Otomasyon 489

Büyüyen bir dünya nüfusunun refah› yaln›zca üretimi daha verimli k›larak ve kaynaklar›nkullan›m›n› azaltarak mümkün olabilece¤i için otomasyon flirketlerine çok büyük bir sosyalsorumluluk düflmektedir. Beckhoff Automation bunu gerçeklefltirmeye yönelik “araçlar” sunuyor.TwinCAT 3’ün resmi olarak piyasaya sürülmesi, enerji verimlili¤i ve sürdürülebilirlik konular›ndabilgi veren Beckhoff Yönetici Orta¤› Hans Beckhoff: “Beckhoff’un yeni otomasyon teknolojisinindaha yüksek verimlilik ve gelifltirilmifl sürdürülebilirli¤in kilit bileflenlerini TwinCAT, XFC ve bilimselotomasyon oluflturuyor” fleklinde konufluyor.

ADVERTORIALBECKHOFFTÜRK‹YE SPONSORLU⁄UNDA

Beckhoff Automation bu sene yi-ne ortalaman›n üstünde bir büyü-me kaydetti: Hans Beckhoff mev-cut büyüme oranlar›n› yüzde 30olarak aç›klad›.

Firma, 2011 y›l› için 450 milyonEuro y›ll›k sat›fla ulaflt›. Beckhoffflu anda 2130 çal›flan› ile faaliyetsürdürüyor. fiirketin SorumluMüdürü konuyla ilgili flunlar›söyledi: “Bu y›l için elde etti¤i-miz sonuçtan son derece mem-nunuz. Önceki y›l elde etti¤imizyüzde 45 oran›ndaki büyümeninard›ndan 2011 y›l›nda yüzde30'luk bir büyüme elde etmemizPC kontrol teknolojimizin baflar›-l› oldu¤unu ve piyasadan dahah›zl› büyüyebildi¤ini gösteriyor.Y›l›n ilk yar›s›nda gerçekleflenbüyüme Beckhoff aç›s›ndanorans›z ölçüde yüksekti ve çeflitliözel etkenler neticesinde son de-rece büyük oldu. Y›l›n ikinci ya-r›s›n›n bafllar›nda geliflme normaldüzeyde oldu ve flu s›ralar özel-likle yenilenebilir enerji piyasa-s›ndaki geliflmeler neticesinde biryavafllama görüyoruz.”

Geçen 12 ayda Beckhoff Verl ko-numundaki üretim tesislerininalan› 18 bin metrekarelik önemliilaveyle birlikte toplamda 40 binmetrekareyi aflt›. Hans Beckhoff

Üretimde daha fazla verimlilikiçin Beckhoff teknolojisi

Beckhoff Yönetici Orta¤› Hans Beckhoff

490 Otomasyon

konuyla ilgili flu aç›klamada bu-lundu: “600 milyon Euro düze-yinde bir sat›fl için teknik yeterli-li¤e sahibiz. Kapsaml› envanteryönetiminin yan› s›ra yaln›zcateknik donan›m için toplamda 12milyon Euro yat›r›m yap›ld›. Mal-zemeleri ve bileflenleri yaklafl›kalt› ay boyunca depolayabildi¤i-miz için art›k, dünya genelindekitedarik zincirindeki dalgalanma-lar dikkate al›nmaks›z›n müflteri-lerimiz için yüksek tedarik güven-li¤i temin edebiliyoruz.”

Otomasyon flirketlerinin sosyalsorumlulu¤uHans Beckhoff flirketini, “Yenile-nebilir enerji ve enerji verimlili¤ialanlar›nda rakiplerinden öncegelen ve son derece iyi bir konu-ma sahip” fleklinde tan›mlad›.Neticede, yenilenebilir enerji ala-n›, as›l olarak rüzgar sektöründeve ayr›ca günefl enerjisi mühen-disli¤i alan›nda halihaz›rda flirke-tin cirosunun yüzde 15’ini olufl-turuyor. Beckhoff rüzgar endüstri-si alan›nda zengin bir endüstrideneyimine sahip: fiirket yak›nzamanda kanat hatvesi kontrolüiçin bulan›k (fuzzy) kontrolör ge-lifltirdi.

Hans Beckhoff’a göre üretim sü-reçlerinde verimlilik gelifltirmele-rine yönelik otomasyon teknoloji-leri daha da büyük bir önem tafl›-yor. Beckhoff bu konuda flunlar›söyledi: “Mühendisler verimlili¤igelifltirme gibi sosyal bir göreve

sahipler. Giderek azalan kaynak-larla birlikte büyümeye devameden yüksek dünya nüfusununrefah›n› sa¤lamak için tüm üretimsürecinin verimlili¤ini önemli öl-çüde artt›rmam›z gerekiyor. Bu,yaln›zca gerçek üretim sürecininenerji verimlili¤ini ilgilendirmi-yor. Daha büyük önem tafl›yanalanlar hammadde verimlili¤i veüretim verimlili¤idir. Yaflad›¤›m›zmücadele makineleri ak›ll› bir fle-kilde kontrol ederek gelifltirilmiflkontrol teknolojisinin makine ve-rimini art›rmak ve daha az ham-madde kullanarak daha fazlaürün elde etmek üzerinedir.”

Hans Beckhoff’a göre bu, oto-masyon teknolojisinin, sürdürüle-bilirli¤i gelifltirme konusunda bir-çok üretim makinesine sa¤lad›¤›daha büyük ve temel katk›. Beck-hoff flöyle devam etti:“Gerçekçiolmak gerekirse, kontrol teknolo-jisinde 100 watt de¤erinde birgüç kayb›n› telafi etmek o kadarbüyük önem tafl›maz. As›l amaçmakinenin kontrol zekas›n› yük-seltmek ve bunun sonucundaüretim sürecini optimize etmek-tir.”

Üretim yöntemleri, yeni sanayile-flen ülkelerde nispeten s›n›rl› kay-naklara sahip olarak büyüyendünya nüfusunun giderek artanrefah beklentilerini karfl›lamaküzere bir an önce optimize edil-melidir. Bu konuda baflar›ya ula-flamazsak insanl›k kaynak da¤›l›-

m› güçlükleriyle giderek dahafazla mücadele etmek zorundakalacak ve nüfusun ciddi ve flid-detli tepkilerine yol açacak bir di-zi siyasi sorunu da flüphesiz bera-berinde getirecek. Mühendislerinbugün tafl›d›¤› ciddi sosyal so-rumlulu¤un alt›nda yatan gerekçede tam olarak budur. Bunu gözönünde bulundurdu¤umuzda bir-likte yaflayaca¤›m›z gelece¤indo¤rudan mühendislere ve onla-r›n toplum düzenini korumayayard›mc› olma yeteneklerine ba¤-l› oldu¤u aç›kt›r.

Beckhoff bunu flirketin ileri oto-masyon teknolojisine yönelik tek-nolojik ön gereklilikleri oluflturmagörevi olarak de¤erlendirmekte-dir. Örne¤in, Beckhoff'un üst dü-zey XFC teknolojisi (eXtreme FastControl) süreçleri 100 μs hassasi-yetine ulaflan k›sa tepki süreleri ilekontrol edebiliyor. Örne¤in, pa-ketleme donan›m› söz konusu ol-du¤unda, uygulamada ambalaj›nifllevselli¤inde hiçbir olumsuzlukmeydana gelmeden daha az am-balaj malzemesi kullan›lmaktad›r.Hans Beckhoff uygulamaya örnekolarak pet fliflelerin duvar kal›nl›-¤›n›n azalt›lmas›n› ve ambalajfilmlerinin inceltilmesini gösteri-yor ve flöyle devam ediyor:“Hammadde tüketiminin azalt›l-mas› birçok durumda, bir üretimsürecinin ekolojiye etkisini azalt-ma konusunda kilit etken teflkil et-mektedir. ‹lginçtir ki, ekolojik veekonomik ç›karlar burada birbi-riyle çeliflmeyerek her ki aç›dankarl›l›kta art›fl sa¤lanmaktad›r.”

