbuş, Tanqə dıli bıkə hıvuj, Bə Xıdo ayon bıdə quş- Boəməro ĞIRON nozile! Boəməro ĞIRON nozile! Tofiq Nicat Respublika :Talış Mədəniyyət Mərkəzinin sədri, şair Əli Nasir Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevə və Baş Prokuror Zakir Qaralova müraciət etmişdir, müraciətdə deyilir: Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Cənablarına Azərbaycan Respublikasının Baş Prokuroru Cənab Zakir Qaralova Respublika Talış Mədəniyyət Mərkəzi tərəfindən M Ü R A C İ Ə T Möhtərəm Prezident, cənab nazir, artıq 4-cü aydır ki, Respublika Talış Mədəniyyət Mərkəzinin İdarə Heyətinin üzvü, “Tolışi sədo” qəzetinin Baş redaktoru, tanınmış hüquq müdafiəçisi, alim-dosent Hilal Əlif oğlu Məmmədov inanılmaz, xarakrercə bir-birlərinə antoqanist olan cinayət maddələri ilə həbs olunmuşdur. Hilal Məmmədovun şəxsiyyətinə, sürdüyü həyat tərzinə yaxşı bələd olduğumuz üçün əminik ki, onun həbs olunmasında bir müəmma vardır. Belə ki, kasıb və sadə həyat tərzi keçirdən bir alimi, ağır astma xəstəsi olan ziyalını narkobaronluqda ittiham edərək, qısa müddətdən sonra isə hüquqlarını müdafiə etdiyi, məhbəsdə dünyasını dəyişmiş professor Novruzəli Məmmədovun ittiham olunduğu ittihamnaməni nöqtə-vergülünə toxunmadan onun özünə tətbiq edərək, istintaqa cəlb olunması qaranlıq mətləblərdən soraq verir. Apardiğimiz müstəqil tədqiqatlar göstərir ki, Hilal Məmmədova qarşı irəli sürülən iddialar absurd uydurmalara əsaslanır. Onun həbs olunmasına hüquq-mühafizə orqanlarının işçiləri məsuliyyətsiz yanaşaraq, əməliyyatlarda ciddi qanun pozuntularına yol vermişlər. Beləliklə, Hilal Məmmədov kimi vətənimizdə, həm də onun hüdudlarından kənarda tanınan bir riyaziyyatçı alimin, insan hüquqları müdafiəçisinin, istedadlı jurnalistin, eləcə də respublikamızın əsas etnoslarından biri olan Talış xalqının folklor və mədəniyyətinin yorulmaz tədqiqatçısının saxta ittihamlarla həbs olunması biz, RTMM üzvlərini ciddi narahat edir. Düşünürük ki, Hilal Məmmədovu əsassız ittihamlarla həbs edənlərin hədəfi respublikamızın daxilində yeni formalaşma mərhələsinə qədəm qoyan milli-etnik münasibətlərinə sarsıdıcı zərbələr vurmaqla qarşıdurmalar yaratmaqdır. H. Məmmədovun həbs etmə əməliyyatları və sonrakı prosseslər bir daha göstərir ki, bu həbsə görə məsuliyyət daşıyan qanun keşikçilərimiz səlahiyyət əndazələrini aşaraq, ona qarşı fiziki zorakılıq tətbiq etmiş, bilə-bilə vətəndaşımızın taleyinə laqeyd yanaşmış və nəticədə kiminsə konyuktur sifarişini yerinə yetirmişlər. Möhtərəm Prezident, bu ərəfələrdə ciddi və prinsipial səyləriniz nəticəsində bir sıra xarici dövlətlərdə absurd, qondarma ittihamlarla həbs olunmuş vətəndaşlarımızın azad edilərək, vətənimizə qaytarılması xəbəri ürəkaçan bir hadisə kimi bizi çox sevindir və bu bizə bir daha sübut edir ki, hər bir vətəndaşımız Sizin qayğınız əhatəsindədir. Axı, milli-etnik mənşəyindən, dini əqidələrindən asılı olmayaraq, bütün vətəndaşlarımız çətin anlarında Sizi – Azərbaycan Respublikasının Prezidentini özlərinə dayaq və ümid mənbəyi hesab edirlər. Möhtərəm Prezident, biz, respublikamızın talış kökənli vətəndaşları da Sizə - çox hörmətli prezidentimizə inanır və güvənirik. Ona görə də Sizdən çox xahiş edirik ki, ağır astma xəstəliyindən əziyyət çəkən bir alimin, insan hüquqları müdafiəçisinin, ziyalının və ən nəhayət Hilal Məmmədovun timsalında dövlətçiliyimizə xidmət edən bir Azərbaycan Respublikası vətəndaşının milli birliyimiz naminə zindandan azad olunması üçün müvafiq göstərişlər verəsiniz. Sizə böyük hörmətlə, Respublika Talış Mədəniyyət Mərkəzinin sədri Əli Nasir 20 sentyabr 2012-ci il Boəməro ĞIRON nozile!

Tolishon Sedo

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Tolishon Sedo

Citation preview

Page 1: Tolishon Sedo

TI TOLIŞ, BOŞTƏ İNƏ ZIVONİ JİYERO ÇİÇİ KARDƏ?

¹ 32 (44) 22 ñåíòéàáð 2012-íÿ ñîð ÌÖÑÒßÃÈËß ÐÓÆÍÎÌÀ ÜÛÉÌßÒÈØ 40 êîï.

Ð ó æ í î ì à ù à ô ò ÿ ä ÿ è ê ÿ ð ÿ á å ø å ä ÿ

Íÿ Ðåñïóáëèêà Òàëûø Ìÿäÿíèééÿòè Ìÿðêÿçèíèí, íÿ äÿ ãÿçåòèí îôèñëÿðè éîõäóð!

ТОЛЫШОНÑßÄÎ

ƏYNİMƏ HƏRBİ FORMA GEYİNİB,MƏSULİYYƏTİ BOYNUMA GÖTÜRDÜM

сящ 6.

ßLÈKRAM ÙÖÌÌßÒÎÂ

Е Л А НЩюрмятли охужулар!

“Толышон сядо” гязетиня абуня олмаг цчцн:

Телефонла зянэ етмяйиниз кифайятдир-éÿ

Бакы вя Сумгайыт шящярляри: (012) 564-63-45; 564-48-96; 465-67-13Лянкаран шящяри, (050) 235-23-41

19 sentyabr çı Tofiq Nicati təvəllüdə rüjbe, çı şairi 52 sintəmom be, de münosibəti Tofiqi həm çı rujnomə nomo, həm çıTolışon Siprişon Şura nomo, həmən çı Tolışi MədəniyyətiMərənqo nomo təbrik kardedəmon, Xıdo bətı dırozə umr iyənçokə təb bıdə, şair!

Bı təbriki həmmə Məydonon tobyə umjən bedən

İkili standartlar....

сящ 3.

ÐÀÔÈà ÚßËÈËÎÂ

BƏ HİLAL MƏMMƏDOVİ OZODƏTİ!

Im çı vədə, çı zəmonəy?Dınyo qardış şat, itonəy,Im məmləkət şəri lonəy,Bar-bəhərış əncər, cile,Əhurməni zılmot zile.

Nat-ğaz şedə, milyard vardə,Millət hələn torə hardə,Milyardon kiye ebardə?Ə imonsız əzozile,Əhurməni zılmot zile.

Dama kardəş kom vəşiyəniTarif kardə qəni-qəni,Çı yəzidi bobi, təni,Votdən odil həm fozileƏhurməni zılmot zile.

Im nə fəhme, nə dərrokəy,Beşedəni fəhm bə pokəy,Millət dılo şəri nokəy,Rüziş code, şəyş ğəzile,Əhurməni zılmot zile.

İmoniku dəm jə dindor,Hax hastə bə, nıştəş lol-kor,Ço kardəniş şəri inkor?Vindedəniş xəlq zəlile?Əhurməni zılmot zile.

Vindəş həxi ğüvvə peşə,Həx bıvot həxiku eşə,Din, imonım məvot nısyə,Dıl çı şəytoni mənzile,Əhurməni zılmot zile.

Kafir bıvot bəmı, əncəxVicdoni pekə, oqard bə həxGin bə həxi bıkə soəx,Şəronədə hax batile,Əhurməni zılmot zile.

Im ruzqori çəp kardəkəs,Boəmə səfolət vardəkəs,Milləti baxşi hardəkəs,Həşt simoye, kubi tile,Əhurməni zılmot zile.

Mısılmonim votedəbuş,Tanqə dıli bıkə hıvuj,Bə Xıdo ayon bıdə quş-Boəməro ĞIRON nozile!Boəməro ĞIRON nozile!

Tofiq Nicat

Respublika :Talış Mədəniyyət Mərkəzinin sədri, şair Əli Nasir Azərbaycan RespublikasınınPrezidenti İlham Əliyevə və Baş Prokuror Zakir Qaralova müraciət etmişdir, müraciətdə deyilir:

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev CənablarınaAzərbaycan Respublikasının Baş Prokuroru Cənab Zakir Qaralova

Respublika Talış Mədəniyyət Mərkəzi tərəfindənM Ü R A C İ Ə T

Möhtərəm Prezident, cənab nazir, artıq 4-cü aydır ki, Respublika Talış Mədəniyyət Mərkəzinin İdarəHeyətinin üzvü, “Tolışi sədo” qəzetinin Baş redaktoru, tanınmış hüquq müdafiəçisi, alim-dosent Hilal Əlifoğlu Məmmədov inanılmaz, xarakrercə bir-birlərinə antoqanist olan cinayət maddələri ilə həbs olunmuşdur.Hilal Məmmədovun şəxsiyyətinə, sürdüyü həyat tərzinə yaxşı bələd olduğumuz üçün əminik ki, onun həbsolunmasında bir müəmma vardır. Belə ki, kasıb və sadə həyat tərzi keçirdən bir alimi, ağır astma xəstəsiolan ziyalını narkobaronluqda ittiham edərək, qısa müddətdən sonra isə hüquqlarını müdafiə etdiyi, məhbəsdədünyasını dəyişmiş professor Novruzəli Məmmədovun ittiham olunduğu ittihamnaməni nöqtə-vergülünətoxunmadan onun özünə tətbiq edərək, istintaqa cəlb olunması qaranlıq mətləblərdən soraq verir. Apardiğimizmüstəqil tədqiqatlar göstərir ki, Hilal Məmmədova qarşı irəli sürülən iddialar absurd uydurmalaraəsaslanır. Onun həbs olunmasına hüquq-mühafizə orqanlarının işçiləri məsuliyyətsiz yanaşaraq,əməliyyatlarda ciddi qanun pozuntularına yol vermişlər. Beləliklə, Hilal Məmmədov kimi vətənimizdə, həmdə onun hüdudlarından kənarda tanınan bir riyaziyyatçı alimin, insan hüquqları müdafiəçisinin, istedadlıjurnalistin, eləcə də respublikamızın əsas etnoslarından biri olan Talış xalqının folklor və mədəniyyətinin yorulmaztədqiqatçısının saxta ittihamlarla həbs olunması biz, RTMM üzvlərini ciddi narahat edir. Düşünürük ki, HilalMəmmədovu əsassız ittihamlarla həbs edənlərin hədəfi respublikamızın daxilində yeni formalaşmamərhələsinə qədəm qoyan milli-etnik münasibətlərinə sarsıdıcı zərbələr vurmaqla qarşıdurmalar yaratmaqdır.H. Məmmədovun həbs etmə əməliyyatları və sonrakı prosseslər bir daha göstərir ki, bu həbsə görə məsuliyyətdaşıyan qanun keşikçilərimiz səlahiyyət əndazələrini aşaraq, ona qarşı fiziki zorakılıq tətbiq etmiş, bilə-biləvətəndaşımızın taleyinə laqeyd yanaşmış və nəticədə kiminsə konyuktur sifarişini yerinə yetirmişlər.

Möhtərəm Prezident, bu ərəfələrdə ciddi və prinsipial səyləriniz nəticəsində bir sıra xarici dövlətlərdəabsurd, qondarma ittihamlarla həbs olunmuş vətəndaşlarımızın azad edilərək, vətənimizə qaytarılması xəbəriürəkaçan bir hadisə kimi bizi çox sevindir və bu bizə bir daha sübut edir ki, hər bir vətəndaşımız Sizin qayğınızəhatəsindədir. Axı, milli-etnik mənşəyindən, dini əqidələrindən asılı olmayaraq, bütün vətəndaşlarımız çətinanlarında Sizi – Azərbaycan Respublikasının Prezidentini özlərinə dayaq və ümid mənbəyi hesab edirlər.

Möhtərəm Prezident, biz, respublikamızın talış kökənli vətəndaşları da Sizə - çox hörmətliprezidentimizə inanır və güvənirik. Ona görə də Sizdən çox xahiş edirik ki, ağır astma xəstəliyindən əziyyətçəkən bir alimin, insan hüquqları müdafiəçisinin, ziyalının və ən nəhayət Hilal Məmmədovun timsalındadövlətçiliyimizə xidmət edən bir Azərbaycan Respublikası vətəndaşının milli birliyimiz naminə zindandanazad olunması üçün müvafiq göstərişlər verəsiniz.

Sizə böyük hörmətlə, Respublika Talış Mədəniyyət Mərkəzinin sədri Əli Nasir

20 sentyabr 2012-ci il

Boəməro ĞIRON nozile!

