van Dijktwee eeuwen bouwers

– Van Dijk –

twee eeuwen bouwerstimmerlieden, metselaars, etc.

Op 11 maart 1786 werd Hendrik van Dijk geboren te Zwolle.

Hij was de zoon van Willem van Dijk en Aleida de Groot.De vader van Hendrik van Dijk was weversknecht en zijn moeder was naaijster.Zij woonden aan de zeedijk buiten de Kamperpoorte.[Destijds liep er een zeedijk van Zwolle naar Kampen om het water van de Zuiderzee tegen tehouden.]

[Zwolle was in die tijd een textielstad waarvan een aantal huidige straatnamen in de oude binnenstad nu nog blijk van geven zoals Wolweverstraat, Spoelstraat en Waterstraat]

Toen Hendrik van Dijk 9 jaar oud was overleed zijn vader op 01-06-1795.Vier maanden later werd zijn broertje Willem geboren op 25-11-1795.

Toen de vader van Hendrik overleed moest zijn moeder rondkomen zonder kostwinner.Zijn moeder was gealimenteerd, hetgeen betekent dat zijn moeder behoeftig was en door dearmenzorg werd onderhouden.Hendrik groeide daardoor op in armoede en kon niet schrijven.

Op latere leeftijd, hij was toen 23 jaar oud, trouwde hij op 25-02-1810 in Kloosterveen met deweduwe Trijntjen (Trientien)Jans Nuis.Trijntjen was eerder getrouwd geweest met de turfschipper Jan Hendriks Krul.Jan Hendriks Krul verongelukte op 21 april 1803 in een storm op de Zuiderzee in de buurtvan Schokland.Jan Hendriks Krul had samen met Trijntjen Nuis een dochter Jantien.Jantien was geboren op 05-01-1804.Toen Hendrik Willems van Dijk met Trijntjen Nuis trouwde had hij dus een stiefdochter van 6 jaaroud.

1

Hendrik Willems van Dijk had het vak van timmerman dus niet van zijn vader geleerd want die wasweversknecht en vroeg overleden.Hij zal het geleerd hebben van zijn schoonvader Jan Jans Nuysmer.Hoe hij daar in Kloosterveen terecht is gekomen is gissen.In zijn jeugdjaren zal hij in Zwolle veel turfschippers gezien hebben die vanuit de Drentse venen turf vervoerden via Zwolle over de Zuiderzee naar Enkhuizen.Zo zou hij via via werk hebben kunnen vinden in de Drentse venen.Want werk was er daar genoeg en kwam hij misschien in dienst van Jan Jans Nuysmer.

Jan Jans Nuysmer was geboren in het plaatsje Nuis bij Marum.Hij trouwde op 19-05-1776 met Janna Derks de Ruiter in Assen.Het veengebied in de omgeving van Assen behorend tot het klooster van Assen, vandaar de naamKloosterveen, werd in zuidelijke richting afgegraven.Tussen 1769 en 1780 werd de Drentse Hoofdvaart erdoorheen getrokken en ontstond er een buurtschap.Deze buurtschap kreeg de naam Kloosterveen wat later Bovensmilde/Smilde werd.Er was veel timmerwerk. Er moesten houten sluizen gebouwd worden, bruggen en vonders.Ook houten keten etc.Jan Jans Nuysmer was van beroep: kanaalwachter en timmermansbaas.Een kanaalwachter was iemand die toezicht hield op de scheepvaart.Ten opzichte van de eenvoudige veenarbeiders stond hij wat hoger op de maatschappelijke ladder.Dit kan men opmaken uit de functies die hij bekleedde, de afkomst van zijn vrouw Janna Derks deRuiter en uit diverse notariële aktes.

