““TSUNAMI EN ASIA”TSUNAMI EN ASIA”Presentación Gonzalo Castro Vila (Presentación Gonzalo Castro Vila (1º Bach. “A” Nocturno)1º Bach. “A” Nocturno)

Coordinadora Carmen Cid ManzanoCoordinadora Carmen Cid ManzanoI.E.S. Otero Pedrayo de OurenseI.E.S. Otero Pedrayo de Ourense

Premio innovación educativa 2005Premio innovación educativa 2005

¿POR QUE SE PRODUCE UN TSUMAMI?¿POR QUE SE PRODUCE UN TSUMAMI?

¿Por que tantas vítimas ¿Por que tantas vítimas no tsunami de Asia ?no tsunami de Asia ?

¿Puideron tomarse Puideron tomarse medidas para que foran medidas para que foran menos? ¿Cales?menos? ¿Cales?

¿PUIDO AFECTAR O NOSO CONSUMO NAS CONSECUENCIAS DEVASTADORAS DO TSUNAMI?

O deterioro ambiental na zona O deterioro ambiental na zona ¿afectou ás consecuencias do ¿afectou ás consecuencias do desastre?desastre?

¿Que é un “Tsunami”?¿Que é un “Tsunami”?

Un tsunami (do xaponés TSU: porto Un tsunami (do xaponés TSU: porto ou baía e NAMI: onda) é unha serie de ou baía e NAMI: onda) é unha serie de ondas causadas normalmente pola ondas causadas normalmente pola actividade sísmica no leito mariño ou actividade sísmica no leito mariño ou cerca del.cerca del.

¿Como se forma un “tsunami”?¿Como se forma un “tsunami”?Os tsunamis son causados pola “subdución” que é o Os tsunamis son causados pola “subdución” que é o

fenómeno que ocorre cando unha fenómeno que ocorre cando unha

placa tectónica placa tectónica

se desliza por se desliza por

debaixo doutra debaixo doutra

facendo que facendo que

esta se levante.esta se levante.

Pero amodiño…

¿Subdución?

¿Placas tectónicas?

Para que un terremoto orixine un tsunami debe Para que un terremoto orixine un tsunami debe mover o leito mariño en sentido vertical impulsando mover o leito mariño en sentido vertical impulsando así ó océano fóra do seu equilibrio normal. Cando o así ó océano fóra do seu equilibrio normal. Cando o océano trata de reestablecer o seu equilibrio é cando océano trata de reestablecer o seu equilibrio é cando se xeran as ondas.se xeran as ondas.

A diferencia doutro tipo de ondas, as ondas dun A diferencia doutro tipo de ondas, as ondas dun tsunami non xiran nin rompen.tsunami non xiran nin rompen.

As ondas producidas polo vento, veñen e van sen inundar grandes áreas

O tsunami inunda todo o que encontra no seu camiño

Desprazamento en círculosDesprazamento en círculos

Desprazamento linealDesprazamento lineal

A velocidade das ondas pode determinarse pola ecuación: .

Onde h é a profundidade á que se produce o sismo e ga gravidade terrestre (9,8m/s2).

Durou tres minutos e liberou unha enerxía de 475 megatones, o equivalente a 23.000 bombas atómicas como a de Hiroshima.

Zonas afectadas polo maremoto

A súa intensidade de 8,9º na escala Richter A súa intensidade de 8,9º na escala Richter converteo no máis poderoso dos últimos 40 anos. converteo no máis poderoso dos últimos 40 anos.

Foi o quinto en magnitude de todos os ocorridos Foi o quinto en magnitude de todos os ocorridos desde o comenzo do século pasado. desde o comenzo do século pasado.

2004 – Indonesia (8,9º)

1952 – Rusia (9,0º)

1957 – Alaska (9,1º)

1964 – Alaska (9,2º)

1960 – Chile (9,5º)GRANDES TERREMOTOS

Diminuíu en 3 microsegundos a lonxitude do día.Diminuíu en 3 microsegundos a lonxitude do día.

Desviou a posición media do Polo Norte da Terra uns Desviou a posición media do Polo Norte da Terra uns 2,5 centímetros na dirección 145 graos lonxitude 2,5 centímetros na dirección 145 graos lonxitude leste.leste.

