Velika seoba narodaVelika seoba naroda pocela je u prvoj polovini IV veka i trajala je od druge

polovine IV veka do druge polovine VI veka. Tada su brojni germanski narodi dosli u RC a u E deo RC dosla su slovenska plemena. Udarna snaga trajala je oko 200 godina, to je bio sudar 2 civilizacije. Prvi su upali Goti.

Goti(Izvor je Jordanes (VIv), on je bio u rodovskim vezama sa ostrogotskom

porodicom Amala. Bio je vladarski notar pa je presao u crkvenu sluzbu i postao episkop. Vise ima podataka o Ostrogotima nego o Vizigotima. Poceo je da se bavi istorijom "De origine actibusque Gothorum" - "O poreklu i delima Gota" u XII knjiga. Pisuci istoriju sluzio se Kasiodorovom istorijom Gota (koji je bio u sluzbi Teodoriha) a to delo se ocuvalo samo u Jordanesovoj istoriji. Kod Jordanesa ima i legendarnih izvestaja ali i istorijskih cinjenica. Jordanesovo drugo delo je "De regnorum et temporum succesiorum" - kratka istorija sveta, nevesta kompilacija starih istoricara.)

Goti su ziveli u donjem toku reke Visle, danas N Nemacka, delom u Poljskoj, ostrvo Gotland i u S Skandinaviji. Poceli su da se krecu prema SE u drugoj polovini IIv nase ere. Dok su bili na N nema podataka o njima. Vesti tek iz III, a narocito iz IVv. Goti su presli do reka Prut, Dnjestar, Dnjepar, Bug i usput su se podelili na one koji su isli na W i one koji su isli na E. Razmestili su se u zaledju Crnog mora - na W-zapadni Goti, na E- istocni Goti. Zatekli su kraj kultivisaniji od njihovog, topliji i plodniji, dobro razvijenu zemljoradnju. Na obali C. mora bile su prvo grcke a posle rimske kolonije gde su dolazili karavani iz Rusije. Tu su ziveli Sarmati, Skiti koje su Goti pokorili ukljucujuci i neka germanska plemena. Kroz IIIv ziveli su odrzavajuci veze sa RC koje je moralo da im ustupi Dakiju jer su se Goti priblizili rimskoj granici na Dunavu. Rim polako od IIIv napusta sve teritorije preko Dunava.

U vreme Konstantina, Goti sklapaju ugovor po kome dobijaju status federata. Konstantinu treba vojska i Goti obecavaju 40 000 vojnika. Goti su bili vec sasvim blizu rimske granice koja ih je privlacila zbog pljacke. U to vreme 70-tih godina IV veka kroz "Vrata Naroda" nadiru Huni, surov narod iz Azije. Hunska konjica unistava sve pred sobom. Prvi su na udaru Ostrogoti koji se suprotstavljaju 375.g. Hunima. Huni ih pobedjuju i na bojnom polju Herman Arih (?) Ostr. kralj ostaje mrtav. Ostrogoti su ukljuceni u Hunski plemenski savez i Huni ih vuku sa sobom u osvajanja.

VizigotiVizigoti mole E rimskog cara Valensa da im dozvoli da udju u Carstvo da se

sklone od Huna. Valens im dopusta jer su Huni blizu ali ce Viz. morati da cuvaju dunavsku granicu. 376. g.Vizigoti su presli Dunav i usli u Donju Meziju (Bugarska). Morali su da predaju oruzje. Kad su usli Viz. su se nasli u organizovaoj drzavi, prava i obaveze imaju svi pa su Viz. tesko podnosili rimsku vlast, pogotovo zato sto su ih r. cinovnici izrabljivali (ko plati ostavice mu oruzje, prodavali su im hranu po skupoj ceni…). 378 .g. Podigli su ustanak protiv rimske vlasti i poceli su da unistavaju i pale po Trakiji i Meziji, sve do samog Carigrada. Car je krenuo da ugusi pobunu sa vojskom. Jedna od najvecih bitaka antike se odigrala kod Jedrena 378 .g. Goti su

1

pobedili i zapalili zlatne kocije cara Valensa a njega su zaklali. Goti haraju po Balkanskom pol. do Egejskog mora; presekli su suvozemnu komunikaciju sa Rimom. Od 378-382.g bio je haos u tom delu carstva.

379.g. Za cara izabran je Teodosije I (379-395.g.), talentovan diplomata, profesionalni vojnik. Poceo je da pregovara sa Gotima dugo i mukotrpno, Ilirik je potpuno unisten. 382.g. Teodosije i Vizig. sklapaju dogovor po kome Viz. ostaju na Bal. pol. ali formalno priznaju vrhovnu rimsku vlast. Njihov kralj dobija visoku vojnu titulu a oni dobijaju potpunu autonomiju na Balkanu. Goti su postovali dogovor dok je Teodosije bio ziv, do 395.

U medjuvremenu su Goti hristijanizirani. Hriscanski misionari u IVv. prelaze Rajnu i Dunav i misionare. Jedan zarobljeni Got Vulfila koji je ziveo u M. Aziji je sredinom IVv poceo da prevodi Bibliju na gotski i postao je episkop Gota. Goti su hristijanizirani u obliku arijanstva. Kada su dosli na teritoriju Carstva i kad su pergovarali sa Teodosijem postojala je i verska razlika - Rimljani su bili pravoverni..

Kad je umro Teodosije 395.g. Goti su objavili da su oni imali personalni ugovor sa njim. Alarih je postao kralj Vizigota iz roda Balta. On je kao mladic bio na dvoru Teodosijevom i usvojio je iskustva iz rimske vojne tehnike. Goti se poslednjih decenija IV veka pomeraju na W ka granicama Italije. 401.g. Alarih je prosao oblast danasnjeg Trsta i 402.g. razorio grad Akvileju preko koga je prelazio vazan put za Ilirik, sto je vrlo znacajno jer se rimsko stanovnistvo sakrilo na ostrva gde ce kasnije nastati Venecija.

U Rimskom Carstvu na W je vladao jedan Teodosijev sin Honorije (11 g.) a drugi sin je vladao na E- Arkadije (15 g.). Poslove su vodile druge osobe, dolaze do izrazaja narocito vojni zapovednici. 405.g. Razna germanska plemena pod Radagajsom napadaju RC. Kod Honorija je na celu rimske vojske bio Stilihon koji je i sam bio German po poreklu. Gemani brane od Germana RC. Stilihon povlaci 405.g. rimske trupe iz Britanije. Pocinje da pregovara sa Alarihom i sklapa tajni ugovor po kome Rim daje otkup Alarihu a on zaustavlja svoju vojsku, ali se ni ne povlaci, ostaje u W delu Bal. pol. Zbog velike opasnosti od varvara senatorski krugovi optuzuju Stilihona za izdaju, sklapaju zaveru koju je on otkrio i pobegao u Ravenu, zatvorio se u crkvu (azil) ali 408.g. zaverenici upadaju u crkvu i isekli su njega, zenu i sina na komade.