Jan Jans Nuysmer en Janna Derks de Ruiter kregen 8 kinderen.Hierna volgt hun geboortedatum en met wie zij trouwden en hun beroepen, t.w.:

a. Jantien Nuis, geboren op 22-09-1776 te Smilde. Zij trouwde met Jacob Oord, beroep: schipper

b. Derk Nuis, geboren op 10-03-1778 te Smilde. Derk Nuis was timmerman Municipaal Raad. Hij trouwde met Jantien Adams Mennes.

c. Trijntjen Jans Nuis, geboren op 03-10-1779 te Kloosterveen. Zij trouwde met Hendrik Willems van Dijk, beroep: timmerman.

d. Wubbegje Nuis, geboren op 01-03-1783 van Kloosterveen, Smilde. Zij trouwde met Wichert Hofsink, beroep: wagenmaker.

e. Hillegien Nuis, geboren op 17-04-1785 in Assen. Zij trouwde met Pieter Arends, beroep timmerman.

f. Janna Jans Nuis, gedoopt op 14-01-1787 in Beilen. Zij trouwde met Gerrit jan Van der Weijde, beroep: ijker.

g. Jan Nuis, geboren op 15-11-1788 te Kloosterveen. Jan Nuis was evenals zijn vader: kanaalwachter. Hij was getrouwd met Geeske Boelens Dijkstra.

h. Eltje Jans Nuis, geboren op 13-03-1791 te Kloosterveen. Eltje Jans Nuis was timmerman. Hij was getrouwd met Fijchien Egberts Veldman.

Uit bovenstaand overzicht blijkt dat het merendeel van de familie Nuis timmerlieden waren.

2

Ook de nakomelingen gingen die richting op en toen Baron van Dedem in 1809 begon methet ontginnen van de venen in Zuid-Drenthe en Noord-Overijssel en het kanaal de Dedemsvaartvanuit Hasselt richting Gramsbergen werd gegraven was er daar volop werk voor timmerlieden enhuizenbouwers.In 1822 krijgt meester-timmerman Eltje Nuis, de zwager van Hendrik van Dijk, de gunning voor hetbouwen van een bedelaarsgesticht bij de Ommerschans in Balkbrug.Het gebouw, bestemd voor de huisvesting van 1000 à 1200 bedelaars en bedelaressen, werdgebouwd voor de aanneemsom van fl. 50.000,--.Voor dit bouwwerk van 120 x 120 meter waren veel arbeiders nodig.De broers Derk, Jan en zwager Hendrik van Dijk waren een van de vele bouwarbeiders.Zij verhuisden van Kloosterveen/Smilde naar Avereest, destijds vallend onder ambt Ommen.Jan Jans Nuysmer overleed 69-jarige leeftijd op 03-10-1822 in Kloosterveen, gemeente Smilde.Hendrik van Dijk en Trijntjen Nuis woonden bij hem in en werd tot zijn dood door hen verzorgd.Na zijn overlijden verhuisden zij me hun 6 kinderen dus naar Avereest.Zij woonden ten noordoosten van de Ommerschans.Het kanaal, de Dedemsvaart, was in 1811 gegraven tot het huidige Balkbrug, waarna door financiëleproblemen men niet verder kon.Op 1 januari 1826 nam het Rijk het project over van baron van Dedem.De plaatsen Balkbrug, Dedemsvaart, het huidige Lutten, Slagharen en De Krim bestonden toen nogniet.Het gebied ten noorden van de lijn Ommen-Hardenberg-Gramsbergen was een en al wildernis enonbegaanbaar.Het noordelijk deel van Drenthe was alleen bereikbaar via Meppel of Coevorden.Door het graven van het kanaal de Dedemsvaart en het afgraven van het hoogveen werd dit gebiedlangzaamaan ontsloten en ontstond er een levende handel en industrie waar van de komendegeslachten profiteerden.Zo ontstonden de eerde genoemde plaatsen en dorpen langs het kanaal de Dedemsvaart.

Het geslacht van van Dijk met aannemers, timmerlieden, metselaars, stukadoors en schilders begondus in Kloosterveen binnen de gemeente Smilde met Hendrik Willems van Dijk.

a. Hendrik Willems van Dijk en Trijntjen Jans Nuis kregen de volgende kinderen:

a. Jan van Dijk, geboren op 03-04-1810 te Kloosterveen.b. Willem van Dijk, geboren op 04-01-1812 te Smilde.c. Derk van Dijk, geboren op 09-09-1814 te Smilde.d. Jan Nuis van Dijk, geboren op 19-04-1817 te Smilde.e. Gerrit van Dijk, geboren op 30-03-1820 te Smilde.f. Johan van Dijk, geboren 27-07-1822 te Smilde.

