Trijetalich ûnderwiis

Presintaasje foar Afûk-kursisten

4 febrewaris 2010

Alex Riemersma

Trochgeand Trijetalich Underwiis

Trijetalich Basisûnderwiis

Teoryen & modellen

Fak en Fiertaal: CLiL

Kwaliteit: Nederlands – English – Frysk

Pabo & Learaarsoplieding

Ynternasjonale ûntjouwing

Untjouwings Frysk ûnderwiis

1907: bûten skoaltiid

1937: lêzen yn heechste klassen l.û.

1955: fak & fiertaal yn klasse 1, 2 en 3

1980: fak ferplichte foar alle learlingenfiertaal tastien yn alle klassen

1988: omtinken yn spesjaal ûnderwiis

1993: fak ferplichte yn basisfoarming

Fan twa- nei trijetalich ûnderwiis

1955: twatalich ûnderwiis yn ûnderbou foar lêzen, skriuwen en rekkenjenNB: maksimaal 84 fan de goed 500

1908: Frysk as fak ferplichte

1985: Ingelsk as fak ferplichte

1997-2005: piloatprojekt mei 7 skoallen

Trijetalige basisskoallen

1997-2005: piloatprojekt mei 7 skoallen

2010: likernôch 30 skoallennoch net allegear mei sertifikaat

2012-doel: 50 basisskoallen (= 10%, mar minder as 10% learlingen)

2030: 250 basisskoallen (= 50%)

Foardielen fan twatalich ûnderwiis foar de learling

Unesco (1953): Rjocht op ûnderwiis op ûnderwiis yn memmetaal

Pedagogysk argumint

Kognitive ûntjouwing

Sosjale yntegraasje (kohesy)

Meidwaan oan kultuer (partisipaasje)

Ekonomyske kânsen

Old theory

New Theory

Trijetalich Basisûnderwiis

Modelferdieling yn tiid: Groep 1-6: 50% Ned - 50% FryskGroep 7-8: 40% Ned - 40% Frysk - 20% Ingelsk

Praktykmodellen:- Ferdieling talen yn tiid- Ferdieling talen yn persoan- Ferdieling talen yn fakken

Resultaten Trijetalich Basisûnderwiis

Kearndoelen bao en vo:Nederlands – English - Frysk

Cito-toets Nederlânsk – likens nivo

Anglia-toets Ingelsk; fluency & selsfertrouwen

Eintoets Frysk – “skytgemaklik”

Resultaten twa- en trijetalich Basisûnderwiis

Breder ferbân: Boppeslach-ûndersyk

Trochgeande toetsing fan:

Wurdskat (twa-/trije-minutetest)

Lêsfeardigens (technysk en begripend)

Meartalich fuortset ûnderwiis

Nederlands

English as a subject / medium of instruction: which subject(s)?

Frysk as fak / fiertaal: hokker fak(ken)?

Nivo’s fan taalbehearsking - ERK

Nivo-oantsjutting ERK

Europeesk ReferinsjeRamt = Common European Framework of ReferenceERK = CEFR

A1-A2 – Drompel / Threshold

B1-B2 – Trochsetters / Way stage

C1-C2 – Masterskip / Mastery

Winske Resultaten Meartalich Fuortset Underwiis

Nederlands prima

English fluent:Vmbo - B1Havo / Vwo - B2 / C1

Frysk geef en goed:Vmbo – B1Havo / Vwo – B2 / C1

Meartalich Fuortset Underwiis

Trochgeande learlinen

Einnivo basis = startnivo f.û.

Differinsjaasje en ICT

Gearwurking:basis- en fuortset ûnderwiis;pabo + learaarsoplieding f.û.

Learaarsopliedings

Trijetalige stream PABO (NHL + Stenden):foech Frysk – plus

Twaddegraadsoplieding (Bachelor)

Earstegraadsoplieding (Master)

Fak en fiertaal: teaching OF / IN

Mercator Kennissintrum

Kennis bringe en helje: Fryslân as foarbyld foar Europa

Kennis tapasse

Network of Schools – basis en fuortset

Network of Teacher Training Institutes

Ynformaasje

FA / Mercator Europees Kennissintrum: Alex Riemersmawww.mercator-research.eu / www.networkofschools.org /

ariemersma@fryske-akademy.nl

058 234 3028