TREGIMI PWR SYZANWN

MILAZIM KRASNIQI

1999 TRAGJEDI SHQIPTARE Tri dramaZRI YNMILAZIM KRASNIQI

1999 TRAGJEDI SHQIPTARE Tri dramaBIBLIOTEKA

UNIVERS

RedaktorABAZ VEIZI

MUHAMED JUSUFIRecensues

HAQIF MULLIQIAGRON TUFABallina dhe realizimi

BASHKIM AVDIUCopyright T gjitha t drejtat e botimit, t ribotimit e t vnies n sken i mban ekskluzivisht autori

MILAZIM KRASNIQI

1999 TRAGJEDI SHQIPTARE Tri dramaShtpia Botuese

ZRI YN 2004BPRIVATE RYMA E VDEKJES

Dram n nnt pamje

Personazhe

FITIMI

GRUAJA SHURDHMEMECEADEMIHAVAFITORJADRITAMENTORIVAJZAMJEKUPOLICI I

POLICI II

POLICI III

POLICI IV

INFERMIERJADOGANIERISTATIST: BURRA, GRA, FMIJ

PAMJA E PAR

(Ademi dhe Hava rrin ulur pran nj zjarri t vogl, me duar t zgjatura drejt tij. Fitimi dhe Fitorja, jan t shtrir pran zjarrit, dhe dremisin, t br kruspull nga t ftohtit. Errsira sht e gjithpushtetshme, prve zjarreve t vogla q shihen t shprndara andej-kndej, rreth t cilave jan t ulur t dbuar t tjer, por ata nuk shihen mir. Ndihet nj fishkllim e trenit q vjen e turbullt, nga nj largsi e madhe.)

Ademi: A sht fishkllim treni, a po m bjn vesht?

Hava: Fishkllim e trenit?! (Ngrihet dhe prpiqet ta mbuloj m mir Fitimin me nj rrob) Kuku, qyqe!

Ademi: (Mendueshm.) M'u duk si fishkllim e trenit.

Hava: O Zot, a thua po vazhdon dbimi?! A thua ka mbetur ende ndokush atje?(Rroba nuk e mbulon tr trupin e Fitimit dhe ajo prpiqet si pr ta br rrobn m t madhe) A ka fund ky tmerr? Mos jemi t mallkuar, q na kan rn gjith kto fatkeqsi mbi kok!

Ademi: (Me z t lart, i egrsuar.) Jo! Nuk jemi t mallkuar! (Me z m t ult, si i zn n faj.) Nuk jemi, jo. (M meditues.) Kjo sht vetm nj sprov, npr t ciln duhet t kalojm. Hava: (Me inat.) Kurr s'u mbushe mend! Kjo nuk sht sprov, po ky sht shkatrrimi yn, fundi yn.

Ademi: (Ngre dorn si pr t goditur, por e mban n ajr.) T'u thaft goja! Hava: Thuaj ka t duash, po e vrteta sht se ne na shkatrruan. Na dbuan nga vatrat tona, na poshtruan e po na e vrasin edhe shpirtin! Ademi: Kjo sht vetm nj sprov, po t them! Zoti nuk lejon q t fitojn kriminelt, merr vesh!

Hava: Ne na qitn fare. Ademi: (M i trimruar.) Far e fort jemi ne, oj grua. Jemi m t durueshm se guri.

(Fishkllima e trenit dgjohet srish, e turbullt po m e afrt. Gruaja Shurdhmemece afrohet, bn disa gjeste q nuk kan ndonj kuptim dhe pastaj ndalet e prgjon.) Ky sht treni i katrt q sjell njerz n Bllac, brenda njzetekatr orve t fundit. Treni q mbrriti para ktij, ishte i mbushur spic. sht e pabesueshme q nj tren t zr aq shum njerz.

Hava: (Reagon shpejt.) Pse e pabesueshme? Pse? A nuk na rrasn edhe ne si shtaz n vagona, njrin mbi tjetrin? Gati na doli shpirti!

Ademi: Po, po, vese ky treni pr t cilin po t flas, ishte shum m i ngarkuar.

Hava: At nat, djalit m'iu zu fryma e gati vdiq. Sot e at dit nuk ka ardhur n vete! (Sillet rreth zjarrit, prpiqet q t afroj drurt e mbetur. Grmuqet dhe i fryn zjarrit.)

Ademi: Tren mbas treni, duan ta zbrazin krejt Kosovn.

Hava: Jo duan ta zbrazin, por e zbrazn. Atje m nuk po mbetet askush. Nuk po mbetet kush, as sa pr t'i varrosur t vrart. Na qitn fare, e hajt!

Ademi: Po pse po ndjell kob? (Me z edhe m t lart.) Nuk mund t na qesin fare kurr! Ne do t kthehemi n vendin ton nj dit. Edhe pik!

Hava: Kurr nuk do t kthehemi! Kurr! Ose do t t vdesim n kt balt t Bllacs, ose do t mbetemi rrugve t bots! (Heshtje e shkurtr.)

Ademi: T'u thaft goja, t'u thaft! (Fitorja trembet dhe ngrihet duke folur prart.)Fitorja: Nuk dua, nuk dua! Mosni, mosni, mosni! (Hava prpiqet ta zgjoj. Edhe Ademi afrohet dhe grmuqet pran vajzs. Gruaja Shurdhmemece afrohet dhe prgjon me kurreshtje, e disi me djallzi.)

Ademi: Shpirti i babit, mos u frikso, mos u frikso! (E prkdhel.)

Hava: Shpirti i mamit, zgjohu, ja ku sht babi, ktu jemi t gjith, shpirti i mamit! (Fitorja ulet, shikon e hutuar, e mban dorn e Ademit me t dyja duart e veta, si njeriu q mbahet pr nj gjsend, nga frika se mos rrzohet.)

Ademi: Ke par ndonj ndrr t keqe. Mos ki frik, bija ime!

Fitorja: Babi, pash ndrr se t morn polict. Ishin me maska. (Dridhet e tra.) Ishin me maska t zeza dhe me pushk. Tytat e armve i mbanin n gjoksin tnd.

Hava: (E afron m afr zjarrit.) Ngrohu bija ime, se e ke nga t ftohtit. Sapo t ngrohesh, t kalon frika.

Ademi: (Fitores) Mos ki frik, shpirt.

Fitorja: (Prvajshm.) Babi, polict po m hyjn n ndrra. Cka t bj? Sapo m z gjumi, ata m shfaqen me maska n fytyr. Duan t t vrasin, babi! (Flet me z t prvajshm. Ademi ia ledhaton faqet. Gruaja Shurdhmemece prgjon duke zgjatur qafn. Fishkllimat e trenit, serike, dgjohen shum m afr.)

Ademi:(Havs.) Po afrohem pak atje, t shoh mos vjen ndonj i afrm yni.

Hava: Ku shihet njeriu n kt errsir.

Fitorja: Babi, m mir rri me ne, se po humb ndokund!

Ademi: Jo zemr, nuk humb ktu. Kthehem menjher! (Gruaja Shurdhmemece bn disa hapa m larg zjarrit. Ngrihet Fitimi duke u dridhur.)

Fitimi: Uf, sa ftoht. Jam mrdhi krejt! Uf, sa ftoht!

Hava: (Prpiqet ta shprush zjarrin) Afrohu pak m afr zjarrit, shpirt.

Fitimi: Jam mrdhi krejt! (Shkundet) Paskam par ndrr se jam duke u ngjitur npr Himalaje. Njeriu i bors ma zgjaste dorn dhe largohej ngadal. Donte t m mashtronte. Ishte i bardh dhe i madh sa vagoni i trenit. Por, nuk ishte i zi si vagoni i trenit. (E shikon Ademin.) Bab, ku po shkon?

Ademi: Po vjen nj tren tjetr!

Fitimi: A t vij me ty? Ndoshta m hiqet t ftohtit. Ndoshta m largohet ai njeriu i bors. (Bn me dor si pr t larguar dikend.) Ik, dreq! (Gruaja Shurdhmemece bn disa gjeste dhe afrohet pr disa hapa.)

Hava: (E shikon e tmerruar.) Kuku pr mua! (Gruas Shurdhmemece, e cila sht afruar tinz.) Largohu edhe ti, ka dreqin je ngulur ktu! Vetm edhe ti po m mungon!

(Gruaja Shurdhmemece largohet gjoja si e friksuar, e duke br disa gjeste t pakuptueshme n drejtim t Fitimit. Ai e shikon i hutuar dhe zmbrapset i tmerruar.)

Fitimi: Hup! Uf, sa ftoht!

Ademi: (E merr pr krahu Fitimin. Havs.) Djali ka t ftoht, ska kurrgj tjetr! (E shkund pak, si pr ta ngrohur.)

Fitimi: (Prhumbshm.) M ka hyr n palc t ftohtit. Ai njeriu i bors m ka mbshtjell me nj gzof t akullt. Dhe kjo far shtrige, q m krcnon me duar! A e pat?! Mos sht ndonj shtrig?! Mos e kam par n tren?! Ik shtrig! (Bn gjeste krcnuese drejt saj.)

Ademi: Hiqu saj! Do t jet ndonj fatzez. sht shurdhmemece. Burrat nuk ankohen.

Fitimi: Ma futi frikn n palc! Shihe si bn gjeste t frikshme! sht m e frikshme se njeriu i bors! Hup! (Provon t niset drejt saj, Ademi e ndalon.)Ademi: Hiqu saj, se sht nj grua e marr!

Fitimi: (Prhumbshm.) Nj t ftoht t till nuk e kam pasur kurr n trup. Po ma ngrin edhe mendimin. (Ecn prkrah Ademit) Nuk e di, mos sht prej asaj shtrige. Po kam frik nga terri. Ajo grua sht e frikshme. Kurr s'm ka ndodhur kshtu.

Ademi: Hiqi nga vetja mendimet e kqija!

Fitimi: (Brtet.) Hiqi! E si t'i heq?! (Me z t prvajshm.) A mund t hiqet ky terr nga kjo lugin?

(Fishkllimat e trenit dgjohen krejt afr. Ademi e trheq Fitimin si zvarr andej nga vijn fishkllimat e trenit.)

PAMJA E DYT

(Praktikisht, Ademi dhe Fitimi nuk largohen nga skena, vetm se shkojn n nj knd t saj. Ata presin n nj knd, ndrsa t sapoardhurit parakalojn pran tyre, kokulur, duke shar e duke mallkuar. Jan t ngarkuar me valixhe e me rraqe t vogla. Gruaja Shurdhmemece prbirohet npr turm. Statistt q parakalojn n sken, mund t jipen m shum si silueta se sa figura t plota. Zrat mund t jipen me radh po edhe me njfar przierjeje, pr t dhn atmosfern e rregullimit.)

I: Shyqyr q shptuam!

II: Kuku pr ne ka hoqm!

III: Na kan rras n vagona t kafshve!

IV: (Z gruaje.) Ndshkoji o Zot, kriminelt!

V: Mjer pr ne, si do t shptojm!

VI: ka bjm tash?

VII: Si i thon ktij vendi, a e di kush? Ku jemi kshtu? A kemi dal nga kufiri?

VIII: Tash jemi n tokn e askujt. Tokn ton e quajn tok e askujt.

I: Mosni bre, mos folni ashtu! Toka sht e Zotit gjithkund, e edhe ktu!

IX: Ktu paska shum zjarre. A thua paska shum njerz ktu?

X: Gati krejt Kosova ktu sht.

XI: M ngadal, hej, se ma kpute kmbn!

XII: M fal. Kmbt e mia m jan mpir krejt. Un po ec n kmb t drunjta, o vlla!

XIII: Tash jemi n Bllac a?

Ademi (Fitimit) A e njohe ndok?

Fitimi: Si mund ta njohsh njeriun n kt nat t errt, o bab? Po edhe fytyrat e ktyre njerzve jan t errta, sa vet kjo nat e zez!

Ademi: Po, po.

Fitimi: (Si vetmevete) T errta, si mendimet e mia...

Ademi: (Kollitet) Jam ftohur keq.

Fitimi: Bab, a ka fund ky tmerr?

Ademi: Mos u shqetso, bir. Duhet t kemi durim e besim. Nuk ka arm m t forta se durimi e besimi.

(Pauz e shkurtr.)

Fitimi: Ftohtsia e friks po ma ngrin zemrn ngadal Ai njeriu i bors, i madh sa vagoni i trenit, gjithnj e m shum po m afrohet afrohet tinz... Po m prek me nj putr t madhe e t akullt. Po zgrdhihet si ai polici q m pati rrahur. Po m afrohet tinz, bab. Edhe kjo gruaja memece po ma fut frikn n palc, bab! Kuku pr mua! E mora veten n qaf. N vend se t shkoja n luft atje, erdha n kt balt t ndyr!

Ademi: (E afron n shpatullat e veta.) Fitim, hiqi mendimet e kqia. Ti je djal i fort!

Fitimi: Po t isha i fort, do t isha atje ku e kan vendin burrat. Nuk do t kisha ikur si qen i rrahur. Nuk do t isha friksuar nga ndrrat e mia, nga figura e nj gruaje memece.

Ademi: Po ne menduam se do t bhej mir, se do t dalim disi. Ama edhe n kt gjenje, duhet t jemi t durueshm.

Fitimi: Mua m mort m qaf. Un duhej t shkoja n luft, bab. S paku ta gjeja at policin q m rrahu n oborrin e shtpis son. ( Gulon.) E tia numroja n ball. (Me z m t prvajshm.) Po un ika si nj lepur. (Me z krejt t prvajshm.) E tash, ma fusin tmerrin n palc ndrrat e kqia me Njeriun e Bors! (Ngre zrin, m krcnues.) Dua t plcas. (Krcen n vend, agresiv, prplas kmbt.) Dua t plcas!

Ademi: Fitim, bir, mos e ngarko veten me faj. Kjo sht vetm nj sprov. Nuk varet prej nesh.

Fitimi: E prej kujt varet?! Kush sht dashur t na organizoj q t luftojm kundr armikut, q po na qet fare?! Njeriu i bors, a?! Hajt, kush sht dashur t na prij n luft? Pse ikm si lepuj. Prijsi i popullit ku sht, hajt?! Jemi br nj turm q nuk di nga tia mbaj. Dhe shohim ndrra me Njeriun e Bors. (Shqetsohet edhe m fort, bn disa gjeste si pr t larguar dikend.) Ik, shtrig!

Ademi: ka u b?! (Nuk shihet asgj.)Fitimi: Ajo, gruaja memece!

Ademi: Asgj nuk po shihet!

Fitimi: Ajo po m ndjek. Un po e ndiej se sht diku afr, shtriga! Ik, shtrig!

(Pauz. Gruaja Shurdhmemece pasi sht larguar prej tyre, shfaqet n prapavij t skens, n nj lartsi t saj, si nj pik vzhgimi e policis mbi kampin. Tash mban nj snajper n dor. Her merr n shenj Fitimin, her e mban snajperin n prehr dhe prgjon.)Ademi: Asgj nuk po shihet.

