51
Ubuntu desktop guide : Basic Desktop Ubuntu desktop guide ubuntuclub.com  By Doing Co., Ltd.  1

Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

  • Upload
    akedemo

  • View
    590

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Ubuntu desktop guide : Basic DesktopUbuntu desktop guideubuntuclub.comBy Doing Co.,Ltd.

Citation preview

Page 1: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

Ubuntu desktop guide

ubuntuclub.com

 By Doing Co., Ltd.  1

Page 2: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

คำำนำำทกวนนคงปฏเสธไมไดแลววาระบบปฏบตการลนกซนนเขามามบทบาทในชวตของเรา

มากขนทกท ทงเวบไซตตางๆทเราเขาไปใชงานทนยมใช Apache เปนเวบเซรฟเวอรกนเปนสวนใหญ หรอแมแตเวบไซตเสรชเอนจน อนดบหนงของโลกอยาง Google กยงใช Python ในการเขยนโปรแกรม ซงเราคงตองยกความดใหแก Open Source, โครงการ GNU และนกพฒนาทงหลายทรวมสรางสรรคซอฟตแวร Open Source ใหพฒนาขนมาไดอยางรวดเรว ถาเราจะลองมองยอนกลบไปถงชวงท IBM เปดมาตรฐานของเครองคอมพวเตอรสวนบคคล ทำาใหเกดบรษทมากมายเขามาผลตเครองคอมพวเตอรในแบบทเราเรยกวา IBM Compatible จนกระทงเกดการแขงขนสงขน สงผลใหคอมพวเตอรสวนบคคลมการพฒนาไปอยางรวดเรว มองกลบมาทโมเดลของ Open Source ทมการเปดเผยรหสพฒนาใหทกคนเขาถง และตอยอดการพฒนาตอไปไดอยางไมมขอจำากด ซงกมความคลายคลงกนกบกรณของ IBM

เกยวกบหนงสอเลมน ผมเขยนขนมาอยางไมละเอยดเหมอนกบหนงสอเลมอนทคณไดเคยอาน ซงผมเลอกเขยนและอธบายเฉพาะสวนทสำาคญๆ และในสวนทเปนรายละเอยดปลกยอม ผมเลอกทจะละไว โดยผมเขาใจวากลมผทอานหนงสอเลมน จะเปนผทใชระบบปฏบตการ Windows มาในระดบหนงแลว หมายความวาไมไดเรมศกษาคอมพวเตอรจากศนย ฉะนนบางอยางทคณผอานจะมทกษะมาจากการใช Windows บางแลว ผมจงขออนญาตไมอธบาย

ศระ นกยงทอง

 By Doing Co., Ltd.  2

Page 3: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

สำรบญUnit 1: เกรนนำำ.............................................................................................................8

พดคย..........................................................................................................................................................8แนะนำำ Ubuntu........................................................................................................................................8จดเดน........................................................................................................................................................9

Unit 2: ตดตง..............................................................................................................11ดำวนโหลด............................................................................................................................................11ตรวจสอบควำมสมบรณของไฟล..................................................................................................13สรำงแผนซด.........................................................................................................................................15ตดตง.......................................................................................................................................................18

Unit3: กำรใชงำนเบองตน.....................................................................................22รจกกบระบบไฟลและโฟลเดอร.....................................................................................................22เปดเครอง..............................................................................................................................................24หนำจอกำรทำำงำน...............................................................................................................................25

เมนหลกของ Ubuntu............................................................................................26เมน Applications...........................................................................................26เมน Places....................................................................................................28เมน System..................................................................................................28

ปรบแตงกำรแสดงผล........................................................................................................................29ความละเอยดหนาจอ..............................................................................................29เปลยนภาพพนหลง................................................................................................30เปลยนและตงชดตกแตง........................................................................................31

องคประกอบของชดตกแตง..............................................................................32เพมและปรบแตง Panel.........................................................................................33

เพม/ลบ/ยาย Panel.........................................................................................33Object Panel.................................................................................................33

เปลยนฟอนตทใชแสดงผล......................................................................................34แนะนำำโปรแกรมพนฐำน..................................................................................................................35

File Manager.......................................................................................................35สวนตางๆใน Nautilus.....................................................................................35

 By Doing Co., Ltd.  3

Page 4: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

เทคนคในการใชงาน........................................................................................36Web Browser......................................................................................................36

ตงคาภาษาไทย...............................................................................................37Movie Player.......................................................................................................38Music Player.......................................................................................................38Image Editor.......................................................................................................39Image Viewer......................................................................................................39Office Suite.........................................................................................................40

การตงคาเพอใชงานภาษาไทย..........................................................................41Chat MSN...........................................................................................................42

ตงคาแชท MSN..............................................................................................42Email Client.........................................................................................................43

ตงคาเพอใชงานภาษาไทย................................................................................44Dictionary............................................................................................................44

ตงคาเพอแปลภาษาไทย...................................................................................45กำรตดตงโปรแกรมเพมเตม...........................................................................................................45

เพม Repository....................................................................................................45ทดลองตดตงโปรแกรม..........................................................................................47

Unit 4: Tips.................................................................................................................49กคนไฟลทถกลบ.............................................................................................49พมพภาษาไทย................................................................................................49ปรบแตงใหแสดงผลภาษาไทย..........................................................................50จบภาพหนาจอ................................................................................................51ดหนงฟงเพลง.................................................................................................52เขยนซด.........................................................................................................52ลอกอนเขาระบบแบบอตโนมต.........................................................................54Startup Programs (เปดโปรแกรมอตโนมต)....................................................55เพม User.......................................................................................................55การบบอดไฟล และคลายไฟลทถกบบอด...........................................................56เพมแบบอกษร................................................................................................57ตงคาสวนตวและเปลยนรหสผาน......................................................................58กรหสผาน.......................................................................................................58

/etc/book.............................................................................................................................................59

 By Doing Co., Ltd.  4

Page 5: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

Unit 1: เกรนนำำกอนทเราจะไปลงเนอหาในสวนตางๆนน ในบทแรกผมจะเกรนนำา ในสวนของเรองราว

ตางๆทเกยวกบลนกซและ Ubuntu กนกอนนะครบ เพอใหทานผอานทยงไมคนเคยกบลนกซหรอ Ubuntu ไดทำาความเขาใจกนกอน สำาหรบทานทมความรพนฐานดอยแลวจะขามไปบทตอไปเลยกไดครบ ไมวากน

พดคยผมเชอวาทกทานทกำาลงอานหนงสอเลมนอ ย นาจะพอรจกลนกซดอยแลวในระดบ

หนง ใชครบ อยางทคณรดอยแลว วาลนกซเปนระบบปฏบตการชนยอดตวหนงของโลก ไมวาจะเปนการใชงานในดานใดกตาม เพราะฉะนนไมมเหตผลใดๆทเราจะไมควรใชลนกซ แมวาในขณะนเ ราจะเหนวาลนกซนน ยงไมเปนทแพรหลายในการใชงานดานเดสกทอปกตาม แตไมนานความนยมในการใชงานลนกซในฝงเดสกทอปจะเพมมากขนอยางแนนอน เพราะผคนสวนใหญเรมใหความสนใจกบระบบปฏบตการตวนก นอยางตอเนอง แมแตคณผอานเองกตาม

แนะนำำ UbuntuUbuntu นนเปนลนกซดสโทรทกำาลงเปนทนยมทสดในขณะน คำาวาลนกซดสโทร

(Linux Distribution) หมายถงลนกซสำาเรจรปทมการปรบแตงเพอใหเหมาะแกการใชงานแลวในระดบหนง ลนกซดสโทรทเปนทรจกกนดกคงจะหนไมพนลนกซตวดงๆ เชน Redhat, SUSE, Mandriva เปนตน เหลานจดวาเปนลนกซดสโทรตวหนง สวน Ubuntu นนจดเปนดสโทรทพฒนาโดยองจาก Debian GNU/Linux เปนฐานในการพฒนา หรอจะเรยกวาเปนการตอยอดกดจะไมผดนก

สาเหตททำาให Ubuntu เปนทนยมอยางรวดเรวนนคงเปนเพราะ Ubuntu คดโปรแกรมทใชสำาหรบงานตางๆมาใหเปนอยางดแลว แทนทจะเปนเหมอนดสโทรอนทยดโปรแกรมประเภทเดยวกนมาหลายตวเกนความจำาเปน ทำาใหผใชอาจเกดความสบสนวาควรจะใชโปรแกรมไหนเพอทำางานนนๆด ทำาให Ubuntu นนมแผนตดตงเพยงหนงแผนเทานน และยงแยกแผนสำาหรบใชงานในรปแบบเดสกทอป กบแบบเซรฟเวอรออกจากกนอกดวย เพอใหงายแกการดาวนโหลดและปองกนความสบสน

นอกจากทไดกลาวมาแลวนน อกเหตผลหนงซงทำาให Ubuntu เปนทนยมคอ บรษท Canonical ผพฒนา Ubuntu ไดใหสญญากบผใชไววา Ubuntu จะเปนลนกซทเสรตลอดไป ทำาให

 By Doing Co., Ltd.  5

Page 6: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

ผใชมนใจไดวาจะสามารถใชงาน Ubuntu โดยปราศจากคาใชจายไดตลอดไป ซงจะแตกตางจาก Redhat หรอ Mandriva ในบางเวอรชนทตองเสยเงนซอมาใชเสยแลว

ความนยมของ Ubuntu ไมไดหยดอยแคกบกลมผใชชาวตางชาตเทานน ปจจบนความนยมและขอดตางๆของ Ubuntu ไดถกบรรจลงใน LinuxTLE 8 ของไทยเปนทเรยบรอยแลว และดวยความท NECTEC ยงไวใจในการนำา Ubuntu มาตอยอดในการพฒนาลนกซของไทย แลวเหตไฉนคณจะไมไวใจใน Ubuntu

จดเดน

ระบบอพเดท

เนองจาก Ubuntu เปนลนกซสายพนธ Debian จงใชระบบ APT (Advanced Package Tool) ในการจดการแพคเกจ ซงระบบนม ขอดทสามารถอพเดทหรอตดตงแพคเกจเพมเตมผานอนเทอรเนตไดตลอดเวลา แถมยงจดการปรบแตงคาพนฐานใหโดยอตโนมตอกดวย

การตดตงแบบกราฟก

Ubuntu มระบบการตดตงแบบ GUI (Graphic User Interface) ทำาใหงายมากๆในการทจะตดตง Ubuntu ซงบอกไดเลยวางายกวาการตดตง Windows XP เสยอก

