20.05.2017 | SANDER VAN DEN HEUVEL

TRAUMA VAN DE VOET EN ENKELSymposium orthopedie

2

EVALUATIE VAN DE ENKEL

• ANAMNESE

- mechanisme

- timing

- weke delen letsels

- botkwaliteit

- comorbiditeit

- geassocieerde letsels

3

EVALUATIE VAN DE ENKEL

• KLINISCH ONDERZOEK

- huid

- zichtbare afwijkingen

- neurovasculaire status

- pijn bij palpatie

4

EVALUATIE VAN DE ENKEL

• WEL OF GEEN RADIOGRAFIE: OTTAWA ANKLE RULES

5

6

OTTAWA ANKLE RULES

• Pijn rondom de malleolus PLUS

- Onvermogen 4 stappen te lopen zonder hulp

- Pijn bij palpatie van dorsale of caudale (6 cm) zijde van de laterale malleolus

- Pijn bij palpatie van dorsale of caudale (6 cm) zijde van de mediale malleolus

- Pijn bij palpatie van basis metatarsaal 5

- Pijn bij palpatie van os naviculare

RADIOLOGISCH ONDERZOEK VAN DE ENKEL

• AP

• LATERAAL

•MORTIER- 10° INTERNE ROTATIE

7

APLAT

MORTIER

RADIOGRAFIE VAN DE ENKEL

• AP

- Fracturen mediale en laterale malleolus

- Stand fibula tov tibia

◦ Tibiofibulaire overlap: +/-10 mm

◦ Tibiofibulaire afstand: < 5 mm

◦ Talaire tilt: -1,5 - + 1,5 mm

8

RADIOGRAFIE VAN DE ENKEL

• LATERALE OPNAME

- Talaire subluxatie

- Angulatie of translatie fibula

- Fractuur posterieure malleolus, processus anterior calcanei

9

RADIOGRAFIE VAN DE ENKEL

• MORTIER OPNAME

- Gewrichtsoppervlak talus: osteochondraal letsel

- Mediale gewrichtsruimte: < 4 mm

- Talaire tilt

- Tibio-fibulaire afstand: < 5 mm

10

LATERALE MALLEOLUS FRACTUREN

• Weber classificatie

- plaats fractuur tov syndesmose

• Weber C: Syndesmose letsel

11

BEHANDELING

• Avulsiefracturen <3mm: behandelen als distorsie

• Onverplaatste fracturen (Weber A/B): Conservatief

- 6w gips: 4w onbelast + 2w belast

• Verplaatste fracturen of verkorting fibula:

- Verwijzen naar spoedgevallen of orthopedie

◦ open reductie en interne fixatie (ORIF)

• post-operatief:

- gips, walker

- onbelast, belast

12

MEDIALE MALLEOLUS FRACTUREN

• Verticaal of horizontaal

• meestal ORIF

• Non-union 5-15%

- periostflap in de factuurhaard

13

POSTERIEURE MALLEOLUS FRACTUREN

• Zelden unimalleolair

• Subluxatie tot luxatie talus

• Fixatie afhankelijk van

- Grootte ( > 25% articulatie opp = fixatie)

- Articulaire impactie

- Communitie

- Stabiliteit syndesmose

14

BIMALLEOLAIRE ENKELFRACTUREN

15

• Fractuur van de mediale + laterale malleolus: meestal ORIF

• Fractuur van de mediale +laterale +posterieure malleous: ORIF

TRIMALLEOLAIRE ENKELFRACTUREN

16

SYNDESMOSE LETSEL

• Syndesmose

- Anatomie: AITFL +PITFL+ IOL+ TTFL

- Functie: stabiliseren enkelgewricht

- Trauma: hyperdorsiflexie + externe rotatie

- Instabiele enkel

17

BEHANDELING VAN EEN SYNDESMOSE LETSEL

• Distorsie: geen diastase of instabiliteit

- conservatief: RICE, enkelbrace, gipsimmobilisatie

• Ruptuur: met diastase en instabiliteit

- reductie en fixatie syndesmose

• Fractuur en ruptuur:

- reductie en fixatie fractuur en syndesmose

• Chronisch letsel:

- debridement en reconstructie syndesmose

18

MAISONNEUVE FRACTUUR

• Proximale fibulafractuur +

- ruptuur li deltoideum/ fractuur mediale malleolus

- ruptuur syndesmose

- ruptuur interosseus membraan

• Mechanisme: externe rotatie

• Instabiliteit enkel

• Behandeling: reductie en fixatie syndesmose

19

PILON FRACTUREN

• Axiale compressie

• Impactie van de talus op tibiaplafond

• Intra-articulaire fractuur

- communitief

- weke delen zwelling

20

BEHANDELING

• Externe fixateur

- ontzwellen

- definitieve ORIF

• Plaat en schroeven + gips: 6-8w onbelast

21

LISFRANC LETSEL

• Lisfranc gewricht (TMT)

- cuneiformes en cuboid - metatarsalen

- Stabilisatie: ligamenten

• Lisfranc ligament: tussen basis MT-2 en cuneiforme med

• Lisfranc letsel: verstoring van alignement van TMT`s door fracturen, luxaties of fractuur-luxaties

• 40 % initieel gemist

• Onbehandelde letsels: misvorming voet, artrose

2222

MECHANISME

• Hyper plantair flexie en axiale kracht

• Voet in een stijgbeugel of strap + val

23

VERDENKING OP LISFRANC LETSEL

24

BEHANDELING LISFRANC LETSEL

• Sprain: conservatief

- 6w gips: onbelast

- 4-6w geleidelijk belasten met krukken

• Ruptuur/fractuur + verplaatsing:

- ORIF

- Artrodese

- 6-8w gips/walker onbelast

- 4-6w geleidelijk belasten met krukken

25

26

METATARSAAL 5 FRACTUREN

≠ Jones fractuur

26

METATARSAAL 5 FRACTUREN

• Avulsie fractuur tuberositas:

- conservatief: 6w gips: 2w onbelast + 4w belast

• Jones fractuur:

- ter hoogte van syndesmose met MT-4

- slechte bloedvoorziening: neiging tot non-union

- conservatief/ORIF bespreken met patiënt

• Metatarsaal schacht-fractuur

- trauma of stressfractuur

- conservatief: 6w gips, 4w onbelast

- delayed/ non-union: ORIF27

‘PSEUDO - FRACTUREN’

• Apofyse in de kindervoet

28

FRACTUREN VAN DE TENEN

• Conservatief:

- eventueel reductie

- “buddy taping”

- schoen met stevige zool

• Operatief:

- instabiliteit

- meerdere tenen

- pinning

29

POSTOPERATIEVE BEHANDELING FRACTUREN

• Gipsimmobilisatie

- 6w: eventueel laatste 2w belasten

- 90°: achillespees verkorting

• Walker nadien

- ernstige letsels:

◦ Pilon

◦ Lisfranc

- start revalidatie

◦ mobilisaties, tonificaties, gangrevalidatie

30

TAKE HOME MESSAGE

• SOMS IS HET LETSEL ERGER DAN HET LIJKT

- LET OP KLINISCHE TEKENS:

◦ uitgesproken zwelling midvoet

◦ plantair hematoom

◦ ecchymose

31

UITZONDERING: VOETBALLERS

32

HET LIJKT VAAK ERGER DAN HET IS

Bedankt!www.azklina.be

SPONSORS