Fitimi: sht tmerr ta ndjesh se je krejt i pafuqishm, ta ndjesh se je kurrkushi. Kjo ndjenj po ma ngrin shpirtin. Po t shkoja n luft, nuk do t ndihesha kaq i mjer!

Ademi: Mos e ngarko veten me kso mendimesh, po t them. Nuk je ti ai q mund ta ndreqsh kt pun.

Fitimi: Nuk mund ta ndreq un, po as ti, ai ai tjetri, as ai tjetri. Askush! Mungesa e prijsit e shkakton pafuqin e ksaj turme t mjer.

Ademi: Biri im mos e mundo veten me gjithfar mendimesh! Prijs nuk mund t bhet gjithkush.

Fitimi: Kush mund t bhet, pra? (Bhet me agresiv.) Dikush duhet t jet prijs i ksaj turme t shkret! Edhe n kt varrez t madhe, duhet t jet dikush q jep udhzime, q bn dika! (Srish dgjohen mallkimet, ankimet dhe sharjet e atyre q parakalojn, q duken vetm siluetat e tyre.)

I: O Zot, na shpto!

II: Mezi e nxorm shpirtin gjall nga ai vagon i ndyr!

III: Ku sht Albani? Shpres, ku sht Albani?

O Alban!

IV: More a ka hipur Albani n tren, a mos ka mbetur atje?!

V: ka t bjm tash?

VI: Si i thon ktij vendi, a e di kush?

Fitimi: (Shkundet.) Ik, ik!

Ademi: ka u b?

Fitimi: Ai njeriu i bors, bab, po m afrohet tinz.

Ademi: Fitim, bir, mos e fajso veten. Kjo sht vetm nj sprov, duhet ta kuptosh. Nse nuk mbshtetemi n t vrtetn, do ta psojm m keq nga vetja se nga hasmi.

Fitimi: Bab!

Ademi: Fol

Fitimi: A po e sheh at drit n at kodr, bab?

Ademi: Ku?

Fitimi: N kodrn prball nesh. Shikoje! Ja, ajo Drita n kodr!

Ademi: Tash po e shoh.

Fitimi: Ah, sikur t ndrionte atje lart shkopi i Musait! A e sheh at drit a jo?

Ademi: Dritn po e shoh.

Fitimi: Prijsi i duhet popullit n fatkeqsi, kur sht puna pisk, se kur sht n liri e paqe, populli s'i jep pes para pr ask. Prijsi i duhet popullit, n or t vshtira. Por, ky popull sht br errsir dhe n errsir nuk duket askush.

Ademi: Ah, mor bir! Po pse nuk po e kupton se as prijsi dhe as fitorja nuk vijn pa nj shkak t vrtet dhe pa u ardhur koha e vrtet. Pse nuk po e kupton more bir, vese po vlon si ulli! (E pyet njrin nga kalimtart q parakalojn, si pr t zbulrut dialogun ne Fitimin.) Prej nga po vini?

Kalimtari: ( Pa e kthyer kokn.) Prej pusit t pafund po vijm! (Largohet.)Fitimi: A e dgjove? As nuk di nga vjen, as nuk di kah shkon.

Ademi: Po, po, e dgjova. Por, ti po i merr vetm ato q jan t mbrapshta, t pa kuptim.

Kalimtari: (Duket vetm si siluet.) Ku jemi?

Ademi: N Bllac.

Kalimtari: Si, si?!

Ademi: Bllac, i thon ktij vendi.

Kalimtari: Edhe emrin e paska pr faqe t zez! (Largohet.) Fitimi: A e sheh si sht turma? Turma pa prijs! Musai e nxori popullin e vet nga robria, e drejtoi npr shkrettir dhe e nxori n liri.

Ademi: (N mnyr urdhrore.) Fitim!

Fitimi: (Agresiv) Fitim, Fitim! E ka Fitim? A nuk po e sheh hatan a? (Largohet nga Ademi, duke e mbajtur kokn me duar.) A ka kok q nuk plcet nga kjo hata?

Ademi: Kush ka besim n shpirt, ka edhe qetsi n kok. (Me z m t lart.) Merr vesh njher! (Njerzit parakalojn duke ofsha, duke mallkuar, duke shar e br pyetje- mund t prsriten ato t msiprmet. Gruaja Shurdhmemece e nga pika e vzhgimit, merr n shenj, po nuk qllon.)

PAMJA E TRET

(Skena identike me at t pamjes s par. Trupa njerzish t shtrir ndan zjarreve t vogla, disa nga t cilt jan n t shuar. Dominon n sken pamja e errsirs, ndrsa te zjarri ku sht Fitimi i shtrir, Drita sht m e madhe, q t shihet m qart figura e tij. Ai fillon t lviz ngadal - ngrihet ulur dhe shtrin duart prpara, duke shoqruar nj drit q largohet dhe ngulet prball tij, n nj lartsi. Fitimi rri i shtangur. Qetsia e nats prishet nga vaje fmijsh, nga ndonj e shtn e largt dhe nga fishkllimat, po ashtu t largta t trenit. Dgjohet edhe uturima e largt e avionve. N lartsi t skens lvizin Drita t vogla, q duken e zhduken dhe q krijojn iden e fluturimit t avionve.)

Zri: Nuk ka gj m t shmtuar se nj turm, q nuk ka nj prijs. A po i sheh si jan shtrir n tokn e lagur dhe flejn? Edhe n kt mjerim, ata nuk e kujtojn Zotin e tyre, q i ka krijuar! Kan ikur, n vend se t qndrojn. Jan ligshtuar, n vend se t durojn. Ankohen, n vend se t luftojn.

Fitimi: (Ngrihet n kmb. Gruaja Shurdhmemece sht pak prapa shpins s tij dhe prgjon me kurreshtje. Fitimi flet me ton t lart.) A po dgjoni, o njerz?! A po dgjoni, hej! Ngrihuni! (Fillon ta shkund dik q ka m afr. Ngrihet Ademi i shastisur dhe prpiqet ta qetsoj.)

Ademi: Fitim, eja n vete!Fitimi: Ku sht prijsi yn?! Ku sht?!

Nj z: O hesht, bre!Nj z tjetr: Ma prishi gjumin, harami. Kur e kap njeriu pr floksh e ia shkul deri n qimen e fundit.Nj z i tret: I shkreti. Paska kriz.

Fitimi: (Brtet.) Ngrihuni e shikojeni dritn n kodr! Ngrihuni, o t shkret!

(Afrohen me hapa t shpejt dy polic, me automatik n duar, t krleshur. Gruaja Shurdhmemece bn me gisht drejt Fitimit.)

Polici I: (E godet Fitimin me shqelm.) Mjaft, derr! Mjaft! (E godet srish.)

Fitimi: Of, nn! (Rrzohet prtok. Ademi dhe Hava e mbulojn q ta mbrojn nga polict. Polici I dhe Polici II i qllojn me shqelma q t tre.)

Polici I: Ne ju mbajm n tokn ton, e ju nuk jeni mirnjohs. Far e keqe!Fitimi: Prijsi yn, o prijsi yn (Qan me ngashrim. Ndihet edhe vaji i Fitores dhe i Havs. Dgjohen edhe zra t tjer t ngashryer t njerzve prreth.)

Ademi: (Policve.) O mosni bre, se djalin e kam t smur. Merrni vesh! A keni shpirt, bre? Polici I: (E godet Ademin me shqelm.) Far e keqe! Ne ju lejojm n tokn ton, e ju as ktu nuk rrini rehat. Doni t bni kryengritje edhe ktu!

Polici II: (Mban automatikun n gjoksin e Ademit.) Plumbin e keni hak! Asnj z nuk dua t dgjohet. (Brtet.) Mort vesh?! (Dgjohet vaji i Fitores me z t ult, ankimet e Havs dhe vaje t ndrydhura m n largsi. Shtie me automatik n ajr. T gjith njerzit bien prmbys t tmerruar. Ndalen edhe t qarat. Gruaja Shurdhmemece bn gjeste n drejtim t policve. Ata qetsohen. Dgjohen vetm uturimat e avionve. Duken e zhduken dritat vezulluese t tyre.)

Polici II: Pr fajin tuaj po e bombardojn Serbin! T gjith ju e meritoni plumbin n ball!Polici I: Far e keqe!Fitimi:Tash as zjarri n kodr nuk po duket!

Ademi: Qetsohu biri im, se na more m qaf!Polici I: Nse nuk e mbyll gojn, do t ta mbyll un me nj plumb.

Ademi: Ju lutem, djali sht i smur!Polici I: Gnjen.

(Ia kthen automatikun. Hava dhe Ademi e mbulojn Fitimin me trupat e tyre dhe ia mbyllin gojn q t mos flas. Qielli prshkohet nga shkreptima, pason gjmimi i bubullimave. Bashk me to przihet edhe gjmimi i detonimeve t largta.)

PAMJA E KATRT

(Skena e njjt. Pamjet e zjarreve t shuara, e llastikve, batanijeve, tregojn nj regullim dhe mjerim t kampit. Njerzit fillojn t vrtiten rreth zjarreve t shuara, palosin najlon e batanije, lvizin andej-kndej, duke shtrir n ajr duart, pr t shpir trupin. Dgjohen zhurmrima t mbytura zrash, vaje fmijsh, ofshama grash, zra krcnues t policve. Kto duhet t jen t inizuara dhe transmetohen me altoparlant.) Ademi: (Mentorit) Paske mbetur vetm me vajzn?

Mentori: Gruaja shkoi n mos gjen ndonj cop buk. Vajzn e kemi t smur.

Ademi (Havs) Oj grua! A ka mbetur ndonj cop buk a jo?

Hava: (Krkon andej-kndej rreth zjarrit, npr ca rraqe. E gjen nj cop buk, ia afron Mentorit.)Mentori: Faleminderit! (E merr bukn dhe me nxitim i afrohet vajzs, q sht ulur pak m tutje. Ia afron. Fmija e kap bukn me ngut dhe fillon t haj e babzitur.) Dje n at rrmuj nuk mundm t merrnim buk. Gati na mbytn njrzit q shtyheshin. (Me duart q i dridhen, e ndez nj cigare. E thith me nj mnyr t babzitur, nervoze. Cigaren nuk e heq nga goja, ndrsa me duar i frkon syt.) Ishte nj rrmuj e tmerrrshme. Gati mi thyen brinjt. Edhe kshtu, mezi po rri n kmb.

Ademi: Faji sht i atyre q na e hedhin bukn si qenve. Ata kan faj.

Mentori: (I prhumbur.) Vajza ime sht e smur. M duket se krejt at kodr e kam n shpin, si gung. Po m shtyp, po ma z frymn. (Ademit.) A e ke edhe ti ndjenjn se e ke krejt at kodr mbi shpin?

Ademi: Mbrm gati na e vran djalin. Ai ka nj kriz dhe flet prart, ndrsa polict thoshin se ai po organizonte kryengritje! Ku ka kodr m t rnd n shpin se kur nuk ke mundsi t bsh gj as pr vete as pr fmijn!

(Fmija q ka ngrn copn e buks, t ciln ia dha Hava, i afrohet Mentorit) Vajza: Babi, un dua edhe m shum buk.

Mentori: Tash vjen mami e na sjell buk. (E shtyn si me inat.)Hava: Qyqja un qyqja q s'kam m asnj kothere buk pr fmijn! O Zot!

(Kalon pran Gruaja Shurdhmemece, dhe shikon me kurreshtje. Bn me dor disa gjeste, q tregojn se krkon t haj. Meq askush nuk reagon, ajo ndalet dhe prgjon kokulur.)

Fitimi: (sht afruar e sillet rreth vendit ku ka qen i ndezur zjarri. I prhumbur.) Un nuk do t habitesha po t fillonin t binin nga qielli mana e thllnza, si n kohn e Musait. Por, edhe po t binin t gjitha t mirat, prap ky popull do t ishte i mjer.

Hava: (Prpiqet ta qetsoj. Ia prkdhel flokt, ia lmon faqet.) Fitim, nns, mos ke frik, se shpejt do t dalim prej ktu e do t shkojm te daja n Gjermani! Vetm ti mos ke dert!

Fitimi: far Gjermanie, far dreqi! Gjermania nuk sht atdheu yn! Haha ha! Ju nuk mund ta kuptoni, sepse juve nuk po u vlon koka si mua!

Hava: Mjer nna!

Fitimi: Ju m mort m qaf! Nuk m lat t shkoja n luft, po m sollt ktu q t vdes si skllav. ( Prpiqet ta imitoj t mn.) Nse ti shkon n luft, un do t vdes, pa u br ora. Ja, tash po vdesim t gjith, si skllevr!

DRITA: (Mbrrin me hapa t shpejt. sht me flok t shprishura, si e hallakatur. I drejtohet Mentorit) Nuk ka buk as sot. (E shikon vajzn, q mbahet pr pantallonat e Mentorit.) Nuk di si do t'ia bjm!

(Gruaja Shurdhmemece, afrohet edhe m shum, duket e shkujdesur.)

Mentori: Krejt kjo kodr m sht ngjitur pr shpine e po m fut n dhe. Nuk kam forc pr kurrgj.

Fitimi: (Sillet rreth zjarrit) Edhe sikur t binin nga qielli mana e thllnza, kot e kemi. Kot e kemi, heeej! Ku ka ndodhur n bot, ajo q ka ndodhur me ne.

Ademi: (I afrohet dhe prpiqet ta qetsoj, duke e ledhatuar.) Biri im, qetsohu! (Fitimi ulet dhe rri kokulur, i friksuar.) Vajza: Un kam t ftoht, mami!

DRITA: (Prpiqet ta mbuloj disi) Ja, mami t mbulon e do t ngrohesh!

Vajza: Kjo sht e lagur. Kam t ftoht!

( DRITA e merr n prehr dhe prpiqet ta ngroh, duke e frkuar leht me duar e duke e hukatur n faqe.)

Fitimi: (Ngrihet.) Un jam njeri i bors. Un jam njeri i errsirs. Populli im sht popull i balts. Populli im sht popull i shiut. Nuk ka kush na prin, dhe do t vdesim n mes t balts e t shiut. A po merrni vesh a jo?! (Grmuqet dhe ia ledhaton flokt vajzs s Drits. Pastaj, ngrihet i trembur. Fshin dorn me dorn tjetr, si pr t hequr ndonj gj q ngjitet.) Vdekja qenka n kto flok!

Hava: (E largon, duke e trhequr me forc pr krahu.) Fitim, qetsohu po t them!

Fitimi: Vdekja e paska prekur, si bryma! Krejt kjo lugin sht e prekur nga bryma e vdekjes. (Vrapon i tmerruar.) Vdekja ka rn mbi ne si bryma, hej!