Alarih pokrece trupe, ulazi u Italiju, najpre u N deo koji unistava pa skrece na S ka Rimu. Dolazi u Toskanu. U Rimu vlada panika, ljudi beze iz grada. Senatori salju delegaciju na pregovore moleci Alariha da ne upada u Rim. (ja mislim da sad ovde nedostaje jedan deo) Alarih odgovara "Ako je trava gusca bolje se kosi". Nije odmah krenuo na Rim. Posle zime se spusta, zauzima Ostiju, pristaniste Rima i sprecava odvoz hrane u Rim. Opet dolaze delegati i Alarih trazi svo srebro i zlato iz grada, otkup, godisnji danak i oni su spremni da mu udovolje ali se vidi da on ipak ima nameru da upadne u Rim. Izbio je na tzv. Via Salaria - put koji je isao iz Rima do obale gde su se snabdevali solju. Naredjuje upad u Rim 410.g. Vizigoti upadaju kroz N kapiju u Rim. Alarih im kaze da rade u Rimu sta hoce 3 dana. Stanovnistvo je neko pobeglo, neko se krilo po kanalizacionim cevima, ali je Rim potpuno razvaljen. Goti su opljackali i razorili sve javne odaje, silovali, ubijali, pljackali. Zarobili su i Teodosijevu kcerku Placidiju. Njenog brata Honorija je pad Rima zatekao u Raveni gde se zabavljao borbom petlova. Nakon pljackanja, Gote Rim vise nije interesovao i Alarih ih vodi u nova osvajanja u S Italiju. Po izvorima Alarih hoce potom da ide na Siciliju pa odatle u N Afriku. (U doba seobe, narodi se krecu samo sa N na S i samo sa E na W. Iz Azije stizu Huni, Avari i Ugri). Vizigoti su nosili ogroman plen i vodili brojne zarobljenike (senatore i mlade zene). Alarih nije stigao da ih prebaci na

2

Siciliju, umire u S Italiji. Goti su ga veoma oplakali. Kako i gde da ga sahrane a da Rimljani ne oskrnave njegov grob? U S Italiji skrenuli su tok reke i doveli senatore da mu tu tajno iskopaju grob. Da ne bi odali gde se grob nalazi sve su ih pobili, sahranili Alariha i vratili tok reke, a po njihovom verovanju voda ce pronositi njegovu slavu po svetu. Posto su bili hriscani mucilo ih je to sto je Alarih umro u 33.g. zivota kada i Hristos. Da nije to Bozija kazna?

Paganski pisci osudjivali su brutalnost i bili su pesimisticki raspolozeni prema buducnosti. Hriscanski pisci - Blazeni Avgustin (kraj IV i pocetak Vv), imali su drugaciji stav. On ne odobrava zlocine, ali kaze da je to kazna Rimu za njegove 1000 godisnje grehove, paganstvo i gonjenje hriscana. Blazeni Avgustin donekle miri ovaj dogadjaj sa sudbinom covecanstva jer postoje 2 drzave nebeska i ovozemaljska ("O drzavi Bozijoj").

Kad su sahranili Alariha Viz. su u S Italiji izabrali za vodju Alarihovog rodjaka Ataulfa. Ostali su u S Italiji do 412.g. pljackajuci. Onda je Ataulf promenio odluku Alariha, da Gote pebaci na Siciliju a potom u N Afriku, jer Goti nisu imali flotu. Resio je da se izvlaci iz Italije na W kroz RC da pljacka provincije. Iz S Italije ide prema N ali ne skrece ka E nego ka W i ulazi u Galiju, u njen juzni deo Provansu (u srednjem veku se taj deo zove Akvitanija). Tu se ponasao dvolicno. Cas ih je pljackao, cas se izdavao za prijatelja Rima. Orozije kaze: Ataulf je hteo da srusi RC i da stvori Gotsko C, ali videvsi da su Goti neobuzdani, ne postuju zakon (drzava ne moze bez zakona)… i ne znam sta sad.

U S Galiji Goti su osvojili Narbonu, veliki rimski grad i u njemu se Ataulf uz rimske ceremonije vencao sa Placidijom koju je vukao kao zarobljenicu. Ataulf je poceo da prodire na Pirinejsko pol. gde su vec Vandali bili pljackali. Rim Vandalima nije nista mogao pa je gurao Gote iz S Galije protiv Vandala (jer je Ataulf carev zet). U tim borbama u NE delu Pirinej.pol. Ataulf je poceo da osvaja delove Spanije i da ih zadrzava za sebe, ali je u Barseloni ubijen, smatra se od samih Gota. Mislili su da saradjuje sa RC jer se ozenio Placidijom.

Posle su izabrali za kralja Valiju koji je Placidiju vratio Honoriju. Nastavio je da ratuje u Spaniji protiv Vandala - uzasno krvav rat - Vandali odlaze. U medjuvremenu Valija je izjavio da zeli saradnju sa RC i oni su mu 419. ustupili S Galiju. Tu su Vizigoti osnovali drzavu Tolosadsku kraljevinu (419-510.) sa centrom u Tolosi (Tuluz). Rimljani i Goti su napravili sporazum: Rimljani prepustaju S Galiju a Vizigotski kralj je dobio titulu magister militum. U Tolosadskoj kraljevini Goti su bili vojnici a Rimljani su se bavili poljoprivredom, stocarstvom, zanatstvom, s'tim sto su gotski vojnici razmesteni po rimskim domovima i dodeljeno im je od svakog domacinstva 1/2 zemlje.

Goti su se sve vise pretvarali u gospodare a Rimljani u podanike, pogotovo sto su Goti vremenom uzeli 2/3 zemlje. Rimsko stanovnistvo je to tesko podnosilo kao i hriscanska crkva, jer su Goti ostali arijanci. Ta netrpeljivost kulminirala je krajem V i pocentkom VI veka. Tada su u N i srednjem delu Galije Franci osnovali drzavu. Franci su 496.g. primili hrisc. u pravovernom obliku i poceli da pritiskaju sa N Tolosadsku kraljevinu. Franacki kralj Hlodoveh je 507.g. poveo rat protiv Gota. Hrisc. crkva ga je pomagala. Rat je trajao od 507-510.g. Hlodoveh je zauzeo Tolosadsku kraljevinu 510.

U medjuvremenu Vizigoti su zauzeli celo Pirinejsko. pol. Kad su izgubili Tolosadsku kraljevinu ostala je Vizigotska drzava na Pirin.pol koja je trajala 300 godina, od prve polovine Vv do prve polovine VIIIv. U pocetku to je bila drzava gde su se jasno razdvajali Goti koji vladaju i vrse vojnu sluzbu i pokoreni Rimljani koji su se bavili mirnodobskim zanimanjima. Postojala i je odvojenost u religiji. (Situacija se

3

zna na osnovu zakonika koje su izdavali vizigotski kraljevi. U vreme Eurika (466-484.), koji je vladao Tolosadskom kraljevinom, izvrsena je kodifikacija prava. Eurik se smatrao nezavnsni i on je prvi objavio nezavisnost Tolosadske kraljevine od RC. Izdao je zbornik zakona "Lex Romana Wisigothorum" - Rmski zakon Vizigota.)