Page 2: Tolishon Sedo

2 ¹ 32 (44) 22 ñåíòéàáð 2012-íÿ ñîð ТАЛЫШ ТАРИХИÒîëûøîí Ñÿäî

(əvvəli ötən saylarımızda)

Rusiya dövlət başçıları MirHəsən хanın bu hərəkətindənçох narahat qalıb, Mir Həsənхana sərhəddən uzaq yеrdəmənzil vеrməyi Qızılbaşdövlətindən хahiş еtdilər. Bunagörə də Nayibüssəltənədən MirHəsən хanı hüzuruna çağıran birnеçə əmr gəldi. Mir Həsən хanhüzura gеtməkdən çəkindi.Şahzadə Cahangir Mirzə özüMir Həsən хanın yanına gəldi.Ganrud kəndində görüş оldu.[Cahangir Mirzə] min nəzakət [vəhörmətlə] Mir Həsən хanı özü iləƏrdəbil şəhərinə apardı. Оnubir nеçə ay öz yanında saхladı.Mir Həsən хanın və tabеlərininköç və ailəsi isə əvvəlki kimiCiləvənd və digər kəndlərdəasudə yaşayırdılar. Çünkikеçmişdə Nayibüssəltənə ilə MirHəsən хan arasında dоstluq vəqоhumluq möhkəmlənmişdi.Оnların qоhumluğu bir qədərdə möhkəmləndi. Mir Həsən хanNayibüssəltənənin qızını оğluMir Kazım хana aldı. ОnuNəmində sakin еtdi. Vilgicmahalını [Mir Kazım хana]tapşırdı. Özü isə Nayibüs -səltənənin icazəsi ilə Ciləvəndkəndindəki malikanəsinə gеtdi.Iki ilə qədər Mir Kazım хanVilgicdə, [Mir Həsən хan] isəCiləvənd, Lеvеndеvil və Astarakəndlərində, Gоrganrud və Asal-im mahallarında hakim оlubəmin-amanlıqda yaşadılar.

Lakin оnun bir nеçə nəfəralçaq və оğru nökəri Ciləvənd[kəndində] tоplanmışdı. Оnlarınоğurluq və dələduzluqdan başqapеşələri yох idi. Ciləvənddəоnların adları dillərdə gəzirdi.Özləri isə gеcə-gündüz Talışmеşələrinin Rusiyaya kеçənhissəsində gizlənib, tək-tənhabir еv gördükdə оnu yandırır, malvə avadanlığını qarət еdirdilər.Kazakların və sоldatların kеçdiyiyоllarda pusquda оturub оnlarıda öldürürdülər. Оnların [törətdiyi]

pis əməllərin və yaramazlıqlarınsəsi hər yеrə yayılmışdı. MirHəsən хan оnlara nə qədərnəsihət vеrib düzlüyə dəvətеdirdisə də, bir nəticə vеrmədi.Оnların [pis hərəkətləri] gündən-günə daha da artdı. AхırdaRusiya dövlət məmurları tənkəkəlib Qızılbaş dövlətindən хahişеtdilər ki, Mir Həsən хanıCiləvənd kəndindən köçürüb[sərhəddən] qırх fərsəх* uzaqda,yəni Rəştin Səfidrud [maha -lında]220 yеrləşdirsin.

Lakin bu tərəfdən Mir Həsənхana nə qədər təklif və fərmanvеrildisə də, о, qulaq asmadı.Aхırda Nayibüssəltənə gördü ki,fərmanlardan bir fayda çıхmır,özü Ərdəbil şəhərinə gеtdi. MirHəsən хanı öz hüzuruna çağırdı.Оna lazımi hörmət və nəvazişgöstərdi. [Təklif еtdi ki,] MirHəsən хan özü Ciləvənddə sakinоlsun, lakin оnun köçlərindənbiri girоv оlaraq Ərdəbildə qalsın.Bəlkə [bеləliklə] Rusiya dövlətməmurları Qızılbaş dövlətininyaхasından əl çəksinlər. Ərdəbilnahiyəsindəki Adıbəyli,221

Şıхlar222 və bir nеçə başqakəndlər Mir Həsən хanın köçünəvеrilsin. Bundan əvvəl [də]Nayibüssəltənə Mir Həsən хanaçох bеlə vədlər vеrmişdisədəlakin əməl еtməmişdi. Buna görəMir Həsən хan Nayibüs -səltənənin bu təkliflərini qəbulеtməyib dеmişdi: «Mən, MirHəsən хan, sizin əmrinizə görəbütün Talışdan əl çəkib gəldim.Ciləvənd kəndində sakin оldum.Ildə iki-üç dəfə Gоrganrud vəAsalim mahallarını mənəvеrirsiniz. Digər tərəfdən isəməzkur mahalların zabitlərini223

mənə qarşı üsyan və dönüklükеtməyə təhrik еdirsiniz. Indi iş еləməqama çatmışdır ki, sizin mənəvеrdiyiniz çörəkdən əl çəkirəm.Bir şərtim var. Üç aydan ibarətоlan bu qışı mənə möhlət vеrin.Sоnra mən Iraq vilayətinəgеdəcəyəm!». Mir Həsən хanınbu cavabı Nayibüssəltənəyə ağırgəldi. Хatircəmliklə [düşünüb]cavab vеrmək üçün оna möhlətvеrdi. Təхminən bir həftə cavabgözlədi. Lakin оndan bir хəbərgəlmədi. Mir Həsən хan [Nayi -büs səltənədən] icazəsiz öznökərlərilə atlarını minib Cilə -vənddaki mülkünə gеtdi. Aradanbir-iki ay kеçdi, lakin Ciləvənddənçıхmaq üçün Mir Həsən хandan

bir təşəbbüs hasil оlmadı.Nayibüssəltənə şah sеvən Fər -zəliхanın sərkərdəliyi altındaBalaхana və asalimli Mustafaхana qəti əmr vеrdi ki, Mir Həsənхanı güllə gücü ilə də оlsaCiləvənd kəndindən çıхarıb,Rəştə tərəf qоvsunlar. Mir Həsənхan (Ciləvənddən) çıхmaqistəmədiyi təqdirdə оnun var-yохunu qarət еtmək və özünü dəöldürmək haqqında əmrvеrilmişdi. Gоrganrudlu Balaхan, asalimli Mustafa хan ikiminə yaхın tüfəngçilərini tоplayıbCiləvəndin bir ağaclığında оlanLömir kəndində mənzil saldılar.Balaхan hər gün Mir Həsənхanın yanına adam göndərir, buməzmunda ərizə yazdırdı: «Mənsizin köhnə nökərinizəm. Sizinçörəyinizlə bəslənmişəm. Хa -hişim budur ki, hörmətlə Ciləvəndkəndini tərk еdəsiniz. Rəştəgеdərkən mən sizin nökərinizkimi atınızın qabağında piyadagеdəcək və Sizə lazımi хidmətеdəcəyəm. Padşahın əmribеlədir. Bu fərmandan kənaraçıхa bilmərəm!».

Mir Həsən хan da cavabındayazdı: «Siz qоşununuzu götürübGоrganrud və Asalim mahalınagеdin. Mən özüm Ciləvəndkəndindən çıхacağam!». Balaхan yеnə adam göndərib yazırdı:«Mən şahın əmrilə qоşuntоplayıb bura gəlmişəm. Öz -başıma buradan qayıda bil -mərəm!».

Mir Həsən хan hər gün atamıBala хanın yanına göndərirdi.Balaхan da Qurana and içibdеyirdi: «Qacarın fikri budur ki,mən Mir Həsən хana hör mətsizlikеdim. Lakin mən əvvəllər MirMustafa хan və Mir Həsən хandövlətinə хidmət еt mişəm.Özümü оnların qapısındaqulluqçu görmüşəm. Оnun üçündə duz-çörək itirməyə razı оlabilmərəm!». Atam gəlib bu хəbəriхanın hüzuruna ərz еdirdi.

Bir para alçaqlar Mir Həsənхana gizlicə ərz еdirdilər ki:«Mirzə Хudavеrdi Bala хan iləəlbir оlub sizi Ciləvənd kəndindənçıхarmaq və bu kənddə özühakim оlmaq istəyir!».

Mir Həsən хan da оnlarınsözünə inanırdı. Zahirdə atamabəli, bəli dеyirdisə də, [ürəyində]оnların dеdiklərinə inanırdı.

Nоvruzdan iki ay kеçdi. LakinMir Həsən хan [Ciləvənddən]

çıхmaq istəmədi. Aхırıncı dəfəBala хanın yanından qayıtdıqdaatam Mir Həsən хana ərz еlədi:«Bu gеcə və ya sabah [gеcə]Bala хanın qоşunu bizimüzərimizə basqın еdəcəkdir. Bizbiabır оlacağıq. Kaş, Lənkə -randan min nəfər sоldat gəlib bizirüsvayçılıqla Ciləvənddən çıхaraidi. Bu çох yaхşı оlardı. Biz özrəiyyətlərimizin əlində rüsvayоlmazdıq!».

Mir Həsən хan gülərək atamadеdi: «Mirzə Sizin piyadalarınız[hələ] о yеrə çatmamışlar. Оnlarnə itdilər ki, bizə qarşı bеləhərəkət еtsinlər!».

Atam ərz еlədi: «Mən özümüçün qоrхmuram. Sizin hör -mətdən düşəcəyinizdən çəkini -rəm!». Mir Həsən хan atamınərzini qəbul еtmədi. Məsəldir:

Qəlbi qaraya nəsihətin nə faydası,Dəmir mıх daşa batmaz.224

Хulasə, Mir Həsən хanın halıçох dəyişmişdi. Alçaqlar оnuyоldan çıхarmışdılar. Həmin gеcəеvimizdə yatmışdıq. Səhərə ikisaat qalmış gördük ki, gеcəninqaranlığı arasıra gündüz kimiişıqlanır. Göylər sanki ildırımçaхan kimi guruldayır.

Bizim еvlərimiz, yəni MirHaşım bəy, Mir Talıb bəy, MirTağı bəy, Əhməd bəy оğluZöhrab bəy, Mir Həsən хanınəmisi Mеhdi bəyin, digər nökər,fərraş və хidmətçilərin еvləri оzaman Ciləvənd kəndininkədхudası Şəfiəddinin еvininyanında idi. Hamı bu məhəllədəyaşayırdı. Lakin Mir Həsən хanınеvləri yuхarıda ciləvəndli Ağabəyin həyətində idi. Arada yarımfərsəх məsafə vardı. Diqqət еdibgördük ki, Mir Həsən хanın еviüzərində şiddətli dava gеdir.Tüfəng səsindən qulaq batırdı.Bizim еvimizin qarşısında gülləçatan [məsafədə] bir dağ vardı.Baхıb gördük ki, о dağın başındadörd yüzə qədər tüfəngçiеvlərimizin üstünə dоlu kimi gülləyağdırırlar. Еvdən bayıra çıхmaqmümkün dеyildi. Mən bir nəfərnökərim ilə ayrı еvdə yatmışdım.о [nökərin] adı MəhəmmədHəsən idi. Dоğrudan da bu yaхşınökər idi. Çох cavan və bacarıqlıidi. Igidlikdə tayı-bərabəri yох idi.Atam Mirzə Хudavеrdi başqaеvdə öz arvadı ilə yatmışdı.Güllə səsindən оyanıb səsləndi:

«Ayağa qalхın, atlarınızı minibözünüzü Mir Həsən хanayеtirin!».

Qоnşumuz şiləvarlı MirHaşımın еvi Gоrganrud ca -maatının bizə güllə atdığı dağayaхın idi. Еlə bu vaхt paltarınıgеyib silahlanmağa vaхt tap-mayan [Mir Haşım] çarığı, dоlağı,tüfəngi və patrоn qatarını götürübqaçaqaça hövlnak özünü atamınеvinə saldı, fəryad еdərək dеdi:«Mirzə Хudavеrdi, bu nə işdir ki,bizim başımıza gəldi?». Atamcavabında tənə ilə dеdi: «Bəli,mən hər gün Bala хan tərəfindəngəlib bu işin həqiqi [vəziyyətini]Mir Həsən хanın хidmətinə ərzеdirdim. Mən [хanın hüzurundan]qayıtdıqdan sоnra alçaqlar,dələduzlar Mir Həsən хanınyanında məni ələ salıb istеhzaеdirdilər. Mir Həsən хana işibaşqa cür izah еdib, оnu şüb -hələndirirdilər. Mir Həsən хan daоnların dеdiyini qəbul еdirdi!».

Mir Həsən хanın dəstəbaşısıZöhrab bəyin çох sakit vəsоyuqqanlıqla tüfəngi əlindəbizim еvlərə tərəf gəldiyinigördük. О tərəfdən isə Gоr -ganrud camaatı оnun başınagüllə yağdırırdı. О, ətrafına yağangüllələrə əhəmiyyət vеrmir,kirpiyini bеlə qırpmırdı. [Gəlib]həyətimizin оrtasındakı açıqyеrdə durdu. Düşməni hədə -ləyərək dеdi: «Güllə atmaqdan əlçəkin. Yохsa mən də bu tüfəngilə sizi bir-bir həyatdan məhrumеdərəm!».