Vijf kinderen traden in de voetsporen van hun vader Hendrik Willems van Dijk.Gerrit koos een ander beroep en werd huisschilder en glazenmaker.Hierna volgt een schematisch overzicht hoe het nageslacht van Hendrik Willems van Dijk zich in twee eeuwen verspreide, te beginnen bij Jan van Dijk.Verder wordt in dit schema hun beroepen vermeld waaruit blijkt dat het merendeel timmerlieden waren.

3

Dit schema begint met Jan van Dijk en eindigt met Gerda van Dijk. Het hierna volgende schema begint met zijn broer Willem van Dijk. Uit het nageslacht van Willem van Dijk wordt Dirk van Dijk geboren op 05-07-1917. (zie onderaan pagina 7) Deze Dirk krijgt een zoon Jan die trouwt met bovengenoemde Gerda van Dijk. Zo wordt het nageslacht van Hendrik Willems van Dijk na vele generaties weer samengevoegd in een nieuwe generatie beginnend bij Boudewijn van Dijk.

4

5

b. Willem van Dijk, geboren 04-01-1812 te Smilde. Hij was de tweede zoon van Hendrik Willems van Dijk en Trijntjen

Jans Nuis en was van beroep: timmerman. Hij trouwde op 16-06-1837 te Avereest (Balkbrug) met Geesje Wijndels Heet.

Geesje Wijndels Heet is op 10-12-1813 geboren te Windeweer. Zij kregen 10 kinderen t.w.:

a. Jan van Dijk, geboren 18-03-1838 te Avereest. Jan van Dijk was van beroep: timmerman. Hij trouwde met Lammegien Visser.

b. Hendrik van Dijk, geboren 10-04-1840 te Avereest. Hendrik overleed op 3-jarige leeftijd.

c. Trijntje van Dijk, geboren 23-04-1842 te Dedemsvaart. Zij trouwde met Klaas Oordt van beroep: arbeider.

d. Hendrik van Dijk, geboren 17-03-1845 te Dedemsvaart. Overleden 226 dagen oud.

e. Grietje van Dijk, geboren 29-08-1846 te Dedemsvaart. Zij trouwde met de schipper Johannes Welmers.

f. Hendrik van Dijk, geboren 10-03-1849 te Dedemsvaart. Hendrik van Dijk was van beroep: timmerman. Hij trouwde met Gerrigje van Laar.

g. Geesjen van Dijk, geboren 27-11-1851 te Dedemsvaart. Overleden op 26-jarige leeftijd.

h. Gerrit van Dijk, geboren 05-05-1854 te Avereest. Gerrit van Dijk was van beroep: timmerman. Hij trouwde met Jantje van der Graaf.

i. Willem van Dijk, geboren 18-11-1856 te Dedemsvaart. Willem van Dijk was van beroep: timmerman.

j. Derk van Dijk, geboren 06-07-1859 te Dedemsvaart. Overleden op 22-jarige leeftijd.

6

c. Hendrik van Dijk, geboren 10-03-1849 te Dedemsvaart. Hij was het zesde kind van Willem van Dijk en Geesje Wijndels Heet en was van beroep: timmerman. Hij trouwde op 15-06-1877 te Ambt Hardenberg met Gerrigje van Laar. Gerrigje van Laar is geboren op 23-03-1851 te Dedemsvaart. Zij kregen 5 kinderen t.w.:

a. Willem van Dijk, geboren 06-04-1878 te Lutten a/d Dedemsvaart. Willem van Dijk was van beroep: timmerman/aannemer. Hij trouwde met Geesje Kuilder.

b. Grietje van Dijk, geboren 30-03-1881 te Dedemsvaart. Zij overleed op 1-jarige leeftijd.

c. Berend Jan van Dijk, geboren 30-03-1881 te Dedemsvaart. Berend Jan van Dijk was van beroep: timmerman/aannemer.

d. Grietje van Dijk, geboren 16-02-1885 te Dedemsvaart. Zij trouwde met Gerrit Reins.

d. Willem van Dijk, geboren 06-04-1878 te Lutten a/d Dedemsvaart. Hij was het eerste kind van Hendrik van Dijk en Gerrigje van Laar en was van beroep: timmerman/aannemer. Hij trouwde op 06-02-1903 te Ambt Hardenberg met Geesje Kuilder. Geesje Kuilder is geboren op 08-12-1879 te Slagharen. Zij kregen 8 zonen t.w.:

a. Hendrik van Dijk, geboren 16-11-1903 te Lutten a/d Dedemsvaart Hendrik van Dijk was van beroep: metselaar. Hij trouwde met Jantje Zomer.