ทดลองกอนตดตงจรง

คณสามารถทดลองใชงาน Ubuntu กอนได โดยทไมตองตดตงลงในเครองคอมพวเตอรของคณ ซงคณสามารถแนใจไดเลยวาขอมลในเครองคอมพวเตอรของคณจะปลอดภย และเมอคณทดลองจนพอใจและตดสนใจทจะใช เมอนนคณคอยตดตงลงในฮารดดสกกไมเปนปญหาแตอยางใด

หนงแผนเทานน

Ubuntu คดสรรโปรแกรมทดทสดมาใหคณแลว ทำาใหไฟลและโปรแกรมทงหมดสำาหรบตดตงนอยจนสามารถบรรจลงไดในหนงแผนซดเทานน และเพอปองกนความสบสนแกผใชทจะเลอกใชโปรแกรมดๆ สกตวเพอทำางานอยางใดอยางหนง Ubuntu จงไมใสโปรแกรมทใชสำาหรบทำางานประเภทเดยวกนมาใหซำาซอนกน

 By Doing Co., Ltd.  6

Page 7: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

ทนสมย

ดวยการท Ubuntu ออกเวอรชนใหมทกๆ 6 เดอน ทำาใหคณมนใจไดวา คณจะไดใชโปรแกรมในเวอรชนทใหมลาสดตลอดเวลา รวมทงสามารถมนใจไดในเรองของระบบรกษาความปลอดภยทอพเดทกนแบบรายวน

 By Doing Co., Ltd.  7

Page 8: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

Unit 2: ตดตงในบทนก ถงเวลาทเราจะมาลงภาคปฏบตกนแลวครบ (พรอมยงเอย) โดยทเราจะเรม

กนตงแตยงไมมแผน Ubuntu ไปจนถงการนำา Ubuntu รอนๆเสรฟลงเครองคอมพวเตอรของคณกนเลยครบ พรอมแลวกไปกนเลย

ดำวนโหลดเปนเรองดอยางยงท Ubuntu เปนระบบปฏบตการเสร ฉะนนเราจงสามารถหามาใชได

อยางไมตองลำาบากยากเขนสกเทาใดนกแถมยงไมตองจายเงนสกแดงเดยวอกตางหาก เพยงแคคณมคอมพวเตอรทพรอมจะเขาถงอนเทอรเนตไดกเพยงพอแลว

สถานทดาวนโหลดทหลกนน ตองเปน ubuntulinux.org อยางแนนอนอยแลว สงทคณตองทำากคอ เปดโปรแกรมเวบเบราเซอรอยาง IE หรอ Firefox ขนมา แลวเขาไปท http://releases.ubuntulinux.org (หรอคณอาจใชบรการท ftp://mirror.in.th/ubuntu เพอความเรวทมากกวา) ทหนานคณจะเหนเวอรชนตางๆของ Ubuntu เรยงอยอยางมากมาย (ตามภาพท 2.1) ใหคณมองหาโฟลเดอรทมเลขเวอรชนสงทสด เมอเจอแลวใหคลกเขาไปเลยครบ

 By Doing Co., Ltd.  8

Picture 2.1

Page 9: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

เมอคณเขามาถงขางในของโฟลเดอรทเกบ Ubuntu เวอรชนลาสดแลว ในนจ ะมไฟลดาวนโหลดของ Ubuntu สำาหรบ CPU หลากหลายประเภท แตถาเครองของคณเปนเครองคอมพวเตอรหรอ Laptop ทใช CPU จำาพวก Intel หรอ AMD ทนยมใชกนทวไปในปจจบน คณจะตองดาวนโหลดไฟลสำาหรบ CPU รน i386 ครบ หรอทเขยนวา PC Intel x86 นนเอง ซงไฟลทมใหดาวนโหลดสำาหรบ CPU แตละประเภทนน จะมดวยกน 3 รปแบบดวยกนคอ

● DesktopCD: ไฟลในรปแบบน จะสรางออกมาเปนแผนทสามารถใชงานไดโดยไมตองตดตง หรอใชสำาหรบตดตงดวยกได ซงจะเปนการตดตงผานอนเทอรเฟสแบบ GUI ทสามารถใชเมาสคลกเพอตดตง และกำาหนดคาตางๆระหวางตดตงได

● AlternateCD: ไฟลนจะสรางออกมาเปนแผนททำามาสำาหรบตดตงโดยเฉพาะ และเปนการตดตงผาน Text base UI (คลายการตดตง Windows XP) แตเมอตดตงเสรจเรยบรอยแลว จะไดเหมอนกบทตดตงผานแผน DesktopCD ทกประการ

● Server: เปนไฟลททางผพฒนาไดคดเลอกเฉพาะแพคเกจททำางานดานเซรฟเวอรไว จงไมเหมาะสำาหรบผใชตามบานอยางเราๆสกเทาไรนก

แผนทเราจะใชในการตดตงตามคมอนผ มแนะนำาใหใชเปนแผน DesktopCD ครบ ใหคลกทลงกของไฟล (ตามภาพท 2.2) เพอทำาการดาวนโหลดไดเลย ซงคณควรจะใชโปรแกรมชวยดาวนโหลดเพอปองกนความผดพลาดของไฟล คณอาจใชโปรแกรมทเปนฟรแวร อยางเชน FlashGet หรอโปรแกรมชวยดาวนโหลดทเปน Open Source สำาหรบ Windows อยาง TrueDownloader ทสามารถดาวนโหลดมาใชไดฟรจาก http://sourceforge.net/projects/downloadplus

 By Doing Co., Ltd.  9

Picture 2.2

Page 10: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

ในสวนของการดาวนโหลดไฟลน นอกจากทคณจะดาวนโหลดจากเวบไซต ubuntulinux.org แลวนน คณยงสามารถทจะดาวนโหลดท ftp://mirror.in.th/ubuntu ไดดวยเพอความรวดเรวในการดาวนโหลด เพราะเครองเซรฟเวอรนจ ะตงอยในประเทศเรา ซงจะสงขอมลไดเรวกวา

ตรวจสอบควำมสมบรณของไฟลเนองจากไฟลทดาวนโหลดมามขนาดใหญมาก (เกอบ 700 MB) และใชเวลาในการ

เดนทางอยางยาวนานกวาจะมาถงเครองของเราจนครบ ขอมลอาจเกดความเสยหายในระหวางเดนทางได ฉะนนเราจงควรทจะตรวจสอบความสมบรณของไฟลทเราไดดาวนโหลดมาเสยกอน กอนทจะสรางเปนแผน CD เพอจะไดไมตองเสยแผนไปเปลาๆ หากวาไฟลทคณดาวนโหลดมานนเกดความผดพลาด

ในโลกของ Open Source นน จะมระบบการตรวจสอบความถกตองของไฟลทเรยกวา MD5SUM เปนการคำานวนคาของตวเลขชดหนงออกมาจากไฟล วธทใชกนโดยทวไปนเปนเรองททำาความเขาใจไดไมยาก คอ ฝงเซรฟเวอรทปลอยไฟลออกมาใหดาวนโหลด จะสรางชดตวเลข MD5SUM ของไฟลนนๆขนมา ซงจะมคาตวเลขจำานวนหนงเปนคาเฉพาะ และเมอเราดาวนโหลดมาแลว เรากทำาการเชคคา MD5SUM ของไฟลทเราดาวนโหลดมาดวยเชนเดยวกน ถาคาตวเลขออกมาตรงกน กแสดงวาไฟลนนสมบรณ นำาไปใชงานไดเลย

MD5SUM ฝงเซรฟเวอร

ในขนแรกใหเราตรวจสอบชดตวเลขนในฝงเซรฟเวอรกอน ทเวบเบราเซอรใหคณไปหนาเดยวกบทดาวนโหลดไฟล DesktopCD ใหเลอนลงมาลางๆหนาเวบสกหนอย คณจะเหนลงกของไฟลทเขยนวา MD5SUM (ตามภาพท 2.3) ใหคณคลกเขาไปเพอดชดตวเลขทวานน

 By Doing Co., Ltd.  10

Picture 2.3

Page 11: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

ภายในไฟล MD5SUM นจ ะมชดตวเลขอยหลายบรรทด บรรทดทคณตองดคอ บรรทดทเขยนวา desktop-i386.iso ใหคณจดคาตวเลขนนไว เพอใชตรวจสอบกบ MD5SUM ของไฟลในเครองเรา ทจะทำาการตรวจสอบในขนตอไป

MD5SUM ไฟลในเครองของเรำ

การตรวจสอบคา MD5SUM ใหกบไฟลในเครองเรานน จะตองใชโปรแกรมเพอชวยในการคำานวนคาของชดตวเลขออกมา ซงผมแนะนำาโปรแกรมชอ MD5summer ซงเปนซอฟตแวร Open Source เชนเดยวกบ Ubuntu ครบ

เปดเขาไปท http://www.md5summer.org/download.html แลวทำาการดาวนโหลดโปรแกรม MD5summer มา ไฟลทไดจะอยในรปแบบของไฟล zip ใหคณทำาการคลายไฟลออกมา เมอคณคลายไฟล zip ออกมาแลวคณจะเหนไฟลทชอวา md5summer.exe ใหคณดบเบลคลกทไฟลนน โปรแกรมจะถกเรยกขนมาทำางานโดยไมตองตดตง

เมอคณเรยกโปรแกรมขนมาแลว จะพบหนาตางของโปรแกรม MD5summer ทแสดงพาธตางๆบนเครองของคณ ใหคณคลกเลอกทโฟลเดอรทไดเกบไฟลของ Ubuntu ทไดทำาการดาวนโหลดมา จากนนคลกทปม Create sums

 By Doing Co., Ltd.  11

Picture 2.4

Picture 2.5

Page 12: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

ถดมาโปรแกรมจะทำางานตอไปในขนตอนทสอง ในขนตอนนหนาตางจะถกแบงออกเปนสองสวน หนาจอทางดานซานนน จะแสดงไฟลตางๆทเกบอยในโฟลเดอรทคณคลกเลอกในขนตอนทผานมา ใหคณคลกเลอกไฟล Ubuntu ทไดทำาการดาวนโหลดมา จากนนกดท Add ชอไฟล Ubuntu จะแสดงขนมาทหนาจอทางดานขวา เรยบรอยแลวใหคลกท OK

ในขนตอนนจ ะเปนขนตอนสดทายคอการแสดงคาทคำานวนออกมา เมอโปรแกรมคำานวนจนเสรจจะแสดงหนาตางขนมาหนาตางหนง เพอใหคณเซฟคาทไดทำาการคำานวนลงในไฟล ใหคณคลก Cancel เมอ Cancel แลว คณจะเหนหนาตางโปรแกรมทแสดงคาตวเลขยาวๆทไดคำานวนเสรจเปนทเรยบรอยแลว ใหคณเปรยบเทยบคานก บชดตวเลขทไดจดมา ถาหากตรงกนกไปอานตอนตอไปไดเลย แตถาไมผานคณกจำาเปนทจะตองดาวนโหลดใหมอกครง

