â◊√Éèí"åã¨∞Î qâıëêÅ∞â◊√Éèí"åã¨∞Î "åi

qq^èŒ "åã¨∞Î qâıëêÅ JѨÙ~°∂Ѩ „QÆO^äŒOqq^èŒ "åã¨∞Î qâıëêÅ JѨÙ~°∂Ѩ „QÆO^äŒOqq^èŒ "åã¨∞Î qâıëêÅ JѨÙ~°∂Ѩ „QÆO^äŒOqq^èŒ "åã¨∞Î qâıëêÅ JѨÙ~°∂Ѩ „QÆO^äŒOqq^èŒ "åã¨∞Î qâıëêÅ JѨÙ~°∂Ѩ „QÆO^äŒO

~°K«# :ã¨∞ˆ~+π ã≤ •úOu

Nâ‹·ÅO, Hõ~°∂flÅ∞lÖÏ¡

Z

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyyy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

yy

qâßfixˆH "≥Å∞QÆ∞#∞ K«∂¿Ñ Pk ŒOѨ «∞ʼnõΩ...

ÉèíHÎ „ѨѨ «∞ÎÅ`À...

ã¨∞ˆ~+π ã≤ •úOu~°K«~Ú «.

JOH «O

R Q SHõ$ «[ «Å∞

1. "åã¨∞Î qâıëêÅ∞ ѨÙãÎHõ=Ú#∞ „"åÜ«∞=∞x HÀi „"å~ÚOz# N QÀ™êfiq∞ QÍ~°∞ (zHõ }‚) ‰õÄ~°∞æ (H˘_»QÆ∞),

Hõ~åfl@Hõ "åiH˜, (D ѨÙãÎHõ=Ú#∞ Hõ#fl_» ÉÏ+¨Ö’ „"åÜ«∞=∞x HÀ~å~°∞. Hõ#fl_», ≥Å∞QÆ∞Ö’ ‰õÄ_»#∂

q_»∞ ŒÅ KÕã¨∞Î<åfl=Ú).

2. ã∂Hõ;"≥∞ÿ# q+Ü«∂Å∞ F <åeæO\x HõeÑ≤ z#fl ÑÙãÎHõ=Ú#∞ q_»∞ ŒÅ KÕÜ«∞=∞x, JO ŒiH© JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’

=ÙOKÕÖÏ K«∂_»=∞x HÀi ѨÙãÎHÍxH˜ ѨÙ<åk "Õã≤# N "≥∞_ç‰õΩiÎ NǨÏi QÍiH˜ (Ü«∞ÅǨÏOHõ, ɡOQÆà◊¥~°∞).

3. ~°K«~Ú «QÍ „áê}O áÈã≤, <å „Ñ¨u XHõ ~°K«#‰õΩ `À_®Ê@∞#∞ JOkã¨∂Î, x~°‡Åz «ÎO`À, ã¨OѨÓ~°‚

ǨÏ$ ŒÜ«∞O`À ã¨Ç¨ÏHÍ~°O JOkOz "≥#∞fl «\ ì „áÈ «ûÇ≤Ïã¨∞Î#fl =∂ *’ºu+¨ QÆ∞~°∞=Ù N QÆ∞~°∞=¸iÎ QÍiH˜,

4. Ѩ ŒÌu, Hõ@∞ì|_ç, q#Ü«∞ q èÕÜ«∞ «Å∞, ã¨OѨÓ~°‚OQÍ QÆÅ, <å Pâ◊Ü«∞ ™ê èŒ#‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞ ã¨Ç¨ÏHÍ~°O

JOkOz, U =∂„ «O qã∞QÆ∞, q~å=∞O ÖËHõ «# ãOÑÓ~°‚ â◊HÎx •~°áÈã≤ ÑÙãÎHÍxfl «Ü«∂~°∞ KÕã∞Î#fl =∂

_ç.\˜.Ñ≤. PѨ~@~ü z~°Orq ¿+Hͬ=eH˜,

5. =ÚYºOQÍ ~°K«~Ú «QÍ ##∞fl „áÈ «ûÇ≤Ïã¨∞Î#fl g∞‰õΩ.

))

))

ã¨O^Œi≈OK«O_ç.www.subhavaastu.com

„ѨѨOK«OÖ’<Õ

ѨÓsÎQÍ "åã¨∞Î q=~åÅ#∞, áê¡#∞Å#∞, qq^èŒ ÉèÏ+¨ÅÖ’

q=~°OQÍ q+¨Ü«∂xfl

JOkOKÕ

JuÃÑ^ŒÌ "åã¨∞Î "≥ÉòÃã·\ò

=ÚO Œ∞=∂@

25 ãO= «û~åʼnõΩ =ÚO Œ∞ "åã∞Î ¿Ñ~°∞ q#x "å~°∞ ÖHõ ‰õΩ q∞H¯e. =∞i <Õ_»∞ "åã∞Î ¿Ñ~°∞ ≥eÜ«∞ ŒO>Ë

Pâ◊Û~°ºáÈ «∞<åfl=Ú. HÍ~°}O ѨÙãÎHÍÅ∞. "åã¨∞Î âßGOÃÑ· D ѨÙãÎHÍÅ∞ ~åHõáÈ~Ú=ÙO>Ë <Õ\˜H© =∞#=Ú "åã¨∞Î

âßG=Ú#∞ qx =ÙO_»Hõ áÈ=K«∞Û#∞. "åã¨∞Î âßGOÃÑ· <Õ#∞ Ѩiâ’ èŒ#Å∞ KÕÜ«Ú HÍÅOÖ’ J<ÕHõ Pâ◊Û~°ºHõ~°"≥∞ÿ#

q+¨Ü«∂Å∞ =∞iÜ«Ú ã¨OQÆ «∞Å∞ ≥eã≤#q. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ 1992= ã¨O= «û~°=ÚÖ’ XHõ "åã¨∞Î âßG"Õ «Î QÆ∞iOz

q#_»O [iy#k. PÜ«∞# =∞# PO„ èŒ ~åR=Ú#‰õΩ ã¨O|OkèOz# "å~°∞. gi ^•fi~å QÆ$ǨÏ=Ú#∞, á¶êºHõìs,

W «~° Pã¨∞÷Å#∞ ѨijeOѨ KÕ~ÚOK«∞HÀ Œe¿ãÎ =ÚO Œ∞QÍ 35 "ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞ Hõ\ì \’Hõ<£ fã¨∞HÀ=Åã≤

=ÙO@∞Ok. \’Hõ<£ fã¨∞‰õΩ#fl «~åfi « Ô~O_»∞ <≥ÅʼnõΩ HÍh g~°∞ QÆ$Ç¨Ï Ñ¨ijÅ#‰õΩ ~å~°@. D q+¨Ü«∞O q#fl

«~åfi « KåÖÏ Pâ◊Û~åºxH˜ QÆ∞i JÜ«∂º#∞. 35 "ÕÅ ~°∂áêÜ«∞ÅO>Ë 1992= ã¨O= «û~°OÖ’ z#fl q+¨Ü«∞O

HÍ Œ∞. N=∞O «∞Å∞ =∂„ «"Õ∞ DÜ«∞##∞ Ñ≤Å∞=QÆÅ~°∞. W «~°∞Å∞ Ñ≤Å"åÅO>Ë ™ê 茺O HÍ Œ∞.

WO « ™⁄=Ú‡ fã¨∞‰õΩ#flO Œ∞‰õΩ DÜ«∞# Ѷe`åÅ#∞ Wã¨∞Î<åfl_À ÖË À <åÔH· Õ ≥eÜ«∞ Œ∞. HÍh gi‰õΩ#fl

_ç=∂O_£ Z=iH© ÖË Œ∞. WOH˘Hõ Pâ◊Û~°ºHõ~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O U=∞O>Ë g~°∞ WO « =~°‰õΩ "åã¨∞Î âßGOÃÑ· XHõ

ѨÙãÎHõ=Ú#∞ ‰õÄ_® ~°zOK«ÖË Œ∞. XHÍ<˘Hõ <å_»∞ 1999= ã¨O= «û~°OÖ’ <Õ#∞ "åã¨∞ΠѨxÃÑ· HÍHõ W «~° "Õ~

HÍ~°º„Hõ=∞=ÚÃÑ· ~åÜ«∞Åã‘=∞Ö’x XHõ `åÅ∂H͉õΩ "≥o¡ =ÙO\˜x. JHõ _» ~À_»∞¡ "≥_»Å∞Ê KÕÜ«∂e Jx „ѨÉèí∞ «fiO

"å~°∞ «Åz ~À_»∞¤ „ѨHõ # L#fl QÆ$ǨÅ#∞ H˘\ì "ÕÜ«∞_»=Ú [iy#k. P «~åfi « JHõ _» „Ѩ[ʼnõΩ, „ѨÉèí∞`åfixH˜

ÃÑ ŒÌ Q˘_»=<Õ [iy# Œ@. P Q˘_»=‰õΩ =∞#™ê÷ѨO K≥Ok# XHõ L#fl « JkèHÍi P «‡Ç¨Ï «º KÕã¨∞HÀ=_»=Ú [iy

QÆ$ÇÅ#∞ H˘\˜ì"Õ¿ã HÍ~°º„Hõ=∞=Ú J~å÷O «~°OQÍ PyáÈ~Ú# Œ@. XHõ N=∞O «∞x QÆ$ÇÏ=Ú#∞ „ÑÉèí∞ «fi JkèHÍ~°∞Å∞

H˘\ì "Õã¨∞Î#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ D Q˘_»= [iy H˘\ì"Õ « HÍ~°º„Hõ=∞=Ú PyáÈ~Ú# Œx P `åÅ∂HÍ „Ѩ[Å∞

J#∞‰õΩO@∞O_»O`À P QÆ$Ǩxfl K«∂_®Åx «Åz <Õ#∞ P QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ "≥àÏ¡#∞. q+¨Ü«∞O ≥eã≤# P QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞

##∞fl ™ê èŒ~°OQÍ PǨfixOKå~°∞.

gi QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ H˘\ì"Õ « HÍ~°º„Hõ=∞=ÚÖ’ •^•Ñ¨ÙQÍ =¸_»∞ "ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å #+ìO [iy# Œ@. P

N=∞O «∞xH˜ Wk XHõ ÖˇHõ ‰õÄ_® HÍ Œ∞. U â◊√Éèí ÅHõΔ}O =Å¡ gi QÆ$ǨÏ=Ú ŒQÆæ~°‰õΩ =KÕÛ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ H˘\ì"Õ «

HÍ~°º„Hõ=∞=Ú Py#^À ≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ KåÖÏ åѨ„ «Ü«∞ Ѩ_®¤#∞. z=iH˜ "åi QÆ$ǨÏ=Ú#∞ ѨijeOK«_»=Ú

[iy#k. <Õ\ =∞# #g# "åã∞Î âßG „ÑHÍ~°=ÚQÍ "åi QÆ$ÇÏ=Ú #=¸<å QÆÅ Œ∞. P QÆ$ÇÏ=ÚÖ’ U À+=¸

HõxÑ≤OK«ÖË Œ∞. D QÆ$ÇÏ=Ú#∞ "åã∞Î âßG"Õ «ÎKÕ K«∂Ñ≤OK«∞H˘x Hõ\Ïì~å! ÖËHõ g∞~ ãfiO «OQÍ áê¡<£ "Õã∞‰õΩ<åfl~å!

ÖËHõ WO[h~°∞ "Õã≤KåÛ~å Jx J_çy# •xH˜ "å~°∞ K≥Ñ≤Ê# ã¨=∂ è•#O Wk. "Õ∞=Ú 35 "ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞ WzÛ

XHõ "åã¨∞Î âßG"Õ «ÎKÕ ã÷ŠѨijÅ# HÍqOz QÆ$Ç¨Ï áê¡#∞#∞ PÜ«∞#KÕ á⁄Ok QÆ$Ç¨Ï x~å‡}O HÍqOKå=∞x

=∞#=Ú WO «‰õΩ=ÚO Œ∞ K«iÛOK«∞‰õΩ#fl "åã¨∞Î âßG"Õ «Î ¿Ñ~°∞ K≥áêÊ~°∞.

WO « ÃÑ ŒÌ ™⁄=Ú‡ WzÛ#O Œ∞‰õΩ P N=∞O «∞}‚ P<å_»∞ ZO`À =∞Ok [#O xOkOKå~°@. Jq"ÕH˜,

|∞kú ÖËx "å_»∞, ^Œ∞ÉÏ~å =∞x+≤, *Ï˝#O #tOzOk, =¸~°∞ö_»∞ WÖÏ `«k`«~°=ÚÖˇ·# Ѩ^•ÅKÕ PÜ«∞#

xOkOѨ|_®¤_»∞. PÜ«∞# U «Ñ¨ÙÊ KÕÜ«∞ÖË Œ∞. ˆH=Å=Ú =ÚO Œ∞ *Ï„QÆ «Î fã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. PÜ«∞#‰õΩ "åã¨∞ÎÃÑ·

qѨs «"≥∞ÿ# =∞=∞HÍ~°=Ú, #=∞‡Hõ=Ú. «~åfi « PÜ«∞##∞ xOkOz# „Ѩ[ÖË <Õ_»∞ PÜ«∞##∞ ≥e"≥·# "å_»∞,

J Œ$+ì=O «∞_»∞, =ÚO Œ∞ K«∂Ѩ٠QÆÅ"å_»∞, *Ï˝x, W`åºk Ѩ Œ=ÚÅKÕ á⁄QÆ∞_»∞Î<åfl~°@. D q+¨Ü«∂ÅxflÜ«

<Õ#∞ "≥o¡#ѨÙÊ_»∞ P N=∞O «∞_»∞ <å‰õΩ ≥eáê_»∞. K«∂_»O_ç ™ê~ü! P<å_»∞ ##∞fl «Ö’=∂@ J#fl „Ѩ[ÖË <Õ_»∞

##∞fl PHÍâßxH˜ Z «∞Î «∞<åfl~°x, P<å_»∞ <Õ#∞ fã¨∞‰õΩ#fl =ÚO Œ∞ *Ï„QÆ «Î‰õΩ <Õ_»∞ <å‰õΩ ZO «Ü≥∂ =∞Oz

[iy# Œx, ZO Œ~À „Ѩ[Å∞ ÅHõΔÖ’¡ ÃÑ@∞ì|_»∞Å∞ ÃÑ\ì xi‡Oz# QÆ$ǨÅxflÜ« H˘\ì"Õ « HÍ~°º„Hõ=∞=ÚÖ’

HÀÖ’ÊÜ«∂~°x, "åiÖ’ H˘O Œ~°∞ "åã¨∞Î K«∂Ñ≤OK«∞‰õΩ<åfl~°∞, WOH˘O Œ~°∞ "åã¨∞Î U =∂„ «O K«∂_»Hõ QÆ$ǨÏ

x~å‡}O HÍqOKå~°x, "åã¨∞Î K«∂Ñ≤OK«∞H˘x xi‡Oz# QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞ U =∂„ «=¸ "åã¨∞Î *Ï˝#=Ú, ѨiѨHõfi « ÖËx

"åã¨∞Î âßG"Õ «ÎÅ=∞x K≥ѨÙÊH˘<Õ "åiKÕ QÆ$ǨÅ#∞ ѨijeOѨ KÕ~ÚOK«∞H˘x áê¡#¡#∞ á⁄O^•~°x, P<å_»∞ <Õ#∞

"≥#HÍ=ÚO Œ∞ K«∂_»Hõ "ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞ áÈã≤ P "åã¨∞Î âßG"Õ «Î#∞ PǨfixOKå#x, QÆ$Ç¨Ï x~å‡}=Ú J~Ú#

«~åfi « JO Œ∞Ö’H˜ <Õ#∞ KÕi#ѨÊ\˜ #∞Oz <Õ\˜ =~°‰õΩ <Õ#∞ Z‰õΩ¯=ÙQÍ ÉÏ èŒÑ¨_ç# ã¨OѶ∞@#Å∞ [~°∞QÆÖË Œx,

Wxfl "ÕÅ∞ áÈã≤ "åã¨∞Î âßG"Õ «Î#∞ Ñ≤eÑ≤Oz#O Œ∞‰õΩ <Õ#∞ U<å_»∞ ÉÏ èŒ Ñ¨_»ÖË Œx, WOHÍãÎ Z‰õΩ¯= ™⁄=Ú‡

PÜ«∞# J_çy##∂ Éèíq+¨º «∞ÎÖ’ Hõ@ìÉ’ÜÕ∞ x~å‡}ÏʼnõΩ PÜ«∞#KÕ =∂„ «"Õ∞ ѨijeOѨ KÕ~ÚOK«∞‰õΩO\Ï#x P

N=∞O «∞_»∞ ≥eáê_»∞.

"åã¨∞Î âßG=Ú#∞ áê\˜Oz#O Œ∞=Å¡ Z=~°∂, ZѨÊ\˜H© "≥∂ã¨áÈ~°∞ J#∞ „ѨQÍ_è» qâßfiã¨=Ú <å‰õΩ#flk.

J~Ú Õ "åã¨∞Î âßG"Õ «Î#∞ Z#∞fl‰õΩ<Õ q+¨Ü«∞OÖ’ =∂„ «O *Ï„QÆ «ÎÅ∞ fã¨∞HÀ"åe. D q+¨Ü«∞OÖ’ á⁄~°áê@∞

KÕã≤#KÀ rq`åO «=Ú ÉÏ èŒ Ñ¨_®e. Wk 2006= ã¨O= «û~°=Ú. P N=∞O «∞x QÆ$ǨÏ=Ú <Õ\˜H© JÖψQ

LO_çáÈ~ÚOk. H˘\ì"Õ « HÍ~°º„Hõ=∞=Ú Ñ¨ÓsÎQÍ PyáÈ~Ú#k. K«∂âß~å! "åã¨∞Î âßG=Ú#∞ #q∞‡#O Œ∞‰õΩ

PÜ«∞# ÖÏÉèíO á⁄O^•_À ÖËHõ 35 "ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞ WzÛ #+ìáÈÜ«∂_À g∞ PÖ’K«#ˆH =ke "Õã¨∞Î<åfl#∞.

(2006= ã¨O= «û~°=Ú EÖ· z=i "å~°OÖ’ <Õ#∞ 35 "ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞ fã¨∞H˘<Õ "åã¨∞Î âßG"Õ «Î#∞

ɡOQÆ∞à◊¥~°∞Ö’ XHõ q∞„ «∞x =∂=∞QÍi WO\˜Ö’ HõÅ=_»=Ú [iy#k. <Õ#∞ "åã¨∞Î âßG"Õ «Î#∞ J<Õ q+¨Ü«∞=Ú

PÜ«∞#‰õΩ ≥eÜ«∞ Œ∞. <Õ#∞ ‰õÄ_® Ug∞ =∂\Ï¡_»‰õΩO_® ‰õÄ~°∞Û<åfl#∞. J~Ú Õ „Ѩã¨∞Î «=Ú PÜ«∞#‰õΩ Ñ¨Ó~°fiO

L#flO « _ç=∂O_»∞ ÖË Œ∞. PÜ«∞# QÍ~°∞ JHõ _» =∂\Ï¡_»∞ «∂ "åã¨∞Î âßG"Õ «ÎÅ∞ qѨs «OQÍ ÃÑiQÍ~°∞, =∞iÜ«Ú

HÍÅ „ѨÉèÏ==Ú ‰õÄ_® HÍ=K«∞Û#∞. WO «‰õΩ=ÚO Œ∞ L#flO « arQÍ „Ѩã¨∞Î «=Ú ÖË#x ÉÏQÍ x^•#=ÚQÍ

JO Œi`À =∂\Ï¡_®~°∞. "ÕÅÖ’ "åã¨∞ΠѨÙãÎHõ=ÚÅ∞ =ã¨∞Î<åflÜ«∞x ≥Å∞Ѩ٠«∂ „Ѩã¨∞Î «=Ú =∂Ô~¯\òÖ’ Åaèã¨∞Î#fl

''â◊√Éèí"åã¨∞Η— ѨÙãÎHõ=Ú [# „áêK«∞~°ºO á⁄Ok# Œx, KåÖÏ ã¨~°à◊"≥∞ÿ# ÉÏ+¨ ~°K«~Ú « "å_®_»x ≥eáê~°∞.

P<å_»∞ <Õ#∞ á⁄Ok# ãO`À+=Ú JO`å WO`å HÍ Œ∞. XHõ Q˘ÑÊ "åã∞Î âßG"Õ «ÎKÕ á⁄QÆ_»|_®¤#x á⁄OyáÈÜ«∂#∞.

''â◊√Éèí"åã¨∞Η— ѨÙãÎHõ=Ú#∞ ~°zOz#k <Õ#<Õ q+¨Ü«∞O PÜ«∞#‰õΩ U =∂„ «O ≥eÜ«∞ Œ∞. x[OQÍ <å rq «OÖ’

Wk =∞izáÈÖËx ã¨OѶ∞@#QÍ q∞yeOk.)

"åã¨∞Î âßG=Ú D<å\˜k HÍ Œ∞. ѨÓ~°fi HÍÅ=Ú #∞O_çÜÕ∞ "åã¨∞Î âßG=Ú "å_»∞HõÖ’ L#flk. QÆ$ǨÅ#∞

"åã¨∞Î âßG s`åº xi‡OK«∞HÀO_ç. XHõ"Õà◊ g∞~°∞ "åã¨∞Î âßG=Ú#∞ #=∞‡HõáÈ~Ú<å ZÖÏQÆ∂ QÆ$ǨÏ=Ú#∞

xi‡OK«∞‰õΩO@∞<åfl~°∞ Hõ^•! "åã¨∞Î âßG s`åº QÆ$Ç¨Ï x~å‡}Ïxfl HÍqOK«O_ç. =∞#âß≈Ou QÆÅ r=#=Ú

«Ñ¨Ê‰õΩO_® Åaèã¨∞ÎOk. â◊√Éèí=∞ã¨∞Î.

1. "åã¨∞Î âßG J=QÍǨÏ# 8

2. "åã¨∞Î QÆ∞iOz ‰õΩ¡ÑÎOQÍ 10

3. "åã¨∞Î âßG ѨÙ~å}=Ú 11

4. "åã¨∞ÎÖ’ âß„ã‘ÎÜ«∞ « =ÙO^•? 13

5. "åã¨∞Î Z=iH˜ Ѩx KÕã¨∞ÎOk. 16

6. ѨOK«Éèí∂`åÅ∞ – q=~°} 17

7. Ѩiã¨~åÅ "åã¨∞Î 19

8. "åã¨∞ÎÃÑ· q=∞~°≈Å∞ 20

9. "åã¨∞Î ^ÀëêÅ∞ 23

10. "åã¨∞Î qâıëêÅ∞ 25

11. Dâß#º=Ú 25

12. «∂~°∞Ê 30

13. PˆQflÜ«∞=Ú 31

14. ŒHΔ}=Ú 32

15. <≥·~°∞u 34

16. ѨtÛ=∞=Ú 35

17. "åÜ«∞=º=Ú 36

18. L «Î~°=Ú 37

19. g èŒ∞Å∞ 38

20. `«∂~°∞Ê gkè 38

21. ^ŒH˜Δ} gkè 39

22. ѨtÛ=∞ gkè 40

23. L «Î~° gkè 40

24. gkèáÈ@∞¡ 41

25. Dâß#º gkèáÈ@∞ 43

q+¨Ü«∞ ã¨∂zHõ

26. «∂~°∞Ê Dâß#º gkèáÈ@∞ 43

27. `«∂~°∞Ê gkèáÈ@∞ 44

28. «∂~°∞Ê PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ 44

29. PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ 45

30. ŒHΔ} PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ 45

31. ^ŒH˜Δ} gkèáÈ@∞ 46

32. ŒHΔ} <≥·|∞∞u gkèáÈ@∞ 46

33. <≥·~°∞u gkèáÈ@∞ 47

34. ѨtÛ=∞ <≥·~°∞u gkèáÈ@∞ 47

35. ѨtÛ=∞ gkèáÈ@∞ 48

36. ѨtÛ=∞ "åÜ«∞=º gkèáÈ@∞ 49

37. "åÜ«∞=º gkèáÈ@∞ 49

38. L «Î~° "åÜ«∞=º gkèáÈ@∞ 49

39. L «Î~° gkèáÈ@∞ 50

40. L «Î~° Dâß#º gkèáÈ@∞ 50

41. „ѨǨs 51

42. "åã¨∞Î ã¨ÅǨÅ∞ 57

43. QÆ$ǨÏ=ÚÖ’ |~°∞=ÙÅ∞ LOK«∞ Ѩ Œúu 64

44. k‰õÄûz – "å_»HõO 65

45. g∞ WÅ∞¡ |OQÍ~°O HÍ"åe 67

46. g∞ QÆ$ǨÏO Hõà◊Hõà◊ÖÏ_®e 68

47. á¶êºHõ¬x[O – "åã¨∞Î 72

48. Q“~°=hÜ«∞ „ѨÉèí∞`åfiʼnõΩ q[˝Ñ≤Î 76

49. ~°HõÎ è•#O KÕÜ«∞O_ç 77

50. ŒÜ«∞KÕã≤ K≥@∞¡ ÃÑOK«O_ç 78

8

"åã∞Î qâıëêÅ∞ YYjWS SW

"åã¨∞Î âßG J=QÍǨÏ#

H˘ez# "åiH˜ H˘ez#O «, HÀi# "åiH˜ HÀi#O «ÖÏQÍ P ÉèíQÆ=O «∞x ã¨$+≤ìÖ’x XHõ âßG"Õ∞ D

"åã¨∞Î âßG=Ú. <Õ\˜H© qq èŒ âß„™êÎÅÖ’ xëê‚ «∞Ö·# xѨÙ}∞Å∞ Ãã· «O "å~°∞ ™êkèOz# Z<Àfl q[Ü«∂Å#∞

ѨHõ # ÃÑ\ì ÉèíQÆ=O «∞x â◊HÎx Z<Àfl s «∞ÖÏ «Å∞ã¨∞Î<åfl~°∞. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ =∞Oz ¿Ñ~°∞ ã¨OáêkOK«∞‰õΩ#fl

ǨÏ$„^ÀQÆ xѨÙ}∞Å∞ _®Hõì~ü J[Üü∞ â◊~°‡, =ÚOÉÏ~Ú "å~°∞ „Ѩu XHõ q+¨Ü«∂xH˜ ÉèíQÆ=O «∞xfl =Ú_ç ÃÑ@ì~°∞.

«# ã¨fiâ◊HÎx ã¨OѨÓ~°‚OQÍ #=Ú‡`å~°∞. DÜ«∞# xѨÙ}∞_≥·# "≥· Œ∞ºÅ∞. gi ã¨Oáê Œ# JO`å HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Ö’¡<Õ

=ÙO@∞Ok. z=iH˜ XHõ ¿ÑÃ+O\ò q+¨Ü«∞OÖ’ <å‰õΩ _®Hõì~ü QÍiH˜ ÃÑ ŒÌ K«~°Û [iy#k. z=iH˜ _®Hõì~ü QÍ~°∞ U

q+¨Ü«∞"≥∞ÿ<å ÉèíQÆ=O «∞x ŒÜ«∞ ÖËxk [~°QÆ Œ∞ Jx XѨÙÊHÀ=Åã≤ =zÛOk. JÖÏQÆx ~ÀQÆ=Ú =¿ãÎ "≥· Œ∞ºxfl

ã¨O„ѨkOK«‰õΩO_® LO_»ÖË=Ú Hõ •! =∞# Ѩx =∞# Õ. qkè Ѩx qkè Õ. D _®Hõì~ü QÍiH˜ "åã¨∞Î âßGOÃÑ· ZO «

=∂„ «=¸ qâßfiã¨=Ú ÖË Œ∞. ~åe Ѩ_ÕO « _»|∞ƒ PÜ«∞# ŒQÆæ~° =ÙOk. J~Ú Õ DÜ«∞# QÆ$ǨÏ=Ú xi‡OKÕ

ã¨=∞Ü«∞OÖ’ DÜ«∞# ã¨f=∞}˜ QÆ$Ǩxfl "åã¨∞Î âßG s`åº xi‡OѨ KÕã≤Ok. z=iH˜ ã¨∞n~°… K«~°Û «~åfi « _®Hõì~ü

QÍ~°∞ "åã¨∞Î âßG B#fl`åºxfl QÆ∞iÎOKå~°∞. =∞iÜ«Ú z=iH˜ XѨÙʉõΩ<åfl~°∞. U ≥· Õ<ÕO "åiH˜ =∞iÜ«Ú <å‰õΩ

^•^•ÑÙQÍ Ô~O_»∞ QÆO@Å ã=∞Ü«∞=Ú =º~°÷"≥∞ÿOk. _®Hõì~ü QÍ~°∞ WO « ã=∞Ü«∂xfl =∂@Å HÀãO =∞iÜ«Ú W «~°

âßGO HÀã¨O K«iÛOK«_®xfl _®Hõì~ü QÍi Ñ≤.Z. ‰õÄ_® #=∞‡ÖËHõ áÈÜ«∂~°∞. <Õ#∞ |Ü«∞@‰õΩ =KÕÛ ã¨=∞Ü«∞OÖ’

Ñ≤.Z.QÍ~°∞ <å`À XHõ =∂@ =∂\Ï¡_»∞ «∂ WO « ar _®Hõì~ü WO « ã=∞Ü«∂xfl =º~°÷O KÕÜ«∞_»=Ú <å J#∞Éèí==ÚÖ’

W Õ "≥Ú Œ\˜™ê~°x ≥eáê~°∞.

nxfl |\ì =∞#‰õΩ XHõ q+Ü«∞=Ú J~°÷=∞=Ù «∞Ok. #=∞‡x q^•º=O «∞Å =ÚO Œ∞ ‰õÄ_® K«~°Û ™êQÆ_»=Ú

[iy Õ "åã¨∞Î âßG B#fl «ºO «Ñ¨Ê‰õΩO_® |Ü«∞@‰õΩ =ã¨∞ÎOk. D "åã¨∞Î âßGO x~°∂Ñ≤ «"≥∞ÿ#k. #q∞‡# "åiH˜,

#=∞‡x "åiH˜ Z=iÔH·##∂ âßGO «Ñ¨Ê‰õΩO_® Ѩx KÕã¨∞ÎOk. #=∞‡HõO`À âßG=Ú#‰õΩ Ñ¨x ÖË Œ∞. ZO « =∞Okx

#q∞‡OK«QÆÅ=Ú, ÖËHõ #q∞‡OK« ÖË=Ú J<Õ q+¨Ü«∞=Ú „ѨHõ # ÃÑ_ç Õ =ºHÎQÆ «OQÍ ZO « =∞Okx Hõeã≤ "åix

XÑ≤ÊOK«QÆÅ=Ú =∞iÜ«Ú "åiKÕ "åã¨∞Î âß„™êÎxfl áê\˜OѨ KÕÜ«∞QÆÅ=Ú J<Õ q+¨Ü«∞=Ú qѨs «"≥∞ÿ# ã¨=∞Ü«∞

=º~å÷xfl Hõey L#flk. =∞#‰õΩ#fl ã¨=∞Ü«∞=Ú KåÖÏ «‰õΩ¯=. „Ѩu HõΔ}=Ú "å_»∞HÀ"åe. èŒ<åxfl =º~°÷O KÕã≤<å

ã¨Oáê Œ# KÕã¨∞HÀ=K«∞Û. HÍh HÀÖ’Ê~Ú# ã¨=∞Ü«∂xfl =∂„ «O "≥#∞Hõ‰õΩ ≥K«∞ÛHÀÖË=Ú, uiy ã¨OáêkOK«ÖË=Ú.

JO Œ∞ˆH "åã¨∞Î âßG=Ú JO>Ë #=∞‡x "åi QÆ∞iOz HÍ¿ãѨ٠ѨHõ # ÃÑ_» •=Ú. „Ѩã¨∞Î «=Ú =∞#=Ú qA˝Ö·#

g∞ÖÏO\˜ "åi`À =∂„ «"Õ∞ =ÚO Œ∞‰õΩ "≥àÏ¡Åx x~°‚~ÚOK«∞‰õΩO^•=Ú.

"åã¨∞Î âßGO#∞ áê\˜¿ãÎ =∞#‰õΩ U"≥∞ÿ<å „Ñ¨Ü≥∂[#=Ú LO^•? J<Õ q+¨Ü«∞=Ú KåÖÏ =∞Ok =∞kÖ’

`˘Å∞ã¨∂Î =ÙO@∞Ok. "åã¨∞Î áê\˜¿ãÎ ZO « =~°‰õΩ ÉÏQÆ∞Ѩ_»QÆÅ=Ú. ÖÏÉèí"Õ∞q∞\˜. nx=Å¡ èŒ# #+ì=Ú ZO «

=ÙO@∞Ok. W`åºk q+¨Ü«∂Å#∞ PÖ’K«# KÕ¿ãÎ....

"åã∞Î áê\OK«_»O =Å¡ g∞‰õΩ =∞#âß≈Ou rq «=Ú Åaèã∞ÎOk. g∞~°∞ KÕÜ«Ú Ñ#∞Ö’¡ Jaè=$kú HõxÑ≤ã∞ÎOk.

9

D Ô~O_»∞ q+¨Ü«∂ÖË "åã¨∞ΠѶe`åÅ∞QÍ =∞#=Ú QÆ=∞xOKåe. „ѨѨOK«OÖ’<Õ ‰õΩÉèË~°∞ÅO «\˜ èŒ#=O «∞Å∞

Ãã· «O =∞#âß≈Oux HÀÖ’Ê~Ú qq èŒ ~°HÍÖ·# ã¨=∞㨺Å`À ÉÏ èŒ Ñ¨_»∞ «∞<åfl~°∞. giH˜ HÍ=Åã≤Ok èŒ#"≥∂,

Éèí=O «∞Ö’, Pã¨∞÷Ö’ HÍ Œ∞, =∞#âß≈Ou HÍ"åe. W@∞=O\˜ "å~°∞ "åã¨∞Î âßG s`åº x~å‡}"≥∞ÿ# QÆ$ǨÏ=ÚÖ’

x=ã≤¿ãÎ giH˜ «Ñ¨Ê‰õΩO_® =∞#âß≈Ou U~°Ê_»∞ «∞Ok.

XHõ ‰õΩ@∞O|OÖ’ =ÚQÆ∞æ~°∞ ‰õΩ=∂~°∞Å∞ =Ù<åfl~°∞. "å~°∞ L#fl QÆ$ÇÏ=Ú "åã∞Î âßG s`åº xi‡OÑ|_»ÖË Œ∞.

=ÚQÆ∞æ~°∞ ‰õΩ=∂~°∞Å∞ ™È=∞~°∞Ö· É*Ï~°∞Å∞ u~°QÆ_»O áÈHsÅ∞QÍ «Ü«∂~°∞ HÍ=_»=Ú, AÖÏ~Ú Ñ#∞Å∞ KÕÜ«∞_»=Ú,

ã=∞Ü«∞=Ú#∞ =º~°÷OQÍ QÆ_»Ñ_»=Ú [~°∞QÆ∞ «∞O@∞Ok. J~Ú Õ gi =∞#ã∞ûÖ’ XHõ ÉèÏ=# =∂„ «=¸ q∞yeáÈ~Ú

=ÙO@∞Ok. KåÖÏ =∞Ok U^À XHõ "åºáê~°"≥∂, L^ÀºQÆ"≥∂, =$uÎ ^•fi~å<À Jaè=$kú K≥O Œ∞ «∂ =Ù<åfl~°∞.

"Õ∞"≥∞O Œ∞‰õΩ WÖÏ J~ÚáÈÜ«∂=Ú Jx =∞ Œ# Ѩ_»∞ «∂ =ÙO\Ï~°∞. W@∞=O\˜ "åi QÆ$ǨÏ=Ú "åã¨∞Î âßG s`åº

ã¨=~°} HÍq¿ãÎ "åi HÀi‰õÅ∞ «Ñ¨Ê‰õΩO_® f~°∞`å~Ú. r=# Éèí$u Åaèã¨∞ÎOk. ÃÑOH˜ «#O áÈ~Ú ã¨=∂[OÖ’

ÉÏ èŒº « QÆÅ áœ~°∞Å∞QÍ r=<åxfl H˘#™êy™êÎ~°∞. Wk "åã¨∞Î KÕ¿ã Ѩx.

"åã¨∞Î âßG s`åº QÆ$Ǩxfl xi‡OѨ KÕã¨∞‰õΩO>Ë Z=~°∞ U ѨxÖ’ =Ù<åfl "åiH˜ Jaè=$kú «Ñ¨Ê‰õΩO_®

HÍ#=ã¨∞ÎOk. D q+¨Ü«∂xfl =∞#=Ú „Ѩ ÕºH˜Oz Œ$+≤ìÖ’ =ÙOK«∞H˘x =∞# QÆ$ǨÅ#∞ "åã¨∞Î âßG s`åº

x~å‡}=Ú HÍqOK«∞HÀ=_»=Ú L «Î=∞=∞x ≥Å∞ã¨∞HÀ=_»=Ú LѨÜ≥∂yã¨∞ÎOk.

"åã¨∞Î âßGOÃÑ· ѨÓsÎQÍ J=QÍǨÏ# HõÅQÍÅO>Ë 1, 2 HÍy`åÅ =Å¡ ã¨∞ÅÉèí ™ê 茺O HÍ Œ<Õ q+¨Ü«∞=Ú

g∞‰õΩ ã¨Ê+ìOQÍ ≥Å∞ã¨∞#∞. J~Ú<å =∞#q∞Hõ _» F z#fl „Ѩܫ∞`åflxfl KÕâß=Ú.

ÑÙãÎHõ=Ú KÕuÖ’ Ñ@∞ì‰õΩ#fl «~åfi « P ŒºO «=Ú L`åûÇÏOQÍ K«k"ÕÖÏ ~°K«~Ú « *Ï„QÆ «ÎÅ∞ fã∞HÀ"åe.

„Ѩ ÕºH˜Oz ѨÙãÎHõ=∞O «Ü« âßGOÃÑ·#<Õ #_»∞ã¨∂Î =ÙO>Ë K« Œ∞=Ù "åiH˜ HÍãÎ W|ƒOkQÍ =ÙO_»=K«∞Û ÖË • É’~ü

H˘@ì_»=ÚÖÏQÍ LO_»=K«∞Û. nxfl Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞H˘x 'â◊√Éèí"åã¨∞Η ѨÙãÎHõ=Ú#∞ ~°zOK«_»=Ú [iy#k. JO Œ∞ˆH

HÍÉ’Å∞ TÇ≤ÏOz# ^•x Hõ<åfl Z<Àfl Ô~@∞¡ 'â◊√Éèí"åã¨∞Η ѨÙãÎHÍÅ∞ J=Ú‡_»∞ áÈÜ«∂~Ú. K«kq# "å~°O Œ~°∂

J<ÕHõ s «∞Ö’¡ á⁄QÆ_»@O [iy#k. "≥~ÚºH˜ XHõi ŒÌ~°∞ =∂„ «O ѨÙãÎHõ ~°K«# #K«ÛÖË Œx ≥eáê~°∞. ã¨Ç¨Ï[OQÍ

ѨkH˜ XHõ~°∞ ÖË • W ŒÌ~°∞ ѨÙãÎHÍxfl #ѨÊHõáÈ=K«∞Û. J~Ú Õ g∞Ô~O`À W+ìѨ_Õ 'â◊√Éèí"åã¨∞Η "åã¨∞ΠѨÙãÎHÍxH˜

"≥~ÚºH˜ XHõ~°∞ ÖË • W ŒÌ~°∞ Jã¨O «$Ñ≤Îx ≥eÜ«∞ ѨiKå~°∞. J~Ú Õ D Jã¨O «$Ñ≤Î J#∞#k KåÖÏ «‰õΩ¯=

"≥∂`å Œ∞Ö’ =ÙO_»_»=Ú QÆ=∞xOK« ŒQÆæ q+¨Ü«∞=Ú. Z‰õΩ¯= âß «=Ú „Ѩ[Å∞ =∂„ «O XHõ q+¨Ü«∂xfl KåÖÏ

ã¨Ê+ìOQÍ ≥eáê~°∞. J Õq∞@O>Ë 527 ¿ÑrÅ∞ QÆŠѨÙãÎHÍxfl WO « «‰õΩ¯= èŒ~°Ö’ ZÖÏ WKåÛ~°x =∞iÜ«Ú

q+¨Ü«∞=Ú KåÖÏ ã¨Ê+ìOQÍ J~°÷"≥∞ÿO Œx èŒ#º"å Œ=ÚÅ∞ ≥Å∞ѨىõΩ<åfl~°∞. WO «HõO>Ë U ~°K«~Ú «ÔH·<å WOˆHq∞

HÍ"åe. „Ѩu ~ÀE =∞#=Ú u<Õ PǨ~°OÖ’ XHõ ~ÀA J~Ú##∂ LѨÙÊ ÖË • HÍ~°=Ú Z‰õΩ¯= «‰õΩ¯=

HÍ=_»=Ú [~°QÆ •! JÖÏQÆx „Ñu k#=¸ PÇ~åxfl «ºlã∞Î<åfl=∂? ÑÙãÎHõ=Ú J#fl «~åfi « XHõ q=∞~°≈‰õΩ_≥·<å

=ÙO_»_»=Ú =∞Oz Œx <å ÉèÏ=#.

10

ѨÓ~°fi HÍÅO J#QÍ ~åAÅ HÍÅO #∞OKÕ "åã¨∞Î "å_»∞HõÖ’ LOk. J~Ú Õ JÑÊ\’¡ WÑÙÊ_»∞#flO «

ã=∂Kå~° qÑ¡=O ÖË Œ∞. H=ÅO ~åAÅ∞, K«„Hõ=~°∞ÎÅ∞, èŒ#=O «∞Å∞ =∂„ «"Õ∞ "åiH˜ ã¨=∂Kå~°O JO Õ

J=HÍâ◊O Z‰õΩ¯=QÍ L#flO Œ∞=Å¡ D "åã¨∞Î QÆ∞iOz ≥Å∞ã¨∞H˘x áê\˜OK«_»O [iyOk. q∞ye# [#∞Å∞

D J=HÍâßxfl "å_»∞HÀÖËHõ áÈÜ«∂~°∞. J~Ú Õ HÍÅQÆ~°ƒùOÖ’ Z<Àfl =∂~°∞ÊÅ∞ ã¨OÉèíqOz ~åAÅ∞,

~å*ϺÅ∞ áÈÜ«∂~Ú. „Ѩ*ÏѨiáêÅ#Å∞ =KåÛ~Ú. nx=Å¡ „Ѩu XHõ iH˜ ™êfi «O„ «ºO ÅaèOzOk. Wk

XHõ HÍ~°}=Ú, «~°∞"å « ã¨=∂Kå~° qÑ¡=O =Å¡ „Ѩ[ÅO ŒiH˜ "åã¨∞Î QÆ∞iOz ѨiK«Ü«∞=∞~ÚOk. Jã¨Å∞

"åã¨∞Î JO>Ë Uq∞\˜ ? Wk ≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ =ÚO Œ∞ ѨOK«Éèí∂`åÅ QÆ∞iOz HÍãÎ =∞#‰õΩ J=QÍǨÏ#

HõÅQÍeû LOk. D ѨOK«Éèí∂`åÅ QÆ∞iOz «~°∞"å « ¿ÑrÅÖ’ ≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•=Ú. XHõ ã÷Å=Ú QÍx XHõ

x~å‡}=Ú QÍx "åã¨∞Îs`åº L#fl@¡~Ú Õ P ã÷Å=ÚÖ’QÍx, P x~å‡}=ÚÖ’ QÍx L#fl"å~°∞ Jaè=$kú

K≥O ŒQÆÅ~°∞. "åã¨∞ÎѨ@∞ì ÖËx QÆ$ǨÏ=Ú P WO@ x=ã≤OK«∞"åiH˜ Jaè=$kúx HõeyOK«_»O ZO`À Hõ+ì=Ú.

WHõ _» =ÚO Œ∞QÍ "åã¨∞Î J<Õ Ñ¨ •xH˜ ãÔ~·# x~°fiK«#=Ú W=fi_»=Ú KåÖÏ=∞OkH˜ Hõ+ì=ÚQÍ LOk.

L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ 'Hõ+ì=Ú— J<Õ Ñ¨ •xH˜ J~°÷=Ú ÉÏ èŒ, <˘Ñ≤Ê Jx K≥ѨÙÊHÀ=K«∞Û. JÖψQ "åã¨∞Î J<Õ Ñ¨ •xH˜

ãÔ~·# x~°fiK«#=Ú W=fi=Åã≤ LOk. WHõ _» <å=~°‰õΩ <å x~°fiK«#=Ú "åã¨∞Î JO>Ë ''Jaè=$kúH J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ#

x~å‡}=Ú——. WOH˘Hõ x~°fiK«#=Ú ‰õÄ_® Wã¨∞Î<åfl#∞. ''=∞#âß≈Oux „Ñ™êkOKÕ x~å‡}=Ú——. J#QÍ "åã¨∞Î

s`åº xi‡Oz# QÆ$ǨÏ=Ú#O Œe x=ã≤OK«∞ "åiH˜ HõeyOKÕ =∂#ã≤Hõ „ѨâßO « «.

=∂#ã≤Hõ „ѨâßO « « ÖËx "åiH˜ Zxfl L<åfl Ug∞ ÖË#>Ë¡. =∞#ã¨∞û „ѨâßO «OQÍ L#fl"åi Hõ<åfl

Q˘Ñ¨Ê"åÔ~=~°∞ ! èŒ#=Ú ZѨÊ\˜H© =∂#ã≤Hõ âßOux W=fiÖËHõáÈ=K«∞Û. „Ѩu XHõ ^•xfl èŒ#=Ú`À

H˘#ÖË=Ú. èŒ#=Ú`À H˘#ÖËxq Z<Àfl L<åfl~Ú. L^•: J=∞‡ „¿Ñ=∞. «e¡ „¿Ñ=∞ Jxfl\˜Hõ<åfl

ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ#k. =ÚYºOQÍ "åã¨∞Î KÕ¿ã Ѩx U=∞O>Ë «$Ñ≤ÎHõ~°"≥∞ÿ# rq`åxfl g∞‰õΩ JOkOKÕ Ñ¨xx «#∞

fã¨∞‰õΩO@∞Ok. L^•: XHõ ‰õΩ@∞O|OÖ’ XHõ =ºHÎ HõÖˇHõì~ü HÍ"åÅx ZO`À Pâ◊Ѩ_ç JǨÏiflâ◊Å∂ „â◊q∞Oz

K« Œ∞=Ù‰õΩO\Ï_»∞. W@∞=O\˜ =ºHÎ "åã¨∞ÎâßG s`åº x~å‡}"≥∞ÿ# XHõ QÆ$ǨÏOÖ’ =Ù#flѨC_»∞ J «x HÀiHõÅ∞

ѶeOKÕÖÏ P QÆ$ǨÏO Ü«∞O Œ∞ QÆÅ "åã¨∞Î J «xH˜ ã¨Ç¨Ü«∞O KÕã≤ q[Ü«∂xfl JOkOK«∞#∞.

XHõ "åºáêi ÃÑ ŒÌ "≥Ú «ÎOÖ’ ÃÑ@∞ì|_ç ÃÑ\ì ÃãʉõΩºÖË+¨<£‰õΩ ã≤ Œú=∞=Ù`å_»∞. =∞Oz "åã¨∞ΠѨ@∞ìQÆÅ

QÆ$ǨÏ=Ú Ü«∞O Œ∞ D "åºáêi =Ù#flKÀ J «xH˜ U =∂„ «O #+ìO ~åhÜ«∞Hõ ÖÏÉèíO =KÕÛ ÖÏQÆ∞# P

QÆ$ǨÏ=Ú Ü«∞O Œe "åã¨∞Î J «xH˜ ã¨Ç¨ÏHõiã¨∞ÎOk. „Ѩ[ʼnõΩ WO «HõO>Ë WOˆHO HÍ"åe?

=∞Oz "åã¨∞ΠѨ@∞ì QÆÅ QÆ$ǨÏO Ü«∞O Œ∞ x=tOK«∞ QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ L#fl «"≥∞ÿ# rq`åxfl JOkOz,

ã¨OѶ∞=ÚÖ’ H©iÎ „Ѩu+ªÅ∞ ÅaèOKÕÖÏ KÕã≤ =∞#âß≈Ou r=<åxfl „Ѩ™êkã¨∞ÎOk. JO ÕQÍh "åã¨∞ΠѨ@∞ìQÆÅ

QÆ$ǨÏO Ü«∞O Œ∞ x=tOK«∞ "å~°∞ =∞Ǩ~åAÖ∫`å~°<À ÖË • „ÃÑã≤_≥O\ò J=Ù`å~°<À K≥ѨÊ_»O ãÔ~·# Ѩ Œúu

HÍ^Œ∞.

"åã¨∞Î QÆ∞iOz ‰õΩ¡ÑÎOQÍ

11

H˘O Œ~°∞ "åã∞Î J<Õk ÖË Œx "åk™êÎ~°∞. "åiH <Õ#∞ ã∂zOKÕk XHõ>Ë. ZÖÏQÆ∂ QÆ$ÇÏO xi‡ã∞Î<åfl~°∞

Hõ •. xi‡OKÕ Õ À "åã¨∞Î âßGs`åº x~å‡}O HÍqOK«O_ç. nx =Å¡ g∞H˘KÕÛ #+ìO JO@∂ Ug∞ LO_» Œ∞.

"åã¨∞Î âßGs`åº QÆ$Ç¨Ï x~å‡}O [iy#ѨC_»∞ ‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºÅ‰õΩ =∂#ã≤Hõ âßOu ѨÙ+¨ ÅOQÍ Åaèã¨∞ÎOk.

D q+¨Ü«∂xfl QÆ∞~°∞ÎOK«∞H˘x "åã¨∞ÎâßGs`åº x~å‡}ÏÅ∞ ™êyOKåÅx <å ã¨ÅǨ, q[˝Ñ≤Î.

ѨÓ~°fi HÍÅOÖ’ JO èŒHÍã¨∞~°_»<Õ ~åHõΔã¨∞_»∞ =ÚÖ’¡HÍÅ "åã¨∞Å#∞ =ÚѨC uѨÊÅ∞ ÃÑ@∞ìK«∞O_≥#∞.

JѨÙÊ_»∞ Ö’Hõ ã¨O~°HõΔ}Ï~°÷O Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ P ~åHõΔã¨∞x`À Ü«Ú ŒúO KÕâß_»∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ t=Ùx ÅÖÏ@O

#∞O_ç ~åe# XHõ K≥=∞@ aO Œ∞=Ù Éèí∂q∞ÃÑ· Ѩ_ç •x #∞O_ç ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# Hõ~åà◊= Œ#O`À XHõ Q˘Ñ¨Ê Éèí∂ «O

L ŒƒùqOz „Hõ=∞ „Hõ=∞OQÍ Éèí∂q∞, PHÍâßÅ#∞ P=iOK«™êyOk. P =∞ǨÉèí∂`åxfl K«∂ã≤# WO„^•k Õ= «Å∞

ÉèíÜ«∞„ÉèÏO «∞ÅÜ«∂º~°∞. „|Ǩχ Õ=Ùx â◊~°}∞"Õ_®~°∞. ã¨~°fiÖ’Hõ Ñ≤ å=∞Ǩï_»∞ J~Ú# „|Ǩχ, Õ= «Å#∞

T~°_çOz 'P Éèí∂ «=Ú#∞ P èÀ=ÚYOQÍ Éèí∂q∞ Ü«∞O Œ∞ Ѩ_»"Õ¿ã q è•#O K≥áêÊ_»∞. „|Ǩχ Õ=Ùx P#u

„ѨHÍ~°O Õ= «ÅO Œ~°∂ UHõ"≥∞ÿ P Éèí∂ «=Ú#∞ Ѩ\ì P èÀ=ÚYOQÍ „H˜O Œ‰õΩ Ñ¨_»"Õâß~°∞.

P Éèí∂ «O Éèí∂q∞ÃÑ· Dâß#º HÀ}=Ú# t~°ã¨∞û, <≥·|∞∞u HÀ}=Ú# áê Œ=ÚÅ∞, "åÜ«Ú=º, PˆQflÜ«∞

HÀ}ÏÅO Œ∞ ÉÏǨï=ÙÅ∞ =ÙO_»∞#@∞¡ J èÀ=ÚYOQÍ Éèí∂q∞ÃÑ· Ѩ_çOk. Jk uiy ÖË=‰õΩO_® Õ= «Å∞ •xÃÑ·

D q èŒOQÍ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞.

t~°ã¨∞û# – td (Dâ◊)

ŒHΔ} <Õ„ «=Ú# – Ѩ~°#º

"å=∞<Õ„ «=Ú# – ku

ŒHΔ} â’„ «=Ú# – [Ü«∞O`«

"å=∞ â’„ «=Ú# – [Ü«∞O`«

L~°ã¨∞û# (=HõΔ=Ú#) – WO„ Œ, JѨ= «û, JѨ, ã¨~°Ê

^ŒH˜Δ} ã¨Î#=Ú – J~°º=∂

"å=∞ ãÎ#=Ú# – Ѩ$näfi èŒ~°

ŒHΔ} Éèí∞[=Ú# – Pk «º

"å=∞ Éèí∞[=Ú# – ™È=∞

ŒHΔ} ÉÏǨï=Ù# – 㨠«º, Éèí$â◊, PHÍâ◊, Jyfl, ѨÓëê

"å=∞ ÉÏǨï=Ù# – áêÑ Ü«∞HõΔ, ~ÀQÆ, <åQÆ, =ÚYº, ÉèíÖÏ¡@

ŒHΔ} áê~°≈fiHÍ=Ú# – q «kè, QÆ$ǨÏHõΔ «

"å=∞ áê~°≈fiHÍ=Ú# – Jã¨∞~°, âı+¨

L Œ~°=Ú# – q=™êfi<£, q∞„ «

ŒHΔ} T~°∞=Ù# – Ü«∞=∞

"åã¨∞Î âßG ѨÙ~å}=Ú

12

"å=∞ T~°∞=Ù# – =~°∞}

QÆ∞ǨϺ=Ú# – WO„^Œ [Ü«∞

ŒHΔ} [OѶ∞=Ú# – QÆO èŒ~°fi

"å=∞ [OѶ∞=Ú# – ѨÙ+¨Ê ŒO «

^ŒH˜Δ} *Ï#∞=Ù# – Éèí$OQÆ~å[

"å=∞ *Ï#∞=Ù# – ã¨∞„w=

^ŒH˜Δ} ã≤Êz – =∞$QÆ|∞

"å=∞ ã≤Êz – ^Ò"åiHõ

áê Œ=ÚÅ Ü«∞O Œ∞– Ñ≤ «$QÆ}=Ú

WO «=∞Ok Õ= «Å Õ[ã¨û=Ú^•Ü«∞O`À ÕnѨº=∂#OQÍ "≥Å∞Q˘O Œ∞ «∞#fl P Éèí∂`åHÍ~° J Œ∞ƒù åxfl

uÅH˜Oz# „|Ǩχ Õ=Ù_»∞ ^•<Õfl '"åã¨∞ΠѨÙ~°∞+¨μ_»∞— QÍ ã¨$+≤ìQÍqOKå_»∞.

ÉèÏ„ ŒÑ¨ Œ |Ǩïà◊ «kÜ«∞, =∞OQÆà◊"å~°O, Hõ$uÎHÍ #HõΔ„ «=Ú, =ºfáê « Ü≥∂QÆ=Ú, Éèí„ Œ<å Hõ~°}=Ú

QÆ∞à◊Hõ À ‰õÄ_ç# HÍÅOÖ’ P "åã¨∞ΠѨÙ~°∞+¨μ_»∞ [x‡OKå_»∞. U JѨHÍ~°O KÕÜ«∞x <åÃÑ· Jkè+≤ªOz D Õ= «Å∞

Ñ‘_çOK«∞K«∞<åfl~°∞. gi #∞O_ç ##∞fl HÍáê_»=∞x "åã¨∞ΠѨÙ~°∞+¨μ_»∞ „|Ǩχ Õ=Ù}‚ "Õ_»∞‰õΩ<åfl_»∞.

JÑÙÊ_»∞ „|Çχ Õ=Ù_»∞ ãO`À+≤Oz ''"åã∞ÎÑÙ~°∞ëê ! QÆ$ÇÏ=ÚÅ∞ xi‡OK«∞#ÑÙÊ_»∞, „uq èŒ=∞~Ú# QÆ$ÇÏ

„Ñ"Õâ◊ ã=∞Ü«∞=ÚÅO Œ∞, „QÍ=∞, #QÆ~°, Ñ@ì}, Œ∞~°æ, Õ"åÅÜ«∞, [ÖÏâ◊Ü«∞, L^•º#=# x~å‡} ã=∞Ü«∞=ÚÅO Œ∞

=ÚO Œ∞QÍ x<Õfl ÑÓl™êÎ~°∞. JÖÏ ÑÓlOK«x "åiH Œi„ Œ=Ú`À áê@∞ J_»∞QÆ_»∞QÆ∞<å qѶ∞fl=ÚÅ∞ z=~°‰õΩ

=∞$ «∞º=Ù ‰õÄ_® ãOÉèíqOK«∞—— #x "åã∞Î ÑÙ~°∞+μxH =~°q∞KåÛ_»∞.

JO ÕQÍHõ "åã¨∞ΠѨÙ~°∞+¨μx ÃÑ· J+ìk‰õΩ¯ÅÖ’ =Ù#fl Õ= «Å∞ «$Ñ≤Î á⁄O Œ∞ q èŒOQÍ PÜ«∂ ã÷ÖÏÅÖ’

x=ã≤OKÕ Õ= «Å∞ "åi "åi q èŒ∞Å∞ x~°fiÇ≤ÏOK«∞@ =Å# QÆ$ÇÏã∞÷ʼnõΩ ã~°fi ã∞Y=ÚÅ∞, ã «Êùe`åÅ∞ HõÅ∞QÆ∞#@∞¡

Pj~°fikOKå_»∞.

„|Ǩχ Õ=Ùx Pjã¨∞ûÅ „ѨHÍ~°=Ú : Dâß#º=Ú# – Dâ◊fi~°∞_»∞ (Dâ◊), PˆQflÜ«∞=Ú# – Jyfl,

<≥·|∞∞u# – x~°$u, "åÜ«Ú=º=Ú# – "åÜ«Ú=Ù, «∂~°∞Ê# – Pk «∞º_»∞, ŒHΔ}=Ú# – Ü«∞=Ú_»∞, ÑtÛ=∞=Ú#

– =~°∞}∞_»∞, L «Î~°=Ú# – ‰õΩÉË~°∞_»∞. J+ì k‰õΩ¯ÅÖ’ Jkè+≤ªOz# D Õ= «Å∞ «$Ñ≤Î K≥O Õ q èŒOQÍ

x~°‡}„Hõ=∞O LO>Ë P QÆ$ǨÏOÖ’ x=ã≤OKÕ "åà◊√§ ã¨~°fiã¨∞Y ã¨OѨ ŒÅ#∞ á⁄O Œ∞`å~°∞. Wn "åã¨∞Î – ѨÙ~å}O.

Dâß#º=ÚÖ’ ѨÓ[Å∞, Ѩq„ « HÍ~°º=ÚÅ∞, PˆQflÜ«∞=Ú# Jyfl Õ=ÙxH˜ ã¨O|OkèOz# =O\Ï"å~°∞Ê,

<≥·|∞∞u# PÜ«Ú èŒ ™ê=∞„y, "åÜ«Ú=º=Ú# ã¨fi «O„`åº aèÖÏ+¨ zǨÏfl=ÚÅ∞, «∂~°∞Ê# Pk «∞ºxH˜ „Ñ‘uHõ~°"≥∞ÿ#

Ѩ#∞Å∞, Ü«∞=∞™ê÷#"≥∞ÿ# ŒHΔ}=Ú t~°ã¨∞û LOz x„kOK«∞@, ‰õΩÉË~° ™ê÷#"≥∞ÿ# L «Î~åxfl Œi≈ã¨∂Î "Õ∞Å∞H˘#∞@,

=~°∞} ™ê÷#"≥∞ÿ# ѨtÛ=∂# áê_çѨâ◊√=ÙÅ#∞ ÃÑOK«∞@ "≥Ú ŒÖ·# q èŒ∞Å∞ PÜ«∂ k‰õΩ¯Ö’¡ L#fl Õ= «Å‰õΩ «$Ñ≤Îx

Hõey™êÎ~Ú. D ™ê~åOâßxfl '"åã¨∞ÎâßGO— xÜ«∞=∂Å∞ =∞#‰õΩ "≥à◊§_ç™êÎ~Ú.

QÆ$ÇÏx~å‡}ÏÅ∞ KåÖÏ ~°HÍÅ∞. g\Ö’ =∞#∞ëȺÑÜ«ÚHõÎ=ÚÅ∞, Ñâ◊√=ÙʼnõΩ ãO|OkèOz# x~å‡}ÏÅ∞,

щõΔΩʼnõΩ ãO|OkèOz# x~å‡}ÏÅ∞, Õ= «Å‰õΩ ãO|OkèOz# x~å‡}ÏÅ∞ WÖÏQÆ J<ÕHõ q è•Å∞QÍ L<åfl~Ú. "åã∞Î

13

âßG Hõ~°ÎÅ∞ x~å‡}ÏÅ#∞ =ÚYºOQÍ 4 ÉèÏQÍÅ∞QÍ qÉèílOKå~°∞. 1) ™ê è•~°} =∞#∞+º x"åã=ÚÅ∞ 2) „ÑÉèí∞

x~å‡}=ÚÅ∞ 3) Õ=`å x~å‡}=ÚÅ∞ 4) ã~°fi ™ê è•~°} „Ñ*’ÑÜ≥∂QÆ x~å‡}ÏÅ∞. ™ê=∂#ºOQÍ „Ñu QÆ$ÇÏã∞÷ʼnõΩ

J=ã~°"≥∞ÿ# ã Œ∞áêÜ«∞=ÚÅ#∞ QÆ∞iOz =∂~°∞ÊÅ`À x~å‡}ÏÅ∞ K≥ÑÊ|_çÜ«Ú#flq.

=∞# ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’ ѨÓ~°fi HÍÅO #∞O_ç J<ÕHõ =¸_è» #=∞‡HÍÅ∞ ѨÙ_»∞`«∂, ÃÑ~°∞QÆ∞`«∂

=iúÅ∞¡ «∞<åfl~Ú.WѨÊ\˜H© g∞~°∞ QÆ=∞xOKÕ LO\Ï~°∞. |Ü«∞@‰õΩ "≥àı§ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ WO\’¡ Z=Ô~·<å «∞q∞‡ Õ

HÍ¿ãѨ٠‰õÄ~˘Ûx "≥à◊§=∞x ÃÑ ŒÌÅO@∂ LO\Ï~°∞. Ñ≤e¡ Z Œ∞~˘¿ãÎ =∞Ozk HÍ Œx, |Ü«∞@‰õΩ "≥à◊√§ #ѨÙÊ_»∞

Éèí~°Î#∞ HÀÖ’Ê~Ú# ¢ã‘Î Z Œ∞~“ Õ Jâ◊√Éèí=∞x WÖÏ ~°Hõ~°HÍÅ∞QÍ =¸_è» #=∞‡HÍÅ∞ „Ñ|e ~å*ϺÖËÅ∞ «∞<åfl~Ú.

q ÕâßÅÖ’ Ñ≤Å∞¡Å#∞ WO\˜Ö’<Õ ÃÑOK«∞‰õΩO@∂ J<ÕHõ q è•ÖÏ =Ú Œ∞ÌKÕã¨∂Î ã¨=∞Ü«∞O QÆ_»∞ѨÙ

«∞O\Ï~°∞. H˘xfl ÕâßÅÖ’ |Ü«∞@‰õΩ "≥à◊√§#ѨÙÊ_»∞ Ñ≤e¡ Z Œ∞~“ Õ ZO`À â◊√Éèí=∞x «Å∞™êÎ~°∞. Wk P

Õâ◊ã¨∞÷Å =¸_è»#=∞‡HÍÅ∞. =∞i =∞# Õâ◊ =¸_è»#=∞‡Hõ=Ú ãÔ~·#^•? P Õâ◊ =¸_è»#=∞‡Hõ=Ú ãÔ~·#^•!

=¸_è» #=∞‡Hõ=Ú ¿Ñˆ~ =¸_è»=Ú. =¸_è»=Ú J#QÍ XHõ J~°÷=Ú ''=¸~°ö=Ú—— Jx ‰õÄ_® LOk. âߢã‘ÎÜ«∞ «

ÖËx Õ U ≥·##∂ #=∞‡Hõ=Ú, JѨ#=∞‡‰õ=Ú, =¸_è»#=∞‡Hõ=Ú H˜OkˆH =™êÎ~Ú. U"À H˘xfl L^•Ç¨Ï~°}Å∞

Ѩ@∞ìH˘x H˘O^Œ~°∞ KÕã≤# ^Œ∞„+¨ÊKå~åÅ=Å¡ Z<Àfl q+¨Ü«∂Å∞ WѨÊ\ ˜H© =¸_è» #=∞‡HÍÅ∞QÍ

=iúÅ∞¡`«∞<åfl~Ú.q^ŒºÖËxKÀ@ W@∞=O\˜ #=∞‡HÍÅ∞ =¸_è»`åfixfl ã¨O`«iOK«∞H˘x =¸_è»#=∞‡HÍÅ∞QÍ

áêeã¨∞Î<åfl~Ú. =∞# Õâ◊OÖ’ q^•º=O «∞Å∞ «‰õΩ¯=. HÍ=Ù# =¸_è»#=∞‡HÍÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ „Ѩ|e „Ѩ[Å#∞

JâßO « «‰õΩ QÆ∞iKÕã¨∞Î<åfl~Ú. ÃÑ ŒÌÅ∞ H˘xfl q+¨Ü«∂Å#∞ <Õ~°∞QÍ ≥Å∞ѨÖËHõ XHõ #=∞‡Hõ=Ú „H˜O Œ

K≥ѨÊ_»O`À P q+¨Ü«∂xfl PK«iOK«_»O [~°∞QÆ∞ «∂ =ã¨∂ÎOk. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ L ŒÜ«∞O ÖË=OQÍ<Õ ‰õΩ_çKÕu

„ѨHõ QÍ ÖË==∞x WѨÊ\˜H© Wà◊§Ö’x ÃÑ ŒÌÅ∞ K≥ѨÊ_»O g∞~°∞ QÆ=∞xOKÕ LO\Ï~°∞. =∞i Wk #=∞‡Hõ=Ú

J#∞HÀ"åÖÏ ? =¸_è» #=∞‡Hõ=Ú J#∞HÀ"åÖÏ?=∞i nxH˜ âß„ã‘ÎÜ«∞ « LO^• ÖË • ? âß„ã‘ÎÜ«∞ « L#flѨÙÊ_»∞

«Ñ¨Êxã¨iQÍ PK«iOK«=Åã≤# Õ. Z_»O ѨHõ QÍ ÖË¿ãÎ QÆ∞O_≥‰õΩ |~°∞=Ù J=Ù «∞Ok. nx=Å¡ =∂#=

â◊s~åxH „Ñ=∂ ŒO.D q è•#OÖ’ K≥Ñ≤Ê Õ «fi~°QÍ J~°÷OKÕã∞‰õΩx ãÇÏHõiOK«~°x,P~ÀQͺÅ∞ ãiQÍ K«∂ã∞HÀ~°x

F#=∞‡HõOQÍ K≥Ñ≤Ê Õ J Õ =¸_è» #=∞‡Hõ=Ú H˜O Œ =∂~°∞Ê K≥Ok áê\˜™êÎ~°x «Åz<å~°∞ ÃÑ ŒÌÅ∞.W@∞=O\˜"Õ

Z<Àflq+Ü«∂Å∞ K≥ÑÙÊHÀ=K«∞Û.ÑÓ~°fi HÍÅOÖ’ WÑÊ\ÖÏ J#∞‰õÄÅ «Å∞ ÖË=Ù. "≥· Œ∞ºÅ∞ ÅaèOK«~°∞. ã=∂Kå~°O

ã¨HÍÅ=ÚÖ’ JOkOK«∞HÀ=_®xH˜ KåÖÏ Hõ+ì=Ú. HÍ=Ù# H˘xfl Ѩ Œú «∞Å∞áê\˜ã¨∂Î "å~°∞ P HÍÅsuQÍ

ã¨∞Yr=<åxfl QÆ_»áêÅx ÉèÏqOz H˘xflâß„ã‘ÎÜ«∞"≥∞ÿ# Ѩ Œú «∞Å#∞ #=∞‡HÍÅ H˜O Œ =∂iÛ J#∞ã¨iOKÕ@∞¡

KÕâß~°∞.

P HÍÖÏxH˜ "åi PÖ’K«# q è•#O ãÔ~·# Õ. D HÍÅOÖ’ P #=∞‡HÍÅxflO\˜x áê\˜OKåeû#

J=ã¨~°O ÖË Œ∞.

L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ |Ü«∞@‰õΩ "≥à◊√§#ѨÙÊ_»∞, W «~° „áêO`åʼnõΩ "≥à◊√§#ѨÙÊ_»∞ WO\’¡ Z=Ô~·<å «∞q∞‡ Õ

HÍ¿ãÑÙ ‰õÄ~ÀÛ=∞x K≥¿ÑÊ"å~°∞. P<å_»∞ P~ÀQͺÅ∞ ãiQÍ ÖËHõáÈ Õ P<å~ÀQƺ Ñ‘_ç «∞ʼnõΩ "≥· Œº=∞OkOKåÅO>Ë

|Ǩï Hõ+ì"≥∞ÿ#k HÍ=Ù#, ã¨Ç¨Ï[=ÚQÍ «∞=Ú‡"å~°∞ P<å~ÀQƺ=Ú`À LO\Ï~°∞ HÍ|\ì "åi „âıÜ«∞ã¨∞û#∞

"åã¨∞ÎÖ’ âߢã‘ÎÜ«∞ « LO^•?

14

HÀ~°∞`«∂ D U~åÊ@∞ (#=∞‡HÍxfl) KÕÜ«∞_»O [iy LO_»=K«∞Û. P<å_»∞ Ü«∂O\˜|Ü«∂\˜H±û J#QÍ

~ÀQÆ„H˜=ÚÅ#∞ <åâ◊#O KÕÜ«Ú =∞O Œ∞ JO « â◊HÎ Hõey L#flq JO ŒiH© JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_Õq HÍ=Ù.

HÍ=Ù# „Ѩu XHõ q+¨Ü«∞OÖ’ "å~°∞ P~ÀQƺѨ~°OQÍ JO Œ~°∂ ÉÏQÆ∞O_®Å<Õ L ÕÌâ◊ºO`À Z<Àfl #=∞‡HÍÅ#∞

„Ѩ"Õâ◊ÃÑ\Ïì~°∞. =∞i D<å_»∞ gkè gkèH˜ =∞O Œ∞Å Œ∞HÍ}ÏÅÖ’ Ü«∂O\˜|Ü«∂\˜H±û Åaèã¨∞Î<åfl~Ú. HÍ=Ù#

P<å\˜ #=∞‡HÍÅ#∞ JxflO\˜x D<å_»∞ JO « fHõΔ} « À K«∂_®eû# J=ã¨~°O ÖË Œ∞.

g∞~°∞ XHõ™êi W «~° „áêO`åxH˜ "≥à◊√¡#ѨÙÊ_»∞ Ñ≤e¡ Z Œ∞Ô~· Õ JÖψQ "≥à◊§O_ç. D q+¨Ü«∞O QÆ∞iOz

HÍãÎ ‰õÄ_® PÖ’K«# KÕÜ«∞= Œ∞Ì. g∞‰õΩ g∞ Ѩ#∞Å∞ J=Ù «∞<åflÜ≥∂ ÖË À J<Õ q+¨Ü«∞O QÆ=∞xOK«O_ç.

Ѩk ™ê~°∞¡ Ñ≤e¡ Z Œ∞Ô~·#ѨÙÊ_»∞ g∞ Ѩ#∞Å∞ [~°∞QÆHõ áÈ Õ D #=∞‡HÍxfl âß„ã‘ÎÜ«∞=ÚQÍ fã¨∞HÀ"åeû

LO@∞Ok. XHõ"Õà◊ W Õ âß„ã‘ÎÜ«∞"≥∞ÿ Õ ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê#k [~°QÆ_»O x["≥∞ÿ Õ „ѨÉèí∞ «fiO "åˆ~ D q+¨Ü«∞OQÍ

„Ѩ[ʼnõΩ J=QÍǨÏ# HõeyOKÕ"å~°∞.

ã¨=∂[OÖ’ WOH˘Hõ #=∞‡Hõ=Ú ‰õÄ_® „Ѩ|e =iúÅ∞¡ «∞#flk. J Õ =ÚQÆ∞æ~°∞ "≥à◊§_»O. =ÚQÆ∞æ~°∞

"≥o§ Õ Ñ¨#∞Å∞ HÍ"å ! nxH˜ U q èŒ"≥∞ÿ# âß„ã‘ÎÜ«∞ « LOk ? Ç≤ÏO Œ∂ èŒ~°‡ âß„™êÎÅ „ѨHÍ~°O 3 ã¨OYº#∞

„u=¸~°∞ÎÅ „H˜O Œ fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. =∞i „u=¸~°∞ÎÅO>Ë =∞Ǩâ◊HÎ=∞O «∞Å∞. =∞Ǩ q+¨μ‚=Ù, Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞,

„|Ǩχ Õ=Ù_»∞. HõÅã≤# "åˆ~ „u=¸~°∞ÎÅ∞ Hõ •. =∞i ZO Œ∞‰õΩ =ÚQÆ∞æ~°∞ "≥o§ Õ Ñ¨#∞Å∞ HÍ=Ù JO\Ï~°∞

? ѨÓ~°fi HÍÅOÖ’ Z=iHÀ XHõiH˜ H˘xfl™ê~°∞¡ =ÚQÆ∞æ~°∞ "≥o§#ѨÙÊ_»∞ Ѩ#∞Å∞ [~°∞QÆHõáÈ~Ú LO_»=K«∞Û.

D q+¨Ü«∂xfl W «~°∞ʼnõΩ ≥eÑ≤ LO_»=K«∞Û. =ÚQÆ∞æ~°∞ "≥o§ Õ Ñ¨x [~°∞QÆ Œ∞ Jx, ã¨i ã¨OYºÖ’ "≥o§O>Ë

Ѩx [iyO Œx ≥eÑ≤ LO_»=K«∞Û. WOˆHO |_»ÉÏyflÖÏ D #=∞‡Hõ=Ú „Ѩ|e JO ŒiH© «QÆ∞Å∞‰õΩ K«zÛOk.

W Õ x["≥∞ÿ Õ ~À_»¡g∞ Œ JO «#∂ =ÚQÆ∞æ~°∞ "≥à◊§= ŒÌx áÈãì~°∞¡ LO_»"å ! nxH˜ U =∂„ «"≥∞ÿ<å âß„ã‘ÎÜ«∞ «

LO^• ? âß„ã‘ÎÜ«∞ « ÖË#ѨÙÊ_»∞, x~°∂Ñ≤OK«ÖË#ѨÙÊ_»∞ Jk âß„ã‘ÎÜ«∞ « H˜O Œ‰õΩ ~å Œ∞. âß„ã‘ÎÜ«∞ « H˜O Œ‰õΩ

~å#ѨÙÊ_»∞ Ѩk=∞OkH© |ÅOQÍ ≥ÅѨ_®xH˜ gÅ∞HÍ Œ∞. PK«iOK«=∞x K≥ѨÊ_®xH˜ "å Œ∞ÖÏ_»∞HÀ=Åã≤

=ã¨∞ÎOk.

