การประเมนพนทเสยงอคคภยในเขตเมองจากปจจยภายนอกอาคาร

ดวยเทคนคภมสารสนเทศ : กรณศกษาเขตเทศบาลนครพษณโลก

Urban Fire from External Building Factors Assessment

with

Geo-Information Techniques : A case study of Phitsanulok Municipal Area.

นางสาวชลธชา ก ามะณ

วทยานพนธระดบปรญญาตร เสนอภาควชาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

คณะเกษตรศาสตร ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม มหาวทยาลยนเรศวร

เพอเปนสวนหนงของการศกษาหลกสตรปรญญาวทยาศาสตรบณฑต

สาขาวชาภมศาสตร

ธนวาคม 2561

ลขสทธเปนของมหาวทยาลยนเรศวร

ประกาศคณปการ

วทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงไดดวยความกรณา ชวยเหลอ แนะน า และใหค าปรกษาเปนอยางดจาก ผชวยศาสตราจารย รอยเอก ดร. อนชต วงศาโรจน ประธานทปรกษาวทยานพนธ ทไดใหความกรณาถายทอดความร แนวคด วธการ ค าแนะน า และตรวจสอบแกไขขอบกพรองตาง ๆ ดวยความเอาใจใสตลอดการด าเนนงาน และขอขอบพระคณคณาจารยสาขาภมศาสตร ทกทานทถายทอดความรตาง ๆ ใหแกผวจย และสามารถน าความรทเรยนมาใชใหเกดประโยชนในครงน รวมทงบคคลทผวจยไดอางองทางวชาการตามทปรากฎในบรรณานกรม ผวจยกราบขอบพระคณเปนอยางสง

ขอขอบพระคณเจาหนาทส านกงานเทศบาลนครพษณโลก จงหวดพษณโลก และศนยบรรเทาและปองกนสาธารณภย จงหวดพษณโลก ทใหความอนเคราะหขอมลการใชในการท าวจยในครงนซงเปนประโยชนอยางยงตอวทยานพนธระดบปรญญาตรในครงน สดทายน ผ วจยขอกราบขอบพระคณ คณแม พสาว ครอบครว และขอขอบคณเพอนนสตสาขาวชาภมศาสตรทกทานทไดใหค าแนะน า และสงเสรมก าลงใจตลอดมา นอกจากนยงมผ ทใหความรวมมอชวยเหลออกหลายทาน ซงผวจยไมสามารถกลาวนามในทนไดหมด จงขอขอบคณทกทานเหลานนไว ณ โอกาสนดวย

ชลธชา ก ามะณ

ชอเรองวทยานพนธ การประเมนพนทเสยงอคคภยในเขตเมองจากปจจยภายนอก อาคารดวยเทคนคภมสารสนเทศ : กรณศกษาเขตเทศบาลนคร พษณโลก

ชอผวจย นางสาวชลธชา ก ามะณ

ประธานทปรกษา ผชวยศาสตราจารย รอยเอก ดร. อนชต วงศาโรจน

ประเภทสารนพนธ วทยานพนธ วท.บ. สาขาวชาภมศาสตร,

มหาวทยาลยนเรศวร, 2561

ค าส าคญ อคคภย พนทเสยง ปจจยภายนอกอาคาร เขตเมอง

บทคดยอ

การศกษาครงน ใชระบบสารสนเทศภมศาสตรเพอศกษาปจจยภายนอกอาคารทมผลตอการเกดอคคภย และประเมนระดบพนทเสยงตอการเกดอคคภยจากปจจยภายนอกอาคารโดยมการน าปจจยทสงเสรมตอการเกดและการลกลามของอคคภย ไดแก การใชประโยชนทดน ความหนาแนนของอาคาร ความหนาแนนของประชากร และสถานบรการน ามน วเคราะหรวมกบปจจยดานศกยภาพของเมองในการรองรบการเกดอคคภย ไดแก จดตงสถานดบเพลง และเสนทางคมนาคม ระดบคะแนนความเสยงอคคภยไดจากเทคนคค านวณการถวงน าหนกจากแบบสอบถามผ เชยวชาญดานอคคภย และประชาชนในพนทเทศบาลนครพษณโลก ในการพจารณาแบบ AHP

จากการศกษาพบวาการประเมนพนทเสยงตอการเกดอคคภย สามารถแบงพน ทออกเปน 5 ระดบ คอ พนทเสยงอคคภยต าสดมพนท 7.28 ตารางกโลเมตร พนทเสยงอคคภยต ามพนท 6.51 ตารางกโลเมตร พนทเสยงอคคภยปานกลางมพนท 3.61 ตารางกโลเมตร พนทเสยงอคคภยสงมพนท 0.80 ตารางกโลเมตร พนทเสยงอคคภยสงสดมพนท 0.07 ตารางกโลเมตร บรเวณทเสยงตอการเกดอคคภยในระดบสงนนสวนใหญจะเปนบรเวณทมทอยอาศยหนาแนนรวมถงจ านวนประชากรทหนาแนนในพนทสงผลใหเสยงตอการลกลามของอคคภยมากกวาบรเวณอน ๆ ผลการศกษาในครงน จะแสดงใหเหนถงพนททมความเสยงตอการสญเสยทงตอชวตและทรพยสนจากอคคภย

Title Urban Fire from External Building Factors Assessment with Geo-Information Techniques: A case study of Phitsanulok Municipal Area.

Author Chonthicha Kammani

Advisor Assistant Professor Dr. Anujit Vansarochana

Academic Paper Thesis B.S. in Geography,

Naresuan University, 2018

Keywords Urban Fire , External Building Factors , risk area

Abstract

This study uses Geo- Information Techniques to consider any effect of external buildings to cause fire accidents, and assess related fire risk area. This study applies interrelated factors as such; Land use, building density, population density, and location gasoline stations, to joint analyze with Fire stations and road transportation. We use weighting calculation technique according to fire specialist for evaluate with AHP.

Study results obtained fire risk area in 5 levels there are lowest risk 7.28 Km2 , low risk 6.51 Km2, moderate risk 3.61 Km2, high risk 0.80 Km2, and highest risk 0.07 Km2. Almost risk areas corresponding to very abundant settlement and more population density area influences to spread more fire accidents than any other areas. This study can show the risk area, which could be any loss of life and loss possessions from urban fire accidents.

สารบญ

บทท หนา

1 บทน า…………………………………………………………….……...…..……........ 1

ทมาและความส าคญ……………………….........…………….......……….......... 2

วตถประสงคการวจย……………………….........…………….......………........... 2

ความส าคญของการวจย…………………….........……………....…...……......... 2

ขอบเขตการวจย……………………….........…………….......………................. 2

ค าส าคญ……………………….........……………....…...……........................... 3

กรอบแนวคดการวจย……………………….........…………...…....……….......... 4

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ........................................................................... 5

เอกสารและงานวจยทเกยวของ……………….........………....…………...…....... 5

ทฤษฎของไฟ……………………….........……………...…………...................... 5

แนวคดเกยวกบการเกดอคคภย………………………....…………………........… 10

การปองกนและระงบอคคภย………………........……………...…………........... 11

กระบวนการวเคราะหตามล าดบชน (Analytic Hierarchy Process : AHP………...…………...................................................................................

12

การประเมนพนทเสยงอคคภยจากปจจยภายนอกอาคารโดยใชระบบสารสนเทศภมศาสตร……………………….........………………...…..................................

16

งานวจยทเกยวของ……………………….........……………....………................ 20

สารบญ (ตอ)

บทท หนา 3 วธด าเนนการวจย............................................................................................ 23

วธการด าเนนการวจย……………………….........………….……..………....... 23

การเกบรวบรวมขอมล……………………….........…………….......………..... 23

เครองมอทใชในการวจย……………………….........………....…...……......... 24

ขอมลทใชในการวจย……………………….........……………....……...…...... 24

การจดการและการวเคราะหขอมล……………….......………….......……....... 24

ขนตอนในการด าเนนการวจย………………………......………....….......….... 25

4 ผลการวจย…………………......…………………………………………......……..... 35

ผลการศกษา……………………….........……………....…………….................. 35 ผลการศกษาพนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภย…………............... 35 ผลการศกษาพนทศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภย…………………......... 51 ผลการศกษาพนทเสยงอคคภยจากปจจยภายนอกอาคาร…………....……......... 64

5 บทสรป................................................................................................................ 72

สรปผลการวจย……………………....…………….....................…….………..... 73

อภปรายผลการวจย……………………………....………………...….………..... 73

ขอเสนอแนะ……………………………………....…………………....………..... 75

บรรณานกรม...................................................................................................................... 76

ประวตผวจย………………………………………………………….……………..................... 78

สารบญตาราง ตาราง หนา

1 ตารางเมตรกซทใชเปรยบเทยบรายค................................................................ 13 2 เกณฑก าหนดการเปรยบเทยบคปจจยทสมพนธกน (Pair wise comparison)...... 14 3 คาดชนความสอดคลองตามขนาดของเมตรกซ.................................................. 16 4 คาถวงน าหนก (Weighting) และคะแนนความเสยง (Rattingของปจจยสงเสรม

ใหเกดการลกไหมและลกลามของอคคภย.........................................................

27 5 คาถวงหนก (Weighting) และคะแนนความเหมาะสม (Ratting)ปจจยศกยภาพ

ของเมองในการรองรบอคคภย.........................................................................

28 6 แสดงคาความส าคญของเกณฑการตดสนใจ..................................................... 29 7 แสดงคาน าหนกดวยเทคนค AHP..................................................................... 29 8 คาดชนความสอดคลองเชงเวคเตอรทไดจากการวเคราะห.................................. 30 9 คาน าหนกของปจจยดานศกยภาพของเมองในการรองรบการเกดอคคภย............ 31 10 แสดงคาความส าคญของปจจย........................................................................ 31 11 แสดงคาน าหนกดวยเทคนค AHP..................................................................... 32 12 คาดชนความสอดคลองเชงเวคเตอรทไดจากการวเคราะห.................................. 32 13 คาน าหนกของปจจยทสงเสรมตอการเกดและการลกลามของอคคภย.................. 33 14 การแบงกลมการใชประโยชนทดนในเทศบาลนครพษณโลก............................... 36 15 การแบงกลมความหนาแนนอาคารในเทศบาลนครพษณโลก.............................. 37 16 การแบงกลมความหนาแนนประชากรในเทศบาลนครพษณโลก.......................... 38 17 แสดงพนทแนวกนชนรอบสถานบรการน ามนในเทศบาลนครพษณโลก................ 39 18 แสดงระดบพนทเสยงตอการลกไหม และลกลามของอคคภยจากปจจยภายนอก

อาคาร............................................................................................................

40 19 แสดงระดบพนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยจากปจจยภาย

นอกอาคารในเทศบาลนครพษณโลก แบบแบงเขตชมชน...................................

46 20 แสดงพนทครอบคลมการใหบรการของสถานดบเพลง........................................ 52 21 แสดงแนวกนชนจากถนน................................................................................. 52

สารบญตาราง(ตอ) ตาราง

22 แนวกนชนต าแหนงประปาดบเพลง................................................................... หนา

23 แสดงระดบศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภย........................................... 53 24 แสดงระดบพนทศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภยจากปจจยภายนอก

อาคารในเทศบาลนครพษณโลก แบบแบงเขตชมชน..........................................

59 25 แสดงระดบพนทเสยงอคคภยจากปจจยภายนอกอาคารในเทศบาลนครพษณโลก 64 26 แสดงระดบพนทเสยงอคคภยจากปจจยภายนอกอาคารในเทศบาลนครพษณโลก

แบบแบงเขตชมชน..........................................................................................

66

สารบญภาพ ภาพ หนา

1 แผนทขอบเขตเทศบาลนครพษณโลก จงหวดพษณโลก…………………………..... 3 2 กรอบแนวคดการวจย……………………………………………………………...... 4 3 องคประกอบของไฟ………………………………………………………………..... 6 4 สญลกษณไฟประเภท A…………………………………………………………...... 8 5 สญลกษณไฟประเภท B…………………………………………………………...... 8 6 สญลกษณไฟประเภท C…………………………………………………………..... 9 7 สญลกษณไฟประเภท K…………………………………………………………..... 9 8 สญลกษณไฟประเภท D…………………………………………………………..... 9 9 แผนทการใชประโยชนทดนเทศบาลนครพษณโลก................................................ 41 10 แผนทความหนาแนนอาคารในเทศบาลนครพษณโลก........................................... 42 11 แผนทความหนาแนนประชากรในเทศบาลนครพษณโลก....................................... 43 12 แผนทแนวกนชนจากสถานบรการน ามนในเทศบาลนครพษณโลก.......................... 44 13 แผนทพนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยจากปจจยภายนอกอาคารใน

เทศบาลนครพษณโลก........................................................................................

45

14 แผนทแนวกนชนจากสถานดบเพลงในเขตเทศบาลนครพษณโลก........................... 55 15 แผนทแนวกนชนจากเสนทางคมนาคมในเทศบาลนครพษณโลก............................ 56 16 แผนทแนวกนชนจากต าแหนงประปาดบเพลงในเทศบาลนครพษณโลก.................. 57 17 แผนทพนทศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภยจากปจจยภายนอกอาคาร

ในเทศบาลนครพษณโลก....................................................................................

58

18 แผนทพนทเสยงอคคภยจากปจจยภายนอกอาคารในเทศบาลนครพษณโลก........... 65

1

บทท 1 บทน า

ทมาและความส าคญ

ในชวงระยะเวลาหลายปทผานมาประเทศไทยมการขยายตวของเมองเปนไปอยางรวดเรวพรอมกบการพฒนา ในดานเศรษฐกจและสงคม เพอคณภาพชวตทดขนของประชาชน แตจากการขยายตวของเมองทมงเนนเพอการขยายตวดานเศรษฐกจและสงคมเทานน แตปราศจากการวางแผนดานการจดการสงแวดลอม โดยเฉพาะการวางแผนการใชประโยชนทดนและการควบคมจดวางผงเมองทเหมาะสม เพอรองรบตอการเกดอนตรายทเกดจากอคคภย สงผลใหเมอเกดเหตอคคภยจงท าใหมความรนแรงทไมสามารถควบคมควบคมเพลงไดอยางมประสทธภาพ จงเปนเหตใหประชาชนทประสบเหตไดรบความเสยหายตอชวตและทรพยสนเปนอยางมาก (ณรศ ธรรมรงส , 2550)

จงหวดพษณโลกเปนจงหวดหนงในภาคกลางตอนบนของประเทศไทย ทมการเตบโตทางเศรษฐกจอยางรวดเรว โดยมเทศบาลนครพษณโลกเปนเขตเมองศนยกลางของจงหวดสวนใหญจะเปนแหลงประกอบธรกจ ศนยกลางคมนาคม และเปนทตงสถานทส าคญ ท าใหมการอาศยอยของประชากรมความหนาแนน มสงกอสรางเกดขนมากมาย โดยปราศจากการวางแผนในดานการรบมอและการปองกนตอเกดอคคภย ดงนนอคคภยจงเปนภยใกลตวทเกดขนบอยครงโดยสวนใหญแลวมสาเหตจากความประมาทและความรเทาไมถงการณซงแตละครงทเกดเพลงไหมจะสรางความสญเสยตอชวตและทรพยสนอยางมหาศาลโดยเฉพาะหากเกดในชมชนแออด หางสรรพสนคา และโรงงานอตสาหกรรมจะสรางความเสยหายมากขน (กรมปองกนและบรรเทาสาธารณะภย , 2559)

ดวยเหตผลดงกลาวจงน ามาสการวจยการประเมนพนทเสยงอคคภยในเขตเทศบาลนครพษณโลก โดยมการน าปจจยทสงเสรมตอการเกดและการลกลามของอคคภย ไดแก การใชประโยชนทดน ความหนาแนนของอาคาร ความหนาแนนของประชากร และสถานบรการน ามน รวมกบปจจยดานศกยภาพของเมองในการรองรบการเกดอคคภย ไดแก จดตงสถานดบเพลง และเสนทางคมนาคม โดยมการน าระบบสารสนเทศภมศาสตรมาประยกตใชในการประเมนพนทเสยงอคคภย ซงไดจากความสมพนธระหวางปจจยภายนอกอาคาร ผลลพธคาความเสยงจากการศกษาจะน าไปสการวางแผนปองกนภยในพนทไดอยางถกตองและเหมาะสม

2

วตถประสงค

1. ศกษาปจจยภายนอกอาคารทมผลตอการเกดอคคภยในเขตเทศบาลนครพษณโลก

2. ประเมนระดบพนทเสยงตอการเกดอคคภยจากปจจยภายนอกอาคารในเขตพนทศกษา

ความส าคญของการวจย

1. สามารถแสดงแผนทความเสยงในการเกดอคคภยในเขตเทศบาลนครพษณโลก

2. สามารถอธบายปจจยและสาเหตทสงผลใหเกดอคคภยในเขตเมองได

ขอบเขตการวจย

เทศบาลนครพษณโลก เปนองคกรปกครองสวนทองถนขนาดใหญ ตงอยในเขตอ าเภอเมองพษณโลก จงหวดพษณโลกอยระหวาง ละตจดท 16 องศา 47 ลปดา 19.32 ฟลปดา เหนอ ถง ละตจดท 16 องศา 50 ลปดา 16.60 ฟลปดา เหนอ และลองจจดท 100 องศา 13 ลปดา 45.58 ฟลปดา ตะวนออก ถง ลองจจด 100 องศา 15 ลปดา 43.5 ฟลปดา ตะวนออก มพนททงหมด 18.27 ตารางกโลเมตร อยในบรเวณภาคเหนอตอนลางของประเทศไทย มอาณาเขตตดตอกบองคกรปกครองสวนทองถนตาง ๆ คอ ทศเหนอตดตอกบเทศบาลต าบลหวรอและเทศบาลเมองอรญญก ทศใตตดตอกบเทศบาลต าบลทาทองและองคการบรหารสวนต าบลวดจนทร ทศตะวนออกตดตอกบเทศบาลเมองอรญญก ทศตะวนตกตดตอกบเทศบาลต าบลทาทองและเทศบาลต าบลบานคลอง (เทศบาลนครพษณโลก , 2561)

