TRAFİK EĞİTİMİ VE PSİKOLOJİSİ

www.cemalsahin.comwww.cemalsahin.com

1

TRAFİK EĞİTİMİ VE PSİKOLOJİSİ

Dünyada kusursuz iki insan vardır.Biri ölmüştür,

öteki ise daha doğmamıştır.

Çin Atasözü


2


3


4


5

PSİKOLOJİ


6


7

TRAFİK EĞİTİMİ VE PSİKOLOJİSİ DERSİNDE AMAÇ

Sürücüler, trafikte kendilerini tanır ve davranışlarının farkına varırlar.

Sürücüler, trafik kazalarına neden olabilecek sürücü davranışlarını bilir.


8

TRAFİK EĞİTİMİ VE PSİKOLOJİSİ DERSİNDE AMAÇ

Sürücüler, trafikte uygun ve uyumlu davranışlar sergiler.

Sürücüler, stresle baş etme yöntemlerini bilir ve gerektiğinde uygular.

Sürücüler, başkalarıyla sağlıklı ve etkili iletişim kurar.


9

TRAFİK EĞİTİMİTrafik Eğitiminin Önemi

• Üzülerek belirtmemiz gerekir ki, ülkemizde meydana gelen trafik kazalarını sayı ve sonuçları bakımından gelişmiş batı ülkeleri ile karşılaştırdı-ğımız zaman, kaza adedi ve ölü sayısının bizde çok daha fazla olduğunu söyleyebiliriz.

• Bu durumun başlıca nedenlerinden biri genel anlamda ülkemizde, yol ve trafik güvenliği konusundaki eğitim yetersizliğidir. Düzenli ve güvenli bir trafik için küçük yaştan itibaren herkesin eğitilmesi, güvenli davranışlar ve alışkanlıklar kazandırılması sağlanmalıdır.


10

• Bütün sertifika sınıflarında trafik ve çevre dersi 16, ilk yardım dersi 8, araç tekniği dersi 6 saat teorik olarak verilir. • Direksiyon eğitim derslerine ise direksiyon usta

öğreticisi tarafından kursiyerin akan trafikte eğitim alacak düzeye ulaştığına karar verilinceye kadar direksiyon eğitim alanında veya simülatör üzerinde devam edilir.

Eğitim etkinliklerinin düzenlenmesi ve ele alınacak konular


11

Eğitim etkinliklerinin düzenlenmesi ve ele alınacak konular

• 2)Akan trafikte eğitim alacak düzeye gelen kursiyerlerin direksiyon eğitimi ders süreleri;

• a) “A1” ve “A2” sınıfı sertifikalar için 10 saat,• b) “B” sınıfı sertifikalar için 12 saat,• c) “C” ve “E” sınıfı sertifikalar için 24 saat,• ç) “D” sınıfı sertifikalar için 30 saat,• d) “F” sınıfı sertifikalar için 10 saat,• e) “H (motosiklet)” sınıfı sertifikalar için 10 saat,• f) “H (otomobil)” sınıfı sertifikalar için 12 saat,


12

Kurslarda temel eğitim yöntem ve teknikleri

Simülatör Gösterip Yaptırma Uygulama


13

Eğitim Yerleri ve Materyalleri


14



15



16



17



18

ÖĞRETMEN BİLEN VE BİLDİKLERİNİ BAŞARIYLA

ÖĞRETEBİLEN BİR SANATKARDIR.


19

“Öğretmenlik ve öğretim karşınızdaki kişinin

öğrenmesine yardım etme işidir.”


20

, İKİ YÖNLÜ BİR BAŞARILI BİR ÖĞRETİM İLETİŞİM

SÜRECİYLE GERÇEKLEŞEBİLİR.

İLETİŞİM MODELİ

VERİCİ

KİMDEN ?

ALICI

KİME?

YER

NEREDE ?AMAÇ

NİÇİN ?

2 K 5 N

GERİ BİLDİRİM (FEEDBACK)

KANALNASIL ?NE ?

KONU

ZAMANLAMA

NE ZAMAN ?


