ULUSAL KEÇ C RES

Bildiriler Kitab

Editör Doç. Dr. Cengiz ATA O LU

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi iraat Fakültesi Zootekni Bölümü ÇANAKKALE

L K KONG2010

2426 Haziran 2010

Z

TÜB TAK tarafndan desteklenmi tir

©Editör: Doç. Dr. Cengiz ATA O LU

unulan bildirileri içermekte olup, kitapta yer alan bildiriler Kongre Bilim Kurulu tarafndan kabul edilmi ve ekilsel açdan

apak tasarm: Cengiz ATA O LU

irinci bask: 2426 Haziran 2010

BN 978-605-4222-06-3/100

i im adresi

Bu kitap Ulusal Keçicilik Kongresinde s

düzenlemeye tabi tutulmu tur. Bu kitabn yayn hakk editöre aittir ve tüm yayn haklar sakldr. Kitabn herhangi bir bölümünün kopya edilmesi, ba ka dillere tercüme edilmesi, baslmas ve ço altlmas editör iznine ba ldr. Kaynak göstermek suretiyle alnt yaplabilir. K B IS let : anakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

ootekni Bölümü

1344 45

.tr

ask

ÇZiraat Fakültesi ZTerzio lu Kampusu 17020 Çanakkale Tel: 0 286 218 00 18Fax: 0 286 218 05 E-posta: catasoglu@comu.edu B :

anakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Matbaas lu Kampusu

ÇTerzio17010 Çanakkale

DÜZENLEYEN KURULU LAR

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

Çanakkal ri Birli i

DESTEKLEY C U LAR

e li Damzlk Koyun-Keçi Yeti tiricile

KURUL

TÜB TAK (T a Kurumu)

Çan as

Abalo lu ayi A. .

Küpsan Hayvanclk Tbb anayi ve Ticaret Ltd. ti.

Çe k

ürkiye Bilimsel ve Teknolojik Ara trm

Çanakkale Ziraat Odalar l Koordinasyon Kurulu

Kepez Belediyesi

akkale Ticaret Bors

Ke an Ticaret Borsas

Yem-Soya Tekstil San

Bolu Kalite Yem Sanayi A. .

i Malzemeler Orman Ürünleri S

Alta Plastik Mühendislik Sanayi ve Ticaret Ltd. ti

Kö ebucak Tarm

Bayr Dondurma

tinkaya Peynircili

Ant Ya

Kongre Onursal Ba kanlar Prof. Dr. Ali AKDEM R (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Rektörü) Dr. Ferhan SAVRAN (Çanakkale li Damzlk Koyun-Keçi Yeti tiricileri Birli i Ba kan) Kongre Düzenleme Kurulu Ba kan Prof. Dr. Türker SAVA Kongre Düzenleme Kurulu Prof. Dr. Türker SAVA Doç. Dr. Cengiz ATA O LU Doç. Dr. Aynur KONYALI Doç. Dr. Akn PALA Ar . Gör. Dr. Cemil TÖLÜ Ar . Gör. Hande I l AKBA Ar . Gör. Baver CO KUN Bekir Stk AYA Sefer AH N Kongre Bilim Kurulu Prof. Dr. Erdo an TUNCEL (Uluda Üniversitesi) Prof. Dr. Mustafa KAYMAKÇI (Ege Üniversitesi) Prof. Dr. Ali Okan GÜNEY (Çukurova Üniversitesi) Prof. Dr. Numan AKMAN (Ankara Üniversitesi) Prof. Dr. M. Mustafa O AN (Uluda Üniversitesi) Prof. Dr. Orhan KARACA (Adnan Menderes Üniversitesi) Prof. Dr. . Zafer ARIK (Akdeniz Üniversitesi) Prof. Dr. Murat GÖRGÜLÜ (Çukurova Üniversitesi) Prof. Dr. Mustafa ÖZCAN ( stanbul Üniversitesi) Prof. Dr. Hayri CO KUN (Abant zzet Baysal Üniversitesi) Prof. Dr. Mahmut KESK N (Mustafa Kemal Üniversitesi) Doç. Dr. afak PULATSÜ (Ankara Üniversitesi) Doç. Dr. A kn KOR (Yüzüncü Yl Üniversitesi) Doç. Dr. lkay DELLAL (Ankara Üniversitesi) Kongre Sekreteri Doç. Dr. Cengiz ATA O LU