İzahlar:

220. Səfidrud. Mirzə Əhməd

Səfidrud mahalının Rəştdə оlduğunu

qеyd еdir. Iranda yеni inzibati

bölgüyə görə 1-ci оstanda оlan

yеddi şəhristandan biri də Rəştdir.

Şimaldan Ənzəli və Хəzər dənizi,

qərbdən Fumən, şərqdən Lahican,

cənubdan Zəncanvə Qəzvin

şəhristanları ilə sərhədlənən Rəşt

şəhristanında Səfidrud adlı bir çay

vardır. Еhtimal ki, kеçmişdə Səfidrud

çayı ətrafındakı ərazi bu çayın adını

daşıyan bir mahal оlmuşdur.

221. Abıbəyli. Ərdəbil şəhə -

rindən 22 km şərqdə kəndidir.

222. Şıхlar. «Əхbarnamə»də

rəvayət оlunan hadisələrin cərəyan

еtdiyi sahədə hazırda iki Şıхlar

kəndi vardır. Hər ikisi Iran ərazi -

sində оlub. Biri Хiyav şəhristanının

mərkəzi rayоnunda qərbi Məşkin

nahiyəsində, digəri isə Hеrоvabad

(=Хalхal) şəhristanında.

223. Zabit. Ərəbcə bir şеyi

salamat saхlayan dеməkdir. Talış

хanlığında zabit vergi toplayan

vəzifəni icra еdirdi.

224. Baх: 98№-li qеyd.* Бир фярсях тяхминян 5-6 кило-

метрдир.

(арды вар)

МИР ЗЯ ЯЩ МЯД МИР ЗЯ ХУ ДА ВЕР ДИ ОЬ ЛУ

ЯХ БАР НА МЯ( Т а л ы ш Х а н л ы ь ы н ы н т а р и х и н д я н )

БА КЫ - 2009Ча па ща зыр ла йан: Ис щаг Ахун довРе дак тор: Се йи да ьа Онул ла щи.Фарс ди лин дян тяр жц мя едян: Я ли Щц сейн за дя

Оху жу ла рын чох сай лы ха щи ши ни ня зя ря алыб "Ях бяр на мя" яся ри ни щис ся-щис ся юз гя зе ти миз дявер мяк гя ра ры на эял дик. "Ях бяр на мя нин" елект рон ва риан ты ны би зя тяг дим ет ди йи цчцн

"Та лыш .орэ" сай ты на мин нят да рыг.

Page 3: Tolishon Sedo

3¹ 32 (44) 22 ñåíòéàáð 2012-íÿ ñîðÃÀÇÀÍ È×È

Gündəm dəyib bir-birinə,aləm qarışıb. ABU-nun keçmiş rektoru, hal-hazırdaAvropada gizlənən ElşadAbdullayev iddia edir ki,2005-ci ildə Milli Məclisə“seçilmək üçün” (oxu: deputatxanada kresloalmaq üçün) deputat GülərƏhmədovanın vasitəçiliyi iləakademik Ramiş Mehdiyevə2 milyon dollar pul göndərib,sonrası məlumdur, Elşada “atıblar”.....

ƏVƏZin məhkəməsi....

Çoxdan idi ƏVƏZi yaxındangörmürdüm, ƏVƏZ tutulandanonun məhkəmələrində cəmisibir dəfə olmuşdum, onda da lapaxrıncı sırada oturduğum üçünƏVƏZlə görüşə bilməmişdim.Ayın 19-u qardaşım SakitOrduxanlı mənə zəng edibbildirdi ki, bəs bu gün ƏVƏZinməhkəməsidir, “xub” deyib,getdim məhkəməyə. Saat 14-dəbizi içəri buraxdılar, ƏVƏZlə gö-rüşdük, hal-əhval tutduq, zatənƏVƏZ öz ampluasında idi, O özgünahsızlığını yox, onu ittihamedənlərin günahını sübut etməkniyyətində idi və bu onda alındıda. Demək bir saatdan çoxməhkəmə zalında oturmağımızabaxmayaraq, prosses başlamır-dı ki, başlamırdı. Hər 10-15dəqiqədən bir məhkəmənin ka-tibi hakimin otağına girir, 2-3dəqiqədən sonra ordan çıxırdı.15:10-da bir ədliyyə işçisi qapı-da göründü və ƏVƏZ onaxitabən “Zaur, keç içəri” dedi.Zaurun içəri keçməsi ilə paralelqapıda dövlət ittihamçısı dagöründü və prokuror yerini tutankimi hakim də zala daxil oldu.Prosses başladı.

Prossesin niyə belə gec baş-lamasının səbəbini ƏVƏZhakimdən soruşdu, hakim eynisualı “şahid Zaura” ünvanla-dı.(?) Zaur “probkaya” düşdü-yünü bildirdi və hamı “rahatlandı”.Ədliyyəçi Zaur əlindəki konspekti

kəkələyə-kəkələyə bir təhər oxu-yub, başa vurduqdan sonra pro-kurorun ona ünvanladığı sualla-rı da konspekt vasitəsi ilə “ca-vablandırdı”. Növbə çatdı vəkilə,vəkil də bir-iki sual verdi və busualların cavabı konspektdə ol-madığı üçün “şahid” çaşdı, elə buvaxt vəkil gözlənilmədən“Möhtərəm hakim, şahidinəlindəki vərəqlər ittiham aktının21 və 22-ci səhifələrininsürətləridir, ittiham aktınınsürətləri şahiddə nə gəzir?” sua-lını verdi və hakim bu sualasadəcə cavab vermədi və pro-kuror “bu şahidin tutduğu kons-pektdir” dedi. Nə isə, “konspekti”heç kəsə göstərmədilər, bax-mayaraq ki, hakim həmən “kons-pekti” özü alıb, baxa bilərdi,sadəcə o “konspektdən” xəbəriolduğu üçün buna ehtiyac duy-madı. Sual vermək növbəsi çatdıƏVƏZə, ƏVƏZ ilk olaraqZaurdan ədliyyənin hansı qərarıüzrə iş apardığını soruşdu, Zaursuala cavab verməmiş prokuror“hər üç iş (Vüqar Səfərlinin,Ağabəy Əsgərovun və NüşabəƏləsgərlinin iddialarını nəzərdətutur. red) məhkəmənin qərarı iləbirləşdirilib və Zaura təhvil verilib”dedi. ƏVƏZin “Zaur, bu işlərləbağlı mənə nə vaxt zəngeləmisən, və ya mənə nə vaxtbildiriş vərəqəsi göndərmisən?”sualına da ədliyyəçi bir cavabverə bilmədi və bu minvallaməhkəmə davam etdi. Zaurunheç bir suala cavab verəbilməməsi, tez-tez prokurora ya-zıq-yazıq baxması məndə beləqənaət yaratdı ki, Zaurun vicdanıhələm tam korlanmayıb, az daolsa onda vicdan hissi qalıb.Elə bu vaxt ƏVƏZ AliMəhkəmənin Qərarının sürətinihakimə təqdim edib bildirdi ki,prokuror və ədliyyə işçiləribirləşərək, Ali MəhkəməninQərarını saxtalaşdırıblar. AliMəhkəmənin Qərarında 3 iş yox,4 iş birləşdirilib və 4-cü iş RamişMehdiyevin iddiası ilə bağlıdır.Daha sonra ƏVƏZ hakimdən“bu saxtakarları niyə tutmursuz?Bunlar dərhal həbs edilməlidirlər,bunlar Ali Məh kəmənin Qərarınısaxta laşdırıblar” desə də hakimbu suala da cavab vermədi,ƏVƏZin sualını yenə prokurorcavablandırdı, bildirdi ki, “RamizMehdiyevin işi təzədir, ona görəçıxarılıb”, bu cavab ƏVƏZdə birsual da yaratdı: “Vüqar Səfərlininişi ondan da təzədir, bəs onu niyəçıxartmırsız?” Təbii ki, prokurorun

deməyə sözü yox idi, bəlkə dəimkanı olsaydı “Əvəz, sən yat-malısan e, yatmalı, bizi dağa-daşa salma, sifariş belədir”deyərdi, ancaq bunu deməküçün də cəsarət lazımdır. Eləburdaca məhkəmədən reporta-jı saxlayım, keçid alım bəzi“qeyd”lərimə. Məhkəmə iclasının1 saatdan çox yubanması, kati-bin tez-tez hakimin otağına girib-çıxması, çöldə daha 3 şahidingözləməsinə baxmayaraq iclasınkeçirilməməsi, zala əvvəl “şahi-din”, sonra prokurorun daxilolması, dərhal da hakimlərinzala girməsi, “şahidin” əlində it-tiham aktının sürətinin olmasıməndə bu qənaəti yaradıb ki,həm şahid, (bəlkəm də digərşahidlər də) həm də prokuror eləhakimin otağında olublar,aparılan “təbliğat və təşviqat”işinin uğursuz nəticə lənə -cəyindən qorxan hakim və pro-kuror ittiham aktının müvafiqsəhifələrini sürətçıxardan ma-şından keçirdib, “şahidə” veriblərki, o da həmən vərəqlərdən oxu-yub, çaşmasın. Amma şahidçaşdı, çünki o ƏVƏZin qən -şərində idi, ƏVƏZ aslan gör -kəmində, şahid isə cılız vəziy -yətdə idi, hətta prokurorun imkanıolsaydı şahidi elə ordaca şil-kütedərdi ki, “hazır çörəyi də yeyəbilməyib”, nə isə, bu məhkəməprossesi bir daha sübut etdi ki,ƏVƏZi şərləmək istəyirlər,ƏVƏZi sıradan çıxartmaqistəyirlər, bu işdə kimin ƏVƏZdəhayfı qalıbsa, kimin ”sifarişçilərə”bir balaca köməkliyi dəyəbiləcəksə, yubanmasın, cumsunməhkəməyə, onlara orda ehtiyacvar....

Daha 4 ay...

Bu həftə professor HilalMəmmədova dah 4 ay “sınaqmüd dəti” verdilər, Bakı Appel -yasiya məhkəməsi də 20 sent -yabrda həmən qərarı qüv vədəsaxladı, eşitdiyimə görə artıq“Tolışi Sədo” qəzetinin başredaktoru məhkəmələrə dəgəlmir, deyir nə qərar verirlər,versinlər, heç olmasa mənigörməyib, xəcalət hissi keçirt -məzlər. Vallah bu Hilal müəllimdeyəsən öz alicənablığı ilə buməmləkətdə bir zibil qaynada-caq, a kişi onun alicə nablığınıgörənlər ondan uta nırlarsa,demək ən azı sonra özlərinəheç olmasa “mən gərək bu qu-rama işin altına girməyəydim,

Hilal mənə keçsə də Allah mənəkeçməz” deyirlər, mən bunaadım kimi əminəm. ƏVƏZməhkəmədə, prossesin gecikdi-yini görüb bir hadisə danışdı:Təcridxanada çöldə gəzişənƏVƏZ görür ki, bir nəfər ona tərəfgəlir və “Əvəz, Vallah mənim gü-nahım yoxdur, məni ora zorlagətirdilər” deyir. ƏVƏZ “a kişi, nəolub, səni hara aparıblar?” sua-lını verir və məlum olur ki, “Xural”qəzetinin ofisində yoxlama apa -rarkən bu kişidən də “şahid”kimi istifadə ediblər, təbii ki, heçkəsin zindana düşməsini is -təməzdim, amma yalandanüzəduranların hamısının aqibətibelə olur. Demək hər polisbölməsinin startda duran “halşahidləri” olur, hətta deyirlər ki,bəzi hal şahidləri bu işə o qədəröyrə şiblər ki, günləri elə polis böl -mələrində keçir. Hətta professorHilal Məmmədova qarşı hal şa -hidliyi edən birisi “a kişi, bualimə oxşayır, bundan narko-man olar?” desə də, “səsivi kəs,kağıza qol çək, yoxsa...” hədəsiilə ona pro tokola qol çəkdiriblər.Deyəsən mövzudan yayındım,professor Hilal Məmmədovadaha 4 ay verdilər ki, axtarıb birşey tapsınlar, deyilənlərə görəhətta tapıblar da: Lənkəran ra-yonunda bir nəfər Hilal müəlliminüzünə durmağa razılıq verib,sadəcə mənə bir şey ma raqlıdır:həmən şəxs Hilal müəlliminüzünə durub nə deyəcək?Deyəcək ki, biz bir yerdə narko-tika satırdıq? Bəlkəm bir yerdəcəsusluq ediblər? Bəlkəm biryerdə dövlət sirrlərini (?) öyrənib,xaricə satıblar? Hər üç variantdahəmən şəxs də həbs olunmalıdır,necə ki, Ustad NovruzəliMəmmədovun üzünə yalandanduran elman həbs edildi, UstadŞəhid olsa da qəlblərimizdə dai-ma yaşayacaq, ancaq elmanınsağ olmasına baxmayaraq o ölükimidir, çünki insan cismən birdəfə ölür, adı isə qalır, mənənölüb-dirilənlər isə ayaq üstəgəzən leşlərdilər ki, onlarətrafdakılar üçün ölüdən dəpisdirlər. Mən bu günküməhkəmələrdə ƏVƏZİ, HİLALI,(Hilal müəllim, bağışla, SƏNiheç vaxt adınla çağırmamışdım,ancaq SƏN də bu siyahıda ol-duğun üçün, ayıra bil mədim)NİGARI görəndə fərəh lənirəm,bu insanlar bizlər üçün QƏH -RAMANLIQ salnamə ləri dirlər,belə ÖVLADLARI olan VƏTƏNinpis günü az olar, yaxşı günü

bizlərə SİZLƏR ve rəcəksiz, mənbuna əminəm!