Prvi zakonici koje izdaju gotski kraljevi u Spaniji pravno razlikuju 2 predmeta - rimski i gotski. Ali se situacija menja, Goti gube samobitnost, najveca opasnost je velika rimska kultura. Goti su poceli da usvajaju latinski jezik i da usvajaju rimsku kulturu a zakonici su najbolji izvor o unutrasnjim prilikama. Tokom VI i VIIv razlika se sve vise gubi. 587.g. Vizigoti su napustili arijanstvo, crkva ih je uklopila u svoju organizaciju i zakonici iz VIIv ne pokazuju razliku izmedju Gota i Rimljana. Tokom vremena Goti su se asimilovali.

Vizigotska drzava bila je jedinstvena do druge polovine VIIv. Nisu bili izgradjeni feudalni odnosi nego odnosi pocivaju na rimskim institucijama. Prema Seviljskom, Goti su na kraju prihvatili tekovine rimske kulture. U samoj drzavi u drugoj polovine VIIv doslo je do brobe za vlast. U pojedinim delovima Spanije teze autonomiji. U bilizini vizigotske Spanije radja se Arabljansko carstvo. Muhamed je umro 632.g. i ostavio je postulate koji omogucuju kroz VIIv osnivanje velike imperije. Pojedini vizigotski dinasti poceli su da pozivaju u pomoc Arabljane iz N Afrike koji su imali jaku konjicu. 711.g. Veliki broj Arabljana se umesao u medjusobne Vizigotske borbe u Spaniji. Istorija se ponavlja - Arabljani koji dolaze osvajaju teritorije ali ih ne ustupaju Vizigotima, zadrzavaju ih. Arabljani do 720.g. osvajaju celo Pirinej. pol. i unistavaju Vizigotsku drzavu. Vizigoti su nestali sa istorijske scene ne ostavivsi znacajnije otiske.

Od prve polovine VIIIv Spanije ce biti jedini deo Evrope koji je pod muslimanima. Oni su hteli da se prosire i u Galiju ali ih zaustavljaju franacki vladari.

Alarih (ovo nije sa predavanja)

Vizigoti su u strahu od Huna potrazili utociste u Carstvu i uz carsku dozvolu bili su naseljeni u Trakijskoj dijecezi. Goti su toliko ojacali da su naneli poraz caru Valensu (364.-378.) (arijanac). 9. avgust 378. - bitka kod Jedrena , poginuo car Valens. Goti su poceli da se raseljavaju po citavom Baklanu. Njihov ustanak je ugusio Teodosije (378.-395.), vojskovodja, zatim savladar i najzad naslednih cara Gracijana. 382. god Teodosije je sklopio ugovor sa Vizigotima po kome oni ostaju na teritoriji Carstva na Blakanu, a formalno priznaju rimsku vlast. Njihov kralj dobija titulu magister. Foedus sa Gotima: ist. Goti su naseljeni u Panoniji a Vizigoti na severu Panonske dijeceze (kao federati). Dobili su autonomiju na Balkanu. Goti su ostali verni Teodosiju sve do njegove smrti. Posle smrti Teodosija I 395. Goti su digli ustanak protiv rimske vlasti a na celu ustanka je bio Alarih.

Alarih je poreklom iz gotskog roda Balta. On je nacinio sebi karijeru na Teodosijevom dvoru (ucestvovao u pohodima) u isto vreme kad i Vandal Stilihon, Franak Aborgast i Got Gainas. Alarih je bio vojno obrazovan, usvojio je neka rimska iskustva. Posle smrti Teodosija na vlast dolaze njegovi maloletni sinovi - Arkadije na istoku i Honorije na zapadu. Goti su se ujedinili i izabrali sebi za plemenskog kralja Alariha. (Arkadijev rukovodilac Rufin - dvorski prevarant, nudio je Alarihu Ilirik ako mu pomogle da zbaci cara Honorija. Alarih nije prihvatio a Rufin je ubijen.) Pri prvom pokusaju da se Gotima obustavi plata digli su ustanak, uzeli od Carigrada

4

otkup i opustosili celo Balkansko poluostrvo. Goti su morali da se povuku pred trupama zapadnog cara Honorija kojima je komandovao Stilihon. Arkadije nije voleo mesanje Rima u stvari istocnog Carstva pa je nastojao da se Stilihon povuce a Alarih je dobio Ilirik gde su Goti bili smesteni kao federati. Stilihon je vladao zapadnim delom Carstva u ime Honorija, istovremeno je vlada prepustila Alarihu komandu nad carskom vojskom u centralnim oblastima Balkana.

401 . Alarih je krenuo na Italiju , usao je u Trst, 402. razorio Akvileju, ugrozio Milano (u kome se Honorije bio sakrio), ali ga je Stilihon, koji je na sebe bio preuzeo obavezu odbrane carstva, dva puta potukao, primorao da se vrati u Ilirik i zakljuci tajni ugovor po kom je Rim dao Alarihu otkup a Alarih se zaustavio sa vojskom (nije se mnogo povlacio). Alarih je po tom ugovoru presao u sluzbu Zap.Rim.Carstva za godisnju platu.

404. na Italiju su napala sa N mnogobrojna plemena germanska i sarmatska, na celu sa Radagajsom (gotskim vodjom). 405. Stilihon ih pobedjuje. Ali ubrzo je usledio novi napad varvara: Svevi, Alani i Vandali upali su u Galiju i opustosili je. Zatim su presli u Spaniju i tu obrazovali niz samostalnih plemenskih kraljevina. U isto vreme Galija i Spanija priznale su za cara uzurpatora Konstantina koga su galske legije izvikale za cara. Usled malobrojnosti rimskih vojnih snaga u Italiji, Stilihon je povukao svoje legije iz Britanije i prebacio u Italiju jedan deo rajnske vojske. Njega ionako nije volela rimska aristokratija i dvor i optuzili su ga za zaveru sa Germanima i sa Alarihom protiv Carstva, za zelju da na presto dovede svog sina i da povrati paganstvo. Proglasen je izdajnikom i ubijen 408. Poceli su progoni svih Germana u Italiji, svih arijanaca i svih pagana, zbog cega je jedan deo Germana federata otisao Alarihu.

Alarih je ponovo poceo da ulazi u Italiju i rusi sve pred sobom. Krenuo je na Rim i opseo ga. Trazio je oslobodjenje svih robova varvara i da mu se preda svo srebro i zlato u gradu. Prihvatio je umereniji otkup i povukao se u Toskanu. Medjutim, progoni Germana i arijanaca su nastavljeni. Alarih drugi put krece ka Rimu. Prvo je zauzeo Ostiju i sprecio dovoz namirnica u Rim. Zahtevao je da se Gotima predaju provincije Norik, Venecija i Dalmacija, da im se placa godisnji danak i namirnice u naturi, a za sebe titulu vrhovnog vojnog komandanta - magister militum. Car je i dalje ostao pri svome pa je Alarih svrgao Honorija i na presto doveo prefekta Rima - Atala. Uskoro je zbacio i Atala i po treci put opseo Rim. 410. god. sa svojim trupama upada u Rim (robovi su otvorili Gotima gradske kapije). Grad je bio zauzet i opljackan. To je bio prvi pad grada Rima u istoriji. Potom je krenuo na osvajanje S Italije i hteo je da se prebaci na Siciliju pa u N Afriku ali ga je u tome sprecila smrt.