O achatamento da Terra nos polos diminuíu O achatamento da Terra nos polos diminuíu aproximadamente unha parte en 10 mil millóns.aproximadamente unha parte en 10 mil millóns.

CONSECUENCIASCONSECUENCIAS

300.000 mortos

O MÁIS TRÁXICOO MÁIS TRÁXICO

DEVASTACIÓN, DESTRUCIÓN…

MOITÍSIMOS FERIDOS

¿Por que tantas vítimas?¿Por que tantas vítimas?

• Inadecuada urbanización e turismo.

• Falta dunha rede alerta no ÍndicoFalta dunha rede alerta no Índico

• Falta de educación cidadá ante este tipo de sucesos.Falta de educación cidadá ante este tipo de sucesos.

• Destrución das defensas costeiras naturais.Destrución das defensas costeiras naturais.

¿Por que tantas vítimas?¿Por que tantas vítimas?

• Inadecuada urbanización e turismo

Os habitantes dos países Os habitantes dos países afectados nunca se afectados nunca se instalaban na costa, senón instalaban na costa, senón no interior.no interior.

Os hoteis e Os hoteis e urbanizacións foron urbanizacións foron construídos na construídos na mesma praia.mesma praia.

¿Por qué tantas victimas?¿Por qué tantas victimas?

• Falta dunha rede alerta no Índico.Falta dunha rede alerta no Índico.

Moitas vítimas puideronse salvar cunha rede de Moitas vítimas puideronse salvar cunha rede de alerta de maremotos no Índico.alerta de maremotos no Índico.

Medida sinxela de aplicar e de grande eficacia.

Os países ribeiráns do Pacífico, como os EEUU contan con estes sistemas

de detección.

Os impactosimpactos golpean a todos…

As vulnerabilidades son moi distintas.

¿Por qué tantas vítimas?¿Por qué tantas vítimas?

Falta de educación cidadá ante este tipo Falta de educación cidadá ante este tipo de sucesos.de sucesos.

O caso de Tilly Smith, O caso de Tilly Smith, unha nena británica de 10 anosunha nena británica de 10 anos

Uns minutos antes de que a grande onda destrutora fora visible desde a costa, a auga retrocedeu afastándose da praia. Moitos o viron, pero só Tilly soubo interpretalo. Era o sinal de que se aveciñaba un tsunami. Estudárao na escola unhas Estudárao na escola unhas semanas antes. semanas antes.

- "¡Vén unha onda xigante!", gritou. Ninguén sabe por que os turistas fixeron caso da alarma dunha nena, pero esa credulidade salvoulles a vida, porque lles deu tempo de saír correndo antes de que o tsunami fora visible, e a súa praia foi unha das poucas da illa de Phuket que non rexistraron mortos.

"¡VEN UNHA ONDA XIGANTE!""¡VEN UNHA ONDA XIGANTE!"

Poucos minutos antes de que un tsunami choque Poucos minutos antes de que un tsunami choque contra a costa, a auga retirarase e poderá verse o fondo contra a costa, a auga retirarase e poderá verse o fondo mariño. Polo xeral, a primeira onda non é a máis grande mariño. Polo xeral, a primeira onda non é a máis grande e o perigo dun tsunami pode durar moitas horas despois e o perigo dun tsunami pode durar moitas horas despois da primeira onda. da primeira onda.

Necesidade dun coñecemento básico da física dun tsunami.

Colocación de paneis informativos nas praias

¿Por que tantas vítimas?¿Por que tantas vítimas?

• Destrucción das defensas costeiras naturais:

- Morte dos arrecifes de coral polo cambio climático.

Distribución xeográfica dos arrecifes de coralDistribución xeográfica dos arrecifes de coral

O 70% dos arrecifes coralinos do planeta foron destruídos ou atópanse ameazados e cerca do 20% están tan danados que xa non poden ser recuperados.

WWF (2004): O Estado dos Arrecifes Coralinos do Mundo.

0 cambio climático, a contaminación por escorrentía e os métodos de pesca destrutivos constitúen as principais ameazas ós arrecifes.

