Izvještaj - kvantitativni i kvalitativni podatci Zagreb, 2017.

ISTRAŽIVANJE Percepcija životnog konteksta i navika mladih s područja Bjelovarsko-bilogorske županije

mag. psych. Božidar Nikša Tarabić, PhD student

mag. psych. Tanja Herceg, PhD studentica Dubravko Šopar, izvršni direktor udruge Impress

Bjelovarsko-bilogorska županija

Percepcija životnog konteksta i navika mladih s područja Bjelovarsko-bilogorske županije

Izvještaj za potrebe projekta „Izrada programa za mlade u Bjelovarsko-bilogorskoj županiji za razdoblje 2017.-2019.“ Nositelj projekta: Bjelovarsko-bilogorska županija (Savjet mladih BBŽ) Voditelj projekta: Stjepan Kos, referent za civilno društvo Bjelovarsko-bilogorske županije Autori istraživanja i izvještaja: Kontrolirali:

mag. Psych. Božidar Nikša Tarabić, PhD student mag. Psych. Tanja Herceg, PhD studentica, Dubravko Šopar, izvršni direktor udruge Impress Svjetlana Marijon i Ante Martić, Udruga Zamisli kroz Regionalni Info-centar za mlade Zagreb, Dubravko Šopar, Udruga Impress kroz Info centar za mlade Mogućnosti pod podrškom Ministarstva za demografiju, obitelj, socijalnu politiku i mlade

U provedbi istraživanja sudjelovali: mag. Psych. Melita Pranić

Goran Bogatić Malešević Marija Gelešić, Petra Lea Klubičko Fran Grgić, Silvija Dmejhal Branka Jurkić

Nositelj istraživanja: Udruga za promicanje pozitivne afirmacije mladih u društvu «Impress»

Projekt «Izrada strategijskog programa za mlade u BBŽ za razdoblje 2017-2019. pod podrškom je Ministarstva za demografiju, obitelj, mlade i socijalnu politiku

Ministarstvo za demografiju, obitelj, mlade i socijalnu politiku

Savez Bjelovarski centar za razvoj Centar za civilne

za pravedno društvo civilnoga društva inicijative

1

SADRŽAJ Tablica 1. Dob sudionika – deskriptivna statistika .............................................................................................................................................................................. 2 Tablica 2. Raspodjela sudionika prema dobi i dobnim skupinama ..................................................................................................................................................... 2 Tablica 3. Raspodjela sudionika prema dobi i spolu ........................................................................................................................................................................... 3 Tablica 4. Raspodjela sudionika prema bračnom statusu, imanju djece, stupnju obrazovanja te vrsti radnog odnosa ....................................................................... 4 Tablica 5. Raspodjela sudionika prema pripadnosti manjinskim društvenim skupinama ................................................................................................................... 5 Tablica 6. Raspodjela sudionika s obzirom na radni status roditelja ................................................................................................................................................... 6 Tablica 7. Raspodjela sudionika s obzirom na ukupni prihod kućanstva i percipirani životni standard ............................................................................................. 7 Tablica 8. Mjere centralne tendencije i raspršenja rezultata - ukupni prihod kućanstva i percipirani životni standard ...................................................................... 7 Tablica 9. Provođenje slobodnog vremena (vrsta aktivnosti) – deskriptivna statistika ....................................................................................................................... 8 Tablica 10. Provođenje slobodnog vremena (količina vremena) – raspodjela sudionika .................................................................................................................... 9 Tablica 11. Provođenje slobodnog vremena (količina vremena) – deskriptivna statistika .................................................................................................................. 9 Tablica 12. Provođenje slobodnog vremena (količina vremena) – spolne razlike ............................................................................................................................ 10 Tablica 13. Način korištenja Interneta, mobitela i računala – deskriptivna statistika i ekstrahirane komponente ............................................................................ 10 Tablica 14. Način korištenja Interneta, mobitela i računala – prikaz objašnjene varijance............................................................................................................... 11 Tablica 15. Dostupnost/rasprostranjenost sadržaja u mjestu stanovanja ili njegovoj okolici – deskriptivna statistika i ekstrahirane komponente ......................... 12 Tablica 16. Dostupnost/rasprostranjenost sadržaja u mjestu stanovanja ili njegovoj okolici – prikaz objašnjene varijance ............................................................ 13 Tablica 17. Dostupnost/rasprostranjenost sadržaja u mjestu stanovanja ili njegovoj okolici – raspodjela sudionika ....................................................................... 13 Tablica 18. Stav prema volontiranju – deskriptivna statistika i ekstrahirane komponente (1 od 2) .................................................................................................. 14 Tablica 19. Stav prema volontiranju – prikaz objašnjene varijance (1 od 2) .................................................................................................................................... 16 Tablica 20. Vrijednosna orijentacija – deskriptivna statistika i ekstrahirane komponente ................................................................................................................ 18 Tablica 21. Vrijednosna orijentacija – prikaz objašnjene varijance .................................................................................................................................................. 19 Tablica 22. Doživljaj lokalne sredine i osjećaj pripadnosti – deskriptivna statistika i izdvojene skale ............................................................................................ 20 Tablica 23. Doživljaj lokalne sredine (depresija društva) – prikaz objašnjene varijance .................................................................................................................. 21 Tablica 24. Doživljaj lokalne sredine (radne prilike) – prikaz objašnjene varijance ......................................................................................................................... 21 Tablica 25. Percipirana podrška bliskih osoba – deskriptivna statistika i izdvojene skale ................................................................................................................ 22 Tablica 26. Percipirana podrška bliskih osoba – prikaz objašnjene varijance ................................................................................................................................... 22 Tablica 27. Zamišljanje svoje budućnosti – deskriptivna statistika ................................................................................................................................................... 23 Tablica 28. Percepcija poduzetništva – deskriptivna statistika i ekstrahirane komponente .............................................................................................................. 24 Tablica 29. Percepcija poduzetništva – prikaz objašnjene varijance ................................................................................................................................................. 25 Tablica 30. Zadovoljstvo životom i raspoloženje – deskriptivna statistika i ekstrahirane komponente............................................................................................ 26 Tablica 31. Zadovoljstvo životom – prikaz objašnjene varijance...................................................................................................................................................... 27 Tablica 32. Upoznatost s programima EU mogućnosti – raspodjela sudionika ................................................................................................................................ 28

2

Dio 1 – Obilježja uzorka

Tablica 1. Dob sudionika – deskriptivna statistika Dob M SD S K Min Maks N

15-31 18.59 3.309 1.845 2.720 15 31 497 15-18 17.03 .897 -.451 -.834 15 18 372

Tablica 2. Raspodjela sudionika prema dobi i dobnim skupinama

Dobne skupine

15-31 15-18

Dob f p pr pc Dob f p pr pc 15 17 3.4 3.4 3.4 15 17 4.57 4.57 4.57 16 92 18.4 18.5 21.9 16 92 24.73 24.73 29.30 17 124 24.8 24.9 46.9 17 124 33.33 33.33 62.63 18 139 27.9 28 74.8 18 139 37.37 37.37 100 19 29 5.8 5.8 80.7 Ukupno 372 100 100 20 7 1.4 1.4 82.1 21 11 2.2 2.2 84.3 22 12 2.4 2.4 86.7 23 16 3.2 3.2 89.9 24 10 2 2 92 25 2 0.4 0.4 92.4 26 5 1 1 93.4 27 10 2 2 95.4 28 11 2.2 2.2 97.6 29 10 2 2 99.6 30 1 0.2 0.2 99.8 31 1 0.2 0.2 100

Ukupno 497 99.6 100

17

92

124139

29

7 11 12 16 102 5 10 11 10

1 10

50

100

150

15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Bro

j sud

ioni

ka

Dob

Raspodjela sudionika prema dobi

3

Tablica 3. Raspodjela sudionika prema dobi i spolu

Dob Spol f p pr pc

15-31 Ukupno 499 100 100

M 194 38.9 38.9 38.9 Ž 305 61.1 61.1 100

15-18

Ukupno 372 100 100

M 162 43.55 43.55 43.55

Ž 210 56.45 56.45 100

194

305

162

210

0

50

100

150

200

250

300

350

M Ž

Bro

j sud

ioni

ka

Dob

Raspodjela sudionika prema dobi i spolu

15-31

15-18

4

Tablica 4. Raspodjela sudionika prema bračnom statusu, imanju djece, stupnju obrazovanja te vrsti radnog odnosa