21

Kurumlar arası işbirliği

Motorlu Taşıtlar Sürücü Kursu

İl/İlçe Emniyet Müdürlüğü İl/İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü


22

Eğitim etkinliğinin değerlendirilmesi

• 1)Teorik derslerin eğitimini tamamlayan kursiyerler teorik eğitim sınavına, direksiyon eğitimi dersini tamamlayan kursiyerler de direksiyon eğitimi dersi sınavına girerler. Sınavlara herhangi bir nedenle girmeyenlerle sınavda başarısız olanlar yeniden kursa devam etmeksizin ve kurs ücreti ödemeden aralıksız üç dönem daha sınavlara girebilirler. Direksiyon sınavında başarısız olan kursiyerler istemeleri hâlinde ilan edilen kurs ücretini ödemek kaydıyla yeniden eğitim alabilirler.

• Dört dönem sınav hakkını tamamladıktan sonra başarılı olamayanlar bir defaya mahsus olmak üzere mazeret sınavına girebilirler.

• Teorik derslerin sınavlarında başarılı olup direksiyon eğitimi dersi sınavlarında dört dönem sonunda da başarısız duruma düşenler istemesi hâlinde aynı kurumda ilan edilen direksiyon eğitimi dersinin ücretini ödemek ve sertifika sınıfında belirtilen sayıda direksiyon eğitimi dersi almak kaydıyla dört dönem daha sınava girebilir.


23

Eğitim etkinliğinin değerlendirilmesi

• Teorik derslerin sınavından dört dönem sonunda, direksiyon eğitimi dersi sınavında ise ikinci dört

dönem sonunda da başarısız duruma düşenler, kayıt işlemlerini tamamlamak ve ücretlerini ödemek

suretiyle kurslara yeniden kayıt yaptırabilirler. ÖNEMLİ!!!!!!!!!


24

Psikolojinin Temel Kavramları

Psikoloji insanın duyu, düşünüş vedavranışlarını inceleyen bir disiplindir.

Psikoloji tarihini çok eskilere dayandırmak mümkün ise de bugünkü anlamda psikoloji

19.yüzyılın bilimidir.


25


Psikoloji, insanların ve hayvanların davranışlarını inceleyen bir bilimdir. Trafik psikolojisindeki amaç insanın trafikteki davranışlarını incelemektir.


26

DAVRANIŞ

Davranış, içimizden ya da dışımızdan gelen etkilere karşı gösterdiğimiz tepkilerdir, hal ve hareketlerdir.


27

DAVRANIŞ

Davranışlarımızın sebebi bizden kaynaklanabileceği gibi dışımızdaki sebeplerden de kaynaklanabilir. Örneğin uykumuz geldiğinde uygun yerde uyumamız, sebebi bizden kaynaklanan bir davranıştır. Ancak kırmızı ışık yandığında aracımızı durdurma davranışımız, dışarıdan gelen bir uyarıcıya göstermiş olduğumuz bir davranıştır.


28


29


• Bilim çevrelerinde modern psikoloji, 1879’da Almanya’da Wilhelm Wundt tarafından kurulan İlk psikoloji laboratuarı ile başlatılır.

Bu pLsonra yapılan çalışmalarla psikolojinin birçok alt dalı oluşmuştur.

Sosyal ,Klinik,Deneysel ,Eğitim Gelişim ve Trafik Psikolojisi


30

Eğitim ve Psikoloji İlişkisi

Psikoloji insan davranışını ve zihinsel süreçleri inceleyen bir bilim dalıdır.

Eğitim, «kasıtlı olarak istendik davranış değiştirme veya oluşturma süreci» olarak tanımlanmaktadır.

Bilerek, isteyerek ve aynı zamanda istenen öğrenmelerin sağlanması, bunun bilinçli ve

bilimsel olarak yapılabilmesi için psikoloji biliminden elde edilen verilere ihtiyaç vardı


31

Eğitim ve Psikoloji İlişkisi

Bilim

olarak psikoloji

davranış ve zihinse

l süreçler hakkında

aydınlatıcı ve açıklayıcı

bilgiler

vererek,

öğretimin

niteliğinin

belirlenmesine yardımc

ı olur.


32

Eğitim Psikolojisi

Öğrenciler

in bede

n, zihin, psiko‐

motor,

duygu,

Öğrenme

süreci ve

Öğrenme kura

mları,

Öğrenmey

i etkileyen

faktörler

Öğrenmed

e transf

er, hatırlama, unutma

Sınıfta

motivasyonKişilik

gelişimi


33

Eğitim Psikolojisi

Eğitim PsikolojisiGelişim PsikolojisiDoğum öncesinden ölüme

kadar geçirilen değişmeve gelişmeleri inceler.

Öğrenme PsikolojisiÖğrenmenin hangi şartlaraltında gerçekleşebileceği,

nasıl öğrenildiğini, öğrenmeilkelerini inceler.


