Upload
others
View
5
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
891© Springer-Verlag GmbH Deutschland 2017 B.-J. Madauss, Projektmanagement,https://doi.org/10.1007/978-3-662-54432-7
Abkürzungsverzeichnis
ACWP Actual Cost Work Performed (aktuelle Kosten einschließlich Obligo)ADM Architecture Development MethodeAE Astronomische Einheit (mittlere Entfernung Sonne-Erde)AFR Anforderungsreview (s.a. SRR)AFSC Air Force Systems CommandAG AuftraggeberAI Action ItemAIT Assembly Integration an TestAIV Assembly, Integration and VerificationAIRBUS Europäische L&R Firma und der Name von PassagierflugzeugenAKM Arbeitskreis ManagementAN AuftragnehmerAP Arbeitspaket (s. a. WP)APB Arbeitspaket – Beschreibung (s.a. WPD)ARGE ArbeitsgemeinschaftARIANE Europäische Trägerrakete der Arianespace (Vorgänger: Trägerrakete EURO PA
III) Arbeitsgemeinschaft SatellitenträgerASTRA Erstes direktsendendes Satelliten-Fernsehsystem der SES, LuxembourgsATP Authority to Procedere (Arbeitsfreigabe)AV ArbeitsvorbereitungAW ArbeitswertAZ ZeichnungsanzahlBAC Budget at CompletionBAFO Best and Final OfferBBC Brown, Boveri & Cie AGBCE Baseline Cost EstimateBCWP Budgeted Cost Work Performed
892 Abkürzungsverzeichnis
BCWS Budgeted Cost Work ScheduledBER Berliner HauptstadtflughafenBMBW Bundesministerium für Bildung und Wissenschaft (heute BMFTBMFT Bundesministerium für Forschung und TechnologieBMVg Bundesministerium der VerteidigungBOM Board of ManagementBS Bachelor of ScienceBU Business UnitBV Betriebliches VorschlagwesenCAC Cost at CompletionCCB Change Control BoardCCN Change NoticeCDR Critical Design ReviewCER Cost Estimation RelationshipCFE Customer Furnished EquipmentCIF Cost Insurance FreightCNES Centre National d'Etudes Spatiales, französische RaumfahragenturCOS-B Forschungssatellit der ESACM Configuration ManagementCOTS Components of-The-ShelfCPFF Cost Plus Fixed FeeCPIF Cost Plus Incentive FeeCPM Critical Path MethodCST Centre Spatial de Toulouse (Testzentrum)C/SCSC Cost/Schedule Control System CriteriaCTC Cost to CompletionCWBS Contractor WBSDASA Deutsche Aerospace AG (heute Airbus Industries)DCAA Defence Contract Audit AgencyDGLR Deutsche Gesellschaft fijr Luft- und Raumfahrt e. V.DGOR Deutsche Gesellschaft fijr Operations Research e. V.DFVLR-BPT Deutsche Forschungs- und Versuchsanstalt fijr Luft- und Raumfahrt e. V.
Bereich für Projektträgerschaften (heute DLR ->DLR)DIL Deliverable Items ListDIN Deutsche IndustrienormDLR Deutsche Gesellschaft für Luft- und Raumfahrt mit Sitz in KölnDOD Department of DefenseDRD Data/Document Requirements DescriptionDRL Data/Document Requirement ListDSARC Defense System Acquisition Review CouncilDTC Design to CostECP Engineering Change Proposal
Abkürzungsverzeichnis 893
ECSS European Cooperation for Space Standardization der ESAEDC Effective Date of ContractEDV Elektronische DatenverarbeitungEK EntwicklungskomplexitätELB Elbphilharmonie, HamburgELDO European Space Vehicle Launcher Development Organisation (heute ESA)EM Engineering Model or Engineering ManagerEQ EquipmentERNO ERNO-Raumfahrttechnik GmbH (heute Airbus D&S)ESA European Space Agency (Nachfolgeorganisation von ELDO und ESRO)ESOC European Space Operations Centre (Unterorganisation der ESA)ESRIN European Space Research and Information Centre (Unterorganisation der ESA)ESRO European Space Research Organisation (heute ESA)ESTEC European Space Technology Centre (Unterorganisation der ESA)EPT EntwicklungsterminplanEUROPA I/II/III Trägerraketen der ELDOEUTELSAT Europäischer Satellitenbetreiber mit Sitz in ParisEVM Earned Value ManagementEXOSAT Forschungssatellit der ESAFACI First Article Configuration InspectionFAME Forecasts and Appraisals for Management EvaluationFuE Forschung und EntwicklungFFP Firm-Fixed PriceFK FertigungskostenFK Fertigungskomplexität (manufacturing complexity)FM FlugmodellFMECA Failure Modes Eff'ects and Criticality Analysis (oder FMEA)FOB Free on BoardFP Fixed PriceF-14/15/16/18 Kampffiugzeuge der US-LuftwaffeGE General ElectricGEM Gerge E. MuellerGEO Geostationäre Satellitenumlaufbahn (Höhe 36 000 km) für Nachrichten- und
TV-SatellitenGFW Gesellschaft fijr Weltraumforschung e. V. (heute DLR)GK GemeinkostenGL Geschäftsleitung, wie GFGLOBALSTAR Globales Netz in niedriger Höhe die Erde umkreisender LEO-Satelliten
der Firma Space Systems Loral, mit dessen Hilfe Satelliten-Handys betrieben werden können
GPM Gesellschaft für Projektmanagement e. V., NürnbergGS Gewinnspanne
894 Abkürzungsverzeichnis
GSFC Goddard Space Flight Center (eine Unterorganisation der NASA) Gemeinkostenzuschlag
GZ Gemeinkostenzuschlag\GU GeneralunternehmerHAN Haupauftragnehmer (Prime Contractor)HELIOS Deutsch-Amerikanisches Sonnensonden-ProjektHEOS Forschungssatellit der ESAHIREL High ReliabilityHF HochfrequenzHK HerstellkostenHz HertzHW HardwareIA IndustriearchitektIABG Industrieanlagen Betriebsgesellschaft, Ottobrunn bei MünchenICD Interface Control DocumentIGA Intergovernemental AgreementIK Ist-KostenINTELSAT International Telecommunications Satellite Organisation, mit Sitz in
Washington DCIPCE Indipendent Parametric Cost EstimateIPT Integrated Project TeamIRIDIUM Globales Netz in niedriger Höhe die Erde umkreisender LEO-Satelliten der
Firma Motorola, mit dessen Hilfe Satelliten-Handys betrieben werden könnenISPA International Society of Parametric AnalystsISS International Space StationITT Invitation to Tender, s.a. RFPITU Internationale Telekommunikationsvereinigung der UNO mit Sitz in Genf (Inter-
national Telecommunication Union)JFM Junkers Flugzeug- und Motorenwerke AG (MBB, heute Airbus DS)JV Joint VentureKA Kosten pro ArbeitseinheitKISS Keep it simple stupid (Kurzwort fijr Einfachheit)Kg KilogrammKm/h Kilometer pro StundeKPI Key Performance IndicatorKS Kraftwerk -StrukturplanLbs PoundLCC Life Cycle Cost (s. a. LZK)LEO In niedriger Umlaufbahn (ca. 300 bis 1000 km) fliegende Satelliten (Low Earth
Orbit); Beispiele sind die Satellitensysteme GLOBALSTAR und IRIDIUMLMSC Lockheed Missiles & Space CorporationLoI Letter of Intent
Abkürzungsverzeichnis 895