การศกษาครงนมงพจารณาปจจยภายนอกอาคารทเสยงตอการเกดอคคภย โดยการน าขอมลสถตการเกดอคคภยทเทศบาลนครพษณโลกมาท าการวเคราะหเพอใชในการประเมนพนทความเสยงและความสมพนธระหวางพนทในการเกดอคคภย ไดสรปแนวคดออกมา 2 ประเดน คอ

1) การศกษาปจจยภายนอกอาคาร ไดแก การใชประโยชนทดน ความหนาแนนของประชากร ความหนาแนนของอาคาร สถานบรการน ามน จดตงสถานดบเพลง และเสนทางคมนาคม ทเสยงตอการเกดอคคภย

3

2) การประยกตใชภมสารสนเทศในการวเคราะหพนทความเสยงตอการเกดเหตอคคภย

ภาพ 1 แผนทขอบเขตเทศบาลนครพษณโลก จงหวดพษณโลก

ค าส าคญ (keywords)

1. อคคภย หมายถง ภยนตรายอนเกดจากไฟทขาดการควบคมดแล ท าใหเกดการตดตอลกลามไปตามบรเวณตาง ๆ ทมเชอเพลงจนกอใหเกดการลกไหมอยางตอเนองสภาวะของไฟจะรนแรงมากขนถาการลกไหมทมเชอเพลงหนนเนองหรอมไอของเชอเพลงถกขบออกมามากความรอนแรงกจะมากยงขน สรางความสญเสยใหชวตและทรพยสน

2. พนทเสยง หมายถง พนททมความเปนไปไดทจะเกดความเสยหายหรอคาดวาจะมความเสยหายทงในชวต การบาดเจบ สญเสยทรพยสน สงผลกระทบตอความเปนอยหรอความเสยหายตอสงแวดลอม

4

3. ปจจยภายนอกอาคาร หมายถง ปจจยหรอสงแวดลอมทอยภายนอกอาคารไมรวมลกษณะโครงสรางอาคารหรออปกรณภายในอาคาร

4. เขตเมอง หมายถง บรเวณทมผคนอาศยอยอยางหนาแนน และบรเวณทมอาคารทมความหนาแนนสง

กรอบแนวคดการวจย

ภาพ 2 กรอบแนวคดการวจย

สรปผลและวจารณผล

ก าหนดพนททท าการศกษาและก าหนดปจจยทเสยงตอการเกดอคคภย

เกบรวบรวมขอมลปจจยความเสยงการเกด

อคคภยและเอกสารทเกยวของ

ท าแบบสมภาษณความเสยงและคาถวงน าหนกจาก

ผ เชยวชาญดานอคคภยและประชาชนในพนทศกษา

คาถวงน าหนกจากปจจยความเสยง

แผนทความเสยงอคคภย

5

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การศกษาการประเมนความเสยงการเกดอคคภยจากปจจยภายนอกอาคาร ผศกษาไดท าการทบทวนแนวคด ทฤษฎทเกยวของเพอเปนพนฐานของการศกษาวจย ดงน

1. ทฤษฎของไฟ

2. แนวคดเกยวกบการเกดอคคภย

3. การปองกนและระงบอคคภย

4. กระบวนการวเคราะหตามล าดบชน (Analytic Hierarchy Process : AHP)

5. การประเมนพนทเสยงอคคภยจากปจจยภายนอกอาคารโดยใชระบบสารสนเทศภมศาสตร

6. งานวจยทเกยวของ

1. ทฤษฎของการเกดไฟ

1.1 การเกดไฟ

ไฟ เกดจากกระบวนการออกซเดชนทเกดขนอยางรวดเรวและตอเนอง ท าใหเกดความรอนและแสงสวาง ออกมาแตกตางกนไป ทงนขนอยกบเชอเพลง ซงมคณสมบตเฉพาะตวทางเคม แตกตางกนตามสารประกอบในเชอเพลง ไฟจะเกดขนไดตองมองคประกอบ 3 อยาง ไดแก

1) แหลงความรอน (Sources of Ignition) คอมความรอนทท าใหเชอเพลงเปลยนสถานะเปนไอหรอกาซ ทเราเรยกวา ความรอนถงจดวาบไฟ (flash point) และอกอยางคอความรอนถงจดตดไฟหรอจดชวาล (autoignition point) ท าใหเกดการเปลยนแปลงทางเคมเรวเพยงพอทจะตดไฟไดจะมากนอยเพยงใดกขนอยกบลกษณะทางสารสมบตของเชอเพลงดวย

2) แหลงเชอเพลง (Sources of Fuel) ซงอยในสภาพของแขง ของเหลว หรอกาซ

3) แหลงออกซเจน (Sources of Oxygen) ซงมอยในอากาศประมาณ 21% โดยปรมาตรทชวยใหตดไฟ แตหากออกซเจนลดต าลงเหลอ 16% ไฟกจะไหมชาลงหรอดบไป

6

4) องคประกอบท 4 และองคประกอบท 5 การผสม และสดสวน (Mixing and Proportioning)ไอของเชอเพลงจะตองผสมกบออกซเจนใหอยในสดสวนทเหมาะสม คออยใน ชวง ความเขมขนของไอเชอเพลงผสมอย ในอากาศในอตราสวนทพอดทท าใหเกดการลกตดไฟได (Explosive Limits)ถาปรมาณของไอผสมกบอากาศอยในอตราสวนทพอดและอยในทจ ากดเมอถก จดจากแหลงความรอนภายนอกจะท าใหเกดการระเบดได

5) องคประกอบท 6 การจดตวตอเนอง (Ignition Continuity) คอผลจากความรอนท สงกลบมายงเชอเพลง ท าใหเชอเพลงนนลกไหมอยางตอเนอง ความรอนทสงกลบมานนเกดขนโดย ขบวนการสงผานความรอน (Heat Transfer) และจากการสมผสโดยตรงของเปลวไฟ ท าใหเกดการลกลามของไฟ

ภาพ 3 องคประกอบของไฟ

ทมา : http://survivalfree.com/wp-content/uploads/2014/09/fire-triangle-63326486.jpeg

องคประกอบทง 6 ทไดกลาวมา ไดกอใหเกดการลกไหมขน ซงการอธบายการลกไหมของไฟ จะมลกษณะการลกลามจากจดหนงไปจดหนง ซงการแผขยายของ ไฟ (Fire Spread) และจะตองเปนการลกไหมอยางตอเนอง โดยจากขบวนการสงผานความรอน (Heat Transfer) และจากการสมผสโดยตรงของเปลวไฟ (Direct Flame Contact) ดงน

1.2 การสงผานความรอน (Heat Transfer)

การสงผานความรอนเปนกระบวนการแผขยายของไฟจากจดหนงไป ยงอกจดหนง โดยการสงผานความรอนไปยงจดตาง ๆ (Yallop, 1984) ประกอบดวย

7

1) การน าความรอน (Conduction) เปนการสงผานความรอนจากการสมผสโดยตรง ของสงหนงกบอกสงหนงโดยมตวกลางน าพาความรอนเปนตวสงผานความรอนทเกดขนจากจด หนงผานไปยงอกจดหนง

2) การพาความรอน (Convection) เปนการสงผานความรอนทเกดจากการ หมนเวยนของอากาศรอนกบกาซทเปนผลผลตจากการเผาไหม ตามปกตแลวการสงผานความรอน จะเกดขนโดยวธน 2/3 ถง 3/4 ของความรอนทสงผานมาทงหมด และเนองจากกาซทรอนม คณสมบตเบากวาอากาศทอยโดยรอบ ดงนนความรอนจงไดแพรขนทางดานบนออกไป ตามชองตาง ๆ สงผลใหเกดการลกไหมตอไป

3) การแผรงส (Radiation) เปนการสงผานความรอนจากพนทหนงไปยงพนทหนง โดยไมตองอาศยตวกลางจากการสมผสโดยตรงหรอจากการหมนเวยนของอากาศรอน เชนเดยวกบ การน าความรอนและการพาความรอน ความรอนจากการแผรงสนเปนพลงงานซงสามารถทะลทะลวงผานอากาศหรอสงของไดแบบคลน ดงนนจงสามารถกระจายความรอนไดทกทศทาง

4) การสมผสโดยตรงของเปลวไฟ (Direct Flame Contact) คอการทเปลวไฟไปสมผสกบเชอเพลงนนโดยตรง และสรางใหเกดไอออกมาแลวจงถกจดโดยเปลวไฟทกระทบสงผล ใหเกดการลกไหมในสวนทไอกระทบกอนหนาน ท าใหเกดการจดตวอยางตอเนองในลกษณะท เรยกวา Direct Flame Contact และการลกลามจากกระบวนการแผขยายของไฟ(Fire Spread) นเองไดสงผลตอล าดบการลกไหมของเปลวไฟ โดยเมอเชอเพลงมขนาดคงทและจ ากด การพฒนาของ ไฟจะสามารถแบงออกไดเปน 3 ประการไดแก ระยะไฟเรมตด (Outbreak) ระยะเผาไหมอยตว (Spread) และระยะไฟก าลงจะมอด (Extinction) (ดชาคงศร,2544)ซงจะมความสมพนธระหวางเวลา และอณหภม

1.3 ประเภทของไฟ

การจ าแนกประเภทของไฟ กเ พอจะไดทราบถงชนดของวสดท ไหมไฟและประสทธภาพในการดบเพลงและอนตรายเมอใชสารเคมดบเพลงผดประเภทเพอชวย ลดความเสยหายตลอดจนการท าลายปฏกรยาลกโซเพอใหไฟดบสนทไมคไหมขนมาอกโดยแบง ออกเปน 4 ประเภทดงน

8

ประเภท A คอไฟทเกดจากการลกไหมของเชอเพลงธรรมชาต เชนไม ผา กระดาษฟางฯลฯสญลกษณของไฟประเภทนคอรปสามเหลยมดานเทาพนสเขยวมรปตว A อยตรงกลาง

ทมา : http://www.samsenfire.com/article/83-fire-calss.html

ประเภท B คอไฟทเกดจากเชอเพลงทมลกษณะเปนของเหลวและกาซ เชน น ามนทกชนด แอลกอฮอล ทนเนอร ยางมะตอยจารบ และกาซตดไฟทกชนด มสญลกษณเปนรปตว B สขาวหรอด า อยในรปสเหลยมสแดง

ภาพ 5 สญลกษณไฟประเภท B

ทมา : http://www.samsenfire.com/article/83-fire-calss.html

ภาพ 4 สญลกษณไฟประเภท A

9

ประเภท C คอไฟทเกดจากเชอเพลงทมลกษณะเปนของแขงทมกระแสไฟฟาไหลอย เชน อปกรณไฟฟาทกชนด มสญลกษณเปนรปตว C สขาวหรอสด าอยในวงกลมสน าเงน

ภาพ 6 สญลกษณไฟประเภท C

ทมา : http://www.samsenfire.com/article/83-fire-calss.html

ประเภท K คอเปนไฟทเกดจากเชอเพลงน ามนท าอาหาร น ามนพช น ามนจากสตว และไขมน ไฟประเภท K สญลกษณตวอกษร K อยในรปหกเหลยมดานเทาพนสด ตวอกษรสขาว

ภาพ 7 สญลกษณไฟประเภท K

ทมา : http://www.samsenfire.com/article/83-fire-calss.html

ประเภท D คอไฟทเกดจากเชอเพลงทเปน โลหะลกตดไฟ ไฟประเภท D สญลกษณตวอกษร D อยในรปดาวหาแฉกพนสเหลอง

ภาพ 8 สญลกษณไฟประเภท D

ทมา : http://www.samsenfire.com/article/83-fire-calss.html

10

1.4 ระดบการเผาไหมซงท าใหเกดความรอนม 2 ระดบไดแก

1) ระดบการเผาไหมอยางรวดเรว คอเปนการเปลยนแปลงทางเคมทท าใหความรอนเกดการสะสมตวขนอยางรวดเรว และโดยทวไปแลวจะมแสงสวางเกดขนดวย เชนการมไฟทมเปลวหรอการ เผาไหมของกาซ

2) ระดบการเผาไหมอยางชา คอการเปลยนแปลงทางเคมทมความรอนสะสมขนอยางชา ๆ ซงตามธรรมชาตแลวมกจะเรยกอกชอหนงวา “การเผาไหมเอง” ตวอยางเชนเมอเตมกรเซอรนลงไปบนดางทบทมจะเกดความรอนและกอท าใหเกดควนขนนนคอการเผาไหมอยางชา และเมอเวลาผานไปจะมเปลวไฟเกดขนนนคอการเผาไหมอยางรวดเรว แตในบางกรณการเผาไหมอยางชากเกดขนจากการเนาเปลอยของสงทกองทบถมและหมกหมมไวเปนจ านวนมาก ๆ กอาจท าใหเกดความรอนขนภายใน จนท าใหเกดการลกไหมขนในเวลาใดเวลาหนง เราเรยกวาเปนการเผาไหมจากภายใน แตการเกดการไหมตองไมมการจดเผาหรอใชความรอนจากภายนอกใด ๆ ทงสน (ชนาคลภ พนธหวา,2542) สภาวะของสงแวดลอมทเปนเหตใหเกดการลกไหมไดงาย เชน ภาวะอากาศแหงแลง ท าใหเกดเชอเพลงแหง สนทโดยเฉพาะฟางขาวและหญาแหงท าใหมโอกาสเกดอคคภยขนไดโดยงายและในขณะเดยวกน เมอมลมพดกจะเปนเหตทท าใหการลกไหมรนแรงยงขน (อภชาตชาย บญลอ, 2536)

2. แนวคดเกยวกบการเกดอคคภย

อคคภยเปนภยพบตอยางหนงทสรางความเสยหายใหกบชวตและทรพยสนของมนษยเปนอยางมาก การเกดอคคภยมกมความเกยวของกบองคประกอบหลกทท าใหเกดภยพบตไดแก มนษยซงเปนผ รบและแพรสงกอใหเกดภยพบตหรอประสบอคคภยเขาไปในสงแวดลอม เชน ในเรองอคคภย ผ รบคอประชาชนทถกไฟไหมหรอประสบภยจากอคคภยสวนผแพรสงกอภยพบตคอประชาชนทเปนตนเหตท าใหเกดอคคภย โดยอาจเกดจากความประมาทหรอมเจตนาจงใจท าใหเกดอคค สาเหตของการเกดอคคภยสามารถแยกเปนสาเหตหลก ๆ ไดเปน 4 สาเหตหลกๆ คอ

1) สาเหตเกดจากความประมาท ตวอยางของการเกดอคคภยโดยม สาเหตจากความประมาท ไดแกความประมาทในการใชเชอเพลง เชน ความประมาทในการใชไฟและความรอน เชน การจดธปเทยนทงไว และความประมาทในการใชไฟฟาภายในบาน (ชมพล,2536)

11

2) สาเหตเกดจากอบต เชนกรณของกาซหงตมรวไหลออกมาและมสวนผสมพอเหมาะกบอากาศทพรอมจะลกไหม เมอมประกายไฟและความรอนถงจดตดไฟ เชน เมอเปดสวตชไฟฟาในขณะทเกดกาซรว จะท าใหเกดประกายไฟลกไหมทนท และจะระเบดอยางรวดเรว

3) สาเหตเกดจากการลอบวางเพลง อาจเกดจากการขดผลประโยชน หรอการกอความไมสงบ ตองการท าลาย และจงใจทจะท าใหเกดการลกไหม ซงอาจจะเกดจากการหวงเอา เงนประกน สรางความวนวาย เปนตน

4) สาเหตเกดจากการตดตอลกลาม ไดแก การลกลามโดยการน าความรอนจากสงทเปน ตวน าความรอน เชน กรณทเกดอคคภยในหองเครองของเรอสนคา การลกลามโดยการพาความรอน ความรอนจะ กระจายตวออกไปโดยรอบเปนคลนแมเหลกไฟฟาท าใหสงทอยใกลเคยงไดรบความรอนจนคาย ความมรอนออกมาลกไหม

3. การปองกนและระงบอคคภย

การปองกนอคคภยคอการลดโอกาสทจะกอใหเกดอคคภย และหากมอคคภยเกดขนจะควบคมให วงจ ากด การปองกนอคคภย จะเรมทโครงสรางของสงกอสราง อาคาร จากนนจงเปนสวนของการจดท าระบบปองกนอคคภยเพอจ ากดความเสยหายทเกดขน

3.1 ความหมายของการปองกนและระงบอคคภย

การปองกนอคคภย หมายถง การก าจดสาเหตทอาจท าใหเกดอคคภย โดยการ ระมดระวงสาเหตทท าใหเกดอคคภยบอยครงในสถานทตาง ๆ พรอมทงการเตรยมการระงบอคคภย เพอเปนการปองกนการตดตอลกลามและลดความสญเสยทจะเกดขน หลกในการปองกนอคคภย แบงออกเปน 3 ดานคอ 1) การก าจดสาเหตทท าใหเกดอคคภย 2) การปองกนการตดตอลกลาม และ 3) การลดความสญเสย

3.2 แนวทางปฏบตเพอรบมอกบการเกดอคคภย

จากองคประกอบของการเกดเพลงไหมไดน าไปสหลกการพนฐานทใชในการปองกน และระงบอคคภยมทงหมด 3 ขนตอน ดงน

12

ขนตอนท 1 ปองกนการตดไฟ

ขนตอนท 2 ถาไฟตดแลว ตองปองกนการลกลามและท าการดบไฟ

ขนตอนท 3 ถาไฟลกลามแลว ตองจ ากดความเสยหายใหนอยทสด

การปองกนการเกดอคคภยทดและมประสทธภาพทสด คอการตดโอกาสทองคประกอบทง 3 คอ เชอเพลง ความรอน ออกซเจน จะเจอกน แตถาเกดไฟไหมขนแลว เราตองท าการก าจดองคประกอบของไฟชนดใดชนดหนงออกจากขบวนการเผาไหมอยางเหมาะสม อาท การท าใหอบอากาศ ตดเชอเพลงหรอการลดความรอน เพอปองกนการลกลามและสามารถดบไฟไดในทสด

4. กระบวนการวเคราะหตามล าดบชน Analytic Hierarchy Process: AHP

กระบวนการวเคราะหตามล าดบชน ไดรบการคดคนโดย Dr.Thomas Saaty เปนกระบวนการทใชเพอก าหนดแนวทางการตดสนใจ โดยใชวธการก าหนดคาคะแนนเปนตวเลข เปนเทคนคทถกน ามาใชในกระบวนการตดสนใจ ทไดรบความนยมและยอมรบกนในระดบสากล โดยเทคนคทใชเปนการแบงองคประกอบของปญหาออกเปนสวนๆ ในรปแบบแผนภมตามล าดบชนแลวมการใหคาน าหนกของแตละปจจยแลวจงน ามาค านวณคาน าหนก เพอน าไปสทางเลอกทดทสดในการตดสนใจ

