Infofiche

Blijf bewegen Je bent nooit te oud om te bewegen. Veel senioren die bewegen hebben zelfs een betere fysieke fitheid danjongeren. Ga even langs bij je huisarts. Hij of zij geeft je persoonlijk advies op basis van je lichamelijke fit-heid. Daarnaast kan je huisarts je ook tips geven om overbelasting en kwetsuren te vermijden.

Tips die je helpen om meer te bewegen

Een bewegingsactiviteit uitkiezen• Kies een bewegingsactiviteit die je graag doet en die je enkele keren per week kan beoefenen.• Twee tot drie keer per week een half uur matig intensief bewegen is gezonder en doeltreffender dan éénmaal per

week één uur intensief bewegen. • Lukt het je niet om een half uur te bewegen? Ook drie keer tien minuten bewegen per dag is goed.• Begin geleidelijk aan en drijf langzaam op.• Doe regelmatig ook oefeningen om je spierkracht, lenigheid en evenwicht te behouden of te verbeteren.

Onder andere tai chi is hiervoor een goede bewegingsvorm.

Voor het bewegen• Kies losse, lichte en ontspannende kledij.• Draag degelijk, stevig schoeisel, aangepast aan de activiteit.• Gebruik geen zware maaltijden en/ of alcohol voor het sporten.

Tijdens het bewegen• Streef naar een gezonde vermoeidheid, je moet nog kunnen praten tijdens het bewegen.• Houd altijd rekening met je algemene toestand. Stop zodra het niet meer gaat. • Controleer regelmatig je hartslag.

Blijf ook bewegen in je dagdagelijkse leven • Zet de auto iets verder en loop nog een eindje.• Ga met de kleinkinderen op pad.• Poetsen of tuinieren? Dat is ook bewegen. Neem rustig de tijd om in de tuin te werken op je eigen tempo. • Neem de trap in plaats van de lift. • Stap een bus- of tramhalte vroeger af en wandel de rest.• Neem niet te vlug de auto om een boodschap dicht bij huis te doen. Ga meerdere keren in de week i.p.v. 1 keer.• Blijf actief en geef niet te vlug op. • Verwen je met hulpmiddelen. Zo zijn veel rollators uitgerust met een boodschappenmandje en een zitje.

Handig toch, niet?

Wie kan je helpen?• Huisarts• Kinesist• Thuisverpleegkundige• Ergotherapeut

Infofiche

Ik plan de volgende acties

limburg.be/gezondheid

Een initiatief van de provincie Limburg

Universiteitslaan 1, B–3500 HASSELT

Infofiche

Veilig schoeiselDe verkeerde schoenen dragen, op blote voeten of op je kousen rondlopen kan je kans op een val vergroten.

Koop je nieuwe schoenen? Let dan op de volgende tips:

• Koop stevige schoenen met een dunne, niet gladde zool: de zool moet aan de tenen plooibaar zijn. De middenzool mag niet te dik of te zacht zijn.

• Koop geen schoenen met een gladde zool of met een antislipzool die te veel hecht aan de vloer.• Zorg ervoor dat je schoenen stevig rond je voet zitten. Kies schoenen met veters of velcro. • Schoenen die je enkel omsluiten geven goede steun.• Kies schoenen met een hak die niet hoger is dan 2,5 centimeter.• Koop geen schoenen die meer dan een halve maat te groot of te klein zijn. • Let ook op de breedte: je schoen mag niet meer dan een vinger te breed of te smal zijn. • De schoen moet voldoende steun bieden aan de voet om uitvallen te voorkomen.

Verder• Draag altijd schoenen, loop niet rond op je kousen of panty’s.• Vervang je oude schoenen of laat ze herstellen. Dit vermindert je kans op struikelen.