Njegov narod ga je oplakao. Skrenuli su tok reke, sahranili ga u koritu i zatim vratili tok reke. To su ucinili da niko ne bi oskrnavio njegov grob jer niko ne zna gde je, a veruju da voda pronosi slavu Alariha po celom svetu.

Nasledjuje ga Ataulf koji posle 2 godine odlazi u S Galiju.

Vandali (nije sa perdavanja)

Vandali su istocno germansko pleme koje iz svoje postojbine Jitlanda (Danska) prelazi tokom V veka pne u dolinu Odre. Pleme je podeljeno na dva dela, na Silinge i Harije (kasnije Azdinzi, po kraljevkom rodu koji je njima vladao).

5

Pocetak njihovog kretanja je bio u drugoj polovini II v. na jug, ucestvuju u Markomanskom ratu i 174. Marko Aurelije im je dao zemlju u Dakiji, gde su ziveli do 30-tih godina IV veka. Odatle ih istiskuju Goti, a car Konstantin im dopusta da se nasele u Panoniji sa pravima konjickih odreda (tada su presli u arijanstvo).

Pocetkom V v. istiskuju ih Huni i oni krecu na zapad uz Dunav, ka Rajni i stupaju u borbu sa galskim i germanskim plemenima, pridruzuju im se Alani i Svevi (sarmatska plemena). Pod pritiskom Vandala, Alana i Sveva 406.god granica popusta i oni upadaju u Spaniju.

416. god. Vizigotski kralj Valija ih proteruje iz Spanije.

429. god. na celu sa kraljem Gajzerihom presil su Giblartarski moreuz i stigli u N Afriku.

430. Gajzerih opseda grad Hipo Regijus gde Sv. Avgustin provodi poslednje dane (14 mesecna opsada)

435. Gajzerih postaje gospodar triju Mauritanija.439. napada i pljacka Kartaginu. Tu je stvorio flotu. 442. izvrsili su konfiskaciju zemljista od krupnih sopstvenika koji su pruzali

ostar otpor za razliku od nizih klasa (klasna borba izmedju africkog stanovnistva). Na zemljista koja su ostala u posedu krupnih zemljoposednika razrezani su porezi, a konfiskovana zemlja je podeljena u parcele sortes i oslobodjena poreza.

Nakon smrti Valentijana III 455. Gajzerihova flota pustosi Siciliju, obale Italije i upada i pljacka Rim 14 dana.

Vandalska kraljevina prema uredjenju koje joj je dao Gajzerih ostaje do 530. god drzava sa vojnickim i apsolutistickim uredjenjem. Kuju novac slican rimskom, u diplomatiji i zakonodavstvu zadrzavaju latinski jezik ali se ipak protivi svakoj vrsti mesanja sa Rimljanima (sto se najvise odnosi na brakove).

468. godine protiv Vandalske kraljevine u Africi Carigrad je poslao flotu od preko 1000 ladja pod vodjstvom carskog vojskovodje Vasilisa, suraka Lava I, potpuno nesposobnog.

Gajzerihov naslednih Hunerih preduzima 484. svirepe represalije protiv hriscana (pravoveraca). Oslabljena usled verske podvojenosti kraljevina ne moze da se odupre ni pobuni Berbera ni Mavara, koji su izazvali pad Hilderiha (postojala su dva vladara izmedju Huneriha i Hilderiha) koji se obraca Justinijanu za pomoc.

Sa vojskom od 18 000 ljudi Velizar se 533. god ukrcao za Afriku, zarobio kralja Gelimera i 534. se vratio u Carigrad kao trijumfator.

BurgundiBurgundi, Goti i Vandali - E Germani- donji tok reke Odre i Visle. Bilo ih je i

u S Skandinaviji. Poceli su rano da se krecu. Vec u II veku (kao i Goti) spustali su se na S ali nisu stigli u Panoniju gde i drugi vec su kod reke Majne skrenuli na W. Kod Majne su ziveli u toku III i IV veka ali su se sve vise pomerali ka Rajni (granici izmedju Rimskog C i varvara). Prestonica kralja je bila u Vormsu na Rajni. U prvoj polovini IV veka medju Burgunde ulaze hriscanski misionari i to onda kad su se borili arijanstvo i pravoverno hr. Kao i vecnia varv. naroda Burgundi su primili hriscanstvo u obliku arijanstva i medju njih pocinju da zalaze misionari iz Galije. Posedajuci dolinu Rajne Burgundi pocinju da upadaju u pogranicne oblasti Galije (koje su bile rimske) da pljackaju. Rimski namesnici su bili sa njima u neprijateljskim odnosima ali su pokusavali da sklope savez. To je trajalo do 30-tih godina V veka.

6

Ti dobri odnosi su pukli jer su Burgundi upali u Gailju bezeci od Huna koji su 30tih g. V veka stigli u oblast Rajne. Burgundi su u toj situaciji promenili politiku. Bili su dotle neprijatelji rimskog namesnika Aecija, a sad su ga zamolili da se sklone u RC. Aecije je to prihvatio i ukljucio ih je u plemenski savez za odbranu od Huna. Savez su cinili Franci, Vizigoti i Burgundi. 451. g bitka na Katalaunskim poljima - bitka je bila teska uz velike gubitke. Atila se povukao u Panoniju. Ocekivalo se da se Burgundi povuku ali su oni odbili u strahu od Huna. Aecije je raspustio taj savez a oni su trazili teritorije da se nasele. Nemoguci da ih izbace, dobili su oblast Savoje ali su se posle 451. nastanili u dolini reke Rone u E Francuskoj.

Tu su stvorili drzavu sa centrom u Lionu (Lionska kraljevina Burgunda). Burgundi su dobili 2/3 obradive zemlje, 1/3 robova, 1/2 livada i suma i trebalo je da nadju zajednicki nacin zivljenja. To je bilo tesko jer su Burgundi dobili vise, ostali pod oruzjem i ponasali se kao gospodari. Medju ta dva elementa bilo je trvenja i po verskoj osnovi. U Lionu je bila vec mocna pravoverna crkva koja je gonila arijance. Burgundski zakoni -Lex Romana Burgundionum- Rimski zakon Burgunda: Rimljanima je sudjeno po rimskom pravu a Brugundima po obicajnom. Burgundska drzava je dostigla vrhunac za vreme Gundobada (464-516). Oni se nisu dobro slagali sa susedima Vizigotima (koji su imali drzavu u S Galiji sa centrom u Tolosi), sporili su se oko Overnja i vodili su manje ratove. Gudobad je 476. doziveo propast Rim.C. On se onda umesao u poslove Italije. Dok je Odoakar vladao Italijom (komandant germanskih trupa) pa posle Teodorih (kralj Ostrogota), Gundobad je odrzavao veze sa obojcom i pokusavao i uspevao da kontrolise N Italiju. U Galiji je stvorena Franacka drzava - kralj Hlodoveh (481-511). Sad su se sva tri naroda iz plemenskog saveza Aecija nalazila u okvirima Carstva, Burgundima je bilo tesko jer su morali da se bore sa susedima. Da bi se nasao nacin suzivota sa Fracima Burgundski dvor se orodio sa Hlodovehom (Hlotilda, burgundska princeza se udala za Hlodoveha). Sukobi izmedju Fr. i Burg. su bili pritajeni ali to samo za zivota Hlodoveha. Posle njegove smrti njegovi naslednici su poveli borbu protiv Burgunda - tajno su paktirali sa hriscanskom crkvom u Burg. drzavi koja je pruzala pomoc Francima (pravovernima). Franci su 534. god unistili Burg. drzavu u Galiji (Iste godine Vizantijci su unistili Vandalsku drzavu u N Africi). Burgundi su se stopili sa zatecenim Galorimskim stanovnistvom. Stvorila se mocna Franacka drzava (pokorili su i Tolosadsku kraljevinu).