Ç NDEK LER

ÇA RILI B LD R LER

Türkiyede Keçi Yeti tiricili i: Sorunlar ve Çözümler Mustafa KAYMAKÇI, Sait ENG NDEN Z

1

Üniversitelerde Keçi Konulu Ara trmalar ve Bunlarn Sahaya Yansmalar Turgay TA KIN, Mustafa KAYMAKÇI, Nedim KO UM, Gürsel DELLAL, Türker SAVA , Aynur KONYALI, Ferhan SAVRAN, Cemil TÖLÜ, Erdo an TUNCEL, Mehmet KOYUNCU, Okan GÜNEY, Sezen OCAK, Nazan DARCAN, Osman B ÇER, Mahmut KESK N, . Zafer ARIK, Veysel AYHAN, rfan DA KIRAN

26

Preventive Health Management in Goat Production Matthias GAULY, E. MOOR

37

Türkiyede Da lk-Ormanlk Alanlarda Keçi Yeti tiricili i: Mevcut Durum ve Gelecek Gürsel DELLAL, Mehmet ERTU RUL, Nihat TEKEL, Erkan PEHL VAN

42

Keçi Yeti tiricili inin Küresel klim De i imine Adaptasyonu ve Etkileri Azaltmaya Yönelik Stratejiler Nazan KOLUMAN DARCAN

60

Damzlk Koyun-Keçi Yeti tiricileri Birliklerinin Edinimleri Veysel AYHAN, Turgay TA KIN, Duygu NCE, Murat YILMAZ, Serkan BOYAR, Erbay BARDAKÇIO LU

68

YET T R C L K ve EKOLOJ Türkiyede Keçi Yeti tiricili inin Co rafi Da lm Nuran TA LIG L, Güven AH N

83

Silvo-Pastoralizm: Hayvan Yeti tirme ve Orman Alanlarnn Birlikte Yürütülmesi, Kuzeybat Akdeniz Örne i Fatin CEDDEN

87

Türkiye'de Kl Keçisi Yeti tiricili inde Orman Kaynaklarndan Yararlanmada Mevcut Durum, Darbo azlar ve Çözüm Önerileri Ahmet TOLUNAY, Veysel AYHAN

92

Keçilerde Refah Mehmet KOYUNCU, eniz ÖZ ALTINÇEK Ç

97

Kl Keçi ve Saanen x Kl Keçi (F1) Melezlerinde Renk Varyasyonunun O lak Geli imi Üzerine Etkisi Mustafa OLFAZ, Hasan ÖNDER, Hilal TOZLU

101

Trmanma O laklar için Davran sal bir Gereksinim mi? A , Baver CO KUN, . Yaman

106

ücut Scakl nn Hava Scakl ve Hava Nemi ile Etkile imi emil TÖLÜ, Halil TUNCA, Tamer GARAGON, Türker SAVA

110

lerin Ya ve insiyete Göre De i imi

114

Viral Enfeksiyonlarn eroprevalans

118

mleri unda E. ATAÇ, Turgay TA KIN, Mustafa KAYMAKÇI

123

RET M S STEMLER

Türker SAVA , Cemil TÖLÜ, Hande I l AKBYURTMAN Keçilerde VC Türk Saanen O laklarnda Baz Hematolojik ÖzellikCBaver CO KUN, Murat TOSUNO LU, Türker SAVA Gökçeadadaki S r, Koyun ve Keçilerde BazSKadir YE LBA , Gizem ALPAY, Pelin TUNCER Do um Öncesi ve Sonras Dönemde O lak ÖlüF Ü Güneydo u Anadolu Bölgesi Keçi Yeti tiricili inin Genel Özellikleri ve

eli tirme Olanaklar 130

er Keçi Yeti tiricili inin Mevcut Durumu ve Gelece i Mu la-Yata an Örne i

135

eli tirilme Perspektifleri

142

rhan BULUT 147

e Yöresi Keçicilik Projesi: Geli meler zdal GÖKDAL, Okan ATAY

150

Yeti tiricili inin Yeri ve Önemi .Özge DEM R, rfan DA KIRAN

154

i Geli meler, Bu Ba lamda Boer Irknn nemi

162

ve Keçi Ürünlerinin Kimi Dünya Ülkeleri ve ürkiye Açsndan De erlendirilmesi

168

GH. Deniz REL Türkiyede GöçMurat YILMAZ, H. Erbay BARDAKÇIO LU, Turgay TA KIN, Orhan KARACA

