UPDATEΦΕΣΤΙΒΑΛ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

ΜΟΥΣΙΚΗΣΤΗ

ΣTEΓΗ

14 — 21ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

2014

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014ΚΟΥΑΡΤΕΤΟ ΕΓΧΟΡδωΝ ΤΕΤΡΑΚΤΥΣΜΙΚΡΗ ΣΚΗΝΗ | 21:00

δΕΥΤΕΡΑ 17 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014ΚΡΑΤΙΚΗ ΟΡΧΗΣΤΡΑ ΑΘΗΝωΝΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ | 20:30

ΠΕΜΠΤΗ 20 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014ΓΙΑννΗΣ ΚΥΡΙΑΚΙδΗΣ - MazE ΕnsEmblEΜΙΚΡΗ ΣΚΗΝΗ | 21:00

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 21 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014ΓΙωΡΓΟΣ ΑΠΕΡΓΗΣluna parkΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ | 20:30

ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ δΡΑΣΕΙΣΠΕΜΠΤΗ 20 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014Μετά τη συναυλία συζήτηση με τον Γιάννη Κυριακίδη και τους Maze Ensemble

ΣΑΒΒΑΤΟ 22 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014ΜΙΚΡΗ ΣΚΗΝΗ | 16:00-19:30Θα πραγματοποιηθεί συνέδριο με τίτλο «Το μουσικό θέατρο σήμερα»,με αφορμή τις παραστάσεις Luna Park του Γιώργου Απέργη και Eraritjaritjaka - Το μουσείο των φράσεων του Heiner Goebbels.Ομιλητές: Κάτια Αρφαρά, Jean-François Trubert, Antoine Gindt, Heiner Goebbels

Είσοδος ελεύθερη

UPDATEΦΕΣΤΙΒΑΛ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

ΜΟΥΣΙΚΗΣΤΗ

ΣTEΓΗ

14 — 21ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

2014

5

ΤΕΤΡΑΚΤΥΣΚΟΥΑΡΤΕΤΟ ΕΓΧΟΡδωΝ

14ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

2014

ΜΙΚΡΗΣΚΗΝΗ21:00

Το κουαρτέτο με το πυθαγόρειας έμπνευσης όνομα Τετρακτύς εξελίσσεται σταθερά σε ένα από τα πλέον αξιοσημείωτα ελληνικά σύνολα μουσικής δωματίου. Το ρεπερτόριό του καλύπτει ένα ευρύτατο φάσμα, με ιδιαίτερη έμφαση στα έργα του 20ού και 21ου αιώνα. Από αυτή την περίοδο αντλεί και το πρόγραμ-μα της συγκεκριμένης συναυλίας.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑDmitri ShostakovichΚουαρτέτο εγχόρδων αρ. 3 σε φα μείζονα, έργο 73 (1946)

Pascal DusapinQuatuor à cordes no. 3 (1993)

Διάλειμμα

Luigi NonoFragmente-Stille, an Diotima (1979)για κουαρτέτο εγχόρδων

TETRakTYsΓιώργος Παναγιωτίδης: βιολίΚώστας Παναγιωτίδης: βιολίAli Başeğmezler: βιόλαΔημήτρης Τραυλός: τσέλο

Το τρίτο κουαρτέτο του σπουδαίου Ρώσου συνθέτη Dmitri Shostakovich, έργο σε πέντε μέρη, έμελλε να έχει ανάλογη μοίρα με την 9η Συμφωνία του, έργο 70. Στο ζοφερό περιβάλ-λον του Ψυχρού Πολέμου θεωρήθηκε αταίρια-στο με τις επιταγές της Σοβιετικής εξουσίας, με αποτέλεσμα να σταματήσουν οι δημόσιες εκτελέσεις του λίγο μετά την πρεμιέρα του, στις 16 Δεκεμβρίου 1946 από το κουαρτέτο Beethoven, στο οποίο είναι αφιερωμένο. Αν και παρουσιάστηκε αρχικά ως «πολεμικό» έργο, οι υπότιτλοι των μερών που παρέπε-μπαν στη μάταιη αναζήτηση νοήματος στην εμπειρία του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, αφαιρέθηκαν από τον συνθέτη πολύ σύντομα. Ωστόσο, το έργο παρουσιάζει μια εξέλιξη, από το κάπως ανέμελο θέμα του πρώτου μέρους μέχρι το πολύ πιο σκοτεινό τέλος του πέμπτου που θα μπορούσε να παραπέμπει στην τραγική σύρραξη από την οποία μόλις είχε βγει νικήτρια η Σοβιετική Ένωση.

Ο Pascal Dusapin, γεννημένος το 1955, είναι από τους πολυγραφότερους και σημαντι-κότερους Γάλλους συνθέτες. Το έργο του καλύπτει όλα τα είδη, σολιστικά, μουσικής δωματίου, ορχηστρικά και όπερες, και έχει βραβευτεί επανειλημμένα. Σε αντίθεση με τη «φασματική» σχολή που ήταν κυρίαρχη στη Γαλλία, ο Ντυσαπέν (ο οποίος φοίτησε κοντά στον Ιάννη Ξενάκη) αναπτύσσει μια γραφή επικεντρωμένη στη γραμμή, όπου τα οργανικά μέρη «οργανώνονται κυρίως μέσω μιμητικών κινήσεων, προδίδοντας περισσότερο μια ατονική αντίστιξη […] παρά μια αναζήτηση κάθετων υφών…» όπως γράφει ο Jacques Amblard. Μέχρι σήμερα έχει συνθέσει επτά κουαρτέτα εγχόρδων. Στο τρίτο κουαρτέτο του, σε τρία μέρη, παρουσιάζεται μια πιο κλασική γραφή με πε-ριορισμένη χρήση μικροτονικών διαστημάτων και γκλισσάντι, μια λιτότητα που συνδέεται ενδεχομένως με την πιο αφηρημένη συμμετρι-κή οργάνωση του έργου.