34

Gelişim Psikolojisi bireyin doğum öncesinden ölümüne kadar değişme ve gelişmeleri inceler.

Gelişim Psikolojisi ve Eğitim


35


36

GelişimOrganizman

ın döllenmede

n başlayarak,

bedensel, zihinsel

, dilsel,

duygusal ve

sosyal

yönden belirli

koşullarda, en son aşamasına

ulaşıncaya

kadar

sürekli

ilerleme kayı

t ede

n bir

değişimdir

.


37

Gelişim Organizmanın

büyüme, olgunlaşma ve

öğrenmenin etkileşimi sonucu sürekli olarak

ilerleme gösteren değişmesidir.


38

GelişimGelişme bir ürün

gelişim ise bir süreçtir. Gelişim özellikle öğrenme boyutunda süreklidir, son aşaması yoktur.


39

BüyümeBoyun uzaması, ağırlığın ve hacmin artması gibigözle görülebilen fizikseldeğişikliklerdir.


40

OlgunlaşmaVücut organlarınınkendilerinden beklenenişlevi yerine getirebilecekdüzeye ulaşmasıdır.Olgunlaşma sadecefiziksel gelişim açısındandeğil, tüm gelişimözellikleri açısındanzamana bağlı kritiközellikler gösterir.


41

Hazırbulunuşluk

Bireyin öğrenmeortamına getirdiği bütün

özellikleri kapsar.Öğrenme ile ilgili olarakherhangi bir konunun

gerektirdiği önkoşulları,özellikleri taşımak, ön

yaşantılara sahipolmaktır.


42

Öğrenme

Bireyin çevresiyleetkileşimleri sonucu

meydana gelen nispeten

kalıcı izli davranışdeğişmesi olarak

tanımlanabilir


43

Gelişimi Etkileyen Faktörler

Çevre Genetik


44

Gelişimi Etkileyen Faktörler

Çevre; Fenotip çevre tarafından etkilenir.

Örnegin; zekanın sınırları Genotip tarafından

belirlenir. Ancak gözlenen zeka, gerek rahim içindeki çevre,

gerek doğum sırasındaki olaylar, gerekse doğum

sırasındaki çevre tarafından belirlenir

Genetik;Genler baskın ve çekinik olmak üzere 2 türlüdür. Baskın genler

özelliklerini dölüte geçirir. Anne babadan çocuğa kalıtım yoluyla geçen yapıya Genotip denir. Fenotip ise bu

genetik yapının dışarıdan gözlenebilen şeklidir.

Zeka ve bedensel özellikler büyük oranda

genotiple belirlenir.


45

Gelişimin İlkeleriGelişim kalıtım çevre etkileşiminin bir ürünüdür.‐

Gelişim baştan ayağa, içten dışa doğrudur.

Gelişim genelden özele doğru bir sıra izler.

Gelişimde kritik bazı dönemler vardır.

Gelişim nöbetleşe devam eder.

Farklı gelişim alanları (fiziksel, zihinsel, duygusal, sosyal vb.) birbirlerini etkiler.

Gelişimde bireysel farklılıklar vardır.


46

Diagram

Ortaöğretim Dönemi

Temel Eğitim Dönemi

Okul Öncesi Dönem

Doğum Öncesi Dönem

İlk Çocukluk (2-6)Bebeklik (0-2)

Erinlik (11-13)İkinci Çocukluk (6-10)

Son Ergenlik (17-20)İlk Ergenlik (13-17)


47

Öğrenme Psikolojisi

Öğrenmenin hangi şartlar altında gerçekleşebileceği, nasıl öğrenildiğini, öğrenme ilkelerini

inceler.

Öğrenmenin olabilmesi için ; Mutlaka bir yaşantı ürünü

olması, Sonunda bir davranış

değişikliği olması Davranış değişikliğinin

kalıcı ve izli olması gerekir


48

Öğrenme Kuramları

Davranışcılar• Pavlov,• Klasik

Koşullanma,• Edimsel

Koşullanma• Ödül ve Ceza

BilişselcilerPiaget,

Gestalt İnsan Zihni

Bilgiyi İşleme

Sosyal Öğrenme Gözlem ve

başkalarının davranışları ile

öğrenme Dolaylı

pekiştirme ve ceza


49


Davranışçı yaklaşım;Bireyi etkileyen uyarıcılar ile bu

uyarıcılar karşısındagösterilen tepkileri inceleyerek

gözlenebilen ve ölçülebilendavranışlar üzerinde

odaklanmışlardır. Öğrenmeyikoşullanma ve model alma ile

açıklamaktadırlar.