Ankara lindeki Ankara Keçisi letmelerinin Yapsal Durumu veGrfan DA KIRAN, Nazan KOLUMAN DARCAN, Soner ÇANKAYA

Sözle meli Süt Keçisi Yeti tiricili i: Bolana Modeli O Kav it Köyü vÖ Organik Hayvanclkta KeçiA Entansif Keçi Eti EndüstrisindekÖOkan GÜNEY, Sezen OCAK Keçi Üretim SistemlerininTMahmut KAL BER, Nazan KOLUMAN DARCAN

Organik Keçi Yeti tiricili i Mahmut KAL BER, Nazan KOLUMAN DARCAN, Murat GÖRGÜLÜ

172

tirme ile l Boyu O lak Elde Edilmesi

176

de Keçi Yeti tiricili i Yapan letmelerin Genel urumlarnn Anket Yoluyla Belirlenmesi

180

ongül ENTÜRKLÜ, Emre ARSLANBA 184

nel Bak zgecan KORKMAZ A AO LU, Özkan ELMAZ, Mahiye ÖZÇEL K MET N,

189

slah Çal malar akan ERDURAN, Mesut KIRBA

193

tiricili ine li kin Baz Yapsal ve eknik Özellikler

198

ENOT P

Saanen, Maltz ve Kl Keçileri ile Melezlerinde Frsatç ÇiftleYAkn PALA, Sefer AH N Biga (Çanakkale) lçesinDFeyzi U UR, Cemil TÖLÜ, Gürbüz DA , Aynur KONYALI, Türker SAVA Entansif Keçi Yeti tiricili i S Teke Yöresinde Kl Keçisi Yeti tiricili ine GeÖAykut Asm AKBA , Mustafa SAATCI Konya li Kl Keçi Yeti tiricili i ve IH Türkiye'de GAP Bölgesinde Keçi YetiTNihat TEKEL, Gürsel DELLAL G Antalya ve Burdur Yöresinde Yeti tirilen Honaml Keçisinin Tantlmas

zkan ELMAZ, Özgecan KORKMAZ A AO LU, Mahiye ÖZÇEL K MET N, 202

n Kimi Verim Özellikleri kan ATAY, Özdal GÖKDAL, Vadullah EREN

207

ölgesi Ko ullarndaki erformanslarnn Kar la trlmas: 2. Verim Özellikleri

211

k Keçilerin Döl, Süt Verimi ve laklarn Geli me Özelliklerinin Belirlenmesi

215

enmesi erda KARAKU , A kn KOR, Mehmet B NGÖL, S. Seçkin TUNCER, Ayhan

219

aklar ve Mevcut Durum e Özge DEM R, Nihat MERT

223

ÖAykut Asm AKBA , Mustafa SAATCI Yeti tirici Ko ullarnda Kl KeçileriO Farkl Keçi Genotiplerinin Do u Akdeniz BPSabri GÜL, Mahmut KESK N, Osman B ÇER Tokat artlarnda Yeti tirilen Saanen IrOZafer ULUTA , Mehmet KURAN, Emre R N, Yüksel AKSOY Norduz ve Kl Keçilerinde Kl Verimi ve Kalitesinin BelirlFYILMAZ, Frat CENG Z Türkiye Yerli Keçi Genetik Kayn Ay

Yerli ve Yabanc Keçi Irklarnda Genetik lerlemeye Biyokimyasal

Geli me Özellikleri ve En Uygun Büyüme odelinin Belirlenmesi

233

rdo an SEZG N, Sinan KOPUZLU, Sadrettin YÜKSEL 237

rdo an SEZG N, Sinan KOPUZLU, Sadrettin YÜKSEL 241

emal ÇEL K 245

ESLEME

Polimorfik Sistemlerle Yakla m Ay e Özge DEM R, Nihat MERT

228

Norduz O laklarnn Büyüme-MDavut ÖZEL, Turgut AYGÜN Gürcü Keçisi E Abaza Keçisi E Ne Kadar Saanen? K ÜREME ve B Akkeçilerde Vitamin E Destekli Kesif Yemle Flushing Uygulamasnn

erformansa Olan Etkileri 249

korunun Östrus Senkronizasyonu

e Gonadorelin Enjeksiyonu Sonras Gebelik Oranlarna Etkisi 254

da Sütten Kesim

ncesi Farkl Besleme Uygulamalarnn Canl A rlk Art Üzerine

ILMAZ

257

Kl Melezi Keçilerin Besin Madde Tüketimleri ile Süt

erim ve çeri i Arasndaki li kilerin Fenotipik ve Kanonik Korelâsyon 261

ydn ALTOP, Güray ERENER, Hüseyin ÇAYAN 266

t K isi Yeti tiricili inde ksojen Kullanmnn Üreme Performans ile Süt Kalitesi Üzerine Etkisi

