TUGAS AKHIR Peningkatan Kualitas Dengan Metode Six Sigma … · 2016. 9. 23. · Kepada Suhanda, Higit, Viqi, Anisa, Roudhotul, Rahmah, Renanda, Tridesi dan semua teman–teman Teknik

TUGAS AKHIR

Peningkatan Kualitas Dengan Metode Six Sigma DMAIC Pada

Manufakturing Botol Kaca (Studi Kasus PT.X)

Diajukan guna melengkapi sebagian syarat dalam mencapai gelar

Sarjana Strata Satu (S1)

Disusun Oleh :

Nama : Phungky Boy Shanjaya

NIM : 41612010028

Program Studi : Teknik Industri

PROGRAM STUDI TEKNIK INDUSTRI

FAKULTAS TEKNIK

UNIVERSITAS MERCU BUANA

JAKARTA

2016

http://digilib.mercubuana.ac.id/

ii


iii


iv

KATA PENGANTAR

Assalaamu alaikum, Wr. Wb.

Puji syukur kehadirat Allah SWT, yang telah melimpahkan rahmat dan

hidayah – Nya, memberikan kekuatan dan kekuatan kepada penulis, sehingga

penulis dapat menyelesaikan laporan hasil Tugas Akhir ini tanpa ada suatu

halangan apapun.

Dalam penyususnan laporan Tugas Akhir ini penulis mengambil judul

Peningkatan Kualitas Dengan Metode Six Sigma DMAIC Pada Manufakturing

Botol Kaca (Studi Kasus PT.X)

Pada kesempatan ini penyusun menyampaikan ucapan terima kasih atas

segala bantuan baik moril maupun spirituil kepada :

1. Bapak Ir. M. Kholil, MT, selaku Koordinator Tugas Akhir, kepala program

studi teknik industri dan Dosen Pembimbing , terimakasih atas bimbingan dan

pembelajaran yang diberikan. juga dukungan yang diberikan.

2. Bapak Resa Taruna Suhada, S.Si, MT, Selaku Dosen Pembimbing Akademik

TI UMB angkatan 2012 .

3. Kepada Seluruh Dosen Teknik Industri yang telah banyak memberikan

bimbingan selama masa perkuliahan

4. Kepada kedua orang tua penulis (Ibu-Ayah) yang setiap saat mendoakan dan

memberikan spirit yang luar biasa.

5. Kepada Suhanda, Higit, Viqi, Anisa, Roudhotul, Rahmah, Renanda, Tridesi

dan semua teman–teman Teknik Industri Mercu Buana khususnya angkatan

2012 (Maaf Tidak Semua di sebutkan), terimakasih atas kebersamaannya.


v

6. Semua pihak yang belum disebutkan pada poin-poin sebelumnya namun

terlibat dalam proses pelaksanaan penelitian dan pengerjaan laporan.

Dalam penulisan laporan Tugas Akhir ini, penulis menyadari bahwa

laporan ini masih jauh dari sempurna dan masih banyak kekurangan yang belum

bisa penulis lengkapi sehingga belum dapat memenuhi keinginan pembaca.Untuk

itu kritik dan saran yang bersifat membangun selalu penyusun harapan guna

kesempurnaan laporan ini.

Akhirnya semoga laporan ini dapat bermanfaat bagi penyusun pada

khususnya dan bagi pembaca pada umumnya,

Amin….

Wassalaamu alaikum, WR.Wb.

Jakarta, 25 Mei 2016

Penulis


vi

DAFTAR ISI

LEMBAR PERNYATAAN .................................................................................... ii

LEMBAR PENGESAHAN ................................................................................... iii

ABSTRAK ............................................................................................................. iv

ABSTRACT .............................................................................................................. v

KATA PENGANTAR ........................................................................................... vi

DAFTAR TABEL ................................................................................................ xiii

DAFTAR GAMBAR ........................................................................................... xiv