LoL Limit of LiabilityL&R Luft und RaumfahrtLZK Lebenszykluskosten (s. a. LCC)MA Mengenansatz oder MitarbeiterMAROTS Nachrichten-Satellitengeneration der ESAMBA Master of Business AdministrationMBB Messerschmitt-Bölkow-Blohm GmbH (heute Airbus D&S)MDM Millionen DMMDT Mean-Down- TimeMENA Middle East and North AfricaMGR ManagerMICS Management Information and Control System NormungMIL-STD Standards des US-Verteidigungsministeriums (DOD)MIS Information SystemMO MatrixorganisationMOU Memorandum of UnderstandingMPP Master Project PlanMRCA Multi Role Combat Aircraft (s. a. Tornado)MRB Material Review BoardMTBF Mean- Time-Between-FailureNASA National Aeronautics and Space AdministrationNAMMA NATO MRCA Development and Production Management AgencyNATO North Atlantic Treaty OrganizationNEGO NegotiationOJT On-The-Job-TraiingPA Product Assurance (s. a. PS)PACCT PERT & Cost Correlation TechniquePANAVIA Trilaterale Managementfirma fijr das Projekt Tornado (s. a. Tornado)PAR Program Appraisal ReviewPC Personal ComputerPC Project ControlPDR Preliminary Design ReviewPERT Program Evaluation and Review TechniquePK PlankostenPL ProduktplattformPL Projektleitung; s.a. PMPM Projektmanagement (= PL Projektleitung) oder Prototyp ModellPMI Project Management InstitutePO Project OperationPMO Project Management OfficePMP Project Management PlanPPP Phased Project Planning
896 Abkürzungsverzeichnis
PROJACS Planungsprogramm der Firma IBMPRICE Programmed Review of Information for Costing and EvaluationPPS Projekt-Planungs-System (Fa. Dornier System)PS Produktsicherung (s. a. PA)PSP Projektstrukturplan (s. a. WBS)QM QualifikationsmodellQS QualitätssicherungQS QualitätssicherungRAMS Reliability, Availability, Maintainability and SafetyRFD Request for DiviationRFI Request for InformationRFP Request for Proposal, s.a. ITTRFW Request for WaiverRID Review Item DiscrepancyRM RisikomanagementRMS Resource Management SystemROI Return on InvestmentROM Rough-Order-Of-MagnitudeSCR System Concept ReviewSE Systems Engineering (s. a. ST)SES Société Européenne des SatellitesSETIS Société Européenne d'Etude et d'Intégration des System SpatiauxSG SystemgewichtSINET Planungsprogramm der Firma Siemens AGSKE SelbstkostenerstattungspreisSME Small-Medium EnterpriseSOW Statement of Work (auch Work Statement genannt)SPACELAB Bemanntes Raumlabor der ESASPR System Production ReviewSR System RequirementSS Subsystem (Untersystem)SSCAG Space Systems Cost Analysis GroupSSR System Specification ReviewStck StückST Systemtechnik (s. a. SE)STM StrukturmodellSTOP Sequential Thematic Organization of PublicationsSW SoftwareTBD To be defined/determindTBM Technical Business Management
Abkürzungsverzeichnis 897
TELEDESIC Geplantes globales Netz in niedriger Höhe die Erde umkreisender LEO-Satelliten der Firmen Teledesic und Motorola, mit dessen Hilfe breitbandige Satelliten-verbindungen ermöglicht werden sollen
TKC Turn-Key-Contractor; GU – GeneralunternehmerTORNADO Trinationales Kampfflugzeug der Länder Deutschland, England und Italien
(s. a. MRCA)TRL Technology Readiness LevelTRANSALL Deutsch-Französischer MilitärtransporterTPC Technical Performance Control oder Task Performance ControlTÜV Technischer ÜberwachungsvereinTV-SAT/TDF-l Deutsch-Französischer Fernsehsatellit für den DirektempfangTV Television (Fernsehen)UAN Unter-Auftragnehmer (Sub-contractor)UHF Ultra High Frequency (Ultrahohe Frequenz)US United StatesUSA United States of AmericaUSAF United States Air ForceVDI Verein Deutscher IngenieureVHF Very High Frequency (sehr hohe Frequenz)VS Verrechnungssatz (Stundensatz, usw.)W Watt (Leistungseinheit)WBS Work Breakdown Structure (s. a. PSP)WP Work Package (s. a. AP)WPD WP Description, s.a APD
899© Springer-Verlag GmbH Deutschland 2017 B.-J. Madauss, Projektmanagement,https://doi.org/10.1007/978-3-662-54432-7
AAbate, A. T., 33, 99Adamowsky, S., 7, 368Airbus-Industrie, 314Air Force System Command, 291Ammon-Wexler, J., 523Arbeitskreis Management, 891Archibald, R. D., 47, 55ARIANESPACE, 31ASAT, 101ASTRA, 38, 175, 211, 513, 593, 697, 737, 755Athos, A. G., 14, 557Aubiniére, L. R. J., 31Augustine, N. R., 84
BBarthel, 556Batchelder, C. A., 393Beltramo, M. N., 409Bernhard, A., 14, 557Bethke, R., 415Billig, V., 233, 550, 728, 757, 758Blake, R. R., 573Blanchard, B. S., 212, 419, 421Blohm, 4, 297BMFT (früher BMBW), 29, 160, 200, 314, 757BMVg, 120, 121, 160, 487Bölkow, L., 4, 6, 9, 11, 14, 94, 191, 210, 248,
297, 512, 513, 583, 759Bölkow KG, 101Boren, H. E., 431Braun, W. von, 449, 451, 731Brendl, E., 282, 283Büchmann, G., 374Bülow, A. v., 85
Burbridge, K., 284, 313, 418Burghardt, M., 49, 165, 166, 352, 426Burmeister, M., 545, 546
CCapella, A. J. S., 276Carmel, C., 523Carrobi, R. di, 98CNES, 33, 98, 101, 310, 407, 699Coble, F. W., 419Cook, W. H., 420Crosby, P. B., 283CST, 34
DDale, E., 138, 158, 303DASA, 248, 301Defense System Acquisition Review Council,
892Dei Rossi, J. A., 431Delorme, H., 178DFVLR, 85DGLR, 246, 393DGOR, 892DIN, 50, 108, 171, 270, 306, 309,
464, 470DOD, 117, 118, 229, 291–294, 366, 416, 734,
738, 746Dohnanyi, 98Dombrowski, E., 285Dornier System, 27, 29, 30Dreger, W., 47, 234DSARC, 892Dülfer, E., 42, 47, 50Dworatschek, S., 868
Personenverzeichnis
900 Personenverzeichnis
EEarles, M. E., 421Eaton, D., 429Ebisch, H., 506Eiff, W, 634, 636ELDO, 8, 30, 31, 33, 40, 61, 62, 75–77,
96–101, 103, 275, 295, 310, 310, 326–327, 372, 372, 470, 481
Erbslöh, F. D, 35, 48, 56ERNO Raumfahrttechnik GmbH, 27, 29, 30,
101, 297, 303, 372, 452ESA, 8, 24, 26, 31–33, 40, 95, 98, 101, 110,
117, 118, 126, 135, 153, 161, 175, 189, 190, 192, 213, 214, 230, 234–237, 252, 255, 257, 262, 265, 266, 269, 270, 275, 276, 284, 285, 293, 295, 296, 309, 312–313, 316, 330, 332, 351, 366, 372, 373, 382, 383, 390, 396, 403, 431, 432, 452, 453, 464, 470, 474, 476, 481, 487–489, 492, 504, 506, 507, 517, 541, 544–545, 551, 578, 582, 584, 586, 587, 590, 595, 599, 672, 680, 690, 694, 699, 728, 742, 748, 751, 753, 754, 757, 760, 764, 892–896
ERNO, 27, 29, 30, 101, 297, 303, 372, 452, 893
ESRIN, 33, 893ESRO, 8, 40, 193, 266, 275, 295, 296, 372,