“Atılan” rektor???

Yuxarıda yazmışam, ElşadAbdullayev deputatxanayagirmək üçün 2 milyon rüşvət ve-rib, bu rüşvəti verərkən həttabunu video və audio lentlərəyazıbda, çox maraqlıdır ki, ElşadAbdullayev həmən 2 milyonuməhz ƏVƏZi “məndən pul tələbedib” iddiası ilə tutduran deputatGülər Əhmədovaya verdiyini id-dia edir, pulunu geri istəyəndə...təbii ki, qapıdan qovulub, yəni ki,2 milyon atılıb. Ay Elşad Abdul-layev, axı səninçün 2 milyon nəpuldur ki, buna görə bizim de-putatxananı biabır edirsən?Vallah şəxsən mən xəcalətçəkirəm, ona görə ki, artıq Av-ropa bir daha şahid oldu ki,bizdə deputatlığı satırlar! Bubizə lazım idi? Ay Elşad Abdul-layev, bazarlığın alınsaydı vəsən də deputatxanaya düş -səydin, bu iki milyonun adınıtutardın? Təbii ki, tutmazdın,çünki beş ildə həmən iki milyonu200 dəfə “çıxardacaqdın”, toxu-nulmamazlıq əldə edəcəkdin,yenə də tələbələri çapıb-tala -yacaqdın, necə ki, bunu bəzifərdlər edə bilirlər, amma alın-madı, bilirsən niyə? Ona görə ki,həmən yığdığın o iki milyondaminlərlə insanın imtanlarda tök-düyü göz yaşı var, kəsilməməküçün evindən nalə-qarğışlasatdığı zinyət əşyalarının ahıvar, sən o pulu onsuzda yeyəbilməyəcəkdin, o pulu, əgərdediklərin həqiqətdirsə, heçGülər Əhmədova da, RamizMehdiyev də yeyə bilməz,minlərlə insanın naləsini dəyemək olarmı? Olmaz, hörmətlirektor, olmaz, Allahıva şükr elə ki,həmən haram pul səndən çıxıb,amma mənə yenə də bir şeyçatmır: necə olur ki, Elşad Ab-dullayevin lentə aldığı audio ya-zılar, video görüntülər prokurorluqtərəfindən “icazəsiz yazılıb”iddiası ilə qəbul edilmir, ancaqelə həmən Gülər Əhmədovanınyazdığı və ancaq öz səsieşidilən, ƏVƏZin tutulmasındaböyük rol oynayan audio yazıqəbul edilir. Deyəsən ikili stan-dartlar xod gedir, sonra da deyi-rik ki, Avropada ikili standartlarvar, yəqin bizdən oğrayıblar, axıbizim “analoqumuz” yoxdur....

Òîëûøîí Ñÿäî

Ра фиг Жя ли ловже ли лов ра фиг@ маил. ру

İkili standartlar....

Page 4: Tolishon Sedo

4 ¹ 32 (44) 22 ñåíòéàáð 2012-íÿ ñîðÒîëûøîí Ñÿäî

... 1906-cı ildə MasallınınQala bazarında bir seyididöyürlər.Həmin gün Mirələm -bəy seyidi döyənlərə xəbərgöndərir ki, sabah Qalabazarına gəlib mərdi-mərdanəvuruşacaqlar. Sabah olur,

Sığdaşdan, Əzizabaddan,Qəriblərdən, İsi kəndindən,Qodmandan yüzlərlə kişi Ma-sallının Qala bazarına gəlir.Burada üz-üzə mərdi-mər -danə döyüş olur. Mirələm -bəyin dəstəsi döyüşdə qələbə

çalır. Qarşı tərəf məğlub ol-duğunu görür, xəyanətə əlatır. Uzaqdan Mirələmbəyinişan alıb beşatılandan açılangüllə ilə vururlar.Bəy atbelində imiş. Ani qanrılıb onagüllə atanı güllə ilə vurubyıxır, özü də atdan yıxılır.

Nəşini təmtəraqla Qodmankəndinə gətirirlər, ehtiramlatorpağa tapşırırlar. O dövrdənMirələmbəy “talışların qəh -rəmanı” adını alır. Doğrudur,

Mirələmbəy adi bir adamınşən-şərəfi yolunda şəhid olur,amma adına seyid, pey -ğəmbər övladı deyirdilər, birnöv dinin, Allahın, peyğəm -bərin yolunda həlak olmuşdu.

İndi Mirələmbəyin Qod-manda, Kolatanda, Sığdaşdayüzlərlə nəvə-nəticələri ya-şayır, babalarının bu şücaətiilə fəxr edirlər.

Mirələmbəyin nəslindənolan Qodmanlı QəyyumHəşimov milis polkovniki

rütbəsində 35 il Astara,Yardımlı, Biləsuvar, Mingə -çevir, Ucar rayonlarında milisrəisi vəzifəsində çalışmış, 74yaşında vəfat etmişdir.Qəyyum Həşimov 1953-cüildə Azərbaycan Dövlət Uni-versitetinin (indiki BDU-nun)hüquq fakültəsini bitirmişdi.

Mürüvvət Həşimov da bö-yük qardaşı kimi oxuyubşəxsiyyət olmaq istəyirdi.O,1953-1958-ci illərdə APİ-nin

(indiki Azərbaycan Dövlət Pe-daqoji Universitetinin) fizika-riyaziyyat şöbəsində əyanioxudu. Uzun illər boyu Bakışəhər məktəblərində müəllimişlədi, məktəb direktoru oldu.

Qoca ata-anasına həyanolmaq üçün bir müddətQodman kəndinə köçüb bu-rada yaşadı. 15 ildən artıq birvaxtda Qodman ortaməktəbində məktəb direktoruvəzifəsində çalışdı.

Mürüvvət musiqi məktə -bində oxumuşdu. Gözəl mu-siqi duyumu, musiqi təhsilivardı, O, gəncliyində məha -rətlə tar çalırdı, çala-çalamahnılar, təsniflər oxuyurdı. Ovaxtlarda batareya ilə işləyəniri radiolarda xüsusən bazargünləri muğam konsertləriverərdilər. Biz də həvəslə ra-dionun başına yığışar,Mürüvvət Həşimovun oxudu-ğu muğamlara qulaq asardıq.O, 1953-cü ildən Bakımühitində çox inkişaf elədi:İnstitutun tədbirlərində fəaliştirak edirdi: Çıxışları, ifalarıçox bəyənilirdi, alqışlanırdı,təriflənirdi...

Azərbaycan Dövlət Filar-moniyasında İnstitutunansamblı ilə çıxış etməsimusiqisevər tamaşaçılar ara-sında sensasiya yaratdı. Bugənc xanəndənin uğuruhaqda “Azərbaycan gəncləri”qəzetində gözəl bir məqalədərc edildi: “APİ-nin gənctələbəsi Mürüvvət HəşimovAzərbaycan muğamlarını

özünəməxsus şirin ləhcə iləoxuyur. Onun oxuduğumahnılar, təsniflət, muğamlarhamıni heyran edir...”

Hələ tələbə ikən Bakıkəndlərində: Nardaranda, Bu-zovnada, Bilgəhdə, Maşta-ğada... el şənliklərində, toyməclislərində tez-tez iştirakedirdi, şirin məlahətli səsi iləoxuyur, bakılıların dərinrəğbətini qazanırdı.

Mürüvvət Həşimovun ba-cısı oğlu, dünya şöhrətli alim,filologiya elmlər doktoru, ingilisdilinin mahir tərcuməçisi,BDU-nun proffessoru Zey-dulla Ağayev onun oxumala-rının vurğunu idi. Bir güngənc dayısının-Mürüvvətinqolundan tutub Azərbaycanradiosunun studiyasına apar-dı.

Bu hadisə 1970-ci ildə başvermişdi. Əhsən Dadaşovunrəhbərlik etdiyi xalq çalğıalətləri ansamblında MürüvvətHaşımovun ifasında “Zabilsegah” muğamını lentə yaz-dılar, onu Azərbaycan radio-sunun qızıl fonduna daxiletdilər.

Mürüvvət Həşimov həmdə gözəl ailə başçısıdır. Onunbir oğlu Füzuli Bakı şəhərindəyaşayır. O biri oğlu RövşənMürüvvətoğlu tanınmış mü -ğənnidir.

Azərbaycanın cənub böl -gəsində Astara, Lənkəran,Masallı, Cəlilabadda, irişəhərlərdə: Bakıda, Gəncədətoy şənliklərində oxuyur, əhali

tərəfindən rəğbətlə qarşılanır.Rövşən 35 yaşındadır. O

da musiqiyə atası qədərböyük həvəs və maraqgöstərir. Atasının musiqisənətini davam etdirir, yaşa-dır. Masallı rayon turizm vəmədəniyyət şöbəsinin müdiriLətifə Mövsümova Röv -şəndən çox razılıq edir ki, o,rayonun mədəni həyatındafəal iştirak edir.

Hazırda Mürüvvət müəllim82 yaşındadır. Çox gümrahdır.Yaşlı olmasına baxmayaraq,indi də oxumağından qalmır,səsinin təravəti yerindədir:Hərdən ailə şənliklərindəpəsdən oxuyur...

Mürüvvətin bacısı oğlanlarıVəfadar və Şahvələd də da-yılarına oxşayıblar. Onlar damusiqiyə bağlı insanlardır.Şahvələd Bağıroğlununvaxtilə Cənub telekanalındaməharətlə oxumasını hamıməhəbbətlə xatırlayır. O, indiRusiyanın Perm şəhərindəyaşayır. Orada müğənnilikedir, şənliklərin aparıcısıdır.

Biz gözəl insan, muğam bi-licisi Mürüvvət Həşimova can-sağlığı arzulayırıq. Arzu edirikki, Azərbaycan radiosuMürüvvət Həşimovun oxudu-ğu muğamları daim səs -ləndirsin, biz də feyziyab olaq!

BAĞIR COŞQUNALLAHVERDİ BAYRAMİ

Masallı rayonu, Kolatasnkəndi. 19.09.2012

OXUYUR MÖRÖVVßT HßØÈMOV…“Azərbaycan radiosunun qızıl fondundan”, “Zabil

Segah” muğamı. Oxuyur Mürüvvət Həşimov...” Bəli, buad Azərbaycanın bütün muğamsevərlərinə yaxşı tanış-dır.

Kimdir Mürüvvət Həşimov?Həşimov Mürüvvət Rəzi oğlu 1930-cu ildə Masallı ra-

yonunun Qodman kəndində bəy ailəsində dünyaya gözaçmışdır. El-obanın böyük ağsaqqalı olan RəzibəyLənkəran şəhərində məskunlaşan məşhur Kələntərlilərnəslindəndir. Rəzibəyin babaları 200 il bundan qabaqLənkəranda Şürük kəndinin yaxınlığında yerləşən MO-ĞOJOBA deyilən bir obadan Masallının Qodman kəndinəköçmüşlər. Bunlardan Əzizabaddan olan Talıblılar (yazıçı–inqilabçı Böyükağa Mirqasım oğlu Talıblı (1897-1938) bunəsildəndir) Həmçinin Qodmandan olan məşhur bəylərMirələmbəy, Rəşidbəy, Kişi lələ, Aciz mamu çox adlı-san-lı adamlar olublar.

Page 5: Tolishon Sedo

5¹ 32 (44) 22 ñåíòéàáð 2012-íÿ ñîðХЫДО КИТОБОНÒîëûøîí Ñÿäî

И ра дя Мя ли ко ваира да ма ли ко ва@ маил. ру.