Burgundi su nestali sa istorijske pozornice ali su ostavili trag jer se E deo Francuske zove Burgundija. Veci trag u seobi naroda ostavili su Ostrogoti

OstrogotiZiveli su u zaledju Crnog mora (E deo). Zbog toga su bili prve zrtve hunskog

osvajanja. Kada su Huni uleteli u Evropu 375. pobedili su Ostrogote i ubili njihovog kralja. Od tada su Ostrogoti usli u Hunski plemenski savez. Huni su ih vukli prvo na W u Panoniju, a zatim su ucestvovali u Hunskim osvajanjima. Bitka na Katalaunskim poljima 451. Formalno je Ostrogotski kralj cinio svitu Hunskom kralju a Huni su ih uvazavali jer su bili brojni i ratnicki narod. Tako je bilo do smrti Atile. Kada je umro Atila, Ostrogoti su digli bunu, oslobodili se Hunske zavisnosti i od 6. decenije V veka Ostrogoti postaju samostalni. Ziveci u Panoniji oni su se 60-tih i 70-tih godina V veka zaletali u Rimske provincije (vise Carigradske, E delove Balkanskog poluostrva, Mezija, Makedonija, Trakija). Hunska opasnost je bila zamenjena Ostrogotskom opasnoscu za E RC. Ostrogoti su bili vrlo stetni za Carigrad, narocito kad je na presto dosao Teodorih (488-526) koji je mladost proveo u Carigradu gde je upoznao rimsku ratnu tehniku. Rimljani (Vizantijci) su praktikovali

7

da uzimaju ugledne taoce da bi tako nagovorili varvarske narode da postuju ugovore koje su sklopili. Rimljani su mislili da se sa Teodorihom moze postici sporazum (da se Ostrogoti gurnu dalje na W u Italiju).

U Italiji u V veku je bila teska situacija- 410. god Vizigoti su opljackali Rim, razorili RC. 455. Vandali su opljackali Rim. Rimski carevi nisu imali stvarnu vlast. Italija je bila puna germanskih vojnickih odreda i stvarnu vlast su imali komandanti germanskih najamnickih odreda. To je sredinom V veka bilo Ricimer (Svev), 60-70 V veka Gundobad (Burgund), dok se u Italiju nije vratio Rismki aristokrata sa dvora Atile (notar) gde je zaradio velike pare - Orest. Vratio se u Italiju, zbacio cara Julija Nepota 475. i postavio za cara Romula Avgustula- sina. Osnovni problem je bio da se slozi sa germanskim najamnicima na cijem celu je bio Odoakar. On je postavljao ulitmatum da germanskim vojnicima u Italiji Rimljani daju deo poseda za robovima, da bi imali prihode te da bi ostali pod oruzjem i postali vojnici i vladari. Rimljani su to odbili a Odoakar je 476. zbacio Romula Avgustula i poslao znake carskog dostojanstva u Carigrad i vise na W carevi nisu birani. Odoakar je medjutim izjavio E R caru da ce vladati u njegovo ime Italijom. E R car cije su provincije pustosili Ostrogoti zadovoljio se obecanjem Odoakara. Odoakar je vremenom sve vise tiranisao senat i rismki narod. Vladao je samostalno i nezavisno.

Zenon poziva u zvanicnu posetu Carigradu Ostrogotskog kralja Teodoriha koji sa svojim narodom zivi u Panoniji, Iliriku. (Istoricar Jordanes) Zenon je docekao Teodoriha, dodelio mu titulu konzula i carskog sina, podigao u njegovu cast statuu u Carigradu i oni su sklopili savez. U tom savezu Teodorih je bio taj koji je predlozio Zenonu da ode sa svojim narodom u Italiju protiv Odoakara. Ugovor je bio: ako Teodorih pobedi Odoakara, oni ce vladati Italijom u ime E R cara, a ako izgubi, E R car nece pretrpeti nikakvu stetu. Teodorih je predlozio da Ostrogoti snose sve troskove. Danas se smatra da je Zenon poslao Teodoriha u Italiju iz 2 razloga: da gurne Ostrogote sto dalje od provincija E R Carstva koje su bile ugrozene od Ostrogota, i ako moze uz pomoc Ostrogota da kazni Odoakara.

488.g Teodorih je sa svojim narodom iz S Panonije (Sirmijuma) krenuo uz Savu, usao u Italiju sa NE strane. Na znak da on dolazi Odoakar mu se suprotstavio i u ravnicama Verone doslo je do krvave bitke u kojoj je pobedio Teodorih. Odoakar se povukao i u narednim godinama je slao glasnike nastojeci da se s'njim sporazume i da dobije deo Italije. Teodorih mu je odobrio, ugovorio je da Odoakar dodje na njegov dvor i na veceri ga je ubio (493.god). Teodorih je bio samostalan gospodar cele Italije, uspostavljena je ostrogotska vlast.

Teodorih je drzao Apeninsko poluostrvo, Siciliju, deo provincije Dalmacije, deo Recije i Norika, cak i deo Provanse. Njegovo osvajanje nije imalo rusilacki karater niti antirimske tendencije. Njemu su zeleli da se prikljuce Germani i robovi iz Italije. On se proglasio sa predstavnika E R cara i zato ih je odbijao.

Da ne bi remetio situaciju Teodorih je Gote razmestio na imanja Odoakarovih vojnika. Drzava je u sebi imala dvojstvo gotsko-italska kraljevina, a titula Teodoriha je Rex Gotorum et Italicorum. Vojnici su bili Goti, cinovnici Rimljani. Teodorih je nastojao da Rimljane privuce na svoju stranu. Rimljanima je sudjeno po rimskom a Gotima po obicanom gotskom pravu. Goti su bili arijanci a Rimljani pravoverni, ali je Teodorih branio sukobe. Za prestonicu je uzeo Ravenu a dvor je uredio po rimskom uzoru. Oblacio se kao rimski carevi a poceli su ga nazivati Avgustom. Spasavao je rimske spomenike, dovlacio je stubove i kapitele iz Rima. Neki istoricari kazu "vreme Teodorihove renesanse". Teodorih je poceo praksu koja ce se kroz srednji vek nastaviti - svoje kceri je poceo da udaje za druge vladare: vizigotski dvor u Spaniji,

8

franacki dvor u Galiji - brakovi zalog prijateljskih odnosa. On je bio u zenitu evropske politike.