b. Gerrit van Dijk, geboren 02-03-1905 te Lutten a/d Dedemsvaart. Gerrit van Dijk was van beroep: timmerman. Hij trouwde met Zwaantje Datema.

c. Berend van Dijk, geboren 22-08-1907 te De Krim. Berend van Dijk was van beroep: timmerman, metselaar, bouwkundig tekenaar en aannemer. Hij trouwde met Elidia Jacomina Vos.

d. Jacob van Dijk, geboren 06-09-1909 te De Krim. Jacob van Dijk was van beroep: timmerman. Hij trouwde met Dirkje Jans.

e. Willem van Dijk, geboren 16-02-1912 te Lutten a/d Dedemsvaart Willem van Dijk was van beroep: metselaar. Hij trouwde met Hillie Rink.

f. Hermannes van Dijk, geboren 05-01-1914 te Lutten a/d Dedemsvaart Hermannes van Dijk was van beroep: timmerman. Hij trouwde met Aaltje Stoevelaar.

g. Dirk van Dijk, geboren 16-11-1915 te Lutten a/d/ Dedemsvaart. Hij overleed 300 dagen oud.

h. Dirk van Dijk, geboren 05-07-1917 te Lutten a/d/ Dedemsvaart. Dirk van Dijk was van beroep: metselaar. Hij trouwde met Jantje Kerssies. Alle 7 zonen waren werkzaam binnen het aannemers bedrijf W. van Dijk en Zn.

7

– aannemer W. van Dijk en Zonen –

Willem van Dijk Hzn. Geesje Kuilder

inschrijving Kamer van Koophandel 1930

8

het aannemersbedrijf wordt een vennootschap onder firmazes zonen worden medevennoot met uitzondering van de oudste zoon Hendrik

een greep uit een aantal aanbestedingen en gunningen

9

ook voor het bouwen van bruggen kon men bij van Dijk terecht

10

11

Advertentie

W. van Dijk en Zn. was een aannemersbedrijf die in diverse sectoren werkzaam was.Zij bouwden diverse Groninger boerderijen o.a. in Lutten, De Krim, Bergentheim etc.Bekende boerderijen zijn van de familie Salomons in zowel de Krim als aan de van Royenswijktussen Bergentheim en Kloosterhaar.Behalve het bouwen van boerderijen bouwden zij vele woningen in Nieuwleusen, Den Hulst,Dedemsvaart, Lutten, Slagharen, De Krim en verder.Op 9 september 1903 werd de eerste steen gelegd voor de School met de Bijbel in Lutten.Deze werd gebouwd voor de aanneemsom van fl. 2829,--.Ook verzorgden zij regelmatig bouwkundig onderhoud o.a. voor de aardappelmeelfabriek“De Baanbreker” in Lutten. (Nu De Wildkamp).Daar moesten regelmatig de houten tanden van de kamraderen vervangen worden.Ook het maken van eiken grafkisten behoorde tot de werkzaamheden.

Grafkistbeslag afkomstig van W. van Dijk & Zn. Dit beslag is te zien in het Historisch Museum te Hardenberg.

12

Ook begon de broer van de hiervoor genoemde Willem van Dijk, t.w. Berend Jan van Dijk, (ziepagina 7 onder c.c.) een eigen aannemersbedrijf in Lutten onder de naam B.J. van Dijk & Zn..Zij zonen Hendrik en Jacob van Dijk waren in dit bedrijf werkzaam.Zo waren er in de vorige eeuw drie aannemersbedrijven van Dijk in Lutten a/d Dedemsvaart.Deze 3 aannemersbedrijven zijn voortgekomen uit de timmerman Hendrik Willems van Dijk,geboren in Zwolle.

e. Berend van Dijk, geboren 22-08-1907 te De Krim. Hij was de derde zoon van Willem van Dijk en Geesje Kuilder. Berend van Dijk was van beroep: timmerman, metselaar, bouwkundig tekenaar en aannemer. Hij trouwde op 05-05-1933 te Ambt Hardenberg met Elidia Jacomina Vos, geboren op 21-04-1911 te Nieuwleusen. Zij kregen 7 kinderen t.w.:

a. Geesje Willemina, geboren op 16-04-1934 te Lutten a/d Dedemsvaart. Overleden op 24-04-1935 op 1-jarige leeftijd.

b. Hendrik van Dijk, geboren op 16-05-1936 te Lutten a/d Dedemsvaart. Hendrik van Dijk (Henk) was van beroep: technisch tekenaar bij Philips in Zwolle. Hij trouwde met Tonny van der Plaat.