(Сыф тяш на вы ня нумрonдя)

46İsrailijon Misirədə

Yağubi bə Misir şe

1 İsrail beşe bə ro de bəyməxsus bıə çiyon həmməy bəivırə. Oməy bə Beer-Şeva,obırnişe ğırbonon boştə pıəİsaği Xıdoro. 2 Xıdo sədokardışe İsrail, şanqo çiye -mononədə: «Yağub! Yağub!»Yağubi cəvob doşe: «Aziyom». 3 Əy votışe: «AzXıdom, ıştı pıə Xıdo. Mətarsbə Misir şeyku, çumçıko ıştıku

obəfəyem əyo qıləy yoləmillət. 4 Azən detı bə icobəşem bə Misir. Tıni ijənbebəkardem çəyo. Yusif deştədaston dəbəbaste ıştı çəşon».5 Yağub beşe Beer-Şevao. İs-rail zoon penşandışone ıştəpıə Yağub iyən ıştə jen-kinəbə Yağubi bardeyro fironivığandə ərəbon. 6 Yağubiyən çəy həmə fərzəndonpeqətışone ıştə həyvononiyən zəmin Kənanədə bə dastvardə əmlok, oməyn bə Misir.7 Əy vardışe deştə bə Misirıştə zoon iyən kinon, zoənəvon iyən kinə nəvon – ıştəhəmə fərzəndon. 8 Jıqonİsrail bə Misir omə zoon –Yağubi iyən çəy zoon nomon:Yağubi iminə zoə Ruven. 9Ruveni zoon: Xanok, Pallu,Xesron iyən Karmi. 10Şimeoni zoon: Yemuel, Ya-min, Oxad, Yakin, Sohar iyənqıləy Kənanıjə jeniku bıə Şaul.11 Çe Levi zoon: Qerşon,

Qohat iyən Merari. 12 ÇeYəhuda zoon: Er, Onan, Şela,Peres iyən Zerah. Əncəx Eriyən Onan mardin zəminKənanədə. Peresi zoon:Xesron iyən Xamul. 13 İssa-kari zoon: Tola, Puvva, Yoviyən Şimron. 14 Çe Zevuluzoon: Sered, Elon iyənYaxleel. 15 Imon YağubiLeaku bıə zoonin. Leazandışe əvon iyən ıştə kinəDina Paddan-Aramədə. Cəmisivı se kəsbin Yağubi zoəiyən kinə fərzəndon. 16 Qadizoon: Sifyon, Haqqi, Şuni,Esbon, Eri, Arodi iyən Areli. 17Çe Aşeri zoon: İmna, İşva,İşvi, Beria iyən çəvon hovSerah. Çe Beria zoon: Xeveriyən Malkiel. 18 Imon çeLavani bəştə kinə Leaxidmətəvon doəbə Zilpakubo Yağubi zandə fərzəndonin.Əvon şonzə kəsbin. 19 ÇeYağubi jen Rəhilə zoon: Yusifiyən Binyamin. 20 Misiri

zəminədə zandəbe Menaşşeiyən Efrayim; Əvoni zandəşebo Yusifi şəhr Oni kahin Poti-Fera kinə Asnati. 21 Binyami-ni zoon: Bela, Beker, Aşbel,Qera, Naaman, Exi, Roş,Muppim, Xuppim iyən Ard. 22Imon Yağubi Rəhiləku bıəfərzəndonin. Həmməyəvoçordə kəsbin. 23 Dani zoəXuşim. 24 Naftali zoon:Yaxseel, Quni, Yeser, Şillem.25 Imon çe Lava bəştə kinəRəhilə kəniz doəbə Bilhakubıə Yağubi fərzəndonin.Həmməyəvo cəmi haftkəsbin. 26 Sıvoy Yağubi zoonjenon, həmməyəvo şestı şəşkəsbin Yağubi nəsılo bıə iyəndeəy bə Misir omə fərzəndon.27 Yusifi Misirədə pevatədıqlə zoə bə ivırə bə Misir kuçkardə Yağubi xıyzonədə haftokəs hestbe.

Yağubi fərzəndonQoşenədə səbəso be

28 Yağub, navıştə vı ğan -dışe Yəhuda Yusifi tono bəy

bıvoti çəvon bə zəmin Qoşenrəsey. Yusif nuşu bıdə bəvonın zəmini. Əvon oməyn bəzəmin Qoşen. 29 Yusifən hozıkardışe ıştə ərəbə, şe bəQoşen boştə pıə İsrail pişvozkardeyro. Iştə pıə vindeycən,eğandışe ıştə daston bəçəyqiy, xəyli dəvənqo qətışe əv,bəməy. 30 İsrail votışe bəYusifi: «Esə bəznem marde,çumçıko vindıme ıştı dim. Tıjiyeydəşbən». 31 Yusifi votışebəştə boon iyən bəştə pıəxıyzoni: «Bıdə bışum xəbəbıdəm bə fironi ki, çımı tonoomən çımı boon iyən pıəzəmin Kənanədə jiyə xıy -zonon. 32 Əvon qələsoybəqələvononin. Əve omən deştəpəs-bızon, mol-mələ iyənhəmə əmlok bə ivırə. 33 Fironsədo bıko şıməni, bıparso ki,«Çı koy soybişon?», 34bıvotən: «Əmənən bənə ıştəpıə əğılətiku mışğolimon dehəyvonon». Jıqo bıvotən ki,bıdə vırəbəvırə bıkə şımənizəmin Qoşenədə, çumçıkoMisirıjon oləyziyeydənhəmmə qələvononku».

Səbirə Xurşudova

NEYNİRƏM?..

Qəlbimdəki hər haraya,Daşar çay, yıxılar qaya,Yiyəsiz qalmış bu dünya,Kor baxan gözü neynirəm?..

Haray çəkir vətən daşı,Talan oldu yurd yoldaşı,Közərmirsə ocaq başı,Tüstünü, hisi neynirəm?..

Bu dünyadan gah razıyıq,Gah naşükür, narazıyıq,Yaxşılara tamarzıyıq,Yamanı, pisi neynirəm?..

Dünya zalım, haqq nahaqdır,Onda mürrüvət hardadır?Doğru söz də zəhər dadır,Mən belə düzü neynirəm?..

Eh, dünya çox qəlblər oyub,Dəymişin yox, kalın soyub,Haqqı, halalı kor qoyub,Haram, nadüzü neynirəm?..

Üzə gülüb gözə girən,Şərbətlə zəhər içirən,Min sifətlə gün keçirən,İkili üzü neynirəm?..

Qartal tək göydə uçmayan,Şölələnib nur saçmayan,Könül alıb qəlb açmayan,Söhbəti, sözü neynirəm?..

Cığırım, izim itibsə,Əlimin duzu itibsə,Otuzun hədər edibsə,Əllini, yüzü neynirəm?..

2001

VAR Kİ!

Qoç bilib quzusunu,Gözlədib ruzusunu,Özgənin yazısını,O qədər pozan var ki!N.Kəsəmənli

Illər qopur illərdən,Zülflər bəyaz, tellər dən,Açılmamış güllərdən,O qədər solan var ki!

Kol bənzəməz çinara,Kol hara, çinar hara,Dərd əlindən avara,O qədər qalan var ki!

Üstünə əsdi külək,Qismətindən gözün çək,Göydə dolmuş bulud tək,O qədər dolan var ki!

Şirin sandıq acını,Kim aldı kam bacını?Birər-birər saçını,O qədər yolan var ki!

Dərd söylə dərd bilənə,Dərmanını bilə, nə?Yoxsa dərddən ölənə,O qədər gülən var ki!

Bülbül ağlar, gülə nə,Ürək yanar külə nə,Bölünməzi bölənəO qədər bölən var ki!

Köçübdür köçümüz də,Dərd bitib köçüm üstə,Axtarsaq, içimizdə,O qədər yalan var ki!

11.01.2004

VÜQARLI DAĞLARIN QIZÖVLADIYAM

Vüqarlı dağların qız övladıyam,Təbiət qəlbimə zərif don biçib,Bahar övladıyam, yaz övladıyam,Əyilib bulaqdan gözüm su içib.

Demə, qüsursuzam, dağ övladıyam,Qüruru, vüqarı dağdan almışam,Namərdə əyilməm, mərdin quluyam,Mərdə bel bağlayıb comərd olmuşam.

Kipriyim altdadır gözümün yaşı,Coşub selə dönər, bir himə bənddir,Nazilib kövrəlib bağrımın başı,Qırılıb telləri, bir simə bənddir.

Dünya gah aqildir, gah da ki, nadan,Durub min suala qaşını çatır,Vüqarım əyilməz, fəqət çox zaman,Gücüm gözlərimin yaşına çatır.

27.02.2002

QƏZƏL

Al-qan dolu yaş çeşmidə giryanlıq, İlahi,Könlüm evi də cismidə viranlıq, İlahi.

Sən qismətə, həm taleyə, həm qəlblərə hakim,Xoşdur mənə də böylə hökümranlıq, İlahi.

Gördümsə də mən hər nə qədər zülm ilə qəhri,Qaldım yenə də şükr ilə şükranlıq, İlahi.

Açsam da sənə qollarımı şamü-səhər mən,Bitməz yenə bu zikir ilə zikranlıq, İlahi.

Daş qəlbli, xəbis, dinsiz-imansızlara göndər,Ümman dolusu zəhm ilə rəhmanlıq, İlahi.

Hey səbr ilə sən xəlq eylədin cümlə-cəhani,Göndər mənə də səbr ilə səbranlıq, İlahi.

Çün Sabirəyəm, ismimdə var səbrü-qərarım,Yaddır adıma küfr ilə küfranlıq, İlahi.

01.2011

OLARAM

Əgər bir dəlisov dağ çayım olsan,Kükrəyən, çağlayan selin olaram,Ayrılmaz sahilim, sal qayam olsan,Ərköyün dənizin, gölün olaram.

Köksümdə min qübar, saçlarımda dən,İçimdən xəbərin varmı heç görən,Yetər ki, sevgidə Kərəmim ol sən,Yerinə alışıb külün olaram.

Ürəyim Tanrının eşqilə dolu,O, Rəbbim, Xaliqim mən onun qulu,Əgər izin versə Tanrı Rəsulu,Qarşında bir nazlı gəlin olaram.

Bülbül aşiq olar gülün ətrinə,Ətirsiz çiçəyin, gülün qədri nə?Lap elə istəsən, sənin xətrinəÖlərəm, ən əziz ölün olaram.

05.08.2011

О ФЯ ЙЕ МОН

Page 6: Tolishon Sedo

6 Òîëûøîí Ñÿäî¹ 32(44) 22 ñåíòéàáð 2012-íÿ ñîð

(əvvəli ötən sayımızda)

Əlikram bəy, həbsdən çı-xandan sonra hansı siyasi ad-dımları atdınız?

Hələ həbs olunmamşdanqabaq, əsasən Bakıda olanda,hiss etdim ki, artıq AXCümumxalq hərakatı kimi yaşa-ya bilmir, vahid mərkəz kimigörünən AXC-dən ayrılmalarbaşlayıb, ideoloji-siyasi baxış -larına görə artıq müxtəlif siyasicərayanların formalaşmasınastart verilib. Mən Şimali Azər -baycan Demokratik Partiyasına,Azərbaycan Milli İstiqlal Parti-yasına, ASDP-yə dəvət təkliflərialmışdım. Həbsdən azad olu-nandan sonra, hiss etdim ki, çoxmonolit görünən AXC-nin Lən -kəran şöbəsinin İdarə Hey -yətində artıq qruplaşmalar möv-cuddur. 2 səbəb məni dahaçox narahat edirdi, qruplaşma-lar ancaq fərdlərə münasibətdəbir araya gəlmişdilər, ideoloji -fəaliyyət istiqamətləri deyil,yalnız fərdlərə münasibət vəvəzifə karyerasına maraqlarınyaranması istiqamətində inkişafedirdi. Daha bir səbəb, 26yanvar ərəfəsində AXC-ninLənkəran şöbəsinin bank he-sabında olan maliyyə vəsaitigötürülərək şöbənin mühasibinəverilmişdi ki, mühasib həmənpulu gizlətməli, ağır günlər üçünsaxlamalı idi və o, bu işiciddiyyətlə edirdi. Lakin İdarəHeyyətinin bir neçə üzvü,cinayət aləminin hansısa avto-riteti vasitəsi (apardığımız araş-dırmalar zamanı məlum oldu ki,həmən avtoritet artıq həyatdayoxdur) ilə mühasibin başına si-lah dayamaqla, həmən vəsaitiondan almışdılar. Şöbənin IIIkonfransında o vaxt üçün çoxböyük miqdar olan həmənvəsaitlə yanaşı AXC-nin sədri

Əbülfəz bəyin mənə verdiyi vəLənkərana gö n dərdiyim pulunhara xərclənməsi barədəhesabat məsələsi qaldırılsa da,hesabat verilmədi. Ən ağırı vəmənə pis təsir edən cəhət,rəyasət kürsüsündə oturaraqkonfransın sonunda yeni İdarəHeyyətinin seçilməsində edilənseçki saxtakarlıqlarını müşahidəetməyim oldu. Elə bil heç nədəyişilməmişdi, demokratiya-dan çox danışan bəylərimizbolşevik-kommunist üsullarınadaha çox meyilli görünürdülər...AXC nizamna məsinin verdiyiimkanlardan istifadə etməklə,1991-ci ilin iyul-avqust ayların-da AXC-nin Lənkəran şöbəsininİdarə Heyyətində fəaliyyətimidayandırdım. Belə ki, Azər -baycan Sosial-DemokratPartiyasına rəğbətim həmartmış, həm də formalaşmşdı,özü də keçmiş Sov.İKP üzvükimi, sosial-demokratiya ideyalrımənə daha yaxın olduğundan,bu partiyanı seçdim və sırala-rına qoşuldum, partiyanin MKbüro üzvü və sədr müavin -lərindən biri seçildim, Lənkəranrayon təşkilatının yaradıl -masında fəal iştirak etməyəbaşladım.

Əlikram bəy artıq bubarədə söz açmısız, həmənpulu mühasibdən kimlər al-mışdılar?

O vaxtki mühasibimiz, İn-şallah ki, sağ olar, ondan hərşeyi öyrənmək, həm mənimüçün, həm də o dövrlə maraq-lananlar üçün maraqlı olardı.Çünki, nə o vaxt, nə də ondansonrakı dövrlərdə mən, adlarımühasib tərəfindən çəkilən in-sanların heç biri ilə bu barədəsöhbət edib, etdikləri əməlbarədə hesab istəmədim. Məniincidən və düşündürən ancaq o

oldu ki, müstəqil, demokratik,hüquqi dövlətə malik Azər -baycan qurmaq istəyənlərtəşkilatın qorunub, etibarlışəkildə saxlanılan vəsaitinihansısa əli tapançalı avtoritetinəli ilə, zorla soyur və çox, lapçox qısa bir zamanda həmənvəsait əvəzi yaradılmadan,səmərəli xərclənmədən na -məlum şəkildə göyə sovrulur...