Odnos podanika prema njegovoj politiciBilo je opozicije i medju Gotima i medju Rimljanima, vladao je dosta cvrstom

rukom. Deo rimskih aristokratskih krugova mu je prisao. On im je dao visoke cinovnicke funkcije. Najistaknutiji Rimljanin koji mu je prisao je Kasiodor - stari rimski senator jedan od najvecih intelektualaca. Napisao je Istoriju Gota, verovatno na podsticaj Teodoriha, zeleci da proslavi ostrogotski kraljevski rod Amala. Posle smrti Teodoriha Kasiodor u S Italiji osniva manastit Vivarijum - bavio se strogo intelektualnim radom. Isorija Gota nije sacuvana ali su fragmenti sacuvani u Jordanesovoj Istoriji Gota.

Najveci deo Gotskog stanovnistva je prihvatio politiku Teodoriha - dovodili su decu u skolu, ucili na latinskom, utapali su se u rimsku kulturu.

Opozicija na Gotskoj strani su vojnici - smatrali da Teodorih vodi narod u Italiju da pljacka, a to se nije ostvarilo; ali dok je bio ziv Teodorih nije bilo pobune. Na rimskoj strani opozicija je u njemu videla nepismenog varvarina. Doslo je i do zavere Rimljana. Zaverenici su bili narocito aristokratija, senat, intelektualci i dva poznata rimska filozofa Boecije i Simah. Poceli su da se dopisuju sa Carigradom zbog podrske. Teodorih je pohvatao zaverenike i zatvorio ih je. U zatvoru Boecije pise "O utesi filozofije" - pesimisticka razmisljanja jednog od poslednjih Rimljana. Teodorih je zaverenike pogubio.

Umro je 526. godine. Vladao je u Italiji od 488 - 526.g. Presto je ostavio kcerki Amalasvinti koja je imala najvece moguce obrazovanje u rimskom smislu. Okruzila se rimskim intelektualcima, utopila se potpuno. Bila je veca pristalica gotsko-rimske simbioze od oca. Vojnici Goti se bune. Amalasvinta je izjavila da vlada u ime svog maloletnog sina Atanariha i polako se sporazumevala sa vojnickom opozicijom na cijem je celu bio njen rodjak Teodat, cak se i udala za njega pokusavajuci da spase presto. Sklopljena je zavera protiv nje i ubili su je. Vratili su se starim antirimskim idealima i poceli da biraju kraljeve izmedju svojih druzina.

Prvi kralj Vitiges - potpuno se okruzio vojnicima Gotima. Rimljani su poceli da napustaju dvor u Raveni, otisao je i Kasiodor. Goti su 545. godine izabrali za kralja Totilu - vojnog zapovednika. Potpuno je vodio antirimsku politiku. Napadali, pljackali, prodavali Rimljane kao roblje. Totila je izdao nove edikte po kojima su Rimljani van zakona. Prvo su stradale vile a zatim i gradovi. Rimljani mole za pomoc Carigrad.

U Carigradu vlada Justinijan (527- 565.) koji je postavio sebi za zadatak da obnovi celo Rimsko Carstvo pa mu je ova molba dosla kao porucena. Justinijan je jos 534. godine iskrcao u N Afriku flotu i unistio Vandalsku drzavu. Potom su zaplovili ka Siciliji i S Italiji. Totila je pruzio zetok otpor ali uzalud. Vizantijska vojska je nadirala na N. Rimljani su se stavljali na raspolaganje. Borba je trajala nekoliko godina. Prvo je komandovao Velizar pa Narzes koji je poceo da trazi saveznike medju varvarima - Gemanima i obratio se Langobardima -germanski narod koji se 20-tih godina VI veka spustio iz N Evrope u Panoniju; sirov narod koji je satro vise drugih varvarskih naroda. U Panoniji su se borili za prestiz Langobardi i Gepidi - sukobljavali su se oko Sirmijuma. Da bi privukao Langobarde Narzes im je poslao darove. Juzno voce ih je najvise ocaralo i posli su u Italiju gde su dosta pomogli Narzesu.

Posle 552. (umro Totila) Ostrogoti se povlace na N. Vizantijci i Langobardi ih unistavaju i 554 g. Ostrogotska drzava je unistena. Justinijan je sebe smatrao

9

Rimljaninom i posto je oslobodio Rimljane od vravara hteo je da vlada celim Rimskim Carstvom.

Ostrogoti nisu ostavili dubljeg traga. Njihova drzava je postojala od 488-554.god; nestala je i njihova arijanstvo. Stopili su se sa Rimljanima.

Langobardima se svidela Italija ali su po nalogu Narzesa morali da je ostave. U Panoniji su ziveli do smrti Justinijana 565.g. Justinijan je jako stitio limes na Dunavu. Kad je umro Justinijan I, 567-568g u Panoniju je uleteo Azijski narod Avari - slicni Hunima. Oni su bili surovi i krvolocni. Stigli su u Panoniju jer su ih Langobardi pozvali da im pomognu u medjusobnim sukobima sa Gepidima. Avari su ih unistili, a potom su poceli da unistavaju i Langobarde. 568.g. Alboim kralj Langobarda je predlozio da osvoje Italiju i to je prihvaceno iste godine. Osvajanje je bilo surovo i krvavo sa antirimskim karakterom.

Pavle Đakon (Historia Langobardorum)Rodom sa NE Italije, 720. god rodjen. Iz ugledne Langobardske porodice, odgojen na dvoru u Paviji. Kralj mu je poverio da bude ucitelj kraljeve kcerke - za potrebe njenog poducavanja napisao Historia Romana. To delo je prerada Eutropijeve Istorije Jeronima Jordanesa. Deli se na VI knjiga, obradjuje istoriju do smrti Justinijana I 565. Ovo je delo kompilacija drugih pisaca. Posle sluzbe u dvoru stupio je u crkvu kao djakon.

774. Karlo Veliki franacki vladar pokorio je Langobarde. 776. je bio Langobradski ustanak protiv Franaka u Furlandiji gde je bilo imanje Pavla Đakona i njegov rodjeni brat je vodio ustanak. Karlo Veliki je srusio ustanak i vodje pobio ili zarobio. Brat Pavla Đakona je zarobljen i 781. Pavle se obratio Karlu Velikom s molbom u stihu da mu se oslobodi brat. Karlo Veliki shvata da je Pavle Đakon izuzetno obrazovan i prima ga u sluzbu jer je oko sebe sakupljao obrazovane ljude. Pavle Đakon je bio clan dvorske akademije Karla Velikog. Pisao je istoriju, stihove i pobozne sastave. 784. "Gesta Episkoporum Metensium" ("Dela biskupa Meca" (Meca je grad)). Njegovo najvaznije delo Historia Langobardorum se sastoji od VI knjiga. Pocinje od prapostojbine Langobarda, seobe u Panoniju, dolazak u Italiju, detaljnije izlaze sto je blizi svom vremenu. Izlaganje se prekida 774 smrcu kralja (?). Delo ima i legendarnih objasnjenja. Ima podataka o Slovenima VI i VII veka, Slovenski napadi na Italiju.