สรำงแผนซดเมอไดไฟลและไดทำาการตรวจสอบความสมบรณของไฟลเปนทเรยบรอยแลว กถง

เวลาทจะสรางแผน Ubuntu ขนมาจากไฟล .iso ทเราไดทำาการดาวนโหลดมาเสยท สำาหรบวธในการสรางแผนซดนนผมจะเขยนโดยองวธของโปรแกรม Nero Burning ROM เปนหลกนะครบ เพราะคดวานาจะเปนโปรแกรมทมคนใชมากทสด

ใหเปดโปรแกรม Nero ขนมาเลยครบ ทเมนหลกของโปรแกรม เลอกท Recorder แลวคลกเลอกท Burn Image... ครบ จากนนใหทำาการเลอกไฟล .iso ทเราไดดาวนโหลดมา เลอกความเรวในการเขยนแผนทเหมาะสม ไมตองเรวจนเกนไปนก อาจเปน 16x กได จากนนใหสง Burn กเปนอนเสรจในขนตอนน

 By Doing Co., Ltd.  12

Picture 2.6

Page 13: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

ตดตงเมอไดแผนซดมาเปนทเรยบรอยแลวเรากพรอมทจะไปทดลองใชงาน และตดตงกน

แลวครบ สงแรกทคณตองทำาคอ ตองตงคาไบออสใหบตจากซดเสยกอน ซงวธการตงคาของแตละเครองนนขอใหคณดคมอของ Mainboard จะดกวา เมอตงคาแลวใหใสแผนซด พรอมเปดเครองขนมาใหม เครองจะบตซดขนมา คณจะเหนหนาจอทเปนเมนของ Ubuntu ใหคณเลอกทเมน Start or install Ubuntu ไดทนท จากนนรอสกคร คณจะเขามาสหนาจอการทำางานของ Ubuntu ทนท

ทหนาจอการทำางานนคณจะเหนไอคอน Install อยทางดานซายมอ ใหคณดบเบลคลกเพอตดตงไดเลย (หากคณตองการทดลองใชงานกอน ใหขามไปอานในบทถดไปกอนไดครบ) หนาจอชวยเหลอการตดตงจะเปดขนมา ซงคณสามารถตดตงไปตามขนตอนทโปรแกรมแนะนำาไดเลย ผมจะคอยแนะนำาคณเปนขนตอนๆไปอยางหยาบๆ แตจะเนนในสวนทสำาคญเทานน

 By Doing Co., Ltd.  13

Picture 2.7

Picture 2.8

Page 14: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

ขนตอนท 1-3 จะเปนการเลอกภาษาปรยายสำาหรบระบบและการเลอกโซนเวลา ซงคานจ ะสงผลกบทงระบบ คอถาเลอกเปนภาษาไทย หนาจอการแสดงผลกจะแสดงขอความภาษาไทยไปดวย ซงในการตดตงนผมจะเลอกเปน English ไวกอน เพราะอยางไรแลว ผมจะแนะนำาการตดตงเพอใชงานภาษาไทยในตอนทายอยดครบ สวนเขตเวลากใหเลอกตามแผนทไดเลย ซงของประเทศไทยนน จะมใหเลอกแค Bangkok เทานนครบ

ในสวนขนตอนท 4 จะเปนการเลอกผงแปนพมพ เมอคณเลอกท Thailand แลว จะมชอผงแปนพมพปรากฏขนมาใหคณเลอก ซงจะม Thailand, Thailand-Pattachote และ Thailand-TIS-820.2538 ใหคณเลอกท Thailand ตวเลอกแรกครบ เมอคณคลกเลอกแลว ทดานลางของหนาตางนจะมใหคณทดสอบพมพครบ โดยคณสามารถสลบผงแปนพมพระหวางภาษาไทยกบภาษาองกฤษได โดยกด Alt+Shift ครบ

 By Doing Co., Ltd.  14

Picture 2.9

Picture 2.10

Page 15: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

ขนตอนท 5 นจ ะเปนการตงชอผใชและชอของเครอง ในชองแรกจะเปนชอของคณ กรอกไดตามสะดวก สวนชองถดมาจะเปนชอทใชในการเขาระบบ ใหคณจำาใหดครบ เพราะถาลมจะไมสามารถเขาระบบได ถดมาจะเหนเปนชองคกนสองชอง สองชองนค อรหสผานครบ ทงสองชองกรอกใหตรงกนนะครบ ไมงนจะตดตงไมผาน สวนชองสดทายคอชอเครองครบ

ชอผใชทคณสรางนใหจำารหสไวใหดครบ เพราะนอกจากจำาเปนทจะตองใชในการเขาระบบแลว ผใชคนนยงมสทธในฐานะผดแลของเครองนดวยครบ ทจะตดตงโปรแกรมเพมเตม เพมผใชคนอนหรอทำาอยางอนทเกยวของกบการเปลยนแปลงระบบครบ

ขนตอนท 6 ในขนตอนนสำาคญและตองใชความระมดระวงเปนอยางมากครบ ถาคณตองการตดตงใชงาน Ubuntu เพยงอยางเดยว หรอเครองคณเปนเครองเปลาทเพงซอมาใหม ใหคณเลอกท "Erase entire disk" ไดเลย ซงระบบจะลบขอมลในฮารดดสกทงหมด และทำาการตดตง Ubuntu ลงไป

 By Doing Co., Ltd.  15

Picture 2.11

Picture 2.12

Page 16: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

แตถาหากเครองของคณตดตงระบบปฏบตการอนอย เชน Windows และคณยงตองการทจะใชมนอย คณสามารถตดตง Ubuntu คไปกบวนโดวสได โดยเลอกท "Resize ..." ตามภาพไดเลยครบ ซงระบบจะปรบขนาดพารทชนทใชอยเดมใหเลกลง และตดตง Ubuntu ลงไปในพนทวางหลงจากทพารทชนเดมถกปรบขนาดลงไปแลว

เมอเสรจสน ขนตอนทงหมดแลวโปรแกรมตดตง จะจดการตดตง Ubuntu ลงในฮารดดสกของคณ ซงจะตองใชเวลาสกคร ขนอยกบความเรวของเครองคณ จนเมอระบบไดทำาการตดตงเรยบรอยแลว จะมกลองขอความขนมาถามวา "Continue using the live CD"หรอ"Restart now" ซงผมแนะนำาใหคณรสตารทเครองกอน แลวคอยกลบมาใชงานตอจะดกวาครบ

 By Doing Co., Ltd.  16

Picture 2.13

Page 17: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

Unit3: กำรใชงำนเบองตนในบทนจ ะแนะนำาเรองของการใชงานในเบองตน ตงแตแนะนำาใหคณรจกกบสวนตางๆ

บนหนาจอ การปรบแตงคาพนฐานเลกๆนอยๆ ไปจนถงแนะนำาโปรแกรมสำาหรบใชงานทวไป ทไดรวบรวมมาแลวพรอมกนในแผน Ubuntu

รจกกบระบบไฟลและโฟลเดอรหลงจากทเราตดตงกนเปนทเรยบรอยแลว กอนทเราจะเปดเครองเพอทำาความรจกกบ

สวนตางๆของ Ubuntu นน สงแรกทคณควรรและทำาความเขาใจไวกอนคอเรองของระบบไฟลและโฟลเดอรของ Ubuntu ครบ

ระบบไฟลของ Ubuntu หรอแมแตลนกซตวอนๆกตาม จะไมเหมอนกบ Windows ทเราจะเหนวาม Drive C, Drive D นะครบ ซงเปนเรองทตองทำาความเขาใจไวกอน เดยวจะงง

เมอถงตอนทคณเรมใชงานแลว คณจะเหนพาธตางๆของ Ubuntu ซงผมจะอธบายคราวๆไว เฉพาะพาธทสำาคญๆ วาพาธไหนคออะไรครบ

● / : root path พาธทเปนตนราก

○ bin : เกบไบนารคำาสงตางๆของระบบไว

○ boot : เกบไฟลทจำาเปนสำาหรบการบตระบบ

○ etc : เกบการตงคาทจำาเปนสำาหรบโปรแกรมตางๆ

○ home : คลาย My Document

■ user1 : My Document ของผใชชอ user1

● Desktop : Desktop ของ user1

● .Trash : ถงขยะของ user1

■ gumara : My Document ของ gumara

● Desktop : Desktop ของ gumara

● .Trash : ถงขยะของ gumara

○ media : อปกรณตางๆเรยกใชไดทน เชน CD, Floppy

 By Doing Co., Ltd.  17

Page 18: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

■ cdrom : Drive CD

■ fda0 : Floppy

○ sbin : เกบคำาสงสำาคญของระบบ เชน ปดเครอง, รสตารท

○ tmp : ทเกบไฟลชวคราว จะถกลบเมอรสตารท

○ usr : ทเกบไฟลตางๆทผใชจะใช

■ bin : เกบคำาสงตางๆ

● firefox : คำาสงเรยก Firefox

● openoffice : คำาสงเรยก OpenOffice.org

ทงหมดนเ ปนพาธสำาคญๆทนาจะรจกไว แตในความเปนจรงแลว เมอใชงานคณคงไมไดยงกบพาธเหลานโ ดยตรงสกเทาไหร ซงจรงๆแลวผมแคอยากใหคณรจกไวเทานน เผอวาเปดเขามาเจอวามนไมเหมอนทเคยใชบน Windows จะไดไมตองตกใจ

เปดเครองหลงจากทไดทำาการตดตง Ubuntu เปนทเรยบรอยแลว เมอคณทำาการเปดเครอง

คอมพวเตอร คณจะไดพบกบเมนสำาหรบเลอกระบบปฏบตการ (กรณตดตงคกบ Windows) เพอทคณจะสามารถเลอกไดวาจะเขาใชงาน Ubuntu หรอ Windows ตามภาพจะเหนวาในเมนจะมใหเลอกอยหลายตว ซงจะมอย 3 ตวเลอกทสำาคญคอ