(Hava prpiqet ta mbrrij, por nuk mundet. Ndalet dhe kap kokn me duar e qan me z t ult. Fitorja mbahet pr t dhe qan edhe ajo me nj z t mbytur. Disa burra e ndalin Fitimin dhe prpiqen ta qetsojn. E sjellin afr Havs dhe Fitores. Ato e marrin Fitimin pr krahsh dhe kthehen te zjarri i tyre.)

Hava: M mir t kisha vdekur n shtpin time se sa q po e prjetoj kt mynxyr! (Fitimi bie prmbys n tok dhe qan. Fitorja i rri te koka. Qan edhe ajo me nj z t ngjirur.) Fmija: Mami, po m dhemb koka!

DRITA: Qyqja un. (Havs) Mos ke ndonj andoll?

Hava: Nuk kam asgj. Kuku pr mua q jam gjall!

DRITA: (E merr fmijn ngryk) Qyqja un, qyqja. Po a ka mjek ktu? (E prhumbur) Fmija m ka temperatur. Nuk di ka t bj. Nuk di nga t'ia mbaj!

Vajza: (Me z t prvajshm) Mami, mua po m merren mendt. Shum po m merren mendt. Kam frik, mami!

DRITA: Jo shpirti i mamit, jo, mos ke frik!

Vajza: Mami, kam frik, po m merren mendt.

DRITA: (Qan) Jo zemr, jo, mos mendo ashtu, jo shpirt, jo...

(Dgjohen bubullima t largta. Drita endet rreth zjarrit t shuar, me fmijn ngryk. Hava e shikon prhumbshm.)

PAMJA E PEST

(Turmat e njerzve duke pritur pr t kaluar kufirin, pr t shptuar nga kampi. Prball tyre sht kordoni i policve t veshur me pancir dhe me mjete luftarake. Turmat lvizin andej-kndej, duke u munduar t afrohen n radht e para, prball policve. sht nj rregullim i madh, shtyrje nga t gjitha drejtimet. Dgjohen ofshama dhe sharje t paartikuluara. Krcnimet e policve dallohen m shum. Ata qllojn her pas here njerzit q i kan m afr, duke i shtyr q t kthehen mbrapa. Dgjohen ofshama t njerzve q psojn goditjet e policve.)

Polici I: (Me z t egr) Naxad! Naxad! (Qllon njeriun e par q sht n rreshtin e par. Turma regullohet, disa ikin mbrapa, disa prpiqen t dalin n reshtin e par. Dgjohen ankime, ofshama, sharje.)

Ademi: M mir t dalim nga ky kiamet! (E mban Fitoren pr krahu) Po e shtypin vajzn.

Fitorja: Babi, m mir t shtyhemi ktu, ndoshta dalim!

Hava: Mir thot vajza. M mir t rrim ktu e t provojm.

Nse rrim atje n lugin, do t mbetemi ktu prgjithmon. (Vjen nj val e re e shtyrjeve.)Ademi: (Prpiqet ta mbroj Fitoren nga kraht dhe brrylat e atyre q shtyhen) A po e shihni? Ktu mund ta shtypin vajzn, hej. Po Fitimi ku mbeti?

Hava: Fitimi? (Thrret) Fitim! Fitim! Fitim!

Fitorja: Pak m par ishte pran nesh, m mbante edhe ai pr krahu. Nuk di si u largua!

Ademi: Si i bhet hallit. Ku mbeti djali?

Hava: Na humbi djali! (Thrret) Fitim! Fitim! Fitim!

Ademi: M mir dalim dhe e gjejm djalin se na humbi! I sht br mendja qyk q t kthehet mbrapa n Kosov, e nuk i dihet.

Hava: Gjeje e sille ktu! Kurrqysh nuk bn ta lm q t kthehet.

Ademi: Ku ta gjej?! A i ke syt n ball, bre?!

Hava: Krkoje ti andej mprapa, ndrsa un me Fitoren po e ruajm radhn ktu. Ngutu m shpejt. Ngutu!

(Kthehet prpara dhe bn disa lvizje pr t zn vend n rreshtin e par.)

Polici II: (Brtet me egrsi dhe qllon Havn) Naxad! Naxad! (Hava mban kokn me duar. Fillon t' i rrjedh gjak nga balli)Fitorja: (Qan) Kuku, kuku! Mami, mami!

(Ademi e sheh, kthehet mbrapsht dhe prpiqet ta nxjerr nja faculet nga xhepi. Pastaj e nxjerr dhe ia jep faculetn Havs. Asaj gjaku i rrjedh faqeve.)

Ademi: T thash q t dilnim. A nuk e shihni se jan bisha? A nuk e shihni se ka po bjn. Po na trajtojn si shtaz!

Hava: Nuk dal nga rreshti dhe pik! M mir t vdesim ktu duke u munduar t dalim, se t vdesim n at balt! (Mundohet ta ndal gjakderdhjen nga balli.)Fitorja: Mami, mami! Kuku, mami!

Hava: (Fitores) Mbahu pr mua e mos m'u largo, se po m humb edhe ti. (Ademit) Krkoje djalin dikah!

Ademi: Ku ta krkoj! (Thrret.) Fitim! O Fitim! (Shtyhet npr turm.)Nj z: O ngadal se ma kpute kmbn!

Tjetri: Hej, m sakatove me brryl, o burr!

Ademi: M falni! M ka humbur djali! Nuk sht mir me shndet!

Nj z: Pse, a sht ndokush mir me shndet a?

Ademi: O burr, ai sht fort keq. M sht traumatizuar djali. (Prpiqet t prbirohet npr turm.) O lironi rrugn, ju lutem! M ka humbur djali, bre!

Nj z: T gjith ne jemi t humbur!

Nj z tjetr: O mos shtyni, bre!

Nj grua: O ma shkelt fmijn!

Polici: Naxad! Naxad! (Qllon me shkop.)Ademi: Fitim! O Fitim!

Fitorja: Mami, mami!

Polici II: Naxad, naxad!

(Dgjohet zri i Fitimit, pastaj del n sken, duke u shtyr nga polict.)

Fitimi: Ky sht Aushvic modern!

Polici: (E qllon.) Naxad! Naxad!

Fitimi: (Prhumbshm.) N vend t Lugins s Egjiptit, tash sht Lugina e Bllacs. Uria, pagjumsia, shtyrja n rreshta, shufrat e goms. Kjo sht nj robri moderne, heeej! Kjo xhirohet me kamera! Merrni vesh!

Polici: Naxad! Naxad!

Fitimi: O popull! Mos u shtyni kot! Ne jemi robber! Nuk na ln t dalim pa i br eksperimentet, q u duhen faraonve modern. Merrni vesh, heeej!

Polici II: Naxad! Naxad! ( Thrret me telefon..) Prforcime, shpejt! Ka prpjekje pr kryengritje! Na duhen prforcime! (Qllon njerzit q jan n radht e para. I ndihmojn edhe polic t tjer q qllojn turmn sa munden. Turma shprbhet, duke u trhequr mbrapa. Dgjohen klithma t zshme, vaje fmijsh e sharje, por dominojn thirrjet e policve : "Naxad", "naxad" dhe goditjet e tyre me shkopinj mbi njerzit.)

PAMJA E GJASHT(Kthehen te zjarret, srish, duke lvizur t drrmuar, e duke u mbajtur pr njri-tjetrin. Ndihet era e tymit. sht me efekt q edhe n sall t ndihet nj er e leht tymi, pr t krijuar m shum efekte psikologjike te shikuesi.)

Hava: (Duke u munduar q t rregulloj plakat pran zjarrit.) Po t shtyheshim edhe do koh, ndoshta do t dilnim nga kampi. (Ademit.) T'u b mendja qyk q t ktheheshim ktu n kt lugin t shkret! Mezi prite q polict t turreshin, e t na nxirrje nga radht. Ndoshta, tash do t ishim jasht ktij ferri.

Ademi: (Ulet, ndez nj cigare.) Domethn, un kam faj a?

Hava: (Prpiqet ta rehatoj Fitoren.) Ti, po kush tjetr?! Un e durova edhe goditjen e policit dhe nuk doja t dilja nga rreshti, ndrsa ti na nxore me dhun.

Ademi: (Ngrihet dhe sillet rreth zjarrit i hidhruar.)Po, po. Un kam faj pr gjithka n kt bot!

Hava: Pse a po shpif un a? Ti ashtu e ke qykn - ose bhet si thua ti, ose prmbyset bota!

Fitorja: (Me z t prvajshm.) Mami, mos fillo prap. Nuk pati faj babi. Ata na godisnin aq shum, sa nuk kishim si t rrinim n rresht!

Hava: Ti nuk di gj! (Mban kokn me dor, n vendin e plags.) Pun e madhe q goditnin. Ata q kan ndenjur n rresht, tash jan jasht kampit.

Ademi: (Ngre duart lart, n kulm t zmrimit.) Ti nuk di se 'flet, moj grua.

Hava: Un a? Po t m kishit dgjuar mua, ndryshe do ta kishit punn. Moti u kam thn se duhet t ikim jasht Kosovs, po ti nuk m lije as t flisja e t shfryhesha si duhet. Ja tash, ku e keni Kosovn!

Ademi: (Prplas duart, si pr t goditur dik.) Mjaft m!

(Gruaja Shurdhmemece kthehet, ulet pran zjarrit dhe i ngroh pak duart, ngrihet dhe nis t largohet ngadal, duke br me dor gjeste krcnuese n ajr. Dgjohet nj ulrim gruaje diku pran. Pastaj edhe vaji i nj burri. Njerzit afr, ngrihen dhe drejtohen andej nga vijn vajet. Ademi e Hava nisen gjithashtu andej. Vetm pak m tutje sht zjarri n t shuar, ku qajn me ngashrim DRITA e Mentori.)

DRITA: (Shkund trupin e pajet t fmijs) Kuku pr mua! Kuku pr mua! O shpirti i nns. ka bj un tash? Kuku pr mua!

Ademi (Pyet Mentorin) ka ka ndodhur?

Mentori: (Me z t prvajshm) Vajza! Vajza!

Ademi (Afrohet me ngut, pas tij edhe Hava) ka u b, o burr?

Mentori: (Me z t prvajshm) Na shkoi! (Qan me nj z t mbytur) O na shkoi, he kuku pr ne! Ademi: Ndoshta vetm sht alivanosur! (Thrret me z t lart) A ka kund mjek, hej!

Hava: (I afrohet Drits dhe e ngushllon) Bija ime, mbaje veten, mbaje veten. Ndoshta vetm i ka rn t fikt!

DRITA: (Qan me ngul. Mezi i kuptohen fjalt) M sht rnduar n prehr! (Qan) O e zeza un! Mjer nna pr ty! ka m duhet jeta mua!

Hava: (Prpiqet ta ngushlloj) Mos ndill kob, oj nuse. Mos ndill zi!

DRITA: Kuku pr mua t zezn! Kuku, po nat e zez qlloi pr mua!

(Mbrrin Mjeku. Afrohet dhe e merr vajzn nga prehri i Drits. Ademit ia jep nj llamp, pr t'i br njfar ndriimi. Hava i ndihmon pr ta shtrir vajzn n nj les q e ka sjell me vete. Mjeku e kontrollon me stetoskop. I bn nj masazh t zemrs.)

Mjeku: (Ademit) Ma afro llampn m shum!

(Ademi grmuqet edhe m shum. Mentori mbahet pr krahun e Ademit. Me njrn dor kap flokt e veta, si pr t'i shkul. Drita sht ngritur n kmb, shikon e shastisur mjekun.)

DRITA: Doktor, h?

Mjeku: (Bn nj pauz. E shtyn baterin me dor, frkon ballin. Ngrihet ngadal, pa shikuar ask) M vjen keq, fmija m nuk jeton.

(Pason britma e thekshme e Drits dhe gjma e Mentorit. Dgjohen klithma t shumta t grave dhe t fmijve prreth.)

Hava: (Prpiqet ta prmbaj Dritn) Mbahuni, se nuk bn t dorzoheni, mbahuni!

Fitimi: (sht afruar dhe shikon i hutuar.) Un e dija q kjo vajz do t vdiste. Vdekja i kishte hyr n flok dhe prgjonte. Un e kam prekur vdekjen n flokt e saj! (I afrohet Ademi dhe prpiqet ta qetsoj.)

Ademi: Mjaft, Fitim!

Fitimi: (I prhumbur.) Nuk doni as emrin tia thoni ashtu si e ka. Keni frik nga e vrteta! Merrni vesh! Musai i bri njerz robrit, kur i nxori nga robria e Faraonit! Vetm ata q luftojn pr lirin e vet, jan njerz. Heeej! T tjert jan vetm robr. Robr q vdesin n balt. (Ademi ia mbyll gojn me duar, q ta qetsoj. I flet me z t ult, q nuk dgjohet. Fitimi ulet dhe qan me ngashrim.)

Mjeku: Fmija duhet t varroset, sepse ktu po shtohet rreziku nga smundjet.

DRITA: (Mes t qarash) Jo, jo!

Mjeku (Mentorit) E keni vshtir, por duhet t keni mirkuptim! Duhet ta kuptoni. Fmija ka vdekur dhe nuk ka asnj shpres.

Ademi: (Mjekut.) Mos sht shpejt kjo pun?

Mjeku: M mir ta kryeni varrimin npr nat, q t mos krijohet panik edhe m i madh n kamp. Kini mirkuptim pr kta njerz.

Mentori: Na shkatrruan! Na shkatrruan prgjithmon!

DRITA. (E ledhaton fmijn e vdekur. Flet me z t prvajshm) O bija e nns! Shpirti i nns! Zemra e nns!

Hava: Qetsohu, bija ime.

DRITA: O nuk mundem, nuk mundem! Vetm kt shpres e patm, edhe kjo na shkoi. E mjera un!

Hava: (E ledhaton Dritn.) Ju jeni t rinj dhe do t keni fmij t tjer. Mos e shkatrroni veten. Qetsohu, Drit!

Ademi: (Mentorit) Ndoshta sht mir t veproni si po thot mjeku! M mir t kryhet varrimi natn!

Mjeku: sht e vshtir, por duhet t keni forc e ta prballoni kt humbje. T gjith kemi dhimbje pr kt humbje tuajn. Fatkeqsisht, nuk po mund t bjm m shum.

(Ndihet fishkllima e largt e trenit. Hava ia mer trupin e pajet t fmijs ngadal nga duart dhe ia zgjat Ademit dhe disa burrave t tjer q presin. Drita alivanoset. Grat prpiqen ta kndellin, ndrsa burrat nisen me fmijn e vdekur n krah, pr ta varrosur. Fishllimat e trenit dgjohen m t shpeshta dhe gjithnj e m afr.)

PAMJA E SHTAT(Nj punkt policor i improvizuar. Brenda gjenden pako t ndryshme, uniforma policie, arm automatike t lna mbi tavolin.)

Polici I: M duhet t ha m shum se zakonisht, sepse m duhet kondicion. Ndryshe nuk mund t'ia dal n krye me kta derra. Duhet fuqi pr t'i ndaluar. Po nuk i godite me fuqi, ata t prlajn dhe sa t hapsh e t mbyllsh syt, e mbrrijn kufirin ton.