Το Fragmente-Stille, an Diotima (1979) σημα-τοδότησε μια καμπή στο έργο του μεγάλου συνθέτη Luigi Nono. Στη θέση της έντονης γραφής και του ανοιχτά επαναστατικού περιεχομένου, το κουαρτέτο εξέπληξε με την εύθραυστη εσωτερικότητα, τη θραυσματική δομή, το παίξιμο στα όρια της σιωπής. Παρα-θέσεις από το έργο του Hölderlin, γραμμένες στην παρτιτούρα χωρίς να προφέρονται ποτέ, καθοδηγούν νοηματικά τους μουσικούς σε ένα έργο του οποίου ο ερωτηματικός χαρακτήρας αποτελεί μια νέα πολιτική στάση.

ΚΟΥΑΡΤΕΤΟ ΕΓΧΟΡδωΝ ΤΕΤΡΑΚΤΥΣ

Το κουαρτέτο Τετρακτύς, αποτελούμενο από τους Γιώργο Παναγιωτίδη (βιολί), Κώστα Παναγιωτίδη (βιολί), Ali Başeğmezler (βιόλα) και Δημήτρη Τραυλό (τσέλο), δημιουργήθηκε το 2008 και έγινε άμεσα αποδεκτό από το κοινό και τον Τύπο, όπου περιγράφηκε ως «το νέο ανερχόμενο κουαρτέτο». Από τις πρώτες ακόμα αναφορές οι κριτικοί σημείωσαν το μοναδικό στυλ, το διαυγή και μεστό ήχο, την αριστοτεχνική τεχνική και τα εκφραστικά περάσματα στις μουσικές φράσεις. Κάθε μέλος του κουαρτέτου είναι εξαιρετικά ταλαντούχο, εκπαιδευμένο σε διεθνή πανε-πιστήμια υψηλών προδιαγραφών, έχοντας ταυτόχρονα συμπράξει με ορχήστρες υπό τη διεύθυνση μαέστρων παγκοσμίου φήμης. Ο Γιώργος Παναγιωτίδης, κάτοχος πρώτου παγκόσμιου βραβείου στο βιολί, έχει τη θέση του αναπληρωτή εξάρχοντος στην Καμεράτα, Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής, ο Κώστας Παναγιωτίδης έπαιζε μέχρι πρό-σφατα στα πρώτα βιολιά της Εθνικής Συμφω-νικής Ορχήστρας της ΕΡΤ, ο Ali Başeğmezler είναι κορυφαίος στις βιόλες της Καμεράτα, ενώ ο Δημήτρης Τραυλός είναι μόνιμος μουσικός στην Κρατική Ορχήστρα Αθηνών. Το Δεκέμβριο του 2008 έκαναν εντυπωσιακή πρώτη εμφάνιση στο Πνευματικό Κέντρο Διονύσου στην Αττική. Ακολούθησαν συναυλί-ες στο Ινστιτούτο Γκαίτε της Αθήνας και στην αίθουσα Παρνασσός, ενώ το Δεκέμβριο του 2009 εμφανίστηκαν στο Μέγαρο Μουσικής

Αθηνών ως μουσική συνοδεία στην ανάγνωση της Χριστουγεννιάτικης Ιστορίας του Ch. Dickens από τον Jeremy Irons. Το κου-αρτέτο εγχόρδων Τετρακτύς αποτέλεσε την επίσημη πρόταση του Οργανισμού Μεγάρου Μουσικής Αθηνών για τον κύκλο Rising Stars 2011-2012 του European Concert Hall Organisation. Στο πλαίσιο αυτό, το κουαρτέτο πραγματοποίησε εμφανίσεις στις περισσό-τερες από τις πιο σημαντικές ευρωπαϊκές αίθουσες συναυλιών: Concertgebouw (Άμ-στερνταμ), Cité de la Musique (Παρίσι, συμμε-τοχή στην Μπιενάλε κουαρτέτων αφιερωμένη στο συνθέτη Wolfgang Rihm), Luxembourg Philharmonie, Palais des Beaux-Arts (Βρυ-ξέλλες), Elbphilharmonie (Αμβούργο), Kölner Philharmonie (Κολωνία), Musikverein Wien (Βιέννη), Laeiszhalle (Αμβούργο), Town Hall & Symphony Hall (Μπίρμιγχαμ), Stockholms Konserthus (Στοκχόλμη), L’Auditori (Βαρκε-λώνη), με διθυραμβικές κριτικές από το κοινό και τον Τύπο. Το ρεπερτόριο του κουαρτέτου Τετρακτύς απηχεί τη βαθιά αγάπη των μελών του για τα κλασικά έργα και, παράλληλα, το έντονο ενδιαφέρον τους για τη σύγχρονη μουσική δημιουργία. Στις συναυλίες τους ο Ligeti συναντά τον Mozart, ο Σκαλκώτας τον Haydn και ο Webern τον Beethoven, καθώς στόχος τους είναι η δημιουργία μιας ιδιαίτερης ατμόσφαιρας μέσα από αναπάντεχες μουσι-κές συναντήσεις.

http://www.tetraktysquartet.com/index_gr.html

7

9

ΚΡΑΤΙΚΗΟΡΧΗΣΤΡΑ ΑΘΗΝωΝ

17ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

2014

ΚΕΝΤΡΙΚΗΣΚΗΝΗ20:30

Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών εγκαινιάζει τη συνεργασία της με τη Στέγη, με ένα πρόγραμμα που εστιάζει στη μουσική πρωτοπορία στη Γαλλία των αρχών του 20ού και του 21ου αιώνα.