373, 432, 470, 481, 551, 603, 893ESTEC, 33, 34, 431, 690, 893Europäische Gemeinschaft, 263EUTELSAT, 24, 257, 701, 737, 742, 748, 893
FFabian, H., 28, 40Fabrycky, W. J., 212, 265Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ), 193,
559, 724Freimann, F., 399, 400, 404
GGaffney, R. L., 135Gates, B., 247Gehriger, H., 193, 288, 295, 327, 328, 333, 371General Electric, 102, 193, 200, 443, 454, 461,
583, 602, 668 722, 745, 757, 893Gesellschaft für Qualität, 246Gewald, K., 373GFW, 101, 188, 757, 893GLOBALSTAR, 893, 894Gorbatschow, M., 413
Gottschalk, J., 506GPM, 9, 25, 56, 60, 82, 135, 194, 298, 558,
559, 566, 568, 570, 570, 603, 622, 641, 644, 658, 661, 694, 725, 893
Gratz (OBB Wien), 85Grochla, E., 15, 38, 39, 165, 169, 193, 573–
574, 579Groh, H., 331, 340, 865Groth, R., 35, 40, 48, 56, 432Grün, O., 83, 102Gryna, (Jr.) F. M., 271–271, 276, 285Gutsch, R. W., 331, 373, 865
HHaberfellner, R., 244Hamann, M., 500, 506, 625, 642Handelsblatt, 39, 102, 193, 297, 432, 578Hansen, N. E., 558, 576, 577Hauser, A., 12Hayek, A., 868Heffels, K. H., 34, 40Hegi, O., 103, 164, 194Heintel, P., 173, 194, 557, 578, 608, 612, 617,
641Heintzeler, F., 592, 603Henning, T., 44, 56, 224, 266Hermann, J.J., 56, 194, 242, 266Herten, H.-J., 583, 602Herzberg, F., 555, 556, 575, 578, 624, 635Hickey, L. J., 285Hinterhuber, H. H., 521, 523, 551Hoessrich, H. J., 178, 194Högen, M. v., 276, 285Höhn, R., 556Hopf, H.-D., 110, 135, 373, 405Horn, P, 40Hoss, G., 390, 431Hudock, R. P., 376, 430Hugelshofer, H. J., 35, 48
IIABG, 34, 594, 894Iacocca L., 513, 550, 624, 625, 628,
635, 642IBM, 599, 896INTERNET, 372, 431IRIDIUM, 893ISPA, 399, 431, 894INTELSAT, 24, 697, 700, 701, 724, 894
Personenverzeichnis 901
JJacobs, R. M., 266Jay A., 630, 642Jones, R. D., 379, 381, 431Junkers AG, 296, 894Juran, J. M., 271–273, 276, 277, 285
KKahn, S. G., 489, 491, 506, 541, 545, 551Kappel, R., 43, 212, 265Kelm, E.J., 585, 603Kiewert, A., 432Kirchner, B., 575, 579, 606, 625, 626, 641Koelle, H. H., 142, 193Köppl, J. B., 103Kosiol, E., 193Krainz, E., 194, 557, 578, 608, 617, 641Kutscherer, A., 4, 38
LLaine, M. J., 474, 481, 547, 551Lang, E., 103, 418, 432Large, J. P., 431Laube, G., 421, 432Lenk, R., 103, 418, 432Lindemann, U., 432Litke, H.-D., 38, 170, 194, 606, 641Little, Arthur D., 235, 266, 753
MMadauss, B. J., 39, 40, 56, 103, 110, 135, 193,
194, 207, 266, 267, 285, 353, 3–371, 431, 432, 453, 481, 506, 550, 551, 603, 641, 684, 690, 725, 753, 757, 758, 760, 874
Maier, M., 29, 353Majaro, S., 551, 583, 589, 603MAN, 298Martin, C. C., 15, 39, 145, 193, 434, 453, 558,
564, 571, 578, 622, 642, 675MBB GmbH (DASA), 4, 23, 26, 29, 30, 38–40,
85, 103, 135, 151, 163 167, 193, 210, 248, 266, 275, 296, 297, 303, 314, 318, 319, 364, 372–373, 404, 407, 431, 444, 452, 454, 515, 551, 566, 603, 757, 759, 861, 861, 894, 895
McKinley, J. K., 141, 193McNamara, R. S., 18, 82, 292, 292, 340, 430,
733, 759Mellerowicz, K., 39, 140, 193Messerschmitt AG, 14, 27, 29, 85, 163, 297,
404, 566, 895
Michaels, J. v., 672, 674, 690Miller, A. E., 373Miller, D. E., 266Miller, R. W., 334, 373Milliken, J. G., 39, 56Mole, J., 601, 603, 720, 725Morrison, E. J., 39, 56Motorola, 30, 701, 751, 756, 894, 897Mouton, J. S., 573, 579Mueller, G. E., 25, 466, 893Musk, Elon, 251, 257, 267, 759
NNASA, 5, 7, 8, 25, 31, 46, 54, 56, 100, 110,
117–119, 128, 135, 185, 186, 189, 190, 197, 194, 234, 235, 238, 254–258, 262, 263, 266, 267, 270, 284, 285, 291, 293–296, 304, 305, 309, 323, 332, 344, 348, 349, 364, 365, 366, 371–374, 403, 407–409, 423, 428, 429, 431, 439, 443, 450, 451, 454, 461, 464, 470, 473, 481, 490, 494, 499, 506, 578, 582, 595, 624, 682, 689, 690, 690, 717, 697, 728, 731, 732, 742, 748, 751, 753, 757, 760, 810, 885, 894, 895
NATO, 8, 95, 96, 103, 161, 471, 586, 895NAVY, 8, 294Niebisch, K., 379, 381, 431
OOesterer, D., 122, 135Ostdik, M. A., 371
PPalacios, J., 40Pascale, R. T., 14, 557, 578Pfohl, H.-C., 379, 430PMI, 8, 39, 50, 56, 82, 118, 135, 380, 431, 694,
895Preyer, G., 692, 724Procurement Associates, Inc., 534, 551
RRaidt, F., 583, 584, 603Rand Corporation, 431RCA, 396, 399, 400, 404, 407, 431, 432, 511,
513, 545, 551, 593, 755, 881, 885, 895Reschke, H., 39, 48, 56Ropohl, G., 220–222, 265Rosenau, M., 48, 55, 56Ruppe, H. O., 103
902 Personenverzeichnis
Rüsberg, K.-H., 42, 46, 56Rush, M., 575, 579, 625, 627, 636, 642
SSaynisch, M., 103, 107, 117, 135, 298, 372,
470, 481, 613, 641Schelle, H., 50, 56, 135, 396, 398, 431Schmelzer, H., 49, 56Scholz, C., 68, 74, 619, 620, 642Schrempp, J., 618, 641Schriever, B.A., 8, 118, 470, 734, 759Schub, A., 135, 512Schubert, J., 39, 248, 249, 266Schwarz, I. A., 43, 56, 212, 265, 618, 641Seghezzi, H. D., 274, 276, 285Seldon, M. R., 103, 379, 431, 840Servan-Schreiber, J. J., 11, 39, 82, 99, 102, 373,
430, 453SES, 24, 37, 192, 211, 252, 257, 265, 300, 446,
487, 513, 593, 599, 697, 700–702, 724, 732, 737, 742, 748, 751, 755, 757, 896
SETIS, 101, 896Siebel ATGSiemann, H., 432Siemens AG, 56, 194, 896Silver, H., 523, 540, 543, 547, 548, 551Société Européenne des Satellites Siehe SESSperling, F. B., 266SSCAG, 395, 896Stapel, A., 418, 432Starch, S., 371Starrett, (Jr.) C. O., 431Stein, D., 627, 642Steinrücke, B., 180, 194, 499, 506Stevenson, I., 326, 372, 373Strombach, M. E., 35, 48, 56Stuttgarter Nachrichten, 98, 100Süddeutsche Zeitung, 40Svoboda, M., 48, 56
TTaube, L. J., 373Tauber, C.H., 83, 102TELEDESIC, 897Terry, G.R., 39, 159, 161, 167, 194, 557, 578,
615, 617Thamhain, H. J., 170, 194Thom, N., 15, 169, 169, 194, 249, 268, 426,
621
Thoma, W., 12, 64, 285, 506Thomann, A., 270–272, 285Tiede, H., 103Traupe (MdB), 125, 135Trivailo, Olga, 135, 267, 373TÜV, 39, 56, 266, 274, 481, 641, 642, 661, 809,
829, 868, 897Tydemann, J., 585, 603Ulrich, W., 267US-Navy, 8, 292
VVandenkerkhove, J. A., 40, 590, 603VDE, 274VDI, 39, 178, 246, 266, 285, 587, 588, 603,
897Vester, F., 220, 265Vollrath, K., 5, 38, 54, 56, 145, 193
WWahl, M. P., 436, 453Wagner, H., 432Webb, J. F., 5, 7, 38, 43, 56, 254, 262, 267Weber, H. D., 373Weizsäcker, C. F. v., 39, 61, 102, 377, 430Weizsäcker, E. v., 215, 265Wetmore, W. C., 452, 454Wildemann, H., 379, 431Wille, H., 329, 373Wilemon, D. L., 170, 194Wright (Gebrüder), 86Wright, D. D., 293, 371Wübbenhorst, K. L., 379, 430