271

u Üzerindeki Etkisi lif GÖK, Ali Vaiz GAR PO LU

277

PB. Zehra SARIÇ ÇEK, Mehmet DUYMAZ Saanen Keçilerinde Beden Kondisyon Svlker SER N, Murat YILMAZ, Güne SER N, Ahmet CEYLAN

Saanen ve Saanen X Kl Keçi Melezi (G1-G2) O laklarÖEtkileri Mesut YILDIRIR, M. Akif YÜKSEL, Orhan KARADA , Tamer SEZENLER, Mustafa Y Alman Alaca × Vile Tahmini Sabri YURTSEVEN, Zeki DO AN, U ur SERBESTER, Murat GÖRGÜLÜ Keçi Rasyonlarnda Antioksidan Kullanm A Melatonin Hormonunun Biyosentezi ve Sü eçEMahmut ÇINAR, U ur SERBESTER, Ayhan CEYHAN Beslemenin Keçi Sütü Ya çeri i ve KompozisyonE

Farkl Yemleme Tekni i Kullanlan Genç Keçilerde Vücut Scakl ve olunum Says

283

umenin orfometrik Yaps

il TÖLÜ, Gürbüz DA , Türker SAVA , smail Yaman

288

O laklarda Probiyotik Tüketiminin nce Barsa n orfometrik Yaps Üzerine Etkileri

DA , Türker SAVA , smail Yaman

292

le Doyurulmu Siklodekstrinin Teke Spermasna En Uygun

uamele Zamannn Tespiti 295

rol ile Doyurulmu Siklodekstrin (CLC) ve Yumurta Sarsnn ondurulmu Teke Spermas Kalitesi Üzerine Etkisi

299

zde Keçilerde Üreme Konulu Çal malar elin EVEGÜ, Aynur KONYALI

303

nler ibel SOYCAN ÖNENÇ, Mürsel ÖZDO AN

308

EM KAYNAKLARI

SCemil TÖLÜ, Cem GÖNCÜ, Türker SAVA , smail Yaman YURTMAN Sütten Kesim Öncesi Dönemde Probiyotik Tüketen O laklarda RMCengiz ATA O LU, Hande I l AKBA , Mert GÜRKAN, Sibel HAYRETDA , Ahmet UZATICI, CemYURTMAN Süt EmenMCengiz ATA O LU, Hande I l AKBA , Mert GÜRKAN, Sibel HAYRETDA , Ahmet UZATICI, Cemil TÖLÜ, GürbüzYURTMAN Kolesterol MCo kun KONYALI, Cristina TOMÁS, Eva BLANCH, Ernesto GÓMEZ, Eva MOCÉ KolesteDCo kun KONYALI, Eva BLANCH, Cristina TOMÁS, Ernesto GÓMEZ, Eva MOCÉ ÜlkemiP Keçilerin Beslenmesinde TaneS Y Keçi Beslemede Silo Yemi Kullanm

hmet ALÇ ÇEK 313

e ve Meyveler Alternatif Siloluk Materyal Olabilir mi! sm KILIÇ

317

nda Bulunan Baz Maki Türlerinin Otlatma Mevsimi oyunca Yem De erlerinin Saptanmas

324

de Pratik Rasyon Örnekleri erafettin KAYA

328

A Pazar At SebzA Keçi MeralarBMustafa ÇÜREK, Nihat ÖZEN Süt Keçilerinin Beslenmesin