● Ubuntu : สำาหรบเขาใชงาน Ubuntu

● Recovery mode : เพอแกไขปญหาสำาหรบ Ubuntu

● Windows : สำาหรบเขาใชงาน Windows

 By Doing Co., Ltd.  18

Picture 3.1

Page 19: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

เมอผานจากเมนสำาหรบเลอกระบบปฏบตการมาแลว คณจะพบกบหนาตางลอกอน เพอเขาระบบ ทหนาจอนคณจะเหนชองสำาหรบกรอกชอผใช ทดานบนเขยนกำากบไววา Username: ใหคณกรอกชอทตงไวในตอนทตดตง จากนน Enter หนงครง คำาวา Username: ทเขยนกำากบไวจะเปลยนเปน Password: ใหคณกรอกรหสผานลงไป เสรจแลวระบบจะพาคณเขาสหนาจอการใชงาน Ubuntu

หนำจอกำรทำำงำนหนาจอของ Ubuntu แมจะมความเรยบงายมากแลว แตสำาหรบผทเพงเรมใช กไมนา

แปลกใจอะไรหากจะหยบจบอะไรไมคอยถกเพราะความไมเคยชน เพราะฉะนนผมจะพาไปทำาความรจกกบสวนตางๆของหนาจอกนสกเลกนอยครบ

 By Doing Co., Ltd.  19

Picture 3.2

Picture 3.3

Page 20: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

อธบายตามภาพนะครบ

1. เมนตางๆสำาหรบเรยกโปรแกรม ซงเดยวจะอธบายอกทครบ

2. Application Launcher สำาหรบเรยกโปรแกรม

3. ตวแจงเตอนการอพเดทระบบ

4. System tray สำาหรบแสดงสถานะของระบบ และโปรแกรมททำาการซอนตวอย

5. ปมปดเครองและออกจากระบบ

6. ปมแสดงหนาจอ สำาหรบซอนและแสดงหนาตางทงหมด

7. Window List จะแสดงโปรแกรมตางๆทกำาลงทำางานอย

8. Workspaces Switcher สำาหรบสลบหนาจอการทำางานเสมอน

9. Trash ถงขยะเกบไฟลทถกลบแลว

เมนหลกของ Ubuntuจากภาพ ในลำาดบทหนงจะเหนเมนอยทงหมด 3 เมนคอ Applications, Places และ

System ซงเมนแตละอยางจะมหนาทตางกนดงนครบ

เมน Applications

โปรแกรมตางๆจะถกจดหมวดหมเกบไวเปนอยางดในเมนน ซงคณสามารถเรยกใชโปรแกรมตางๆทมได ผานทางเมน Applications นเ ลยครบ

 By Doing Co., Ltd.  20

Picture 3.4

Page 21: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

เมน Places

ทเมนนจ ะเกบ Shortcut สำาหรบเขาถงโฟลเดอรสำาคญตางๆไว เชน Home (คลาย My Document), Computer (คลาย My Computer) หรออนๆ ทเหนตามในเมนครบ

เมน System

ในเมน System จะมอยสองสวนสำาคญคอการตงคา Preferences หมายถงการตงคาสวนตว และ Administration หมายถงการปรบแตงคาของระบบ

ทงหมดนคอสวนประกอบหลกๆบนหนาจอของ Ubuntu เมอเราตดตงเสรจ และดวยความยดหยนของ Linux ทำาใหเราสามารถปรบแตงไดตามใจชอบครบ

 By Doing Co., Ltd.  21

Picture 3.5

Picture 3.6

Page 22: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

ปรบแตงกำรแสดงผลในตอนนเราจะมาปรบแตง Ubuntu ของเราในสวนของการแสดงผลกนครบ เชนเดยว

กบระบบปฏบตการอนๆ Ubuntu สามารถปรบแตงการแสดงผลไดในระดบหนง ซงกเพยงพอตอความตองการแลวครบ

ควำมละเอยดหนำจอเมอคณตดตง Ubuntu เสรจ Ubuntu จะเลอกความละเอยดมากทสด ทจอภาพและ

การดแสดงผลรองรบ ซงบางครงมนกละเอยดมากซะจนทำาใหไอคอนและตวหนงสอตางๆนนดเลกไปซะหมด ซงเราสามารถปรบความละเอยดของหนาจอใหตรงตามความตองการไดครบ การปรบคาความละเอยดหนาจอนนสามารถทำาได โดยไปท เมน System > Preferences > Screen Resolution หนาตางการตงคาความละเอยดหนาจอจะถกเรยกขนมา ซงคณสามารถเลอกความละเอยดไดตามตองการครบ เสรจแลวกดท Apply เพอใชงานคาทเลอกไดทนทครบ

 By Doing Co., Ltd.  22

Picture 3.7

Page 23: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

เปลยนภำพพนหลงกอนทจะเรมเปลยนภาพพนหลงกนไดนน (หรอทเราเรยกกนอยางตดปากวา

wallpaper) แนนอนวากอนอนคณตองมภาพพนหลงทจะใชกอน คณสามารถใชภาพในฟอรแมทใดมาทำาเปนภาพพนหลงกได แคพยายามหาใหภาพนนมความละเอยดไมนอยไปกวา Resolution ของหนาจอเปนด

เมอไดภาพทตองการมาแลวใหคณไปทเมน System > Preferences > Desktop Background หรอคลกขวาบนทวางบนหนาจอแลวเลอก Change Desktop Background กไดครบ ระบบจะทำาการเรยกโปรแกรม Desktop Background Preferences ขนมา

ภายในหนาจอของน คณจะเหนภาพหนาจอทมใหอยแลวจำานวนหนง ซงคณสามารถเลอกทภาพและใชงานไดทนท แตถาคณไมอยากใชภาพพนหลง คณสามารถเซตใหเปนสเดยวกได โดยทชอง Wallpaper ใหเลอก No Wallpaper และเลอกสทตองการทชอง Desktop Colors

สวนการนำาภาพทตองการมาทำา Wallpaper นนใหคลกทปม Add Wallpaper แลวเลอกไฟลภาพทคณตองการ เพยงเทานภาพทคณตองการกจะปรากฏขนมาเปน Wallpaper แลวครบ

เปลยนและตงชดตกแตงหนาตาของ Ubuntu ทคณเหนอยน เปนการจดวางองคประกอบลกษณะหนง คอการ

จดวาง Panel ในรปแบบทเหน และในสวนของหนาตาง ไอคอน หรอปมกดตางๆทเราเหนวามหนาตาเชนนน น เกดขนจากการจดการของชดตกแตง หรอทเรยกวา Theme ซง Theme มาตรฐานท Ubuntu ใชอยน จะมชอวา Human ทมสออกไปในโทนนำาตาล Theme น Ubuntu

 By Doing Co., Ltd.  23

Picture 3.8

Page 24: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

ใชมาตงแต Ubuntu เวอรชนแรก (4.10)

แตนอกจากชดตกแตงในแบบทเราเหนอยในตอนน Ubuntu สามารถเปลยน Theme ไดตามตองการครบ วธเปลยน Theme นนใหไปท เมน System > Preference > Theme หนาตาง Theme Preference จะถกเรยกขนมา ซงจะม Theme แบบตางๆใหคณเลอกใชไดอยจำานวนหนง คณสามารถเลอกใชไดตามสะดวกเลยครบ หรอถายงไมตรงกบความตองการจะหามาตดตงเพมเตมกไมเปนปญหาแตอยางใดครบ เพยงแตวา Theme ทเราจะนำามาตดตงนน จะประกอบไปดวยองคประกอบตางๆ จงจะเหนออกมาเปนหนาตาในรปแบบนค รบ

องคประกอบของชดตกแตง

กอนทคณจะตดตง Theme ได คณตองเขาใจองคประกอบของมนกอนครบ วาใน Theme หนงชดทเราเลอกขนมาใชนนประกอบดวยอะไรบาง ใหคณลองคลกท Theme สกชดนง แลวคลกทปม Customize... ครบ คณจะเหนวาในหนง Theme จะประกอบดวย

● Controls: สวนประกอบตางๆ ของหนาตางโปรแกรม เชน Scroll bar, ปมกดตางๆ

● Colors: เปนการปรบสสวนตางๆของ Theme จะปรบไดตอเมอ Theme นนๆ รองรบ

● Window Border: สวนขอบของหนาตาง

● Icons: ไอคอนทเราเหนทวไปบนหนาจอ ในเมน

องคประกอบตางๆน คณสามารถหยบเอาสวนทตองการ เชน Window Border ของอก Theme มาประกอบกบ Icons ของอก Theme เพอใชเปน Theme ใหมไดครบ

 By Doing Co., Ltd.  24

Picture 3.9

Page 25: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

ตามภาพผมปรบแตงใหคลายกบหนาจอการทำางานของ Windows เพอใหคนทเพงหนมาลองใช ทแตเดมใช Windows อยจะคนเคยไดงายกวา ซงคณผอานคงจะพอเหนเปนแนวทางแลววาหนาตาของ Ubuntu นน สามารถปรบแตงไดและยดหยนพอสมควร อยางไรแลวกทดลองปรบแตงกนใหตรงตามทชอบใจนะครบ

เพมและปรบแตง Panelจากทไดแนะนำาใหรจก Panel ไปแลวในสวนของ “หนาจอการทำางาน” Panel นเ รา

สามารถปรบไดครบ ไมวาจะเปน ตำาแหนงของ Panel หรอสวนตางๆทอยใน Panel

เพม/ลบ/ยำย Panel

ตว Panel เองเราสามารถยายตำาแหนงไดดวยการคลกคางทพนทวางบน Panel จากนนลากไปไวทมมใดของหนาจอกได เมออยในตำาแหนงทตองการแลวใหทำาการปลอยเมาส Panel จะถกวางลงในตำาแหนงทเลอก

สวนการเพมและลบนน ใหคณคลกขวาทพนทวางของ Panel คณจะพบเมนสำาหรบ

 By Doing Co., Ltd.  25

Picture 3.10

Page 26: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

จดการ Panel โดยปม New Panel จะเปนการสราง Panel ใหม สวน Delete This Panel หมายถงลบ Panel ทเลอกทงไป นอกจากนคณยงตงคารายละเอยดของ Panel ไดโดยการเลอกท Properties จะปรากฏหนาตาง Panel Properties ขนมา ใหคณทดลองตงคาไดตามชอบใจครบ

Object Panel

พวกไอคอนเรยกโปรแกรม, ปมปดเครอง, ถงขยะและอนๆทอยบน Panel จะเรยกรวมๆวา Object Panel ครบ พวกนเ ราสามารถเพม, ลบ หรอยายไดตามตองการ

หากโปรแกรมทคณตองการเพมลงในไอคอนมอยใน เมน Applications แลว คณสามารถคลกคางทปมเรยกโปรแกรมในเมนนนๆแลวนำามาวางใน Panel ไดทนท สวนการยาย, ลบ หรอลอกตดกบ Panel สามารถทำาไดโดยการคลกขวาทไอคอนนนๆ แลวเลอกทำาตามทตองการครบ