YYardly, J. F., 194
UUNO, 698, 894USAF, 8, 39, 118, 128, 135, 171, 194, 254,
373, 394, 409, 431, 432, 481, 724, 734, 897US-Army, 731
ZZeiss, C. H., 235, 266Zijl, N., 613, 620, 641
903© Springer-Verlag GmbH Deutschland 2017 B.-J. Madauss, Projektmanagement,https://doi.org/10.1007/978-3-662-54432-7
AAblauforganisation, 139, 115, 323, 720Ablaufspezifikation, 316Abweichungsanalyse, 151, 342, 445, 818Action-ltem-Kontrolle, 629, 818Airbus, 11, 24, 139, 277, 296, 314Akademieprogramm, 568
Lernziele, 863–874Projektmanagement, 3–38
Alternativen (Optionen), 17, 38, 107, 109, 205, 527, 537, 576
AnalyseAbweichungs ~ (Soll/Ist), 151, 342, 445,
817, 818Kosten ~, 157, 358, 391, 392, 396, 407, 445,
817, 866, 882Planungs ~, 335, 347, 349, 638, 818Störfall ~, 222, 223System ~, 25, 157, 161, 216, 222, 258, 310,
559Trend ~, 376, 845Worst case ~, 365Zuverlässigkeits ~, 222, 223, 272, 278, 284,
828Änderung(s)
ausschuss, 245, 477index, 466, 468, 480klasse, 475Konfigurations ~, 266, 460, 588Kontrolle, 36, 78, 205, 292, 497, 806, 829,
868Vertrags ~, 504, 505, 808
Anforderung(s)Dokumentations ~, 204, 426, 429, 430, 458,
460, 467, 480, 498, 633, 640, 822, 823katalog, 44, 78, 108, 225, 305Project Control ~, 152, 290
Projekt ~, 108, 456Angebot(s)
ablauf, 531, 532, 541abteilung, 409, 524, 525, 526, 531Ausschreibung, 517bewertung, 501, 537, 541–545bindefrist, 519, 520entscheidung (go/nogo), 547erstellung, 536, 540Features, 527Gewinnchancen, 546–548gliederung, 501, 519, 526, 531, 534, 539, 598integration, 526, 531, 539kosten, 396, 519, 523, 526leiter, 139, 524, 525, 532, 533, 540organisation, 525, 531–541, 620plan, 532, 534Risiko, 547Selbstanalyse, 523, 527Storyboard, 535strategie, 524–528szenario, 534, 536, 537terminplan, 341, 527, 531Volume Leader/ Captain, 533, 534Vorbereitung, 485, 501, 523–527
Anlagenkoordination, 206Apollo-Programm, 8, 185
Informationsmanagement, 449, 450Konfigurationsmanagement, 461, 470Kontrollzentrum, 451Managementhandbuch, 47Projektteam, 185, 187
Arbeit(s)auftrag, 169, 345, 357, 443freigabe, 143, 151, 152, 154, 184, 203, 293,
341, 342, 345, 346, 347, 891organisation, 145, 292, 341, 342
Stichwortverzeichnis
904 Stichwortverzeichnis
paket, 150, 155, 169, 172, 175, 283, 293, 304, 306, 311, 321, 322
paketbeschreibung, 80, 143, 152, 154, 292, 321, 323
plan, 200, 857team (Siehe auch Teamarbeit), 174wert, 360, 865, 891
ARGE, 91, 94, 177, 177, 178, 586, 589, 891Ariane-Trägerrakete, 23, 31, 61, 98, 101, 102,
178, 270, 277, 278, 300, 310, 393, 513, 593, 699
ASTRA-Satellit, 38, 513, 593, 697, 737, 755, 891
Astris-Oberstufe, 99Atlas-Trägerrakete, 118, 278, 730Aufbauorganisation, 138, 139, 498, 594, 596Aufgabe
Produktsicherungs ~, 80, 130, 140, 143, 155, 270
Projektleitungs ~, 5, 140, 668, 805System ~, 164, 325Zuverlässigkeits ~, 242, 255, 277, 830
AuftragArbeits ~, 169, 345, 443Projekt ~, 169, 345
Auftraggeber(s), 18, 30, 33, 34, 876Auftragnehmerbeziehung, 68Haupt ~, 876Rolle ~, 528
Auftragnehmer(s), 33, 876Auftraggeberbeziehung, 68Rolle ~, 528
Aufwand des Projektmanagements, 155Ausbildung
interdisziplinärer Zusammenarbeit, 569MBA-Lehrgang, 312, 563Projektmanagement ~, 82, 563, 622
Ausfallzeit (down time), 279, 280, 831Auslastungsplanung, 357, 384, 619, 645Auslese (positive/negative), 304, 510Ausschreibung(s)
auswertung, 531bedingung, 599
Aussonderungsphase, 109, 115, 884
BBack-home-Situation, 573Balkenplan, 327, 328, 330, 335, 337, 647, 648Baseline, 205, 479, 876
Cost Estimate (BCE), 398, 891Documentation, 238, 245
Basisdokumentation, 152, 237, 245Bauabweichungen, 112, 478Bericht(s)
erstattung (im Projekt), 73, 77, 143, 144, 152, 154, 157, 224, 440, 688
häufigkeit, 440, 442paket, 444
Beschaffungsphase, 115, 125, 514Besprechung(s)
Projekt ~, 121, 354, 446, 448, 450, 633, 667, 676, 822
protokoll, 66, 439, 447, 450, 822Status ~, 173, 204, 348, 351, 447Teilnehmerkreis, 447
Best and final, 503, 516, 550, 745, 877Betrieb(s)
kosten, 16, 60, 115, 116, 270, 301, 414, 415, 418, 886
operationeller, 80, 140, 260, 280, 281, 302, 367, 560, 598, 876
phase, 117, 125, 157, 416, 416, 419, 815, 830, 853
planung, 158, 201, 316zeit (up time), 279–281, 876, 877, 883
Bewertung(s)Angebots ~, 501, 536, 540–545ausschuss, 544Gewichtung ~, 543kriterien (Angebot), 541team, 543, 544
Bidders-Konferenz, 877Bildungswesen im Betrieb, 562, 563Bindefrist (Angebot), 519, 520Board of Management, 184, 584, 589, 892Bottom-up-Approach, 877Business Unit, 613
CColumbus-Raumstation, 595Configuration Management Manual (Apollo),
470Coralie-Oberstufe, 97, 100Cos-B-Forschungssatellit, 297, 892COSMOS-Konsortium, 190Cost credibility, 88Cost driver, 17, 18, 88, 425, 817, 877
Stichwortverzeichnis 905
Cost Estimation Relationship (CER), 392, 877, 880, 882, 892
Cost, lnsurance, Freight (CIF), 497, 498, 598, 892
Cost Plus Fixed Fee (CPFF), 486, 488, 878Cost Plus lncentive Fee (CPIF), 486, 488–490,
832, 878, 892CPM, 8, 864, 892C/SCSC-Überwachungsprozedur, 291–293
DData-empty-Model, 399Data-full-Model, 399Datenbank, 78, 213, 215, 216, 392, 396, 459,
468, 646, 647Definitionsphase, 86, 88, 109, 120, 157, 226,
308, 311, 325, 380, 419, 428, 472, 473, 475, 485, 490, 516, 815, 824, 825, 827, 828, 835
Deliverable ltems List (DIL), 339, 484, 497, 878
Design-to-Cost (DTC), 17, 261, 386, 399, 414, 415, 416, 417, 423, 427, 681, 866, 878, 880, 892
Deviations (Bauabweichungen), 112, 478Dezentralisierung, 10–14, 158, 159–162, 167,
557, 617Document/Data Requirements
Description (DRD), 200List (DRL), 339, 458, 461–464, 467, 480,
484Dokumentations(s)
anforderung, 204, 426, 428, 430, 458, 460, 467, 479, 498, 633, 640, 822, 823
Anforderungsbeschreibung, 200, 462–464, 467, 498, 824, 835
anforderungsliste, 339, 458, 461–464, 467, 480, 484
art, 460, 868Basis ~, 152, 237, 245baum, 152, 461, 466, 822, 823freigabe, 466gliederung, 143, 202, 311, 559kontrolle, 143, 202, 204, 464, 559, 561,
565, 824management, 198, 338, 456–469, 479,
822–825nummernsystem, 152, 311, 323, 325, 464Projekt ~, 18, 78, 85, 144, 152, 311, 429,
429, 456, 457, 460, 461, 679, 822, 823
statusliste, 462, 467, 468system, 222, 312, 567, 823verteilung, 467