Bračni status brak, izvanbračna zajednica, njima izjednačena zajednica f p pr pc

Ukupno 494 99.0 100 Ne 471 94.4 95.3 95.3 Da 23 4.6 4.7 100

Imanje djece f p pr pc

Ukupno 498 99.8 100 Ne 482 96.6 96.8 96.8 Da 16 3.2 3.2 100

Stupanj obrazovanja (sudionik) f p pr pc

Ukupno 499 100 100 Učenik srednje škole 389 78 78 78 Završena srednja škola 43 8.6 8.6 86.6 Student 27 5.4 5.4 92 Preddiplomski, diplomski ili integrirani sveučilišni ili stručni studij 36 7.2 7.2 99.2 Magisterij ili doktorat 4 0.8 0.8 100

Vrsta radnog odnosa f p pr pc

Ukupno 499 100 100

Učenik/student 414 83 83 83 Nezaposlena osoba 42 8.4 8.4 91.4

Radni odnos na određeno 25 5 5 96.4

Radni odnos na neodređeno 18 3.6 3.6 100

5

Tablica 5. Raspodjela sudionika prema pripadnosti manjinskim društvenim skupinama 15-31 15-18

…različita vjeroispovijest f p pr pc f p pr pc Ukupno 383 76.8 100 277 74.46 100

Ne 355 71.1 92.7 92.7 256 68.82 92.42 92.42 Da 28 5.6 7.3 100 21 5.65 7.58 100

…različita seksualna orijentacija f p pr pc f p pr pc Ukupno 468 93.8 100 346 93.01 100

Ne 456 91.4 97.4 97.4 335 90.05 96.82 96.82 Da 12 2.4 2.6 100 11 2.96 3.18 100

…pripadnih nacionalnih manjinama f p pr pc f p pr pc Ukupno 468 93.8 100 347 93.28 100

Ne 427 85.6 91.2 91.2 319 85.75 91.93 91.93 Da 41 8.2 8.8 100 28 7.53 8.07 100

…osoba s invaliditetom f p pr pc f p pr pc Ukupno 467 93.6 100 346 93.01 100

Ne 459 92 98.3 98.3 340 91.40 98.27 98.27 Da 8 1.6 1.7 100 6 1.61 1.73 100

…starija osoba f p pr pc Ukupno 499 100 Ne 467 93.6 100 100

…mlada osoba f p pr pc Ukupno 471 94.4 100 Ne 70 14 14.9 14.9

Da 401 8.4 85.1 100 …maloljetni roditelj f p pr pc f p pr pc

Ukupno 466 93.4 100 346 93.01 100 Ne 453 9.8 97.2 97.2 333 89.52 96.24 96.24 Da 13 2.6 2.8 100 13 3.49 3.76 100

6

Naredne statističke analize su učinjene na sudionicima u dobi od 15 do 18 godina

Tablica 6. Raspodjela sudionika s obzirom na radni status roditelja

Radni status majke f p pr pc

1 - Nije primjenjivo 7 1.88 2.05 2.05 2 - Radni odnos na neodređeno (stalni) 169 45.43 49.56 51.61 3 - Radni odnos na određeno povremeni (privremeni) 51 13.71 14.96 66.57 4 - Nezaposlen/a 100 26.88 29.33 95.89 5 - U mirovini 14 3.76 4.11 100 6 - Ukupno 341 91.67 100

Radni status oca f p pr pc

1 - Nije primjenjivo 10 2.69 2.99 2.99 2 - Radni odnos na neodređeno (stalni) 203 54.57 60.78 63.77 3 - Radni odnos na određeno povremeni (privremeni) 41 11.02 12.28 76.05 4 - Nezaposlen/a 28 7.53 8.38 84.43 5 - U mirovini 52 13.98 15.57 100 6 – Ukupno 334 89.78 100

7

169

51

100

1410

203

4128

52

0

50

100

150

200

250

1 2 3 4 5

Bro

j sud

ioni

ka

Dob

Raspodjela sudionika s obzirom na radni status roditelja

Majka

Otac

7

Tablica 7. Raspodjela sudionika s obzirom na ukupni prihod kućanstva i percipirani životni standard

Ukupni prihod kućanstva f p pr pc

Manje od 1.000 kn 13 3.49 3.88 3.88 Između 1.000 i 2.000 kn 15 4.03 4.48 8.36 Između 2.000 i 3.000 kn 29 7.80 8.66 17.01 Između 3.000 i 5.000 kn 67 18.01 20.00 37.01 Između 5.000 i 7.000 kn 80 21.51 23.88 60.90 Između 7.000 i 1.000 kn 71 19.09 21.19 82.09 Između 1.000 i 15.000 kn 34 9.14 10.15 92.24 Više od 15.000 kn 26 6.99 7.76 100 Ukupno 335 90.05 100

Percepcija osobnog životnog standarda u odnosu na standard u Hrvatskoj f p pr pc Izrazito ispodprosječan 8 2.15 2.31 2.31 Ispodprosječan 28 7.53 8.07 10.37 Prosječan 271 72.85 78.10 88.47 Iznadprosječan 34 9.14 9.80 98.27 Izrazito iznadprosječan 6 1.61 1.73 100 Ukupno 347 93.28 100

Tablica 8. Mjere centralne tendencije i raspršenja rezultata - ukupni prihod kućanstva i percipirani životni standard

M SD C D S K Min Maks N Kada se zbroje prihodi svih članova tvog kućanstva oni otprilike iznose 4.99 1.701 5 5 -0.274 -0.202 1 8 335

U odnosu na prosječan standard u Hrvatskoj, tvoj životni standard je 3.01 0.584 3 3 -0.176 4.213 1 5 347

8

Dio 2 – Provođenje slobodnog vremena

Tablica 9. Provođenje slobodnog vremena (vrsta aktivnosti) – deskriptivna statistika Aktivnost… M SD C D S K Min Maks N

…u društvu s prijateljima. 4.04 .989 4 5 -.924 .506 1 5 366 …na društvenim mrežama. 3.85 1.057 4 5 -.636 -.363 1 5 368 …sportske i/ili fizičke aktivnosti. 3.09 1.311 3 3 -.043 -1.072 1 5 364 …„izlascima“ (klubovi, barovi i sl.). 3.08 1.263 3 3 -.057 -.966 1 5 363 ...čitanje različitih Internetskih portala. 2.95 1.215 3 3 .017 -.925 1 5 360 …dodatno usavršavanje (učenje). 2.48 1.169 2 3 .377 -.691 1 5 363 …učenje stranih jezika. 2.06 1.158 2 1 .895 -.102 1 5 363 …čitanje knjiga. 2.06 1.260 2 1 .960 -.217 1 5 363 …volontiranje. 1.48 .880 1 1 2.069 4.067 1 5 363

1.00 2.00 3.00 4.00 5.00

…u društvu s prijateljima.

…na društvenim mrežama.

…sportske i/ili fizičke aktivnosti.

…„izlascima“ (klubovi, barovi i sl.).

...čitanje različitih Internetskih portala.

…dodatno usavršavanje (učenje).

…učenje stranih jezika.

…čitanje knjiga.

…volontiranje.

