Upload
hoangthuy
View
231
Download
2
Embed Size (px)
Citation preview
Veri Tabanı-I 2.Hafta
24.0
2.20
11
Muh
amm
er İL
KUÇA
R, M
AKÜ
-201
1 BU
RDU
R
1
Varlık-İlişki Modeli
( Entity-Relationship (E-R) Model )
Varlık-İlişki (E-R) Modeli
24.0
2.20
11
Muh
amm
er İL
KUÇA
R, M
AKÜ
-201
1 BU
RDU
R
2
• Varlık (Entity) : Diğer nesnelerden ayırt edilebilen tekil (unique) nesnedir. (Soyut (SĠPARĠġ) veya Somut MÜġTERĠ olabilir) (Örn; 101 nolu ÜRÜN veya 1 numaralı ÖĞRENCĠ gibi) • Özellik (Attribute) : Veri tabanındaki varlıklar özellikler kümesiyle (attribute set) tanımlanır. Her bir varlığın, özellikleri için aldığı bir değer vardır. (Örn; 1013109001 numaralı, adı Ali , soyadı Can olan ÖĞRENCĠ) Öğrenci Æ { ÖğrenciNo, Adı, Soyadı}
ÖĞRENCİ Öğrenci_No Öğrenci Adı
Öğrenci Soyadı
Kaynak: http://aozturk.etu.edu.tr/
Varlık-İlişki (E-R) Modeli
24.0
2.20
11
Muh
amm
er İL
KUÇA
R, M
AKÜ
-201
1 BU
RDU
R
3
• Veri Kümesi (Domain): Bir özelliğin alabileceği değerler.
Cinsiyet Æ Erkek, Kız, Göz Rengi Æ Mavi, Ela, Kara, vs.) Vize Æ [0-100]
• Veri Türü (Data Type): Bir özelliğin içerebileceği verinin hangi türden olacağını belirler.
Örnek: Tamsayı - INTEGER, DeğiĢken sayıda karakter - VARCHAR, Tarih – DateTime Para- Money Gibi.
• Türetilmiş Özellik (Derived Attribute): Bir varlığa ait özellikler kullanılarak yeni bir özellik türetilebilir.
(Örnek; Doğum Tarihi özelliğinden türetilen Yaş özelliği)
Kaynak: http://aozturk.etu.edu.tr/
Varlık-İlişki (E-R) Modeli
24.0
2.20
11
Muh
amm
er İL
KUÇA
R, M
AKÜ
-201
1 BU
RDU
R
4
•Çok değerli özellik (Multi-valued attribute): Birden fazla değer ile eĢleĢebilen özellik.
(Örnek; ÖĞRETMEN birden fazla DERS vermektedir, ÖĞRENCĠ birden fazla KĠTAP okumuĢtur.)
•Birleşik Özellik (Composite Attribute) : Birden fazla özelliğin birleĢmesiyle oluĢan özellik.
(Örnek; Semt, Sokak, Apartman, Daire özellikleri birleĢerek Ev Adresi özelliğini oluĢturabilir)
Kaynak: http://aozturk.etu.edu.tr/
Varlık-İlişki (E-R) Modeli
24.0
2.20
11
Muh
amm
er İL
KUÇA
R, M
AKÜ
-201
1 BU
RDU
R
5
Anahtarlar •Aday Anahtar (Candidate Key): Varlık kümesinde yer alan her varlığı kesin olarak tanımlamaya yarayan özelliklere aday anahtar adı verilir. PERSONEL varlık türünde SĠCĠLNO ve TC_KĠMLĠK_NO özellikleri aday anahtar olabilir. Fakat PERSONEL_ADI özelliği olamaz, çünkü aynı ada sahip birden fazla personel olabilir.
• BirleĢik (Composite) Anahtar: Ġki veya daha fazla özellikten oluĢan aday anahtar. ÖĞRENCĠ NO, YIL ve DÖNEM alanları birleĢik anahtar olabilir.
• Birincil Anahtar (Primary Key) : Aday anahtarlar arasından seçilmiĢ anahtar. Bu anahtar sadece bir özellikten oluĢabileceği gibi birden fazla özelliğin birleĢiminden de oluĢabilir. PERSONEL varlık türünde SĠCĠLNO veya TC_KĠMLĠK_NO özellikleri birincil anahtar olarak seçilebilir.
• Yabancı anahtar (Foreign Key): Bir varlık türünün, baĢka bir varlık türünün anahtarı ile eĢleĢen özellik veya özellikler kümesi.
Kaynak: http://aozturk.etu.edu.tr/
Varlık-İlişki (E-R) Modeli
24.0
2.20
11
Muh
amm
er İL
KUÇA
R, M
AKÜ
-201
1 BU
RDU
R
6
• Güçlü Varlık (Strong Entity) : Herhangi diğer varlık türlerinden bağımsız mevcut olabilen varlık türü. •Zayıf Varlık (Weak Entity) : Tekil olarak belirlenebilmesi, baĢka bir varlığın (owner) birincil anahtar özelliğine bağlı olan varlık.