Infermierja: Un argtohem shum kur ua hedh bukn n ajr. Shoh si skrmiten, si shtyhen, si shahen mes tyre dhe kjo gj m argton.. (Zgrdhihet.)

Polici I: Kur shtyhen ashtu, m nxjerrin pun mua, sepse m duhet t'i godas n kok. Po nuk i godite, ata t prlajn prpara.

Doganieri: Nuk di si mund t'i bartin gjith ato valixhe n krah. Nga ata pak veta q kan kaluar kufirin, kam konstatuar se mbajn me vete shum barra. N do valixhe gjej andolla, leksiliuma, insulin. Si duket i kan shum n qejf barrat.

Polici II: Dje kur e qllova nj grua n kok, m'u duk se m prbiu me sy. Si sht e mundur q t ket n syt e nj gruaje aq shum urrejtje? Nuk e kuptoj. (Nxjerr thikn e madhe nga brezi dhe e hap nj konserv.)

Polici I: Nuk e ke goditur mir, prandaj.

Polici II: Gjaku i rridhte fytyrs, ndrsa ajo m shikonte drejt n sy. Kishte nj urrejtje t uditshme n shikimin e saj.

Doganieri: Por, barra mbajn shum n valixhe. M duket se konsumojn m shum barra se buk.

(Hyn Gruaja Shurdhmemece. Ulet dhe fillon t haj nga gjrat q jan shtruar n tavolin.)

Doganieri: (Gruas Shurdhmemece.) H, Mira, si t shkon puna? (Zgrdhihet.) Apo mos ke harruar t folurit me t vrtet?

Gruaja Shurdhmemece: (Heq rrobat e leckosura, i mbeten rrobat e tjera t reja.) Nuk sht udi edhe nse harroj t flas. Nganjher po m duket se po m ntrashet gjuha, vrtet. Ather po bj disa gjeste dhe po e qes gjuhn jasht, gjoja si budallaqe. Hi hi hi. (Han me ngut.) Ka disa dit q mundohem t mbaj mend vetm at q thon kta njerz n gjuhn e tyre t mbrapsht. Gati sa e kam harruar gjuhn time t dashur!

Polici I : fare thon sot?

Gruaja Shurdhmemece: Mungesa e buks ka filluar t jap rezultate. Shum prej tyre duken m t dshpruar pr nj cop buk, se pr faktin q nuk i lm t kalojn kufirin. Mungesa e buks ua ka futur frikn pr fmijt, sa pothuajse nuk mendojn pr asgj tjetr. Rekomandimi im sht q t vazhdohet me restriksionin e buks, sepse kshtu rrisim dshprimin e tyre m shum dhe ua paralizojm iden q t kalojn kufirin.

Polici II: Nuk mjafton kjo! Duhet dika m shum, shoqja Mira!

Gruaja Shurdhmemece: E di q duhet, e di m mir se ti, sepse un jam ekspert i shrbimit sekret.

Polici II: M fal, se nuk desha t them asgj t keqe, por ma merr mendja se duhet ta sforcojm edhe represionin fizik. Ktu sht zon neutrale dhe nuk na sheh askush.

Gruaja Shurdhmemece: Nuk sht tr mrekullia te dhuna fizike. Kta, fizikisht jan mjaft t rraskapitur, edhe pa i rrahur ne. Puna sht si t ligshtohen shpirtrisht, si t dshprohen deri n at mas q kurr m t mos mendojn pr tu kthyer n Kosov. (Ngrihet n kmb.) Duhet ta arrijm at stad t tjetrsimit t tyre. Thyerja shpirtrore e tyre sht fitorja jon e vrtet. Kurrgj tjetr nuk na ndihmon m shum. Thyerja shpirtrore sht m e rndsishmja!

Doganieri: A ka gjasa pr kt sukses, moj shoqja Mira?

Gruaja Shurdhmemece: Mendoj se po. Shum prej tyre kan filluar t vetdijsohen se jan t pafuqishm, se jan t parndsishm, se jan t humbur. sht nj djal q ka kriza nervore, dhe q flet pr pafuqin e tyre. Ai flet pr mungesn e prijsit. Kur e ka kuptuar nj i krisur se u mungon prijsi, me siguri t gjith t tjert e din kt gj dhe jan t paralizuar nga ky fakt. Atij t krisurit po ia stimuloj krizat n mnyr t trthort, dhe ai po prhap nj defetizm shum t madh. sht ai djali q e rraht mbrm!

Polici I: Ta them t drejtn, ndoshta ka qen m mir ta kishim vrar. Do t ishin tmerruar t tjert m shum. Dhe do t ishin thyer shpirtrisht, ashtu si po krkoni ju.

Gruaja Shurdhmemece: Ne kemi nj strategji t qart dhe duhet t jemi t durueshm. Por, n momentin e duhur, do ta bjm at q thua ti. Pra, mund ta vrasim edhe at tipin q bn ftes pr rregullime. Ky sht nj problem q zgjidhet me nj t luajtur t gishtit.

Polici I: Ju e dini m s miri se duhet br dhe kur duhet br, shoqja Mira.

Gruaja Shurdhmemece: Jemi n shrbim t atdheut, vlla. A ssht kshtu?

Polici I : Ashtu sht dhe nuk ka si bhet ndryshe. Topi se luan!

Infermierja: (Ndrhyn.) Po pr bukn, ka thon?

Gruaja Shurdhmemece: M duket se ka pasur efekt mnyra poshtruese e hedhjes s bukve. Kjo i dshpron shum. Disa i l pa buk dhe pastaj i konfronton me t tjert.

Infermierja: (Krcen nga vendi e ekzaltuar.) Bravo! Bravo! Kjo ide ishte imja!

Gruaja Shurdhmemece: Ata m shum e akuzojn njri-tjetrin se policin. Kjo sht nj gj shum e mir pr t gjith ne. Por, kemi ende shum pun!

Doganieri: Vetm ti heqim qafe! Shteti yn nuk duhet t infektohet nga kjo far e keqe. Por, duhet t punojm edhe m shum, q mos t na e prishin kartn demografike t shtetit ton!

Gruaja Shurdhmemece: Ashtu sht. Po edhe Serbia gjithmon do t jet mirnjohse pr shrbimet e dobishme q po ia bni n kto dit t vshtira! Ajo do t dij tua kthej t mirn me t mir, kur t vij koha q edhe ju ta dboni kt far t keqe edhe nga shteti juaj i ri!

Doganieri: T lumt goja!

Gruaja Shurdhmemece: (Ngrihet.) E tash m duhet ta mbyll gojn e t hap vesht.

(Vesh rrobat e mparshme, q duken si t nj lypsareje.)

Doganieri: Vrtet dukeni si nj fshatare e pagdhendur shqiptare!

Gruaja Shurdhmemece: Jemi n shrbim t atdheut, vlla Mire! Nj shoku im, Sllobodan e quajn, thot se atdheu e meriton do sakrific q bjm.

Doganieri: E ai a sht tash n shrbim t atdheut?

Gruaja Shurdhmemece: Natyrisht, natyrisht. Ai sht patriot i madh. Momentalisht gjendet n Kosov dhe sht oficer i njsive speciale, t cilat pastrojn terrenin nga terroristt shqiptar. Ai sht patriot i madh, vlla Mire!

Doganieri: I lumt!

Gruaja Shurdhmemece: Ai nuk fal askend. Po t ishte ai n kt kamp, nuk do t jipte buk, po vetm plumba.(Qesh.) Por, edhe kjo puna jon, vlla Mire, sht goditje e armikut me plumba. (Bn gjeste si kur shtihet me automatik.) Por, prderisa Sllobodani atje qllon me plumba q bjn zhurm, ne ktu qllojm me plumba t padukshm. Ai atje e ka detyrn q ti asgjsoj fizikisht armiqt tan, ndrsa ne ktu e kemi detyrn q ti asgjsojm shpirtrisht. (Del duke qeshur. Po n at ast, npr dern q mbetet e hapur pas Gruas Shurdhmemece, hyn Polici III, merr nj konserv dhe nj pako qumshti dhe fillon t haj.)

Polici I: (Policit III) H, a ka ndonj t re?

Polici III: Shtyhen n rreshta sa munden. Nuk e di ku e kan gjith at fuqi! N vend se t'u shterret fuqia, do dit q kalon, duket se bhen m t fuqishm pr t'u shtyr prpara.

Doganieri: Drejt kufirit ton. Me valixhet plot barra. Do t na e smurin shtetin ton. (Ngrihet n kmb.)

Polici III: M duket se erdhi nj urdhr nga lart, q thot se duhet t lihen t hyjn brenda kufirit ton... (E ndrpret Polici I.)Polici I: (Ngrihet n kmb) Mos bre?! Kufiri nuk duhet t hapet kurrsesi! Si ka mundsi?

Polici III: Thon se do t lejohen t hyjn grat dhe fmijt, dhe e se do t mbahen ktu meshkujt. Polici II: Nuk e kuptoj se ka duan t arrijn ata t qeveris son.

Polici III: Mua m duket se sht nj ide e mir.

Doganieri: Si mund t jet ide e mir vrshimi i t huajve n shtetin ton?! Ata do t na e prishin kartn demografike. Kt e ka thn vet presidenti yn! Madje ai e pati propozuar edhe hapjen e nj korridori, pr ti dbuar diku sa m larg shtetit ton!

Polici III: Pr at korridor sht fjala. Pasi q nuk mund t mbahen t gjith ktu t bllokuar, grat dhe fmijt nisen pr n t katr ant e bots, ndrsa mbahen ktu burrat. Kshtu bhet ndarja e familjeve. Mua m duket se sht nj ide tepr interesante.

Polici I: Un nuk do ta lija asnj kmb njeriu q t hynte brenda kufirit ton. Le t ngordhin ktu dhe pik!

Polici III: Ka kush mendon pr kto pun, i dashur Ratko. Ndarja e familjeve t tyre, sht nj goditje fatale. Fatale pr ta dhe fantastike pr ne.

Polici I: Pse bn loj fjalsh? Ku sht kuptimi i ksaj loje?

Polici III: Loja sht shum e thjesht.

Polici I: (I nevrikosur) Si e thjesht?

Polici III: Ata do t bhen pik e pes npr bot dhe do t kalojn vite, e ata do ta krkojn njri-tjetrin me ann e radios, t televizionit, t Kryqit t Kuq. Do t jet nj ndarje kaq e madhe, sa kurr nuk do t arrijn t bhen t gjith bashk. Kt e dgjova t'ia thoshte Inspektori Mile inspektorit Marko.

Doganieri: (Mendueshm.) Ndoshta, ndoshta. Por, kjo sht afatgjat. Rreziku pr kartn ton demografike ekziston. Por, ndoshta sht edhe ashtu si paska thn inspektori Mile.

Infermierja: Ai sht mjaft inteligjent.

Polici II: Megjithat, ne do t kemi ende mjaft pun me ta. (Zgrdhihet.) Infermierja: (Mendueshm.) Ide interesante, kjo pr ndarjen e familjeve. Ata mund t humben n mnyr fantastike, vrtet. (Gjallrohet. Ecn npr sken) Gruaja mund t shkoj n Kanada, burri n Turqi, djali n Franc, vajza n Zelandn e Re. Me t vrtet, mund t tregohet shum efikase kjo metod. Kur t bhen ashtu, pik e pes npr bot, ata do t krkojn t shkojn e t bashkohen diku tjetr, e jo n shtetin ton.

Doganieri: Prandaj un them gjithmon se ka kush i mendon punt e shtetit. Ne jemi npuns t vegjl pr t dhn mendime pr politikn e madhe.

Infermierja: Do t jet nj zhbrje shum efikase dhe shum humane. Po m plqen kjo ide.

Doganieri: Prandaj, un them gjithmon se nuk duhet t ngutemi. Ka kush i mendon mir kto pun! Me rndsi sht t mos prishet karta jon demografike. (Frkon duart)Infermierja: Njri n veri, tjetri n jug, i treti n perndim, i katrti n lindje... Nj shprndarje definitive. Nj heqje qafet. Ky mund t jet fundi i ankthit ton...

(E hap dern me rrmbim Polici IV. I shikon me inat dhe bn me dor drejt daljes.)

Polici IV: M shpejt, m shpejt! Na duhen prforcime! (E trheq dern mbrapa vetes me prplasje.)

Polici I: Ngutuni. Shpejt! (Del)Polici II: (Duke dal me ngut) As bukn nuk t ln ta hash deri n fund!

Polici III: Lre bukn tash. Ngutemi. (Shtyn Doganierin dhe del.)Doganieri: Un ende kam frik pr kartn demografike. (V kapeln.) Infermierja. (I afrohet Dritares, pr t shikuar se 'bhet jasht) Ku sht fundi i ankthit ton nga kjo far e keqe!

PAMJA E TET(Fitimi pran zjarrit q sht n t shuar, n gjum. T tjert flen prreth zjarrit, kush me nga nj valixhe, kush me ndonj gur prkres.) Fitimi: (Fillon t rrotullohet sa andej, sa kndej.) Zjarri nuk po duket n kodr. Kurrkund nuk po duket zjarri! Pauz e shkurtr. Dgjohet vaji i nj fmije pak m larg.) Izrailt doln nga toka e huaj. Po ku shkuan? Ata u drejtuan pr n tokn e premtuar. (Ngrihet ulur, shikon shpejt nga t gjitha ant. Brtet me z t lart, pyets.) Po ne? (Ngrihet n kmb, dhe lviz me ngut, si pr t ikur dikah) Ne na dbuan nga toka jon dhe kemi mbetur n tokn e askujt. ( Rrotullohet, brtet.) N rrottsams!

(Afrohet Gruaja Shurdhmemece, bn disa gjeste si pr t krkuar buk dhe ulet pran zjarrit.)

Ademi: (Ngrihet dhe e kap pr supesh. Prpiqet ta qetsoj) Fitim, Fitim! Qetsohu!

Nj z: O m ngadal se po na i tremb fmijt!

Nj z tjetr: M duket se paska shkalluar!

Nj z gruaje: Asnjri prej nesh nuk do ta dal normal nga kjo balt.

Fitimi: N Kosov na vrasin, n tokn e askujt na ln t vdesim urie, n tokn prtej kufirit nuk na ln as t shkelim. O, jemi t pafuqishm, heeej!

Nj z: Edhe nse sht i shkalluar, ai po e thot t vrtetn.

Fitimi: Ne t ndjekur, e prijsi kurrkund.

(Hava ngrihet e trembur, i afrohet Fitimit, e shkund pr supesh.)

Hava: Fitim, bir, a po flet jerm a?

Fitimi: Jerm, jerm. Ne t gjith jemi jerm.

Hava: Qetsohu, djali im!

Fitimi: Ne, t fjetur e jerm kemi qen gjithmon. Nj jerm i gjat na mban as gjall as vdekur. Popull jerm, jemi ne.