Down time (Ausfallzeit), 281, 282, 835DTC-Implementationsplan, 418
EEarned Value, 175, 289, 292, 293, 357,
359–362EDV-Planungsprogramm, 229, 885Einfluss-Projektmanagement, 169Einsatzmittelplanung, 316ELDO-Projektbüro, 98Entscheidung
Angebots ~, 546Management ~, 288, 342Projekt, 140, 140, 145, 173
Entwicklung(s)phase, 88, 120, 225, 309, 386, 410, 415,
427, 463, 669, 809, 813, 815, 825, 828–830, 836
plan, 200, 460spezifikation, 887
Entwurf(s)parameter, 414, 415, 521, 878überprüfung, 110, 234, 238, 242, 244, 677
Ergebnisprotokoll, 450Errichtungsphase, 809, 815, 836, 837Eskalationsformel, 386Europa-I/II-Trägerrakete, 33, 96, 99Europa-III-Trägerrakete, 310Eutelsat-Nachrichtensatellit, 701, 778, 893EXOSAT-Forschungssatellit, 893Expertensystem, 13, 130, 146, 218, 240
FFederführer, 92–94, 879Feed-back (Rückkopplung), 220, 220, 288Fehlerrate, 243, 280, 282, 545Fernkopieren (Telefax), 439, 451, 808, 809,
820, 822Fertigung(s)
koordination, 158, 207steuerung (Aufgaben), 22, 140, 560
Festpreis, 175, 345, 378, 387, 389, 409, 413, 485–490, 494
Finanzierung, 31, 59, 64, 83, 122, 174, 192, 201, 378, 389, 538, 577, 588, 590–592
Finanzplan, 305, 384, 386
906 Stichwortverzeichnis
Firm Fixed Price (FFP), 387, 486–488, 549, 681, 876
Firmenhierarchie, 159First Article Configurations Inspection (FACI),
112, 235, 825, 893Fitness for use, 276, 879Fly away price, 879, 880FMECA, 80, 271, 279, 670, 672, 893Folge
kosten, 60, 87, 88, 415, 417, 419, 422, 880phase, 37, 86, 105, 109, 115, 118, 120, 122,
130, 132, 261, 380, 416, 427, 488, 573, 573, 840
Forecast und Appraisals for Management Eva-luations (FAME), 294, 893
Fortschrittskontrolle, 154, 311, 347–350, 706, 865
Free on Board (FOB), 497, 498, 598, 893FreigabeFreigabe
Arbeits ~, 143, 151, 152, 154, 184, 204, 293, 341, 342, 345, 346, 347, 891
Dokumentations ~, 466–447plan, 345Projekt ~, 345–347verfahren, 342, 430, 458, 640, 818
Führung(s)aufgabe (im Projekt), 90, 91, 151, 553, 554,
575, 582, 607, 634, 644, 703–704eigenschaft, 81, 82, 140, 150, 709europäische Rolle, 706–707durch Projektmanagement, 582, 607, 634,
644stil (im Projekt), 571–576, 574
Fusion, 297, 583
GGanzheitsbetrachtung (-entwurf), 4, 14, 93, 94,
245, 827Gehaltsindex, 390Gemeinschaftsprojekt, 31, 92, 173–174, 180,
181, 190, 387, 466, 503, 583–584, 689, 810, 881, 887
Genehmigungsbehörde, 809Generalist, 4, 14, 140Generalunternehmer, 65, 69–72, 122, 174, 175,
177, 180, 183, 300, 370, 453, 480, 588, 592, 705, 876
geografische Verteilung, 32geschlossenes System, 215
Gewinnchancen (Angebot), 545–549Nominal ~, 490, 493, 494, 878Obergrenze, 493Untergrenze, 492zuschlag, 386, 388, 492, 880
GliederungSystem ~, 200, 308Dokumentations ~, 143, 202, 311, 559
Globalisierung, 424, 643, 693, 694, 695–697, 710–711
Go/No-go-Entscheidung, 122
HHaftung
Produzenten ~, 282–283, 499–500Hauptauftragnehmer Siehe AuftragnehmerHierarchiestufe, 12, 159–161, 185, 227, 556,
557, 716HELIOS
Joint Working Group (HFWG), 188Sonnensonde, 26, 85, 188, 275, 297, 336,
513, 894HEOS-Forschungssatellit, 296, 297,
332, 892HERMES-Raumfähre, 124
IInbetriebnahme, 68, 107, 109, 202, 260, 261,
314, 500, 883Incentive Contracting Guide, 494Independent Parametric Cost Estimate (IPCE),
398, 880industrielle Organisation, 79, 175, 187, 810,
884Inflationszuschlag, 389Information(s) Siehe auch Projektinformation
arten, 437, 440, 867austausch, 172, 173, 186, 436, 438, 440,
447–448, 601, 821management, 143, 435, 819täglicher ~ austausch, 186, 438, 449träger, 438, 439system, 25, 152, 213, 291, 295, 435, 436,
439, 440, 443, 444, 451, 809, 819, 820, 867
wege, 436zentrum, 451
Input-/Output-Betrachtung, 44, 49, 110, 215, 217, 224, 226, 232, 238, 382, 847
Stichwortverzeichnis 907
Integration(s)aufgabe, 16leitung, 157System ~, 158, 201, 233, 245, 887vermögen, 554
integrierte Projektüberwachung, 245, 290, 323, 340–368
integriertes Projektteam, 180, 182, 183INTELSAT-Organisation, 24, 257, 697, 700,
701, 893, 894interdisziplinäre Zusammenarbeit, 220, 221,
274, 565, 568interdisziplinäres Handeln, 4–6, 48, 82, 247interdisziplinäres Team, 13, 82, 174, 221, 223,
438internationale Kooperation, 182, 187, 190, 189,
262, 587, 600internationale Projekte, 30–34, 60, 82, 94, 96,
174, 175, 188, 192, 232, 254, 297, 298, 333
JJob rotation, 566
KKarriere (im Projekt), 20, 151, 557, 558, 562–
564, 569, 622Kaufmann (Projektkaufmann), 130, 141, 153,
154, 293, 359–360, 368, 384, 387, 390, 413, 438
Kleingruppe, 617Kommunikation, 11, 23, 66, 172, 176, 252,
254, 407, 452, 698Kompensationsabmachung, 592, 593Kompetenzteilung (Fach/Projektbereich), 167,
170komplexe Systeme, 11, 240, 276, 303, 693Komplexität Siehe auch Projektkomplexität
Entwicklungs ~, 400, 405–406, 677, 893Fertigungs ~, 402–406, 881, 893
KonferenzTele ~, 439, 452, 822Video ~, 438, 439
Konfiguration(s)basis, 469, 471, 472, 474, 475, 476identifikation, 471–474, 478kontrolle, 23, 80, 152, 157, 204, 376, 470,
480, 824management, 468–481statusermittlung, 469, 478
Konsortialvertrag, 178, 179, 499, 882Konsortium, 65, 94, 158, 175, 177–182, 499,
584–586, 589, 590, 594, 705, 882Kontrolle
Action item ~, 629, 818Dokumentations ~, 143, 202, 205, 464, 559,
559, 565, 824Fortschritts ~, 154, 311, 347–350, 706, 865Konfigurations ~, 23, 80, 152, 157, 205,
376, 470, 479, 824Unterauftragnehmer, 140, 152, 205, 206,
560Kontrollspanne, 6, 159, 171, 556, 882Kontrollzentrum
Apollo ~, 451Projekt, 450, 451
Konzeptphase, 44, 86, 107, 118, 224, 225, 380, 416, 419, 420, 427, 574
Kooperationindustrielle, 59, 173internationale, 182, 187, 189, 257, 587, 599weltweite, 692, 694, 695, 700, 703–705
KoordinationAnlagen ~, 206Fertigungs ~, 158, 205
Korrekturmaßnahme, 61, 151, 152, 204, 243, 342, 343, 463, 817
Kostenanalysator, 396analyse, 157, 358, 391–392, 396, 407, 445,
817, 866, 882analysehandbuch, 392angebot, 397, 519, 523, 525Betriebs ~, 16, 60, 115, 116, 270, 301, 414,
416, 418, 886bottom-up-estimation, 381Cost Estimation Relationship (CER), 392,