Provođenje slobodnog vremena (vrsta aktivnosti)

M SD

9

Tablica 10. Provođenje slobodnog vremena (količina vremena) – raspodjela sudionika

Prosječno vremena dnevno provedeno u… f (%) [0] uopće ne [1] do 1h [2] 1 do 2h [3] 2 do 3h [4] 3 do 4h [5] 4 do 5h [6] 5h ili više

…dopisivanje putem mobitela, tableta ili računala. 9 (2.51) 53 (14.76) 51 (14.21) 59 (16.43) 43 (11.98) 38 (10.58) 106 (29.53) …multimedijalni sadržaji putem mobitela, tableta ili računala. 12 (3.36) 40 (11.2) 57 (15.97) 74 (20.73) 51 (14.29) 36 (10.08) 87 (24.37) …pregledavanje društvenih mreža putem mobitela, tableta ili računala. 7 (1.94) 62 (17.22) 68 (18.89) 61 (16.94) 43 (11.94) 39 (10.83) 80 (22.22) …druženje s roditeljima. 22 (6.08) 54 (14.92) 79 (21.82) 63 (17.4) 40 (11.05) 41 (11.33) 63 (17.4) …slušanje glazbe. 14 (3.88) 90 (24.93) 65 (18.01) 57 (15.79) 35 (9.7) 33 (9.14) 67 (18.56) …druženje s prijateljima (zajedničke aktivnosti). 38 (10.56) 65 (18.06) 82 (22.78) 68 (18.89) 39 (10.83) 26 (7.22) 42 (11.67) …druženje s prijateljima („kava“). 36 (9.97) 66 (18.28) 96 (26.59) 76 (21.05) 36 (9.97) 21 (5.82) 30 (8.31) …sportskim aktivnostima. 69 (19.17) 91 (25.28) 75 (20.83) 55 (15.28) 26 (7.22) 21 (5.83) 23 (6.39) …gledanje TV–a. 53 (14.68) 107 (29.64) 94 (26.04) 61 (16.9) 23 (6.37) 13 (3.6) 10 (2.77) …igranje igara na mobitelu ili računalu. 138 (38.44) 90 (25.07) 44 (12.26) 32 (8.91) 13 (3.62) 14 (3.9) 28 (7.8) …telefoniranje. 119 (33.06) 145 (40.28) 36 (10.00) 24 (6.67) 8 (2.22) 7 (1.94) 21 (5.83) …igranje igara na igraćim konzolama. 255 (70.64) 38 (10.53) 22 (6.09) 19 (5.26) 10 (2.77) 0 (0) 17 (4.71) …volontiranje. 272 (75.56) 49 (13.61) 8 (2.22) 11 (3.06) 9 (2.5) 6 (1.67) 5 (1.39)

Tablica 11. Provođenje slobodnog vremena (količina vremena) – deskriptivna statistika D M SD S K Min Maks N …dopisivanje putem mobitela, tableta ili računala. 6 3.70 1.916 -.165 -1.335 0 6 359 …multimedijalni sadržaji putem mobitela, tableta ili računala. 6 3.59 1.819 -.083 -1.136 0 6 357 …pregledavanje društvenih mreža putem mobitela, tableta ili računala. 6 3.41 1.856 .092 -1.317 0 6 360 …druženje s roditeljima. 2 3.16 1.864 .155 -1.137 0 6 362 …slušanje glazbe. 1 3.04 1.915 .310 -1.243 0 6 361 …druženje s prijateljima (zajedničke aktivnosti). 2 2.70 1.807 .393 -.790 0 6 360 …druženje s prijateljima („kava“). 2 2.53 1.663 .513 -.393 0 6 361 …sportskim aktivnostima. 1 2.09 1.734 .731 -.302 0 6 360 …gledanje TV–a. 1 1.93 1.440 .816 .408 0 6 361 …igranje igara na mobitelu ili računalu. 0 1.57 1.857 1.198 .357 0 6 359 …telefoniranje. 1 1.34 1.600 1.677 2.228 0 6 360 …igranje igara na igraćim konzolama. 0 .78 1.537 2.219 4.226 0 6 361 …volontiranje. 0 .54 1.237 2.768 7.350 0 6 360

10

Tablica 12. Provođenje slobodnog vremena (količina vremena) – spolne razlike Prosječno vremena dnevno provedeno u…(vrsta aktivnosti) M Ž F p Part Eta2 Opažena snaga …dopisivanje putem mobitela, tableta ili računala. 3.19 4.15 22.17 .000 .062 .997 …multimedijalni sadržaji putem mobitela, tableta ili računala. 3.46 3.72 1.66 .198 .005 .250 …pregledavanje društvenih mreža putem mobitela, tableta ili računala. 2.96 3.82 18.80 .000 .053 .991 …druženje s roditeljima. 2.98 3.31 2.46 .118 .007 .346 …slušanje glazbe. 2.89 3.27 3.29 .071 .010 .439 …druženje s prijateljima (zajedničke aktivnosti). 2.98 2.52 5.32 .022 .016 .633 …druženje s prijateljima („kava“). 2.64 2.40 1.74 .188 .005 .260 …sportskim aktivnostima. 2.69 1.73 26.59 .000 .074 .999 …gledanje TV–a. 2.07 1.85 1.93 .166 .006 .283 …igranje igara na mobitelu ili računalu. 2.34 1.04 45.30 .000 .120 1.000 …telefoniranje. 1.18 1.45 2.39 .123 .007 .338 …igranje igara na igraćim konzolama. 1.32 .35 37.57 .000 .101 1.000 …volontiranje. .70 .41 4.66 .032 .014 .576

Tablica 13. Način korištenja Interneta, mobitela i računala – deskriptivna statistika i ekstrahirane komponente Internet, mobitel i računalo koristim za… M SD C D S K Min Maks N Komponente* Cα n N Internet - konzumacija sadržaja 3.79 .858 3.83 5 -.666 .597 1 5 362 A .763 6 362 …komunikaciju s odabranim prijateljima. 4.45 1.022 5 5 -2.018 3.401 1 5 365 .785 …traženje sadržaja za školu i učenje. 3.96 1.134 4 5 -1.043 .459 1 5 365 .721 …"skidanje" različitih sadržaja. 3.89 1.238 4 5 -.853 -.374 1 5 364 .700 …korištenje stranica specijaliziranih za druženje, izrade profila. 3.52 1.389 4 5 -.556 -.922 1 5 364 .546 …pretraživanje bez određenog cilja. 3.48 1.409 4 5 -.415 -1.130 1 5 364 .572 …korištenje elektroničke pošte. 3.46 1.373 4 5 -.391 -1.082 1 5 365 .620 Internet - kreiranje sadržaja 2.27 1.268 2 1 .718 -.579 1 5 361 B .767 2 361 …sudjelovanje u raspravama putem chata ili foruma. 2.44 1.480 2 1 .551 -1.123 1 5 361 .866 …pisanje blogova i komentiranje tuđih. 2.10 1.328 2 1 1.006 -.215 1 5 365 .866 KMO = .76, Bartlettov test sfericiteta (χ2 = 736.7, df = 28, p = 0) *Varimax rotacija

11

Tablica 14. Način korištenja Interneta, mobitela i računala – prikaz objašnjene varijance

Ukupno objašnjene varijance Inicijalno Ekstrahirano Rotirano Ekstrahirano Ukupno % var. kum. Ukupno % var. kum. Ukupno % var. kum.

…komunikaciju s odabranim prijateljima. .64 3.10 38.70 38.70 3.10 38.70 38.70 2.66 33.19 33.19 …"skidanje" različitih sadržaja. .52 1.47 18.42 57.12 1.47 18.42 57.12 1.91 23.92 57.12 …traženje sadržaja za školu i učenje. .52 .80 1.04 67.15 …pretraživanje bez određenog cilja. .46 .72 9.03 76.19 …korištenje elektroničke pošte. .47 .62 7.80 83.99 …korištenje stranica specijaliziranih za druženje, izrade profila. .44 .50 6.27 90.26 …pisanje blogova i komentiranje tuđih. .77 .43 5.38 95.64 …sudjelovanje u raspravama putem chata ili foruma. .75 .35 4.36 100

12

Dio 3 – Dostupnost/rasprostranjenost sadržaja u mjestu stanovanja ili njegovoj okolici

Tablica 15. Dostupnost/rasprostranjenost sadržaja u mjestu stanovanja ili njegovoj okolici – deskriptivna statistika i ekstrahirane komponente Sadržaji… M SD C D S K Min Maks N Komponente* Cα n N ...klubovi, barovi i sl. 3.07 .931 3 4 -.597 -.698 1 4 357 ...sportski objekti 2.45 .753 2 3 -.144 -.368 1 4 347 Klasične obrazovne ustanove 1.73 .580 1.75 1 .624 -.122 1 3.75 164 B .843 5 224 ...škole stranih jezika 1.55 .700 1 1 1.002 .177 1 4 290 .584 ...kazališta 1.59 .718 1 1 1.003 .357 1 4 331 .833 ...kino dvorane 1.86 .732 2 2 .438 -.335 1 4 351 .760 ...muzeji 1.65 .734 2 1 .892 .229 1 4 323 .804 ...druge kulturno-obrazovne ustanove 1.87 .743 2 2 .538 -.050 1 4 275 .686 Suvremene obrazovne ustanove 1.65 .547 1.6 1 .618 .082 1 3.8 224 A .698 4 164 ...ustanove za dodatno obrazovanje/učenje (koje se plaća) 1.68 .746 2 1 .648 -.740 1 4 267 .637 ...ustanove za dodatno obrazovanje/učenje (besplatno) 1.70 .835 1 1 .836 -.406 1 4 272 .839 ...udruge koje nude mogućnost volontiranja 1.98 .718 2 2 .146 -.686 1 4 265 .633 ...udruge koje nude mogućnost obrazovanja/učenja 2.15 .876 2 3 .034 -1.090 1 4 268 .613