Bu nedenle, üretim süreçlerini ta-rihsel olarak analiz etmek tavsiyeedilebilir: Enerji ve kaynak azalt-mas› en çok nerede önem kazan›rsorusuna Hans Beckhoff flu yan›t›verdi: “XFC ve Bilimsel Otomas-yon sayesinde gerekli üretim opti-mizasyonu için çok iyi bir pozis-yona yerlefltik. XFC sayesinde

ADVERTORIALBECKHOFFSÖYLEfi‹

� Bu y›l için elde etti¤imiz sonuçtan son derecememnunuz. Önceki y›l elde etti¤imiz yüzde 45

oran›ndaki büyümenin ard›ndan 2011 y›l›nda yüzde30'luk bir büyüme elde etmemiz PC kontrol

teknolojimizin baflar›l› oldu¤unu ve piyasadan daha h›zl›büyüyebildi¤ini gösteriyor. Y›l›n ilk yar›s›nda gerçekleflenbüyüme Beckhoff aç›s›ndan orans›z ölçüde yüksekti ve

çeflitli özel etkenler neticesinde son derece büyük oldu. �

Otomasyon 491

mümkün olan daha h›zl› tepki sü-relerine ek olarak en üst kalite öl-çüm teknolojisinin dahil edilmesiile otomasyonda optimizasyonseçeneklerini aç›yor. Önemli vekritik süreç verileri s›ral› kontroleparalel olarak kontrolöre sunulu-yor. Önemli bir uygulama örne¤iEL3632 Koflul Gözetimi termina-limiz ve analiz kütüphanesidir.Bunlar öngörmeli ar›za tespit içinkullan›labilir ve ayr›ca gelifltiril-mifl gözetim süreçleri sayesindesüreçlerin s›n›rlar›na daha yak›n

ifllemelerini olanakl› k›larlar vebu sayede küçük ölçekli optimi-zasyonlar sa¤larlar.”

TwinCAT 3 – Otomasyon teknolojisini ve IT’yi bir arayagetiriyorBeckhoff taraf›ndan bak›ld›¤›ndaAT (otomasyon teknolojisi) ve IT(biliflim teknolojisi) bileflimi,TwinCAT 3 kontrol yaz›l›m›n›nseri olarak piyasaya sürülmesi sa-yesinde daha fazla önem kaza-nan elzem bir gereklilik teflkil

ediyor. Hans Beckhoff flu ifadele-ri kulland›: “TwinCAT 3, önemizamanla anlafl›lacak olan yeni birotomasyon devrimini temsil edi-yor. TwinCAT platformu sayesin-de otomasyon dünyas› art›k ITdünyas›ndaki geliflmelerden za-man kaybetmeden yararlanabili-yor, bu sayede mühendislik aç›-s›ndan önemli tasarruf potansi-yelleri elde ediliyor. Tüm gençmühendislerin üniversitedeki ça-l›flmalar›ndan tan›d›klar› IEC61131 dilinde nesneye dayal›

� TwinCAT 3, önemi zamanla anlafl›lacak olan yeni bir otomasyon devrimini temsilediyor. TwinCAT 3 her iki dünyan›n da en iyi taraflar›n› birlefltiriyor: C dilinin sa¤lad›¤›

çok çeflitli seçenekler ve PLC programlama dillerinin otomasyon özellikleri. �

SÖYLEfi‹

492 Otomasyon

programlama ve C dilinde prog-ramlaman›n paralel flekilde kulla-n›lmas› otomasyon teknolojisindegiderek daha fazla önem kazana-cak. PLC’nin faydalar›n› C dilinindünyas›na tafl›d›k. Art›k, gerçekzamanl› kontrol için standartMicrosoft C derleyiciler kullan-mak olanakl›. TwinCAT 3 her ikidünyan›n da en iyi taraflar›n› bir-lefltiriyor: C dilinin sa¤lad›¤› çokçeflitli seçenekler ve PLC prog-ramlama dilinin otomasyon özel-likleri".

‹leri seviye dilde programlaman›nperformans yetene¤i, çok çeflitlidaha küçük makine mühendisli¤iuygulamalar›nda standart niteli¤ikazanm›fl TwinCAT'e dahil edil-mifl görsellefltirmede de kendinigösteriyor. PC-tabanl› Beckhoffdünyas› daha büyük uygulamala-ra yönelik olarak di¤er platform-lar için tüm entegrasyon seçenek-lerini sunuyor.

TwinCAT'in yeni yaz›l›m versiyo-nuna yönelik bir di¤er önemli hu-sus da çok çekirdekli ifllemci des-te¤i. Hans Beckhoff bu konudaflunlar› söyledi: “TwinCAT 3 çokçekirdekli ifllemci teknolojisinikolayl›kla kontrol edilebilir k›l›-yor. Birçok makine do¤al olarakparalel flekilde çal›flt›¤›ndan ve il-gili kontrol programlar› da kolaybir flekilde paralel hale getirilebil-di¤inden çok çekirdekli ifllemciteknolojisi otomasyon için sonderece uygundur.” Beckhoff’a gö-re Moore’un kanunu bir süre da-ha geçerlili¤ini koruyacak. Büyükifllemci üreticilerinin yol haritala-r› 2018 y›l›na kadar 8 nm boyu-tunda konfigürasyonlar› öngörü-yor. Do¤rusal enterpolasyonla128-çekirdekli ifllemciler eldeedilebilir ve otomasyon teknoloji-sinde çok çarp›c› bir ilerleme sa¤-lanabilir. Hans Beckhoff; “Bu ge-liflim otomasyon flirketleri içinhem bir mücadele hem de büyük

bir f›rsatt›r: Büyük CPU kaynakla-r›ndan faydalanmaya yönelik ye-ni fikirler küresel rekabet içindekimakine üretimi piyasas›ndaönemli etkenler olacak” diyor vetüm mühendisleri bu mücadeledegörmek istedi¤ini söylüyor. PC-tabanl› kontrol teknolojisindekidaha ileri düzey verimlilik gelifl-tirmelerine giden yol aç›kt›r.

Hans Beckhoff sözlerini flu flekil-de tamamlad›: “TwinCAT yeni fi-kirlerin yar›flmas›na yönelik mev-cut en etkili ve en entegre araç-lardan biridir. Standart PLC Kon-trolü, Hareket Kontrolü, CNC, ro-botik, güvenlik, ölçüm teknoloji-si, Bilimsel Otomasyon, C veMatlab®/Simulink® programlama-ya, OPC, HMI üzerinden iletifli-me yönelik ifllevler ve daha fazla-s›n› sunuyor. Daha önceden du-yuruldu¤u üzere, TwinCAT 3’üüçüncü parti tedarikçilerin mo-düllerine açmak program dahilin-dedir." Hans Beckhoff, daha fazlayenilikçi çözüm ve fikirlerin dahagenifl bir kitleye sunulmas›ndandolay› bu durumun verimlilik ko-nusunda daha ileri geliflmeler do-¤uraca¤›n› düflünüyor.

Servo motorlar için tek kabloluba¤lant›Ortak giriflim ve Beckhoff yan ku-ruluflu olan ve Almanya'n›nMarktheidenfeld kentinde bulu-nan Fertig Motors baflar›l› bir fle-kilde gelifliyor. Mükemmel dina-mik performans ve yeni bir ba¤-lant› teknolojisi özellikleriyle ta-

n›mlanan AM8000 servomotorserisi dahil olmak üzere ilk ürün-leri SPS/IPC/DRIVES fuar›nda ser-gilendi. ‹lginç bir özellik olarakmotorlar, genelde kullan›lan ikikablo yerine yaln›zca tek bir ba¤-lant› kablosuna ihtiyaç duyuyor-lar. Geri besleme hatt› art›k stan-dart motor kablosuna dahil edil-di¤i için buna duyulan gereksi-nim ortadan kalk›yor. Bu durumbaz›lar› için önemsiz görünse degerçekte çok özgün bir yenilik.Hans Beckhoff bunu flu flekildeaç›kl›yor: “Tek kablolu ba¤lant›malzeme aç›s›ndan aç›k bir tasar-ruf sa¤l›yor, montaj ve mühendis-lik giderlerini azalt›yor.” Ayn› sa-y›da tel ve kablo çap›na sahipmotor kablosu art›k yüksek per-formansl› enkoder iletiflimini da-hil ediyor ve gerçek konum bilgi-lerine ek olarak s›cakl›k ve di¤erfiziksel de¤erler gibi daha baflkamotor verileri için de geriye ye-dek kapasite kal›yor.