4.1 ขนตอนกระบวนการวเคราะหตามล าดบชน ( Analytic Hierarchy Process: AHP)

การเปรยบเทยบความส าคญของปจจยในการตดสนใจ เปนการเปรยบเทยบเปนรายค (Pair wise comparison) ซงเปนการเปรยบเทยบเพอก าหนดคาน าหนกความส าคญของแตละทางเลอกระหวางปจจยเปนค ๆ โดยใชตวเลขแทนคาเพอน าไปสการค านวณคาคะแนนความส าคญรวมของแตละทางเลอก เครองมอทเหมาะสมส าหรบการใชในการเปรยบเทยบเปนรายค (Pair wise comparison) โดยการใชตารางเมตรกซ นอกจากตารางเมตรกซจะสามารถใชประโยชนในการอธบายการเปรยบเทยบไดแลวยงใชในการทดสอบความสอดคลองของการเหตผลดวย ซงสามารถเขยนในรปแบบทางคณตศาสตรไดดงน

ก าหนดให Ci = เกณฑหลกในการตดสนใจโดยท i = 1, 2, …,n

13

Aj = เกณฑรองในล าดบชนทท าการวนจฉย โดยท j = 1, 2, ..,n

Aij = ผลการเปรยบเทยบเกณฑในการตดสนใจแบบค

โดยท i = 1,2,…,n และ j = 1, 2,…,n การวนจฉยจะท าทละคเกณฑ Ci กบ Aj

ดงนน การเปรยบเทยบในรปแบบเมตรกซขนาด n x n และจะไดนยามเมตรกซ ดงน

A = [aij] โดยท i = 1, 2, …, n และ j = 1, 2, …, n

โดยมกฎเกณฑการน าคา aij จากการเปรยบเทยบทละคใส เกณฑลงในตารางเมตรกซ มกฎ 2 ขอไดแก

1) ถา aij = α จะท าให aij = 1/α โดยท α≠ 0

2) ถาเกณฑในการตด Ci มความส าคญเทากบเกณฑในการตดสนใจ Cj จะท าให aij = aj = 1

เสมอ

ตาราง 1 ตารางเมตรกซทใชเปรยบเทยบรายค

เกณฑ (C) เกณฑ

C1,C2,C3,…,Cn A1 A2 A3 … An

A1 1 a12 a12 … a1n

A2 1/a12 1 a23 … a2n

เกณฑ A3 1/a1n 1/a2n 1 … a3n

: : : : ::: :

An 1/a1n 1/a2n 1/a3n … 1

14

การค านวณคาทเหมาะสมทสดส าหรบการใชแทนคาน าหนกในการเปรยบเทยบแตละเกณฑแตละคพบวา ตวเลข 1 - 9 เหมาะสมกบเหตผลถงระดบทสามรถแยกแยะความสมพนธระหวางเกณฑไดด โดยไดมการอธบายรายละเอยดไวในตารางท 2

ตาราง 2 เกณฑก าหนดการเปรยบเทยบคปจจยทสมพนธกน (Pair wise comparison)

อตราทก าหนด (RATING) ระดบความส าคญ (IMPORTANCE LEVEL)

1 ความส าคญเทาเทยมกน (Equal importance) 2 ความส าคญเทาเทยมกน ถงส าคญปานกลาง ( Equal to moderate importance) 3 ความส าคญปานกลาง ( Moderate more importance) 4 ความส าคญปานกลางถงส าคญมาก ( Moderate to strong more importance) 5 ความส าคญมาก (strong more importance) 6 ความส าคญมากถงส าคญมากกวา (strong to very strong more importance) 7 ความส าคญมากกวา ( very strong more importance( 8 ความส าคญมากกวาถงส าคญมากทสด ( Very to Extremely strong importance) 9 ความส าคญมากทสด (Extremely more importance)

1. การหาคาน าหนกเกณฑเมอไดคาน าหนกทผ เชยวชาญไดวนจฉยแลว โดยออกมาในรปแบบของตวเลข จะน าตวเลขทไดมาค านวณหาน าหนกความส าคญ ในแตละชน แลวท าการวเคราะหตามล าดบชนแตละระดบชนจากชนบนลงสงชนลางจนครบทกชน วธการค านวณมขนตอน ดงน

1.1 ท าการเปรยบเทยบเกณฑแตละคในรปของตารางเมตรกซ ท าไดโดยท าการเปรยบเทยบทก ๆเกณฑทงในแถวแนวนอนและแนวตง

1.2 ค านวณหาคา Eigenvector ของเมตรกซในแตละแถว (Normalized Matrix) โดยการหา Normalized Matrix) Normalized นท าไดจากการหาคาเฉลยความส าคญในแตละแถวน

15

1.3 การค านวณหาล าดบความส าคญของระดบชนถดลงมา ท าโดยการท าค านวณตงแตขนตอนท 1 จนถงขนตอนท 2 แลhวน าคาทค านวณได จากล าดบชนทอยสงกวา 1 ระดบชน มาเปนตวคณคา Normalized ของล าดบชนท 2 ทไดจากการค านวณ จะไดคาล าดบความส าคญในล าดบชนรองลงมาตามเกณฑในระดบชนนน ๆ ท าเชนนจนครบทกเกณฑ โดยสมการทใชค านวณคาน าหนกความส าคญของเกณฑในแตละชนดงน

AW = λmax W (สมการท 1)

เมอ A คอ สแควรเมตรกซระดบความคดเหนของผ เชยวชาญ แสดงดวยคาตวเลขซงปรบ คาใหเปน 1 แลว (Normalized)

W คอ Eigenvector แสดงน าหนกความส าคญสมพทธของของซงอยในล าดบชน

เดยวกนหรอกลมของทอยภายใตของในล าดบชนทสงกวา λ max คอ Maximum Eigenvalue

2. การตรวจสอบความสอดคลองกนของเหตผล (Consistency Ratio: CR) เปนการตรวจสอบผลการเปรยบเทยบทไดมา วานนมความสอดคลองกนหรอไม ตรวจสอบโดยใชการหาคาดชนความสอดคลองกนของเหตผล ดงน

2.1 ค านวณหาคา λ max เปนคาทค านวณไดจากการน าเอาผลรวมของคาเปรยบเทยบของแตละเกณฑในแตละแถว มาคณดวยผลรวมคาเฉลยในแนวนอนแตละแถว แลวน าเอาผลคณทไดมารวมกน ผลลพธทไดจะเทากบจ านวนเกณฑทงหมดทถกน ามาเปรยบเทยบ โดยถาม

ความสอดคลองกนอยางสมบรณจะท าใหคา λ max = n

2.2 ค านวณคาดชนวดความสอดคลอง (Consistency Index: C.I.) หาไดดงสมการ

C.I. = λ max−n

n−1 (สมการท 2)

2.3 เปดตารางคาดชนความสอดคลองเชงสม (Random Consistency Index: R.I. ) โดยทคา R.I. เปนคาทขนกบขนาดของเมตรกซตงแต 1 × 1 จนถง 15 × 15 ผลของ R.I แสดงดงตาราง

16

ตาราง 3 คาดชนความสอดคลองตามขนาดของเมตรกซ

N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

RI 0.00 0.00 0.58 0.90 1.12 1.24 1.32 1.41 1.45 1.49 1.51 1.48 1.56 1.57 1.59

2.4 ค านวณคาความสอดคลองกนของเหตผล (Consistency Ratio: CR) ค านวณไดจากอตราสวนเปรยบเทยบระหวางคา ดชนวดความสอดคลอง (Consistency Index: CI) ทค านวณไดจากตารางเมตรกซกบคาดชนความสอดคลองเชงสม (Random Consistency Index: R.I.) ทดจากตาราง ซงสามารถเขยนเปนสมการไดดงน

C.R = .𝐶.𝐼

𝑅.𝐼 (สมการท3)

คาของ CR ถานอยกวาหรอเทากบ 0.10 ถอวายอมรบได หรอถามากกวา 0.10 ถอวายอมรบไมได จะตองท าการทบทวนการใหคาน าหนกคะแนนเปรยบเทยบการใหคาน าในเกณฑนนกนใหม จนไดคา C.R. ทสามารถยอมรบได

5. การประเมนพนท เ สยงอคคภยจากปจจยภายนอกอาคารโดยใชระบบสารสนเทศภมศาสตร

5.1 นยามและความหมาย

ระบบสารสนเทศภมศาสตร หรอ Geographic Information System : GIS คอกระบวนการท างานเกยวกบขอมลในเชงพนทดวยระบบคอมพวเตอร ทใชก าหนดขอมลและสารสนเทศ ทมความสมพนธกบต าแหนงในเชงพนท เชน ทอย บานเลขท สมพนธกบต าแหนงในแผนท ต าแหนง เสนรง เสนแวง ขอมลและแผนทใน GIS เปนระบบขอมลสารสนเทศทอยในรปของตารางขอมล และฐานขอมลทมสวนสมพนธกบขอมลเชงพนท (Spatial Data) ซงรปแบบและความสมพนธของขอมลเชงพนททงหลาย จะสามารถน ามาวเคราะหดวย GIS และท าใหสอความหมายในเรองการเปลยนแปลงทสมพนธกบเวลาได เชน การแพรขยายของโรคระบาด การเคลอนยาย ถนฐาน การบกรกท าลาย การเปลยนแปลงของการใชพนท ขอมลเหลานเมอปรากฏบนแผนทท าใหสามารถแปลและสอความหมาย ใชงานไดงาย

17

5.2 สวนประกอบของสารสนเทศภมศาสตร

ระบบสารสนเทศภมศาสตรเปนการน าเครองมอตาง ๆ และการใชคอมพวเตอรเขามา ชวยในเรองของการเกบขอมล การวเคราะหขอมลรวมถงการแสดงผลขอมลตามวตถประสงคทตองการศกษานนจะประกอบไปดวยสวนประกอบตาง ๆ ดงน (สระ, 2546)

1) คอมพวเตอรฮารดแวร (Computer Hardware) หมายถง เครองคอมพวเตอรหรอสวนเชอมตอ ซงท าหนาทหลก 2ประการคอ การน าเขาขอมล (Data Input) และการแสดงผลลพธ (Data Output) ทไดจากการวเคราะหตามวตถประสงคทวางไว ฮารดแวรทใชเพอการน าเขาสขอมลทส าคญ ไดแก เครองกราดภาพ (scanner) หรอเครองอานพกด และแปนพมพคอมพวเตอร (keyboard) สวนฮารดแวรทใชในการแสดงผลลพธทส าคญ ไดแก เครองพมพ (printer) เครองวาด (plotter) และสอส าหรบจดเกบหรอบนทกขอมลเชงเลข (digital data) เชน ฮารดดสก (hard disk)

2) คอมพวเตอรซอฟตแวร (Computer Software) หมายถง ชดค าสงทอยในเครองคอมพวเตอร ซงท าหนาทออกค าสงเพอจดการควบคมการประมวลผลของคอมพวเตอร แบงออกเปน 2 ประเภทหลก คอ 1. ซอฟตแวรระบบปฏบตการ (operating software) ท าหนาทควบคมการท างานของระบบคอมพวเตอร โดยทเครองคอมพวเตอรแตละชนดหรอแตละกลม จะใชระบบปฏบตการทแตกตางกน เชน ระบบปฏบตการวนโดวส (Windows) ระบบปฏบตการยนกซ (Unix) หรอระบบปฏบตการลนกซ (Linux) 2. ซอฟตแวรประยกต เปนซอฟตแวรทพฒนาขนมา เพอใหควบคมการท างานดานการประยกตเฉพาะเรอง เชน ซอฟตแวรการวเคราะหทางสตถ (Statistical Package for Social Science: SPSS) ซอฟตแวรการวเคราะหขอมลจากระยะไกล (Remote Sensing Software) และซอฟตแวรการวเคราะหขอมลระบบสารสนเทศภมศาสตร (GIS Software) ปจจบน มซอฟตแวรระบบสารสนเทศภมศาสตรทใชในประเทศไทยหลายชนด เชน อารกอนโฟ (ArcInfo) อารกวว (ArcView) แมปอนโฟ (MapInfo) และอนเทอรกราฟ ( Intergraph) ซงเปนซอฟตแวรทมลขสทธ พฒนาขนมา โดยบรษททมความช านาญ ดานซอฟตแวรโดยเฉพาะ

3) ขอมลและสารสนเทศ เปนองคประกอบทมความส าคญมากในระบบสารสนเทศภมศาสตร โดยขอมลเหลานไดรบการรวบรวม จดเกบ ปรบปรง แกไข และจดการไวในฐานขอมล เพอใหพรอมทจะน ามาใชในการวเคราะห หรอท าแบบจ าลองตาง ๆ โดยจดเกบอยางเปนระบบตามวตถประสงคทตองการ องคประกอบของขอมลภมศาสตร ขอมลภมศาสตรมองคประกอบทส าคญ 3

18

สวน ไดแก ลกษณะทางกายภาพของสงทศกษา ต าแหนงหรอพกดทางภมศาสตรของสงทศกษา และเวลาทเกดขนของสงทศกษาปจจบนเวลามสวนส าคญตอการวเคราะหเปรยบเทยบของสงทศกษานน โดยสามารถมประเภทของขอมลทไดรบการแปลงเขาสระบบสารสนเทศภมศาสตร แบงออกเปน 2 ประเภท คอ

1) ขอมลเชงพนท (Spatial data)

ขอมลเชงพนท คอ ขอมลทแสดงลกษณะทางกายภาพของสงตาง ๆ ทปรากฏอยบนโลก โดยสามารถถายทอดออกมา ในรปแบบการแสดงผลบนแผนท ไดจากการวเคราะหในลกษณะของสญลกษณ อนประกอบดวย จด เสน และพนท ซงขอมลพนทดงกลาว ตองสามารถอางองกบคาพกดทางภมศาสตรได ขอมลเชงพนทในระบบสารสนเทศภมศาสตร

2) ขอมลเชงลกษณะ (Attribute data)

ขอมลเชงลกษณะ คอ ขอมลทบอกถงรายละเอยดเกยวกบสงตาง ๆ ในพนท เชน ประเภทของหน ชนดของดน ระบบการระบายน า ชนดของแหลงน า ลกษณะของปา เสนทางคมนาคม จ านวนประชากรในเขตการปกครอง ใหอยในรปแบบของตาราง

5.3 การใชแบบจ าลองในระบบสารสนเทศภมศาสตร

แบบจ าลองเชงพนทจดวาเปนแบบจ าลองอกประเภทหนงทใชในด าเนนการวเคราะห ขอมลเชงพนทโดยการวเคราะหขอมลแผนทรวมกบชนดของขอมลเพอระบจ าแนกหรอจดประเภทพนททมคณสมบตตามตองการ การน าเสนอของแบบจ าลองจะอยในรปของการอธบาย กระบวนการด าเนนการโดยใชแผนทเปนสอการด าเนนการในการวเคราะหขอมลจะใชวธการหาความสมพนธของบลน (Boolean Method) และวธการค านวณทางคณตศาสตร แนวคดปฏบตการสรางแบบจ าลองเชงพนท

1) แนวคดการสรางแบบจ าลองเชงพนท

การสรางแบบจ าลองวเคราะหเชงพนทในระบบสารสนเทศภมศาสตร อาศยการแปรขอมลจากรปเรขาคณตหรอรปเสนมทศทาง (Geometric Vector) ใหเปนหนวยพนทกรด (Grid Cell) ตามพกดต าแหนงภมศาสตรทคงความสมพนธเชงต าแหนงพกดภมศาสตร และคาคณสมบตเชง

19

บรรยายของแตละเซลล (Attribute values) ซงชวยใหสามารถใชประสทธภาพการประมวลผลอยางรวดเรว ของเครองมอคอมพวเตอร (ปกรณ, 2548)

2) กระบวนการในการน าแบบจ าลองเชงพนทน ามาใช

กรมโยธาธการและผงเมอง (2548) ไดกลาวถงกระบวนการในการน าแบบจ าลอง เชงพนทน ามาใชนนจะพจารณาเชงตวเลขถวงน าหนกซอนทบ (Weighted Overlay) เพอสราง แบบจ าลองเชงพนทสารสนเทศภมศาสตรประกอบดวย 2 ขนตอนหลก

3) การใหคาคะแนน (Rating)

เปนการจดล าดบหรอเปรยบเทยบภายในกลมปจจยชนดหรอประเภทเดยวกนตวอยางเชน ในการประเมนเรองศกยภาพของการพฒนาทอยอาศย ความสามารถในการ เขาถงปจจยโรงพยาบาลซงมตนทนคาใชจายสงกวายอมนาจะไดรบคาคะแนนในการพจารณาสง กวาสถานอนามยหรอโรงเรยน ซงเปนปจจยในกลมประเภทสาธารณปการ หรอแนวเสนทาง รถไฟฟาซงสามารถใหบรการขนสงมวลชนไดอยางมประสทธภาพสงกวาอาจไดรบคาคะแนน มากกวาแนวถนน ส าหรบปจจยกลมประเภทสาธารณปโภคการขนสง จากการใหคาคะแนนแบบจ าแนกล าดบ (Category)ซงจะชวยใหสามารถแบงขนการ เปรยบเทยบความส าคญระหวางปจจยตางชนดในกลมประเภทเดยวกนไดละเอยดยงขน

4) การก าหนดคาน าหนกเพอการจดล าดบความส าคญ (Weighting)