Στέφανος Θωμόπουλος: πιάνοΒασίλης Χριστόπουλος: μουσική διεύθυνση

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΝικόλας ΤζώρτζηςIncompatible(s) IX, hommage à Nikos Mamangakis, για μεγάλη ορχήστρα(παραγγελία της Κ.Ο.Α., α’ εκτέλεση)

Maurice RavelΚοντσέρτο για πιάνο (αριστερό χέρι) και ορχήστρα σε ρε μείζονα

Διάλειμμα

Raphaël CendoRage in the Heaven City

Igor StravinskyΤο πουλί της φωτιάς(σουίτα του 1919)

ΝΙΚΟΛΑΣ ΤΖωΡΤΖΗΣ (ΓΕνν. 1978)Incompatible(s) IX, hommage à Nikos Mamangakis, για μεγάλη ορχήστρα(παραγγελία της Κ.Ο.Α., α’ εκτέλεση)

Γραμμένο μεταξύ Οκτωβρίου 2013 και Ιανουαρίου 2014, το έργο είναι το τελευταίο από τα «Ασύμβατα» και «μεταγράφει» στην ορχήστρα κάποιες ιδέες που είναι παρούσες καθ’ όλη την διάρκεια του κύκλου, ενώ παράλληλα προσθέτει κι άλλες, κυρίως όσον αφορά την ενορχήστρωση και το χτίσιμο του ηχοχρώματος. Αποτελεί φόρο τιμής στον Νίκο Μαμαγκάκη, μια προσωπικότητα που σημάδεψε τον συνθέτη σε μεγάλο βαθμό, τόσο σε καλλιτεχνικό, όσο και σε ανθρώπινο επίπεδο. Το έργο γράφτηκε, στο μεγαλύτερο μέρος του, κατά τη διάρκεια της διαμονής του συνθέτη στο Χέρενχαους του Eντενκόμπεν, όπου ήταν φιλοξενούμενος καλλιτέχνης, και είναι αφιερωμένο στον Κόνραντ Σταλ και τον Πήτερ Έοτβος που του έδωσαν τη σπουδαία αυτή ευκαιρία.

ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ

MaURICE RAVEl (1875 – 1937)Κοντσέρτο για πιάνο (αριστερό χέρι) και ορχήστρα σε ρε μείζονα

Ο Αυστριακός πιανίστας Paul Wittgenstein (1887-1961) υπήρξε γόνος μιας πολύ πλούσιας οικογένειας με πάθος για τη μουσική. Με το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου πολέμου ο Βιτ-γκενστάιν κατατάχθηκε στον αυστριακό στρα-τό και λίγους μήνες αργότερα τραυματίστηκε από σφαίρα στον αγκώνα, με αποτέλεσμα το δεξί του χέρι να ακρωτηριαστεί. Αποφασισμέ-νος όμως να μην εγκαταλείψει την πιανιστική του καριέρα, εκμεταλλεύτηκε την περιουσία του και ζήτησε από σημαίνοντες συνθέτες της εποχής να γράψουν για εκείνον έργα για αριστερό χέρι. Έτσι, προέκυψαν μεταξύ άλλων έργα για αριστερό χέρι και ορχήστρα των R. Strauss, Korngold, Britten, Hindemith κ.ά. Ο Βιτγκενστάιν απηύθυνε ανάλογο αίτημα και στον Μωρίς Ραβέλ, ο οποίος εκείνη την εποχή δούλευε πάνω στο κοντσέρτο για πιάνο σε σολ μείζονα.

Ο ίδιος ο συνθέτης αναγνώρισε τις έντονες επιρροές του, εν προκειμένω από την τζαζ, όπως επίσης και τη συνειδητή του προσπά-θεια να δώσει την αίσθηση ότι ο πιανίστας παίζει και με τα δύο χέρια, γεγονός που καθιστά την πιανιστική γραφή εξαιρετικά πυκνή και δεξιοτεχνική. Το έργο είναι αναμφί-βολα ένα από τα πιο δραματικά του Ραβέλ, ενώ η σκοτεινή του ατμόσφαιρα έχει εκληφθεί από ορισμένους αναλυτές ως ένα έμμεσο σχόλιο του συνθέτη για την τραγικότητα του Α’ Παγκοσμίου πολέμου.

11

Raphaël CEndo (ΓΕνν. 1975)Rage in the heaven city

Ο Ραφαέλ Σεντό, ένας από τους πιο ανερχό-μενους Γάλλους συνθέτες της νεότερης γενιάς, έγραψε το έργο Rage in the heaven city για μεγάλη συμφωνική ορχήστρα το 2004 και το αφιέρωσε στην μνήμη ενός εκ των δασκάλων του, του πρόωρα χαμένου Ιταλού συνθέτη, Fausto Romitelli. Η πρώτη εκτέλεση δόθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2005 στο Παρίσι, από τη Λυρική Ορχήστρα του Κονσερβατουάρ υπό την διεύθυνση του Pascal Rophé.

Το Rage in the heaven city είναι το πρώτο από τα συμφωνικά έργα του Σεντό, στο οποίο ο συνθέτης, επηρεασμένος από τις κατακτήσεις της φασματικής μουσικής, πειραματίζεται συστηματικά με την εφαρμογή της θεωρίας του περί «γενικευμένου οργανικού κορεσμού». «Κορεσμός» είναι η αλλοίωση ενός ήχου, όταν η έντασή του υπερβαίνει τα όρια του ηχοσυστήματος που το μεταδίδει.

Στην πραγματικότητα, στο πλαίσιο της οργανικής μουσικής, ο στόχος δεν επιτυγχά-νεται ποτέ πλήρως, ωστόσο το εγχείρημα δημιουργεί νέες, ενδιαφέρουσες δυνατότητες έκφρασης για τα όργανα και επιτάσσει μια ιδιαίτερη μουσική σημειογραφία. Ο «οργανι-κός κορεσμός», κατά τον Σεντό, υλοποιείται στο συγκεκριμένο έργο σε τέσσερα επίπεδα: στο ηχόχρωμα (πολυφωνική διάσπαση του ήχου), στις συχνότητες (κλάστερ, αρμονικές συνηχήσεις), στο ρυθμό (επιτάχυνση των ηχητικών παλμών) και στην ένταση (ακραίες διακυμάνσεις της δυναμικής). Αυτές οι τέσσε-ρις παράμετροι είναι αλληλοεξαρτώμενες και εξελίσσονται παράλληλα μέσα από γρήγορες εναλλαγές του ηχητικού περιβάλλοντος και με οριακές χειρονομίες, που κινούνται συχνά στα όρια του εφικτού.