BAB I PENDAHULUAN ....................................................................................... 1

1.1 Latar Belakang ...................................................................................... 1

1.2 Perumusan Masalah .............................................................................. 3

1.3 Tujuan Penelitian .................................................................................. 3

1.4 Batasan Masalah ................................................................................... 4

1.5 Sistematika Penulisan ........................................................................... 4

BAB II TINJAUAN PUSTAKA ............................................................................. 6

2.1 Definisi Produksi dan Proses Produksi ................................................. 6

2.1.1 Sistem Produksi .......................................................................... 7

2.1.2 Input,Proses, dan Output dalam Manajemen Produksi ............... 8

2.2 Latar Belakang Pengendalian Kualitas ............................................... 10

2.2.1 Pengertian Kualitas ................................................................... 11


vii

2.2.2 Faktor-Faktor yang Mempengaruhi Kualitas ............................ 12

2.2.3 Konsep Kualitas Pada Industri Manufaktur .............................. 14

2.2.4 Pengertian Pengendalian Kualitas (Quality Control) ............... 15

2.2.5 Tujuan Pengendalian Kualitas .................................................. 18

2.2.6 Langkah-langkah Pengendalian Mutu ...................................... 21

2.3 Pengertian Six Sigma .......................................................................... 24

2.3.1 Sejarah Six Sigma ..................................................................... 25

2.3.2 Aktivitas Six Sigma .................................................................. 27

2.3.3 Konsep Six Sigma ..................................................................... 27

2.3.4 Beberapa Istilah dalam Six Sigma ............................................ 29

2.3.5 Pihak – pihak yang Terlibat ...................................................... 31

2.3.6 Tahapan Six Sigma .............................................................................. 33

2.3.6.1 Tahap Define ............................................................................. 33

2.3.6.2 Tahap Measure ......................................................................... 35

2.3.6.3 Tahap Analyze ........................................................................... 37

2.3.6.4 Tahap Improve .......................................................................... 40

2.3.6.5 Tahap Control ........................................................................... 41

2.4 Alat bantu yang digunakan dalam six sigma ...................................... 41

2.4.1. Statistical Proces Control (SPC) .............................................. 42

2.4.2. Definisi tentang Data dalam Konteks SPC ............................... 43

2.4.3. Peta Kendali (Control Chart) ................................................... 44


viii

2.4.4. Peta Kendali Variabel ............................................................... 47

2.4.5. Peta Kendali Atribut ................................................................. 47

2.4.6. Diagram Kualitas ...................................................................... 50

2.4.7. Diagram sebab akibat (Cause of Effect Diagram/Fishbone) .... 51

2.4.8. Metode Failure Mode and Effect Analysis (FMEA) ................ 53

2.5 Penelitian Sebelumnya ........................................................................ 65

2.6 Kerangka Pemikiran ........................................................................... 70

BAB III METODOLOGI PENELITIAN.............................................................. 71

3.1 Rumusan Masalah ............................................................................... 71

3.2 Studi Literatur ..................................................................................... 71

3.3 Pengumpulan Data .............................................................................. 72

3.4 Pengolahan dan Analisa Data ............................................................. 72

3.4.1 Tahap Define ............................................................................. 72

3.4.2 Tahap Measure ................................................................................ 73

3.4.3 Tahap Analyze ........................................................................... 73

3.4.4 Tahap Improve .......................................................................... 73

3.4.5 Tahap Control ........................................................................... 73

3.5 Kesimpulan dan Saran ........................................................................ 74

BAB IV PENGUMPULAN DAN PENGOLAHAN DATA ................................ 76

4.1 Profil Perusahaan ................................................................................ 76

4.1.1 Sejarah Singkat Perusahaan ...................................................... 76


ix

4.1.2 Visi dan Misi Perusahaan ......................................................... 77

4.1.3 Struktur Organisasi ................................................................... 78

4.1.4 Tenaga Kerja ............................................................................. 84

4.1.5 Waktu Kerja .............................................................................. 84

4.1.6 Kegiatan Produksi Perusahaan ................................................. 85

4.2 Pengumpulan Data .............................................................................. 87

4.2.1 Jenis-Jenis Cacat Produk .......................................................... 87

4.3 Pengolahan Data ................................................................................. 90

4.3.1. Tahap Define ............................................................................. 90

4.3.2. Tahap Measure ......................................................................... 96

4.3.3. Tahap Analyze ........................................................................... 98

4.3.4. Tahap Improve ........................................................................ 105

4.3.5. Tahap Control ......................................................................... 110

BAB V HASIL DAN ANALISA ........................................................................ 112

5.1 Tahap Define ..................................................................................... 112

5.2 Tahap Measure ................................................................................. 114

5.3 Tahap Analyze ................................................................................... 115

5.4 Tahap Improve .................................................................................. 117

5.5 Tahap Control ................................................................................... 117

BAB VI KESIMPULAN DAN SARAN ............................................................ 120

6.1 Kesimpulan ....................................................................................... 120


x

6.2 Saran ................................................................................................. 121

DAFTAR PUSTAKA ......................................................................................... 122

LAMPIRAN ........................................................................................................ 125


xi

DAFTAR TABEL

Tabel 2. 1 Tingkatan Sigma ................................................................................... 25