Hans Beckhoff ayr›ca flu aç›kla-mada bulundu: “Biz amac›m›zaulaflt›k, kendi yenilikçi, yüksekperformansl› ve rekabetçi motorserimizi yaratt›k. Üretim2012'nin bafllar›nda bafllayacak.Umdu¤umuzdan fazlas›n› baflar-d›k. Fuarda ayn› zamanda, g›daendüstrisi gibi endüstrilerde kul-lan›ma uygun olan paslanmazçelik gövdeli AM8800 serisi detan›t›ld›. Ayr›ca, Fertig Motors, bubirimin ilk özel gelifltirmelerini degerçeklefltirdi. Almanya, Mark-theidenfeld’deki üretim kapasite-lerimizi kusursuz olarak kullan-may› umuyoruz.

Giriflimci kiflilik Hans Beckhoff,Beckhoff’un Yeni OtomasyonTeknolojisinin daha yüksek ve-rimlilik ve gelifltirilmifl sürdürüle-bilirlik sa¤layaca¤›na emin. Bu-nun kilit bileflenlerini TwinCAT,XFC ve bilimsel otomasyon olufl-turuyor.

ADVERTORIALBECKHOFFSÖYLEfi‹

� Beckhoff AM8000servomotor serisinin tek

kablolu ba¤lant›s›malzeme aç›s›ndan aç›k

bir tasarruf sa¤l›yor, montajve mühendislik giderlerini

azalt›yor. �

Otomasyon 493

Beckhoff AM8000 Servo Motor Serisi:Tek Kablolu Çözüm Sayesinde Malzeme ve Devreye Alma Maliyetleri Azalt›l›yor

En Yeni Nesil Son DereceDinamik Servo Motorlar

Beckhoff hareket departman›n›n stratejik gelifltirmesi h›zl› bir flekilde ilerliyor. Yaln›zca 1,5 y›ll›k bir gelifltirmesürecinin ard›ndan Beckhoff yeni AM8000 motor serisini piyasaya sürüyor. Standart ya da paslanmaz çeliktasar›ml› rotatif senkronize servo motorlar yüksek dinamikler, enerji verimlili¤i ve düflük maliyet özellikleriyletan›n›yor. En yüksek kalite standartlar›n› ve yüksek ulafl›labilirli¤i sürekli olarak sa¤layabilmek için tümmotorlar Almanya’da üretiliyor. Yeni serinin göze çarpan özellikleri aras›nda tek difl teknolojisi, yüksek anmatorku, uzun hizmet ömrü, güç ve geri besleme sisteminin tek bir kabloda birleflti¤i yeni tek kablo teknolojisiyer al›yor. Bunun neticesinde malzeme ve devreye alma maliyetlerinde önemli bir tasarruf sa¤lan›yor.

Yeni AM8000 yüksek perfor-mansl› servo motor serilerini pi-yasaya süren Beckhoff flimdi, ta-mam›n› kendi gelifltirdi¤i ve üret-ti¤i PC tabanl› kontrolör, I/O, sü-rücüler ve motorlardan oluflaneksiksiz bir otomasyon sistemi su-nuyor. Beckhoff, AM8000 serisiile güç derecesi ve sarg›lar aç›s›n-dan eflleflen AX serisi servo sürü-cüler ile birlikte müflteri talepleri-ni daha da esnek bir flekilde kar-fl›layabiliyor. Yüksek elverifllilikve esnekli¤e ilave olarak, gelifltir-me ve üretim çal›flmalar›n›n Al-manya’da yap›lmas› yüksek kali-tede tutarl›l›k sa¤l›yor. Bu servomotor serisi 2012 y›l›n›n ilk çey-

re¤inde piyasaya ç›kacak.

Daima modüler: Evrensel kullan›ma yönelik motor serisimüflterilerin kendi ihtiyaçlar›nagöre özellefltirilebiliyorAM8000 serisi, her biri iki ya daüç genel uzunlu¤a sahip alt› fark-l› motor boyutunu destekleyerekbirbiriyle kesiflen en genifl muhte-mel tork aral›¤›n› kusursuz bir fle-kilde kullan›ma sunuyor. Kullan›-c› 0.9 ila 65 Nm bekleme torkuaral›¤›nda de¤iflen kullan›ma uy-gun bir motor seçebiliyor. Dina-mik AM8000 motorlar tüm maki-ne inflas› genelinde evrensel birkullan›m için tasarlanm›flt›r: Yeni

seride yer alan motorlar gereka¤aç iflleme makinelerinde gerek-se tafl›ma ya da paketleme maki-nelerinde olmak üzere neredeysetüm uygulamalarda kullan›labil-mektedir. AM8000 motorlar›n ge-lifltirilmesi s›ras›nda en büyükönem modüler yap›ya verilmifltir.Bu sayede, Beckhoff mekanikayarlar› basit bir flekilde uygula-yarak müflteri taleplerini karfl›la-yabilir. Servo motorlar›n pürüz-süz gövde flekli sayesinde afl›r› kirbirikmesi önlenir ve temizlik iflle-mi kolaylaflt›r›l›r. Gövde tama-men toz boya ile kaplanarak kes-kin kenarlar gizlenmifltir; çizilme-lere ve korozyona karfl› son dere-

ÜRÜN

494 Otomasyon

ce yüksek bir direnç elde edilmifl-tir. Gövde flekli çapraz profil tasa-r›m› ile elde edildi¤i için montajifllemi basitlefltirilmifltir.

Tek diflli bobinaj teknolojisi dahayüksek yuva doldurma faktörüsa¤l›yorKarmafl›k rotor ve stator teknoloji-leri yeni servo motor için gerçekbir taban teflkil ediyor. Di¤erözelliklere ek olarak motor, mo-dern tek diflli bobinaj teknolojisi-ni kullan›yor. Bu teknoloji süreklibir flekilde daha fazla gelifltirile-rek daha yüksek yuva doldurmafaktörlerini mümkün k›l›yor. Tamkapsüllü stator ile birlikte küçükuç dönüflleri sayesinde sa¤laml›kve mükemmel ›s› yönetimi sa¤la-n›yor. Ayr›ca, gelifltirmeciler mo-torlardaki kay›plar›n kaynaklar›n›optimize edilmifl tasar›m ve yük-sek kaliteli malzemeler kullana-rak azaltmay› baflar›yor. Bu saye-de tüm h›z aral›¤› genelinde sü-

rekli torktan yüksek oranda fay-dalan›l›yor ve pratik uygulamalaraç›s›ndan karar niteli¤inde biravantaj sa¤l›yor. Bunun ötesinde,kutup-bobinajl› motorlar için s›rad›fl› yüksek kalacak flekilde bekle-me torkunun befl kat›na kadar afl›-r› yükleme yap›labiliyor. Buradakullan›c› doruk torkun önem tafl›-d›¤› uygulamalar için daha küçükbir genel uzunluk ya da boyut ter-cih edebilme avantaj›na sahipoluyor. Ayr›ca, güç kay›plar›n›nönemli ölçüde azalt›lmas› saye-sinde enerji verimlili¤ini gelenek-sel servo motorlara k›yasla yüzde10’dan daha fazla artt›rmakmümkün oluyor.

Sa¤lam tasar›m ve uzun hizmetömrüDi¤er önemli bir gelifltirme hede-fi de çal›flmakta olan motorlar›nçal›flma kusursuzlu¤unu mümkünoldu¤u ölçüde art›rmakt›. Aktifparçalar›n tasar›m›na ilave olarak

tüm mekanik yap› ve ayr›ca yenimalzemeler ve üretim yöntemlerisayesinde buna katk› sa¤lan›yor.Manyetik dengesizlik manyetiktasar›m›n optimize edilmesi saye-sinde azalt›l›yor ve çal›flma pü-rüzsüzlü¤ü dikkate de¤er bir halal›yor.