IGoR sTRAVInskY (1882 – 1971)Το πουλί της φωτιάς (σουίτα του 1919)

Η συνεργασία του Ιγκόρ Στραβίνσκυ με τα περίφημα Ρωσικά Μπαλέτα του ιμπρεσάριου Σεργκέι Ντιάγκιλεφ κράτησε περίπου δύο δεκαετίες και δίκαια θεωρείται μία από τις σημαντικότερες καλλιτεχνικές συνεργασίες στην ιστορία. Πρώτος καρπός της ήταν το μπαλέτο Το πουλί της φωτιάς, που ο νεαρό-τατος και παντελώς άγνωστος εκτός Ρωσίας Στραβίνσκυ συνέθεσε μεταξύ Νοεμβρίου 1909 και Μαΐου 1910. Αποτέλεσε έναν πραγματικό θρίαμβο για τον νέο συνθέτη που εν μία νυκτί απέσπασε το θαυμασμό του παρισινού κοινού και τον έπαινο εκλεκτών συναδέλφων του, όπως οι Debussy και Ravel.Η συναρπαστική, έντονα περιγραφική μουσική του μπαλέτου, γραμμένη για ογκωδέστατη συμφωνική ορχήστρα, έχει εμφανείς ρίζες στη ρωσική παράδοση· ο συνθέτης επηρεάστηκε ιδιαίτερα από το ύφος και την ενορχήστρωση του μεγάλου δασκάλου του, Rimsky-Korsakoff, αν και ήδη στο μπαλέτο αυτό κάνουν την εμφάνισή τους τολμηρές αρμονίες και πολύπλοκα ρυθμικά σχήματα, στοιχεία που αργότερα ο Στραβίνσκυ ανέπτυξε στο έπακρο με εντελώς προσωπικό τρόπο και που τον καταξίωσαν ως έναν από τους κορυφαίους εκπροσώπους του μουσικού μοντερνισμού.

Από το μπαλέτο, ο συνθέτης σχηματοποίησε τρεις συμφωνικές σουίτες, το 1911, το 1919 και το 1945, αντίστοιχα. Η δεύτερη, που θα ακουστεί στη συναυλία, αποτελείται από έξι αποσπάσματα που ακολουθούν την εξέλιξη της πλοκής στο μπαλέτο. Ο πρίγκιπας Ιβάν, με τη βοήθεια του πουλιού της φωτιάς, που του χαρίζει ένα μαγικό φτερό, συντρίβει τον «κακό» βασιλιά Καστσέι και κατορθώνει να ελευθερώσει δεκατρείς πριγκίπισσες, που εκείνος έχει αιχμαλωτίσει, για να ερωτευτεί τελικά την ωραιότερη από αυτές.

13

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΘωΜΟΠΟΥΛΟΣ

Γεννημένος στη Θεσσαλονίκη, ο Στέφανος Θωμόπουλος σπούδασε στην Musikhochschule της Κολωνίας, στο Conservatoire National Supérieur του Παρισιού, και στο Κονσερβατόριο του Άμστερνταμ. Καθηγητές του υπήρξαν ο Jacques Rouvier, η Δόμνα Ευνουχίδου και η Marie-Françoise Bucquet, ενώ στην πορεία του τον συμβουλεύουν εξέχουσες μουσικές προσωπικότητες όπως ο Aldo Ciccolini και ο Dmitri Bashkirov. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του απέσπασε πλήθος διακρίσεων (Yamaha Music Foundation, Holland Music Sessions, Maria Canals, Hellexpo, Αλεξάνδρα Τριάντη, AG Leventis).O Στέφανος Θωμόπουλος έχει δώσει συναυλίες στις περισσότερες ευρω-παϊκές χώρες, καθώς και στις Ηνωμένες Πολιτείες, στη Νότια Αμερική και στην Ιαπωνία. Έχει εμφανιστεί επανειλημμένα σε χώρους, όπως το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, η Concertgebouw στο Άμστερνταμ, η Salle Gaveau, το auditorium του μουσείου Orsay, η έδρα της UNESCO, το Hôtel National des Invalides, η Cité de la Musique στο Παρίσι και το Μικρό Θέατρο Επιδαύρου. Έχει συμπράξει ως σολίστ με τις Κρατικές Ορχήστρες Αθηνών και Θεσσαλονίκης, την Κρατική Ορχήστρα Βελιγραδίου, την Καμεράτα Αθηνών, τη Netherlands Chamber Orchestra, τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Οδησσού, την Κρατική Ορχήστρα Κύπρου, την Ορχήστρα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, την Ορχήστρα των Χρωμάτων, την Ορχήστρα της Όπερας του Καΐρου. Η δισκογραφική του δουλειά περιλαμβάνει έργα του Χατζιδάκι για το ιταλικό ίδρυμα CIMA και του Scriabin για το Mécénat Musical de la Société Générale. Το Δεκέμβριο του 2011 κυκλοφόρησε ο δίσκος του με έργα Ξενάκη για τη Fondation Meyer, ο οποίος περιλαμβάνει για πρώτη φορά όλο το corpus του συνθέτη για σόλο πιάνο. Από το Σεπτέμβριο του 2010 είναι καθηγητής στο Εθνικό Κονσερβατόριο της Νίκαιας.

