199
Verse van die Herfsjare Gedigte deur Welma den Haan 1

Verse Van Die Herfsjare

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Verse Van Die Herfsjare

Verse van die Herfsjare

Gedigte deur Welma den Haan

1

Page 2: Verse Van Die Herfsjare

My diepste wese

Jy is in my asem in my wese in my bloedek hoor jou in my binneste in my hart in my dag en in my nag saam met die gloedvan lewensbloed.

Ek kan my ore nie gloek kan jou nie sienof hoor of voel,al wat ek nou het, ishoop liefde en geloof.my diepste weseis geskend, is leeg, is beroof.

die keer toe ek nie kykkon ek nie keer en jy kon ook nie meer bly, jy wil nie meer stry

en toe jy gaanis jy vir altyd weg.uit my lewe geloopuit my wese, weg,jy was in my asem, in my wese.

In die vlees

2

Page 3: Verse Van Die Herfsjare

Ek moet telkens herinner word aan die seer,moet dit nie wegvat nie, ek moet net keer dat dit nie terugkeeraanhoudend sal ek bid dat dit my nie plaen as dit pla dan bid ek en ditsal waaragtig helpek sal nederig blyen afhanklik en blywees in my Godmoenie die dorings wegvat nie,help my dit net hanteerU kan my leer hoe om te weer. . .en weerte keer die dorings mag nooit weerdie oorhand kry, by my.

‘n Dag soos vandag

Dis op ‘n dag soos vandag

3

Page 4: Verse Van Die Herfsjare

dat ek vir jou wil biden sal vra of Hy vreugdewil skenk en sommer liefdeen seën sal byvoeg, en dan,terwyl ek op Sy antwoord wag,kan jy van vreugde jubelend lag.

**

Vandag het ek vir jou gebid en ek kry toe vrede, die vrede van die lewe. . .en toe weet ek dat die vrede van die Heer, sal neerdaal oor jou seer.

Mag ons altyd...

Mag jy altyd werk hê vir jou hande,mag jy altyd ‘n paar rand in jou sak hêmag die son altyd helder op jou vensterbank kom lêmag die reënboog die reën volg oor jou lande.Mag die hand van ‘n vriend om joune krul en mag iemand altyd jou hart met vreugde vul.

As ek maar kon

As ek maar musiek kon maak

4

Page 5: Verse Van Die Herfsjare

sou ek die heeldag viool wil speelen niks anders wou doen as om net vir jou te plesier,en die snare van die viool saam met die sinne van gehoor te streel ag, as ek maar net musiek kon maak.

****Ek het vandag vir jou gewagen sonder om my gesig weg te draaihet ek na die tuin gekyk en na die voëls geluister, ek wou aan jou skouer raaken ek wou in jou oor fluister hoe ek oor jou voel, ek het vandag vir jou gewag.

****Jy het gevra om jou te laat gaanjy wou jou eie ding doenjy wou niemand seermaak niejy wou net nie meer gebind wees niejy wou op jou eie werk en verdien tot die gramskap van almal jy wou net jou eie geld verdienjy het gevra om jou te laat gaan.

Walvistyd

Die see lê in afwagtingdie walvisse wil springsonder bene en arms

5

Page 6: Verse Van Die Herfsjare

net die spiere en vinnedwing hulle om uitbundigdie lug in te spring en tedraai en te swaai en sovir eeue lank diemensdom te vermaakas hulle uit die water spring.

****As jy vol deernis na my kyken ek voel asof die laste wyken ver weggaan, dan kan ek ookvoel hoe die emosie in my bruisen as ek dan geesdriftig en vol deernis na jou kyk,daal die vrede oor my neer.

Jy en ek dig

Ek skryf vir jou ‘n gedigeen wat jou hoog sal opliguit die klouerige vuil moerassodat jy beter kan voel en aswenner kan sing enal is dit hoe gering,jou liedjie na die konsertvan die lewe kan bring enlewer dan ‘n betoogaan almal wat kan sing en

ek skryf ook vir jou ’n gedig.

Orrelklanke in die Karoo

Dreunende orrelklanke klim teendie mure van die kerk op en op . . .dit oorweldig my sinne en streel my siel.

6

Page 7: Verse Van Die Herfsjare

Trane wil-wil loop terwyl Bach se Fuga in D groots en tog, bedrieglik eenvoudig, uitgevoer worden met ‘n briljante tegniek wat die voete laat dans en die vingers in ritme laat draf oor die note, ‘n fyn uitgewerkte artikulasie en hoendervel oomblikke.

