18
V L I Z www.vliz.be Zeelessen Boomkorvisserij

V L I Z Zeelessen Boomkorvisserij. V L I Z Zeelessen

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: V L I Z  Zeelessen Boomkorvisserij. V L I Z  Zeelessen

V L I Z

www.vliz.be

Zeelessen

Boomkorvisserij

Page 2: V L I Z  Zeelessen Boomkorvisserij. V L I Z  Zeelessen

V L I Z

www.vliz.be

Zeelessen

Page 3: V L I Z  Zeelessen Boomkorvisserij. V L I Z  Zeelessen

V L I Z

www.vliz.be

Zeelessen

InleidingDe boomkorvisserij is een van de actieve vistechnieken waar men bodemvis met sleepnetten vangt. ‘Kor’ verwijst naar het sleepnet en ‘boom’ naar de stalen buis die het net openhoudt tijdens het vissen. Deze visserij wordt ook wel de bokken-visserij genoemd, verwijzend naar de contructie op het schip waaraan het net is opgehangen.

Deze visserij is de voorvader van de sleepnettenvisserij. Reeds in de 15e eeuw werd er met de boomkor gevist. Tijdens de 19e eeuw werd de techniek echter verdrongen door de plankenvisserij. Maar omstreeks 1960 schakelde een groot deel van de vloot terug om naar deze techniek. Door het plaatsen van wekkerkettingen aan het net die dienen om vissen uit de bodem op te schrikken vangde men meer vis dan de bordenvisserij. Zelfs de garnaalvloot introduceerde het gebruik van boomnetten. En zo werd de boomkorvisserij de belangrijkste vorm van visserij in België en Nederland.

De bezorgdheid over de impact van de boomkorvisserij op de bodem en de grote hoeveelheid bijvangst is de laatste jaren fors toegenomen. Ook de steeds stijgende brandstofprijzen treffen deze vorm van visserij meer dan andere.

Page 4: V L I Z  Zeelessen Boomkorvisserij. V L I Z  Zeelessen

V L I Z

www.vliz.be

Zeelessen

Page 5: V L I Z  Zeelessen Boomkorvisserij. V L I Z  Zeelessen

V L I Z

www.vliz.be

Zeelessen

Inhoud1. Techniek2. Vistuig3. De 2 soorten boomkorvisserij

1. Boomkorvisserij op demersale vis2. Boomkorvisserij op garnalen

4. Schip5. Belgische vloot6. Milieu impact

1. Omwoelen bodem2. Hoge bijvangst

Page 6: V L I Z  Zeelessen Boomkorvisserij. V L I Z  Zeelessen

V L I Z

www.vliz.be

Zeelessen

De boomkorkotters (kotter: naam voor schip gebruikt in visserij) slepen aan beide zijden van het schip het net over de zeebodem, dit aan een tamelijke snelheid.

Boomkornetten zijn aan de onderkant uitgerust met zware wekkerkettingen die de bodemvis, vooral schol en tong, uit de zeebodem moeten opschrikken en in het net jagen. Vissen met een boomkor is dan ook een efficiënte visserijmethode. Doordat het net continu open wordt gehouden door een boom is de vangst groot.

1. TECHNIEK

BOOMKORNET

BOKKEN

Page 7: V L I Z  Zeelessen Boomkorvisserij. V L I Z  Zeelessen

V L I Z

www.vliz.be

Zeelessen

BOKKEN

METALENBOOM:

houdt net open

KOR

METALENSLOF of SKIhoudt netop bodem

tijdens slepen

SLEEPLIJN

ZEEBODEM

Illustratie: slepen met de boomkor

Page 8: V L I Z  Zeelessen Boomkorvisserij. V L I Z  Zeelessen

V L I Z

www.vliz.be

Zeelessen

2. VISTUIG

GIEKEN of BOKKEN: metalen constructie op schip waaraan de boomkor wordt opgehangen.

BOOM: stalen buis - vroeger echte boomstam – die het net openhoudt

SLOF of SKI: zwaar stalen zijstuk dat over de bodem sleept tijdens het vissen. Zorgt voor minder weerstand met bodem en dat net op juiste hoogte blijft.

WEKKERKETTINGEN: zware kettingen aan sloffen die de vis uit de bodem moeten opschrikken – vandaar ‘wekker’ - zodat die in net kan belanden. (= 25% totaal gewicht vistuig). Nodig voor grote vangst. Op rotsige bodem worden de wekkerkettingen door een mat van kettingen vervangen om net te beschermen.

KOR: sleepnet

Page 9: V L I Z  Zeelessen Boomkorvisserij. V L I Z  Zeelessen

V L I Z

www.vliz.be

Zeelessen

3. DE 2 SOORTEN BOOMKORVISSERIJ1. Boomkorvisserij op demersale vissen: Met de boomkor vangt men bodemvissen zoals tong, schol, tarbot, ...

Page 10: V L I Z  Zeelessen Boomkorvisserij. V L I Z  Zeelessen

V L I Z

www.vliz.be

Zeelessen

2. Boomkorvisserij op garnalen

TECHNIEKHet principe is hetzelfde als de boomkorvisserij op plat-vissen. De vangst wordt eerst door een zeef gehaald en later nog aan boord gekookt en gespoeld.