www.stephanos-thomopoulos.com

ΒΑΣΙΛΗΣ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ

Ο Βασίλης Χριστόπουλος είναι Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Κρατικής Ορχή-στρας Αθηνών από το Μάιο του 2011 και Κορυφαίος Αρχιμουσικός της Φιλαρμο-νικής Ορχήστρας της Νοτιοδυτικής Γερμανίας στην Κωνσταντία (Konstanz) από το 2005. Από το 1999 έως το 2005 υπήρξε τακτικός προσκεκλημένος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.Έχει διευθύνει φημισμένες ορχήστρες, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται η Φιλαρμόνια του Λονδίνου, η Φιλαρμονική της Ραδιοφωνίας της Βόρειας Γερμα-νίας, η Νέα Φιλαρμονική της Ιαπωνίας, η Φιλαρμονική του Κατάρ, η Συμφωνική Ορχήστρα της Τσέχικης Ραδιοφωνίας και οι Φιλαρμονικές Ορχήστρες της Βρέμης και του Ντούισμπουργκ.Γεννήθηκε το 1975 στο Μόναχο. Σπούδασε όμποε και ανώτερα θεωρητικά στο Ωδείο Αθηνών, καθώς και διεύθυνση ορχήστρας στη Μουσική Ακαδημία του Μονάχου με τον καθηγητή Χέρμαν Μίχαελ. Ως ομποΐστας διετέλεσε μέλος της Εθνικής Συμφωνικής Ορχήστρας της ΕΡΤ από το 1993 έως το 1995.Το 1999 τιμήθηκε από την Ένωση Ελλήνων Κριτικών Θεάτρου και Μουσικής με την ετήσια διάκριση σε νέο μουσικό. Το 2000 κέρδισε τον πρώτο «Διαγωνισμό Μπαντ Χόμπουργκ» στην ομώνυμη πόλη της Γερμανίας και βραβεύτηκε στο διεθνή διαγωνισμό «Δημήτρης Μητρόπουλος» στην Αθήνα.Στη δισκογραφία του συμπεριλαμβάνεται η πρώτη ηχογράφηση κοντσέρτων του Νίκου Σκαλκώτα με την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, που κυκλοφόρησε από την εταιρεία BIS το 2008. Ο δίσκος του Άριες Μότσαρτ, με τη Γαλλίδα υψίφωνο Ζεραλντίν Καζέ και τη Φιλαρμονική της Νοτιοδυτικής Γερμανίας, απέσπασε ένα χρυσό Ορφέα από τη Διεθνή Ακαδημία Λυρικού Δίσκου στο Παρίσι, ως η καλύτερη ηχογράφηση Μότσαρτ του 2009.Το 2013, η Γαλλική Δημοκρατία τίμησε τον Βασίλη Χριστόπουλο με το παράσημο του Ιππότη των Τεχνών και των Γραμμάτων.

www.vassilischristopoulos.com

15

ΚΡΑΤΙΚΗΟΡΧΗΣΤΡΑ ΑΘΗΝωΝ

Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών είναι το αρχαιότερο ορχηστρικό μουσικό σύνολο στην Ελλάδα. Δημιουργήθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα ως Συμφωνική Ορχήστρα του Ωδείου Αθηνών και έκτοτε πέρασε από διάφορα στάδια, τόσο ως προς την ονομασία, όσο και ως προς τον τρόπο λειτουργίας της. Η πρώτη συναυλία της ως Κρατική Ορχήστρα Αθηνών δόθηκε στις 28 Φεβρουαρίου του 1943.Από την ίδρυσή της έως σήμερα, η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών προσφέρει στους Έλληνες τη δυνατότητα επικοινωνίας με τα αριστουργήματα του παγκόσμιου ρεπερτορίου, ενώ ταυτόχρονα είναι ο κορυφαίος εκφραστής της εγχώριας συνθετικής παραγωγής. Έχει σταθερή παρουσία στα πολιτιστικά δρώμενα πραγ-ματοποιώντας πάνω από πενήντα συναυλίες ετησίως. Εκτός από την Αθήνα, εμφανίζεται τακτικά σε πολλές πόλεις της Ελλάδος, καθώς και σε σημαντικές αίθουσες και φεστιβάλ του εξωτερικού.Εξέχοντες αρχιμουσικοί, ανάμεσά τους οι Ρίχαρντ Στράους, Βάινγκαρτνερ, Κνάπερτσμπους, Βάλτερ, Μητρόπουλος, Γιόχουμ, Μαρκέβιτς, Μάαζελ, Τεμιρκά-νοφ, Πλασόν, καθώς και κορυφαίοι σολίστ, όπως –ενδεικτικά– οι Ρούμπινσταϊν, Κεμπφ, Κορτώ, Κράισλερ, Τιμπώ, Καζάλς, Ροστροπόβιτς, Μπρέντελ, Μπάρενμποϊμ και Άργκεριχ έχουν συμπράξει με την Ορχήστρα κατά την πολύ-χρονη ιστορία της.Διευθυντές της Ορχήστρας έχουν διατελέσει κατά το παρελθόν οι Φιλοκτήτης Οικονομίδης, Θεόδωρος Βαβαγιάννης, Ανδρέας Παρίδης, Μάνος Χατζιδάκις, Γιάννης Ιωαννίδης, Αλέξανδρος Συμεωνίδης, Άρης Γαρουφαλής και Βύρων Φιδετζής. Από το Μάιο του 2011 Διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών είναι ο Βασίλης Χριστόπουλος.

17

ΓΙΑννΗΣ ΚΥΡΙΑΚΙδΗΣ — MazE ΕnsEmblE

20ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

2014

ΜΙΚΡΗΣΚΗΝΗ21:00

Ο Ελληνοκύπριος συνθέτης Γιάννης Κυριακίδης, μετά από μια σύντομη περιπλάνηση στις μουσικές της Μέσης Ανατολής, σπούδασε μουσική στη Βρετανία και συνέχισε στην Ολλανδία, όπου ζει σήμερα και σταδιοδρομεί με επιτυχία. Στα έργα του πειραματίζεται με τις νέες τεχνολογίες, αναζητώντας νέες φόρμες και υβρίδια, έχοντας πάντα την παράδοση στο μυαλό του. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, συνεργάζεται με ένα νέο σύνολο ηλεκτροακουστικής μουσικής, αφοσιωμένο στην ερμηνεία μουσικής που θέτει σε αμφισβήτηση την αρχή της μονοδιάσταστης προοπτικής της ακρόασης.

Το σύνολο Maze (Λαβύρινθος) θα παρου-σιάσει μια σειρά πολυμεσικών έργων του Κυριακίδη που αναδεικνύουν στο προσκήνιο τη φωνή και την αφήγηση, όπως το Paramyth (ολλανδικό βραβείο Toonzetter για το καλύτε-ρο νέο έργο του 2010), αλλά και τα χαρακτη-ριστικά έργα του συνθέτη που εστιάζουν στην εσωτερική φωνή, όπως το Arrest (Σύλληψη) και οι Karaoke Etudes (Σπουδές Καραόκε).