SÜT ve ÜRÜNLER Keçi Sütünün Fonksiyonel Bile enleri

ülçin ATIR, Zeynep GÜZEL-SEYD M 332

llanlmas: Fiziksel, Kimyasal ve uyusal Özellikler

336

urban YA AR

342

Yeti tirilen Kl Keçi Sütlerinde Streptococcus agalactiae aptanmas

sman KAYA

347

Kar m Kullanlarak Yaplan Mihaliç eynirlerinin Özellikleri

351

nemi ehmet KOYUNCU, Turgay TA KIN, Mustafa KAYMAKÇI

355

a ait Sütlerin Ya sidi Profili

359

üt Bilimi Bak Açsyla eçi Sütünün De erlendirilmesi

365

n Kar la trlmas ülya YAMAN, Hayri CO KUN

369

Olarak Yararlanma Olanaklar evser AYI I I VAROL, Nedim KO UM

373

irsen TOPAÇ, Yonca KARAGÜL YÜCEER 379

T ve KAL TES

G Keçi Sütünün Kefir Üretiminde KuDOnur GÜNE ER, Yonca KARAGÜL-YÜCEER Keçinin En Tatl Ürünü: Kahramanmara DondurmasK Çine YöresindeSDilek KESK N, Okan ATAY, ükrü KIRKAN, Özdal GÖKDAL, Serten TEKBIYIK, O Keçi- nek-Koyun SütüPSerpil ADAY, Yonca KARAGÜL YÜCEER Keçi Sütünün nsan Sa l Açsndan ÖM Çanakkalede Yeti tiricili i Yaplan Baz Keçi IrklarnAOnur GÜNE ER, Yonca YÜCEER, Aynur KONYALI Türkiyede Süt Keçisi Yeti tiricili i ve Modern SKEmre ARSLANBA , Ali Erbili BODUR Keçi Sütü ve nek Sütü ÖzellikleriniH Keçi Sütünden Bebek MamasK Keçi Sütünün Bile imi ve Özellikleri B E Türk Saaneni, Gökçeada, Malta ve Kl Keçisi O laklarnn Besi, Karkas

e Et Kalitesi Özelliklerinin Kar la trmal Olarak ncelenmesi 382

vHülya YALÇINTAN, Bülent EK Z, Mustafa ÖZCAN

Alpin x Kl Keçisi (F1), Saanen x Kl Keçisi (F1) ve Kl Keçisi laklarnn Besi, Karkas ve Et kalite Özellikleri

386

Ko ullarnda Boer x Balcal Melezi (BBLC) ve Balcal LC) Erkek O laklarn Besi Performans ve Karkas Özellikleri

391

ngin YARALI, Okan ATAY, Özdal GÖKDAL, Semra KAYAARDI

398

u Etkileyen aktörler

403

OSYO-EKONOM

OOkan ATAY, Özdal GÖKDAL, Semra KAYAARDI, Ali Kemali ÖZU UR, Vadullah EREN Entansif Besi (BÜzerinde Bir Ara trma Okan GÜNEY, Sezen OCAK Keçi Karkas ve Et KalitesiE Keçilerde Et Kalitesini ve Besin Madde KompozisyonunFAlev TURAN, Emine SAÇILDI S Keçinin Önemi ve Yörük Kültüründeki Yeri

ehmet KOYUNCU, Erdo an TUNCEL 407

Ürünlere Ödeme Gönüllü ü: Keçi ütü ve Peyniri Örne i

411

i rün Olarak De erlendirilme Olanaklar

416

Ürünlerin Durumu ebnem KARA UZUN, eniz ÖZI ALTINÇEKIÇ

421

ande I l AKBA , Harun BAYTEK N 426

IL ve KAL TES

M Tüketicilerin Alternatif Hayvansal SO uz PARLAKAY, Dilek BOSTAN BUDAK, Hilal YILMAZ, Erdal DA ISTAN Küreselle me Sürecinde Keçiden Elde Edilen Ürünlerin Co rafi aretlÜrfan DA KIRAN, Nazan KOLUMAN DARCAN

Türkiye ve Dünyada Keçilerden Elde Edilen

Günahlar Keçiye Yükledik! H K Türkiye de Keçi Lifleri Üretim Potansiyeli ve Bundan Yararlanma

lanaklar

LU, Erkan PEHL VAN, Seçkin TUNCER

431

llarda Baz Fiziksel zellikler Arasndaki Fenotipik Korelasyonlar

438

OGürsel DELLAL, Zeynep ERDO AN, Mehmet KOYUNCU, Feryal SÖYLEMEZO

Norduz ve Kl Keçilerinden Elde Edilen Üst ve Alt KÖFerda KARAKU , Mehmet B NGÖL, A kn KOR, S. Seçkin TUNCER, Ayhan YILMAZ, Frat CENG Z