Hava: Kuku, djali.

Fitimi: (I prhumbur.) Popull jerm. Si edhe shum popuj t tjer q kan qen para nesh.

Ademi: (E shkund pr krahu Fitimin.) Fitim, qetsohu!

Fitimi: Un jam jerm. T gjith ne jemi jerm.

Hava: Kuku pr mua, 'ma gjeti djalin! (Fitorja sht zgjuar dhe qan me dnesje. Edhe disa njerz afrohen dhe shikojn t hutuar.)Fitimi: Ky sht kamp i robrve modern. (Dgjohen fishkllimat e largta t trenit.) Po vijn edhe t tjer. Po vijn t gjith! N vagona t kafshve. Kujt po ia lini atdheun, heej?! Po un kujt ia lash atdheun?! Ika si lepur!

Ademi: (Brtet) A ka kush nj sedativ, bre?

Nj z: O, mos brtit, se na i shastise fmijt!

Ademi: O, a ka kush nj hap, bre, se djalin e kam t smur!

Fitimi: Ku sht zjarri, hajt, ku sht. Kurrkund. Ku sht prijsi yn? A e shihni pra? Ky sht kamp i errsirs. Ku sht ajo vajza e vogl, hajt! Vdekja kishte hyr n flokt e saj!

Nj z: Po e thot t vrtetn!

Nj z tjetr: Kush po e thot, se!

Fitimi: Faraoni sht ngritur lugat dhe po na qet fare! Po na i vret djemt! Po na i dhunon grat! Po na dbon nga shtpit tona! Faraoni sht ngritur lugat, ndrsa ne, ku e kemi prijsin? Faraoni po na qet fare. E ne ikm. (Dgjohet fishkllima e trenit.) Ja treni i Faraonit lugat! Po sjell robrit e tjer. (Vaji i Fitores bhet m i ngashryer, Hava lebetitet, Ademi prpiqet ta bj zap Fitimin.)

Ademi: O, a ka kush nj sedativ, bre!

Fitimi: (Niset drejt zjarrit.) Un do t digjem n zjarr pr ti prir ktij populli!

(Gruaja Shurdhmemece przihet me t tjert dhe prpiqet q ta shtyj Fitimin drejt zjarrit. Ademi dhe t tjer e ndalojn Fitimin. Fillojn e mblidhen njerz rreth tij. Pas pak arrijn polict dhe fillojn ti shprndajn njerzit, duke i rrahur.)

Polici I: Edhe ktu doni t bni kryengritje? Derra! Ua tregojm ne qejfin. U tregoj un se kush sht Faraoni! (Godet njerzit sa andej sa kndej si i trbuar.)Polici II: Popull i zgjedhur jeni ju, he dalshi fare! (Godet edhe ai me tr forcn. Dgjohen ofshama burrash dhe vaje grash e fmijsh.)Ademi: O, mosni, bre, se sht i smur!

Polici I: Shteti yn ju mban me buk, e ju organizoni kryengritje! (Qllon Ademin.)Ademi: Of, nan! (Bie prtok.)Polici II: Kush e filloi i pari kt rebelim, le t paraqitet vet! (Dikush prpiqet t sqaroj dika, po polici e qllon me grusht.) M mir e keni t tregoni vet!

Fitimi: Ushtart e mendur t Faraonit vrasin njerz t pafajshm. Po prijsi yn ku sht?! (Qan me ngashrim.)(Gruaja Shurdhmemece bn me shenj n drejtim t Fitimit. Polict i bjn turr, e rrzojn prtok dhe ia lidhin duart. Pastaj e trheqin zvarr. Hava prpiqet tua nxjerr nga duart, po rrzohet edhe vet dhe mbetet pa ndjenja.)

PAMJA E NNT(Fitimi ecn vetm npr njrin skaj t skens. N prapavij shihen njerz t shtrir prtok, pran zjarreve, por asnjri nuk sht i identifikuar. Plotsohen nga statistt.)

Fitimi: Faraoni-lugat sht ngritur e po na qet fare. E ku sht prijsi yn? Tash dy mij vjet bredhim si pa kok.

Nj burr: Paska luajtur.

Nj grua: E si t mos luaj njeriu n kt ferr? Ne t gjith do t mbarojm kshtu.

Fitimi: (Gjithnj ecn, duke u afruar her te nj zjarr, her te nj tjetr.) Populli s'ka pasur mend n kok kurr. Ndrsa, Faraoni-lugat ka punuar dit e nat pr t na qitur fare.

Nj burr: Ky thot t vrtetn!

Nj grua: I shkreti. Mjer e ma ka e paska gjetur.

Fitimi: (I afrohet nj zjarri tjetr.) Nuk patm fat t na dilte n ball nj prijs i vrtet e t na printe n rrugn e lufts pr liri!

Nj burr: A thua ka po thot?

Nj grua: Po thot dika pr kryetarin!

Burri: Mir, a keq?

(Afrohet Ademi, e merr pr krahu.) Fitimi: Faraoni-lugat na shkuli nga vendi yn dhe na bri pik e pes.

Ademi: (Prpiqet ta qetsoj.) Djali im, mos u shqetso. Faraoni na shprnguli prkohsisht, por Faraoni dhe familja e tij do t prmbyten nga fuqia e Zotit. Zoti i ndshkon zullumart. Ndshkimi i Tij na duket se vonon, por ai sht i pashmangshm. Vetm ti qetsohu, baba t past!

Fitimi: Pse nuk po e ndshkon, pra?! Pse?! (Shqetsohet. Prpiqet t lirohet nga shtrngimi i t'et.)

Ademi: Duhet t jemi t durueshm. Duhet t jemi t qndrueshm. Duhet t kemi besim t madh te Zoti. Ai e di m s miri kur duhet ti ndshkoj kriminelt me disfat e me turp.

Fitimi: Po si t jemi t qndrueshm, kur jemi t pafuqishm, hajt! A po merr vesh?! (Ulrin.) Nuk do t jemi t qndrueshm kurr! (Mentori ngrihet dhe u afrohet.) Ne jemi t pafuqishm! Ne jemi robr. Ne e kemi trurin e robruar! (Ngre zrin, flet prvajshm.) Nuk po mund t duroj. Po plcas! Po plcas!

Ademi: Fitim, qetsohu! Edhe ata q nuk kan durim dhe q nuk i mbshteten Zotit, jan n rrug t gabueshme, merr vesh. A nuk po e sheh se ne jemi gjall dhe se do ta fitojm luftn! (Ngre zrin.)Ne do t kthehemi n vendin ton, kupto! Nuk jan t gjith t paqndrueshm si ti, merr vesh!

Fitimi: Po a ? Ku jan ata trima, pra?

Ademi: Si bn kso pyetjesh! Ti e di se n male ka trima, q luftojn kundr hasmit.

Fitimi: Po ne, pse nuk iu bashkuam?! Pse i lam vetm?!

Ademi: Edhe ktu ne u ndihmojm, o bir! Edhe vuajtja jon i shrben liris s atdheut.

Fitimi: Po a?! T shtrir n balt, i shrbejm liris s atdheut?! Ha ha ha. Pse nuk qndruam edhe ne?

Ademi: Edhe ne q jemi shprngulur, jemi lufttar t liris, Fitim! Ne ikm sepse nuk e pranuam skllavrin, nuk e pranuam robrin. Edhe ne jemi lufttar t liris!

Fitimi: far lufttarsh jemi ne, q jemi fshehur n kt lugin, si lepuj? A! far lufttarsh?! (Qan me ngashrim.)

Ademi: Nuk jemi lepuj, jo! Na kan rrahur e na kan dbuar nga shtpit tona, po ne nuk u jemi nnshtruar. Nuk i kemi lutur q t na e falin as jetn. Edhe ne jemi lufttar t liris. Zoti i ka lavdruar ata q shprngulen pr t mos e pranuar robrin dhe mashtrimin, o bir.

Fitimi: Por, Faraoni-lugat pa na qet fare.

Ademi: Faraoni-lugat do t prmbytet me turp. Ti mos ki frik!

Fitimi: Ku sht Fitorja, ku sht nna, hajt?!

Ademi: Do ti gjejm, mos ki frik. Vetm duhet ti besojm fuqis s Zotit, o bir! Ai gjen rrugt e na bashkon t gjithve! Merr vesh!

(Ndihet fishkllima e trenit n largsi. T gjith ndalen dhe mbajn vesh. Fitimi flet vetmevete, por me z t ult, sa nuk mirret vesh.)

Ademi: A sht fishkllim treni, a m bn vesht?

Fitimi: (Me z t lart.) Po t bjn vesht! (Zgrdhihet.) Po na qesin fare!

Ademi: (Fitimit.) Nuk mund t na qesin fare! Ne jemi rac e fort. Jemi m t fort se guri. T gjith trenat e bots nse i mbledhin dhe i nisin n kt rrug, kot e kan. Ne prap do t kthehemi n tokn ton.

Fitimi: (Zgrdhihet.) Ha, ha ha. far trimi! Po ku sht prijsi, pra?

Ademi: Prijsit jan n male, o bir. Ja atje, ku nuk i mbrrin dora e hasmit. Atje jan prijsit e vrtet.

Fitimi: Bab, a e ke me gjith mend, pash bukn?!

Ademi: Po, pasha bukn! Po ta jap besn! Ti vetm qetsohu!

Fitimi: (I ngashryer.) Bab! (E prqafon.)

Ademi: Lufta po, po para s gjithash besimi. Besimi, o bir!

Fitimi: ( Krcen. Fillon t ecn si n marsh ushtarak.) Heej!

(Gruaja Shurdhmemece, q sht shfaqur n prapavij t skens, n lartsi, q sht si pik vshgimi e policis, shikon me snajper n faqe. N astin kur Fitimi shqipton pasthirrmn heej! ajo shkrep snajperin dhe Fitimi bie prdhe. Ademi grmuqet mbi Fitimin, prpiqet ta ngre n kmb. Dgjohet fishkllima e gjat e trenit. Pastaj edhe jehona t largta detonimesh e uturima avionsh.)*

PERDJA* Ky sht botimi i dyt i ksaj drameNJ ANTIGON E RE

Dram n shtat pamje

Personazhe

ANTIGONA

OFICERIGJYSHJABABANNABASHKIMIAGIMILIRIDONAPOLICI I

POLICI II

POLICI III

STATIST PAMJA E PAR

ANTIGONA

(Del n sken, e veshur me kostum nxnseje, me nj kapele t bardh n kok. Prshndet publikun. Pastaj deklamon, duke br dhe gjeste si nj amatore.)

O varr, o shtrat nusrije,

O shtpi e nndheshme,

Q gjithmon do t m ruajsh!

Sot po nisem, sot po shkoj

atje ( ndalet, hutohet.) te t mijt,

qi ka pritur Persefona

oh sa shum kan qen-!

Nato vnde ku pushojn

Gjith ata q mbylln syt.

pas ktyre jam e fundit

dhe m shum e mjeruar,

q po vete pran atyre

pa arritur ora ime,

q m ka caktuar fati.

Po kam shpresa t mdha

se kur do t shkoj atje

ati im do t m doj

edhe ti moj nn e dashur,

bashk me vllakon tim.

Se kur ju rrmbeu vdekja

un ja me kto duar

ju kam lar, ju stolisa

dhe libasione bra

prmi varret ku pushoni.*

(Kur mbaron deklamimin e fragmentit, prshndet me prkulje publikun. Shprthejn duartrokitje t forta. Errsim i menjhershm dhe i plot i skens.)

* Fragment nga tragjedia Antigona e Sofokliut

PAMJA E DYT

(Nj zyr policie. Bien n sy pllanga t kuqe n dysheme dhe rroba t shqyera e t bra stiv n nj skaj t zyrs. N ball sht nj tabel e madhe e bardh, ku sht e vizatuar me ngjyr t kuqe harta e Kosovs, brenda nj patkoi t madh q e rrethon. Brendia e harts sht e mbushur me ngjyr t zez n pjesn m t madhe t saj. Disa pjes t harts ende jan t bardha. Oficeri ngrihet dhe i afrohet tabels me nj shkums t zi n dor, ndrsa polict e shikojn me vmendje, t ngritur n kmb, prball tij.) OFICERI

(Tregon me dor n hart.) Si e shihni, pjesn m t madhe t harts tashm e kemi pastruar. Kto pjest e panxira, presin krahun ton, q ti pastrojm edhe ato nga bima e keqe q ka mbir n tokn ton t shenjt. (Bn nj pik n hart, n nj pjes q sht ende e bardh.) Aksioni yn i nesrm duhet t filloj pikrisht n kt pik. sht nj fshat i madh, me nja dyqind shtpi. POLICI IIIM mir t thuhet ish- shtpi. (Zgrdhihet.)OFICERI

Nuk duhet t bjm hop pa e krcyer gardhin, vlla Mille. Njsia speciale sht e ngarkuar me aksionin e djegies s ktij fshati dhe t dbimit t banorve, ndrsa ne me detyrn e likuidimit fizik t tyre. Pra, kjo nuk sht nj pun e leht. Edhe deri tash kemi pasur shum vshtirsi.Duhet koordinim me njsit e tjera. Nga ana tjetr, ne tashm e dim se sa vshtir i lshojn shtpit e veta kta faqezinj. Pa e par flakn n t katr an e shtpive, nuk e marrin arratin. Kjo paraqet vshtirsi t madhe pr aksionin ton. POLICI IIIKe t drejt, vlla Sllobodan! Jan t lidhur me nj idiotizm t madh me shtpit e tyre. POLICI II

Kush u ka faj q i kan ndrtuar shtpit n tokn e huaj. sht dashur ti bnin shtpit prtej Bjeshkve t Nemuna e jo kndej Bjeshkve, bash n zemrn e toks son. OFICERI

N djepin e shtetit ton, thuaj! N barkun e but t Serbis. POLICI II

Prandaj, vet kan faj dhe duhet ta paguajn mimin me jetn e tyre t flliqur.

(Ndreq autmatikun me trsllim.) OFICERI

(Godet me grusht tabeln, q tua trheq vmendjen m shum.) Aksioni i nesrm nuk dallon asgj nga aksionet e deritashme. Aksioni fillon me djegien e shtpive, me dbimin e banorve dhe me eliminimn sistematik t tyre dhe ajo q sht m e rndsishmja, vllezr, me hedhjen e tyre n gropa masive dhe lnien t pambuluar. Kjo sht nj strategji jona shum efikase. Duke i ln kufomat t pambuluara, ne i poshtrojm edhe pr s vdekuri, ne i dnojm edhe pr s vdekuri.POLICI I

Kjo sht nj metod jona origjinale. udi si nuk i a shkuar askujt n mend para nesh q ta zbatoj kt metod.