AM8000 motorlar›n temel versi-yonu dahi IP 65 gövdelerle dona-t›lm›flt›r ve zorlu ortam koflullar›alt›nda kullan›labilmektedirler.Talep üzerine, mil burcu bir FPM(flüoroelastomer) mil contas› iledonat›larak tüm motorun IP 65düzeyinde korumaya sahip olma-s› sa¤lanabilir. Motorlar zamanzaman dar alanlara monte edildi-¤i için ve bu nedenle bunlaraeriflmek zor oldu¤undan ve yerle-rinden büyük zahmetle ç›kar›la-bildi¤inden, Beckhoff’un enönemli gelifltirme hedeflerindenbiri kullan›c›ya sa¤lam ve daya-n›kl› bir ürün sunmakt›. Yal›t›ml›

AM8000 servo motor serisiÖzellikleri:Yüksek performansl› servo motor0.9 – 65 Nm ç›k›fll› bekleme torkuna sahip alt› farkl›boyutEn yüksek dinamiklerYüksek güç yo¤unlu¤uYüksek afl›r› yükleme kapasitesiSa¤lam, uzun hizmet ömrü (rulmanlar 30.000 saatlikkullan›m için boyutland›r›lm›flt›r)Toz boyal› gövdeGüç ve geri besleme sistemi için tek kablolu çözüm 300 dereceye kadar dönebilen ba¤lant› konektörleriEnerji tasarruflu, boflluksuz, kal›c› m›knat›sl› tutucufren.

ADVERTORIALBECKHOFFÜRÜN

bilyal› rulmanlar›n cömert boyut-lar› sayesinde 30 bin saatlik birhizmet ömrü garanti ediliyor. Bu-radaki olumlu hususlardan biri derulmanlar üzerine etki eden rad-yal yüklere yüksek oranda izinverilebilmesi sayesinde di¤er un-surlara ek olarak destek rulman›gereklili¤inin de ortadan kald›r›l-mas›d›r.

Boflluksuz kal›c› m›knat›sl› tutucufrenler de talep üzerine sunul-maktad›r. Beckhoff serisi ayn› za-manda, AM motor serileriyle kul-lan›ma ideal düzeyde uygun olanAG serisi düflük boflluklu planetdifllileri içermektedir.

Güç ve geri besleme sistemineyönelik tek kablolu çözüm bileflen ve devreye alma maliyetlerini ucuzlat›yorAM8000 motorlarda kullan›lanyeni tek kablo teknolojisi, kulla-n›c›n›n kullan›lmas› zorunlu olanmotor kablosuna ilave olarak nor-malde kullan›lmas› gereken geribesleme kablosuna ya da mali-yetli bir hibrit kabloya duydu¤uihtiyac› art›k ortadan kald›r›yor.Sensörsüz kontrolün aksine, tekkablo teknolojisi kullanarak sonderece hassas konumland›rma vedüflük h›zlar elde edilebiliyor. En-koder verileri, rotor pozisyonu,çoklu dönüfl bilgileri ve motorda-ki ›s›l koflullar›n durumuna iliflkin

bilgiler salt dijital arabirim üze-rinden güvenilir ve parazitsiz birflekilde iletilmektedir. Bunun so-nucunda, hem motor hem dekontrolör uçlar›nda fiflli konnek-törler ve kablolara ihtiyaç duyul-mad›¤› için maliyetlerde önemlibir tasarruf sa¤lanmaktad›r. Sürü-cü amplifikatöründeki maliyetlianalog de¤erlendirme fonksiyonbloklar›na art›k ihtiyaç duyulmu-yor. Ayr›ca bir ar›za tespit opsiyo-nu da söz konusu. Kablolamaönemli ölçüde basitlefltirilmifltir,olas› hata kaynaklar› ortadan kal-d›r›lm›flt›r. Bu sayede, çekme zin-cirleri, kablo rakorlar› ve makine-lerde ve kontrol kabinlerindekablolar için ayr›lan alanlar dahaküçük olabildi¤i için çevre birim-

lerinde de olumlu etkiler eldeedilir. Azami olas› kablo uzunlu-¤u için hiçbir s›n›rlama bulunma-maktad›r: Tek kablo çözümüyle100m uzunlu¤a kadar ulaflmakmümkündür. Do¤al olarak, yeniteknoloji bir “elektronik tip pla-kay›“ da desteklemektedir.

Bu sayede motor taraf›nda dahabüyük derecelerde serbestlik sa¤-lan›r: Fiflli konnektöre ihtiyaç du-

yulmamas› sa-yesinde yeniteknoloji dahaküçük motorb o y u t l a r › n d adahi kullan›labi-lir. AM8000 se-risi motorlarAX5000 Ether-CAT servo sürü-cüler taraf›ndaniflletilmektedirve gelecektekigeliflmeler de bugeri beslemet e k n o l o j i s i n idestekleyecek-tir.

Otomasyon 495

ÜRÜN

Beckhoff servo motorlar›n çarp›c› özelliklerinden biri kullan›c›y› maliyeti yüksek ve esnek olmayanhibrit kablo kullanma zorunlulu¤undan kurtaran tek kabloteknolojisidir.

Tek kablo çözümünün özeti:� Mevcut motor kablosu üzerindendijital tek-kablolu iletim� Sensör verilerinin dijital iletimi� Gürültüye maruz kalan analog sin-yal bulunmamas›� Elektronik tip plaka deste¤i� Maliyetli konektörler dahil olmaküzere enkoder kablolar›na ihtiyaç kalmam›flt›r.� Tasarruf• kablo, konektör ve montaj maliyetlerinde• kablo çeflitlili¤inde bir ihtiyac› orta-dan kald›rarak depolama maliyetlerinde• kablo tafl›y›c› zincirlerin yol açt›¤›alan gereksinimlerinde• motor üzerindeki alan gereksinimlerinde (küçük boyutlarlaönemlidir)• hata ve afl›nma kaynaklar›nda� Motora kadar uzaktan ar›za tespitimümkündür� 100 m’ye kadar kablo uzunlu¤uolanakl›d›r

TwinCAT 3’ün Piyasaya Ç›k›fl›

Entegre edilmifl gelifltirme ortam-lar› otomasyon mühendisli¤inde

giderek artan bir öneme sa-hiptir. Bunlar kullan›-

c›lar›n sistem ka-rarlar›n› al›rkentemel olarak gör-dükleri kilit kri-terlere dönüflmee¤il imindedir.Artt›r›lm›fl mü-hendislik verim-lili¤i de önemlibir rol oyna-maktad›r. Beck-hoff’un Twin-CAT yaz›l›msistemi bir çok-lu PLC sistemi,NC eksen kon-trolü, program-lama ortam› veiflletim istasyo-nu ile nere-deyse tüm

uyumlu PC’leri ger-çek zamanl› bir kontrolöre

çeviriyor. Windows iflletim sis-temlerinde bir IEC 61131-3 PLCyaz›l›m›, NC yaz›l›m› ve CNC ya-z›l›m› gömebilmeyi olanakl› k›l-maktad›r.

Beckhoff’un, Sistem, HMI ve Ger-

çek Zamanl› Yaz›l›m GelifltirmeMüdürü Ramon Barth “Otomas-yon yaz›l›m›m›z›n en yeni önem-li güncellemesi olan TwinCAT 3ile önümüzdeki on y›l›n otomas-yon teknolojisi için bir yaz›l›mplatformu oluflturduk,” ifadesinikullan›yor. Barth sözlerine flöyledevam ediyor: “TwinCAT 3 mo-dern PC mimarilerinin optimumkullan›m›n› olanakl› k›l›yor. Ge-lifltirme portal konseptine de¤il,ayn› zamanda kapsaml› bir ürünserisine sahip tam aç›k sistemüzerine de odaklanmaktad›r”.Yeni yaz›l›m versiyonu, tümü,küçük ARM çiplerinden ileri dü-zey çok çekirdekli X86 ifllemcile-re kadar tüm cihaz türlerinde kul-lan›labilen modüler runtime(çal›flma zaman›) içinde olan nes-neye dayal› uzant›lar, C++ veMatlab®/Simulink® programlar›-n›n dahil edilmesi ile ileri düzeyPLC programlama olana¤› sun-maktad›r.