Veilge schoenen Onveilige schoenen• Instappers met een dichte hiel • Pantoffels die open zijn aan de achterkant• Veterschoenen • Crocs: te zachte zool en onvast• Schoenen met velcrosluiting • Teenslippers: onvast, open aan de achterkant• Schoenen met een lage hak • Hoge pumps

• Sportschoenen met een te dikke zool• Klassieke schoenen met een te smalle punt

(voet wordt niet gevolgd en tenen staan omhoog)

Wie kan je helpen?• Podoloog• Orthopedist• Thuisverpleegkundige• Ergotherapeut• Voetverzorgster

Infofiche

Ik plan de volgende acties

limburg.be/gezondheid

Een initiatief van de provincie Limburg

Universiteitslaan 1, B–3500 HASSELT

Infofiche

Opstaan na een valBlijf rustig. Kijk eerst of je niet gekwetst bent. Ben je ernstig gewond, heb je pijn of ben je duizelig? Blijf dan liggen. Heb je een personenalarmsysteem? Duw op de knop en blijf liggen.

Ben je sterk genoeg om op te staan? Volg dan volgende stappen:

1. Rol om tot je op je buik ligt.

2. Steun op beide handen en voeten en duw je omhoog zodat je op je knieën steunt.

3. Kruip op handen en knieën naar een stoel of ander stabiel voorwerp.

4. Grijp je hieraan goed vast.

5. Zet de voet van je sterkste been plat op de grond zodat je knie gebogen is.

6. Probeer met de steun van beide armen en één been recht te komen. Is dit niet mogelijk? Probeer dan om op het achterwerk of liggend op één zijde voort te bewegen. Zo kan je trachten een telefoon of alarmtoestel te bereiken om hulp in te roepen.

Wie kan je helpen?• Mutualiteit• Apotheker• Huisarts• Kinesitherapeut• Thuisverpleegkundige• Ergotherapeut

limburg.be/gezondheid

Een initiatief van de provincie Limburg

Universiteitslaan 1, B–3500 HASSELT

Infofiche

Ik plan de volgende acties

Infofiche

Een juist geneesmiddelengebruikAls je ouder wordt, krijg je meer en meer kwaaltjes. Hiervoor moet je vaak verschillende geneesmiddelen inne-men. Als je medicijnen op een goede manier gebruikt, kunnen ze de kwaliteit van je leven verbeteren. Maar hoemeer medicijnen je neemt, hoe groter de kans op bijwerkingen zoals duizeligheid… en een valpartij.

Onderstaande tips helpen je op weg naar een juist geneesmiddelengebruik

Zorg voor een recente lijst van alle geneesmiddelen die je neemt Deze bevat de juiste namen, dosissen en de inneemtijd. Ook de niet-voorgeschreven geneesmiddelen en kruidenmid-delen die je gebruikt, noteer je best op deze lijst. Neem de lijst mee naar elke afspraak met je huisarts of specialist.

Sommige geneesmiddelen verhogen de kans op een valLaat je geneesmiddelen nakijken door je arts en apotheker. Vraag naar de mogelijke neveneffecten van de genees-middelen.

Niet-voorgeschreven geneesmiddelen zijn ook geneesmiddelenSommige niet-voorgeschreven geneesmiddelen zoals kruidenmiddeltjes kunnen de werking van voorgeschrevengeneesmiddelen verminderen. Vertel je arts welke middelen je zelf bij de drogist of kruidenzaak koopt en vraag of je deze middelen samen kuntgebruiken met de geneesmiddelen die je al gebruikt.

Neem geneesmiddelen correct inVolg de instructies en lees de bijsluiter altijd na. Laat geneesmiddelen in hun originele verpakking of gebruik een pillendoosje als je meerdere geneesmiddeleninneemt. Dit voorkomt verwarring.

Gebruik alleen geneesmiddelen die voor jou zijn voorgeschrevenGebruik geen medicijnen van iemand anders. Jouw hoofdpijn bv. kan een andere oorzaak hebben dan de hoofdpijnvan je echtgenoot.

Gebruik nooit vervallen geneesmiddelenGebruik geen geneesmiddelen waarvan de vervaldatum verstreken is.

Stop niet op eigen houtje met het nemen van medicatieBespreek regelmatig met je arts je behandeling met geneesmiddelen. Ook diegenen die je op eigen initiatief hebtaangeschaft. Met welke mag je stoppen? Welke moet je blijven gebruiken? Bouw nooit op eigen initiatief geneesmid-delen af. Vraag altijd advies aan je arts.

limburg.be/gezondheid

Een initiatief van de provincie Limburg

Universiteitslaan 1, B–3500 HASSELT

Infofiche

Kies een vaste apothekerJe apotheker kan helpen om bijwerkingen of interacties op te sporen. Ga altijd naar dezelfde apotheker zodat hij ofzij een volledige lijst heeft van alle geneesmiddelen die je neemt.