WѨÙÊ_»∞ "åã¨∞Î F =¸_è»#=∞‡Hõ=∂ ÖËHõ âß„ã‘ÎÜ«∞=∂ ? D q+¨Ü«∞OQÍ =∞#O HÍã¨Î

ã¨OÉèÏ+≤OK«∞‰õΩO^•=Ú. HÍ¿ãѨ٠"åã¨∞Î F =¸_è» #=∞‡Hõ=Ú H˜O Œ fã¨∞‰õΩO^•=Ú. W Õ q+¨Ü«∞OQÍ XHõ

Ѩk"ÕÅ =∞Ok`À =∂\Ï¡_ç K«∂_»O_ç. XHõ"Õà◊ Z‰õΩ¯= âß «O =¸_è» #=∞‡HõO H˜O Œ<Õ =¿ãÎ "åã¨∞Î F

=¸_è» #=∞‡HõO J<Õ q+¨Ü«∂xH˜ HÍãÎ |ÅO ÃÑiy#>Ë¡. D<å_»∞ U x~å‡}=Ú fã¨∞‰õΩ<åfl "åã¨∞Îs`åº

xi‡OK«∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. HÍãÎ PQÆO_ç, g∞ J#∞=∂#O <å‰õΩ J~°÷"≥∞ÿOk. =∞i "åã¨∞Î âß„ã‘ÎÜ«∞"≥∞ÿ#ѨÙÊ_»∞

=∞i „ѨÉèí∞ «fiO ZO Œ∞‰õΩ D q+¨Ü«∞"≥∞ÿ „Ѩ[ʼnõΩ ã≤á¶ê~°∞û KÕÜ«∞ÖËHõáÈ`ÀOk. „ѨÉèí∞ «fiOÖ’x ÉèÏQÆ"≥∞ÿ# KåÖÏ

=∞Ok „ѨÉèí∞`åfikèHÍ~°∞Å∞ «=∞ ã¨fiO « Wà◊§‰õΩ "ÕʼnõΩ "ÕÅ∞ áÈã≤ "åã¨∞Î ã≤ •úO «∞Å#∞ Ñ≤eÑ≤OK«∞H˘x «=∞

x~å‡}ÏÅ#∞, QÆ$ǨÅ#∞ ã¨iKÕ~ÚOK«∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. J Õ „ѨÉèí∞ «fiÉèí=<åÅ q+¨Ü«∞O =KÕÛ@ѨÊ\˜H˜ â◊#QÆÅ∞

ux KÕ~Ú Hõ_»∞‰õΩ¯<Õ q è•#OQÍ Ñ¨\ìѨ@ì#@∞¡QÍ, JO\© JO@#@∞¡QÍ Œ∂~° Œ∂~°OQÍ LO\Ï~°∞.

JO Œ∞ˆH D<å_»∞ Z<Àfl „ѨÉèí∞ «fi âßYÅ∞ „Ѩ[Å#∞ "≥∞Ñ≤ÊOK«ÖËHõ áÈ «∞<åfl~Ú. ãÔ~·# <åºÜ«∞O

KÕÜ«∞ÖËHõ áÈ «∞<åfl~Ú. Jqhu ~å[ºO UÅ∞`ÀOk. ÅOK« Q˘O_ç «#O „Ñ|eáÈ`ÀOk. H˘O Œ~°∞ âßMÏkèÑ «∞Å∞

Pi÷HõOQÍ |Å∞ã¨∞Î <åfl~°∞. J^ՄѨÉèí∞`«fi âßYÅ∞ <åâ◊#=∞=Ù`«∞<åfl~Ú, K≥_»¤¿Ñ~°∞ `≥K«∞Û‰õΩO@∞<åfl~Ú.

15

L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ K≥ѨÙʉõΩO>Ë KåÖÏ „ѨÉèí∞ «fi âßYÅ∞ L<åfl~Ú. J~Ú Õ |Ç≤Ï~°OQÆOQÍ |Ü«∞@‰õΩ HÍy «Og∞ Œ

≥Å∞ѨÙHÀÖËx Œ∞ã≤÷uÖ’ L<åfl=Ú. <åˆH H˘xfl L^• ǨÏ~°}Å∞ [iy<å~Ú. ÃÑ ŒÌ ÃÑ ŒÌ JkèHÍ~°∞Å∞ «=∞

Wà◊§‰õΩ "åã¨∞Î K«∂Ñ≤OK«∞ ‰õΩ<åfl~°∞. ã¨Ç¨Ï["≥∞ÿ# Õâ◊ÉèíHÎ Œ$ëêìº g∞ PѶ‘ã¨∞ʼnõΩ ‰õÄ_® "åã¨∞Î K«∂™êÎ#x

≥eÑ≤<å#∞. ZO Œ~À qã¨∞‰õΩ¯<åfl~°∞. H˘kÌ ~ÀAÅ∞O\ÏO «~°∞"å « "≥o§áÈ`å=Ú. D PѶ‘ã¨∞Å QÆ∞iOz

=∂ÔHO Œ∞‰õΩ Jx J#fl"å~°∞<åfl~°∞.

"åã¨∞Îs`åº =∞# Õâßxfl ѨijÅ# KÕ¿ãÎ JѨÙÊÅ∞ =∞#Å#∞ JO « «fi~°QÍ = ŒÅ=Ù. ~å[H©Ü«∂Å∞

„|+¨μìѨ_» å~Ú. <åÜ«∞‰õΩÅ∞ J<ÕHõ xO ŒÅ∞ "≥∂™êÎ~°∞. ã¨O㨠$u ≥|ƒ uO@∞Ok. =∞ « HõÅǨÅ∞

„Ѩ|Å∞`å~Ú. „Ѩ[ʼnõΩ <åÜ«∞‰õΩÅÃÑ· qâßfiã¨O ã¨#flyÖË¡ J=HÍâ◊O Z‰õΩ¯=. J<ÕHõ s «∞Å∞QÍ „ѨHõ$u

qÅÜ«∂Å∞ ã¨OÉèíqOKÕ J=HÍâßÅ∞ "≥∞O_»∞. Ju=$+≤ì, J<å=$+≤ì Z‰õΩ¯=QÍ QÀK«i™êÎ~Ú. Pi÷HõOQÍ ÖËz

xÅ|_®Å#∞‰õΩ#flO «Ö’<Õ H˜O ŒÑ¨_Õ J=HÍâßÅ∞ Z‰õΩ¯=. „Ѩã¨∞Î «O =∞# Õâ◊ Ѩiã≤÷u Uq∞\˜ ? ÃÑ·#

K≥ѨÙʉõΩ#fl "å\˜Ö’ H˘<≥·fl<å [iQÍÜ≥∂ ÖË À g∞ PÖ’K«#ˆH =ke"Õã¨∞Î<åfl#∞.

"åã¨∞Î x~°∂Ñ≤OѨ|_»ÖËHõáÈ~Ú#@¡~Ú Õ WO «=∞Ok ZO Œ∞‰õΩ áê\˜™êÎ~°∞. Õâ◊ q ÕâßÅÖ’ ZO Œ∞‰õΩ

áê\˜ã¨∞Î<åfl~°∞. "åã¨∞Î áê\˜Oz# „ÃÑ·"Õ@∞ ã¨Oã÷Å∞ ZO « Jaè=$kúx ™êkèOKåÜ≥∂ g∞ JO ŒiH© Z~°∞ˆH.

„Ѩ ÕºH˜Oz <å^•fi~å g∞~°∞ ≥Åã¨∞HÀ=Åã≤# J=ã¨~°O ÖËHõáÈ=K«∞Û. =∞# Õâ◊"Õ∞ HÍ Œ∞, Z<Àfl q+Ü«∂Å#∞

"åã∞Î Ñ~°OQÍ ÑijÅ# KÕ¿ãÎ Pâ◊Û~°ºHõ~°"≥∞ÿ# q+Ü«∂Å∞ ≥Å∞™êÎ~Ú. L «Î~°OÖ’ |~°∞=ÙÅ∞ LO_»_»O =∞Ozk

HÍ Œ∞. Pi÷Hõ Ѩ «<åxH˜ W^˘Hõ =ÚYºHÍ~°}O <≥·|∞∞uÖ’ |~°∞=ÙÅ∞ J<ÕHõ q è•ÖÏ â◊√Éèí=ÚÅ∞ Hõey™êÎ~Ú.

=∞# ÕâßxH˜ Ç≤Ï=∂ÅÜ«∂Å∞ L «Î~°OÖ’ LO_»_»O, D Ç≤Ï=∂ÅÜ«∂ÖË K≥·<å‰õΩ <≥·|∞∞u HÍ=_»O, K«∂âß~å

qz„ «O ! ZxflO\˜Ö’<À =∂ JO « Q˘Ñ¨Ê"åà◊√§ ÖË~°∞ J<Õ J"≥∞iHÍ "åà◊§#∞ Ãã· «O K≥·hÜ«ÚÅ∞ "åi ≥eq

Õ@Å ^•fi~å HõxÃÑ\ì# H˘ «Î =ã¨∞Î=ÙÅ ^•fi~å ~å„uà◊√§ x ŒÌ~°∞¡ ÖˉõΩO_® KÕã¨∞Î<åfl~°∞.

ÉèÏ~° « Õâ◊OÖ’ PO„ 茄Ѩ Õâò ~åR=∞O « ‰õÄ_® ÖËx [áê<£ Õâ◊ã¨∞÷Å∞ D<å_»∞ ZO « Jaè=$kú

K≥O^•~À =∞#O ŒiH© Z~°∞ÔH·# q+¨Ü«∞"Õ∞. „ѨѨOKåxfl ™êOˆHuHõ <≥·Ñ¨Ù}ºO`À Pâ◊Û~°ºK«H˜ «∞efl KÕã¨∞Î<åfl~°∞.

ã¨∂~°∞º_»∞ L Œ~ÚOz# «HõΔ}=Ú "≥Ú Œ\˜QÍ ã¨∂~°º H˜~°}ÏÅ∞ [áê<£ Õâ◊O g∞ Œ Ѩ_»∞ «∞<åfl~Ú. P

«~°∞"å « Jq „Ѩ™ê~°=∞=Ù «∂ q∞QÆ å ÕâßÅ g∞ Œ „Ѩã¨iã¨∞Î<åfl~Ú. U ã÷ÅO g∞ Œ J~Ú Õ "≥Ú Œ\˜QÍ

ã¨∂~°º H˜~°}ÏÅ∞ Ѩ_» åÜ≥∂ JHõ _» Jaè=$kú « 䌺O. HÍ=Ù#<Õ Dâß#º ÉèÏQÆO QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞ W «~°∞Å Hõ#fl#∂

Jaè=$kú ™ê÷#OÖ’ LO\Ï~°∞. ã¨∂~°º H˜~°}ÏÅ∞ "≥Ú Œ\˜QÍ Dâß#ºO ÉèÏQÆO ÃÑ·#<Õ Ñ¨_» å~Ú. JO «=~°‰õÄ

ZO Œ∞‰õΩ H˘xfl "ÕÅ ã¨O= «û~åÅ „H˜ «O #∞O_Õ =∞# ÉèÏ~°fÜ«ÚÅ∞ ã¨∂~°∞º_»∞ L Œ~ÚOK«Hõ ѨÓ~°fi"Õ∞ ã¨∂~°º

#=∞™ê¯~åÅ∞ KÕã¨∞‰õΩO@∂ ã¨∂~°º ÉèíQÆ"å#∞x `˘e H˜~°}O Ѩ_ç# «HõΔ}O J~°…ºO = Œ∞Å∞ «∂ H˘Å∞ã¨∞Î<åfl~°∞.

âߢã‘ÎÜ«∞OQÍ ã¨∂~°º ÉèíQÆ"å#∞x Lëê H˜~°}ÏÅ∞ KåÖÏ â◊√ÉèíHõ~°=∞x âßGA˝Å∞ ≥eáê~°∞. W «~°∞Å Hõ<åfl

ã¨∂~°º #=∞™ê¯~åÅ∞ KÕã≤# "å~°∞ Z‰õΩ¯= *Ï˝#=Ú#∞ Hõey LO_»_»O =∞#O QÆ=∞xã¨∂Î<Õ L<åfl=Ú. q ŒºÖ’

g~°∞ JkèѨ «∞Å∞ J=Ù «∞<åfl~°∞. ã¨∂~°º H˜~°}ÏÅ QÆ∞iOz WOH˘Hõ L^•Ç¨Ï~°} ‰õÄ_®. áêÅ∞ `åˆQ Ñ≤Å¡Å#∞

ã¨∂~Àº ŒÜ«∂ ü ã¨∂~°º H˜~°}ÏÅ∞ "åiÃÑ· Ѩ_ÕÖÏQÆ ÃÑ ŒÌÅ∞ Ñ≤Å¡Å#∞ |Ü«∞@‰õΩ fã¨∞‰õΩ=zÛ Z «∞ÎH˘x HÍ¿ãѨÙ

JÜ«∂ºHõ Ö’xH˜ "≥àÏÎ~°∞. HÍ~°}O ã¨∂~°º H˜~°}ÏÅ â◊HÎx Ñ≤šʼnõΩ JOkOKåÅx.

16

HÍ=Ù#<Õ Dâß#º ÉèÏQÆO‰õΩ WO « qÅ∞qã¨∂Î L<åfl=Ú. Dâß#º=ÚÖ’ Z‰õΩ¯= ÉèÏQÆO MÏm LO>Ë

ã¨∂~°º H˜~°}ÏÅ∞ ÉÏQÍ Ñ¨_» å~Ú. "åiH˜ Jaè=$kú ‰õÄ_® Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok. U gkè QÆ$ǨÏO "åÔ~·<å

Dâß#º q+¨Ü«∞OÖ’ KåÖÏ *Ï„QÆ «ÎÅ∞ fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. WѨC_»∞ Dâß#º q+¨Ü«∞O âߢã‘ÎÜ«∞OQÍ |∞∞A"≥·#k.

WHõ q∞ye# ^•fi~°=ÚÅ∞, Z «∞ΠѨÖÏ¡Å∞, |~°∞=ÙÅ∞, Ѩš=ÚÅ∞ Jxfl\˜H© âߢã‘ÎÜ«∞ « LOk. "å\˜ QÆ∞iOz

„"åã¨∂Î áÈ Õ D ѨÙãÎHõO ã¨iáÈ Œ∞. JO Œ∞ˆH «‰õΩ¯= L^•Ç¨Ï~°}Å`À Z‰õΩ¯= J~°÷O =KÕÛÖÏQÆ âߢã‘ÎÜ«∞ «#∞

≥ÅÑ_»"≥∞ÿ#k.

ã¨∂~°ºH˜~°}ÏÅ∞ Z=i g∞ Œ Ѩ_» å~Ú, Z=i g∞ Œ Ѩ_»=Ù? ÃÑ· „Ѩâ◊fl‰õΩ Wk ãÔ~·# ã¨=∂ è•#O.

g~°x, "å~°x, èŒ#=O «∞Åx, c ŒÅx, ÉèÏ~°fÜ«ÚÅx, q ÕjÜ«ÚÅx, =∞Oz"å~°x, K≥_»¤"å~°x, Ñ≤Å¡Åx,

ÃÑ ŒÌÅx, P_»"å~°x, =∞QÆ"å~°x WÖÏO\˜ ÉèË ŒÉèÏ"åÅ∞ "åã¨∞ΉõΩ ÖË=Ù. Wk x~°∂Ñ≤OK« |_ç# XHõ âßGO.

JO Œ∞ˆH qâ◊fi[#hÜ«∞"≥∞ÿ#k. ZO ŒiHÀ „Ñ‘uHõ~°"≥∞ÿ#k. Z‰õΩ¯= [#∞ÅKÕ áê\˜OѨ|_»∞K«∞#flk. "Õ#"ÕÅ

Ô~@∞¡QÍ H©iÎOѨ|_»∞K«∞#flk. "åã¨∞ΉõΩ Z=iÃÑ· ѨxKÕÜ«∂e, Z=iÃÑ· Ѩx KÕÜ«∞‰õÄ_» Œ∞ J<Õ *Ï˝#O ÖË Œ∞.

h_» ZÖÏ J~Ú Õ =∞x+≤x JO\˜ÃÑ@∞ìH˘x LO@∞O^À JÖψQ "åã¨∞Î ‰õÄ_® x~å‡}ÏÅ#∞ JO\˜ÃÑ@∞ìH˘x

LO@∞Ok. J~Ú Õ WHõ _» XHõ q+¨Ü«∞O HÍãÎ PÖ’zOK«=Åã≤ LO@∞Ok. JkÜÕ∞ ã¨=∞Ü«∞=Ú. H˘xfl

„Ѩ ÕâßÅÖ’ «fi~°QÍ „ѨÉèÏ=O K«∂Ñ≤ã¨∞ÎOk. H˘xfl „áêO`åÅÖ’ HÍãÎ PÅ㨺OQÍ „ѨÉèÏ=O K«∂Ñ≤ã¨∞ÎOk. Wk

Ѩiã¨~° "åã¨∞ÎÃÑ· P è•~°Ñ¨_ç LO@∞Ok. Ѩiã¨~åÅ "åã¨∞Î JO>Ë Uq∞\˜? D q+¨Ü«∞O QÆ∞iOz =ÚO Œ∞

¿ÑrÖÖ’ ≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O. "åã¨∞Î J<Õk =∞x+≤ HÍ Œ∞. =∞#ã¨∞û J<Õk Jã¨Å∞‰õΩ ÖË Œ∞. Wk HõO\˜H˜

HõxÑ≤OK« Œ∞, QÍeÖÏQÍ. HõO\˜H˜ HõxÑ≤OK«x QÍe ÖË Œ∞ Jx JO>Ë, "åã¨∞Î ‰õÄ_® ÖË#>Ë¡. HõxÑ≤OK« #O «

=∂„`å# ÖË Œ∞ J#∞HÀ=_»O ãÔ~·# q è•#O HÍ Œ∞. "åã∞Î „ÑÉèÏ=O „Ñu x~å‡}O g∞ Œ JO Œ∞Ö’ x=tOK«∞"åi

g∞ Œ «Ñ¨Ê‰õΩO_® LO@∞Ok. =∞x+≤ ~ÀQÍxH˜ "≥· Œ∞º_≥ÖÏQÀ ã÷Å ~ÀQÍxH˜ "åã¨∞Î JÖÏQÆ.

"åã¨∞Î Z=iH˜ Ѩx KÕã¨∞ÎOk!

g∞~°∞ q ÕâßÅÖ’ x=ã≤OKÕ ÉèÏ~°fÜ«ÚÖ· Õ, g∞HÀã¨O XHõ J=HÍâ◊O. q ÕâßÅÖ’ g∞~°∞ QÆ$ǨÏO xi‡OK« Œe¿ãÎ

=ÚO Œ∞QÍ ã÷ÅO =∞iÜ«Ú JO Œ∞ g∞~°∞ H˘#∞ ÉèÏQÆ=Ú#∞ W–"≥∞~ÚÖò ^•fi~å ѨOÑ≤ "åã¨∞ÎâßG s`åº ã¨=~°}

HÍqOz, =∞Oz Ѷe`åÅ#∞ ™êkèOK«HÀQÆÅ~°∞. =∞# ÉèÏ~° « Õâ◊ ãO„Ñ^•Ü«∞=Ú =∞iÜ«Ú q Õj ãO„Ñ^•Ü«∞=Ú#‰õΩ

qѨs «"≥∞ÿ# =º`åºã¨O HõÅ Œ∞. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ "≥·"åÇ≤ÏHõ rq «O. =∞# Õâ◊OÖ’ q_®‰õΩÅ∞ J#∞ =∂@‰õΩ qÅ∞=

ÖË Œ∞. q_®‰õΩÅ∞ fã∞‰õΩ#fl"åix «‰õΩ¯= K«∂ÑÙ`À K«∂_»_»O g∞‰õΩ ≥eã≤# Õ. J Õ q ÕâßÅÖ’ Wk XHõ ™ê è•~°}"≥∞ÿ#

„Ѩ„H˜Ü«∞. nxH˜ HÍ~°}O "å~°∞ áê\˜OK«∞ QÆ$Ç¨Ï x~å‡} „Hõ=∞=Ú. JO ≥O Œ∞‰õΩ q ÕâßÅÖ’ x=ã≤OKÕ =∞#

ÉèÏ~°fÜ«ÚÅ∞ ‰õÄ_® q_®‰õΩÅ∞ fã¨∞HÀ=_»O ™ê èŒ~°} q+¨Ü«∞=∞=Ù «∞#flk. nxH˜ Ѩiëê¯~°"≥ÚHõ >Ë – "åã¨∞Î

âßG=Ú. g∞ÃÑ· PáêºÜ«∞ « À ≥ÅÑ_»"≥∞ÿ#k. PÃÑ· g∞ W+ìO. "åã∞Î âßG=Ú#∞ #q∞‡ WO «=~°‰õΩ K≥_ç#"å~°∞ ÖË~°∞.

J~Ú Õ J#∞Éèí=A˝_≥·# "åã¨∞Î âßG"Õ «Î#∞ =∂„ «"Õ∞ Hõeã≤ ã¨ÅǨÅ#∞ á⁄Ok, ã¨∞Yr=#=Ú#∞ ™êyOK≥ Œ~°∞.

– ~°K«~Ú «, ã¨∞ˆ~+π ã≤ •úOu.

17

ѨOK«Éèí∂`åÅ∞ J#QÍ S Œ∞ â◊‰õΩÎÅ HõÅ~ÚHõ. S Œ∞ â◊‰õΩÎÅ∞ JO>Ë Uq∞\˜? 1. QÍe ("åÜ«Ú=Ù),

2. h~°∞, 3. Éèí∂q∞ (Ѩ$käfi), 4. PHÍâ◊=Ú (QÆQÆ# «Å=Ú), 5. Jyfl.

1. QÍe ("åÜ«Ú=Ù) QÆ∞iOz :– XHõ x=Ú+¨O S<å QÍeÖËx rq`åxfl TÇ≤ÏOK«QÆÅ=∂? QÍe

JO>Ë „áê}"åÜ«Ú=Ù. D "åÜ«Ú=Ù ÖËx Õ =∞# rq «O ™êQÆ_»O J™ê 茺O. U „áê}˜ ‰õÄ_® QÍe

Ñ‘ÅÛ‰õΩO_® „| «Hõ*ÏÅ Œ∞. ã¨=Ú„ ŒO J_»∞QÆ∞# H˘xfl KÕѨÅ∞ QÍe Ñ‘ÅÛ‰õΩO_®<Õ „| «∞‰õΩ`åÜ«∞x QÍe

Ñ‘ÅÛx r=ÙÅ∞ „ÑÑOK«OÖ’ L<åflÜ«∞x H˘O Œ~°∞ âßGAÅ∞ =ÚO Œ∞QÍ ≥Å∞ã∞H˘x q[Ü«∞H «#O ZQÆ∞~°"Õâß~°∞.

J~Ú Õ Ñ¨iâ’ èŒ#Å∞ [~°∞QÆQÍ h\˜Ü«∞O Œe „áê}"åÜ«Ú=Ù#∞ Ñ‘Å∞ÛH˘x KÕѨÅ∞ „| «∞‰õΩ «∞<åflÜ«∞x «~°∞"å «

≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. WHõ "åiH˜ <À@ =∂@ ~åÖË Œ∞. XHõ \˜ =∂„ «O 㨠«ºO. „áê}"åÜ«Ú=Ù ÖËx Õ U „áê}˜

‰õÄ_® „| «∞Hõ*ÏÅ Œ∞. QÍeH˜ JO «\˜ â◊HÎ LOk. D QÍe gKÕ q è•#=Ú#∞ F Ѩ Œúu „ѨHÍ~°=ÚQÍ Hõ@ì_ç

KÕã¨∞‰õΩO@∂ WO\˜Ö’xH˜ =KÕÛ q èŒOQÍ [iy# U~åÊ@∞<Õ "åã¨∞ÎÖ’ J «ºO « „áê=ÚYº « Hõey# XHõ

ÉèÏQÆO. JO Œ∞ˆH Dâß#º ÉèÏQÆ=ÚÖ’ "åH˜e (^•fi~°=Ú) U~åÊ@∞ KÕã¨∞‰õΩO\ÏO. Dâß#º ÉèÏQÆO ^•fi~å

QÆ$ǨÏO֒ѨeH˜ =KÕÛ QÍe =∞Oz P~ÀQͺxfl HõÅ∞QÆ∞*Ëã¨∞ÎOk. «∂~°∞Ê, L «Î~°=ÚÅÖ’ ‰õÄ_® "åH˜à◊√§

(^•fi~°=ÚÅ∞), H˜\˜H©Å∞ LOK«_»O nxÖ’ XHõ ÉèÏQÆ"Õ∞.

2. WHõ h\ QÆ∞iOz :– h~°∞ „áê}O, „`åQÆ_®xH, PÇ~°O KÕã∞HÀ=_®xH, â◊√„ÉèíÑ~°K«∞HÀ=_®xH,

W «~°„`å q+¨Ü«∂ʼnõΩ h~°∞ =∞#‰õΩ «Ñ¨Êxã¨iQÍ JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_»=Åã≤# Õ. ÃÇ·Ï„_À[<£, PH˜û[<£

HõÅ~ÚHõÜÕ∞ h~°∞. PH˜û[<£ HÍãÎ «‰õΩ¯=QÍ, ÃÇ·Ï„_À[<£ Z‰õΩ¯=QÍ Hõeã≤ J#QÍ PH˜û[<£ 1 áêà◊√§

ÃÇ·Ï„_À[<£ 2 áêà◊√§ HõÅ~ÚHõÜÕ∞ h~°∞. D h\˜ áê~°∞ ŒÅ, QÆ$ǨÏO #O Œ∞ D h~°∞ ÅaèOKÕ ™ê÷<åxfl

x~°‚~ÚOK«_»O "åã¨∞ÎÖ’ F ÉèÏQÆO. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ Dâß#º ÉèÏQÆOÖ’ ÉÏq.

3. Éèí∂q∞ QÆ∞iOz ≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O :– Éèí∂q∞ ѨÙ\˜ì Zxfl ã¨O=`åû~å Å~ÚºOk ? Éèí∂q∞H˜

ѨÙ@∞ìHõ, Kå=Ù J<Õq L<åflÜ«∂ ? âßGA˝Å JOK«<å „Ñ¨HÍ~°O ^•^•Ñ¨ÙQÍ 400 HÀ@¡ ã¨O= «û~åÅ ÃÑ·|_ç

Éèí∂q∞ U~°Ê_ç# Œx JOK«<å "Õâß~°∞. ã¨∂~°º „QÆǨÏO «~°∞"å « =¸_»= „QÆǨÏ"Õ∞ Éèí∂q∞. XHõ ÃÑ ŒÌ

JÜ«∞™ê¯O « ˆHΔ„ «"Õ∞ Éèí∂q∞ Jx K≥ѨÙÊHÀ=K«∞Û. JÜ«∞™ê¯O « ˆHΔ„ «=Ú J#fl «~°∞"å « Ô~O_»∞ èŒ$==ÚÅ∞

«Ñ¨Êxã¨i. XHõ\˜ L «Î~°=Ú WOH˘Hõ\˜ ŒHΔ}=Ú. JÜ«∞™ê¯O «OÖ’x XHõ ÉèÏQÆ=Ú «Ñ¨Êx ã¨iQÍ L «Î~åxfl

K«∂Ñ≤ã¨∞ÎOk. q∞ye# ÉèÏQÆ=Ú QÆuÖËHõ ŒHΔ} ÉèÏQÍxfl K«∂Ñ≤ã¨∞ÎOk, K«∂Ñ≤Oz f~åe.g∞J#∞=∂#O x=$uÎ

KÕã¨∞HÀ"å ÅO>Ë XHõ JÜ«∞™ê¯O`åxfl ^•~åxH˜ Hõ\ì XHõ K≥Hõ ‰õΩ "ÕÖÏ_»nã≤ K«∂_»O_ç. «Ñ¨Êxã¨iQÍ L «Î~°

ŒHΔ}ÏÅ∞QÍ<Õ JÜ«∞™ê¯O «O u~°∞QÆ∞ «∞Ok. L «Î~° ÉèÏQÍxH˜ XHõ QÆ∞~°∞Î "Õã¨∞HÀO_ç. uiy JÜ«∞™ê¯O`åxfluÑ≤Ê

„Ѩܫ∞ «flOKÕÜ«∞O_ç. u~°QÆQÍ u~°QÆQÍ HÍ¿ãѨ٠J~Ú# «~°∞"å « JÜ«∞™ê¯O «O PQÆ∞ «∞Ok. JѨÙÊ_»∞ g∞~°∞

ÃÑ\ì# QÆ∞~°∞Î ÉèÏQÆO L «Î~åxˆH LO@∞Ok. nx =Å¡<Õ L «Î~° k‰õΩ¯QÍ «Å ÃÑ\ì x„kOK«= ŒÌx ÃÑ ŒÌÅ∞,

âßGA˝Å∞, _®Hõì~°∞¡ K≥ѨÊ_»O g∞~°∞ q<Õ LO\Ï~°∞. "åã¨∞ÎÖ’ Éèí∂q∞ áê„ « :– XHõ =∂@Ö’ K≥áêÊÅO>Ë

Éèí∂q∞ ÖËx Õ "åã¨∞Î ZHõ _çk? Éèí∂q∞ÖˉõΩO_® "åã¨∞Î J<Õk ÖË Œ∞. XHõ"Õà◊ LO Œx Z=Ô~·<å K≥Ñ≤Ê<å Jk

ѨÓiÎQÍ J| ŒúO.JO Œ∞ˆH uiˆQ "åǨÏ<åʼnõΩ, Ô~·à◊√§, q=∂<åʼnõΩ, F_»Å‰õΩ "åã¨∞Î ÖË Œ∞. ã¨OK«iOKÕ U

ÑOK«Éèí∂`åÅ∞ – q=~°}

18

"åǨÏ<åxH© "åã¨∞Î ÖË Œ∞. J#QÍ "åã¨∞Îs`åº XHõ |ã¨∞û#∞ (U "åǨÏ<å<≥·fl<å) «Ü«∂~°∞KÕã¨∞HÀÖË=Ú. D

q+¨Ü«∞O g∞‰õΩ K≥ѨÙÊ «∞O_»QÍ <å‰õΩ XHõ =∂@ QÆ∞~ Îã¨∞Î#flk. c Œ~üÖ’x XHõ ÃÑ ŒÌ =∞x+≤ <å‰õΩ á¶È<£ KÕã≤

ã≤ •úOu QÍ~°∞ |ã∞û‰õΩ ÉÏ_ô Hõ\ìOK«∞‰õΩO@∞<åfl#∞, (ã‘@∞¡, \ÏÑÙ) ŒÜ«∞KÕã≤ "åã∞Îs`åº ZÖÏ xi‡OK«∞HÀ"åÖ’

áê¡#∞ W=fiQÆÅ~å Jx J_»QÆ_»O [iyOk. <Õ#∞ ZO « "≥Ú «∞ΉõΩ K≥Ñ≤Ê<å h‰õΩ "åã¨∞Î K«∂_»_»O ã¨iQÍ ~å Œx,

WOH˘Hõ "åã¨∞Î ã≤ •úOu ^•fi~å |ã¨∞û‰õΩ "åã¨∞Î K«∂Ñ≤OK«∞‰õΩO\Ï#x, É’_ç h=Ù XHõ _Õ<å Hõ~å‚@HõÖ’ "åã¨∞Î

ã≤ •úOu=x á¶È#∞ ÃÑ>ËìÜ«∞_»O [iyOk. W Õ ÃÑ ŒÌ=∞x+≤ 15 ~ÀAÅ «~°∞"å « <å‰õΩ uiy á¶È<£ KÕã≤

"åã¨∞Îs`åº |ã¨∞û x~å‡}O [iyOk, hHõ<åfl ZO Œ~À "åã¨∞Î ã≤ •úO «∞Å∞ Hõ~å‚@HõÖ’ L<åfl~°x ≥eÑ≤<å_»∞.

JO Œ∞‰õΩ „ѨuQÍ P |ã¨∞û‰õΩ "åã¨∞Î áê¡#∞ WzÛ# "åã¨∞Î âßGA˝_çx ѨiK«Ü«∞OKÕ¿ãÎ ŒO_Õã≤ ŒO_»O

ÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï#x <Õ#∞ ã¨q#Ü«∞OQÍ q#flqOK«∞ HÀ=_»O [iyOk. XO\˜HÍe H˘OQÆ =¸~°∞ö_»O>Ë U^À

ѨÓ~°fiHÍÅOÖ’<Õ L<åfl~°x J#∞H˘xO\˜x. D HÍÅOÖ’ ‰õÄ_® XO\˜HÍe H˘OQÆ =¸~°∞öÅ∞ ã¨OK«iOK«_»O,

JѨÙÊ_»Ñ¨ÙÊ_»∞ WÖÏ "åã¨∞Î âßGA˝Å#∞ x ŒÌ~°∞¡ ÖˉõΩO_® "≥∞ Œ_»∞Å∞ H˘~°∞‰õΩ¯u#_»O, Ñ≤KåÛã¨∞Ѩ„ «∞Å J„_»ã¨∞Å∞

ŒQÆæ~° ÃÑ@∞ìH˘<Õ@∞¡ KÕÜ«∞_»O gi Q˘Ñ¨Ê «#O. J~Ú Õ F ÉÏ è•Hõ~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O Uq∞@O>Ë W@∞=O\˜

J=∂Ü«∞‰õΩÅ#∞ "≥∂ã¨yOz èŒ<åxfl ã¨OáêkOK«∞H˘<Õ "åã¨∞ÎâßGA˝Å∞ L<åfl~°O>Ë #=∞‡|∞kú HÍ=_»O ÖË Œ∞.

HÍ|\ì K« Œ∞=~°∞Å∞ x*Ï~Úf q[˝ « Ѩ Œú «∞ʼnõΩ Hõ@∞ì|_ç# =∞Oz ¿Ñ~°∞, Q˘Ñ¨Ê J#∞Éèí=O QÆ_çOz# "åã¨∞Î

âßG"Õ «Î KÕ « =∂„ «"Õ∞ g∞ QÆ$Ǩxfl ѨijeOѨ KÕ~ÚOK«∞HÀ"åe.

4.PHÍâ◊=Ú :– D ã¨$+≤ìH˜ "≥Ú «ÎO PHÍâ◊"Õ∞ ™êH©ΔÉèí∂ «=Ú. PHÍâ◊=Ú „H˜O Œ<Õ ã¨=∞ãÎ=¸

L<åfl~Ú. #=„QÆǨÅ∞, W «~° áêÅѨÙO «Å∞, J<ÕHõ ÅHõΔÅ HÀ@¡ #HõΔ„`åÅ∞ ^•y L<åfl~Ú. PHÍâ◊=Ú

≥·=~°∂Ѩ"Õ∞. =∞Ǩâ◊HÎH˜ „Ѩ «ºHõΔ ™êHõΔ º=Ú. ѨOK« Éèí∂`åÅÖ’ F „áê=ÚYº « Hõey# ÉèÏQÆ"Õ∞ PHÍâ◊=Ú.

"åã¨∞ÎÖ’ PHÍâ◊ „áê=ÚYº «. XHõ =∂@Ö’ K≥áêÊÅO>Ë Éèí∂q∞ ÖËx Õ "åã¨∞Î ÖË Œ∞. D Éèí∂q∞ LO_Õ Õ

PHÍâ◊O „H˜O Œ.

5.Jyfl QÆ∞iOz :– ã¨∂~°∞º_»∞, xѨÙÊ, Õ[=Ú, "≥Å∞QÆ∞ Jx Jyfl QÆ∞iOz qq èŒ q è•Å∞QÍ

qâ◊nHõiOK«∞HÀ=K«∞Û. ã¨∂~°∞º_»∞ ÖËx Õ =∞#O ÖË=Ú. |∞∞ «∞=ÙÅ∞ LO_»=Ù, =~å¬Å∞ LO_»=Ù. "Õ_ç LO_» Œ∞.

Ju j «Å"≥∞ÿ „áê}˜ J<Õk LO_» Œ∞. Jxfl\˜Hõ<åfl =ÚYºO "≥Å∞QÆ∞ Jã¨Å∞ˆH LO_» Œ∞. "≥Å∞QÆ∞ ÖËxk, xѨÙÊ

ÖËxk UO „| «∞‰õΩ ? =∞# HõO\˜H˜ HõxÑ≤OKÕ ≥·=OÖ’ F ÉèÏQÆO D Jyfl. Ç≤ÏO Œ∂ã¨O„Ѩ •Ü«∞O „ѨHÍ~°O

ÃÑà‹·§#"åiKÕ «Ñ¨Êxã¨iQÍ JyflK«∞@∂ì „Ñ¨ ŒHΔ}O KÕ~Ú™êÎ~°∞. ѨOK«Éèí∂`åÅÖ’ F „Ѩ=ÚY"≥∞ÿ#™ê÷<åxfl D

Jyfl P„Hõq∞OK«∞H˘x LOk. Jyfl=Å¡ =∞Oz [~°∞QÆ∞ «∞Ok, K≥_»∂ [~°∞QÆ∞ «∞Ok. =∞#O "å_»∞‰õΩ<Õ

q è•#O |\ì D =∂~°∞ÊÅ∞ LO\Ï~Ú.K«eHÍÅOÖ’ K«Å¡QÍ LO@∞O Œx xÑÙÊ~å*Ëã∞‰õΩx "Õ_çx á⁄O Œ∞`å=Ú.

WOHÍãÎ "Õ_ç HÍ"åÅO>Ë xѨÙÊ#∞ WOH˘OK≥O Z‰õΩ¯=QÍ "≥eyOK«∞‰õΩO\Ï=Ú. JO ÕQÍx xѨÙÊ g∞ Œ

‰õÄ~ÀÛ=ÚHõ •! "åã¨∞ÎÖ’ JyflH˜ „áê=ÚYº «. QÆ$ǨÏ=ÚÖ’ JyflH˜ PˆQflÜ«∞ ÉèÏQÍxfl ˆH\Ï~ÚOK«_»O [iy#k.

PˆQflÜ«∞ ÉèÏQÆOÖ’ Jyfl L#flѨÙÊ_»∞ P WO@ P~ÀQƺO ÉÏQÆ∞O_ç u#flk K«Hõ QÍ Jiy =∞#ã¨∞ ‰õΩÖÏ™êQÍ

LO@∞Ok. W Õ PˆQflÜ«∞ ÉèÏQÆO K≥_ç Õ WO@ „ã‘ÎÅÃÑ·#, ã¨O`å#OÖ’x F ã¨OYºÃÑ·# „ѨÉèÏ"åxfl K«∂Ñ≤ã¨∞ÎOk.

ǨϟO q∞x+ì~ü ÉÏQÀÖËHõáÈ Õ =∞# „| «∞‰õΩ QÀqO^•! =∞# ǨϟO q∞x+ì~ü, =∞# WO\˜ „ã‘ÎÖË Hõ •! ZHõ _»

K≥_ç<å WO@ K≥_»‰õÄ_» Œ∞. |Ü«∞@ Zxfl =º=Ǩ~åÅ∞<åfl WO@ =∂„ «O =∞#ó„ѨâßO « « LO_»=Åã≤# Õ.

19

=∞#âß≈Ou ÖËx"å~°∞ UO ™êkèOK« QÆÅ~°∞? HÀ\©â◊fi~°∞Ö·<å aHÍ~°∞ÅH˜O Õ ÖˇHõ . z#flѨx q+¨Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_®

=∞#âß≈Ou ÖËx"å~°∞ KåÖÏ á⁄~°áê@∞¡ KÕ™êÎ~°∞. J Õ =∞#âß≈Ou =Ù#fl"å~°∞ ÃÑ ŒÌѨ#∞Å<≥·<å J=bÅQÍ

KÕã¨∞HÀQÆÅ~°∞. D q+¨Ü«∂Å∞ g∞ J#∞Éèí=OÖ’ ‰õÄ_® QÆ=∞xOKÕ=ÙO\Ï~°∞. WHõ WO «‰õΩq∞Oz Z‰õΩ¯=QÍ

ѨOK«Éèí∂`åÅ QÆ∞iOz ≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅ#∞ HÀ=_»O q+¨Ü«∞s`åº J=ã¨~°OÖË Œx <å ÉèÏ=#. g∞~°∞ D

ѨOK«Éèí∂`åÅ QÆ∞iOz K«k"å~°∞QÍ! ≥·= â◊‰õΩÎÅÖ’x XHõ ÉèÏQÍxfl g∞~°∞ ≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl>Ë¡. g∞‰õΩ â◊√Éèí=∞QÆ∞QÍHõ.

"åã∞ÎÖ’ Ñiã~åÅ "åã∞ΉõΩ J «ºO « „áê è•#º « LOk. XHÀ¯™êi QÆ$ÇÏ=Ú "åã∞Îs`åº xi‡OK«∞‰õΩ#fl#∞,

Ñiã~åÅ "åã∞Î ãÔ~·#kQÍ ÖË#@¡~Ú Õ P QÆ$ǨÏ=Ú#O Œe x=ã≤OK«∞"å~°∞ L «Î=∞ Ѷe`åÅ∞ á⁄O Œ_»O

Hõ+ì=Ú. D Ѩiã¨~åÅ"åã¨∞Î ZO`À J#∞Éèí=A˝_≥·# "åã¨∞Î ã≤ •úOu =∂„ «O K«Hõ QÍ ≥Å∞ѨQÆÅ_»∞. <å

J#∞Éèí==ÚÖ’ Ѩiã¨~åÅ "åã¨∞Î ã¨iQÍ ÖˉõΩO_® QÆ$ǨÏ=Ú =∂„ «=Ú "åã¨∞Îs`åº xi‡OK«∞‰õΩ#fl QÆ$ǨÏ=ÚÅ

Ü«∞O Œe Ü«∞[=∂#∞Å∞ HÍãÎ ≥|ƒu#_»O QÆ=∞xOK«_»"≥∞ÿ#k.

Ѩiã¨~åÅ "åã¨∞Î JO>Ë Uq∞\˜ ? =∞# WO\˜ „ѨǨs «~°∞"å « |Ü«∞@ ã÷Å=ÚÃÑ· L#fl â◊√Éèí,

Jâ◊√Éèí "åã¨∞Î „ѨÉèÏ==ÚÅ#∞ Ѩiã¨~åÅ "åã¨∞Î JO\Ï~°∞. XHõ =∂@QÍ K≥áêÊÅO>Ë „Ѩu ã÷Å=ÚÃÑ· "åã¨∞Î

„ѨÉèÏ==Ú LO@∞Ok. ^•xx P#∞‰õΩ#fl QÆ$ǨÅÃÑ· P „ѨÉèÏ==Ú «Ñ¨Êxã¨iQÍ LO@∞Ok. XHõ"Õà◊

Ѩiã¨~åÅ "åã¨∞Î Jâ◊√ÉèíHõ~°OQÍ L#flѨÙÊ_»∞ =∞# QÆ$ǨÏ=ÚÜ«∞O Œe "åã¨∞Î ã¨iQÍ ÖËHõáÈ~Ú#@¡~Ú Õ Ñ¨k

ã¨O= «û~åÅÖ’ U~°Ê_Õ #+ì=Ú XHõ ã¨O= «û~°=ÚÖ’<Õ U~°Ê_»∞ «∞Ok. J Õ Ñ¨iã¨~åÅ "åã¨∞Î ã¨iQÍ ÖˉõΩO_®

=∞# QÆ$ǨÏ=Ú =∂„ «=Ú "åã¨∞Îs`åº xi‡OK«∞ ‰õΩ#fl@¡~Ú Õ [~°∞QÆÉ’ÜÕ∞ #ëêìxfl ZO`À Z‰õΩ¯= HÍÅOáê@∞

P¿Ñâ◊HÎ LO@∞Ok. XHõ"Õà◊ =∞# QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ =∞Oz "åã¨∞ΠѨ@∞ì L#fl@¡~Ú Õ Ñ¨iã¨~åÅ "åã¨∞Î ã¨iQÍ

ÖËHõáÈ~Ú<å #ëêìÅ#∞ PѨ٠«∂ ÖÏÉèÏÅ kâ◊QÍ =∞# QÆ$ǨÏ=Ú =ÚO Œ∞‰õΩ ™êˆQ J=HÍâ◊O Z‰õΩ¯=. D

q+¨Ü«∞OQÍ WOHÍ qѨÙÅOQÍ ã¨OѨÓ~°‚OQÍ ã¨OÉèÏ+≤OK«∞‰õΩO^•=Ú. Ѩiã¨~åÅ "åã¨∞Î QÆ∞iOz ≥Å∞ã¨∞H˘<Õ

=ÚO Œ∞QÍ Ñ¨OK«Éèí∂`åÅ QÆ∞iOz ≥Å∞ã¨∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. D ѨOK« Éèí∂`åÅ ã¨=∞áêà◊§ ™êxflÇ≤Ï «º

~°∂Ѩ"Õ∞ "åã¨∞Î =∞iÜ«Ú Ñ¨iã¨~° "åã¨∞Î. JO «\˜ Q˘Ñ¨Ê „áê è•#º «#∞ ѨOK«Éèí∂`åÅ∞ "åã¨∞Î q+¨Ü«∞OÖ’

P„Hõq∞OKå~Ú. ѨOK«Éèí∂`åÅ ã¨=∞áêà◊§ x~å‡}O ÖËx Õ "åã¨∞Î, Ѩiã¨~°"åã¨∞Î ÖË Œ∞. J#∞Éèí=A˝_≥·# "åã¨∞Î

âßG"Õ «Î XHõ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ =∞iÜ«Ú QÆ$Ç¨Ï Ñ¨iã¨~åÅ#∞ QÆ=∞xOK«QÍ<Õ P WO\˜"åi *Ï «HÍxfl K≥¿ÑÊ

Ѩi*Ï˝<åxfl HõeyLO\Ï_»∞. Éèíq+¨º «∞ÎÖ’ P WO\˜ "åiH˜ [~°∞QÆÉ’ÜÕ∞ Ѩi}Ï=∂Å#∞ ‰õÄ_® K≥ѨÊQÆeˆQ

Ѩi*Ï˝<åxfl HõeyLO\Ï_»∞. Ѩiã¨~° "åã¨∞Î ã¨iQÍ LO_ç QÆ$Ç¨Ï "åã¨∞Î ‰õÄ_® ã¨iQÍ LO>Ë "åiH˜ Ѩ\ìO ŒÖÏ¡

|OQÍ~°"Õ∞. QÆ$ǨÏã¨∞ÎÅ∞ D q+¨Ü«∞OQÍ XHõ™êi ÉÏQÍ PÖ’zOK«∞‰õΩx =∞Oz Ѩi*Ï˝#=Ú Hõey# "åã¨∞Î

ã≤ •úOu^•fi~å g∞ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ ѨijeOѨ *Ë~ÚOK«∞‰õΩO>Ë Jxfl q è•ÖÏ QÆ$ǨÏã¨∞ÎÅ∞ ã¨O`À+¨OQÍ#∂,

=∞Oz Jaè=$kúx, P#O^•xfl á⁄O ŒQÆÅ~°∞. g∞ Ñ≤Å¡Å∞ =∞Oz Jaè=$kúÖ’H˜ ~åQÆÅ~°∞. JO Œ∞ˆH =∞Oz

Ѩi*Ï˝#=Ú QÆÅ "åã¨∞Î ã≤ •úOu =ÚO Œ∞QÍ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ «# ѨijÅ#ÅÖ’ =ÚYº ÉèÏQÆOQÍ

Ñiã~° "åã∞Î#∞ QÆ=∞xOK«_»O [~°∞QÆ∞ «∞Ok. KåÖÏ=∞Ok "åã∞Î âßGAÅ∞ QÆ$ÇÏ Ñiã~° "åã∞Î#∞ QÆ=∞xOK«Hõ<Õ

Ѩiã¨~åÅ "åã¨∞Î

20

WO\˜ "åã¨∞Î#∞ K≥ѨÊ_»O [~°∞QÆ∞ «∞#flk. Wk ѨÓiÎQÍ «Ñ¨ÙÊ. JO Œ∞=Å¡<Õ ~å„uà◊√§ "åã¨∞Î K«∂_»‰õÄ_» Œx

ÃÑ ŒÌÅ L"åK«. ~å„uà◊√§ Ѩiã¨~åÅ∞ "≥Å∞QÆ∞ÖËx HÍ~°}OQÍ ã¨iQÍ HõxÑ≤OK«=Ù. HÍ=Ù# Z<Àfl á⁄~°áê@∞¡

[iˆQ J=HÍâ◊O LO@∞Ok. JO Œ∞=Å¡<Õ ~å„uà◊√§ "åã¨∞Î K«∂_»~å Œx Hõ@ì_ç KÕâß~°∞. D =∂@ K≥Ñ≤Ê Õ

q#~°x, F #=∞‡‰õ=Ú =∞iÜ«Ú =¸_è»#=∞‡Hõ=Ú H˜O Œ ~å„uà◊√§ "åã¨∞Î K«∂_»~å Œ<Õ x|O èŒ##∞ U~°Ê~°Kå~°∞.

JO Œ∞ˆH ÃÑ ŒÌÅ =∂@ K« ŒÌ#flO =¸@ JO\Ï~°∞.

Ѩiã¨~°"åã¨∞Î QÆ∞iOz <å‰õΩ [iy# XHõ J#∞Éèí"åxfl K≥áêÎ#∞. =∞ 茺„Ѩ Õâò ~å[ è•x J~Ú#

Éè’áêÖò #O Œ∞ XHõ QÆ$Ǩxfl ѨijeOK«_»O [iyOk. ÃÑ ŒÌQÍ "åã¨∞Î |ÅO P WO\˜H˜ ÖË Œ∞. J~Ú Õ

|$Ç¨Ï «Î~°OQÍ P WO\˜ "å~°∞ Jaè=$kú K≥O Œ_»O [~°∞QÆ∞ «∞#flk. ~å„uà◊√§ K«∂_»_»O = ŒÌ#fl#∂ P WO\˜

ÉÏ==∞ik ##∞fl |Å=O «OQÍ K«∂_®Åx Ñ≤Å∞K«∞‰õΩ "≥o§#O Œ∞=Å¡ «Ñ¨ÊxãÔ~· K«∂_»_»O [iyOk. WÅ∞¡

ѨtÛ=∞ ã≤OǨÏ^•fi~°O, L èŒ$ «OQÍ "åi Jaè=$kúx K«∂âß#∞. WO\˜x QÆ=∞xOK«_»O [iyOk. Ѩiã¨~°"åã¨∞Î

~å„uà◊√§ HÍ~°}OQÍ QÆ=∞xOK«_®xH˜ gÅ∞ÖËHõ áÈ~ÚOk. WHõ ~å„ «O`å ã¨iQÍ x„ ŒÖË Œ∞. U HÍ~°}O KÕ «

P WO\˜H˜ JO « èŒ#O =™ÈÎOk. Ñ≤Å¡Å∞ JO « Jaè=$kú ™êkèã¨∞Î<åfl~°∞. HõÅ « x„ Œ À ~å„u QÆ_ç¿Ñâß#∞.

≥Å¡"å~°∞ ~°≠Ï=Ú<Õ SkO\˜H x„ Œ ÖËz <å Hõ¡~ÚO\ò J~Ú# ÉÏ==∞ik WO\ÔHo§, x„ ŒÖËÑ≤ g∞ ÉÏ=

QÍiO\˜H˜ "≥à◊ •=∞x ≥eÑ≤<å#∞. J «#∞ <ÀÔ~à◊§Éˇ@∞ìH˘x Pâ◊Û~°ºOQÍ K«∂_»™êQÍ_»∞. WO « ≥Å¡"å~°∞

~°≠Ï=Ú<Õ JO « J=ã¨~°OQÍ K«∂_»=Åã≤# J=ã¨~°O ZO Œ∞‰õΩ Jx J_»QÆ_»O [iyOk. QÆ$Ǩxfl WOH˘Hõ™êi

QÆ=∞xOKåÅx ≥eÑ≤<å#∞. Ѩiã¨~°"åã¨∞Î QÆ∞iOz J «x = ŒÌ „Ѩ™êÎqOK«ÖË Œ∞. HÍ~°}O KåÖÏ=∞OkH˜ Ѩiã¨~°

"åã¨∞Î ≥eÜ«∞Hõ áÈ=_»"Õ∞. HÍѶ‘ HÍ~°º„Hõ=∞O JÜ«∂ºHõ P Œ~å ÉÏ Œ~å "åi ÉÏ=QÍiO\˜H˜ "≥à◊§_»O [iyOk.

"≥à◊§_»O "≥à◊§_»O HÍ~°}Ïxfl "≥ «Hõ™êQÍ#∞. «Ñ¨Êxã¨iQÍ D WO\˜H˜ Dâß#ºO â◊√ÉèíHõ~°OQÍ LO_®e.

"≥O@<Õ WO\˜ "≥#∞Hõ ÉèÏQÍxH˜ "≥o§ QÆ=∞xOKå#∞ =∞iÜ«Ú "Õ∞_»ÃÑ·H˜ "≥àϧ#∞. WOˆH=ÚOk Pâ◊Û~°ºHõ~°OQÍ

P WO\˜H˜ Dâß#º gkèáÈ@∞ L#flk. JO «\˜ À ~å„ «O`å |_ç# ÉÏ èŒ, |_»eHõ, "Õ Œ#fi P#O ŒO

P„Hõq∞OzOk. JO Œ∞ˆH ~å„uà◊√§ "åã¨∞Î K«∂_»~å Œx |∞∞+¨μÅ∞ âßG=ÚÖÖ’ =Hͯ}˜OKå~°∞.

™ê è•~°}OQÍ q^•º=O «∞Å∞ U q+¨Ü«∂xfl XHõ Ѩ\Ïì# #=∞‡~°∞. giH˜ „Ѩu XHõ q+¨Ü«∞=¸

âß„ã‘ÎÜ«∞OQÍ LO_®e. giH U âßG=ÚÃÑ· <≥·<å âß„ã‘ÎÜ«∞ « HõxÑ≤OK«HõáÈ Õ ^•xx #=∞‡HõáÈQÍ, q=∞~°≈‰õÄ_®

KÕ™êÎ~°∞. WO Œ∞Ö’ Z=i֒Ѩ=¸ ÖË Œ∞. Wk =∞Oz Ѩ Œúu ‰õÄ_®#∞. g~°∞ q=∞~°≈ KÕÜ«∞_»O "åã¨∞Î

âß„™êÎxfl âß„ã‘ÎÜ«∞=Ú J<Õ q+¨Ü«∂xfl "åã¨∞ÎâßG âßGA˝Å∞ x~°∂Ñ≤OK«_»O ‰õÄ_® [iyOk. JO Œ∞ˆH

D<å_»∞ q^•º=O «∞Å∞ =ÚYºOQÍ ZO Œ~À _®Hõì~°∞¡, ÖÏÜ«∞~°∞¡, WO[h~°∞¡ WOHÍ ÃÑ ŒÌ Hͺ_»~üÖ’ LO_Õ

„ѨÉèí∞ «fi JkèHÍ~°∞Å∞ «=∞ Wà◊§#∞ xi‡OK«∞H˘<Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "åã¨∞Î âß„™êÎxfl QÆ=∞xOz ѨiѨHõfi « á⁄Ok#

"åã¨∞Î âßG"Õ «Î KÕ « «=∞ WO\˜áê¡#∞Å#∞ ѨijeOѨKÕ~ÚOK«∞H˘x x~å‡}=Ú H˘#™êyã¨∞Î<åfl~°∞. Wk

ZO`À P#OkOK« ŒQÆæ q+¨Ü«∞=Ú. D q+¨Ü«∞=Ú g∞`À ã¨OÉèÏ+≤OK«∞K«∞O_»QÍ <å‰õΩ XHõ L^•Ç¨Ï~°}

QÆ∞~°∞ÎH˘zÛOk.

"åã¨∞ÎÃÑ· q=∞~°≈Å∞

21

1. ˆH~°à◊Ü«∞O Œe H˘\ÏìÜ«∞OÖ’ XHõ~°∞ "åã¨∞Î K«∂_®Åx Ñ≤ez#ѨÙÊ_»∞ JHõ _çH˜ "≥à◊§_»O [iyOk.

ÖÏ_£ "åH˜e "Õã¨∞ÎO_»QÍ, <å‰õΩ "ÕÅ∞ «ye ~°HõÎO QÆ_»¤Hõ\ìOk. <˘Ñ≤Ê Z‰õΩ¯= LO_»_»O`À ##∞fl Ñ≤Å∞K«∞‰õΩ

"≥o§# áêsì"å~°∞ <Õ#∞ = ŒÌ<åfl q#‰õΩO_® |Å=O «OQÍ XHõ ÃÑ ŒÌ _®Hõì~°∞ = ŒÌ‰õΩ Ñ≤Å∞K«∞‰õΩ"≥àϧ~°∞. _®Hõì~°∞

<å "Õex ѨsHõΔKÕã≤ =∞O Œ∞ "Õã≤ Hõ@∞ìHõ_»∞ «∂ g∞~°∞ UOKÕ™êÎ~°∞ Jx J_çQÍ_»∞. <Õ#∞ "åã¨∞Î ã≤ •úOux

Jx K≥áêÊ#∞. J «#∞ "≥O@<Õ "åã¨∞Î JO`å á¶ê~°∞û Jx K≥áêÊ_»∞. "åã¨∞Î, wã¨∞Î J<Õ ŒO`å Ug∞ ÖË Œ∞. Wk

J=∂Ü«∞‰õΩÅ#∞ "≥∂ã¨O KÕÜ«∞_»O «Ñ¨Ê WOˆHOÖË Œx K≥áêÊ_»∞. <åºÜ«∞"åk =$uÎ KÕã¨∞Î#fl g∞ˆ~ W@∞=O\˜

Ѩx KÕÜ«∞_»O U=∞<åfl ÉÏQÆ∞O^•! WHõÃÑ· g∞ Ѩ Œú «∞Å∞ =∂~°∞ÛHÀO_ç ÖË • J==∂<åÅ áêÅ=Ù`å~°∞ Jx

<å‰õΩ ã¨ÅǨ WKåÛ_»∞. PÜ«∞#`À HÍ¿ãѨ٠"åkOKå#∞. "åã¨∞Î âßG âß„ã‘ÎÜ«∞`åxfl PÜ«∞# =ÚO Œ~°ÃÑ\ì

"å Œ#‰õΩ kQÍ#∞. <Õ#∞ =∂\Ï¡_Õ WOw¡+¨μ‰õΩ =ÚQÆ∞ú_≥·Ü«∂º_Õ QÍh <å "åã¨∞Î âß„ã‘ÎÜ«∞ «#∞ =∂„ «O

XѨÙÊHÀÖË Œ∞. ã¨~ WOHõ KÕ¿ã Õ=ÚOk. z@ì z=~°QÍ XHõ x~°‚Ü«∂xH˜ =zÛ g∞ WO\˜H˜ "≥àÏ^•=Ú, g∞

‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºÅ ѶӺK«~ü Uq∞ Jx <Õ#∞ K≥ѨÊQÆÅ#∞ Jx K≥áêÊ#∞. Ô~O_»∞ ã¨O= «û~åÅ „H˜ «O XHõ ÃÑ ŒÌ

Éèí=Oux xi‡OK«∞‰õΩ<åfl_»∞. „H˜O Œ #iûOQ∑ǨϟO, ÃÑ·# WÅ∞¡. PYiH˜ #iûOQ∑ ǨϟO, WÅ∞¡ K«∂Ñ≤OK« ÖË Œ∞.

<åÔH@∞=O\˜ gH±<≥ãπ ÖË=Ù. <Õ#∞ Ü«∞O._ç._®Hõì~ü#∞, D "åã¨∞Î wã¨∞Î JO`å "≥∂ã¨O. JO Œ∞ˆH <Õ#∞ g∞‰õΩ

K«∂Ñ≤OK«#∞ J<åfl_»∞. ã¨~ KÕ¿ã Õ=ÚOk, J~°QÆO@ _®Hõì~ü À aQÆæ~°QÍ "åkOKå#∞ g∞ =∂@#∞ "≥#H˜

fã¨∞H˘=∞‡x. «~°∞"å « ÖÏ_£ ~°∂OH˜ "≥o¡áÈÜ«∂#∞.

WOHÍ H˘\ÏìÜ«∞OÖ’ <å‰õΩ Ô~O_»∞ ~ÀAŠѨx LOk. =∞~°∞ã¨\˜ ~ÀA L ŒÜ«∞O XHõ™êi K≥H±JÑπ‰õΩ

~°=∞‡x K≥Ñ≤Ê#O Œ∞=Å¡ <Õ#∞ L ŒÜ«∞O 10QÆOIIʼnõΩ Ç¨ã≤Ê@Öò‰õΩ "≥àϧ#∞. ##∞fl K«∂_»QÆ<Õ ''ÃÇ·Ï ã≤ •úOu

ǨÏ∫ P~ü Ü«Ú, "≥∞ÿ "≥·Ñ¶π D*ò WO@Ô~Ããì_£ @∞ ëÈ J=~ü #iûOQ∑ǨϟO JO_£ ǨÏ∫ãπ @∞Ü«Ú. @∞_Õ =∂iflOQ∑

=ÙÜü∞ É’ ü _çãπHõãπ¤ J|=Ù\ò "åã¨∞Î JO_£ +≤ ã¨*ˇãπì q∞ @∞ "≥iÃѶ· J=~ü ǨÏ∫ãπ q ü Ü«Ú—— (ã≤ •úOuQÍ~°∞

ÉÏQÆ∞<åfl~å, =∂ Pq_» „â◊ Œú K«∂Ñ≤OK«_»O =Å¡ g∞‰õΩ WÅ∞¡, #iûOQ∑ǨϟO K«∂Ñ≤OKåÅx J#∞‰õΩ<åfl#∞. D

k#O L ŒÜ«∞O "Õ∞q∞ ŒÌ~°O "åã∞Î QÆ∞iOz =∂\Ï¡_»∞‰õΩ<åflO, WO\˜x, #iûOQ∑ǨϟOx K«∂Ñ≤OK«=∞x <å‰õΩ

≥eÑ≤#O Œ∞=Å¡ g∞‰õΩ K«∂Ñ≤OKåÅx x~°‚~ÚOK«∞‰õΩ<åfl#∞) Jx K≥áêÊ_»∞.

_®Hõì~ü #~üûx Ñ≤ez =zÛ# ¿Ñ+¨O@¡#∞ HÍ¿ãѨ٠‰õÄ~ÀÛ=∞x, XHõ J~°QÆO@ =∞=∞‡efl _çãπ@~üƒ

KÕÜ«∞= ŒÌx #~°∞û‰õΩ K≥Ñ≤Ê ##∞fl "Õ∞_»ÃÑ·H˜ Ñ≤Å∞K«∞ÔHàϧ_»∞. =ÚO Œ∞QÍ «# ÉèÏ~°º‰õΩ ##∞fl ѨiK«Ü«∞O

KÕâß_»∞. P"≥∞ ™ê Œ~°OQÍ WO\˜Ö’xH˜ PǨfixOzOk. =ÚO Œ∞QÍ HõΔ=∂Ѩ}Å∞ HÀiOk. ZO Œ∞‰õΩ Jx <Õ#∞

J_çQÍ#∞. x#fl\˜ k#O _®Hõì~°∞QÍiH˜ g∞‰õΩ "åã¨∞Î q+¨Ü«∞OQÍ "å Œ# =zÛO Œ@ Hõ •! g∞~°∞ <˘K«∞ÛH˘x

ÖÏ_£H˜ "≥àϧ~°x _®Hõì~üQÍ~°∞ <å‰õΩ ≥eÑ≤#O Œ∞=Å¡ g∞‰õΩ ™ês K≥Ѩ٠«∞<åfl#∞ JOk. =ÚO Œ∞QÍ ™êflH±û, HÍѶ‘

fã¨∞‰õΩ#fl «~°∞"å « =∂„ «"Õ∞ Ö’xH˜ "≥à◊ •=∞x HõO_ô+¨<£ ÃÑ\ì Jq =ÚyOz# «~°∞"å « WO\˜ ѨijÅ#‰õΩ

Ö’xH˜ "≥à◊§_»O [iyOk. WO\˜x "≥Ú «ÎO QÆ=∞xOK«_»O [iy#k. "åiH˜ XHõ JÉσ~Ú, XHõ J=∂‡~Ú

Jx ≥eÑ≤<å~°∞. ã¨~, JÉσ~Ú q+¨Ü«∞O *Ï„QÆ «Î Jx K≥áêÊ#∞. „Ѩ=∂ ŒHõ~°"≥∞ÿ# ã÷ÖÏʼnõΩ JÉσ~Úx

ѨOѨ= ŒÌx ≥ÅѨ_»O [iyOk. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ D «‰õΩ, HÍ~°∞ „_≥·qOQ∑ <Õ~°∞ÛHÀ=_®xH˜, ÃÑ ŒÌ "Õ∞_»Å∞

ZHõ ‰õΩO_® «k «~° Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«∞‰õΩO_® K«∂ã¨∞HÀ=∞x ≥ÅѨ_»O [iy#k. F ѨHõ _®Hõì~ü QÍ~°∞ ѨQÆÅ|_ç

#"åfi~°∞ <å =∂@Å∞ qx. J~Ú Õ _®Hõì~ü QÍi ÉèÏ~°º =∂„ «O PÖ’K«#֒Ѩ_ç nxH˜ Ѩiëê¯~°O QÆ∞iOz

22

J_çy<å~°∞. <Õ#∞ Ѩiëê¯~°O K≥ѨÊÉ’ÜÕ∞O «Ö’¿Ñ _®Hõì~ü QÍ~°∞ =∞ 茺֒ J_»∞¤ «ye W@∞=O\˜ ÉèíÜ«∂Å∞

ÃÑ@ì_»"Õ∞<å g∞ Ѩx! JO Œ∞ˆH W@∞=O\˜q <å‰õΩ Jã¨Ç¨ÏºHõ~°=∞x _®Hõì~ü <åÃÑ· HÍãÎ U=yOѨÙ`À<Õ

=∂\Ï¡_®_»∞. _®Hõì~ü QÍi ÉèÏ~°º ZO «QÍ ‰õÄ~ÀÛ=∞x K≥Ѩ٠«∞<åfl <Õ#∞ „H˜O Œ‰õΩ ~å=_»O [iyOk. <åѨx

K«∂ã¨∞ HÀ=_®xH˜ <Õ#∞ |Ü«∞@H˜ "≥àı§Ö’¿Ñ _®Hõì~ü QÍi ÉèÏ~°º H˜OkH˜ =zÛ, |Å=O «OQÍ =∞s ##∞fl

"Õ∞_»ÃÑ·H˜ fã¨∞‰õΩ"≥o§Ok. _®Hõì~ü ZѨÙÊ_»∂ WÖψQ Jxfl q+¨Ü«∂ÅÖ’#∂ LO\Ï~°∞. g∞ˆ~g∞J#∞HÀ‰õΩO_®

=∂‰õΩ Ñ¨iëê¯~°O K«∂Ñ≤Oz "≥à◊§O_»x HÀiOk. "≥O@<Õ Ö’Ñ¨e#∞O_ç _®Hõì~ü ''ÔQ\ò Ç≤Ï"£∞ J=Ù\ò—— Jx ˆHHõ

"Õâß~°∞. JO « =∂@ JxÑ≤OK«∞‰õΩ#fl «~°∞"å « XHõ HõΔ}O ‰õÄ_® JHõ _» LO\Ï<å ! "≥O@<Õ ÖËKå#∞.

_®Hõì~ü QÍi ÉèÏ~°º <å Ѷ‘A H˜O Œ J_»QÆHõáÈ~Ú##∂ Ô~O_»∞"ÕÅ∞ W=fi_®xH˜ =zÛOk.

J _»|∞ƒ#∞ u~°ã¨ iOz =∞~åº ŒQÍ P"≥∞`À, ''WO « J==∂#O [iy# «~°∞"å « ‰õÄ_® WHõ _»

XHõ HõΔ}O ‰õÄ_® LO_»#∞, g∞~°∞ = Œ∞Ì g∞ _»|∞ƒ = Œ∞Ì—— Jx HÍãÎ HÀѨOQÍ "≥o§áÈÜ«∂#∞. Wk [iy#

P~°∞ <≥ÅÅ «~°∞"å « _®Hõì~ü á¶È<£ KÕã≤, =ÚO Œ∞QÍ HõΔ=∂Ѩ} HÀ~°∞H˘x XHõ ™êi ˆH~°à◊‰õΩ ~°O_ç, g∞~°∞

ZO Œ∞Ö’ =zÛ<å Y~°∞Û ÉèíiOK«∞‰õΩO\Ï#∞ Jx "Õ_»∞‰õΩ<åfl_»∞. UO [iyOk J#fl «~°∞"å « XHõ x=Ú+¨O

"≥H˜ "≥H˜ U_»=_»O [iyOk. JO « ÃÑ ŒÌ _®Hõì~°∞ U_»∞Ѩ٠q#fl «~°∞"å « K«eOz áÈÜ«∂#∞. HÍãÎ =∂@Å∞

=∂\Ï¡_®#∞. H˘kÌQÍ HÀÅ∞‰õΩ#fl «~°∞"å « «# ‰õΩ=∂~°∞_»∞ W «~° ¿ãflÇ≤Ï «∞Å`À Hõeã≤ D «‰õΩ "≥o§

K«xáÈÜ«∂_»x, Wk [iy 10 ~ÀAÅ=Ù`ÀO Œx ѨÓiÎQÍ ‰õΩ@∞O|=∞O`å Œ∞óYѨÓi «OQÍ L<åfl=∞x, g∞

=∂@ ÃÑ_»K≥q# ÃÑ\ì#O Œ∞‰õΩ, q∞=∞‡efl J==∂xOz#O Œ∞‰õΩ <å‰õΩ «y# âßã≤Î [iyO Œx ÉÁOQÆ∞~°∞

áÈ~Ú# HõO~î°O`À, QÆ Œæ Œ ã¨fi~°O`À K≥áêÊ_»∞. ã¨~ HÍ¿ãѨ٠=∂\Ï¡_ç# «~°∞"å « gÅ∞ K«∂ã¨∞H˘x D™êi

=™êÎ#x ≥eÑ≤<å#∞. J ŒO`å Ug∞ ÖË Œ∞, "≥O@<Õ, «HõΔ}"Õ∞, WѨÙÊ_Õ, L#flѨà◊OQÍ |Ü«∞Å∞ Õi ~°=∞‡x

«# ÉèÏ~°º Ѩiã≤÷u KåÖÏ PO^Àà◊# Hõ~°OQÍ LO Œx, <å q+¨Ü«∞OÖ’ qѨs «"≥∞ÿ# HÀѨO`À LOk, Z=Ô~O «

K≥Ñ≤Ê<å q#_»OÖË Œ∞, x#fl ~å„u P «‡Ç¨Ï`åº „Ѩܫ∞ «flO KÕã≤Ok, WHõ J~ÚºOk J~ÚºO Œx q∞=∞‡efl

Ñ≤eÑ≤™êÎ#x ≥eÑ≤# «~°∞"å « H˘kÌQÍ <å q+¨Ü«∞OÖ’ <≥=∞‡kOzOk. g∞~°∞ WHõ _»∞#fl@∞¡QÍ ~å"åÅx

HÀ~°_»O, <Õ#∞ "≥O@<Õ "≥à◊¡_»O [iyOk.

~À_»∞¤

L`«Î~°=

Ú

`«∂~°∞Ê

ÑtÛ=∞=Ú

ŒHΔ}=Ú

Main entrance

Door

ÃÑ· áê¡#∞ QÆ=∞xOKå~°∞ QÆ • ! P WO\˜H˜ Dâß#ºO HÀÖ’Ê~ÚOk. ŒHΔ} <≥·|∞∞u «Å∞ѨÙ. «∂~°∞Ê

ÉèÏQÆOÖ’ MÏm ÖË Œ∞. ѨtÛ=∞, ŒHΔ} ÉèÏQÆO HÍOáœO_»∞. JÉσ~Ú q+¨Ü«∞O K≥ѨÊ_»O`À<Õ ##∞fl ÖËQ æ\ì

|Ü«∞@‰õΩ ÑOáê_»∞. WOHÍ D WO\H [~°QÍeû# ^ÀëêÅ∞, « «OQÍÅ∞ KåÖÏ L<åfl~Ú. J=hfl K≥ÑÊhÜ«∞Hõ<Õ

##∞fl |Ü«∞@‰õΩ Ñ¨Oáê~°Ñ¨Ù_»∞. D WO\˜H˜ ã¨∂zOK«# =∂~°∞ÊÅ∞:

23

l l l l l l

l

~À_»∞¤

L`«Î~°=

Ú

`«∂~°∞Ê

XHõ™êi ÃÑ· áê¡#∞#∞ QÆ=∞xOK«O_ç. HÀÖ’Ê~Ú# Dâß#º ÉèÏQÍxfl ѨH˜ O\˜ "åi`À =∂\Ï¡_ç

H˘#_»O [iyOk. qѨs «OQÍ L#fl ѨtÛ=∞, ŒHΔ} MÏm „Ѩ ÕâßÅ#∞ ëêѨÙÅ∞ Hõ\ì =∞iÜ«Ú ëêѨÙÅ ÃÑ·#

HÍ¡OÃщõΩûÅ∞ Hõ\ì «yæOK«_»O [iyOk. WHõ WO\˜H˜ ëêѨÙʼnõΩ =∞ 茺֒ |Å"≥∞ÿ# =$HΔÍÅ∞ <å\˜OK«_»O

[iyOk. ŒHΔ} <≥·|∞∞u ^•fi~°=ÚÅ∞ fã≤"Õ~ÚOz, ŒHΔ} PˆQflÜ«∞ k‰õΩ¯QÍ =∂~°Û_»O [iyOk. Dâß#º

ÉèÏQÆOÖ’ É’~ü "ÕÜ«∞_»O, h\˜ QÆ∞O « U~åÊ@∞ KÕÜ«∞_»O [iyOk. Z@∞=O\˜ Ѩiã≤÷ «∞ÅÖ’#∞ WÅ∞¡

=∂~°#x _®Hõì~ü K≥áêÊ~°∞. JO Œ∞=Å¡ L#flO «Ö’<Õ =∂~°∞ÊÅ∞ K«∂áê#∞.

Ô~O_»∞ áê¡#∞ÅÖ’#∞ ֒ѨŠÉèÏQÍÅ∞ K«∂Ñ≤OK«ÖË Œ∞. HÍ~°}O Z‰õΩ¯= ~°∂=ÚÅ∞, Ǩà◊√§, PѨ~+¨<£

käÜÕ∞@~°∞¡ L#flO Œ∞=Å¡ JO «ÃÑ ŒÌ áê¡#∞ WHõ _» J=ã¨~°O ÖË Œ∞ HÍ|\ì J=hfl K«∂Ñ≤OK«ÖË Œ∞.

<åã≤ΉõΩÅ∞ KåÖÏ=∞Ok "åã¨∞Î #=∞‡~°∞. #q∞‡<å #=∞‡HõáÈ~Ú<å "åã¨∞ΠѨxKÕã¨∞ÎOk. Wk =∂Ü«∞,

=∞O„ «O HÍ Œ∞. Wk XHõ âß„ã‘ÎÜ«∞"Õ∞. q=∞~°≈‰õΩÅ∞ q=∞~°≈ KÕã¨∂Î<Õ LO\Ï~°∞. J~Ú Õ "åã¨∞Î =Å¡

LѨÜ≥∂QÆO ÖËHõáÈ Õ Wxfl HÀ@¡ =∞Ok "åã¨∞Î#∞ ZO Œ∞‰õΩ áê\˜ã¨∞Î<åfl~°∞ ? L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ Z<Àfl „ÃÑ·"Õ\ò

"åºáê~° ã¨Oã÷Å∞ =∞Oz ÖÏÉèÏÅ`À =ÚO Œ∞‰õΩ "≥à◊√ «∞<åfl~Ú. g~°O Œ~°∂ "åã¨∞Î#∞ áê\˜™êÎ~°∞. J Õ "åã¨∞Î

áê\˜OK«x „ѨÉèí∞ «fi ã¨Oã÷Å∞ ‰õΩO@∞|_ç ZO «QÍ _ôÖÏ Ñ¨_çáÈ=_»O g∞~°∞ QÆ=∞xã¨∂Î<Õ L<åfl~°∞ QÆ •!