Die orrelklanke neem ons na New York New Yorken die Big Apple se geboue speel in mygedagtes af en die Manhattan skylinekom by my op, en meteens veranderdie musiek en ‘Bly by my Heer’ spoel oor die knop in my keel,my oë vlieg oop, en ek sien weer in my geestesoog die vliegtuie wat die Twin Towers tref.Die tereur in my binneste word deur die musiekafgewissel van New York, na die Titanicterwyl dit sink, ineenstort en drome verdrink . . .dring die wrange mineur klanke as ‘nwerklikheid tot my deur.

‘Amazing Grace’ se musiek bringvertroosting en ‘n rustige Psalm maak alles weer kalm en ek voel versadigen vervul met die orrelklanke vandie klassieke uitvoering in die kerk.

Ek hoor en sien jou daagliks

Toe die spookvoël van hom laat hoor

7

Page 8: Verse Van Die Herfsjare

kon ek met jou toor, want jy wouhom sien, nie net hoor. Die spookvoël is skaars en komnet nou en dan op die regte tyd en plek om met jou kop te spook.

Nou hoor en sien ek hom daagliksen dan dink ek aan jou, ek kan jou nie meer sien nie,jy spook wel daagliks met mygedagtes en dan hoor ek jou endie spookvoël buite in die appelblaar baljaar.

Likeur

Ek drink die soete kelk vol wynen as ek die laaste teug neem kom die roekelose lus by my

op om die hele beker van sjokolade te verorberdie likeur gly saammet die sjokolade

in my keelaf

sonder pyn.

‘ n Masker of dieselfde gesig

Deesdae, so saam met die jarehet die pleister al dikker geword,

8

Page 9: Verse Van Die Herfsjare

die kamoeflering wat ons elke môremoet aansmeer, sodat ons gesig dieselfde kan bly.

elke dag plak ons dit aanelke keer krap ons die botteltjietot boomskraaps leeg en smeer ons weermeer en meer sodat ons dieselfde kan bly.

Die masker moet ons smeer enons moet mos keer dat die pleisterlaag afval en ons die maskerverloor ons smeer ‘n dubbellaag aan sodat ons dieselfde kan bly

sodat ander nie die merke kan sien enkan sien hoe ons harte geduik en vol plooie is.ons moet ook ons siele toesmeer met diedubbellaag kamoeflering sodat ons masker vir altyddieselfde kan bly.

Oneerlik of . . .

Maak die verlede van my lewedat ek oneerlik is of nie eerlikgenoeg nie, maak dit dat daar‘n leemte is wat gevul moet wordof maak dit my onvolledig met ditwat ek wil vertel of oordra.

9

Page 10: Verse Van Die Herfsjare

Daar is tog ‘n seerwaarvan ek moet leerontslae raak en weeren weer kan vul metnuwe gebeure en dalk‘n bietjie liefde as ons wil en tog nie wil weet wie die meestehierby baat of nie.

Daar is tog ‘n leemte‘n seer, ’n leed seer en ’n ewige seer watmaak dat daar tog ook huiwering bestaan in die medelye en die passie van medepligtige vriende en geliefdes,ek bloei innige passievan verlange na diemense van die verlede.

Ou maats of nuwe vriende

Met ‘n re-unie is daar heelwat ou maatsof is dit dalk nuwe vriendeso lank terug jare laas gesienelkeen ‘n leeftyd geleef

10

Page 11: Verse Van Die Herfsjare

en teruggekom met ‘n storie‘n verhaal van elkeen se lewe.

Elkeen het ‘n loopbaanen toe ‘n huwelik en kindersnou is daar nog kleinkinderswat erfgoed word en watna aan ons harte is en bly.

Soms is daar erge siektes of operasies en dooddie kinders is groot engaan weg en het hul eieruwe paadjie om te loopso help ons hulle om ookte kom daar waar ons wasen dalk nog hoër en verder.

Vriende kom ons kuier engeniet die tydjie saamal sit ons nie dadelik ‘ngesig by die naam,kom vertel jou storieen neem ons op ‘n toerwat aan ons harte sal roer.

Met so ‘n re-unie is ons almal maatsen maak ons weer van vooraf aan vriende sodat ons lewe verryk kan worden voortaan na mekaar kan kyk.

Hier ver aan die Suiderlandby die sonryke Tafelbaai strand. . .bly ons getrou aan ons leuseen leer ons ons kinders ook om te handhaaf en te bou.

Vloedgolwe en aardbewingsHere, waar was U toe daar oorlog waswaar was U toe daar konsentrasie kampe wasHere, ons sien die hartseer in die oë van geliefdeswat alles verloor het en op die ashoop sit.

waar was U toe die vloedgolf die eilande oorstroom hetwaar was U toe daar soveel mense gesterf het in die aardbewings en rampe van aard verwarming waar, o God, was U in al die dinge,

11

Page 12: Verse Van Die Herfsjare

waarnatoe het U gewyk, waarnatoe het U gekyk?was daar plek vir almal wat toe doodgegaan hetwas daar plek vir die ma’s en pa’s en kinderswat hemel toe kon gaan?