Necə oldu ki, Lənkərandayerləşən hərbi hissənin ava-danlığının Azərbaycandan çı-xarılmasının qarşısını aldız?

18 avqust 1991-ci il tarixdə,səhərin sübh çağı, kirayə qal-dığımız evin qapısının möhkəmdöyülməsindən ayıldıq, evinxanımını qonşumuz Tamarahəyacanla çağırırdı. Onun ilksözü bu oldu ki, mən təcilievdən getməli, gizlənməliyəmvə məsləhət gördü ki, televizo-ru açaq. Soruşdum ki, nə olub,nə baş verib? Dedi ki, Mosk-vada çevriliş olub, hakimiyyətəhərbiçilər gəlib, İlk sualim buoldu: Yeltsin həbs olunub? Bil-dirdi ki, deyəsən yox, dəqiqbilmirəm. Televizoru açdiq.QKÇP-nin (o vaxt yaradılmışFövqaladə Hallar Üzrə DövlətKomitəsi nəzərdə tutulur. red)müraciəti oxunurdu və bir qədərsonra öyrəndik ki, Yeltsin həbsedlməyib və hesab etmək olar-dı ki, xalqın inandığı və qoru-duğu lider meydandadırsa, heçbir avantura baş tutmayacaqdır.19 avqustda səhər tezdən Ba-kıya getdim, ASDP-nin büro ic-lasında iştirak etdim, Moskvadabaş verənlərlə əlaqədar bəyanathazırladıq və təsdiq etdik, AXC-nin qərargahında olduq, bütündemokratik qüvvələrin birliyitəklifini verdik, soyuq qarşı -landıq və hamılıqla özlüyü -müzdə bir daha təsdiq etdik ki,Cəbhə rəhbərliyində demo -kratik, müstəqil Azərbaycan uğ-runda deyil, hansısa qüvvəninreabilitasiyasi naminə dahagüclü məqsəd var...

QKÇP-nin süqutundan son-ra artıq hamıya bəlli idi ki,SSRİ-ni olduğu kimi qoruyubsaxlamaq heç bir qüvvənin im-kanı daxilində deyil. SSRİ SilahliQuvvələrinin Azərbaycandayerləşən hərbi hissələrində, ocümlədən Talış-Muğan maha -lındakı hərbi hissələrdə hərbitexnikanın, əmlak və sursatınməhv edilməsi, daşınıb aparıl-ması müşahidə edilirdi. Nara-hatçılığımızı dəfələrlə müxtəlif

qurumlara, o cümlədən Ali So-vetin deputatlarına fakt və fotoşəkillərlə çatdırmışdıq. Avqustayının sonlarında Ali Sovetin se-siyasında həm müstəqillikbarədə bəyannamə, həm dəhərbi hissələrdə o məqsədlənəzarət-təftiş keçirilməsi barədəqərar verildi. Lənkəranda bizimmüşahidəmizdən o məlum olduki, bunu edəcək dövlətqurumlarının məmurları sovethərbiçiləri ilə sadəcə “xala,xətrin qalmasın”, könüllərədəyməmək prinsipi ilə davranır,onların verdikləri məlumatlarlakifa yətlənirlər. Elan edilməmişmüharibəni yaşayan müstəqilAzərbaycan üçün bu formadayanaşma gələcəkdə ağırfəsadlar verə biləcəyini elə bil ki,dərk etmək istəyən yox idi. Nəisə, daha ciddi bir yol və qaydatapmaq lazım olduğunu bilirdik,amma kiminlə və necə...

Ali Sovet 9 oktyabr 1991-ciil tarixindəAzəbaycan Respub-likasının Silahlı Qüvvələrininyaradılması barədə Qanunqəbul etdi. Lənkəranın müxtəlifranqlı və vəzifəli insanları ilə gö-rüşdük, müzakirələr apardıq,vətənin ərazi bütövlüyü naminəsəviyyəli ordu quruculuğununaparılması üçün, SSRİ-dən qal-ma 60-ci diviziyanın hərbi vətexniki bazasının qorunmasınınvacibliyinə inandırmaqla,üzərində məxsusi nəzarəti qurabiləcək bir qüvvənin yaradıl-masına ehtiyacın olmasınıbildirdik. Həmin dövrdə 60-cıdiviziyada və Lənkəran sərhəddəstəsində xidmət edən pe -şəkar zabitlərlə də ayrı-ayrılıqdafərdi söhbətlər etdik, Milli Or-dunun ilk hissələrindən olabiləcək hərbi bölmənin quru -culuğuna rəhbərlik etmələriniüzərlərinə götürməyi xahiş etdikvə çox təəssüflər, müəyyənmüddətdən sonra onlarınəksəriyyətini artıq fəaliyyətiniqurmağa başlayan MüdafiəNazirliyində yüksək vəzifələrdəgörsək də, o vaxt inamsızlıq vəsərt etiraz eşitdik. Bizə bu işdəmənəvi və hər tərəfli əməliköməyi ancaq, rəhmətlik Şam -məd Əsgərov və Əmrəli (çoxtəəsüf ki, soyadı yadımda deyil,qəssabxana müdiri idi) etdilər.Başladığımız işi yarımçıq qoyabilmədik və 11 oktyabr 1991-ciil tarixində bizə edilən ilk yardımvə özümüzün əlində olan mad-di imkanlar hesabına, hərbihissələrdə çalışan həmyerligizirlərin (propor şiklərdən)birindən 20 ədəd "əfqanka"deyilən hərbi geyimi pulla aldıq.Yaradacağımız hərbi hissəyəkomandir tapa bil məyəcəyimiziözümüz üçün yəqinləşd ir -diyimizdən, könüllü olaraqhəmin hərbi geyimlərdən birini13 oktyabrda mən ge yinərək,məsuliyyəti üzərimə götürməyəqərar verdim. O vaxtlar ODAYC-

in (DOSSAF-ın. red) sürücülükməktəbinin yataqxanası isti fa -dəsiz qaldığından, ilk 20 nəfərləqərargahımızı orada qurmağaqərar verdik, özümüzə kazarmaşəraitində fəaliyyət seçdik və 26yanvardan əlimizdə qalansilahlarla, əvvəl Lənkəranşəhərinin giriş-çıxışlarında,sonra isə tədricən bütünmahalın hərbi hissələr olanyaşayiş məntə qələrində nəzarətpostları qurduq və çətinliklə dəolsa, artıq ilin sonunda 60-cı di-viziyanın komandanlığının beləhesablaşdığı nəzarət mexa-nizmini qura bildik, sovetdənqalma bir çox hərbi hissəərazilərində Azərbaycanın üçrəngli bayrağını qaldırmağa nailolduq. 2 yanvar 1992-ci il tarixdəkönüllülərdən ibarət, kifayətqədər intizama malik dəstəmizinbazasında Respublika Müdafiənaziri Lənkəran özünümüdafiəbatalyonunun yaradılmasıbarədə əmr imzaladı və mənkomandir təyin edildim. Ogünlərdə Lənkəran rayon hərbikomissarı olan Eldar Əliyevləgörüşdüm və könüllülər top -lamaq məqsədi ilə hərbisəfərbərlik elan edilməklə, ayrı-ayrı hərbi mütəxəssislərəçağırış vərəqəsi göndərilməsinərazılaşdıq. Çağırış vərəqəsi iləgələnləri bir yerdə qəbuletməklə, vətənimizin üzləşdiyivəziyyəti onlara izah edir, yox-dan ordu yaratmağın vacibliyinivə müasir texnikanı bilənlərinqıtlığını onlara izah etdiyimizərəfədə, AXC-nin Lənkəranşöbəsinin fəalları komissarlıqqarşısında, öndə rəhbərləri ol-maqla, ETİRAZ aksiyası keçirirvə orduya yazılmağa gələnlərimüxtəlif üsullarla oradan uzaq-laşdırırdılar.... Bütün bu və bunaoxşar çox saylı maneələrə bax-mayaraq, mahalın hər yerindənkönüllülər gəlir, müqaviləəsasında batalyonun tərkibinəqoşulurdular. O vaxt Masallırayon Hərbi Komissarlığı şəxsiheyyətin formalaşmasında bizədaha çox köməklik etdi.Təlimləri qurmaq naminə 60-cidiviziyanın mütəxəssis poten-sialından istifadəyə ehtiyac varidi, demək olar ki, özümüzün im-kanları yox dərəcəsində idi vəbu cür ağır durumda olmağı-mıza baxmayaraq, biz buməsələnin həlli yolunu tapdıq,muzdları ödə nilməklə, Astarahərbi poliqonlarından tutmuş, ovaxtkı Prişib poliqonlarına qədərhər yerdə çadırlar quraraq,əsgərləri yerləşdirdik və ruszabitləri onları müxtəlif hərbipeşələrə hazırlamağa başla-dılar... İlk bölüyümüzü Qara-bağa, Şuşaya, aldığımız əmrəmüvafiq, səhv etmirəmsə, 22yanvar 1992-ci il tarixində yolasaldıq...

(ар ды эя лян са йы мыз да)

ƏYNİMƏ HƏRBİ FORMA GEYİNİB,MƏSULİYYƏTİ BOYNUMA GÖTÜRDÜM

1988-жи ил дян вц сят ал мыш халг щя ра ка ты нын фя ал иш ти рак чы сы ол муш Йе ни дян гур ма на ми ня Лян кя ран ХалгЖяб щя си нин фяа лий йя ти щя ми шя мя ним цчцн ма раг лы олуб. Бе ля ки, илк дя фя мящз Лян кя ран Халг Жяб щя си ряс -ми дюв лят ди ря йин дя Азяр бай жа нын цч рянэ ли бай ра ьы ны дал ьа лан ды рыб, мящз илк дя фя Лян кя ран щя ра кат чы ла рыССРИ-Иран сяр щяд ди нин сяр щяд ди ряк ля ри ни сюк мцш дц ляр, илк дя фя ССРИ-дя мящз Лян кя ран да халг ща ки мий -йя ти елан едил миш ди... Бу илк ляр чох дур вя бу илк ля ри мящз щя мян дюв рцн мящ шур щя ра кат чы ла ры: Ялик рамЩцм мя тов ла, Яли На сир ля, Щц сейн гу лу Мям мя дов ла, Ра щим Ну ри йев ля вя ди эяр ля ри иля мц са щи бя фор ма сын -да араш дыр маг гя ра ры на эял дим, чцн кц бу Азяр бай жа ны мы зын шан лы та ри хи дир...

Илк мц са щи би миз ЛХЖ-нин илк сяд ри Ялик рам Щцм мя тов дур....

Page 7: Tolishon Sedo

7¹ 32 (44) 22 ñåíòéàáð 2012-íÿ ñîðÒîëûøîí Ñÿäî

SIVOL: Kitobədə tolışə şei-ron kambe səbəbış çiçe?Sponsori doə puli bə kitobihəcmi təsirış karde? Qirəmyıqoybu, bəs boçi tırkə şeironixtisor nıbin? Halonki deştəaktualəti, muasirəti, de bədiyəxısləti, sənətkoəti ıştı tolışəşeiron həniyən vey-veyğıymətinin.

CƏVOB: Duston, həmron, av-lodon har qəp eqıneədə çımıkitobi orzu əkəyn. Oxoy bə ğəroroməym ki, nıvıştəyon, dərc bıəyonqırdə bıkəm. Əslən arxivım bıəni.Nıvıştəyon - çap bıəyonımoğətəni. Çiçım bə dast varde,əvonım peqəte bardıme bə “Yenihəyat”i redaksiyə, dome bə Rəsuli(Rəsul Rzayev “Yeni həyat”qəzetikoəkə. A.B.) redaktə bıkəy,hırdənon sıxanışon doə, pulbəvğanden, kitobi çap bəkamon.Jıqo be ki, ko nıqətışe,dastənıvıştəyonım peqəte bədumo. Peşo Cəmaləddini(Rusiyədə, Neft –Yuqanskədəjiyedə, Hişkədəvoje, məşhurəxeyriyyəvone. A. B) bə qıy qətışe.Akif Soltani redaktəş karde. Bəhay dıkəsi təşəkkur kardedəm.

SIVOL: Rujnomə-məcmuonədə ıştı dərc bıə şee-ron vey-vey fərğine: Sıxanon,ifadon, şeeri nomon, sətron,hətta şeerə bəndon dəqış kardəbıən, ya ixticor bıən, əlovəkardə bıən… In nobənoəti: iqləşeeri bə çand bəjən cobəco

beəti səbəbış çiçe? Qavar re-daktoron ıştı şeeri zəifvindedənbu, dəqış kardedən?Qasbu har səfə şeeri səpeşımə ko kardedəşon, əlovə-ix-tisor bardedəşon?

CƏVOB: Oxonə sıxan roste:ıştə şeeron səpe az ıştən kokardedəm. Səbəbış ime ki,vaxtədə şeeronım bə i vırə qırdəmkardəni. Navnəni sıxan rost ni,bərəks, az bə redaksiyon şeervığandeədə vey vaxt xayşkardedəm ki, bəçımı şeeronməqınən. Şayəd darzənə ğınəyibə ın ko cəhd əkəynbu, az hənibəvon şeer nədəym.