KMO = .866, Bartlettov test sfericiteta (χ2 = 402.11, df = 28, p = 0) *Varimax

13

Tablica 16. Dostupnost/rasprostranjenost sadržaja u mjestu stanovanja ili njegovoj okolici – prikaz objašnjene varijance Ukupno objašnjene varijance

Inicijalno Ekstrahirano Rotirano Sadržaji… Ekstrahirano Ukupno % var. kum. Ukupno % var. kum. Ukupno % var. kum. ...ustanove za dodatno obrazovanje/učenje (koje se plaća) .49 4.04 44.87 44.87 4.04 44.87 44.87 3.02 33.59 33.59 ...ustanove za dodatno obrazovanje/učenje (besplatno) .70 1.18 13.15 58.02 1.18 13.15 58.02 2.20 24.43 58.02 ...udruge koje nude mogućnost volontiranja .49 .84 9.32 67.34 ...udruge koje nude mogućnost obrazovanja/učenja .42 .72 7.99 75.33 ...škole stranih jezika .47 .57 6.30 81.63 ...kazališta .74 .49 5.40 87.03 ...kino dvorane .63 .46 5.11 92.15 ...muzeji .70 .38 4.27 96.42 ...druge kulturno-obrazovne ustanove .57 .32 3.58 100

Tablica 17. Dostupnost/rasprostranjenost sadržaja u mjestu stanovanja ili njegovoj okolici – raspodjela sudionika

Ne [1] Da f razlika raspodjele [1],[2] - [3],[4]

Malo [2] Dovoljno [3] Previše [4] Ne znam [1],[2] [3],[4] χ2 df p N ...klubovi, barovi i sl. 22 (6.16) 77 (21.57) 113 (31.65) 145 (40.62) 11 99 258 7.815 1 .000 357 ...sportski objekti 35 (10.09) 140 (40.35) 152 (43.8) 20 (5.76) 20 175 172 .026 1 .872 347 ...udruge koje nude mogućnost obrazovanja/učenja 75 (27.99) 87 (32.46) 96 (35.82) 10 (3.73) 100 162 106 11.701 1 .001 268 ...kino dvorane 116 (33.05) 172 (49.00) 58 (16.52) 5 (1.42) 17 288 63 144.231 1 .000 351 ...udruge koje nude mogućnost volontiranja 68 (25.66) 135 (50.94) 60 (22.64) 2 (.75) 100 203 62 75.023 1 .000 265 ...ustanove za dodatno obrazovanje/učenje (besplatno) 141 (51.84) 77 (28.31) 48 (17.65) 6 (2.21) 96 218 54 98.882 1 .000 272 ...druge kulturno-obrazovne ustanove 90 (32.73) 137 (49.82) 42 (15.27) 6 (2.18) 94 227 48 116.513 1 .000 275 ...ustanove za dodatno obrazovanje/učenje (koje se plaća) 129 (48.31) 95 (35.58) 42 (15.73) 1 (.37) 100 224 43 122.7 1 .000 267 ...muzeji 158 (48.92) 125 (38.70) 35 (10.84) 5 (1.55) 46 283 40 182.814 1 .000 323 ...kazališta 178 (53.78) 116 (35.05) 33 (9.97) 4 (1.21) 38 294 37 199.544 1 .000 331 ...škole stranih jezika 163 (56.21) 96 (33.1) 29 (10) 2 (.69) 79 259 31 179.255 1 .000 290

14

Dio 4 – Stav prema volontiranju i vrijednosne orijentacije

Tablica 18. Stav prema volontiranju – deskriptivna statistika i ekstrahirane komponente (1 od 2)

M SD C D S K Min Maks N Komponente* Cα n N Društveni značaj volontiranja 3.64 .973 3.73 5 -.598 .015 1 5 334 A .975 15 334 Općenito je važno pomagati drugima. 4.03 1.153 4 5 -.995 .106 1 5 355 .701 U našem društvu postoje ljudi kojima je potrebno pomoći. 3.87 1.215 4 5 -.821 -.279 1 5 358 .694 Žao mi je što postoji nerazmjer među članovima društva. 3.81 1.211 4 5 -.770 -.301 1 5 349 .721

Kad upoznam ljude koji su u nevolji, razmišljam kako bi meni bilo na njihovom mjestu. 3.73 1.267 4 5 -.643 -.649 1 5 356 .716

Volonteri mogu doprinijeti promjeni, makar ona bila i mala. 3.72 1.213 4 5 -.651 -.470 1 5 356 .789

Poboljšavanje lokalne zajednice je važno kako bi se održala kvaliteta društva. 3.69 1.231 4 5 -.619 -.565 1 5 353 .772

Nedostatak brige za lokalnu zajednicu uzrokovat će ozbiljnu štetu našem društvu. 3.68 1.193 4 5 -.512 -.577 1 5 346 .722

Volonteri mogu pomoći bitno poboljšati društvo. 3.58 1.257 4 5 -.487 -.735 1 5 354 .785

Ako doprinesem zajednici svojim vještinama i znanjima, to će je učiniti boljom. 3.58 1.234 4 3 -.505 -.607 1 5 356 .722

Volontiranje na projektima u zajednici može uvelike poboljšati iskoristivost njezinih resursa i unaprijediti je. 3.52 1.239 4 3 -.416 -.735 1 5 354 .759

Volontiranje u zajednici pomaže riješiti neke društvene probleme. 3.50 1.207 4 3 -.445 -.610 1 5 356 .742

Važno je pružiti korisne usluge u lokalnoj zajednici kroz volonterstvo. 3.48 1.268 3 3 -.370 -.838 1 5 353 .783

Bez volontiranja bi mnogi potrebiti danas bili bez nade. 3.47 1.255 3 3 -.359 -.775 1 5 348 .725

Odgovoran/na sam za to da napravim nešto kako bih poboljšao/la društvo. 3.33 1.269 3 3 -.217 -.942 1 5 350 .652

Ključno je da se ljudi sami uključe kako bi se postigle pozitivne promjene u lokalnoj zajednici. 3.75 1.181 4 5 -.674 -.351 1 5 347 .771

15

Tablica 18. Stav prema volontiranju – deskriptivna statistika i ekstrahirane komponente (2 od 2) M SD C D S K Min Maks N Komponente* Cα n N Dobit od volontiranja 3.40 1.105 3.38 5 -.406 -.374 1 5 336 B .949 8 336 Uključivanjem u neki volonterski projekt bih

(…razvio nove vještine i stekao nova znanja.) 3.67 1.239 4 5 -.627 -.545 1 5 347 .666

Uključivanjem u neki volonterski projekt bih (…upoznao druge koji uživaju u volontiranju.)

3.60 1.292 4 5 -.601 -.659 1 5 348 .632

Iskustvo stečeno tijekom volontiranja bi moglo biti značajno za moju sliku o sebi.

3.38 1.311 3 3 -.363 -.884 1 5 348 .773

Uključivanjem u neki volonterski projekt bih (…stekao vrijedno iskustvo za biografiju.)

3.37 1.291 3 3 -.350 -.886 1 5 347 .749

Vještine stečene tijekom volontiranja mogle bi biti značajne za moju karijeru.

3.31 1.278 3 3 -.322 -.811 1 5 345 .831

Uključivanjem u neki volonterski projekt bih (…upoznao osobe korisne za moju karijeru.)

3.31 1.280 3 3 -.234 -.889 1 5 349 .763

Znanja stečena tijekom volontiranja mogla bi biti značajna za moju karijeru.

3.30 1.286 3 3 -.247 -.870 1 5 345 .841

Poznanstva stečena tijekom volontiranja mogla bi biti značajna za moju karijeru.

3.25 1.249 3 3 -.226 -.792 1 5 349 .815

Negativni aspekti volontiranja 3.02 1.049 3 3 -.024 -.534 1 5 345 C .907 6 345 Uključivanjem u neki volonterski projekt bih

(…imao manje slobodnog vremena.) 3.20 1.255 3 3 -.115 -.889 1 5 350 .887

Uključivanjem u neki volonterski projekt bih (…imao manje vremena za školu/posao.)