OFICERI

Mos u rrmbe! Kjo metod sht prdorur para mijra vjetve, nga nj mbret grek. Do t duhej ta dinit.POLICI IKurr nuk paskam dgjuar. OFICERI

Nj mbret me emrin Kreon, pati dnuar nj kundrshtar t vetin, me lnien mbi dhe t pavarrosur. Por, aty ishte fjala pr nj njeri t vetm. Biles, pr nj njeri t vrar nga i vllai. E kam par nj shfaqje me kt tem nj her n Teatrin Popullor t Beogradit, para shum vjetve, kur kam qen student. Me t vrtet, tash m duket qesharake ajo far shfaqjeje. (Ngre zrin.) Ndrsa, strategjia jon, vllezr, sht e till q ne duam t lm t vrar e t pavarrosur t gjith armiqt tant, t cilt na e kan uzurpuar tokn ton. Jo nj kundrshtar t vetm. As dy ! As dhjet a njzet! T gjith, pa prjashtim! Qofshin fmij, gra a pleq. T part tan jan knaqur me faktin q i kan sunduar, q ua kan marr pasurit dhe i kan mbajtur t nnshtruar. Por, historia na tregoi se ajo ishte e pamjaftueshme. Edhe pse t nnshtruar, kta shqiptar kan arritur q t bhen shumic absolute n tokn ton. Prandaj, udhheqsi yn ka vendosur q ata duhet t zhduken me themel, e jo me nj e me dy e me dhjet. POLICI IIUdhheqsit ton t sotm nuk i afrohen te zogu i kmbs as Karaxhorxhi, as Pashiqi, as Nediqi, madje as Drazha. OFICERI

Prandaj, vllezr, ne na ka ngarkuar historia nj barr t madhe. Ne duhet t korrigjojmm edhe gabimet e udhheqsve t mhershm t shtetit ton. Nuk sht se nuk kan br prpjekje edhe ata. Nuk duhet tu hyjm n hak. Mbreti Aleksandr me t vrtet i ka qruar me themel nga Nishi e nga Toplica. Nuk sht se nuk jan munduar as Obrenoviqt. Pashiqi poashtu ka merita t mdha pr dbimin dhe vrasjet e tyre masive. Nuk duhet t harrojm as kontributin e madh t Rankoviqit, vllezr. Ai i dboi rreth pesqind mij shqiptar pr n Turqi dhe e pastroi n nj mas t madhe tokn ton nga ky element turbullues. (Pauz e shkurtr.) Por, t gjitha u treguan t pamjaftueshme, vllezr. M sa mund t zbrazet deti me kova, aq mund t pastrohet toka jon nga kjo far e keqe me ann e fushatave t her pas hershme dhe t pjesshme.POLICI IIIT lumt goja, shef!OFICERI

Prandaj, tash kjo sht lufta jon finale kundr tyre. Tash do ti qesim fare krejt. Vendin ton do ta pastrojm nga ky trup i huaj q na sht ngulur n palc si nj gozhd e ndryshkur. Ktu nuk zgjidhet puna me ekspedita t pjesshme, por me dbim dhe me zhdukje t plot. Pra, jo me nj e me dy si ai Kreoni injorant. POLICI I

(Oficerit.) Dhe si u zgjidh puna e atij t dnuari q u la pavarrosur?

(Oficeri bhet nervoz. Qllon tabeln me grusht.) E ka t duhet ty ajo?! Pse han mut kot?! POLICI I

Un vetm pyeta. Nuk paskam dgjuar kurr. OFICERI

Pyetje idiote!

(N prapavij t skens fanitet silueta e Antigons. Oficeri trembet, po e merr veten shpejt. Silueta zhduket.

POLICI I

(Shfajsohet.) Te ne n Svillajnac nuk ka teatr. Un kurr nuk kam shkuar n ndonj teatr. Vetm n kinema.OFICERI

Mos bj pyetje ters. Midis nesh dhe atij Kreonit injorant, nuk ka ngjashmri. A more vesh?!

POLICI I

Mora vesh, shef!

OFICERI

(Ngulmon.) Ne do ta zbatojm planin ton pik pr pik, kjo sht me rndsi. Ne do ti qrojm t gjith, ashtu q t mos ket kush t hedh nj grusht dhe mbi trupat e tyre. As motra vllait as motra motrs. Kupton?! Ne do t lm namin n historin e re. Kjo sht detyra me t ciln na ka ngarkuar udhheqsi yn dhe historia e kombit ton t lavdoshm. Kurrkush nuk ka pse han mut pr t tjera gjra. A mort vesh?

Heshtje. Pasatj dgjohen detonime t largta. A po i dgjoni detonimet? POLICI III

Po i dgjojm.

POLICI II

M dhemb zemra nga dhembja.

OFICERI

Kriminelt e NATO-s po e bombardojn vendin ton. POLICI II

Po na i shkatrrojn fabrikat e armve dhe t municioneve. POLICI III

Por e kan kot. Ne kemi arm e municione pr nj shekull luft.OFICERI

Pr shkak t ktyre shqiptarve t mallkuar, po na bombardojn. (Hakrrehet.) Prandaj e kan pak kt q u bhet!POLICI II

A ka rrezik q terroristt t na bien n qaf? Ata jan trimruar edhe m shum nga bombardimet e NATO-s. OFICERIN zon ku jemi, ata nuk kan formacione. Kshtu q kt vend do ta bjm nj varrez masive, varrezn m t madhe q sht hapur ndonj her mbi faqe t dheut. Nj varrez masive q t hyj n Librin e Ginisit! Dhe pr t qen rekordi yn absolut, kt varrez do ta lm t pambuluar. POLICI IIIT lumt goja, shef!

( Heshtje e shkurtr. Oficeri bn disa vizatime npr tabel, jashts harts.) OFICERI

Paramilitart e nisin aksionin e dbimit nga shtpit, ndrsa ne e bjm eliminimin e plot t do gjje q lviz, pastaj grumbullimin dhe gjymtimin e kufomave. Qart?POLICI IIIQart, shef!

OFICERI(Brtet me z t lart, i artur.) Pra, jo vetm nj person kryengrits, po nj popull t tr do ta lm t vrar e t pavarrosur. Nuk do t mund tu ndihmoj as NATO-ja , as Amerika. (Me z m t lart.) Askush! (Me ngrmim.) Mort vesh?

POLICI III

Po shef! (Pohojn me kok e me gjeste edhe dy t tjert.Oficeri bn nj shenj mbi hart, duke e nxir vendin ku m par kishte shnuar nj pik.) OFICERI

Mbreti Kreon ka qen axhami n krahasim me ne. At q po e bjm ne, ai as n ndrr nuk e ka par. (Me zemrim, duke prplasur kmbt mbi dysheme.) Muti i mutit! PAMJA E TRET(Nj bodrum me drit t pakt. Jan strukur pran njri- tjetrit Antigona, Bashkimi, Agimi, Liridona. Pak m tutje Baba me nj libr t trash n dor. Gjyshja pak m n skaj, tr kohn lutet me duar t ngritura lart. Dgjohen detonime t shpeshta, gjithnj m afr.)

BASHKIMI

(Ngrihet n kmb, ecn npr hapsirn e ngusht t bodrumit.)

A thua nga po vijn detonimet, bab?

BABA

(Ngre shikimin ngadal, me prtes, mbase edhe i zn ngusht nga pyetja e Bashkimit.) Nuk e di, po m duket se po gjuajn nga Kodra e That.

BASHKIMI

(Ndalet, shikon tavanin.) Sot po e gjuajn bash fshatin ton, dy lagjet e poshtme. Ashtu po m duket. (Ecn me hapa t leht. I afrohet dritarzes s vogl, e hap pak perden e trash.) Po, po.

ANTIGONA

(Lviz e friksuar. Bn me dor drejt Bashkimit.) Bashkim, largohu nga dritarja. A po e sheh se ka po bhet?

BASHKIMI

(Pa ua vu veshin fjalve t Antigons.) Sigurisht po i kallen shtpit n Mahalln e Currajve. (Hap perden edhe pak, ngrihet n majat e gishtrinjve.) Tym i madh po del bash prej andej. (Dgjohet detonim i fuqishm.)ANTIGONA

Bashkim, largohu prej atyhit, a po merr vesh!

BABA

(Lshon librin n shtroj, lviz me vshtirsi, prpiqet t ngrihet.) Nuk e di si tia bjm. A mos sht m mir t dalim? (Gjyshja e shikon me shikim t prhumbur, po vazhdon t lutet. Antigona e Liridona lvizin nga vendet e tyre, ndrsa Agimi krcen dhe i ulet Babs n prehr.)

AGIMI

Bab, a t largohemi bre? M mir sht. (I afrohet e i ulet n prehr, ia kap mngn pr ta bindur m shum.) M mir t largohemi, bab.

BABA

(Prhumbshm.) Po, po. (Trheq mngn si me inat.) Nuk e di a ka mbetur kush n lagje.

BASHKIMI

Po rritet tymi e flaka. Ku, ku! (Dgjohet nj tjetr detonim i fuqishm. Ai mbyll perden i friksuar, por rri po aty.)NNA

(E cila hyn me ngut n at ast, duke e prplasur dern prapa vetes.) Jasht po bhet hataja! Tymi po e mbulon qiellin e fshatit. (Shikon npr dhom.) Bashkim, largohu prej atyhit! (Babs.) Thuaji le t largohet!

BABA

Bashkim, merr vesh, largohu nga dritarja.. (Bashkimi largohet, me hapa t ngadalshm, duke br gjeste q shprehin nervoz.)

NNA

Nga DRITArja e kuzhins shihej m mir. Krejt fshati sht mbuluar nga tymi. I pash banort e lagjes s Kurtajve, si largoheshin nga shtpit e veta e iknin drejt Lugu i Ahishtes.

BABA

Po largohemi edhe ne.

NNA

Ku t shkojm se!

Agimi

Ikim dikah!

BABA

(Pa ua vu veshin.) Ata me siguri jan duke e djegur fshatin shtpi pr shtpi. (Merr frym m vshtirsi.) Gona, ma jep nj got uj ti pi ilaet, para se t dalim. Ndoshta ma lehtsojn pak frymn. (Gjyshja e ndal lutjen, ngrihet n kmb, endet npr bodrum, si pr t krkuar dika. Ecn e ndalet, pastaj kthehet drejt t tjerve. Antigona e merr nj got uj, ia sjell Babs, Liridona rri si e topitur, Agimi sht hequr nga prehri i Babs, po i rri afr, duke e nxitur pr t dal nga bodrumi.)

GJYSHJA

Me dal delni, po nse teshni nta, moj loke

BABA

Nuk kemi shtegdalje tjetr, oj nn. Ata po djegin fshatin shtpi pas shtpie. Kjo merret vesh nga granatimet.

AGIMI

(Flet me nxitim.) M mir po dalim. Fshehemi n pyll. Atje nuk na gjen kush.

(Shkon n nj qoshe t bodrumit, merr dhe e rregullon nj ant krahu, e v n krah me nxitim dhe kthehet te Baba, duke e nxitur q t nisen sa m shpejt.)

BASHKIMI

(Endet npr dhom i hutuar.) Po dalim a?

BABA

Nuk kemi shteg tjetr. Pas lagjes s Currajve e t Begajve, lagjja jon sht n radh.

Heshtje e shkurtr.

Po marrim udhn kah Lugu i Ahishtes. Po ecim npr lugin e nuk na shohin. Por, ecni me kujdes. Mos bni zhurm.

(Agimi lviz pothuajse i gzuar, Antigona dhe Nna marrin do plaka e i fusin n nj valixhe, Gjyshja rri n mes t bodrumit n pritje dhe e hutuar, Bashkimi rri i shtangur, i friksuar tej mase. Baba niset drejt ders.)

ANTIGONA

(I afrohet me ngut, ia shkund llrn.) A i pive ilaet, bab?

BABA

(Me z m t shuar.) Po.

ANTIGONA

Merre qesen me vete, bab!

NNA

(Ka mbushur valixhen, e trheq zvarr drejt ders. Bashkimit.) Merre palltn e trash, se sht ftoft. (Agimit.) Ku e ke antn? (Agimi ia tregon, po ajo nuk ia v veshin. E merr prdore Liridonn.)

GJYSHJA

Kujt po ia lm shtpin, o bir?

BABA

Skemi ka t bjm, nn.

GJYSHJA

Nuk lehet shtpia krejt shkret.

BABA

A po e sheh se ka po bhet, oj nn?! Nuk po pyesin katilt!

GJYSHJA

A t rri un e ta ruaj shtpin, oj loke? Nuk lihet krejt vetm.

BABA

( I tmerruar.) Jo bre nn, jo, nuk bn si t rrish ti vetm?!

NNA

Jo, jo, nuk bn ashtu. M mir po largohemi bashk, t gjith.

ANTIGONA

Gjyshe, nuk shkoj pa ty!

GJYSHJA

(Antigons.) Un jam plak e nuk m gjen gj, loke. Po e ruaj shtpin. Mua nuk m nguc kush. E ju duhet t largoheni pr do dit. (M me vendosmri i nxit t nisen.) Hajt tash, nisuni m! ka po pritni?

BABA

Nn, nuk bn ashtu, po largohemi bashk!

GJYSHJA

Jo, jo. Un po e ruaj shtpin, merrni vesh. Kush m ngacmon mua plakn? (Tregon vendosmri. Granatimet bhen edhe m t forta.)

BABA

Jo nn, jo, nuk po ndahemi! Po largohemi t gjith!

GJYSHJA

Bir, merri fmijt e nisuni. Un nuk e luaj kmbn!

ANTIGONA

(Prpiqet ta trheq pr mnge e ta bind.) Gjyshe, t lutem, mos rri!

GJYSHJA

(Ia ledhaton flokt.) Po e ruaj shtpin, bija ime! Mua nuk m gjen gj. : Hajt shkoni tash! (Fillon ti prqafoj me radh.) Mua nuk m gjen kurrgj, ktu. Jam plak!

ANTIGONA

Ata nuk pyesin, gjyshe. Ata jan t egr.

GJYSHJA

Jo gjyshe, me plaka nuk bjn luft. (I shtyn drejt ders.) Po nisuni m! Merrni vesh!

BABA

(Prpiqet ta bind, me z gati t prvajshm.) Nn, hajde po dalim bashk, se nuk ke pse rri ktu!

GJYSHJA

Oj loke, merri fmijt e nisu se un e gjall nuk e lshoj shtpin, merrni vesh! E kam amanet prej babs tnd! Nuk e lshoj shtpin!

Heshtje

BABA

Ani pra, po rrim t gjith!

GJYSHJA

Jo, jo, merr vesh. Nisuni tash! Largohuni pr do dit e mandej ktheheni. Merr vesh!

(I shtyn me duar q t nisen.)

BABA

Ather le t bhet ssi po t duket ty m mir. (E prqafon me mall.) Mirupafshim, nn! (T tjerve.) Le t bhet si po thot nna! E ju kini kujdes! Ecni nj nga nj, pas meje!

AGIMI

Ngutemi, m shpejt t ikim!

BABA

(Me z t dridhshm.) Kujdes! (Niset.)