50


Bilişsel Yaklaşım Öğrenmenin uyarıcı ile davranım

arasında ilişki kurmaktan daha karmaşık bir süreç olduğu görüşünü savunurlar. Öğrenmede zihinsel süreçlerin ve algılamanın önemli rol oynadığını ileri sürerler.

Gestalt psikolojisine göre, insanın algılamasındabenzer maddeleri renk, doku, şekil, cinsiyet ve benzeriözelliklerin bir arada olduğu gruplara ayırarakalgılama eğilimindeyiz. Benzerlik faktörü sadecegörsel değil işitsel uyarıcıların da algılanmasındageçerlidir.

Bilişsel Yaklaşım


51

Sosyal Öğrenme Yaklaşımı

• Bireyin tüm davranışlarının amacı çevreye uyum sağlamaktır.

• Ancak uyum sağlayıcı, ihtiyaçları karşılayıcı davranışlar öğrenilebilir.

• En genel anlamda başkalarını seyrederek çevreden öğrenebilir.


52

TRAFİK PSİKOLOJİSİ


53

Trafik Psikolojisi

• Trafik psikolojisinin başlangıcı, 1900’lerin başında Avrupa’da sürücü adaylarının değerlendirilmesine duyulan gereksinim sonucu uygulamalı psikolojinin bilgilerine dayanarak psikoteknik değerlendirmenin kuramsal ve uygulamalı olarak yaşama geçirilmesine dayanıyor.


54

Trafik Psikolojisi

• İlerleyen yıllar içinde ulaşımdaki her türlü profesyonel sürücülerin seçimine yönelik olarak ;

•psikometrik testlerin kullanıldığı, laboratuarların kurulduğu görülüyor.


55

Trafik Psikolojisi

• Trafik psikolojisi her biri kendi içinde bir sistem olan 3 temel alt sistemin çevre, araç ve insanın hem birbirleriyle olan etkileşimini, hem de tek tek bu sistemleri inceler. Bu sistemlerden birinde ortaya çıkacak bir aksaklık bütün sistemi etkiler.


56

Trafik Psikolojisi

• Kendisiyle, çevreyle, araçla aynı anda ve sürekli olarak baş etmek zorunda

olan insan da -ağırlıklı olarak sürücü - bu sistemin en önemli unsuru olarak trafik psikolojisi içinde önemli yere sahiptir


57

Trafik Psikolojisi

• Bugün gelinen noktada; teknolojinin gelişmesi, araçların ve yolların daha güvenli hale gelmesi, güvenlik önlemleri ve denetimler, pek çok ülkede kazaları azaltsa bile trafik kazaları devam etmektedir.


58

Trafik Psikolojisi

Bugün hala kazaların oluşmasında en büyük yüzdeye sahip olan ve

değiştirilmesi en zor olan insan faktörüdür.


59

Trafik Psikolojisinin Temel Konusu

İnsan faktörünün kazalarda oynadığı rolü belirlemek için yaptığı araştırma sonuçlarına

dayanarak kazaları azaltacak çözüm önerileri oluşturmak

trafik psikolojisinin temel konusudur.


60

Trafik Psikolojisi Hedefleri

• Trafik psikologlarının hedeflerine baktığımızda; • 1- Güvenli sürücülük davranışının

tanımlanması, • 2- Trafik kurallarını ihlal etme, kazaya karışma

nedenlerinin analizi, • 3- Kural ihlal etmeyi alışkanlık haline

getirenlerin güvenli sürücüler olarak yeniden kazanılması için verilmesi gereken destek.


61

Trafik Psikolojisinin Hedefleri

• Tüm bunların sonucunda da trafik kültürü ve trafik güvenliği bilincinin gelişmesine katkıda bulunarak, trafik kazaları nedeniyle yaşanan zararları azaltmak olarak özetleyebiliriz.


62

Trafik Psikolojisinin Çalışma Alanları

• Çalışma alanları ve araştırma konuları çok geniş bir yelpaze oluşturur. • Sürücü yeteneklerinin

değerlendirmesi-psikoteknik değerlendirme, • risk alma eğilimi,


63


•kural ihlal etme eğilimi,

•sürücü tutum ve davranışları,


64


• sürücü davranışı geliştirmeye yönelik programlar hazırlama, • kanun yapıcılara danışmanlık,• gibi değişik alanlarda

çalışmaktadırlar.