การก าหนดคาน าหนกเพอการจดล าดบความส าคญของกลมปจจยในแตละ ประเดนปญหาเปนการเปรยบเทยบความส าคญระหวางตางกลมปจจยทจะสงอทธพลทแตกตางกน ตอผลของการประเมน เชน ในการประเมนเรองศกยภาพของการพฒนาทอยอาศย ความพรอมของ กจกาสาธารณปโภคประเภทระบบขนสงมวลชนและแนวถนน (ปจจยประเภทการคมนาคม ขนสง) อาจถกประเมนใหความส าคญสงกวาการอยใกลกบสวนสาธารณะ (ปจจยประเภทการใช ทดน) เปนตน คาล าดบหรอสดสวนความส าคญ (Importance Ratio) ท าหนาทเปนตวคณ กบคาคะแนนทก าหนดในหวขอแรก เพอถวงน าหนกคาคะแนนผลรวมการพจารณาทกปจจย รวมกน มหนวยเปนเปอรเซนตหรอรอยละ ซงในบรบทของกระบวนการพจารณาคาล าดบ ความส าคญจะตองมผลรวมกนไมเกน 100% การตงคา Importance Ratio เปน 0% สามารถน ามาใชกบตวปจจยทใชเปนเงอนไขก าหนดบรเวณ

20

ขอบเขตทไมตองการใหเกดกจกรรมพฒนา โดยไมม การพจารณาถงคณสมบตดานอน ๆของตวปจจยนนอกในเชงเปรยบเทยบ

ระบบสารสนเทศภมศาสตรนบไดวาเปนเครองมอทมประสทธภาพทสามารถ น าไปใชวเคราะหภาพการณหรอปรากฏการณตาง ๆ ทเกดขนของพนทได อยางไรกตามวธการน า ระบบสารสนเทศภมศาสตรไปใชในการศกษานนขนอยกบการประยกตใชงานของผ วจย การใชแบบจ าลองในระบบสารสนเทศภมศาสตรจงเปนวธการทนยมน ามาใชเพอการศกษา เชน การศกษาพนทเสยงไฟปา พนทเสยงดนถลมเปนตน

6. งานวจยทเกยวของ

ระบบภมสารสนเทศ คอการท างานรวมกนของระบบสารสนเทศภมศาสตร (GIS) เปน เครองมอทชวยในการศกษาและแกไขปญหาโดยมพนท (Spatial) เปนปจจยพนฐานในการศกษา ผ ท าการวจยจงไดรวบรวมงานวจยทเกยวของกบการศกษา GIS ทสามารถน ามาประยกตใชในการศกษาพนทเสยงอคคภยไดดงน

วไลลกษณ ยงยนสข (2545) ระบบสารสนเทศภมศาสตรเพอก าหนดพนทเสยงตอการลกลามของอคคภยขนาดใหญในเขตคลองเตย โดยในการศกษานนไดมงเนนการใชเทคโนโลยสารสนเทศภมศาสตร ในการวางแผนและบรรเทาอคคภยทมรปแบบความเสยหายขนาดใหญ โดยท าการศกษาตวแปรของปจจยภาวะทางกายภาพและปจจยทท าใหเกดการลกลามของอคคภย จ านวน 10 ตวแปร ไดแก ลกษณะสงปลกสราง ระยะหางระหวางสงปลกสราง แหลงน าดบเพลงธรรมชาต การดบเพลงสาธารณะ เทศกาลประจ าป แนวตานไฟ ความหนาแนนของสงปลกสราง ความกวางของถนน ระยะหางระหวางสถานดบเพลงหลก โดยใชโปรแกรม SPSS พนททเคยประสบภยโดยมปจจยคลายๆกน และใช ArcView ในการออกแบบและจดสรางฐานขอมล เพอการวเคราะหแนวโนมทเสยงตอการลกลามของอคคภย ผลการวเคราะหพนท เสยงตอการลกลามของอคคภยขนาดใหญในเขตคลองเตยดวยเทคนควเคราะหศกยภาพเชงพนทและการวางซอนแผนท โดยมระดบเสยงภยทงหมด 3 ระดบ คอ ความเสยงตอการลกลามต า ครอบคลมพนทรอยละ 10 ของพนทเขตคลองเตย ความเสยง

21

ตอการลกลามปานกลางครอบคลมรอยละ 70 ของพนทเขตคลองเตย และสดทายความเสยงตอการลกลามสงครอบคลมพนทรอยละ 20 ของพนทเขตคลองเตย

Bhaskaran (2002) ไดจ าแนกพนทเสยงอนตรายจากอคคภย (Fire Hazard Categorization) ทเมองบาทรส (Bathurst) รฐนวเซาเวล (New South Wales) จ าแนกพนทเสยงอนตรายจากอคคภยโดยอาศยภาพถายทางอากาศ และท าการจ าแนกภาพโดยการสรางแบบจ าลองใช Software Arc Info 32.8.0.1 ArcView และENVI. ท าการแปลงขอมลจดเกบในรปแบบเวกเตอร (Vector Data Structure) เพอน าไปใชในกระบวนการวเคราะหโดยซอนทบกบชนขอมล สวนขนตอนการซอนทบ ไดน าชนขอมลซงไดแกแปลงทดน (Land Parcels) โครงขายถนน (Street Network) ต าแหนงทตงของสถานดบเพลง (Fire Station Location) ต าแหนงทตงของโรงงานประกอบการทเกยวของกบสารเคม (Chemical Industrial Locations) ขอมลจากการส ามะโนประชากร (Census) และขอมลสถตประชากร (Demographic Data) วามความสมพนธกบพนทเสยงอคคภยเพยงใด ผลการศกษาพบวา พนทเสยงอนตรายจากอคคภยมความเสยง 3 ประเภท ไดแก 1.พนทอนตรายมากเปนพเศษ (Special Hazard) ความเสยงนสวนใหญจะประกอบดวย วสดไวไฟ หรอวสดของเหลวทสามารถทจะตดไฟไดงาย เชน โกดงเกบวสดไวไฟ โรงงานดานเคมและปมน ามน 2.พนทอนตรายปานกลาง มความเสยงสงอนเนองมาจากความหนาแนนของอาคารและสงปลกสราง (Structural) 3.พนทเสยงต า (Low Hazard) เปนแหลงทพกอาศยทมความเสยงต า ประกอบดวยพนททจดไวส าหรบเปนยานทพกอาศย

โสภณวชญ ค าพลง (2546) พนทศกษาคอเทศบาลเมองจงหวดกาฬสนธโดยในหลกการวเคราะหเนองจากความรนแรงของเพลงไหมในเขตชมชนโดยมการพจารณาจากปจจยการใชประโยชนอาคาร แหลงน าส าหรบดบเพลง และความสามารถในการเขาถงพนทอนตรายจากเพลงไหม จงไดชนขอมลทงหมด 3 ชน ไดจากการซอนทบทละคระหวางการใชประโยชนอาคารและวสดทใชในการกอสรางส าหรบชนขอมลแหลงน าไดจากกระบวนการซอนทบระหวางหวดบเพลง แหลงน าผวดน และบอบาดาล สวนความสามารถในการเขาถงหรอความกวางของถนน ความกวางของถนนนนไดจากภาพถายทางอากาศหลงจากนนขอมลปจจยอนตรายทง 3 ถกน ามาซอนทบกน ผลทไดเปนเขตอนตรายจากเพลงไหม 3 ระดบไดแก เขตอนตรายมาก เขตอนตรายปานกลาง เขตอนตรายนอย แบบจ าลองน ไดจากการคณคาพสยทก าหนดใหชนขอมลทก ๆชนมความนาเชอถอของแบบจ าลองถกน าไป

22

เปรยบเทยบกบสถตการเกดเพลงไหมซงรวบรวมโดยเทศบาลและการออกแบบสอบถามพบวาผลบอกวามความนาเชอถอ

อนศร พมพวง (2548) การศกษาพนทเ สยงตอการเกดอคคภยในเขตเมองชนในของกรงเทพมหานคร ไดด าเนนการศกษาเพอก าหนดพนทเสยงตอการเกดอคคภย และล าดบความเสยงในเขตเมองชนในของกรงเทพมหานคร โดยการศกษาดวยวธใชสภาพทางกายของทตงอาคารเปนตวชวดระดบความเสยงตอการเกดอคคภย โดยใชวธด าเนนการดวยวธสมภาษณจากผ เชยวชาญ ใหท าการจดล าดบความเสยงทสงผลใหเกดอคคภย เพอน ามาวเคราะหในดานพนทศกษาไดใชเทคนคสถตทางภมศาสตร เทคนคการซอนทบของขอมล(Overlay) และการวเคราะหดวยสมการ Multi Criteria Modeling ในการทดลองดงกลาวจงน ามาซงผลการวจยวาพนททมความเสยงตอการเกดอคคภยสวนใหญเปนยานใจกลางเมอง มอาคารแฝดทหนาแนน มอาคารพานชยกรรมเปนสวนใหญในพนทนน และมชมชนแออดอยเปนจ านวนมาก พนททมความเสยงสงสด คอ เขตหวยขวาง เขตจตจกร เขตพญาไท และเขตทววฒนา

มณฑรา แซล (2551) การประยกตใชระบบสารสนเทศภมศาสตรศกษาปจจยทเสยงตอการเกดอคคภย ในเขตเทศบาลนครหาดใหญ จงหวดสงขลา โดยใชการพจารณาการกระจายตวทางพนททเกดอคคภยเพอจ าแนกพนทเสยงอนตรายจากการเกดอคคภย โดยมทงหมด 7 ปจจยไดแก การใชประโยชนทดน ความหนาแนนของสงปลกสราง ความแคบกวางของถนน แหลงทตงและระยะหางสถานดบเพลง การกระจายของทอน า โดยใชเทคนคการซอนทบ (Overlay) และการก าหนดคาถวงน าหนก (Weighting) ของแตละปจจยในการจ าแนก โดยผลการศกษามพนทเสยงอคคภย 3 ระดบ 1.พนทเสยงอคคภยสงมพนท 3.84 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 18 ของพนท 2.พนทเสยงอคคภยปานกลางมพนท 8.14 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 39 ของพนท 3.พนทเสยงอคคภยต ามพนท 8.90 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 43 ของพนท โดยสามารถอธบายไดวา พนททมความเสยงสงนนจะมความหนาแนนของอาคารแบบกระจกตว ลกษณะของสงกอสรางไมมความมนคงและมความเสยงตอการลกลามลามของอคคภยสง

23

บทท 3

วธด าเนนงานวจย

การศกษาครงนมวตถประสงคหลกเพอใหทราบถงระดบความเสยงของอคคภยในเทศบาลนครพษณโลกเพอน าไปสการวางมาตรการลดความเสยงในพนท โดย การน าปจจยสงเสรมใหเกดการลกไหมและลกลามของอคคภยและศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภย วเคราะหโดยการประยกตใชระบบสารสนเทศภมศาสตร เพอน าไปสการวางมาตรการ ปองกนแกไขไดอยางทนตอการเปลยนแปลงในปจจบน ในการวจยครงนผวจยไดด าเนนการวจยตามขนตอนดงน

1. การเกบรวบรวมขอมล (Data collection)

2. เครองมอทใชในการวจย (Tool)

3. ขอมลทใชในการวจย (Data )

4. การจดการและการวเคราะหขอมล (Data analysis)

5. ขนตอนในการด าเนนการวจย (Method)

1. การเกบรวบรวมขอมล

1.1 ขอมลปฐมภม (Primary data)

ขอมลจากการส ารวจและเกบขอมลภาคสนามไดแก ต าแหนงทตงสถานบรการน ามน และขอมลในการก าหนดคาถวงน าหนกของแตละปจจยทใชในการประเมนพนทเสยงอคคภยในเขตเทศบาลนครพษณโลกจากปจจยภายนอกอาคาร ซงไดจากการออกแบบสมภาษณผ เชยวชาญดานอคคภยและประชาชนในพนทเขตเทศบาลนครพษณโลก

1.2 ขอมลทตยภม (Secondary data)

ขอมลจากส านกงานเทศบาลนครพษณโลก ในรปแบบ Digital file ไดแก ขอบเขตเทศบาลนครพษณโลก ทตงสถานดบเพลง เสนทางคมนาคม และในรปแบบเชงบรรยาย ไดแก ขอมลสถตการเกดอคคภย จ านวนอาคาร ขอมลทตงสถานประกอบการบรการน ามน

24

2. เครองมอทใชในงานวจย

อปกรณ

- เครองคอมพวเตอร - เครองมอ GPS ส าหรบเกบต าแหนงพกด - โปรแกรม Arc GIS 10.3.1 และ QGIS 2.18.1 ส าหรบวเคราะห และประมวลผล

เชงพนท - โปรแกรม Microsoft office 2010

3. ขอมลทใชในงานวจย

3.1 ขอมลเชงพนท (Spatial Data) ของเทศบาลนครพษณโลกซงใชขอมลทตยภมในรปแบบ Digital file ประกอบไปดวยขอมลตาง ๆ ดงน ขอบเขตพนทเทศบาลนครพษณโลก การใชประโยชนทดน ทตงสถานดบเพลง ทตงสถานบรการน ามน เสนทางคมนาคม และต าแหนงทอประปาดบเพลง

3.2 ขอมลเชงบรรยาย (Attribute Data) ไดแก จ านวนประชากร จ านวนอาคาร และสถตการเกดเหตอคคภย ใชขอมลทตยภมของเทศบาลนครพษณโลก

4. การจดการและวเคราะหขอมล

หลงจากไดท าการเกบบรวบรวมขอมลและท าการตรวจสอบความถกตองของขอมลแลว ไดท าการปรบโครงสรางของขอมลใหมความถกตองและมความทนสมยมความเหมาะสมกบงานวจย โดยขอมลทใชในงานวจยมดงน

4.1 ขอมลทไดจากการส ารวจภาคสนาม เปนขอมลทมการลงส ารวจภาคสนามเพอนตรวจสอบพนทจรงดวย GPS เพอความถกตองของขอมลดานพกดใหไดขอมลทมความถกทนสมย เชน ต าแหนงสถานบรการน ามน ต าแหนงทอประปาดบเพลง

4.2 ขอมลดานสถต เปนขอมลสถตจากหนวยงานตาง ๆ ทไดน ามาจดการขอมลเชงบรรยาย ไดแก ขอมลจ านวนประชากร ขอมลจ านวนอาคาร ขอมลสถตการเกดเหตอคคภย เปนตน

25

5. ขนตอนในการด าเนนการวจย (Method)

5.1 การก าหนดคาคะแนนความเสยงของปจจยของแตละปจจยและท าการตรวจสอบเอกสารเพอท าการสรางเกณฑใชในการประเมนดงน

1) การใชประโยชนทดน ระดบคะแนนการใชประโยชนทดนทใชท าการศกษาวามสมพนธของรปแบบการใชประโยชนทดนกบการเกดเหตอคคภย

2) ความหนาแนนอาคาร ผวจยไดท าการประยกตใชเกณฑทเหมาะสมในการรองรบความเปนเมอง (อภชาต,2549) ซงระดบคะแนนดงกลาวไดท าการศกษาอนตรายกรณเกดเหตอคคภยจากระดบความหนาแนนของอาคารพบวาการเกดเหตอคคภยขนในบรเวณทมความหนาแนนอาคารสงจะมโอกาสกอใหเกดการลกลามออกไปยงบรเวณทใกลเคยงสงมากกวาบรเวณทมความหนาแนนอาคารนอยกวา

3) ความหนาแนนประชากร ผ วจยไดท าการประยกตใชเกณฑทเหมาะสมในการรองรบความเปนเมอง (อภชาต,2549) ซงระดบคะแนนดงกลาวเปนสาเหตหลกของการเกดอคคภยไดจากการท าการศกษาสาเหตสวนใหญมาจากความประมาณ เมอมประชากรมากยอมสงผลตอโอกาสของการเสยงตอการเกดอคคภยทเกดจากความประมาทไดมากกวาจ านวนประชากรทนอยกวา และพบวาจ านวนประชากรมากจะยากตอการอพยพคนออกนอกเขตอนตราย

4) สถานบรการน ามน ซงเปนกจการทเปนแหลงสะสมเชอเพลงทมความไวไฟ เปนสาเหตใหเกดการลกไหมทรนแรง ตามพระราชบญญตโรงงาน พ.ศ. 2535 ไดหามการตงสถานปรกอบการอนตรายในระยะ 50 เมตร และ 100 เมตร จากเขตตดตอสาธารณะ ดงนนในการศกษาถงปจจยสถานบรการน ามน จงไดน าเกณฑจากพระราชบญญตโรงงานมาเปนตวก าหนดรศมในการศกษา

5) เสนทางคมนาคม เปนปจจยทมผลตอการดบเพลงในกรณของการเกดเหตอคคภย ความส าคญของเสนทางคมนาคมในกรณเขาถงพนทเกดเหตเพลงไหม เชนความกวาง ระยะหางพนทจากเสนทาง จดเชอมตอ เปนตน โดยการศกษาครงนไดน าระยะหางเสนทางคมนาคมมาใชในการพจารณา เมอมเหตเพลงไหมจะไดงายตอการน าอปกรณตางๆ ไปใชในการระงบเหตและใหความชวยเหลอผประสบภยไดอยางทนทวงท

26

6) สถานดบเพลง เปนปจจยส าคญในการระงบเหตอคคภย การลดความรนแรงและความเสยหายภายในพนท ซงเกณฑมาตรฐาน N.F.P.A (Nation Fire Protection Association) ไดท าการค านวณรศมพนทบรการของสถานดบเพลงภายในรศม 1200 เมตร หรอ 2400 เมตร ในเขตพนททเปนยานศนยการคา อตสาหกรรม ยานชมชนเมองทมความหนาแนนสง

7) ต าแหนงประปาดบเพลง ประปาดบเพลงมความส าคญมากทใชในการดบเพลง จะตองมความเพยงพอในการใชงาน และครอบคลมทวทงพนท รวมถงตองมความพรอมใชงานอยเสมอ( โสภณวชญ .2546) ไดท าการศกษาประสทธภาพสงสดของระยะประปาดบเพลง พบวาระยะทางทมความเหมาะสมทสดคอตองไมเกน 100 เมตร สอดคลองกบ( สโข.2546) พบวาระยะทางทมประสทธภาพสงสดคอ 60 เมตร ระยะทางทสนจะท าใหการใชงานมความรวดเรวและมประสทธภาพสงขน

5.2 การก าหนดคาระดบความส าคญของปจจย (Level of factor Importance) หรอคาถวง น าหนก (Weighting Score)

ความส าคญของปจจยแบงออกเปน 2 ประเภท คอ ปจจยทสงเสรมใหเกดการลกไหมและลกลามของอคคภย ไดแก การใชประโยชนทดน ความหนาแนนประชากร ความหนาแนนอาคาร สถานบรการน ามน และปจจยศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภย ไดแก ต าแหนงประปาดบเพลง เสนทางคมนาคม สถานดบเพลง ในการศกษาครงนไดท าการสมภาษณผ เชยวชาญดานอคคภยและประชากรในพนท ใหท าการใหคะแนนระดบความส าคญของแตละปจจยเพอใชท าการวเคราะห AHP (Analytic Hierarchical Process) ตอไป