 By Doing Co., Ltd.  26

Picture 3.11

Page 27: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

เปลยนฟอนตทใชแสดงผลแบบอกษร หรอทเรยกวาฟอนตทใชในการแสดงผล ในสวนตางๆของ Ubuntu เรา

สามารถเปลยนเปนรปแบบอกษรแบบอนไดตามใจชอบ วธการเปลยนแบบอกษรนใ หไปท เมน System > Preferences > Font หนาตางการตงคา Font Preferences จะเปดขนมา ซงคณสามารถเลอกแบบอกษรใหกบสวนประกอบตางๆของหนาจอได ในขนตอนนใหคณเลอกและทดสอบการตงคาตางๆดวยตนเองเลยครบ

ในสวนของ Font Rendering นน เปนรปแบบวธในการแสดงผลของแบบอกษรบนหนาจอ วธการเลอกทงายและดทสดนนคอ ใหเลอกแบบทคณมองแลวสบายตาเปนใชไดครบ

ถาหากคณใชหนาจอเปนภาษาไทย (จะแนะนำาการตงคาหนาจอภาษาไทยใน Unit 4) คณตองเลอกแบบอกษรทเปนภาษาไทยดวยเชนเดยวกน ซงแบบอกษรภาษาไทยทมใหใชใน Ubuntu จะมแบบอกษรตางๆดงนค รบ

● Norasi

● Garuda

● Loma

● Purisa

● Freeserif

● TLWG mono

 By Doing Co., Ltd.  27

Picture 3.12

Page 28: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

แนะนำำโปรแกรมพนฐำนเมอคณทำาการตดตง Ubuntu เปนทเรยบรอยแลว จะมโปรแกรมพนฐานมาใหพรอมใช

ในทนท ซงไมจำาเปนตองตดตงเพมแตอยางใด สำาหรบในตอนน ผมจะแนะนำาโปรแกรมพนฐานแตละตวใหรจกกนครบ เพอจะไดเลอกใชงานไดอยางถกตอง

File Managerโปรแกรมจดการไฟลใน Ubuntu จะมชอเรยกวา Nautilus ครบ ทกครงทคณเปด

โฟลเดอรบาน หรอดบเบลคลกทโฟลเดอรใดๆกตาม Nautilus จะถกเรยกขนมาทำางาน โปรแกรม Nautilus นม หนาตาไมแตกตางจาก File Manager ของ Windows มากนก การเรยนรจงไมยาก

สวนตำงๆใน Nautilus

1. เมนหลก

2. แถบเครองมอ

3. ตำาแหนง

4. ยอ/ขยาย และมมมอง

5. เมนขาง

6. ไฟลและโฟลเดอร

7. แถบสถานะ

 By Doing Co., Ltd.  28

Picture 3.13

Page 29: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

เทคนคในกำรใชงำน

การแสดงแฟมซอนใหคณกด Ctrl+H โปรแกรมจะแสดงไฟลและแฟมทถกซอนขนมา ซงสวนใหญจะเปนไฟลทใชในการบนทกการตงคาสวนตว การสรางแฟมซอนนนเพยงแคเปลยนชอไฟลหรอแฟมนนๆ แลวใส “จด” นำาหนา เชน โฟลเดอรชอ hidden เปลยนชอเปน .hidden ไฟลหรอแฟมนนๆ จะถกซอนในทนท

ในสวนของตำาแหนงในหมายเลข 3 ถาคณรตำาแหนงทแนนอนทตองการไป เชน /media/cdrom คณสามารถพมพตำาแหนงลงไปไดเลย โดยการกด Ctrl+L แถบทใชบอกตำาแหนงดวยปมจะเปลยนเปนแถบยาวๆคลายของ Web Browser เพอใหคณพมพตำาแหนงทตองการไดเลย

เมนดานขางคณสามารถเปลยนจากสถานทสำาคญ เปนขอมลของแฟมหรอมมมองแบบรากไมกได ดวยการคลกทขอความทเขยนวา Places แลวเลอกตวเลอกทตองการ

Web Browserโปรแกรม Web Browser หรอทเรยกกนตดปากวาโปรแกรมทองอนเทอรเนตนน จะ

เปนโปรแกรม Firefox ซงวธการใชงานนนเหมอนกบ Firefox ทเปนเวอรชนของ Windows อยแลว วธเรยกใชโปรแกรม Firefox น สามารถเรยกไดจาก เมน Applications > Internet > Firefox Web Browser

 By Doing Co., Ltd.  29

Picture 3.14

Page 30: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

ตงคำภำษำไทย

การตงคาภาษาไทยสำาหรบ Firefox เพอใชเวบไซตภาษาไทยนน เราจะตองทำาการตงคาเพอใชงานสำาหรบการเขารหสสองแบบคอ UTF-8 และ TIS-620

วธการตงคาใหคณคลกท Edit > Preferences หนาตางการตงคาจะถกเปดขนมา ใหคณเลอกท Content (ทมไอคอน ลกโลก) โปรแกรมจะแสดงสวนปรบตงคาสำาหรบการแสดงผลของเวบไซตขนมา ดทกรอบ Fonts & Colors ทชอง Default Font ผมแนะนำาใหเลอก Loma ซงเปนฟอนตทสวยมากๆตวหนง จากนนทายชอง Default Font ใหคลกท Advanced...

หนาตางสำาหรบตงคาฟอนตจะเปดขนมา ทชองบนสดใหคลกเลอกเปน Thai กอน เพอปรบแตงคาสำาหรบเวบไซตทเขารหสแบบ TIS-620 ทชอง Serif และ Sans-serif ใหเลอกฟอนตเปน Loma เสรจแลว ทชอง Fonts for ทเราไดเลอกเปน Thai เมอสกคร ใหเปลยนเปน Western เพอตงคาการแสดงผลสำาหรบเวบทเขารหสแบบ UTF-8 ทชอง Serif และ Sans-serif ใหเลอกเปน Loma เชนเดม เสรจแลวทกรอบ Character Encoding ดานลาง ใหเลอกเปน Thai (TIS-620) เพอใหหนาเวบทไมไดกำาหนดรหสภาษาใชการเขารหสแบบ TIS-620 โดยอตโนมต เพยงเทานก เปนอนเสรจสนการตงคาภาษาของ FireFox ครบ

 By Doing Co., Ltd.  30

Picture 3.15

Page 31: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

Movie Playerโปรแกรมดหนงใน Ubuntu จะมชอวา Totem ครบ ใชสำาหรบเลนไฟลภาพยนตตางๆ

รวมถง CD และ DVD ดวย ตวโปรแกรมสามารถเรยกไดทาง เมน Applications > Sound & Video > Movie Player โดยในเบองตนหลงจากทตดตง Ubuntu เสรจแลว โปรแกรมจะไมสามารถเลนไฟลบางประเภทได เนองจากการเขารหสของไฟลบางประเภทนนตดสทธบตร ฉะนน Ubuntu จงไมไดรวมตวถอดรหสมาใหจงไมสามารถชมภาพยนตรไดทนท จำาเปนตองตดตงแพคเกจบางอยางเพม ซงผมจะแนะนำาไวใน Unit 4 ครบ

Music Playerโปรแกรมสำาหรบฟงเพลงใน Ubuntu นน มชอวา Rhythmbox ครบ สามารถเรยกใช

งานไดผาน เมน Applications > Sound & Video > Rhythmbox Music Player และเชนเดยวกบโปรแกรม Movie Player ทโปรแกรมจะยงไมสามารถเลนไฟลไดในบางประเภท เนองจากปญหาเดยวกนคอเรองของ สทธบตร สวนวธแกไขนนผมจะแนะนำาไวใน Unit 4 ครบ

 By Doing Co., Ltd.  31

Picture 3.16

Picture 3.17

Page 32: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

Image Editorโปรแกรมสำาหรบตดตอและตกแตงภาพนน Ubuntu เลอกเอาโปรแกรม GIMP เขามา

รวมไวเปนโปรแกรมหลกทใชสำาหรบตกแตงภาพครบ ซงมความสามารถไมแพโปรแกรมตกแตงภาพชนนำาในทองตลาดเลย ทงการทำางานแบบเลเยอร ฟลเตอรตางๆทมใหเลอกใช แถมยงรองรบไฟลหลากหลายรปแบบทเปนทนยม ไมเวนแมแตไฟล .psd ของโปรแกรม Photoshop กตาม การเรยกโปรแกรมนนใหไปท เมน Applications > Graphics > GIMP Image Editor ครบ

Image Viewerโปรแกรมดภาพใน Ubuntu จะแบงออกเปนสองโปรแกรมดวยกนคอ eog (Eye Of

Gnome ตามภาพท 3.19) โปรแกรมขนาดเลกสำาหรบดภาพ และการปรบแตงระดบพนฐาน เชน หมนภาพ ปรบขนาด และอกโปรแกรมคอโปรแกรมดรปภาพทมความสามาถขนมาอกระดบคอ gThumb (ภาพท 3.20) โปรแกรม gThumb มความสามารถมากกวา eog คอ สามารถจด Catalogs ใหรปภาพได ปรบความมด สวาง และคาตางๆเกยวกบสได ตดภาพใหเหลอเฉพาะสวนทตองการได แปลงภาพไปเปนไฟลภาพสกลอนได

 By Doing Co., Ltd.  32

Picture 3.18

Picture 3.19

Page 33: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

การเรยกใชงาน eog สามารถเรยกไดโดยการดบเบลคลกทภาพทตองการดไดเลย โปรแกรม eog จะถกเรยกขนมาทำางานพรอมกบแสดงภาพทตองการขนมา สวนการเรยกโปรแกรม gThumb นนเรยกไดจาก เมน Applications > Graphics > gThumb Image Viewer

Office Suiteโปรแกรมดานสำานกงาน (การพมพเอกสาร, ตารางคำานวน ฯลฯ) ใน Ubuntu จะม

โปรแกรมทชอ OpenOffice.org ใหใช ซงในชดของ OpenOffice.org จะรวมโปรแกรมสำาหรบทำางานตางๆไวภายใน ดงตอไปน

● Writer : พมพเอกสาร

● Calc : ตารางคำานวน

● Impress : การนำาเสนอ

● Base : ฐานขอมล

● Draw : วาดกราฟ, ไดอะแกรมอยางงาย

 By Doing Co., Ltd.  33

Picture 3.20

Picture 3.21

Page 34: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

การเรยกใชโปรแกรม OpenOffice.org ใหคณไปท เมน Applications > Office คณจะเหนโปรแกรมคำาสงเพอเรยกโปรแกรม OpenOffice.org ดวยกนสคำาสงดงน