LangobardiLangobardi su germansko pleme koje je zivelo na N Evrope, najvise u donjem

toku Labe oko usca na levoj obali. Poceli su da se sele kasnije od mnogih germanskih naroda. Krenuli su na S spustajuci se ka Panoniji. Pavle Đakon kaze da su ziveli u Panoniji 42 godine - dosli su oko 526. a otisli 568.g. Dosavsi u Panoniju zatekli su razne narode - Gepide, neevropske narode i Slovene. Sloveni se pod tim imenom javljaju tek u VI veku. Sloveni su vec upadali na carevu teritoriju u prolece i leto dolinama Morave i Vardara. Pljackali i vracali se u Panoniju do 60-tih godina VI veka. Tada je borba izmedju Langobarda i Gepida ostra. Langobardi su pozvali Avare. Avari su dosli 567-568g i sa Langobardima su satrli Gepide (borili su se oko Sirmijuma). Gepidi su bili unisteni kao narod.

554. Langobardi su unistili Italiju na poziv Vizantije. Vratili su se u Panoniju po Justinijanovoj naredbi i ziveli tamo do njegove smrti. 568.g. pod kraljem Alboimom osvajaju Italiju . Njihovo osvajanje je bilo brutalno. Zauzeli su N Italiju, deo srednje Italije, ali je Ravenski egzarhat ostao u rukama Vizantijaca. Egzarh

10

upravlja Venecijom, Ravenom i delom Italije koji gleda na Jadran. Langobardi su osnovali 2 vojvodstva Benevent i Sporeto koji nisu bili vezani za prestonicu Paviju i njenu teritoriju. Italija je bila podeljena na Langobardsku i Vizantijsku teritoriju. Vizantijci su kotrolisali Rimski dukat (dux) i S Italiju. Nakon ovog osvajanja je pobijeno dosta rimskog stanovnistva i pretvoreno u roblje, cak i senatori. Roditelji su na razne nacine pokusavali da zastite decu od Langobarda.

Langobardi su dosli kao arijanci. Zategnutosti izmedju Langobarda i Rimljana su bile jake. Langobardi su pljackali crkve iako su bili hriscani. U Italiji je u 3. deceniji VI veka stvoren prvi zapadno monaski red Benediktinski - manastir Monte Kasino u S Italiji. Red se neobicno brzo sirio. Langobardi su napadali manastire. Krajem VI veka su upali u S Italiju i spalili Monte Kasino - unistena je bila i regula Sv. Benedikta. Fratri su pobegli u Kapu - kapuanski period.

Sloveni i AvariKad su Langobardi otisli u Italiju u Panoniji se malo ispraznio prostor - ostali

su Sloveni i Avari. Posle 568. zajednicki Sloveni i Avari napadaju Balkansko poluostrvo koje je bilo pod vlascu Vizantije. 565. je umro Justinijan koji je zidao gradjevine na Dunavu, na limesu i nakon njegove smrti limes puca. Sloveni su prezimili na carevoj teritoriji. Znacajniju ulogu imaju Avari, ali su Sloveni brojniji. Avarska konjica prelazi limes i hara po carevoj teritoriji. Vec 70-80-tih godina pocinju Sloveni da se naseljavaju na Balkansko poluostrvo. Carigrad sve teze izdrzava svoje trupe. Limes na Dunavu je izdrzao do 602. Tada su izvikali Foku (602-610) za cara, napustili granicu i dosli do Carigrada. Tu su svrgli cara i postavili Foku. Njegova vladavina predstavalja agoniju E RC. Granica je otvorena i na Balkanu se masovno naseljavaju Sloveni. Sa Avarima dolaze do obala Egejskog mora. De facto je najveci deo Balkana izgubljen za E Carstvo. U drugoj deceniji VII veka padaju najveci gradovi na Blakanu u ruke Avara i Slovena. Salona je bila opkoljna Avarima i stanovnistvo se obratilo papi Grguru I Velikom za pomoc (tvorac gregorijanske muzike). On nije imao vojske pa im je napisao lepo pismo utehe koje se zavrsava "Qui post nos viscerit…"- "Oni koji ce posle nas ziveti videce jos gora vremena". Salona je pala.

626. g bio je vrhunac- Avari i Sloveni su opkolili Carigrad koji je odbranjen. Posle se Avari povlace u Panoniju i osnivaju drzavu. Drzava im je trajala do 796. kada ce je unistiti Karlo Veliki. Sloveni ostaju na Balkanskom poluostrvu. 610.g je zbacen Foka.

Na vlast dolazi Iraklije (610-641.). On je sposoban vladar, odbranio je Carigrad. Preporodio je E RC, sproveo mnoge reforme. Za vreme Iraklija su se doselili na Balkansko poluostrvo Srbi i Hrvati (po K. Porfirogenetu). U vreme osvajanja Balkanskog poluostrva Sloveni su upadali u NE Italiju i Furlandiju, Veneto. Dosavsi na Jadransku obalu i zauzevsi rimske gradove na toj obali oni su presli i na drugu obalu ali su naisli na otpor. Kod ostrva Monte Garganu su se sukobili i sa Vizantijom i sa Langobardima.

Langobradi su se naselili u Italiju, razmestili su se po rodovima. Na Langobardskom se rod kaze FARA. Otuda prefiks na nekim lokalitetima.

U pocetku su se jasno razlikovali Langobradi i Rimljani. Rimljani su u Langobardskoj drzavi potcinjeni. Tokom vremena medju Langobardima su se pojavile 2 tendencije - 1. da se sire van teritorije koju su zauzeli (strahovao je papa da ne krenu na Rim) 2. krajem VI i pocetkom VII veka pod uticajem misionara polako napustaju arijanstvo. Pocetkom VII veka arijanstvo je polako nestajalo medju Langobardima. To

11

je malo doprielno smanjenju surovosti prema Rimljanima. Poceli su da se obrazuju na latinskom, da se utapaju u rimsku kulturu.

Tek u VIII veku su poceli da razaraju Vizantijske teritorije u Italiji jer je u samoj Vizantiji doslo do preokreta, pa nisu vise mogli da brane udaljene delove.

756.g. Langobardski kralj priznaje vrhovnu vlast Pipina malog. Njegov sin Karlo Veliki 774. je napravio pohod i zauzeo Paviju i u titulu dodao "kralj langobarda"

Langobardska kraljevina je postojala od 568-774.

Osnivanje Papske drzave726.g. u Vizantiji izbija ikonoboracki pokret koji je podrzavala vlast. Papa se

izjasnio sa postovanje ikona. Doslo je do razlaza izmedju Rima i Carigrada. To je bio signal Langobardima da napadaju.

751.g. Langobardi su zauzeli Ravenski egzarhat i poceli da se spustaju ka Rimu. Papa je poceo da vapi za vojnu pomoc ali posto je anatemisao Carigrad, cara i patrijarha, okrece se novoj sili Franackoj drzavi. 751.g Papa Zaharije pristaje da krunise Pipina Malog koji treba da zbaci dinastiju Merovinga. 753.g. Papa Stefan II trazio je pismom vojnu pomoc od Pipina Malog. 754.g Papa je otisao pred Pipina Malog, kleknuo pred njim i molio za pomoc. 755.g, Pipinova aristokratija nije bila voljna da ratuje sa Langobardima ali posto je Pipin bio duznik papi naredjuje vojsci da krenu u rat i oduzimaju Ravenski egzarhat od Langobarda. Umesto Vizantiji predaje ga papi 755.g. Na zimu, Langobardi ponovo zauzimaju Ravenski egzarhat, ali 756.g. Pipin ponovo osvaja.