5.3 การก าหนดคะแนนความเสยงของปจจย (Ratting Score) คาคะแนนความเสยงของปจจยสามารถก าหนดไดตามโอกาสทจะท าใหเกดอคคภย และพจารณาศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภย เพอแบงระดบความส าคญของปจจยแลวจงท าการใหคาคะแนน

27

ตาราง 4 คาถวงน าหนก (Weighting) และคะแนนความเสยง (Ratting) ของปจจยสงเสรมใหเกดการลกไหมและลกลามของอคคภย

คาถวงน าหนก (Weighting) และคะแนนความเสยง (Ratting) ของปจจยสงเสรมใหเกดการลกไหมและลกลามของอคคภย

ปจจย คาถวงน าหนก

คะแนนความเสยง

1. การใชประโยชนทดน 2

ทดนประเภทอยอาศย 3 ทดนประเภทอนรกษชนบทและเกษตรกรรม

2

ทดนประเภทอน ๆ

1

2. ความหนาแนนของอาคาร 2

1 - 2 หลงตอไร

1 3 - 4 หลงตอไร

2

5 - 6 หลงตอไร

3

3. ความหนาแนนของประชากร 3

1 - 4 คนตอไร

1 5 - 9 คนตอไร

2

10 - 13 คนตอไร

3

4. สถานบรการน ามน 4

นอยกวา 100เมตร

3 ระหวาง 100 เมตร ถง 150 เมตร

2

มากกวา 150 เมตร

1

28

ตาราง 5 คาถวงหนก (Weighting) และคะแนนความเหมาะสม (Ratting) ปจจยศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภย

คาถวงหนก (Weighting) และคะแนนความเหมาะสม (Ratting) ปจจยศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภย

ปจจย คาถวงน าหนก

คะแนนความ เสยง

1. เสนทางคมนาคม 3

ระยะหางมากกวา 100 เมตร

3 ระยะหางมากกวา 30 เมตร

2

ระยะหางนอยกวา 30 เมตร

1

2. สถานดบเพลง 5

ระยะหางมากกวา 2,400 เมตร

3 ระยะหางระหวาง 1,200 – 2,400 เมตร

2

ระยะหางนอยกวา 1,200 เมตร

1

3. ทตงประปาดบเพลง 7

ระยะหางมากกวา 120 เมตร

3 ระยะหางระหวาง 60 – 120 เมตร

2

ระยะหางนอยกวา 60 เมตร

1

หมายเหต * จากผลการส ารวจผ เชยวชาญและการสมตวอยางประชาชนในพนทเทศบาลนครพษณโลก

29

5.4 ขนตอนการวเคราะหตามล าดบชน ( Analytic Hierarchical Process : AHP)

กระบวนการหาพนทเสยงอคคภยจากปจจยภายนอกอาคารนนจ าเปนตองมการก าหนดคาน าหนก (Weighting) ของปจจย (Factor) ทเกยวของโดยการหาน าหนกของแตละปจจยทไดจากการท าแบบสอบถามจากผ เชยวชาญดานอคคภย โดยมการน า Analytic Hierarchy Process (AHP) ทเปนการวเคาระหเพอหาทางเลอกน าหนก (Weight)

ท าการเปรยบเทยบน าหนกของแตละปจจยโดยแบงการพจารณาออกเปน 2 สวน คอปจจยทสงเสรมตอการเกดและการลกลามของอคคภย และปจจยดานศกยภาพของเมองในการรองรบการเกดอคคภย ท าการเปรยบเทยบแบบค (Pairwise comparison) โดยกระบวนการดงกลาวจะชวยลดความซ าซอนในการตดสนใจ โดยใชการพจารณาปจจยครงละค ท าใหการพจารณาการก าหนดคาน าหนกท าไดงายขนดวยขนตอนดงตอไปน

1. ปจจยดานศกยภาพของเมองในการรองรบการเกดอคคภย

ตาราง 6 แสดงคาความส าคญของเกณฑการตดสนใจ

เสนทางคมนาคม สถานดบเพลง ทตงประปาดบเพลง เสนทางคมนาคม 1 0.200 3 สถานดบเพลง 5 1 7 ทตงประปาดบเพลง 0.333 0.142 1

ผลรวม 6.33 1.34 11

ตาราง 7 แสดงคาน าหนกดวยเทคนค AHP

เสนทางคมนาคม สถานดบเพลง ทตงประปาดบเพลง เสนทางคมนาคม 0.158 0.149 0.273 สถานดบเพลง 0.789 0.745 0.636 ทตงประปาดบเพลง 0.053 0.106 0.091

ผลรวม 1 1 1

30

ตาราง 8 คาดชนความสอดคลองเชงเวคเตอรทไดจากการวเคราะห

เสนทางคมนาคม 1.207 สถานดบเพลง 0.989 ทตงประปาดบเพลง 0.916

ผลรวม 3.113

ในวธการแบบ AHP จะตองมการหาคาดชนความสอดคลอง (Consistency Index : CI) เพอพจารณาคาความสอดคลองวาอยในเกณฑมากกวาหรอเทากบจ านวนตวแปร สามารถหาไดจากสมการดงน

CI = λ max−n

n−1 =

3.113−3

3−1 = 0.0563

จากนนท าการค านวณหาคาอตราความสอดคลอง (Consistency Ratio : CR) ถาผลจากการค านวณไดคา CR มคานอย 0.10 ถอวาการเปรยบเทยบรายคนนมความสอดคลองกนอยในเกณฑทยอมรบได แตถาคา CR มคามากกวา 0.01 ตองท าตรวจสอบปรบแกคาน าหนกใหมเพอใหไดคาอยในเกณฑทยอมรบได

คาดชนความสอดคลองเชงสม(Random Consistency Index : RI ) เปนคาทขนอยกบจ านวนตวแปร ในกรณนมตวแปร 3 ตวแปรคา RI = 0.58 ดงทปรากฏในตารางท 3

CR = .𝐶𝐼

𝑅𝐼 = .

0.056

0.58 = 0.0971

จากผลการค านวณไดคา CR เทากบ 0.0971 ซงมคานอยกวา 0.01 ดงนนความสอดคลองของการเปรยบเทยบอยในคาทยอมรบได สามารถน าคาน าหนกไปใชในการวเคราะหการซอนทบ (Overlay) ไดดงตาราง 9

31

ตาราง 9 คาน าหนกของปจจยดานศกยภาพของเมองในการรองรบการเกดอคคภย

ปจจย คาน าหนก % เสนทางคมนาคม 22.333 สถานดบเพลง 69.239 ทตงประปาดบเพลง 8.429

2. ปจจยทสงเสรมตอการเกดและการลกลามของอคคภย

ตาราง 10 แสดงคาความส าคญของปจจย

การใชประโยชนทดน

ความหนาแนนของอาคาร

ความหนาแนนของประชากร

สถานบรการน ามน

การใชประโยชนทดน 1.00 2.00 3.00 4.00 ความหนาแนนของอาคาร 0.50 1.00 0.50 2.00 ความหนาแนนของประชากร 0.33 2.00 1.00 3.00 สถานบรการน ามน 0.25 0.50 0.33 1.00

ผลรวม 2.08 5.50 4.83 10.00

32

ตาราง 11 แสดงคาน าหนกดวยเทคนค AHP

ตารางท 12 คาดชนความสอดคลองเชงเวคเตอรทไดจากการวเคราะห

การใชประโยชนทดน 0.971 ความหนาแนนของอาคาร 0.997 ความหนาแนนของประชากร 1.245 สถานบรการน ามน 0.950

ผลรวม 4.163

ในวธการแบบ AHP จะตองมการหาคาดชนความสอดคลอง (Consistency Index : CI) เพอพจารณาคาความสอดคลองวาอยในเกณฑมากกวาหรอเทากบจ านวนตวแปร สามารถหาไดจากสมการดงน

CI = λ max−n

n−1 =

4.163−4

4−1 = 0.0544

จากนนท าการค านวณหาคาอตราความสอดคลอง (Consistency Ratio : CR) ถาผลจากการค านวณไดคา CR มคานอย 0.10 ถอวาการเปรยบเทยบรายคนนมความสอดคลองกนอยในเกณฑทยอมรบได แตถาคา CR มคามากกวา 0.01 ตองท าตรวจสอบปรบแกคาน าหนกใหมเพอใหไดคาอยในเกณฑทยอมรบได

การใช

ประโยชนทดน ความหนาแนนของอาคาร

ความหนาแนนของประชากร

สถานบรการน ามน

การใชประโยชนทดน 0.480 0.364 0.621 0.400 ความหนาแนนของอาคาร 0.240 0.182 0.103 0.200 ความหนาแนนของประชากร 0.160 0.364 0.207 0.300 สถานบรการน ามน 0.120 0.091 0.069 0.100

ผลรวม 1 1 1 1

33

คาดชนความสอดคลองเชงสม(Random Consistency Index : RI ) เปนคาทขนอยกบจ านวนตวแปร ในกรณนมตวแปร 4 ตวแปรคา RI = 0.90 ดงทปรากฏในตารางท 3

CR = 𝐶𝐼

𝑅𝐼 =

0.0544

0.90 = 0.0604

จากผลการค านวณไดคา CR เทากบ 0.0604 ซงมคานอยกวา 0.01 ดงนนความสอดคลองของการเปรยบเทยบอยในคาทยอมรบได สามารถน าคาน าหนกไปใชในการวเคราtหการซอนทบ (Overlay) ไดดงตาราง 13

ตาราง 13 คาน าหนกของปจจยทสงเสรมตอการเกดและการลกลามของอคคภย

ปจจย คาน าหนก % การใชประโยชนทดน 46.608 ความหนาแนนของอาคาร 18.132 ความหนาแนนของประชากร 25.763 สถานบรการน ามน 9.497

34

5.5 ขนตอนการวเคราะหขอมล

1) การซอนทบขอมลเชงพนท (Spatial data overlay) และฐานขอมลเชงบรรยาย (Attribute Database) เปนการจดท าการซอนทบขอมลเชงพนท ทเกดจากการสรางแนวกนชน ตาม ระดบคะแนนในแตละปจจย ซงเปนการวเคราะหขอมลดวยวธการหาความสมพนธของบลน (Boolean Method) และวธการค านวณทางคณตศาสตรวเคราะหโดยใชแบบจ าลองทางคณตศาสตร ทเ รยกวา Weighting Liner Total ดงน (สระ, 2546)

S = W 1 R 1 + W 2R 2+…+ W nR n

S = ผลบวกของคาคะแนนทกปจจย โดยไดจากการคณคาคะแนนความส าคญของ ปจจย กบคาคะแนนความเหมาะสมของปจจยแลวน าผลลพธทไดมาบวกกนทกปจจย

W 1 - n = คาความส าคญของปจจยท 1 ถงปจจยท n

R 1 - n = คาคะแนนความเหมาะสมของปจจยตงแตปจจยท 1 ถงปจจยท n

2) การจดกลมพนทเสยงอคคภยจากปจจยภายนอกอาคาร หลงจากการไดท าการซอนทบขอมล ผลการวเคราะหทไดสามารถแบงไดเปน 5 ระดบ ไดแก ระดบความเสยงอคคภยต าสด ระดบความเสยงอคคภยต า ระดบความเสยงอคคภยปานกลาง ระดบความเสยงอคคภยสง และระดบความเสยงอคคภยสงสด พจารณาโดยใชการจดชนขอมล (Classification Method) ทเรยกวา Natural Breaks ซงเปนวธการแบงระดบชนขอมล

35

บทท 4

ผลการวจย

ในการศกษาครงนไดแบงผลการศกษาออกเปน 3 สวน ไดแก พนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภย พนทศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภย และพนทเสยงอคคภยในเขตเทศบาลนครพษณโลก

1. พนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยจากปจจยภาพนอกอาคาร

ผลการศกษาดานพนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภย โดยการวเคราะหพนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยจากปจจยภายนอกอาคาร เปนแบบจ าลองเชงพนท โดยการก าหนดปจจย ไดแก การใชประโยชนทดน ความหนาแนนของอาคาร ความหนาแนนของประชากร และสถานบรการน ามน เพอหาพนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภย โดยแบงพนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยออกเปน 5 ระดบ พนทเสยงอคคภยต าสด พนทเสยงอคคภยต า พนทเสยงอคคภยปานกลาง พนทเสยงอคคภยสง พนทเสยงอคคภยสงสด มผลการศกษาปจจยภายนอกอาคารทสงผลตอการลกไหมและลกลามของอคคภย ดงน

1.1 การใชประโยชนทดน

รปแบบการใชประโยชนทดนของเทศบาลนครพษณโลก ในป พ.ศ. 2560 ออกเปน 7 ประเภท โดยสดสวนรปแบบการใชประโยชนทดนประเภททอยอาศยมพนทมากทสด คดเปน 17.50 ตารางกโลเมตรของพนททงหมด คดเปนรอยละ 95.81 ของพนทเทศบาลนครพษณโลก จากการศกษาสถตการเกดอคคภยในพนทเทศบาลนครพษณโลกพบวารปแบบการใชประโยชนทดนประเภททอยอาศย มสถตการเกดเหตอคคภยมากทสด 19 ครง ในป พ.ศ.2560 ดงนนรปแบบการใชประโยชนทดนประเภททอยอาศยจงก าหนดใหเปนพนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยสง มพนท 17.79 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 97.33 ของพนทเทศบาลนครพษณโลก รองลงมาทคอรปแบบการใชทดนประเภทอนรกษชนบท และเกษตรกรรม ก าหนดใหเปนพนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยปานกลาง มพนท 0.21 ตารากโลเมตร และสดทายคอรปแบบการใชประโยชนทดนประเภทอน ๆ เชน แหลงน าธรรมชาต ก าหนดใหเปนพนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยต า มพนท 0.28 ตารางกโลเมตรของพนทเทศบาลนครพษณโลก

36

ตาราง 14 การแบงกลมการใชประโยชนทดนในเทศบาลนครพษณโลก

การใชประโยชนทดน ขนาดพนท

ไร ตร.กม รอยละ ความเสยงตอการลกไหมและการลกลามสง ทดนประเภทอยอาศย และพาณชยกรรม

11116.01 17.79 97.33

ความเสยงตอการลกไหมและการลกลามปานกลาง ทดนประเภทอนรกษชนบทและเกษตรกรรม

128.93 0.21 1.13

ความเสยงตอการลกไหมและการลกลามต า ทดนประเภทอน ๆ 176.12 0.28 1.54 รวม 11421.06 18.27 100

1.2 ความหนาแนนอาคาร

ปจจยดานความหนาแนนอาคาร ท าการแบงระดบความเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยออกเปน 3 ระดบ พนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยสงมจ านวนอาคาร 5 - 6 ตอไร คดเปนรอยละ 2.52 ของพนททงหมด พนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยปานกลางมจ านวนอาคาร 3 – 4 หลงตอไร คดเปนรอยละ 28.90 ของพนททงหมด และระดบททพบมากทสดคอพนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยต า มจ านวนอาคาร 1-2 หลงตอไร มพนท 12.53 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 68.58 ของพนททงหมด

37

ตาราง 15 การแบงกลมความหนาแนนอาคารในเทศบาลนครพษณโลก

ความหนาแนนอาคาร ขนาดพนท

ไร ตร.กม รอยละ ความเสยงตอการลกไหมและการลกลามต า ความหนาแนนอาคาร 1 - 2 หลงตอไร

7832.80 12.53 68.58

ความเสยงตอการลกไหมและการลกลามปานกลาง ความหนาแนนอาคาร 3 - 4 หลงตอไร

3300.99 5.28 28.90

ความเสยงตอการลกไหมและการลกลามสง ความหนาแนนอาคาร 5 - 6 หลงตอไร

287.26 0.46 2.52

รวม 11421.06 18.27 100

1.3 ความหนาแนนของประชากร

ปจจยดานความหนาแนนประชากร พบวาพนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยสง มจ านวนประชากร 10-13 คนตอไร คดเปนรอยละ 7.23 ของพนททงหมด และพนททพบมากทสดคอพนทความเสยงตอการลกไหมและลกลามขออคคภยต า มจ านวนประชากร 1 – 4 คนตอไร มพนท 10.06 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 55.03 ของพนททงหมด

38

ตาราง 16 การแบงกลมความหนาแนนประชากรในเทศบาลนครพษณโลก

ความหนาแนนประชา ขนาดพนท

ไร ตร.กม รอยละ ความเสยงตอการลกไหมและการลกลามต า จ านวนประชากร 1 - 4 คนตอไร

6285.57 10.06 55.03

ความเสยงตอการลกไหมและการลกลามปานกลาง จ านวนประชากร 5 - 9 คนตอไร

4309.23 6.89 37.73

ความเสยงตอการลกไหมและการลกลามสง จ านวนประชากร 10 - 13 คนตอไร

826.26 1.32 7.23

รวม 11421.06 18.27 100.00

1.4 สถานบรการน ามน

ปจจยดานสถานบรการน ามนเปนสถานประกอบการทเปนอนตรายตอการท าใหเกดการลกไหมและลกลามของอคคภย พบวาพนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยสงมพนท 0.38 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 2.10 ของพนททงหมด พนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยปานกลางมพนท 0.48 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 2.16 ของพนท และพนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยต ามพนท 17.41 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 95.29 ของพนททงหมด

39

ตาราง 17 แสดงพนทแนวกนชนรอบสถานบรการน ามนในเทศบาลนครพษณโลก

แนวกนชนจากสถานบรการน ามน ขนาดพนท

ไร ตร.กม รอยละ ความเสยงตอการลกไหมและการลกลามต า พนทหางจากสถานบรการน ามนมากกวา 150 เมตร 10882.68 17.41 95.29 ความเสยงตอการลกไหมและการลกลามปานกลาง พนทหางจากสถานบรการน ามนระหวาง 100 เมตร ถง 150 เมตร 298.61 0.48 2.61 ความเสยงตอการลกไหมและการลกลามสง พนทหางจากสถานบรการน ามนนอยกวา 100 เมตร 239.77 0.38 2.10