TwinCAT 3, Visual Studio®’nunüretti¤i pazar lideri derleyiciyiesas alarak gerçek zamanl› C++’›desteklemektedir. Ramon Barth“TwinCAT 3 gelifltirme araçlar›-n›n standart bir ortama dahil edil-mesi, kullan›c›lar›n IT dünyas›n-

Kontrol Yaz›l›mc›l›¤› PLC ve ITDünyalar›n›n Olanaklar›ndanFaydalan›yorModern yaz›l›m programlama Ladder diyagram›n ötesine geçmektedir. Yaz›l›m gelifltirme süreci bunu dikkatealmal›d›r. Standart bir IT ortam›, modüllerle mühendislik ve çok çekirdekli ifllemcilerde runtime (çal›flmazaman›) içeren Beckhoff’un üretti¤i yeni TwinCAT 3 yaz›l›m nesli kontrol programc›lar›na yeni f›rsatlarsunacak. 2011 y›l›n›n sonunda TwinCAT 3’ün piyasaya sürülmesi sebebiyle Beckhoff Yaz›l›m GelifltirmeMüdürü olan ve yeni yaz›l›m mimarisinde önemli bir rol üstlenen Ramon Barth ve Dr. Dirk Janssen betaaflamas› ve yol haritas›nda bundan sonraki etaplar hakk›nda konufltular.

ADVERTORIALBECKHOFFSÖYLEfi‹

496 Otomasyon

Otomasyon 497

SÖYLEfi‹

daki tüm olanaklara eriflebilmele-rini sa¤l›yor" aç›klamas›nda bulu-nuyor ve flunlar› söylüyor: “Prog-ramlar modüler olabilir. Di¤er ya-rarlar aras›nda kodun yenidenkullan›labilirli¤i ve nesneye daya-l› mekanizmalar yer almaktad›r.Ayr›ca, Matlab®/Simulink® algorit-malar› do¤rudan gerçek zamanl›ortamda çal›fl›rlar.”

PLC ve ileri seviye dilde programc›lar için Ramon Barth’a göre TwinCAT 3afla¤›da belirtilen iki kullan›c›grubu için idealdir: Birinci grup,IEC 61131-3 uyumlu bir ortamdakendini evindeymifl gibi hissedenPLC programc›lar›d›r. Di¤er grupise görevlerini gerçeklefltirmekiçin C++ kullanmak isteyen kifli-lerden meydana gelmektedir.“TwinCAT 3 bunlar›n her ikisinide yapabilir: hem kal›t›m meka-nizmalar›yla nesneye dayal›programlama ve hem de LadderDiyagram› programlamas›."

Visual Studio® entegrasyonu dahade¤iflik araçlara ulaflabilmeyi sa¤-lar. Sistem, CNC ve I/O Yaz›l›mGelifltirme Müdürü Dirk Janssenflu aç›klamay› yap›yor: “VisualStudio® tüm ileri düzey program-lama araçlar›n› kullan›ma sunu-yor.” Ramon Barth örnek olarakUML entegrasyonunun ve versi-yon kontrolünün alt›n› çiziyor.

Barth’a göre “Otomasyon proje-leri art›k IT sektöründe standartolan bir flekilde, yani yaz›l›m ge-lifltirme sürecine uygun olarakplanlanabilir.” Bu ileri teknoloji-dir ve üniversitelerde ö¤retilmek-tedir. “Visual Studio® herkesinba¤l› kald›¤› bir standartt›r. Alter-natiflere yaln›zca aç›k kaynakdünyas›nda rastlanabilir ve bu al-ternatifler ayn› çok amaçl›l›¤›, da-¤›l›m› ve performans› sa¤lamaz-lar.” Dirk Janssen sözlerine flu fle-kilde devam ediyor: “Kullan›c›la-

r›m›za, programlama için kullan-makta oldu¤umuz araçlar›n ayn›-lar›n› veriyoruz.” Kullan›c›, art›kkomple otomasyon projesini Vi-sual Studio® program›nda olufltu-rabilir ve daha sonra bunu Twin-CAT 3’e dahil edebilir.

Kodun yeniden kullan›labilirli¤iTwinCAT yaz›l›m gelifltirmecilereyeniden kullan›labilir yaz›l›mmodülleri oluflturmaya yönelikbir altyap› sunuyor. “Yeni Twin-CAT versiyon 3 bunu kendi mo-dülerizasyonu ile sergiliyor”. ‹flle-yifl arabirimlerin takas edilmesini,onlar›n aç›klamas›n› ve nesneyedayal› programlama (OOP) tek-niklerinin desteklenmesini temelal›yor. Arabirimler gelecektekigelifltirmelerle uyumlulu¤u ga-ranti etmektedir. Ramon Barth“TwinCAT, kullan›c›lar›n kendimodüllerini içine katabildi¤i uy-gulama çerçevesi ve bölümlerisa¤lamaktad›r” ifadesini kullana-rak günümüzün projelerinin ge-nellikle genç mühendisler taraf›n-dan gerçeklefltirildi¤ini belirtmek-tedir. “Yeni fikirleri hayata geçir-mek istiyorlar ve modern araçlartalep ediyorlar. Daha genç prog-ramc›lar yeni teknolojiye aflinalarve bunu kullanmak istiyorlar. Di-

¤erleri, kal›t›m (inheritance) gibibasit özelliklerle bafllang›ç yapa-rak bu yeni dünyada yavafl yavaflbüyümek istiyorlar.”

Dirk Janssen flu ifadeleri kullan›-yor: “Yine de, mevcut PLC prog-ramc›lar› çok özel bir flekilde de-¤erlendirmeye al›nd›; standartIEC 61131-3 programlama Twin-CAT 3’te tam olarak uygulanabil-di¤i için, PLC’deki nesneye daya-l› uzant›lar mevcut IEC 61131-3programlama diline sorunsuz birflekilde dahil ediliyor, bu sayede,hiçbir kullan›c› yeni programla-ma paradigmalar›n› ö¤renmeyeve uygulamaya zorlanm›yor. Ay-r›ca, yaz›l›m, ölçeklendirilebiliroldu¤u için “basitlefltirilmifl” ver-siyonlar› da mevcuttur. Nesneyedayal› programlama sayesindekod kolayl›kla yeniden kullan›la-biliyor, bu sayede, birçok prog-ram bileflenleri otomatik olarakoluflturulabiliyor.” Bu, Twin-CAT’in önceki versiyonunda hali-haz›rda mümkünken, daha sonra-ki modifikasyonlar için daha üstseviye bir derleyici katman›na ge-reksinim do¤du ve bu külfetli birdurum oluflturdu. Ramon Barth,kod yeniden kullan›labilirli¤ininpratikteki faydalar›n› flöyle bir ör-

Dirk Janssen, Beckhoff Sistem, CNC veI/O Yaz›l›m Gelifltirme Müdürü

Ramon Barth, Beckhoff Sistem, HMI ve Gerçek Zamanl› Yaz›l›m Gelifltirme Müdürü

498 Otomasyon

nekle aç›kl›yor: “Farkl› versiyon-larda kullan›lan bir delme ünite-sinin kontrolör taraf›ndan müm-kün oldu¤unca tek tip olarak ad-reslenmesi gerekir. Kullan›c›, bunedenle, önceki versiyonlar›ntüretildi¤i temel bir fonksiyonblo¤undaki ortak özellikleri ta-n›mlar, bu sayede, yaln›zcafarklar›n yeniden gelifltirilmesigerekir.”

Dirk Janssen, modüller önce-den tam olarak test edilebildi¤iiçin TwinCAT 3’ün devreye al-ma sürecini de daha fazla ko-laylaflt›rd›¤›n›n alt›n› çiziyor.“Günümüzde devreye almamühendisleri genellikle yaln›z-ca uyarlama katman›yla çal›fl›-yor. Yerel olarak yaln›zca, uy-gulamas› kolay daha düflükde¤iflikliklere gereksinim du-yuluyor. Nesneye dayal› uzan-t›lar, makinelerin ve onlar›nünitelerinin kontrol progra-m›ndaki artt›r›lm›fl modülarizas-yonunu haritalamak için kullan›fl-l› seçenekler sunuyor.”

Çok çekirdekli ifllemci deste¤iDirk Janssen konuyla ilgili flöylekonufluyor: “TwinCAT 3’ün çokçekirdekli ifllemci deste¤i çekir-deklerin tam olarak kullan›labil-mesini sa¤layan bir performansözelli¤i sa¤l›yor. Makine progra-m› basit bir flekilde farkl› çekir-deklere paylaflt›rabildi¤i için buönemli faydalara sahip.”