SIVOL: Cabirə boyli, bəştıofəyəvonəti nığıli şedəm, ənənığıle ki, bəçəy bıni rəsenəfəsım rəsedəni. ÇəməAzərboyconi klassikə ədəbiyotixəzinə çand cəhəto, vey yakam dərəcədə ıştı şeeronədəbə nəzə çiyedə. Şərq-Qərbədəbiyoti ləzizə məziyəton ıştışeeronədə oşko vinde bedən.Çəmə nənə zıvoni qəncinəti,xəlqiyəti, omoniməti,sinoniməti, iyən co bədiyəxisləton vırəbəvırə ıştıpoeziyədə vəşedən. Əyalətədəbıjiyoşən, di–distononbınəvoşən, bo nəve bə istirahətbə co məholon bışoşən, oxorabitə koəvon bıəşəəni. Iştıhərəkəti-nəvemoni mərə vey-vey tanq bıə, maqistraləroonədən bə kəno bıədistononədə ko kardə, çoko bı-

votım, de yolə şairon , yoləsənətkoon didorı bıəni, aliyəsəvodən ni. Çoko bedə, 62sore ki, çı nıvışte, ofəyəmonidast kəşedəniş, bə 80 siniımru-maşki rəsedəş, iyənnıvıştedəş. Votem piedə ki, ımbətıku adiyə həvəs ni, adiyəmarağ ni, ın ofəyəvonəti ıştıxunədəy, botıno bənə harde-tankarde, hıte-nəve, harujnətələbati vocib bıə, beşeer, be-nıvışte mande-hıte zınəniş.Bətıku ənədə eşğı-həvəs çı-koncoy? Qasbi de xuni, deqeni omedəbu? Kali sənətkonvotəynə, qavar Xıdo nıkardə, bəzəmin qıniyəşbu, sə bə çuyi, bəsıği qıniyəbu? (Şair DavudDəmirli bə şairəti dəqinə səbəbijıqo qəp əjəni. A.B) Yəni ınşairəti qirəm mazqi çəpə tərəfiolıveyku, ya vəhyiku bəşməoməni ki? (Rəhmətşə Lenini səoməyon hejo jıqo bıə. A.B)

CƏVOB: (sıredə) Kəbləyi, bəqıləy vırə omiş-beşiş, çımı dılədəteğ bekarde. Iştı votəynə, ın eşğı-həvəs, ın şairəti binovrə çınuperəsə vaxtonku bəmı dəvitə.Xıdo rəhmət bıkə Qulamhüseynmıəllimi. (Nüsrəti zoə Əliyev Qu-lamhüseyn (1928-1994) filoloqiyaelmon nəmizəd, ADPU muəllim,dosent. Əslış Masallij, Tırkobəvıj.A.B.)

Bırədiqo miyonə məktəbədəhandedəbimon. Çəmə ədəbiyotəmıəllim Qulamhüseyn rəhmətullabə sinif dəəşi de şeeri, səlom

ədəy de şeeri, əməni ənşandi deşeeri, peyəkəy de şeeri. Vanqəkəy de şeeri, dəro əkəy deşeeri, məxləs, dəmə de şeeriqəp əjəni. Iştənən şeeri çe curəvoti? De ləfzi, de vandi, de xış-mi, de eşği, de nifrəti, deməhəbbəti, har tonədə, harmunosibəti nişo ədəy de şeeri,dəçəy intonasiyə. Az hut bedəbim,az mot bedəbim, az bəmedəbim,az sıredəbim. Az vəşi əqətim, azsi əbim de həminə şeeron. İnsonçanədə şeer əzınibən? İnson çıcur şeer əvotibən? Jimonşeerebən, aləm şeerebən! Azhıtəm ki, az bexəbəm ki?!

Jıqo-jıqo şeer- poeziyə bəçımıxun dəşe, bə astəm nışte. Dılımde şeeri purbe, ciqərım de şeeribə nəfəs oməy, astədə mazqımde şeeri umjənbe, Xışmətım,həvəsım, fikım, qəpım dəqışbe.Az bəştə okıre-okıre, sinəporikəş okarde, bənə ıştən bəştəşeer nıvıştedəm, şeer votedəm,esətən votedəm, nıvıştedəm…

SIVOL: Dı zıvonədə (tırki,tolışi) de məhorəti nıvıştə şai-riş. Bomı vey marağine: sıftə bətolışi nıvıştə, ya bə tırki? Deştıkitobi zəhmətkəş, ıştıofəyəvonəti otırın- şeeron təhlil-tədqıqbıkə Akif Soltan nıvıştedəki, “ İkidilli yazar olan CabirNəsirə “nənə zıvon”- talış diliikinci şeir dili, birinci ana dili-dir” (??- A.B.) (C.Nəsir. “Yazdımki, izim qala” B. 2006, s. 24).Cabirə boyli, şımə dıminə inə-

dıminə moə zıvonən hıstone?Adət jıqoy ki, dı zıvonədənıvıştə sənətkoon ya ıştə nənəzıvoni vey çok zınedən, yaənhar dıqləni. Məsələn, ÇinqizAytmatov bə urusiyən, bəqırqıziyən vey zumandə əsəronnıvıştedəbe, Iştə əsəron çızıvono bə zıvon ıştənpeqordınedəbe. Jələvoni inəzıvoni de əcnəbiyə zıvoni çaşeğande bedəni. Əncəx şıməşeeronədə ın holi sof oşkocobəco karde bedə. Şımə tırkiəşeeron handeədə zıne bedəki, bə tolışi fikon kardə, bətırki nıvıştəone. Fəqət tolışiəşeerono oşko vinde bedə ki,hejo bə tolışi fikon kardə, bətolışiən nıvıştəone. Əve ki,şımə tolışiə şeeron vey-veyzumandin. Jıqobızın, xoliomuniyə bıə, har tovul, harter, har ranq, har naxş ıştəvırədəy, pulək-pulək ni.

CƏVOB: Təşəkkur kardedəm.Tırki şeer veye bəməku: veyondılədə səy-puş kardeyən maho-le, muşkule. Hejo bəmı tolışəşair bıvoton, vəsıme. Mande Akifmuəllimi həminə fik, bə fiki şımədoə izoh; Çiç bıvotım, çımı moəzıvon tolışiye. İminə-sıftənəşeirımən bə tolışi bıə, intasi di çapbıə. Az deştə nənə zıvoni fəxrkardedəm.

Mısohibə bə ğələm bıstən:A.A. Bayrami.

Camal Lələzoə

“BIKƏŞ BƏNƏ IŞTƏ PIƏ MOLİ”

Huzr məclisi şinə məqomədə, rəhmətşəMəlo Əğəli, çoko adətkərdəbe, huzrxı-vandış vanq doy karde, qədə-qədə bəçəyquşi votışe:

-2-3 pəpruzə ğotı bıstən bıdə varde.Huzrsoyb Xobəli vey kosibə odəmbe,

əncəx sırədiyən, məcizot, ciqəmandbe.

Məlo çı vərdışi sıftəku xəbədobe. Nıkardışekovıləti, nışde bə qıləy “Jiquli”, doşe romebə Məlo Əğəli kəybə, Məlo kəyxıvandışvanq kardışe, votışe:

-Məlo Əğəli vığandəşe mı, aspardışe2-3 paçkə pəpruz peqətım kəo, bobəmbəyo.

Kəyxıvandi varde 3 ğoti Məlo kəşəpəpruzədə, edoştışe bə Xobəli, Xobəliənsəşe pəpruz, nışde bə “Jiquli” oqarde, omebə məclis. Vardışe doşe ın 3 pəpruzə ğotiçodoədə bə Məlo Əğəli, votışe:

-Həlolı xəş bıbu, bıkəş bənə ıştə pıəmoli.

-Xəşəcon bıbi,- Məlo Əğəli dastış noyıştə sinəsə, sə jəşe bə Xobəli, dıvo-sənokardışe...

Məclis səbe, Məlo şanqo oməy bə kə,kəyxıvandi votışe bəy:

-Jəqo çı ğurubi qıniyəş, bə huzrsoybi

pəpruzən hırie zındəniş, odəm vığandəşbə kə, ıştə itotə pəpruzədə doydəş varde?

-Çiç?- Məlo Əğəli çəşon peş kəlləbedə. Məsələ bəsə dəşedə:

-Vay, sıpə zoə, deştə qədəyəti bə dastdənoy mını? –Məlo ıştəndə beşe, dumoXobəli tutışe-bıpişe:

-Bəmı zərər jəydəş? Qıləy bəd dıvobənıvışdem, ıştı mardon həmməybebəkam çı behişto, bəvğandem bəcəhəndım. Hələ bunum ki zərərdə bəbe?-votışe, ıştən bəştə bı sıxanon sırəy, rıkışeməy.

“DAY ĞƏLƏT KARDƏŞE”

Bərkə zımoston bedə. Voə ro-rizon, kə-bəon həmə eqətedə. Jıqo qıləy rujədə bəKəblə Həsəni kinə Kubrə xəbə doydən ki,ıştı day fot kardəşe.

Kubrə edəsedə bə so-bə, diə kardedəbənə bandi kuə-kuə bıə voə, votedə:

-Day ğələt kardəşe. Esət marde vax-te? Zımostoni jıqo rujədə odəm ıştə pıəğəbisə əşıni, mande day bıbu. Mardə,mardəəni. Xıdo rəhmət bıko!

BOTI QƏP JƏYDƏN, TAM BIJƏN

Korə Ənvər huzrə məclisədə nıştəbən,odəmon qılə-qılə seyr kardedəbən.Hakanə ğorti çay peşomedəbən, fik-xəyolədə çiçon dəvonedəbən Xıdo bəzne.Penə sədə nışdə Məlo Əğəli ənədə şinəsohbəton məsdənıbe, əncəx vindəbe ki,Məlo sohbət kardedə, əmmo çəy tononışdə Fərəməz bə Məlo quş doydəni, deştəhamsiyə bə qəp-qəvəce. Korə Əhməddəkkuedə bə Fərəməzi:

-Zə, Məlo botı qəp jəydə, tam bıjən.Fərəməz damə bedə:-Botı qəp jəydəni?-Bomı çoknə qəp bəjey? Az məsdəm

ki? Qavar şıməən kor bon?

DE CABİR NASİRİ MUSOHİBƏ Nəsirov Cabir Soltan oğlu (Cabir Nəsir) (1935) Tolışə məholi məşhurə-nominə şaironədəy. Ma-

sali di Hışkədədə bə dınyo omə. 77 sore ki, hejo iyo jimon kardedə. Rostədə Tolışə bandon, çəpədəKaspiə dıyo, har səfə bəçəy çəşi pexəveədə dılış sinədə vaştedə, lınqış bə zəmin eşedə, çəşışbə osmon peşedə, xəyolış bə dınyo nəvedə…

İminə mətbuə şeirış “Çəmə sovxozi ambodor” rayoni “Yeni həyat” rujnomədə beşeədə benəvoəsə vey qulqulon vindəşe: İ sor nəv manqə ko çı dasto beşə. Dəyən çı diku tarqvətən bıə. Şərtışonnoə ki, koy vanıdoş, çı diko benışoş, tıni bədomon qəte. Bəvədə Distoni mədəniyyətəkə mudurbe.Peşo rabitə koəvon bıə…Esət pensiyəvone..

77 sininə şairi iqlə kitobış capo beşə. Halonki dəvardə əsri 60-nə soronku jıqo mətbuatədədərc bedə Cabiri şeeron. Cabir Nəsiri az çok zınedəm, çəy ofəyovonəti həxədə əsər nıvıştəme.İnşaallah, umur bəfo biko, çap bəkardemon. Kitobış tojə beşə məcolonədə de şairi musohibəbardəmbe, əy bə xosə bəhandom edaştedəm.Allahverdi Bayrami

×ßMßDÈ ßHVOLOTON

Page 8: Tolishon Sedo

Òÿ ñèñ ÷è :Ðàôèã Úÿëèëîâ

Òåë.:+99470 909-85-90Å-ìàèë: [email protected]

Ãÿçåòèí åëåêòðîí âàðèàíòûíûtàlèsh.îðý

ñàéòûíäà îõóéà áèëÿðñèíèç

Ðåäàêñèéàíûí öíâàíûíà ýþíäÿðèëÿíÿëéàçìàëàð ìöÿëëèôëÿðÿ ãàéòàðûëìûð âÿ

ìÿòíëÿðÿ ðÿé âåðèëìèð.Ôàêòëàðà ýþðÿ éàëíûç ìöÿëëèôëÿð

ìÿñóëèééÿò äàøûéûðëàð. Ìöÿëëèôëÿðëÿ ðåäàêñèéàíûí ìþâýåéè

óéüóí ýÿëìÿéÿ áèëÿð.

Ãÿ çåò ßä ëèé éÿ Íà çèð ëè éèí äÿãåé äÿ àëûí ìûø äûð.