"åã∞Î ÀëêÅ<Õq D q èŒOQÍ LO\Ï~Ú. JÑCÅ∞ KÕÜ«∞_»O, JÑCÅ∞ JkèHõO HÍ=_»O, JÑCÅ∞ f~°Û_»O

HÀã¨"≥∞ÿ H˘`«Î JѨCÅ∞ KÕÜ«∞_»O, rq`« Ѩ~°ºO`«=Ú ã¨Oáê^Œ# KÕã≤<å f~°x JѨCÅ∞, „‰õΩOyáÈ=_®Å∞,

P «‡Ç¨Ï «ºÅ∞, P «‡Ç¨Ï «º KÕã¨∞HÀ"åÅx „Ѩܫ∞uflOK«_»O, >ˇ#¬#∞¡, =∂#ã≤Hõ HΔÀÉèí, f~°x =º èŒ, QÆÖÏ\ÏÅ∞,

H˘\Ï¡@Å∞, ‰õΩ@∞O|OÖ’ ÉË*ÏÔ~uÎOKÕ HõÅǨÅ∞, ÉèÏ~åºÉèí~°ÎÅ [QÆ_»=ÚÅ∞, Ñ≤šʼnõΩ q Œº ã¨iQÍ ~åHõáÈ=_»O,

Ñ≤Å¡Å∞ Z ŒQÆHõáÈ=_»O, Ñ≤Å¡Å∞ ѨÙ@ìHõ áÈ=_»O, =∞~°}˜OK«_»O ÖË • JOQÆ"≥·Hõź [##O, ~ÀQÍÅ∞, "åºáê~åÅ∞

ã¨iQÍ [~°QÆHõ áÈ=_»O, ÃÑ@∞ì|_çÃÑ· Hõh㨠=_ô¤ ‰õÄ_® y@ìHõáÈ=_»O, =∂#ã≤Hõ "庉õΩÅ «, ÉèÏQÆã¨∞÷Å ã¨=∞㨺Å∞,

=º=Ǩ~åÅ∞, ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# ~ÀQÍÅ∞, J<å~ÀQͺÅ∞, Hͺ#û~°∞, Z~Ú_£û, ѨHõΔ"å «O, QÆ∞O_≥ áÈ@∞, ~°HõÎÇ‘Ï# «,

ÉèíÜ«∞O ÉèíÜ«∞OQÍ LO_»_»O, J==∂<åÅ∞, aHÍi HÍ=_»O, ã¨<åºã¨O ѨÙK«∞ÛHÀ=_»O, Ñ≤zÛ Ñ¨@ì_»O, HÍx Ѩ#∞Å

HÀãO áÈ~å_»@O, K«\ÏìxH =ºu~HõOQÍ „Ñ=iÎOK«_»O, «ÑC_»∞ Ñ#∞Å∞ KÕÜ«∞_»O, ˘iH áÈ=_»O, =ºaèK«iOK«_»O,

"åã¨∞Î ^ÀëêÅ∞

24

W «~° ¢ã‘ÎÅÃÑ· qѨs «"≥∞ÿ# HÍ=∞ „ѨHÀáêÅ∞, WO\˜ WÖÏ¡eÃÑ· qã¨∞QÆ∞ – HÀѨO, Jã¨Ç¨ÏºO, ‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºÅ

=∞ 茺֒ XHõiÃÑ· XHõ~°∞ H©_»∞ KÕã¨∞HÀ"åÅx «ÅK«_»O, ^•_»∞Å∞ KÕã¨∞HÀ=_»O, K«OѨÙHÀ=_®Å∞, Ç¨Ï «º HÍqOѨ

|_»@O, Ç¨Ï «ºÅ∞ KÕÜ«∞_»O.

^˘OQÆ`«<åÅ∞, Jyfl „Ѩ=∂^•Å∞, JHõ™ê‡`«∞ÎQÍ ã¨OÉèíqOKÕ „Ѩ=∂^•Å∞, K«~°‡ "åº^èŒ∞Å∞, L^ÀºQÆO

ÅaèOK«HõáÈ=_»O, q ÕâßʼnõΩ "≥àϧÅ<åfl "≥à◊§ÖËHõ áÈ=_»O, W «~°„`å.

P_»Ñ≤Å¡Å q+Ü«∞OÖ’ : W «~°∞Å#∞ „¿Ñq∞OK«_»O, ÖËzáÈ=_»O, ÃÑo§ J~Ú# «~°∞"å « ÑÓ~°fi „¿Ñq∞‰õΩx`À

‰õΩÅHõ_»O, ѨÙ\ìO\˜H˜ KÕ~°∞HÀ=_»O, ѨÙ\ ìO\˜ "åiH˜ |~°∞=Ù HÍ=_»O, "≥∞\ìxO@ HõëêìÅ∞ Z Œ∞~˘¯x, Éèí~°Î

|Å=O «OKÕ Ñ¨Ù\ìxO\˜"åix Ñ‘_çOK«_»O.

ÃÑ· ^ÀëêÅ#∞ "åã¨∞Îs`åº ã¨=iOK«∞HÀ=K«∞Û.

#=∞‡O_ç #=∞‡Hõá⁄O_ç, WÖÏO\q „ÑÑOK«OÖ’ [~°∞QÆ∞`åÜ«∂ J<Õ ãOѶ∞@#Å∞ ‰õÄ_® <å J#∞Éèí==ÚÖ’

K«∂_»@"≥∞ÿ#k. JHõΔ~° ~°∂ѨOQÍ "å\˜x „"åÜ«∞ÖË#∞. Jã¨Ç¨Ïº Hõ~°"≥∞ÿ# ã¨OѶ∞@#Å#∞ „"åÜ«∞_»O =∞Ozk

HÍ Œ<Õ L ÕÌâ◊ºO`À JHõΔ~° ~°∂ѨO KÕÜ«∞ÖË Œ∞. J~Ú Õ "åiO@ "åã¨∞Î ÀëêÅ∞ ã¨=iOz# «~°∞"å « J@∞=O\˜q

Éèíq+º «∞ÎÖ’ [~°∞QÆHõáÈ=_»O x[OQÍ "åã∞Î Q˘ÑÊ «#"Õ∞. ÉèíQÆ=O «∞_»∞ =∞#HzÛ# D "åã∞Î ã=~°}Å J=HÍâßxH

=∞#ã¨∂ÊùiÎQÍ, ǨÏ$ ŒÜ«∞ ѨÓ~°fiHõOQÍ Hõ$ «[˝ «Å∞ ≥Å∞ѨىõΩO@∞<åfl#∞.

Ô~O_»=k Ѩiâ’ èŒ#Å∞ KÕã≤ Z<Àfl ã¨=∞㨺ʼnõΩ Ñ¨iëê¯~åÅ∞ ã¨∂zOz# "åã¨∞Î âßG"Õ «ÎʼnõΩ ‰õÄ_®

=∞#ã¨∂ÊùiÎQÍ, ǨÏ$ ŒÜ«∞ ѨÓ~°fiHõOQÍ Hõ$ «[˝ «Å∞ ≥Å∞Ѩ٠‰õΩO@∞<åfl#∞. D Ѩiâ’ èŒ#Å∞ WO «\˜ À PQÆHõ ÉÏQÍ

Z‰õΩ¯=QÍ KÕã≤ „Ѩ[ʼnõΩ "å\˜ ѶÅ=ÚÅ#∞ WO «‰õΩ =ÚO Œ∞ÖψQ JOkOKåeûOkQÍ <å ǨÏ$ ŒÜ«∞ ѨÓ~°fiHõ

„áê~°÷#.

„Ñ[ʼnõΩ F =ÚYº QÆ=∞xHõ U=∞O>Ë "åã∞Î ÑxKÕã∞ÎO^• ÖË • J<Õ q+Ü«∞O „ÑHõ # ÃÑ\˜ì U x~å‡}=Ú<≥·<å

"åã¨∞Îs`åº xi‡OK«∞HÀ"åÅx, « •fi~å JO Œ~°∂ P#O ŒOQÍ LO_®Åx <å Jaè=∞ «=Ú.

e-book H˘x ~°K«~Ú`«#∞ „áÈ`«ûÇ≤Ïã¨∞Î#flO^Œ∞‰õΩ g∞‰õΩ ^èŒ#º"å^Œ=ÚÅ∞. "åã¨∞Î âßG=Ú <Õ_»∞ „Ѩ*Ï

ÉÏǨïà◊º=Ú á⁄Ok#k. ÉèÏ~° « Õâ◊OÖ’ J «ºkèHõOQÍ "åã¨∞Î âßG=Ú#∞ áê\˜OK«∞"å~°∞ =∞# ≥Å∞QÆ∞"å~°∞

HÍ=_»O =∞# J Œ$+ìO. e-book Å∞ =∂„ «O ≥Å∞QÆ∞Ö’ "≥Ú@ì"≥Ú Œ\ ˜QÍ www.subhavaastu.com

#∞O_ç "≥Å∞=_»@O J «ºO « P#O ŒHõ~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O. q ÕâßÅÖ’ x=ã≤OK«∞ =∞# ≥Å∞QÆ∞"åi HÀã¨O

„Ѩ ÕºHõOQÍ «Ü«∂~°∞KÕã≤#q D e-books. =∞# ≥Å∞QÆ∞"å~°O Œix Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞H˘x J «ºO « «‰õΩ¯=

èŒ~°‰õΩ D e-books #∞ LOK«_»"≥∞ÿ#k. e-books #∞ «Ü«∂~°∞KÕÜ«∞_»O ZO « Hõ+ì"≥∂ JO Œ~°‰õÄ

≥eã≤# Õ. J~Ú Õ =∞#"åi HÀã¨O ZO`À PáêºÜ«∞ «QÍ F~°∞Ê`À «Ü«∂~°∞ KÕã≤ g∞‰õΩ JOkOK«_»O

[iy#k. D J=HÍâ◊=Ú#∞ g∞ˆ~HÍHõ g∞ ã¨xflÇ≤Ï «∞Å∞, q∞„ «∞Å∞, |O èŒ∞=ÙʼnõΩ ≥eÑ≤, ã¨kfixÜ≥∂QÆ=Ú

KÕã¨∞HÀQÆÅ~°∞. W@∞¡

~°K«~Ú`«

ã¨∞ˆ~+π ã≤^•úOu.

Q

25

"åã¨∞Î âßGO D<å\˜k HÍ Œ∞. Wk ѨÓ~°fi HÍÅ=Ú #∞O_çÜÕ∞ "å_»∞HõÖ’ L#flk. J~Ú Õ ã¨=∂Kå~°

qÑ¡=O D<å_»∞ L#flO «QÍ P<å_»∞ ÖË Œ∞. ã¨=∂Kå~° qÑ¡=O #∞Oz <Õ_»∞ "åã¨∞Î [# „áêK«∞~°ºO á⁄Ok#k.

Dâß#ºOÖ’ QÆ∞O «, PQflÜ«∞OÖ’ =∞O@, <≥·~°∞uÖ’ ÑO@, "åÜ«∞=ºOÖ’ ÃÑO@ D <åÅ∞QÆ∞ q+Ü«∂Å∞

≥eã≤# `À_»<Õ Éèí∞*ÏxH˜ XHõ ÉϺQÆ∞ «yeOK«∞H˘x "Õ∞=Ú "åã¨∞Î K≥|∞`å=∞x H˘O Œ~°∞ |Ü«∞Å∞ Õ~å~°∞. W Õ

"åã¨∞Î ¿Ñ~°∞ K≥Ñ≤Ê J<ÕHõ =∞Ok "≥∂ã¨QÍà◊√¡ „Ѩ[Å#∞ ~°Hõ ~°HÍÅ∞QÍ „Éèíq∞OѨ KÕã≤ èŒ#O ŒO_»∞‰õΩO@∞<åfl~°∞.

J=∂Ü«∞‰õΩÖ·# [#O KåÖÏ =∞Ok gi KÕuÖ’ "≥∂ã¨áÈ «∞<åfl~°∞. x["≥∞ÿ# "åã¨∞Î âßG"Õ «Î U<å\˜H© Z=fiih

"≥∂ãO KÕÜ«∞_»∞. J «xH H©iÎ =ÚYº=Ú. èŒ#O „áê è•#=Ú HÍ Œ∞. JO Œ∞=Å¡ qAÖ·# g∞Ô~·##∂ XHõ J#∞Éèí=A_≥·#

"åã¨∞Î âßG"Õ «ÎKÕ g∞ QÆ$ǨÅ#∞ ѨijeOѨ KÕ~ÚOK«∞H˘x ã¨∞Y Ѩ_»∞ Œ∞~°x ѨÓsÎQÍ qâ◊fiã≤ã¨∞Î<åfl#∞.

QÆ$ǨÏ=Ú Ü«∞O Œ∞ "åã¨∞Î ^À+¨=ÚÅ∞ U"≥·<å L#flKÀ "å\˜x =∞#O ã¨=iOK«∞HÀ=_®xH˜ J#∞‰õÄÅO,

J=HÍâ◊=Ú =ÙOk. ZO Œ∞HõO>Ë =∞# Pã¨∞÷Å∞ HÍ|\ì =∞#=Ú "åã¨∞Î ^ÀëêÅ#∞ ã¨=~°}Å∞ HÍqOz =∞Oz

Ѷ¨e`åÅ#∞ ~å|@∞ì HÀ=K«∞Û. J~Ú`Õ QÆ$ǨÏ=Ú |Ü«∞@ "åã¨∞ΠѨiã≤÷Å∞ ‰õÄ_®#∞ =∞#ÃÑ· qѨs`«"≥∞ÿ#

Ѩi}Ï=∞=ÚÅ#∞ „Ѩã¨iOѨKÕÜ«Ú#∞. nxx Ѩiã¨~° "åã¨∞Î Jx ≥Å∞Ѩ٠Œ~°∞. Ѩiã¨~° "åã¨∞ÎÖ’ Z<Àfl q+¨Ü«∂Å∞

^•y =Ù<åfl~Ú. ™ê è•~°}OQÍ KåÖÏ =∞Ok QÆ$ǨÏ=Ú Ü«∞O Œe "åã¨∞Î#∞ =∂„ «"Õ∞ QÆ=∞xOz U"≥·<å «=∞‰õΩ

≥eã≤# ã¨=~°}Å∞ =∂„ «O ã¨∂z™êÎ~°∞. WHõ _» =ÚYºOQÍ XHõ q+¨Ü«∂xfl =∞#O «Ñ¨Êxã¨iQÍ Ñ¨iQÆ}Ö’H˜

fã¨∞H˘#=Öˇ#∞. JkÜÕ∞ Ѩiã¨~° "åã¨∞Î. Ѩiã¨~° "åã¨∞Î „ѨÉèÏ==Ú QÆ$ǨÏ=ÚÃÑ· U =∂„ «=Ú =ÙO_» Œx H˘O Œ~°∞

≥eÑ≤ =ÙO_»=K«∞Û. J~Ú Õ D q+¨Ü«∞O ѨÓsÎQÍ «Ñ¨ÙÊ. Ѩiã¨~° "åã¨∞Î «# „ѨÉèÏ==Ú#∞ QÆ$ǨÏ=ÚÃÑ· K«∂Ñ≤ã¨∂Î

=ÙO@∞Ok. QÆ$ǨÏ=Ú |Ü«∞@ U ≥·<å "åã¨∞Î ã¨=~°}Å∞ KÕÜ«∂ÅO>Ë =∞# Pã¨∞÷Å∞ HÍ#O Œ∞ =Å¡ "å\˜ÃÑ· =∞#‰õΩ

JkèHÍ~°=Ú =ÙO_» Œ∞. WO Œ∞‰õΩ "åã∞Î âßGO ã=∞‡ «"≥∞ÿ# F Ñiëê¯~° =∂~åæxfl ã∂zOz#k. JkÜÕ∞ ÉϺÖxûOQ∑

"≥∞ äŒ_£û. Ѩiã¨~° "åã¨∞ÎÖ’ D q+¨Ü«∂Åhfl =™êÎ~Ú. 1. g èŒ∞Å∞, 2. gkèáÈ@∞¡, 3. Ѩš=Ú, «QÆ∞æÅ∞, ã¨~°ã¨∞ûÅ∞,

H˘Å#∞Å∞, HÍÅ∞=Å∞, 4. QÆ∞@ìÅ∞, q∞@ìÅ∞, ÉèÏs Éèí=O «∞Å∞, ÃãÖòá¶È<£ @=~°∞¡.

Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú QÆ∞iOz ''â◊√Éèí"åã¨∞Η— "åã¨∞ΠѨÙãÎHõ=ÚÖ’ ѨÓsÎ q=~°OQÍ ≥ÅѨ_»"≥∞ÿ#k. „Ѩ ÕºH˜Oz

KåÖÏ =∞Ok áê~î°‰õΩÅ∞ Dâß#º=Ú QÆ∞iOz KåÖÏ q=~°OQÍ „"åã≤#O Œ∞‰õΩ Jaè#OkOKå~°∞. "åã¨∞Î âßGOÖ’

Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú#‰õΩ XHõ qt+ì ™ê÷#=Ú HõÅ Œ∞. "åã∞Î JO «Ü« XHõ Z «∞Î, Dâß#º=Ú XHõ Z «∞Î. Dâß#º=Ú

J#QÍ Dâ◊fi~°∞xÖ’ XHõ ÉèÏQÆ=∞x K≥ѨÙÊHÀ=K«∞Û. Pk Õ=Ù_≥·# Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞x â◊HÎ QÆ∞iOz K«iÛOK«_»=∞O>Ë

™ê=∂#º q+¨Ü«∞O HÍ Œ∞. JÖψQ Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú Ü≥ÚHõ Q˘Ñ¨Ê èŒ#O QÆ∞iOz K≥áêÊÅ<åfl z#fl q+¨Ü«∞O

HÍ Œ∞. WHõ _» =∞#O ‰õΩ¡ÑÎOQÍ Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú QÆ∞iOz K«iÛOK«∞‰õΩO^•=Ú.

zO «Å K≥~°∞=ÙÖ’ ™È=∞Ü«∞º J#∞ XHõ =ºHÎH˜ ÅHõΔ ~°∂áêÜ«∞Å∞ JѨÙÊ L#flk. J «x 蕺㨠JO «Ü«

P ÅHõΔ ~°∂áêÜ«∞Å JѨÙÊ#∞ ZÖÏ f~åÛÅ<Õ. D PÖ’K«#Å`À, HÍx Ѩ#∞Å`À 㨠«=∞ «"≥∞ÿ J<ÕHõ s «∞ÖÏ #ey

áÈÜ≥∞_ç"å_»∞. Uq∞ KÕã≤##∂ D JѨÙÊ fÔ~_çk HÍ Œ∞. ZÖÏÔQ·##∂ D JѨÙÊÅ∞ f~åÛÅx Ѩ@∞ì|\ì J<ÕHõ

"åã¨∞Î qâıëêÅ∞

Dâß#º=Ú

26

s «∞ÖÏ ã¨~°fiâ◊‰õΩÎÅ∂ X_ô¤ áÈ~å_ç<å JѨÙÊ =∂„ «O fÔ~_çk HÍ Œ∞. 8 ã¨O= «û~åÅ∞QÍ áÈ~å_»∞ «∂<Õ =Ù<åfl_»∞.

‰õΩ@∞O| r=#O =∂„ «O [~°∞QÆ∞ «∞#flk. ≥zÛ# ã¨Oáê Œ# JO «Ü« ‰õΩ@∞OÉ áÈ+¨}‰õΩ ÅHõΔ ~°∂áêÜ«∞Å

=_ô¤H ãiáÈ «∞#flk. zO « À =∞x+≤ â◊√+≤ OzáÈ™êQÍ_»∞. XHÍ<˘Hõ<å_»∞ QÆ$ÇÏ=Ú Ü«∞O Œe ÃÑ~°\Ö’ "≥ÚHõ ʼnõΩ

áê Œ∞Å∞ fã∞ÎO_»QÍ ÇÏ~îå~°∞ÎQÍ Ñx=Ú@∞ì‰õΩ Éèí∂q∞Ö’ÑÅ U^À «ye â◊|ú"≥∞ÿ#k. P â◊|úO qz„ «OQÍ ÀK«_»O`À

"≥O@<Õ K«HõK«HÍ „ «qfi K«∂_»QÍ JHõ _» XHõ z#fláê\ ÅOÔH aO ≥ ˘iH#k. QÆ∞O_≥Å∞ Œ_» Œ_® H˘@∞ì‰õΩO@∞O_»QÍ

XHõ L Œ∞@∞# QÆ$ǨÏ=ÚÖ’H˜ ÅOÔH aO ≥ À Ѩ~°∞QÆ∞ÅOѶ≤∞OK«∞‰õΩ<åfl_»∞. ǨÏ_®q_çQÍ ÉèÏ~°º#∞ ˆHHõ "Õã≤ Õ=Ùx

QÆkÖ’H "≥o¡ Õ=Ù_ç =ÚO Œ~° ÅOÔHaO ≥#∞ ÃÑ\˜ì Õ=ÙxH „"≥ÚH¯ ÅOÔHaO ≥#∞ ≥~°=_®xH „ÑÜ«∞ «flO KÕã∞Î#flO «Ö’

ÉèÏ~°º ~å=_»=Ú ã¨Ç¨Ü«∞=Ú KÕÜ«∞_»=Ú [iy ÅOÔHaO ≥ =¸ «Œ T_ç JO Œ∞ #∞O_ç QÆÅQÆÖÏ, [Å[ÖÏ=∞O@∂

|OQÍ~°∞ <å}ÏÅ∞ ~åeѨ_®¤~Ú. ÉèÏ~åºÉèí~°Îe~°∞=Ù~°∞ XHõ ≥eÜ«∞x =∞Ǩ Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# P#O^•xH˜ Ö’<≥· KÕu

xO_»∞QÍ <å}ÏÅ#∞ fã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. "å~°∞ P#O ŒO #∞Oz Õ~°∞H˘x WǨÏÖ’HõOÖ’H˜ ~å=_®xH˜ QÆO@ ã¨=∞Ü«∞O

Ñ\˜ìOk.

WHõ W~°∞=Ù~°∂ ‰õÄ~˘Ûx P <å}ÏÅ#∞ ÖˇHõ ɡ@∞ìH˘x Z=iH© ≥eÜ«∞‰õΩO_® ѨHõ #∞#fl #QÆ~åxH˜ "≥o¡

≥eã≤# "åi •fi~å |OQÍ~°∞ =~°Î‰õΩx ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o¡ ~°Ç¨Ï㨺OQÍ <å}ÏÅ#∞ J=∂‡~°∞. "åi KÕuH˜ YzÛ «OQÍ ÅHõΔ

~°∂áêÜ«∞Å∞ =zÛ#k.

"≥O@<Õ «=∞ „QÍ=∞=Ú#‰õΩ "≥o¡ ÉÏH© L#flKÀ@ ÅHõΔ ~°∂áêÜ«∞Å#∞ Hõ\ì ã¨O «HõO ÃÑ\ì# „áÈ <À@∞#∞

WO\˜H˜ fã¨∞‰õΩ =KåÛ~°∞. P k#O "åi =∞#ã¨∞û =∞#ã¨∞ûÖ’ ÖË Œ∞. Zxfl ã¨O= «û~åÅ #∞OKÀ «QÆ∞Å∞‰õΩ#fl

Œi„ ŒºO <Õ\˜H˜ fi#k. ÉèÏ~åºÉèí~°ÎÅ∞ W~°∞=Ù~°∂ D q+¨Ü«∂xfl Ѩ Õ Ñ¨ Õ Ñ¨ Õ Ñ¨ Õ «Å∞K«∞H˘x =∞#ã¨∞û

ã¨O`À+¨O`À xO_»QÍ Ç¨Ï$ ŒÜ«∂#O ŒOQÍ Zyi QÆO «∞Å∞ "Õã¨∂Î WÅ¡O`å HõeÜ«∞ u~°∞QÆ∞ «∂ ZQÆ∞~° ™êQÍ~°∞.

"åiH˜ D „ѨѨOKåxfl [~ÚOz#O « ã¨O|~°O P=iOzOk.

"å~°∞ Z=ih [~ÚOK«ÖË Œ∞. "åi‰õΩ#fl JѨÙÊÅ∞ =∂„ «O f~åÛ~°∞. WHõ "åiH˜ JѨÙÊ ÖË Œ∞. WHõ Z=iH©

ÉèíÜ«∞Ѩ_®eû# Ѩx ÖË<Õ ÖË Œ∞. L#fl ŒO`å «$Ñ≤Î, =∂#ã≤Hõ P#O ŒO.

ÃÑ· K≥ѨÙʉõΩ#fl ŒO «Ü« ˆH=Å=Ú =∞x+≤H˜ ÅaèOKÕ «$Ñ≤Î Ü≥ÚHõ qÅ∞=#∞ =∂„ «"Õ∞. =∂=¸Å∞QÍ

«$Ñ≤Î, =∂#ã≤Hõ P#O ŒO JO>Ë Uq∞\’ ≥eÜ«∞Hõ áÈ=K«∞Û. J~Ú Õ XHõ ÃÑ ŒÌ ã=∞㺠#∞Oz |Ü«∞@ Ñ_ç#ÑÙÊ_»∞

ÅaèOz# P#O^•xfl =i‚OK«_®xH˜ =∂@Å∞ ~å=_»=Ú ‰õÄ_® Hõ+ì=Ú Jx K≥ѨÊ=K«∞Û.

YzÛ «OQÍ Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú ÉÏQÍ LO>Ë =∞x+≤ rq «OÖ’ =ÚO Œ∞ K≥ÑÙʉõΩ#fl@∞=O\ «$Ñ≤Î P=iOz

LO@∞Ok. Jk Dâß#º=Ú Ü≥ÚHõ Q˘Ñ¨Ê Œ#=Ú.

Dâß#º=Ú ÉÏQÆ∞O>Ë ~åAÅ∞ J=Ù`å~°#_»O, K«„Hõ=~°∞ÎÅ∞ J=Ù`å~°#_»O, „ÃÑã≤_≥O@∞, „ÃÑ·q∞x+ì~ü

J=Ù`å~°#_»O ã¨iHÍ Œ∞. „Ѩ è•# =∞O„uH˜ =Ù#fl ã¨=∞㨺Å∞ z#flq HÍ Œ∞. P ™ê÷#OÖ’ =Ù#fl "åiH˜ =∂„ «"Õ∞ P

ã¨=∞㨺Šâ◊HÎ Z@∞=O\˜ À ≥Å∞ã¨∞ÎOk. ÉǨïâß =∞#‰õΩ ≥eÜ«∞Hõ áÈ=K«∞Û#∞. Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú Ü≥ÚHõ â◊HÎx

K≥ѨÙÊHÀ=_®xH˜ Ѩ •Å#∞ "≥ Œ∞HÀ¯"åeû =ã¨∞ÎOk.

=ÚYºOQÍ Dâß#º=Ú JO>Ë «$Ñ≤Î Jx ÉèÏqOKåe. ÖË • =∂#ã≤Hõ P#O ŒO Jx ÉèÏqOKåe.

27

g∞‰õΩ Dâß#º=Ú Hõeã≤ =zÛO ŒO>Ë J Œ$+ìO Hõeã≤ =zÛ#>Ë¡. D q+¨Ü«∂xfl Ѩ Õ Ñ¨ Õ QÆ∞~°∞ΉõΩ

`≥K«∞ÛHÀ"åe.

=∞#=Ú =ÚO Œ∞ K≥ѨÙʉõΩ#fl Hõ äŒ ‰õÄ_® XHõ «$Ñ≤Î QÆ∞iOz K≥ѨÙʉõΩ#fl Õ. JO ÕHÍx ÅOÔHaO ≥Å∞,

|OQÍ~°∞ <å}ÏÅ∞ QÆ∞iOz HÍ Œ∞.

Dâß#º=Ú ÃÑOK«∞HÀ=_»=Ú J<Õk J#∞Éèí=AÖ· Õ KåÖÏ ã∞ÅÉèí=ÚQÍ ã~°à◊"≥∞ÿ# suÖ’ g∞‰õΩ É’kè™êÎ~°∞.

<å J#∞Éèí=OÖ’ <Õ#∞ ZxflÜ≥∂ ã¨OѶ∞@#Å#∞ K«∂âß#∞. J Œ$+ì=Ú L#fl "å~°∞ =∞Oz J#∞Éèí=O QÆÅ "åã¨∞Î

âßG"Õ «ÎÅ#∞ Ñ≤Å∞K«∞‰õΩ =zÛ «=∞ QÆ$ÇÅ#∞ ÑijeOÑ KÕ~ÚOK«∞H˘x ÉèÏQͺxfl á⁄O Œ∞`å~°∞. D J Œ$+ì=O «∞Å∞

"åã¨∞Î âßG"Õ «Î‰õΩ WKÕÛ ~°∞ã¨∞=Ú‰õΩ U =∂„ «=¸ [OHõ~°∞. HÍ~°}O giH˜ J Œ$ëêìxfl "≥∂¿ã ã¨=∞Ü«∞=Ú

Pã¨#fl"≥∞ÿ =ÙO@∞Ok. J Õ Œ∞~° Œ$+ì=O «∞Å∞ ZO « HÍÅ=¸ "åã¨∞Î âßG"Õ «Î‰õΩ WKÕÛ ~°∞ã¨∞=Ú QÆ∞iOKÕ Ü≥∂K«#

KÕã¨∂Î HÍÖÏxfl "≥Å¡nã¨∂Î HÍÅ QÆ=∞#OÖ’ Hõeã≤áÈ «∂ =ÙO\Ï~°∞. Wk K«∂_»O_ç.

=ÚOÉÏ~Ú =∞Ǩ#QÆ~°OÖ’ XHõ ™êѶπì"Õ~ü HõOÃÑh ZO._ç ##∞fl "åã¨∞Î K«∂_®Åx Ñ≤eÑ≤OKå~°∞. P

HõOÃÑh áê~°ìfl~ü‰õΩ ##∞fl Ñ≤Å=_»=Ú ã¨∞ «~å=¸ W+ì=Ú ÖË Œ∞. J «#∞ "≥ÚǨÏO z@Ѩ@ÖÏ_çã¨∂Î<Õ =Ù<åfl_»∞.

=∂`À Z=fii`À ‰õÄ_®#∂ ã¨iQÍ =∂\Ï¡_»ÖË Œ∞. ^•^•Ñ¨ÙQÍ =∞ 蕺ǨÏflO XO\˜ QÆO@ HÍ"˘ã¨∞Î#flk. JѨÙÊ_»∞

##∞fl Ñ≤eÑ≤Oz# =ºHÎ À áê~°ìfl~ü Q˘_»=‰õΩ kQÍ_»∞. D "åã¨∞Î JO`å Uq∞\˜, Wk Z=~°∞ K≥á⁄ÊKåÛ~°∞, „Ѩu

XHõ ~°∂ "åã¨∞Î K«∂Ñ≤OK«∞H˘<Õ ÉÏQÆ∞Ѩ_»∞ «∞<åfl~å! ™œ ü WO_çÜ«∂ #∞Oz "åã¨∞Î âßG"Õ «Î#∞ Ñ≤eÑ≤OK«_»=Ú

JO « J=ã¨~°O =ÙO^•. WÖÏ =∂\Ï¡_»∞‰õΩO@∂ =∂\Ï¡_»∞‰õΩO@∂ XHõ J~°QÆO@Ö’¿Ñ W~°∞=Ù~°∂ HÍãÎ Hõ@∞=ÙQÍ

=º=ǨÏiOK«∞H˘x <Õ#∞ JHõ¯_» LO_»QÆ<Õ q_çáÈ=@=Ú [iy#k. q_çáÈ`«∞#fl áê~°ìfl~ü`À <Õ#∞ ZO`À

=∞~åº ŒÑ¨Ó~°fiHõOQÍ JÉèíºi÷Oz Hõeã≤ =ÙO_»O_ç, WHõ g∞ HõOÃÑh =∞Oz ÖÏÉèÏÅ ÉÏ@Ö’ Ѩ_»∞ «∞Ok Jx

ZO «QÍ K≥Ñ≤Ê<å «ÅÔHH¯OK«∞HÀHõ ##∞fl ‰õÄ_® Ô~O_»∞ =∂@Åx, ZO._ç. QÍi`À q∞QÆ å q+Ü«∂Åhfl ™êÜ«∞O„ «O

=ÚyOK«∞‰õΩO^•=∞x ≥eÑ≤ «# ™⁄=Ú‡ «#‰õΩ XHõ <≥Å k#=ÚÅ QÆ_»∞=ÙÖ’ WzÛ "ÕÜ«∞=∞x Hõ~åYO_çQÍ ÕeÛ

K≥Ñ≤Ê J@∞#∞Oz «# ^•iÖ’ «#∞ "≥o¡ áÈÜ«∂_»∞. "åi PѶ‘ã¨∞ Ѩ@O #=¸<å#∞ K«∂_»O_ç.

ŒH˜Δ}

™êѶπì"Õ~ü PѶ‘ãπ

W «~°∞ÅW «~°∞Å

\© ™êìÖò

`«∂~°∞Ê

L«Î

~°

##∞fl Ñ≤eÑ≤Oz# ™êѶπì"Õ~ü PѶ‘ãπ "åiH˜ Dâß#º=ÚÖ’ \©™êìÖò, «∂~°∞Ê PˆQflÜ«∞=Ú# ^•fi~°=ÚÅ∞

HõÅ=Ù. "å~°∞ TÇ≤ÏOz# Ѷe`åÅ∞ ~å=_»O ÖË Œ∞. ÃÑ·QÍ U^À XHõ =º=Ǩ~°O <≥uÎH˜ K«∞@∞ì‰õΩO@∞#flk.

Dâß#º=Ú Hõeã≤ =ã¨∞ÎO Œ<Õ L Õúâ◊ºO`À áê~°ìfl~ü#∞ |Ü«∞@‰õΩ "≥à◊¡Hõ HõOÃÑh`À<Õ =ÙO_»=∞x <Õ#∞ HÀ~å#∞.

PÜ«∞#‰õΩ HÍÅO =∞OzQÍ ÖË Œ∞. JO Œ∞ˆH D HõOÃÑhx =ke «~åfi « HÍÅOÖ’ WOHÀ HõOÃÑhx gi „ѨHõ <Õ

U~åÊ@∞ KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞.

28

™êѶπì"Õ~ü PѶ‘ãπ

W «~°∞Å

PѶ‘ãπ

W «~°∞Å

PѶ‘ãπ

`«∂~°∞Ê

ŒH˜Δ}=Ú

L«Î

~°=Ú

##∞fl Ñ≤eÑ≤Oz# "åiH˜ Dâß#º=Ú ÃÑ~°QÆ_»=Ú`À ÃÑ·QÍ Dâß#º=Ú #_»Hõ ~å=_»=Ú`À J Œ∞ƒù «"≥∞ÿ#

Ѷe`åÅ#∞ ~°∞z K«∂âß~°∞. U=∞O>Ë D \© ™êìÖò#∞ H˘#_»O =∂„ «O Z‰õΩ¯= èŒ~° Ѩ_çOk. J~Ú##∂ J Œ$+ì=Ú

T~°Hõ ~å Œ∞. D ~°Ç¨Ï㨺O ≥eã≤# "å_»∞ HÍ|>Ëì "åã¨∞Î âßGO Ü≥ÚHõ ã¨Ç¨Ü«∂xfl Ji÷Oz ÖÏÉèí Ѩ_®¤_»∞.

JO « HÍÅO HõOÃÑhÖ’ LO_ç |Ü«∞@‰õΩ "≥o¡# áê~°ìfl~ü‰õΩ Hõeã≤ ~åÖË Œ∞. HÍ~°}O «∂~°∞Ê PˆQflÜ«∞

^•fi~°=Ú. áê~°ìfl~ü HõO\˜ =ÚO Œ~ g~°∞ ZkyáÈ «∞<åfl~°∞.

Dâß#º=Ú ÃÑiy Õ [iQ ÖÏÉèÏxfl QÆ=∞xOKåe. Dâß#º=Ú ÃÑ~°QÆ_»=Ú J#QÍ J Œ$+ì=Ú ÃÑ~°QÆ_»"Õ∞.

Œ∞~° Œ$+ì=O «∞Å∞ Dâß#º=Ú ÃÑiy# ã÷Å=ÚÖ’ LO_»ÖË~°∞. "åi K≥_»¤ ã¨=∞Ü«∞O "åix Dâß#º=Ú ÃÑiy#

ã÷Å=ÚÖ’ =ÙOK«x=fi Œ∞. U^À ≥eÜ«∞x XHõ â◊HÎ K≥|∞ «∞#fl@∞¡QÍ "å~°∞ «Ñ¨ÙÊ x~°‚Ü«∂xfl fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.

JO Œ∞ˆH áê~°ìfl~ü HõOÃÑh #∞Oz q_çáÈÜ«∂_»∞. H˘kÌ HÍÅO FÑ≤Hõ Ѩ\ì LO>Ë J «xH© J Œ$+ì=ÚÖ’ ÉèÏQÆ=Ú

ÅaèOKÕ Õ.

\© ™êìÖò#∞ XHõ =Ú Œ∞ã¨e #_»∞ѨÙ"å_»∞. J «xH˜ =∞Oz PѶ~ü#∞ ™êѶπì"Õ~ü HõOÃÑh "å~°∞ W=fi_»=Ú`À

P#O ŒOQÍ J@∞#∞Oz "≥o¡ áÈÜ«∂_»∞. J «xH˜ U =∂„ «=¸ ã÷ÅO = Œ∞Å∞‰õΩO@∞#flO Œ∞‰õΩ ÉÏ èŒ =∞K«∞Û‰õΩ

‰õÄ_® ÖË Œ∞. ^˘iH˜O Õ J Œ$+ìOQÍ ÉèÏqOKå_»∞.

g∞ x~°‚Ü«∞O g∞ rq`åxfl =∂~°∞ã¨∞ÎOk. J~Ú Õ x~°‚Ü«∞O fã¨∞‰õΩ<Õ ^•O\’¡ =ÙOk. ÉÏQÍ Ü≥∂K«#

KÕÜ«∞O_ç. J Œ$+ìO HÍ"åÖ’, Œ∞~° Œ$ëêìxfl JÖψQ "≥∂ã¨∂Î =ÙO_®Ö’ ÕÅ∞ÛHÀO_ç. "åã¨∞Î âßG ã¨Ç¨Ü«∂xfl ÉÏQÍ

á⁄O ŒO_ç. "åã¨∞Î âß„™êÎxfl #q∞‡ K≥_ç# "å~°∞ ÖË~°∞. J~Ú Õ "åã¨∞Î âßG"Õ «Î#∞ ZOK«∞‰õΩ<Õ ^•O\’¡<Õ g∞

Éèíq+¨º «∞Î P è•~°Ñ¨_ç =ÙO@∞Ok.

g∞~°∞ Dâß#º=Ú#∞ ÃÑOK«∞H˘x Jaè=$kú JO>Ë ZÖÏ LO@∞O^À ~°∞z K«∂_»=K«∞Û. Wxfl ™ê~°∞¡

Dâß#º=Ú QÆ∞iOz K≥ѨÊ_®xH˜ HÍ~°}O Dâß#º=Ú Ü≥ÚHõ |Å=Ú J «ºO « „Ѩâ◊ãÎ"≥∞ÿ#k =∞iÜ«Ú |Ǩï

Q˘Ñ¨Êk.

g∞ QÆ$ǨÏ=Ú |Ü«∞@ Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú# ÉÏq QÍh, QÆ∞O «Å∞ QÍh, z#fl áê\˜ H˘Å#∞ QÍh LO>Ë

^•x Ѷe`åÅ QÆ∞iOz WѨC_»∞ ≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•=Ú. „Ñu XHõ ÑxÖ’#∞ g∞‰õΩ Hõeã≤ ~å=_»O, =∞$ëêì#fl Éè’[#=Ú

P~°yOz# «~°∞"å « =KÕÛ «$Ñ≤Î ZÖÏ LO@∞O^À J@∞=O\ «$Ñ≤Î g∞‰õΩ ZÑC_»∂ HõÅ∞QÆ∞ «∂ LO@∞Ok. XHõ

q[Ü«∂xfl ™êkèOz# P#O ŒO ZÖÏ LO@∞O^À J@∞=O\ P#O ŒO g∞Ö’ q∞o «"≥∞ÿ LO@∞Ok. ZÑC_»∂

29

Çïëê~°∞QÍ, P#O ŒOQÍ, ãO`À+OQÍ LO\Ï~°∞. =∞QÆ Ñ≤Å¡Å [##O HõÅ∞QÆ∞ «∞Ok. P_»Ñ≤Å¡Å [##O Z‰õΩ¯=

L#fl"å~°∞ =∞iÜ«Ú =∞QÆ ãO`å#O HÍ"åÅx HÀ~°∞H˘<Õ "åiH W@∞=O\ QÆ$ÇÏ=ÚÅ Ü«∞O Œ∞ "åi HÀiHõÅ∞

Ѷe™êÎ~Ú. J~Ú Õ =ÚYº QÆ=∞xHõ U=∞O>Ë QÆ$ÇÏ=ÚÖ’ QÍh, „ÑÇsÖ’QÍx Dâß#º ÀëêÅ∞ U=∂„ «O LO_»‰õΩO_®

K«∂ã∞HÀ"åe. Dâß#ºO ÃÑiy LO_»_»O =Å¡ ã≤kú. ‰õΩ@∞O| ãÉèí∞ºÅO ŒiH© P~ÀQƺ=Ú ÉÏQÆ∞O@∞Ok. Éè’QÆÉèÏQͺÅ∞,

ã≤i ã¨OѨ ŒÅ∞, ã¨O`À+¨=Ú, P#O Œ=Ú, ™œÉèÏQƺ=Ú, Jaè=$kú.

Ñ≤Å¡Å∞ K« Œ∞=ÙÅ Ü«∞O Œ∞ K«Hõ \˜ Jaè=$kúx Hõ#|~°z "å~°∞ K« Œ∞=Ù «∞#fl áê~î°âßÅ Ü«∞O Œ∞ XHõ

QÆ∞iÎOѨÙ#∞ á⁄Ok LO\Ï~°∞. g~°∞ K« Œ∞=Ù «∞#fl «~°QÆuÖ’ QÆ∞~°∞=Ù UHÍ„QÆ « Z‰õΩ¯=QÍ giÃÑ· LO_ç „Ñ¨ ÕºHõ „â◊ Œú

Hõ#|~°∞™êÎ~°∞. "å~°∞ PtOz# suÖ’ g~°∞ Z Œ∞QÆ∞`å~°∞. =∞Oz =∂~°∞¯Å∞ á⁄Ok W «~°∞ʼnõΩ P Œ~°≈„áêÜ«∞=Ú

J=Ù`å~°∞. Ãã·#∞û¿Ñ¶~üÅ∞, P@áê@Å áÈ\©ÅÜ«∞O Œ∞, W «~° HÍOÑ‘\©+¨#¡ Ü«∞O Œ∞ g~°∞ =ÚO Œ∞O_ç ™ê è•~°}OQÍ

"≥Ú Œ\˜ |Ǩï=∞ «∞Å#∞ á⁄O Œ∞`å~°∞. HÍãÎ W «~° Ñ≤Å¡Å Jã¨∂Ü«∞ ÕfiëêÅ∞ giÃÑ· LO\Ï~Ú. J~Ú Õ Jq

U=∂„ «=¸ giH˜ „Ѩ=∂ ŒHõ~°OQÍ «Ü«∂~°∞HÍ=Ù. XHõ"Õà◊ giH˜ H©_»∞ «ÅÃÑ@ì=Å#x Jã¨∂Ü«∞ Hõey# Ñ≤Å¡Å∞

„ÑÜ«∞ «flO KÕã≤##∂ "åi „ÑÜ«∞`åflÅ∞ ѶeOK«=Ù. ÃÑ·QÍ W «~°∞ʼnõΩ ˘iHáÈ~Ú J==∂xOÑ|_» å~°∞. Ñ≤šʼnõΩ

q Õj Ü≥∂QÆO, q ŒºÔH·, L^ÀºQÆ=Ú H˘~°ÔH· q ÕâßʼnõΩ "≥à◊§_»O [~°∞QÆ∞ «∞Ok. QÆ$ÇÏ=Ú |Ü«∞@ Dâß#º=ÚÜ«∞O Œ∞

QÆ∞O «Å∞ Hõey# QÆ$ǨÏ=ÚÅ "åiH˜ U ≥·<å á¶êºHõìsÅ∞ L#flKÀ "å\˜Ü«∞O Œ∞ =∞Oz ÖÏÉèí=ÚÅ∞ =zÛ Ñ¨x"å~°∞

Z^Œ∞~°∞ u~°QÆHõ K«Hõ¯QÍ J#∞‰õÄeOz W`ÀkHõOQÍ ã¨Ç¨Ü«∞Ѩ_Õ J=HÍâ◊O Z‰õΩ¯=. W@∞=O\˜ á¶êºHõìsÅ

Ü«∞[=∂#∞ʼnõΩ ã≤ãì~ü Hõ<£ã¨~üflû U~°Ê_» å~Ú. "å\˜Ü«∞O Œ∞ ‰õÄ_®#∂ J<ÕHõ q è•ÖÏ J#∞‰õÄÅ=Ú.

XHõ"Õà◊ ~å[H©Ü«∞ ~°OQÆOÖ’ L#fl"åiH˜ =∞Oz Ѩ Œ=ÙÅ∞ ÅaèOz áêsì Ü«∞O Œ∞ XHõ „Ѩ ÕºHõ QÆ∞iÎOѨÙ,

gi =∂@‰õΩ qÅ∞= =ÙO_»_»=Ú, J_»QÆHõ<Õ =KÕÛ |Çï=∞ «∞Å∞, |„\ÏAÅ∞ U~°Ê_»@=Ú, gi •fi~å „Ñ ÕºHõ"≥∞ÿ#

ÖÏÉèí=ÚÅ∞, "åǨÏ# ™œYº=Ú, nxH˜ JÜÕ∞º Y~°∞Û JѨÊ}OQÍ ÅaèOK«_»=Ú. "åºáê~° ~°OQÆ=ÚÖ’ L#fl "åiH˜

W`ÀkHõOQÍ èŒ#=Ú ‰õÄ_»@=Ú, À\˜ W «~° "åºáê~°ã¨∞÷Å =∞ 茺֒ QÆ∞iÎOѨÙ, "åºáê~° ã¨OѶ∞=ÚÖ’ XHõ Ѩ Œq,

JHõ _» ‰õÄ_® QÆ∞iÎOѨÙ, =∂@‰õΩ Q“~°==Ú W «~°„`å. P_»"åiH˜ P~ÀQƺ=Ú ÉÏQÆ∞O_ç, WO\˜Ñ¨#∞Å∞ KåÖÏ

ã¨*Ï=ÙQÍ KÕã¨∞‰õΩO@∂ U =∂„ «=Ú Hõ+ì=∞<Õk ÖˉõΩO_® ã¨∞Yr=<åxfl á⁄O Œ∞`å~°∞. Éèí~°Î =∞iÜ«Ú Ñ≤šʼnõΩ

ã¨OѶ∞OÖ’ ÅaèOz# Q“~°= Ѷe «=ÚÅ#∞ g~°∞‰õÄ_® ã¨=∞ ÉèÏQÆã¨∞ÎÖ· J#∞ÉèíqOKÕ J=HÍâ◊=Ú LO@∞Ok.

W «~° ¢ã‘ÎÅ∞ =∞iÜ«Ú ã¨OѶ∞=Ú Ü«∞O Œe [#∞Å∞ Q“~°"åxfl Páêk™êÎ~°∞.

Œ∞+¨Êùe`åÅ∞ :– XHõ"Õà◊ QÆ$ǨÏ=Ú |Ü«∞@ Dâß#º ÉèÏQÆ=ÚÖ’ Z ≥·Î# JO «ã¨∞÷Å∞, =∂_ôÅ∞, Jáê~üì"≥∞O\òÅ∞,

ÃãÖòá¶È<£ @=~°∞¡, H˘O_»Å∞, QÆ∞@ìÅ∞, q∞@ì, q∞„~°∞QÍ LO_»@=Ú, WO@ Dâß#º Ö’áêÅ∞ LO>Ë, #Ü«∞=Ú HÍx

~ÀQÍÅ ÉÏi#Ѩ_»@=Ú, JÅs˚Å∞, ѨHõΔ "å «=Ú, HÍxѨ#∞Å HÀã¨O Z‰õΩ¯=QÍ „Ѩܫ∞`åflÅ∞KÕÜ«∞_»O, L#fl

ã¨=∞Ü«∞=∞O`å "å\ÔH· "≥zÛOK«_»O, Ѩk=∞OkÖ’ #=ÙfiÅ áêÅ∞ HÍ=_»O, "åºáê~° #ëêìÅ∞, èŒ##+ì=Ú, ¿Ñ~°∞

<åâ◊#=Ú HÍ=_»=Ú, ã¨OѶ∞OÖ’ QÆ∞iÎOѨ٠˘ÅyáÈ= _»=Ú, ‰õΩÅ ã¨OѶ∂ÅÖ’ „Éèí+¨μì Ѩ\ìáÈ=_»=Ú, z#fláê\˜

«ÑCH JO Œi =∞ 茺֒ J==∂xOÑ|_»@=Ú, <À~°∞ ÃÑye =∂@ ãiQÍ ~åHõáÈ=_»=Ú, P_»Ñ≤Å¡Å ãO`å#=Ú,

L#fl =∞QÆ Ñ≤Å¡Å∞ Jaè=$kúÖ’H˜ ~åHõ AÖÏ~ÚÅ`À uiy „Éèí+¨μìѨ\ì ‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºÅ‰õΩ J„Ѩu+ì Õ=@O,

U=∂„ «O Ü≥∂Qƺ « ÖËHõáÈ~Ú<å „¿Ñ=∞ JO@∂ J=∂‡~ÚÅ K«∞@∂ì u~°QÆ@O, J=∂‡~ÚÅ «e¡ ŒO„_»∞Å`À

J==∂xOѨ |_»@O, q^•º <åâ◊#O.

30

«∂~°∞Ê ~°q L Œ~ÚOK«∞ ™ê÷#=Ú. *Ï˝#=Ú, â◊HÎ, è≥·~°º=Ú. ≥·==Ú, "≥Å∞ «∞~°∞, P~ÀQƺ=Ú, H©iÎ,

èŒ#=Ú, „Ѩu+ì [x~ÚOK«∞ ™ê÷#=Ú.

«∂~°∞Ê#∞ KåÖÏ =∞Ok ÕeHõQÍ H˘\ì áêˆ~™êÎ~°∞. J~Ú Õ «∂~°∞ʉõΩ Dâß#º=ÚÖ’ J~°÷=Ú â◊HÎ L#fl>Ë¡.

z#flK«∂Ѩ٠K«∂_»@O «QÆ Œ∞. «∂~°∞Ê ÉèÏQÆ=Ú#∞ QÆ$ǨÏ=ÚÖ’ K«Hõ QÍ U~åÊ@∞ KÕã¨∞H˘x U á⁄~°áê@∞ ÖˉõΩO_®

ÉÏQÍ L#flKÀ Ü≥∂QÆO "≥Ú ŒÖ·#>Ë¡.

=ÚYºOQÍ D `«∂~°∞Ê kâ◊ =Å¡ =∞QÆ"åiH˜, ~å[H©Ü«∞ "Õ`«ÎʼnõΩ, =º=Ǩ~°=ÚÅÖ’ z‰õΩ¯H˘x

«Å=Ú#HõÅÜÕ∞º "åiH˜, â◊„ «∞Ñ‘_» Hõey# "åiH˜, K≥_»∞¿Ñ~°∞ QÆÅ "åiH˜, Ñ≤Å¡Ö‰õΩ q Œº ã¨iQÍ ~åx "åi

QÆ$ÇʼnõΩ «∂~°∞Ê ÉèÏQÆ=Ú ÀëêÅ#∞ ãi KÕã≤#KÀ ÉÏQÍ Hõeã≤ =ã∞ÎOk. «∂~°∞Ê kâ◊ ÉÏQÆ∞O>Ë Œâ◊ "≥Ú ŒÖ·#>Ë¡.

QÆ$ǨÏ=ÚÖ’ <åÅ∞QÆ∞ =¸ÅÅ∞, <åÅ∞QÆ∞ k‰õΩ¯Å∞ LO\Ï~Ú. "Õ\˜Hõ"Õ „Ѩ ÕºHõ"≥∞ÿ# â◊‰õΩÎÅ#∞ Hõey =ÙO\Ï~Ú.

„Ѩu XHõ =¸Ö =∞iÜ«Ú „Ѩu kâ◊ ã¨iQÍ L#flKÀ Ü≥∂QÆ=O «"≥∞ÿ# rq «=Ú „áêÑ≤ÎOK«∞#∞.

=∞# QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ |Ü«∞@ «∂~°∞Ê ÉèÏQÆ=ÚÖ’ Ѩš=Ú LO_»_»O, ÉÏq LO_»_»O, QÀ «∞Å∞ LO_»_»O,

z#fláê\˜ H˘Å#∞ LO_»_»O «k «~°=ÚÅ∞ L#flKÀ QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ ~å[Éè’QÆ=Ú, H©iÎ „Ѩu+ìÅ∞, ã¨OѶ∞=ÚÖ’,

‰õΩÅã¨OѶ∞=ÚÅÖ’, ã¨=∂[=ÚÖ’ XHõ QÆ∞iÎOѨÙ, =∂@‰õΩ qÅ∞=, K≥Ñ≤Ê# =∂@‰õΩ Hõ@∞ì|_ç ѨxKÕ¿ã"å~°∞

Z‰õΩ¯= HÍ=_»O, èŒ<å^•Ü«∞O, "åºáê~° Jaè=$kú, Ô~O_»= "åºáê~°=Ú ‰õÄ_® ™ê÷Ñ≤OK«_»O, JO Œ∞‰õÄ_® Jaè=$kú,

Ñ≤Å¡Å K« Œ∞=Ù ÉÏQÆ∞O_»_»O, WO\ "åã∞Î ‰õÄ_® J#∞‰õÄe¿ãÎ q ÕjÜ≥∂QÆO, WO\e¡áêkH P~ÀQƺ=Ú ÉÏQÆ∞O_»@O,

Éèí~°Î =∂@#∞ ÉèÏ~°º ÉÏQÍ Q“~°qOK«_»O, ‰õΩ@∞O|=Ú Ü«∞O Œ∞ HõÅǨÏ=ÚÅ∞ ÖËHõáÈ=_»O, |O èŒ∞q∞„ «∞Å

~åHõáÈHõÅ∞, "åi =∞ 茺 ‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºÅ‰õΩ =∞Oz ¿Ñ~°∞O_»@O, W «~°„`å.

Jâ◊√Éèí Ѷe «=ÚÅ∞ :– «∂~°∞Ê ÉèÏQÆ=ÚÖ’ QÆ$ǨÏ=Ú |Ü«∞@ H˘O_»QÍh, QÆ∞@ìQÍh, Z ≥·Î# JO «ã¨∞÷Å∞ QÆÅ

Éèí=#=Ú QÍh, ÖË • ÃãÖòá¶È<£ @=~°∞ QÍh ÖË • „a_£ QÍh, Jáê~°∞ì "≥∞O@∞¡QÍh, Z ≥·Î# ~À_»∞¡ W «~°„`å QÍh

L#flKÀ WO@ «∂~°∞Ê K≥_ç#KÀ QÆ$ÇÏã∞÷Å∞ J<ÕHõ ÉÏ èŒÅ∞ J#∞ÉèíqOKåeû LO@∞Ok. èŒ# #+ì=Ú, ãOѶ∞=ÚÖ’

Ѩ~°∞=Ù áÈ=_»O, J<å ~ÀQƺ=Ú, q Œº ã¨iQÍ ~åHõáÈ=_»=Ú, WO\˜Ö’ ZѨC_»∂ zH͉õΩÅ∞, >ˇ#¬#∞¡, =∞#âß≈Ou

ÖËHõáÈ=_»=Ú, ÉèíÜ«∞OQÍ LO_»_»=Ú, ÉèÏ~°º#∞ ã∞YÃÑ@ìÖËHõáÈ=_»O, ‰õΩ@∞O| ãÉèí∞ºÅ‰õΩ <åºÜ«∞O KÕÜ«∞ÖËHõáÈ=_»O,

WO\˜Ö’ ZѨC_»∂ Hõ@Hõ@, J#=ã¨~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∂ÅÔH· ã¨=∞Ü«∂xfl "≥zÛOK«_»O, W «~°∞Å JOQÆà◊§ ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§

"åi`À =∂\Ï¡_»∞ «∂ ã¨=∞Ü«∂xfl =º~°÷O KÕã¨∞HÀ=_»=Ú, ã¨=∞Ü«∞ áêÅ# áê\˜OK«Hõ áÈ=_»O, â◊√„Éèí « QÆ∞iOz

PÖ’K«# KÕÜ«∞HõáÈ=_»O, <À\˜Ö’ Œ∞~åfiã¨#, JÅû~°∞, â◊√„Éèí « Hõey# Œ∞ã¨∞ÎÅ#∞ èŒiOK«HõáÈ=_»=Ú ÖË •

=∞e#"≥∞ÿ# Œ∞ã¨∞ÎÅ#∞ èŒiOz JÖψQ |*Ï~°∞‰õΩ "≥à◊§_»O, U q+¨Ü«∞OÃÑ· ‰õÄ_® „Ѩ ÕºHõ"≥∞ÿ# „â◊ Œú Hõ#|~°K«Hõ

áÈ=_»O, Ñ≤Å¡ÅÃÑ· J#=ã¨~°OQÍ HHõÅ∞ ÃÑ@ì_»O «k «~°=ÚÅ∞.

«∂~°∞Ê

g∞ Pã¨∞÷Å#∞ <å`À ѨijeOѨKÕ~ÚOK«∞HÀ Œe¿ãÎ ##∞fl W–"≥∞~ÚÖò ^•fi~å HÍh ÖË • ÃãÖòá¶È<£ ^•fi~å HÍh

ã¨O„ѨkOK«QÆÅ~°∞. =ÚYºOQÍ q ÕâßÅÖ’ x=ã≤ã¨∞Î#fl ÉèÏ~°fÜ«∞ ã¨O «uH˜ W^˘Hõ TÇ≤ÏOK«x J=HÍâ◊O. WHõ

ã¨kfixÜ≥∂QÆO KÕã¨∞HÀ=_»O g∞ KÕ «∞Ö’¡ LOk. "åã¨∞Î, *’ºu+¨=Ú H˘~°‰õΩ ã¨O„ѨkOK«QÆÅ~°∞.

e-mail : subhavaastu@rediffmail.com, Web Site : www.subhavaastu.com~°K«~Ú « : ã¨∞ˆ~+π ã≤ •úOu. á¶È<£ : 98481 14778

31

PQflÜ«∞=Ú J#QÍ<Õ Jyfl QÆ∞~°∞ΉõΩ ~åHõ =∂# Œ∞. Jyflx "å_»∞‰õΩ<Õ ^•O\’¡<Õ =∞# ≥eq Õ@Å∞

|Ü«∞@ Ѩ_» å~Ú. =∞#=Ú ≥eqQÍ Jyflx "å_»∞‰õΩ#flO Œ∞=ÖË¡ WO « Jaè=$kúx ™êkèã¨∞Î<åfl=Ú. J Õ Jyflx

"å_»∞HÀ=@O =∞#‰õΩ ≥eÜ«∞HõáÈ Õ WO «\˜ Jaè=$kú =∂#=ÙʼnõΩ ÅaèOK«_»=Ú Hõ+ìO.

Jyfl =Å¡ LѨÜ≥∂QÆO LOk, „Ѩ=∂ Œ=¸ LOk. JO`å =∞#O "å_»∞‰õΩ<Õ ^•O\’¡<Õ =ÙO@∞Ok.

¿ãflǨÏѨÓ~°fiHõOQÍ Jyflx "å_ç Õ =∞#‰õΩ HÍ=Åã≤# Ѩ#∞ÅxflÜ« ã¨∞ÅÉèí «~°OQÍ =ÚQÆ∞™êÎ~Ú. J Õ Jyflx

qHõ$ «OQÍ "å_ç Õ |∂_ç Õ.

K«eHÍÅO L ŒÜ«∂xfl QÆ∞~°∞ΉõΩ ≥K«∞ÛHÀO_ç. L ŒÜ«∞O 5 QÆO@Å ã¨=∞Ü«∞OÖ’ JHõ _»Hõ _® ~°Ç¨Ï^•~°∞ÅÃÑ·

H˘O Œ~°∞ Jyflx "Õã¨∞H˘x K«e #∞Oz HÍáê_»∞‰õΩO@∂ =ÙO\Ï~°∞. J~Ú Õ P J#∞Éèí∂u =∂„ «O J#∞ÉèíqOKÕ

"åiH˜ =∂„ «"Õ∞ ≥Å∞ã¨∞ÎOk. #∞e"≥K«Ûx „ѨHõOѨ#Å∞ =∞#‰õΩ K«e QÆÅ "å`å=~°}OÖ’ `å‰õΩ «∂ =ÙO>Ë PǨ

Uq∞ Ǩ~Ú, J#∞ÉèíqOKÕ "åiˆH ã¨fiO «O. W «~°∞ʼnõΩ TǨ„áêÜ«∞O. WѨÊ\˜H© „QÍ=∂ÅÖ’ W@∞=O\˜q

J#∞Éèí=ѨÓ~°fiHõOQÍ J#∞Éèí∂ux á⁄O Œ=K«∞Û. J Õ Ñ¨@ì}ÏÅÖ’ W@∞=O\˜q Jhfl ~å «ÅÖ’<Õ K«∂ã¨∞HÀ=Åã≤

=ÙO@∞Ok.

K«e Z‰õΩ¯=ÙQÍ =ÙO_ç =∞O@ «‰õΩ¯=ÙQÍ =ÙO>Ë "Õ_ç ÅaèOK« Œ∞. J#∞Éèí∂u «QÆ∞æ «∞Ok. J Õ Z‰õΩ¯= "Õ_ç

HÍ"åÅ#∞‰õΩO>Ë Jyflx HÍãÎ ÃÑiˆQÖÏ K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï=Ú. JO ÕHÍh P Jyfl ÃÑ· =∞#=Ú ‰õÄ~ÀÛ=Ú Hõ •!

ZO Œ∞‰õΩ ‰õÄ~ÀÛ=Ú. Jk *Ï#=Ú. J Õ Jyflx "å_»∞H˘<Õ q è•#=Ú. JÖÏQ "åã∞Î âßGOÖ’ ‰õÄ_® PQflÜ«∞=Ú#∞

≥eq`À "å_»∞HÀ"åe. Jyfl`À#∂, PˆQflÜ«∞=Ú `À#∂ P@Å∞ ѨxH˜ ~å=Ù. Jyflx "å_»∞‰õΩO>Ë ZO «\˜ â◊√Éèí

Ѷe`åÅ∞ á⁄O Œ∞`å"≥∂, JÖψQ PˆQflÜ«∞=Ú#∞ "å_»∞‰õΩ#fl#∂ JO «\˜ â◊√Éèí Ѷe «=ÚÅ#∞ á⁄O Œ∞`å=Ú.

QÆ$ǨÏ=Ú |Ü«∞@ PˆQflÜ«∞ ÉèÏQÆ=ÚÖ’ Ѩš=Ú#flKÀ, QÆ∞O «Å∞, ÉÏ=ÙÅ∞, H˘Å#∞Å∞ L#flKÀ â◊√Éèí

Ѷe «=ÚÅ∞ HÍHõ Jâ◊√Éèí Ѷe`åÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ LO\Ï~Ú.D QÆ$ǨÏ=Ú "åiH˜ Dâß#º=Ú ÉÏQÆ∞O>Ë W «~°∞Å#∞

"≥∂ã¨=Ú KÕÜ«∞_»O, Ѩ~å~Ú ¢ã‘ÎÅÃÑ· "≥∂A JkèHõOQÍ LO_»_»O. Dâß#º=Ú ãiQÍ ÖˉõáÈ Õ "≥∂ãyOÑ|_»@O,

z=iH P_»"åi KÕuÖ’ ‰õÄ_® "≥∂ãáÈ=_»=Ú, Ñ~å~Ú ¢ã‘ÎÅÃÑ· qÑs «"≥∞ÿ# HÍ=∞"åOKè«Å∞, "åix J#∞ÉèíqOKåÅ<Õ

PÖ’K«#Å∞ JkèHõO HÍ=_»O, "å\˜ÔH· „ÑÜ«∞`åflÅ∞, XH ¯Hõ ™êi W «~°∞ʼnõΩ ˘iHáÈ=_»O, "å~°∞ ÉèíÜ«∞ÃÑ\˜ì |Å=O «=ÚQÍ

èŒ#=Ú QÆ∞O[_»O, "åi W «~° Ñ#∞Åhfl KÕ~ÚOK«∞HÀ=_»=Ú, ÉèÏ~°º K«Hõ x K«∞Hõ J~Ú##∂ Ѩ~å~Ú „ã‘ÎÅÃÑ· "≥∂A

«QÆæHõáÈ=_»=Ú, Z@∞uiy Ñ~å~Ú ¢ã‘Î À ãOQÆq∞OK«_»=Ú, J~Ú##∂ «$Ñ≤Î f~°Hõ W «~° ¢ã‘ÎÅ H˘~°‰õΩ „ÑÜ«∞`åflÅ∞

KÕÜ«∞_»O, =∞ Œº ¿ã=#=Ú, =∂O™êÇ~°O Éèí∞lOK«_»O, qÑs «"≥∞ÿ# HÀáêxfl Hõey LO_»_»O, H˘xfl ã=∞Ü«∂ÅÖ’

ÉèÏ~°º#∞ z «HõÉÏ Œ@O, ÉèÏ~°º Z Œ∞~°∞uiy ^˘iH# QÆ∞O[`À H©à◊√§ q~°QÆQ˘@ì_»O, W «~° ÑÙ~°∞+∞Å ãÇÜ«∞OKÕ

Kå=Q˘\˜ìOK«_»O, |O èŒ∞=ÙÅ =∞ 茺֒ Éèí~°Î‰õΩ#fl ¿Ñ~°∞#∞ <åâ◊#O KÕÜ«∞_»O, J «#∞ KÕã∞Î#fl Ñ#∞Åxfl\h |Ü«∞@‰õΩ

K≥ÑÊ_»O, Jq Œº, Ñiëê¯~°=Ú HÍx ã=∞ãºÅ LK«∞ÛÖ’¡ z‰õΩ¯HÀ=_»O, « Œ#O «~°O •x Ñiëê¯~°O HÀãO Ü≥∂K«#

KÕã≤ KÕã≤ L#fl A@∞ì#∞ JO`å T_»Q˘@∞ìHÀ=_»O, H©à◊§ <˘ÑÙÊÅ∞, Jxfl „ÑÉèÏ"åÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ HÍHõ HÍãÎ «‰õΩ¯=QÍ

LO\Ï~Ú. H˘xfl Ñiã≤÷ «∞ÅÖ’ Jyfl „Ñ=∂^•Å∞, PHû_≥O@∞¡, HÍà◊√§ KÕ «∞Å∞ q~°QÆ_»O, qѨs «"≥∞ÿ# PHõe, ÉÏQÍ

ÖÏ=ÙHÍ=_»O, ÉÁ[ Ñ_»_»O, W «~°„`å. QÆ$ÇÏ=Ú |Ü«∞@ PQflÜ«∞ ÉèÏQÆ=Ú#O Œ∞ QÆ∞@ìÅ∞O_»_»O, H˘O_»Å∞O_»@O,

|Çïà◊ JO «ã∞÷Å∞ LO_»_»O, W «~°„`å LO>Ë Œi„ Œ=Ú, èŒ##+ì=Ú, L#fl _»|ƒO «Ü« *ÏiáÈ=_»O «k «~°=ÚÅ∞.

PˆQflÜ«∞=Ú

32

^ŒHΔ}ÏxH˜ Ü«∞=Ú_»∞ JkèѨu. "åǨÏ#=Ú Œ∞#fláÈ «∞. *’ºu+¨ âßG s`åº ŒHΔ}ÏxH˜ ‰õΩ[ „QÆǨÏ=Ú

„áê è•#º « =Ç≤Ïã¨∞ÎOk. KåÖÏ =∞OkH˜ ‰õΩ[ „QÆǨÏO Ü≥ÚHõ â◊HÎ ≥eÜ«∞HõáÈ=K«∞Û. „Ѩã¨∞Î «O =∞#O ‰õΩ[ „QÆǨÏO

Ü≥ÚHõ â◊HÎx QÆ∞iOz HÍãÎ ≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•=Ú. ZO «O>Ë =∞# ~å[H©Ü«∞ <åÜ«∞‰õΩÅÖ’ H˘O Œ~°∞ ¿ã= KÕ™êÎ=∞x

ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ ã¨=∂*Ïxfl ^ÀK«∞‰õΩ uO@∞<åfl~°∞. "åi QÆ∞iOz =∞#‰õΩ ≥eã≤Ok H˘O « =∂„ «"Õ∞. J@∞=O\˜

H˘O «<Õ =∞#=Ú WѨÙÊ_»∞ ≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•=Ú.

â◊x „QÆǨÏ=Ú =∞Ǩâ◊HÎ=∞O «"≥∞ÿ#k. #= „QÆǨÅ∞ 9. XHõ âßGO „ѨHÍ~°O #= „QÆǨÅ∞ "≥Ú Œ@ 8

=∂„ «O LO_Õ=@.

1. QÆ∞~°∞, 2. K«O„ Œ∞_»∞, 3. ã¨∂~°∞º_»∞, 4. H «∞, 5. â◊x, 6. |∞ èŒ, 7. â◊√„Hõ, 8. ~åǨï, g\˜Ö’ QÆ∞~°∞

=~°æO =∞iÜ«Ú â◊x =~°æOQÍ q_çáÈÜ«∂~Ú. QÆ∞~°∞ =~åæxH˜ QÆ∞~°∞, K«O„ Œ∞_»∞, ã¨∂~°∞º_»∞, ˆH «∞ D <åÅ∞QÆ∞

„QÆǨÅ∞ „áê è•#º « =Ç≤Ï™êÎ~Ú. WHõ â◊x =~åæxH˜ â◊x, |∞ èŒ, â◊√„Hõ, ~åǨï=ÙÅ∞ „áê è•#º « =Ç≤Ï™êÎ~Ú. QÆ∞~°∞

„QÆǨÏ=Ú J «ºO « ™œ=∞º"≥∞ÿ# „QÆǨÏ=Ú. â◊x „QÆǨÏ=Ú qѨs «"≥∞ÿ# â◊HÎ Hõey LO_≥#∞. â◊x â◊HÎ =ÚO Œ∞ QÆ∞~°∞=Ù

Ü≥ÚHõ â◊HÎ U =∂„ «O ã¨iáÈÜ≥∞_çk HÍ Œ∞. â◊x â◊HÎx XHõ™êi ~°∞z K«∂ã≤# ÉèíQÆ=O «∞_»∞ â◊x Ü≥ÚHõ

â◊HÎ#O «\˜x ÖÏy"ÕÃã#@. =∞iÜ«Ú QÆ∞~°∞ „QÆǨÏ=Ú#∞ ~°HΔOK«∞@ H˘~°‰õΩ XHõ „QÆǨxfl `À_»∞ W"åfiÅx «Åz

‰õΩ[ „QÆǨxfl ã¨$+≤ìOz QÆ∞~°∞ =~°æ=Ú#‰õΩ ~°HõΔ}QÍ WK≥Û#@.

H˘xfl *Ï «HÍÅÖ’ ‰õΩ[ À+¨=Ú JO@∞O\Ï~°∞. ‰õΩ[ À+¨=Ú JO>Ë z#fl q+¨Ü«∞=Ú HÍ Œ∞. â◊x „QÆǨÏ

« «û=∂#=ÚQÍ ‰õΩ[ „QÆǨÏ=Ú «# â◊HÎx Kå>ˇ#∞. U ≥·<å XHõ *Ï «Hõ=Ú#‰õΩ â◊x „QÆǨÏ=Ú áêÑ≤ J~Ú J «x

Œâ◊Ö’ *Ï «‰õΩ_çx Ѷ∞’~°"≥∞ÿ# W|ƒO Œ∞Å áêÅ∞‰õΩ QÆ∞i KÕ™êÎ_»∞. JÖψQ XHõ *Ï «‰õΩ_çH˜ ‰õΩ[ „QÆǨÏO áêÑ≤

J~Ú#KÀ P *Ï «‰õΩ_»∞ ‰õΩ[ „QÆǨÏO Ü≥ÚHõ â◊HÎx ~°∞z K«∂_»=Åã≤O Õ. â◊x „QÆÇ¨Ï â◊HÎH˜ •^•Ñ¨ÙQÍ ã¨=∂#OQÍ

‰õΩ[ „QÆǨÏ=Ú â◊HÎ Hõey L#flk. ã¨~°fi Ãã·<åº èŒ‰õΔΩ_»∞QÍ ‰õΩ[ „QÆǨÏ=Ú#∞ K≥|∞`å~°∞.

"åã¨∞Î âßGOÖ’ â◊x „QÆǨÏ=Ú Ñ¨_»=∞~° k‰õΩ¯‰õΩ „áêux «ºO =Ç≤Ïã¨∞ÎOk. « «û=∂#OQÍ ‰õΩ[ „QÆǨÏO

ŒHΔ}ÏxH˜ „áêux «ºO =Ç≤ÏOK«_»O =∞#O QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞.

™ê è•~°}OQÍ ŒHΔ} ÉèÏQÆ ^À+¨=Ú L#fl "åiH˜ "åi *Ï «HõOÖ’ ‰õΩ[ ^À+¨=Ú LO@∞O Œx ã¨∂K«#QÍ

≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl=Ú. ŒHΔ}=Ú K≥_»_»O =Å¡ QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞ Ѷ∞’~°"≥∞ÿ# HõëêìÅ#∞ Z Œ∞~À¯"åe.

QÆ$ǨÏ=Ú |Ü«∞@ ŒHΔ} ÉèÏQÆ=Ú Ñ¨Å¡=ÚO_ç, ã¨~°ã¨∞û LO_»@O, ÉÏq LO_»_»O, QÆ∞O «Å∞ LO_»_»O,

«k «~°=ÚÅ∞ LO>Ë ‰õΩ@∞O|=ÚÖ’ ZѨC_»∂ JâßOu, J<å~ÀQƺ=Ú, Ñ‘_», XHÀ¯™êi =∞~°}ÏÅ∞, èŒ# #+ì=Ú,

P~ÀQƺ=Ú H˘~°‰õΩ qѨs «OQÍ èŒ<åxfl Y~°∞Û KÕÜ«∞_»O, ÃÑ·QÍ |Ü«∞@ #∞O_ç =_ô¤‰õΩ _»|∞ƒ fã¨∞H˘zÛ P~ÀQͺÅÔH·

áÈ~å_»@O, H˘xfl Ñiã≤÷ «∞ÅÖ’ ¢ã‘ÎÅ∞ W «~°∞ÅÃÑ· "≥∂A ÃÑOK«∞HÀ=_»O, =∞QÆ"åi HÀáêÅ∞, P_»"å~°∞ J==∂xOÑ

|_»@O, =∞QÆ"åiH˜ K≥_»∞ JÅ"å@∞¡ JkèHõO HÍ=_»O, H˘xfl ™ê~°∞¡ qѨs «=ÚQÍ `åQÆ_»O, ÃÑ>ìÅ H˘nÌ á⁄QÆ

T Œ_»O, gi Z Œ∞iO\˜ "åiÃÑ· ZѨC_»∂ Jã¨∂Ü«∂ ÕfiëêÅ∞ Hõey LO_»_»O, "å~°∞ ã¨O`À+¨OQÍ LO_»_®xfl

ã¨Ç≤ÏOK«ÖËHõáÈ=_»O, PÜ«∂z «OQÍ "åiH˜ èŒ#O ‰õÄ_»_®xfl K«∂ã≤ F~°fiÖˉõΩO_® áÈ=_»O, =∂#ã≤Hõ HΔÀÉèí,

>#¬#∞¡ JkèHõOQÍ LO_»_»O, Çã≤Ê@Öò J„_»ã∞ûÅ∞ ÉÏQÍ ≥eã≤ LO_»_»O, =∞O Œ∞Å ëêÑÙÅ "åi ¿ãflÇ≤Ï «O ÉÏQÍ

^ŒH˜Δ}=Ú

33

Hõey LO_»_»O, «~°∞"å « W~°∞=Ù~°∞ "å Œ∞ÖÏ_»∞HÀ=_»O, |Å=O «OQÍ W ŒÌ~°∂ A@∞ì ÖÏQÆ∞HÀ=_»O, J~Ú Õ

giH˜ A@∞ì Z‰õΩ¯= ÖËHõáÈ=_»O Hõeã≤ =ã¨∞ÎOk, «k «~°=ÚÅ∞.