(Granatimet dgjohen edhe m afr dhe m t fuqishme.) PAMJA E KATRTGJYSHJA

(E njjta pamje e bodrumit. Gjyshja endet andej kndej, duke u mbajtur pr nj krroqe t drunjt. Ndalet. Pastaj ulet me vshtirsi. Shikon anash, si pr t gjetur dikend.)

Mbeta vetm! Fillikat! Ve me muret! Po shtpia nuk lehet vetm, jo. Dikush duhet ti ruan edhe muret e shtpis! (Pauz e shkurtr.) Sa e sa her na u desht t lm shtpit tona e t marrim arratin! Loke, loke! (Prhumbshm.) Nuk e di. M duket se i kam pesqind vjet. Kur isha e vogl, ikm nga Serbia e Par. Lam shtpin ton dhe ikm. E mbaj mend si sot. Ishte dimr, loke, dimr i ashpr bor e akull frynte veriu Ne iknim iknim Gjyshja mbeti n shtpi nuk pati kush q ta bindte ta linte shtpin. Nuk e pam m. Kur u krye lufta, e morm vesh se e kishin djegur t gjall n shtpi. (Dridhet nga parandjenjat.) Kush e di. (Pauz e shkurtr.) Shtpia nuk lihet vetm, jo. ( Mban vesh. I duket se po dgjohen hapa.)

Po m bjn vesht a? (Lviz me mundim, duke u mbajtur pr krroqen e saj, i afrohet me disa hapa ders, e cila sht gjysm e hapur. Rri e hutuar. Shfaqet nj siluet.)

Kush sht? (Pauz e shkurtr.) A ti Antigon a? A u kthyet evlad a? (Silueta zhduket.) A thua m bn syt? Mu duk se u kthye Antigona! (Srish shfaqet silueta. Gjyshja prpiqet t koncentrohet e t shikoj me vmendje.) Gona! (Figura e Antigons tash shfaqet m e qart, me t njjtat rrobe me t cilat ishte n pamjen e dyt.) Bre mir q u ktheve, evlad. Nuk lihet shpia krejt vetm, loke, jo. Po t tjert a u kthyen? A u krye lufta, loke? (Prpiqet ti afrohet ders, po hapat nuk i bjn, i mbshtillen hapat dhe rrzohet. Bn prpjekje t mdha, t nxituara, q t ngrihet n kmb, tr kohn me shikim drejt ders. Kur ngrihet, figura e Antigons shfaqet srish, edhe m e plot.) Thash se ike, loke! Mos m ler vetm! (Pauz e shkurtr.) A u kthyet t gjith? A u kthyet prgjithmon? A thua nuk do t na ndjekin m nga shtpia jon, loke? (Figura e Antigons zhduket e shfaqet, n mnyr t alternuar.) A do t jetojm n liri tash a? Tr jetn e kam kaluar n frik, moj loke. E shyqyr q e prita kt dit! (Pauz e shkurtr.) Po t tjert, pse nuk po hyjn brenda? Mos jan hidhruar me mua, q nuk i prita te dera e oborrit?! Po un jam plak e nuk po m bjn kmbt. Zemra po m fluturon, po kmbt nuk po m bjn. (Prpiqet t ecn drejt siluets.) Hyn loke, bile ti hyn mos m ler vetm jam plak e plakat kan frik nga vetmia. Tr kt koh ktu vetm jam mrzitur loke. (Silueta zhduket. Dgjohen hapa t fort, ushtarak. Gjyshja ndalet, kthjellet n ast. E friksuar fort.)

Kta nuk jan hapat e Gons. Kta jan hapa tjer Mos jan katilt?!

(Mezi mbahet pr krroqe pr t mos rn pr tok. Hyjn me ngut Polici I, Polici II dhe Polici III, t hallakatur, me automatikt gati pr t qlluar.)

POLICI III

(I afrohet Gjyshes dhe e qllon me kondak t arms.) Ku jan fshehur terroristt?!

(Gjyshja rrzohet, krroqja i bie disa hapa larg. Pastaj prpiqet t ngrihet me mundim t madh.)

GJYSHJA

Ktu un jam vetm.

POLICI III

Shtriga plak! Ta tregoj un ty qejfin! (E godet srish. Gjyshja bhet kruspull nga dhembjet.)

GJYSHJA

Zoti u vraft! T pashpirt!

POLICI II

(Policit III) Ta heqim qafe me nj plumb!

POLICI III

(Policit II.) Ah, jo, jo! Plumbi do t ishte shprblim pr t! Jo, jo!

POLICI I

Nuk kemi koh!

POLICI III

(Pa ia vu veshin fjalve t Policit I.) Kjo ka pjell me dhjetra terrorist, prandaj do ta paguan mimin, q ka ndyr tokn ton me kt rac t neveritshme!

POLICI I

Ta kryejm punn m shpejt, sepse skemi koh pr gjithfar plakash!

POLICI III

(Me z t lart, ulrits.) Do tia bj nj vdekje speciale un!

GJYSHJA

Nuk na lini t jetojm n shtpit tona n vendin ton Zoti u vraft!

POLICI III

Ky nuk sht vendi juaj, moj shtrig plak! Vendi juaj sht prtej Bjeshkve t Nemuna! (E godet srish me tytn e automatikut. Gjyshja lshon nj rnkim t thell, prpiqet ta mbaj me dor vendin ku e ka qlluar.)

POLICI I

(Dy t tjerve.) Hej, kemi edhe pun t tjera, ve ksaj plake!

POLICI III

Ksaj shtrige plak do tia prgatis nj vdekje speciale! Duhet tua zhdukim amzn q e prodhon kt rac t poshtr, more vesh?

POLICI I

Ne duhet ti arrijm edhe ata q kan ikur nga kto shtpi, kjo sht puna!

POLICI III

(Policit II.) Do ta djeg t gjall, kt shtrig! (Nxjerr nj shishe me raki dhe pi m gllnjka t mdha, sa nj pjes I derdhet npr mjekr. Pastaj nxjerr nj shishe tjetr, me benzin, i afrohet Gjyshes dhe e sprkat me benzin.) Do ta djeg t gjall!

GJYSHJA

(Me z t shuar.) Bki trimri me plaka, t mallkuar.

POLICI III

Ta tregoj un qejfin, shtrig plak! (E shtyn dhe e rrzon prdhe Gjyshen.)

GJYSHJA

(Me t t mbytur.) T mallkuar.

POLICI I

(Policit III.) Kryeje punn, ka pret?! Duhet ti zm t tjert, a po merr vesh!

(Polici II e Polici I nisen drejt ders. Polici III e ndez benzinn dhe del me shpejtsi. Bodrumi mbushet me tym, n ast. Gjyshja nuk duket nga tymi.)

PAMJA E PEST(Baba, Nna, Antigona, Agimi, Bashkimi, Liridona e disa statist, t strukur, n prpjekje q t fshehen. Skena duhet t sugjeroj nj eltin n pyll.)

BABA

(Me z t ult.) Ju ecni. Un po rri ktu, se smund ta qes asnj hap m shum.

NNA

(Me z t ult.) Pr ne pun e madhe, po fmijt!

BASHKIMI

Po presim edhe pak e mandej Baba forcohet. Ilai i ndihmon.

ANTIGONA

M mir po rrim bashk ktu, se as rrugn nuk e dim.

BABA

M mir nisuni, po ju them. Ktu jemi n vend t keq, shihemi nga t katr ant.

AGIMI

Po nisemi bashk, Bab! (I ngjitet pr kmbe.)LIRIDONA

(I ngjitet pr kmbn tjetr Babs.) Bab, a kthehemi n shtpin ton!

BABA

(I prhumbur.) Po babs, kthehemi. Kthehemi.

LIRIDONA

Hajde. Kthehemi n shtpi!

BABA

Edhe pak, Dona, edhe pak! (Ia ledhaton flokt, prpiqet ta qetsoj. Liridona shkrehet n nj vaj t mbytur.)NNA

Po droj jemi n vend t keq, evlad. M mir sht t zbresim te Kroni, atje ferrat jan m t mdha.

BABA

Nisuni ju e un po pushoj edhe pak, sa t m lshohet fryma. Merrni vesh!

AGIMI

Un nuk nisem pa ty, bab. (Ia ledhaton kmbn.)BABA

Po e pi edhe nj tablet, ndoshta m lshohet fryma m shpejt. Astma e mallkuar. Kto dit m ka ngulfatur krejt. (E pi edhe nj tablet.) NNA

Jemi n vend t keq, sdi si u nism kndej. U desht t shkonim n ann tjetr.

BABA

Andej sht edhe m keq. (Flet me vshtirsi.) Jemi t rrethuar nga t gjitha ant, a nuk po e sheh a?

NNA

(Me z t shuar krejt.) E kam hallin e djemve. Sa pr vete, pun e madhe!

BABA

Smund t dalim prej lkure. Na kan rrethuar. (Flet me vshtirsi.) Po duan t na qesin fare.

(N fillim dgjohet m e largt ungurim autoblindash, pastaj ajo dgjohet gjithnj e m afr. T gjith prpiqen t ngjiten sa m shum pr tok, q t mos duken. Afrohen afr njri-tjetrit, Liridona e Agimi futen n mes t Babs e t Nns, pak m tutje Bashkimi e Antigona, e m tutje disa statist. sht nj prpjekje pr tu fshehur, e tra n frik e n tmerr. Pas disa astesh, autoblindat ndalen dhe duken polic. Dgjohen thirrjet krcnuese. Afrohen dhe gjenden para t ikurve.)

POLICI I

Hej, dilni ktu!

(Shtin n ajr.) Ngrituni e dilni ktu! Asgj nuk do tju gjej!

(Fillojn t ngrihen t gjith, rnd, t friksuar. Baba e Nna mbajn Liridonn e Agimin pr dore, Antigona prpiqet ta fsheh Bashkimin me trupin e vet. Edhe statistt ngrihen e fillojn t bjn nj grumbull.)

POLICI II

Tash ua tregoj un qejfin.

POLICI I

(Policit II) Prit! (T znve robr.) Bhuni rresht ktu para meje! Shpejt, shpejt!

(Fillon nj lvizje e ethshme, me prpjekje q t fshehen djemt, q t dalin grat e pleqt prpara. Agimi sht tepr i friksuar, mezi rri n kmb, i mbshtetur pr trupin e Nns. Antigona tr kohn prpiqet ta fsheh Bashkimin.)

POLICI II

Nxirrni nga xhepat t gjitha t hollat. Hiqini edhe stolit e arit, e i lini para vetes, shpejt. (Egrsohet.) M shpejt! (T znt robr fillojn t nxjerrin parat, unazat, vatht, qaforet, dhe i ln para vetes.) Nse te ndonjri gjejm para ose ar t fshehur, e pushkatojm n vend! Mort vesh! (Nna me prpjekje t mdha lviz dy-tre hapa prpara, drejt policve.)

POLICI III (Ia drejton automatikun.) Ndal aty! Ndal!

NNA

(Me z t shuar.) Ne jemi civil. Jemi nga ky fshat. Skemi asnj faj!

(Polici II afrohet dhe mbledh me nxitim parat e arin te kmbt e t znve robr.)

POLICI III

(Me z t lart, krcnues.) Po t ishit t pafajshm do t rrinit n shtpit tuaja e jo n mal. (Me z edhe m t lart.) N mal rrijn vetm terroristt!

NNA

(Shikon n drejtim t fshatit.) Shtpit po na i djegin. Shiheni tymin! (Dgjohet edhe ndonj z i mbytur i t znve robr q pohojn at q thot.)POLICI III

Mjaft, terrorist t flliqur! (Policit II) A i mblodhe t gjitha! (Ai pohon me kok, duke i futur stolit n nj ant q e ka n krah.) (T znve rob) Tash filloni dhe hapeni nj grop ktu, nj grop t madhe. (I shtyjn npr sken.) Hajde shpejt, shejt! (Ata fillojn t groposin me duar dhe me gjra q u jan gjendur. Polici II sjell disa lopata nga vetura.)POLICI II

Hajde m shpejt. Me kto lopata mund ta bni m shpejt gropn. (Dgjohen t rnat e rnda t lopatave dhe dnesjet.) POLICI III

M mir ka qen pr ju t kishit ikur prtej Bjeshkve t Nemuna! Atje nuk do tu ngucte kush! Ndrsa, ktu toka jon!

POLICI II

M shpejt! (Qllon n ajr.)

POLICI III

(Pasi e mat me shikim gropn e hapur. T znve rob.) Uluni t gjith pr tok! Lidhini duart pas koks. (Sillet vrdall.) Shpejt! (Me z edhe m t egr.) Shpejt!

(Lviz npr sken i akrdisur. Edhe dy t tjert i drejtojn armt ndaj t znve rob.T znt rob ulen me ngadal, duke u radhitur njri pran tjetrit, n radh t ngjeshura. Baba ulet me vshtirsi t mdha, mezi merr frym, e mban Nna pr krahu. Liridona e Agimi mbahen pr kmbt e Babs, duke fshehur shikimin. T tjert jan ulur n radh, mbajn duart prapa koks, me shikim ulur prdhe. Dgjohet ndonj klithm a vaj i mbytur.) AGIMI

(Me z t shterur.) Bab, thuaju mos t na vrasin, bab

BABA

Mos ke frik, bir. Nuk na vrasin, jo. Mos ke frik, bir.

NNA

Jo djali im, jo(I ngjirret zri. I rrjedhin lot.) POLICI II

Ju t gjith jeni terrorist! Ju jeni far e keqe! Jeni kriminel!(T tre polict dalin mbrapa t znve robr, prgatiten pr sulm. Dgjohen disa dnesje t mbytura, po m t theksuara.)

POLICI III

(Dy t parve.) Zjarr!

(Fillojn breshrit e automatikve. T znt rob fillojn t bien njri mbi tjetrin, mes klithmash e vajesh, q shuhen shpejt. T shtnat vazhdojn me intensitet t pandrprer pr disa koh. Pastaj pushojn t shtnat. Polict afrohen pr disa hapa drejt viktimave dhe vigjilojn lvizjet e t plagosurve. Shkrepin her pas here ndonj plumb, n drejtim t ndonj trupi q jep shenja jete.

POLICI I

A thua i qruam t gjith?

POLICI II

Me kaq plumba mund t vritej nj batalion ushtar!POLICI III

Kta i kan nga shtat shpirtra.

POLICI II

Edhe nga shtatdhjet nse i kan pasur, kta m nuk e kan asnj. Dhe shihe si kan rn rn n varrezn e hapur, si me porosi. POLICI III

Kshtu ndodh kur punohet me precizitet, vllezr!(Vigjilon edhe pak, shikon orn. Pastaj bn nj prapaktheu.)

Vajti koh! Shkojm, vllezr!

(Bhen krah pr krah, nisen me hap ushtarak. Pas disa hapave, fillojn t kndojn me z t lart:

Ko to kaze, kaze ko to laze, Srbija je mala

Nije mala, nije mala, tri put ratovala

(Shkrehin plumba n ajr. Dalin nga skena.)