Tabel 2. 2 Rumus peta kendali ............................................................................... 48

Tabel 2. 3 Severity / Kegawatan ............................................................................ 59

Tabel 2. 4Occurence .............................................................................................. 61

Tabel 2. 5Detection ................................................................................................ 62

Tabel 2. 6 Jurnal Penelitian .................................................................................... 65

Tabel 4. 1 Hasil Produksi ...................................................................................... 87

Tabel 4. 2 Jumlah cacat bulan september.............................................................. 94

Tabel 4. 3 Jumlah cacat bulan oktober .................................................................. 95

Tabel 4. 4 Jumlah cacat bulan november .............................................................. 95

Tabel 4. 5 Tabel konversi sigma ........................................................................... 96

Tabel 4. 6 Hasil perhitungan DPMO dan SQL ..................................................... 97

Tabel 4. 7 Hasil perhitungan yield ........................................................................ 98

Tabel 4. 8 Perhitungan pareto bulan september .................................................... 99

Tabel 4. 9 Perhitungan pareto bulan oktober ...................................................... 100

Tabel 4. 10 Perhitungan pareto bulan november ................................................ 101

Tabel 4. 11Failure Mode and Effects Analysis ................................................... 107

Tabel 4. 12 Usulan penerapan perbaikan ............................................................ 108

Tabel 4. 13 Rekomendasi Scorecard .................................................................. 111

Tabel 5. 1 Hasil Perhitungan Yield ...................................................................... 115

Tabel 5. 2 Hasil persentase cacat ........................................................................ 115


xii

DAFTAR GAMBAR

Gambar 2. 1 Aliran Input, Proses, Ouput ................................................................ 8

Gambar 2. 2 Perspektif Kualitas ........................................................................... 15

Gambar 2. 3 Keterangan pergeseran sigma........................................................... 28

Gambar 2. 4 Tahapan Six Sigma ........................................................................... 33

Gambar 2. 5 Tampilan Peta Kendali ..................................................................... 46

Gambar 2. 6 Diagram Alir Peta Kendali ............................................................... 47

Gambar 2. 7 Diagram Pareto ................................................................................. 51

Gambar 2. 8 Diagram Sebab Akibat ..................................................................... 53

Gambar 2. 9 Kerangka Pemikiran ......................................................................... 70

Gambar 3. 1 Flowchart penelitian ......................................................................... 75

Gambar 4. 1 Struktur Organisasi ........................................................................... 79

Gambar 4. 2 Aliran Proses Produksi ..................................................................... 86

Gambar 4. 3 Produk botol energy drink ................................................................ 87

Gambar 4. 4 Jenis-jenis Cacat ............................................................................... 89

Gambar 4. 5 Diagram SIPOC ............................................................................... 92

Gambar 4. 6 Critical to Quality ............................................................................. 94

Gambar 4. 7 Diagram Pareto bulan september ..................................................... 99

Gambar 4. 8 Pareto Bulan September dengan Minitab ....................................... 100

Gambar 4. 9 Diagram pareto bulan oktober ........................................................ 101

Gambar 4. 10 Pareto Bulan Oktober dengan Minitab ......................................... 101


xiii

Gambar 4. 11 Diagram pareto bulan november .................................................. 102

Gambar 4. 12 Pareto Bulan November dengan Minitab ..................................... 102

Gambar 4. 13 Cacat Scabby Bottom ................................................................... 103

Gambar 4. 14 Diagram sebab akibat ................................................................... 105

Lampiran 1. 1 Hasil wawancara penentuan FMEA ........................................... 125


Documents

TUGAS AKHIR Peningkatan Kualitas Dengan Metode Six Sigma … · 2016. 9. 23. · Kepada Suhanda, Higit, Viqi, Anisa, Roudhotul, Rahmah, Renanda, Tridesi dan semua teman–teman Teknik