756 .g. je stvorena Papska drzava koju cine Ravenski egzarhat i Rimski dukat. Nalazila se izmedju Langobarda i Vizantijske teritorije u S Italiji.

Papa je tu i svetovni i duhovni vladar, ubirao je i poreze. U papskoj kancelariji nacinjen je dokument "Donatio Constantiniana" (Konstantinova darovnica) po kojoj je papi jos Konstantin Veliki, na samrtnickoj postelji kad ga je papa pokrstio, dao vlast nad Rimom, Italijom i na W. Tek u XV veku je otkriven falsifikat.

Franci - osnivanje franacke drzave

Izvor - Grgur Turski "Crkvena Istorija Franaka", "Septem Libri Miraculorum"

Franci su germanski narod koji je ziveo ne mnogo daleko od rimske granice, u dolini Rajne sa njene E strane. Dele se na Salijske Franke (E strana donjeg toka Rajne) i Ripuarske Franke (E strana srednjeg toka Rajne)

Franci povremeno napadaju rimsku granicu upadajuci u Galiju gde pljackaju. U drugoj polovini IV veka Franke je napala rimska vojska i porazila ih je. Franci su ostali u dolini Rajne kao federati a Rimljani i Franci su zazirali jedni od drugih. Tako je bilo do druge polovine Vv kada Huni pocinju da guraju Alemane i druge narode na W u Galiju. Rimski namesnik Galije, Aecije, sklapa savez sa Francima, Vizigotima i Burgundima protiv Huna. Bitka na Katalaunskim poljima 451.- Aecijev savez je pobedio. On je raspustio savez jer se bojao Franaka. Franci su ostali razmesteni po plemenima. Ti vladari plemena oslovljavani su sa rex. Hilderih je jedan od njih, bio je na celu jednog od plemena u Turneu, na granici sa Rimljanima. Imao je status federata.

12

481.g. Nasledjuje ga Hlodoveh (481-511.), njegov sin. On okuplja okolne franacke kraljeve pripremajuci se za napad na rimsku Galiju u koju su vec usli drugi narodi. Opstefranacki savez cine sa Hlodovehom kraljevi Ragnahar i Sigiberg. Rimski namesnik Sijagrije okupljao je snage po Galiji. Franci nadiru sa NE. 486.g. Bitka kod Soasona, vrlo krvava bitka u kojoj su Franci satrli rimsku vojsku. Hlodoveh je zauzeo NW Galiju, N Galiju do malo ispod Loare. On je zaposeo rimsku vlast, ali je i podrazavao stosta - uneli su ga u Pariz na stitovima. Zauzeo je pretezno N i srednju Galiju.

Problem za Hlodoveha bili su varvarski narodi koji su harali po Galiji. Prvenstveno Alemani. Hlodoveh se sudario sa njima (zbog njih Francuzi zovu Nemce Alemanima), bitku pominje Grgur Turski. Galija je bila hristijanizirana ali ne i Franci (oni su bili pagani do 496.g.). Bitka 496. sa Alemanima uticala ja na Hlodoveha da primi hriscanstvo. Pre bitke Hlodoveh se orodio sa Burgundima, ozenio se princezom Hlotildom koja je bila pravoverna hriscanka (tada je vec burgundski dvor napustio arijanstvo). U bitci 496. poginuo je kralj Alemana. Hlodoveh je predhodno zamolio Hrista da mu pomogne jer su se njegovi bogovi pokazali nemocni. Posle bitke Hlodoveh je odlucio da prihvati veru princeze Hlotilde. Remigije, crkveni poglavar Remsa, se zapravo sporazumeo sa Hlodovehom i sklopio savez. Crkva je prihvatila i favorizovala Hlodoveha jer je on bio jedan od retkih koji je primio pravoverno hriscanstvo.

Posto je napravio savez sa crkvom i pokorio pola Galije, morao je da deli vlast sa kraljevima koji su mu pomogli da osvoji Galiju. Zeleo je da ih se oslobodi. Potplatio je Ragnaharove ljude koji su ga doveli na Hlodovehov dvor gde ga je ubio. Sigibert je zazirao od njega ali je Hlodoveh stupio u vezu sa njegovim sinom koji je bio nestrpljiv da zauzme vlast pa je ubio oca. Potom je njega Hlodoveh ubio da ne bi morao da deli vlast s'njim kako mu je obecao.

Od 507-510.g. vodio je rat protiv vizigotske Tolosadske kraljevine. Njemu su pojedine gradove otvarali i predali predstavnici crkve koji su bili u sukobu sa arijanskim kraljem Vizigota. Kod Poatjea, 510.g. Hlodoveh je unistio Tolosadsku kraljevinu. Burgundi su imali drzavu u dolini reke Rone, a Hlotilda je privremeno sprecila zauzimanje Burgundske drzave.

Ugled Hlodoveha je rastao. Sa Todorihom Ostrogotskim bio je najznacajnija licnost Vv. Dobio je titulu rimskog konzula i Hlodoveh je kao varvarin drzao do te titule jer ga je RC ocaravalo. Godinu dana nakon pohoda na Tolosadsku kraljevinu on je umro - 511.g.

Posto nije bio izgradjen princip nasledstva drzava je bila kraljeva svojina i nakon smrti delili su je njegovi sinovi - to je narocito bilo znacajno za varvarske narode (kad su se u srednjem veku uveli vazalski feudalni odnosi uvodi se princip primogeniture). Kralj je bio vodja vojnicke druzine svoga naroda. On moze da podigne muskarce na oruzje, da ih povede u rat. On vodi druzinu zvanu trust, a clanovi se zovu antrustiones, koji dele sa vladarom plen. Za razliku od te "definicije kralja" Hlodoveh je jako uzdigao svoju licnost i nije bio samo vodja vojske nego pravi kralj. U Franackoj Galiji osecali su se tri dela

1. Neustrija - NW deo Galije, gde je crkva bila jaka a preovladjivao krupni posed

2. Austrazija - NE deo Galije, dominira germanski sitni posed.3. Burgundija - bliza Austraziji po svojoj sustni; rimski veliki posed i

rimske ustanove bile su razorene.Hlodovehovi naslednici su 534 .g. zauzeil Burgundiju , Franacka drzava se

prosirila do Rone, na Sredozemlje i do Atlantika. 536.g. Franci su iskoristili borbu u

13

Italiji izmedju Ostrogota i Vizantije i zauzeli su Provansu koja je pripadala Teodorihu, koji za zivota nije dozvolio Hlodovehovo sirenje u S Galiju prema Italiji. 526.g. Umro je Teodorih, a kada mu kcer umire borbe sa Vizantijom se pojacavaju. Jos za Hlodovehovog zivota njihova vlast nametnuta je ostacima plemena u E Galiji. Ubirao je godisnji danak Bavarcima i Saksoncima koji su bili na granicama Galije.

Franacka drzava, u celoj Galiji od Sredozemlja i Atlantika, kao i do granica Italije, bila je u savezu sa hriscanskom crkvom kao najmocnijom unutrasnjom silom u Galiji.

14