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑThe Arrest για σύνολο, βίντεο και soundtrack (15’)

As They Step                                                            για φλάουτο, κοντραμπάσο και ηλεκτρονικό υπολογιστή (12’)

Paramyth                                                                  για βιολί, κλαρινέτο, πιάνο και ηλεκτρονικό υπολογιστή (15’)

Διάλειμμα

RE: Mad Masters                                                  για βιολι(ά), βίντεο  και ηλεκτρονικό υπολογιστή (25’)

Karaoke Etudes                                                       για σύνολο, βίντεο και soundtrack (20’)

MazE EnsEmblEAnne La Berge: φλάουτο, electronicsBarbara Lüneburg: βιολίDario Calderone: κοντραμπάσοGareth Davis: μπάσο κλαρινέτοReinier van Houdt: πιάνο, πλήκτραWiek Hijmans: ηλεκτρική κιθάραΓιάννης Κυριακίδης: υπολογιστής, electronicsClare Gallagher: τεχνικός ήχου

ΓΙΑννΗΣ ΚΥΡΙΑΚΙδΗΣ

Ο Γιάννης Κυριακίδης (γενν. 1969) αποσκοπεί, ως συνθέτης, να δημιουργήσει νέες φόρμες και υβρίδια μέσων, πειραματιζόμενος με ανόμοιες ηχητικές πηγές και διερευνώντας τη χωρική και χρονική εμπειρία. Στην πλειονότητα των έργων του εστιάζει σε τρόπους συνδυασμού της παραδοσιακής ερμηνείας με τα ψηφιακά μέσα. Ο αισθητηριακός χώρος όπου λαμβάνει χώρα η μουσική είναι ένα ιδιαίτερο μέλημά του και γι’ αυτό αναζητά έναν τρόπο να παρακάμψει τις συμβατικές δομές παρουσίασης της μουσικής. Το ερώτημα για το ποια μουσική είναι αυτή που πραγματικά επικοινωνεί, αποτελεί ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο στο έργο του, ενώ συχνά εμπνέεται από τη σχέση μεταξύ συναισθήματος και γλώσσας και πώς αυτή η σχέση καθορίζει την εμπειρία μας στη μουσική.Έχει γράψει πάνω από εκατό συνθέσεις, που περιλαμβάνουν κυρίως έργα μουσικού θεάτρου, πολυμέσων και ηλεκτροακουστικά, για σύνολα δωματίου και μεγάλα ανσάμπλ. Έργα του έχουν παρουσιαστεί σε όλο τον κόσμο, σε ορισμένα από τα σημαντικότερα φεστιβάλ, ερμηνευμένα από κορυφαία σύνολα σύγχρονης μουσικής. Η όπερά του, An Ocean of Rain (Ένας ωκεανός βροχής), άνοιξε το Μουσικό Φεστιβάλ του Aldeburgh το 2008. Ήταν ο τιμώμενος συνθέτης σε δύο μουσικά φεστιβάλ, το 2007 (Huddersfield Contemporary Music Festival) και το 2011 (November Music 2011). Τα τελευταία χρόνια, έχουν αρχίσει να προκαλούν το ενδιαφέρον και οι ηχητικές εγκαταστάσεις του, όπως τα δύο έργα με τα οποία συμμετείχε στο Ολλανδικό Περίπτερο, στην Μπιενάλε της Βενετίας του 2011.Το 2000 κέρδισε το διεθνές βραβείο σύνθεσης Gaudeamus, για τη σύνθεσή του a conSPIracy cantata. Το cd του Wordless έλαβε τιμητική μνεία στην Prix Ars Electronica 2006, ενώ το πιο πρόσφατο cd του Antichamber βραβεύτηκε με το French Qwartz Electronic Music award. Έχει τιμηθεί επίσης με το ολλανδικό βραβείο Toonzetters, για την καλύτερη σύνθεση του 2010 (Paramyth), καθώς και με τα βραβείο Willem Pijper, για τη σύνθεσή του Dreams of the Blind. Είναι συνι-δρυτής και συνδιαχειριστής, από κοινού με τον Andy Moor και την Isabelle Vigier, της δισκογραφικής εταιρείας Unsounds, που ειδικεύεται στη νέα ηλεκτρονική μουσική. Διδάσκει επίσης σύνθεση στο Βασιλικό Ωδείο Μουσικής στη Χάγη.

www.kyriakides.com

19

MazE EnsEmblE

Το Maze είναι ένα νέο ηλεκτροακουστικό σύνολο, αφοσιωμένο στην ερμηνεία μουσικής που αμφισβητεί την ιδέα της καθορισμένης φόρμας και μιας καθο-ρισμένης προοπτικής ακρόασης. Σκοπός του συνόλου είναι να προσφέρει στον ακροατή διαφορετικές μορφές χάραξης της προσωπικής του διαδρομής στη μουσική. Αυτό επιτυγχάνεται όχι μόνο με τις επιλογές του ρεπερτορίου, αλλά και με την προσέγγιση των μουσικών και την ερμηνευτική τους πρακτική.Με ρεπερτόριο που περιλαμβάνει από την πειραματική παράδοση των John Cage, Alvin Lucier, Tony Conrad και Robert Ashley μέχρι το σύγχρονο έργο καλλιτεχνών όπως οι Christian Marclay και Elliott Sharp, αλλά και συνθέσεις των μελών του συνόλου Anne La Berge και Γιάννη Κυριακίδη, το σύνολο αποσκοπεί να χτίσει ένα κορμό έργων που επανερμηνεύει τις σχέσεις μεταξύ ερμηνευτή και μουσικής, κοινού και ερμηνευτή.

www.maze.nu

© S. Gomes

21

luna parkΓΙωΡΓΟΣ ΑΠΕΡΓΗΣ

21ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

2014

ΚΕΝΤΡΙΚΗΣΚΗΝΗ20:30

«Πώς είναι να βλέπεις χωρίς να σε βλέπουν; Πώς είναι να παρακολουθείς τους γείτονές σου στο σπίτι τους, στο δρόμο, στην καθημερινή τους ζωή, παραμένοντας πίσω από μια οθόνη; Στο Luna Park, ο ένας παρακολουθεί τον άλλον.

Οι 4 ερμηνευτές, τοποθετημένοι δίπλα-δίπλα, έχουν αποκλειστικά εικονική επαφή, ποτέ φυσική ή άμεση, υποχρεωμένοι να περνάνε πάντα από το «κύκλωμα»: μικρόφωνα, κάμερες, οθόνες, κρυφά μεγάφωνα.Ο καθένας κοιτάζεται στην κάμερα του, όπως μέσα σε ένα βαθύ πηγάδι, με μια σχεδόν ερωτική σχέση τόσο με την κάμερά του όσο με την εικόνα του ιδίου. […] Γνωρίζοντας ότι παρακολουθούμε τους εαυτούς μας, αλλάζουμε στάση, ξεφεύγουμε, γινόμαστε άλλοι.