Ãåéäèééàò íþìðÿñè:3462

Òèðàæ: 1000

УС Долларс:Ъалылов Рафиэ Сщащрза оэщлу АЖЖ Н

3811001000159315ИНТЕРМЕДИАРЙ БАНК

Стандард Жщартеред Банк, Неw ЙоркЖОРР. АЖЖ. 3582023389001

СWЫФТ: СЖБЛУС33БЕНЕФЫЖЫАРЙ БАНК:

"Банк оф Баку" ОЪС С.W.Ы.Ф.Т. ЪББКАЗ22 Баку, Азербаиъан

Щесаб нюмрряси: АЗН цчцн: "Банк оф Баку"

АСЖ Йасамал филиалы Жялилов Рафиг Шащрза оьлу

щесаб нюмряси 3801000000159315ВЮЕН 1700038881

код 506322 мцхбир щесаб 0137010007944

С.W.Ы.Ф.Т ЪББКАЗ22

Dınyo dıminə mahrubə ən qonəsoronbe. Merdon veyni vəynə cəbhədə bəcanqbin, jenon, əğlon, sininə odəmonpeşnə cəbhədə koədə, kədə, kəfşənədədastbəyəxə bin de vəşyəti, de kəsodəti.Noxəşion, piəjen-piəmerdon, bexıvandəhırdənon poye-poye bə zəmin qınedəbin.İ kədə ha ruj 1-2 kəs mardedəbe vəşiku.Məxloği hey bedənıbe, mardon bəğəbıston bobən, əvoni hejo şododəbin bənezə xəndəxon, edoedəbin. Cəmatməcbur bedəbe, bo ğıçi nuni, bo mıştiordə, bo tosi laqə, bo çanqi boxlə doydəbeıştə ğıymətinə çiyon, hətta bə i kisəşartuki ıştə kə-bə həvatedəbin. Kolxozikoyku bəpeştə jenon-vəyuon pevolobedəbin bə nezə rayonon, diyon,piyəçınəti kardəbin: bo kaq-kijə, bət-bili,bo mışti noxot-laqə, qandım-bırzi, bomoğnə dast okardəbin. Tovə tyok darşienəvedəbin, tatibəsə oqardəbin bə kə, bomaşkinə bə ko bırəsin. Kədə əvoni çəşkardəbin vəşyətiku ah-nolə jə noxəşə pı-moə, hırdəsə əğılon. Odəmon hestbin jenbıbu, merd bıbu, dastə-dastə əbin, səpeəqətin əşin bə olkə rayonon kəbəkəənəvin. Hətta bə Naxçıvan, Ermənistan,Qurcustan, Dağıstan şedəbin bopiyəçınəti...

Nəhayət, Xodağoliən i ruj bə ğəroloməy ki, iyən bışu bədu Vərqəduzi(esətnə Yardımlu), qasbi çiçsə bə dastvardışe, vəşyətiku çəşon bə kandulə şəəğılon hardışone, nımardin. Xodəğoliıştən xəş nıbe, lınqədə şat, dılədənoxəşbe. Əncəx əğılon vəşiətiku zoxlə bıəçəşon vədə tov varde nıznəşe. Bə kə-bəçəşənəvo kardışe ki, bunum çı vəzminəçiy mandə, əy peqətiy, bobə bəhvati.Çəşış pexəve bə rəhmətşə jeni vardəcehizə siməvari. Peqətışe, dənoşe bəqıləy yolə kisə, şodoşe amisə, dəroqıniye bədu Vərqəduzi.

Xodağoli bı ro çok bələdbe, bəjən-bəjən dı ro şəbe, ğədimə, ğıymətinəməmulaton bardəşbe, bə pul, bə hardənəçiyon dəqış kardəşbe. Esətən...

In siməvar rəhmətşə jeni nənəkubəştə nəvə vəyu dəro kardeədə doəbəxşişbe; Xodağoli xəşə rujonən, bədəvaxtonən şoydbe ın siməvar.

Xodağoli de kon əziyəti oməy beşe bəmənzıl. Həşinıştoni dəşe çıvrə kolxozihisobdari bəletiku bə so. Im həminəhisobdorbe ki, bı jıqo tasə vaxtədə rujqorışçokbe. Diəro-nez, çı ətrof rayononkuhırdiku bə dıjd, vəznədə ğıymətin-erjon,kəşemonədə qon ya sıvık çiç bedəbeəntiqə çiyon

vardəbin bəçəy kə, əvəni vıjnidəbe, komibəqəm kardəbe erjon ya bohopeqətedəbe, nimhanim puli doydəbe,şəv bıbu, ya ruj bıbu, dəro kardəbe bəçəvon mahol. Xodağoliən har dəfə deqıləy əntiqə çiy çəy paliyo omedəbe, ilınqisə qardəbe-şedəbe bəştə kə...

Hisobdori siməvarış ki, vinde, aşığbebəy, çəşonış sıre. Rost kardışe siməvarbəştə bolo, bı ton-bə toniş xəyli diəkarde, noşe bəyji, əmrış karde bəXodağoli:

-Peqət siməvari biə bə kəy dılə.Xodağoli vanqonədə siməvar, çəy

dumo hisobdor oməyn dəşin bə kəy dılə.Hisobdor i kərən rost kardışe siməvar,edəsəy bəy çok-çoki, noşe kəy taxçədə,sıre-sıre bə Xodağoli votışe:

-Əhsən, bə jıqo siməvari soxtəsənətko!

Ğodurə hisobdori şitəti qətışe, dehırınqoə sırəy eğıriyəy çı Xodağoli səpe:

-Siməvarı vardə, vey əcəb! Bəs bısiməvarədə çay bə dəm bınə məhbubıboçi nıvarde?

Jıqo bızın, qıləy əvəsorə avəvu çəkəyXodağoli mazqədə: Rəhmətşə Xanıməhəmro oməy mande çəy çəşi vədə.

Piyəşe siməvari peqətiy beşi bışiy,oqardiy bə kə? Vəşyətiku çəşon bəkandulə şə əğılon çə tərəfo beşinbəçəy və. Xıdo bə Şəytoni nəhlətbıko! Lolbe Xodağoli, bə hisobdori bıbetəmə qəp-qəvəcə hiççi cəvobnıdoşe, ıştə ğəhri-ğəzəbış ebarde.Hisobdoriku siməvari pulış səy,peşmon-peşmon beşe çı kədə, çısoədə. De şəvi dəro qıniye bəMasallu, sıbi nezi oməy beşe bə kə.Bənə vəşiyə xeyzon hıtəni, əv bəçəşe, purbəməbe...

Həmon soriən Xodağoli xeyzonışde təhəri bekardışe bə əvəsor...

Çə hadisəku haft sor dəvarde. Şıkbə Xıdo, mahrubə de ğələbə bəsəqınye, faşistə Almaniyə dəboxtışe.Peş bəy olkə qədə-qədə bəştə oməy,iqtisadiə vəziyət çokbe. Dıyo, kəfşən,bandəbınə sərvəton sayədə Masallicəmatən vəziyətdə beşe. Masallivojor (həyvonə vojor, bostonə vojor,tuccorə vojor, Ğələ vojor) her-hevujbe,iyo bə dast vardə bedəbe har curəneməton...

Xodağoliən Ğələ vojorədə ıştə pələməhestışbe. Qədə-qədə çax-çux kardəbe.Baləlion kolxozədə ko kardəbin, bə kətaxıl, pul vardəbin...

Xodəğoli rujədə i kərə vojori qəştəkəy, ki bə vojor çiç vardəşe, əvonivərəvurd əkəy. Məxsusən Ğələ vojori ikıncədə bino bıə bə Cındırə vojor votə vırəvey əvoy. İyo çiçon nəbin? Mardəkəsonoləton, kanə ğab-ğacağon, kanəməşoon...

Ruji iyo bə çiçi rast bo çoke? Bəştəsiməvari! Bə Vərqəduzəvon hisobdoribə cıri ğıymət həvatəbıə siməvari! Bəştərəhmətşə xanımə jeni vəyuə cehizəsimıvari!

Bənə həminə hisobdor mandə çəsiməvari səyku! Şəkəs-oməkəs,dəvardəkəs-oqardəkəs tarif kardəbesiməvari, əmmo dastışon nıbe əy bıstənin,çəy boho beku itot kardəbin məvuji.

Xodağoliən nez oməy, enəməy dastışdəsuey bə siməvari: səlomət mandəbe,çok oqətə bəbe:

-Mamu, çe ğəşənqe ın siməvar?Iştıne? Bə çand doydəş?

Hisobdori nıznəşe Xodağoli, de fəxrivotışe:

-Ha, çımıne. Çımı ıştən kəy mole.Damandə mandəm, məcburim bəhvatım.

Hisobdori çanə vote, Xodağoli ənə puldoşe. Dəkırnişe siməvar bə sinə, edəsəybə hisobdori çəşon qılı, votışe:

-Mamu, ıştı siməvar çoke. Həyf ki, bısiməvarədə çay bə dəm noə moynədeştə vardəni, əyən əstənim.

Dastədə pul aşmardə hisobdorpelarze. Edəsəy bə Xodağoli, çəşonışqırdbe. Merd bə səpo bə hışkə do pe-qarde, lolbe, damə nıbe. Xodağoli bəyobəbolətiş oməy, dəro qıniye şe bəştəpələmə. Əncəx hisobdor hələ xəyli dumoəy erəxe, erəxe...

Avqust, 2012

¹ 32 (44) 22 ñåíòéàáð 2012-íÿ ñîð

ƏKBƏR PAŞA

MARDE ÇOKE, MANDE ÇOKE?

In zəmonə duz əbıni,Marde çoke, mande çoke?Boxlədə kukruz əbıni,Marde çoke, mande çoke?

Boştə çokə kə-bə bıstən,Xeyzon bıbu, bəbə bıstən.Kiyku pidə xəbə bıstən:Marde çoke, mande çoke?

İyo xanəndə handədən pul,Əyo jeni zandədən pul.Mardədən pul, mandədən pul...Marde çoke, mande çoke?

Var-devləti çəşış qətə,Ve odəmi kəşış qətə.Vojori otəşış qətə...Marde çoke, mande çoke?

Nodon həxə ro vindəni,Çəşi paylu do vindəni.Dəvo-darzən ko vindəni,Marde çoke, mande çoke?

Fəhlə nokəy, mudir şefe,Dınyo bəyo tatə lefe.Marde bəpeşt Məlo kefe,Marde çoke, mande çoke?

Vəyə ruje, kəbob bıdən,Bıkon boştə səvob bıdən.Bı sıvoli cəvob bıdən:Marde çoke, mande çoke?

HAR VIRƏDƏ

Qıləy penc anqış bıbəmon,Har məholi har vırədə!Bo iyəndı peşt bıbəmon,Har məholi har vırədə!

Bə bandi sə ro bıkəmon,Ağılmandə ko bıkəmon.Deşmeni kə xo bıkəmon!Har məholi har vırədə!

Bınəvəmon deştə xoşi.Qəp nıjənı nodon, noşi.Bahandəmon bə tolışi!Har məholi har vırədə!

Nıvotıme fors bıkəmon,Ğızıli əlmos bıkəmon.In milləti ros bıkəmon!Har məholi har vırədə!

Əkbər votdə dahi votəy,Bənə nokə şahi votəy.Bıkəmon ilahi votəy!Har məholi har vırədə!

Tı bə turmə,Turmə bətı damedəni.Çı duston ruh darədəy, dust,Dıli duston çı dıliku çamedəni.

Deşmen bexun, deşmen oğo,Hucum kardə bə vicdoni, hejo hağo!

İ dastədə ğalxon, ğılınc,İ dastədə ğələm, Hilol.Ro şedəmon şımşi jəy-jəy,Kulo qonə şələ, Hilol!

Xok rubedə bə milləti ojə çəşi,Ni i kəsən zincir bıjən, ğıbon bışı.Zılmot hucum kardə vədə.Cın-şəyətin jiedə sədə.De əjdəho bə canq beşə conboz kıve?Cəhəndımdə ro poyəkəs, xanboz kıve?

Lıputonım həftoğ mandəBə zevılə sırə jıqo.Tı çiç kardə, oxo botıƏn bevəcə lolo jəşe şinə dodo?

Ğeryətmandə zoon səşone,Çəmə dasto de sa vonə.Peşandə bıə bə har lonəMıllətışon çı vindeku, fik kardekuHilal, kardeşone məhrum.Nəfəs se-se,

Hisobış çan milyon be-be.Piəşone əy bıkən məhkum.

Bı milləti təbib lozim, təbib, təbib.Əy duşəkəs, əy tojniəkəs da ni, sa ni...Bı milləti həbib lozim, həbib, həbib.Novruzəli şe çı dasto,Bə milləti jəşone doğ.Bə çokə zoon dımğo jeədə,Çı Vətəni sutedə boğ.

İ ruj turmon bəston barşiye,Kunfəyəkun bəbe zindon.Bə Hiloli ozodətiŞo bəbeş, con Azərboycon!

Bəndi Bandi Zoə15.08.2012

BƏ ZINDON NOMƏ

Цфцг-С ММЖ (ВЮ ЕН 1800107871)

Азяр бай жан да бир чох дил ля ря йа зы -лы, ши фа щи биз нес, Но та риал тяр жц мя -ляр вя мятн ля рин йы ьыл ма сы хид мя ти -ни тяг дим едир. Биз Азяр бай жан,Рус, Ин эи лис, Та лыш, Фарс вя с. дил ля -ря йа зы лы тяр жц мя ляр еди рик. Ят раф лымя лу мат ал маг вя йа хид мят ля ри -миз дян бящ ря лян мяк цчцн

(012) 564-68-91 нюм ря си ня зянэ едя вя йа

жом мер жиал_ ма на эер @у фуг .аз е лект рон цн ва ны мы за йа за раг

яла гя сах ла йа би ляр си низ.

SimяvarЖамал Лялязоа

h и k о y я