QÆ$ǨÏ=Ú |Ü«∞@ ŒHΔ} ÉèÏQÆ=ÚÖ’ Z ≥·Î# JO «ã¨∞÷Å∞, =∂_ôÅ∞, Jáê~üì "≥∞O\òÅ∞, ÃãÖòá¶È<£ @=~°∞¡,

H˘O_»Å∞, QÆ∞@ìÅ∞, q∞@ì, q∞„~°∞QÍ LO_»@=Ú, «k «~°=ÚÅ∞ LO>Ë ~ÀAHÀ |@ì, ѨÓ@HÀ ~°∞z ÖÏQÍ

‰õΩ@∞O|=Ú QÆ_»=@O, JkèHõ èŒ<å^•Ü«∞O Ñ\ìO ŒÖÏ¡ |OQÍ~°O HÍ=_»O, UÑx KÕã≤<å Hõeã≤ ~å=_»O, JÑCÅ∞

fã¨∞H˘<Õ "å~°∞ Z‰õΩ¯=HÍ=_»O, ã¨HÍÅOÖ’"å~°∞ uiy ™⁄=Ú‡#∞ K≥e¡OK«_»O, WO@ P_»"åi ÃÑ «Î#O ÖË •

=∞QÆ"å~°∞ |Ü«∞@ KÕã≤# Ѩ#∞Åxfl\˜h P_» "åiH˜ K≥q֒Ѩe Hõ~°‚ÉèËi ѨQÆ∞o§KÕÛÖÏ K≥ѨÊ_»O, WO\˜ P_»"åi

"≥O@ u~°∞QÆ∞ «∂ å=Ú KÕã≤# z#fl Ѩ#∞Å#∞ Ѷ∞#HÍ~åºÅ∞QÍ K≥ѨC‰õΩO@∂ "åi "≥∞ѨÙÊÔH· áê‰õΩÖÏ_»@O, "åi

Hõ\ÏHõΔgHõΔ}=ÚÅÔH· åѨ„ «Ü«∞ Ѩ_»_»O, ÃÑ^•Å∞ K≥=ÙÅ •HÍ =KÕÛÖÏ #=fi_»O, "åix #qfiOKåÅx „Ѩܫ∞ «flO

KÕÜ«∞_»O, ¢ã‘ÎÅ∞ K≥Ñ≤Ê# Ѩ#∞ÅxflÜ« ã¨HÍÅOÖ’ ѨÓiÎ KÕÜ«∞_»O, Ô~O_»= "åºáê~°=Ú U~°Ê_»_»O, JO Œ∞

qѨs «OQÍ èŒ#O =$kú HÍ=_»O [~°∞QÆ∞ «∞Ok.

F z#fl L^•ÇÏ~°}: H˘zÛÖ’ XHõ P™êq∞ «#‰õΩ#fl =¸_»∞ ã÷ÖÏÅ#∞ ÑijeOK«_®xH ##∞fl Ñ≤Å∞K«∞‰õΩ

"≥à◊§_»O [iyOk. D =¸_»∞ ã÷ÖÏÅÖ’ XHõ ã÷ÖÏxH˜ ŒHΔ} ÉèÏQÆ=ÚÖ’ Jáê~üì"≥∞O\ò x~å‡}O [~°∞QÆ∞ «∞#flk.

D ã÷Å=ÚÖ’ QÆ$Ç¨Ï x~å‡}O HÍqOK«=∞x K≥ѨÊ_»=Ú, ^•xH˜ ã¨iÜ≥ÿ∞# áê¡#∞ W=fi_»=Ú, L «Î~°=Ú MÏm

U~åÊ@∞ KÕÜ«∞_»=Ú, QÆ$Ç¨Ï x~å‡}=Ú "åã¨∞Îs`åº J «ºO « «fi~°QÍ [iy#k. XHõ ã¨O= «û~°=Ú QÆ_çKÕ Ö’Ñ¨ÖË

J «x‰õΩ#fl Ô~O_»∞ ã÷ÖÏÅÖ’ XHõ ã÷ÖÏxH˜ „ѨHõ <Õ W «~°∞Å∞ F á¶êºHõìsx ™ê÷Ñ≤Oz DÜ«∞# ã÷Å=Ú Dâß#º

ÉèÏQÆ=Ú J~Ú#O Œ∞=Å¡ JkèHõ èŒ~°‰õΩ H˘#_»O [iy#k. #=∞‡O_ç #=∞‡Hõá⁄O_ç DÜ«∞# Hõ\ì# QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ

J~Ú# Y~°∞Û JO «Ü« =zÛ#k. Hõhã¨O DÜ«∞# HõÅÖ’ ‰õÄ_® D q+¨Ü«∂xfl TÇ≤ÏOK«ÖËHõáÈÜ«∂~°∞.

ŒHΔ}=Ú q∞„~°∞ J~Ú Õ Ñ¶e`åÅ∞ WO « J Œ∞ƒù «OQÍ LO\Ï~Ú.

XHõ"Õà◊ g∞‰õΩ JÑÙÊÅ∞ LO>Ë "å\x f~°Û_»O "åã∞Î âßG s`åº ÕeHõ<Õ. J~Ú Õ q*Ïx, J#∞Éèí=A_≥·#

"åã¨∞Î âßG"Õ «ÎKÕ g∞ QÆ$Ǩxfl ѨijeOѨ KÕ~ÚOK«∞HÀO_ç. Pâ◊Û~°ºHõ~°"≥∞ÿ# suÖ’ g∞ JѨÙÊÅ∞ J «ºO « «fi~°QÍ

fiáÈ`å~Ú.

g∞‰õΩ qѨs`«OQÍ ^èŒ#O ã¨OáêkOKåÅ<Õ HÀiHõ LO>Ë "åã¨∞Î âßG=Ú g∞‰õΩ ÉÏQÍ ã¨Ç¨Ü«∞=Ú

KÕã¨∞ÎOk. J~Ú Õ g∞ QÆ$ǨÏ=Ú ã¨fiO « QÆ$ǨÏ"≥∞ÿ LO_®e. Uk U"≥∞ÿ##∂ XHõ J#∞Éèí=O Hõey# "åã¨∞Î

âßG"Õ «ÎKÕ QÆ$Ç¨Ï Ñ¨ijÅ# KÕ~ÚOK«∞‰õΩ#fl "åiH˜ Ѷe`åÅ∞ ZѨÊ\˜H© ÖÏÉèí •Ü«∞HõOQÍ =ÙO\Ï~Ú.

WHõ _» XHõ z#fl L^•Ç¨Ï~°}#∞ ≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•=Ú.

¿Ñ~°∞ =∂}˜HͺÅ~å=Ù. Hõ~åfl@HõÖ’x F Ѩ@ì}O, "≥∞ÿã¨∂~°∞ J#∞HÀO_ç. DÜ«∞# ÉÏQÍ L#fl"å_Õ.

J~Ú Õ =∞Ǩ Ñ‘<åã≤. XHõ á¶êºHõìs Hõ@ìÉ’ «∞<åfl_»∞. ^•x ÃÑ@∞ì|_ç 2 HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å∞. "åã¨∞Î „áê=ÚYº «

≥eÜ«∞_»O =Å¡ "åã¨∞Î K«∂Ñ≤OK«∞HÀ"åÅx x~°‚Ü«∂xH˜ =zÛ XHõ „Ѩ=ÚY "åã¨∞Î âßG"Õ «Î#∞ ã¨O„ѨkOKå_»∞.

PÜ«∞# ~°∞ã¨∞=Ú ~°∂. 25,000/–. JO « ZO Œ∞‰õΩ W"åfie Jx J#∞H˘x «<Õ ã¨fiO «OQÍ "åã¨∞Î K«∂ã¨∞H˘x

á¶êºHõìs x~å‡}O =ÚyOKå_»∞. PÃÑ· HõëêìÅO>Ë Uq∞\’ K«Hõ QÍ K«∂âß_»∞. ~°∂áê~Ú Y~°∞Û ÃÑ@ìx =∂}HͺÅ~å=Ù‰õΩ

<≥ʼnõΩ ÅHõΔÖ’¡ #ëêìxfl K«∂_»=Åã≤ =™ÈÎOk. =Ú_ç W#∞=Ú#∞ fã¨∞‰õΩ=zÛ Hõ_ô¤Å∞QÍ «Ü«∂~°∞ KÕÜ«∞_»O D

34

á¶êºHõìs ÅHõΔ ºO. á¶êºHõìs Ѩx KÕã≤<å KÕÜ«∞HõáÈ~Ú<å ~ÀA‰õΩ 15,000/– Y~°∞Û.

á¶êºHõìs ÉÏQÍ #_ç¿ãÎ =∞Oz ÖÏÉèÏÅ∞. #_»=HõáÈ Õ K«Hõ \˜ zѨÊ. "åã¨∞ÎÖ’ J «ºO « „áê=ÚYº « QÆÅ

H˘xfl q+¨Ü«∂ÅÖ’ U =∂„ «O *Ï„QÆ «ÎÅ∞ fã¨∞HÀÖË Œ∞. J Õ DÜ«∞# H˘OѨ =ÚOzOk. DÜ«∞# á¶êºHõìsH˜ ŒHΔ}

ÉèÏQÆ=ÚÖ’ ÃÑ ŒÌ QÆ∞O « QÆÅ Œ∞. •^•Ñ¨ÙQÍ =O ŒÖÏsÅ =∞\ìx "Õ¿ãÎ HÍh P QÆ∞O « ѨÓ_» Œ∞. D ŒHΔ} QÆ∞O «#∞

QÆ=∞xOK«ÖË Œ∞. ŒHΔ} â◊HÎ Uáê\˜ À ÉÏQÍ K«∂âß_»∞. ~°∂. 25 "ÕʼnõΩ K«∂ã¨∞H˘x HÀ\˜ ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ ÃÑ·QÍ

#+ìáÈÜ«∂_»∞. Ãã·@∞#∞ JÖψQ LOK«∞H˘x á¶êºHõìs "≥Ú «ÎO áê~üì û áê~üì ûQÍ Jq∞‡ K«Hõ QÍ J==∂#O á⁄O^•_»∞.

ÉèÏs #ëêìxfl K«∂âß_»∞.

=ÚO Œ∞QÍ<Õ =∂\Ï¡_ç# "åã¨∞Î ã≤ •úOux Ñ≤Å∞K«∞‰õΩ =zÛ Ñ¨ijÅ# HÍqOz LO_çO>Ë #+ìO ~åHõ

ÖÏÉèÏÅ#∞ ~°∞z K«∂¿ã "å_»∞ Hõ •! ~°∂.25 "ÕʼnõΩ Hõ‰õΩ¯iΠѨ_®¤_»∞. Kå=Ù ≥|ƒ u<åfl_»∞. WÖÏO\˜ "åà◊¡ rq «O

ZѨÊ\˜H© WÖψQ =ÙO@∞Ok. ÃÑ·™ê ÃÑ·™ê, ‰õÄ_»Éˇ\ì HÀ@¡Ö’ #+ìáÈ`å~°∞. ÖË • W «~°∞Å∞ ^ÀK«∞‰õΩ uO\Ï~°∞.

W «x Hõëêìi˚ «O W «~°∞Å ™⁄ «∞Î. P J Œ$+ì=O «∞_»∞ Z=~À ÉèíQÆ=O «∞_çH˜ ≥eÜ«∂e. WÖÏO\˜ "åiH˜ ZѨÊ\˜H©

|∞kÌ ~å Œ∞. «~åfi « [iy# ã¨=∂Kå~°O.

500Ö’ "≥~Úº ~°∂áêÜ«∞Ö’ J~Ú Õ "åã∞ΉõΩ W=fi=K«∞Û. 25 "ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞ W=fi_»=Ú Uq∞\. HÀ\˜

~°∂áêÜ«∞Å∞ #+ìO =¿ãÎ =KÕÛ JO ÕHÍh "åã¨∞ΉõΩ 25 "ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞ W=fi_»=∂!

HÀ\˜ ~°∂áêÜ«∞Å Hõ<åfl 25 "ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å qÅ∞= Z‰õΩ¯= J#flk JѨÙÊ_»∞ <å‰õΩ ≥eã≤Ok. JO «

=~°‰õΩ 25 "ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å Hõ<åfl HÀ\˜ ~°∂áêÜ«∞ÖË Z‰õΩ¯= J#∞‰õΩ<Õ "å_çx. á⁄~°áê@∞ <å Õ.

ã¨OáêkOK«∞‰õΩ<Õ "å~°∂ |ǨïѨ~åH±. ŒHΔ}O q+¨Ü«∞OÖ’ *Ï„QÆ «ÎÅ∞ «Ñ¨Êxã¨i. "åã¨∞Î âßGOÖ’

ã¨fiO « ≥eq Õ@Å∞ ŒÜ«∞KÕã≤ "å_»= Œ∞Ì. g∞ =∞Oz HÀ~°∞ «∂ ≥ÅѨ_»"≥∞ÿ#k. PÃÑ· g∞ W+ìO.

D <≥·~°∞u J#QÍ<Õ =ÚYºOQÍ <å‰õΩ F <åºÜ«∞"åk QÆ∞~°∞ΉõΩ =™êÎ_»∞. ~åÜ«∞Åã‘=∞ Ü«∞O Œe F

Ñ@ì}OÖ’ XHõ <åºÜ«∞"åk <≥·~°∞u ÉÏ¡‰õΩQÍ QÆ$Çxfl xi‡OKå_»∞. DÜ«∞# QÆ$ÇÏ=Ú#∞ xi‡OK«∞ ã=∞Ü«∞=ÚÖ’<Õ

"≥#∞HÍ=ÚO Œ∞ K«∂ã¨∞HÀHõ XHõ J#∞Éèí=A˝_≥·# "åã¨∞Î âßG"Õ «Î#∞ Ñ≤eÑ≤Oz ã÷ÖÏxfl ѨijeOѨ KÕ~ÚOz "åã¨∞Î

âßG s`åº =∞Oz x~å‡}Ïxfl ™êyOz J Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# Ѷe`åÅ#∞ á⁄O Œ™êQÍ_»∞. DÜ«∞# QÆ$Ǩxfl xi‡OK«∞

ã¨=∞Ü«∞OÖ’ JO « _»|∞ƒ áÈã≤ "åã¨∞Î âßG"Õ «Î#∞ ZO Œ∞‰õΩ Ñ≤eKå=x KåÖÏ =∞Ok J_çQÍ~°@. DÜ«∞#

WzÛOk ÃÑ·™ê, á⁄OkOk "≥~Úº. JÖÏQÆ DÜ«∞#‰õΩ k<åÅ∞ [~°∞QÆ ™êQÍ~Ú. =∞Oz ¿Ñ~°∞, KÕu xO_® _»|∞ƒ

LO_Õk.

DÜ«∞#‰õΩ XHõ á¶êºHõ¬<£ <Õ « J «ºO « ã¨xflÇ≤Ï « q∞„ «∞_»∞. P <Õ «‰õΩ U Hõ+ì=Ú =zÛ<å <åºÜ«∞"åk

QÆ$ǨxH˜ =zÛ H˘kÌ ~ÀAÅ∞ =ÙO_ç "≥àı¡"å_»∞. J Õq∞ Pâ◊Û~°º"≥∂ ≥eÜ«∞ Œ∞ HÍh P <Õ «‰õΩ ã¨=∞㨺Å∞ fˆ~q.

D Ñiã≤÷ux QÆ=∞xOz# P á¶êºHõ¬<£ <Õ « «# QÆ$ÇÏ=Ú#∞ ‰õÄ_® "åã∞Î K«∂Ñ≤OK«∞HÀ"åÅx «Åz P <åºÜ«∞"åk

^•fi~å P "åã¨∞Î âßG"Õ «Î#∞ ã¨O„ѨkOK«_»O [iy#k. á¶êºHõ¬<£ <Õ «Å∞ JO>Ë W+ìO ÖËx P "åã¨∞Î âßG"Õ «Î,

á¶êºHõ¬<£ <Õ « ZO « J_çy##∂ PÜ«∞# QÆ$Ǩxfl ѨijeOK«_®xH˜ XѨÙÊHÀÖË Œ∞. HÍÅ„Hõ=∞OÖ’ á¶êºHõ¬<£ <Õ «

Ѩ#∞Å XuÎ_ç À <åºÜ«∞"åk QÆ$ǨxH˜ ~å=@O ѨÓsÎQÍ «yæOKå_»∞. H˘kÌ ~ÀAÅ «~åfi « J<å~ÀQƺO áêÖ· F

<≥·|∞∞u

35

#QÆ~°OÖ’ zH «û á⁄Ok u~°∞QÆ∞ „ÑÜ«∂}OÖ’ «# TiH KÕ~°∞‰õΩO@∞O_»QÍ =∂~°æ=∞ 茺OÖ’ PÜ«∞##∞ „Ñ «º~°∞÷Å∞

Ç¨Ï «º KÕâß~°∞.

<≥·~°∞u J#QÍ<Õ WOH˘Hõ \˜ QÆ∞~°∞ΉõΩ =ã¨∞ÎOk. J Õ Éèí„ Œ «. <≥·~°∞u U À+¨=¸ ÖˉõΩO_® =ÙO>Ë rq «O

JO « Éèí„ Œ « Hõey LO@∞Ok. á¶êºHõ¬<£ <Õ «Å∞ <≥·~°∞u q+¨Ü«∞OÖ’ J «ºO « ã¨∂Hõ;"≥∞ÿ# á⁄~°áê@∞ HÍqOz##∂

Ѩi}Ï=∞=Ú#∞ ~°∞z K«∂_»=Åã≤ =ÙO@∞Ok. ~å[H©Ü«∞ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ ‰õÄ_® <≥·~°∞u q+¨Ü«∞OÖ’ J<ÕHõ *Ï„QÆ «ÎÅ∞

fã¨∞HÀ"åe. „Ѩ «º~°∞÷Å`À „Ѩ=∂ ŒO QÆÅ Œx q+¨Ü«∞O |Ü«∞@‰õΩ á⁄H˜ #KÀ <≥·~°∞uÖ’ U ^À+¨=ÚÅ∞ ÖˉõΩO_®

*Ï„QÆ «Î =Ç≤ÏOz#KÀ =∞Oz [~°∞QÆ∞ J=HÍâ◊O KåÖÏ Z‰õΩ¯=. J„Hõ=∞OQÍ W «~°∞Å#∞ ^ÀK«∞‰õΩ u#fl "å~°∞,

W «~°∞Å Lã¨∞~°∞ áÈã¨∞‰õΩ#fl "å~°∞ Éèíq+¨º «∞ÎÖ’ KèÕ Œ∞ J#∞Éèí"åÅ#∞ ~°∞z K«∂_»Hõ «Ñ¨Ê Œ∞. Hõ+ìѨ_ç x*Ï~ÚfQÍ

ã¨Oáê Œ# HÍqOK«O_ç. U<å\˜H© kQÆ*ÏiáÈ=_»=Ú KÕÜ«∞= Œ∞Ì. W «~°∞Å ™⁄=Ú‡ÃÑ· Hõ#∞fl "ÕÜ«∞_»=∞O>Ë g∞~°∞

u<Õ PǨ~°OÖ’ QÆ_ç¤ HõÅ∞ѨىõΩ#fl>Ë¡.

QÆ$ǨÏ=Ú |Ü«∞@ <≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=Ú Ñ¨Å¡=ÚQÍ LO_ç, ÉÏ=ÙÅ∞, QÀ «∞Å∞, H˘Å#∞Å∞, QÆ∞O «Å∞, L#flKÀ

"åã¨∞Îs`åº <≥·|∞∞uH˜ XHõ QÆ∞iÎOѨ٠HõÅ Œ∞. D <≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=Ú q∞„~°∞QÍ LO_ç Z ≥·Î, |Å=ÚQÍ, xO_»∞QÍ

LO_»=Öˇ#∞. J@∞¡QÍHõ ^•xH˜ =ºuˆ~HõOQÍ LO>Ë Ñ¶e «=ÚÅ∞ ‰õÄ_® JO Õ Ñ¶∞’~°OQÍ LO\Ï~Ú. =∞~°}ÏÅ∞,

PHõã≤‡Hõ PH˜û_≥O@∞¡, „Ѩ=∂^•Å∞, qѨs «"≥∞ÿ# èŒ##+ì=Ú, =∞#âß≈Ou HÀÖ’Ê=_»O, JÉèí„ Œ å ÉèÏ==Ú, Ñ≤Å¡Å

Z Œ∞QÆ∞ ŒÅÃÑ· qѨs «OQÍ PÖ’K«# ÃÑ@∞ìH˘x „‰õΩOyáÈ=_»O, WO\˜Ü«∞O Œ∞ HõÅǨÅ∞, ѨHõΔ"å «O, =∞O Œ∞ʼnõΩ

#Ü«∞O HÍx ~ÀQÍÅ∞, =∞O Œ∞Å H˘~°‰õΩ qÑs «OQÍ _»|∞ƒÅ∞ Y~°∞Û ÃÑ@ì_»O, "åºáê~°OÖ’ qÑs «OQÍ #+ìáÈ=_»O,

ã¨=∂[OÖ’ JQ“~°=O, ZѨC_»∂ W «~°∞Å <Àà◊§Ö’ QÆ$ǨÏã¨∞÷Å q+¨Ü«∂Å∞ <å#∞ «∞O_»_»O, «k «~°=ÚÅ∞.

QÆ$ǨÏ=Ú |Ü«∞@ <≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=Ú Ü«∞O Œ∞ H˘O_»Å∞ QÍh, QÆ∞@ìÅ∞ QÍh, Z ≥·Î# Jáê~üì"≥∞O\òÅ∞ QÍh, @=~°∞¡

LO_»_»O QÍh, |Å"≥∞ÿ# =$HΔÍÅ∞ LO_»_»O QÍh, q∞„~°∞QÍ LO_»_»O QÍh W «~°„`å L#flKÀ ѨÓsÎ Éèí„ Œ å

ÉèÏ==Ú, èŒ<å^•Ü«∞O, P~ÀQƺ=Ú ÉÏQÆ∞O_»_»O, |ÅOQÍ =∂@ ~å=_»O, =∞#ã∞ Ü«∞O Œ∞ Çïëê~°∞QÍ LO_»_»O,

"åºáê~°=ÚÖ’ K«Hõ QÍ Jaè=$kú Hõey Ü«ÚO_»_»O, =∂@, ѨÅ∞‰õΩ|_ç LO_»_»O, W «~°∞Å∞ ã¨ÅǨŠHÀã¨O

~å=_»O, èŒ#=Ú, è•#º=Ú ZѨÊ\˜H© xÅ∞= Hõey LO_»_»O, =º=Ǩ~°=Ú ÅÖ’ q[Ü«∞=Ú, â◊„ «∞ <åâ◊#O,

â◊„ «∞=ÙÅ „ѨÜ≥∂QÍÅ∞ qѶÅ=Ú HÍ=_»O W «~°„`å.

ѨtÛ=∂xH˜ â◊x „QÆǨÏ=Ú „áê è•#º « =Ç≤Ïã¨∞ÎO Œ<Õ q+¨Ü«∞O WO «‰õΩ =ÚO Õ ≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl=Ú. â◊x

â◊HÎ À ‰õΩA_çx áÈÖÏÛ"Õ∞HÍh, ‰õΩAx`À â◊xx áÈÅÛÖË Œ∞. QÆ=∞xOKåe. â◊x „QÆǨÏO Ü≥ÚHõ â◊HÎx K≥ѨÊ_»=Ú

Hõ+ì=Ú J#∞HÀ"åe. â◊x =∞Ǩâ◊HÎ=∞O «∞_»∞. â◊x q+¨Ü«∞OÖ’ Zxfl *Ï„QÆ «ÎÅ∞ fã¨∞‰õΩO\Ï"≥∂ J<Õfl *Ï„QÆ «ÎÅ∞

ѨtÛ=∞ q+¨Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® fã¨∞HÀ"åe. QÆ$ǨÏ=Ú J#fl «~åfi « Jxfl J#∞‰õÄÅ «Å∞ =ÙO_®e. JÖψQ "åã¨∞Î

âßG s`åº QÆ$Ç¨Ï x~å‡}=∞O>Ë Jxfl k‰õΩ¯Å∂, Jxfl =¸ÅÅ q+¨Ü«∞OÖ’#∂ *Ï„QÆ «ÎÅ∞ fã¨∞HÀHõ «Ñ¨Ê Œ∞.

ZO «¿ãÑ¨Ó Dâß#º=Ú, L «Î~°, «∂~°∞ÊÅ QÆ∞iOz =∂\Ï¡_»∞‰õΩ#fl##∂ ѨtÛ=∞=Ú#∞ J„â◊ Œú KÕÜ«∞~å Œ∞.

QÆ$ǨÏ=Ú |Ü«∞@ ѨtÛ=∞ ÉèÏQÆ=Ú Ñ¨Å¡=ÚQÍ LO_ç, ÉÏ=ÙÅ∞, QÀ «∞Å∞, QÆ∞O «Å∞, H˘Å#∞Å∞, HÍÅ∞=Å∞

L#flKÀ JÉèí„ Œ å ÉèÏ==Ú, JâßOu, ÑHõΔ"å «=Ú, J<å~ÀQƺ=Ú, èŒ##+ì=Ú, "åºáê~° #+ì=Ú, Ñ~°∞=Ù „Ñu+ìÅ∞

ѨtÛ=∞=Ú

36

<åâ◊#=Ú HÍ=_»=Ú, â◊„ «∞=ÙÅ q[Ü«∞O, =º=Ǩ~° JѨ[Ü«∞O, P_»"åi ã¨∂\˜áÈ@∞ =∂@Å∞, xO ŒÅ∞,

ѨÙ~°∞+¨μÅ∞ Kå@∞ =∂@∞QÍ =∞ ŒºO ¿ãqOz `å`å¯eHõOQÍ ™êfiO «# á⁄O Œ_»O, ÉÏQÍ QÆ∞iÎOѨ٠L#flKÀ@

JHõ™ê‡ «∞ÎQÍ J==∂#O áêÅ∞QÍ=_»O, Jq Œº, Ñ≤Å¡Å∞ AÖÏ~ÚQÍ u~°QÆ_»O, W «~°„`å. QÆ$ǨÏ=Ú |Ü«∞@

ѨtÛ=∞ ÉèÏQÆ=Ú Z «∞ÎQÍ LO_ç, Z ≥·Î# JO «ã¨∞÷Å∞, =∂_ôÅ∞, Jáê~üì"≥∞O\òÅ∞, ÃãÖòá¶È<£ @=~°∞¡, H˘O_»Å∞,

QÆ∞@ìÅ∞, q∞@ì, q∞„~°∞QÍ LO_»@=Ú, «k «~°=ÚÅ∞ L#flKÀ L#fl « q Œº, H˘xfl Ѩiã≤÷ «∞ÅÖ’ q Õj Ü≥∂QÆO,

ã¨O™ê¯~°O, QÆ∞iÎOѨÙ, ѨÅ∞‰õΩ|_ç, q[Ü«∞O, â◊„ «∞ <åâ◊#O, Ѩx Hõ@∞ìH˘x <åâ◊#O KÕÜ«∂Åx K«∂¿ã "å~°∞

J==∂xOÑ|_»_»O, Jk QÆ$ÇÏã∞÷ʼnõΩ Hõeã≤ ~å=_»O, P~ÀQƺO ÉÏQÆ∞O_»@O, ‰õΩ@∞O|=Ú Ü«∞O Œ∞ =∞#âß≈Ou,

Ñ@∞ì‰õΩ#fl Ñ#∞ÅÜ«∞O Œ∞ q[Ü«∞=Ú, ÃÑ ŒÌʼnõΩ Q“~°==Ú, <åºÜ«∞|∞kú, Éèí„ Œ å ÉèÏ==Ú, |O èŒ∞=ÙÅ∞, ¿ãflÇ≤Ï «∞Å

=∞ 茺֒ L#fl`åã¨#=Ú, ~å[H©Ü«∞ ~°OQÆ=ÚÖ’ L#fl"åiH˜ „Ѩ ÕºHõ QÆ∞iÎOѨÙ, L#fl « Ѩ Œ=ÙÅ „áêÑ≤Î, èŒ#=$kú,

"åºáê~°=ÚÖ’ ÉÏQÍ Hõeã≤ ~å=_»O, =º=Ǩ~°=ÚÅÖ’ "≥·#OQÍ „Ѩ=iÎOz JO Œih PHõi¬OK«_»O, Ñ≤šʼnõΩ

=∞Oz q Œº ÅaèOK«_»O, áê~î°âßÅ Ü«∞O Œ∞ QÆ∞iÎOѨ٠W «~°„`å.

"åÜ«∞=ºO, J#∞HÀQÍ<Õ F ÃÑ„\’Öò |O‰õΩ Ü«∞[=∂x =∞#ã¨∞ûÖ’ "≥∞ Œ∞Å∞#∞. DÜ«∞# QÆ$ǨÏOÖ’

"åÜ«∞=º=ÚÖ’ hà◊¡ QÆ∞O « =ÙO_≥_çk. ZO`À ëê=ÙHÍi J~Ú# D ÃÑ„\’Öò |OH± Ü«∞[=∂x èŒ#=∞O «Ü«

áÈQ˘@∞ìH˘x JÑÙÊÅáêÖ· ÃÑ„\’Öò |OH±#∞ "ÕÖÏxH ≥K≥Û#∞. z@ì z=i HõΔ}OÖ’ "åÜ«∞=º QÆ∞O «#∞ ÑÓ_çÛ"ÕÃã#∞.

QÆO@HõO «Ü« Ѷe`åÅ HÀã¨O Z Œ∞~°∞ K«∂Ãã#∞. "åã¨∞Î âßG=Ú#‰õΩ QÆO@‰õΩ, k#=Ú#‰õΩ Ñ¶e «=ÚÅ#∞

WK«∞Û â◊HÎ ÖË Œ∞. D q+¨Ü«∞O ≥eÜ«∞Hõ "åã¨∞Î âßG=Ú#∞ xOkOK«™êÔQ#∞. g~°∞ #q∞‡# ã≤ •úO`åÅ∞ gi<Õ

<åâ◊#O KÕÃã#∞. "åÜ«∞=º QÆ∞O « =∞Ozk HÍ Œx ѨH˜ O\˜ "åi QÆ$Ǩxfl ѨijeOK«_®xH˜ =zÛ# "åã¨∞Î

âßG"Õ «Î ≥eÑ≤##∂ PÜ«∞# =∂@‰õΩ Q“~°=O W=fiHõ L#fl ŒO «Ü« áÈQ˘@∞ìH˘x <åâ◊#=∂Ü≥∞#∞.

"åºáê~°O KÕÜ«Ú"å~°∞ "åÜ«∞=º q+¨Ü«∞OÖ’ *Ï„QÆ «ÎÅ∞ fã¨∞HÀ=Öˇ#∞. z#fl á⁄~°áê@∞ [iy##∂

Œ∞HÍ}O =¸ã¨∞HÀ=Åã≤ =ÙO@∞Ok. á¶êºHõìsH˜ `åà◊O "Õã¨∞HÀ=Åã≤ =ÙO@∞Ok. "åÜ«∞=º=Ú èŒ#, =∂#ã≤Hõ

Éèí„ Œ «‰õΩ „áê è•#º «#∞ Wã¨∞ÎOk. "åÜ«∞=º=Ú K≥_ç Õ =∞x+≤ K≥_ç#>Ë¡. "åÜ«∞=º=ÚÖ’ QÆ∞O «Å∞ L<åfl, q∞@ìÅ∞

=Ù<åfl Hõ+ì"Õ∞. "åÜ«∞=º=ÚÖ’ *Ï„QÆ «ÎÅ∞ =∂„ «O LO_®e.

QÆ$ǨÏ=Ú "≥Å∞ѨŠ"åÜ«Ú=º ÉèÏQÆ=Ú# Ѩš=ÚQÍ LO_ç, ÉÏ=ÙÅ∞, QÀ «∞Å∞, QÆ∞O «Å∞, H˘Å#∞Å∞,

HÍÅ∞=Å∞ L#flKÀ "åºáê~° #+ì=Ú, Ѷ∞’~°"≥∞ÿ# =∂#ã≤Hõ JâßOu, HΔÀÉèí, =º èŒ, ÉÏ èŒ, |∞kú J «ÖωõΩ «Å"≥∞ÿ

JâßOuH QÆ∞i HÍ=_»O, P_»"åi KÕuÖ’ J==∂xOÑ |_»_»O, ÑÓpÅ∞ Ñ_ç ™⁄=∞‡O «Ü« <åâ◊#O KÕã∞HÀ=_»O,

=ÚYºOQÍ JѨCÅ∞, g\˜x f~°Û_®xÔH· H˜O^• g∞^• Ѩ_»_»O, #~åÅ∞ ≥QÖÏ PÖ’K«# KÕÜ«∞_»O, L#fl #~åÅhfl

Laƒ LO_»_»O, XHÀ¯™êi Hõ~Úº=∞x WO\˜Ö’x"åiÃÑ· q~°∞K«∞‰õΩ Ñ¨_»_»O, L ŒÜ«∞=∞O`å ÉèíÜ«∞O ÉèíÜ«∞OQÍ

LO_»_»O, Z‰õΩ¯= "≥Å∞ «∞~°∞#∞ ã¨Ç≤ÏOK« ÖËHõáÈ=_»O, ~å„u HÍ=_»=∂Å㨺O Ǩïëê~°∞QÍ LO_»_»O, ÉèÏ~°º#∞

ŒQÆæ~°‰õΩ fã¨∞HÀ=_»O, ѨÓÅ∞ W «~°„`å ≥zÛ W=fi_»O, L ŒÜ«∂xH˜ J Õ ÉèÏ~°ºÃÑ· Ñ‘HõÅ ^•HÍ HÀѨO Hõey

LO_»_»O, =∂\Ï¡_ç Õ |∞ã¨∞û, Hõã¨∞û =∞#_»O, Õ"åÅÜ«∂Å K«∞@∂ì u~°QÆ_»O H˘kÌ ~ÀAÅ∞ Õ=Ù_»∞<åfl_»x, H˘kÌ

~ÀAÅ∞ Õ=Ù_»∞ ÖË<Õ ÖË_»x, PHÍâ◊=ÚÃÑ· Lq∞‡ =ÚYOÃÑ· K«e¡OK«∞HÀ=_»O, «~°∞"å « ≥ѨÊie¡ =ÚYO Hõ_»∞QÆ∞

"åÜ«∞=º=Ú

37

HÀ=_»O, W@∞=O\˜ =¸~°öѨ٠Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«∞_»O, ™êfi=ÚÅ K«∞@∂ì `åÜ≥∞ «∞ÎÅ HÀã¨O u~°QÆ_»O, `åÜ≥∞ «∞ÎÅ

|~°∞=ÙÅ∞ "≥∂Ü«∞ÖËHõ ‰õΩO@∞ «∂ #_»=_»O, QÆ∂x ~å=_»O, ^˘OQÆ ™êfi=ÚʼnõΩ |Ö·áÈ=_»O, WO\˜ `åàÏÅ#∞

Ãã· «O ^˘OQÆ ™êfi=ÚʼnõΩ JѨÊ*ˇÑ¨Ê_»O, z#fl Ñ≤Å¡"å_ç =∞#ãÎ «fiO =Öˇ "åiKÕuÖ’ "≥∂ã¨áÈ=_»O, QÆ∞@∞ì#∞

#_»Ñ_»O, QÆ∞@∞ìQÍ ™êQÆ_»O, z#fláê\ ãO Œ∞Ö’¡ Z‰õΩ¯=QÍ u~°QÆ_»O, HÍ=∞ HÀiHõÅ∞#fl#∂ ãѶÅO HÍÖËHõáÈ=_»O,

#~åÅ |ÅÇ‘Ï# «, =ºaèK«iOK«_»O, XHÀ¯ ™êi <À\˜#∞O_ç =∂@ ã¨iQÍ ÃÑQÆÅHõáÈ=_»O, Ñ≤zÛ Ñ¨@ì_»O

«k «~°=ÚÅ∞. QÆ$ÇÏ=Ú |Ü«∞@ "åÜ«Ú=º ÉèÏQÆ=Ú Z «∞ÎQÍ LO_ç, Z ≥·Î# JO «ã∞÷Å∞, =∂_ôÅ∞, Jáê~üì"≥∞O\òÅ∞,

ÃãÖòá¶È<£ @=~°∞¡, H˘O_»Å∞, QÆ∞@ìÅ∞, q∞@ì, q∞„~°∞QÍ LO_»@=Ú, «k «~°=ÚÅ∞ L#flKÀ Œi„ Œ=Ú, q<åâ◊#=Ú,

W «~°„`å. JO Œ∞=Å¡ "åÜ«Ú=º ÉèÏQÆ=Ú Z «∞Î, «QÆ∞æÅ∞ ÖˉõΩO_»QÍ <≥·|∞∞u Hõ<åfl «‰õΩ¯=QÍ Dâß#º=Ú Hõ<åfl

Z «∞ÎQÍ LO_ÕÖÏ K«∂ã¨∞HÀ"åe.

L «Î~°O ‰õΩÉèË~°O, ÅH©; ã¨=∂# ™ê÷#O. èŒ<åkèѨ «ºO.

QÆ$ÇÏ=Ú "≥Å∞ÑÅ L «Î~° ÉèÏQÆ=Ú# ÑÅ¡=ÚQÍ LO_ç, ÉÏ=ÙÅ∞, QÀ «∞Å∞, QÆ∞O «Å∞, H˘Å#∞Å∞, HÍÅ∞=Å∞

L#flKÀ =Ú\ìO ŒÖÏ¡ |OQÍ~°O, ~°∂áê~Ú HÀã¨O "≥o Õ Ñ¨k ~°∂áêÜ«∞Å∞ ÅÉèíºO HÍ=_»O, Ô~O_»∞ =¸_»∞

"åºáê~åÅ∞ LO_»_»O, "å\˜Ü«∞O Œ∞ Jaè=$kú, P~ÀQƺO ÉÏQÆ∞O_»_»O, p‰õÄ zO`å ÖËx r=#O, Éè’QÆ ÉèÏQͺÅ∞,

èŒ# è•#ºÅ∞, ã¨HõÅ ã¨∞MÏÅ∞, ã¨~°fi â◊√ÉèÏÅ∞, x`åº#O ŒO, ã¨~°fi^• ã¨O`À+¨O, èŒ#O ÉÏQÍ ‰õÄ_ç LO_»_»O,

ÉϺO‰õΩÅ Ü«∞O Œ∞ K«Hõ QÍ èŒ# xÅfiÅ∞ Hõey LO_»_»O, Ñ≤šʼnõΩ q^•º „áêÑ≤Î, P_»Ñ≤šʼnõΩ =∞Oz ã¨O|O è•Å∞

ÅaèOK«_»O W «~°„`å. QÆ$ÇÏ=Ú |Ü«∞@ L «Î~° ÉèÏQÆ=Ú Z «∞ÎQÍ LO_ç, Z ≥·Î# JO «ã∞÷Å∞, =∂_ôÅ∞, Jáê~üì"≥∞O\òÅ∞,

ÃãÖòá¶È<£ @=~°∞¡, H˘O_»Å∞, QÆ∞@ìÅ∞, q∞@ì, q∞„~°∞QÍ LO_»@=Ú, «k «~°=ÚÅ∞ L#flKÀ x «º Œi„ ŒO, =∞O Œ∞

=∂‰õΩʼnõΩ èŒ#=Ú <åâ◊#O KÕã¨∞HÀ=_»O, J<å~À QͺÅ∞, "≥∞ Œ_»∞ xO_® PÖ’K«#Å∞, x+¨Øª~åÅ∞, xO ŒÅ∞, èŒ#

#ëêìÅ∞, "åºáê~° #ëêìÅ∞, |∞kú =∂O ŒºO, J#∞‰õÄeOK«x ‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºÅ∞, P_»"åi ÃÑ «Î#O, H©K«∞ÖÏ@Å∞,

H˘\Ï¡@Å∞, ‰õΩ=Ú‡HÀ=_®Å∞, QÆÖÏ@Å∞, x «º=¸ =iúÅ∞¡ «∞O\Ï~Ú, ÉÏH©Å∞ =ã∂Å∞ HÍHõáÈ=_»O, W «~°„`å.WO\˜

|Ü«∞@ ÃÇÏK«∞Û «QÆ∞æÅ∞ LO_»_»=∞<Õk =∞#HõO\˜ K«∂ѨÙ`À ÃÇÏK«∞Û «QÆ∞æÅ∞ Hõ#|_»Hõ H˘Å « À ÃÇÏK«∞Û «QÆ∞æÅ∞

HõxÑ≤Oz#KÀ Jk ^À+¨O HÍx, â◊√ÉèíO HÍx Z‰õΩ¯= „ѨÉèÏ=O QÆ$ǨÏOÃÑ· K«∂Ñ≤OK« Œ∞. J#QÍ XHõ «∂~°∞Ê

QÆ$ǨÏ=Ú#∞ fã¨∞HÀO_ç. D QÆ$ǨÏO |Ü«∞@ Dâß#ºO ÉèÏQÆO Ü«∞O Œ∞ Z «∞Î Hõey=ÙO_ç PˆQflÜ«∞O #‰õΩ

"≥à◊√§H˘Ån Ѩš"≥∞ÿ#KÀ "åã¨∞Îs`åº â◊√ÉèíHõ~°=Ú HÍ Œ∞ Hõ •. JÖÏQÆx Wk HõO\˜ K«∂ѨىõΩ HõxÑ≤OKÕ ÃÇÏK«∞Û «QÆ∞æ

J~Ú=ÙO_®e. JÖÏHÍHõ Z «∞ΠѨš=Ú J<Õk HõO\˜K«∂ѨىõΩ HÍHõ H˘Å «Å∞ f¿ãÎ «Ñ¨Ê Z «∞ΠѨÖÏ¡Å∞ |Ü«∞@

Ѩ_»HõáÈ Õ P ^ÀëêÅ∞ q∞=Ú‡Å#∞ JO «QÍ Ug∞ KÕÜ«∞=<Õk QÆ=∞xOKåe. XHõ"Õà◊ QÆ$ǨÏO |Ü«∞@ Dâß#ºO

=∞iÜ«Ú PˆQflÜ«∞ ÉèÏQÆO Ü«∞O Œ∞ H˘Å « fã¨∞H˘x Dâß#ºO Z «∞ÎQÍ LO Œx PˆQflÜ«∞O Ѩš"≥∞ÿO Œx Ü≥∂K«#

KÕÜ«∞_»O = Œ∞Ì. H˘Å « À =∂„ «"Õ∞ ≥e¿ã QÆ$ǨÏO |Ü«∞@ Z «∞ÎѨÖÏ¡Å∞ QÆ$ǨÏã¨∞÷Å#∞ ÃÑ ŒÌQÍ W|ƒO Œ∞ʼnõΩ

QÆ∞iKÕÜ«∞=Ù.

L`«Î~°=Ú

38

"åã¨∞Î âßGOÖ’ g èŒ∞ʼnõΩ XHõ QÆ∞iÎOѨ٠HõÅ Œ∞. =∞# QÆ$ǨÏ=Ú |Ü«∞@ gkè Éèí∂q∞ =∞@ì=Ú

Z «∞ÎQÍ#∂, ÖË • Ѩš=ÚQÍ#∂ L#flKÀ ^•x „ѨÉèÏ==Ú =∞# QÆ$ǨÏ=ÚÃÑ· „Ѩã¨iOѨ KÕÜ«Ú#∞.

Ѩiã¨~°"åã¨∞ÎÖ’ Wk XHõ ÉèÏQÆ"Õ∞. =∞# QÆ$ǨÏ=Ú |Ü«∞@ "å_»∞HõÖ’ L#fl #_»Hõ#∞, ~À_»∞¤#∞, gkè

JO\Ï=Ú. D g èŒ∞Å∞ ‰õÄ_® =∞# QÆ$ǨÏ=ÚÃÑ· „ѨÉèÏ==Ú#∞ K«∂Ñ≤™êÎ~Ú. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ =∞#k «∂~°∞Ê

gkè QÆ$ǨÏ=Ú J#∞‰õΩO^•=Ú. J#QÍ =∞# QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ «∂~°∞Ê ÉèÏQÆ=Ú# ~À_»∞¤ ŒHΔ}=Ú #∞O_ç L «Î

~åxH˜ ™êQÆ∞ «∞O@∞Ok. D ~À_Õ¤ ŒHΔ} ÉèÏQÆ=ÚÖ’ Ѩš=ÚQÍ LO_ç L «Î~°=Ú#‰õΩ ™êˆQ H˘nÌ q∞„~°∞ ÖË •

Z «∞Î J~Ú#KÀ P ~À_»∞¤ Ѷe «=ÚÅ∞ =∞#‰õΩ JO ŒHõ ÃÑ·QÍ Jâ◊√Éèí Ѷe «=ÚÅ#∞ =∞# QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ

W™êÎ~Ú.

XHõ"Õà◊ gkè ŒHΔ}=Ú#O Œ∞ q∞„~°∞, Z «∞ÎQÍ LO_ç L «Î~°=Ú#‰õΩ áÈ=Ù H˘nÌ Ñ¨Å¡"≥∞ÿ#KÀ P

â◊√ÉèíѶe «=ÚÅ∞ =∞# QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ JO Œ∞`å~Ú. « •fi~å èŒ#=$kú W «~°„`å J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ# Ѩi}Ï=∞=ÚÅ∞

LO_»∞#∞. g èŒ∞Å∞ "Õ~°∞ =∞iÜ«Ú gkè áÈ@∞¡ "Õ~°∞. â◊√ÉèíHõ~°"≥∞ÿ# gkè K«∂ѨÙÅ`À J Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# r=#O

Åaèã¨∞ÎOk. Jâ◊√Éèí Hõ~°"≥∞ÿ# gkèáÈ@¡ À rq «O „Éèí+¨μìѨ_»∞ «∞Ok. â◊√Éèí=Ú HÍh Jâ◊√Éèí=Ú HÍhÜ«∞O_ç

gkèáÈ@¡ „ѨÉèÏ==Ú QÆ$ǨÏ=ÚÃÑ· KåÖÏ Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok. J Õ g èŒ∞Ö· Õ â◊√ÉèÏâ◊√Éèí=ÚÅ „ѨÉèÏ==Ú

JO « Z‰õΩ¯=QÍ LO_» Œ∞. HÍh z#fl áê\˜ „ѨÉèÏ==Ú QÆ$ǨÏ=ÚÃÑ· K«∂Ñ≤ã¨∞ÎOk.

g∞ QÆ$ǨÏ=Ú "åã¨∞Îs`åº L#flKÀ |Ü«∞@gkè â◊√Éèí=Ú HÍh, Jâ◊√Éèí=Ú HÍh „ѨÉèÏ==Ú H˘kÌQÍ

LO@∞Ok. J Õ g∞ QÆ$ǨÏ=Ú "åã¨∞Îs`åº xi‡OK«∞ HÀHõáÈ~Ú #@¡~Ú Õ |Ü«∞@ gkè „Ñ¨ÉèÏ=O HÍãÎ

Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok.

=∞# QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ |Ü«∞@ «∂~°∞Ê ÉèÏQÆ=Ú# gkè L#flKÀ P gkèx «∂~°∞Ê gkè JO\Ï~°∞. D

«∂~°∞Ê gkè L «Î~°=Ú #∞O_ç ŒHΔ}=ÚQÍ ÖË • ŒHΔ}=Ú #∞O_ç L «Î~°=ÚQÍ ™êQÆ∞ «∞Ok. g∞~°∞ ZÖÏ

J#∞‰õΩ<åfl XHõ >Ë. J~Ú Õ "åã¨∞Î âßGA˝Å∞ =∂„ «=Ú ŒHΔ}=Ú #∞O_ç L «Î~°=Ú áÈ «∞O Œx JO\Ï~°∞.

ŒHΔ}=Ú #∞O_ç L «Î~°=Ú "≥·Ñ¨ÙQÍ #_»Hõ â◊√Éèí=Ú HÍ=Ù# D q èŒOQÍ J#_»O Ѩiáê\˜. JO ÕQÍx

„Ѩ ÕºH˜Oz nxH˜ F q è•#=Ú JO@∂ ÖË Œ∞. «~°∞"å « JO «Ü« D q èŒOQÍ<Õ "å_»∞Hõ q è•#=Ú#∞

áê\˜ •Ì=Ú. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ „ѨHõ ¿ÑrÖ’x Ѩ@=Ú#∞ QÆ=∞xOK«O_ç.

g^èŒ∞Å∞

«∂~°∞Ê gkè

ã¨=∞„QÆ "åã¨∞Î ™ê~åOâ◊ „QÆO äŒO, #g# "åã¨∞Î âßG ~°Ç¨Ï™êºÅ∞, fã¨∞HÀ=Åã≤# *Ï„QÆ «ÎÅ∞, ‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºÅ

=∞ 茺 SHõº « W`åºk Z<Àfl q+¨Ü«∂Å∞ á⁄O Œ∞Ѩ~°z# ''â◊√Éèí"åã¨∞Η— ѨÙãÎHõ=Ú#∞ K«k"å~å! "Õ∞ è•=ÙÅ#∞

Ãã· «O PÖ’zOѨ*Ëã≤#@∞=O\˜k D ѨÙãÎHõO. "åã¨∞Î âßG ѨÙãÎHõ „ѨѨOK«OÖ’<Õ Z<Àfl ã¨O= «û~åÅ «~°∞"å «

q_»∞ ŒÖ·##∂ «Å=∂xHõOQÍ xez TÇ≤ÏOK«x J=∞‡HÍÅ#∞ «# ã¨fiO «O KÕã¨∞H˘x, iHÍ~°∞¤ „| ŒúÅ∞ H˘\ì#

''â◊√Éèí"åã¨∞Η— ѨÙãÎHõ=Ú#∞ PÅ㨺O KÕÜ«∞Hõ D k#"Õ∞ H˘#O_ç. Ju ã¨fiÅÊ"≥∞ÿ# èŒ~°H e-book #∞ g∞‰õΩ

JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LOK«_»"≥∞ÿ#k. - ~°K«~Ú « : ã¨∞ˆ~+π ã≤ •úOu. á¶È<£ : 98481 14778

39

«∂~°∞Ê gkè

QÆ$ÇÏOL`«Î~°O ^ŒH˜Δ}=Ú

Ѩ_»=∞~°

D #=¸# Ѩ@=ÚÖ’ #_»Hõ#∞ ŒHΔ}=Ú #∞O_ç L «Î~°=Ú#‰õΩ ™êQÆ∞ «∞#fl@∞¡QÍ K«∂Ѩ_»"≥∞ÿ#k.

XHõ"Õà◊ "åã¨∞ÎѨ@∞ì QÆÅ QÆ$ǨÏ=Ú |Ü«∞@ gkèH˜ L «Î~° ÉèÏQÆ=Ú# ÉÏQÍ Z «∞ÎQÍ, q∞„~°∞QÍ LO_ç ŒHΔ}=Ú#‰õΩ

ÉÏQÍ Ñ¨Å¡=ÚQÍ L#flKÀ ŒHΔ}=Ú Ñ¨Å¡=Ú H͉õÄ_» Œ∞ HÍ|\ì Jâ◊√Éèí Ѷe «=Ú QÆ$ǨÏ=ÚÃÑ· HÍãÎ „ѨÉèÏ==Ú

K«∂Ñ≤OK«∞#∞. « •fi~å ã¨=∞Ü«∂xH˜ ~å=Åã≤# ™⁄=Ú‡ KÕuH˜ JO ŒHõáÈ=_»=Ú, JÅs˚Å∞, K«~°‡ "åº èŒ∞Å∞

ÖÏO\˜ z#fláê\˜ ~ÀQÍÅ`À ÉÏ èŒÑ¨_»_»O, ÃãʉõΩºÖË+¨<£ al<≥ãπ ^•fi~å HÍÃã·Î<å #+ìO [~°QÆ_»O, g∞~°∞ z#fl

"≥Ú`åÎÅ∞ JÑC WzÛ# "å~°∞ S.Ñ≤. ÃÑ@ì_»O, z#fl"≥Ú`åÎʼnõΩ ã∂ºi\©Å∞ W=fi_»O, ã∂ºi\© fã∞‰õΩ#fl"å~°∞

*Ï~°∞HÀ=_»O «Ñ¨Ê Œ∞ HÍ|\ì g∞~°∞ _»|∞ƒ Hõ@ì_»O ÖÏO\˜q [~°QÆ_»O, HÍãÎ =∞#âß≈Ou HÀÖ’Ê=_»O

«k «~°=ÚÅ∞ ã¨OÉèíqOK«∞#∞. Uk [iy##∂ KåÖÏ z#flQÍ<Õ [~°∞QÆ∞#∞.

XHõ"Õà◊ g∞ «∂~°∞Êgkè, QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ «∂~°∞Ê gkè ŒHΔ} ÉèÏQÆ=Ú Z «∞ÎQÍ LO_ç L «Î~°=Ú#‰õΩ

™êQÆ∞H˘nÌ Ñ¨Å¡"≥∞ÿ#KÀ =∞Oz â◊√Éèí Ѩi}Ï=∞=ÚÅ∞ g∞‰õΩ ÅaèOK«∞#∞. P~ÀQƺ=Ú ÉÏQÆ∞O_»_»O. WzÛ#

™⁄=Ú‡ JO «Ü« «fi~°QÍ =ã¨∂Å∞ HÍ=_»O, z#fl áê\˜QÍ Ãã·_£ al<≥ãπ U~°Ê_»_»O, ~å Œ∞ J#∞‰õΩ#fl ™⁄=Ú‡

KÕuH˜ ŒHõ _»O JÅs˚Å∞, K«~°‡ "åº èŒ∞Å∞, W «~°„`å z#fláê\˜ ~ÀQÍÅ∞ =∂Ü«∞=∞=_»O, =∞#=Ú K≥ѨÙÊ «∞#fl

=∂@ W «~°∞Å∞ „â◊ ŒúQÍ q#_»=Ú, ã¨=∞Ü«∂xH˜ Ѩx"å~°∞ ~å=_»O P#O ŒHõ~°"≥∞ÿ# r=#O «k «~°=ÚÅ∞.

=∞# QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ ŒHΔ} "≥·Ñ¨Ù# gkè L#flKÀ P QÆ$ǨÏ=Ú#∞ ŒHΔ} gkè QÆ$ǨÏ=Ú JO\Ï~°∞.

=∞iÜ«Ú P gkèx ŒHΔ} gkè JO\Ï~°∞. ™ê è•~°} ÉèÏ+¨Ö’ ŒHΔ} gkèx ѨtÛ=∞=Ú#∞O_ç «∂~°∞ʉõΩ

™êQÆ∞ «∞Ok Jx JO\Ï~°∞. H˘O Œ~°∞ <≥·|∞∞u #∞O_ç PˆQflÜ«∞=Ú#‰õΩ ™êQÆ∞ «∞Ok JO\Ï~°∞. ãÔ~·# Ѩ Œúu

=∂„ «=Ú Ñ¨tÛ=∞=Ú #∞O_ç «∂~°∞ʉõΩ J<åe. ZO Œ∞HõO>Ë =∞# Z Œ∞iO\˜ "åà◊§‰õΩ W Õ gkè L «Î~° gkè

J=Ù «∞Ok Hõ •. JÑC_»∞ "åiH <≥·|∞∞u #∞O_ç PQflÜ«∞=Ú#‰õΩ ™êQÆ∞ «∞Ok J#_®xH gÅ∞ÖË Œ∞. "åÜ«Ú=º=Ú

#∞O_ç Dâß#º=Ú#‰õΩ ™êQÆ∞ «∞Ok Jx J#∞HÀ"åeû =ã¨∞ÎOk.

=∞# QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ Z Œ∞~°∞QÍ QÆÅ ŒHΔ}gkè <≥·|∞∞u „áêO «=Ú ÉÏQÍ Z «∞ÎQÍ, q∞„~°∞QÍ LO_ç

«∂~°∞ʉõΩ ™êˆQH˘nÌ J#QÍ =∞# QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ PˆQflÜ«∞=Ú k‰õΩ¯QÍ ™êQÆ∞H˘nÌ Ñ¨Å¡"≥∞ÿ#KÀ Éèí„ Œ « QÆÅ

r=#=Ú, =∂@, ÑÅ∞‰õΩ|_ç, èŒ#=$kú, PÜ«Ú+μ¬, P~ÀQƺ=Ú, ‰õΩÖÏ™ê r=#=Ú, =∞#âß≈Ou «k «~°=ÚÅ∞.

W Õ gkè <≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=ÚÖ’ Ѩš"≥∞ÿ PˆQflÜ«∞ ÉèÏQÆ=ÚÖ’ Z «∞ÎQÍ L#flKÀ ÉèíÜ«∞O ÉèíÜ«∞OQÍ

LO_»_»O, <À@#∞O_ç =∂@ ã¨iQÍ ~åHõáÈ=_»O, „Ѩu XHõ ѨxH© ÉèíÜ«∞Ѩ_»_»O, ZѨC_»∞ U=∞ø «∞O^À J<Õ

>ˇ#¬<£, J<å~ÀQƺ=Ú, Jã¨~å ÖˉõΩO_® áÈ=_»O, Ѩ#∞Å P@OHõO, _®Hõì~°¡ ŒQÆæ~°‰õΩ Ñ¨ Õ Ñ¨ Õ "≥à◊§_»O

ŒHΔ} gkè

40

[~°∞QÆ∞#∞. XH˘¯Hõ¯™êi QÆ$ǨÏ=ÚÖ’ "åã¨∞Î ã¨iQÍ ÖË#ѨÙÊ_»∞ =∞iÜ«Ú W`«~° "åã¨∞Î ^ÀëêÅ∞

Hõeã≤#ѨÙÊ_»∞ =∞~°}ÏÅ∞ ‰õÄ_® ã¨OÉèíqOKÕ „Ѩ=∂ Œ=Ú =ÙOk. ÖË • ѨHõΔ"å «=Ú ÖÏO\˜ |Å"≥∞ÿ# ~ÀQÍÅ

áêÅ∞ Ѩ_»=Åã≤ =ÙO@∞Ok.

=∞# QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ Ñ¨tÛ=∞ "≥·Ñ¨Ù# gkè L#flKÀ ^•xx ѨtÛ=∞ gkè JO\Ï~°∞. D gkè ŒHΔ}=Ú

#∞O_ç L «Î~°=Ú#‰õΩ ™êQÆ∞ «∂ LO@∞Ok. W Õ gkèÖ’ <≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=Ú Z «∞ÎQÍ LO_ç L «Î~°=Ú#‰õΩ "≥à◊√§

H˘nÌ Ñ¨Å¡"≥∞ÿ#KÀ QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ Éèí„ Œ « Hõey# r=#=Ú, „Ѩu+ª, èŒ# xÅfi, P~ÀQƺ=Ú, |O èŒ∞=ÙÅÖ’,

¿ãflÇ≤Ï «∞ÅÖ’, ã¨=∂[=ÚÖ’ Q“~°==Ú L#fl «"≥∞ÿ# PÖ’K«#Å∞ "å\˜x J=∞Å∞ [~°Ñ¨_®xH˜ „Ѩܫ∞ «fl=ÚÅ∞,

„Ѩܫ∞ «fl q[Ü«∞=Ú «k «~°=ÚÅ∞. <≥·|∞∞u #∞O_ç L «Î~°=Ú#‰õΩ Ñ¨Å¡=Ú J#∞#k QÆ$ǨÏ=Ú Ü«∞O Œe

„ѨǨsQÀ_» Éèí∂q∞ =∞@ì=Ú Hõ#fl#∂ Ѩš=Ú HÍ~å Œ∞. D Éèí∂q∞ =∞@ì=Ú Hõ#fl#∂ „ѨǨs |Ü«∞@

"åÜ«∞=º ÉèÏQÆ=Ú#O Œ∞ Ѩš"≥∞ÿ#KÀ ^À+¨Ñ¨iǨ~°OQÍ =∞# QÆ$ǨÏ=ÚÜ«∞O Œe „ѨǨsÖ’ ѨtÛ=∞ ÉèÏQÆ=Ú#∞

Z «∞Î KÕã¨∞HÀ=_»O KåÖÏ =∞Ozk. H˘O Œ~°∞ XHõ „Ñâ◊fl "Õã∞ÎO\Ï~°∞. ÑtÛ=∞ =ÚY^•fi~°=Ú QÆÅ QÆ$ÇÏ=Ú

Ü≥∂yOK« Œ∞. nx=Å¡ QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞ J<ÕHõ ÉÏ èŒÅ‰õΩ QÆ∞~“ «∞O\Ï~°∞ Jx... <å ã ¨=∂^ è•#OQÍ giHÀ

q+¨Ü«∞O K≥|∞`å#∞. XHõ"Õà◊ x[OQÍ Ñ¨tÛ=∞ QÆ$ǨÏ=Ú Ü≥∂yOK«HõáÈ Õ ÉèÏ~° « Õâ◊OÖ’ áêuHõ âß «O

QÆ$ǨÏ=ÚÅ#∞ H˘\ì"ÕÜ«∞ =Åã≤ =ã¨∞ÎOk. gi „Ѩâ◊fl‰õΩ J~°÷O ÖË Œ∞. [~°∞QÆ∞ «∞#fl Ü«∞^•~°÷O U=∞O>Ë Ñ¨tÛ=∞

=ÚY^•fi~° QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ Ñ¨tÛ=∞ ÉèÏQÆ=ÚÖ’ „ѨǨs =ÙO_ç «∂~°∞Ê# MÏm ÖËHõáÈ=_»O =Å¡ L «Î=∞ Ѷe`åÅ∞

~å=Ù. W@∞=O\˜q HÍ~°}ÏÅ∞. Jq QÆ=∞xOѨHõ H˘O Œ~°∞ U Õ À ≥Å∞Ѩ٠«∂ QÆ$ǨÏã¨∞÷Å#∞ ÉèíÜ«∞„ÉÏO «∞ʼnõΩ

QÆ∞i KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞. W@∞=O\˜ "åi q+¨Ü«∞OÖ’ P Œ∞~åú Ѩ_»=Åã≤# J=ã¨~°O ÖË Œ∞. <≥·|∞∞u Ѩš"≥∞ÿ

L «Î~°=Ú#‰õΩ ™êQÆ∞ «∂ Z «∞ÎQÍ L#flKÀ ÃÑ· K≥ѨC‰õΩ#fl "å\˜H˜ =ºuˆ~Hõ=ÚQÍ [~°∞QÆ∞#∞. ÃÑ·QÍ =∞~°}ÉèíÜ«∞O,

~ÀQÍÅ∞, Œi„ Œ=Ú «k «~°=ÚÅ∞.

=∞# QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ L «Î~° "≥·Ñ¨Ù# gkè L#flKÀ ^•xx L «Î~° gkè JO\Ï=Ú. D gkè Ѩ_»=∞~° #∞O_ç

«∂~°∞ʉõΩ ™êQÆ∞ «∂ LO@∞Ok. "åÜ«Ú=º ÉèÏQÆ=ÚÖ’ Z «∞ÎQÍ LO_ç Dâß#º=Ú#‰õΩ "≥à◊√§ H˘nÌ Ñ¨Å¡=ÚQÍ

L#flKÀ èŒ#=$kú, xÅHõ_» Hõey# r=#=Ú, JxflO\Ï Jaè=$kú, Ô~O_»= "åºáê~° „Ѩܫ∞ «fl=ÚÅ∞, èŒ#=Ú

H˘~°‰õΩ W «~°∞Å∞ "≥∂ãyOKåÅx „ÑÜ«∞uflOz<å "åi „ÑÜ«∞`åflÅ∞ ѶeOK«Hõ áÈ=_»O, P~ÀQƺ=Ú, =∞#âß≈Ou,

Éè’QÆÉèÏQͺÅ∞, ã¨∞Y ã¨O`ÀëêÅ∞.

"åÜ«Ú=º=Ú Ñ¨Å¡"≥∞ÿ «∂~°∞ʉõΩ áÈ=Ù H˘nÌ Dâß#º=Ú q∞„~°∞QÍ L#flKÀ ÃÑ· K≥ѨC‰õΩ#fl "å\˜H˜

=ºuˆ~Hõ=Ú [~°∞QÆ∞ «∂ Œi„ Œ=Ú, "åºáê~° #+ì=Ú, èŒ##+ì=Ú, =∂#ã≤Hõ HΔÀÉèí, =º èŒ, ÉÏ èŒ, JâßOu,

Jã¨O «$Ñ≤ÎHõ~° r=#=Ú =ÙO_»∞#∞.

ѨtÛ=∞ gkè

L «Î~° gkè

41

#g# "åã¨∞Î âßG"Õ «ÎÅ Hõ$+≤Ö’ XHõ ÉèÏQÆ=Ú D gkèáÈ@∞¡. gkèáÈ@¡<Õ gkè K«∂ѨÙÅ∞, gkè â◊¥Å,

gkè |Ö¡O WOw¡+πÖ’ J~Ú Õ ¢ã‘ì\ò á¶ÈHõãπ Jx JO\Ï~°∞.

ѨÓ~°fi HÍÅ=ÚÖ’ g\˜ÃÑ· JO «QÍ J=QÍǨÏ# LO_Õk HÍ Œ∞. #g# "åã¨∞Î âßGA˝Å∞ D gkèáÈ@¡

q+¨Ü«∞O ÉÏQÍ Ñ¨iâ’ èŒ# KÕâß~°∞. QÆ$ǨÏ=Ú "åã¨∞ÎâßGs`åº xi‡OK«∞‰õΩ#flKÀ QÆ$ǨÏ=Ú |Ü«∞@ U ≥·<å gkè

=∞# QÆ$ǨÏ=Ú#∞ `å‰õΩ «∞#flKÀ P gkèx gkè áÈ@∞ ÖË • gkè K«∂Ѩ٠Jx JO\Ï=Ú. =∞Oz gkèáÈ@¡#∞

gkè K«∂ѨÙÅx, K≥_»∞ gkè áÈ@¡#∞ gkè áÈ@∞¡ Jx JO\Ï~°∞. J#QÍ «∂~°∞Ê Dâß#º=Ú gkèáÈ@∞#∞

gkè áÈ@∞ J#Hõ «∂~°∞Ê Dâß#º gkè K«∂Ѩ٠JO\Ï~°∞. JÖψQ «∂~°∞Ê PˆQflÜ«∞ gkè K«∂Ѩ٠J#~°∞.

«∂~°∞Ê PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ Jx JO\Ï~°∞.

gkèáÈ@¡Ö’ ‰õÄ_® Ô~O_»∞ ~°HÍÅ∞ L<åfl~Ú. 1. |ÅOQÍ «yÖË gkèáÈ@∞, 2. |ÅÇ‘Ï#OQÍ «yÖË

gkèáÈ@∞. WѨÙÊ_»∞ |ÅOQÍ «yÖË gkèáÈ@∞ QÆ∞iOz ≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•=Ú.

D Ѩ@=Ú#∞ QÆ=∞xOK«O_ç.

QÆ$ǨÏ=Ú

«∂~°∞Ê

Ñ_»=∞~°

^ŒH˜Δ}

=Ú

L«Î~°=

Ú gkè

L «Î~° Dâß#º gkèáÈ@∞

D Ѩ@=Ú Ü«∞O Œ∞ HõxÑ≤OKÕ QÆ$ǨÏ=Ú ŒHΔ} gkè QÆ$ǨÏ=Ú. D ŒHΔ} gkè "≥_»Å∞Ê «‰õΩ¯=QÍ

LO_ç z#fláê\˜ gkè JxÑ≤OK«∞ ‰õΩO@∞Ok. J Õ D QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ ŒHΔ} PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ «QÆÅ_»O

QÆ=∞xOK«O_ç. Jk ZO « ÃÑ ŒÌQÍ LO^À, qâßÅ=Ú Hõey |ÅOQÍ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ «QÆÅ_»O QÆ=∞xOK«=K«∞Û.

nx<Õ |ÅOQÍ «yÖË gkè áÈ@∞ JO\Ï~°∞. nx „ѨÉèÏ==Ú QÆ$ǨÏ=ÚÃÑ· qѨs «OQÍ LO@∞Ok. WѨC_»∞

|ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ# gkèáÈ@∞#∞ QÆ=∞xOK«O_ç.

QÆ$ǨÏ=Ú

«∂~°∞Ê

Ñ_»=∞~°

L`«Î~°=

Ú gkè

^ŒH˜Δ}

=Ú

L «Î~° Dâß#º gkèáÈ@∞

ÃÑ· Ѩ@=Ú#O Œe QÆ$ǨÏ=Ú #=¸<å ‰õÄ_® ŒHΔ} gkè Hõey#k. J~Ú Õ D ŒHΔ} gkè ZO`À

qâßÅ «fi=Ú`À "≥_»Å∞ÊQÍ L#flk. ŒHΔ} PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ |ÅÇ‘Ï#OQÍ LO_»_®xfl QÆ=∞xOK«=K«∞Û.

|ÅÇ‘Ï#OQÍ L#flO Œ∞=Å¡ Ѷe`åÅ∞ ‰õÄ_® |ÅÇ‘Ï#OQÍ =ÙO_»∞#∞. HÍ~°}"Õ∞=∞O>Ë =∞ 茺֒ "≥_»Å∞Ê

gkèáÈ@∞¡

42

Hõey# ŒHΔ} gkè =ÙO_»_»O =Å¡ ŒHΔ} PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ#k. HÍ=Ù# gkèáÈ@∞

J#OQÍ<Õ HõOQÍ~°∞ Ѩ_ç ÉèíÜ«∞Ѩ_®eû# J=ã¨~°O ÖË Œ∞. Jk |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ#^• ÖË • |Å=Ú Hõey L#fl^•

J<Õk QÆ=∞xOKåe. WHõ _» g∞~À q+¨Ü«∞O „â◊ ŒúQÍ QÆ=∞xOKåe.

QÆ$ǨÏ=Ú "åã¨∞Îs`åº x~å‡}O J~Ú#KÀ |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ# gkáÈ@∞ =Å¡ Jk â◊√ÉèíO HÍh Jâ◊√ÉèíO

HÍh HõeyOKÕ gkèáÈ@∞ J~Ú<å ^•x „ѨÉèÏ==Ú QÆ$ǨÏ=ÚÃÑ· |ÅÇ‘Ï#=ÚQÍ LO_»∞#∞. HÍ=Ù<Õ "åã¨∞Î

âßGA˝Å∞ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ "åã¨∞Îs`åº xi‡OK«∞HÀ=∞x Ѩ Õ Ñ¨ Õ ≥Å∞ѨÙ`å~°∞. D gkè áÈ@∞¡ ‰õÄ_® Ѩiã¨~°

"åã¨∞ÎÖ’ XHõ ÉèÏQÆ"Õ∞. =∞# QÆ$ǨÏ=Ú «Hõ q∞ye# |Ü«∞@ „áêO «=ÚÖ’ U ≥·##∂ Ѩiã¨~°"åã¨∞Î „H˜O Œ<Õ

ÖˇHõ . JO Œ∞ˆH gkèáÈ@∞ J#QÍ<Õ =ÚO Œ∞QÍ =∞#=Ú Ñ¨iQÆ}#Ö’xH˜ fã¨∞HÀ"åeû# q+¨Ü«∂Å∞ KåÖÏ

L<åfl~Ú.

1. gkè áÈ@∞ gkè Ü≥ÚHõ "≥·âßź=Ú 2. [#™êO„^Œ`« Z‰õΩ¯=QÍ Hõey#^• ÖË^• 3.

QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ gkèáÈ@∞ <Õ~°∞QÍ «QÆ∞Å∞ «∞#fl^• ÖË • =∞ 茺 U ≥·<å ~°Ç¨Ï^•i L#fl^• 4. XHõ"Õà◊ ~°Ç¨Ï^•i

L#flKÀ P ~°Ç¨Ï^•i "≥·âßź=Ú ZO « ^•x [# ™êO„ Œ « ZO «. 5. gkèáÈ@∞ «QÆ∞Å∞ «∞#fl QÆ$ǨÏ=Ú

"åã¨∞Îs`åº xi‡Oz#^•, ÖË •, J#∞ q+¨Ü«∂Å#∞ ѨiQÆ}#Ö’H˜ fã¨∞HÀ"åe.

ÖÏÉèí=Ú QÍh, #ëêìÅ∞ QÍh =∞#=~°H JO «=Ú HÍ=Ù. =∞# «~°∞"å « «~åÅ "åiH˜ ‰õÄ_®

«QÆ∞Å∞‰õΩO\Ï~Ú. ÖÏÉèí"≥∞ÿ Õ Ñ¶~åfiÖË Œ∞, U `˘O Œ~å ÖË Œ∞. ã¨O`À+¨"Õ∞. J Õ #+ì"≥∞ÿ Õ q∞_ç q∞_ç *Ï˝#O`À

=∞#O KÕã∞‰õΩ#fl ÑxH J#=ã~°OQÍ Ñ¶∞’~°"≥∞ÿ# ÉÏ èŒÅ∞ Ñ_»=Åã≤ LO@∞Ok. â◊√Éèí"≥∞ÿ# gkèáÈ@∞ QÆ$ÇÏ=Ú#‰õΩ

«QÆ∞Å∞ «∞#flKÀ <åÜ«∞‰õΩÅ`À áÈ~å_ç<å ÔQÅ∞Ѩ٠=∞# Õ J=Ù «∞Ok. Jâ◊√Éèí"≥∞ÿ# gkèáÈ@∞ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ

«QÆ∞Å∞K«∞#flKÀ |ÅÇ‘Ï#∞Å`À áÈ~å\ÏxH˜ ‰õÄ_® Hõhã¨O ã≤ ŒúѨ_»ÖË=Ú. â◊√Éèí"≥∞ÿ# gkèáÈ@∞ aHÍix

~åA#∞ KÕã¨∞ÎOk. Jâ◊√Éèí"≥∞ÿ# gkèáÈ@∞ ~åA#∞ aHÍix KÕã¨∞ÎOk.

WѨC_»∞ =∞#=Ú gkèáÈ@∞¡ Zxfl JO Œ∞Ö’ â◊√ÉèíHõ~°"≥∞ÿ#q Zxfl, Jâ◊√Éèí Hõ~°"≥∞ÿ#q Zxfl J<Õ

q+¨Ü«∞=Ú#∞ ≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•=Ú.

â◊√ÉèíHõ~°"≥∞ÿ# gkèáÈ@∞¡ : 1. Dâß#º gkèáÈ@∞ 2. «∂~°∞Ê Dâß#º gkèáÈ@∞ 3. «∂~°∞Ê

gkèáÈ@∞ 4. ŒHΔ} PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ 5. ŒHΔ} gkèáÈ@∞ 6. ѨtÛ=∞ gkèáÈ@∞ 7. ѨtÛ=∞ "åÜ«Ú=º

gkèáÈ@∞ 8. L «Î~° gkèáÈ@∞ 9. L «Î~° Dâß#º gkèáÈ@∞.

Jâ◊√ÉèíHõ~°"≥∞ÿ# gkèáÈ@∞¡ : 1. «∂~°∞Ê PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ 2. PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ 3. ŒHΔ}

<≥·|∞∞u gkèáÈ@∞ 4. <≥·|∞∞u gkèáÈ@∞ 5. ѨtÛ=∞ <≥·|∞∞u gkèáÈ@∞ 6. "åÜ«Ú=º gkèáÈ@∞ 7.

L «Î~° "åÜ«Ú=º gkèáÈ@∞.

D q èŒ"≥∞ÿ# â◊√Éèí =∞iÜ«Ú Jâ◊√ÉèíHõ~°"≥∞ÿ# gkèáÈ@∞¡ QÍHõ H˘xfl gkè áÈ@∞¡ ^˘OQÆ ÖÏQÍ WO\˜x

«QÆ∞Å∞ «∞O\Ï~Ú. g èŒ∞Å∞ HÍx gkèáÈ@∞¡ Wq. gkèÖÏ Hõ#Ѩ_»‰õΩO_® QÆ$ǨxH˜ gkèáÈ@∞ «QÆ∞Å∞ «∞O@∞Ok.

QÆ$Ç¨Ï x~å‡}O HÀã¨O ZÖÏO\˜ ã÷Å=Ú#∞ H˘<åe, QÆ$ǨÏ=Ú#∞ ZÖÏ xi‡OK«∞HÀ"åe, Hõ\ì# QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#∞

ã¨=∞Ü«∞OÖ’ fã¨∞HÀ=Åã≤# *Ï„QÆ «ÎÅ∞, L#fl QÆ$ǨÏ=ÚÖ’ KÕÜ«∞=Åã≤# "åã¨∞Î ã¨=~°}Å∞ W`åºk Z<Àfl =O ŒÅ

q+¨Ü«∂Å#∞ F~°∞Ê`À Ui, ‰õÄiÛ JOkOz#@∞=O\˜ ''â◊√Éèí"åã¨∞Î ã¨ÅǨÅ∞—— e-book #∞ WѨC_Õ g∞

ã¨fiO «O KÕã¨∞HÀO_ç. "≥Å g∞~°∞ TÇ≤ÏOK«ÖË#O « «‰õΩ¯= èŒ~°.