877, 880, 882, 892detaillierte ~, 113, 127, 154, 264, 381einsparung, 275, 490, 491, 833explosion, 66, 72, 85Einflussgrößenfaktor, 583, 877Folge ~, 60, 87, 88, 415, 418, 419, 423, 880index, 386Ist ~, 355, 357, 359, 360, 878, 882, 894kategorie, 355, 359, 381, 384, 817, 845kontrolle, 85, 151, 157, 172, 298, 355–360,
381, 384, 386, 561, 594, 818, 819Korrekturfaktor, 410
908 Stichwortverzeichnis
Lebenszyklus ~, 16, 88, 415, 417, 853–855Non recurring cost, 394, 884, 886parametrische ~ schätzung, 397–407plan, 64, 80, 130, 143, 154, 169, 228, 293,
305, 311, 312, 321, 324, 328, 355, 359, 816
Produktsicherungs ~, 283prognose, 228, 379, 421, 857Recurring costs, 394, 842, 886reduktion, 88, 415, 423–424, 426, 429, 430,
486, 503, 886schätzgenauigkeit, 409–412schätzgleichung, 392, 394, 396, 877, 880,
894schätzmethode, 377–390schätzmodell, 397, 406, 839schätzung, 71, 81, 84, 88, 127, 334, 377–
390, 394, 409schlüssel, 323top down estimation, 381, 398, 736, 877,
882trägerrechnung, 357treue, 86, 627überprüfung, 362, 381überwachung, 355, 362, 463, 559, 629, 639,
706, 805, 819überzug, 410, 489, 708verursacher (cost driver), 18, 425, 426, 877
Kraftwerk-Strukturplan (KS), 894Kreativität, 19–22, 153, 248, 510Kursrisiko (Devisen), 33, 591Kybernetik, 163, 212
LLebenszyklus
kosten, 16, 88, 415, 417, 853–855kostenreduktion, 415–430
Leistung(s)dreieck, 344, 865messung, 204, 297, 342, 463, 819parameter, 363, 492, 493, 880phasen der Ingenieure u. Architekten, 120verzeichnis, 17, 80, 143, 299, 308, 305, 311,
348, 345, 478, 479, 484, 496, 597, 598, 744, 769, 828, 834, 883, 887, 897
LeitungIntegrations ~, 157Projekt, 5, 139, 668, 805, 806, 811
Leitwährung, 32, 33, 386, 590, 720
Lessons learned, 37, 61, 62, 68, 78, 85, 102, 377, 392, 537, 620, 670, 729, 751, 753, 757, 811
Limit of Liability (LoL), 498, 504, 875, 883, 895
ListeDokumentationsstatus ~, 464, 468Dokumenutionsanforderungs ~, 339, 458,
462–464, 467, 480, 484Letter of Intent (LOI), 343, 498, 504, 720, 875,
883
MMachtverhältnisse im Betrieb, 91Management (Manager), 19
anforderungen, 694Checkliste, 182, 184, 203, 243, 284, 370,
453, 480, 532, 637Dokumentations ~, 198, 338, 456–469, 480,
822–825effizienz, 3, 36, 96, 170, 554, 644, 694entscheidung, 288, 342firma, 94, 175, 180–183, 188, 192, 585, 586,
588–590, 895know-how- transferKonfigurations ~, 468–480krise, 36, 38, 58, 61, 62, 81, 82, 175, 589,
609nahtstelle, 169, 881plan, 198–202Project Control ~, 368Projekt ~ Siehe Projektmanagementqualität, 86–88regelkreis, 340, 342team (Projekt), 145, 155, 698unterstützung, 23Vertrags ~, 483, 501, 832, 835
Management Information and Control System (MICS), 294, 443, 895
Marketing-Mix, 520MAROTS-Satellitenfamilie, 101Maßnahme (Korrektur~), 61, 151, 152, 243,
289, 342, 343, 347, 463, 817, 821Materialindex, 390Materialspezifikation, 229Matrixorganisation, 6, 15, 23, 25, 28, 44, 60,
79, 91, 161, 167, 167–170, 323, 557, 578, 608, 610, 619, 631, 636, 809, 883, 895
Matrix-Projektmanagement, 167–170
Stichwortverzeichnis 909
Mean-Down-Time (MDT), 280, 831, 895Mean-Time-Between-Failure (MTBF), 280,
281, 426, 828, 831, 855, 883, 895Meilenstein
definition, 154ebene, 335konzept, 336
Mercury-Kapsel, 363, 364Methoden-Transfer, 8MICS, 294, 443, 895MIL-STD, 471, 895MIL-STD-48–471MIS, 294, 435, 436, 440, 453, 791, 797, 895Mitteleinsatz, 151, 325Mittelrückfluss, 31, 32, 93, 175, 517, 586, 587,
590, 884Motivation, 20, 22, 167, 177, 302, 491, 555–
558, 571, 575, 576, 613, 635Multi-Projektmanagement, 168, 645, 646, 651,
657
NNahtstellen (Schnittstellen)
management, 169, 881spezifikation, 231, 232, 460, 832
Netzplan, 154, 201, 305, 327, 328, 333, 335, 343, 347technik, 28, 295, 298, 329–335, 645
neutrale Zone (Prämienvertrag), 491Neuverteilung der Machtverhältnisse im
Betrieb, 13, 91Non-recurring cost, 394, 884, 886Nummernsystem, 480
Dokumentations ~, 152, 311, 323, 325, 464Projektstrukturplan ~, 205, 323–325, 347
Nutzungsmanagement, 805, 808, 837Nutzungsphase, 88, 837
OObligo, 355, 357, 362, 819offenes System, 44, 214–216, 224Offsetabmachung, 592On-the-job-training, 150, 558, 562, 622, 753operationeller Betrieb (Aufgabendefinition), 80,
140, 260, 280, 281, 302, 367, 560, 598, 876Optionen (Alternativen), 17, 38, 107, 109, 205,
527, 537, 576Organisation(s)
ablauf, 139, 115, 323, 696änderung, 157
aufbau, 138, 139, 398, 594, 596äußere Projekt ~, 185, 883, 884entwicklung, 15, 605, 608, 629industrielle ~, 175, 187innere Projekt ~, 185–187, 884Matrix ~, 6, 15, 23, 25, 28, 44, 60, 79, 91,
161, 166, 167–170, 323, 557, 578, 608, 610, 619, 631, 636, 809, 883, 895
mehrstufige Projekt ~, 157, 185, 187, 442, 883
Projekt ~, 5, 54, 86, 89, 137, 138, 139, 148, 149, 157, 164–167, 184, 186, 442, 594, 810, 883
spiegelbildliche Projekt ~, 186, 187, 884struktur, 14, 27, 28, 89, 100, 139, 141, 145,
155, 158, 161, 163, 169, 186, 203, 323, 440, 557, 559, 814
verbesserung, 24Ownership consideration, 89
PParameter (Entwurfs-), 414, 415, 521, 878parametrische Kostenschätzung, 397–407Performance Measurement, 365, 815Personal
abbau, 577, 684aufbau, 170, 810bedarfsdeckung, 576einsatz, 108, 152, 154, 203, 305, 349, 355,
357, 531, 577engpass, 576, 577entwicklung, 558, 607, 634–636führung, 562, 563, 570, 869Projekt ~, 3, 8, 10, 78, 82, 553, 577
Pflichtenheft, 17, 38, 64, 80, 143, 169, 299, 305–306, 339, 344, 461, 462, 484, 484, 596, 598, 719, 743, 802, 834, 883, 887, 896
PERT, 8, 291, 294, 332PERT & Cost Correlation Technique (PACCT),
294, 895Phase(n)
ablaufplan, 127Aussonderungs ~, 109, 115, 884Beschaffungs ~, 115, 125, 514Betriebs ~, 117, 125, 157, 416, 418, 422,
819, 834, 857Definitions ~, 86, 88, 109, 120, 157, 226,
308, 311, 325, 380, 420, 428, 472, 473, 475, 485, 490, 516, 815, 824, 825, 827, 828, 835
910 Stichwortverzeichnis
Entwicklungs ~, 88, 120, 225, 309, 386, 410, 415, 428, 463, 669, 809, 813, 815, 825, 828–830, 836
Errichtungs ~, 809, 815, 836, 837Folge ~, 37, 86, 105, 109, 115, 118, 120,
122, 130, 132, 261, 380, 416, 427, 488, 573, 840
Konzept ~, 44, 86, 107, 118, 224, 225, 380, 416, 419, 420, 427, 574
Nutzungs ~, 88, 837Projekt ~, 17, 88, 108, 113–117, 126, 228,
230, 236, 272, 301, 302, 379, 415, 815überlappung, 99, 109, 125–126Wartungs ~, 116
Phased Project Planning (PPP), 8, 196, 895Plan