VISTUIGMaar om de garnalen van de bodem te jagen maakt men gebruik van eenvoudige ronde rolletjes die aan het vistuig hangen. Hierdoor heeft schip weinig vermogen en energie nodig, ook wordt de bodem niet zo omgewoeld. Er wordt met fijnmazig net gevist. In de vissershaven kan men regelmatig verse garnaaltjes kopen.

AAN BOORDKOKEN

Page 11: V L I Z  Zeelessen Boomkorvisserij. V L I Z  Zeelessen

V L I Z

www.vliz.be

Zeelessen

4. SCHIP: Boomkor-kotter, ook ‘bokken-treiler’ genaamd (treiler:naam voor schip met sleepnetten)

BOOMKOR*vermogen: max. 2000 pk. (veel kracht nodig om vistuig te verslepen)*lengte: tussen 30 en 45,99 m *verbruik:+/- 7.000L benzine/dag

GARNAALKOTTER*vist op garnalen vrij dicht bij kust*weinig diepgang (diepte schip onder water)*lengte: tussen 12 en 24 m

EUROKOTTER*Kustzoneschip met boomkor en twinrig*lengte: max. 24 m*vermogen: 300 pk

EUROKOTTER

BOOMKORKOTTER

Page 12: V L I Z  Zeelessen Boomkorvisserij. V L I Z  Zeelessen

V L I Z

www.vliz.be

Zeelessen

Eurokotter

TWINRIG

BOKKEN of GIEKEN

BRUG

Page 13: V L I Z  Zeelessen Boomkorvisserij. V L I Z  Zeelessen

V L I Z

www.vliz.be

Zeelessen

5. BELGISCHE VLOOT

Z = ZEEBRUGGE

SPECIALISATIE/MONOCULTUUR93% van de Belgische vloot vist met de boomkor en is gespecialiseerd in de platvissoorten schol en tong.

VISSERSHAVENSOostendeZeebruggeNieuwpoort

VLOOT:Van 450 schepen (1950)naar 121 schepen (2005)

Er zijn steeds meer stopzettingen en faillissementen door hoge kosten.

O = OOSTENDE

Page 14: V L I Z  Zeelessen Boomkorvisserij. V L I Z  Zeelessen

V L I Z

www.vliz.be

Zeelessen

Hoge kosten

Men vist in de eerste plaats om geld te verdienen.

Winst = kosten < opbrengsten

KOSTEN -Schip: aankoop, onderhoud en herstellingen-Netten en ander materiaal: steeds risico op verlies of beschadiging-Personeel: loon wordt bepaald door visvangst. Veel vis, veel inkomsten Weinig vis, weinig inkomsten-Brandstof: diesel, prijzen onderhevig aan recente schommelingen en stijgingen Lange afstand, hoge kosten Weinig vis te vinden,

lang en ver onderweg

Page 15: V L I Z  Zeelessen Boomkorvisserij. V L I Z  Zeelessen

V L I Z

www.vliz.be

Zeelessen

Vistuigen die over de bodem slepen laten daar een spoor van vernietiging na. Om de vis in het net te jagen gebruikt men methodes waarbij de bodem wordt omgewoeld. Dit schrikt de vissen die zich nabij de bodem verstoppen op. De boomkor schraapt met behulp van wekkerkettingen de bovenste laag van bodem af. Hierdoor kan men ook platvissen die zich dieper in bodem verstoppen (tong) vangen.

6. MILIEUIMPACT1. Omwoelen van bodem

VOOR NA

VERNIETIGING BOVENSTE LAAG

ZEEBODEM

Page 16: V L I Z  Zeelessen Boomkorvisserij. V L I Z  Zeelessen

V L I Z

www.vliz.be

Zeelessen

BODEMHERSTEL hangt af van het type bodem:Een zanderige bodem, zonder begroeiing in een gebied met veel stroming kan na 37 uur al hersteld zijn. Bij meer delicate ondergronden zoals modderige gebieden kan dit herstel meer dan een jaar duren.

Fauna in sterk beviste gebieden is anders dan in minder beviste gebieden:

KWETSBARE SOORTEN: soorten zoals bepaalde borstelwormen passen zich aan deze voortdurende verstoring aan en komen zelf in grotere dichtheden voor. Kwetsbare bodemdieren (zoals b.v. Noordkromp die zijn voedsel uit water filtert) zijn gevoelig voor het omwoelen van de bodem waardoor ze in sterk beviste gebieden minder talrijk voorkomen.

NOORDKROMP

BORSTEL-WORM

Page 17: V L I Z  Zeelessen Boomkorvisserij. V L I Z  Zeelessen

V L I Z

www.vliz.be

Zeelessen

= dieren die mee gevangen worden wanneer men op een bepaalde soort vist.

Bijvangstsoorten worden zo vlug mogelijk terug in zee gegooid maar zijn vaak reeds dood of beschadigd door netten.

NIET SELECTIEF VISSENWanneer men op b.v. tong vist, belanden andere soorten zoals krabben en zeesterren, andere platvissen of tong die ondermaats (te jong) is in het net. Het boomkornet biedt niet de mogelijkheid om tijdens het vissen een bepaalde soort te selecteren.

2. Hoge bijvangst

Page 18: V L I Z  Zeelessen Boomkorvisserij. V L I Z  Zeelessen

V L I Z

www.vliz.be

Zeelessen