- ~°K«~Ú « : ã¨∞ˆ~+π ã≤ •úOu. á¶È<£ : 98481 14778

43

~åA QÍi U#∞QÆ∞ ^ŒO_»#∞ Ѩ@∞ìH˘x HÍÉ’ÜÕ∞ ~åA HÀã¨O T~°O`«Ü«¸ uiy#^Œ@. P

ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ѩ@ì} [#∞ÅO Œ~°∂ Z=~À J Œ$+ì=O «∞_»∞, Z=i "≥∞_»#∞ ѨÓÅ=∂Å =iã¨∞ÎO^À, ~å[ºÅH©;

=iã¨∞ÎO^À J#∞‰õΩO@∂ K«iÛOK«∞H˘x «=∞ J Œ$ëêìxfl ѨiHΔOK«∞HÀ=_®xH˜ QÆ["åǨÏ#O =ÚO Œ∞‰õΩ "≥à◊¡_»O

[~°∞QÆ∞ «∞O Œ@. JÖψQ JO «\˜ J Œ$ëêìxfl Dâß#º gkèáÈ@∞ QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ HõÅ∞QÆ*Ëã¨∞ÎOk. QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ

L «Î~°=Ú, «∂~°∞Ê#‰õΩ =∞ 茺 QÆÅ „áêO «=Ú#∞ Dâß#º=Ú JO\Ï~°<Õ q+Ü«∞=Ú g∞‰õΩ ≥Å∞ã∞. YzÛ «=ÚQÍ

Dâß#º =¸Å‰õΩ «yÖË gkèáÈ@∞#∞ Dâß#º gkèáÈ@∞ JO\Ï~°∞. Dâß#º gkèáÈ@∞ L#fl QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞

J Œ$+ì=O «∞Å∞QÍ K≥ѨÊ=K«∞Û#∞. XHõ"Õà◊ g∞ Œ$+≤ìH˜ W@∞=O\˜ QÆ$ǨÏ=ÚÅ∞ J=∞‡Hõ=Ú#‰õΩ =zÛ#KÀ

«Ñ¨Ê‰õΩO_® H˘#O_ç. ™ê è•~°}OQÍ W@∞=O\˜ QÆ$ǨÅ∞ J=∞‡HÍxH˜ LO_»=Ù. XHõ"Õà◊ J=∞‡Hõ=∞O@∂

[~°∞QÆ∞K«∞#flKÀ J=Ú‡"å~°∞ q ÕâßʼnõΩ "≥o§áÈ «∂ ÖË • W «~° Œ∂~° „áêO`åʼnõΩ "≥o§áÈ «∂ J=∞‡=Åã≤O Õ

HÍh U W «~° Œ∞+¨Êi}Ï=∞=ÚÅ∞ [iy J=∞‡HõO KÕÜ«∞_»=∞<Õk LO_» Œ∞. Dâß#º gkèáÈ@∞ QÆ$ǨÏ=ÚʼnõΩ

â◊√Éèí=ÚÅ∞ «Ñ¨Ê Jâ◊√Éèí=ÚÅ∞ LO_»=Ù. D QÆ$ǨÏ=Ú"å~°∞ "åã¨∞Îs`åº QÆ$Ǩxfl x~å‡}O HÍqOK«∞H˘x=ÙO>Ë

Éèí∂Ö’Hõ "≥·‰õΩO~î°=ÚQÍ gi QÆ$ǨÏ=Ú =iúÅ∞¡ «∞Ok.

â◊√ÉèíѶe «=ÚÅ∞ :– =∞#âß≈Ou, x~°O «~° èŒ#=$kú, q ÕâßʼnõΩ "≥à◊§_»O, =Oâßaè=$kú, Ѩ\ì# „Ѩu

ÑxÖ’#∂ q[Ü«∞O, ^ÀëêÅ∞ ÖËx HÍ~°º=ÚÅ∞, ÇÏ$ ŒÜ«∞ P#O ŒO, q ŒºÖ’ Ñ≤Å¡Å∞ JO ŒiHõ<åfl =ÚO Œ∞O_»_»O,

Éè’QÆÉèÏQͺÅ∞, ã¨HõÅ ã¨OѨ ŒÅ∞, Ü«∞â◊ã¨∞û, H©iÎ, Õ[ã¨∞û, P#O ŒO.

Dâß#º gkèáÈ@∞ QÆÅ QÆ$ǨÅ∞ g∞‰õΩ H˘#_®xH˜ ÅaèOK«HõáÈ~Ú#@¡~Ú`Õ Hõhã¨O H˜~å~ÚH˜

ÅaèOz<å PÅ㨺O KÕÜ«∞Hõ "≥O@<Õ g∞~°∞#fl WÅ∞¡#∞ =ke W@∞=O\˜ QÆ$ǨÏ=ÚÅÖ’ KÕ~°∞HÀ=_»O=Å¡ ÃÑ·

K≥ѨC‰õΩ#fl â◊√ÉèíѶe «=ÚÅ#∞ g∞~°∞ JO Œ∞HÀ=K«∞Û. W@∞=O\˜ QÆ$ǨÏ=ÚʼnõΩ HÍãÎ H˜~å~Ú Z‰õΩ¯"≥·##∂

PÖ’K«# KÕÜ«∞= Œ∞Ì. ã¨O= «û~°O H˜~å~Ú XHõ ~ÀAÖ’ ã¨OáêkOK«∞HÀ=K«∞Û. Z=~°∞ K≥á⁄ÊKåÛ~°∞. W@∞=O\˜

QÆ$ǨÅÖ’ Z<≥·fl<å qz„`åÅ∞ [iy QÆ$ǨÏã¨∞÷Å#∞ L#fl «∞Å#∞ KÕã¨∞ÎOk. «~åÅ H˘nÌ W@∞=O\˜ QÆ$ǨÅÖ’

x=tOKÕ J=HÍâ◊"≥Ú¿ãÎ g∞ =Oâ◊OÖ’ [x‡OKÕ "åi QÆ∞iOz K≥áêÊeû# J=ã¨~°O LO_» Œ∞. L#fl «∞Å∞,

=∞Ǩϟ#fl «∞Å∞, |∞kú=∞O «∞Å∞, *Ï˝#r=ÙÅ∞ [x™êÎ~°∞. P[<å‡O «O èŒ# xÅfiÅ∞.

J Œ$+ìO =iOKåÅ<åfl, q ÕâßʼnõΩ "≥àÏ¡Å<åfl, Ñ≤Å¡Å Éèíq+¨º «∞Î J Œ∞ƒù «OQÍ =ÙO_®Å<åfl «∂~°∞Ê

Dâß#º gkèáÈ@∞¡ QÆÅ QÆ$ǨÏ=Ú Ü«∞O Œ∞ x"åã¨=ÚO_»O_ç. QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ «∂~°∞Ê Dâß#º „áêO «=Ú

#∞O_ç gkèáÈ@∞ «QÆ∞Å∞ «∞#fl@¡~Ú Õ P gkèx «∂~°∞Ê Dâß#º gkèáÈ@∞ Jx JO\Ï~°∞. D «∂~°∞Ê

Dâß#º gkèáÈ@∞ Dâß#º gkèáÈ@∞`À ^•^•Ñ¨ÙQÍ ã¨=∂#OQÍ LO@∞Ok. Dâß#º gkèáÈ@∞ WKÕÛ

â◊√ÉèíѶe`åÅÖ’ KåÖÏ ÉèÏQÆ=Ú ‰õÄ_® «∂~°∞Ê Dâß#º gkèáÈ@∞ QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ JOkã¨∞ÎOk. W@∞=O\˜

QÆ$ǨÏ=ÚÅ∞ ‰õÄ_® g∞‰õΩ ZHõ _≥·<å J=∞‡HÍxH˜ HõxÑ≤¿ãÎ "≥O@<Õ H˘<ÕÜ«∞O_ç. ™ê è•~°}OQÍ W@∞=O\˜

QÆ$ǨÅ∞ J=∞‡HÍxH˜ ~å=Ù.

Dâß#º gkèáÈ@∞

«∂~°∞Ê Dâß#º gkèáÈ@∞

44

â◊√Éèí Ѷe «=ÚÅ∞ :– q ÕjÜ«∂#O, èŒ#=$kú, H©iÎ „Ѩu+ªÅ∞, =Oâßaè=$kú, L#fl « q Œº, =∞~åº Œ,

Q“~°==Ú, P#O^Œ=Ú, ã¨O`À+¨=Ú, Éè’QÆÉèÏQͺÅ∞ W`«~°„`å. W@∞=O\˜ QÆ$ǨÅ∞ g∞‰õΩ H˘#_®xH˜

ÅaèOK«HõáÈ~Ú#@¡~Ú Õ Hõhã¨O ÉÏ_»∞QÆÔH·<å LO_»O_ç. ã¨O= «û~åÅ «~°|_ç WÖÏO\˜ QÆ$ǨÅÖ’ LO_Õ

J=HÍâ◊"≥Ú¿ãÎ g∞ =Oâ◊OÖ’ [x‡OKÕ "å~°∞ |∞kú r=ÙÅ∞, H©iÎ „Ѩu+ìÅ∞ HõÅ"å~°∞, =∞Ǩϟ#fl «∞Å∞,

*Ï˝#r=ÙÅ∞ J=Ù`å~°∞. P[<å‡O «O H©iÎ „Ѩu+ìÅ`À áê@∞ èŒ# xÅfiÅ∞ Hõey LO\Ï~Ú.

z#fl á⁄~°áê@∞ [iy##∂ «∂~°∞Ê gkèáÈ@∞ «∂~°∞Ê PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞QÍ ã¨O «iOK«∞‰õΩO@∞Ok.

«∂~°∞Ê gkè, ŒHΔ} gkè, ѨtÛ=∞ gkè, L «Î~° g èŒ∞Å q+¨Ü«∞OÖ’ *Ï„QÆ «ÎÅ∞ «Ñ¨Êxã¨iQÍ fã¨∞HÀ"åe. KåÖÏ

z#fl á⁄~°áê@∞ [iy##∂ â◊√Éèí Ѷe «=ÚÅ∞ HÍHõ Jâ◊√Éèí Ѷe «=ÚÅ∞ =K«∞Û J=HÍâ◊=Ú Z‰õΩ¯=. «∂~°∞Ê

gkè QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ «∂~°∞Ê ÉèÏQÆ=Ú #∞O_ç gkè =zÛ =∞# QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ «QÆ∞Å∞ «∞#flKÀ P gkèx «∂~°∞Ê

gkèáÈ@∞ JO\Ï~°∞. Wk ‰õÄ_® â◊√Éèí Ѷe «=ÚÅxKÕÛ gkèáÈ>Ë. J~Ú Õ D gkèáÈ@∞ z#fláê\˜QÍ PˆQflÜ«∞

k‰õΩ¯‰õΩ [iy<å «∂~°∞Ê gkèáÈ@∞ â◊√ÉèíÅHõΔ}=ÚÅ∞ HÍHõ PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ ÅHõΔ}ÏÅ#∞ Hõey LO@∞Ok.

QÆ$ǨÏ=Ú#O Œ∞ "åã¨∞Î ÉÏQÍ áê\˜Oz L#fl@¡~Ú Õ W@∞=O\˜ «∂~°∞Ê gkè =Å¡ â◊√Éèí Ѷe «=ÚÅ∞ á⁄O Õ

J=HÍâ◊O ÉÏQÍ LO@∞Ok. J Õ "åã¨∞Î ã¨iQÍ ÖËHõáÈ~Ú#@¡~Ú Õ D «∂~°∞Ê gkèáÈ@∞ =Å¡ PtOz#O «

â◊√ÉèíѶe «=ÚÅ∞ á⁄O ŒQÆÅ=Ú Jx K≥ѨÊ_»O Hõ+ìO.

D gkèáÈ@∞ ZÖÏO\˜ ŒO>Ë XHõ "åºáêi «ÔH¯_» („`åã¨∞) «∂Hõ=Ú "Õ¿ã@ѨC_»∞ z=iH˜ ÉϺÅ<£û

J~Úº Ô~O_»∞ ã¨iã¨=∂# ™ê÷~ÚÖ’ xÅ|_» å~Ú. Z@∞ѨHõ H˘kÌQÍ Ñ¨ •~°÷O "Õã≤##∂ J@∞ѨHõ „`åã¨∞

"≥ÚQÆ∞æ «∞Ok. W Õ q èŒOQÍ «∂~°∞Ê gkèáÈ@∞ ‰õÄ_® QÆ$ÇÏã∞÷ʼnõΩ Ñ¶e`åÅ#∞ Wã∞ÎOk. nx ÑÓiΠѶe «=ÚÅ∞

JO Œ∞HÀ"åÅO>Ë QÆ$Ǩxfl "åã¨∞Îs`åº xi‡OK«∞HÀ"åe.

â◊√Éèí Ѷe`åÅ∞ :– H©iÎ „Ѩu+ìÅ∞ HõÅ∞QÆ*ËÜ«∞_»O, Ѩ@∞ì‰õΩ#fl Ѩ#∞Å∞ ã¨OѨÓ~°‚OQÍ =ÚyÜ«∞_»O,

ã¨O„Ѩ •Ü«∂Å#∞ áê\˜OK«_»O, q Œº, «k «~°=ÚÅ∞.

U ≥·<å XHõ tHõΔ J=∞Å∞ HÍ=_®xfl K«∂ã≤#KÀ ѨQÆ"å_çH˜ ‰õÄ_® = Œ∞Ì D tHõΔ J#∞HÀ=_»=Ú Hõ Œ∞Ì.

JÖψQ U ≥·<å ÉÏ èŒ‰õΩ QÆ∞Ô~·#ѨÙÊ_»∞ ѨQÆ"å_çH˜ ‰õÄ_® D ÉÏ èŒ = Œ∞Ì J#∞HÀ=_»=Ú [~°∞QÆ∞ «∞Ok. JÖÏO\˜

J#∞Éèí∂ux D «∂~°∞Ê PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ Wã¨∞ÎOk. «∂~°∞Ê gkè QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ «∂~°∞Ê PˆQflÜ«∞=Ú #∞O_ç

gkè «QÆ∞Å∞ «∞#flKÀ ^•xx «∂~°∞Ê PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ JO\Ï~°∞. D gkèáÈ@∞#∞ =∂„ «=Ú HõzÛ «=ÚQÍ

áÈ@∞ J#=Åã≤O Õ. ZO Œ∞HõO>Ë D gkèáÈ@∞ =Å¡ QÆ$ÇÏã∞÷_»∞ #~°Hõ Ü«∂ «##∞ „Ñ «ºHõΔOQÍ J#∞ÉèíqOKåeû#

Ѩiã≤÷u U~°Ê_»∞ «∞Ok. ™ê è•~°}OQÍ W@∞=O\˜ QÆ$ǨÅ∞ J=∞‡HÍxH˜ =ã¨∞ÎO\Ï~Ú. XHõ"Õà◊ g∞ Œ$+≤ìH˜

W@∞=O\˜ QÆ$ǨÏ=ÚÅ∞ =¿ãÎ ŒÜ«∞KÕã≤ H˘#= Œ∞Ì. nx =Å# Z@∞=O\˜ â◊√Éèí Ѷe «=ÚÅ∞ LO_»=Ù.

QÆ$ǨÏ=Ú "åã¨∞Îs`åº xi‡¿ãÎ HÍãÎÖ’ HÍÃã·Î<å nx ~åHõΔ㨠|Å=Ú #∞O_ç q„âßOu fã¨∞H˘<Õ J=HÍâ◊O

LO@∞Ok. J Õ QÆ$ǨÏ=ÚÖ’ "åã¨∞Î áê\˜OK«Hõ áÈ Õ gkèáÈ@∞ ~åHõΔ㨠â◊HÎx Hõey QÆ$ǨÏã¨∞÷x Ñ‘eÛ Ñ≤Ñ≤Ê

KÕã¨∞ÎOk.

«∂~°∞Ê gkèáÈ@∞

«∂~°∞Ê PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞

45

Jâ◊√ÉèíѶe «=∞Å∞ :– Ѩiëê¯~°=Ú HÍx ã¨=∞㨺Å`À #~°HõÜ«∂ «# J#∞ÉèíqOK«_»O, K«@ì=ºuˆ~Hõ"≥∞ÿ#

Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«∞_»O Jã¨O «$Ñ≤ÎHõ~° r=#O, „HÀ èŒ=Ú, HÀѨ=Ú, Ѩ#∞Å P@OHõ=Ú, qѨs «"≥∞ÿ# Y~°∞Û, „Ѩu

XHõ q+¨Ü«∞O Ö’#∂ JuH˜áÈ=_»O, qѨs «"≥∞ÿ# HÍ=∞O, *·Å∞ÔHà◊§_»O, Jq Œº, xO ŒÅ∞, =∞ 茺¿ã=#O,

á⁄QÆ qѨs «OQÍ „`åQÆ_»O, "≥∞\ìxO\˜H˜ "≥o¡# P_» Ñ≤Å¡Å∞ ÉÏ èŒÅ‰õΩ QÆ∞i HÍ=_»O W «~°„`å.

HõëêìxH˜ z~°∞<å=∂, ÉÏ èŒÅ‰õΩ Ñ¨Ù\ìxÅ∞¡ ÖÏO\˜ Ѷe`åÅ#∞ PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ Ѷe`åÅ#∞ ~°∞z

K«∂_®e. ã¨OѶ∞ q„^ÀÇ≤ÏH˜ ãÔ~·# tHõΔ JO>Ë PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ QÆÅ QÆ$ǨÏ=ÚÖ’ ÃÑ_»∞ «∂ WOH˘xfl ''J"åã¨∞Η—

ÅHõΔ}ÏÅ#∞ HõÅ∞QÆ*Ë¿ãÎ ≥|ƒ‰õΩ "≥ Œ= É’#∞Ö’ Ѩ_ç# ZÅ∞HõÖÏ «Ü«∂~°∞ HÍQÆÅ_»∞.

~°∞z K«∂ã≤# "å_çH LO_ÕÅ∞ ≥|ƒ Ü≥ÚHõ â◊HÎ J~°÷=∞=Ù «∞Ok. JÖψQ PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ QÆÅ

QÆ$ÇÏ=ÚÖ’ ZO «\ Hõëêìxfl Z Œ∞~°∞¯O\Ï~À P QÆ$ÇÏOÖ’ x=ã≤OK«∞ QÆ$ÇÏã∞÷Å∞ ÉÏQÍ K≥ÑÊQÆÅ~°∞. QÆ$ÇÏ=Ú#‰õΩ

PˆQflÜ«∞ ÉèÏQÆ=Ú#∞O_ç gkè =zÛ «QÆ∞Å∞K«∞#flKÀ P gkèx PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ JO\Ï~°∞. D PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞

«∂~°∞Ê PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞‰õΩ U =∂„ «O fã≤áÈHõ WOHÍãÎ Z‰õΩ¯=QÍ Œ∞+¨Êe «=ÚÅ „ѨÉèÏ==Ú#∞ QÆ$ǨÏã¨∞÷xÃÑ·

K«∂Ñ≤ã∞ÎOk. D QÆ$ÇÏ=Ú •fi~å Z@∞=O\ â◊√Éèí Ѷe «=ÚÅ∞ QÆ$ÇÏã∞÷xH JO Œ=Ù. Ѷe «=ÚÅO>Ë Œ∞+Êùe «=ÚÅ∞

=∂„ «"Õ∞ QÆ$ǨÏã¨∞÷_»∞ qO Œ∞ Éè’[#O P~°yOz #@∞¡ P~°yOKåeû =ã¨∞ÎOk. W@∞=O\˜ QÆ$ǨÅ∞ J=∞‡Hõ=Ú#‰õΩ

=zÛ#ѨC_»∞ fã¨∞HÀ= Œ∞Ì. W@∞=O\˜ QÆ$ǨÅÖ’ ÉÏ_»∞QƉõΩ ‰õÄ_® KÕ~°= Œ∞Ì. JO ≥O Œ∞‰õΩ K≥_»∞ gkèáÈ@∞¡

Hõey# U QÆ$ǨŠܫ∞O Œ∞#∞ ÉÏ_»∞QƉõΩ ‰õÄ_® KÕ~°= Œ∞Ì. "åã∞Î Ñ@∞ì Hõey# QÆ$ÇÏ=ÚÜ«∞O Œ∞ ‰õÄ_®#∂ D

PQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ =Å# Œ∞+Êùe «=ÚÅ#∞ J#∞ÉèíqOKåeû# Ñiã≤÷ «∞Å∞ •ÑÙiOKÕ J=HÍâ◊O Z‰õΩ¯=. L#fl «∞_»∞

D QÆ$ÇÏ=ÚÖ’ x=tOz##∂ H˘kÌ HÍÖÏxH „Éèí+μì Ñ\˜ì áÈ`å_»∞.

Jâ◊√Éèí Ѷe`åÅ∞ :– „Ѩu XHõ q+¨Ü«∞O Ö’#∂ JuH˜áÈ=_»O, qѨs «"≥∞ÿ# HÍ=∞O, *·Å∞ÔHà◊§_»O, Jq Œº,

xO ŒÅ∞, =ºaèK«iOK«_»O, Ѩiëê¯~°=Ú HÍx ã¨=∞㨺Å`À 㨠«=∞ «=∞=_»O, Jã¨O «$Ñ≤ÎHõ~° r=#O, „HÀ èŒ=Ú,

HÀѨ=Ú, Ѩ#∞Å P@OHõ=Ú, qѨs «"≥∞ÿ# Y~°∞Û, H˘\Ï¡@Å∞, [QÆ_®Å∞, ~°HõÎ=Ú HÍ~°∞#@∞¡QÍ H˘@∞ìHÀ=_»O,

HÀ~°∞ì ˆHã¨∞Å∞, P_»Ñ≤Å¡Å∞ ѨÙ\ìO\˜H˜ U^À HÍ~°}OKÕ KÕ~°_»O, W «~°„`å.

[<åHõ~°¬}, 㨄Hõ=∞ èŒ# ã¨Oáê Œ#, U^À XHõ Q˘Ñ¨Ê HÍ~°ºO KÕã≤ „Ѩ[ÅKÕ H©iÎOѨ|_»@O, W`åºkq

ŒHΔ} PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ ÅHõΔ}ÏÅ∞. QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ ŒHΔ} PˆQflÜ«∞ ÉèÏQÆ=Ú#∞O_ç gkè «QÆ∞Å∞K«∞#flKÀ P gkèx

ŒHΔ} PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ JO\Ï=Ú. H˘O Œ~°∞ D ŒHΔ} PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ â◊√ÉèíHõ~°=Ú HÍ Œx ≥Å∞ѨÙ`å~°∞.

J~Ú Õ <å Ñiâ’ èŒ#Ö’ Z<Àfl QÆ$ÇÏ=ÚÅÖ’ ŒHΔ} PQflÜ«∞ gkèáÈ@¡ =Å¡ â◊√Éèí=ÚÅ∞ [iy#"Õ HÍh, Jâ◊√Éèí=ÚÅ

âß «O ÖË Œ∞.

â◊√Éèí Ѷe «=ÚÅ∞ :– [<åHõ~°¬}, èŒ<å^•Ü«∞=Ú, èŒ~°‡ zO «# ã¨Oáê Œ#, <åºÜ«∞OQÍ èŒ<åxfl Pi˚OK«_»O,

~°∂áê~Ú ã¨Oáê Œ#‰õΩ áÈ Õ <åÅ∞QÆ∞ ~°∂áêÜ«∞Å∞ ÅaèOK«_»O, P~ÀQͺÅ∞ ÉÏQÆ∞O_»_»O, ¢ã‘ÎÅ∞ ã¨∞dOK«_»O,

P_»Ñ≤šʼnõΩ «fi~°QÍ ÃÑo§à◊√§ HÍ=_»O «k «~°=ÚÅ∞. W Õ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ «∂~°∞Ê# ÉÏQÍ MÏm L#fl@¡~Ú Õ

=∞QÆ"åiH˜ ã¨OѶ∞=ÚÖ’ Q“~°==Ú, „Ѩu XHõ Ѩx Ü«∞O Œ∞ Ѩx"å~°∞ „â◊ ŒúQÍ Ñ¨xKÕÜ«∞_»O. èŒ#=Ú ÉÏQÍ

PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞

ŒHΔ} PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞

46

‰õÄ_»∞HÀ=_»=Ú, WzÛ# ÉÏH©Å∞ «fi~°QÍ =ã¨∂Å∞ HÍ=_»O, Éèí„ Œ å ÉèÏ==Ú LO_»_»O, P~ÀQƺ=Ú K«Hõ QÍ

LO_»_»O, |O èŒ∞=ÙÅ∞, q∞„ «∞Å, ~åHõáÈHõÅ∞, Œ∂~°„áêO « „Ѩܫ∂}ÏÅ∞, W «~°„`å.

WO «‰õΩ=ÚO Œ∞ =∞#=Ú «∂~°∞Ê gkèáÈ@∞Ö’ K« Œ∞=Ù‰õΩ#fl@∞¡QÍ ŒHΔ} gkèáÈ@∞ q+¨Ü«∞OÖ’

‰õÄ_® *Ï„QÆ «ÎÅ∞ fã¨∞HÀ=Åã≤O Õ. ŒHΔ} QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ ŒHΔ} ÉèÏQÆ=Ú =∞ 茺 #∞O_ç gkè =zÛ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ

«ye#KÀ P gkèx ŒHΔ} gkèáÈ@∞ JO Œ∞~°∞. nx=Å¡ H©_»∞ÖË Œ∞. J~Ú Õ z„ « qz„ «"≥∞ÿ# HÍOa<Õ+¨#∞¡

QÆÅ QÆ$ǨÏ=ÚÅ#∞ =∞#=Ú Tà◊¡Ü«∞O Œ∞ QÆ=∞xOK« =K«∞Û#∞. ÃÑ· q+¨Ü«∞O K≥ѨÊ_®xH˜ HÍ~°}O ŒHΔ}

gkèáÈ@∞ QÆÅ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ, gkèáÈ@∞‰õΩ Ñ¨tÛ=∞ ÉèÏQÆ=ÚÖ’ QÆ$ǨÏ=ÚÅ∞ LO_ç, «∂~°∞Ê ÉèÏQÆ=Ú#‰õΩ

QÆ$ǨÏ=ÚÅ∞ ÖˉõΩO_® áÈ Õ XHõ Ѷe «=Ú, D Ѷe «=ÚÅ∞ â◊√ÉèíHõ~°=ÚQÍ LO_»∞#∞. W Õ gkèáÈ@∞‰õΩ

ѨtÛ=∞ k‰õΩ¯# |Ü«∞Å∞ „Ѩ Õâ◊=ÚÅ∞ LO_ç «∂~°∞Ê k‰õΩ¯# "Õ∞_»Å∞ L#fl@¡~Ú Õ D gkèáÈ@∞ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ

â◊√Éèí=Ú KÕÜ«∞_®xH˜ Hõ+ì=∞x K≥ѨÊ=K«∞Û#∞. W Õ ŒHΔ} gkèáÈ@∞ HÍãÎ <≥·|∞∞u k‰õΩ¯QÍ [iy Õ Ñ¶e «=ÚÅ∞

„Ñ=∂ ŒHõ~°=ÚQÍ LO_»∞#∞. W Õ ŒHΔ} gkèáÈ@∞ HÍãÎ PQflÜ«∞ k‰õΩ¯QÍ [iy=ÙO>Ë Ñ¶e «=ÚÅ∞ â◊√ÉèíHõ~°=ÚQÍ

LO_ç QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞ ã¨∞YâßO «∞Å`À LO Œ∞~°∞. D ŒHΔ} gkè QÆÅ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ L «Î~°=Ú MÏm LO>Ë

QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞ Éè’QÆÉèÏQͺ Å`À ã¨∞Yã¨O`ÀëêÅ`À LO Œ∞~°∞. XHõ"Õà◊ L «Î~°=Ú MÏm ã÷Å=Ú ÖËHõáÈ Õ D

gkèáÈ@∞ =Å¡ Z‰õΩ¯= „ѨÜ≥∂[#O "˘#QÆ∂~°∞ «∞O Œx ÉèÏqOK«_®xH˜ gÅ∞ ÖË Œ∞.

40 ã¨O= «û~åÅ∞QÍ XHõ =ºHÎ KÕuÖ’ èŒ#O ÉÏQÍ =ÙO_ç qK«ÛÅq_çQÍ Y~°∞Û ÃÑ\ì _»|∞ƒ J_çy#

«HõΔ}O «O„_ç HÍ"åeû#O « WzÛ qK«ÛÅq_ç Y~°∞Û‰õΩ `À_®Ê@∞#∞ JOk¿ãÎ D Y~°∞Û ÃÑ@ì_®xH˜ JÅ"å@∞

Ѩ_»¤ =ºHÎ WHõ q∞ye# rq «OÖ’ ÕxH© ѨxH˜ ~å_»∞. JÖψQ J «xH˜ èŒ<åxfl JO Œ*Ëã¨∂Î J «x Œ∞ÉÏ~å

Y~°∞ÛʼnõΩ W`ÀkèHõOQÍ ã¨Ç¨Ü«∞O HÍqOz# «O„_ç =∞~°}˜¿ãÎ D Y~°∞Û ÃÑ>Ëì =ºHΠѨiã≤÷u ÉèíÜ«∂#HõO. XHõ

áê`åà◊OÖ’ Ѩ_çáÈ~Ú# ÉèÏ=# HõÅ∞QÆHõ=∂# Œ∞. K«Å#O #tã¨∞ÎOk. J@∞=O\˜ Ѩiã≤÷ «∞Å∞ ŒHΔ} <≥·~°∞u

gkèáÈ@∞ =Å¡ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. ŒHΔ} <≥·~°∞u gkèáÈ@∞#∞ Pëê=∂+‘QÍ fã¨∞HÀ~å Œ∞. QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ ŒHΔ}

<≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=Ú #∞O_ç gkè =zÛ «QÆ∞Å∞ «∞#flKÀ ^•xx ŒHΔ} <≥·|∞∞u gkèáÈ@∞ JO Œ∞~°∞. Wq Ô~O_»∞

~°HÍÅ∞. XHõ\˜ ã¨fiÉèÏ= ã≤ ŒúOQÍ U~°Ê_ç# ŒHΔ} <≥·|∞∞u gkèáÈ@∞. Ô~O_»=k ѨtÛ=∞ gkèH˜ QÆ$ǨÏ=Ú#∞

[~°∞Ѩ٠«∂ Hõ@∞ì‰õΩ#fl@¡~Ú Õ U~°Ê_ç# ŒHΔ} <≥·|∞∞u gkèáÈ@∞. WOuÜÕ∞QÍHõ WÖÏQÆ Ñ¨tÛ=∞ k‰õΩ¯‰õΩ

QÆ$ǨÏ=Ú#∞ [~°∞Ѩ٠«∂ Hõ@∞ì‰õΩ#fl@¡~Ú Õ XHõ ŒHΔ} <≥·|∞∞u gkèáÈ>Ë QÍHõ K«O_®Å"≥∞ÿ# L «Î~° "åÜ«Ú=º

gkèáÈ@∞ ‰õÄ_® «QÆ∞Å∞ «∞Ok. HÍ=Ù# ѨtÛ=∞ k‰õΩ¯‰õΩ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ [~°∞Ѩ٠«∂ Hõ@∞ìHÀ=_»O KÕÜ«∞= Œ∞Ì.

Z‰õΩ¯= ÉèÏQÆ=Ú ^ŒH˜Δ} <≥·|∞∞u gkèáÈ@∞`Àáê@∞ L`«Î~° "åÜ«Ú=º gkèáÈ@∞ ‰õÄ_® QÆ$ǨÏ=ÚʼnõΩ

«QÆ∞Å∞ «∞O\Ï~Ú. D q èŒ"≥∞ÿ# QÆ$ǨÏ=ÚÅ Ü«∞O Œ∞ x=tOKÕ QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞ J<ÕHõ q èŒ=ÚÖ·#@∞=O\˜

ÉÏ èŒÅ‰õΩ QÆ∞i HÍ=Åã≤ LO@∞Ok. XHõ"Õà◊ ŒHΔ} <≥·|∞∞u gkèáÈ@∞ =∂„ «O QÆ$ÇÏ=Ú#‰õΩ «QÆ∞Å∞ «∞#fl@¡~Ú Õ

"å\˜ Jâ◊√Éèí Ѷe «=ÚÅ∞ : 1. JÉèí„ Œ å ÉèÏ=O 2. J<å~ÀQƺO 3. Pi÷Hõ èŒ# #+ìO 4. H˘xfl

Ѩiã≤÷ «∞ÅÖ’ =∞~°}ÏÅ∞ 5. ¢ã‘ÎÅÃÑ· ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# Œ∞„+¨ÊÉèÏ=O 6. =∂#ã≤Hõ JâßOu.

ŒHΔ} gkèáÈ@∞

ŒHΔ} <≥·|∞∞u gkèáÈ@∞

47

10 HÀ@¡ ~°∂áêÜ«∞Å Pã≤÷ Ѩ~°∞_»∞. QÆ$ǨÏ=ÚÖ’ JO Œ~°∂ èŒ#=O «∞Å∞QÍ ÉèÏqã¨∂Î KåÖÏ HÍfie\©

QÆÅ =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ ≥K«∞ÛH˘x É’QÆÉèÏQͺÅ#∞ J#∞Éèíqã¨∂Î =ÙO\Ï~°∞. QÆ$ǨÏ=ÚÖ’ JO ŒiH© W Õ ÉèÏ=#

LO_»=K«∞Û#∞. JHõ™ê‡ «∞ÎQÍ QÆ$Ç¨Ï Ü«∞[=∂x k"åÖÏ fâß_»x QÆ$Ç¨Ï ã¨Éèí∞ºÅ‰õΩ ≥e¿ãÎ "åi =∂#ã≤Hõ ã≤÷ux

"å~°∞ ‰õÄ_® =i‚OK«_®xH˜ gÅ∞ HÍ Œ∞. W@∞=O\˜ „ѨHõOѨ#Å<Õ D <≥·~°∞u gkèáÈ@∞ HõÅ∞QÆ*Ëã¨∞ÎOk.

k"åÖÏ J~Ú<å HÍ=K«∞Û, =∞ëêÖÏ J~Ú<å HÍ=K«∞Û. =∞x¿+ áÈ=K«∞Û. QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ HõzÛ «OQÍ <≥·|∞∞u

ÉèÏQÆ=Ú#∞O_ç gkè =zÛ «ye#KÀ P gkèx <≥·|∞∞u gkèáÈ@∞ JO Œ∞~°∞.

Dâß#º gkèáÈ@∞ QÆÅ QÆ$ǨÅ#∞ QÆ=∞x¿ãÎ W Õ Dâß#º gkèáÈ@∞ "≥#∞Hõ ÉèÏQÆ=ÚÖ’ WOH˘Hõ

U ≥·<å QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ «ye#KÀ P gkè «Ñ¨Ê‰õΩO_® P QÆ$ǨxH˜ <≥·|∞∞u gkèáÈ>ÿ ã¨HõÅ J=ÅHõΔ}ÏÅ#∞

QÆ$ǨxH˜ JáêkOѨ*Ëã¨∞ÎOk. XHõ>Ë gkè XHõ QÆ$ǨxH˜ J Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# Ѷe`åezÛ WOH˘Hõ QÆ$Ǩxfl ã¨~°fi

<åâ◊#O HõeyOK«_®xfl K«∂¿ãÎ Ug∞ ≥eÜ«∞#@∞=O\ gkèH WO « |Å=ÚO^• Jx JxÑ≤ã∞ÎOk. QÆ$ÇÏ=Ú#‰õΩ

ZÑÊ\H© <≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=ÚÖ’ |Å"≥∞ÿ# Hõ@ì_»=ÚÅ∞, LÑ QÆ$ÇÏ=ÚÅ∞ |Å"≥∞ÿ# =$HΔÍÅ∞ LO_»=Åã≤ LO@∞Ok.

JÖÏÔQ· Õ =∞Oz Ѷe`åÅ∞ QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ JO Œ∞`å~Ú. nxH˜ =ºuˆ~Hõ=ÚQÍ WÖÏ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ <≥·|∞∞u

gkèáÈ@∞ L#flKÀ QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ Kå=Ù ≥|ƒÅ∞ «Ñ¨Ê Œ∞. HõzÛ «"≥∞ÿ# ã¨=∞Ü«∂xfl K≥ѨÊÖË=Ú HÍh J~Ú Õ

`«Ñ¨Ê‰õΩO_® <≥·|∞∞u gkèáÈ@∞ ^Œ∞+¨μÊe`åÅ∞ QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞ J#∞ÉèíqOKåeû LO@∞Ok. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ

ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# ~ÀQÍÅ∞, Hͺ#û~°∞, ѨHõΔ"å «=Ú, QÆ∞O_≥áÈ@∞, Ѷ∞’~°"≥∞ÿ# Pi÷Hõ Ѩ «#=Ú, PÖ’K«#Å#∞

#tOѨ KÕÜ«∞_»O, Œ∞~°fi ºã¨<åÅ∞, KÕuH˘zÛ# Ñ≤Å¡Å∞ =∞Oz ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ ≥|ƒ u#_»O, PH˜û_≥O@∞

=∞~°}ÏÅ∞, JÉèí„ Œ å ÉèÏ==Ú, „ѨâßO « å ֒Ѩ=Ú.

XHõ ‰õΩ@∞O|OÖ’ P~°∞ =∞Ok ã¨Éèí∞ºÅ∞ g~°O Œ~°∂ XHõ =ºHÎÃÑ· P è•~°Ñ¨_®¤~°∞. J «#∞ ã¨Oáêk¿ãÎ

g~°O^Œ~°∂ uO\Ï~°∞. J@∞=O\˜ ‰õΩ@∞O|OÖ’ ã¨OáêkOK«∞ =ºH˜Î XHÍ<˘Hõ<å_»∞ ѨHõ Δ"å`«O`À

‰õΩѨʉõÄeáÈ`å_»∞. ‰õΩ@∞O| áÈ+¨}‰õΩ ÉèÏ~°O HÍ=_»=Ú, "≥· Œ∞ºÅ Y~°∞Û, JѨÙÊ_»∞ "åi Ѩiã≤÷u k‰õΩ¯

`ÀK«‰õΩO_® «Ü«∂~°∞ J=Ù «∞Ok. W@∞=O\˜ Ѩiã≤÷ «∞ÖË Ñ¨tÛ=∞ <≥·~°∞u gkèáÈ@∞`À U~°Ê_»∞#∞. ѨtÛ=∞

<≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=Ú #∞O_ç gkè =zÛ «QÆ∞Å∞ «∞#flKÀ ^•xx ѨtÛ=∞ <≥·|∞∞u gkèáÈ@∞ JO Œ∞~°∞. W@∞=O\˜

QÆ$ǨÏ=ÚÅ∞ Zxfl\˜<À =∞#=Ú QÆ=∞xOK«=K«∞Û#∞. „ѨHõ$u ã≤ Œú=ÚQÍ U~°Ê_ç# ѨtÛ=∞ <≥·|∞∞u gkèáÈ@∞

XHõ\˜, ã¨fi «Ç¨QÍ =∞#ÔH· =∞#=Ú U~åÊ@∞KÕã¨∞‰õΩ#fl á⁄~°áê@∞ =Å¡ U~°Ê_ç# ѨtÛ=∞ <≥·|∞∞u gkèáÈ@∞

WOH˘Hõ\˜. ZÖÏ J#QÍ U ≥·<å QÆ$ǨÏ=Ú#∞ ŒHΔ} ÉèÏQÆ=Ú#‰õΩ [~°∞Ѩ٠«∂ Hõ@∞ì ‰õΩ#fl@¡~Ú Õ ÖË • ŒHΔ}

gkèÖ’xH˜ QÆ$ǨÏ=Ú á⁄_»∞K«∞H˘x =zÛ#ѨC_»∞ P QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ K«O_®Å"≥∞ÿ# Ô~O_»∞ gkèáÈ@∞¡ Ѩ_»∞#∞.

XHõ\˜ ѨtÛ=∞ <≥·|∞∞u gkèáÈ@∞ Ô~O_»=k «∂~°∞Ê PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞. D q èŒ"≥∞ÿ# QÆ$ǨÏ=ÚÜ«∞O Œ∞

x=ã≤OK«∞ QÆ$ÇÏã∞÷ʼnõΩ =¸eQ #Hõ ÃÑ· xO_»∞ `å\ÑO_»∞ Ñ_ç# K«O ŒOQÍ ~ÀA‰õΩ F Œi„ Œ=Ú K«∞@∞ìHÀ=_»O,

^•xx =∂ѨÙH˘<ÕÖ’¿Ñ WOH˘Hõ\˜ ã≤ ŒúOQÍ LO_ç H˘~°∞‰õΩ¯ u#_»O ã¨OÉèíq™êÎ~Ú. ѨtÛ=∞ <≥·|∞∞u gkèáÈ@∞

<≥·|∞∞u gkèáÈ@∞

ѨtÛ=∞ <≥·|∞∞u gkèáÈ@∞

48

=Å¡ QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞ J<ÕHõ ÉÏ èŒÅ‰õΩ QÆ∞iHÍ=Åã≤ LO@∞Ok. =ÚYºOQÍ WO\˜ ÃÑ ŒÌÃÑ· D Œ∞+¨Êi}Ï=∞=Ú

Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok. L^•ÇÏ~°}‰õΩ Hõ+ìÑ_ç ÑxKÕ¿ã =∞QÆ"å_»∞ JHõ™ê‡ «∞ÎQÍ ÑHõΔ"å «O ≥|ƒux <ÕÅÑ_çáÈ=_»O,

Pi÷Hõ Ѩ «#O, =∂#ã≤Hõ JâßOu, HΔÀÉèí, ‰õΩ=∂~°∞Å∞#flKÀ "åiÃÑ· qѨs «"≥∞ÿ# Œ∞„+¨ÊÉèÏ"åÅ∞, JÉèí„ Œ å

ÉèÏ==Ú, P_»"åiH˜ >ˇ#¬#∞¡, ‰õΩ@∞O|=Ú Ü«∞O Œ∞ HõÅǨÅ∞.

QÆ$ǨÏ=ÚÖ’x ã¨Éèí∞ºÅ‰õΩ U ≥·<å XHõ ã¨=∞㨺 |Ü«∞\˜ =º‰õΩÎÅ #∞Oz =zÛ P ã¨=∞㨺 U‰õΩQÍ =zÛ

"Õ∞‰õΩ J~Ú ‰õÄ~°∞Û#flKÀ P ‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞º_»∞ P ã¨=∞㨺 =Å¡ 㨠«=∞ «"≥∞ÿ #eyáÈ «∂ LO\Ï_»∞. W@∞=O\˜

Ѩiã≤÷ «∞ÅÖ’ QÆ$ǨÏ=Ú Ü«∞O Œe ÃÑ ŒÌ‰õΩ q+¨Ü«∞O ≥eã≤ P ã¨=∞㨺#∞ Ѩi+¨ iOz#KÀ ã¨=∞㨺 =Å¡ ÉÏ èŒ

Ѩ_»∞ «∞#fl ‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºxH˜ =KÕÛ P#O ŒO JO`å WO`å HÍ Œ∞ =∞iÜ«Ú ‰õΩ@∞O| ÃÑ ŒÌÃÑ· qѨs «"≥∞ÿ#

Q“~°=ÉèÏ==ÚÅ∞ U~°Ê_»∞#∞. =ÚYºOQÍ Éèí„ Œ åÉèÏ==Ú U~°Ê_»∞#∞. ™ê è•~°} ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ Éèí„ Œ åÉèÏ==∞O>Ë

J~°÷O ≥eÜ«∞Hõ áÈ=K«∞Û. HõëêìÅ∞ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ Éèí„ Œ åÉèÏ=O Ü≥ÚHõ qÅ∞= KåÖÏ ÉÏQÍ J~°÷=∞QÆ∞#∞. ѨtÛ=∞

gkèáÈ@∞ QÆ$Ç¨Ï ÃÑ ŒÌQÍ =º=ǨÏiOz ‰õΩ@∞OÉÏxfl HÍáê_»∞H˘#∞#∞.

KåÖÏ =∞Ok ѨtÛ=∞ gkèáÈ@∞ =Å¡ QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞ J<ÕHõ q è•ÖÏ ÉÏ èŒÅ‰õΩ QÆ∞i J=Ù`å~°x ≥Å∞Ѩ٠Œ∞~°∞

=∞iÜ«Ú H˘xfl "åã¨∞ΠѨÙãÎHÍÅÖ’ ‰õÄ_® ѨtÛ=∞ gkèáÈ@∞ =∞Ozk HÍ Œx ≥ÅѨ_»"≥∞ÿ#k. D q+¨Ü«∂xfl ÉÏQÍ

ѨijÅ# KÕã≤ ''gkèáÈ@∞¡ – Ѷe`åÅ∞—— J#∞ "åã¨∞ΠѨÙãÎHõOÖ’ q=~°OQÍ ≥ÅѨ_»"≥∞ÿ#k.

QÆ$ÇÏ=Ú#‰õΩ ÑtÛ=∞ k‰õΩ¯#∞O_ç gkè =zÛ «ye#KÀ •xx ÑtÛ=∞ gkèáÈ@∞ JO Œ∞~°∞. QÆ$ÇÏ=Ú#‰õΩ

D gkèáÈ@∞ HõzÛ «OQÍ =∞ 茺 ÉèÏQÆ=Ú#‰õΩ «ye#KÀ â◊√ÉèíHõ~°=ÚQÍ LO_»∞#∞. W Õ gkèáÈ@∞ HÍãÎ <≥·|∞∞u

ÉèÏQÆ=Ú#‰õΩ [iy#KÀ Œ∞+¨Êi}Ï=∞=ÚÅ#∞ Z Œ∞~À¯=Åã≤ LO@∞Ok. XHõ"Õà◊ W Õ gkèáÈ@∞ HÍãÎ "åÜ«Ú=º

ÉèÏQÆ=Ú#‰õΩ [iy#KÀ â◊√Éèí Ѷe «=ÚÅ âß «=Ú Z‰õΩ¯=QÍ LO_»∞#∞. ѨtÛ=∞ gkèáÈ@∞ L#fl QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞

QÆ$ÇÏ=Ú#‰õΩ «∂~°∞Ê ÉèÏQÆ=Ú# Z‰õΩ¯= MÏm ã÷Å=Ú LOK«∞‰õΩ#flKÀ J<ÕHõ q èŒ=ÚÖ·#@∞=O\ â◊√Éèí Ѷe «=ÚÅ∞

ÖÏÉèí=ÚÅ∞ á⁄O Œ∞ Œ∞~°∞. =∞iÜ«Ú L «Î~° ÉèÏQÆ=Ú# MÏm ã÷Å=Ú#flKÀ Éè’QÆ ÉèÏQͺÅ∞, ã∞YãO`ÀëêÅ∞, Ü«∞â◊ã∞û,

H©iÎ, èŒ<å^•Ü«∞=Ú, Hõeã≤ =KÕÛ „Ѩܫ∂}ÏÅ∞, WO@ P_»"åi ã¨O`À+¨O, Hõeã≤ LO>Ë HõÅ Œ∞ ã¨∞YOÖÏ QÆ$ǨÏ=Ú

#_»∞ã∞ÎOk. D QÆ$ÇÏ=Ú#‰õΩ á⁄~°áê@∞QÍ ÑtÛ=∞ ÉèÏQÆ=Ú# QÀ «∞Å∞#flKÀ, «∂~°∞Ê# MÏm ã÷Å=Ú ÖËHõáÈ~Ú#KÀ

KåÖÏ Œ∞+¨Êi}Ï=∞=ÚÅ#∞ J#∞ÉèíqOK«=Åã≤ LO@∞Ok. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ Ñ¨HõΔ"å «=Ú, =∞~°}=Ú. XHõ"Õà◊

L «Î~°=Ú# MÏm ÖËHõáÈ Õ Ñ¨ÓpÅ∞ Ѩ_ç <åâ◊#O HÍ=_»O, WO Õ HÍHõ |O èŒ∞q∞„ «∞Å =∞ 茺֒ J==∂<åÅ∞.

ѨtÛ=∞ gkèáÈ@∞

QÆ$ǨÏO xi‡OKåÅO>Ë JO Œ∞‰õΩ "åã¨∞ÎâßG s`åº #=¸# Ѩ@=Ú LO_»_»O ZO`À =∞Ozk. QÆ$ǨÏ=∞O «Ü«

xi‡Oz# «~°∞"å « "åã¨∞ÎâßG s`åº QÆ$ǨÏ=Ú ÖË Œx «Åz ÉÏ èŒ Ñ¨_ç =∞Oz Ѷe «=ÚÅ∞ ~åHõ, QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ

ã¨=~°}Å#∞ HÍqOK«_»O Hõ<åfl, "≥Ú Œ>Ë QÆ$ǨÏ=Ú#∞ "åã¨∞ÎâßG s`åº xi‡Oz#KÀ =∞Oz Ѷe «=ÚÅ∞ á⁄O Œ∞ «∂

=∞iÜ«Ú èŒ#=Ú, „â◊=∞, =∞# qÅ∞"≥·# ã¨=∞Ü«∞O =$ è• H͉õΩO_® *Ï„QÆ «Î fã¨∞HÀ=K«∞Û#∞. H=ÅO QÆ$Ç¨Ï #=¸#

Ñ@=ÚÅ H˘~°ÔH· F ÑÙãÎHõ=Ú#∞ q_»∞ ŒÅ KÕÜ«∞_»"≥∞ÿ#k. ''QÆ$ÇÏ"åã∞Î #=¸<å Ñ@=ÚÅ∞—— (ÇÏ∫ãπ áê¡<£û)e-book #∞ «‰õΩ¯= èŒ~°H JO Œ*ËÜ«∞_»"≥∞ÿ#k. WѨC_Õ g∞ ã¨fiO «O KÕã¨∞HÀO_ç.

- ~°K«~Ú « : ã¨∞ˆ~+π ã≤ •úOu. á¶È<£ : 98481 14778

49

=∂=¸Å∞ QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ XHõ <åÜ«∞‰õΩ_»∞ x=ã≤OK«∞ QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ =∞ 茺 Õ_® KåÖÏ =ÙO@∞Ok.

ÑtÛ=∞ "åÜ«∞=º gkèáÈ@∞ <åÜ«∞Hõ «fi ÅHõΔ}ÏÅ#∞ JOkã∞ÎOk. QÆ$ÇÏ=Ú#‰õΩ ÑtÛ=∞ "åÜ«Ú=º ÉèÏQÆ=Ú#∞O_ç

gkè =zÛ «ye#KÀ ^•xx ѨtÛ=∞ "åÜ«Ú=º gkáÈ@∞ JO Œ∞~°∞. D gkèáÈ@¡Ö’ Ô~O_»∞ ~°Hõ=ÚÅ∞

QÆÅ=Ù. XHõ\˜ ã¨fiÉèÏ= ã≤ ŒúOQÍ U~°Ê_ç#k. Ô~O_»=k =∞#ÔH· =∞#=Ú U~åÊ@∞ KÕã¨∞‰õΩ#flO Œ∞ =Å¡ U~°Ê_ç#

gkèáÈ@∞. Wk ZÖÏQÆO>Ë QÆ$ǨÏ=Ú L «Î~° gkèH˜ [~°∞QÆ∞ «∂ Hõ@∞ì‰õΩ#flѨC_»∞, P QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ Ñ¨tÛ=∞

"åÜ«Ú=º gkèáÈ@∞ =∞iÜ«Ú «∂~°∞Ê Dâß#º gkèáÈ@∞ «QÆ∞Å∞#∞. D q èŒOQÍ QÆ$ǨÏ=Ú L#flKÀ P

QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞ JÃ+·ìâ◊fi~åºÅ`À, Éè’QÆÉèÏQͺÅ`À, ã¨HõÅ â◊√Éèí ã¨O`ÀëêÅ`À, H©iÎ „Ѩu+ìÅ`À «∞Å «∂QÆ∞ Œ∞~°∞.

ѨtÛ=∞ "åÜ«Ú=º gkèáÈ@∞ QÆ$ǨÏã¨∞÷_çx q[Ü«∂xH˜ KÕ~°∞Û#∞. <≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=Ú# QÆ$ǨÏ=ÚÅ∞ L#flO Œ∞=Å¡

P QÆ$ǨÏ=ÚÅ∞ D QÆ$ǨxH˜ â◊√Éèí=Ú HõÅ∞QÆKÕÜ«Ú#∞.

H˘ «ÎQÍ ÃÑo¡ J~Ú "≥∞\ìxO\˜H˜ =zÛ# ÃÑo¡‰õÄ «∞~°∞ «# Éèí~°Î QÆ∞iOz «# "≥·"åÇ≤ÏHõ rq «O

QÆ∞iOz ~°Hõ~°HÍÅ ~°OQÆ∞Å HõÅÅ∞ Hõx =ÙO@∞Ok. ÃÑo¡‰õΩ=∂~°∞x Ñiã≤÷u J «ºO « „|LJO_»=∞x =∞ 茺=~°∞ÎÅ∞

≥eÑ≤ ÃÑo¡ KÕâß~°∞. "≥∞\ìxO@ HÍÅ∞ ÃÑ\ì# ÃÑo¡ ‰õÄ «∞iH˜ «# Éèí~°Î ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# JѨÙÊÖ’¡ L<åfl_»x

≥eã≤ =∞iÜ«Ú "≥Ú «ÎO ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ =º=Ǩ~åÅ∞ xO_® LO_ç QÆO@Å∞ QÆ_»=Hõ=ÚO Õ ‰õΩ@∞O|OÖ’

HõÅÇÅ∞ ~y «# Hõà◊¡=ÚO Õ ÃÑo¡ ‰õΩ=∂~°∞xfl <å<å q è•Å∞QÍ J==∂#Ñ~°∞ã∂Î Ñã∞ÑÙ |@ìÅ∞ fÜ«∞Hõ=ÚO Õ

KÕ~Ú KÕã¨∞‰õΩ#flO « Ѩxx JѨÙÊÅ∞ "åà◊√¡ KÕÜ«∞_»"≥∂ ÖË • «#fl_»"≥∂ «# Hõà◊¡=ÚO Œ~ [iy Õ P

ÃÑo¡‰õÄ «∞i =∂#ã≤Hõ Ѩiã≤÷u ZO « ^•~°∞}OQÍ =ÙO@∞O^À J#∞Éèíq¿ãÎ «Ñ¨Ê ≥eÜ«∞HõáÈ=K«∞Û. J@∞=O\˜

Ѩiã≤÷ «∞Å#∞ D "åÜ«∞=º gkèáÈ@∞ HõeyOKÕ J=HÍâ◊=Ú Z‰õΩ¯=. QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ "åÜ«Ú=º ÉèÏQÆ=Ú#∞O_ç

gkè =zÛ «ye#KÀ P gkèx "åÜ«Ú=º gkèáÈ@∞ JO Œ∞~°∞. D gkèáÈ@∞ =Å¡ QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ Z@∞=O\˜

â◊√Éèí=Ú [~°∞QÆHõáÈQÍ Jâ◊√Éèí Ѷe «=ÚÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ LO_»∞#∞. W@∞=O\˜ gkèáÈ@∞ L#fl QÆ$ǨÏ=Ú "å~°∞

QÆ$ǨÏ=Ú Ü«∞O Œ∞ "åã¨∞ΠѨ@∞ì Hõey# x~å‡}=Ú HÍqOK«∞‰õΩx L#fl@¡~Ú Õ D gkèáÈ@∞ „ѨÉèÏ=O HÍãÎ

«yæ QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞ TÑ≤i Ñ‘Å∞ÛH˘<Õ J=HÍâ◊=Ú HõÅ∞QÆ*ËÜ«Ú#∞.

Jâ◊√ÉèÏÅ∞ :– ѨÓpÅ∞ Ѩ_ç L#flk T_»Q˘@∞ìHÀ=_»=Ú, HõÅǨÅ∞, =∂#ã≤Hõ HΔÀÉèí, Ñ≤zÛ Ñ¨@ì_»O,

ã¨<åºã¨O, *·Å∞‰õΩ "≥à◊¡_»O, TǨ֒HÍÖ’¡ ÕeáÈ=_»=Ú.

Jxfl q+¨Ü«∂ÅÖ’#∂ J Œ∞ƒù «OQÍ [~°∞QÆ∞ «∂ =ÙO@∞Ok. "åºáê~°O „|Ǩ‡O_»OQÍ [~°∞QÆ∞ «∂

=ÙO@∞Ok. WHõ U Hõ+ì=¸ ÖË Œ∞. J~Ú Õ P "åºáêi k"åàÏ fâß_»∞. J Œ∞ƒ «OQÍ [~°∞QÆ∞ «∞#fl "åºáê~°=Ú

=∞# Hõà◊¡=ÚO^Œˆ~ P "åºáêi k"åàÏ fÜ«∞_»O, Wq #=∞‡ÖËx x*ÏÅ∞QÍ =∞#‰õΩ q∞yeáÈ=_»O

[~°∞QÆ∞ «∞O\Ï~Ú. â◊„ «∞=Ù Ü≥ÚHõ ÃÑ ŒÌ#flÖÏ W@∞=O\˜ Ѩ#∞Å#∞ L «Î~° "åÜ«∞=º gkèáÈ@∞ HõÅ∞QÆ*Ëã¨∂Î

=ÙO@∞Ok. QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ L «Î~° "åÜ«Ú=º=Ú#∞O_ç gkè =zÛ «ye#KÀ P gkèx L «Î~° "åÜ«Ú=º

"åÜ«∞=º gkèáÈ@∞

L «Î~° "åÜ«∞=º gkèáÈ@∞

ѨtÛ=∞ "åÜ«∞=º gkèáÈ@∞

50

gkèáÈ@∞ JO Œ∞~°∞. ŒHΔ} <≥·|∞∞u gkèáÈ@¡Ö’ K«iÛOK«∞‰õΩ#fl q èŒ=ÚQÍ QÆ$ÇÏ=Ú ÑtÛ=∞ ÉèÏQÆ=Ú#‰õΩ

[~°∞Ѩ٠«∂ xi‡OK«∞‰õΩ#flKÀ L «Î~° "åÜ«Ú=º gkèáÈ@∞ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ «QÆ∞ÅQÆÅ Œ∞. x ~ å ‡ } = Ú

KÕÜ«∞_®xH˜ =ÚO Õ F =∞Oz "åã¨∞ÎâßG"Õ «Î ã¨ÅǨ fã¨∞ ‰õΩ#fl@¡~Ú Õ W@∞=O\˜ á⁄~°áê@∞¡ [~°∞QƉõΩO_®

*Ï„QÆ «ÎÅ∞ ã¨∂zOK«QÆÅ_»∞. ÖËxKÀ rq`åO «=Ú #~°Hõ „áêÜ«∞OQÍ QÆ_»∞ã¨∞ÎOk. XHõ"Õà◊ g∞ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ

L «Î~° "åÜ«Ú=º gkèáÈ@∞ «QÆ∞Å∞ «∞#flKÀ J#∞Éèí =A_≥·# "åã∞Î âßG"Õ «ÎKÕ QÆ$Çxfl ÑijeOÑ KÕ~ÚOK«∞H˘x

«y# «~°∞}ÀáêÜ«∂xfl á⁄Ok ã¨∞Yr=<åxfl J#∞ÉèíqOK«O_ç. L «Î~° "åÜ«Ú=º gkèáÈ@∞=Å¡ U â◊√Éèí=¸

[~°∞QÆHõáÈQÍ, Jhfl Jâ◊√Éèí=ÚÅ∞ [~°∞QÆ∞ «∂ qѨs «"≥∞ÿ# W|ƒO Œ∞ʼnõΩ QÆ$ǨÏã¨∞÷Å#∞ QÆ∞iKÕÜ«Ú#∞.

"åÜ«Ú=º gkáÈ@∞ =Öˇ D L «Î~° "åÜ«Ú=º gkèáÈ@∞ ‰õÄ_® QÆ$ǨÏã¨∞÷Å#∞ Pi÷Hõ Ѩ «<åxH˜

QÆ∞iKÕã∞ÎOk. L^•ÇÏ~°}‰õΩ XHõ "åºáê~°O ™ê÷Ñ≤OK«_»O, «fi~°Ö’<Õ Jk ÉÏQÍ [~°∞QÆ_»=Ú, D Ñi}Ï=∞=Ú#∞

K«∂ã≤ "åºáê~°=Ú#∞ ÉÏQÍ Jaè=$kú KÕÜ«∂Å<Õ L ÕÌâ◊ºO`À Z‰õΩ¯= "≥Ú «Î=Ú#∞ JѨCQÍ fã¨∞‰õΩ=zÛ

"åºáê~°OÖ’ ÃÑ@ì_»O, xO_® =ÚxyáÈ=_»O, TÇ≤ÏOK«x q èŒOQÍ "åºáê~°#+ìO ã¨OÉèíqã¨∞ÎOk. W@∞=O\˜

gkèáÈ@∞¡ QÆÅ QÆ$ǨÏ=ÚÅO Œ∞ ÃãʉõΩºÖË+¨<£ (¿+~°∞¡, ™êìH± ÃÑ@ì_»O) "åºáê~åÅ∞ KÕÜ«∞~å Œ∞. Ѷ∞’~°"≥∞ÿ#

=∂#ã≤Hõ HΔÀÉèí, ÖËx^•xÔH· PtOK«_»O, TǨÏÖ’¡ ÕeáÈ=_»O, P_»Ñ≤Å¡ÅKÕ W|ƒO Œ∞Å∞, =∞QÆ"åi ã¨<åºã¨O,

Ñ≤zÛѨ@ì_»O, JÑ≤ÊzÛ#"å_»∞ ZѨC_»∞ =™êÎ_À#x, U=∞O\Ï~À#x ÉèíÜ«∞O ÉèíÜ«∞OQÍ LO_»_»O, gkè "åH˜e

â◊|ú=Ú`À>Ë ÉèíÜ«∞Ѩ_»@O [~°∞QÆ∞`å~Ú.

KÕã¨∞Î#fl Ѩ#∞Ö’¡, "åºáê~åÅÖ’ ÉÏQÍ Hõeã≤ ~å=_»=ÚÖ’ L «Î~° gkèáÈ@∞ JOkѨÙzÛ‰õΩO@∞Ok.

QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ L «Î~° ÉèÏQÆ=Ú #∞O_ç gkè =zÛ «ye#KÀ ^•xx L «Î~° gkèáÈ@∞ JO Œ∞~°∞. D L «Î~°

gkèáÈ@∞ QÆ$ÇʼnõΩ L «Î~°=Ú MÏm ã÷Å=Ú LOK«∞‰õΩ#flKÀ Ѷe «=ÚÅ∞ J Œ∞ƒù «=ÚQÍ LO_ç Jxfl q+Ü«∂ÅÖ’

P#O^•xfl á⁄O Œ=K«∞Û#∞. =ÚYºOQÍ L «Î~° gkèáÈ@∞ QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞ ŒHΔ}ÉèÏQÆ=Ú Ü«∞O Œ∞ |Å"≥∞ÿ# ~åu

x~å‡}=ÚÅ#∞ ÖË • |Å"≥∞ÿ# =$HΔÍÅ#∞ ÃÑOK«∞‰õΩ#fl@¡~Ú Õ TÇ≤ÏOK«x q èŒ=ÚQÍ èŒ#=Ú ‰õÄ_»∞#∞.

U ≥·# XHõ =º=Ǩ~°OÖ’ XHõ =ºHÎH˜ J Œ∞ƒù «OQÍ [~°∞QÆ∞ÉÏ@∞ J~Ú Õ Ñ¨Hõ #∞#fl "å~°∞ UO@O_ô

#Hõ `ÀHõ `˘H˜ =KåÛ~å! L#fl ѶàÏ<å QÀÖ¤<£ Kå<£û H˘\Ïì~ Jx J_»∞QÆ∞ «∞O\Ï~°∞. #Hõ `ÀHõ#∞ `˘H˜ Õ

J Œ$+ìO =ã¨∞ÎO^À ~å^À ≥eÜ«∞ Œ∞ HÍh #Hõ `ÀHõ#∞ `˘H˜ Õ =∂„ «O HõO_»Å∂_ÕÖÏ Jk Hõ~°=Hõ «Ñ¨Ê Œ∞.

XHõ ™êi g∞ ~°HõÎ =∂O™êʼnõΩ JÅ"å@∞ Ѩ_çO ŒO>Ë g∞ WO\˜ J„_»ãπ#∞ FÑ≤HõQÍ "≥uH˜ =∞s g∞ HõO_»Å#∞

fiQÍæ P~°yã¨∞ÎO@∞Ok.

#Hõ `ÀHõ#∞ `˘Hõ _»=Ú J#∞ =∂@ XHõ <å#∞_ç. W@∞=O\˜ X~°=_ç QÆÅ èŒ# ÖÏÉèÏÅ#∞ JOkOK«∞

â◊HÎx L «Î~° Dâß#º gkèáÈ@∞ QÆÅ QÆ$ǨÏ=Ú Hõey =ÙO@∞Ok.

H˘O ŒiH˜ L «Î~° Dâß#º gkèáÈ@∞ QÆÅ QÆ$ǨÏ=Ú L#fl#∂ "å~°∞ ^•x â◊HÎx â◊ « è• "å_»∞HÀÖË~°∞.

HÍ~°}O "åã¨∞Î "åiH˜ ≥eã≤#@∞¡QÍ W «~°∞ʼnõΩ ≥eÜ«∞Hõ áÈ=_»"Õ∞. "åiH˜ JO`å ≥Å∞ã¨∞. J~Ú Õ <≥uÎÃÑ·

L «Î~° Dâß#º gkèáÈ@∞

L «Î~° gkèáÈ@∞

51

â◊x ‰õÄ~˘Ûx LO@∞Ok. á⁄~°áê@∞# ‰õÄ_® XHõ J#∞Éèí=A˝_≥·# "åã¨∞Î âßG"Õ «Î#∞ Ñ≤Å∞K«∞‰õΩ =zÛ

QÆ$Ǩxfl ѨijeOѨ KÕ~ÚOK«∞H˘x J Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# Ѷe`åÅ#∞ á⁄O^•e J#∞ *Ï˝#=Ú ~åHõáÈ=K«∞Û. ã¨fiÜ«∞OQÍ

<Õ#∞ H˘xfl L^•Ç¨Ï~°}Å∞ ‰õÄ_® QÆ=∞xOKå#∞. "åi QÆ$ǨÏ=Ú Ü«∞O Œe W «~° hK« ^À+¨=ÚÖË "åiH˜

W@∞=O\˜ |∞kúx HõÅ∞QÆ*Ëã¨∂Î =ÙO\Ï~Ú.

Dâß#º gkèáÈ@∞, «∂~°∞Ê Dâß#º gkèáÈ@∞, ŒHΔ} PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞, ѨtÛ=∞ "åÜ«∞=º

gkèáÈ@∞, L «Î~° Dâß#º gkèáÈ@∞ QÆÅ QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ ÉÏQÆ∞QÍ [~°∞QÆ_»O ÖË Œ∞ JO>Ë P QÆ$ǨÏ=ÚÖ’ U^À

XHõ "åã¨∞Î ^À+¨=Ú L#fl>Ë¡. XHõ"Õà◊ g∞ WÖÏHÍÖ’ W@∞=O\˜ Ѩiã≤÷ «∞Å∞ QÆÅ QÆ$ǨÅ∞ HõxÑ≤¿ãÎ "åiH˜ F

=∞Oz ã¨ÅǨ#∞ WzÛ#KÀ "åi rq`åxfl g∞~°∞ xÅɡ\ì#>Ë¡.

QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ L «Î~° Dâß#º=Ú #∞O_ç gkè =zÛ «ye#KÀ ^•xx L «Î~° Dâß#º gkèáÈ@∞

JO Œ∞~°∞. XHõ\˜ ã¨fi «Ç¨QÍ U~°Ê_ç# L «Î~° Dâß#º gkèáÈ@∞, Ô~O_»=k =∞#ÔH· =∞#=Ú U~åÊ@∞

KÕã¨∞‰õΩ#flk. QÆ$ǨÏ=Ú#∞ «∂~°∞Ê ÉèÏQÆ=Ú#‰õΩ [~°∞Ѩ٠«∂ xi‡OK«∞H˘x LO>Ë L «Î~° Dâß#º gkèáÈ@∞

=∞iÜ«Ú ŒHΔ} PˆQflÜ«∞ gkèáÈ@∞ LO@∞Ok. L «Î~° Dâß#º gkèáÈ@∞ ^•fi~å QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ J<ÕHõ

q^èŒ=ÚÖˇ·#@∞=O\˜ â◊√Éèí=ÚÅ∞ ã¨OÉèíqOK«∞#∞. D QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ `«∂~°∞Ê ÉèÏQÆ=Ú# MÏm ã¨÷Å=Ú#∞

LOK«∞HÀ=_»O ã¨~°fi^• „âıÜ«∞㨠~°=Ú. D QÆ$ǨÏ=Ú =Å¡ Jhfl â◊√Éèí=ÚÖË.

QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ „Ѩ=ÚY=ÚQÍ "åã¨∞Î âßG s`åº Éèí„ Œ «#∞ HõÅ∞QÆ*ËÜ«∞=Åã≤# „áê=ÚYº « ZO «Ü≥∂

=ÙOk, „ѨǨsQÀ_» "åã¨∞ÎÜ«∞O Œ∞ J «ºO « „áê=ÚYº"≥∞ÿ# ™ê÷#=Ú#∞ P„Hõq∞ã¨∞ÎOk. "åã¨∞Î Ô~O_»∞ q èŒ=ÚÅ∞.

QÆ$ǨÏ=ÚÜ«∞O Œe "åã¨∞Î, Ѩiã¨~°"åã¨∞Î. Ѩiã¨~° "åã¨∞ÎÖ’ U"≥∞ÿ<å ^À+¨=ÚÅ∞#fl#∂ J#QÍ QÆ∞O «Å∞, Ѩš=Ú,

QÆ∞@ìÅ∞, ÉèÏs "Õ∞_»Å∞ W «~°„`å, "å\˜ ^À+¨ „ѨÉèÏ==Ú#∞ KåÖÏ =∞@∞‰õΩ „ѨǨs QÀ_» PѨ٠«∞Ok. HÍ=Ù<Õ

QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ „ѨǨs KåÖÏ =ÚYº=Ú. ѨÓ~°fiѨ٠"åã¨∞Î |∞∞+¨μÅ∞ ‰õÄ_® „ѨǨsQÀ_» q+¨Ü«∞OÖ’ „Ѩ ÕºHõ„â◊ Œú

fã¨∞HÀ=Åã≤#kQÍ ≥ÅѨ_»"≥∞ÿ#k. QÆ$Ç¨Ï x~å‡}=Ú#‰õΩ =ÚO Õ „ѨǨsQÀ_» q+¨Ü«∞OÖ’ «y# *Ï„QÆ «ÎÅ∞

fã¨∞‰õΩ#flKÀ QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ Éèí„ Œ « Hõey# r=#=Ú Åaèã¨∞ÎOk. QÆ$ǨÏ=Ú =ÚO^• ! „ѨǨsQÀ_» =ÚO^•

! HõzÛ «=ÚQÍ „ѨǨsQÀ_»<Õ =ÚO Œ∞QÍ Hõ\Ïìe.

„ѨǨsQÀ_» x~å‡}„Hõ=∞=Ú :– "åã¨∞Îs`åº â◊√ÉèíHõ~°"≥∞ÿ# ã÷Å=Ú#∞ g∞~°∞ Z#∞flH˘#fl «~°∞"å «,

ã÷Åâ◊√kú QÍqOz# «~°∞"å «, Dâß#º ÉèÏQÆ=ÚÜ«∞O Œ∞ QÆ∞O « QÍh, ÉÏq QÍh, É’~°∞ QÍh "Õã≤# «~°∞"å «

[~°QÍeû# Ѩx „ѨǨsQÀ_» x~å‡}O. D „ѨǨsQÀ_»‰õΩ <åÅ∞QÆ∞ QÀ_»Å∞ LO_»∞#∞. «∂~°∞Ê, ŒHΔ}=Ú,

Ѩ_»=∞~°, L «Î~°=Ú QÀ_»Å∞. D <åÅ∞QÆ∞ QÀ_»Å∞ Hõeã≤ L#flѨÙ_Õ ã¨OѨÓ~°‚"≥∞ÿ# „ѨǨsQÀ_» JQÆ∞#∞. D

<åÅ∞QÆ∞ QÀ_»ÅÖ’ U XHõ QÀ_» ÖËHõáÈ~Ú##∂ „ѨǨsQÀ_» ã¨OѨÓ~°‚ « JxÑ≤OK«∞HÀ Œ∞. ã÷Å=Ú#O Œ∞

ŒHΔ}=Ú =∞iÜ«Ú ÑtÛ=∞=Ú L#fl «OQÍ «∂~°∞Ê =∞iÜ«Ú L «Î~°=ÚÅ∞ ÑÅ¡=ÚQÍ LO_»∞ÖÏQÆ∞# K«∂ã∞HÀO_ç.

XHõ"Õà◊ g∞ ã÷ÅOÖ’ ѨtÛ=∞, <≥·|∞∞u, ŒHΔ}=ÚÅÜ«∞O Œ∞ ÉèÏs =$HΔÍÅ∞ L#flKÀ "å\˜x Z@∞=O\˜

Ѩiã≤÷ «∞Å Ö’#∞ H˘\ì"ÕÜ«∞= Œ∞Ì. ã÷ÅO#O Œ∞ Dâß#º ÉèÏQÍxfl QÆ∞iÎOz JHõ _» ÉÏq QÍx, QÆ∞O@ QÍx,

‰õΩàÏ~Ú QÆ∞O « QÍx, ÖË • É’~°∞ QÍx "Õã¨∞HÀ=_»O =Å# J<ÕHõ â◊√Éèí Ѷe «=ÚÅ∞ Åaè™êÎ~Ú. XHõ"Õà◊

„ѨǨs

52

Dâß#º ÉèÏQÆOÖ’ =ÚO Œ∞QÍ<Õ ÉÏq L#flKÀ ^•xx ѨÓ_»Û~å Œ∞.

ŒHΔ} Ç¨Ï Œ∞Ì ã¨iQÍ =¸Å=∞@ì=Ú#‰õΩ 900 LO_®e. WO\˜H˜ „ѨǨs QÀ_» xi‡OK«∞#ѨC_»∞

ѨtÛ=∞, ŒHΔ} Ç¨Ï Œ∞ÌÅ∞ =¸Å=∞@ì=Ú#‰õΩ ã¨iQÍ LO_»∞#@∞Å ã¨iK«∂ã¨∞H˘x «∂~°∞Ê, L «Î~°=ÚÅ∞

ÃÑ~°∞QÆ∞#@∞¡QÍ „ѨǨiQÀ_» xi‡OK«∞HÀ"åe. JѨC_»∞ «Ñ¨Êxã¨iQÍ Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú ÃÑ~°∞QÆ∞ «∞Ok. « •fi~å

Jaè=$kú « 䌺O. „ѨǨs x~å‡}O ŒHΔ}, ѨtÛ=∞ QÀ_»Å∞ Z «∞ÎQÍ LO_»∞#@∞Å =∞iÜ«Ú L «Î~°, «∂~°∞Ê

QÀ_»Å∞ «‰õΩ¯= LO_»∞#@∞ÅQÍ x~å‡}O QÍqOK«∞HÀ=Öˇ#∞. nx ^•fi~å x~å‡}O J «ºO « «fi~°QÍ

=ÚQÆ∞ã¨∞ÎOk ÃÑ·QÍ Ñ¨x"å~°∞ ‰õÄ_® «fi~°QÍ =zÛ QÆ$Ç¨Ï x~å‡}=Ú#∞ ѨÓsÎ KÕÜ«∞QÆÅ~°∞. JO «ÜÕ∞ QÍHõ

x~å‡}O J~Ú# «~°∞"å « x=ã≤OK«∞ QÆ$ÇÏ=ÚÜ«∞O Œe x"åã≤ «∞Å∞ HΔ=∞Hõ~°OQÍ LO Œ∞~°∞. „ÑÇs xi‡OK«∞H˘<Õ

=ÚO Œ∞ „ÑÇs Q@∞¡ (^•fi~°=Ú) ã÷Å=Ú k‰õΩ¯Å‰õΩ LK«Ûù ã÷Å=ÚÖ’ LO_»=Ö#∞. WÅ∞¡ xi‡OK«∞ ã=∞Ü«∞=ÚÖ’

Ö’#‰õΩ „\ÏHõì~°∞, Wã¨∞Hõ|O_ç W «~°„`å "åǨÏ#=ÚÅ∞ "≥à◊§_®xH˜ HÍãÎ qâßÅOQÍ ˆQ@¡ H˘~°‰õΩ ã÷Å=Ú#∞

=ke LOK«∞HÀO_ç.