Nos últimos tempos, pola acción da humanidade, aumentaron a emisión e concentración dos gases invernadoiro que existían de forma natural na atmosfera.

Dióxido de carbono (CO2)

¿QUE PODEMOS FACER A NIVEL QUE PODEMOS FACER A NIVEL INDIVIDUAL PARA DIMINUÍR OS INDIVIDUAL PARA DIMINUÍR OS GASES DE EFECTO INVERNADOIRO?GASES DE EFECTO INVERNADOIRO?

Non malgastar a enerxía eléctrica

Uso do transporte público

Uso de materiais ecolóxicos

Uso razoable dos produtos non renovables

Eliminación de produtos que contribúen ó aumento do efecto invernadoiro, tales como os aerosoles que conteñen CFCs.

¿Por que tantas vítimas?¿Por que tantas vítimas?

• Destrucción das defensas costeiras naturais:

- Tala dos manglares.

Distribución xeográficas dos manglaresDistribución xeográficas dos manglares

Situación dos manglares na zona afectada polo tsunami

Son os ecosistemas naturais de maior produtividade debido á súa alta produción de materia orgánica.

Presentan unha enorme biodiversidade: aves, peixes, mariscos e outros organismos mariños.

Protexen a costa contra a erosión, as marexadas, tormentas e furacáns.

IMPORTANCIA DOS MANGLARESIMPORTANCIA DOS MANGLARES

O manglar é o referente social, cultural e fonte de sustento diario das comunidades locais

Funcionan como “pulmóns’ do medioambiente porque producen osíxeno e consumen dióxido de carbono do aire.

Son usados para actividades turísticas.

Manglares en Bangladesh

DESTRUCIÓN DOS DESTRUCIÓN DOS MANGLARESMANGLARES

cultivo do arroz

industria turística

extracción petroleira e de gas

explotación mineira

extracción para empresas madereiras e papeleiras

construción de estradas e urbanizacións

PERO SOBRE TODO POLA INDUSTRIA DO PERO SOBRE TODO POLA INDUSTRIA DO CAMARÓNCAMARÓN

As razóns son varias, pero na súa maioría relaciónanse con actividades empresariais a grande escala como:

Distribución xeográficas dos manglares Distribución xeográficas dos manglares e da acuicultura do camaróne da acuicultura do camarón

A INDUSTRIA DO CAMARÓN CULPABLE DA A INDUSTRIA DO CAMARÓN CULPABLE DA DESTRUCIÓN DOS MANGLARESDESTRUCIÓN DOS MANGLARES

A industria do camarón instálase na zona de manglares, precisamente porque alí desenvólvense naturalmente os camaróns. Prodúcese unha tala masiva, co fin de establecer unha cría de lagostinos a grande escala, establecendo enormes "piscinas", onde "sementan" os camaróns ós que alimentan artificialmente.

Tratase dun monocultivo industrial de baixa tecnoloxía, propenso a todos os problemas que afectan ós monocultivos, en particular ás enfermidades. Cando estas aparecen, combátenas con antibióticos ata que a operación sexa financeiramente viable e logo a empresa retírase da zona e busca unha nova área de manglar para volver a repetir o mesmo proceso.

A Unión Europea é A Unión Europea é o primeiro o primeiro importador importador mundial de mundial de lagostinos, e lagostinos, e España lidera a España lidera a clasificación clasificación continental cunhas continental cunhas 127.000 127.000 toneladas/ano. toneladas/ano.

Como resultado, os manglares que sustentan a comunidades locais pobres do Sur, son destruídos para alimentar a quen xa están ben alimentados e para aumentar rendibilidade de ricos produtores de camaróns e empresas multinacionais.

A demanda de camaróns baratos dos países ricos do Norte alenta a expansión desta actividade destrutiva.

na que calquera acción individual na que calquera acción individual ou colectiva pode ter efecto a ou colectiva pode ter efecto a centos de quilómetros e onde non centos de quilómetros e onde non ten sentido o concepto de fronteiras ten sentido o concepto de fronteiras políticas.políticas.

A Terra é “unha aldea global”A Terra é “unha aldea global”

NON ó consumo NON ó consumo de de camarón producido en camarón producido en catividade nos países catividade nos países tropicais. tropicais.