VASO Vlaamse Aanbeveling Sportmedisch

Onderzoek

Studiedag Gezond en Ethisch Sporten

Antwerpen, 29/04/2014

2011:

sportmedisch onderzoek

= chaos!

Van géén onderzoek/attest… naar..

Wielerbond Vlaanderen

Vlaamse basketliga

NELOS

Nederlandstalige liga voor onderwateronderzoek en -sport

Neem uw rusthartslag: Ga liggen en kijk na 5 minuten op uw hartslagmeter. (alternatief indien geen hartslagmeter: meet gedurende 1 minuut uw hartslag aan de pols of in de hals ter hoogte van de hartslagader). Maak 30 diepe kniebuigingen in 45 seconden. Raak bij elke buiging met uw vingers de grond en hou uw lichaam goed recht bij het rechtkomen. Meteen na de oefening kijkt u op uw hartslagmeter naar uw hartslag. (alternatief indien geen hartslagmeter: bepaal uw hartslag aan de pols of in de hals ter hoogte van de hartslagader gedurende 15 seconden en vermenigvuldig het resultaat met 4). Bepaal uw recovery-hartslag. Ga liggen en kijk na 1 minuut hoeveel uw hartslag is. (alternatief indien geen hartslagmeter: Ga liggen en na 1 minuut meet u gedurende 15 seconden uw hartslag, vermenigvuldig het resultaat met 4) Vul de 3 getallen in in de calculator, of bereken manueel met de volgende formules: Ruffier Index = [G1 + G2 + G3 - 200) / 10 Dickson Index = [G2 - 70 + 2 * (G3 - G1)] / 10 Opmerkingen: het getal G1 (rusthartslag) vermindert naargelang u meer aerobisch traint De Dickson index en de Ruffier index gaan uit van dezelfde input-gegevens (rusthartslag en hartslag na inspanning) maar gebruiken een lichtjes andere formule om tot het resultaat te komen. De Dickson index is iets betrouwbaarder omdat bij de Ruffier berekening de rusthartslag een grotere rol speelt (en als de testpersoon dus door stress een snellere rusthartslag dan normaal heeft het resultaat minder goed zal zijn)

VDTL triatlon en duatlon liga

gymfed

Bij afwijking submaximale inspanningsproef

• 3.4. De Deelnemer verklaart zich bekend met het feit dat deelname een goede gezondheid in zowel psychische als fysieke zin vereist, en verklaart dat hij aan deze eis voldoet en dat hij zich door training en anderszins voldoende zal hebben voorbereid op het Evenement.

• De Organisator adviseert de Deelnemer uitdrukkelijk en dringend zich in verband met de deelname aan het Evenement sportmedisch te laten keuren. Leest iemand dit ooit??

Inhoud van de keuring??

Conceptnota/ 4 pijlers

• Bewustmaken: iedereen is zelf verantwoordelijk voor de wijze waarop hij sport

• Testen op geschiktheid: ben je geschikt voor de sport die je kiest?

• Advies om gekozen sport correct uit te voeren

• Registreren en evalueren of voorgaande uitgevoerd wordt en effect sorteert.

20/12/2013. — Decreet inzake gezond en ethisch sporten

• Art 2,1°: gezond sporten : sporten in omstandigheden die in overeenstemming zijn met iemands fysiek, psychisch en sociaal welbevinden

• Art. 3. Dit decreet heeft tot doel een beroep te doen op eenieders verantwoordelijkheid op het gebied van gezonden ethisch sporten en op die manier bij te dragen aan een kwalitatieve sportbeoefening.

• Art. 4. Elke sportorganisatie werkt mee aan het beleid van de Vlaamse overheid inzake gezond en ethisch sporten en aan de initiatieven en maatregelen ter uitvoering van dat beleid.

• Art. 5. minderjarigen specifieke aandacht

• Art. 8. Een sportorganisatie kan een sportmedisch geschiktheidsonderzoek opleggen aan sporters die deelnemen aan een sport die onder haar rechtstreekse verantwoordelijkheid valt. Voor het opleggen van een sportmedisch geschiktheidsonderzoek aan sporters, houdt de sportorganisatie rekening met de aard en de context van de sportbeoefening, zoals de leeftijd van de sporter, de aard van de beoefende sport, de intensiteit van de sportbeoefening en de, in voorkomend geval, toepasselijke reglementaire en internationale voorwaarden voor de desbetreffende sportbeoefening

20/12/2013. — Decreet inzake gezond en ethisch sporten

• Art. 9. Het sportmedische geschiktheidsonderzoek heeft uitsluitend tot doel de lichamelijke geschiktheid van de sporter te evalueren met het oog op sportbeoefening.