D =∞ 茺 HÍÅOÖ’ KåÖÏ=∞Ok „ѨǨs QÀ_»‰õΩ ‰õÄ_® ѨÙ<åk fã¨∂Î Ñ≤Å¡~°∞ "Õã¨∂Î „ѨǨs

xi‡ã¨∞Î<åfl~°∞. "åiHÀã¨O ѨÙ<åk fÜ«∞_»O :– Dâß#º ÉèÏQÆO #∞O_ç "≥Ú ŒÅ∞ ÃÑ\ì «~°∞"å « L «Î~°=Ú

#O Œ∞ XHõ ѨÙ<åk fÜ«∂e. «~°∞"å « «∂~°∞Ê #O Œ∞ XHõ ѨÙ<åk fÜ«∂e. «~°∞"å « "åÜ«∞=ºO #O Œ∞,

«~°∞"å « PˆQflÜ«∞O #O Œ∞. «~°∞"å « ŒHΔ}=Ú #O Œ∞, «~°∞"å « ѨtÛ=∞=Ú #O Œ∞ z=iQÍ <≥·|∞∞u #O Œ∞

ѨÙ<åk fã¨∞HÀ"åe. =∞~˘Hõ™êi K≥|∞ «∞<åfl#∞, QÆ$ǨÏ=Ú |Ü«∞@ =Ù#fl ^ÀëêÅ#∞ D „ѨǨsQÀ_» KåÖÏ

ÉèÏQÆ=Ú PѨ٠«∞Ok D q+¨Ü«∞OÖ’ ŒÜ«∞KÕã≤ x~°¡HõΔ ºO KÕÜ«∞~å Œx <å =∞#q.

L «Î~°=Ú

«∂~°∞Ê

Ñ_»=∞~°

ŒHΔ}O

2

1 3

4 7 8

6

5

ÃÑ·# K«∂Ñ≤Oz# q èŒOQÍ g∞ ã÷Å=Ú#O Œ∞ „ѨǨsQÀ_» H˘~°‰õΩ Ñ¨Ù<å Œ∞Å#∞ „ «qfiOK«∞HÀ=Öˇ#∞. D

~°HõOQÍ ÑÙ<å Œ∞Å∞ fã∞‰õΩ#flÑC_»∞ "åã∞Î Ñ~°OQÍ ã÷Å=Ú#‰õΩ |Å=Ú ÃÑiy QÆ$ÇÏ x~å‡}O «fi~°QÍ J=fi_®xH

^ÀÇ¨Ï ŒO KÕã¨∞ÎOk. «~°∞"å « HÍ~°º„Hõ=∞=Ú J~Ú# Ñ≤Å¡~°∞ «fi~°QÍ "Õã¨∞HÀ=_®xH˜ "åã¨∞Î|Å=Ú ã¨Ç¨ÏHõiã¨∞ÎOk.

Ñ≤Å¡~°∞ "ÕÜ«∞_»O <≥·|∞∞u ÉèÏQÆO #∞O_ç "≥Ú ŒÅ∞ ÃÑ\ì «~°∞"å « ŒHΔ} ÉèÏQÆO Ñ≤Å¡~°∞ "ÕÜ«∞O_ç. «~°∞"å « ѨtÛ=∞

ÉèÏQÆO Ñ≤Å¡~°∞ "ÕÜ«∞O_ç. «~°∞"å « "åÜ«Ú=º ÉèÏQÆO, PˆQflÜ«∞ ÉèÏQÆO «~°∞"å « L «Î~° ÉèÏQÆO, «~°∞"å « «∂~°∞Ê

ÉèÏQÆO #O Œ∞ z=iQÍ Dâß#º ÉèÏQÆO #O Œ∞ Ñ≤Å¡~°∞ "Õã¨∞HÀ"åe. P «~°∞"å « <≥·|∞∞u ÉèÏQÆO #∞O_ç ŒHΔ}O

"≥·Ñ¨ÙQÍ =∞iÜ«Ú <≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=Ú #∞O_ç ѨtÛ=∞ "≥·Ñ¨ÙQÍ „ѨǨs QÀ_»#∞ xi‡ã¨∂Î =∞iÜ«Ú PˆQflÜ«∞=Ú #∞O_ç

Dâß#º=Ú k‰õΩ¯QÍ z=iQÍ "åÜ«∞=º=Ú #∞O_ç Dâß#º=Ú =~°‰õΩ „ѨǨs QÀ_»#∞ xi‡OK«∞HÀ"åe. J~Ú Õ

„ѨǨs Q@∞ ZHõ _» =ã¨∞ÎO^À =ÚO Œ∞QÍ<Õ K«∂ã¨∞HÀO_ç. «∂~°∞Ê J~Ú Õ «∂~°∞Ê Dâß#º "≥Ú «ÎO, ŒHΔ}"≥∞ÿ Õ

53

ŒHΔ} PQflÜ«∞O "≥Ú «ÎO, L «Î~°"≥∞ÿ Õ L «Î~° Dâß#ºO "≥Ú «Î=Ú, Ñ_»=∞~° J~Ú Õ ÑtÛ=∞ "åÜ«Ú=º=Ú "≥Ú «Î=Ú

MÏmQÍ LOK«∞HÀ=Öˇ#∞.

«∂~°∞Ê gkè ã÷Å=Ú J~Ú Õ <≥·~°∞u ÉèÏQÆ=Ú #∞O_ç „ÑÇs QÀ_» x~å‡}=Ú#∞ "≥Ú ŒÅ∞ ÃÑ\ì ÑtÛ=∞=Ú

ŒHΔ}=Ú, L «Î~° ÉèÏQÆ=ÚÅO Œ∞ ѨÓsÎ QÍqOz z=iQÍ «∂~°∞Ê ÉèÏQÆ=Ú Ü«∞O Œ∞ PˆQflÜ«∞=Ú #∞O_ç «∂~°∞Ê

=∞ 茺=Ú =~°‰õΩ „ѨǨs QÀ_» x~å‡}O QÍqOz, «∂~°∞Ê =∞ 茺=Ú #∞O_ç Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú =~°‰õΩ MÏm

= Œ∞Å∞HÀ=Öˇ#∞. „ѨǨs QÀ_» ֒ѨŠQÆ$Ç¨Ï x~å‡}=Ú J~Ú# Ñ≤ ŒÑ¨ «∂~°∞Ê Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú #O Œ∞ Q@∞#∞

LOK«QÍ q∞ye# „áêO «OÖ’ „ѨǨsx ѨÓiOK«∞HÀ"åe.

ŒHΔ} gkè ã÷Å=Ú J~Ú Õ <≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=Ú #∞O_ç „Ñ¨Ç¨s QÀ_» x~å‡}=Ú#∞ "≥Ú ŒÅ∞ ÃÑ\ì =~°∞ã¨QÍ

ѨtÛ=∞=Ú, ŒHΔ} =∞ 茺=∞=Ú =~°‰õΩ, «~°∞"å « "åÜ«Ú=º=Ú #∞O_ç Dâß#º=Ú =~°‰õΩ, «~°∞"å « PˆQflÜ«∞=Ú

#∞O_ç Dâß#º=Ú =~°‰õΩ „ѨǨs QÀ_»#∞ xi‡OK«∞HÀ"åe. ŒHΔ} =∞ 茺=Ú #∞O_ç PˆQflÜ«∞=Ú =~°‰õΩ MÏm

ã÷Å=Ú = Œ∞Å∞HÀ"åe. QÆ$ǨÏ=Ú Ñ¨ÓiÎ J~Ú# «~°∞"å « ŒHΔ} PˆQflÜ«∞=Ú #O Œ∞ Q@∞#∞ LOK«∞HÀQÍ q∞ye#

„áêO «=ÚÖ’ „ѨǨs QÀ_»#∞ ѨÓiOK«∞HÀ"åe.

Ñ_»=∞~° gkè ã÷Å=Ú J~Ú Õ <≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=Ú #∞O_ç Ñ_»=∞~° =∞ 茺 =~°‰õΩ „ÑÇs QÀ_»#∞ xi‡OK«∞HÀ"åe.

ŒHΔ}=Ú, «∂~°∞Ê, L «Î~° ÉèÏQÆ=ÚÅ „ѨǨs QÀ_»Å#∞ Hõ@∞ìHÀO_ç. ѨtÛ=∞ "åÜ«Ú=º=Ú =∂„ «=Ú MÏmQÍ

LOK«∞H˘x „ÑÇsÖ’x QÆ$ÇÏ=∞O «Ü« xi‡Oz# «~°∞"å « ÑtÛ=∞"åÜ«Ú=º ÉèÏQÆ=Ú#O Œ∞ Q@∞#∞ LOK«∞HÀQÍ

q∞ye# „ѨǨsx ‰õÄ_® Hõ@∞ìHÀ=Öˇ#∞.

L «Î~° gkè ã÷Å=Ú J~Ú Õ <≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=Ú #∞O_ç Ѩ_»=∞~°, ŒHΔ}, «∂~°∞Ê ÉèÏQÆ=ÚÅ∞ =∞iÜ«Ú

"åÜ«Ú=º=Ú #∞O_ç L «Î~°=Ú =∞ 茺=Ú=~°‰õΩ „ѨǨs QÀ_» x~å‡}=Ú QÍqOz, L «Î~° =∞ 茺=Ú #∞O_ç

Dâß#º=Ú =~°‰õΩ MÏm ã÷Å=Ú#∞ LOK«∞HÀ"åe. „ѨǨsÖ’x QÆ$ǨÏ=∞O «Ü« xi‡Oz# «~°∞"å « L «Î~°

Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú#O Œ∞ ˆQ@∞#∞ LOK«∞HÀQÍ q∞ye# „ѨǨsx ‰õÄ_® ѨÓsÎ KÕÜ«∞=Öˇ#∞.

„ѨǨsQÀ_» ÃÇÏK«∞Û «QÆ∞æÅ∞ :– „ѨǨs QÀ_»‰õΩ K«Hõ \˜ "åã¨∞Î |Å=Ú HõÅQÍÅO>Ë "≥·#OQÍ „ѨǨs QÀ_»#∞

xi‡OK«∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. <≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=ÚÖ’ KåÖÏ |Å=ÚQÍ, ÖÏ=ÙQÍ, =∞O Œ=ÚQÍ, Z «∞ÎQÍ xi‡Oz,

ѨtÛ=∞=Ú =∞iÜ«Ú ŒHΔ}=Ú#‰õΩ áÈ#∞áÈ#∞ W Õ Ñ¨ ŒúuÖ’ xi‡OK«∞H˘x "åÜ«Ú=º=Ú =∞iÜ«Ú PˆQflÜ«∞=Ú

=~°‰õΩQÍ ™êQÍe. P «~°∞"å « PˆQflÜ«∞=Ú #∞O_ç Dâß#º=Ú#‰õΩ, "åÜ«Ú=º=Ú#∞O_ç Dâß#º=Ú =~°‰õΩ

QÆÅ «∂~°∞Ê, L «Î~° „ѨǨs QÀ_»Å#∞ ѨÅ∞K«QÍ «‰õΩ¯= Z «∞ÎÖ’ xi‡OK«∞HÀ"åe. U gkè J~Ú Õ P gkè Ü«∞O Œe

„ѨǨs QÀ_» LK«Ûù ™ê÷#=Ú# ˆQ@¡ H˘~°‰õΩ MÏm ã÷Å=Ú#∞ = Œ∞Å∞H˘x q∞ye# „áêO «=ÚÅxfl\Ï „ѨǨsx

xi‡OK«∞HÀ"åe.

ÃÇÏK«∞Û «QÆ∞æÅ∞ :– ѨtÛ=∞=Ú =∞iÜ«Ú ŒHΔ} „ѨǨs 5 J_»∞QÆ∞Å∞ Z «∞Î «QÆæ‰õΩO_® 10 J_»∞QÆ∞Å =~°‰õΩ g∞

J#∞‰õÄÅ=Ú#∞ |\ì Hõ@∞ìHÀ=K«∞Û#∞. ã÷Å=Ú Z‰õΩ¯=QÍ L#flKÀ „ѨǨsQÀ_» ‰õÄ_® ÃÑ ŒÌQÍ =K«∞Û#∞. ѨÙ<åk

fã≤ „ѨǨsQÀ_» =K«∞Û „áêO «=∞O «Ü« ÖÏ=Ùáê\˜ |O_»~åà◊§#∞ Ѩ~°∞K«∞H˘x ^•xÃÑ· c"£∞ "Õã≤ Ñ≤Å¡~ü ã≤ãì"£∞

^•fi~å „Ñ¨Ç¨s xi‡OK«∞HÀ=_»O =∞Ozk. «∂~°∞Ê =∞iÜ«Ú L «Î~°=Ú <åÅ∞QÆ_»∞QÆ∞Å∞ «QÆæ‰õΩO_® 9 J_»∞QÆ∞Å

=~°‰õΩ g∞ J#∞‰õÄÅ=Ú#∞ |\ì Hõ@∞ìHÀ=K«∞Û#∞. HÍh «∂~°∞Ê, L «Î~°=ÚÅ „ѨǨs QÀ_» ѨtÛ=∞=Ú =∞iÜ«Ú

ŒHΔ}=ÚÅ „ѨǨsQÀ_» Hõ<åfl Z «∞Î LO_»~å Œ∞.

54

„ѨǨsˆQ@∞¡ :– „ÑÇs JO «Ü« xi‡OK«∞HÀ=_»O XHõ Z «∞Î, „ÑÇs Q@∞¡ ayOK«∞HÀ=_»O XHõ Z «∞Î U

á⁄~°áê@∞ ÖˉõΩO_® „ѨǨs ˆQ@∞#∞ ayOK«∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. „ѨǨs ˆQ@∞#∞ K≥Hõ `À#∞, HõOK≥QÍx, Œ_ç

Hõ@∞ìH˘x QÍx, W#∞Ѩ „yÖòû`À#∞, W#∞Ѩ «Å∞ѨÙÅ∞QÍ#∞ D =∞ 茺֒ H˘ «ÎQÍ áê¡ã≤ìH±Ö’#∞ Œ$_è»"≥∞ÿ# ˆQ@∞¡

=ã¨∞Î<åfl~Ú. „ѨǨs Q@¡#∞ «∂~°∞Ê gkè QÆ$ǨÏ=Ú#ÔH· Õ «∂~°∞Ê Dâß#º=Ú#O Œ∞#∞, ŒHΔ} gkè QÆ$ǨÏ=Ú#ÔH· Õ

ŒHΔ} PˆQflÜ«∞=Ú#O Œ∞, ѨtÛ=∞ gkè QÆ$ǨÏ=Ú J~Ú Õ Ñ¨tÛ=∞ "åÜ«Ú=º=∞O Œ∞#∞, L «Î~°gkè QÆ$ǨÏ"≥∞ÿ Õ L «Î~°

Dâß#º=Ú ÉèÏQÆ=Ú #O Œ∞ „ѨǨs Q@¡#∞ xi‡OK«∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. ÃÑ· q èŒOQÍ xi‡OK«∞‰õΩ#flѨC_Õ #_»Hõ

LK«Ûù"≥∞ÿ â◊√ÉèíHõ~°"≥∞ÿ# Ѷe`åÅ∞ =™êÎ~Ú. QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ ^•fi~°=ÚÅ∞ ZO « =ÚYº"≥∂, „ѨǨsH˜ ˆQ@∞¡ JO «

=ÚYº=Ú.

«∂~°∞Ê gkè QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ „ÑÇsQÀ_» Ö’ÑÅ =Ù#fl ã÷Å=ÚÖ’ QÆ$ÇÏ=Ú#∞ <≥·|∞∞uH Hõ\˜ì LO\Ï=Ú.

HÍ=Ù# QÆ$Ç¨Ï „Ѩ è•# •fi~°=Ú#‰õΩ Z Œ∞~°∞QÍ „ѨǨsH˜ Q@∞ LOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. J~Ú Õ KåÖÏ=∞Ok D XHõ ˆQ@∞

KåÅx „ѨǨsH˜ Dâß#º=ÚÖ’ WOH˘Hõ ˆQ@∞ xi‡OK«∞HÀ~°∞. XHõ"Õà◊ xi‡OK«∞‰õΩ#fl#∂ P ˆQ@∞ QÆ∞O_® #_»Hõ

™êyOK«Hõ «Å∞ѨÙÅ∞ ayOz, åà◊=Ú "Õã≤, QÆ$ǨÏ=Ú =ÚY^•fi~°=Ú #‰õΩ Z Œ∞~°∞QÍ L#fl „ѨǨs Q@∞ QÆ∞O_®<Õ

Z‰õΩ¯=QÍ #_»Hõ ™êyã¨∞ÎO\Ï~°∞. D q èŒOQÍ KÕÜ«∞_»O =Å# Dâß#º #_»Hõ#∞ HÀÖ’Ê=Ù Œ∞~°∞. «Ñ¨Êx ã¨iQÍ

Dâß#º=Ú #_»Hõ =zÛ f~åe. Dâß#ºO #_»Hõ ~åxKÀ Dâß#º â◊√ÉèíѶÅ=Ú QÆ$ǨÏã¨∞÷ʼnõΩ JO Œ_»O Hõ+ìO.

«∂~°∞Ê =∞iÜ«Ú L «Î~° gkè QÆÅ QÆ$ǨÏ=ÚʼnõΩ Ô~O_»∞ Q@∞¡ ~å=_»O KåÖÏ =∞Ozk. XHõ"Õà◊ Dâß#ºÉèÏQÆ=ÚÖ’

XHõ ˆQ@∞ =zÛ, QÆ$Ç¨Ï =ÚY ^•fi~°=Ú#‰õΩ Z Œ∞~°∞QÍ QÆÅ „ѨǨsˆQ@∞ ~åHõáÈ~Ú##∂ Ѩ~°"åÖË Œ∞. QÆ$ǨÏ

=ÚY^•fi~°=Ú#‰õΩ Z Œ∞~°∞QÍ L#fl Q@∞ Dâß#ºÉèÏQÆ=Ú#‰õΩ L#flKÀ U `˘O Œ~å ÖË Œ∞. JÖÏQÍHõ PˆQflÜ«∞=Ú

k‰õΩ¯QÍ L#flKÀ P Q@∞#∞ fã≤"ÕÜ«∞_»O =∞Ozk. ŒHΔ} =∞iÜ«Ú Ñ¨tÛ=∞ „ѨǨs QÀ_»Å‰õΩ LK«Ûù=ÚÖ’ Q@∞

LO@∂ WO\ =ÚY^•fi~°=Ú#‰õΩ Z Œ∞~°∞QÍ „ÑÇsH Q@∞ LO_ç f~åe. ZO Œ∞Hõ#QÍ ŒHΔ} gkè QÆÅ QÆ$ÇÏ=Ú#‰õΩ

LK«Ûù=ÚÖ’ =∂„ «"Õ∞ Q@∞ LOk J#∞HÀO_ç JѨC_»∞ P Q@∞ ^•fi~å QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ ~å"åÅO>Ë HÍãÎ "åÜ«Ú=º

#_»Hõ =ã¨∞ÎOk. PˆQflÜ«∞ "åÜ«Ú=º #_»HõÅ∞ «Ñ¨C Hõ •.

XHõ"Õà◊ ŒHΔ}=Ú =∞iÜ«Ú Ñ¨tÛ=∞ QÆ$ǨÏ=ÚʼnõΩ „ѨǨs ZO « LO^À ^•^•Ñ¨ÙQÍ JO « ֒ѨÙQÍ

QÆ$ǨÏ=Ú ‰õÄ_® L#flKÀ QÆ$ǨÏ=Ú =ÚY •fi~°=Ú LK«Ûù"≥∞ÿ#KÀ „ѨǨsH˜ D LK«Ûù"≥∞ÿ# Q@∞ Z Œ∞~°∞QÍ WOH˘Hõ

Q@∞ LOz#KÀ KåÅ∞#∞. Ô~O_»= Q@∞ J=ã~°=Ú ÖË Œ∞. XHõ"Õà◊ „ÑÇsH Ô~O_»= Q@∞ LK«ÛùOÖ’ ÃÑ@∞ì‰õΩ#fl#∂

«Ñ¨CÖË Œ∞.

„ÑÇs QÀ_» =∞iÜ«Ú Q@∞ x~å‡}=ÚÖ’ H˘xfl =ÚYº"≥∞ÿ# q+Ü«∂Å∞ :

1. «∂~°∞Ê =ÚY^•fi~°=Ú#Hõ<åfl (ã≤OǨÏ^•fi~°=ÚHõ<åfl) «∂~°∞Ê „ѨǨsQÀ_» Z «∞ÎQÍ LO_»~å Œ∞. 2.

L «Î~° =ÚY^•fi~°=Ú#Hõ<åfl L «Î~° „ѨǨsQÀ_» Z «∞ÎQÍ LO_»~å Œ∞. 3. ŒHΔ} =ÚY^•fi~°=ÚHõ<åfl ŒHΔ}

„ѨǨsQÀ_» ã¨=∞OQÍ QÍh, Z «∞ÎQÍ QÍh ~å=K«∞Û#∞. 4. ѨtÛ=∞ =ÚY^•fi~°=ÚHõ<åfl ѨtÛ=∞ „ѨǨsQÀ_»

ã¨=∞OQÍ QÍh, Z «∞ÎQÍ QÍh ~å=K«∞Û#∞. 5. "å#ʼnõΩ, „ѨHõ$u qÅÜ«∂ʼnõΩ W «~°„`å HÍ~°}ÏÅ =Å¡ „ѨǨsQÀ_»

‰õÄe#KÀ "≥O@<Õ ã¨iKÕ~ÚOK«∞HÀ"åe. XHõ"Õà◊ <≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=Ú Ñ¨_çáÈ~Ú#KÀ Jxfl Ѩ#∞Å#∂ ѨHõ # ÃÑ\ì

Ü«Ú Œú „áêuѨkHõ# <≥·|∞∞u QÀ_»#∞ ѨÙ#ifl‡OK«∞HÀ"åe. W Õ Ñ¨ Œúu ŒHΔ}, ѨtÛ=∞, «∂~°∞Ê PˆQflÜ«∞, L «Î~°

"åÜ«Ú=º „ѨǨs =¸ÅÖ‰õΩ =iÎOK«∞#∞. 6. „ѨǨsˆQ@∞ xi‡OK«∞‰õΩ#flѨC_»∞ nx Ñ≤Å¡~°∞ ÖË • JOK«∞ ÖË •

55

HÀ}O ÖË • "≥Ú «Î ÖË • k"≥∞‡ WO\˜ =ÚY^•fi~°=Ú#‰õΩ «QÆ∞Å~å Œ∞. Wk U =ÚY^•fi~°=Ú QÆ$ǨÏ=Ú#ÔH·##∞

=iÎã¨∞ÎOk. 7. `«∂~°∞Ê =∞iÜ«Ú L`«Î~° QÆ$ǨÏ=ÚʼnõΩ „ѨǨsÅ∞ Hõ\˜ì#ѨC_»∞ Z=Ô~·##∂ Dâß#º=Ú

ÃÑOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. H˘O Œi QÆ$ǨÏ=ÚʼnõΩ Z‰õΩ¯= Dâß#ºO =zÛ LO@∞Ok. JѨC_»∞ „ѨǨs QÀ_» Dâß#º=Ú

k‰õΩ¯QÍ ÉÏQÍ [iy LO@∞Ok. nx =Å¡ "≥Ú «ÎO „ѨǨsH˜ Dâß#º=Ú ÃÑ~°∞QÆ∞ «∞Ok.

WHõ _» XHõ =∞ «Å|∞#∞ QÆ=∞xOK«O_ç. nxH˜ Q@∞#∞ LOK«∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ «y# *Ï„QÆ «ÎÅ∞ fã¨∞HÀ"åe.

ÖËHõáÈ Õ Jã¨Å∞ˆH "≥∂ã¨O =ã¨∞ÎOk. «∂~°∞Ê Dâß#ºO ÃÑiy „ѨǨs xi‡Oz#ѨÙÊ_»∞ „ѨǨs`À áê@∞QÍ Q@∞#∞

ÃÑ@ì_»=Ú =Å¡ Q@∞ PˆQflÜ«∞=Ú#∞ K«∂ã¨∞ÎOk. HÍ=Ù# Q@∞ Ü≥ÚHõ Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú#∞ "≥#∞Hõ‰õΩ [iÑ≤ Q@∞

«∂~°∞Ê#∞ K«∂ã∞Î#fl@∞¡QÍ ayOK«∞HÀ"åe. W Õ q è•#"Õ∞ L «Î~° Dâß#ºO ÃÑiy# QÆ$ÇÏ=ÚʼnõΩ ‰õÄ_® áê\OKåe.

ÃÑ ŒÌ Q@∞Ö’ z#fl Q@∞ U~åÊ@∞ :– QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ ™ê è•~°}=ÚQÍ U ˆQ@∞<≥·<å LK«Ûù=ÚÖ’ LOK«∞‰õΩO\Ï=Ú.

Ô~O_»∞ Q@∞¡ ZO Œ∞Hõx H˘O Œ~°∞ LK«Ûù=ÚÖ’ =∂„ «=Ú ÃÑ ŒÌ Q@∞#∞ xi‡OK«∞ ‰õΩO\Ï~°∞. nx =Å¡ =∞#∞+¨μÅ∞

XHõ >Ë Ö’xH˜ =zÛ#ѨC_»∞ JO «ÃÑ ŒÌ Q@∞#∞ ≥~°∞K«∞H˘x Ö’xH˜ ~å=_»O W|ƒOkQÍ JxÑ≤ã¨∞ÎOk. nxH˜ QÍ#∞

ÃÑ ŒÌ ˆQ@∞Ö’<Õ XHõ z#fl ˆQ@∞#∞ U~åÊ@∞ KÕã¨∞‰õΩ#flKÀ z#fl ˆQ@∞ ^•fi~å =∞#∞+¨μÅ∞, ÃÑ ŒÌ ˆQ@∞ ^•fi~å

"åǨÏ#=ÚÅ∞ Ö’#‰õΩ ~å=K«∞Û#∞. D z#fl Q@∞ U~åÊ@∞ ‰õÄ_® "åã¨∞ÎâßG s`åº xi‡OK«∞HÀ=_»O =∞Ozk.

«∂~°∞Ê QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ Dâß#º=ÚÖ’ L#fl ÃÑ ŒÌ ˆQ@∞Ü«∞O Œ∞ z#fl ˆQ@∞ x~å‡} =Ú#∞ ÃÑ ŒÌQ@∞Ö’ L «Î~°

ÉèÏQÆ=Ú#‰õΩ U~åÊ@∞ KÕã¨∞HÀ=Öˇ#∞. « •fi~å =∞# #_»Hõ Dâß#ºO #_»ÔH· L «Î=∞ Ѷe «=ÚÅ#∞ W=fiQÆÅ Œ∞.

J@∞¡ HÍ Œx ÃÑ ŒÌ Q@∞Ö’ ŒHΔ} k‰õΩ¯ ÉèÏQÆ=Ú#‰õΩ U~åÊ@∞ KÕã¨∞‰õΩ#flKÀ Dâß#º ÉèÏQÆ #_»Hõ#∞ H˘O «~Ú<å

=∞#=Ú áÈQ˘@∞ì‰õΩ#fl>Ë¡. J~Ú Õ U „Ѩ=∂ ŒO ÖË Œ∞.

ŒHΔ} ÉèÏQÆ=Ú :– D ÉèÏQÆ=ÚÜ«∞O Œ∞ ÃÑ ŒÌQ@∞#∞ ŒHΔ} PˆQflÜ«∞=ÚÖ’ xi‡OK«∞H˘x LO\Ï~°∞. J~Ú Õ

ŒHΔ}QÆ$ǨÏO =ÚY^•fi~°=Ú#‰õΩ Z Œ∞~°∞QÍ „ѨǨsH˜ XHõ Q@∞#∞ LOK«∞HÀ"åe. ÃÑ ŒÌ Q@∞ ŒHΔ} PˆQflÜ«∞=Ú

#O Œ∞ LO@∞Ok Hõ •. z#fl ˆQ@∞#∞ ÃÑ ŒÌ ˆQ@∞Ö’ «∂~°∞Ê "≥·Ñ¨Ù#‰õΩ J=∞~°∞ÛHÀ=Öˇ#∞. « •fi~å LK«Ûù"≥∞ÿ#

ŒHΔ} PˆQflÜ«∞ #_»Hõ =ã¨∞ÎOk. WѨC_»∞ "≥Ú «Î=Ú 3 ˆQ@∞¡ Jx J#∞HÀ~å Œ∞.

ѨtÛ=∞ ÉèÏQÆ=Ú :– D ÉèÏQÆ=Ú#O Œ∞ ÃÑ ŒÌQ@∞#∞ ѨtÛ=∞ "åÜ«Ú=º ÉèÏQÆ=ÚÖ’ xi‡OK«∞H˘x LO\Ï~°∞. ÃÑ ŒÌ

ˆQ@∞Ü«∞O Œ∞ z#fl ˆQ@∞#∞ L «Î~° ÉèÏQÆ=Ú „ѨHõ QÍ U~åÊ@∞ KÕã¨∞HÀ=Öˇ#∞.

L «Î~° ÉèÏQÆ=Ú :– D ÉèÏQÆ=Ú #O Œ∞ ÃÑ ŒÌ Q@∞#∞ L «Î~° Dâß#º=Ú #O Œ∞ xi‡OK«∞‰õΩO\Ï~°∞. D ÃÑ ŒÌQ@∞Ö’

z#fl ˆQ@∞#∞ «∂~°∞Ê ÉèÏQÆ=Ú "≥·Ñ¨ÙQÍ U~åÊ@∞ KÕã¨∞HÀ"åe. « •fi~å =∞Ǩϟ#fl «"≥∞ÿ# L «Î~° Dâß#º #_»Hõ

=ã¨∞ÎOk.

„ÑÇsQÀ_» â◊√ÉèÏâ◊√Éèí Ѷe «=ÚÅ∞ :– 1. «∂~°∞Ê gkè QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ „ѨǨsQÀ_» "åã¨∞Î âßGs`åº xi‡OK«∞‰õΩ#flKÀ

Éèí„ Œ « ÅaèOK«∞#∞. P~ÀQƺ=Ú ÉÏQÆ∞O_ç, ã¨OѶ∞=Ú #O Œ∞ =∞Oz Ѩ~°Ñ¨u ÃÑiy, ã¨=∂[=ÚÖ’ QÆ∞iÎOѨÙ

ÅaèOK«∞#∞. `«∂~°∞Êgkè QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ „ѨǨs QÀ_» "åã¨∞ÎâßG s`åº xi‡OK«∞ HÀ‰õΩO_® L#fl@¡~Ú`Õ ÃÑ·

K≥ѨC‰õΩ#fl "å\˜H˜ =ºuˆ~Hõ=Ú [iˆQ J=HÍâ◊O. ÃÑ·QÍ Ñ¨iã¨~° "åã¨∞Î Ü≥ÚHõ Œ∞„+¨ÊÉèÏ==Ú Z‰õΩ¯=. 2. ŒHΔ}

gkè „Ñ¨Ç¨sQÀ_» "åã¨∞ÎâßG s`åº xi‡OK«∞‰õΩ#flKÀ P~ÀQƺ=Ú ÉÏQÆ∞O_ç, P_»"å~°∞ ã¨∞YѨ_ç, èŒ#=Ú =$kú

JQÆ∞#∞. Éèí„ Œ « ÅaèOK«∞#∞. ŒHΔ}gkè „Ñ¨Ç¨sQÀ_» "åã¨∞ÎâßG s`åº ÖËHõáÈ Õ JÉèí„ Œ å ÉèÏ==Ú, J<å~ÀQͺÅ∞,

èŒ##+ì=Ú, =∞QÆ"åiH˜ LOѨÙ_»∞QÆ ≥ÎÅÃÑ· "≥∂A, ÃÑ·QÍ Œ∞„+¨ÊÉèÏ==Ú QÆŠѨiã¨~°"åã¨∞Î, ѨÓiÎ „ѨÉèÏ==Ú#∞

56

QÆ$ǨÏ=ÚÃÑ· K«∂Ñ≤O K«∞#∞. 3. ѨtÛ=∞ gkè „Ñ¨Ç¨sQÀ_» "åã¨∞ÎâßG s`åº xi‡OK«∞‰õΩ#flKÀ q[Ü«∞=Ú,

Éèí„ Œ åÉèÏ==Ú, ãOѶ∞=Ú# Q“~°==Ú, „Ñu+ì, L#fl`åã#=Ú, "åÇÏ# Ü≥∂QÆ=Ú, =∂@, ÑÅ∞‰õΩ|_ç ÃÑ~°∞QÆ∞@,

Ѩx"å~°∞ ã¨iQÍ q èŒ∞Å#∞ x~°fiiÎO K«∞@, W «~°„`å. W Õ Ñ¨tÛ=∞gkè „Ñ¨Ç¨sQÀ_» "åã¨∞ÎâßGs`åº ÖËHõáÈ Õ ÃÑ·

K≥ѨC‰õΩ#fl â◊√Éèí Ѩi}Ï=∞=ÚʼnõΩ =ºuˆ~Hõ=Ú [iy, H˘\Ï¡@Å∞, =º=Ǩ~°=ÚÖÖ’ ≥|ƒu#∞@, J<å~ÀQͺÅ∞,

Ѷ∞’~°"≥∞ÿ# ~ÀQÍÅ∞, ÃÑ·QÍ Œ∞„+¨ÊÉèÏ==Ú QÆŠѨiã¨~°"åã¨∞Î, ѨÓiÎ „ѨÉèÏ==Ú#∞ QÆ$ǨÏ=ÚÃÑ· K«∂Ñ≤OK«∞#∞. 4.

L «Î~°gkè „Ñ¨Ç¨sQÀ_» "åã¨∞ÎâßGs`åº xi‡OK«∞‰õΩ#flKÀ èŒ#=$kú, P#O Œ=Ú, ™œYº=Ú, ÉèÏQƺ=Ú, Éè’QÆ=Ú,

PHõ~°¬}, Éèí„ Œ « W «~°„`å 㨠«Êùe «=ÚÅ∞ Åaè™êÎ~Ú. W Õ L «Î~°gkè „Ñ¨Ç¨sQÀ_» "åã¨∞ÎâßGs`åº ÖËHõáÈ Õ ÃÑ·

K≥ѨC‰õΩ#fl "å\˜H˜ =ºuˆ~Hõ=Ú [~°∞QÆ∞ «∂ JѨCÅ∞, Du ÉÏ èŒÅ∞, K≥ѨCHÀÖËx ã¨=∞㨺Å∞ W «~°„`å ÃÑ·QÍ

Œ∞„+¨ÊÉèÏ==Ú QÆŠѨiã¨~°"åã¨∞Î, ѨÓiÎ „ѨÉèÏ==Ú#∞ QÆ$ǨÏ=ÚÃÑ· K«∂Ñ≤OK«∞#∞.

„ÑÇsQ@¡ â◊√ÉèÏâ◊√ÉèíѶe «=ÚÅ∞ :– 1. «∂~°∞Ê gkè QÆ$Ç¨Ï „ѨǨsQÀ_»‰õΩ ˆQ@∞#∞ "åã¨∞Îs`åº «∂~°∞Ê Dâß#º

ÉèÏQÆOÖ’ «∂~°∞Ê#∞ K«∂ã¨∞Î#fl@∞¡QÍ#∂ ÖË • Dâß#º=Ú#∞ K«∂ã¨∞Î#fl@∞¡ QÍ#∂ U~åÊ@∞ KÕã¨∞‰õΩ#flKÀ J<ÕHõ

q èŒ=ÚÖ·# â◊√ÉèíѶe «=ÚÅ∞ «‰õΩ¯= ã=∞Ü«∞=ÚÖ’ Œi KÕ~°∞#∞. J@∞¡ H͉õΩO_® Q@∞ PQflÜ«∞=Ú K«∂ã∞Î#fl@∞¡QÍ

L#flKÀ KÀ~°∞Å ÉÏ èŒ, Jyfl „Ѩ=∂ Œ=ÚÅ∞, PH˜û_≥O@∞¡ W «~°„`å. 2. ŒHΔ}gkè QÆ$Ç¨Ï „ѨǨsQÀ_»‰õΩ ˆQ@∞#∞

"åã¨∞Îs`åº ŒHΔ}=Ú‰õΩ K«∂ã¨∞Î#fl@∞¡QÍ U~åÊ@∞ KÕã¨∞‰õΩ#fl@¡~Ú Õ èŒ#=$kú, P~ÀQƺ=Ú ÉÏQÆ∞O_»_»O, Éèí„ Œ å

ÉèÏ==Ú, W «~°„`å. W Õ ˆQ@∞#∞ <≥·|∞∞u K«∂ã¨∞Î#fl@∞¡QÍ LOK«∞‰õΩ#fl@¡~Ú Õ JÉèí„ Œ å ÉèÏ==Ú, =∞~°}ÏÅ∞,

=º=Ç~°=ÚÅ∞ W «~°„`å. 3. ÑtÛ=∞ gkè QÆ$ÇÏ „ÑÇsQÀ_»‰õΩ Q@∞#∞ "åã∞Îs`åº ÑtÛ=∞=Ú#‰õΩ K«∂ã∞Î#fl@∞¡QÍ

U~åÊ@∞ KÕã¨∞‰õΩ#fl@¡~Ú Õ =º=Ǩ~° q[Ü«∞=Ú, P~ÀQƺ=Ú, Éèí„ Œ å ÉèÏ==Ú, =∞#âß≈Ou W «~°„`å. W Õ

ˆQ@∞#∞ <≥·|∞∞u K«∂ã¨∞Î#fl@∞¡QÍ LOK«∞‰õΩ#fl@¡~Ú Õ JÉèí„ Œ å ÉèÏ==Ú, ÉèíÜ«∞O ÉèíÜ«∞OQÍ LO_»_»O, =∞~°}ÏÅ∞,

=º=Ǩ~° JѨ[Ü«∞=ÚÅ∞, a «∞Î a «∞ÎQÍ LO_»_»O, <À@=∂@ ã¨iQÍ ~å‰õΩO_® áÈ=_»O, â◊„ «∞`åfiÅ∞ W «~°„`å.

4. L «Î~°Œ gkè QÆ$Ç¨Ï „ѨǨsQÀ_»‰õΩ ˆQ@∞#∞ "åã¨∞Îs`åº L «Î~°=Ú#‰õΩ ÖË • Dâß#º=Ú#‰õΩ K«∂ã¨∞Î#fl@∞¡QÍ

U~åÊ@∞ KÕã¨∞‰õΩ#fl@¡~Ú Õ èŒ#=$kú, ã¨∞Y ã¨O`ÀëêÅ∞, P#O Œ=Ú, Éè’QÆÉèÏQͺÅ∞, Ǩïëê~°∞QÍ LO_»_»O,

W`«~°„`å. J~Ú`Õ W^Õ ˆQ@∞#∞ "åÜ«Ú=º=Ú#‰õΩ K«∂ã¨∂Î#fl@∞¡QÍ xi‡OK«∞‰õΩ#fl@¡~Ú`Õ JѨCÅÉÏ^èŒÅ∞,

=º=Ǩ~°=ÚÅ∞, HÀ~°∞ì "åº*ϺÅ∞, P_»"åi U_»∞ѨÙÅ∞, W «~°„`å.

ã¨fiO « "≥· ŒºO U<å\˜H˜ ѨxH˜ ~å Œ<Õ q+¨Ü«∞O ≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. U^À "åã¨∞ÎÖ’ <åÅ∞QÆ∞ q+¨Ü«∂Å∞

≥e™ê~Ú Hõ • Jx =∞# QÆ$ǨÏOÃÑ· =∞#"Õ∞ Ѩiâ’ èŒ# KÕ¿ãÎ =∞#=Ú =∞„ «"Õ∞ ÉÏ èŒ Ñ¨_»=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. XHõ

J#∞Éèí=A˝_≥·# "åã¨∞Î âßG"Õ «ÎKÕ QÆ$Ǩxfl ѨijeOѨ KÕ~Ú¿ãÎ KåÖÏ =∞Ozk. =∞Oz Ѷe`åÅ∞ Åaè™êÎ~Ú.

gkèáÈ@∞¡ HõÅ∞QÆ*Ë¿ã â◊√Éèí, Jâ◊√Éèí Ѩi}Ï=∂Å QÆ∞iOz „Ѩ ÕºHõOQÍ ≥Å∞ã¨∞HÀ=Åã≤# J=ã¨~°O HõÅ Œ∞. D

gkèáÈ@¡ÃÑ· =∂„ «"Õ∞ ã¨=∞„QÆOQÍ ≥eÜ«∞*Ëã¨∂Î XHõ ѨÙãÎHõO q_»∞ ŒÖ·#k. e-book ‰õÄ_® ã≤ Œú"≥∞ÿ#k. WHõ

H˘#_»O g∞ Õ PÅ㨺O. ZO « =∂„ «O TÇ≤ÏOK«x J «ºO « «‰õΩ¯= "≥ňH ''gkèáÈ@∞¡ – Ѷe «=ÚÅ∞——

e-book Åaèã¨∞Î#flk. Introducery Offer QÍ Ju «‰õΩ¯= èŒ~°‰õΩ Åaèã¨∞Î#fl e-book #∞ PÅ㨺O

KÕÜ«∞‰õ WѨC_Õ H˘#O_ç. „Ñ≤O>ˇ_£ ѨÙãÎHõO ™êyã¨∞Î#fl J=∞‡HÍÅ "≥Å∞¡= TÇ≤ÏOK«ÖËxk.

~°K«~Ú « : ã¨∞ˆ~+π ã≤ •úOu. á¶È<£ : 98481 14778

57

ã∂Hõ;OQÍ, qѶÅOQÍ QÆÅ D "åã∞Î ãÅÇÅ#∞ K«kq J=QÍÇÏ# KÕã∞HÀQÆÅ~°x ÉèÏq™êÎ#∞. =ÚO Œ∞QÍ

ã÷Å=Ú H˘<Õ "åi HÀã¨=Ú ã¨ÅǨÅ∞.

1. "≥Ú@ì "≥Ú Œ\˜ ã¨∂K«#QÍ g∞~°∞ H˘#É’ÜÕ∞ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ Dâß#º=Ú ¢ ≥OѨ٠ÖˉõΩO_® K«∂ã¨∞HÀ"åe.

2. QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ Dâß#º ÉèÏQÆOÖ’ "≥∞@∞¡, k|ƒÅ∞, ÉèÏs Éèí=O «∞Å∞, ÃãÖò á¶È<£ @=~°∞¡ «k «~°=ÚÅ∞

ÖˉõΩO_® K«∂ã¨∞HÀO_ç. Dâß#º=ÚÖ’ `˘ÅyOK«∞HÀ=_®xH˜ gÖˇ·# "≥∞@∞¡ k|ƒÅ∞ `«k`«~°=ÚÅ#∞

`˘ÅyOK«∞H˘x =∂¢ «"Õ∞ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞ «fl=Ú KÕÜ«∂e. XHõ"Õà◊ gÅ∞ ÖËHõáÈ Õ QÆ$ǨÏ=Ú

H˘#fl `«HõΔ}=Ú "å\˜x `˘ÅyOK«∞HÀ"åe.`˘ÅyOK«∞HÀ=_®xH˜ gÅ∞ÖËx x~å‡}=ÚÅ∞ =Ù#flKÀ P

QÆ$ǨÏ=Ú#∞ g∞~°∞ H˘#HõáÈ=_»"Õ∞ =∞Ozk.

3. g∞~°∞ H˘#É’ÜÕ∞ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ «∂~°∞Ê ÉèÏQÆ=Ú ¢ ≥OѨ٠Hõey =ÙO_»~å Œ∞. JÖψQ «∂~°∞Ê ÉèÏQÆOÖ’ Z «∞ÎÅ∞

QÍx, ÉèÏs Éèí=O «∞Å∞ QÍx W «~°¢ « W|ƒO Œ∞Å∞ HõeyOKÕ P"åã¨∞Î x~å‡}=ÚÅ∞ =Ù#flKÀ P QÆ$ǨÏ=Ú#∞

H˘#=^Œ∞Ì.

4. g∞~°∞ H˘#É’ÜÕ∞ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ PˆQflÜ«∞ ÉèÏQÆO ¢ ≥OѨ٠Hõey=Ù#flKÀ U ¢Ñ¨=∂ Œ=Ú ÖË Œx QÆ=∞xOKåe.

H˘xfl™ê~°∞¡ PˆQflÜ«∞ ÉèÏQÆO ¢ ≥OѨ٠QÆ$ǨÅ∞ JO Œ∞=ÙO_»∞ Ü«∞[=∂#∞Å#∞ =∞Oz Jaè=$kúH˜ fã¨∞‰õΩ

"≥Å¡_»=Ú [~°∞QÆ∞ «∞Ok.

5. H˘#É’ÜÕ∞ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ ŒHΔ} ÉèÏQÆ=Ú =ÙK«ÛùOQÍ, ÉÏQÍ Z «∞ÎQÍ, q∞¢~°∞ Hõey =Ù#flѨC_»∞ KåÖÏ =∞Ozk.

6. ŒHΔ} ÉèÏQÆ=Ú Ñ¨Å¡=Ú Hõey, QÆ∞O «Å∞, H˘Å#∞Å∞, ÃÑ ŒÌ HÍÅ∞=Å∞ =Ù#flKÀ J@∞=O\˜ QÆ$ǨÏ=ÚÅ#∞

H˘#~å^Œ∞.

7. H˘#É’ÜÕ∞ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ <≥·|∞∞u ÃÑiy =Ù#flKÀ J@∞=O\˜ QÆ$ǨÏ=ÚÅ#∞ = Œ∞Å∞HÀ=_»O =∞Ozk.

ÃÑiy# <≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=Ú#∞ `˘ÅyOzHÀ=_®xH˜ gÖ· J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ#KÀ P QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#=K«∞Û#∞.

ÃÇÏK«ÛiHõQÍ =ÙO_®e.

8. <≥·|∞∞u ÉèÏQÆOÖ’ Z@∞=O\˜ Ѩiã≤÷ «∞ÅÖ’#∞ QÆ∞O «Å∞, H˘Å#∞Å∞, ÃÑ ŒÌ HÍÅ∞=Å∞, ÉÏ=ÙÅ∞ W «~°¢ «

^À+¨Ñ¨Ói «"≥∞ÿ#q L#flѨÙÊ_»∞ J@∞=O\˜ QÆ$ǨÏ=ÚÅ#∞ H˘#~å Œ∞. D q+¨Ü«∞OÖ’ *Ï„QÆ «Î J=ã¨~°=Ú.

á⁄~°áê@∞ KÕÜ«∞~å Œ∞.

9. <≥·|∞∞u ÉèÏQÆOÖ’ H˘O_»Å∞, QÆ∞@ìÅ∞, ÉèÏs Éèí=O «∞Å∞, Jáê~°¡"≥∞O@∞¡, ÃãÖòá¶È<£ @=~°∞¡ W «~°¢ « =Ù#flKÀ

J@∞=O\˜ QÆ$ǨÏ=ÚÅ#∞ x~°ÉèíºO`«~°=ÚQÍ H˘#QÀÅ∞ KÕÜ«∞=K«∞Û. KåÖÏ =∞Ozk. D J=HÍâ◊O

=^Œ∞Å∞HÀ=^Œ∞Ì.

10. H˘#É’ÜÕ∞ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ Ñ¨tÛ=∞ ÉèÏQÆO Ѩš"≥∞ÿ#KÀ P QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#~å Œ∞. H˜~å~ÚH˜ =ÙO_»_»=Ú

=∞Ozk HÍ Œ∞.

11. ÑtÛ=∞ ÉèÏQÆO q∞¢~°∞ Hõey =Ù#fl QÆ$ÇÏ=ÚÅ#∞ H˘#=K«∞Û. P~ÀQƺ=Ú, Sâ◊fi~°º=Ú, ÃÑ ŒÌiHõ=Ú ÅaèOK«∞#∞.

12. H˘#É’ÜÕ∞ QÆ$ÇÏ=Ú#‰õΩ "åÜ«∞=º ÉèÏQÆ=ÚÖ’ ÑÅ¡=ÚQÍx, QÆ∞O «Å∞ ÉÏ=ÙÅ∞ QÍx, ÖˉõΩO_® K«∂ã∞HÀ"åe.

<≥·|∞∞u, PˆQflÜ«∞O Hõ<åfl "åÜ«Ú=Ù ÉèÏQÆO q∞¢~°∞QÍ =ÙO_»~å Œ∞. Dâß#ºO ÉèÏQÆO Hõ<åfl q∞„~°∞QÍ =ÙO_®e.

"åã¨∞Î ã¨ÅǨÅ∞

58

13. H˘#É’ÜÕ∞ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ L «Î~° ÉèÏQÆOÖ’ ÉÏ=ÙÅ∞, QÆ∞O «Å∞, ÃÑ ŒÌ HÍÅ∞=Å∞, W «~°¢ « =Ù#flKÀ QÆ$ǨÏ=Ú#∞

H˘#=K«∞Û.

14. H˘#É’ÜÕ∞ QÆ$ÇÏ=Ú#‰õΩ L «Î~° ÉèÏQÆOÖ’ "≥∞@∞¡ HÍx, ÉèÏs Éèí=O «∞Å∞ QÍx, QÆ∞@ìÅ∞ QÍx, W «~°¢ « =Ù#flKÀ

J@∞=O\ QÆ$ÇÏ=ÚÅ#∞ H˘#HõáÈ=_»=Ú KåÖÏ =∞Ozk. ÖËxKÀ J+ì Œi„ Œº=Ú, x «º=¸ «ÅáÈ>Ë¡.

15. gkè áÈ@∞¡ q+¨Ü«∞OÖ’ KåÖÏ *Ï¢QÆ «ÎÅ∞ fã¨∞HÀ"åe. =ÚYºOQÍ XHõ q+¨Ü«∞=Ú QÆ=∞xOK«∞HÀ"åe.

Dâß#º gkèáÈ@∞ =Ù#fl QÆ$ÇÏ=ÚÅ#∞ Z@∞=O\ Ñiã≤÷ «∞ÅÖ’#∞ = Œ∞Å∞HÀ~å Œ∞. W@∞=O\ QÆ$ÇÏ=ÚÅ#∞

H˘<Õ J=HÍâ◊=Ú =zÛ#ѨÙ_»∞ «Ñ¨Êx ã¨iQÍ H˘#_»=Ú KåÖÏ =∞Ozk.

16. «∂~°∞Ê gkè áÈ@∞ QÆÅ QÆ$ǨÏ=Ú x~°ÉèíºO «~°=ÚQÍ H˘#=K«∞Û.

17. «∂~°∞Ê PˆQflÜ«∞O gkè áÈ@∞ QÆÅ QÆ$ǨÏ=Ú H˘#~å Œ∞.

18. PˆQflÜ«∞ gkè áÈ@∞ QÆÅ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#~å Œ∞.

19. ŒHΔ} PˆQflÜ«∞ gkè áÈ@∞ QÆÅ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ Jâ◊√Éèí=∞x «ÅK«~å Œ∞. x~°ÉèíºO «~°=ÚQÍ H˘#=K«∞Û.

20. ŒHΔ} gkè áÈ@∞ QÆÅ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#=K«∞Û.

21. ŒHΔ} <≥·|∞∞u gkè áÈ@∞ QÆÅ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#~å Œ∞.

22. <≥·|∞∞u gkè áÈ@∞ QÆÅ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ Z@∞=O\˜ Ѩiã≤÷uÖ’#∞ H˘#~å Œ∞.

23. ѨtÛ=∞ <≥·|∞∞u gkè áÈ@∞ QÆÅ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#~å Œ∞.

24. ѨtÛ=∞ gkè áÈ@∞ QÆÅ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#=K«∞Û. (ѨÓiÎ q=~åʼnõΩ â◊√Éèí"åã¨∞ΠѨÙãÎHõ=Ú#∞ K« Œ=O_ç.)

25. ѨtÛ=∞ "åÜ«∞=º gkè áÈ@∞ QÆÅ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ x~°ÉèíºO «~°=ÚQÍ H˘#=K«∞Û.

26. "åÜ«∞=º gkè áÈ@∞ QÆÅ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#~å Œ∞.

27. L «Î~° "åÜ«∞=º gkè áÈ@∞ QÆÅ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#~å Œ∞.

28. L «Î~° gkè áÈ@∞ QÆÅ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#=K«∞Û.

29. L «Î~° Dâß#º gkè áÈ@∞ QÆÅ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ x~°ÉèíºO «~°=ÚQÍ H˘#=K«∞Û.

30. Z «∞ΠѨÖÏ¡Å q+¨Ü«∂xH˜ =¿ãÎ Dâß#º ÉèÏQÆOÖ’ Ѩš=Ú#fl QÆ$ǨÏ=Ú#∞ x~°ÉèíºO «~°=ÚQÍ H˘#=K«∞Û.

31. Dâß#º ÉèÏQÆOÖ’ Z «∞Î QÆÅ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#~å Œ∞.

32. «∂~°∞Ê ÉèÏQÆ=Ú# Ѩš=Ú#fl QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#=K«∞Û.

33. «∂~°∞Ê ÉèÏQÆ=Ú# ÃÇÏK«∞Û, Z «∞Î HõÅy =Ù#fl (q∞¢~°∞) QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#~å Œ∞.

34. PˆQflÜ«∞ ÉèÏQÆOÖ’ Ѩš=Ú#fl QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#~å Œ∞.

35. PˆQflÜ«∞ ÉèÏQÆOÖ’ <≥·|∞∞u Hõ<åfl Z «∞Î HõÆey =Ù#fl QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#~å Œ∞.

36. ŒHΔ} ÉèÏQÆ=Ú# Z «∞Î Hõey =Ù#fl QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#_»=Ú =∞Ozk.

37. ŒHΔ} ÉèÏQÆ=Ú# Ѩš=Ú Hõey =Ù#fl QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#~å Œ∞.

38. <≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=Ú# Z «∞Î Hõey =Ù#fl QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#=K«∞Û.

39. <≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=Ú# Ѩš=Ú Hõey =Ù#fl QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#~å Œ∞.

40. ѨtÛ=∞ ÉèÏQÆ=Ú# Z «∞Î Hõey =Ù#fl QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#=K«∞Û.

41. ѨtÛ=∞ ÉèÏQÆ=Ú# Ѩš=Ú Hõey =Ù#fl QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#~å Œ∞.

59

42. "åÜ«∞=º ÉèÏQÆ=Ú# PˆQflÜ«∞O, <≥·|∞∞u Hõ<åfl Z «∞Î Hõey =Ù#fl QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#~å Œ∞.

43. "åÜ«∞=º ÉèÏQÆ=Ú# Ѩš=Ú Hõey =Ù#fl QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#~å Œ∞.

44. L «Î~° ÉèÏQÆ=Ú# Z «∞Î Hõey =Ù#fl QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#~å Œ∞.

45. L «Î~° ÉèÏQÆ=Ú# Ѩš=Ú Hõey =Ù#fl QÆ$ǨÏ=Ú#∞ H˘#=K«∞Û.

46. H˘#É’ÜÕ∞ QÆ$ǨÏ=Ú QÆ∞iOz JO Œ∞ x=ã≤Oz# "åi QÆ∞iOz, "åi Ѩiã≤÷ «∞Å QÆ∞iOz K«∞@∞ì ѨHõ Å

"åix J_çy qKåiOK«_»O KåÖÏ =∞Ozk. nx =Å¡ Hõhã¨O g∞~°∞ H˘#É’ÜÕ∞ QÆ$ǨÏ=Ú Ñ¨iã≤÷u J~°÷=Ú

J=Ù`«∞Ok. H˘#É’ÜÕ∞ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ Z@∞=O\˜ HÀ~°∞ì "å[º=ÚÅ∞ ÖˉõΩO_® W`«~° =º=Ǩ~°=ÚÅ∞

ÖˉõΩO_® =Ù#fl@∞=O\˜q =∂¢ «"Õ∞ H˘<åe. ™ê è•~°}OQÍ "åÜ«∞=º, PˆQflÜ«∞ ^ÀëêÅ∞ Hõey# QÆ$ǨʼnõΩ

HÀ~°∞ì =º=Ǩ~åÅ∞ LO_»∞#∞. QÆ$ǨÏ=Ú H˘<Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ g∞~°∞ H˘<ÕÖÏ "åiÖÏ =ÙO_»Hõ ™ê è•~°} =ºHÎÖÏ

"≥o¡ qKåiOK«_»O KåÖÏ =∞Ozk. =º=Ǩ~°=ÚÅ#fl QÆ$ǨÏ=ÚÅ#∞ W «~°∞ʼnõΩ JO@QÆ@ì_®xH˜ Z<Àfl

¢Ñ¨Ü«∞`åflÅ∞ KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞. *Ï¢QÆ «ÎÅ∞ fã¨∞HÀ"åe. ™ê è•~°}OQÍ H˘#É’ÜÕ∞ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ "åÜ«∞=º,

PˆQflÜ«∞ ^À+¨=Ú#flKÀ =º=Ǩ~°=ÚÅ∞ =ÙO\ÏÜ«∞x QÆ=∞xOKåe. H˘#É’ÜÕ∞ ã÷Å=Ú#‰õΩ ‰õÄ_® ÃÑ·

áê~ÚO\òû#∞ QÆ=∞xOz À+=ÚÅ∞ ÖˉõΩO_® =Ù#fl ã÷Å=Ú#∞ H˘#_»=Ú =∞Ozk. =ÚYº=ÚQÍ QÆ$ÇÏ=ÚÅ

Hõ<åfl ã÷Å=ÚÅ q+¨Ü«∞=ÚÖ’ Z<Àfl =º=Ǩ~°=ÚÅ∞ =ÙO\Ï~Ú. W@∞=O\˜ JxflO\˜x QÆ=∞xOz «y#

*Ï¢QÆ «ÎÅ∞ fã¨∞H˘x H˘#_»=Ú KåÖÏ =∞Ozk. Uk U=∞~Ú<å K«∞@∞ì ¢Ñ¨Hõ Å "åix qKåiOK«_»=Ú

=∞Oz Œ<Õ q+¨Ü«∞=Ú =∞~˘Hõ™êi QÆ∞~°∞ΉõΩ ≥K«∞ÛHÀ"åe. XHÀ¯ ™êi ã÷Å=ÚÅ q+¨Ü«∞=ÚÖ’ K«∞@∞ì

¢ÑHõ Å Z=ix qKåiOK«_®xH J=HÍâ◊=Ú =ÙO_» Œ∞. HÍ=Ù# J#∞Éèí=A_≥·# F <åºÜ«∞"åkx ãO¢ÑkOz

*Ï¢QÆ «ÎÅ∞ áê\˜Oz ã÷Å=ÚÅ#∞ H˘<åe.

47. ã÷Å=ÚÅ q+Ü«∞=ÚÖ’ ŒHΔ} <≥·|∞∞u, ÑtÛ=∞ ÉèÏQÆOÖ’ ÉÏ=ÙÅ∞, QÆ∞O`Å∞, ÑÅ¡=Ú ÖˉõΩO_® K«∂ã∞HÀ"åe.

48. L «Î~°, Dâß#º, «∂~°∞Ê ÉèÏQÆ=Ú# ÉÏ=ÙÅ∞, QÆ∞O «Å∞, ÃÑ ŒÌ HÍÅ∞=Å∞, ÑÅ¡=Ú#fl ã÷Å=ÚÅ#∞ = Œ∞Å∞HÀ= Œ∞Ì.

49. WHõ gkè áÈ@¡ q+¨Ü«∞=ÚÖ’ K≥_»∞ gkè áÈ@∞¡ QÆÅ ã÷Å=ÚÅ#∞ H˘#~å Œ∞.

50. â◊√Éèí gkè áÈ@∞¡ QÆÅ ã÷Å=ÚÅ#∞ H˘#_»=Ú =∞Ozk.

51. Dâß#º gkè áÈ@∞ QÆÅ ã÷Å=ÚÅ#∞ Z@∞=O\ Ñiã≤÷ «∞ÅÖ’#∞ = Œ∞Å∞ HÀ= Œ∞Ì. WÖÏO\ ã÷ÖÏÅ∞ H˘#O_ç.

52. ÃÑiy# ã÷Å=ÚÅ q+¨Ü«∞=Ú#‰õΩ =¿ãÎ Dâß#ºO ÃÑiy# ã÷Å=Ú#∞ "≥O@<Õ H˘#O_ç.

53. «∂~°∞Ê ÃÑ~°QÆ_»=Ú =∞Ozk. HÍx Dâß#ºO HÀÖ’Ê «∞Ok Hõ •. HÍ=Ù# W@∞=O\ ã÷Å=ÚÅ q+Ü«∞=ÚÖ’

ѨÓiÎ *Ï¢QÆ «ÎÅ∞ fã¨∞HÀ"åe. J#∞Éèí=A˝_≥·# F "åã¨∞Î âßG"Õ «Î ã¨ÅǨÅ#∞ á⁄O Œ_»O KåÖÏ =∞Ozk

QÆ=∞xOK«O_ç.

54. PˆQflÜ«∞O ÃÑiy# ã÷Å=Ú#∞ Z@∞=O\˜ Ѩiã≤÷ «∞ÅÖ’#∞ H˘#~å Œ∞. ŒHΔ} PˆQflÜ«∞O ÃÑiy# ã÷Å=Ú#∞

H˘#=K«∞Û. J~Ú Õ Dâß#º=ÚÖ’ QÆ∞O « =ÙO_»_»O KåÖÏ =∞Ozk. L «Î~° Dâß#º #_»Hõ ~å=_»=Ú =∞s

=∞Oz Œx ≥Å∞ã¨∞HÀ"åe.

55. ŒHΔ} ÉèÏQÆ=Ú ÃÑiy# ã÷Å=Ú#∞ H˘#~å Œ∞.

56. ŒHΔ} <≥·|∞∞u ÃÑiy# ã÷Å=Ú#∞ H˘#~å Œ∞.

57. <≥·|∞∞u ÃÑiy# ã÷Å=Ú#∞ Z@∞=O\˜ Ѩiã≤÷ «∞ÅÖ’#∂ H˘#~å Œ∞.

60

58. ѨtÛ=∞ <≥·|∞∞u ÃÑiy# ã÷Å=Ú#∞ H˘#~å Œ∞.

59. ѨtÛ=∞=Ú ÃÑiy# ã÷Å=Ú#∞ H˘#~å Œ∞.

60. ѨtÛ=∞ "åÜ«∞=ºO ÃÑiy# ã÷Å=Ú#∞ H˘#=K«∞Û.

61. "åÜ«∞=ºO ÃÑiy# ã÷Å=Ú#∞ H˘#~å Œ∞.

62. L «Î~°O ÃÑ~°QÆ_»O KåÖÏ =∞Ozk. JÖÏQÆx L «Î~°O ÃÑiy# ã÷Å=Ú#∞ H˘#flKÀ Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú#∞

HÀÖ’Ê`å=Ú QÆ •. HÍ=Ù# W@∞=O\˜ ã÷Å=ÚÅ q+¨=ÚÖ’ «y# *Ï¢QÆ «ÎÅ∞ fã¨∞HÀ"åe. J#∞Éèí=A˝Å

ã¨ÅǨÅ∞ á⁄O^•e.

63. L`«Î~° Dâß#ºO ÃÑiy# ã¨÷Å=Ú#∞ x~°ÉèíºO`«~°=ÚQÍ H˘#=K«∞Û. W@∞=O\˜ ã¨÷ÖÏÅ#∞ Z@∞=O\˜

Ѩiã≤÷ «∞Ö’¡#∂ = Œ∞Å∞HÀ= Œ∞Ì. HÍãÎ èŒ~° Z‰õΩ¯= J~Ú##∂ ã÷Å=Ú#∞ H˘#O_ç. «~åÅ H˘nÌ Sâ◊fi~åºxfl

xOѨÙHÀO_ç.

WѨÊ\˜ =~°‰õΩ g∞~°∞ H˘#É’ÜÕ∞ QÆ$ǨÏ=ÚÅ∞ =∞iÜ«Ú ã÷Å=ÚÅ QÆ∞iOz ≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O [iy#k.

WHõÃÑ· H˘#fl QÆ$ǨÏ=ÚʼnõΩ =∞iÜ«Ú g∞~°∞ x"åã≤ «=Ú#fl QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ "åã¨∞Î ^À+¨=Ú#flKÀ "å\˜x ZÖÏ

`˘ÅyOK«∞HÀ"åe. ÖË • ZÖÏ "å\˜x QÆ=∞xOKåe =∞iÜ«Ú ^Àëêxfl ZÖÏ áÈQ˘\Ïìe W «~°¢`å q+¨Ü«∂Å#∞

áê~ÚO\òû ~°∂ÑHõ=ÚQÍ ≥Å∞ã∞‰õΩO^•=Ú. "≥Ú Œ\QÍ Dâß#º ã÷Å=ÚÅ∞, QÆ$ÇÏ=ÚÅ QÆ∞iOz ≥Å∞ã∞‰õΩO^•=Ú.

64. k‰õΩ¯ÅÖ’ Dâß#ºO ~åA. HÍ# Dâß#º q+¨Ü«∞=ÚÖ’ *Ï„QÆ «ÎQÍ =º=ǨÏiOKåe. á⁄~°áê@∞ KÕÜ«∞~å Œ∞.

~åA ã¨iQÍ ÖËHõáÈ Õ ~å[º=Ú Ñ¨ «#=Ú J=Ù «∞Ok. JÖψQ Dâß#ºO ã¨iQÍ ÖËHõáÈ Õ JO Œ∞O_»∞ "å~°∞

¢|+¨μì Ѩ\ì áÈ=Ù Œ∞~°∞. XHõ\˜H˜ <åÅ∞QÆ∞ ™ê~°∞¡ D q+¨Ü«∞=Ú#∞ Ѩ Õ Ñ¨ Õ QÆ∞~°∞ÎOK«∞H˘x *Ï¢QÆ «ÎÅ∞

fã¨∞H˘#flKÀ r=#=Ú Éèí$Ç¨Ï «Î~°OQÍ QÆ_çz =Oâ◊O Jaè=$kú á⁄Ok ã¨HõÅ ™œÉèÏQͺÅ`À ã≤iã¨OѨ ŒÅ`À

`«∞Å`«∂QÆ∞`å~°∞.

65. QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú# "≥∞@∞¡ =ÙO_»~å Œ∞. JÖÏ L#flKÀ H˘\ì "ÕÜ«∞_»=Ú =∞Ozk.

66. Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú# Ѩš=Ú Hõey =ÙO_»_»O J Œ$ëêìxfl H˘x ≥K«∞ÛH˘#fl>Ë¡.

67. Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú# J~°∞QÆ∞Å∞ =Ù#flKÀ "≥O@<Õ H˘\ì "ÕÜ«∂e. PÅ㨺O KÕÜ«∞~å Œ∞.

68. Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú# QÆ∞O « ÖË#@¡~Ú Õ "≥O@<Õ F QÆ∞O¢_»\˜ QÆ∞O «#∞ U~åÊ@∞ KÕã¨∞HÀ"åe.

69. Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú# #_»Hõ =K«∞ÛÖÏQÆ∞# ^•fi~°=ÚÅ∞ U~åÊ@∞ KÕã¨∞HÀ"åe.

70. Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú# •fi~°=Ú =ÙO_»_»O KåÖÏ =∞Ozk. Jk «∂~°∞Ê Dâß#ºO HÍx, ÖË • L «Î~° Dâß#ºO

HÍx U ≥·<å ã¨~ Dâß#º ÉèÏQÆ=ÚÖ’ ^•fi~°O =ÙO_»_»O KåÖÏ =∞Ozk.

71. Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú# k|ƒÅ∞ =ÙO_»_»O [iy Õ "≥O@<Õ ˘ÅyOK«∞HÀ=_»O KåÖÏ =∞Ozk, «HõΔ} HÍ~°º¢Hõ=∞=ÚQÍ

nxx `˘ÅyOK«∞HÀ=_»O KÕÜ«∂e. D q+¨Ü«∞OÖ’ PÅ㨺O KÕÜ«∞_»=Ú =Å¡ H˘iq`À «ÅHÍÜ«∞#∞

QÀ‰õΩ¯#fl>Ë¡.

72. «∂~°∞Ê ÉÏQÆ=Ú Ñ¨Å¡=Ú Hõey =ÙO_»_»O =∞Ozk.

73. «∂~°∞Ê ÉÏQÆ=Ú# ÉÏq =ÙO_»_»O =∞Ozk. U `˘O Œ~° ÖË Œ∞.

74. «∂~°∞Ê ÉÏQÆ=Ú# J~°∞QÆ∞Å∞ =Ù#flKÀ, D J~°∞QÆ∞Å∞ WO\˜ Ü«∞O Œe QÆ~°ƒù=ÚHõ<åfl Z «∞ÎQÍ =Ù#flKÀ

«yæOK«∞HÀ=_»O ÖË • `˘ÅyOK«∞HÀ=_»O KÕÜ«∂e.

61

75. «∂~°∞Ê ÉÏQÆ=Ú# WO\˜H˜ Z Œ∞~°∞ =K«∞Û#@∞¡QÍ "≥∞@∞¡ =ÙO_»_»O «Ñ¨ÙC.

76. «∂~°∞Ê ^•fi~°=Ú LOK«∞HÀ=_»O =∞Oz Õ. #_»Hõ â◊√ÉèíHõ~°=Ú.

77. PˆQflÜ«∞ÉèÏQÆ=Ú ÃÑiy=ÙO_»_»O «Ñ¨C. `˘ÅyOK«∞HÀ=_»O "≥O@<Õ KÕÜ«∂e.

78. PQflÜ«∞ ÉèÏQÆ=Ú •fi~å #_»Hõ ~å=_»O KåÖÏ «ÑC. «y# *Ï¢QÆ «ÎÅ∞ fã∞H˘x Dâß#º #_»Hõ =K«∞ÛÖÏQÆ∞#

KÕã¨∞H˘#flKÀ =∞Oz Œx QÆ=∞xOKåe. PˆQflÜ«∞ #_»Hõ J<ÕHõ ~°HÍÅ =º=Ǩ~åÅ#∞ fã¨∞‰õΩ =ã¨∞ÎOk. =∞s

=∞s QÆ=∞xOKåe.

79. PˆQflÜ«∞ ÉèÏQÆ=ÚÖ’x Éèí∂q∞ =∞@ì=Ú <≥·|∞∞u Hõ<åfl Z «∞Î Hõey =ÙO_»~å Œ∞.

80. ŒHΔ} ÉèÏQÆ=Ú ÃÑiy =Ù#flKÀ `˘ÅyOK«∞HÀ=_»O KÕÜ«∂e.

81. ŒHΔ} ÉèÏQÆ=Ú# H˘àÏ~Ú QÆ∞O «Å∞ QÍx, Ѩš=Ú QÍx =Ù#fl@¡~Ú Õ Ñ¨Ó_çÛ"Õã≤ J~°∞QÆ∞Å∞ x~å‡}=Ú

K͆Ƕe.

82. ŒHΔ} ÉèÏQÆ=Ú QÆ∞O_® h~°∞ |Ü«∞\˜H˜ "≥à◊§_»O =∞Ozk HÍ Œ∞. ŒHΔ} PˆQflÜ«∞O ^•fi~å h~°∞ |Ü«∞\˜H˜

"≥àÏ¡e.

83. QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ ŒHΔ} <≥·|∞∞u ^•fi~°=Ú#flKÀ `˘ÅyOK«∞HÀ"åe. "≥O@<Õ PÅ㨺=Ú KÕÜ«∞Hõ ^•fi~°=Ú#∞

ѨÓ_çÛ"Õã≤ QÀ_»#∞ xi‡OK«∞HÀ"åe. W@∞=O\˜ Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«Ú#ѨÙ_»∞ ¢Ñ¨Ü«∂}=Ú KÕÜ«∞_»O x+≤ Œú=Ú.

84. <≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=ÚÖ’ ^•fi~°=Ú#flKÀ `˘ÅyOK«∞H˘x J «º P=â◊ºHõ=ÚQÍ QÀ_» x~å‡}=Ú KÕã¨∞HÀ"åe. D

ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ¢Ñ¨Ü«∂}=Ú ‰õÄ_® x+≤ Œú=Ú. XHõ k#O PÅ㨺O KÕÜ«∞@=Ú ‰õÄ_® =∞Ozk HÍ Œ∞. =∞~°}

HÍ~°Hõ=Ú.

85. ŒHΔ} <≥·|∞∞u, <≥·|∞∞u, ѨtÛ=∞ <≥·|∞∞uÅ Ü«∞O Œ∞ QÀ_» x~å‡}=Ú KÕÜ«Ú#ѨÙ_»∞ ¢Ñ¨Ü«∂}ÏÅ∞ KÕÜ«∞= Œ∞Ì.

86. <≥·|∞∞u ÃÑOѨ٠Hõey =Ù#flKÀ KåÖÏ K≥_»¤k. ÃÑOѨ٠Hõey# ã÷Å=Ú#∞ QÆ$ǨÏ=Ú#∞O_ç "Õ~°∞ KÕã¨∞HÀ=_»O

K͆Ƕe.

87. ѨtÛ=∞ ÉèÏQÆ=Ú ÃÑOѨ٠Hõey =Ù#flѨC_»∞ ^•xfl `˘ÅyOK«∞HÀ=_®xH˜ gÅ∞ ÖËHõáÈ Õ ÉèÏs =$HõΔ=ÚÅ#∞

<å@∞HÀ=_»O, |Å"≥∞ÿ# ~åu J~°∞QÆ∞Å x~å‡}=Ú KÕÜ«∞_»O L «Î=∞"≥∞ÿ# Ѩ Œúu. gÖ· Õ LѨQÆ$ǨÏ=Ú ÖË •

Ã+_»∞¤ "Õã¨∞HÀ"åe.

88. "åÜ«∞=ºO q+Ü«∞=ÚÖ’ «y# *Ï¢QÆ «ÎÅ∞ fã∞HÀ=Åã≤ =ÙO@∞Ok. WHõ _» J#∞Éèí=AÅ ãÅÇÅ∞ J=â◊ºO.

89. =ÚYº=ÚQÍ "åºáê~°ã¨∞÷Å∞ "åÜ«∞=º q+¨Ü«∞=ÚÖ’ *Ï¢QÆ «ÎÅ∞ fã¨∞H˘#HõáÈ Õ «~°∞"å « HÍÅ=ÚÖ’ J<ÕHõ

ÉÏ èŒÅ‰õΩ QÆ∞i HÍ=Åã≤ =ÙO@∞Ok. rq`åO «=Ú qKåiOK«=Åã≤ =ÙO@∞Ok. Wk "åºáê~°∞ʼnõΩ ™ê è•~°}

q+¨Ü«∞=Ú HÍ Œ∞.

90. ã≤÷~° «fi=Ú Hõey# QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞#∞ Jã≤÷~° Ѩiz ¢|+¨μì Ѩ\ìOKÕ â◊HÎ "åÜ«∞=º ÉèÏQÆ=Ú#‰õΩ HõÅ Œ∞.

91. ™ê è•~°}OQÍ Z<Àfl QÆ$ǨʼnõΩ "åÜ«∞=ºO ÃÑiy =ÙO_»_»O K«∂_»=K«∞Û#∞. Wk KåÖÏ «Ñ¨C. W@∞=O\˜

^ÀëêÅ#∞ PÅ㨺=Ú KÕÜ«∞Hõ ã¨iKÕ~ÚOK«∞ HÀ=_»O KÕÜ«∂e. ÖËxKÀ Pi÷Hõ q+¨Ü«∂ÅÖ’ W «~å„`å

ÉÏ èŒÅ‰õΩ QÆ∞i HÍ"åe.

92. L «Î~°O ^•fi~å #_»Hõ ™êQÆ_»O J «∞º «Î=∞=Ú.

93. L «Î~°O Ѩš"≥∞ÿ =ÙO_»_»O =∞Ǩϟ «Î=∞=Ú.

62

94. L «Î~°O QÆ∞O_® "å_»∞Hõ h~°∞ |Ü«∞@‰õΩ "≥à◊§_»O J Œ∞ƒù «=Ú.

95. L «Î~°O ^•fi~°O =ÙO_»_»O ¢|Ǩ‡O_»=Ú.

96. L «Î~°O ‰õΩÉèË~° ™ê÷#=Ú. èŒ<å^•Ü«∞=Ú, L «Î~°O L «Î=∞O.

97. ã÷Å=Ú#∞ H˘#fl «~°∞"å « QÆ$ǨÏ=Ú#∞ x~°‡OK«∞HÀ=_®xH˜ =ÚO Õ P ã÷Å=ÚÜ«∞O Œ∞ ¢Ñ¨Ç¨s QÀ_»#∞

xi‡OK«∞HÀ=_»O ã¨~°fi^• â◊√ÉèíHõ~°=Ú, ¢âı+ì=Ú. Wk ãÔ~·# q è•#=Ú. J=ÅOaèOKåe.