3.18 1.261 3 3 -.119 -.933 1 5 349 .870

Uključivanjem u neki volonterski projekt bih (…imao manje vremena za učenje/studiranje/radne obaveze.)

3.16 1.295 3 3 -.125 -1.028 1 5 351 .716

Uključivanjem u neki volonterski projekt bih (…imao manje vremena za obitelj i prijatelje.)

3.12 1.233 3 3 -.101 -.789 1 5 349 .860

Uključivanjem u neki volonterski projekt bih (…imao manje energije.)

2.78 1.265 3 3 .223 -.833 1 5 351 .801

Uključivanjem u neki volonterski projekt bih (…propustio priliku za plaćen posao.)

2.71 1.281 3 3 .178 -.869 1 5 349 .755

KMO = .946, Bartlettov test sfericiteta (χ2 = 8158.75, df = 28, p = 0) *Varimax

16

Tablica 19. Stav prema volontiranju – prikaz objašnjene varijance (1 od 2)

Ukupno objašnjene varijance

Inicijalno Ekstrahirano Rotirano Sadržaji… Ekstrahirano Ukupno % var. kum. Ukupno % var. kum. Ukupno % var. kum. U našem društvu postoje ljudi kojima je potrebno pomoći. 0.58 13.88 47.86 47.86 13.88 47.86 47.86 9.45 32.60 32.60 Volontiranje u zajednici pomaže riješiti neke društvene probleme. 0.67 3.81 13.12 60.99 3.81 13.12 60.99 5.86 20.20 52.80 Volonteri mogu doprinijeti promjeni, makar ona bila i mala. 0.69 1.98 6.84 67.82 1.98 6.84 67.82 4.36 15.02 67.82 Volonteri mogu pomoći bitno poboljšati društvo. 0.70 0.90 3.10 70.93 Volontiranje na projektima u zajednici može uvelike poboljšati iskoristivost njezinih resursa i unaprijediti je. 0.65 0.82 2.84 73.77

Ako doprinesem zajednici svojim vještinama i znanjima, to će je učiniti boljom. 0.60 0.72 2.47 76.24

Odgovoran/na sam za to da napravim nešto kako bih poboljšao/la društvo. 0.52 0.62 2.15 78.39

Općenito je važno pomagati drugima. 0.59 0.60 2.06 80.45 Poboljšavanje lokalne zajednice je važno kako bi se održala kvaliteta društva. 0.70 0.50 1.72 82.17

Važno je pružiti korisne usluge u lokalnoj zajednici kroz volonterstvo. 0.76 0.49 1.68 83.85

Kad upoznam ljude koji su u nevolji, razmišljam kako bi meni bilo na njihovom mjestu. 0.66 0.43 1.48 85.33

Žao mi je što postoji nerazmjer među članovima društva. 0.61 0.40 1.38 86.71

17

Tablica 19. Stav prema volontiranju – prikaz objašnjene varijance (2 od 2) Ukupno objašnjene varijance Inicijalno Ekstrahirano Rotirano Ekstrahirano Ukupno % var. kum. Ukupno % var. kum. Ukupno % var. kum. Nedostatak brige za lokalnu zajednicu uzrokovat će ozbiljnu štetu našem društvu. 0.59 0.39 1.35 88.06

Bez volontiranja bi mnogi potrebiti danas bili bez nade. 0.56 0.36 1.24 89.30

Ključno je da se ljudi sami uključe kako bi se postigle pozitivne promjene u lokalnoj zajednici. 0.66 0.32 1.12 90.42

Uključivanjem u neki volonterski projekt bih (…razvio nove vještine i stekao nova znanja.) 0.70 0.31 1.07 91.49

Uključivanjem u neki volonterski projekt bih (…upoznao druge koji uživaju u volontiranju.) 0.67 0.28 0.97 92.46

Iskustvo stečeno tijekom volontiranja bi moglo biti značajno za moju sliku o sebi. 0.80 0.26 0.91 93.37

Uključivanjem u neki volonterski projekt bih (…stekao vrijedno iskustvo za biografiju.) 0.72 0.25 0.86 94.23

Vještine stečene tijekom volontiranja mogle bi biti značajne za moju karijeru. 0.81 0.24 0.83 95.07

Uključivanjem u neki volonterski projekt bih (…upoznao osobe korisne za moju karijeru.) 0.70 0.22 0.75 95.82

Znanja stečena tijekom volontiranja mogla bi biti značajna za moju karijeru. 0.82 0.20 0.70 96.51

Poznanstva stečena tijekom volontiranja mogla bi biti značajna za moju karijeru. 0.77 0.20 0.68 97.19

Uključivanjem u neki volonterski projekt bih (…imao manje slobodnog vremena.) 0.81 0.19 0.65 97.84

Uključivanjem u neki volonterski projekt bih (…imao manje vremena za školu/posao.) 0.77 0.15 0.53 98.37

Uključivanjem u neki volonterski projekt bih (…imao manje vremena za učenje/studiranje/radne obaveze.) 0.55 0.14 0.50 98.87

Uključivanjem u neki volonterski projekt bih (…imao manje vremena za obitelj i prijatelje.) 0.75 0.13 0.43 99.30

Uključivanjem u neki volonterski projekt bih (…imao manje energije.) 0.65 0.11 0.40 99.70

Uključivanjem u neki volonterski projekt bih (…propustio priliku za plaćen posao.) 0.60 0.09 0.30 100.00

18

Dio 5 – Vrijednosne orijentacije

Tablica 20. Vrijednosna orijentacija – deskriptivna statistika i ekstrahirane komponente Što ti je od sljedećeg važno u životu M SD C D S K Min Maks N Komponente* Cα n N Obitelj, prijatelji i zdravlje 4.74 .529 5 5 -3.226 12.793 1.33 5 368 C .635 3 368 …zdravlje. 4.83 .559 5 5 -4.170 19.459 1 5 369 .630 …obitelj. 4.73 .727 5 5 -3.424 12.553 1 5 369 .847 …dobri prijatelji. 4.65 .786 5 5 -2.740 7.905 1 5 369 .743 Rad i karijera 4.25 .641 4.25 5 -.944 1.413 1.25 5 364 A .657 4 364 ...dostupnost moderne tehnologije. 4.35 .818 5 5 -1.206 1.191 1 5 368 .677 …dobra zarada 4.28 .839 4 5 -1.123 1.152 1 5 368 .775 …karijera. 4.27 .964 5 5 -1.380 1.551 1 5 368 .611 ...fleksibilno radno vrijeme. 4.07 1.045 4 5 -1.140 .904 1 5 368 .677 …prihvaćanje od strane okoline. 4.05 1.132 4 5 -1.077 .348 1 5 368 …fizičke aktivnosti/sport/rekreacija. 3.97 1.068 4 5 -.851 .001 1 5 367 Kultura, obrazovanje i moral 3.55 .962 3.67 3.67 -.418 -.429 1 5 365 B .681 3 365.000 …mogućnost konstantnog obrazovanja. 3.79 1.197 4 5 -.711 -.410 1 5 369 .750 …slijeđenje moralnih načela. 3.69 1.201 4 5 -.622 -.475 1 5 367 .748 …dostupnost kulturnih sadržaja 3.17 1.287 3 3 -.169 -1.014 1 5 368 .791 …vjera. 3.53 1.454 4 5 -.522 -1.097 1 5 370 KMO = .734, Bartlettov test sfericiteta (χ2 = 674.97, df = 28, p = 0) *Varimax rotacija

19

Tablica 21. Vrijednosna orijentacija – prikaz objašnjene varijance

Ukupno objašnjene varijance Inicijalno Ekstrahirano Rotirano Ekstrahirano Ukupno % var. kum. Ukupno % var. kum. Ukupno % var. kum.