20/12/2013. — Decreet inzake gezond en ethisch sporten

"Eddy Merckx had nooit mogen koersen"

Hij won vijf Tours, vijf Giro's en drie WK's, maar eigenlijk had Edouard Louis Joseph Merckx nooit mogen koersen. Dat staat in 'Eddy Merckx, The Cannibal', een Britse biografie die morgen verschijnt. De Italiaanse cardioloog Giancarlo Lavezzaro zegt: 'Er waren geen symptomen, alleen het gevaar van plotse dood.'

Het verhaal gaat terug naar de Giro van 1968, de eerste grote ronde die Merckx zou winnen, schrijft de krant De Morgen. Tijdens die Giro nam professor Lavezzaro een cardiogram af van Merckx. Hij schrok en haastte zich naar Giacotto. Hij zei de ploegleider van Merckx dat het cardiogram van 'de Belgische jongen' er een was van iemand met een hartaanval. "Merckx was er zelf zeer luchtig over. Ik heb wel een brief geschreven naar zijn Belgische dokters maar zij antwoordden dat het niks ernstig kon zijn omdat Eddy op de fiets bleef winnen", aldus Giancarlo Lavezzaro.

21/03/12 - 08u04 Bron: De Morgen

5-5-2014 16 Herhaling titel van presentatie

06/07/'11 GVA. Kevin Baert is minstens tot de jaarwisseling out. De 24-jarige

Merksemnaar scheurde op training bij KV Oostende de voorste kruisband. Er wacht de

middenvelder een operatie en een revalidatie van minstens zes maanden.

Vorig seizoen liep de publiekslieveling van de Bosuil een zware enkelbreuk op in de

voorbereidingswedstrijd tegen Germinal Beerschot en stond hij zeven maanden aan de

kant. De supporters organiseerden voor hem zelfs een benefietwedstrijd.

In maart kwam hij na zijn zware blessure opnieuw in de ploeg en speelde nog een goed

seizoenseinde.

Impact van de sport + belang SMO

• Medische problemen

• (Niet-)Traumatische orthopedische Sportleed

• Morbiditeit (Mortaliteit)

• Medische kosten

Primaire gevolgen

• Persoonlijk leed: sportstop!

• Budget gezondheidszorg

• Economische kost

Secundaire gevolgen

to move or not to move, to sport or not to sport,

that’s the question!

Ontwikkeling VASO

• Zoveel mogelijk Vlamingen op een gezonde manier aan het bewegen/sporten zetten met minimaal risico op ziekte of blessure

• Geen absolute garantie!

• Geen eenheidsworst: sport, leeftijd, geslacht,..

• Wetenschappelijk onderbouwd – Literatuurstudie

– Expertopinie

– Overleg met federaties

Ontwikkeling VASO

• Elektronisch beschikbaar

– Integratie EMD’s eind 2014

• Aanvaardbare belasting qua tijd en kost

– Voor sporter

– Voor arts

Projectsubsidie Vlaams minister Sport

enthousiaste inzet van:

+

VASO: Vlaamse Aanbeveling Sportmedisch

Onderzoek

• Anamnese: https://www.sportkeuring.be – Is er een sportmedisch onderzoek nodig? – Wat houdt dat sportmedisch onderzoek in?

• Verwerking anamnese: https://wipam.net • Klinisch Onderzoek en Rustelektrocardiogram:

http://ska.spartanova.com – Algemeen deel – Sportspecifiek deel

Overzicht: Sportmedisch onderzoek

< 6 j 6 - 14j 14 - 34j > 34j

Anamnese

X X X

Klinisch onderzoek

X X X

Rust elektrocardiogram

X (14 -18j of 1/4jaar)

X (zo niet gebeurd)

Inspannings elektrocardiogram

Zie stroomdiagram

Functioneel orthopedisch onderzoek

X (1/2j) X (1/4j) X (1/4j)

GEEN ONDERZOEK

GEEN ECG

ENKEL BIJ VERHOOGD RISICO

Intake www.sportkeuring.be: sportmedisch onderzoek aangewezen of niet?