Krijg je nieuwe geneesmiddelen voorgeschreven? Vraag dan meer info aan je arts. • Waar dient het voor?• Welke bijwerkingen kan het hebben? • Kan het de werking van andere geneesmiddelen beïnvloeden?• Signaleer alle bijwerkingen van het nieuwe geneesmiddel aan je huisarts.

Vraag of een andere behandeling dan medicatie mogelijk isVoorbeelden zijn beweging, oefeningen bij de kinesitherapeut, aangepaste voeding, …

Wees voorzichtig met slaap- en kalmeermiddelenZe zijn alleen waardevol als tijdelijk hulpmiddel, bijvoorbeeld ter overbrugging van een moeilijke periode. Ze mogen maximum twee weken ononderbroken ingenomen worden. Langdurig gebruik van slaap- en kalmeermiddelen kunnen belangrijke problemen tot gevolg hebben: • Risico op afhankelijkheid en verslaving.• De onderliggende oorzaak wordt niet opgelost.• Ongevallen waaronder valpartijen.• Gebruik van slaap- en kalmeringsmiddelen dien je steeds geleidelijk te minderen of te stoppen en dit in overleg

met je arts.

Wie kan je helpen?• Huisarts • Apotheker

Ik plan de volgende acties

Infofiche

ZichtAls je ouder wordt, verandert je zicht:• je kan moeilijker kleine letters lezen• je ogen passen zich langzamer aan van donker naar licht• je ogen zijn gevoeliger voor zonlicht• het dieptezicht neemt af, waardoor je afstanden moeilijker kan inschatten• de contrast- en kleurenwaarneming neemt af

Een goed zicht is een bron van genot, maar speelt ook een belangrijke rol bij (val)veiligheid en onaf-hankelijkheid. Je ogen verdienen dan ook een goede zorg en aandacht.

Enkele nuttige tips

Raadpleeg een oogarts als je problemen ervaart met lezen of tv-kijkenVeel oogproblemen ontwikkelen zo traag dat je je vaak niet realiseert dat je een oogprobleem hebt. Dit is onderandere zo voor grijze staar (het geleidelijk troebel worden van de ooglens) en glaucoom (verhoogde druk in de oog-bol waardoor de zenuwvezels van het oognetvlies beschadigd raken).Vroegtijdig opsporen van oogproblemen kan het verschil maken tussen behoud van een goed zicht en verlies vanzicht.

Een nieuwe bril?Houd er rekening mee dat je minstens een maand nodig hebt om aan je nieuwe bril te wennen. Hierdoor heb je tij-delijk een verhoogde valkans.

Slechte verlichting• Gebruik lampen van minimum 75 watt. • Plaats nachtlampjes op de slaapkamer en in de gang zodat je ’s nachts veilig naar het toilet kan gaan.

Van licht naar donkerGa je van een verlichte kamer naar een donkere (of andersom)? Laat je ogen dan wennen aan de veranderde licht-sterkte.

Trappen: op- en aantredePlaats lichtschakelaars boven en onder aan de trap. Verhoog de veiligheid van de trap door de op- en aantrede vande trap met een opvallende kleur te markeren.

limburg.be/gezondheid

Een initiatief van de provincie Limburg

Universiteitslaan 1, B–3500 HASSELT

Infofiche

Wandelen met je leesbril opHet dragen van een bifocale bril kan je kans op vallen vergroten. Dit komt door een veranderd dieptezicht. Jegebruikt best twee verschillende brillen. Eentje om te lezen en eentje om te wandelen. Merk je problemen, meld ditdan aan je huisarts of oogarts.

ZonlichtBescherm je ogen tegen fel zonlicht. Draag een zonnebril en een hoed.

Niet rokenRoken is een belangrijke risicofactor voor het ontstaan van een oogaandoening op latere leeftijd. Het kan leiden totblijvend zichtverlies.

Wie kan je helpen?• Huisarts• Oogarts• Verpleegkundige• Ergotherapeut

Ik plan de volgende acties