Tutum Öğretimi

İçindekiler :

Kavram Öğretimi

Tutum Öğretimi

İlke Öğretimi

Bilişsel Strateji Öğretimi

Tutum nedir?

Bireyin, belli durumlar sırasında, davranış şeklini önceden seçtiği zihinsel durum (Gagne,1985).

Belli koşullar altında özel tercih ve kararları seçme eğilimi (Şimşek, 2000).

Tutumun temel özellikleri

• Tutum gizli bir değişkendir.

• Tutumların nesneleri vardır.

• Tutumlar olumlu ya da olumsuz bir yön alabilir.

• Tutumların duyuşsal, bilişsel ve davranışsal öğeleri vardır.

• Tutumlar görece durağan ve süreklidir. Ancak değiştirilebilir.

Tutumun bileşenleriBilişsel bileşen

(Araba kullanmayı bilmeden güvenli araba sürmeye ilişkin tutum geliştiremeyiz.)

Bilgi değiştiğinde tutum da değişebilir.

Davranışsal bileşen

(Güvenli araba kullanmaya karşı olumlu tutum geliştirmiş bir kişinin güvenli araba kullanması beklenir.)

Tutumların gözlenmesi davranışlara yansımaları ile gerçekleşir.

Duyuşsal bileşen

(Güvenli araba kullanmayı isteme.)

Duyuşsal tepkiler davranış için güdü oluşturan içsel tepki yaratır.

Planlı Davranış Modeli

• “ Tutum bir niyet midir yoksa davranışsal olmalı mıdır ?”

• “Niyetle ifade edilen düşünceler eyleme nasıl dönüştürülmektedir ? “

gibi iki soruya cevap arayan Ajzen planlı davranış modeli adında bir kuram geliştirmiştir.


• Ajzen bu kuramda bireysel , sosyal ve bilintiye dayalı ön bilgilerin davranışsal ve norma dayalı inançları kabul ederek , bunların yanı sıra bireylerin kendi denetim inançları olduğunu göstermiştir .


• Ajzen niyetin davranışa dönüşebilmesi için “Gerçek Davranış Denetimi “ adını verdiği bir mekanizmanın devreye girdiğini, bunun yönünün ve şiddetinin de davranışın oluşup oluşmadığını açıklayacağını göstermiştir.


Tutumun bileşenleri

Tutumların oluşmasında sözü edilen üç bileşen (bilişsel, davranışsal, duyuşsal) de rol oynamaktadır. Ancak bunların ağırlıkları kişiden kişiye değişebilmektedir.

Tutum değiştirme

Tutum değişimi gerçekleştirilmek istendiğinde ilk olarak bakılan nokta duyuşsal bileşenlerdir. Halbuki bir tutumun yapısındaki bilişsel bileşenler duyuşsalbileşenlerden daha ağır basmaktadır.

Örneğin bir öğrenci ders çalışmaya isteksiz göründüğünde ilk olarak ders çalışmaya isteksiz olmakla suçlanmaktadır. Oysa öğrencinin nasıl ders çalışması gerektiği ile ilgili bilgisinin var olup olmadığı ilk sorgulanması gereken sorudur.

Tutum değiştirme ilkeleri

İkna mesajlarıYüksek güvenirlikli kaynakKaynakların çekiciliği ve etkililiğiİkna mesajlarının kalitesi ve yapısı Uzman tarafından bilgilendirmeİletişimcinin çekiciliğiArgümanların alıcının ihtiyaçlarına yönelik

olmasıArgümanların çift taraflı olmasıSonuç çıkarmanın alıcılara bırakılmamasıTekrarlama (2’den fazlası işe yaramayabilir)Yüz yüze görüşme


Model

Modelin güvenirlik derecesi

Modellemenin etkililiği

Modelin gözlemlenebilir olması

Temsillerin (role-playing) işe koşulması

Aktif katılım


Dengesizliğin yaratılmasıBireyin önemli bir adım atmaya ikna edilmesi

Bireyin ödül kazanmak ya da cezadan kaçmak için kendiyle çelişen bir adım atmaya ikna edilmesi

Sosyal olarak kabullenilme isteği

Bilişsel, davranışsal ve duyuşsal dengesizlik yaratılması

İstenen duruma adım adım yaklaşılması

Tutum öğretme stratejisi

• GirişDikkati toplamaNe öğrenecekleri hakkında bilgiler vermeDaha önceki bildikleri ile ilişki kurmaÖğretsel amacı açıklama

• KurguRol model belirlemeRol model istenilen eylemi gerçekleştirirken görülmeliÖğrencilerin rol modelin davranışlarından sonuçlar

çıkarmalı• Uygulama Öğrenilen tutumun sergilenebileceği durumlar sunmaÖğrencilerin durumlar karşısında nasıl bir tutum

sergileyeceklerinin belirlenmesiTutumları belirlerken neye dayandıklarının

açıklanması Dönütleri değerlendirme

• Özet (Sonuç)Özetleme Yeni kazanılan tutumlar uygun ortamlarda

sergilemeleri teşvik edilir

• DeğerlendirmeBiçimlendirmeye dönükBütüne DönükAkran değerlendirmeÖz değerlendirme

Tutum öğretme stratejisi

Documents

Tutum Öğretimi