● OpenOffice.org Database

● OpenOffice.org Presentation

● OpenOffice.org Spreadsheet

● OpenOffice.org Word Processor

จากคำาสงเรยกโปรแกรมทงส คณสามารถเรยก OpenOffice.org ขนมาทำางานนนๆไดทนท สวนการเรยกใช OpenOffice.org Draw ซงไมมใหเรยกผานเมนนน คณตองเปด OpenOffice.org ตวใดตวหนงขนมากอน แลวคลกท File > New > Drawing

กำรตงคำเพอใชงำนภำษำไทย

เพอการใชงานภาษาไทยทสมบรณแบบ คณตองไปเปดใชงานในสวนของ ภาษาประเภท CTL เสยกอน ทโปรแกรม OpenOffice.org คลกท Tools > Options... หนาตาง Options จะเปดขนมาเพอใหคณตงคาตางๆ ในการตงคาภาษานนใหคณคลกเลอกท Language Settings > Languages ใหคณตงคาตามน

● Locale setting : Thai

● Default currency : THB ฿ Thai

● CTL : Thai

เพยงเทานก ารใชงานภาษาไทยในงานเอกสารของคณกจะสมบรณยงขนแลวครบ

 By Doing Co., Ltd.  34

Picture 3.22

Page 35: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

Chat MSNหลายครงทผมชวนใหคนหนมาใช Ubuntu สงหนงทคนสวนใหญกงวลคอจะไมได

แชทกบเพอนผานทาง MSN Messenger แตทจรงแลวใน Ubuntu มโปรแกรมสำาหรบแชททชอ Gaim ซงรองรบการแชทในแทบจะทกเครอขายทเปนทนยม ตงแต MSN, Yahoo, Gmail, ICQ, IRC, AOL etc. และยงสามารถทจะออนไลหลายเครอขายพรอมกนไดอกดวย

ตงคำแชท MSN

แมจะมขอจำากดอยบาง เชน ตงชอไดดวยความยาวทจำากด ใชเอฟเฟกตตางๆไมได (เชน สนหนาตาง) เปนตน แตในการใชงานพนฐาน เชน พดคย หรอสงไฟลใหกนนนสามารถทำาไดเปนอยางด

 By Doing Co., Ltd.  35

Picture 3.23

Picture 3.24

Page 36: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

● เปดโปรแกรม Gaim ขนมา โดยคลกท เมน Applications > Internet > Gaim Internet Messenger

● จะมหนาตางของโปรแกรม Gaim ปรากฏขนมาสองหนาตางคอ Buddy List และ Accounts

● ทหนาตาง Accounts ใหคลกท Add จะเปนการสรางบญชผใชสำาหรบออนไลน

● โปรแกรมเพมบญชผใชจะถกเรยกขนมา ใหปอนคาตามน

○ Protocal : MSN

○ Screen Name : ใสอเมลของคณ

○ Password : รหสผานของคณ (รอกรอกตอน Login กได)

○ ในสวนของ User Options จะสามารถใสภาพได ซงจะใสหรอไมกได

● เสรจแลวคลกท Save เพอทำาการบนทก

● คณจะกลบมาทหนา Account อกครงใหคลกเลอกทชอง Enabled เพอออนไลน

● รอระบบทำาการเชอมตอ แลวกแชทไดเลย

Email Clientโปรแกรม Email Client ใน Ubuntu จะม Evolution มาใหใชครบ สามารถไดใชได

ผานทาง เมน Applications > Internet > Evolution Mail ครบ Evolution เปนโปรแกรมทมความสามารถมากกวาทจะใชสำาหรบรบสงอเมลเพยงอยางเดยว มนสามารถเปนทงสมดจดชอทอย ตารางปฏทน จดบนทกตางๆ ฯลฯ

วธการตงคาเพอใชงานอเมลนน จะคลายกบโปรแกรม Email Client ตวอนๆ ซงคาทจะตงนน คณตองสอบถามกบผดแลระบบของหนวยงานของคณเอง

 By Doing Co., Ltd.  36Picture 3.25

Page 37: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

ตงคำเพอใชงำนภำษำไทย

เชนเดยวกบโปรแกรม Firefox ทเราตองตงคาภาษาไทยเสยกอนจงจะอานภาษาไทยออก แตสำาหรบ Evolution จะตงคาการเขารหสภาษาแบบ UTF-8 มาอยางดแลว ทเราตองทำาคอปรบคาเพมเตมสำาหรบอเมลทถกสงมาโดยเขารหสแบบ TIS-620 ครบ

● ไปท Edit > Preferences

● เลอก Mail Preferences

● ชอง Default character encoding เลอก Thai (TIS-620)

● ชอง Message Fonts เลอกฟอนตตามตองการ

DictionaryUbuntu มโปรแกรมแปลภาษา (หรอทเรยกกนวาดกชนนาร) มาใหแลว เพยงแตเรา

ตองทำาการปรบแตงเพมเตมอกเลกนอย เพอใหโปรแกรมสามารถแปลคำาศพทภาษาไทยได การเรยกใชโปรแกรมนน ใหไปท เมน Applications > Accessories > Dictionary

 By Doing Co., Ltd.  37

Picture 3.26

Picture 3.27

Page 38: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

ตงคำเพอแปลภำษำไทย

● คลกท Edit > Preferences

● คลกเลอกท Longdo Thai-English Dictionaries

เมอทำาการตงคาตามขนตอนขางตนแลว โปรแกรมจะทำาการแปลขอความทปอนจาก ไทย > องกฤษ และ องกฤษ > ไทย โดยอตโนมต

กำรตดตงโปรแกรมเพมเตมนอกเหนอจากโปรแกรมทไดแนะนำามาแลวนน เรายงสามารถตดตงโปรแกรมเพมเตม

ลงไปไดอกดวย ซงการตดตงโปรแกรมเพมเตมบน Ubuntu นนงายมากๆ เพราะคณไมตองไปหาดาวนโหลดโปรแกรมมาจากเวบไซตไหนเลย เพยงแคคณเปดโปรแกรม Add/Remove Applications เลอกโปรแกรมทตองการ แลวกดตดตง เพยงเทานโปรแกรมทคณตองการกจะถกนำามาเสรฟไวตรงหนาของคณทนท

เพม Repositoryการตดตงโปรแกรมเพมเตมผานระบบจดการแพคเกจของ Ubuntu นน จะขนอยกบ

แหลงจดเกบซอฟตแวรหรอ Repository ทจะเปนตวบอกวามโปรแกรมอะไรบางทเราจะตดตงไดผานระบบจดการแพคเกจ ซง Repository ในคาตงตนท Ubuntu ตงไวจะตงไปท Repository ทมเฉพาะซอฟตแวรโอเพนซอรสและสวนของไดรเวอรฮารดแวรตางๆเทานน แตเรากสามารถเพม Repository ใหชไ ปททมซอฟตแวรทไมใชโอเพนซอรสไดดวย ซง Repository ทเราจะเพมเขามาน แมจะมซอฟตแวรทไมใชโอเพนซอรสรวมอย แตกเปนโปรแกรมทถกตองตามลขสทธทงสนครบ ซงการทำาแบบนจะทำาใหมซอฟตแวรใหเราเลอกไดหลายหลายมากยงขนครบ

วธการทำางานของระบบจดการแพคเกจคอ ระบบจะดวา Repository ทเราตงไวชไ ปทไหน ซงระบบกจะวงไปอพเดทรายชอซอฟตแวรทนน (บนเซรฟเวอรตามทระบไวใน Repository) และเราจะสามารถตดตงซอฟตแวรไดตามรายชอซอฟตแวรทไดทำาการอพเดท

การเพมเตม Repository นน ใหไปท เมน System > Administration > Software Sources จะปรากฏหนาตาง Software Sources ขนมา ใหมองทสวนของ Internet จะถกเลอกอยทบางชองเทานน ซงแตละชองนนมความหมายดงน

 By Doing Co., Ltd.  38

Page 39: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

● Community Maintained .... หมายถง Repository ทเกบซอฟตแวรทเปนโอเพนซอรสไว ดแลโดยนกพฒนาอสระ

● Canonical supported .... หมายถง Repository ทเกบซอฟตแวรโอเพนซอรสไว ซงดแลโดยทมพฒนา Ubuntu เอง

● Software restricted .... หมายถง Repository ทเกบซอฟตแวรทอาจตดเรองของสทธบตรหรอลขสทธไวดวย

● Proprietary .... หมายถง Repository ทเกบไดรวเวอรตางๆจากผผลตฮารดแวรเอาไว

● Source code หมายถง ระบบจะทำาการรวมซอรสโคดจาก Repository ตางๆ ไวในรายชอซอฟตแวรดวยเมอคณทำาการอพเดท

● Download from หมายถง เซรฟเวอรทจะทำาการอพเดทซอฟตแวรลสต ซงถาเปน Thailand กแนนอนวาจะเรวกวาตางประเทศครบ

เมอคณเขาใจแลววารายการไหนคออะไรคณกสามารถเลอกไดตามสะดวกเลยครบ แตถาคณไมเขาใจเลยสกนดและยงงงๆอยกไมเปนไรครบ ลบไปจากหวไดเลย และคลกเลอกใหหมดไปเลยยกเวย Source code ครบ เพราะเราคงไมไดใช Source code ของโปรแกรมในการใชงานทวๆไปอยแลว

ทดลองตดตงโปรแกรมหลงจากปรบแตง Repository แลว เรามาลองตดตงโปรแกรมกนครบ ใหคณคลกท

เมน Applications > Add/Remove... โปรแกรม Add/Remove Applications จะถกเรยกขนมาทนท ทหนาตางของโปรแกรมนจะถกแบงออกเปนสามสวนดวยกน

 By Doing Co., Ltd.  39

Picture 3.28

Page 40: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

● ชองซายจะเปนการแบงกลมของโปรแกรมซงจะชวยใหคณเลอกโปรแกรมทตองการไดงายขน

● ชองขวาบน เปนรายชอของโปรแกรม ซงจะแสดงขนมาตามกลมทคณไดเลอกไวจากชองทางซาย

● ชองขวาลาง รายละเอยดของโปรแกรมทคณคลกเลอกจากชองทางขวาบน

โปรแกรมทผมแนะนำาเพอทดสอบการตดตงจะมชอวา Frozen-Bubble ใหคณคลกเลอกทกลมโปรแกรม Games ครบ จากนนใหเลอนหาโปรแกรม Frozen-Bubble เมอเจอแลวคลกทเชคบอกดานหนา จากนนใหกดท OK โปรแกรมจะใหขอมลเกยวกบการตดตงโปรแกรมในครงนวา มโปรแกรมใดถกตดตงบาง เมอมนใจแลวใหกด Apply โปรแกรมจะถามพาสเวรดของผดแล ซงถาคณมสทธในฐานะของผดแลเครองนน (Administrator) ใหใสพาสเวรดของคณลงไปครบ เสรจแลวใหรอสกคร ระบบจะทำาการดาวนโหลดโปรแกรมจาก Repositories ผานทางอนเทอรเนต ใหคณรอจนเสรจ