65

Psikolojik eğitimin trafikte önemi

• Yaya ve sürücülerin trafikteki davranışlarının altında yatan psikolojik süreçlerin incelenmesi,

• Trafik kazalarını ve bu kazaların sonucu olan ölümleri azaltabilmenin yollarının aranması,Sürücülerin araç sürme eylemi sırasındaki algı, dikkat ve biliş süreçleri, sürücü kişiliği, risk alma davranışı, sürücülerin tutumları ve duygularının incelenmesi


66


67

Sürücülük kapasitesi

• En önemli amacımız, trafiğe ilişkin güvenlik bilinci oluşturarak trafik kazalarının önlenmesine katkıda bulunmaktır.

• Trafik Psikolojisinin en önemli uygulama alanı olan Psikoteknik Değerlendirme; güvenli bir sürücülük için gerekli olan zihinsel ve psikomotor yetenek ve becerilerin ölçülerek kişilerin sürücülük düzeyleri hakkında bir sonuca varılmasıdır.


68


A.2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu kapsamında: - Hız ihlali - Alkollü araç kullanma - 100 ceza puanı nedenleriyle sürücü belgeleri alıkonulan sürücülere;


69


B- Karayolu Taşıma Yönetmeliği Madde 60 e bendi uyarınca: - Sürücülerin yolcu ve eşya taşımacılığına ait taşıtlarda çalışabilmesi için; bedeni ve psikoteknik açıdan sağlıklı olduklarını gösteren bir sağlık raporunu yetkili sağlık kuruluşlarından her beş yılda bir almaları gerekmektedir.Bu kapsamda değerlendirmeden geçmek isteyen sürücülere;


70


• C- Firmalara yönelik olarak da : - Sürücü istihdam eden firmaların mevcut sürücülerinin değerlendirilmesi ve - İşe uygun sürücü seçiminde psikoteknik değerlendirme yapılmaktadır.


71

Sürücülük kapasitesiZihinsel beceri ve

yetenekler• Dikkat ve konsantrasyon

kapasitesi• Algı kapasitesi• Anlama ve değerlendirme

yeteneği• Hız ve Mesafe Algılama (tahmin)

yeteneği• Geniş görüş alanı içinde uyaran

fark etme yeteneği

Psikomotor beceri ve yetenekler

• Tepki kapasitesi• Trafik ortamına ilişkin tepki hızı• Stres altında tepki hızı• El-göz-ayak koordinasyonu


72

SÜRÜŞ YETENEĞİNİ ETKİLEYEN ZİHİNSEL SÜREÇLER

•Öfke •Stres


73

Stres

• Sürüş güvenliğimize ve çevremizdekilere tehlike yaratan bir başka süreç de strestir. Modern hayatta çeşitli zorluklar stres yaratır ancak zeki sürücüler bir çarpışmanın veya trafik kuralını ihlalin sadece streslerini daha da fazla arttıracağını farkındadırlar.


74

Öfke • Öfke, çoğunlukla istediğimiz herhangi bir şeyin

gerçekleştirmesine bağlı olarak yaşanan hayal kırıklıkları, engelleme, bireysel değerimize yönelik herhangi bir saldırı gibi durumlarda ortaya çıkan bir duygudur. Bu duygunun kontrol edilmesinde en önemli kriter oto-kontroldür. Kendi duygularımızın farkında olmalıyız, öfkemizin kaynağını belirlemeye çalışmalıyız ve bu kaynak nedeni ortadan kaldırmak için, adeta bir problem çözer gibi sakin ve sistematik bir yol izlemeliyiz. Öfkenin; tepkisel olarak sergilenmesi kimseye fayda sağlamaz. Biz farklı ortamda problem çözmeye çalışan kişi olmalıyız.