Ramon Barth ise, “16 çekirdek ileyap›lan bu tür bir paylafl›m› hali-haz›rda baflar›l› bir flekilde test et-tik. Hyperthreading fonksiyonu,gerçek çekirdeklerden yaln›zcaçok marjinal düzeyde yavafl olansanal çekirdeklerin formasyonu-nu olanakl› k›l›yor. Her biri 6 çe-kirde¤e sahip iki fiziksel çekirde-¤i olan bir Xeon sunucu sistemin-de, gerçek zamanl› olarak 24 sa-nal çekirdek kolayl›kla kullan›la-

biliyor” diyor.Dirk Janssesn, “Tüm ifllemcilerledonan›msal karfl›laflt›rmalar ger-çeklefltirdik ve elde etti¤imiz so-nuçlar TwinCAT’in çok çekirdek-li deste¤inin bir dizi CPU çekir-de¤iyle uyumlu bir flekilde perfor-mans gelifltirmeleri sa¤lad›¤›n›gösteriyor“ diyerek flöyle devamediyor: “Bu, kontrol program›n›nbellekten gecikmesiz olarak der-hal mevcut olmas› sayesinde sa¤-lan›yor.”

Ramon Barth, “Tek bir çekirdeksöz konusu oldu¤unda iflleme gü-cünü etkileyen birçok aksakl›klakarfl›lafl›l›yor" ifadesini kullan›r-ken sözlerine flu flekilde devamediyor: “Yüksek öncelikli görev-ler ilk baflta iflleniyor. Bir çok çe-kirdekli sistemde çekirdeklerinsenkronizasyonundan kaynakla-nan performans kay›plar› görevba¤lam›ndaki de¤iflikliklerin ber-taraf edilmesiyle telafi ediliyor.”‹ki yaz›l›m uzman› flu ifadede uz-

lafl›yorlar: “Uygulama ne kadarkarmafl›k olursa sa¤lad›¤› fayda-lar da o kadar büyük olur."

Dirk Janssen modülarizasyonve çok çekirdekli ifllemci tekno-lojisinin birbirini ideal bir flekil-de bütünledi¤ini düflünüyor.“Çok çekirdekli uygulamalarmodüllerin birbirini etkilemek-sizin ba¤›ms›z bir flekilde çal›-flabilmesini sa¤l›yorlar. Bu du-rum ifllem gücünden tasarrufsa¤l›yor,” sözlerini dile getirenRamon Barth ekliyor: “Di¤erbir avantaj ise modülarizasyo-nun programlar›n test edilebil-mesini kolaylaflt›rmas›d›r.”

Karmafl›kl›¤› azaltmaDirk Janssen “TwinCAT 3’ünbeta aflamas› a¤›rl›kl› olarakyaz›l›m›n daha da gelifltirilme-si için kullan›ld›” sözlerini dilegetiriyor. “Bu zamana kadarfarkl› kullan›c›larla birlikte ça-

l›flt›k.” Ramon Barth ekliyor: “Ge-leneksel otomasyon teknolojisi-nin temsilcileri nesneye dayal›uzant›lara merakl›yd›lar ve kendimodülarizasyon fikirlerini de bu-na göre uyguluyorlard›. Matlab®/Simulink® deste¤i hakk›nda da birdizi öneriler elimize ulaflt›. Örne-¤in; Matlab® ö¤elerinin takas›nayönelik olarak.” “Basit idare vekurulum ilave faydalar olarakkendini kan›tlam›flt›r” ifadesinikullanan Ramon Barth sözlerineflu flekilde devam ediyor. “Örne-¤in, karmafl›k sensörlere sahip biruygulamay› kullanm›fl olan birtest edici kendi donan›m sürücü-sünü yaz›p bundan memnun kal-m›flt›r.” Çok çekirdekli ifllemcideste¤ine sahip modern PC sis-temlerinin performans yeterlili¤i,özel ve maliyetli harici ölçüm sis-temlerine olan ihtiyac› ortadankald›rd›¤› için karmafl›k sensör öniflleme görevlerinde öne ç›kmak-tad›r. Ramon Barth, “Eskiden oto-masyon dili olarak PLC’ler kulla-

ADVERTORIALBECKHOFFSÖYLEfi‹

Otomasyon 499

n›lmadan yaln›zca C/C++ kulla-nan bizler için yeni bir deneyim”sözleriyle bunu ifade ediyor.“PLC dünyas›ndan transfer etti¤i-miz hata ay›klama seçenekleriiçin de oldukça olumlu elefltirileral›yoruz.”

Ramon Barth, TwinCAT 3’ün kar-mafl›kl›¤› azaltmas›n› flu sözlerleifade ediyor: “Ba¤›ms›z görevlerifarkl› çekirdekler aras›nda da¤›t-mak için yaln›zca üç ila dört t›kla-

ma yeterli oluyor.” Kullan›c›lar›nyapmas› gereken tek fley kendikodunu uygulamak. Yaz›l›m alt-yap›n›n tamam›n› kendisi idareediyor ve iletiflimi ADS üzerindensa¤l›yor. Dirk Janssen, “Bu durumayn› zamanda Matlab®/ Simulink®

entegrasyonu için de geçerli. C++ile nas›l çal›fl›yorsa aynen o flekil-de çal›fl›yor.” ifadelerini kullan›-yor. Ramon Barth’a göre “Matlab®

ile bir TwinCAT sistemi modülüoluflturmak için hiçbir özel hedef

modüle gereksinim yok - bu ifli PCkendisi gerçeklefltiriyor”. DirkJanssen “Eskiden halihaz›rda ta-n›mlamas› yap›lm›fl ancak art›kkontrol edilebilir olarak tan›mla-namayacak kontrolörler kullan›-l›rd›," sözleriyle durumu ifade edi-yor. “Art›k ba¤›ms›z kontrolörleroluflturulup kullan›labiliyor.”TwinCAT 3 2011’in sonunda pi-yasaya sürüldü. TwinCAT 3’ünteslimat›n 2012’nin bafllar›ndagerçekleflmesi planlan›yor.

Uygulamada karfl›lafl›lan durumlarBeckhoff’un yaz›l›m gelifltirme sorumlular› Ramon Barth ve DirkJanssen uygulamada karfl›lafl›lan durumlar hakk›nda bilgi veriyor.

TwinCAT 3 kontrolör üreticileri için hangi dereceye kadar aç›k?Ramon Barth: Daha küçük kontrolör üreticilerinin kodlar›n› Twin-CAT ile çal›flt›rma talebini olumlu karfl›l›yoruz. Bu durum onlara,PC dünyas› ile yak›n entegrasyon ve EtherCAT iletifliminin kulla-n›lmas› dahil olmak üzere yaz›l›m ortam›m›z›n sundu¤u çok çe-flitli seçenekleri kullanma f›rsat› sa¤l›yor. Teknik olarak önümüz-de hiçbir sorun yok. Bu durum yaln›zca kontrolör üreticileri içingeçerli de¤il. Birçok durumda makine üreticilerinin ayn› zaman-da C programlama dilindeki uzmanl›klar›n› “flekillendirdiler” vebunu yüksek performansl› ve aç›k bir ortamda kullanma olas›l›k-lar›n› hayata geçirdiler.

Kaynak kodu nas›l korunacak?Ramon Barth:TwinCAT lisanslama modelimiz hedef sistemin ta-n›mlanabilmesini gerektiriyordu. ‹lave bir seçenek olarak kullan›-c› kodu flifrelenebiliyordu, bu sayede, yaln›zca belirli bir hedefsistem ya da korumal› bir sistem üzerinde çal›fl›yordu. Neticede,korunmufl kaynak kodlar›n›n giderek artan önemi aç›k kaynakmodellerinin pek de ifline yaram›yor.

TwinCAT 3'ün daha ileri stratejik gelifltirmeye tabi tutulmas›nailiflkin planlar›n›z nelerdir?Ramon Barth: Daha ileri gelifltirme önceden tan›mlanm›fl yaz›l›mmodüllerinin gelifltirilmesi ve kullan›lmas›na ilave destek sa¤la-maya odaklanacakt›r. TwinCAT 3’de, uygun araçlarla geniflletile-cek ve tamamlanacak yaz›l›m modülleri için bir entegre aç›klamaformat›n› hayata geçirdik.Dirk Janssen: TwinCAT 3’ün geniflletilmifl bir sürümünü 2012 y›-l›n›n sonlar›nda piyasaya sürmeyi planl›yoruz. Geçmiflte, geliflimiyüksek performansl› veri arabirimleri ile desteklenen görsellefltir-me önemli bir rol oynayacak. Önümüzdeki y›l ayr›ca dahili PC ta-banl› bir güvenlik PLC’sine sahip bir modülü de piyasaya sürece-¤iz. Ayr›ca, kontrolörlerle ve kontrolörler aras› iletiflimde ilave birgüvenlik seviyesi olarak, sald›r›lara karfl› daha da iyi bir korumasa¤layan bir do¤rulama özelli¤i entegre edilecektir.Ramon Barth: Çal›flma zaman› sistemi 64 bit uyumlu olacak.Runtime (çal›flma zaman›) kapsam›nda buna çok daha az talep ol-du¤u için geçmiflte, bu yaln›zca gelifltirme ortam› için uygulan›-yordu.