เมอเสรจแลวคณสามารถใชงานโปรแกรมทตดตงไดทนท ในกรณนคอเกม Frozen-Bubble คณสามารถเรยกเกมนขนมาเลนไดโดยไปท เมน Games > Frozen-Bubble

สำาหรบการตดตงโปรแกรมอนๆนน จะใชวธเดยวกนกบในขนตอนทผานมานค รบ ซงโปรแกรมดๆ และเกมสนกๆนนมอยเยอะ ลองเลอกดและตดตงใชงานกนนะครบ

 By Doing Co., Ltd.  40

Picture 3.29

Page 41: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

Unit 4: Tipsในบทนจ ะแนะนำาเทคนคในการใชงานเลกๆนอยๆ ทจะเปนประโยชนในการใชงานจรง

เพอใหคณใชงานไดอยางเตมประสทธภาพยงขนครบ

กคนไฟลทถกลบ

เชนเดยวกบ Windows ทไฟลหรอโฟลเดอร ทถกลบจะถกนำาไปไวในถงขยะกอน ซงถงขยะนจะอยในโฟลเดอรบานของคณนนเอง เพยงแตวาอยในรปแบบของแฟมซอน ซงในหนาตางโปรแกรม File Manager (Nautilus) ใหคณกด Ctrl+h คณจะพบโฟลเดอรทชอวา .Trash เมอคณเปดขนมาด คณจะพบไฟลตางๆทลบไปแลว ซงสามารถยายออกไปไวในตำาแหนงทคณตองการ และใชงานไฟลนนไดทนท

อกทางหนงทนาจะสะดวกกวาทจะเขาถงถงขยะไดคอไอคอนท Panel ดานขวาลาง เมอคณคลก จะเปดโปรแกรม File Manager พรอมแสดงไฟลทถกลบไปแลวเชนเดยวกน

พมพภำษำไทย

ในขนตอนการตดตงทผมแนะนำาใหเลอกคยบอรดภาษาไทย คณจะสามารถพมพภาษาไทยไดในทนท แตผมจะแนะนำาเรองของการตดตงการพมพภาษาอนๆเพมเตมอกครง เผอวาคณอาจตองการใชภาษาอนนอกจากภาษาไทยในการทำางานดวย

 By Doing Co., Ltd.  41

Picture 4.1

Picture 4.2

Page 42: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

วธเพมภาษาสำาหรบการพมพนน ใหไปท เมน System > Preferences > Keyboard หนาตาง Keyboard Preferences จะถกเรยกขนมา ใหคณคลกเลอกทแถบ Layouts คณจะเหน Layouts ของภาษาไทยและองกฤษอย ใหคลกท Add จะมหนาตาง Choose a Layouts ขนมา คณสามารถเลอกผงคยบอรดทตองการใชไดทนท

สวนของปมสลบภาษานนสามารถเปลยนไดทหนาตาง Keyboard Preferences เชนเดยวกน โดยใหคลกเลอกทแถบ Layout Options สวนของคยลดสำาหรบสลบภาษาจะอยท Group Shift/Lock behavior ซงสามารถเปลยนไดตามทระบบมใหเลอกเทานน

ปมสลบภาษา

บน Windows เราจะเหนปมสลบภาษาอยท Panel ดานลางตดกบ System tray ซง Ubuntu นนสามารถเพมปมในลกษณะเดยวกนนลงใน Panel ไดเชนเดยวกน ปมสลบภาษานนอกจากจะใชในการคลกสลบภาษาแลว ยงสามารถใชบอกภาษาปจจบนทเรากำาลงใชอยไดอกดวย การเพมปมสลบภาษานใหคณคลกขวาบน Panel ในตำาแหนงทตองการวางปมสลบภาษา จากนนเลอก Add to Panel หนาตาง Add to Panel จะปรากฏขนมา ใหคณมองหาไอคอนรปธงทมขอความกำากบวา Keyboard Indicator จากนนกด Add หนงครง และคลกท Close เพอปดหนาตางไดเลย เพยงเทานป มสลบภาษากจะอยบน Panel ตามทเราตองการแลวครบ

ปรบแตงใหแสดงผลภำษำไทย

ในขณะทเราใชงาน Ubuntu อยน เราสามารถพมพภาษาไทยไดแลวกจรง แตวาในสวนภาษาของระบบ เชน เมน หรอทโปรแกรมตางๆนน สามารถแสดงขอความเปนภาษาไทยไดดวย ซงจะมประโยชนมากสำาหรบผใชคอมพวเตอรทไมมความรดานภาษาองกฤษ หรออาจจะไมถนดในการใชภาษาองกฤษ

 By Doing Co., Ltd.  42

Picture 4.3

Picture 4.4

Page 43: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

การปรบแตงระบบใหแสดงผลภาษาไทยนนใหไปท เมน System > Administration > Language Support ระบบจะถามรหสผานของผดแลกอน เพราะการเปลยนแปลงนจะมผลตอระบบทงหมด เมอปอนรหสผานแลว หนาตาง Language Support จะเปดขนมา ใหคณเลอกภาษาไทยแลวคลก OK ไดเลย แตหากคณตองการใชภาษาไทยเปน ภาษาปรยายของระบบ ใหคณคลก Apply กอนหนงครง เพอใหระบบดาวนโหลดแพคเกจภาษาไทยลงมากอน เสรจแลวทชอง Default Language จงจะมภาษาไทยใหเลอกครบ

เมอคณไดตดตงใหใชงานภาษาไทยแลว คณจะยงไมเหนผลในทนท คณจะตองออกจากระบบโดยการลอกเอาทเสยกอน หรอจะรสตารทกตามแต จนคณมาถงหนาลอกอนเพอเขาระบบอกครง กอนทคณจะลอกอนใหสงเกตทมมซายลาง จะเหนขอความทเขยนวา Options ใหคลกลงไปแลวเลอกท Select Language จากนนใหเลอกเปน Thai หรอจะเลอกเปน System Default กได หากคณตงใหภาษาไทยเปน Default Language ไวในขนตอนทผานมา

จบภำพหนำจอ

ใน Ubuntu จะมโปรแกรมจบภาพหนาจออย โดยสามารถเรยกโปรแกรมไดจาก เมน Applications > Accessories > Take Screenshot โปรแ กรมจบภาพหนาจอจะถกเรยกขนมา จะม 2 ตวเลอกใหคณเลอกคอ Grab the whole desktop หมายถงการจบภาพหนาจอทงหนาจอ และอกตวเลอกหนงคอ Grab the current window หมายถง จบภาพเฉพาะหนาตางทกำาลงทำางานอยเทานน สวนของ Grab after a delay of ... หมายถงจะใหจบภาพหลงจากทคลก Take Screenshot แลวกวนาท ซงคณสามารถจดสภาพแวดลอมกอนทจะจบภาพไดดวยตวเลอกการหนวงเวลาน

 By Doing Co., Ltd.  43

Picture 4.5

Picture 4.6

Page 44: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

นอกจากการเรยกตามวธดานบนแลว คณยงสามารถจบภาพหนาจอดวยคยลดไดดวย ดวยการกดปม Print Screen บนคยบอรด โปรแกรมจะจบภาพพรอมแสดงหนาตางโปรแกรมขนมาเชนเดยวกบวธในขางตน หรอคณอาจจบภาพเฉพาะหนาตางททำางานอยไดดวย โดยการคลกเลอกหนาตางทตองการกอน จากนนกดปม Alt+ Print Screen โปรแกรมจะจบภาพเฉพาะหนาตางทคณเลอก

ดหนงฟงเพลง

ดงทผมไดกลาวไวใน Unit 3 เรองของโปรแกรม Movie Player และ Music Player วาไฟลบางประเภทนนจะไมสามารถเลนไดในทนทจะตองตดตงแพคเกจเพมเตมเสยกอน วธนนอาจยงยากนดหนอย แตแลกกบผลลพภทไดแลวคมคาแนนอนครบ

● ทำาการ "เพม Repository" (ตาม Unit 3) เสยกอน

● เปดโปรแกรม Add/Remove Applications ขนมา

● ทหนาจอทางซายใหเลอกหมวดหมเปน Sound & Video

● ใหตดตง Plugin 3 ชด คอ

○ Gstreamer extra plugins

○ Gstreamer ffmpeg video plugin

○ Xine extra plugins

ดวยปลกอนสามชดทคณไดทำาการตดตง เพยงเทานคณกพรอมทจะเลนไฟลภาพยนตและเพลงในรปแบบตางๆไดแลวครบ

เขยนซด

การเขยนซดใน Ubuntu นน เราสามารถเขยนไดผานโปรแกรม File Manager ไดทนท โดยถาหากคณใสแผนซดเปลาเขามาในเครอง จะมหนาตางขนมาถามคณเองวาคณตองการทจะ สรางซดเพลงจากไฟลเพลงดจตอล (Make Audio CD) เชน จากไฟล WAV หรอสรางซดขอมล (Make Data CD) หรอไมทำาอะไรเลย (Ignore)

 By Doing Co., Ltd.  44

Picture 4.7

Page 45: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

หากคณเลอกทเขยนซดเพลง จะมโปรแกรม Serpentine เขามาทำาหนาทในสวนน ซงวธใชงานนนผมขอขามไป เพราะไมยากอยแลวสำาหรบคณทคดจะใช Ubuntu สวนโปรแกรม Serpentine นน คณสามารถเรยกโปรแกรมนขนมาทำางานเองกได โดยเรยกท เมน Applications > Sound & Video > Serpentine Audio CD Creator ซงกไดผลลพภเดยวกน

ยอนกลบมาทอกทางเลอกหนงเมอคณใสแผนซดเปลาเขาไปคอ สรางแผนซดขอมล (Make Data CD) หากคณเลอกตวเลอกน โปรแกรม File Manager จะถกเรยกขนมา พรอมกบไปทสวนของการสรางซดขอมล ในหนาตางนคณสามารถลากไฟลใสลงไปไดเลย จนเมอคณพรอมแลวใหกดทปม Write to Disc เพอเขยนขอมลลงแผนซด สวนการเรยกโปรแกรม File Manager ขนมาเขยนซดโดยไมผานหนาตางตวเลอกนน คณสามารถเรยกไดท เมน Places > CD/DVD Creator