…dobra zarada .632 2.956 29.555 29.555 2.956 29.555 29.555 2.118 21.178 21.178 ...fleksibilno radno vrijeme. .417 1.463 14.628 44.183 1.463 14.628 44.183 1.884 18.841 40.019 …dostupnost kulturnih sadržaja .631 1.338 13.379 57.562 1.338 13.379 57.562 1.754 17.542 57.562 …dobri prijatelji. .572 .818 8.183 65.744 ...dostupnost moderne tehnologije. .472 .715 7.147 72.891 …mogućnost konstantnog obrazovanja. .636 .667 6.668 79.559 …karijera. .525 .600 6.004 85.563 …zdravlje. .545 .564 5.635 91.198 …obitelj. .725 .455 4.546 95.744 …slijeđenje moralnih načela. .603 .426 4.256 1.000

20

Dio 6 – Doživljaj lokalne sredine i osjećaj pripadnosti

Tablica 22. Doživljaj lokalne sredine i osjećaj pripadnosti – deskriptivna statistika i izdvojene skale

Osjećaj pripadnosti M SD C D S K Min Maks N Komponente* Cα n N Osjećam da prema mladima postoje predrasude. 3.62 1.300 4 5 -0.601 -0.664 1 5 258 Osjećam da pripadam Bjelovarsko-bilogorskoj županiji. 2.86 1.413 3 3 0.104 -1.227 1 5 363 Osjećam da su mladi prioritet Bjelovarsko-bilogorske županije. 2.70 1.272 3 3 0.299 -0.820 1 5 365 Smatram da sam kao pojedinac bitan za razvoj lokalne zajednice. 2.46 1.283 2 1 0.543 -0.694 1 5 366 Svoj život vidim u Bjelovarsko-bilogorskoj županiji. 2.30 1.385 2 1 0.738 -0.703 1 5 362

Postoji način (nadležna služba, procedura, mjesto) na koji moji sugrađani i ja možemo davati prijedloge za poboljšavanje lokalne zajednice. 2.27 1.335 2 1 0.756 -0.571 1 5 145

U mojoj zajednici (…su mladi politički angažirani) 2.25 1.158 2 1 0.637 -0.448 1 5 298 Kada ih dajem, moji se prijedlozi za poboljšavanje zajednice uvažavaju. 2.12 1.158 2 1 0.729 -0.381 1 5 363 M SD C D S K Min Maks N Komponente* Cα n N Depresija društva 3.64 0.895 3.75 4 -0.573 0.179 1 5 275 A 0.789 4 275 U mojoj zajednici (…ima puno osoba koje prekomjerno konzumiraju alkohol) 3.98 1.112 4 5 -0.854 -0.172 1 5 342 0.875 U mojoj zajednici (…ima puno osoba koje koriste droge) 3.05 1.250 3 3 0.002 -0.927 1 5 296 0.789 U mojoj zajednici (…ima puno korisnika duhanskih proizvoda) 4.24 1.039 5 5 -1.384 1.272 1 5 343 0.767 U mojoj zajednici (…je prisutno fizičko nasilje među mladima) 3.04 1.246 3 3 0.005 -0.925 1 5 319 0.718

KMO = 0.702, Bartlettov test sfericiteta (χ2 = 379.89, df = 28, p = 0) M SD C D S K Min Maks N Komponente* Cα n N Radne prilike 2.62 0.921 2.75 3 0.239 -0.318 1 5 234 A 0.798 4 234 U mojoj zajednici (...je moguće ispuniti svoje ambicije u poslu) 2.60 1.221 3 3 0.356 -0.693 1 5 287 0.839 U mojoj zajednici (...je moguće pokrenuti posao) 2.64 1.222 3 2 0.364 -0.769 1 5 316 0.840 U mojoj zajednici (…je moguće pronaći posao) 2.35 1.122 2 2 0.536 -0.427 1 5 321 0.797 U mojoj zajednici (…su dostupne informacije o zapošljavanju i tržištu rada) 2.89 1.159 3 3 0.129 -0.725 1 5 291 0.677 KMO = 0.744, Bartlettov test sfericiteta (χ2 = 311.29, df = 28, p = 0)

21

Tablica 23. Doživljaj lokalne sredine (depresija društva) – prikaz objašnjene varijance

Inicijalno Ekstrahirano Ekstrahirano Ukupno % var. kum. Ukupno % var. kum. U mojoj zajednici (...je moguće ispuniti svoje ambicije u poslu) 0.70 2.50 62.57 62.57 2.50 62.57 62.57 U mojoj zajednici (...je moguće pokrenuti posao) 0.71 0.72 17.89 80.45 U mojoj zajednici (…je moguće pronaći posao) 0.64 0.48 11.99 92.44 U mojoj zajednici (…su dostupne informacije o zapošljavanju i tržištu rada) 0.46 0.30 7.56 100.00

Tablica 24. Doživljaj lokalne sredine (radne prilike) – prikaz objašnjene varijance

Inicijalno Ekstrahirano Ekstrahirano Ukupno % var. kum. Ukupno % var. kum. U mojoj zajednici (…ima puno osoba koje prekomjerno konzumiraju alkohol) 0.77 2.49 62.29 62.29 2.49 62.29 62.29 U mojoj zajednici (…ima puno osoba koje koriste droge) 0.62 0.75 18.73 81.02 U mojoj zajednici (…ima puno korisnika duhanskih proizvoda) 0.59 0.49 12.20 93.21 U mojoj zajednici (…je prisutno fizičko nasilje među mladima) 0.52 0.27 6.79 100.00

22

Dio 7 - Percipirana podrška bliskih osoba

Tablica 25. Percipirana podrška bliskih osoba – deskriptivna statistika i izdvojene skale

M SD C D S K Min Maks N Komponente* Cα n N Percipirana podrška bliskih osoba 4.07 0.870 4.2 5 -1.075 0.975 1 5 357 0.811 5 357 Roditelji me podržavaju u tome da se bavim onim što želim i što me ispunjava. 4.29 1.111 5 5 -1.553 1.477 1 5 365 0.756 Prijatelji me podržavaju u tome se bavim onim što želim i što me ispunjava. 4.28 1.001 5 5 -1.352 1.140 1 5 361 0.796 Ako trebam bilo kakvu vrstu pomoći, imam se kome/gdje za nju obratiti. 4.03 1.146 4 5 -1.028 0.187 1 5 363 0.786 Osjećam da imam kome reći, ako me nešto muči. 3.97 1.233 4 5 -0.980 -0.148 1 5 365 0.806

Učitelji i profesori me podržavaju u tome da se bavim onim što želim i što me ispunjava. 3.71 1.270 4 5 -0.673 -0.566 1 5 362 0.648

KMO = 0.717, Bartlettov test sfericiteta (χ2 = 739.05, df = 28, p = 0)

Tablica 26. Percipirana podrška bliskih osoba – prikaz objašnjene varijance

Ukupno objašnjene varijance

Inicijalno Ekstrahirano Ekstrahirano Ukupno % var. kum. Ukupno % var. kum. Roditelji me podržavaju u tome da se bavim onim što želim i što me ispunjava. 0.57 2.89 57.87 57.87 2.89 57.87 57.87 Prijatelji me podržavaju u tome se bavim onim što želim i što me ispunjava. 0.63 0.89 17.73 75.60 Učitelji i profesori me podržavaju u tome da se bavim onim što želim i što me ispunjava. 0.42 0.69 13.72 89.32 Osjećam da imam kome reći, ako me nešto muči. 0.65 0.30 5.98 95.30 Ako trebam bilo kakvu vrstu pomoći, imam se kome/gdje za nju obratiti. 0.62 0.23 4.70 100.00

23

Dio 8 – Rad i poduzetništvo

Tablica 27. Zamišljanje svoje budućnosti – deskriptivna statistika

Zanimanja… M SD C D S K Min Maks N

…zaposlenik u privatnom poduzeću 2.95 1.401 3 3 -0.047 -1.220 1 5 365 …zaposlenik u javnoj upravi (državna služba) 2.84 1.539 3 1 0.095 -1.439 1 5 367 ...poduzetnik 2.45 1.453 2 1 0.533 -1.105 1 5 364 …bogato ću se udati/oženiti 2.29 1.504 2 1 0.740 -0.952 1 5 367 …radnik u području STEM-a (znanost, tehnologija, inženjerstvo ili matematika) 2.24 1.482 1 1 0.731 -0.984 1 5 365 …obrtnik 1.92 1.294 1 1 1.202 0.200 1 5 366 …radnik koji se bavi poljoprivredom 1.73 1.184 1 1 1.547 1.289 1 5 365 …političar 1.72 1.272 1 1 1.612 1.168 1 5 367 …ne planiram se zapošljavati 1.31 0.987 1 1 3.187 8.694 1 5 366

24

Tablica 28. Percepcija poduzetništva – deskriptivna statistika i ekstrahirane komponente

M SD C D S K Min Maks N Komponente* Cα n N

Ukoliko želim smatram da mogu pokrenuti svoj posao i realizirati svoju poduzetničku ideju? 1.40 0.491 1 1 0.402 -1.851 1 2 306