Μέσα σε αυτό τον τεχνολογικό μηχανισμό, ποια είναι η θέση του σώματος; Ποιος ο ρόλος του; Πώς αντιδρά στις μηχανές που αυτονομούνται; Μήπως γίνεται αποκλειστικά “μάτι” και “αυτί”; Έτσι, οι ερμηνευτές γίνονται οι ίδιοι κάμερες, μικρόφωνα. Αρχίζουν να μιλούν στη θέση τους, εξιστορώντας αυτά που βλέπουν, διηγούμενοι μικρές σκηνές που έχουν δει, παρακολουθήσει, βιντεοσκοπήσει... Ανάλογα με την εικόνα που προβάλλεται και με το τι διαδραματίζεται στη σκηνή, θα υπάρχουν παιχνίδια εγγύτητας, συσσωρεύσεις, αναμείξεις. Μπορεί να είναι διασκεδαστικό ή αγχωτικό, όπως ένα καρουζέλ του λούνα παρκ.» 

Γιώργος Απέργης

Μουσική και Σκηνοθεσία: Γιώργος ΑπέργηςΣκηνογραφική εγκατάσταση και Φωτισμοί: Daniel Lévy Κείμενα: Γιώργος Απέργης και François RegnaultΗλεκτρονικός μουσικός σχεδιασμός (IRCAM): Grégory BellerΚαλλιτεχνική συνεργασία: Émilie MorinΜε τους: Eva Furrer, Johanne Saunier, Richard Dubelski, Michael Schmid

Τεχνική ομάδα του IRCAM:Ηχοληψία: Maxime le SauxΒίντεο και Τεχνική διεύθυνση: Yann PhilippeStage manager: Sylvaine NicolasΦωτισμοί: Hervé Frichet

Με την υποστήριξη

23

ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΓΙωΡΓΟΣΑΠΕΡΓΗΣ

Ο Γιώργος Απέργης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1945 και από το 1963 ζει και εργάζεται στο Παρίσι. Το 1971, μετά από κάποια οργανικά κομμάτια επηρεασμένα λίγο έως πολύ από τη σειραϊκή μουσική, συνθέτει το πρώτο του μουσικοθεατρικό έργο, La tragique histoire du nécromancien Hiéronimo et de son miroir (Η τραγική ιστορία του νεκρομάντη Ιερωνύμου και του καθρέφτη του). Αυτό το έργο είναι το θεμέλιο του μεγαλύτερου μέρους των μεταγενέστερων διερευνήσεών του στη σχέση μεταξύ μουσικής και κειμένου, αλλά και μεταξύ μουσικής και σκηνικής ερμηνείας. Έτσι, συμμετέχει στη μεγάλη περιπέτεια του μουσικού θεάτρου που ξεκίνησε στη Γαλλία, στο Φεστιβάλ της Αβινιόν.Το 1976, με την ίδρυση του ATEM (Ατελιέ Θεάτρου και Μουσικής), επανε-φευρίσκει την προσέγγισή του στη σύνθεση με μια νέα καλλιτεχνική φόρμα εμπνευσμένη από την καθημερινή ζωή και κοινωνικά θέματα, μεταφερμένη σε έναν συχνά παράδοξο και ποιητικό κόσμο, στον οποίο μουσικοί, τραγουδιστές, ηθοποιοί και καλλιτέχνες πολυμέσων συναντιούνται σε μια ισότιμη βάση: La bouteille à la mer (1976), Conversations (1985), Sextuor (1993), Commentaires (1996). Φεύγοντας από το ATEM το 1997, αρχίζει να γράφει έργα μουσικού θεάτρου: Machinations (2000), Paysage sous surveillance (2002), Le petit chaperon rouge (2003), Luna Park (2011).Η συναυλιακή μουσική του περιλαμβάνει μια μεγάλη σειρά σολιστικών έργων για όργανα ή φωνή (ανάμεσά τους είναι και το αριστούργημά του, Récitations, 1978), στα οποία παρεισφρύουν θεατρικά στοιχεία εδώ κι εκεί, ενίοτε ακόμα και με απλές χειρονομίες. Οι συνθέσεις του μουσικής δωματίου, είτε για ορχήστρα, είτε για φωνή, είτε για ενόργανο σύνολο, περιλαμβάνουν μεγάλο αριθμό έργων για ένα ευρύ φάσμα συνόλων ερμηνείας. Σε αυτά, δεν εγκαταλείπει την προτίμησή του στον πειραματισμό, ούτε και την τάση του για κάποιου είδους πρόκληση (π.χ. Die Wände haben Ohren, για μεγάλη ορχήστρα, 1972), αλλά σε αντίθεση με τα έργα μουσικού θεάτρου, κανένα δεν έχει ως αφετηρία το σκηνικό προσανατολισμό, καθώς όλα τους καθοδηγούνται από την ίδια τη σύνθεση. Οι όπερές του, που συνιστούν το