75

GÜVENLİ SÜRÜCÜLÜK ve ÖFKE KONTROLÜ

• A. Öfkeli Sürücülük;

• Nezaket Eksiliği • Sol şeritten yavaş sürme • Yaya geçitlerinde yol vermeme •Diğer araçlara yol vermeme •Dar yoldan gelen araçlarla inatlaşma


76


•Kuralları İhlal Etmek » Aşırı hız » Sık şerit değiştirme »Hatalı çıkış »Sinyal vermeden şerit değiştirme »Durak harici durma


77


• Öfkeli Araç kullanma o Diğer bir sürücünün yaptığı davranış karşısında duyulan

kızgınlığın ifade edilmesi o Kızgın biçimde kornaya basma o Flaşörleri kullanma o El ve yüz hareketleri o Bağırma o Düşmanca bakışlar o Yakın takip o Yol kesme o Yarışma


78

GÜVENLİ SÜRÜCÜLÜK ve ÖFKE KONTROLÜ • Herkes bazen öfkeli sürücü olabilir. • Öfkeli sürücü olmanın tehlikeleri; • - Kazaya neden olabilir. • - Stres yaratır. • - Fiziksel zarara neden olur (araca ve kendine) • - Maddi yük getirir • - İşten atılma ve kanuni sorumlulukla karşı karşıya kalma

olarak özetlenebilir.


79

Trafikte risk alma ve kural ihlallerinin kişilik tipleri

• Bana bir şey olmaz.• · Kendine ve aracına aşırı güven. • Hızlı gitmiyorum. • Çok iyi görebiliyorum.• Çok çabuk durabilirim.• Tehlike ile başa çıkma yeteneklerimizi abartıp

tehlikeyi küçümsüyoruz. • Her şey kontrolüm altında.


80


• Genellikle başkalarını suçlayıcı bir algıya sahibizdir. Kendi yaptığımız hataları çevre şartlarına, diğer sürücünün yaptığı hataları ise o sürücünün yeteneksizliğine, beceriksizliğine ve kötü şoförlüğüne bağlarız. “Yol çok kaygandı, direksiyonu kontrol edemedim – Acemi sürücü kaygan yolda frene bastı” Hep başka sürücüler beceriksizdirler ya da hata yaparlar, biz yaptığımızda ise mutlaka geçerli bir nedeni vardır. Aynı durum kural ihlalleri için de geçerli.


81


• Bu düşünce yapısı içinde “usta şoför kimdir?” diye sorduğumuzda bizim gibi güvenlik kültürünün yerleşik olmadığı ülkelerde araç kullanma daha çok motor performans olarak algılanır ve sürücülük becerisine güvenlik becerisinden daha fazla önem verilir. Bu nedenle hızlı araç kullanma, uzun saatler araç kullanma, içkiliyken araç kullanma ve risk alabilme bazen kendini ifade etme ya da kanıtlama aracı olarak kullanılır. Ne kadar usta şoför olduğunun göstergesidir.


82


• “Ben hızı sevmem, hız meraklısı değilim. Ama yollar güzel, arabalar iyi. Hız limitleri yetersiz. Limitler arabalara ve yollara göre olmalı.”- “72 saat araba kullanabilirim, hiç yorulmam.”- “Hızın ciddi bir kazaya neden olacağını sanmıyorum. Asıl sorun alkollü araç kullananlar.” - “Şehir içinde emniyet kemeri takmıyorum. Zaten yavaş gidiliyor.” - 140 km. hızla giderken arabamı 10 metrede durdururum.” - Yavaş gidince dikkatim dağılıyor” gibi....


83


• - “Hiç kimse trafik kurallarına uymuyor, ben neden uyayım.”- Kendimi bilmeyecek kadar içmediğim için araba kullanırım. Hatta içtiğim zaman daha dikkatli oluyorum.Bu örneklerin içinde hem hatalı tutumlar, hatalı algılamalar var, hem de bilgisizlik var. Kurallara uyulmadığında ne gibi sonuçlarla karşılaşacağımızı bilmiyoruz.


84


• Trafik ihlalleri gibi olumsuz sürücü davranışları, genel güvenlik kültürünün bir parçasıdır.

Her işin bir kuralı var. Uymazsanız hayatınızdan olursunuz ve pek çok insanın da hayatına mal olursunuz. Seçim sizin.


85


• Araç kullanmak hayatımızdaki en tehlikeli şeylerden biri. Her şeye hazırlıklı olmak ve en iyi durumda olmak zorundayız. Çünkü kendimize, ailemize, çocuklarımıza ve diğer insanlara karşı bir sorumluluğumuz var. Bu sorumluluğu taşımak zorundayız.

• Hayatta pek çok şeyi yaşayarak öğreniriz. Trafik hariç. Trafikte yaşayarak öğrenmenin bedeli insan hayatıdır.

• Bu yüzden cezadan kaçınmak için değil, güvenli bir şekilde gideceğimiz yere ulaşmak için kurallara uymamız gerekiyor.