98. «∂~°∞Ê gkè ã÷Å"≥∞ÿ#KÀ D ¢áêO «=ÚÖ’ ¢Ñ¨Ç¨s QÀ_»‰õΩ «∂~°∞Ê =∞ 茺=Ú#∞O_ç Dâß#º ¢áêO «=Ú

=~°‰õΩ QÀ_»Å∞ Hõ@ì‰õΩO_® q∞ye# Jxfl k‰õΩ¯Å Ü«∞O Œ∞ QÀ_» x~å‡}=Ú ™êyOKåe.

99. ¢Ñ¨Ç¨sÖ’ QÆ$ǨÏ=∞O «Ü«Ú xi‡ «"≥∞ÿ# «~°∞"å « «∂~°∞Ê Dâß#º ¢áêO «=ÚÖ’ ¢Ñ¨Ç¨sx ˆQ@∞¡ q∞#Ǩ

q∞ye# ¢Ñ¨Ç¨sx ѨÓiOK«∞HÀ"åe. D q èŒOQÍ KÕÜ«∞_»=Ú =Å¡ QÆ$Ç¨Ï x~å‡}O «~åfiQÍ Ñ¨ÓsÎ JQÆ∞#∞.

100. ѨtÛ=∞, ŒHΔ} ¢áêO « ¢Ñ¨Ç¨s QÀ_»Å#∞ KåÖÏ èŒ$_»=ÚQÍ xi‡OK«∞HÀ"åe.

101. ŒHΔ}, ѨtÛ=∞ QÀ_»Å#∞ L «Î~°, «∂~°∞Ê QÀ_»ÅHõ<åfl KåÖÏ Z «∞ÎQÍ xi‡OKåe.

102. |Å"≥∞ÿ# Ѩiã¨~° ¢áêO « J"åã¨∞Î ^À+¨=ÚÅ#∞ x"åiOK«∞HÀ=_®xH˜ ¢Ñ¨Ç¨s QÀ_» x~å‡}=Ú F K«Hõ \˜

LáêÜ«∞=Ú.

103. g∞ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ ŒHΔ} ¢áêO «=ÚÖ’ Ѩš=Ú#fl#∞, QÆ∞O «Å∞#fl#∞, ÉÏ=ÙÅ∞#fl#∞ ŒHΔ} ¢Ñ¨Ç¨s QÀ_»#∞

ÉÏQÍ èŒ$_»OQÍ, |ÅOQÍ xi‡OK«∞HÀ=_»O =Å¡ P ^ÀëêÅ#∞ ǨÏi™êÎ~Ú. ZO « |ÅOQÍ xi‡¿ãÎ JO «

=∞Ozk.

104. g∞ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ Ñ¨tÛ=∞ ¢áêO «=ÚÖ’ Ѩš=Ú#fl#∞, QÆ∞O «Å∞#fl#∞, ÉÏ=ÙÅ∞#fl#∞ ѨtÛ=∞ ¢Ñ¨Ç¨s

QÀ_»#∞ ÉÏQÍ èŒ$_»OQÍ, |ÅOQÍ xi‡OK«∞HÀ=_»O =Å# P ÀëêÅ#∞ ÇÏi™êÎ~Ú. ZO « Œ$_è»OQÍ xi‡¿ãÎ

JO « â◊√Éèí=Ú.

105. D ¢Ñ¨Ç¨s QÀ_» =Å¡ [iˆQ WOH˘Hõ 㨠«Êe «=Ú U=∞O>Ë U ≥·<å K≥_»∞ gkè áÈ@∞ QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ

«QÆ∞Å∞ «∞#flKÀ P ^À+¨=Ú#∞ D ¢Ñ¨Ç¨s QÀ_» KåÖÏ ÉèÏQÆ=Ú J_»∞¤‰õΩO@∞Ok. WOHÍ W «~° H©_»∞

q+¨Ü«∂Ö’¡ ‰õÄ_® â◊√ÉèíO KÕÜ«Ú#∞.

106. <≥·|∞∞u ¢áêO «=ÚÜ«∞O Œe ¢Ñ¨Ç¨s QÀ_» ‰õÄe#KÀ U=∂¢ «=Ú J¢â◊ Œú K«∂ѨHõ XHõ HõΔ}=Ú PÅ㨺=Ú

KÕÜ«∞‰õΩO_® «HõΔ}"Õ∞ Ü«Ú Œú ¢áêuÑkHõ# P ‰õÄe# ¢áêO «=Ú#∞ =∞~°=∞‡ «∞Î KÕ~ÚOK«∞HÀ"åe. PÅãº=Ú

KÕã≤#KÀ áê=Ú HÍ@∞Hõ<åfl, Z‰õΩ¯= ¢Ñ¨=∂^•xfl ~°∞z K«∂_»=Åã≤ =ÙO@∞Ok. J*Ï„QÆ «Î HÍʼnõÄ@

q+¨=Ú Hõ<åfl Z‰õΩ¯=.

107. ¢Ñ¨u 10 J_»∞QÆ∞ʼnõΩ XHõ Ñ≤Å¡~ü#∞ "Õã¨∞‰õΩO@∂ =∞ 茺֒ ¢Ñ¨Ç¨sx xi‡OK«_»O =∞Oz =∂~°æ=Ú. D

q è•#O =Å¡ ¢Ñ¨Ç¨s Z‰õΩ¯= HÍÅ=Ú èŒ$_»OQÍ =ÙO@∞Ok. U ≥·<å ¢Ñ¨Hõ$u qÅÜ«∂ʼnõΩ ÖË • Z‰õΩ¯=

ã¨O= «û~°=ÚÅ ã¨=∞Ü«∞=Ú QÆ_»z# «~°∞"å «#∞ QÀ_» ‰õÄÅ_»=Ú JO@∂ [iy Õ Ô~O_»∞ Ñ≤Å¡~ü¡ =∞ 茺

ÉèÏQÆ=Ú =∂¢ «"Õ∞ QÀ_» ‰õÄÅ_»=Ú [~°∞QÆ∞ «∞Ok. « •fi~å =∞~°=∞‡ «∞Î KÕ~ÚOK«∞HÀ=_»O ã¨∞ÅÉèí=Ú ÃÑ·QÍ

Y~°∞Û KåÖÏ «‰õΩ¯= J=Ù «∞Ok.

108. ¢Ñ¨Ç¨s Ü«∞O Œe QÆ$ǨÏ=Ú =ÚY^•fi~°=Ú#‰õΩ Z Œ∞~°∞QÍ ¢Ñ¨Ç¨sH˜ ˆQ@∞ =ÙO_»=Öˇ#∞.

109. ¢Ñ¨Ç¨s Z «∞ÎHõ#fl#∞ ˆQ@∞ Z «∞Î#∞ ÃÑOK«∞HÀ=_»O = Œ∞Ì.

63

110. ¢Ñ¨Ç¨s QÀ_» =∞O Œ=Ú#‰õΩ =∞ 茺֒ Q@∞ ~å=_»O L «Î=∞=Ú.

111. «∂~°∞Ê gkè QÆ$ǨÏ=ÚÅ "å~°∞ •fi~°=ÚÅ#∞ «∂~°∞Ê Dâß#º=ÚÖ’ LOK«_»=Ú =Å¡ J<ÕHõ 㨠«Êùe`åÅ#∞

á⁄O ŒQÆÅ~°∞.

112. D •fi~°=Ú#∞ ≥~°=_»=Ú J<Õk L «Î~°=Ú ¢ÑHõ QÍ L#fl QÆ_çx fã≤ «Å∞ÑÙ#∞ ≥~°"åe. W~°∞ã∞ ŒHΔ}=Ú‰õΩ

LO@∞Ok. J#QÍ ^•fi~°=Ú#‰õΩ#fl ŒHΔ} ÉèÏQÆ=Ú K≥Hõ ‰õΩ «Å∞ѨÙ#∞ ayOz=ÙO\Ï=Ú.

113. «∂~°∞Ê ÖË • L «Î~° =ÚY^•fi~°=Ú ÉËã≤ =∞@ì=Ú Ö’Ñe •fi~°=ÚÅ ÉËã≤ =∞@ì=ÚHõ<åfl ÑÅ¡=ÚQÍ =ÙO_»_»=Ú

=∞Ozk. JѨC_»∞ =ÚY^•fi~°=Ú QÆÅ QÆk Ѩš"≥∞ÿ#>Ë¡ Hõ •!

114. ŒHΔ} gkè QÆ$ǨÏã¨∞ÎÅ∞ H˘O Œ~°∞ L «Î~° Dâß#º=ÚÖ’ ^•fi~°=Ú =ÙOK«Hõ ˆH=ÅO H˜\˜H©Å∞ =ÙOz «$Ñ≤Î

Ѩ_»∞`å~°∞. ™ê 茺"≥∞ÿ#O «=~°‰õΩ L «Î~° ÉèÏQÆ=Ú# H˜\˜H˜ Hõ<åfl «Å∞Ѩ٠ayOK«∞HÀ=_®xˆH˜ ¢áê è•#º «

W=fiO_ç.

115. =ÚY^•fi~°=Ú XHõ \˜ "åã¨∞Îs`åº ÉÏQÆ∞O Œ#∞HÀx «$Ñ≤ÎѨ_ç W «~° ^•fi~°=ÚÅ#∞ J¢â◊ Œú KÕÜ«∞‰õΩO_®

"åã¨∞ΉõΩ ã¨iáÈÜÕ∞ ÖÏQÆ∞# =∂¢ «"Õ∞ ¢Ñ¨u •fi~°=Ú#∞ LK«Ûù ¢áêO «=ÚÖ’ =∂¢ «"Õ∞ U~åÊ@∞KÕã¨∞HÀ"åe.

117. QÆ$ÇÏã∞÷Å∞ LK«Ûù #_»Hõ=Å¡ Éèí¢ èŒ å ÉÏ==Ú Hõey èŒ#=Ú ÉÏQÍ ‰õÄ_ç P~ÀQƺ=Ú K«Hõ QÍ =ÙO_ç P#O ŒOQÍ

r=#=Ú QÆ_»∞Ѩ٠Œ∞~°∞. «~åÅ∞ QÆ_çKÕ H˘nÌ J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ# ã¨O`å#=Ú Hõey H©iÎ „Ѩu+ìÅ∞ ÅaèOK«∞#∞.

118. ¢Ñ¨u QÆkH˜ Dâß#º ÉèÏQÆ=ÚÜ«∞O Œ∞ U |~°∞=ÙÅ∞ LOK«‰õΩO_® MÏmQÍ LOK«_»=Ú ¢Ñ¨ã¨ãÎ"≥∞ÿ#k. ¢Ñ¨u

QÆkH˜ ^•fi~°=Ú#∞ Dâß#º ÉèÏQÆ=ÚÖ’ =ÙOK«_»O =Å¡ «Ñ¨Êx ã¨iQÍ #_»Hõ Dâß#º=Ú#‰õΩ ™êQÆ∞ «∞Ok.

119. QÆ$ǨÏ=Ú Ü«∞O Œe Dâß#º QÆk q+¨Ü«∞=ÚÖ’ *Ï¢QÆ «ÎÅ∞ ÉÏQÍ fã¨∞H˘#fl QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞ =∞Oz Éèíq+¨º «∞Î#∞

á⁄O ŒQÆÅ~°∞.

120. Õ=Ùx QÆkÖ’ „Ѩu k#=¸ nѨO "≥eyOK«_»=Ú KåÖÏ =∞Ozk. S Œ∞ ~°HÍÅ∞ ÖË • =¸_»∞ ~°HÍÅ

#∂<≥#∞ HõÅ∞ѨÙH˘x XHõ ã‘™ê ÖË • XHõ _»Éσ֒ LOK«∞H˘x nѨO H˘~°‰õΩ #∂<≥#∞ "å_»∞HÀ"åe.

ÉèíQÆ=O «∞xH „â◊ Œú À ÑÓÅ∞ =∞iÜ«Ú ÑO_»∞¡ ã=∞iÊOK«∞HÀ=_»=Ú =∞ÇÏŸ «Î=∞=Ú. x+¯Å‡+"≥∞ÿ#, x~°‡Å"≥∞ÿ#

ÇÏ$ ŒÜ«∞O`À, „ÑâßO « z «Î=Ú`À Hõhã=Ú k#=Ú#‰õΩ Ô~O_»∞ xq∞ëêÖ·<å ÉèíQÆ=O «∞xH H\Ï~ÚOK«O_ç.

P Ô~O_»∞ xq∞ëêÅ ã=∞Ü«∞OÖ’ W «~° U PÖ’K«#Å∞ ÖˉõΩO_® K«∂ã∞HÀ"åe. ™êO„ÉÏ} á⁄QÆ "ÕÜ«∞_»=Ú

„Ѩã¨ã÷=Ú. ≥·=O «Å∞K«∞‰õΩO>Ë U HõΔ}OÖ’<≥·<å U"≥∞ÿ<å [~°∞QÆ=K«∞Û#∞ J<Õ q+¨Ü«∞=ÚÅ∞ =∞~°∞=~å Œ∞.

"åã¨∞Î âßGOÖ’ Ѩ_»HõQÆkH˜ Ju „áê=ÚYº"≥∞ÿ# qÅ∞= HõÅ Œ∞. D Ju ã¨∂HõΔ ‡"≥∞ÿ# q+¨Ü«∂xfl Ѩ@∞ìH˘x Ѩ_»Hõ

QÆkx ZÖÏ xi‡OKåe, JO Œ∞ fã¨∞HÀ=Åã≤# *Ï„QÆ «ÎÅ∞, =∞Ǩ Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# Ѷe`åÅ#∞ Xã¨OˆQ Ѩ_»Hõ QÆ Œ∞Å#∞

ZÖÏ xi‡OK«∞HÀ"åe, Ѩ_»Hõ QÆkÖ’ ™êfl<åÅ QÆkx ZÖÏ xi‡OK«∞HÀ"åe, ѶsflK«~ü#∞ ZHõ _» LOK«∞HÀ"åe,

J@HõÅ#∞ U~åÊ@∞ KÕÜ«Ú q è•#=Ú, Ѩ_»Hõ QÆkÖ’ \©.q.#∞ ZHõ _» LOKåe, ^•fi~°=ÚÅ#∞ ZHõ _» U~åÊ@∞

KÕã¨∞HÀ"åe J#∞ Ju =ÚYº"≥∞ÿ# Z<Àfl q+¨Ü«∂Å#∞ ã¨OѨÓ~°‚OQÍ ≥eÜ«∞*Ëã¨∂Î q_»∞ ŒÅ KÕã≤#@∞=O\˜

ѨÙã¨ÎHõO – ''Ѩ_»HõQÆk – "åã¨∞Η— e-book #∞ «‰õΩ¯= "≥ňH q_»∞ ŒÅ KÕÜ«∞_»"≥∞ÿ#k. D ѨÙãÎHõO H˘#fl

«~°∞"å « Ñ_»HõQÆkH "åã∞Î âßGOÖ’ WO «\ qÅ∞= HõÅ^•Ü«∞x Pâ◊Û~°ºáÈQÆÅ~°∞. WÑC_Õ ãfiO «O KÕã∞HÀO_ç.

- ~°K«~Ú « : ã∞~+π ã≤ •úOu. á¶È<£ : 98481 14778

64

L`«Î~°=Ú

12345671234567123456712345671234567123456712345671234567123456712345671234567123456712345671234567123456712345671234567

123456123456123456123456123456123456123456123456123456123456123456123456123456123456123456123456

123456789012345678123456789012345678123456789012345678123456789012345678123456789012345678123456789012345678

12345678901234567123456789012345671234567890123456712345678901234567123456789012345671234567890123456712345678901234567

`«∂~°∞Ê

ŒHΔ}=Ú

ÑtÛ=∞=Ú

A

A

B

B

C

C

D

D

E

ÃÑ· Ѩ@=Ú#∞ QÆ=∞xOK«O_ç. Wk XHõ ã÷Å=Ú Ü«∞O Œ∞ QÍx, QÆ$ǨÏ=Ú Ü«∞O Œ∞ QÍx ÖË • F á¶êºHõìs

Ü«∞O Œ∞ QÍx |~°∞=ÙÅ#∞OK«∞ q è•#=Ú. Ѩ@=ÚÖ’ ѨtÛ=∞=Ú =∞iÜ«Ú ŒHΔ}=Ú Ü«∞O Œ∞ ѨÓsÎ #Å¡QÍ L#fl

(A J#∞ =∂~°∞¯ QÆÅ) „áêO «=ÚÖ’ ZO « |~°∞=ÙÖ·##∞ LOK«=K«∞Û#∞. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ W#∞Ѩ c~°∞"åÅ∞, K≥Hõ

xO_»∞ W#∞=Ú`À KÕã≤# =∞OK«=ÚÅ∞, áê « ™ê=∂#∞¡, h\˜ xÅfiÅ∞ (Éèí∂q∞ =∞@ì=Ú Hõ<åfl Z «∞ÎQÍ QÀà◊=ÚÅ

Ü«∞O Œ∞ LOK«∞H˘#flѨÙÊ_»∞), |~°∞"≥·# "åǨÏ#=ÚÅ∞, ÃÑ ŒÌ"å~°∞ Ѩ_»Hõ QÆkQÍ LѨÜ≥∂yOK«∞HÀ=_»O, W «~°

QÆ$ÇÏ=Ú Ü«∞O Œ∞ QÆÅ |~°∞"≥·# =ã∞Î=ÙÅ#∞ ÃÑ· K«∂Ñ≤# "Õ∞~°‰õΩ ŒHΔ} ÑtÛ=∞, <≥·~°∞u „áêO «=ÚÖ’¡ =ÙOK«∞HÀ"åe.

g\˜H˜ ÃÑ· ÉèÏQÆ=ÚÖ’ B Jx K«∂Ñ≤Oz# „áêO`åÅ Ü«∞O Œ∞ D ã÷Å=Ú#O «Ü« HÍãÎ #Å∞ѨÙ#∞

«yæOz K«∂Ñ≤OK«_»î"≥∞ÿ#k. WO Œ∞ ѨtÛ=∞=Ú, ŒHΔ}=ÚÖ’ LOz# |~°∞=ÙÅ Hõ#fl#∂ HÍãÎ «‰õΩ¯= |~°∞=ÙÅ∞

QÆÅ =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ LOK«∞HÀ=K«∞Û#∞. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ aO ≥Å∞, «¿ÑàÏÅÖ’ h\˜x xOѨÙH˘x LOK«∞HÀ=_»=Ú,

ѶiflK«~ü#∞ "Õã¨∞HÀ=_»=Ú, W «~° |~°∞=ÙÅ#∞ LOK«∞HÀ=_»=Ú.

WÑC_»∞ C „áêO «=Ú#∞ QÆ=∞xOK«O_ç. QÆà◊√§ Hõey# ÉèÏQÆ=Ú. WO Œ∞ «‰õΩ¯= |~°∞=ÙÅ∞ QÆÅ =ã∞Î=ÙÅ#∞

LOK«∞‰õΩ#flKÀ =∞Ozk. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ _≥·xOQ∑ >Ë|∞Öò, |~°∞=Ù «‰õΩ¯= QÆÅ =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ =ÙOK«∞HÀ"åe.

D „áêO «=Ú#∞ QÆ=∞xOK«O_ç. U@"åÅ∞ w «Å∞ "Õã≤ K«∂Ñ≤OK«_»"≥∞ÿ#k. D „áêO «=Ú Ü«∞O Œ∞ KåÖÏ

«‰õΩ¯= |~°∞=ÙÅ∞ QÆey# =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ LOK«∞HÀO_ç. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ \˜.q. Z~Ú~ü ‰õÄÅ~ü.

Ѩ@=ÚÖ’ E „áêO «=Ú#∞ K«∂_»O_ç. Wk ѨÓsÎ ≥Å∞Ѩ٠~°OQÆ∞Ö’ L#flk. WHõ _» U =ã¨∞Î=Ù#∂

LOK«∞HÀHõáÈ=_»O „âı+ªO. XHõ"Õà◊ U ≥·<å =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ LOK«∞‰õΩ#fl#∂ KåÖÏ ÕeHõáê\˜q LOK«∞HÀ=_»=Ú

„âı+ª=Ú. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ áê¡ã≤ìH± À «Ü«∂Ô~·# ÕeHõáê\˜ ‰õΩsÛÅ∞ «k «~°=ÚÅ∞.

QÆ$ǨÏ=ÚÖ’ |~°∞=ÙÅ∞ LOK«∞ Ѩ Œúu

65

k‰õÄûzx ''<åqˆQ@~ü—— Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. k‰õÄûzx D „ѨѨOK«OÖ’ Z‰õΩ¯=QÍ LѨÜ≥∂yOK«∞#k

ã¨=Ú„ Œ „Ѩܫ∂}ÏÅ∞ KÕ¿ã"å~°∞. J~Ú Õ gi k‰õÄûz =∞# k‰õÄûzÖÏ LO_» Œ∞. ã≤x=∂Å∞ 2_ç, 3_ç Jx ZÖÏ

=™êÎÜ≥∂ JÖψQ k‰õÄûzÖ’ Ô~O_»∞ q è•Ö·# k‰õÄûzÅ∞<åfl~Ú. ã¨=Ú„ Œ „Ѩܫ∂}OÖ’ F_»‰õΩ Ü«∞O„ «=ÚÅ

QÆkÖ’ ayOz LO\Ï~°∞. F_»#∞ #_»∞Ѩ٠<åq‰õΩ_»∞ (Ãã~ÚÅ~ü) •xx Ѩ Õ Ñ¨ Õ K«∂ã¨∞‰õΩO@∂ F_» „Ѩܫ∂}Ïxfl

™êyã¨∂Î LO\Ï_»∞. gi k‰õÄûzÖ’ Éèí∂QÀà◊=∞O «Ü« LO_ç F_» U JHΔÍOâ◊=Ú, ˆ~MÏOâ◊=Ú ŒQÆæ~° LO^À

≥Å∞ã¨∞‰õΩ<Õ ã¨ Œ∞áêÜ«∞=Ú LOk. D JHΔÍOâ◊=Ú, ˆ~MÏOâ◊=Ú J#∞#q ^•^•Ñ¨ÙQÍ JO^•AQÍ LO\Ï~Ú.

HÍh „Ѩã¨∞Î «O >ˇHÍflÅr ÃÑiy#k. WѨC_»∞ ã¨Ê+ìOQÍ F_» ZHõ _»∞O^À QÀ¡|Öò á⁄ã≤+¨xOQ∑ ã≤ãì"£∞ ^•fi~å

J «ºO « ã¨∞ÅÉèí=ÚQÍ ≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û. giH˜ „Ѩã¨∞Î «O =∞#O "å_»∞ «∞#fl ã≤OѨÙÖò <åqˆQ@~ü ѨxH˜~å Œ∞.

=∞#‰õΩ "å~°∞ "å_»∞ «∞#fl <åqˆQ@~ü J=ã¨~°O ÖË Œ∞, H˘#ÖË=Ú.

"åã¨∞ΠѨÙãÎHõ=ÚÖ’ k‰õÄûz J#∞ q+¨Ü«∞O KåÖÏ „áê=ÚYº « QÆÅk. "åã¨∞ΠѨÙãÎHõO JO «Ü« XHõ

Z «∞Î, D k‰õÄûz q+¨Ü«∞O =∂„ «O XHõ Z «∞Î. H˘O Œ~°∞ "åã¨∞Î âßG"Õ «ÎÅ∞ ‰õÄ_® "åi ѨÙãÎHõ=ÚÅ Ü«∞O Œ∞

k‰õÄûz q+¨Ü«∞O „"åÜ«∞HõáÈ=_»O QÆ=∞<å~°›O. Wk "åi «Ñ¨C HÍ Œ∞. „"åÜ«∞_»=Ú ã¨iQÍ L#fl#∂ K« Œ∞=Ù‰õΩ<Õ

"åiH˜ J~°÷O HÍ=_»O HÍãÎ uHõ=∞HõQÍ LO>Ë XHõ"Õà◊ "å~°∞ áê\˜¿ãÎ W|ƒO Œ∞Å∞ =™êÎÜ«∞x ÉèÏqOz H˘O Œ~°∞

„"åã≤ LO_»HõáÈ=K«∞Û.

U "åã¨∞Î âßG"Õ «Î J~Ú<å ã÷Å=Ú ÖË • QÆ$ǨÏ=Ú#∞ K«∂_»_®xH˜ "≥o¡#+¨C_»∞ «# ŒQÆæ~° k‰õÄûzx

«Ñ¨Ê‰õΩO_® LOK«∞H˘x LO\Ï~°∞. k‰õÄûz ÖˉõΩO_® ã÷Å=Ú#∞ K«∂_»_®xH˜ ‰õÄ_® W+ìѨ_»~°∞. Wk x["Õ∞.

=∞iÜ«Ú ãÔ~·# Ѩ Œú Õ. k‰õÄûz ÖˉõΩO_® ã÷Å=Ú#‰õΩ ÖË • QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ "≥o Õ k‰õΩ¯Å∞ Z@∞ L<åflÜ≥∂ H=ÅO

Ü«∞[=∂x =∂@#∞ P è•~°O KÕã∞H˘x Ѷe «=ÚÅ∞ K≥ÑÊ=Åã≤ LO@∞Ok. qk‰õΩ¯ ã÷Å=ÚÅ Ü«∞O Œ∞ Ü«∞[=∂#∞Å∞

QÆ∞iÎOK«Hõ Wk «∂~°∞Ê Wk L «Î~°=Ú Jx ÉèÏqOz LO\Ï~°∞. J Õ q+¨Ü«∞"Õ∞ "åã¨∞Î âßG"Õ «Î‰õΩ ‰õÄ_®

≥Å∞ѨÙ`å~°∞. PÜ«∞# =∂@#∞ #q∞‡ "åã¨∞Î ã¨=~°}ʼnõΩ Ñ¨Ó#∞‰õΩO>Ë "≥Ú Œ\˜H "≥∂ã¨O ~å=K«∞Û#∞.

k‰õÄûz KÕuÖ’ LO_»_»"Õ∞ HÍ Œ∞ •xx <Õ~°∞ÛHÀ=_»=Ú KåÖÏ <Õ~°∞Ê`À ‰õÄ_ç#k. Z<Àfl ã÷Å ÑijÅ#Å#∞

HÍq¿ãÎ «Ñ¨Ê k‰õÄûzÃÑ· XHõ S_çÜ«∂ ~å Œ∞.

Hõ~°∂flÅ∞ lÖÏ¡Ö’ F "åã¨∞Î âßG"Õ «Î ##∞fl HõÅ=_»O [iyOk. <Õ#O>Ë ZO`À Jaè=∂#O K«∂¿Ñ"å_»∞.

Ѩ Õ Ñ¨ Õ HõÅ∞ã¨∂Î Jaè=∂#OQÍ =∂\Ï¡@_»O =Å¡ W ŒÌi =∞ 茺֒ K«#∞=Ù Z‰õΩ¯"≥·#k. DÜ«∞# =$uÎ L.I.CU*ˇO\ò. „Ѩ=$uÎ "åã¨∞Î âßG"Õ «Î. J~Ú Õ =ÚY∞ºÅ‰õΩ, HÍ=Åã≤# "åiH˜ =∂„ «"Õ∞ "åã¨∞Î K«∂_»_®xH˜ "≥àÏÎ~°@.

8 ã¨O= «û~åÅ∞QÍ "åã¨∞Î K«∂ã¨∞Î<åfl#x ≥eáê_»∞. F ™êi =∂@Ö =∞ 茺֒ «#∞ WO_»¡‰õΩ "åã¨∞Î ã¨=~°}Å∞

ã¨∂zã¨∞Î<åfl ãÔ~·# Ѷe «=ÚÅ∞ ã¨iQÍ ~å=_»O ÖË Œx "åáÈÜ«∂_»∞. ã¨iQÍ Ñ¶e «=ÚÅ∞ ÅaèOK«x QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ

##∞fl Ñ≤Å∞K«∞‰õΩ "≥à◊§O_ç Jx ≥ÅѨ_»O`À ã¨~#x ##∞fl H˘kÌ ~ÀAÅ «~°∞"å « Hõ~°∂flÅ∞ Ѩ@ì}OÖ’ F WO\˜H˜

Ñ≤Å∞K«∞‰õΩ "≥àϧ_»∞. JHõ _çH˜ "≥o§# «~°∞"å « PÜ«∞# ŒQÆæ~° k‰õÄûz ÖËHõ<Õ ã÷ÖÏÅ∞ K«∂ã¨∞Î<åfl~°<Õ q+¨Ü«∞O

|Ü«∞@ Ѩ_çOk.

k‰õÄûz – "å_»HõO

66

Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂#∞. P QÆ$ǨÏ=Ú qk‰õΩ¯ QÆ$ǨÏ=Ú. W Õ q+¨Ü«∞"≥∞ÿ PÜ«∞#`À K«iÛOKå#∞. «#‰õΩ D

k‰õÄûz K«∂_»_»O ~å Œx, Jk ZÖÏ K«∂_®Ö’ ‰õÄ_® <å‰õΩ ã¨iQÍ ≥eÜ«∞ Œx JO Œ∞Ö’ "N" J#∞ JHõΔ~°O#‰õΩ

Ü«∂~À =∂~°∞¯ K«∂Ñ≤OK«_»O, WO « =∂„ «"Õ∞ ≥Å∞ã¨∞#x, Ü«∂~À =∂~°∞¯ Z@∞ uiy Õ ã÷Å=Ú ÖË • QÆ$ǨÏ=Ú

Z@∞ѨHõ Zxfl _ç„wʼnõΩ uiy L#fl^À ‰õÄ_® «#∞ U =∂„ «=Ú K≥ѨÊÖË#x, D Ñ‘_» ZO Œ∞Hõx ^•x *’eˆH

"≥à◊§#x K≥áêÊ_»∞. PÜ«∞# =∂@Ö’ <å‰õΩ J=∂Ü«∞Hõ «fiO =∂„ «"Õ∞ QÀK«iOzOk. «#∞ KåÖÏ ÃÑ ŒÌ «Ñ¨C KÕã≤

^˘iH˜ áÈ~Ú#@∞¡QÍ <å"≥·Ñ¨Ù a «Î~° K«∂ѨÙÅ∞ K«∂ã¨∂Î=ÙO>Ë <åÔHO`À *Ïe JxÑ≤OzOk. PÜ«∞##∞ HÍãÎ

ã¨∞xfl «OQÍ =∞O ŒeOKå#∞.

=∞#O z#fl á⁄~°áê@∞ KÕã≤<å P Ѷe`åÅ#∞ J#∞ÉèíqOKÕ QÆ$ǨÏã¨∞÷Å ÉÏ èŒ K≥ѨÊ#Åq HÍ Œ∞. =∞#O

=∞Oz KÕã∞Î#fl q è•#O ãiQÍ LO_®e. =∞#=Å¡ "≥~Úº =∞Ok ÉÏQÆ∞Ñ_»=K«∞Û. HÍh XHõ ~°∞ ‰õÄ_® #+ìáÈ~å Œx

K≥áêÊ#∞. WHõ ZѨÊ\˜H© WÖÏ KÕÜ«∞= ŒÌx É’kèOKå#∞. k‰õÄûzx ZÖÏ K«∂_®Ö’ q=iOKå#∞. zÅH˜ =∂@Å∞

<ÕiÊ# x^•#"≥∞ÿ# q èŒ=ÚÖ’ PÜ«∞#‰õΩ k‰õÄûz QÆ∞iOz q=~°=ÚQÍ ã¨~°à◊"≥∞ÿ# ÉèÏ+¨Ö’ q=iOKå#∞. U

Hõà◊#∞<åfl_À ≥eÜ«∞ Œ∞ HÍh ÉÏQÍ =O@ |\ìOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. WѨC_»∞ k‰õÄûz ÖËx Õ U ã÷ÖÏxH˜ "≥à◊§_»O ÖË Œ∞.

<å~üÎáÈÖò, ™œ üáÈÖò Jx Ô~O_»∞ èŒ$"åÅ∞ LO\Ï~Ú. JÜ«∞™ê¯O «OÖ’ XHõ k‰õΩ¯ ZѨÊ\˜H© <å~üìáÈÖò#∞

K«∂Ñ≤ã¨∂Î LO@∞Ok. W Õ q è•#=Ú J#∞ã¨iOz k‰õÄûzx «Ü«∂~°∞ KÕ™êÎ~°∞. JO Œ∞ˆH =∞#=Ú XHõ ã÷ÅOÖ’

Z@∞ QÆ∞O„_»OQÍ uiy<å, Z@∞ ѨHõ ‰õΩ áÈ~Ú<å k‰õÄûz <å~üÎ áÈÖò#∞ ã¨∂zã¨∂Î LO@∞Ok. <å~üÎáÈÖò#∞

k‰õÄûzÜ«∞O Œ∞ "N" J#∞ JHõΔ~°O`À QÆ∞iÎOz LO\Ï~°∞. <å~üÎ áÈÖò JÜ«∞™ê¯O « ˆHΔ„ «=Ú. <å~üÎáÈÖò ѨHõ

qѨs «"≥∞ÿ# PHõ~°¬} HõeyLO@∞Ok. JO Œ∞H˘~°H ѨÓ~°fiO #∞O_çÜÕ∞ ÃÑ ŒÌÅ∞ =∞#Å#∞ L «Î~åxH˜ «Å#∞Oz

x„kOK« ~å Œx É’kè™êÎ~°∞. L «Î~åxH˜ PHõ~°¬} â◊HÎ Z‰õΩ¯=.

WO «H© "åã¨∞Î âßG"Õ «ÎʼnõΩ k‰õÄûz ZO Œ∞‰õΩ?

k‰õΩ¯Å∞ ã÷Å=Ú#‰õΩ Z@∞ „ѨHõ L<åflÜ≥∂ QÆ=∞xOK«_®xH˜ «Ñ¨Ê WHõ ÕxH˜ k‰õÄûz ѨxH˜~å Œx

K≥ÑÊ=K«∞Û. ã÷Å=Ú#‰õΩ k‰õΩ¯Å∞ ≥eã# «~°∞"å « k‰õΩ¯Å∞, =¸ÅÖÖ’ Dâß#º=Ú ~åA HÍ|\ì Dâß#º=Ú#∞Dâß#º=Ú#∞Dâß#º=Ú#∞Dâß#º=Ú#∞Dâß#º=Ú#∞

QÆ∞iÎOzQÆ∞iÎOzQÆ∞iÎOzQÆ∞iÎOzQÆ∞iÎOz, `«^Œ∞Ѩi ã¨=~°}Å∞ ã¨∂zOK«_®xH˜ D k‰õÄûz K«Hõ¯QÍ LѨÜ≥∂QÆѨ_»∞`«∞Ok. k‰õÄûzx |\˜ì

ã¨÷Å=Ú 150 ÃÑiyOk, 200 «yæOk Jx D ã÷ÅO =∞Oz Œx, D ã÷ÅO K≥_»¤ Œx K≥ѨÊ_»O [~°∞QÆ∞ «∂O@∞Ok.

ã÷Å=Ú H˘Å «Å∞ ÃÑ~°QÆ_»O, «QÆæ_»O LO@∞Ok. k‰õΩ¯Å∞, =¸ÅÅ∞ ÃÑ~°QÆ_»O «QÆæ_»O J<Õk LO_» Œ∞.

D q+¨Ü«∞O q=~°=ÚQÍ ≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅO>Ë 1, 2 ¿ÑrÅ •fi~å É’kèOK«_®xH˜ gÅ∞HÍ Œ∞. <å ã¨ÅǨ U=∞O>Ë

k‰õÄûz ^•fi~å ã÷Å=Ú#‰õΩ k‰õΩ¯Å∞ ZHõ _À QÆ∞iÎOK«O_ç. « Œ#O «~°O q∞ye# ã¨=~°}Å∞ HÍqOK«O_ç.

JO ÕQÍx k‰õÄûzx Ѩ@∞ìH˘x n~°…OQÍ PÖ’zã¨∂Î ‰õÄ~ÀÛ= Œ∞Ì. WO «‰õΩ =Ú#∞Ѩ٠Tà◊§ Ü«∞O Œ∞ k‰õÄûzÅ∞

ÅaèOKÕ\˜q HÍ Œ∞. "åã¨∞ΠѨÙ}º=∂ Jx Z<Àfl JOQÆà◊§Ö’ k‰õÄûzÅ∞ Åaèã¨∞Î<åfl~Ú. "åã¨∞ÎÃÑ· Jaè=∂#O

L#fl"åˆ~ QÍHõ KåÖÏ =∞Ok QÆ$ǨÏã¨∞÷Å Wà◊§Ö’ ‰õÄ_® <Õ_»∞ =∞#O k‰õÄûzx QÆ=∞xOK« =K«∞Û#∞. k‰õÄûz

LOK«∞HÀ=_»O á⁄~°áê@∞ HÍ Œ∞. ^•xfl Ѩ@∞ìH˘x "ÕàÏ_»@O, ã÷Å=Ú 10 _ç„wʼnõΩ 20 _ç„wʼnõΩ ÃÑiyO Œx

A@ìO`å Ñ‘Hã¨∞HÀ=_»O ŒO_»QÆ. D ѨÙãÎHõOÖ’ =ÚO Œ∞QÍ k‰õÄûz q+¨Ü«∂xfl KÕ~°Û‰õÄ_» Œ#∞‰õΩ<åfl=Ú. HÍh

Ô~O_»∞ "åHͺַ<å „"åÜ«∂Åx Ü≥∂zOz „"åÜ«∞_»"≥∞ÿ#k.

=ÚO Œ∞QÍ k‰õÄûz D q èŒOQÍ LO@∞Ok. 00 #∞O_ç 3590 =~°‰õΩ LO@∞Ok. 00 <Õ 3600 QÍ

67

ÉèÏqOKåe. HÍ=Ù# 00 J~Ú<å XHõ>Ë ÖË • 3600 J~Ú<å XHõ >Ë. 900 ʼnõΩ 1800 ʼnõΩ 2700 ʼnõΩ XHõ

=∂~°∞¯#∞ K«∂Ñ≤Oz LO\Ï~°∞. XHÀ¯ á¶êºHõìs "å~°∞ XHÀ¯ q èŒOQÍ k‰õÄûzx «Ü«∂~°∞ KÕ™êÎ~°∞. J~Ú Õ U

k‰õÄûz J~Ú##∂ <å~üÎ<Õ ã¨∂zã¨∞ÎOk.

N S

E

W

900

1800

2700

3600

ÃÑ· q èŒOQÍ k‰õÄûz LO@∞Ok. qk‰õΩ¯ ã÷ÖÏÅ#∞ QÆ∞iÎOK«_®xH˜ D k‰õÄûz J=ã¨~°O KåÖÏ

U~°Ê_»∞ «∞Ok.

N S

E

W

900

1800

2700

3600

XHõ ã÷Å=ÚÖ’ k‰õÄûzx LOz#ѨC_»∞ WÖÏ <å~üÎ#∞ K«∂Ñ≤¿ãÎ ã÷ÅO HõzÛ «OQÍ 900 ʼnõΩ LO Œx

ÉèÏqOK«∞HÀ"åe. J ÕO =∞Ç¨Ï «‡º"≥∂ ≥b Œ∞ QÍx Nâ‹·ÅO Ü«∞O Œ∞ ZHõ _çH˜ "≥o§<å ã÷Å=ÚÅxflÜ« 900

ˆH K«∂Ñ≤ã¨∞ÎO\Ï~Ú. ˆH=ÅO «‰õΩ¯= "≥·âßźO Hõey# XHõ „áêO «O =∂„ «O qk‰õΩ¯ J~Ú#k. WO Œ∞Ö’

x~å‡}=Ú ZO « Hõ+ìѨ_ç KÕã¨∞Î<åfl [~°QÆÖË Œ∞. HÍ~°}O P ã÷Å=Ú#‰õΩ "≥o§# "åã¨∞Î âßG"Õ «Î k‰õÄûz

K«∂_»‰õΩO_® x~å‡}O HÍqOK«_»"Õ∞. P ã÷ÅO qk‰õΩ¯ J~Ú#O Œ∞=Å¡ L «Î~°=ÚQÍ ÉèÏqOz "åÜ«Ú=º=ÚÖ’

^•fi~°=Ú LOK«_»O [iy#k. «~°∞"å « qk‰õΩ¯#∞ QÆ∞iÎOz KÕã≤# ^Àëêxfl K≥Ñ≤Ê#O Œ∞ =Å¡, á⁄~°áê@∞#∞

ã¨iKÕã¨∞H˘x Hõ@ì_»=Ú#∞ ѨÓsÎ KÕã¨∞‰õΩ<åfl~°∞.

g∞ WÅ∞¡ |OQÍ~°O HÍ"åe. JO`å g∞ KÕ «∞Ö’¡<Õ =ÙOk. KÕã¨∞‰õΩ#fl "åiH˜ KÕã¨∞‰õΩ#flO « =∞Ç¨Ï Õ"å.

g∞ WÅ∞¡, g∞ QÆ$ǨÏO g∞ ã¨fiO «O. ^•xfl ã¨fi~°æã‘=∞QÍ<≥·<å KÕã¨∞HÀ=K«∞Û ÖË • #~°Hõ ‰õÄѨOQÍ =∂~°∞ÛHÀ=K«∞Û.

JO`å g∞ KÕuÖ’<Õ LOk. WO\’¡ ‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºÅÃÑ· JÅQÆ_»O, qã¨∞HÀ¯=_»O, z~å‰õΩѨ_»_»O,

HÀѨyOK«∞HÀ=_»O, p ŒiOK«∞HÀ=_»O, Ѩ~°∞+¨OQÍ =∂\Ï¡_»_»O, x~°¡HõΔ ºO K«∂Ѩ_»O, Q“~°= =∞~åº ŒÅ∞

ÖˉõΩO_® áÈ=_»O, J„â◊ Œú K«∂Ѩ_»O =O\˜q XHõi =∞ 茺 XHõiH˜ LO>Ë Jk QÆ$Ǩxfl #~°Hõ‰õÄѨOQÍ

=∂~°∞ã¨∞ÎOk. nxH˜ =ºuˆ~HõOQÍ LO_»O_ç.

g∞ WÅ∞¡ |OQÍ~°O HÍ"åe

68

WO\’¡ XHõiÃÑ· XHõiH˜ „¿Ñ=∞, PáêºÜ«∞ «, J#∞~åQÆO, Jaè=∂#O, âßOu, ™œ=∞º « Hõ#|i¿ãÎ Jxfl

q è•ÖÏ g∞‰õΩ ã¨=∞Ü«∞O J#∞‰õÄeã¨∞ÎOk. K≥_»∞ ã¨=∞Ü«∞O ‰õÄ_® =∞Oz ã¨=∞Ü«∞O J=Ù «∞Ok. èŒ#O

‰õÄ_»∞ «∞Ok. ã¨OѶ∞OÖ’ =∞~åº Œ ÃÑ~°∞QÆ∞ «∞Ok. Jxfl Ѩ#∞Å∞ ÉÏQÍ J=Ù`å~Ú. =ÚYºOQÍ Ñ≤Å¡Å∞ =∞Oz

Jaè=$kúÖ’H =™êÎ~°∞. "≥Ú Œ\’¡ D Ñ Œú «∞Å∞ áê\OKåÅO>Ë KåÖÏ Hõ+ì"Õ∞. ~å#∞ ~å#∞ g∞‰õΩ JÅ"å@=Ù «∞Ok,

J#∞Éèí==∞ø «∞Ok. WHõ rq «OÖ’ =ke ÕQÍ. ã¨O`À+¨=∞O`å g∞ Õ. P#O Œ=∞O`å g∞ Õ. Jaè=$kú JO`å

g∞ Õ. áê~î°‰õΩÅ∞ =∞QÆ"åÔ~· Õ g∞ WO@ ¢ã‘ÎÅKÕ D \ÏÑ≤H±û QÆ∞iOz K«kqOK«O_ç. "å~°∞ ZO`À P#O ŒÑ_» å~°∞.

=∞iÜ«Ú ‰õΩ@∞O| Jaè=$kúx HÀ~° å~°∞.

áê~î°‰õΩÅ∞ P_»"åÔ~· Õ g∞ WO\˜ =∞QÆ"åiKÕ D \ÏÑ≤H±û K«kqOK«O_ç. "åiÖ’ Z<Àfl =∂~°∞ÊÅ∞

=™êÎ~Ú. g∞ rq «O P#O ŒOQÍ ™êyáÈ «∞Ok. #~°Hõ ‰õÄѨOÖ’ L#fl WÅ∞¡, ã¨fi~°æã‘=∞ J=Ù «∞Ok. XHõiÃÑ·

XHõiH˜ ZO`À PáêºÜ«∞ «, „¿Ñ=∞ LO@∞Ok. Wq KåÅ^• Jaè=$kúH˜. â◊√Éèí=∞ã¨∞Î. Ѩ~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ g∞‰õΩ

㨠• `À_»∞O_»∞QÍHõ.

g∞ ‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºÅÖ’ g∞‰õΩ «e¡ ŒO„_»∞Å∞, J#fl Œ=Ú‡Å∞, JHõ K≥Ö¡à◊√§ L<åfl~å ! LO>Ë g∞~°∞

J Œ$+ì=O «∞ÖË. Jã¨∂Ü«∞, Õfi+¨O, HÀѨO J<Õ =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ#∞ =ke"Õ¿ãÎ WHõ g∞ WO\˜Ö’ K«∂_®e,

Hõà◊Hõà◊, QÆÅQÆÅ, H˜ÅH˜Å. „Ѩu~ÀA XHõ ѨO_»∞QÆ. g∞ ‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºÅ#∞ =ke g∞~°∞ W «~° „áêO`åʼnõΩ

"≥àıÎ XHõ ~ÀA Z‰õΩ¯= ‰õÄ_® LO_»ÖË~°∞ JHõ _». ZO Œ∞‰õΩ? =∞#ã¨O`å g∞ ‰õΩ@∞O| ã¨Éèí∞ºÅ∞ =∞iÜ«Ú

"åi #=ÙfiÅ∞ "åi J#∞|O è•Å∞ QÆ∞~°∞ÎH˘™êÎ~Ú. ^•x`À g∞~°∞ g∞ WO\˜H˜ «∞„~°∞=∞O\Ï~°∞. J~Ú Õ D

‰õΩ@∞OÉÏxH˜ XHõ ã¨=∞㨺 LOk. Jk U=∞O\Ï~å! W «~°∞Å∞ HÍãÎO>Ë HÍãÎ g∞ WO\˜x Jã¨∂Ü«∞QÍ

K«∂™êÎ~°∞. ZѨC_»∂ #=Ùfi «∞O\ψ~, Ǩ~ÚQÍ LO\ψ~ Jx.

WHõ WO «Hõ<åfl ÉèÏQƺ=∂ ! <Õ#∞ D q+¨Ü«∂Å∞ K≥áêÊHõ ##∞fl ZO Œ~À J_»∞QÆ∞ «∞O\Ï~°∞, =∂

WO\’¡x "å~°∞ WÖÏO\˜ "å~°∞, JÖÏO\˜ "å~°∞ ™ê~ü. Œ∞~å‡~°æ=Ú, F~°Û~°∞, Jã¨∂Ü«∞, Õfi+¨O, HÀѨO, WO\’¡

âßOu ÖË Œ∞. W\Ï¡O\˜ H˘OѨ֒ ZÖÏ ã¨O`À+¨OQÍ LO_»=∞O\Ï~°∞ Jx. nxH˜ <å ã¨=∂ è•#O XHõ >Ë.

„H˜O Œ#∞#fl z„`åxfl QÆ=∞xOK«O_ç.

Hõhã¨O XHõ x=Ú+¨=Ú<åfl ÃÑ· z„`åxfl QÆ=∞xOKåe. JÖÏ K«∂ã≤ WÖÏ K« Œ∞=~å Œ∞. WѨÊ\ÔH·<å

XHõ x=Ú+¨ ã¨=∞Ü«∞O P z„`åxfl QÆ=∞xOK«O_ç. g∞ˆHq∞ J~°÷=∞ø`ÀOk. g∞ =∞#ã¨∞Ö’ Uq∞ `À™ÈÎOk?

WѨC_»∞ ãÔ~·<å ã¨=∞ è•#O WHõ _» Wã¨∞Î<åfl#∞. g∞~°∞ «áÈÊ, XáÈÊ g∞ˆ~ x~°‚~ÚOK«∞HÀO_ç. g∞ =∞#ã¨∞ûÖ’

g∞ QÆ$ǨÏO Hõà◊Hõà◊ÖÏ_®e

69

U=ÚO^À <Õ#∞ ZÖÏ ≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅ#∞? <Õ<≥Hõ _À g∞Ô~Hõ _À. g∞ ǨÏ$ ŒÜ«∞"Õ∞ F èŒ~å‡ã¨#O. ã¨=∂ è•#O

K« Œ=O_çHõ.

„ѨHõ z„ «OÖ’ #Å¡ K«∞Hõ ÉÏQÍ HõxÑ≤Oz, #Å¡ K«∞Hõ =∂„ «"Õ∞ q∞=∞‡efl PHõi¬Oz Œ$+≤ì

^•xÃÑ· =∂„ «"Õ∞ ÃÑ\ì=ÙO>Ë ^À+¨=Ú g∞Ö’ LOk. g∞~°∞ HÍãÎ ‰õΩ@∞O| Ѩ~°OQÍ =∂~åe. XHõ"Õà◊ #Å¡K«∞Hõ

H͉õΩO_® q∞QÆ å z„ «OÖ’x ≥Å¡ ÉèÏQÆ=Ú HõxÑ≤ã¨∂Î Jk PHõi¬Oz LO>Ë g∞~°∞ ^À+¨OÖËx "å~°∞. JÖψQ

g∞ ‰õΩ@∞O|OÖ’x "åi (z„ «OÖ’x #Å¡K«∞Hõ O «\˜) z#fl áê\˜ ^ÀëêÅ#∞ K«∂_»‰õΩO_® Ѩ\ìOK«∞HÀ‰õΩO_®

(z„ «OÖ’x ≥Å¡ ã÷Å=∞O «\˜) Q˘Ñ¨Ê =∞#ã¨∞û#∞, =∞Oz =∞#ã¨∞û#∞ P ŒiOz "åix ã¨=∞Ü«∂#∞‰õÄÅOQÍ

á⁄y_ç, J «ºO « J Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# Ѷe`åÅ#∞ á⁄O ŒO_ç. XHõ ™êiQÍ D „ѨÜ≥∂QÆO ѶeOK«Hõ áÈ=K«∞Û. HÍ|\ì

Ѩ Õ Ñ¨ Õ „Ѩܫ∞uflã¨∞ÎO_®e. «Ñ¨Ê‰õΩO_® q[Ü«∞O g∞ Õ J=Ù «∞Ok. WO\˜Ö’x "åixHÍHõ, |Ü«∞\˜"åix

W+ìѨ_» å=∂. "åÔ~=~°O_ç |Ü«∞\˜"å~°∞, D~ÀA LO\Ï~°∞, ˆ~Ѩ٠"≥o§áÈ`å~°∞. J@∞=O\˜ "åiÃÑ· g∞

ÔHO Œ∞‰õΩ PHõ~°¬}. rq`åO «O K«KÕÛO «=~°‰õÄ g∞‰õΩ `À_»∞ h_» Jhfl g∞ WO\˜"åˆ~. g∞~°∞ #+ìáÈ~Ú<å,

Hõ+ìѨ_ç<å, P~ÀQƺO ≥|ƒu<åfl =ÚO Œ∞QÍ Ñ¨\ìOK«∞H˘<Õk g∞ QÆ$ǨÏ=∞O Œe ã¨Éèí∞ºÖË. |Ü«∞\˜"å~°∞ =∂„ «O

HÍ^Œ∞.

XHõ"Õà◊ |Ü«∞\"å~°∞ g∞ WO\ ãÉèí∞ºÅ Hõ<åfl g∞ÃÑ· Z‰õΩ¯= „¿Ñ=∞#∞ Hõ#|i¿ãÎ Jk `å`å¯eHõO.

Z‰õΩ¯= ã¨=∞Ü«∞O LO_»xk. ÖË • g∞ #∞O_ç U ≥·<å Ptã¨∂Î Hõ#|~°K«∞# Œx g∞~°∞ ÉÏQÍ QÆ=∞xOKåe.

D *Ï˝#O g∞‰õΩ ZѨC_»∞ J|∞ƒ «∞O^À JѨC_»∞ g∞~°∞ q[Ü«∂xH˜ KÕ~°∞"≥·#>Ë¡. g∞H˜OHÍ Wk K«kq‰õÄ_®

Ug∞ `ÀK«ÖË ŒO>Ë g∞~°∞ D q+¨Ü«∂xfl =∞~˘Hõ™êi K« Œ=_»O =∞Ozk. JѨC_»∞ g∞‰õΩ J~°÷=∞~Úº q[Ü«∞O

„áêÑ≤Îã¨∞ÎOk. W ŒO «Ü« g∞ =∞#ã¨∞ûÖ’x =∞e<åxfl `˘ÅyOK«_®xH˜ <Õ#∞ K≥Ñ≤Ê# Ѩ Œ=ÚÅ∞ =∂„ «"Õ∞.

=∂~°∞Ê J#∞#k g∞ =∞#ã¨∞Ö’ ~å"åe. JѨC_Õ g∞ WÅ∞¡ Jaè=$kú K≥O Œ∞ «∞Ok, Hõà◊Hõà◊ÖÏ_»∞ «∞Ok.

„Ѩuk#O F ѨO_»∞QÆÖÏ ™êQÆ∞ «∞Ok. U =¸~°∞ö_»O_ô W@∞=O\˜ J=HÍâßxfl HÍÅ Œ<Õflk. Z=fiiÔH·<å QÍh

«# WÅ∞¡ Hõà◊Hõà◊ÖÏ_»Å<Õ LO@∞Ok. =¸~°∞öʼnõΩ =∂„ «"Õ∞ WÅ∞¡ â◊‡âß#OÖÏQÍ LO_®Åx `Àã¨∞ÎOk.

J@∞=O\˜ "åi QÆ∞iOz =∞#‰õΩ J#=ã¨~°O. WHõ "åã¨∞ΠѨ~°OQÍ WO\˜x Hõà◊Hõà◊ÖÏ_Õ@∞¡QÍ KÕÜ«∞=K«∞Û.

"åã¨∞Î ^ÀëêÅ∞ g∞ QÆ$ǨÏ=Ú#∞O_ç `˘ÅyOK«∞H˘#fl «~°∞"å « g∞ WÅ∞¡ «Ñ¨Êx ã¨iQÍ Hõà◊Hõà◊ÖÏ_» =Åã≤# Õ.

Wk 㨠«ºO.

"åã¨∞Î g∞ rq`åxfl =∂ˆ~Û F â◊HÎ. JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ L#fl PÜ«Ú èŒO. J_»¤"≥∞ÿ# "åix, U

=∂„ «O J#∞Éèí==Ú ÖËx "åix WO\˜H˜ Ñ≤eÑ≤OK«∞H˘x =zÛ WO\˜ "åã¨∞Î K«∂Ñ≤Oz J<ÕHõ ã¨=~°}Å∞ KÕã≤

KÕ «∞Å∞ HÍÅ∞ÛH˘x "åã¨∞Î#∞ u@ì_»O, "åã¨∞Î Jã¨ûÅ∞ ѨxKÕÜ«∞ Œx J ŒO`å q∞ 䌺, „Éèí=∞, _»∂Ñπ Jx

u@∞ì‰õΩO@∂ "åã¨∞Î ã¨=~°}Å HÀã¨O L#fl ™⁄=Ú‡ Y~°∞Û ÃÑ\ì, ÃÑ·QÍ JѨCÅ∞ KÕã≤ Y~°∞Û ÃÑ\ì‰õÄ_® =∞ èŒ#

Ѩ_ç "Õ Œ# Ѩ_Õ •xHõ<åfl =ÚO Œ∞QÍ<Õ ZO « ™⁄=Ú‡ J~Ú<å Ѷ~åfiÖË Œ∞, F =∞Oz J#∞Éèí=A˝_≥·# "åã¨∞Î

ã≤ •úOux g∞ WO\˜H˜ Ñ≤eÑ≤OK«∞H˘x «y# ã¨=~°}Å∞ KÕ~ÚOK«∞H˘#flKÀ g∞ˆH QÆ • â◊√ÉèíO. g∞ˆH QÆ •

ÖÏÉèíO. WHõ _» XHõ L^•Ç¨Ï~°} K≥ѨC‰õΩO^•O.

Hõ~å‚@Hõ Ü«∞O Œe "≥∞ÿã¨∂~ü =∞Ǩ #QÆ~°OÖ’ [iy# F ã¨OѶ∞@#. <Õ#∞ <≥ʼnõΩ Ô~O_»∞ =¸_»∞

™ê~°∞¡ "≥∞ÿã¨∂~°∞‰õΩ "≥à◊√ «∞O\Ï#∞. JHõ _» J<ÕHõ =∞Ok "åã¨∞Î q+¨Ü«∞OQÍ ##∞fl HõÅ∞ã¨∂Î "åiO\˜H˜

70

Ñ≤Å∞K«∞‰õΩx "≥o§ "åã¨∞Î ã¨=~°}Å∞ KÕ~ÚOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. t=}‚ J<Õ =ºHÎ "åã¨∞Î K«∂Ñ≤OK«∞H˘<Õ q+¨Ü«∞"≥∞ÿ

##∞fl «# WO\˜H˜ Ñ≤Å∞K«∞‰õΩx "≥àϧ~°∞. g~°∞ |@ìÅ Œ∞HÍ} "åºáêi. giO\˜ "åã¨∞Î K«∂ã¨∞ÎO_»QÍ, gi

¿ãflÇ≤Ï «∞_≥·# |ã¨Ñ¨ÊQÍ~°∞ =KåÛ~°∞. ѨiK«Ü«∂ÅÜ«∂º~Ú, =∂@Å =∞ 茺֒ t=}‚ À |ã¨Ñ¨ÊQÍ~°∞ <å

=ÚO Œ~ "åã¨∞Î q+¨Ü«∞OQÍ D ã≤ •úOux PO„ èŒ #∞O_ç WO « ÉèÏs Y~°∞Û ÃÑ@∞ìH˘x ZO Œ∞‰õΩ Ñ≤eÑ≤OKå=Ù,

ˆH=ÅO S Œ∞ =O ŒÅ∞ ÖËHõ "≥~Úº ~°∂áêÜ«∞Å∞ W¿ãÎ W Õ "≥∞ÿã¨∂~°∞ #QÆ~°OÖ’ =O Œ=∞Ok "åã¨∞Î K«∂™êÎ~°∞

QÆ •! <Õ#∞ Hõ@ìÉ’ÜÕ∞ á¶êºHõìsH˜ =∞iÜ«Ú Hõ@ìÉ’ÜÕ∞ WO\˜H˜ Ô~O_çO\˜H˜ HõeÑ≤ "Õ~Ú ~°∂áêÜ«∞Å∞ =∂„ «"Õ∞

WKåÛ#∞. h=Ù KÕã≤# Ѩx ÉÏQÀÖË Œ∞ Jx Hõ#fl_» ÉèÏ+¨Ö’ xOkOKå_»∞. <å‰õΩ Hõ#fl_» ÉèÏ+¨ ã¨iQÍ

~å Õ"≥∂#x «Åz<å_»∞.

<Õ#∞ "≥#∞ "≥O@<Õ |ã¨Ñ¨ÊQÍix Hõ#fl_» ÉèÏ+¨Ö’<Õ Ô~O_»∞ „Ѩâ◊flÅ∞ "Õâß#∞. ^•x`À PÜ«∞#

<å ã¨Ê+ì"≥∞ÿ# Hõ#fl_» ÉèÏ+¨ LKåÛù~°}#∞ QÆ=∞xOz x"≥fi~°áÈÜ«∂_»∞. g∞~°∞ PO„ è•"å~å? ÖËHõ Hõ#fl_»"å~å?Jx

J_çQÍ~°∞. <Õ#∞ J_çy# „Ѩâ◊flÅ∞ Ô~O_»∞. g∞ á¶êºHõìs, WÅ∞¡ ZHõ _» ? ZO « èŒ#O "≥zÛOz á¶êºHõìs =∞iÜ«Ú

WÅ∞¡ Hõ_»∞ «∞<åfl~°∞? nxHÍÜ«∞# ã¨=∂ è•#O. á¶êºHõìsH˜ =∞iÜ«Ú WO\˜H˜ HõeÑ≤ 80 ÅHõΔÅ∞ J=Ù «∞O Œx

≥eÑ≤<å_»∞. "≥O@<Õ g∞ ã÷ŠѨijÅ# =∞iÜ«Ú g∞ á¶êºHõìs, QÆ$Ç¨Ï áê¡#¡#∞ <å‰õΩ K«∂Ñ≤OK«QÆÅ~å ! Jx

J_çQÍ#∞. <å‰õΩ K«∂Ñ≤OK«_®xH˜ PÜ«∞# W+ì « K«∂ѨÖË Œ∞. «~°∞"å « t=}‚ QÍ~°∞ XHõ\˜H˜ Ô~O_»∞ ™ê~°∞¡

K≥ѨÊ_»O`À =∞iÜ«Ú |Å=O «O KÕÜ«∞_»O`À J~Ú+ìOQÍ<Õ =∞=Ú‡Å#∞ "≥∞ÿã¨∂~°∞‰õΩ 20 H˜.g∞. Œ∂~°OÖ’

L#fl "åi á¶êºHõìs ã÷ÖÏxH˜ «# HÍ~°∞Ö’<Õ Ñ≤Å∞K«∞‰õΩx "≥àϧ~°∞. á¶êºHõìs HÍOáœO_»∞‰õΩ Dâß#º ^•fi~°O

K«∂Ѩ٠«∂ áê¡#∞ L#flk. D áê¡#∞ #O Œ∞ ^ÀëêÅ∞ HõÅ=Ù. Jxfl\˜Hõ<åfl =ÚYº"≥∞ÿ#k Ѩiã¨~° "åã¨∞Î#∞ U

=∂„ «=¸ ѨiQÆ}#Ö’xH˜ fã¨∞HÀÖË Œ∞. á¶êºHõìsH˜ Dâß#º ÉèÏQÆOÖ’ F QÆ∞@ì HõÅ Œ∞. QÆ∞@ì‰õΩ á¶êºHõìsH˜

=∞ 茺֒ ^•i. á¶êºHõìsH˜ ѨtÛ=∞ ÉèÏQÆOÖ’ U~°∞ LOk. JO Œ∞"≥O@ h~°∞ áê~°∞`ÀOk. D Ô~O_»∞ |Å"≥∞ÿ#

^ÀëêÅ#∞ P "åã∞Î ã≤ •úOu Ñ\˜ìOK«∞HÀ‰õΩO_® á¶êºHõìs x~å‡}ÏxH áê¡#∞ wã≤ W=fi_»O ##∞fl Pâ◊Û~°ºK«H «∞_çx

KÕã≤Ok. D q+¨Ü«∞"≥∞ÿ |ã¨Ñ¨Ê =∞iÜ«Ú t=}‚ W~°∞=Ùi`À#∂ L#fl q+¨Ü«∞O L#fl@∞¡QÍ ‰õΩO_» | ŒúÅ∞H˘\ì#

suÖ’ D á¶êºHõìs #ëêìÅ áêÅ=Ù «∞Ok, J<ÕHõ P@∞áÈ@¡‰õΩ QÆ∞~°=Ù «∞Ok. H˘O_»HõKÀ á¶êºHõìs „áê~°OÉèíO

HÍHõáÈ=K«∞Û Jx <Õ#∞ K≥ѨÊ_»O [iyOk. |ã¨Ñ¨Ê L„ ÕHÍxfl JѨC_»∞ <Õ#∞ ÉÏQÍ ~°∞zK«∂_»_»"≥∞ÿ#k.

t=}‚QÍ~°∞ "åiã¨∞Î<åfl q#‰õΩO_® |ã¨Ñ¨Ê <åÃÑ·H˜ =KåÛ~°∞. WѨC_Õ =∂ ã≤ •úOux Ñ≤eÑ≤Oz h `å_»∞

≥OK«∞`å#x "≥∞ÿã∂~°∞Ö’ h=Ù ZÑÊ\H© ~å‰õΩO_® KÕ™êÎ#x ÃãÖòá¶È<£ ^•fi~å «# "åã∞Î ã≤ •úOux J «º=ã~°OQÍ,

L#flѨà◊OQÍ ~°=∞‡x, PO„ èŒ#∞O_ç =zÛ# "åã¨∞Î ã≤ •úOu Hõ@ìÉ’ÜÕ∞ á¶êºHõìs QÆ∞iOz W+ì"≥ÚzÛ#@∞¡QÍ

¿ÑÅ∞ «∞<åfl_»∞ W «x q*Ï<åxfl, J*Ï<åxfl D~ÀA Hõ_»QÍeûO Õ. ÉèÏsQÍ _»|∞ƒ ŒO_»∞HÀ= _®xH PO„ èŒ#∞O_ç

=∞# Hõ~å‚@Hõ =KåÛ~°∞. g∞ˆ~"≥∞ÿ<å KÕã¨∞HÀO_ç WHõ¯_»∞#fl@∞¡QÍ g∞~°∞ ~å"åÅx PÜ«∞##∞ JÉèíºi÷Oz

`˘O Œ~°ÃÑ_®¤_»∞.

QÆO@֒ѨÙQÍ<Õ P ã≤ •úOu =KåÛ_»∞. <Õ#∞ K≥Ñ≤Ê# Ô~O_»∞ ÃÑ ŒÌ ^ÀëêÅ#∞ qx XHõ QÆO@ ¿ãѨÙ

QÆ∞Hõ uѨÙÊHÀx‰õΩO_® ‰õΩOÉèí=$+≤ì =~°¬O =Öˇ QÆ_»QÆ_»ÖÏ_çOKå_»∞. <Õ#∞ =∞ 茺֒ HõÅQÆ*Ëã¨∞‰õΩO>Ë <åÃÑ·

ˆHHõÅ∞ ÃÑ\Ïì_»∞. Uq∞ K≥Ѩ٠«∞<åfl q#_»∞. H˘OQÆ XHõ HÍÅ∞ ZuÎOk. ^•xH˜ XHõ>Ë HÍÅ∞, Ô~O_»∞ HÍà◊√§

ÖË=x <å`À "å Œ#‰õΩ kQÍ_»∞. D á¶êºHõìs =O Œ ã¨O= «û~åÅ∞ xifiѶ∞flOQÍ #_»∞ã¨∞ÎO Œx hÖÏO\˜ K≥ «Î

71

ã≤ •úO «∞Å =ÖË¡ "åã¨∞Î ‰õΩO@∞Ѩ_ç Ѩ~°∞=Ù áÈQ˘@∞ì‰õΩO\’O Œx "åkOKå_»∞. q[Ü«∞QÆ~°fiO`À |ã¨#flQÍ~°∞

«# ã≤ •úOu Éèí∞*ÏÅ∞ «_»∞ «∂ <å‰õΩ ÉÏQÍ QÆ_ç¤ ÃÑ\Ïì=x q∞_çq∞_ç *Ï˝#O`À t=}‚#∞ ‰õÄ_® =ÚOKåÅx

K«∂ã¨∞Î<åfl_»x «# ã≤ •úOu `À_»∞ LO_»QÍ <å =ÚO Œ~ ÉÏQÍ #∂iáÈâß_»∞. <Õ#∞ XHõ }‚, "å~°∞

=ÚQÆ∞æ~°Ü«∂º~°∞. <å "å Œ# J~°}º ~À Œ# J~ÚºOk. PY~°∞‰õΩ <Õ#∞ XHõ >Ë q+¨Ü«∞O K≥áêÊ#∞. QÆ\ìQÍ

''WHõ _» á¶êºHõìs Hõ@ì= Œ∞Ì. ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ #+ìáÈ`å~°∞—— Jx Q˘O «∞ zOK«∞H˘x JiKå#∞. ZÖÏÔQ· Õ<ÕO

JO Œ~°O t=}‚ WO\˜H˜ =KåÛO. JHõ _çH˜ =KåÛHõ „ѨâßO « z «ÎO`À <Õ#∞ "åiH˜ uiy q#flqOKå#∞. UO

K≥Ñ≤Ê<å q#~°∞. ÃÑ·QÍ <å‰õΩ âßG*Ï˝#O ÖË Œx xO ŒÖÁHõ\˜. Ö’HõÖò ã≤ •úOu "å Œ# XHõ >Ë, á¶êºHõìsH˜ QÆ∞@ì‰õΩ

=∞ 茺# ^•i L#flO Œ∞=Å¡ Dâß#º ÉèÏQÆOÖ’ L#fl QÆ∞@ì U=∂„ «O á¶êºHõìsH˜ H©_»∞ KÕÜ«∞ Œx ѨtÛ=∞

ÉèÏQÆOÖ’ L#fl U~°∞ =Å¡ U ^À+¨O ÖË Œx ÃÑ·QÍ D Ô~O_»∂ L#flO Œ∞=Å¡ WOHÍ á¶êºHõìsH˜ =∞Oz

[~°∞QÆ∞ «∞O Œx "å Œ#‰õΩ kQÍ_»∞. WÖÏO\"åi`À ZÖÏ K«KÕÛk. K≥Ñ≤Ê Õ q#~°∞. ÉÏQÆ∞Ñ_»~°∞, ÉÏQÆ∞Ñ_»hÜ«∞~°∞.

2002Ö’ D ã¨OѶ∞@# [iy#k. WѨÊ\˜H© ‰õÄ_® P á¶êºHõìs x~å‡}O ѨÓiÎ HÍÖË Œ∞. t=}‚ =∞iÜ«Ú

|ãÑÊ QÍ~°∞¡ ##∞fl Hõeâß~°∞. ZÖÏÔQ·<å á¶êºHõìsx "≥Ú ŒÅ∞ ÃÑ\ÏìÅx, [~°∞QÆ∞ «∞#fl ÉèÏs #ëêìxfl PÑÙHÀ"åÅx.

<å‰õΩ [iy# J==∂<åxfl QÆ∞~°∞Î ≥K«∞ÛH˘x "åi=ÚO Œ~ xOkOKå#∞. <å‰õΩ [iy# J==∂#O Hõ<åfl

"å~°∞ #+ìáÈ~Ú# Õ <å‰õΩ Z‰õΩ¯= ÉÏ èŒ HõeyOzO Œx <Õ#∞ q#Ü«∞OQÍ ≥Å∞ѨىõΩ<åfl#∞. D q+¨Ü«∞OQÍ

g∞ ã≤ •úOu UO K≥áêÊ~°∞ Jx J_çQÍ#∞. J «#∞ J~ÚѨÙ, J*Ï ÖË_»x ≥Å∞ѨىõΩ<åfl~°∞. [iy# ã¨OѶ∞@#

=Å¡ <å‰õΩ ZO «QÍ<À Hõeã≤=KÕÛ@∞¡QÍ KÕã≤Ok. U ã≤ •úOuÔH·<å W@∞=O\˜ ã¨OѶ∞@#Å =Å¡ ÉÏQÍ

Hõeã≤=ã¨∞ÎOk. "åi |Å=O «OÃÑ· á¶êºHõìsH˜ "≥o§ «y# ã¨=~°}Å∞ ã¨∂zOz, z#fl =∂~°∞ÊÅ∞ KÕã≤ =ÚO Œ∞QÆ

P ã÷ÖÏxfl, Hõ\ì# J~°ú x~å‡}Ïxfl Jq∞‡OK«_»O [iyOk. „Ñ≤Ü«∞ áê~î°‰õΩÖÏ~å ! QÆ=∞xOKå~å 80 ÅHõΔÅ∞

ÃÑ@∞ì|_ç ÃÑ_»∞ «∂ F J#∞Éèí=A˝_≥·# "åã¨∞Î ã≤ •úOuH˜ Z‰õΩ¯= _»|∞ƒ W"åfieû =ã¨∞ÎO Œ<Õ Hõ‰õΩ¯iÎ À "åi

«ÅÃÑ· "åˆ~ ~åà◊√§ "Õã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. WÖÏO\˜ J#∞Éèí"åÅ∞ g∞‰õΩ = Œ∞Ì. g∞‰õΩ x[OQÍ "åã¨∞Î K«∂Ñ≤OK«∞HÀ"åÅx

LO>Ë g∞~°∞ ÉÏQÍ Jaè=$kúÖ’H˜ ~å"åÅx LO>Ë =∞Oz J#∞Éèí=A˝_≥·# "åã¨∞Î ã≤ •úOu`À<Õ g∞ QÆ$Ǩxfl,

g∞ á¶êºHõìsÅ#∞, g∞ ã¨÷ÖÏÅ#∞, W`«~°„`å g∞ Pã¨∞÷Å#∞ ѨijeOѨ KÕ~ÚOK«∞H˘x K«Hõ¯\˜ Ѷ¨e`åÅ∞

á⁄O ŒO_ç. JѨC_Õ g∞ WÅ∞¡ Hõà◊Hõà◊ÖÏ_»∞ «∞Ok.

g∞ WÅ∞¡ g∞ ã¨fiO «O. g∞ WO\˜H˜ g∞ˆ~ Ü«∞[=∂#∞Å∞. g∞~°∞ ÉÏQÆ∞O_®Å<Õ <å «ÅOѨÙ.

<å ÉèÏ=#. g∞~°∞ Jaè=$kúÖ’H =zÛ, ãOѶ∂xH, ÕâßxH ¿ã= KÕ¿ãÎ <Õ<≥O`À ãO`À+≤™êÎ#∞. U_»∞H˘O_»Å"å_»∞

q∞=∞‡efl Pj~°fikOK«∞QÍHõ. q[~¸Éèí=.

™ê è•~°}OQÍ =∞#‰õΩ "åã∞ÎâßGOÃÑ· J<ÕHõ „Ñâ◊flÅ∞ L Œ~Úã∞ÎO\Ï~Ú. ''"åã∞Î „Ñâ◊flÅ∞ – ã=∂ è•#=ÚÅ∞——ÑÙãÎHõ=ÚÖ’ "åã∞Î âßGOÃÑ· QÆÅ „Ñâ◊flÅ#∞ =∞iÜ«Ú "å\H ã=∂ è•#=ÚÅ#∞ ≥eÜ«∞*ËÜ«∞_»"≥∞ÿ#k. Jxfl\Hõ<åfl

=ÚYºOQÍ D ÑÙãÎHõOÖ’ "å_ç#@∞=O\ nä"£∞ JO Œih JÅiOÑ*Ëã≤#k. "åã∞Î âßG „ÑÑOK«OÖ’<Õ "≥Ú@ì"≥Ú Œ\˜

™êiQÍ PǨ¡ Œ ѨÓi «OQÍ Ñ¨ÙãÎHõ ~°K«##∞ ã¨fiO «O KÕã¨∞‰õΩ#fl ''"åã¨∞Î „Ѩâ◊flÅ∞ – ã¨=∂ è•#=ÚÅ∞——e-book ѨÙãÎHõ=Ú#∞ Ju «‰õΩ¯= èŒ~°‰õΩ g∞‰õΩ JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LOK«_»"≥∞ÿ#k.