สวนการเขยนซดจากไฟล .iso เชนเดยวกบตอนทเราสรางแผน Ubuntu จากโปรแกรม nero บนวนโดวสกสามารถทำาไดเชนเดยวกนครบ โดยหลงจากทคณใสแผนซดเปลาลงในเครองแลว ใหคณคลกขวาทไฟล .iso ทคณตองการ จากนนเลอก Write to Disc... เพยงเทานครบ

 By Doing Co., Ltd.  45

Picture 4.8

Picture 4.9

Page 46: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

กรณทแผนของคณเปนแผน RW (ลบและเขยนใหมได) ไมตองมองหาโปรแกรมลบขอมลใน CD แตอยางใดครบ ใหคณลบไฟลในซดเหมอนกบวาเปนไฟลทอยในฮารดดสกไดเลย และเมอถงตอนทจะเขยนขอมลลงแผน โปรแกรมจะลบขอมลเดมทอยในซดกอนทจะเขยนขอมลลงไปใหมใหเองโดยอตโนมต

ลอกอนเขำระบบแบบอตโนมต

ทกครงทคณเปดเครอง คณจำาเปนทจะตองปอนชอผใชและรหสผานกอนทกครงจงจะมสทธเขาใชงานเครอง เพอยนยนวาคณเปนใครและมสทธทำาอะไรไดบาง ซงมนจะมประโยชนมากถาคณใชเครองคอมพวเตอรดวยกนหลายคน แตถาคณเปนเจาของเครอง และใชอยคนเดยว คงนารำาคาญไมนอยทตองมาคอยกรอกชอและรหสผานเพอบอกวาคณเปนใครในเมอคณใชเครองอยแคคนเดยว

คณสามารถตงคาใหเขาระบบอตโนมตได โดยเลอกชอผใชของคณเปนชอผใชหลกเพอทำาการเขาระบบอตโนมตได ใหคณไปท เมน System > Administration > Login Window หนาตางนจ ะเปนสวนของการตงคาการเขาระบบ เชน เปลยนหนาตาตอนรบตอนเขาระบบ ทคณตองทำาคอ ไปท Tab Security ใหคณเชคบอกซทชอง Enable Automatic Login จากนนใหเลอกชอผใชของคณเสรจแลวทำาการ Close เพอปดหนาตางการตงคาไดทนท

 By Doing Co., Ltd.  46

Picture 4.10

Page 47: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

Startup Programs (เปดโปรแกรมอตโนมต)

เชนเดยวกบบน Windows ทเราสามารถสงใหโปรแกรมใดสกโปรแกรม ทำางานเองโดยอตโนมตเมอระบบพรอมทำางานหลงจากทเราเขาสระบบ วธนนทำาไดไมยากเพยงแตคณตองรชอคำาสงทใชเรยกโปรแกรมนนดวยเทานน วธตงคานนใหคณไปท เมน System > Preferences > Sessions หนาตางการตงคา Session จะถกเปดขนมา

ในหนานค ณจะเหนรายชอโปรแกรมทถกสงใหทำางานทนทเมอเปดเครองและระบบพรอมทจะทำางาน เชน update-notifier ซงเปนตวเตอนใหคณอพเดทระบบ ถาหากวาคณรสกรำาคาญคณสามารถ Delete ออกไป หรอจะ Disable ไวกอนกไดเชนกน สวนการเพมโปรแกรมแกรมทตองการใหทำางานเมอเปดเครองนน ใหคณกด Add ระบบจะถามถงคำาสงทใชในการเรยกโปรแกรมนน ซงคณอาจตองศกษาดเองวาโปรแกรมทคณตองการเรยกมคำาสงทจะเรยกขนมาทำางานอยางไร ซงโปรแกรมสวนใหญนนจะมคำาสงเรยกใชงานตรงกบชอโปรแกรมเอง เชน firefox, gimp เปนตน

เพม User

หลงจากตดตง Ubuntu เสรจแลว จะมชอผใชเพยงชอเดยวเทานน ซงหากคณใชคอมพวเตอรดวยกนหลายคนในเครองเดยว การสรางชอผใชเพมตามจำานวนคนยอมสมเหตสมผลกวา เพอทการตงคาตามความตองการของแตละคนจะไดเปนไปอยางอสระ

การเพมผใชใหม ใหคณไปท เมน System > Administration > Users and Groups ระบบจะถามรหสผานของผดแลระบบกอน ใหคณใสรหสผานของคณลงไป โปรแกรมจดการ

 By Doing Co., Ltd.  47

Picture 4.11

Page 48: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

Users and Groups จะแสดงขนมา วธเพม User ใหคณคลกเลอกท Add User จากนนหนาตาง New user account จะเปดขนมาใหคณใสรายละเอยดของผใชคนใหมใหเรยบรอย หรออาจใสแค Username กบ Password กได สวนคาอนๆนน ผใชสามารถเปลยนแปลงไดดวยตนเอง เมอเพม User เสรจแลวอยาเพงปดหนาตาง ใหเลอกทแถบ User privileges เพอมอบสทธใหแกผใชทเพมเขามาใหมวาจะใหทำาอะไรไดบาง ซงคณอาจกำาหนดใหมสทธในระดบ Administrator เชนเดยวกบคณเลยกได

กำรบบอดไฟล และคลำยไฟลทถกบบอด

โปรแกรมบบอดไฟลนน Ubuntu ไดจดเตรยมมาใหเปนทเรยบรอยแลว เพยงแตไมมเมนหรอไอคอนสำาหรบเรยกโปรแกรมขนมาทำางานโดยตรงเทานน วธเรยกใชโปรแกรมบบอดไฟล เพยงแคคณดบเบลคลกทไฟลบบอดโปรแกรมบบอดไฟลจะถกเรยกขนมาเอง

 By Doing Co., Ltd.  48

Picture 4.12

Picture 4.13

Page 49: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

การบบอดไฟล คณสามารถทำาไดงายๆโดยการคลกขวาทไฟลหรอโฟลเดอรทตองการบบอด จากนนเลอก Create Archive... จะมหนาตางใหตงชอไฟลบบอดและสกลของไฟลเพยงเทานการบบอดไฟลกเปนทเรยบรอยแลว ในทางกลบกน คณสามารถคลายไฟลบบอดดวยการคลกขวาแลวเลอก Extract Here ไดเชนกน

เพมแบบอกษร

แมวา Ubuntu จะไดจดเตรยมแบบอกษรไทย มาใหใชอยางดแลวกตาม แตหากคณมแบบอกษรทคณตองการใช คณกสามารถตดตงลงไปไดเชนกน

ตดตงแบบใชคนเดยว

การตดตงแบบใชคนเดยวหมายถงผใชคนอนจะไมสามารถใชแบบอกษรทคณเพมลงไปได แตจะสะดวกตรงทผไมมสทธในฐานะ Administrator กสามารถเพมแบบอกษรเพอใชเองได วธเพมแบบอกษรนนใหคณเปดโฟลเดอรบาน โดยไปท เมน Places > Home Folders โปรแกรม File Manager จะเปดขนมา ใหคณกด Ctrl+h เพอแสดงแฟมซอน จากนนใหสรางโฟลเดอรชอ .fonts แลวใหคณนำาไฟลฟอนตทเตรยมมา ใสลงในโฟลเดอรทสรางขนมาใหม กเปนอนเรยบรอย

ตดตงแบบใชทงระบบ

การตดตงแบบใชทงระบบ คณจำาเปนจะตองมสทธในฐานะ Administrator ดวยจงจะใสฟอนตลงในระบบได การตดตงฟอนตดวยวธน ผใชทกคนในเครองจะสามารถใชงานฟอนตนได วธตดตงฟอนต ใหคณกดปม Alt+F2 หนาตาง Run Application จะถกเปดขนมา ใหคณพมพคำาสงลงไปวา sudo nautilus /usr/share/fonts พรอมทงทำาเครองหมายถกทชอง Run in terminal จากนนคลกท Run จะมหนาตาง Terminal (คลายหนาตางดอส) ขนมาใหคณปอนรหสผานแลว Enter โปรแกรม File Manager จะถกเรยกขนมา ใหคณนำาฟอนตใสลงไปเลยครบ

 By Doing Co., Ltd.  49

Picture 4.14

Picture 4.15

Page 50: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

ตงคำสวนตวและเปลยนรหสผำน

เราสามารถตงคาสวนตวของเรารวมถงเปลยนรหสผานทใชสำาหรบลอกอนเขาระบบไดครบ วธการตงคานนใหไปท เมน System > Preferences > About Me จะปรากฏหนาตาง About you ขนมา คณสามารถตงคาไดตามตองการครบ สวนการเปลยนรหสผานนน คณตองกรอกรหสผานเดมกอนดวย เพอเปนการยนยนตน

กรหสผำน

เปนเรองปกตทคนเราจะลมรหสผานเขาระบบได ซง Ubuntu กไดเตรยมสวนของ Recovery mode ไวแลว สงทคณตองทำาคอ เมอเปดเครองขนมาแลว ทเมนสำาหรบเลอกระบบปฏบตการใหเลอกทเมนทมวงเลบวา recovery mode ตอทาย ระบบจะทำางานไปเรอยๆจนไปจบทหนา Command line ซงมขอความวา root@computer-name:~# เมอขนมาแลว คณสามารถเปลยนรหสผานไดทนท ดวยการพมพคำาสงวา passwd user-name จากนน Enter แลวพมพรหสผานใหมทตองการลงไป (ขณะพมพจะไมเหนอกษรใดทงสน คลายวากดไมตด ใหพมพไปเลย) เสรจแลว Enter แลวพมพรหสผานซำาอกครง ระบบจะแจงวา passwd: password update successfully หมายความวาเรยบรอยแลว (ถาไมได ใหเรมพมพคำาสงใหมตงแตตน) จากนนพมพคำาสงวา reboot เพอรสตารทเครองแลวเขาระบบดวยรหสผานใหมไดเลย

 By Doing Co., Ltd.  50

Picture 4.16

Picture 4.17

Page 51: Ubuntu Desktop Guide by ByDoing Co. Ltd

Ubuntu desktop guide : Basic Desktop

/etc/book

เกยวกบผเขยน

ผเขยน: ศระ นกยงทอง

การศกษา: ปรญญาตรคณะสถาปตยกรรม สถาบนราชภฏพระนคร

ปจจบน:

● พนกงานฝายโอเพนซอรส SIPA

● ผกอตง ubuntuclub.com

● CEO By Doing Co., Ltd.

เกยวกบหนงสอ

License: GFDL

 By Doing Co., Ltd.  51