τρίτο πεδίο της δραστηριότητάς του, μπορούν να εκληφθούν ως μια σύνθεση ανάμεσα στα έργα του για μουσικό θέατρο και στα έργα του για κοντσέρτα. Εδώ, το κείμενο συνιστά το ενοποιητικό και αποφασιστικό στοιχείο και η φωνή που τραγουδάει είναι το κύριο διάνυσμα της έκφρασης. Ο Γιώργος Απέργης έχει συνθέσει επτά λυρικά έργα, στα οποία συγκαταλέγονται το Pandemonium (1973), εμπνευσμένο από τα γραπτά του Ιουλίου Βερν, το Liebestod (1981), από μια επιστολή της Μπετίνα Μπρεντάνο στον Γκαίτε, το Tristes tropiques (1996), από το ομώνυμο έργο του Κλωντ Λεβί-Στρως (Θλιβεροί Τροπικοί), το Les Boulingrin (2010), από το ομώνυμο έργο του Georges Courteline. Ωστόσο, από τις αρχές του 21ου αιώνα, η ταξινόμηση των έργων του Γιώργου Απέργη σε αυτά τα τρία πεδία είναι περισσότερο από ποτέ δύσκολη, λόγω ακριβώς της ιδιαίτερης φύσης τους. Μια σειρά από έργα, όπως το Die Hamletmaschine (2001), ένα ορατόριο βασισμένο στο ομώνυμο έργο του Heiner Müller (Μηχανή Άμλετ), το Dark Side (2004), ένα «μονόδραμα» βασισμένο στην Ορέστεια του Αισχύλου, η όπερα Avis de tempête (2004), ακόμα ίσως και το Wölfli Kantata (2006), μια καντάτα εμπνευσμένη από τα γραπτά του Adolf Wölfli, ή το Happiness Daily (2009), για σοπράνο, μέτζο-σοπράνο και ενόργανο σύνολο, όλα αυτά θέτουν προκλήσεις στα ζητήματα του δράματος, της ερμηνείας, της σκηνοθεσίας, ενώ συγχρόνως αποτελούν παραδείγ-ματα της ελευθερίας με την οποία ο Γιώργος Απέργης παίζει με την ταξινόμηση και τα είδη, τόσο στις παραστατικές τέχνες όσο και στο θέατρο. Γόνιμος συνθέτης με αδιάκοπη επινοητικότητα, ο Γιώργος Απέργης έχει χτίσει ένα πολύ προσωπικό corpus από έργα, που είναι συγχρόνως σοβαρά και διασκεδαστικά, το οποίο εδρά-ζεται στην παράδοση αλλά συνάμα είναι ελεύθερο από θεσμικούς περιορισμούς. Ανοίγοντας συνειδητά απρόσμενους ορίζοντες ζωτικότητας και ευκολίας για τους ερμηνευτές των έργων του, συμφιλιώνει με μαεστρία τον ήχο και την εικόνα, όπως επίσης αγγίζει ακροθιγώς ζητήματα που αντανακλούν τραγικές ή και γελοίες πλευρές της εποχής του. Τον Οκτώβριο του 2011, ο Γιώργος Απέργης τιμήθηκε με το Βραβείο Mauricio Kagel.

www.aperghis.com

25

GRéGoRYBEllER

Απόφοιτος της École Normale de Musique του Παρισιού, με δύο μεταπτυχιακούς τίτλους στις μουσικές σπουδές, καθώς και διδάκτορας πληροφορικής, ο Γκρέγκο-ρυ Μπελλέρ δραστηριοποιείται στα πεδία της έρευνας, της εκπαίδευσης και της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Μέλος της ερευνητικής ομάδας Ανάλυσης/Σύνθεσης του IRCAM, εξερευνά τη σχέση μεταξύ προφορικού λόγου και μουσικής. Έπειτα από σειρά εργασιών πάνω στη σύνθεση του λόγου και την προσωδιακή τυποποίηση, εκπόνησε διδακτορική διατριβή με θέμα τα γενεσιουργά μοντέλα της εκφραστικότητας και τις εφαρμογές τους στο λόγο και τη μουσική. Επιπλέον, συνδιοργάνωσε τον κύκλο διεθνών συνεδρίων Expressivity in Music and Speech (EMUS) του IRCAM, σχετικά με την εκφραστικότητα στο λόγο και τη μουσική. Δημιουργός καλλιτεχνικών εγκαταστάσεων και μουσικοσυνθέτης, συμμετέχει στην ομάδα παραγωγών μουσικής μέσω υπολογιστών του IRCAM, όπου συνερ-γάζεται με συνθέτες και σκηνοθέτες του θεάτρου στη δημιουργία, την υλοποίηση και την ερμηνεία των έργων τους.

www.gregbeller.com

IRCaM

Το IRCAM (Institut de Recherche et Coordination Acoustique/Musique), το Ινστι-τούτο Έρευνας και Συντονισμού στην Ακουστική/Μουσική της Γαλλίας, είναι ένα από τα μεγαλύτερα δημόσια ερευνητικά κέντρα στον κόσμο, τόσο στη μουσική έκφραση όσο και στην επιστημονική έρευνα. Πρόκειται για ένα μοναδικό μέρος, όπου οι καλλιτεχνικές ευαισθησίες συναντούν την επιστημονική και τεχνολογική πρωτοπορία. Διευθυντής του ινστιτούτου, όπου απασχολούνται πάνω από 160 άτομα, είναι από το 2006 ο Frank Madlener.

Οι τρεις κύριες δραστηριότητες του IRCAM –δημιουργία, έρευνα, μετάδοση – είναι ορατές στο παρισινό πρόγραμμα συναυλιών του Ινστιτούτου, σε παραγω-γές σε όλη τη Γαλλία και στο εξωτερικό, καθώς και σε μια νέα συνάντηση που ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2012, με τον τίτλο ManiFeste, που συνδυάζει ένα διεθνές φεστιβάλ με μια πολυθεματική ακαδημία.

Το IRCAM, ιδρυτής του οποίου υπήρξε ο Pierre Boulez, συνδέεται με το Centre Pompidou και λειτουργεί υπό την αιγίδα του Γαλλικού Υπουργείου Πολιτισμού και Επικοινωνιών. Στο IRCAM στεγάζεται και το μεικτό ερευνητικό εργαστήριο STMS (Sciences et technologies de la musique et du son, Επιστήμες και τεχνολογίες της μουσικής και του ήχου), που υποστηρίζεται θεσμικά από το Γαλλικό Υπουργείο Πολιτισμού και Επικοινωνιών και χρηματοδοτείται επίσης από το Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας, καθώς και από το Πανεπιστήμιο Pierre et Marie Curie (από το 2010).

www.ircam.fr

27ΧΟΡΗΓΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝωΝΙΑΣ

δΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΚΟΙΝωΝΙΑΣ & MaRkΕTInGΤΜΗΜΑ ΕΚδΟΣΕωΝ

ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙξΗ:

ΕΠΙΣΗΜΟΣ ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΗΣ:

ΧΟΡΗΓΟΣ ΦΙΛΟξΕΝΙΑΣ:

sGT.GR