Sportmedisch onderzoek:

Intake wordt overlopen door arts en sporter

Klinisch onderzoek basis algemeen+orthopedie

Functioneel – sportspecifiek orthopedisch onderzoek

Om de 4 jaar/ inhoud ≈ sport

Rustelektrocardiogram Indien aangewezen/ max om de 4 jaar

ecg toestel via wipam Beslissingsondersteuning via corilus webserver

Besluit (ja/nee/ja maar,..): arts aanvaardt of wijzigt Aanvullende onderzoeken

Definitief sportadvies

Bericht naar federatie, club, ..

Pdf, word,.. naar emd

xml

converter

Emd alles op juiste

plaats

Print-out (2) ondertekend door

sporter en arts

DATA OPSLAG

+ ANALYSE

corilus SERVER

wipam spartanova

Vlaamse-Rugby-Bond.be

Een praktijkvoorbeeld

Preventief Sportmedisch Onderzoek

Gezond en Ethisch Sporten prioriteitenbeleid

Gezond en Ethisch Sporten kwaliteitsbeleid

Dr. Dirk Van de Voorde voorzitter Vlaamse Rugby Bond

Studiedag Gezond en Ethisch Sporten 29 april 2014

Preventief Sportmedisch Onderzoek Rugby Historiek

• 1982 stichting VRB (1978) klassiek attest

jaarlijks verplicht volgens protocol voor elk spelend lid en scheidsrechter

sportarts aanbevolen

• 2012 om de 2 jaar verplicht voor elk spelend lid en scheidsrechter

vanaf 14 jaar en bij eerste aansluiting

cardioscreening

sportarts aanbevolen

• 2014

orthopedische screening sportkeuring.be

geleidelijk invoeren verplichting sportarts

topsporters - eerste aansluiting – 14 jaar – 35 jaar

nationaal - regionaal

Vlaamse Rugbybond

Vlaamse Rugbybond

Preventief Sportmedisch Onderzoek Rugby

Bijzonderheden medisch attest

• Alleen originele attesten (geen kopie, fax of elektronisch)

• Elektronisch kan nu, maar alleen via platform sportkeuring.be

• Algemeen + rugby specifiek protocol

• Geneesheer tekent dat hij protocol volgt

• Hogere leeftijdscategorie (toestemming ouders EN dokter)

• Vermelding bondsgeneesheer naam telefoon en e-mailadres voor meer info

• Dopingreglementering TTN bij chronische medicatie ADHD + Astma

• Nazicht vaccinaties Hepatitis B + Tetanus

Vlaamse Rugbybond

Gezond en Ethisch Sporten Prioriteitenbeleid

Vlaanderen (6 milj. inwoners) > 1 rugbyspeler per 2000 inwoners

Nieuw-Zeeland (< 6 milj. inwoners) > 1 rugbyspeler per 50 inwoners

All Blacks Wereldkampioen 2011

» letsels en verband uren sportbeoefening

– Opvolging gekwetste spelers

Vlaamse Rugbybond

Gezond en Ethisch Sporten

Prioriteiten Internationale Rugbybond

IRB.com platform • Players Welfare

• Doping

• Waarden

• Opleiding (e-learning)

Trainers

Conditietrainers

EHBO

Refs

Bestuurders

Vlaamse Rugbybond

Gezond en Ethisch Sporten Vlaamse Rugbybond

Prioriteitenbeleid 2013 - 2016 Jeugd Blessurepreventie

• Twaalf Geboden

Gezond Sporten

• Aanpassingen spelregels

- veldgrootte

- aantal spelers

- contactfasen

• Rugbyvarianten zoals

Tag- en Touchrugby

• Opleiding conditioning,

strength + gevarieerd

sporten voor

jeugdtrainers

Vlaamse Rugbybond

Vlaamse Rugbybond

Gezond en Ethisch Sporten Vlaamse Rugbybond

Prioriteitenbeleid 2013-2016 Jeugd Blessurepreventie

• Registratie sportletsels in functie

uren sportbeoefening

• Opvolging gekwetste spelers

• Opleiding lesgevers EHBO level 1

• Opleiding EHBO helpers level 1

• Inclusie in kwaliteitscriteria

Vlaamse rugbybond

Medische Verantwoord Sporten Kwaliteitsbeleid

• Vivaldi = kwaliteitscriteria per afdeling of

naar lagere afdeling zakken 4 jaren

spelers, refs, trainers, infrastructuur,

ploegen, EHBO, bijscholingen….

• Verdi = geld voor kwaliteit

jeugdsportplan: idem maar voor jeugd

Vlaamse Rugbybond

Vlaamse Rugbybond

• Vragen ?

• Bemerkingen ?

Vlaamse Rugbybond