ET ve KAL TES

Alpin x Kl Keçisi (F1), Saanen x Kl Keçisi (F1) ve Kl Keçisi O laklarnn Besi, Karkas ve Et kalite Özellikleri

Okan ATAY1, Özdal GÖKDAL1, Semra KAYAARDI2, Ali Kemali ÖZU UR1, Vadullah EREN1

1Adnan Menderes Üniversitesi, Çine Meslek Yüksekokulu, Çine, Aydn 2Celal Bayar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gda Mühendisli i Bölümü, Manisa

Bu ara trma, ortalama 5 aylk ya ta 70 gün süreyle besiye alnan Alpin x Kl Keçisi (F1), Saanen x Kl Keçisi (F1) ve Kl Keçisi erkek o laklarnn besi gücü, karkas ve et kalite özelliklerinin saptanmas amacyla yaplm tr. Alpin x Kl Keçisi (F1) (n=7), Saanen x Kl Keçisi (F1) (n=6) ve Kl Keçisi (n=7) o laklarnda günlük yem tüketimi ve 1 kg canl a rlk art için yem tüketimi srasyla, 0.820, 0.795 ve 0.936 kg (P

büyüme ve geli me özelliklerinin yannda, besi, karkas ve et kalite özelliklerinin ortaya koyulmas amacyla çok sayda ara trmaya gereksinim oldu u açktr. Çünkü süt keçisi yeti tiricili ine geçi in o lak eti üretimini azaltaca ve melez o laklarn lezzet olarak ve geli me açsndan Kl keçi o la n yerini dolduramayaca dü ünceleri yeti tiriciler arasnda yaygndr. Bu ba lamda melezlerin büyüme-geli me, besi, karkas ve et kalite özelliklerinin ortaya koyulmas, yöreler baznda keçi yeti tiricili ine verilecek yönün belirlenmesinde önemli bir katk sa layacaktr.

Bu çal mann amac, Alpin x Kl Keçisi (F1)(AKF1), Saanen x Kl Keçisi (F1) (SKF1) ve Kl Keçisi (K) o laklarnn besi gücü, kesim, karkas ve et kalite özelliklerinin ortaya koyulmasdr. Materyal ve Metot

Bu çal mann materyalini Adnan Menderes Üniversitesi ö retim üyeleri tarafndan, Aydn li Çine ilçesindeki orman içi ve kenar köylerinde yürütülen Kav it Köyü ve Yöresi Keçicilik Projesi kapsamnda elde edilen 7 ba Alpin x Kl Keçisi (F1), 6 ba Saanen x Kl Keçisi (F1) ve 7 ba Kl Keçisi olmak üzere 20 ba erkek o lak olu turmu tur. O laklar yakla k 4.5 aylk ya ta sütten kesilerek, Adnan Menderes Üniversitesi Çine Meslek Yüksekokulu Uygulama ve Ara trma Birimine getirilmi , 15 günlük bir ara trma periyodunun ardndan 70 gün süreyle entansif besiye alnm lardr. Besi süresince o laklara, kuru maddesi %88, ham proteini %15, ham kül de eri %9 ve 1 kgnda 2800 Kcal ME enerji içeren ince formda karma yem ad-libitum olarak, kylm kaliteli kuru yonca otu da o lak ba na günlük 100 gram olacak ekilde verilmi tir. O laklar besi süresince her 14 günde bir aç karnna tartlarak canl a rlk art lar, tüketilen ve kalan yemler tartlarak yem tüketimleri hesaplanm tr. Kesim ve karkas parçalama i lemleri entegre bir tesiste gerçekle tirilmi , kesim ve karkas parçalama, Ertu rul ve ark. (1989) tarafndan bildirilen yöntemle yaplm tr. Sol yarm karkastan 12.-13. omurlar arasndaki bölgeden alnan Musculus longissimus dorsi (göz kas) kesit alanlar aydinger ka dna çizilmi ve göz kas derinli i ölçülerek kaydedilmi tir. Gözkas alanna ili kin çizimler scan edilerek bilgisayara aktarlm NETCADD for Windows 5.026 harita paket program ile saysalla trlm tr.