- ~°K«~Ú « : ã∞~+π ã≤ •úOu. á¶È<£ : 98481 14778

72

~åuÜ«ÚQÆO J~ÚºOk. ãfi~°‚Ü«ÚQÆO J~ÚáÈ~ÚOk. <Õ_»∞ á¶êºHõ¬<£ Ü«ÚQÆO. «O„_çx K«Oáê_»∞, J#fl#∞

K«Oáê_»∞, H˘_»∞‰õΩ#∞ K«Oáê_»x „Ѩ «º~°∞÷Å Ñ‘K«=∞}∞ ã¨∞ÎO\Ï~°∞. ZÖÏQÀÖÏ HÍj‡~°∞ q+¨Ü«∞"≥∞ÿ áêH˜™ê÷<£#∞

XÑ≤ÊOz =∞Oz ~år =∂~°æO ‰õΩ Œ∞~°∞ÛHÀ=K«∞ÛHÍh á¶êºHõ¬xã¨∞ìÅ∞ =∂„ «O Ѩ\ì# Ѩ@∞ì = ŒÅ~°∞. J#∞‰õΩ#flk

™êkèOKÕO «=~°‰õΩ Ñ@∞ì‰õΩ#fl q+Ü«∂xfl =kÖË „ÑãHÎ LO_» Œ∞. J= «Å ZO « ÃÑ ŒÌ"åÔ~·<å XHõ ™êi ˘_» H˘\ì#

«~°∞"å « WHõ = ŒÅ_»=∞<Õk J™ê 茺O. J= «Å "å_À ÖË À g~À Z=~À XHõ~°∞ áÈ"åeûO Õ. ZO « K≥Ñ≤Ê<å

K≥qˆHã¨∞HÀ~°∞. J~Ú Õ KåÖÏ=∞OkÖ’ <Õ_»∞ =∂~°∞ÊÅ∞ =zÛ Ñ¨QÆÅ∞, „ѨfHÍ~åÅ#∞ „ѨHõ ‰õΩ ÃÑ\ì ã¨Oáê Œ#ÃÑ·

Ѩ_®¤~°∞. XHÍ<˘Hõ <å_»∞ á¶êºHõ¬xã¨∞ìʼnõΩ HÀ\˜ ÖË • Ô~O_»∞ HÀ@¡ Pã¨∞÷Å∞ =∂„ «"Õ∞ LO_Õq. =∞i <Õ_»∞ =O ŒÅ

HÀ@∞¡ ÖË • "ÕÅ HÀ@¡Ö’ Pã¨∞÷Å∞ ‰õÄ_»Éˇ@∞ì‰õΩO@∞<åfl~°∞. K«OѨ_»O, K«OÑ≤OK«_»O J<Õk FÖò¤ á¶êº+¨<£. <Õ\˜

á¶êº+¨<£ U=∞O>Ë TiÖ’ ZO « ÉèÏQÍxfl H˘<åfl=∞<Õk.

g~°∞ XHõ ã÷ÅOÃÑ· "≥∂A ÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï~°∞. P ã÷Å Ü«∞[=∂xx J=∞‡=∞x J_çy HÀi#O « W=fi_®xH˜

"≥#∞HõO["ÕÜ«∞~°∞. JÖÏHÍ Œx P Ü«∞[=∂x J=∞‡Hõ áÈ Õ q+¨Ü«∞O k Œ∞̉õΩ áÈ Õ WHõ K«∂_®e P Ü«∞[=∂x

«O\Ï. ZHõ _çH˜ áÈ~Ú<å, Z=i ŒQÆæ~°‰õΩ áÈ~Ú<å z=iH˜ á¶êºHõ¬xã¨∞ì‰õΩ =∂„ «O P ã÷ÖÏxfl J=∂‡eû#

Ѩiã≤÷ «∞Å∞ =ã¨∞Î<åfl~Ú. gi J Œ$+ìO H˘nÌ „ѨÉèí∞ «fiOÖ’x H˘O Œ~°∞ Jqhu Ѩ~°∞Å Pâ◊‰õΩ „Ѩ[Å∞ |e J~Ú

ã÷ÖÏÅ#∞ = Œ∞Å∞HÀ"åeû =™ÈÎOk.

<å‰õΩ [iy# F L^•Ç¨Ï~°} K«∂_»O_ç.

qâßYѨ@ì}OÖ’ <Õ#∞ XHõiH˜ "åã¨∞Î K«∂ã¨∞ÎO_»QÍ ~åÜ«∞Åã‘=∞ #∞O_ç F á¶êºHõ¬<£ <Õ « <å‰õΩ á¶È<£ KÕã≤

«# QÆ$ǨxH˜ "åã¨∞Î K«∂ã≤ «y# ã¨=~°}Å∞ ã¨∂zOK« =∞x ≥eáê~°∞. J~Ú Õ "å~°O =~°‰õΩ <Õ#∞ ~åÖË#x

K≥ѨÊ_»O, ã¨fi «Ç¨QÍ <å‰õΩ á¶êHõ¬<£ <Õ «ÅO>Ë W+ìO ÖË#O Œ∞=Å¡ KåÖÏ JkèHõ"≥Ú «Î=Ú#∞ <å Ѷ‘AQÍ K≥ѨÊ_»O

[iyOk. Z‰õΩ¯= "≥Ú «ÎO K≥ѨÊ_»O =Å¡ WÖÏÔQ·<å J~Ú Õ PÜ«∞# ##∞fl = Œ∞Å∞`å~°x W «~°∞ÅKÕ "åã¨∞Î

K«∂Ñ≤OK«∞‰õΩO\Ï~°x Ü≥∂K«# KÕã≤ KåÖÏ Z‰õΩ¯= "≥Ú «ÎO K≥áêÊ#∞. Hõhã¨O <å Ѷ‘A‰õΩ PÜ«∞# PÖ’K«# ‰õÄ_®

KÕÜ«∞ÖË Œ∞. J_çy#O « W™êÎ#x L#fl Ѩà◊OQÍ |Ü«∞Å∞ Õi ~°=∞‡x ≥eáê~°∞. Éèí∞=<Õâ◊fi~üÖ’ F „áÈ„QÍO#∞

=ÚyOK«∞‰õΩ =™êÎ#x K≥Ñ≤Ê<å q#‰õΩO_® L#flѨà◊OQÍ |Ü«∞Å∞ Õ~åe, g∞~°∞ HÀi# Ѷ‘A W=fi_®xH˜ ã≤ ŒúѨ_®¤

WOHÍ ZO Œ∞‰õΩ PÅ㨺O KÕ™êÎ~°x ~°=∞‡x HÀ~°_»O [iyOk.

=∞#ã¨∞ K«OѨÙH˘x "≥à◊§_®xH˜ x~°‚~ÚOK«∞HÀÖË Œ∞. ã¨~#x T~°‰õΩ<åfl#∞. á¶êºHõ¬xã¨∞ìQÍ ! Ѩ@∞ì‰õΩO>Ë

= ŒÅ_»∞. HõzÛ «OQÍ 13 QÆO@Å «~°∞"å « <Õ#∞#fl ÖÏ_ôH˜ "åi =∞x+≤ =KåÛ_»∞. Pâ◊º~°ºáÈ=_»O <å =O ≥·#k.

g∞k qâßYѨ@fl=∂ Jx J_çy# <å „Ñ¨â◊fl‰õΩ HÍ Œx, á¶êºHõ¬<£ <åÜ«∞‰õΩ_»∞ ѨOáê_»x g∞~°∞ L#flѨà◊OQÍ

|Ü«∞Å∞ Õ~åÅx, |O_ç fã¨∞‰õΩ=KåÛ=∞x ≥eáê_»∞. Uq∞ KÕÜ«∂Ö’ <å‰õΩ áêÅ∞áÈÖË Œ∞. ZO Œ∞ÔH·<å =∞Oz Œx

=ÚO Œ∞ HÍѶ‘ åQÆO_»x K≥|∞^•=∞x ÖËKÕÖ’¿Ñ "åi q∞QÆ å =∞#∞+¨μÅ∞ a~åa~å ~°∂OÖ’xH˜ K˘~°|_»@O, <å

ÅQr#O «#∂ <å Ñi‡+<£ ÖˉõΩO_®<Õ fã∞‰õΩáÈ=_»O [iyOk. <Õ#∞ ~å#x ZO «QÍ K≥Ñ≤Ê<å q#Hõ |Å=O «OQÍ

##∞fl "≥Ç≤ÏHõÖò ŒQÆæ~°‰õΩ fã¨∞‰õΩ"≥àϧ~°∞. ÖÏ_ç aÅ∞¡ Hõ_» å#x, PQÆ=∞x K≥Ñ≤Ê<å q#Hõ HõΔ}OÖ’ "åˆ~ ÖÏ_ç aÅ∞¡

Hõ\ì "≥Ç≤ÏHõÖò ™êì~üì KÕâß~°∞.

á¶êºHõ¬x[O – "åã¨∞Î

73

=∞#ã¨∞ K«OѨÙH˘x "åi`À "≥àϧÖÏ! ÖË • J| ŒúO K≥Ñ≤Ê «Ñ≤ÊOK«∞HÀ"åÖ’ x~°‚~ÚOK«∞H˘<ÕÖ’¿Ñ KÕ «∞Å∞

Ñ@∞ì‰õΩ<åfl~°∞. ã~ J~ÚºO Œ~ÚºO Œx \Ï~ÚÖ\ò‰õΩ "≥àÁ§™êÎ#x K≥Ñ≤Ê Ö’#‰õΩ "≥àϧ#∞. #HõΔ„ «‰õΩÅ∞ = Œ∞Å∞`å~å!

\Ï~ÚÖˇ\ò |Ü«∞>Ë HÍK«∞‰õΩ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. \Ï~ÚÖˇ\òÖ’ Z‰õΩ¯= ã¨=∞Ü«∞O QÆ_»Ñ¨ÖËHõ 15 x=ÚëêňH |Ü«∞@‰õΩ

=KåÛ#∞. |Ü«∞@ ã≤ ŒúOQÍ =ÚQÆ∞æ~°∞<åfl~°∞. WHõ «Ñ¨Ê Œ∞. "≥àϧeûO Õ.

~åÜ«∞Åã‘=∞‰õΩ „Ѩܫ∂}"≥∞ÿ <åÜ«∞‰õΩx WO\˜H˜ KÕ~å#∞. J~Ú`Õ <Õ#∞ TÇ≤ÏOz#@∞ìQÍ HÍHõ P

<åÜ«∞‰õΩ_»∞ ##∞fl ™ê Œ~°O`À Ô~O_»∞ KÕ «∞Å∞ Ѩ@∞ìH˘x PǨfixOz =∂ =∞#∞+¨μÅ∞ U"≥∞ÿ<å «=∞Ѩ@¡ á⁄~°áê@∞

KÕã≤=ÙO>Ë ##∞fl K«∂ã≤ U=∞#∞HÀ= ŒÌx =ÚO Œ∞QÍ Ö’xH˜ Ñ≤Å∞K«∞‰õΩ"≥o§ r_çѨѨC`À, <Õu`À KÕã≤# Láê‡#∞

=_ç¤OKå~°∞. "åi Ѩ@∞ì "åi Õ. <å Ѩ@∞ì <å Õ. <Õ#∞ ZHõ _® u##∞QÍ. J~°QÆO@ |u=∞ÖÏ_ç<å u#ÖË Œ∞.

Le¡áêÜ«∞ PǨ~°O <Õ#∞ =Ú@ì#∞. z=~°‰õΩ q+¨Ü«∞O ≥eã≤ Le¡áêÜ«∞ ÖˉõΩO_® KÕ~Ú™êÎ#x ZO «QÍ K≥Ñ≤Ê<å

q#Hõ <Õ#∞ U PǨ~°=¸ =Ú@ì#x x~°ƒùÜ«∞OQÍ K≥áêÊ#∞. z=~°‰õΩ Ô~O_»∞ Ѩà◊§#∞ =∂„ «=Ú ã‘fiHõiOK«_»O

[iyOk.

<Õ#∞ J#∞‰õΩ#fl^˘Hõ\˜ [iyOk WOH˘Hõ\˜. á¶êºHõ¬<£ <åÜ«∞‰õΩÅO>Ë ZO`À „‰õÄ~° ã¨fiÉèÏ==Ú#∞ Hõey

LO\Ï~°x, ~åHõΔã∞Å∞QÍ „Ñ=iΙê~°x U Õ À TÇ≤ÏOK«∞‰õΩO@∂ LO_Õ"å_çx. nxH | Œú =ºu~HõOQÍ PÜ«∞#QÍ~°∞

ZO`À PáêºÜ«∞ « À, #=Ùfi =ÚY=Ú`À q#Ü«∞OQÍ <å ѨHõ # xÅ|_ç =∞s ##∞fl „ѨtflOK«_»O, <å #∞O_ç

ã¨=∂ è•<åÅ∞ á⁄O Œ_»O x[OQÍ =∞izáÈÖËx ã¨OѶ∞@#. "åi WO\˜ „áÈ„QÍ=Ú J~ÚºOk. PÜ«∞# Ѩ Œúu

„ѨHÍ~°O <Õ#∞ HÀi# èŒ#=Ú ÃÑ·QÍ 10,116/– `åO|∂Å=ÚÖ’ 5 ~°HÍŠѨà◊§`À HõeÑ≤ W=fi_®xH˜ =KåÛ_»∞.

<Õ#∞ u~°ã¨ iOKå#∞. W@∞=O\˜ èŒ<åxfl =Ú@ì_®xH˜ <å =∞#ã¨∞û JOwHõiOK« Œ∞. ZO «QÍ „áê èÕÜ«∞Ѩ_ç<å

<Õ#∞ =∂„ «O XHõ ~°∂áê~Ú =Ú@ì#x ~°HõÎO ‰õÄ_»∞ u##x ÉÏQÍ è≥·~°ºO ≥K«∞ÛH˘x K≥áêÊ#∞. PÜ«∞#‰õΩ ZO «

HÀѨ"≥Úã¨∞ÎO^À#x F ѨHõ¯ PÖ’K«# =Ù<åfl, W`«~°∞Å#∞ ÉÏ^èŒÃÑ\˜ì ^Àz# ™⁄=Ú‡#∞ <Õ<≥ѨÊ\˜H© ^ŒH˜Δ}QÍ

ã‘fiHõiOK«_®xH˜ W+ìѨ_»#∞.

Hõ+ìѨ_ç ã¨OáêkOz# ™⁄=Ú‡ 10 ~°∂áêÜ«∞Å∞O>Ë W=fi=∞x Jk <å‰õΩ ÅHõΔ ~°∂áêÜ«∞Å`À ã¨=∂#=∞x

≥Å∞ѨQÍ PÜ«∞# x[OQÍ PÖ’K«#Ö’ Ѩ_®¤~°∞. ÕxHõO>Ë Hõ+ìѨ_ç ã¨OáêkOz# ™⁄=Ú‡ U"≥∞ÿ<å LO>Ë Hõ •!

z=~°‰õΩ QÆO@ P~°∞æº"≥∞O\ò «~°∞"å « PÜ«∞# XHõ ã≤÷~° x~°‚Ü«∞O fã¨∞H˘x XHõ <≥Å֒ѨÙQÍ Hõ+ìѨ_ç ã¨OáêkOz#

™⁄=Ú‡ «=∞iH˜ ѨOѨىõΩO\Ï#x ≥eáê~°∞.

PÜ«∞#‰õΩ =∞#∞+μÅ∞, „¿Ñ=∞, J#∞~åQÍÅ∞, PáêºÜ«∞ «Å QÆ∞iOz q#Ü«∞OQÍ Ç≤Ï «É’ èŒ KÕã≤, PÜ«∞#Ö’

„‰õÄ~° ã¨fiÉèÏ=O #tOK«_®xH˜ "åiO@ "åã¨∞Î J_»˚ãπì"≥∞O\ò KÕã≤=ÙO\˜x. <å‰õΩ U Hõ+¨ì"≥ÚzÛ<å Z=i`À

=º=Ǩ~°"≥ÚzÛ<å «##∞ "≥O@<Õ HÍO\ωõΩì KÕÜ«∞=∞x q∞QÆ å q+¨Ü«∂Å∞ Jhfl <Õ<Õ K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï#x K≥áêÊ~°∞.

<å‰õΩ Z=i`À#∂ =º=Ǩ~åÅ∞O_»=x PÜ«∞#‰õΩ ≥eÑ≤ <Õ#∞ u~°∞QÆ∞ „Ѩܫ∂}ÏxH˜ ã≤ Œú=∞=Ù «∞O_»QÍ

XHõ @O>Ë XHõ ѨO_»∞ «=∞ «$Ñ≤Î"Õ∞~°‰õΩ P~°yOK« =∞x HÀ~°_»O, XHõ H˘|ƒiHÍÜ«∞ h~°∞ „`åy |Ü«∞Å∞ Õ~°QÍ

"å~ "åi "≥Ç≤ÏHõÖòÖ’ ##∞fl Nâ‹·ÅOÖ’ kOáê~°∞. ZO « = ŒÌx K≥Ñ≤Ê<å q#ÖË Œ∞. <Õ#∞ |Ü«∞Å∞ Õ~ =ÚO Œ∞‰õÄ_®

P á¶êºHõ¬<£ <Õ « XHõ <≥Å֒ѨÙQÍ Hõ+ìѨ_ç# ã¨Oáê Œ# ZO ≥·<å ã¨~ g∞‰õΩ Ñ¨OѨÙ`å#x =∞s =∞s ≥eÑ≤=ÙO_≥#∞.

HõzÛ «OQÍ <≥Å «~°∞"å « PÜ«∞# #∞O_ç <å‰õΩ á¶È<£ =zÛ#k. HõΔq∞OK«O_ç. Hõ+ìÑ_ç ãOáêkOK«_»=∞O>Ë

ZO`À Hõ+ì=∞<Õ q+¨Ü«∞O J~°÷"≥∞ÿOk. x[OQÍ g∞ÖÏO\˜ "åi`À ѨiK«Ü«∞O HÍ=_»O <å J Œ$+ì=∞x WHõ

74

rq «OÖ’ Z=i #∞O_ô |Å=O «OQÍ Un PtOK«#x ™ê 茺"≥∞ÿ#O «=~°‰õΩ g∞~°∞ ≥eÑ≤# q èŒOQÍ èŒ~°‡ q è•<åÅ

^•fi~å ã¨Oáê Œ#‰õΩ Ñ¨Ó#∞‰õΩO\Ï#x ≥eáê~°∞. nx`À <Õ#∞ PÜ«∞# ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§# Ѩx ã¨OѨÓ~°‚=∞~Ú#k.

«$Ñ≤ÎQÍ x@∂ì~åÛ#∞. XHõ á¶êºHõ¬<£ <Õ «#∞ =∂~°Û_»O [iyOk. <å rq`åxH˜ x[OQÍ Wk F JѨÙ~°∂Ѩ"≥∞ÿ#

HÍ#∞Hõ.

á¶êºHõ¬<£ <Õ «Å‰õΩ =∞#q :

Hõ+ìѨ_ç ã¨OáêkOK«_»O ZO « Hõ+ì"≥∂ ÃÑ· L ŒÇ¨ÏiOz# F Ü«∞^•~°÷ q+¨Ü«∞O •fi~å g∞~°∞ ≥Å∞ã¨∞‰õΩx

LO\Ï~°∞. K« Œ∞=Ù‰õΩ<åfl~°∞. „ѨѨOK«*Ï˝#O g∞‰õΩ ≥eã≤ #O «QÍ W «~°∞ʼnõΩ ≥eÜ«∞HõáÈ=K«∞Û. ã≤ •úO «∞ʼnõΩ

ZO`À =∞~åº Œ W™êÎ~°∞. Jã¨Å∞ g∞‰õΩ HÀѨO LO^• J<Õk ‰õÄ_® ≥eÜ«∞‰õΩO_® „Ѩ=iΙêÎ~°∞. ZO`À Jaè=∂#O

‰õΩiÑ≤™êÎ~°∞. J#∞‰õΩO>Ë U ≥·<å ™êkèOKÕ g∞ÖÏO\˜ "åiH˜ XHõ z#fl =∂~°∞Ê Õ=_»O H˘~°ÔH· <å D „Ѩܫ∞ «flO.

<Õ#∞ K≥ѨÊÉ’ «∞#fl F =∂@#∞ „â◊ ŒúQÍ PÅH˜™êÎ~å ? ˆH=ÅO <≥Å JO>Ë XHõ <≥Å ~ÀAÅ∞ =∂„ «O g∞

ã¨Oáê Œ#O «#∂ ѨHõ # ÃÑ\ì èŒ~°‡ | ŒúOQÍ, <åºÜ«∞OQÍ ZO « ã¨OáêkOK«QÆÅ~À =ÚO Œ∞QÍ K«∂ã¨∞HÀO_ç. g∞

áœ~°∞+¨=Ú, Ѩ@∞ì ŒÅÅ#∞ <åºÜ«∞| ŒÌOQÍ ã¨Oáê Œ# KÕÜ«Ú q+¨Ü«∞OÖ’ K«∂Ñ≤OK«O_ç. D k#O g∞‰õΩ |ÅO

LO_»=K«∞Û. JÖÏQÆx W «~°∞Å ™⁄=Ú‡#∞ J<åºÜ«∞OQÍ, J„Hõ=∞OQÍ ÀK«∞‰õΩ#flKÀ ~Ѩ\˜ k#O Ѩiã≤÷u Uq∞\˜.

g∞Hõ<åfl WOH˘Hõ |Å=O «∞_»∞ ãOѶ∞OÖ’ [x~ÚOK«=K«∞Û. J «x =ÚO Œ∞ «@∞ìHÀÖË#∂ áÈ=K«∞Û. P |Å=O «∞_»∞

g∞~°∞ J„Hõ=∞OQÍ ã¨OáêkOz# Pã¨∞÷ÅxflO\˜h ^Ò~°#ºOQÍ P„Hõq∞¿ãÎ g∞ =∂#ã≤Hõ HΔÀÉèí ZO « ÉèíÜ«∂#HõOQÍ

LO@∞O^À XHõ HõΔ}O x^•#OQÍ Ü≥∂K«# KÕ¿ãÎ JѨÙÊ_»∞ g∞‰õΩ HÍÅ∞ «∞#fl ÃÑ#OÃÑ· KÕ~Ú ÃÑ\ì#@∞¡QÍ XHõ

L Œ∞@∞# â◊s~°=∞O «Ü« „ѨHõOÑ≤ã¨∂Î ÉèíÜ«∞„ÉÏO «∞ʼnõΩ QÆ∞i KÕã¨∞ÎOk. ^Ò~°#ºOQÍ ã¨OáêkOz# g∞ˆH HΔÀÉèí

Hõey Õ èŒ~°‡ ãOáê Œ# KÕã≤# x["≥∞ÿ# Pã≤÷ Ü«∞[=∂xH ZO «\ ÉÏ èŒ#∞ HõeyOz LO\Ï~À XHõ™êi PÖ’zOK«~°∂.

W «~°∞Å#∞ ÉÏ èŒ ÃÑ\ì XHõ ~°∂áê~Ú ‰õÄ_® ã¨Oáê Œ# KÕÜ«∞= Œ∞Ì.

Hõ+≤ìOz ã¨OáêkOK«∞‰õΩHÀ"åÅ<Õ PÖ’K«# g∞ ǨÏ$ ŒÜ«∞OÖ’ "≥ÚÅÔHuÎ#KÀ ≥·"å#∞„QÆǨÏ=Ú ÅaèOz#>Ë¡.

ÉèíQÆ=O «∞_»∞ g∞‰õΩ JxflO\Ï "Õ∞Å∞ KÕÜ«Ú QÍHõ.

ã¨∂K«#Å∞ :

H˘xfl ã¨∂K«#Å∞ =∂„ «"Õ∞ g∞‰õΩ ≥Å∞ѨىõΩO@∞<åfl#∞. g∞~°∞ =∂i èŒ~°‡ Ѩ Œú «∞ÅÖ’ #_ç¿ãÎ <Õ<≥O`À

ã¨O`À+≤™êÎ#∞. ŒÜ«∞KÕã≤ QÆ=∞xOK«O_ç.

1. <≥·|∞∞u ^ÀëêÅ∞ ÖˉõΩO_® *Ï„QÆ «Î =Ç≤ÏOKåe.

2. PˆQflÜ«∞=Ú ^À+¨=Ú ÖˉõΩO_® *Ï„QÆ «ÎÅ∞ fã¨∞HÀO_ç.

3. «∂~°∞Ê Z‰õΩ¯= MÏm ã÷ÅO = Œ∞Å∞HÀ"åe.

4. ѨtÛ=∞=Ú# «∂~°∞Ê HõO>Ë Z‰õΩ¯= MÏmã÷ÅO LO_»~å Œ∞.

5. Dâß#º=ÚÖ’ QÆ∞O « «Ñ¨Êxã¨i.

6. g∞ WO\ "≥#∞Hõ ÑtÛ=∞=Ú, <≥·|∞∞u, ŒHΔ}=ÚÅ Ü«∞O Œ∞ MÏm ã÷Å=ÚÅ∞ LO_»‰õΩO_® *Ï„QÆ «Î =Ç≤ÏOK«O_ç.

7. K≥_»∞gkèáÈ@∞¡ ÖˉõΩO_® *Ï„QÆ «Î =Ç≤ÏOKåe.

75

8. Dâß#º=ÚÖ’ |~°∞=ÙÅ∞O_»‰õΩO_® K«∂ã¨∞HÀ"åe.

9. Dâß#º=Ú ≥QƉõΩO_® «∂~°∞Ê# QÆ$ǨxH˜ "åÅ∞=™ê~å "Õã¨∞HÀ=_»O KåÖÏ=∞Ozk.

z=iQÍ F á¶êºHõ¬<£ <Õ`«`À [iy# J#∞Éèí"åxfl K«∂_»O_ç. <Õ#∞ ™ê^è•~°}OQÍ Z‰õΩ¯= HÍÅ=Ú

Hõ~åfl@HõÖ’ LO_»_»=Ú [~°∞QÆ∞ «∞O@∞Ok. F<å_»∞ <Õ#∞ "≥∞ÿã¨∂~°∞ =∞Ǩ#QÆ~°OÖ’ LO_»QÍ PO„ èŒ ~åROÖ’

á¶êºHõ¬xã¨∞ìʼnõΩ ¿Ñ~°∞ á⁄Ok# ~åÜ«∞Åã‘=∞ Ü«∞O Œe F Ti #∞Oz <å‰õΩ XHõ á¶È<£ HÍÖò =zÛOk.

"Õ∞=Ú ........ Ti #∞Oz =∂\Ï¡_»∞ «∞<åfl=Ú. h=Ù ã¨∞ˆ~+π ã≤ •úO Õ<å. <Õ#∞ J=Ù##fl «~åfi « "å~°∞

''=∂ TiH˜ "åã¨∞Î K«∂_»\ÏxH˜ h=Ù ~å"åe. =∂k ~å[H©Ü«∞ ‰õΩ@∞O|=Ú ("å~°∞ á¶êºHõ¬xã¨∞ìÅ=∞x K≥ѨÊÖË Œ∞).

=∂ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ "åã¨∞Î âßG s`åº ã¨=iOKåe Jx ≥eÑ≤, Zxfl ~ÀAÖ’¡ =™êÎ=Ù Jx J_çQÍ~°∞ (™ê è•~°}OQÍ

=∞#O W`«~°∞Å`À =∂\Ï¡_»∞`«∞#flѨÙÊ_»∞ g∞~°∞ Jx ã¨OÉè’k™êÎ=Ú. HÍh WHõ¯_» g~°∞ h=Ù.. h=Ù.. Jx

ã¨OÉ’kèOK«_®xfl QÆ=∞xOKå~°∞ Hõ Œ∂!). JѨÙÊ_Õ <å‰õΩ J#∞=∂#O "≥Ú ŒÖ·Ok. ™ê è•~°}OQÍ Ñ¨ Œú «∞Å∞ «Ñ≤Ê#

"å~°∞ Z Œ∞\˜"åiH˜ Q“~°"åxfl W=fi~°∞. <å J#∞=∂# x=$uÎ HÀã¨O g∞~°∞ á¶êºHõ¬xã¨∞ìÖÏ Jx J_çQÍ#∞. B#x

K≥áêÊ~°∞. WHõ <Õ#∞ HõΔ}ÏÅÖ’ PÖ’zOz F x~°‚Ü«∞O fã¨∞H˘x WѨÊ\˜Ö’ ã¨=∞Ü«∞O ÖË Œ∞, =¸_»∞ <≥ÅÅ «~åfi «

=™êÎ#x K≥áêÊ#∞. JÖÏ HÍ Œ∞ XHõ "å~°O ֒ѨÙQÍ ~å"åÅx "å~°∞ HÀ~å~°∞. ‰õΩ Œ~° Œx K≥áêÊ#∞. WOˆHO

~å"åeûO Õ#x Ѩ@∞ìÉ\Ïì_»∞. ã¨~ K«∂^•Ì=∞x JO «\˜ À D ã¨OÉèÏ+¨}#∞ =kÖËâß#∞.

"å~°O QÆ_çz# «~åfi « uiy "åi #∞Oz <å‰õΩ á¶È<£ =zÛOk. WOHÀ "å~°O QÆ_»∞=Ù HÍ"åÅx HÀ~å#∞.

WHõ "åi ѨO «O ÃÑiyOk. "Õ∞=Ú Ñ≤ez<å ‰õÄ_® ~å"å! "Õ∞=Ú Z=~°#∞‰õΩO@∞<åfl"≥∂ h‰õΩ ≥Å∞™ê! h=Ù

HÀi#O « W™êÎ=∞<åfl ‰õÄ_® ~å"å! ~Ѩ٠=ã¨∞Î<åfl=Ù Jx á¶È<£ ÃÑ>Ëìâß~°∞. <Õ#∞ ‰õÄ_® ~åÜ«∞Åã‘=∞ "å_ç<Õ. WHõ

=∞#ã¨∞ûÖ’ F x~°‚Ü«∞O fã¨∞‰õΩ<åfl#∞. Z@∞=O\˜ Ѩiã≤÷ «∞Ö’¡#∂ Q“~°=O W=fix "åi QÆ$Ǩxfl ѨijÅ#

KÕÜ«∞~å Œ∞. XHõ"Õà◊ |Å=O «OQÍ Ñ≤Å∞K«∞‰õΩ "≥o¡<å "åi QÆ$ǨxH˜ "åã¨∞Î ã¨=~°}Å∞ K«∂Ñ≤OK«~å Œ∞ Jx

x~°‚~ÚOK«∞H˘x <å Ѩx <Õ#∞ KÕã¨∞‰õΩO@∞<åfl#∞. =∞~°∞ã¨\˜ k#O L ŒÜ«∞O <Õ#∞ ɡOQÆ∞à◊¥~°∞Ö’ LO_»QÍ, F

Ö’HõÖò HÍÖò =zÛOk. "Õ∞=Ú "åã¨∞Î K«∂Ñ≤OK«∞HÀ"åe g∞~°∞ ZHõ _»∞<åfl~À ≥ÅѨO_»x KåÖÏ Q“~°=q∞ã¨∂Î F

HõO~î°O J_»QÆ_»O`À <Õ#∞#fl ÖÏ_ç ¿Ñ~°∞ K≥áêÊ#∞. „Ѩã¨∞Î «O QÆkÖ’<Õ =Ù<åfl~å Jx J_çQÍ~°∞. B##_»O`À ã¨~

=zÛ =∂\Ï¡_»∞`å=∞x á¶È<£ ÃÑ>Ëìâß~°∞. ã¨iQÍ 40 xq∞ëêÅ «~åfi « aÅ aÅ=∞O@∂ <Õ#∞#fl QÆkÖ’H˜ 6 =∞Ok

[#O =KÕÛâß~°∞. ~å=_»O ~å=_»O ##∞fl <À~°∞ "≥∞ ŒÑxÜ«∞ºHõ JÜ«∞ºQÍ~°∞ Ñ≤Å∞ã∞Î<åfl~°∞ ~°=∞‡x ZO « K≥|∞ «∞<åfl

q#Hõ ÉÅ=O «OQÍ QÆk MÏm KÕ~ÚOz "åi "åǨÏ#OÖ’<Õ "åi TiH˜ Ñ≤Å∞K«∞‰õΩ "≥àÏ¡~°∞. =∞#ã¨O`å KÕ Œ∞QÍ

«Ü«∂Ô~·Ok. z=iH˜ ã≤ •úO «∞Å *’eH˜ ‰õÄ_® á¶êºHõ¬xã¨∞ìÅ∞ ~å=_»O KåÖÏ ÉÏ èŒ‰õΩ QÆ∞i KÕã≤Ok. "åi TiH˜

"≥à◊¡_»O, JHõ _» "åi <Õ « À =∂\Ï¡_»@O <Õ#∞ "åã¨∞Î K«∂_»#x ≥ÅѨ_»O, ##∞fl F QÆkÖ’ L ŒÜ«∞O #∞Oz

™êÜ«∞O„ «O =~°‰õΩ |OkèOK«_»=Ú [iy#k. "åiH˜ HÍ=Åã≤Ok <å`À "åã¨∞Î K«∂Ñ≤OK«∞HÀ=_»=Ú HÍ Œ@.

Ñ≤ez<å ~å#O Œ∞‰õΩ "å~°O k<åÅ∞ QÆkÖ’ |OkèOKåÅx "åi <Õ « x~°‚Ü«∞O fã¨∞‰õΩ<åfl_»@. ##∞fl QÆkÖ’

|OkèOKåHõ WHõ U=∂„ «O `åѨ„ «Ü«∞O Ѩ_»‰õΩO_® ѨtÛ=∞ QÀ_»‰õΩ P#∞HÀ‰õΩO_® <≥·~°∞u ÉèÏQÆ=ÚÖ’ ‰õÄ~˘Ûx

Ѩ •‡ã¨#O "Õã¨∞H˘x ≥·= 蕺#O KÕã¨∞HÀ™êQÍ#∞. ^•^•Ñ¨ÙQÍ Ô~O_»∞ QÆO@Å ã¨=∞Ü«∞O QÆ_çz# «~åfi « JÖψQ

x„ Œ áÈÜ«∂#∞. xO_® =Úxy# "å_çH˜ K«e Uq∞\˜. <Õ#∞ Ug∞ «Ñ¨ÙÊ KÕÜ«∞ÖË Œ∞. J#=ã¨~°OQÍ ##∞fl

76

|OkèOKå~°∞. J#∞Éèíq™êÎ~°#∞H˘x U `åѨ„ «Ü«∞O, HõOQÍ~°∞ ÖËHõ LO\˜x. ™êÜ«∞O„ «O QÆk |Ü«∞@ KåÖÏ

QÆ\ìQÍ H‰õÅ∞ qxÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú. <Õ « «e¡ JO Œix ŒO_çã¨∞Î#flk. Uq∞ =∂\Ï¡_»∞‰õΩ<åfl~À ≥eÜ«∞ Œ∞. "≥O@<Õ QÆk

"åH˜e ≥iz P <Õ « [#x <å‰õΩ KÕ «∞ÖˇuÎ #=∞㨠iOz JÜ«∂º! gà◊√¡ =¸~°∞öÅ∞. [iy# «Ñ≤Ê^•xfl ÃÑ ŒÌ

=∞#ã¨∞û KÕã¨∞H˘x HõΔq∞Oz WHõ _ç #∞Oz ŒÜ«∞KÕã≤ "≥O@<Õ "≥o¡áÈO_ç Jx ≥eÑ≤ "åǨÏ#O ã≤ ŒúO KÕ~ÚOz «#∞

‰õÄ_® "åǨÏ#OÖ’ ZH˜ Ti á⁄e"Õ∞~°Å =~°‰õΩ =zÛ ##∞fl |ã¨∞ûÖ’ ‰õÄ~°∞ÛO_»Éˇ\ì KÕuÖ’ _»|∞ƒ WKÕÛO Œ∞‰õΩ

„Ѩܫ∞ «flO KÕÃã#∞. Q“~°=OQÍ <Õ#∞ u~°ã¨ iOz Pq_»‰õΩ KÕ «∞ÖˇuÎ #=∞㨠iOz |ã¨∞û ZHͯ#∞. W ŒO`å

[iy#ѨÙÊ_»∞ <Õ « JHõ _» ÖË_»∞. ã¨=∞Ü«∞O K«∂ã¨∞H˘x J «x «e¡ ##∞fl q_çÑ≤OzOk. =∞~°∞ã¨\˜ k#O L ŒÜ«∞O

<Õ « =∂\Ï¡_»∞ «∂ „|uH˜áÈÜ«∂"£! WHõ h=Ù KÕã≤# ^•xH˜, <Õ#∞ KÕã≤# ^•xH˜ K≥Å∞¡ Jx J<åfl_»∞. <Õ#∞ Ug∞

=∂\Ï¡_»Hõ xâ◊≈|úOQÍ L<åfl#∞. J#=ã¨~°OQÍ gi`À =∂\Å∞ ÃÑOK«∞HÀ=_»O <å‰õΩ ã¨∞ «~å=¸ W+ì=Ú ÖË Œ∞.

Wk [iy# <≥Å ~ÀAÅ «~åfi « W Õ á¶êºHõ¬<£ <Õ « <å‰õΩ á¶È<£ KÕã≤ g∞ =∞#ã¨∞û <˘Ñ≤ÊOz# ^•xH˜

=∞iÜ«Ú q∞=Ú‡Å#∞ J<ÕHõ q è•ÖÏ W|ƒO Œ∞Å∞ ÃÑ\ì# •xH˜ WѨÙÊ_»∞ Ѷe «O J#∞Éèíqã¨∞Î<åfl#∞. ''g∞~°∞—— =∂

QÆ$ǨÏ=Ú#∞ K«∂_»HõáÈ~Ú<å Ѷ~åfiÖË Œ∞. ŒÜ«∞KÕã≤ =∂ Jukè =∞~åº ŒÅ#∞, „Ñ‘u`À "Õ∞=Ú WKÕÛ ~°∞ã¨∞=Ú#∞

HÍ Œ#Hõ fã¨∞HÀ=Öˇ#∞. ''g∞~°∞—— ZHõ _» =Ù<åfl ŒÜ«∞KÕã≤ ~å=֡ܫÚ#∞. ÖË • HÍ~°∞ ѨOѨ=∞O>Ë Ñ¨OѨÙ`å#∞.

«Ñ¨Êxã¨iQÍ ''g∞~°∞—— =∂ QÆ$ǨxH˜ qKÕÛÜ«∞=Åã≤# Õ...

x*Ï~Úfx, ^èŒ~å‡xfl "åã¨∞Î âßG"Õ`«Î áê\˜OKåe. Zxfl J_»¤O‰õΩÅ∞ =zÛ<å P ^èŒ~°‡"Õ∞ =∞##∞

HÍáê_»∞‰õΩO@∞Ok. á¶êºHõ¬<£ <Õ « HÍ Œ∞ Z=~°∞ =zÛ<å èŒ~å‡xfl Z Œ∞iOK«∞ â◊HÎ J™ê 茺=Ú. PÜ«∞#‰õΩ UO

[iyO^À <åÔH· Õ ≥eÜ«∞ Œ∞. z=~°‰õΩ Ñ¨Ùe Ñ≤e¡ J~ÚºOk.

L=∞‡_ç „Ñ¨[Å∞ Hõe¿ãÎ ã¨OѶ∞O J=Ù «∞Ok. J@∞=O\˜ H˘xfl ã¨OѶ∂Å∞ Hõe¿ãÎ ã¨=∂[=∞=Ù «∞Ok.

ã¨=∂*ÏÅ x~°fiǨÏ}‰õΩ H˘O^Œ~°∞ x~°fiǨ‰õΩÅ∞ HÍ=eû LO@∞Ok. g\˜H˜ „ѨÉèí∞`åfiÅ∞ U~°Ê_®e. D

„ѨÉèí∞ «fiO Ü«∞O Œ∞ ѨxKÕÜ«Ú "åˆ~ ã¨OѶ∞ x~°fiǨÏ} ÉÏ èŒº «#∞ KÕѨ_» å~°∞. g~°∞ „Ѩu XHõ i „âıÜ«∞ã¨∞û#∞

HÀ~°=Åã≤ LO@∞Ok. "≥∞*Ïi\© „Ѩ[Å∞ Hõeã≤ U~åÊ@∞ KÕã¨∞‰õΩ#fl Õ „ѨÉèí∞ «fiO. HÍ|\ì „Ñ¨[ÅO Œ~°∂

„ѨÉèí∞ «fiO Ѩ@¡ ÉÏ èŒº «#∞ Hõey LO_®e. J=ã¨~°"≥∞ÿ# ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ „ѨÉèí∞`åfixH˜ «y# `À_®Ê@∞#∞

W=fi=Åã≤ LO@∞Ok. Wk „Ѩ[ÅO Œi ÉÏ èŒº «. <å ÉÏ èŒº «QÍ :

Q“~°=hÜ«∞ „ÑÉèí∞`åfiʼnõΩ q[Ñ≤Î U=∞#QÍ „ÑÉèí∞ «fi=Ú, „ÑÉèí∞ «fi ãOã÷Å∞, „ÑÉèí∞ «fi PѶ‘ã∞Å∞ ÉÏQÆ∞O>Ë

„Ѩ[ÅO Œ~°∂ ã¨∞YѨ_»∞ Œ∞~°∞. „áêO «=∞O «Ü« , ~åR=Ú, Õâ◊=∞O «Ü« Jaè=$kú JQÆ∞#∞. =∞# ~å¢ëêìÅ∞,

=∞# Õâ◊O. =∞#‰õΩ Jaè=$kú KÕã¨∞HÀ"åeû# J=ã¨~°O =∞#‰õΩOk. "åã¨∞Îs`åº x~å‡}ÏÅ∞ ÖËx U ã¨Oã÷

J~Ú<å J<ÕHõ P@∞áÈ@¡#∞ Z Œ∞~À¯=Åã≤ LO@∞Ok.

<Õ#∞ "å~åÎѨ„uHõʼnõΩ „"åã≤# PiìHõÖòòû Ü«∞O Œ∞, HÍºÖˇO_»~ü "≥#∞Hõ „"åã≤# "åã¨∞Î q=~åÅ Ü«∞O Œ∞

Z<Àfl ™ê~°∞¡ "åã¨∞Î s`åº HÍ~åºÅÜ«∞=ÚÅ#∞ x~å‡}O HÍqOK«=∞x „ѨÉèí∞`åfiʼnõΩ q#flѨO KÕã¨∞HÀ=_»"≥∞ÿ#k.

„ѨÉèí∞ «fi JkèHÍ~°∞Å∞ QÆ$ǨÏ=ÚʼnõΩ "åã¨∞Î K«∂Ñ≤OK«∞H˘x ã¨=~°}Å∞ HÍqOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. "å~°∞

PѶ‘ã¨∞Å#∞ ‰õÄ_® "åã¨∞Î s`åº ã¨=i™êÎ~°x ≥eÑ≤ Õ <åÔHO Œ∞‰õΩ D «Å<˘Ñ≤Ê. D ~ÀA LO\Ï#∞, ˆ~ѨÙ

Q“~°=hÜ«∞ „ÑÉèí∞`åfiʼnõΩ q[Ñ≤Î

77

„\Ï<£ûѶ~ü J=Ù`å#∞, <åH˜ ŒO`å J#=ã¨~°O Jx =ÚY=Ú "≥Ú@"≥Ú@ÖÏ_ç™êÎ~°∞. D q+¨Ü«∂Å∞ <å‰õΩ

Z<Àfl ™ê~°∞¡ J#∞Éèí="≥∞ÿ#k. J~Ú<å ÃÑ ŒÌ JkèHÍ~°∞Å ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§ #ѨC_»∞ <å ÉÏ èŒº «QÍ WѨÊ\˜H©

q#flqã¨∂Î<Õ L<åfl#∞.

Q“~°=hÜ«∞ „ѨÉèí∞ «fi JkèHÍ~°∞Å∂, „ѨÉèí∞ «fi PѶ‘ã¨∞ J#QÍ «e¡ «~°∞"å « «e¡ ÖÏO\˜k. «e¡

‰õΩ=∂~°∞x Hõ_»∞Ѩ٠=∂„ «"Õ∞ K«∂ã¨∞ÎOk. J~Ú Õ „ѨÉèí∞ «fi PѶ‘ã¨∞ g∞ ‰õΩ@∞OÉÏ#flO «\˜h áÈ+≤ã¨∞Î#flk. «e¡

Hõ<åfl „ѨÉèí∞ «fi PѶ‘ã¨∞ Q˘Ñ¨Ê Œx K≥ѨÊ=K«∞Û#∞. g∞ „ѨÉèí∞ «fi PѶ‘ã¨∞ʼnõΩ <Õ#∞ U =∂„ «=¸ ã¨O|kèOz#

"å_çx HÍ Œ∞. J~Ú##∂ L`åûǨÏOQÍ, Lz «OQÍ "åã¨∞Î K«∂_»_®xH˜ 㨠• ã≤ Œú=ÚQÍ LO\Ï#∞. g∞ Wà◊§‰õΩ

ZO « „Ѩ=ÚYº « WzÛ "åã¨∞Î K«∂Ñ≤OK«∞‰õΩO\Ï~À JO Õ „áê=ÚYº «#∞ WzÛ PѶ‘ã¨∞ʼnõΩ ‰õÄ_® "åã¨∞Î

K«∂Ñ≤OK«∞HÀ=_»O ^•fi~å L^ÀºQÆã¨∞ÎÅO Œ~°∂ L`åûǨÏOQÍ Ñ¨#∞Å∞ x~°fiiÎOz „Ѩ[Å ÉÏQÀQÆ∞Å#∞ ѨÓsÎQÍ

Ѩ\ìOK«∞H˘x PѶ‘ã¨∞‰õΩ ã¨OѶ∞=Ú #O Œ∞ XHõ =∞Oz ¿Ñ~°∞#∞ fã¨∞‰õΩ =™êÎ~°∞.

HÍ~åºÅÜ«∞=Ú#‰õΩ HÍ~åºÅÜ«∂kèHÍiÜ≥ÿ∞# g∞‰õΩ, „Ѩu+ì ÃÑ~°∞QÆ∞ «∞Ok Hõ •. Jxfl\˜Hõ<åfl =ÚYºOQÍ

g∞ WO\˜e¡áêkh Pi÷HõOQÍ P Œ∞‰õΩO@∞#fl HÍ~åºÅÜ«∞=Ú#‰õΩ <åºÜ«∞O KÕã≤# "å~°=Ù`å~°∞.

=∞~˘Hõ™êi <å q[˝Ñ≤Îx QÆ=∞xOK«O_ç. <Õ#∞ „ѨÉèí∞ «fi Éèí=<åʼnõΩ, HÍ~°ºÅÜ«∂ʼnõΩ, „ѨÉèí∞`åfixH˜

ã¨O|OkèOz# U x~å‡}=Ú#ÔH·<å Lz «OQÍ "åã¨∞Î K«∂™êÎ#∞. =∂ `å « QÍ~°∞ ™êfi «O„ «º ã¨=∞~°Ü≥∂ èŒ∞Å∞.

Õâ◊O HÀã¨O ≥Å¡ ‰õΩHõ Å`À á⁄\Ï¡_ç 2 ã¨OII 3 <≥ÅÅ∞ *·Å∞Ö’ LO_çi. <å‰õΩ D Õâ◊O ÃÑ·# qѨs «"≥∞ÿ#

„¿Ñ=∞ L#flk. U^À XHõ =∞Oz HÍ~°º=Ú KÕÜ«∂Åx «ÅáÈã¨∞Î<åfl#∞. <Õ#∞ ã≤ ŒúOQÍ L#flѨC_»∞ g∞~°∞

PÅ㨺O KÕÜ«∞_»O ÉèÏ=ºO HÍ Œ∞Hõ •. <å "åã¨∞Î ¿ã=Å∞ WOHÍ D Õâ◊O HÀã¨O áÈ~å_ç# ™êfi «O„ «º ã¨=∞~°

Ü≥∂ èŒ∞ʼnõΩ Lz «OQÍ JOk™êÎ#∞. Õâ◊ Éèí„ Œ «#∞ HÍáê_Õ Ãã·x‰õΩʼnõΩ Lz «OQÍ "åã¨∞Î K«∂™êÎ#∞. g∞

ã¨=∞㨺 <å‰õΩ ÉÏQÍ ≥Å∞ã¨∞. Jk Uq∞@O>Ë „ѨÉèí∞ «fi PѶ‘ã¨∞ʼnõΩ "åã¨∞Î ã¨=~°}Å∞ HÍq¿ãÎ P Y~°∞Û Z=~°∞

Éèíi™êÎ~°∞. Wk JHõΔ~åÖÏ g∞‰õΩ#fl =ÚYº"≥∞ÿ# ã¨=∞㨺. <å q[˝Ñ≤Î Uq∞@O>Ë D ã¨=∞㨺#∞ g∞~°∞ Ѩi+¨ iOz

„ѨÉèí∞ «fi HÍ~åºÅÜ«∂ʼnõΩ «y# ¿ã= KÕ™êÎ~°x ÉèÏqã¨∞Î<åfl#∞.

PѨã¨û=∞Ü«∞=ÚÖ’ ≥|ƒu#fl "åiH˜, J=ã¨~°"≥∞ÿ# "åiH˜ ~°HõÎ ^•#O KÕÜ«∞O_ç. 18 ã¨OII#∞O_ç 60

ãOII =~°‰õΩ P_»QÍx, =∞QÆQÍx Z=Ô~·<å ã~ P~ÀQƺ=O «∞Å∞ ~°HõÎ •#O KÕÜ«∞=K«∞Û#∞. ~°HõÎ •#O KÕÜ«Ú"åiH

K«~°‡ "åº èŒ∞Å∞, JO@∞~ÀQÍÅ∞, Hͺ#û~°∞, QÆ∞O_≥áÈ@∞, ѨHõΔ"å «=Ú W «~° ~ÀQÍÅ∞ LO_»~å Œ∞. ~°HõÎ •#O

KÕã≤#O Œ∞ =Å¡ Z@∞=O\˜ „Ѩ=∂ Œ=¸ ÖË Œ∞. ÃÑ·QÍ P~ÀQƺ=Ú ‰õÄ_® g∞~°∞ ~°HÍÎxfl ^•#O KÕã≤# «~°∞"å «

ˆH=ÅO <≥Å֒ѨÖË â◊~°sO HÀÖ’Ê~Ú# ~°HõÎO#∞ «Ü«∂~°∞ KÕã¨∞‰õΩO@∞Ok. =¸_»∞ <≥ÅŠ֒ѨÖË ~°HõÎ

Hõ}ÏÅ#∞ W «~°=ÚÅ#∞ «Ü«∂~°∞ KÕã¨∞H˘x WOH˘Hõ ™êi ~°HõÎ ^•#O KÕÜ«∞_®xH˜ ã≤ Œú Ѩ~°∞ã¨∞ÎOk. J~Ú Õ

3 <≥ÅÅH˘Hõ™êi ~°HõÎ ^•#O KÕÜ«∞= ŒÌx _®Hõì~°∞¡ K≥áêÎ~°∞. WÖÏ KÕ¿ãÎ HÍãÎ h~°ã¨ Ѩ_»_»O «Ñ¨Ê WOˆHg∞ HÍ Œ∞.

5 <≥ÅÅH˘Hõ™êi P~ÀQƺ =O «∞Å∞ ~°HõÎ ^•#=Ú#∞ x~°ÉèíºO «~°=ÚQÍ KÕÜ«∞=K«∞Û#∞. WѨÊ\˜H˜ <Õ#∞ 19

™ê~°∞¡ ~°HõÎ ^•#O KÕâß#∞. g∞~°∂ ~°HõÎ •#O KÕÜ«∞O_ç. U „Ѩ=∂ Œ=Ú ÖË Œ∞. „Ѩ=∂ Œ=ÚÖ’ L#fl"åix

HÍáê_ç# "å~°=Ù`å~°∞. ~°HõÎ • «Å‰õΩ „ѨÉèí∞ «fiO "å~°∞ «y# „áÈ`åûǨÏ=Ú Z‰õΩ¯= KÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok.

~°HõÎ •#O KÕÜ«∞O_ç

78

=$HΔÀ ~°HõΔu ~°HΔ «ó . =$HΔÍÅ#∞ =# Õ= «Åx U ѨÙ}Ϻ «∞‡_»∞ J<åfl_ÀQÍx PÜ«∞#‰õΩ HÀ\˜

ŒO_®Å∞. UO "å™ÈÎ U"≥∂, =$HΔÍŠѨ~°OQÍ «Å∞K«∞‰õΩO>Ë "åã¨∞Î JO>Ë XHÀ¯™êi HÀѨ=Ú =KÕÛ =∂@

"åãÎ="Õ∞. "åã¨∞Î ¿Ñ~°∞ K≥Ñ≤Ê «∂~°∞Ê, L «Î~°, Dâß#º=ÚÖ’ L#fl =$HΔÍÅxfl\˜h H˘\ì"Õã¨∞Î<åfl~°∞. nxH˜

WOHÀ =∂~°æO "≥ «∞HÀ¯=_»O KåÖÏ =∞Ozk.

"åã¨∞Î âßGA˝ÅO ŒiH© <å q#flѨ=Ú. "åã¨∞οÑ~°∞ K≥Ñ≤Ê =$HõΔ=ÚÅ#∞ H˘\ì"ÕÜ«∞_»O ã¨|ÉÏ. =$HõΔ=∞#fl

„áê}"Õ∞Hõ^•. K«Å¡x h_»xK«∞Û#∞. u#_®xH˜ ѨO_»∞¡WK«∞Û#∞. HÍÅ∞+¨º=ÚÅ#∞ kQÆq∞OQÆ∞#∞. Éèí∂q∞H˜

K«Å¡ Œ#=Ú#∞ WK«∞Û#∞. QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ HÍ"åeû# K≥Hõ ™ê=∂#O «\˜x =$HõΔ=ÚÖË Hõ • Wã¨∞Î#flq. WO «ÖÏ

=∞#‰õΩ Jq ¿ã=Å∞ KÕã¨∞ÎO>Ë, ZHõ _® "å\˜x „| «HõhÜ«∞HõáÈ Õ ZÖÏ? K«Å¡\˜ QÍexK«∞Û#∞. ˆ~_çÜÕ∞+¨<£#∞

`˘ÅyOK«∞#∞. WOHÍ W «~°„`å ÖÏÉèÏÅ∞ K≥@¡ =Å¡ Z<Àfl =∞#=Ú J#∞Éèíqã¨∞Î<åfl=Ú. «~°∞"å « x~åúHΔ}ºOQÍ

"å\˜x #iH˜"Õã¨∞Î<åfl=Ú. <å "åã¨∞Î âßG J#∞Éèí=OÖ’ WѨÊ\˜H˜ XHõ ™êi =∂„ «O Hõ~å‚@Hõ Ü«∞O Œe

QÆOQÍ=uÖ’x F QÆ$ǨÏ=ÚÜ«∞O Œ∞ Dâß#º ÉèÏQÆOÖ’ L#fl K≥@¡#∞ H˘\ì"ÕÜ«∞=Åã≤#kQÍ QÆ$ǨÏã¨∞÷xH˜

≥eÑ≤ LO\˜x. <å =∂@#∞ J#∞ã¨iOz PÜ«∞# K≥@¡#∞ H˘\ì"Õ~ÚOK≥#∞. P q+¨Ü«∞O «ÅK«∞‰õΩ#flѨC_»ÖÏ¡

=∞#ã¨O`å KÕ Œ∞QÍ LO@∞Ok. ZO «\˜ áêѨѨ٠Ѩx KÕ™ê#x WѨÊ\˜H© ÉÏ èŒÑ¨_»∞ «∞O\Ï#∞. ѨK«ÛQÍ K≥@¡ À

Hõà◊Hõà◊ÖÏ_»∞ «∞#fl "åi Dâß#º ÉèÏQÆ=ÚÖ’ K≥@∞¡ H˘\ì"Õ~ÚOz Ѷ∞’~°"≥∞ÿ# «Ñ≤Ê Œ"Õ∞ KÕâß#∞. "åã¨∞Îs`åº

Dâß#º ÉèÏQÆOÖ’ |~°∞=ÙO_»_»O =∞Ozk HÍ Œ∞. JÖÏQÆx K≥@¡#∞ H˘\ì"Õ~ÚOK«_»O KåÖÏ «Ñ¨C. ZѨC_≥· Õ

<Õ#∞ D Ѩx KÕâß<À <åÖ’ áêѨ cèu "≥Ú ŒÖ·#k. Ѩk ~ÀAÅ∞ <å‰õΩ U „áÈ„QÍ=Ú ~åÖË Œ∞. "åã¨∞Î

K«∂_»=∞x ##∞fl Z=~°∂ HÀ~°ÖË Œ∞. <å‰õΩ JkÜÕ∞ ãiÜ≥ÿ∞# tHõΔQÍ ÉèÏqOKå#∞. «~°∞"å « =zÛ# "å#HÍÅOÖ’

Ü«∂Éè· K≥@¡#∞ W «~° „áêO «=ÚÖ’ „Ѩ[ÅKÕ <å\˜OKå#∞. JѨÊ\˜H˜ QÍx <å ǨÏ$ ŒÜ«∞ "Õ Œ# f~°ÖË Œ∞.

Q“~°=hÜ«∞ "åã¨∞ÎâßGA˝Å∞, <Õ#∞ J#∞ÉèíqOz# ÉÏ èŒ#∞, HΔÀÉèí#∞ J~°÷O KÕã¨∞HÀO_ç. J@∞=O\˜

HΔÀÉèí |∞kú=∞O «∞Å∞, ≥eqѨ~°∞Å∞, Q“~°=hÜ«ÚÖ·# g∞‰õΩ = Œ∞Ì.

Dâß#º ÉèÏQÆ=ÚÖ’ K≥@∞¡ L#fl QÆ$ǨÏ=ÚÜ«∞O Œ∞ q∞ye# „áêO «=ÚÅÖ’ K≥@¡#∞ <å\˜#KÀ KåÅ∞#∞

J#∞ *Ï˝#=Ú P<å_»∞ ÖËHõáÈ~Ú#k.

P «~°∞"å « Zxfl „áÈ„QÍ=ÚʼnõΩ "≥o§##∂ WO «=~°‰õÄ XHõ K≥@∞ì#∞ ‰õÄ_® H˘\ì"Õ~ÚOK«ÖË Œ∞.

=∞Ǩ~åRÜ«∞O Œe ëêOw¡ Ü«∞O Œ∞ F QÆ$ǨÏã¨∞÷x WO@ HõzÛ «OQÍ Dâß#º ÉèÏQÆ=ÚÖ’<Õ <åÅ∞QÆ∞

K≥@∞¡ LO_Õq. P QÆ$ǨÏã¨∞÷xH˜ <Õ#∞ F ã¨ÅǨ WKåÛ#∞. q∞ye# „áêO «=∞O «Ü« K≥@¡#∞ <å@∞HÀ=∞x

« •fi~å D ^À+¨=Ú U =∂„ «=¸ q∞=∞‡efl W|ƒOk KÕÜ«∞Hõ `˘ÅyáÈ=Ù#∞ Jx K≥Ñ≤Ê QÆ$ǨÏ=Ú Ü«∞O Œ∞

L#fl "åã¨∞Î ^À+¨=ÚÅ#∞ `˘ÅyOK«_®xH˜ =∂~°æ=Ú K≥áêÊ#∞.

<Õ#∞ K≥Ñ≤Ê# =∂@ «∞.K«. «Ñ¨Ê‰õΩO_® PÜ«∞# áê\˜OK«_»O, =∞Oz Ѷe «=ÚÅ∞ ~å=_»O [iy#k.

WѨÊ\˜H© P QÆ$ǨÏã¨∞÷x WO@ Dâß#º=ÚÖ’ K≥@∞¡ JÖÏ<Õ L<åfl~Ú.

ŒÜ«∞KÕã≤ K≥@∞¡ ÃÑOK«O_ç

79

QÆ$ǨÏ=ÚÜ«∞O Œ∞ ѨtÛ=∞, ŒHΔ}, <≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=ÚÅÜ«∞O Œ∞ |Å"≥∞ÿ# =$HõΔ=ÚÅ∞ LO_»_»O =Å¡

QÆ$ǨÏã¨∞÷xH˜ JkèHõ Éèí„ Œ « U~°Ê_»∞#∞. D „áêO «OÖ’ K≥@∞¡ L#flKÀ «∂~°∞Ê L «Î~°=ÚÅ Ü«∞O Œ∞ L#fl K≥@¡#∞

H˘\ì "ÕÜ«∞= Œ∞Ì. Jã¨Å∞‰õΩ U K≥@∞ì#∂ H˘@ì= Œ∞Ì. XHõ"Õà◊ Dâß#º=Ú ÉèÏQÆ=ÚÖ’ =∂„ «"Õ∞ K≥@∞¡ LO>Ë

g∞‰õΩ "åã¨∞Î ^À+¨=∞x =∞#ã¨∞ Ñ‘‰õΩ «∞O>Ë, q∞ye# ÉèÏQÍÖ·# PˆQflÜ«∞, "åÜ«Ú=º, <≥·|∞∞uÅ Ü«∞O Œ∞

=$HõΔ=ÚÅ∞ <å@∞HÀO_ç. JѨC_»∞ Dâß#º =$HõΔO =Å¡ =K«∞Û ^À+¨O áÈ «∂ g∞‰õΩ â◊√ÉèíO [~°∞QÆ∞ «∞Ok.

„ѨǨsÖ’ QÆ$ǨÏ=Ú#∞ <≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=Ú# Hõ@∞ì‰õΩO\Ï=Ú. ѨtÛ=∞, ŒHΔ}, <≥·|∞∞uÅ Ü«∞O Œ∞

ã÷Å=Ú «‰õΩ¯=QÍ = Œ∞Å∞‰õΩO\Ï=Ú. L «Î~°, Dâß#º, «∂~°∞ÊÅ Ü«∞O Œ∞ ã÷ÅO Z‰õΩ¯=QÍ LO_»∞#@∞¡

K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï=Ú. D q èŒOQÍ LO_»_»O =Å¡ K≥@¡#∞ ѨtÛ=∞, ŒHΔ}, <≥·|∞∞uÅ Ü«∞O Œ∞ ÃÑOK«_®xH˜

ã÷Å=Ú LO_» Œ∞. JÖÏQÆx K≥@¡#∞ ÃÑOK«∞HÀ=Ú. Z‰õΩ¯= ã÷Å=Ú#fl L «Î~°, «∂~°∞Ê, Dâß#º ÉèÏQÆ=ÚÖ’

K≥@¡#∞ ÃÑOz Õ ^À+¨=∞x K≥@¡x ÃÑOK«=Ú. =∞i K≥@∞¡ ZÖÏ ÃÑ~°QÍe. ZHõ _» ÃÑ~°QÍe. L#fl ã÷Å=∞O «Ü«

"åã¨∞οÑ~°∞ K≥Ñ≤Ê K≥@∞¡ H˘>Ëìã¨∞Î LO>Ë "åǨÏ#=ÚÅ =Å¡, á¶êºHõìsÅ =Å¡ =K«∞Û HÍÅ∞+¨º=Ú ZÖÏ

ǨÏiOѨ|_»∞ «∞Ok ? PYiH˜ =∞#ÔHO Œ∞‰õΩÖË J#∞‰õΩO>Ë =∞# <≥uÎ g∞ Œ ~åà◊√§ Ѩ_»Hõ «Ñ¨Ê Œ∞. WѨÊ\˜H

„ѨѨOK« ÕâßÅ∞ "å`å=~°} HÍÅ∞+¨º q+¨Ü«∞OÖ’ qѨs «"≥∞ÿ# PO^Àà◊# K≥O Œ∞ «∞<åfl~Ú. Z<Àfl HÀ@¡

~°∂áêÜ«∞Å∞ K≥@¡ H˘~°‰õΩ Y~°∞Û ÃÑ_»∞ «∞<åfl~Ú.

ÅO_»<£ Ü«∞O Œe „w<£Ç¨Ï∫ãπ J™Èã≤ÜÕ∞+¨<£ „ÃÑã≤_≥O\ò "≥∞H±„QÍ ü =∂\Ï¡_»∞ «∂ ÉèÏ~° « Õâ◊OÖ’x

"åã¨∞Î=Å¡ K≥@¡‰õΩ q<åâ◊#O K«∞@∞ì‰õΩOk. nxfl Z=~À XHõ~°∞ ~°∂Ѩ٠=∂áêÅx HÀ~°_»O K«∂¿ãÎ =∞#=Ú

ZO « *Ï„QÆ «ÎÅ∞ fã¨∞HÀ"åÖ’ J~°÷O KÕã¨∞HÀ"åe.

„Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# „Ѩ[ÖÏ~å, Q“~°=hÜ«∞ áê~î°‰õΩÖÏ~å K≥@¡#∞ ÃÑOK«O_ç. "å\˜ Pj~åfi ŒO g∞‰õΩ LO@∞Ok.

g∞‰õΩ «Ñ¨Ê‰õΩO_® â◊√ÉèíO X#QÆ∂_»∞ «∞Ok. "åã¨∞Î ¿Ñ~°∞ K≥Ñ≤Ê K≥@¡#∞ H˘\ì"ÕÜ«∞= Œ∞Ì. XHõ ™êi <Õ#∞ D

Ѩx KÕã≤#O Œ∞ˆH WѨÊ\˜H© ÉÏ èŒÑ¨_»∞ «∞<åfl#∞. P ÉÏ èŒ g∞‰õΩ = ŒÌ#∞‰õΩO>Ë K≥@¡#∞ =∂„ «O ŒÜ«∞KÕã≤

H˘@ì= Œ∞Ì. XHõ"Õà◊ g∞ QÆ$ǨÏ=ÚÅ Ü«∞O Œ∞ «∂~°∞Ê, L «Î~°, Dâß#º ÉèÏQÆOÖ’ K≥@∞¡ LO>Ë Ñ¨iëê¯~° =∂~°æO

ã¨∂z™êÎ#∞. áê\˜Oz K≥@¡#∞ HÍáê_»∞HÀO_ç.

1. QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ Dâß#º =¸Å «Å∞ѨÙÅ#∞ U~åÊ@∞ KÕã¨∞‰õΩO>Ë QÆ$ǨÏ=ÚÜ«∞O Œ∞ |~°∞=ÙʼnõΩ

=ºuˆ~Hõ ™ê÷#=ÚÅÖ’ L#fl 5 K≥@¡ ^À+¨=Ú#∞ ǨÏiã¨∞ÎOk.

2. „ѨǨsH˜ Dâß#º ÉèÏQÆ=Ú# ˆQ@∞#∞ U~åÊ@∞ KÕã¨∞‰õΩ#flKÀ QÆ$ǨÏ=Ú Ü«∞O Œ∞ |~°∞=ÙʼnõΩ

=ºuˆ~Hõ ™ê÷#=ÚÅÖ’ L#fl 6 K≥@¡ ^À+¨=Ú#∞ ǨÏiã¨∞ÎOk.

3. Dâß#º=ÚÖ’ QÆ∞O « "Õã¨∞HÀ=_»O =Å¡ QÆ$ǨÏ=ÚÖ’ |~°∞=ÙʼnõΩ =ºuˆ~Hõ ™ê÷#=ÚÅÖ’ 10

K≥@∞¡ L#fl#∂ "å\˜ ^À+¨=Ú#∞ ǨÏiã¨∞ÎOk.

4. ѨtÛ=∞, ŒHΔ}, <≥·|∞∞u ÉèÏQÆ=ÚÅÖ’ |Å"≥∞ÿ# xO_≥·# Z ≥·Î# ~åu J~°∞QÆ∞Å#∞ xi‡OK«∞‰õΩ#flKÀ

QÆ$ǨÏ=ÚÜ«∞O Œ∞ |~°∞=ÙʼnõΩ =ºuˆ~Hõ ™ê÷#=ÚÅÖ’ L#fl 11 K≥@¡ ^À+¨=Ú#∞ ǨÏiã¨∞ÎOk.

5. QÆ$ÇÏ=Ú "Õ∞_»ÃÑ·# <≥·|∞∞u =¸ÅÖ’ QÆkx xi‡OK«∞HÀ=_»O QÍx, hà◊§ \ϺO‰õΩ#∞ "Õã∞HÀ=_»O

=Å¡ QÍh KÕã≤xKÀ QÆ$ǨÏ=ÚÜ«∞O Œ∞ |~°∞=ÙʼnõΩ =ºuˆ~Hõ ™ê÷#=ÚÅÖ’ L#fl 15 K≥@¡ ^À+¨=Ú#∞ ǨÏiã¨∞ÎOk.

80

XHõ"Õà◊ g∞ QÆ$ǨÏ=ÚÖ’ 2 K≥@∞¡ =∂„ «"Õ∞ LO>Ë ! U "åã¨∞Î ^À+¨=¸ ÖË Œ∞. xtÛO «QÍ QÆ∞O_≥ÅÃÑ·

KÕ~Ú "Õã¨∞H˘x Ǩ~ÚQÍ x„ ŒáÈO_ç.

„Ѩu k#=¸ K≥@¡‰õΩ h~°∞ áÈã¨∞ÎO_»_»O =Å¡ ÉèíQÆ=O «∞#‰õΩ Ñ¨Ó[ KÕã≤, <≥·"Õ ŒºO ÃÑ\ì#O « ѨÙ}º=Ú

ÅaèOK«∞#∞.

H˘O Œ~°∞ Q“~°=hÜ«∞ "åã¨∞ÎâßGA˝Å‰õΩ <Õ#∞ K≥Ñ≤Ê# ÃÑ· =∂@Å∞ ã¨iáÈHõ áÈ=K«∞Û#∞. J~Ú Õ K≥@∞¡

ÖËHõáÈ Õ =∂#=*ÏuH˜ qѨs «"≥∞ÿ# H©_»∞ [~°∞QÆ∞#∞. =∞ǨÏhÜ«∞ "åã¨∞ÎâßG"Õ «ÎÖÏ~å! QÆ$ǨÏã¨∞÷_»∞ K≥@¡#∞

ÃÑOKÕq èŒOQÍ "åã¨∞Î âßG=Ú#∞ Jaè=$kú KÕ •Ì=Ú. g∞ =O «∞QÍ g∞~°∞ „Ѩܫ∞`åflÅ∞ KÕÜ«∞O_ç.

Z<˘fl Jaè=$kú K≥Ok# QÆ$ÇÅ∞, ÑÖ¡Å∞, Ñ@ì}ÏÅÜ«∞O Œ∞ Z‰õΩ¯=QÍ K≥@∞¡ LO_»_»O QÆ=∞xOK«_»"≥∞ÿ#k.

Z=iO\˜Ö’ S Õ Z‰õΩ¯= K≥@∞¡ LO\ÏÜ≥∂ "åiH˜ Éèí„ Œ « ÉÏQÍ LO@∞Ok. "å~°∞ L#fl « =∞#ã¨∞¯Ö·

LO\Ï~°∞. "åi Ñ≤Å¡Å∞ K« Œ∞=ÙÖ’ ÉÏQÍ Jaè=$kú K≥O Œ∞`å~°∞. UHõã¨O^•º„QÍǨïÖ∫`å~°∞. K≥@∞¡ Z‰õΩ¯=

L#fl QÆ$ǨÏ=ÚÜ«∞O Œ∞ "Õ∞ è•=ÙÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ [x™êÎ~°∞. JO ≥O Œ∞‰õΩ =∞#‰õΩ ŒQÆæ~°<Õ Hõ • ɡOQÆ∞à◊¥~°∞,

"≥∞ÿã¨∂~°∞ #QÆ~åÅ<Õ fã¨∞HÀO_ç. =∞#O TÇ≤ÏOK«x q èŒOQÍ Jaè=$kú K≥O Œ∞ «∞<åfl~Ú. JHõ _ç =∞#∞+¨μÅ∞

ZO`À x^•#=ÚQÍ âßO «=¸~°∞ÎÖ· LO\Ï~°∞. HÀѨ=Ú KåÖÏ «‰õΩ¯=. W «~°∞ʼnõΩ WK«∞Û Q“~°==Ú Z‰õΩ¯=.

"å~°∞ "åºáê~°=ÚÖ’ ÉÏQÍ ãOáê Œ# KÕã∞Î<åfl~°∞. P#O ŒOQÍ LO@∞<åfl~°∞. K≥@∞¡ L#flKÀ@ âßO «=ÚO@∞Ok.

K≥@∞¡ ÖËHõáÈ Õ HΔÍ=∞=Ú, HÀѨ=Ú, L„ ÕHõ=Ú, HÍ=∞=Ú, W «~°„`å ~åHõΔ㨠QÆ∞}=ÚÅ∞ KÕ~°∞ J=HÍâ◊=Ú

Z‰õΩ¯=.

K≥@∞¡ ÉÏQÍ L#fl QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞ âßO «OQÍ LO_ç èŒ#=Ú#∞ ÉÏQÍ „áÈk KÕã¨∞H˘x LO\Ï~°∞. J#∞HÀx

qѨ « ~° „Ѩ=∂ Œ=ÚÅ∞ [~°QÆ_»O LO_» Œ∞. giH˜ =∂@ q<Õ Ñ¨x"å~°∞ ÉÏQÍ LO\Ï~°∞. gi "å‰õΩ¯ ÉÏQÍ

Ѷeã¨∞ÎOk. ã¨=∂[OÖ’ giH˜ F „Ѩ ÕºHõ"≥∞ÿ# Q“~°==Ú Åaèã¨∞ÎOk. gi QÆ$ǨÏ=Ú#‰õΩ U^À K≥ѨÊÖË#@∞=O\˜

PHõ~°¬} LO@∞Ok. « •fi~å â◊√Éèí=ÚÅ∞ [~°∞QÆ∞#∞. K≥@∞¡ Z‰õΩ¯=QÍ L#fl QÆ$ÇÏ=ÚʼnõΩ Õ= «Å∞ =zÛáÈ=Ù Œ∞~°∞.

L «Î~°=Ú, «∂~°∞Ê, Dâß#º=ÚÅÜ«∞O Œ∞ K≥@∞¡ "ÕÜ«∞QÍ áÈ~Ú# ã÷Å=ÚÖ’ ‰õΩO_ôÅ#∞ (‰õΩOѨ@∞¡)

ÃÑ@∞ìHÀ=K«∞Û#∞. ÑÓÅ "≥ÚHõ Å∞ "Õã∞HÀ=K«∞Û. ÑzÛHõ |Ü«∞à◊§#∞ «Ü«∂~°∞ KÕã∞HÀ=K«∞Û. `À@Å∞ "Õã∞HÀ=K«∞Û.

g∞ TiÖ’<Õ g∞ QÆ$ǨÏ=ÚÜ«∞O Œ∞ Z‰õΩ¯=QÍ K≥@∞¡ L#fl@¡~Ú Õ g∞~°∞ <å‰õΩ q∞„ « ã¨=∂#"Õ∞. g∞

QÆ$ǨÏ=Ú#O Œ∞ W «~° "åã¨∞Î ^ÀëêÅ∞<åflÜ«∞x g∞‰õΩ U ≥·<å J#∞=∂#O LO>Ë ##∞fl «Ñ¨Ê‰õΩO_® Ñ≤Å=O_ç.

<Õ#∞ g∞‰õΩ Lz «OQÍ "åã¨∞Î ã¨ÅǨÅ#∞ W=fiQÆÅ#∞. K≥@¡#∞ ÃÑOz#"å~°∞ ≥·=ã¨fi~°∂ѨÙÅ∞. Éè’àÏâ◊OHõ~°∞_»∞

q∞=∞‡efl Pj~°fikOK«∞QÍHõ.

q^•º~°∞÷Å∞ J#QÍ<Õ =∞# q^•º rq «O QÆ∞~°∞ΉõΩ =ã¨∞ÎOk. JѨC_»∞ =∞#O KÕã≤# JÅ¡i, Hõ+ìѨ_ç K«kq# K« Œ∞=Ù,

=∞# «e¡ ŒO„_»∞Å∞ =∞#efl „áÈ «ûÇ≤ÏOz# q è•#=Ú QÆ∞~°∞ΉõΩ ~åHõ «Ñ¨Ê Œ∞. Jhfl ã¨~, HÍh P<å_»∞ "åã¨∞Î

âßG=Ú#∞ áê\˜Oz q Œº#∞ H˘#™êyOz LO>Ë ZO «\ ˜ J Œ∞ƒù «"≥∞ÿ# Ѷe «=ÚÅ#∞ á⁄O Õ"å~°=Ú Hõ •. QÆ «O

QÆ «ó. WHõ [~°∞QÆÉ’ÜÕ∞ Éèíq+¨º «∞Î =∞#‰õΩ =ÚYº=Ú. =∞#‰õΩ "åã¨∞Î âßG=Ú P<å_»∞ JO Œ∞ÉÏ@∞Ö’ ÖËHõáÈ~Ú<å

<Õ_»∞ Hõhã¨O =∞# Ñ≤Å¡Å Éèíq+¨º «∞Î#∞ Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞H˘x J~Ú<å "åã¨∞Î âßG=Ú#∞ áê\˜OK«_»O =Å¡ "å~°∞ Ju

Q˘Ñ¨Ê q[Ü«∂Å#∞ á⁄Ok ã¨=∂[OÖ’ =∞#‰õΩ QÆ∞iÎOѨÙ#∞ fã¨∞‰õΩ~åQÆÅ~°∞. Jxfl q+¨Ü«∂Å#∞ Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞H˘x

„Ѩ ÕºHõOQÍ q^•º~°∞÷Å HÀã¨O "≥Å∞=iOz# ''q^•º~°∞÷Å∞ – "åã¨∞Η— e-book #∞ ã¨=∂[ „âıÜ«∞ã¨∞û#∞ Œ$+≤ìÖ’

LOK«∞H˘x «‰õΩ¯= èŒ~°‰õΩ q_»∞ ŒÅ KÕÜ«∞_»"≥∞ÿ#k. - ~°K«~Ú « : ã¨∞ˆ~+π ã≤ •úOu. á¶È<£ : 98481 14778