PAMJA E GJASHT(Antigona bn prpjekje t ngrihet, duke e shtyr mnjan trupin e Bashkimit, q ka rn pjesrisht mbi t. sht e prgjakur. Me veprime t ngadalta, prhumbshm, ajo arrin t lirohet nga pesha e trupit t Bashkimit. Rri ulur dhe fshin gjakun nga fytyra e nga syt. Pastaj pr disa aste shikon prreth trupat e vdekur. Mandej krejt e prhumbur, ngrihet n kmb. Rri e shtanguar. Pastaj fillon ti shikoj me radh trupat e vdekur: Bashkimin e rn prmbys, Liridonn e mbetur me fytyr drejt qiellit, Agimin e mbuluar trsisht nga gjaku, Nnn, Babn, dhe t vrar t tjer. Ngrihet n kmb me vshtirsi. Mandej endet ndrmjet kufomave, e prhumbur dhe me hapa t rnd e t rregullt. Ndalet. Kap kokn me duar, si pr tu mbrojtur nga ndonj sulm i papritur Pas nj kohe ulet n tok, v duart n prehr.)

ANTIGONA

O Zot ndih mom! Ndih.. mom, o Zot! O Zot ndihmom!

(Koncentrohet si n lutje pr disa aste. Mandej bn prpjekje t ngrihet. Shikon anash e tmerruar. Prek trupin e vet n vendet ku ka plag. Heq nj rryp nga beli, e lidh kmbn e vet. Heq kpuct. Srish ngrihet me vshtirsi t mdha. I shikon trupat e pajet nj nga nj. I afrohet zhagas Agimit, ia ledhaton flokt. Qan.)

O mjer motra, mjer! Oi oi. Oi.

(Trhiqet zhagas drejt Liridons, mbi t ciln bie n nj vaj t mbytur.)

O kuku, pr mua! Oi, oi, oi.

(Mbetet disa aste ashtu. Pastaj mezi ngrihet prgjysm, po bie prdhe. E humb vetdijen. Pastaj srish prmendet, fillon t ecn zhagas drejt Bashkimit, prpiqet ta kthej mbar, tia mbyll syt e mbetur hapur.)

O, vlla mjer motra. O vlla mjer motra! O si nuk prmbyset toka. Oi, oi, oi

(Me vshtirsi, ashtu zhagas, u afrohet Babs e Nans. I prek, i ledhaton, prpiqet ti kthej mbar. Mandej ngrihet n kmb me vshtirsi t mdha. Shikon t vrart e tmerruar krejt.)

E tash? E tash? E tash ka t bj un?

(Lviz npr sken e tmerruar.)

Ku ti l? Si ti l kshtu? Kuku pr mua! Jo, jo, nuk i l. Do t rri me ta.

(Bie prdhe, humb ndjenjat. Pas pak prmendet srish, ngrihet, shikon e tmerruar.)

E kta si ti l, mbi dhe? Jo, jo, jo. Nuk do ti l kshtu, nuk do ti l kshtu. Do ti mbuloj me dhe. Do ti varros do ti rehatoj me duart e mia

(Grmuqet dhe fillon me duar t mbledh dhe e tu hedh trupave me radh. Pastaj humb ndjenjat srish. Dgjohen detonime t fuqishme, ajo prmendet.)

Tash i kam mbuluar me dhe, i kam kthyer mbar Tash e kam kryer detyrn!

(Ngrihet me zor dhe fillon t largohet nga skena, duke shkepuar.)

Do t kthehem un srish, do t kthehem un. Do t kthehem un do t kthehem.

(Del trsisht nga skena.)

PAMJA E SHTAT(Polict jan rikthyer, ksaj here me ta sht edhe Oficeri.)

OFICERI

(Shikon trupat e shtrir gjithandej, dredh kokn i paknaqur. Policve.) Ju jeni horra! I keni ln kshtu? Pa i gjymtuar!!! Nuk e keni zbatuar urdhrin! (Endet i egrsuar.)

POLICI II

Gjithka e bm ne ngut.

OFICERI

Po a e dini se kshtu si i keni ln ju, kta do t hynin n kujtesn e terroristve t tjer si heronj?!

POLICI II

Gabuam nga ngutia e madhe!

OFICERI

Por, gabimet nuk duhet t prsriten! Ksi gabimi nuk do t bnte as prostituta Mira, ndrsa e bjn njsit speciale!

POLICI III

Do ta prmirsojm gabimin, shef! (Bn gjeste agresive, t shqyerjes s trupave.)

OFICERI

Udhzimet duhet t zbatohen nj pr nj, ska ktu asnj shmangie nga detyra. Jemi n shrbim t atdheut, vllezr.

(Hyn n mesin e kufomave dhe vigjilon ethshm. Grmuqet mbi disa nga trupat.)

Hej, djema! ( I shastisur.) Dikush ka qen ktu.

(Vigjilon edhe m me nxitim.)

Mua m duket se dikush i ka prekur kto kufoma. ( I thrret me dor q t afrohen. T tre nxitojn afr tij.) ) Shikoni mir. U ka hedhur ngapak dhe! (Shqetsohet.) Kush dreqin ka qen ktu? T mallkuarit! Kta nuk jan njerz, po jan fantazma. Jan djaj!

POLICI III

(I tmerruar. Bn me dor drejt trupit t Bashkimit.) Ky ky ka qen i kthyer prmbys. ka paska ndodhur?!

POLICI I

Ndoshta ka lvizur vet, ndoshta nuk ka mbetur i vrar vend. (I afrohet dhe e prek, e shtyn.) Tash sht i vdekur.

POLICI III

Edhe ather ka qen i vdekur n vend. Nuk e di ka paska ndodhur ktu. (Shikon trupat e tjer. I afrohet trupit t Babs e t Nns.) Me t vrtet, dikush i ka lvizur kta trupa! Dhe ky dhe mbi fytyr m duket i uditshm, shef!

OFICERI

Kur i qruat, a i numruat sa ishin?

POLICI III

Jo, shef.

OFICERI

Pse? Po pse more horra?!POLICI III

U hutova!

OFICERI

Gabim! Puna nuk kryhet kshtu. POLICI III

Gabim, e pranoj.

OFICERI

(Shikon i shqetsuar npr sken.) Me t vrtet ktu ka qen nj dor misterioze! Nj fantazm! A sht e mundur q t ngjallen fantazmat e para dy mij vjetve?!

POLICI I

N Svillajnac nj her ka pas ndodhur

OFICERI

Ta shkrdhefsha Svillajnacin e nns! A more vesh?

POLICI I

Si urdhron.

OFICERI

Ktu ka ndodhur dika q paralajmron tragjedi. (Prhumbshm.) Simbolika sht vrastare. (U kthehet policve.) Ky gabim nuk bn t prsritet! Duhet ti numroni sakt t vrart, nj nga nj. Duhte t mbani edhe evidenc t sakt. Vetm ashtu do ta dinim se a mos ka shptuar ndonjri, apo far

POLICI II

Q t ket shptuar kush, nuk ka shans, shef. Aq shum kemi shtn mbi ta, sa nuk ka shans. (Miratojn Polici II dhe Polici I.) OFICERI

sht me rndsi t mos mbetet askush pr dshmitar. do gj duhet ta mbuloj memecllku, shurdhria dhe verbimi i plot. POLICI III

Fjal e drejtOFICERI

Prandaj, duhet ti numroni e t dini sakt sa kan qen e sa jan, e jo kshtu. Ju a e dini se e kemi NATO-n mbi kok, bre? Ata mezi presin t gjejn vetm nj dshmitar

POLICI III

Nuk do ta prsrisim m kt gabim. (Me z m t lart.) Por, nga ktu nuk ka dal njeri.

OFICERI

Un ju siguroj se nj dor i ka prekur kta trupa! A e shihni a jo. (Polict shikojn t hutuar.) Jan t kthyer mbar, me fytyr nga qielli. A e dini ju se shqiptart e kan zakon ti kthejn t vdekurit kshtu, me fytyr drejt qiellit. Dhe ajo q sht m e tmerrshmja, dikush ka vu dhe mbi trupa. Kjo sht ajo simbolika e vjetr e varrimit. Merrni vesh!

POLICI IIISiurdhron! (Me prmim e frik bashk.) Sa zakon i mbrapsht!

OFICERI

Ky sht nj zakon shum i vjetr. Ua kam treguar, po asgj nuk keni mbajtur mend.

Kta shqiptart e kan edhe nj shprehje pr kt veprim: me e kthye t vdekurin mbar. Kshtu thon.

POLICI III

Hef a ngutemi se aksionin duhte ta vazhdojm deri n muzg?

OFICERI

(Prhumbshm.) Por nj dor i ka prekur Ky dhe nuk u sht ngjitur pr fytyrash me rastin e rnies. Kt dhe ua ka hedhur dikush mbi fytyra. Merrni vesh! (Shikon anash. Ndrron tonin.) E uditshme!

POLICI III

Nuk ka mbetur shtpi pa ia vu flakn. (Ia konfirmojn edhe dy polict e tjer.)OFICERI

Kta besojn se jan popull antik dhe se kan zakone t vjetra. Nj dreq e di se si ka ndodhur kjo pun, po nj dor prekur i ka. (Me z m t ult.) Nj dor Antigone!

(Shikon anash i tmerruar. Me z t egrsuar.) A mort vesh?! Dikush i ka prekur! Dikush ka shptuar!

POLICI II

ka t bjm, shef?

OFICERI

Shpejt, fillojeni ndjekjen! Shprndahuni npr lugin! Shpejt!

(Polict nisen me ngut, secili n nj drejtim. Oficeri mbetet vetm, endet npr sken.)

Ka shptuar dikush. Dhe ka br gjestin e varrimit, si Antigona e vjetr!

(Lviz me hapa m t shpejt. M nevrik.)

Fara e keqe!Vetm plumbi ua heq nga koka iden se jan popull i lasht, popull autokton n kto troje.

(Sillet npr sken gati me trbim.)

T mallkuarit! Edhe n kt gjendje gjejn t imitojn heronjt e antiks! Merre me mend se me kend kemi pun! Ata nuk heqin dor nga prkatsia antike, as n kt situat.

Merre me mend, imitojn Antigonn, edhe kur vdekja i korr me t vrtet!

(Shti n ajr me automatik.) Kta nuk jan njerz, bre, kta jan hije t s kaluars, kta jan fantazma t historis. (Shti prap me automatik.) Merre me mend, edhe kur vdesin me t vrtet, duan ta ruajn madhshtin e tragjedive antike. (Me z m meditativ.) Duan vdekje me rite, me dinjitet. (Me z t egrsuar.) T mallkuarit! T mallkuarit!

(Oficeri ka haluicinacion optik: silueta e Antigons, me veshje karakteristike t antiks, lviz n thellsin e skens. Kjo shoqrohet edhe me halucinacion akustik: mund t deklamohet ndonj fragment nga Antigona e Sofokliut. Oficeri egrsohet, shti me automatik n ajr) Do tua tregojm antikn! Do tua vrasim mitet! Do ti zhbjm nga faqja e dheut! Do ti bjm hi e pluhur! (Silueta zhduket. Me z m t zbutur.) Hej, dreq! Jam lodhur nga punt e nga pagjumsia! Tash sa dit n kt ekspedit t lodhshme! (Pauz e shkurtr. Shikon anash. Flet me z m t ult.) Mu duk se e pash at Antigonn nj her e kam pa n Teatrin Popullor n Beograd dhe m ka mbetur n kujtes, si dika e tmerrshme. Me sy t akrdisur, me flok t shprishura, me fytyr t grvishtur gjithandej nj rebelim i tmerrshm i individit kundr shtetit, kundr ligjit. Nj idiotizm. (Fshin ballin.) E kam nga lodhja! Nuk sht e leht kjo detyr, jo. Ah, ta kisha ktu Mirn! Do t shfryja tr dufin mbi trupin e saj e do t qetsohesha. (Frkon ballin.) Uh, edhe sa puna na pret deri sa ta shkulim me rrnj kt bar t keq, q ka mbir n tokn ton t shenjt. ( I duket se shfaqet srish silueta e Antigons, por ksaj radhe ajo nuk shfaqet.) Po me fantazmat e tyre si do tia bjm. Si tua vrasim edhe ato?! (Kthen automatikun andej nga i sht dukur se sht shfaqur silueta dhe shti disa her. Krcen si i prhumbur n vend, bn grimasa si t nj t lajthituri. Dgjohet zri i Policit III. Oficeri ndalon dhe mban vesh.)

POLICI III

Hej, e gjeta! E gjeta!

OFICERI

E paska gjetur a thua at fantazmn q mu duk se e pash?! (Me z t lart.) Hej, pr ka po flet!

POLICI III

E gjeta nj t ikur! Nj femr!

(Polici III futet n sken, duke e trhequr Antigonn zvarr.)

E gjeta, shef! (E prplas trupin e Antigons pr tok, dhe kapardiset npr sken.) OFICERI

E uditshme. Bash femr qenka! E parandjeja!

(Polici III e shikon i hutuar. Oficeri afrohet me ngut dhe e heton Antigonn. E prek si pt tu vrtetuar se s sht fantazm. Mbrrijn edhe dy polict e tjer, t mbushur frym, t egrsuar.)

Duket si fantazm, por nuk qenka.

POLICI III

sht me tri plag n trup. uditem si ka mundur t largohet aq shum.

POLICI II

(I mbushur frym.) Ku e gjete?

POLICI III

E gjeta te nj krua. Kishte pir uj dhe kishte mbetur aty, e alivanosur.

POLICI I

A sht ende e gjall?

POLICI III

Po, e gjall sht, vese e alivanosur. Ka humbur shum gjak. Kishte tri plag.

POLICI I

Ah, t ishte e paplagosur! Do t bnim pak qejf !

POLICI III

Mendova edhe un, po kjo ssht m pr kurrgj!

OFICERI

(Policit III.) M shum sht fantazm se femr.

POLICI III

Ashtu m duket. Gjat tr kohs q e trhiqja zvarr prpjet, nuk dha shenja jete.

(Oficeri grmuqet, prpiqet tia mat pulsin n qaf, tre t tjert e vzhgojn me padurim.)

OFICERI

sht n kom.

POLICI III

Si tia bjm me t?

OFICERI

Bashkojeni me t tjert.

(Polict e kapin trupin e Antigons, e trheqin zvarr drejt grumbullit t trupave t tjer.)

POLICI III

E tash?

OFICERI

Kjo vdes, po m mir sht tia jepsh ndonj plumb, pr do rast.

POLICI III

Si urdhron! (Ia drejton automatikun Antigons dhe qllon disa her.)

OFICERI

E tash le ta ruajn simbolikn antike t varrimit! Ua tregoj un simbolikn!

(Egrsohet tej mase, gulon.) Do ti qes fare t gjith! Dhe do ti l t kalben mbi dhe e