Arbeits ~, 201, 857Einsatzmittel ~, 316Entwicklungs ~, 201, 460Freigabe ~, 345Kosten ~, 64, 80, 130, 143, 154, 169, 228,
293, 305, 311, 312, 321, 324, 328, 355, 359, 816
Management ~, 198–202Projekt ~, 36, 61, 71, 76, 121, 172, 198,
199, 201, 240, 263, 287, 298, 594, 814Termin ~, 63, 67, 71, 73, 80, 99, 298, 311,
324–329, 335, 339, 353, 355, 359, 387, 406, 444, 492, 527, 678
Test ~, 201, 333, 460Planung(s)
Ablauf, 127, 138, 143, 152, 324–340, 815Analyse, 335, 346, 349, 638, 818ingenieur, 153Kosten ~, 64, 80, 130, 143, 154, 169, 228,
293, 305, 311, 312, 321, 324, 328, 355, 359, 816
methoden (Siehe auch ~ instrumente), 304, 305
und Überwachung (Project Control), 130, 140, 152, 204, 289, 293, 294–298, 814
Polaris-Programm, 8, 292PPS (Planungsprogramm), 896Prämie (Leistungs ~), 492–494, 833Preis
Ceiling ~, 877Cost Plus Fixed Fee (CPFF), 490, 492, 882Cost Plus Incentive Fee (CPIF), 486, 488–
490, 832, 878, 892Cost Sharing, 487
Fest ~, 175, 345, 378, 387, 389, 409, 413, 485–490, 494
Firm Fixed Price (FFP), 387, 486–488, 549, 681, 876
Fixed Price with Escalation, 486, 879Fixed Price with Incentive, 486Fixed Price with Redetermination, 486gestaltung, 387gleitklausel, 486, 879Produkt ~, 521prüfung, 485Selbstkostenerstattungs ~ (SKE), 77, 345,
387, 485–490, 819, 832, 877, 886, 896steigerung, 378, 388, 389, 410Time and Material, 487Verkaufs ~, 386, 521, 522, 880, 887
PRICE (Kostenschätzmodell), 396, 399–402, 403, 404, 407, 408, 881, 885, 896
Prioritätskonflikt, 167, 172, 613, 616, 639Produktionsphase, 325, 376, 574Produktsicherung(s), 829
aufgaben, 270kosten, 283team, 830
Produktspezifikation, 229, 306, 517, 598, 841Produzentenhaftung, 282, 283, 499, 500Prognose (Kosten ~), 228, 379, 412, 857Program Appraisal Review (PAR), 444Project Control, 130, 140, 152, 204, 289, 293,
294–298, 814Aufgaben, 152, 290, 292, 298Management, 157, 368Manager, 151–153, 290Requirements, 295, 304Team, 152, 290, 291, 298
Project Operation, 297, 611, 884, 895Projekt(e)
aufgaben, 35–37abteilung, 15, 89, 167, 169, 524administration, 143, 150, 310, 559auftrag, 32, 144, 345, 516, 623ausschuss, 176beginn, 113berichterstattung, 655besprechung, 446–448, 667, 676, 706, 822büro, 6, 32, 33, 60, 73, 85, 96, 139, 154dokumentation, 18, 78, 85, 144, 152, 311,
429, 430, 456, 457, 460, 461, 679, 822, 822
ende, 113
Stichwortverzeichnis 911
entscheidung, 18, 34, 122, 344, 390, 426, 430, 572, 620, 645, 684, 840, 856
Ethik, 606, 625Handbuch ~, 632finanzierung, 31, 59, 64, 85, 122, 174, 192,
201, 378, 388, 538, 577, 588, 590–592freigabe, 345größe, 59, 93, 94, 145, 155, 174, 368, 609,
618gruppe, 6, 10, 13, 14, 145, 166, 521, 557,
586, 617information (Siehe auch Information), 262,
318, 434, 439, 441, 451, 618, 645informationssystem, 451–453, 820informationszentrum, 451internationale ~, 30–34, 60, 82, 94, 96, 174,
175, 187, 189, 232, 254, 297, 298, 386katastrophe, 85, 94, 95, 122, 514, 668kaufmann, 130, 141, 153, 154, 297, 359–
370, 368, 384, 387, 390, 413, 438kontrollzentrum, 451leiter, 140, 571, 617, 618, 620–628, 632,
644, 664, 667, 679, 687, 688, 710, 806–812, 862
leitung, 5, 139, 668, 805, 806, 811leitstelle, 611, 612, 620merkmale, 45, 48–52organisation, 5, 54, 86, 89, 137, 138, 139,
148, 149, 157, 165–167, 184, 186, 442, 594, 810, 883
Personalentwicklung, 558, 607, 634–636plan (-planung), 36, 61, 71, 76, 121, 172,
198, 199, 201, 240, 264, 287, 298, 596, 814
phasen, 17, 88, 109, 113–117, 127, 230, 236, 272, 301, 302, 379, 415, 815
risiko, 18, 174, 489, 589, 592, 665–689software, 644–661status, 338, 347, 348, 442, 447, 647strukturplan, 306–324, 326, 647, 812, 814,
821, 842, 876, 879, 885team, 145team, internationales, 586überprüfung (Review), 112, 234–243, 336,
444, 449Verantwortung, 5, 7, 100, 140, 390, 620,
805vertrag, 484–488Vollmachten, 5–7, 10, 13, 14, 27, 94
zielsetzung, 7, 9, 21, 22, 26, 43, 44, 64, 86, 87, 106, 157, 164, 225, 299–303, 308, 392, 456, 624
Projektkomplexität, 2–5, 12, 48, 400, 404–406, 677, 881, 893
Projektleiter(s)Aufgabe, 140Auswahl, 13, 150Schulung, 562, 564Verantwortung, 5, 7, 140, 390, 620, 805Vollmacht, 5–7, 10, 13, 14, 27, 92, 140
Projektmanagement, 2Bedeutung, 3Einsatz, 27in Europa, 8Fortbildung, 566, 569, 859–861Funktionen, 5, 22, 24, 141Leistungsfähigkeit, 709Matrix ~, 167–170Multi ~, 646, 651, 657Rolle, 89, 693team, 272, 554, 610
Projektstrukturplan (PSP), 306–324, 326, 647, 812, 814, 821, 842, 876, 879, 885Ebenen, 310, 311, 813lnhaltsverzeichnis, 318Kraftwerkstrukturplan (KS), 894Nummernschlüssel, 205, 323–325, 345Standard ~, 312, 313als zentrales Managementinstrument, 311,
323Protokoll
Action Item ~, 629, 818Besprechungs ~, 67, 439, 446, 450, 822Ergebnis ~, 450
Prototype s for Tomorrow, 7Public Telescope (PT), 257, 262–265
QQualität, 276Qualitätssicherung, 269–276
RRahmenerlass zur Neuordnung des Rüstungs-
bereiches, 487Reaktionszeit, 65, 343, 344Recurring Costs, 394, 842, 886Redundanz (des Systems), 278, 279, 283, 429,
651, 829, 830Resource Managementsystem (RMS), 292, 896
912 Stichwortverzeichnis
Return on Investment, 60, 115, 117, 414, 514, 840, 886
Review (Überprüfung) Siehe auch Überprüfungablauf, 240–242Design ~, 112, 234Input, 238, 240, 242, 826Koordination, 825Meilensteine, 234–237Output, 238, 243Planungs ~, 348Projekt, 112, 234–243, 335, 444, 448Team, 110
Regelkreis (systemtechnischer), 218, 219–222Restrisiko, 282, 688, 853Risiko
analyse, 670, 671, 673, 676, 682, 707, 711, 853
Angebots ~, 546bekämpfung/-reduktion, 665, 672, 682, 686,
886bewertung, 667, 672, 674, 679, 682–683,
687Checkliste, 688Definition, 665management, 665–675potenzialProjekt, 18, 174, 489, 589, 592, 665–689prozess, 689überwachung, 673, 688Unternehmer, 389Wechselkurs, 31, 32, 386, 390, 500, 600
Road-map-Konzept, 126, 127Rough Order of Magnitude (ROM), 380, 896Royal cut, 886Rückkopplung (feed-back), 220, 288
SSatelliten-Versicherungsmodell, 687, 688Schätzmethode (Kosten ~), 377–390Schätzung
Kosten ~, 71, 81, 84, 88, 127, 333, 377–390, 394, 409, 839
Zeit, 333–335, 380Schlüsselpersonal, 138, 148, 150–154, 184,
204, 543, 576, 810Schnittstellenspezifikation, 231, 232, 460, 832schöpferische Freiheit, 20–22Schulung (im Projekt), 84