Na pokretanje vlastite poduzetničke ideje pokrenulo bi me pokrenulo ili me već pokrenulo… Poduzetnička orijentacija - Idealizacija poduzetništva 3.53 0.984 3.625 4 -0.866 0.673 1 5 327 A 0.893 8 327 ...Sloboda odlučivanja. 3.95 1.215 4 5 -1.154 0.468 1 5 342 0.851 ...Mogućnost da razvijem svoje ideje i inovacije. 3.90 1.267 4 5 -0.980 -0.073 1 5 344 0.831 ...Mogućnost samoostvarenja. 3.87 1.220 4 5 -1.017 0.190 1 5 342 0.856 ...Fleksibilno radno vrijeme. 3.86 1.250 4 5 -1.007 0.077 1 5 342 0.736 ...Zarada. 3.85 1.320 4 5 -0.957 -0.213 1 5 342 0.709 ...Mogućnost da pokažem svoja znanja i kompetencije. 3.76 1.246 4 5 -0.832 -0.227 1 5 342 0.762 ...Želja za pomoć zajednici i zapošljavanje osoba. 3.72 1.310 4 5 -0.750 -0.513 1 5 343 0.717 ...Podrška okoline. 3.61 1.309 4 5 -0.690 -0.567 1 5 343 0.625 Poduzetnička orijentacija - Investicija 2.90 0.900 3 4 -0.835 0.107 0.8 4 340 B 0.885 4 350 ...Dosadašnje pozitivno iskustvo u privatnom sektoru. 2.90 1.340 3 3 -0.016 -1.098 1 5 340 0.789 ...Bespovratna sredstva za pokretanje poduzeća. 3.15 1.370 3 3 -0.188 -1.107 1 5 340 0.775 ...Nemogućnost prethodnog zapošljavanja. 3.01 1.368 3 3 -0.055 -1.100 1 5 339 0.757 ...Investiranje viška financija. 3.14 1.376 3 3 -0.165 -1.103 1 5 342 0.651 KMO = 0.92, Bartlettov test sfericiteta (χ2 = 2854.9, df = 28, p = 0) *Varimax rotacija

25

Tablica 29. Percepcija poduzetništva – prikaz objašnjene varijance

Ukupno objašnjene varijance

Inicijalno Ekstrahirano Rotirano

Ekstrahirano Ukupno % var. kum. Ukupno % var. kum. Ukupno % var. kum.

...Zarada. 0.53 6.99 58.29 58.29 6.99 58.29 58.29 5.01 41.72 41.72

...Mogućnost samoostvarenja. 0.78 1.17 9.71 67.99 1.17 9.71 67.99 3.15 26.27 67.99

...Sloboda odlučivanja. 0.80 0.83 6.92 74.92

...Podrška okoline. 0.64 0.56 4.71 79.63

...Fleksibilno radno vrijeme. 0.64 0.50 4.19 83.82

...Dosadašnje pozitivno iskustvo u privatnom sektoru. 0.66 0.49 4.11 87.93

...Bespovratna sredstva za pokretanje poduzeća. 0.70 0.35 2.89 90.82

...Nemogućnost prethodnog zapošljavanja. 0.62 0.33 2.72 93.53

...Mogućnost da pokažem svoja znanja i kompetencije. 0.74 0.25 2.11 95.64

...Želja za pomoć zajednici i zapošljavanje osoba. 0.70 0.22 1.86 97.50

...Mogućnost da razvijem svoje ideje i inovacije. 0.78 0.17 1.41 98.90

...Investiranje viška financija. 0.57 0.13 1.10 100.00

26

Dio 9 – Zadovoljstvo životom

Tablica 30. Zadovoljstvo životom i raspoloženje – deskriptivna statistika i ekstrahirane komponente

M SD C D S K Min Maks N Komponente Cα n N Opće zadovoljstvo životom 5.02 1.298 5.11 5 -0.803 0.772 1 7 331 A 0.955 18 331 ... odnosima s prijateljima. 5.48 1.638 6 7 -1.055 0.341 1 7 351 0.794 ... odnosima s obitelji. 5.45 1.722 6 7 -1.036 0.193 1 7 350 0.720 …zdravljem. 5.40 1.612 6 7 -1.024 0.431 1 7 353 0.687 ... koliko sigurno se osjećaš. 5.21 1.619 5 7 -0.842 0.135 1 7 352 0.808 ... životom u cjelini. 5.20 1.636 5 7 -0.791 0.004 1 7 350 0.864 ... prihvaćanjem od okoline. 5.06 1.694 5 7 -0.638 -0.460 1 7 350 0.845 ... samim sobom. 5.00 1.735 5 7 -0.686 -0.358 1 7 350 0.805 …osjećajem pripadanja zajednici. 4.99 1.660 5 7 -0.601 -0.396 1 7 352 0.853 …onime što postižeš u životu. 4.98 1.559 5 5 -0.531 -0.263 1 7 351 0.861 ... duhovnim/religioznim životom. 4.91 1.892 5 7 -0.603 -0.669 1 7 351 0.644 ... slobodnim vremenom. 4.91 1.707 5 7 -0.475 -0.620 1 7 351 0.666 …svojim životnim standardom. 4.86 1.692 5 5 -0.614 -0.283 1 7 353 0.725 ... studijem (školom. 4.83 1.654 5 5 -0.556 -0.378 1 7 350 0.740 ... materijalnim statusom. 4.80 1.737 5 5 -0.549 -0.503 1 7 351 0.701 ... perspektivom. 4.80 1.644 5 5 -0.490 -0.303 1 7 349 0.748 ... fizičkim izgledom 4.79 1.777 5 5 -0.530 -0.605 1 7 349 0.722 …međuljudskim odnosima. 4.74 1.711 5 7 -0.350 -0.719 1 7 349 0.815 ... ljubavnom situacijom. 4.56 2.100 5 7 -0.343 -1.175 1 7 347 0.630 KMO = 0.957, Bartlettov test sfericiteta (χ2 = 4417.67, df = 28, p = 0) Raspoloženje… M SD C D S K Min Maks N t df p r …uobičajeno raspoloženje. 5.16 1.580 5 6 -0.817 0.242 1 7 354 7.32 351 0.000 0.654 …trenutno raspoloženje. 4.59 1.839 5 4 -0.403 -0.758 1 7 352

27

Tablica 31. Zadovoljstvo životom – prikaz objašnjene varijance

Ukupno objašnjene varijance

Inicijalno Ekstrahirano

Ekstrahirano Ukupno % var. kum. Ukupno % var. kum.

…svojim životnim standardom. 0.53 10.42 57.88 57.88 10.42 57.88 57.88 …zdravljem. 0.47 0.95 5.30 63.18 …onime što postižeš u životu. 0.74 0.82 4.53 67.71 …međuljudskim odnosima. 0.66 0.71 3.97 71.68 ... koliko sigurno se osjećaš. 0.65 0.65 3.59 75.27 ... samim sobom. 0.65 0.58 3.23 78.50 …osjećajem pripadanja zajednici. 0.73 0.55 3.06 81.56 ... perspektivom. 0.56 0.50 2.77 84.32 ... odnosima s obitelji. 0.52 0.41 2.28 86.60 ... prihvaćanjem od okoline. 0.71 0.39 2.19 88.80 ... fizičkim izgledom 0.52 0.36 2.00 90.80 ... odnosima s prijateljima. 0.63 0.32 1.80 92.60 ... duhovnim/religioznim životom. 0.41 0.30 1.66 94.26 ... studijem (školom. 0.55 0.27 1.47 95.73 ... materijalnim statusom. 0.49 0.23 1.28 97.01 ... ljubavnom situacijom. 0.40 0.21 1.16 98.18 ... slobodnim vremenom. 0.44 0.18 0.99 99.16 ... životom u cjelini. 0.75 0.15 0.84 100.00

28

Dio 10 – Upoznatost s programima EU mogućnosti

Tablica 32. Upoznatost s programima EU mogućnosti – raspodjela sudionika Jesi li ikada čuo za… Ne Da Total Nisam siguran Ne Da N Nisam siguran ...EVS 286 19 305 59 286 (93.77) 19 (6.23) 305 59 ...ERASMUS 225 74 299 66 225 (75.25) 74 (24.75) 299 66 ...Info centar mogućnosti 164 111 275 90 164 (59.64) 111 (40.36) 275 90 ...Eurodesk 256 38 294 70 256 (87.07) 38 (12.93) 294 70 ...YouthPass 246 33 279 84 246 (88.17) 33 (11.83) 279 84