TwinCAT için üçüncü parti tedarikçilerin yaz›l›m modüllerinisunma plan›n›zdaki ilerleme durumunuz nedir?Dirk Janssen: Teknik aç›dan bu ifllem halihaz›rda tamamlanm›fl-t›r. Gerekli olan arabirimler ve aç›klama formatlar› mevcuttur veflirketimizde kulland›klar›m›zla eflleflmektedir. Yol haritas›nda ha-len ticarilefltirme konusu bulunmaktad›r. Ürün portföyümüzdeüçüncü parti tedarikçilerin yaz›l›m modüllerini içerme konusun-daki kararl›l›¤›m›z devam ediyor.

TwinCAT’te Eplan deste¤ini öngörüyor musunuz?Dirk Janssen: TwinCAT 2 sayesinde de¤iflkenlerin Eplan dünya-s›ndan tamamlay›c›lar arac›l›¤›yla transfer edilmesi zaten müm-kündü. Yani ayn› fley TwinCAT versiyon 3’te de mümkün olacak-t›r. Bunu ileri teknoloji olarak de¤erlendiriyoruz. E-CAD sistemle-ri bir içe aktarma arac›yla dahil edilebilir.

Eski TwinCAT projeleri versiyon 3’te de sürdürülebilir mi?Dirk Janssen: Her iki versiyonu da ayn› bilgisayar üstünde çal›fl-t›rmak mümkündür, bu sayede, servis teknisyenleri ilgili runtime(çal›flma zaman›) ile eflleflen araçlar› seçebilirler. Kullan›c›lar›nkendi hedef sistemlerini, programlar› oluflturmak için kulland›kla-r› versiyona uyarlayacaklar›n› öngörüyoruz. Bu, yaln›zca gerekliolan de¤iflikliklerin yap›lmas›n› temin ediyor. Ancak, mevcutTwinCAT projelerini TwinCAT 3’e aktarmak için yaln›zca tek birseçenek bulunuyor, bu sayede bu projeler TwinCAT 3 runtime’dade¤iflmeden ya da geniflletilerek çal›flt›r›labiliyor.

TwinCAT 3’e yönelik lisans modelleri neye benziyor?Dirk Janssen: Lisanslar, programlama ortamlar›ndan ziyade runti-me sistemlerine uygulanmaya devam ediyor. Runtime (çal›flmazaman›) sistemleri için daha parçal› bir özellik tafl›yan daha adilbir lisans modeli gelifltirdik. Temel runtime bileflenleri (gerçek za-manl›, I/O, PLC runtime (çal›flma zaman›),...) modüller olarak de-¤erlendiriliyor. Kullan›c› modülleri lisans sistemine dahil edilebi-liyor ve Beckhoff’un altyap›s›n› kullan›yor. Lisanslama hedef sis-temi temel al›yor.Ramon Barth: Bu arada, modüllerimiz belirli bir versiyonla k›s›tl›kalm›yor.

Ücretsiz deneme sürümleri sunmaya devam ediyor musunuz? Dirk Janssen: Elbette. Tüm TwinCAT modülleri zaman s›n›rlama-l› deneme kullan›m›n› destekliyor. Hiçbir ifllev s›n›rlamas› bulun-muyor.

SÖYLEfi‹

500 Otomasyon

Lightbus’›n çal›flma esnas›ndamesajlar›n ifllenmesi prensibi, ön-celik kontrollü mant›ksal iletiflimkanallar› ile birlefltirilmifl olarak,daha 1989’da etkileyici perfor-mans de¤erlerine neden olmufl-tur: Her milisaniyede 1000’denfazla da¤›t›lm›fl I/O’lar adresleni-yorken, baz› h›zl› sürücü KontrolBirimleri Lightbus veri yolu ileayn› zamanda her 100 μs’ta birgüncelleniyordu. Lightbus böyle-ce, fiber optik tabanl› veri yolu

teknolojisinin uzun ömrü için te-mel oluflturarak, o zaman›n h›zl›PC CPU’lar›ndan bile daha h›z-l›yd›.

Gelifltirilmesinin üzerinden 20 y›lgeçtikten sonra, Lightbus veri yo-lu sistemi hala nerdeyse bütün di-¤er veri yollar›ndan daha h›zl›d›rve en son veri yolu teknolojisinitemsil eden Endüstriyel Etherne-tin de¤iflik biçimlerinin büyük ço-¤unlu¤undan daha h›zl›d›r. An-

cak, saha çevre birimlerindekigünümüzün PC CPU’lar›n›n veriiflleme gücünü tamamen efllemekiçin Lightbus bile art›k yeterinceh›zl› de¤ildir. Bu nedenle Beck-hoff, bir sonraki Lightbus jeneras-yonunun haberleflme mant›¤› içe-risinde, EtherCAT’i gelifltirmifltir.EtherCAT ayn› zamanda çal›flmaan›nda veri iflleme prensibini kul-lanmaktad›r ve iste¤e göre seçil-mifl say›daki mant›ksal iletiflimkanallar›n› desteklemektedir, bu-

EtherCAT: Yüksek Performansl›Kontrol Yüksek Performansl›‹letiflim Gerektirir 1986 y›l›ndaki ilk PC tabanl› Kontrol Birimi daha o zamanlar yüksek performansa sahipti. Çünkü, h›zl› PCifllemcileri üretilmiflti, PC tabanl› kontrol o zaman donan›msal Kontrol Birimi olarak adland›r›lankontrolörlerden çok daha güçlü ve h›zl›yd›lar. Bu veri iflleme gücünü “sahaya indirmek”, kontrol edilecektesisin sensörlerine ve aktüatörlerine uygulamak, zorlu bir iflti. Her ne kadar tak›l›p ç›kar›labilir I/O kartlar›bir çözüm olmuflsa da, bu kartlar maksimum say›daki giriflleri ve ç›k›fllar› serbest girifl kartlar›n›n say›lar›ylabirlefltirmifller ve do¤as› gere¤i bütün çevre birim ayg›tlar›n›n esnek kablolanmas›n› merkezi kontrolkabinindeki PC’ye kadar çok kablolu hale getirmifltir. Bunun sonucu olarak, bir seri veri yolugerekmekteydi ve 1980’lere yaklafl›ld›¤›nda buna uygun hiçbir sistem bulunmuyordu: Interbus, SERCOShenüz bafllang›ç aflamas›ndayd›lar ve ilk olarak ya I/O’lar› ya da sürücüleri desteklediler. PROFIBUS DP veCANopen henüz daha keflfedilmifl bile de¤ildi. Beckhoff ihtiyaç olmad›¤› halde faydal› bir ifl yapt› veLightbus veri yolu protokolünü gelifltirdi, ileride bu protokol mevcut gerçek zamanl› Ethernet veri yolununtemelini oluflturmufltur: EtherCAT.

ADVERTORIALBECKHOFFTEKN‹K YAZI

nu 40 kez daha h›zl› olan bir ara-c› üzerinde, 100 Mbit/s h›za sa-hip h›zl› Ethernet üzerinde yap-maktad›r. EtherCAT, her 100μs’de 100 servo eksen ile haber-leflebilmektedir. Bununla birlikte,en h›zl› Endüstriyel PC bile bu sa-y›daki eksenin kontrol algoritma-lar›n› her 100 μs’de bir hesapla-yamaz. Böylece Beckhoff bir kezdaha “gelece¤i kan›tlanm›fl” birveri yolu sistemi gelifltirmifltir veöngörülebilir gelecek içerisindekontrol sisteminde bir dar bo¤azyans›tmayacakt›r.