O laklarn et kalitelerini belirlemek amacyla yaplan fizikokimyasal analizlerden toplam nem, toplam kül ile solvent ekstraksiyonu yöntemiyle toplam ya analizleri, pH analizi AOAC (2000)e göre yaplm tr. Örneklerin renk ölçümünde Minolta (Model CR 300,Osaka, Japan) marka renk ölçer kullanlm ve renk parametreleri L*(parlaklk), a*(krmzlk) ve b*(sarlk) belirlenmi tir. Et örneklerinde ayrca su tutma kapasitesi (STK) ile 24 ve 72 saat sonundaki so utma yitimi tayin edilmi , gevreklik orann belirlemek amacyla da kesme kuvveti saptanm tr (Honikel, 1998).

Elde edilen veriler en-küçük kareler metodu (SAS, 1998) ile de erlendirilmi tir. Bulgular ve Tart ma

Bu çal mada Alpin x Kl Keçisi (F1), Saanen x Kl Keçisi (F1) ve Kl Keçisi o laklardan elde edilen çe itli dönemlerdeki canl a rlklar, günlük canl a rlk art , yemden yararlanma ve günlük yem tüketimlerine ili kin de erler Çizelge1de verilmi tir. Günlük canl a rlk art bakmndan gruplar arasndaki farkllk istatistik olarak önemli bulunmam fakat yemden yararlanma ve günlük yem tüketimi bakmndan çok önemli bulunmu tur (P

tarafndan yaplan bir çal mada 4.5-5 aylk ya ta 98 gün besiye alnan Kl keçisi ve Saanen x Kl keçisi (F1) o laklarn besi ve karkas özellikleri kar la trlm , günlük canl a lk art ve yemden yararlanma bakmndan iki grup arasnda istatistik olarak fark olmad bildirilmi tir. Anlan çal mada günlük canl a rlk art ve yemden yararlanma de erleri srasyla, 0.123-0.108 kg ve 8.83-10.27 olarak saptanm tr. Du ve yapay havalandrmann Alpin x Kl melezi erkek o laklarda besi performansna etkisinin ara trld bir çal mada (Darcan ve Çankaya, 2005) ise du ve yapay havalandrmann uygulanmad grupta günlük canl a rlk art ve yemden yararlanma de erleri srasyla 0.09 kg ve 10.9 olarak hesaplanm tr. Çizelge 1. Alpin x Kl Keçisi (F1) (AKF1), Saanen x Kl Keçisi (F1) (SKF1) ve Kl Keçisi (K) o laklarnn beside canl a rlk ve yemden yararlanma özellikleri (X ±SX ) Özellikler AKF1 (n=7) SKF1 (n=6) K (n=7) Besi ba canl a rlk (kg) 28.08 ±1.00 32.31±1.04 25.03 ±0.91 Besi sonu canl a rlk (kg) 35.32±1.16 39.64± 1.21 33.52± 1.05 Toplam canl a . art (kg) 7.24±0.91 7.32 ±0.95 8.49±0.83 Günlük canl a . art (kg) 0.104±0.012 0.104±0.013 0.121 ± 0.011 Yemden yaralanma 7.92a 7.51b 7.71c ** Günlük yem tüketimi 0.820a 0.795b 0.936c **

*P

saatteki so utma yitimi bakmndan ise önemli (P

Özder, M., 2006. Keçi Irklar. Keçi Yeti tiricili i (Ed.)Mustafa Kaymakç, zmir li Damzlk Koyun ve Keçi Yei tiricileri Birli i YaynlarNo:2., 17-42,. zmir,

Sava , T. 2008. Türkiyede Süt Keçicili inde Son Yllardaki Geli meler, zootekni.comu.edu.tr/fayda/ kecigelismeler. Pdf

SAS, 1998. PC SAS users guide: Statistics. SAS Inst.cary. NC, USA. engonca, M., Ko um, N., Ta kn, T. 1998. Ege Bölgesinde Kl keçi slah çal malar. Ege Bölgesi I.

Tarm Kongresi, 7-11 Eylül 1998, Bildiriler 2. im ek, Ü. G. , Bayraktar, M. 2007. Kl Keçisi ve Saanen x Kl keçisi (F1) melezlerinde besi performans

ve karkas özellikleri. Frat Üniversitsi Sa lk Bilimleri Dergisi 21(1): 15-20 Ylmaz, A., Ekiz, B., Özcan, M., Kaptan, C., Hano lu, H., Yldrr, M. 2009. Effect of crossbreeding

indigenous Hair goat with Saanen on carcass measurements and meat quality of kids under an intensive production system. Animal Science Journal, 80:460-467.

390