• Zayıf varlığın anahtar özelliği yoktur. • Zayıf varlık, kendisini belirleyen (owner) varlık ile belirleyici bir iliĢki içinde olmalıdır.
• Örnek : ÖĞRENCĠ’nin aldığı dersler öğrenciye bağlıdır. Öğrenci varsa öğrenci_ders vardır. öğrenci_ders öğrenci ile iliĢkide olmalıdır.
ÖĞRENCĠ BAĞIMLI Öğrenci-ders
Zayıf Varlık
Güçlü Varlık
Kaynak: http://aozturk.etu.edu.tr/
Varlık-İlişki (E-R) Modeli
24.0
2.20
11
Muh
amm
er İL
KUÇA
R, M
AKÜ
-201
1 BU
RDU
R
7
• ĠliĢki : Ġki veya daha fazla varlık arasındaki belli bir anlamı olan bağlantı. (Örnek; 01 numaralı ÖĞRENCĠ 12 kodlu Bilgisayar bölümüne KAYITLI’dır) Örn: 101 nolu müründen, 1 nolu müĢteri almıĢtır.
•Asallık Oranı (Cardinality Ratio): Katılımcı varlıklar arasındaki mümkün iliĢkiler sayısı. •Ġkili ĠliĢkiler için asallık oranları
• Bire - Bir (1:1) • Bire - Birçok (1:N) • Birçoğa - Birçok (N:N)
Kaynak: http://aozturk.etu.edu.tr/
Varlık-İlişki sembolleri
24.0
2.20
11
Muh
amm
er İL
KUÇA
R, M
AKÜ
-201
1 BU
RDU
R
8
Sembol Anlamı
Varlık Türü
Zayıf Varlık Türü
ĠliĢki Türü
Belirleyici ĠliĢki Türü
Özellik
Anahtar Özellik
Çok değerli Özellik
TüretilmiĢ Özellik
2-li ĠliĢki 1 N
Kaynak: http://aozturk.etu.edu.tr/
Varlık-İlişki Modeli Temel Kavramları
24.0
2.20
11
Muh
amm
er İL
KUÇA
R, M
AKÜ
-201
1 BU
RDU
R
9
Örneğin bir müĢteriye ait bilgilerin Varlık-ĠliĢki diyagramı
adres
MÜŞTERİ Müşteri_No
Adı Soyadı
telefon
MüĢterinin; adı, soyadı, adresi telefonu,
Varlık-İlişki Modeli Temel Kavramları
24.0
2.20
11
Muh
amm
er İL
KUÇA
R, M
AKÜ
-201
1 BU
RDU
R
10
Örnek; Bir bakkalın veresiye defterinin Varlık-ĠliĢki modeli
ürün_No ÜRÜNLER
ÜrünAdı
Fiyatı adres
MÜŞTERİ Müşteri_No
Adı Soyadı
telefon
MüĢterinin; adı, soyadı, adresi telefonu, Ürünün; adı, fiyatı, SatıĢ ; müĢteri bilgisi, ürün bilgisi, satıĢ fiyatı, satıĢ adedi, satıĢ tarihi, satıĢ adedi, ödenen miktar , ödeme tarihi
SATIŞ
Satış fiyatı Satış miktarı
Satış Tarihi
Ödeme tar Ödeme Tutarı
ÜRÜNLER- SATIŞ arasında:1 ilişkisi, SATIŞ-MÜŞTERİ arasında N:1 ilişkisi vardır
Varlık-İlişki Modeli Temel Kavramları
24.0
2.20
11
Muh
amm
er İL
KUÇA
R, M
AKÜ
-201
1 BU
RDU
R
11
ÜRÜN
Ürün_no ürünAdı Fiyatı
1 Ekmek 0.40
2 Kaşar 8.00
3 1.L Süt 1.40
MÜŞTERİ
Müşterino Adı Soyadı adres Telefon
101 Ali Can Burdur 2345678
102 Kazım Kara Burdur 5894785
103 Fatma Koç Toki 2547955
SATIŞ
Müşterino Ürün_No Satış miktarı Satış Fiyatı Satış Tarihi Ödenen Tutar Ödeme Tarihi
101 1 8 0.40 21.02.2011
101 3 1 8.50 21.02.2011
103 3 2 8.00 22.01.2011
BİRE-BİRÇOK (1:N) İlişki
Çalışma Sorusu
24.0
2.20
11
Muh
amm
er İL
KUÇA
R, M
AKÜ
-201
1 BU
RDU
R
13
Öğrencilerin almış olduğu dersler ve bu derslere ait vize ve final notlarının bulunacağı E-R diyagramını çiziniz ?