Nachwuchs ~, 570
Management ~, 566, 569, 859–861Managementseminar, 860
Selbstkostenerstattungspreis (SKE), 77, 345, 387, 387, 485–490, 819, 832, 877, 886, 896
Short list, 886Sicherheit (des Systems), 679, 830SINET (Planungsprogramm), 896Software
Akzeptanzhindernis, 651Auswahlentscheidung, 650, 653, 654Implementation, 653, 654Marktspiegel, 868Nutzen, 651Produktvergleich, 658
Soll-/Ist-Vergleich, 151, 343, 445, 817, 818SpaceLab, 189, 753SpaceLiner (SL), 121–123Space Shuttle, 101, 189, 260, 283, 318, 757Specification tree, 152, 229, 231, 231, 311,
313, 473, 476Spezifikation(s)
baum, 152, 229, 231, 232, 311, 313, 473, 476
Entwicklungs ~, 229Nahtstelle ~ (Schnittstellen ~), 231, 232,
460, 832Produkt ~, 229, 306, 517, 598, 841System, 231
spiegelbildliche Projektorganisation, 186, 187, 884
Statement of Work (SOW), 17, 80, 143, 299, 304, 305, 306, 339, 345, 461, 462, 484, 496, 596, 598, 719, 743, 802, 834, 883, 887, 896
Statusbesprechung, 173, 204, 348, 351, 446dokumentation, 461, 467, 468Finanz ~, 441Konfigurations ~, 469, 478Projekt ~, 337, 345, 347, 442, 446, 647
Stellenbeschreibung, 148Planungsingenieur, 153Project Control Manager, 153Projektkaufmann, 154Projektleiter, 151
Störfallanalyse, 222, 223Strukturwandel, 4, 90, 253Studie (Verträglichkeits-), 44, 86, 223, 224, 426Symphonie-Nachrichtensatellit, 297System
Stichwortverzeichnis 913
analyse, 25, 157, 161, 216, 222, 259, 310, 559
aufgaben, 11, 15, 23, 44, 81, 138, 165, 171, 335, 340, 590
denken, 173, 247, 567Dokumentations ~, 224, 311, 567, 823entwurf, 100, 245, 308, 310, 416, 417, 542,
827, 828geschlossenes ~, 215gliederung, 213, 308ingenieur, 13, 140, 150, 212, 218, 246, 248,
284integration, 201, 234, 245, 887komplexes ~, 11, 240, 284, 307, 693Management ~, 8, 35, 292, 294, 812Mängel, 61offenes ~, 44, 214–219, 227optimaler Entwurf ~, 235Projektleitung, 5, 139, 668, 805, 806, 811Redundanz, 278, 279, 283, 429, 651, 829,
830review, 561Sicherheit, 276, 679, 830spezifikation, 44, 130, 213, 224–228team, 226technik, 9, 44, 212, 246, 248, 250, 827–829,
867, 887, 896theorie, 212trade off, 28, 38, 109, 271, 283, 292, 300,
407, 413, 427, 516, 521, 522, 596, 703, 729, 807, 828, 841, 856, 887
Verfügbarkeit, 279Wartbarkeit, 276zeitalter, 212Zuverlässigkeit, 276, 830
systemtechnische Aufgaben, 146, 178, 243, 253, 318
systemtechnischer Regelkreis, 218–222
TTagesordnung, 204, 439, 447, 448–450, 640,
791, 821täglicher Informationsaustausch, 186, 438, 450Task force, 161, 163Task Performance Control, 345, 883, 897Team(s)
arbeit, 145, 150, 151, 221, 391, 558, 563, 571, 869
interdisziplinäres, 13, 82, 174, 220, 223, 438Produktsicherungs ~, 829
Project Control, 132, 152, 290, 291, 298Projekt ~, 145, 586Projektmanagement ~, 272, 554, 610Review ~, 110, 238, 240, 826spirit, 151, 601stärke (Projekt), 145, 146, 154–157, 617System ~, 222zusammensetzung, 151, 180, 239, 826
Technical characteristic, 319, 320, 363Technical Performance Control, 345, 883, 897Teilnehmerkreis, 447Telefax (Fernkopieren), 439, 451, 808, 809,
820, 822Telekonferenz, 439, 452, 822Terminplan, 63, 67, 71, 72, 76, 80, 99, 298,
311, 324–328, 335, 339, 354, 355, 359, 387, 406, 445, 492, 527, 678
Termintreue, 83–85, 704Testplan, 201, 333, 460Top-down
approach, 213, 877estimation (Kosten), 381, 397, 735, 877,
882Tornado-Kampfflugzeug, 95, 96, 189, 190, 451,
895, 897Trade off, 28, 38, 109, 271, 283, 292, 300, 407,
419, 427, 516, 521, 522, 596, 703, 729, 807, 828, 841, 856, 887
Training-on-the-job, 296, 558, 562, 564Transall-Transporter, 897Trendanalyse, 364, 819TV-SAT/TDF-1-Fernsehsatellit, 513, 897Typenschild, 323
UÜberprüfung (Review)
Entwurfs ~, 110, 234, 238, 241, 244, 677Kosten ~, 360, 380Produktions ~, 112, 235Projekt ~, 112, 234–243, 336, 444, 449Spezifikations ~, 110, 234
Überspezifikation, 17, 428, 497, 599Überwachung
Ablauf ~, 807Fortschritts ~, 154, 311, 347–351, 706, 863Kosten ~, 355, 362, 463, 559, 629, 638, 706,
807, 819Projekt ~ (Siehe auch Project Control), 186,
205, 245, 290, 293, 295, 323, 325, 340–368, 611, 817, 818, 864, 864, 870
914 Stichwortverzeichnis
Unterauftragnehmer, 12, 27aufgaben, 33kontrolle, 141, 152, 204, 205, 560
Unternehmerrisiko, 389Uptime (Betriebszeit), 279–281, 876, 883
VVarianzanalyse, 292Verantwortung (des Projektleiters), 140, 390,
620, 805Verbrennungsmotor, 216Verfügbarkeit (des Systems), 279Vergleich (Soll/ Ist), 151, 343, 445, 817, 818Verkaufspreis, 356, 521, 522, 880, 887verlängerter Arm (d. Geschäftsleitung), 5–7,
610, 628, 636Verrechnungseinheit, 97Verteilerliste, 430, 453, 457, 467, 823Vertrag(s)
änderung, 504, 505, 808art, 345, 347, 387, 444, 485–488gliederung, 494–497implementation, 503Letter of lntent (Lol), 343, 498, 504, 875,
894management, 483, 501, 832, 835neutrale Zone (Prämienvertrag), 491prämien, 28Projekt ~, 484–488strafe, 334, 335, 387, 487, 493, 677
Verträglichkeitsstudie, 44, 86, 223, 224, 427Videokonferenz, 439, 453, 820Vollmacht (d. Projektleiters), 170Vorphase, 109, 456, 836, 837
WWährungsproblem (Siehe auch Wechselkurs),
32, 386, 590Waiver, 80, 478, 778, 825, 896Wartbarkeit (d. Systems), 276Wartungsphase, 116Wechselkurs, 31, 32, 386, 390, 500, 590Werksvertrag, 180, 184, 484, 677Wertschöpfungskette, 253, 699Wettbewerb(-svorteil), 509–516, 695, 699, 704,
708, 709What-if- Betrachtungen, 729, 755Winning Proposal, 537, 742
Wirtschaftlichkeit (des Systems), 216, 276, 279, 703
Work Authorization, 184, 773, 775Work Breakdown Structures Siehe
ProjektstrukturplanWork Breakdown Structure Dictionary, 304,
313, 802Work Package Siehe ArbeitspaketWork sharing, 27, 175, 311, 587, 766, 887Worst-case-Analyse (Siehe auch Analyse), 365
ZZahlungsmodus, 388Zahlungsplan, 357, 385, 389, 516, 705, 818Zeit
Ausfall ~, 279, 280, 831Betriebs ~, 279–281, 876, 877, 883Reaktions ~, 65, 343, 344schätzung, 333–335, 380
Zentralisierung, 11–14, 615Ziel
definition, 19, 647setzung (Projekt), 7, 9, 21, 22, 26, 43, 44,
64, 86, 87, 106, 157, 164, 225, 299–303, 308, 392, 456, 624
Zusammenarbeit (interdisziplinäre), 220, 274, 565, 568
Zuverlässigkeit(s)analyse, 222, 223, 272, 278, 284, 828aufgaben, 243, 253, 279, 830System ~, 276, 830