• Kuralları alışkanlık haline getirin. Trafik kurallarına uymak sizi pasif, pısırık bir kişi haline getirmez. Trafik kişiliğinizi ispatlamak için kullanılan bir alan değil.


86


• Yol sizin hakkınız olsa bile hakkınızda ısrar etmemek gerekir. Bu size adaletsiz gelebilir. Ancak çarpışmalarda adalet önemli değildir.

• Herkesin doğru davranmasını bekleyemezsiniz. Yaşamak sizin elinizde.

• Daima ihtiyacınız olduğunu düşündüğünüzden daha erken yola çıkın.

• Eğer siz bir hata yaptıysanız özür dileyin.• Çocuklarınızın bir gün sizin gibi araba kullanacaklarını

unutmayın.


87

TRAFİK GÜVENLİĞİ

• Çevre, taşıt ve insan etkileşimi esnasında meydana gelebilecek olası sorunları, çözüm önerilerini arayan ve bu konuda geliştirilen yöntemler trafik güvenliğinin amacı ve ana konusudur.

• Dünyada trafik güvenliği ve dolayısıyla trafik kazaları hakkında yapılan güvenlik araştırmaları şu istatistik ve sonuçları ortaya koymaktadır.


88


• Kazalar, ortalama olarak her sene 1.2 milyon insanın, her gün 3242 insanın ölümüne neden olmaktadır.

• Kazalar, her sene 20-50 milyon insanın yaralanmasına veya sakat kalmasına sebep olmaktadır.

• Karayolu trafik kazası olayları tek başına bütün dünyada meydana gelen ölümlerin %2.1 ine neden olmakta ve ′ölüm sebepleri arasında 11.ci sırada yer almaktadır.

• Karayollarında meydana gelen ölümlerin %90 ı düşük ve ′orta gelir seviyesindeki ülkelerde gerçekleşmektedir.


89


• Dünyada, ölümlerin yarısı Batı Pasifik ve Güneydoğu Asya Bölgelerinde meydana gelmektedir.

• Kazalarda yaşamını yitirenlerin yarısından çoğu 15-44 yaş arası gurubundadır.

• Ölenlerin %73 ü erkektir.′• Düşük ve orta gelir seviyesinde tehlikeye en çok

maruz kalanlar; Yayalar, bisikletliler, iki tekerlekli motorlu araç sürücüleri ve toplu taşıma vasıtalarında yolculuk eden insanlardır.


90


Bu netice ve istatistikler çerçevesinde gerekli düzenleme ve planlamalar yapılmazsa trafik güvenliği sorunu gitgide ağırlaşacaktır.


91

TRAFİK GÜVENLİĞİ• Nitekim trafik otoriteleri tarafından yapılan

tahminlere göre; 2020 senesinde dünyada trafik kazalarının ölüme neden olan sebepler arasında 3.cü sıraya yükseleceği tahmin edilmekte, bu ölümlerin düşük ve orta gelir seviyesindeki ülkelerde %83 oranında artacağı, yüksek gelir mertebesindeki ülkelerde ise %27 oranında azalacağı öngörülmektedir.


92


•Bu varsayımlara göre, trafik kazaları nedeniyle ölümlerin

2020 yılında tüm dünya

genelinde %67 mertebesinde bir artış beklenilmektedir.


93


• Yaşamını yitiren, yaralanan veya sakat kalan her bir kişi için çoğu aile; Uzun süren tedavi giderleri, ailenin geçimini sağlayan veya ek kazanç getiren kişinin kaybedilmesi, ailede

bakıma muhtaç kişilerin bakımını üstlenmiş bir kişinin yitirilmesi gibi sebeplerle finansal

sıkıntıya düşmektedir.


94


• Kazadan sonra yaşamayı başaranlar, onların aileleri,

arkadaşları ve bakımını üstlenen diğer kişiler pek çok olumsuz sosyal, fiziksel ve psikolojik sorunlarla karşılaşmaktadır.


95


•Halbuki iyi bir trafik güvenliği stratejisi izlenerek trafik kazaları önlenebilir. Çünkü karayolu trafik kazaları öngörülebilir ve önlenebilir.


96

TRAFİK GÜVENLİĞİNİN SAĞLANAMAMASININ NEDENLERİ

• Türkiye’de Trafik güvenliği konusunda iyileşme olmamasının bazı nedenleri ve sorulması gereken soruları şu şekilde sınıflandırmak mümkündür


97


• Trafik güvenliği birden fazla bilim dalının kesiştiği, oldukça karışık ve özel bir sorundur. Bu sebeple bilimsel ve detaylı çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Oysa ülkemizde trafik güvenliği hiç bir zaman bilimsel açıdan ele alınmamıştır. Trafik güvenliği eğitimi, eğitimin üniversite dahil hiç bir aşamasında yapılamamakta, bu konuda profesyonel insanlar yaratılamamaktadır.