รวม 11421.06 18.27 100

1.5 พนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยจากปจจยภายนอกอาคาร

ผลการศกษาพบวาคาคะแนนทมคามากทสด คอ 28 สวนคาคะแนนทนอยทสด คอ 10 ซงคาคะแนนทไดจากการศกษานน น ามาแบงชวงชนของคะแนนเพอหาระดบความเสยงของพนทออกเปน 5 ชวง ดงน

พนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยต าสด มชวงคะแนน 10 - 13 พนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยต า มชวงคะแนน 14 - 17 พนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยปานกลาง มชวงคะแนน 18 - 21 พนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยสงม มชวงคะแนน 22 - 25 พนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยสงสด มชวงคะแนน 26 - 28

ผลการศกษาดานพนทเสยงตอการลกไหม และลกลามของอคคภย โดยการวเคราะหพนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยจากปจจยภายนอกอาคาร เปนแบบจ าลองเชงพนท โดยการก าหนดปจจย ไดแก การใชประโยชนทดน ความหนาแนนของอาคาร ความหนาแนนของประชากร และสถานบรการน ามน เพอหาพนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภย จากการศกษาพบวาพนท

40

สวนใหญของเขตเทศบาลนครพษณโลกมระดบความเสยงต าสดทงหมด 0.08ตารางกโลเมตรหรอคดเปนรอยละ 0.44 ของพนท ระดบความเสยงต ามพนท 8.91 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 48.73 ระดบความเสยงปานกลางมพนท 6.89 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 37.71 ระดบความเสยงสงมพนท 2.19 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 12 และระดบความเสยงสงมพนท 0.20 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 1.12 ของพนท ชมชนทมพนทระดบเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยสงสด คอ ชมชนเสรราษฎรพฒนา พนททมความเสยงสงสดมพนท 0.138 ตารางกโลเมตร พนททมระดบความเสยงสงมพนท 0.178 ตารางกโลเมตร ดงตาราง 18

ตาราง 18 แสดงระดบพนทเสยงตอการลกไหม และลกลามของอคคภยจากปจจยภายนอกอาคาร

พนทเสยงตอการลกไหมและการลกลามของอคคภย ขนาดพนท

ไร ตร.กม. รอยละ ความเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยต าสด 50.51 0.08 0.44 ความเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยต า 5566.05 8.91 48.73 ความเสยงตอการลกไหมเกดและลกลามของอคคภยปานกลาง 4306.78 6.89 37.71 ความเสยงตอการลกไหมเกดและลกลามของอคคภยสง 1370.34 2.19 12.00 ความเสยงตอการลกไหมเกดและลกลามของอคคภยสงสด 127.37 0.20 1.12

รวม 11,421.06 18.27 100

41

ภาพ 9 แผนทการใชประโยชนทดนเทศบาลนครพษณโลก

42

ภาพ 10 แผนทความหนาแนนอาคารในเทศบาลนครพษณโลก

43

ภาพ 11 แผนทความหนาแนนประชากรในเทศบาลนครพษณโลก

44

ภาพ 12 แผนทแนวกนชนจากสถานบรการน ามนในเทศบาลนครพษณโลก

45

ภาพ 13 แผนทพนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยจากปจจยภายนอกอาคารในเทศบาลนครพษณโลก

46

ตาราง 19 แสดงระดบพนทเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยจากปจจยภายนอกอาคารในเทศบาลนครพษณโลก แบบแบงเขตชมชน

ชอชมชน พนทชมชน (ตร.กม)

ความเสยงต าสด

รอยละ ความเสยงต า

รอยละ ความเสยงปานกลาง

รอยละ ความเสยงสง

รอยละ ความเสยงสงสด

รอยละ

อภชาตบตร 0.146 0 0 0 0 0.070 48.27 0.050 34.592 0.025 17.135 อรญญก 0.667 0 0 0 0 0.590 88.48 0.077 11.523 0 0 บรมไตร41 0.080 0 0 0 0 0.080 100 0 0 0 0 บานคลองสามคค 0.559 0 0 0 0 0.559 100 0 0 0 0 บานคลองพฒนา 0.501 0 0 0.486 96.920 0.015 3.080 0 0 0 0 บงพระจนทร 40 0.371 0 0 0.311 83.798 0.060 16.202 0 0 0 0 ไชยานภาพ 0.378 0.025 6.509 0.347 91.979 0.006 1.512 0 0 0 0 ชาญเวชกจพฒนา 0.240 0 0 0 0 0.240 100 0 0 0 0 ชมชนเจาพระยา 0.094 0 0 0 0 0.092 98.507 0.001 1.493 0 0 ดอนทรพฒนา 0.298 0 0 0 0 0.292 98.125 0.006 1.875 0 0 หรรษนนท49 0.190 0 0 0 0 0.190 100 0 0 0 เจดยยอดทอง 0.232 0 0 0 0 0.216 93.254 0.016 6.746 0 0 เกษมราษฎพฒนา 0.338 0 0 0.317 93.617 0.022 6.383 0 0 0 0 กลยาณมตร 0.260 0 0 0.230 88.443 0.030 11.557 0 0 0 0

47

ชอชมชน พนทชมชน (ตร.กม)

ความเสยงต าสด

รอยละ ความเสยงต า

รอยละ ความเสยงปานกลาง

รอยละ ความเสยงสง

รอยละ ความเสยงสงสด

รอยละ

คลองมหาดไทย 0.186 0 0 0 0.182 97.763 0.004 2.237 0 0 ขนพเรนทรเทพ 0.115 0 0 0 0 0.115 100 0 0 0 0 มหาจกพรรด 0.193 0 0 0 0 0.190 98.556 0.003 1.444 0 0 มหานภาพ 0.177 0 0 0 0 0.177 100 0 0 0 0 มหาธรรมราชา 0.100 0 0 0 0 0.003 2.572 0.098 97.428 0 0 มาลาเบยง 0.332 0 0 0.252 75.987 0.080 24.013 0 0 0 0 มตรภาพ 0.217 0 0 0.214 98.579 0.003 1.421 0 0 0 0 ประชาอทศ 0.682 0 0 0.661 96.921 0.021 3.079 0 0 0 0 ประสงประสาท 0.088 0 0 0 0 0.002 2.364 0.086 97.636 0 0 พญาสรสงห 0.127 0 0 0 0 0.126 98.713 0.002 1.287 0 0 พญาเสอ 0.320 0 0 0.266 83.115 0.039 12.325 0.015 4.560 0 0 พนป 1.446 0.0169 1.174 1.429 98.826 0 0 0 0 0 พระองคขาว 0.520 0 0 0.505 97.165 0.015 2.835 0 0 0 0 ประชาพทกษ99 0.196 0 0 0 0 0.196 100 0 0 0 0 พระองคด า 0.191 0 0 0 0 0.123 64.177 0.045 23.690 0.023 12.132 พระยาสพรรณ 0.442 0.021 4.819 0.373 84.373 0.040 9.136 0.007 1.671 0 0

48

ชอชมชน พนทชมชน (ตร.กม)

ความเสยงต าสด

รอยละ ความเสยงต า

รอยละ ความเสยงปานกลาง

รอยละ ความเสยงสง

รอยละ ความเสยงสงสด

รอยละ

พระลอ 0.552 0 0 0.536 97.088 0.014 2.599 0.002 0.313 0 0 พระรวงซอย 2 0.169 0 0 0 0 0.163 96.464 0.006 3.536 0 0 พชยสงคราม 0.104 0 0 0 0 0 0 0.104 100 0 0 ประทมทอง 0.151 0 0 0 0 0.130 85.748 0.022 14.252 0 0 ราเมศวร 0.225 0 0 0 0 0.191 84.805 0.030 13.312 0.004 1.883 ราชบรณะ 0.222 0 0 0.193 86.783 0.021 9.506 0.005 2.360 0.003 1.351 ราชพฤกษ 0.190 0 0 0 0 0.176 92.570 0.014 7.430 0 0 รถไฟสามคค 0.172 0 0 0 0 0.165 95.972 0.007 4.028 0 0 รวมใจ 0.332 0 0 0 0 0 0 0.332 100 0 0 รวมใจไมตร 0.302 0 0 0 0 0.216 71.524 0.084 27.812 0.002 0.665 เรอนแพ 0.393 0.018 4.574 0.375 95.426 0 0 0 0 0 0 หลงศาส 0.265 0 0 0.231 87.023 0.032 12.132 0.002 0.845 0 0 สระแกว 0.489 0 0 0.430 87.988 0.058 11.823 0.001 0.188 0 0 เสรราษฎรพฒนา 0.489 0 0 0 0 0.175 35.806 0.178 36.442 0.136 27.751 สระสองหอง 0.224 0 0 0.219 97.724 0.005 2.276 0 0 0 0

49

ชอชมชน พนทชมชน (ตร.กม)

ความเสยงต าสด

รอยละ ความเสยงต า

รอยละ ความเสยงปานกลาง

รอยละ ความเสยงสง

รอยละ ความเสยงสงสด

รอยละ

แสนพลพาย 0.319 0 0 0 0 0.311 97.491 0.008 2.509 0 0 สงหวฒห 0.112 0 0 0.097 87.001 0.013 11.871 0.001 1.128 0 0 สงหวฒน ซอย 3 0.082 0 0 0 0 0.004 4.749 0.078 95.251 0 0 ศรธรรมไตรปฎก 0.099 0 0 0 0 0.003 2.885 0.096 97.115 0 0 ศรวสทธ 0.132 0 0 0 0 0.002 1.444 0.121 92.337 0.008 6.218 สพรรณกลยา 0.144 0 0 0 0 0.000 0.069 0.144 99.931 0 0 เสอทม 0.244 0 0 0 0 0.241 98.728 0.003 1.272 0 0 ตลาดใต 0.158 0 0 0.001 0.900 0.139 88.236 0.017 10.865 0 0 ทามะปราง 0.155 0 0 0 0 0.154 99.408 0.001 0.592 0 0 ธรรมบชา 0.277 0 0 0 0 0.251 90.513 0.026 9.487 0 0 ธรรมจกรพฒนา 0.184 0 0 0 0 0.063 34.150 0.119 64.506 0.002 1.343 ตาลเดยว 0.322 0 0 0.001 0.248 0.280 86.907 0.041 12.845 0 0 เทพารกษ 0.174 0 0 0.067 38.867 0.068 39.397 0.038 21.736 0 0 วดหนองบว 0.134 0 0 0.002 1.119 0.133 98.881 0 0 0 0 วดจนทรตะวนออก 0.518 0 0 0.496 95.680 0.022 4.320 0 0 0 0

50

ชอชมชน พนทชมชน (ตร.กม)

ความเสยงต าสด

รอยละ ความเสยงต า

รอยละ ความเสยงปานกลาง

รอยละ ความเสยงสง

รอยละ ความเสยงสงสด

รอยละ

วดจนทรตะวนตก 0.781 0 0 0.777 99.499 0.004 0.501 0 0 0 0 วสทธกษตรย 0.112 0 0 0.090 80.364 0.015 13.823 0.007 5.813 0 0 วเศษไชชาญ 0.186 0 0 0.001 0.468 0.000 0.027 0.185 99.506 0 0 วดนอยพฒนา 0.175 0 0 0 0 0.065 37.141 0.110 62.859 0 0

รวม 18.27 0.081 8.91 6.89 2.19 0.20

51

2. พนทศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภยจากปจจยภายนอกอาคาร

ผลการศกษาดานการประเมนพนทศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภยจากปจจยภายนอกอาคาร โดยการวเคราะหเปนแบบจ าลองเชงพนท โดยการก าหนดปจจย ไดแก จดตงประปาดบเพลง จดตงสถานดบเพลง และเสนทางคมนาคม ไดผลการวเคราะหดงน เพอหาพนทศกยภาพของเมองในการรองรบการเกดอคคภย โดยสามารถแบงพนทศกยภาพของเมองในการรองรบการเกดอคคภย ออกเปน 5 ระดบ ศกยภาพของเมองในการรองรบการเกดอคคภยต าสด ศกยภาพของเมองในการรองรบการเกดอคคภยต า ศกยภาพของเมองในการรองรบการเกดอคคภยปานกลาง ศกยภาพของเมองในการรองรบการเกดอคคภยสง และศกยภาพของเมองในการรองรบการเกดอคคภยสงสด ผลการศกษาปจจยภายนอกอาคารทสงผลตอศกยภาพของเมองในการรองรบการเกดอคคภย ดงน

2.1 สถานดบเพลง

ปจจยสถานดบเพลงเปนปจจยศกยภาพการรองรบการเกดอคคภยทมความส าคญ มพนททครอบคลมการใหบรการจากสถานดบเพลง ในระยะทไดรบมาตรฐานจากระดบสากลของสมาคมปองกนอคคภยแหงชาต พบวาพนทเทศบาลนครพษณโลกมพนทศกยภาพการรองรบอคคภยในระดบต า โดยมพนทระยะหางจากสถานดบเพลงมากกวา 2400 เมตร มพนท 10.73 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 58.74 ของพนททงหมด พนทศกยภาพการรองรบอคคภยปานกลาง โดยมพนทระยะหางจากสถานดบเพลงระหวาง 1200 – 2400 เมตร มพนท 4.08 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 22.35 ของพนททงหมด และพนทศกยภาพการรองรบอคคภยสง โดยมพนทระยะหางจากสถานดบเพลงนอยกวา 1200 เมตร มพนท 3.46 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 18.92 ของพนททงหมด ดงตาราง 21

52

ตาราง 20 แสดงพนทครอบคลมการใหบรการของสถานดบเพลง

แนวกนชนจากสถานดบเพลง ขนาดพนท

ไร ตร.กม รอยละ ศกยภาพในการรองรบอคคภยต า ระยะหางมากกวา 2,400 เมตร

6708.38 10.73 58.74

ศกยภาพในการรองรบอคคภยปานกลาง ระยะหางระหวาง 1,200 – 2,400 เมตร

2552.19 4.08 22.35

ศกยภาพในการรองรบอคคภยสง ระยะหางนอยกวา 1,200 เมตร

2160.49 3.46 18.92

รวม 11421.06 18.27 100

2.2 เสนทางคมนาคม

ปจจยดานเสนทางคมนาคมพบระดบศกยภาพในการรองรบอคคภยสง โดยมระยะหางจากถนนนอยกวา 30 เมตร มพนท 9.18 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 50.22 ของพนททงหมด และระดบศกยภาพในการรองรบอคคภยปานกลางและต า ตามล าดบดงตาราง 22

ตาราง 21 แสดงแนวกนชนจากถนน

แนวกนชนจากถนน ขนาดพนท

ไร ตร.กม รอยละ ศกยภาพในการรองรบอคคภยต า ระยะหางมากกวา 100 เมตร 2094.89 3.35 18.34 ศกยภาพในการรองรบอคคภยปานกลาง ระยะหางมากกวา 30 เมตร 3590.52 5.74 31.44 ศกยภาพในการรองรบอคคภยสง ระยะหางนอยกวา 30 เมตร 5735.65 9.18 50.22

รวม 11421.06 18.27 100

53

2.3 ทตงประปาดบเพลง

ปจจยดานประปาดบเพลงมความส าคญมากทใชในการดบเพลงเมอเกดเหตอคคภยจงจ าเปนตองมความเพยงพอในการใชงาน เพอใหท าการดบเพลงไดสะดวก พบวามศกยภาพในการรองรบอคคภยต า โดยมระยะหางมากกวา 120 เมตร มพนท 14.89 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 81.50 ศกยภาพในการรองรบอคคภยปานกลาง โดยระยะหางระหวาง 60 – 120 เมตร มพนท 2.27 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 12.40 และศกยภาพในการรองรบอคคภยสง โดยมระยะหางนอยกวา 60 เมตร มพนท 1.12 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 6.10 ของพนททงหมด ดงตาราง 23

ตาราง 22 แนวกนชนต าแหนงประปาดบเพลง

แนวกนชนทตงปะปาดบเพลง ขนาดพนท

ไร ตร.กม รอยละ ศกยภาพในการรองรบอคคภยต า ระยะหางมากกวา 120 เมตร

9308.19 14.89 81.50

ศกยภาพในการรองรบอคคภยปานกลาง ระยะหางระหวาง 60 – 120 เมตร

1415.68 2.27 12.40

ศกยภาพในการรองรบอคคภยสง ระยะหางนอยกวา 60 เมตร

697.19 1.12 6.10

รวม 11421.06 18.27 100

54

2.4 ผลการศกษาดานการประเมนพนทศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภยจากปจจยภายนอกอาคาร โดยการวเคราะหเปนแบบจ าลองเชงพนท โดยการก าหนดปจจย ไดแก จดตงประปาดบเพลง สถานดบเพลง และเสนทางคมนาคม ผลการศกษาพบวาคาคะแนนทมคามากทสด คอ 33 สวนคาคะแนนทนอยทสด คอ 11 ซงคาคะแนนทไดจากการศกษานน น ามาแบงชวงชนของคะแนนเพอหาระดบความเสยงของพนทออกเปน 5 ชวง ดงน

พนทศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภยต าสด มชวงคะแนน 11 - 14 พนทศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภยต าสด มชวงคะแนน 15 - 18 พนทศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภยปานกลาง มชวงคะแนน 19 - 23 พนทศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภยสง มชวงคะแนน 24 - 28 พนทศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภยสงสด มชวงคะแนน 29 - 33

จากการศกษาพบวาพนทในเขตเทศบาลนครพษณโลกมระดบศกยภาพในการรองรบอคคภยต าสด 0.45 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 2.44 ของพนท ระดบศกยภาพในการรองรบอคคภยต ามพนท 1.81 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 9.92 ระดบศกยภาพในการรองรบอคคภยปานกลางมพนท 1.75 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 43.13 ระดบศกยภาพในการรองรบอคคภยสงมพนท 7.88 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 43.1 และระดบศกยภาพในการรองรบอคคภยสงสดมพนท 6.38 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 34.93 ของพนททงหมด

ตาราง 23 แสดงระดบศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภย

พนทศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภย ขนาดพนท

ไร ตร.กม. รอยละ ศกยภาพในการรองรบอคคภยสงสด 3988.63 6.38 34.93 ศกยภาพในการรองรบอคคภยสง 4925.13 7.88 43.13 ศกยภาพในการรองรบอคคภยปานกลาง 1094.17 1.75 9.58 ศกยภาพในการรองรบอคคภยต า 1133.16 1.81 9.92 ศกยภาพในการรองรบอคคภยต าสด 280.17 0.45 2.44