Eerder getrouwd geweest met Willy van Marle.c. Willem van Dijk, geboren op 08-07-1939 te Lutten a/d Dedemsvaart.

Willem van Dijk (Willy) was van beroep: textiel/wolverkoper. Hij trouwde met Janna Klazina de Vries. (Janny)

d. Gerrit van Dijk, geboren op 28-08-1941 te Lutten a/d Dedemsvaart. Gerrit van Dijk (Gert) was van beroep: rij-instructeur en later administrateur. Hij trouwde met Hendrika (Riek) Schotttert.

e. Geesje Heintina, geboren op 07-01 1943 te Lutten a/d Dedemsvaart. Geesje Heintina (Geke) was van beroep: winkelbediende bij boekhandel Rooseboom te Dedemsvaart. Zij trouwde met Ferdinand Dijkhuis.

f. Heinrie van Dijk, geboren op 07-07-1946 te Lutten a/d Dedemsvaart. Heinrie van Dijk (Hein) was van beroep: timmerman/bouwkundig tekenaar/bouwkundig opzichter/commercieel medewerker bouwmaterialen.

g. Frits van Dijk, geboren 28-11-1948 te Lutten a/d Dedemsvaart. Frits van Dijk was van beroep: bouwkundig tekenaar/ ambtenaar bouw-

en woningtoezicht te Zuidwolde. Hij overleed op 12-07-2007 op 51-jarige leeftijd. Hij trouwde met Geke Meesters.

13

– Aannemer Berend van Dijk –onder firmanaam W. van Dijk & Zn.

op 1 april 1929 0ntving Berend van Dijk zijn getuigschrift voor Vakteekenen

woonhuis van Berend van Dijk, door hem getekend in 1932 en gebouwd in 1933

14

briefkaart met nieuw logo van W. van Dijk en Zonen vanaf 1955 was het briefkaarttarief 7 cent

enveloppe met de naam van de firma

15

bouwopdracht 1962

Geesje Heintina van Dijk, geboren op 07-01-1941 te Lutten a/d Dedemsvaart. Zij was de tweede dochter van Berend van Dijk en Elidia Jacomina Vos. Geesje Heintina (Geke) van Dijk was van beroep: winkelbediende bij boekhandel Rooseboom te Dedemsvaart. Zij trouwde op 21-12-1967 met Ferdinand Dijkhuis te Hardenberg. Zij kregen 2 zonen, t.w.;

a. Eberhard Johannes Dijkhuis, geboren op 15-10-1968 te Hardenberg. Eberhard Johannes Dijkhuis is van beroep: aannemer/bouwbioloog. Hij trouwde met Loes Alferink. Eerder getrouwd geweest met Madelon Baan.

b. Bernhold Eligius Dijkhuis, geboren op 19-01-1971 te Hardenberg. Bernhold Eligius Dijkhuis was van beroep: timmerman/aannemer/zeilinstructeur/botenbouwer. Hij trouwde met Marianne de Vink.

16

Het nageslacht van de aannemer W. van Dijk & Zn. werd met het nageslacht van de aannemer Dijkhuis vermengd.Het resultaat: een bouwbedrijf met de naam Dijkhuis Bouwteam van Waarde.Een sterk bouwteam met vakkennis over bouwbiologisch en bouwecologisch bouwen.In deze twee eeuwen tijd van plaggenhut en eenvoudige houten huizen naar hoogwaardigebewoning voorzien van alle comfort en gemak.Het begon aan de dijk in Zwolle met Wylm van Diek en het eindigt met een dijk van een huis.Zo is door de eeuwen heen de vakkennis bewaart gebleven en geëvolueerd naar de huidigebouwtechnieken.

Hein van Dijk, augustus 2020.

Een mix van twee eeuwen vakkennis

17