29

Rezultati istraživanja – kvalitativni dio Odgovori sudionika pokrivaju velik spektar potencijalnih dodatnih aktivnosti i na taj način odražavaju visok stupanj deprivacije, a koji je prisutan zbog nedostatka sadržaja iz područja obrazovanja i učenja, sporta i sportskih te kulturno-umjetničkih događanja i izričaja. U nastavku su za početnu ilustraciju navedena dva citata koji sveobuhvatno predstavljaju navode po dobi dvije skupine iz kategorije mladih, mladi koji se još školuju (oni najmlađi među mladim u nastajanju – 15 do 18 godina) i starijih mladih (koji već preuzimaju i formalne društvene uloge – 19 do 30 godina): „AOP077 - (16 godina) : (…) BBŽ [je] po statistikama jedna od najsiromašnijih županija u

Hrvatskoj te ne planiram graditi budućnost u njoj. Jednog dana imat ću svoju obitelj, kako ću odgojiti svoju djecu ako neću imati za kruh? A kamo li posao. Nadležni misle samo na sebe tako da razmišljam čak i o životu izvan Hrvatske koliko ju god voljela. Domovinu, ne državu.“

„AOP262 - (24 godine) : Zato sto je medu najnazadnijim županijama u Hrvatskoj. Općenito je

okolina nezdrava, ne potiče na razvoj, ne osjećam se sretno ovdje. Županija je opustošena, bez ideje i perspektive za razvojem. Prometno je očajno povezana. U hitnim stanjima zdravstvena služba relativno je nedostupna (…). Nema perspektive za visokoobrazovani kadar. Posla nema ni za koga, a oni poslovi koji se i nude su jadni, slabo plaćeni i bez mogućnosti napredovanja na radnom mjestu. Nemamo ništa s cime bismo se mogli ponositi i sto bismo razvijali. Bazeni se jedva pokrivaju s troškovima, privatne poliklinike dobro napreduju, ali donose profit samo pojedincima, škole dobivaju ograničena sredstva i trebalo bi ih unaprijediti/obnoviti. (…).“

Kada se mlade direktno pitalo što bi voljeli imati do dodatnih sadržaja, u sklopu obrazovanja bi voljeli imati ponudu tematskih radionica i predavanja te drugih oblika neformalnog i formalnog obrazovanja „AOP248-(15): (…) više obrazovnog sadržaja“, „MG024-(18): Ustanovom za dodatno obrazovanje učenika, nevažno da li se plaća ili ne, iz razloga što je Bjelovar udaljen podosta od mog mjesta stanovanja.“, „AOP031-(17): Predavanja i radionice na otvorenome“, „MG106-(18): (…), više ustanova za dodatno obrazovanje i školu stranih jezika“. U sklopu sportova navode važnosti postojanja veće ponude sportskih aktivnosti „AOP051-(17): više sporta za mlade“ „PLK024-(17): Uveo bih mogućnost odabira više sportova“, „GBM 019-(18): Dodatne športske aktivnosti“, „AOP303-(17): Bolje organizirane i raznovrsnije sportske aktivnosti“, „AOP070-(16): više sportskih aktivnosti“; i sportskih događanja te je napomenuto da postoji i potreba za organizacijom i oformljivanjem i ženskih timova/sekcija npr. „PLK047-(17): Ženski nogomet i balet“. Od kulturno-umjetničkih se navodi potreba za uvođenjem kazališta, muzeja i sl.: „AOP211-(18): Više drugih kulturno-obrazovnih ustanova.“, „MG017-(18): Kazalište, više glazbenih sadržaj i aktivnosti, više kulturnih događanja“, „AOP088-(16): Kino i muzeji“, „AOP077-(16): Više volontiranja, mjesto gdje se može unaprijediti kulturno uzdizanje i dramsko stvaralaštvo“.

30

Velik dio mladih ukazuje na problem nedovoljne infrastrukturne podrške, a prema ranije navedenim kategorijama aktivnosti, i to u vidu nedostatka sportskih objekata „AOP248-(15): više sportskih objekata (…)“, „AOP084-(16): Neki sportski tereni“, „AOP091-(16): Dovršio bih započetu sportsku dvoranu u Hercegovcu“, „MG036-(18): Bazeni, dvorane u kojemu bi mladi mogli igrati sportove“; prostora za druženje i provođenje vremena (dostupne prostorije i centri za mlade) „AOP098-(16): mjesto za mlade“, „SD 022-(15): Druženja u nekim ustanovama“, „AOP099-(16): (…) i općenito mjesta za druženje mladih“; uređenih javnih površina (parkovi, šetališta, javna igrališta, prostori za rekreaciju, vježbanje na otvorenom, skate park i sl.) „GBM009-(18): Više dječjih igrališta, te aktivnih zona za rekreaciju“, „PLK018-(18): U parkove bih uvela vježbe na zraku, tj. aktivne zone, kako bi svi mogli vježbati na zraku.“, „AOP093-(16): (…) više parkova, šetalište (…).“. Kao najveće probleme mladih, u zabrinjavajućem broju (oko 1/3 odgovora), spominje se neki oblik ovisnosti i uživanja psiho-aktivnih i opojnih sredstava: „AOP060-(17): Najveći problem mladih je ovisnost.“, „AOP004-(21): Najveći problem mladih je ovisnost o alkoholu“, „AOP048-(16): alkohol, cigare“, „AOP071-(16): Droga“, „AOP059-(17): (…), alkohol, loše društvo, nedostatak dodatnih ustanova, radionica i programa“., „AOP088-(16): Svakodnevno odlaženje u klubove u barove“. Sljedeći su po brojnosti nedostatak dodatnih aktivnosti (sukladno ranije navedenom) „AOP035-(17): manjak kvalitetnih mjesta za provoditi slobodno vrijeme.“, „AOP101-(16): (…), nedostatak aktivnosti u manjim sredinama, alkohol i droga“, „MG051 - (19) : Aktiviranje djece na razna natjecanja. Izrada događaja za sve uzraste. Davati povod ljudima da se više kreću, da nisu stalno zatvoreni u kuće.“; te odnos okoline prema mladima, a u vidu nedovoljnog uključivanja mladih, nedostatka prava i predrasuda koje odrasli imaju prema mladima kao aktivnim članovima, a koji mogu doprinijeti društvu i zajednici, „AOP221-(17): da ih se smatra djecom koja ništa ne znaju (…)“, „AOP125-(15): Nemaju pravo glasa“. Kao probleme koji ih očekuju kasnije, a ujedno su i razlozi zbog kojih bi napustili Bjelovarsko bilogorsku županiju navode nizak životni standard u vidu: nedostatka mogućnosti i životne perspektive, „AOP019 - (18) : Zato što ne pruža dovoljno mogućnosti“, krenuvši od nedostatka ranih mjesta „AOP034 - (17) : niska zaposlenost“; niskih plaća „AOP054 - (17) : Veća zarada“; manjka obrazovnih institucija, preko općenito malog broja ljudi do nedostatka aktivnosti i događanja općenito „AOP062 - (18) : zato što je ovdje pustoš, nema se gdje ići, nema nikakva događanja“. Čak i dio osoba koji nije iz Bjelovarsko bilogorske županije navodi da ne planira ostati „AOP083 - (16) : Tu se samo školujem i planiram nakon završetka otići nazad u županiju u kojoj živim.“. Preporuke koje bi mladi uključili u program mladih, su izmjene načina života u vidu uključivanja mladih „PLK021 - (16) : Uključila bi mlade više u različite aktivnosti“, adresiranja nasilja i ovisnosti „GBM011 - (19) : Predlažem da bi više trebalo obratiti pozornosti na nasilje među mladima.“, „PLK047 - (17) : Sve osim droge, pušenja i alkohola“; poticanja uvjeta za otvaranje novih radnih mjesta i stjecanje radnog iskustva „PLK020 - (17) : Plaće i radi odnos“, „MG038 - (19) : pružiti mladima brzo zaposlenje nakon školovanja“, „MG 110 - (19) : U program za mlade treba uvesti radne akcije koje bi bile plaćene tako da bi mladi "sakupljali" radno iskustvo koje je bitno kod zapošljavanja“; te općenito rad na svim ranije navedenim područjima.