รวม 11,421.06 18.27 100

55

ภาพ 14 แผนทแนวกนชนจากสถานดบเพลงในเขตเทศบาลนครพษณโลก

56

ภาพ 15 แผนทแนวกนชนจากเสนทางคมนาคมในเทศบาลนครพษณโลก

57

ภาพ 16 แผนทแนวกนชนจากต าแหนงประปาดบเพลงในเทศบาลนครพษณโลก

58

ภาพ 17 แผนทพนทศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภยจากปจจยภายนอกอาคารในเทศบาลนครพษณโลก

59

ตาราง 24 แสดงระดบพนทศกยภาพของเมองในการรองรบอคคภย จากปจจยภายนอกอาคารในเทศบาลนครพษณโลก แบบแบงเขตชมชน

ชอชมชน เนอทชมชน (ตร.กม)

ความเสยงต าสด

รอยละ ความเสยงต า

รอยละ ความเสยงปานกลาง

รอยละ ความเสยงสง

รอยละ ความเสยงสงสด

รอยละ

อภชาตบตร 0.145 0.048 33.04 0.097 66.96 0 0 0 0 0 0 อรญญก 0.667 0.171 25.58 0.372 55.80 0.091 13.61 0.033 5.00 0 0 บรมไตร41 0.080 0.043 54.05 0.037 45.95 0 0 0 0 0 0 บานคลองสามคค 0.559 0.076 13.56 0.154 27.58 0.293 52.40 0.020 3.67 0.02 2.80 บานคลองพฒนา 0.501 0 0 0.445 88.95 0.029 5.86 0.026 5.19 0 0 บงพระจนทร 40 0.371 0.229 61.66 0.129 34.72 0.013 3.43 0.001 0.19 0 0 ไชยานภาพ 0.378 0 0 0.373 98.57 0.005 1.21 0.001 0.21 0 0 ชาญเวชกจพฒนา 0.240 0.106 44.18 0.134 55.82 0 0 0 0 0 0 ชมชนเจาพระยา 0.094 0.087 92.75 0.007 7.25 0 0 0 0 0 0 ดอนทรพฒนา 0.298 0.086 28.74 0.142 47.53 0.034 11.32 0.037 12.42 0 0 หรรษนนท49 0.190 0 0 0.134 70.17 0.044 23.04 0.013 6.79 0 0 เจดยยอดทอง 0.232 0.188 81.21 0.044 18.79 0 0 0 0 0 0 เกษมราษฎพฒนา 0.338 0.078 23.15 0.259 76.48 0.001 0.36 0 0 0 0 กลยาณมตร 0.260 0.117 45.00 0.130 50.18 0.013 4.82 0 0 0 0 คลองมหาดไทย 0.186 0 0 0 0 0.038 20.21 0.037 20.10 0.111 59.69

60

ชอชมชน เนอทชมชน (ตร.กม)

ความเสยงต าสด

รอยละ ความเสยงต า

รอยละ ความเสยงปานกลาง

รอยละ ความเสยงสง

รอยละ ความเสยงสงสด

รอยละ

ขนพเรนทรเทพ 0.116 0.097 84.03 0.018 15.46 0.001 0.50 0 0 0 0 มหาจกพรรด 0.193 0.059 30.69 0.133 69.31 0 0 0 0 0 0 มหานภาพ 0.177 0.092 51.82 0.085 48.18 0 0 0 0 0 0 มหาธรรมราชา 0.100 0.097 96.41 0.004 3.59 0 0 0 0 0 0 มาลาเบยง 0.332 0.056 16.73 0.271 81.54 0.005 1.47 0.001 0.26 0 0 มตรภาพ 0.217 0 0 0.204 94.15 0.013 5.85 0 0 0 0 ประชาอทศ 0.682 0.350 51.35 0.251 36.78 0.081 11.87 0 0 0 0 ประสงประสาท 0.088 0.088 100 0 0 0 0 0 0 0 0 พญาสรสงห 0.127 0.118 92.42 0.010 7.58 0 0 0 0 0 0 พญาเสอ 0.320 0.214 66.94 0.106 33.06 0 0 0 0 0 0 พนป 1.446 0 0 0 0 0.040 2.80 1.254 86.73 0.151 10.47 พระองคขาว 0.520 0.210 40.28 0.296 56.96 0.014 2.77 0 0 0 0 ประชาพทกษ99 0.196 0.131 66.82 0.065 33.18 0 0 0 0 0 0 พระองคด า 0.191 0.117 61.18 0.074 38.82 0 0 0 0 0 0 พระยาสพรรณ 0.442 0.001 0.31 0.178 40.36 0.216 48.98 0.034 7.60 0.012 2.74

61

ชอชมชน เนอทชมชน (ตร.กม)

ความเสยงต าสด

รอยละ ความเสยงต า

รอยละ ความเสยงปานกลาง

รอยละ ความเสยงสง

รอยละ ความเสยงสงสด

รอยละ

พระลอ 0.552 0.268 48.64 0.271 49.12 0.011 2.04 0.001 0.20 0 0 พระรวงซอย 2 0.169 0.114 67.56 0.030 17.46 0.011 6.55 0.009 5.24 0.005 3.20 พชยสงคราม 0.104 0.088 84.73 0.008 7.86 0.007 6.54 0.001 0.86 0 0 ประทมทอง 0.151 0.083 55.33 0.030 19.68 0.016 10.38 0.018 12.24 0.004 2.38 ราเมศวร 0.225 0.059 26.09 0.166 73.91 0 0 0 0 0 0 ราชบรณะ 0.222 0.186 83.95 0.036 16.05 0 0 0 0 0 0 ราชพฤกษ 0.190 0.175 92.11 0.015 7.89 0 0 0 0 0 0 รถไฟสามคค 0.172 0.092 53.56 0.080 46.44 0 0 0 0 0 0 รวมใจ 0.332 0.051 15.37 0.281 84.63 0 0 0 0 0 0 รวมใจไมตร 0.302 0.007 2.41 0.290 95.79 0.005 1.79 0 0 0 0 เรอนแพ 0.393 0 0 0.202 51.41 0.036 9.22 0.155 39.37 0 0 หลงศาส 0.265 0.204 77.10 0.061 22.90 0 0 0 0 0 0 สระแกว 0.489 0.150 30.66 0.338 69.19 0.001 0.15 0 0 0 0 เสรราษฎรพฒนา 0.489 0.250 51.18 0.142 29.04 0.097 19.78 0 0 0 0 สระสองหอง 0.224 0.006 2.78 0.053 23.45 0.165 73.77 0 0 0 0

62

ชอชมชน เนอทชมชน (ตร.กม)

ความเสยงต าสด

รอยละ ความเสยงต า

รอยละ ความเสยงปานกลาง

รอยละ ความเสยงสง

รอยละ ความเสยงสงสด

รอยละ

แสนพลพาย 0.319 0.267 83.71 0.050 15.62 0.002 0.67 0 0 0 0 สงหวฒห 0.112 0.025 22.34 0.083 74.40 0.004 3.26 0 0 0 0 สงหวฒน ซอย 3 0.082 0.020 24.42 0.058 71.13 0.004 4.45 0 0 0 0 ศรธรรมไตรปฎก 0.099 0.083 83.38 0.016 16.62 0 0 0 0 0 0 ศรวสทธ 0.132 0.127 96.22 0.005 3.78 0 0 0 0 0 0 สพรรณกลยา 0.144 0 0 0 0 0.080 55.48 0.026 18.11 0.038 26.41 เสอทม 0.244 0.082 33.58 0.162 66.42 0 0 0 0 0 0 ตลาดใต 0.158 0.157 99.84 0.000 0.16 0 0 0 0 0 0 ทามะปราง 0.155 0.149 95.55 0.007 4.45 0 0 0 0 0 0 ธรรมบชา 0.277 0 0 0.007 2.41 0.089 32.08 0.073 26.49 0.108 39.01 ธรรมจกรพฒนา 0.184 0.002 0.83 0.082 44.42 0.101 54.75 0 0 0 0 ตาลเดยว 0.322 0.276 85.60 0.042 13.03 0.004 1.37 0 0 0 0 เทพารกษ 0.174 0.141 81.03 0.033 18.91 0.000 0.06 0 0 0 0 วดหนองบว 0.134 0.017 12.96 0.079 59.09 0.038 27.95 0 0 0 0 วดจนทรตะวนออก 0.518 0.065 12.64 0.372 71.84 0.050 9.73 0.030 5.80 0 0

63

ชอชมชน เนอทชมชน (ตร.กม)

ความเสยงต าสด

รอยละ ความเสยงต า

รอยละ ความเสยงปานกลาง

รอยละ ความเสยงสง

รอยละ ความเสยงสงสด

รอยละ

วดจนทรตะวนตก 0.781 0.242 31.03 0.516 66.06 0.023 2.92 0 0 0 0 วสทธกษตรย 0.112 0.021 18.62 0.091 81.38 0 0 0 0 0 0 วเศษไชชาญ 0.186 0.116 62.31 0.070 37.69 0 0 0 0 0 0 วดนอยพฒนา 0.175 0 0 0.055 31.58 0.078 44.61 0.042 23.81 0 0

รวม 18.27 6.382

7.880

1.751

1.813

0.445

64

3. พนทเสยงอคคภยจากปจจยภายนอกอาคาร

จากผลการศกษาดานการประเมนพนทเสยงอคคภยจากปจจยภายนอกอาคาร มาท าการวเคราะหแบบจ าลองเชงพนท โดยการน าปจจยทสงเสรมตอการเกดและการลกลามของอคคภย ไดแก การใชประโยชนทดน ความหนาแนนของอาคาร ความหนาแนนของประชากร และสถานบรการน ามน รวมกบปจจยดานศกยภาพของเมองในการรองรบการเกดอคคภย ไดแก ต าแหนงทอประปาดบเพลง จดตงสถานดบเพลง และเสนทางคมนาคม โดยแบงระดบความเสยงอคคภย ออกเปน 5 ชวง คอ พนทเสยงสงสด พนทเสยงสง พนทเสยงปานกลาง พนทเสยงต า และพนทเสยงต าสด

จากการศกษาพบวาพนทในเขตเทศบาลนครพษณโลกมระดบความเสยงอคคภยสงสด 0.07 ตางรางกโลเมตรคดเปนรอยละ 0.37 ระดบความเสยงอคคภยสง 0.80 ตารางกโลเมตร ระดบความเสยงอคคภยปานกลาง 3.61 ตารางกโลเมตร ระดบความเสยงอคคภยต าสด 6.51 ตารางกโลเมตร และระดบความเสยงอคคภยต าสดพบวามสดสวนตอพนทมากทสด 7.28 ตารางกโลเมตรคดเปนรอยละ 39.86 ของพนททงหมด ชมชนทเสยงตอการเกดอคคภยสงสด คอ ชมชนพระองคด า พบวามพนทเสยงสงสด 0.023 ตารางกโลเมตรหรอคดเปนรอยละ 12.26 ของพนทชมชน และชมชนทมพนทเสยงอคคภยสง คอ ชมชนประสงคประสาท มพนททมความเสยงสงถง 0.085 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 96.91 ของพนทชมชน

ตาราง 25 แสดงระดบพนทเสยงอคคภยจากปจจยภายนอกอาคารในเทศบาลนครพษณโลก

ระดบพนทเสยงอคคภย ขนาดพนท

ไร ตร.กม รอยละ เสยงตอการเกดอคคภยต าสด 4552.01 7.28 39.86 เสยงตอการเกดอคคภยต า 4069.03 6.51 35.63 เสยงตอการเกดอคคภยปานกลาง 2254.81 3.61 19.74 เสยงตอการเกดอคคภยสง 502.70 0.80 4.40 เสยงตอการเกดอคคภยสงสด 42.51 0.07 0.37

รวม 11421.06 18.27 100

65

ภาพ 18 แผนทพนทเสยงอคคภยจากปจจยภายนอกอาคารในเทศบาลนครพษณโลก

66

ตาราง 26 แสดงระดบพนทเสยงอคคภยจากปจจยภายนอกอาคารในเทศบาลนครพษณโลก แบบแบงเขตชมชน

ชอชมชน พนทชมชน (ตร.กม)

ความเสยงต าสด

รอยละ ความเสยง

ต า รอยละ

ความเสยงปานกลาง

รอยละ ความเสยงสง

รอยละ ความเสยงสงสด

รอยละ

อภชาตบตร 0.146 0 0 0.099 67.95 0.031 21.16 0.016 10.88 0 0 อรญญก 0.667 0.034 5.04 0.453 67.92 0.180 27.00 0.0002 0.03 0 0 บรมไตร41 0.080 0.000 0.01 0.036 45.23 0.044 54.76 0 0 0 0 บานคลองสามคค 0.559 0.042 7.46 0.424 75.84 0.093 16.70 0 0 0 0 บานคลองพฒนา 0.501 0.489 97.55 0.012 2.45 0 0 0 0 0 0 บงพระจนทร 40 0.371 0.120 32.31 0.222 59.74 0.030 7.95 0 0 0 0 ไชยานภาพ 0.378 0.373 98.74 0.005 1.26 0 0.00 0 0 0 0 ชาญเวชกจพฒนา 0.240 0 0 0.133 55.36 0.107 44.64 0 0 0 0 ชมชนเจาพระยา 0.094 0 0 0.006 6.25 0.088 93.75 0 0 0 0 ดอนทรพฒนา 0.298 0.037 12.48 0.176 59.25 0.084 28.28 0 0 0 0 หรรษนนท49 0.190 0.013 6.80 0.177 93.20 0 0 0 0 0 0 เจดยยอดทอง 0.232 0 0 0.042 18.27 0.175 75.44 0.015 6.28 0 0 เกษมราษฎพฒนา 0.338 0.248 73.47 0.079 23.25 0.011 3.28 0 0 0 0 กลยาณมตร 0.260 0.124 47.69 0.123 47.32 0.013 4.99 0 0 0 0 คลองมหาดไทย 0.186 0.165 88.61 0.021 11.39 0 0 0 0 0 0

67

ชอชมชน พนทชมชน (ตร.กม)

ความเสยงต าสด

รอยละ ความเสยง

ต า รอยละ

ความเสยงปานกลาง

รอยละ ความเสยงสง

รอยละ ความเสยงสงสด

รอยละ

ขนพเรนทรเทพ 0.116 0 0 0.019 16.34 0.097 83.66 0 0 0 0 มหาจกพรรด 0.193 0 0 0.134 69.28 0.056 28.84 0.004 1.87 0 0 มหานภาพ 0.177 0 0 0.086 48.79 0.091 51.21 0 0 0 0 มหาธรรมราชา 0.100 0 0 0.003 3.42 0.091 91.01 0.006 5.58 0 0 มาลาเบยง 0.332 0.211 63.64 0.106 31.88 0.015 4.48 0 0 0 0 มตรภาพ 0.217 0.214 98.49 0.003 1.51 0 0 0 0 0 0 ประชาอทศ 0.682 0.418 61.28 0.255 37.45 0.009 1.27 0 0 0 0 ประสงประสาท 0.088 0 0 0 0.00 0.003 3.09 0.085 96.91 0 0 พญาสรสงห 0.127 0 0 0.118 92.73 0.009 7.27 0 0 0 0 พญาเสอ 0.320 0 0 0.083 25.96 0.184 57.33 0.039 12.13 0.015 4.58 พนป 1.446 1.446 100 0 0.00 0 0 0 0 0 0 พระองคขาว 0.520 0.300 57.72 0.216 41.53 0.004 0.74 0 0 0 0 ประชาพทกษ99 0.196 0.012 5.88 0.061 31.22 0.124 62.91 0 0 0 0 พระองคด า 0.191 0 0 0.073 38.04 0.073 37.92 0.023 11.79 0.023 12.26 พระยาสพรรณ 0.442 0.310 70.22 0.132 29.78 0 0.00 0 0 0 0 พระลอ 0.552 0.268 48.44 0.284 51.40 0.0001 0.01 0.001 0.14 0 0

68

ชอชมชน พนทชมชน (ตร.กม)

ความเสยงต าสด

รอยละ ความเสยง

ต า รอยละ

ความเสยงปานกลาง

รอยละ ความเสยงสง

รอยละ ความเสยงสงสด

รอยละ

พระรวงซอย 2 0.169 0.014 8.43 0.042 24.79 0.107 63.07 0.006 3.71 0 0 พชยสงคราม 0.104 0 0 0.017 16.47 0 0 0.087 83.53 0 0 ประทมทอง 0.151 0.021 13.89 0.046 30.15 0.063 41.49 0.022 14.47 0 0 ราเมศวร 0.225 0 0 0.166 73.94 0.038 16.97 0.017 7.34 0.004 1.76 ราชบรณะ 0.222 0.032 14.36 0.161 72.61 0.025 11.16 0.003 1.51 0.0008 0.36 ราชพฤกษ 0.190 0 0 0.014 7.60 0.166 87.21 0.010 5.20 0 0 รถไฟสามคค 0.172 0 0 0.079 46.10 0.088 51.30 0.004 2.60 0 0 รวมใจ 0.332 0 0 0.058 17.50 0.274 82.50 0 0 0 0 รวมใจไมตร 0.302 0 0 0.295 97.51 0.008 2.49 0 0 0 0 เรอนแพ 0.393 0.393 100 0 0 0 0 0 0 0 0 หลงศาส 0.265 0.054 20.40 0.186 70.19 0.025 9.29 0.0003 0.12 0 0 สระแกว 0.489 0.299 61.20 0.170 34.82 0.019 3.99 0 0 0 0 เสรราษฎรพฒนา 0.489 0 0 0.227 46.39 0.187 38.22 0.059 12.04 0.016 3.35 สระสองหอง 0.224 0.213 94.88 0.011 5.12 0 0.00 0 0 0 0 แสนพลพาย 0.319 0.001 0.19 0.045 14.15 0.265 82.96 0.009 2.69 0 0 สงหวฒห 0.112 0.083 74.26 0.021 18.38 0.007 6.56 0.001 0.80 0 0

69

ชอชมชน พนทชมชน (ตร.กม)