Veri yolu PC tabanl› kontrol içindar bo¤az oluyor Klasik veri yollar› PC tabanl›kontrolün performans› ile uyufla-mazlar. Bu nedenle, kontrol bi-rimlerinin yüksek performans›nara¤men, daha yavafl bir veri yoluve Endüstriyel Ethernet sistemi se-çilmifl oldu¤u durumlarda, verile-rin lokal ön ifllemleri için s›k s›kilave özel kontrol birimleri ve re-gülatörler kullan›lmaktad›r. Bukontrol birimlerinin ayr› olarakprogramlanmalar› ve yap›land›r›l-malar› gerekir. Bunun örnekleriözellikle hidrolik kontrol birimle-ri, entegre edilmifl sürücü konum-land›rma kontrol birimleri veyahatta yar›iletken üretim tesislerin-deki y›¤›n ak›fl kontrolleridir.Bunun için ihtiyaç duyulan dona-

n›m ve araçlar›n çeflitlili¤i sat›nalma, mühendislik ve bak›m ma-liyetlerini yukar› do¤ru zorlamak-tad›r. Da¤›t›lm›fl lokal Kontrol Bi-rimleri belki modüler makineler-de denenen ve test edilen bir araçolabilir, ancak pek çok uygula-mada bunlar iletiflim darbo¤az›nedeniyle do¤mufl bulunan basitbir ihtiyaçt›r.

EtherCAT ve TwinCAT kullanmaksuretiyle, çok h›zl› kontrol dön-güleri de veri yolu üzerine kapa-t›labilir: karmafl›k özel kontrol bi-rimleri ve onlar›n kendilerineözel programlama araçlar› gerek-siz hale gelmektedir ve yerineh›zl› I/O terminalleri ve TwinCATKontrol Birimi fonksiyonlar› kul-lan›labilir. Bu sayede daha eko-nomiktir ve ayn› zamanda daözel kontrol birimlerinin “karakutusunu” açmaktad›r: e¤er ge-rekli ise, makine üreticisi veyasistem toplay›c›s›, yani entegras-

yonu yapan, kontrol birimi yaz›l›-m›n› onun uygulamalar›na göreen uygun hale getirebilir veya re-kabetten uzak flekilde kendisininbelirledi¤i kendisine özel kontrolalgoritmalar› kullanmak suretiylede¤ifltirebilir. TwinCAT 3 ile, kul-lan›c›lar ayn› zamanda Mat-lab®/Simulink® veya C/C++ vas›-tas›yla, bu kontrol algoritmalar›n›online olarak hassas bir flekildegelifltirebilir ve onlar›n kusurlar›n›giderebilirler.

EtherCAT mimarisi kompakt IPCtasar›mlar›n› mümkün k›lar EtherCAT’in ola¤anüstü perfor-mans› sadece basitlefltirilmiflkontrol mimarisine de¤il, fakatayn› zamanda da IPC’lerin kendi-lerinde de basitlefltirilmifl dona-n›m yap›lar›na yol açmaktad›r:

TEKN‹K YAZI

Ethernetin terminale gelifli: Tam dubleks Ethernet döngüsü, pek çok ayg›tiçin tek bir mesaj, standart Ethernet portuna do¤rudan ba¤lant›

� EtherCAT en h›zl› veriyoludur ve bu nedenle s›ks›k “yüksek performansa”

dönüfltürülmektedir.TwinCAT ile birlikte “PC

tabanl›” olarak sadece çokh›zl› anlam›na

gelmemekte, fakat ayn›zamanda da ölçeklenebilir,

esnek, yüksek seviyedeentegre edilmifl, kullan›c›dostu ve pahal› olmayan

anlam›na da gelmektedir. �

Otomasyon 501

502 Otomasyon

Hala pek çok tesiste yat›r›mlar›nkorunmas› ve EtherCAT’e hassasgeçifl nedenleriyle veya komflusistemlere ba¤lant› için gerekliolan veri yolu arabirimleri de Et-herCAT terminalleri olarak uygu-lanabilir ve böylece lokal olarakba¤lanabilirler. Lokal PC veriyolu üzerindeki kart yuvalar›n›nsay›s› art›k sistemin biçim ve ge-niflletilebilirli¤ini belirlememek-tedir. IPC’ler daha kompakt halegelmektedir. Veri yolu kablolar›daha k›sa olmakta, böylece dahayüksek veri iflleme h›zlar› müm-kün hale getirmektedir perfor-mansta daha ileri seviyede bir ka-zan›m elde edilmektedir.

Bunlara ra¤men, sadece bir yük-

sek performansl› Kontrol Biri-mi ile yüksek performansl›

iletiflim bilefleninden fayda-lanan kapal› kontrol

döngüleri ile birliktebir uygulamadansöz edilmemektedir:

olay ba¤›ml› kontrolile bütün uygulamalar

da ayn› zamanda h›z-land›r›lmaktad›r. Çok s›k

olarak bir sonraki ifl ad›m›bir olay›n meydana gelifline

ba¤l›d›r. ‹fl parças› ulafl›r ulafl-maz o devam eder, bas›nçl› havaile çal›flan silindir kendisi için he-deflenen konuma ulafl›r, tak›lacakparça esas itibariyle yakalay›c›robotta bulunmaktad›r veya arzuedilen bas›nç mevcuttur.

Bu sona kadar, sensörler sürekliolarak ve döngüsel flekilde taran-maktad›r ve bu esnada olay›noluflumuna verilecek karfl›l›k, tep-ki için geçen zaman do¤rudan ta-rama frekans›na ve iletiflim etkin-li¤ine ba¤l›d›r. EtherCAT, h›zl›I/O modülleri, TwinCAT ve PCKontrol Birimi gibi çok h›zl› birveri yolu vas›tas›yla, bu küçükbekleme periyotlar› dikkate de¤erboyutlarda k›salt›lmaktad›r.

Sonuç, klasik kontrol teknolojisi-ne göre karfl›laflt›r›ld›¤›nda, etkin-likte elde edilen dikkat çekici ar-t›flt›r. Örne¤in, saniyede bu tür iki

olay›n meydana geldi¤ibir montaj tesisi söz ko-nusu oldu¤unda, sade-

ce “geleneksel ve-ri yolu olan birPLC’nin” “Ether-CAT veri yoluolan bir PLC yaz›-l›m›na dönüfltürül-mesi bile, yüzde 3oran›nda dahafazla ifl ç›karmayetene¤inin (ifl/za-man oran›) eldeedilmesini sa¤lar.

EtherCAT – h›zl›, esnek, pahal›de¤ilEtherCAT en h›zl› veri yoludur vebu nedenle s›k s›k “yüksek perfor-mansa” dönüfltürülmektedir.TwinCAT ile birlikte “PC tabanl›”olarak sadece çok h›zl› anlam›nagelmemekte, fakat ayn› zamandada ölçeklenebilir, esnek, yüksekseviyede entegre edilmifl, kullan›-c› dostu ve pahal› olmayan anla-m›na da gelmektedir. Pek çokkullan›c› hiç performans avantaj›-na ihtiyaç duymasalar da Ether-CAT’i uygulamaktad›r. Onlar›ndikkate ald›¤› fley, pahal› olma-yan maliyetler, aktif altyap› bile-flenleri olmayan esnek topoloji,basit yap›land›rma, otomatik ad-res atamas› sayesinde, hata yeriile birlikte mükemmel hata bulmaözellikleri, küresel kabul görmeve EtherCAT ayg›tlar›n›n genifl se-çim imkan›d›r. Basitçe EtherCATmaster bütün her fleyi yard›mc›bir donan›m olmaks›z›n yapmas›-n›n avantaj›d›r; her durumdaPC’de mevcut olan Ethernet ara-birimi yeterlidir. Bu EtherCAT’iPC tabanl› kontrol teknolojisininorta¤› haline getirmektedir, heriki teknoloji de “yüksek perfor-mansl›d›r”.

EtherCAT www.beckhoff.com/EtherCAT

Martin Rostan, Teknoloji Pazarlama Bölüm Baflkan›, Beckhoff Automation

ADVERTORIALBECKHOFFTEKN‹K YAZI

PC-tabanl› kontrol:Yüksek h›zl› Ethernet

Da¤›t›lm›fl saatler: CPU, I/O ve sürücü üniteleriiçin lokal tam sistem senkronizasyonu