98


• Milyonluk şehirlerin ulaşım ve trafik güvenliğine ilişkin kararları; Hiç bir planlama, teknik ve ekonomik etüd yapılmadan, trafik güvenliğinden habersiz birkaç yönetici tarafından alınmakta ve uygulamaya konulmaktadır geçirilmektedir.


99


• Devletin ulaştırma alanında hiçbir planı bulunmamakta, gün geçtikçe büyüyen sistemsizlik içinde, gereklilikleri tartışılır yatırımlar ile, farklı ulaşım modelleri arasındaki dengesizlikler daha da büyümektedir.


100


• Trafik güvenliği testleri ve bu açısından olması gereken hiç bir yazılı mevzuat, kanun, yönetmelik ve düzenleme çeşitli çıkar çevrelerinin baskıları neticesinde uygulanamamaktadır.


101


• Trafik güvenliği gerçeği hiç bir zaman bilimsel, uzun bir dönemi kapsayan ulusal ulaşım ve trafik programlarına sahip olamamakta, günlük önlemler ve kararlar ile geçiştirilmektedir.


102

Trafik Güvenliğine İlişkin Tavsiyeler • Trafik güvenliğine ilişkin çalışmaları yönetecek öncü bir

kuruluş belirlemek.• Kazalarla ilgili sorunları, politikaları, kurumsal yapıları

ve halihazırda mevcut kapasiteyi belirlemek.• Devletin ödevi olan ulusal yol güvenliği stratejisi ve

trafik eylem planı hazırlamak.• Sorunu ele almaya yönelik olarak finans ve insan

kaynakları dağılımını yapmak.• Kazaların önlenmesi, yaralanmaların azaltılması ve

kaza sonuçlarını hafifletmeye yönelik çalışmalar yapmak ve bu çalışmaların sonuçlarını değerlendirmek.


103

Trafik Güvenliğine İlişkin Tavsiyeler • Trafik Güvenliği ve İlkyardım Kulübü

faaliyetlerini yoğunlaştırmak.• Okullarda Trafik Güvenliği dersi okutmak, bu

konuda kurs düzenlemek ve trafik güvenliğini tehlikeye sokmak niteliğindeki fiillerin sonuçlarını genç nesillere aşılamak, hatta üniversite sınavlarında trafik güvenliği sorularına da yer vermek.


104

Trafik güvenliği nasıl sağlanır?

• Kurallar insanlara eziyet olsun ya da istedikleri gibi yorumlayıp işlerine geldiği gibi uygulasınlar diye konulmuş değil. Her kuralın dayandığı bilimsel bir gerçeklik var. Mutlaka kurallara uyun ve risk almayın.


105

Trafik güvenliği nasıl sağlanır?• Hatalı sollama yapmayın.• Hız sınırlarına uyun. Limitleri kendinize,

yolun ya da aracınızın durumuna göre belirlemeyin. 5-10 km üstü ne fark eder diye düşünmeyin. Hızdaki 1 km.lik bir artış bile kazalar ve ölümlerde önemli artışlara neden olduğu bütün araştırmalarda ortaya çıkan bir gerçek.


106


• Yorgun ve uykusuz araç kullanmayın. Etkileri alkolle aynı. Çay, kahve uykusuzluğunuzu, yorgunluğunuzu gidermez, alkolün etkilerini ortadan kaldırmaz. Yarım saatlik yolum kaldı dayanayım diye düşünmeyin. Kazalar saniyenin onda biri kadar bir zaman içinde olup biter. Yapılacak en iyi şey aracınızı bir kenara çekip uyumaktır.


107


• Emniyet kemerini mutlaka takın.• Araç kiti ya da elde fark etmez, cep

telefonu ile konuşmayın.


108


• Aracınızın bakımını yaptırın.• Trafikte yalnız olmadığınızı hatırlayın.• Amacınız bir an önce gitmek değil,

ulaşmak olsun. Kaza geliyorum der.


109

ŞimdiMotorlu Taşıtlar

Kurs Yönetmeliğine geçelim.

Documents

TRAFİK EĞİTİMİ VE PSİKOLOJİSİ