ความเสยงต าสด

รอยละ ความเสยง

ต า รอยละ

ความเสยงปานกลาง

รอยละ ความเสยงสง

รอยละ ความเสยงสงสด

รอยละ

สงหวฒน ซอย 3 0.082 0 0 0.016 19.03 0.004 4.72 0.063 76.25 0 0 ศรธรรมไตรปฎก 0.099 0 0 0.016 15.82 0.083 84.18 0 0 0 0 ศรวสทธ 0.132 0 0 0.005 3.54 0.000 0.33 0.119 90.06 0.008 6.07 สพรรณกลยา 0.142 0.038 26.57 0.105 73.43 0 0 0 0 0 0 เสอทม 0.244 0 0 0.163 66.81 0.078 31.91 0.003 1.28 0 0 ตลาดใต 0.158 0 0 0.002 1.12 0.152 96.25 0.004 2.63 0 0 ทามะปราง 0.155 0 0 0.007 4.62 0.148 95.38 0 0 0 0 ธรรมบชา 0.277 0.171 61.72 0.104 37.58 0.000 0.10 0.002 0.60 0 0 ธรรมจกรพฒนา 0.184 0 0 0.119 64.86 0.062 33.57 0.003 1.58 0 0 ตาลเดยว 0.322 0.026 8.12 0.205 63.69 0.079 24.42 0.012 3.77 0 0 เทพารกษ 0.175 0.028 16.03 0.045 25.87 0.068 38.79 0.034 19.31 0 0 วดหนองบว 0.134 0 0.00 0.092 68.69 0.042 31.31 0 0 0 0 วดจนทรตะวนออก 0.518 0.436 84.11 0.079 15.19 0.004 0.70 0 0 0 0 วดจนทรตะวนตก 0.781 0.539 69.05 0.238 30.49 0.004 0.47 0 0 0 0 วสทธกษตรย 0.112 0 0 0.070 62.78 0.001 0.77 0.041 36.45 0 0 วเศษไชชาญ 0.186 0 0 0.070 37.43 0 0 0.116 62.18 0.001 0.39

70

ชอชมชน พนทชมชน (ตร.กม)

ความเสยงต าสด

รอยละ ความเสยง

ต า รอยละ

ความเสยงปานกลาง

รอยละ ความเสยงสง

รอยละ ความเสยงสงสด

รอยละ

วดนอยพฒนา 0.175 0.113 64.80 0.054 30.85 0.004 2.56 0.003 1.80 0 0 รวม 18.27 7.28 6.51 3.61 0.80 0.07

72

บทท 5

บทสรป

การประเมนพนทเสยงอคคภยในเขตเทศบาลนครพษณโลกจากปจจยภายนอกอาคารโดยใชเทคนคภมสารสนเทศไดท าการศกษาแบงออกเปน 3 สวนหลกคอ 1. พนทเสยงตอการลกไหมและการลกลามของอคคภย 2.พนทศกยภาพของเมองในการรองอคคภย 3. พนทเสยงอคคภยจากปจจยภายนอกอาคาร

1 . พนทเสยงตอการลกไหมและการลกลามของอคคภย จากการศกษาพบวาพนทสวนใหญในเขตเทศบาลนครพษณโลกมระดบความเสยงตอการเกดและลกลามของอคคภยอยในระดบต ามพนท 8.91 ตารางกโลเมตรหรอคดเปนรอยละ 48.73 ของพนททงหมด และมพนทเสยงตอการเกดและลกลามของอคคภยทสงสดเพยง 0.20 ตารางกโลเมตรหรอคดเปนรอยละ 1.12 ของพนททงหมด และพบวาชมชนเสรราษฎรพฒนา มพนทมความเสยงตอการเกดและลกลามของอคคภยสงสดมากทสดตอพนทงหมด

2 . พนทศกยภาพของเมองในการรองอคคภย จากการศกษาพบวาพนทสวนใหญในเขตเทศบาลนครพษณโลกมระดบศกยภาพในการรองรบอคคภยสงมพนท 7.88 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 43.13 ของพนททงหมด และมระดบศกยภาพในการรองรบอคคภยต าสดเพยง 0.45 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 2.44 ของพนททงหมด และพบวาชมชนพนประดบศกยภาพในการรองรบอคคภยต าสด มพนท 1.446 ตารางกโลเมตร หรอ คดเปนรอยละ 100 ของพนททงชมชน

3 . พนทเสยงอคคภยจากปจจยภายนอกอาคาร จากการศกษาพบวาพนทในเขตเทศบาลนครพษณโลกมระดบความเสยงอคคภยสงสดเพยง 0.07 ตางรางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 0.37 ระดบความเสยงอคคภยสง 0.80 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 4.40 ระดบความเสยงอคคภยปานกลาง 3.61 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 19.74 และระดบความเสยงอคคภยต า 6.51 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 35.63 และระดบความเสยงอคคภยต าสดพบวามสดสวนตอพนทมากทสด 7.28 ตารางกโลเมตรคดเปนรอยละ 39.86 ของพนททงหมด โดยพบวาชมชนทเสยงตอการเกดอคคภยสงสด คอ ชมชนพระองคด า พบวามพนทเสยงสงสด 0.023 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 12.26 ของพนทชมชน และชมชนทมพนทเสยงอคคภยสง คอ ชมชนประสงค

73

ประสาท มพนททมความเสยงสงถง 0.085 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 96.91 ของพนทชมชน

อภปรายผล

การศกษาครงนเปนการประเมนพนทเสยงอคคภยในเขตเทศบาลนครพษณโลก โดยมการน าปจจยทสงเสรมตอการเกดและการลกลามของอคคภย ไดแก การใชประโยชนทดน ความหนาแนนของอาคาร ความหนาแนนของประชากร และสถานบรการน ามน รวมกบปจจยดานศกยภาพของเมองในการรองรบการเกดอคคภย ไดแก จดตงสถานดบเพลง และเสนทางคมนาคม โดยมการน าระบบสารสนเทศภมศาสตรมาประยกตใชในการประเมนพนทเสยงอคคภย เพอศกษาปจจยภายนอกอาคารทมผลตอการเกดอคคภยในเขตเทศบาลนครพษณโลก และประเมนระดบพนทเสยงอคคภยจากปจจยภายนอกอาคารในเขตพนทศกษาโดยสามารถสรปผลการศกษาออกมา 3 สวน ดงน

1. พนทเสยงตอการลกไหมและการลกลามของอคคภย จากการศกษาพบวามระดบความเสยงตอการลกไหมและลกลามของอคคภยอยในระดบต ามพนท 8.91 ตารางกโลเมตรหรอคดเปนรอยละ 48.73 ของพนททงหมด และมพนทเสยงตอการเกดและลกลามของอคคภยทสงสดเพยง 0.20 ตารางกโลเมตรหรอคดเปนรอยละ 1.12 ของพนททงหมด และพบวาชมชนเสรราษฎรพฒนา พนทมความเสยงตอการเกดและลกลามของอคคภยสงสดมากทสดตอพน ซงจากการศกษาของ ณรศ (2550) ไดรายงานวาการเกดอคคภยนนตองประกอบไปดวยปจจยส าคญหลายประการ โดยเฉพาะอยางยงการใชประโยชนทดนประเภททอยอาศยทท าใหเกดเพลงไหมและลกลามไดงาย พบวาชมชนเสรราษฏรพฒนามระดบความหนาแนอาคาร และความหนาแนนประชากรอยในเกณฑปานกลาง สโข (2546) ไดกลาววาความหนาแนนของอาคารและประชากรจะมผลตอการเกด และการลกลามของอคคภย สงผลใหเกดความเสยหายทงตอชวตและทรพยสนอยางมาก และ สมคด(2530) ไดกลาววาความหนาแนนของประชากรเปนปจจยทท าใหเกดเหตอคคภยและสงผลใหเกดอนตรายเมอเกดอคคภย ยากตอการอพยพคนออกจากจดเกดเหต อคคภย ปจจยทไดกลาวมานนเปนเหตใหชมชนเสรราษฏรพฒนา มพนทเสยงตอการลกไหมและลกลามสงสด จ าเปนตองมการเฝาระวงเพอลดความเสยหายของการเกดอคคภยตอไป

74

2. พนทศกยภาพของเมองในการรองอคคภย จากการศกษาพบวาพนทสวนใหญมระดบศกยภาพในการรองรบอคคภยสงมพนท 7.88 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 43.13 ของพนททงหมด ระดบศกยภาพในการรองรบอคคภยสงสด 6.38 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 6.38 ของพนท ระดบศกยภาพในการรองรบอคคภยปานกลางมพนท 1.75 ตารางกโลเมตร หรอคดเปนรอยละ 9.58 ของพนท ระดบศกยภาพในการรองรบอคคภยต ามพนท 1.81 ตารางกโลเมตรหรอคดเปนรอยละ 9.92 ของพนท และมระดบศกยภาพในการรองรบอคคภยต าสดเพยง 0.45 ตารางกโลเมตร คดเปนรอยละ 2.44 ของพนททงหมด และพบวาชมชนพนป มระดบศกยภาพในการรองรบอคคภยต าสด มพนท 1.446 ตารางกโลเมตร หรอ คดเปนรอยละ 100 ของพนททงชมชน จากการศกษาพบวา ชมชนพนป มการกระจายตวของเสนทางคมนาคมมครอบคลมทวทงชมชน เมอเกดเหตจะท าใหการเขาไประงบเหตอคคภยจากสถานดบเพลงสามารถเขาไปชวยเหลอไดทนเวลา แตพบวาชมชนพนปไมไดอยในรศมพนทเหมาะสมของการชวยเหลอจากสถานดบเพลง ในรศม 1200 เมตรจากสถานดบเพลงเมอท าการเปรยบเทยบกบมาตรฐานสากลของสมาคมปองกนอคคภยแหงชาต (NFPA) ประกอบกบจดประปาดบเพลง ไมพบในชมชนพนป ซงประปาดบเพลงมความส าคญมาก และตองเพยงพอตอการใชงานเพอเพมประสทธภาพในการเขาควบคมเหตอคคภย ดงสาเหตทกลาวมาขางตนจงท าใหชมชนพนปมศกยภาพในการรองรบการเกดอคคภยต าสด

3. พนทเสยงตอการเกดอคคภยจากปจจยภายนอกอาคาร ผลทไดจากการศกษาสามารถแบงพนเสยงตอการเกดอคคภยออกเปน 5 ระดบ คอ พนทเสยงอคคภยต าสดมพนท 2.39 ตารางกโลเมตร พนทเสยงอคคภยต ามพนท 6.50 ตารางกโลเมตร พนทเสยงอคคภยปานกลางมพนท 5.75 ตารางกโลเมตร พนทเสยงอคคภยสงมพนท 3.09 ตารางกโลเมตร พนทเสยงอคคภยสงสดมพนท 0.55 ตารางกโลเมตร พบวาชมชนทมพนทเสยงในระดบสงสด คอ ชมชนประสงคประสาท รองลงมาคอชมชนพญาเสอ และพนทเสยงอคคภยสง คอ ชมชนประสงคประสาท รองลงมาคอชมชนศรวสทธ ทงนเนองจากมความหนาแนนของทอยอาศยและจ านวนประชากรอยในเกณฑสง ผลการวจยในครงนสอดคลองกบการศกษาของ Thapar (2002) ไดรายงานวาพนทเสยงตอการเกดอคคภยนนจะตองประกอบดวยปจจยทส าคญ หลายประการโดยเฉพาะอยางยงปจจยเชงพนท เชน การใชประโยชนทดนเปนปจจยทสามารถกอใหเกดเพลงไหมและลกลามงาย และ มณฑรา (2551) ซงพบวาระดบความหนาแนนของอาคารในลกษณะไมมนคงแขงแรง และประชากรทมมากนเอง

75

จะกอใหเกดความเสยงตอการเกดอคคภยสงและมความสมพนธทางบวกกบการเกดอคคภย รวมไปถงการทในพนทมสถานประกอบการอนตราย เชน สถานน ามน สถานบรการแกส ซงจะสงผลท าใหเกดการลกลามของอคคภยทมความรนแรงและงายมากยงขน จ าเปนอยางยงทตองมการเฝาระวงและหาแนวทางปองกนการเกดขนของเหตอคคภย

ขอเสนอแนะ

1.ผลการวจยครงนสามารถน าไปใชในการวางแผนปองกนภายในเขตเทศบาลนครพษณโลกเพยงแหงเดยว หากตองการศกษาในครงตองไปในพนทอน ๆ ควรศกษาปจจยเฉพาะดานในพนทนนอยางละเอยด เพราะแตละพนทปจจยยอมมความแตกตางกน

2. ความสมบรณของการวเคราะหระดบความเสยงการเกดอคคภย ขนอยกบขอมลทใชในการวเคราะหตองมความนาเชอถอและควรตรวจสอบภาคสนามใหละเอยดมากขน

3. ในการศกษาครงตอไปควรท าการศกษาดานประเภทของทอยอาศยรวมดวยเพราะประเภทของวสดทใชมผลตอการลกลามของอคคภยทตางกน จะท าใหไดผลการศกษาทละเอยดมากขน

บรรณาณกรม

76

บรรณาณกรม

กรมปองกนและบรรเทาสาธารณภย. (2555). แนะเลยงพฤตกรรมเสยงไฟไหม ปองกนไฟ ลกลาม. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://www.disaster.go.th/th/index.php. (วนท สบคน : 12 มนาคม 2561).

เฉลมชย เอยมสมบรณ. (2556). การวเคราะหหาพนทศกยภาพเหมาะสมในการใชประโยชน ทดนจงหวดเชยงราย. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต. มหาวทยาลยเทคโนโลย มหานคร

ณรศ ธรรมรงส. (2550). การประเมนพนทเสยงอคคภยในเขตกรงเทพมหานครจากปจจย ภายนอกอาคารโดยใชระบบสารสนเทศภมศาสตร.ปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

มณฑรา แซล. (2551). การประยกตใชระบบสารสนเทศภมศาสตรศกษาปจจยทเสยงตอการ เกดอคคภยในเขตเทศบาลนครหาดใหญ จงหวดสงขลา. วทยานพนธศลปะศาสตร มหาบณฑต. มหาวทยาลยทกษณ.

วฑรย ตนศรคงคล. (2542). AHP กระบวนการตดสนใจทไดรบความนยมมากทสดในโลก. กรงเทพ : กราฟฟค แอนด ปรนตง เซนเตอร.

สโข เสมมหาศกด. (2546). การกระจายตวทางพนทของอคคภยและพนทเสยงตอการเกด อคคภยใน เขต เทศบาลนครเชยงใหม. วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยเชยงใหม.

โสภณวชญ ค าพลง. (2546). การบรณาการการรบรจากระยะไกลและระบบสารสนเทศ ภมศาสตร เพอท าแบบจ าลองเขตอนตรายจากเพลงไหมภายในเขตเทศบาล เมอง จงหวดกาฬสนธ. วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยขอนแกน.

อนศร พมพวง. (2547). การศกษาเพอก าหนดพนทเสยงตอการเกดอคคภยในเขตเมอง ชนใน กรงเทพมหานคร. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาภมศาสตร บณฑตวทยาลย. มหาวทยาลยรามค าแหง.

77

อภชาตชาย บญลอ. (2536). การปองกนและบรรเทาความเสยหายจากอคคภยในเขต กรงเทพมหานครและ ปรมณฑล. วทยานพนธปรญญาโท. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

ประวตผวจย

78

ประวตผวจย

ชอ – สกล ชลธชา ก ามะณ

วน เดอน ป เกด 7 ตลาคม 2538

ทอยปจจบน 47 หม 20 ต าบลโกสมพ อ าเภอโกสมพนคร จงหวดก าแพงเพชร

ประวตการศกษา พ.ศ.2558 - ปจจบน วท.บ (ภมศาสตร) มหาวทยาลยนเรศวร เกรดเฉลย 2.71 พ.ศ.2552 - 2557 ระดบมธยมศกษา (วทย-คณต) โรงเรยนโกสมพวทยา อ าเภอโกสมพนคร จงหวดก าแพงเพชร เกรดเฉลย 3.35 พ.ศ.2546 – 2551 ระดบประถมศกษา โรงเรยนบานมะเดอชมพร ต าบลโกสมพ อ าเภอโกสมพนคร จงหวดก าแพงเพชร กจกรรมทเขารวม 1) เขารบการอบรมเชงปฏบตการหวขอ การจดท าแผนทออนไลนดวยซอฟแวรรหสเปดระหวางวนท 16-17 กนยายน 2560 ณ คณะเกษตรศาสตร ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม มหาวทยาลยนเรศวร 2) เขารวมโครงการพฒนาชนบท ครงท 1 ณ โรงเรยนบานปาถว อ าเภอไทรงาม จงหวดก าแพงเพชร ระหวางวนท 24-26 ตลาคม 2559 3) เขารวมการอบรมกระบวนการโฟโตแกรมเมตรเชงเลข จากขอมลภาพถายทางอากาศ โดย ดร.นฐพล มหาวค ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2559 ระหวางวนท 29-30 ตลาคม 2559 ณ คณะเกษตรศาสตร ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม มหาวทยาลยนเรศวร 4) เปนผ ชวยฝกอบรมโครงการการพฒนาระบบฐานขอมลผ สงอายเพอรองรบการเปลยนแปลงและตดตามดแลดวยระบบ GIS ณ จงหวดนาน 5) สโมสรนสตคณะเกษตรศาสตร ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ปการศกษา 2560

6) ฝายสถานท องคกรนสตมหาวทยาลยนเรศวร ปการศกษา 2558

79

7) ผ ชวยวทยากรอบรมโครงการคายวชาการนกภมศาสตรนอย (Little Geographer Camp) ระหวางวนท 4-5 สงหาคม 2561 ณ หองประชมพราวภสสร และแหลงเรยนรใน ต าบลนาเฉลยง ต าบลวงโบสถ และต าบลบอไทย อ าเภอหนองไผ จงหวดเพชรบรณ

ผลงานตพมพ

Jiratchaya Jewpanya, Anujit Vansarochana, Ratchada Pantong, Chonthicha Kammani, Thidarat Sunthonthip.(2018). Appropriate Accuracy of Cartogram Invention for Pesticide Using Area in Bantak Agriculture Cooperative Section,Tak, Thailand. “ International Conference on GeoInformatics for Spatial- Infrastructure Development in Earth & Allied Sciences “, On 22-25 November,2018 at Can Tho University, Vietnam.