Was daar toe plek vir almal in die hemel of eldershet die mense toe geluister en begin glohet die mense na hul lewens gekyken hoe die wêreld nou lykhet U toe na hulle gekyk en hul ontvang?het U toe die ander getroos, en was hul bang?

Was U daar . . .of is U nie in die vloedgolweaardbewings en storms nie?is U nie daar as die mense U die rug toekeeris U nie daar as die mense hul hart verharden nie die deur oopmaak en U nie ontvang nie.

Die Here ons God is in die stilte, die blomme van die veldedie rustige see en sagte windwaar ons harte aan Hom kan binden ons die lofprysing kan bring en tot eer van God kan sing!

Here, waar was U toe daar pyn in ons harte waswaar op hierdie ou aarde was U daardie onheilsdagwaar was U toe daar onvrede in my wasek het so lank op U teenwoordigheid gewag? nogtans sal ek juig en huppel en springen altyd aan U die lofsang en hulde bringwant ek weet my Here leefen ek wil bly wees in my Goddaaruit kry ek groot en ewige genot.

Weerontmoeting

Elkeen het ‘n storie in die binnesteVeral as ons uitsien na ‘n weerontmoetingna jare kan ons mekaar vertelhoe die stories verloop en hoe diestories gebeur het in ons lewens

Dis ‘n verhaal van hartseer en blyof dit nou ‘n aardskuddende of heel gelykmatige verhaal is,

12

Page 13: Verse Van Die Herfsjare

of ’n verhaal wat breek of heel dis nogtans ‘n verhaal vol emosieen ‘n verhaal vol biografie.

Ek vertel en jy luisterdit word later ‘n gefluisterek neem jou op ‘n rit vol

dongas en ons huil en ons lagso verwyl ons ‘n hele dagons lag soms dat ons rol.

Nou vertel jy weer van die keertoe ek en jy weggeloop heten ons al twee ons ouers gepynig het en op hul skouers

‘n las laai, want ons hetver geloop en gedwaal, weerhet ons die keer ‘n pak gekrywant ons was net vier.

Ons het elkeen ‘n storie in ons binnesteen ons verlang om daarvan te vertelte vertel dat ons kan onthouen ons mekaar in ons harte toe kan vou.

Gebonde nie gekluister

As jy moet sit omdat jy nie kan staandan sorg ek dat ek by jou blyek sal myself maan om af te daal en daar te blyom sodoende by jou te bly en aan jou voete te sit en hoorvan die seer en jou te troossodat ons nie te veel dink aan dieeertydse kartetse van pyn en lyding maar aan jou die kavalkade van oorwinning te gee

13

Page 14: Verse Van Die Herfsjare

sodat jy kan staande blyal moet jy ook sit.

Kleur

As ek jou met ‘n towerkwas kon kleur sou ek nooit weer die seer raaksien ensou ek my towerkwas rondswaaien die kleure prewelsodat jou oë blou en jou lyf gloeiend warmonder my hande branden ek dan weer die towerkwas kan tooi en jy dan verkleur in ‘n helder kleur, - bloedrooi.

Jou hartslot

Lank gelede het jy gesê‘Neem maar die slot vir jouwant jy besit reeds my hartsluit hom toe, want ek is niemeer die baas van hierdie hart’

Ek het jou hart geneem en toegevouin my hand en met liefde en deernis toegespin,sodat ek jou hart nie kan verloorof weggaan van my af.

14

Page 15: Verse Van Die Herfsjare

maartoe kom daar ‘n vaal pyn-monsteren kruip binne in jou vleessodat jy ly en lêjy kon nie keer dat die wit pyn seer in jou bly en jou wegvat nie,

Die donker kom wat die nag bring en die donker monstervat jou die nag in en neemjou na die lig wat ewig skyn,

en weg is die pyn en jy is ook ewig weg vir altyd is my hart nou leeg maarmet jou slot in my handis jou hart nog steeds in my besit.

Die onthou

Dis nou al jare dat ek probeerom te vergeet en tog onthou ekelke dag van jou en van ons maarek gaan aan met die lewe.ek wou jou foto al verwyder het omsodoende te probeer vergeetmaar ek onthou dan net al fellervan die jare saam met jou

15

Page 16: Verse Van Die Herfsjare

en ons.

Aan die begin het ek gewonder of jy dan nie vir my kon waarskuen net laat weet dat jy nou gaan, en nie langer kon bly.

Hier sit ek nou en ek verlangen soms is ek so vreeslik bangdat ek jou gaan mis en wildan nêrens heen gaan,wantnetnou kom die engel my ookhaal en dan mis ons mekaarwant ek weet dat ek ookeendag, heensal gaan.

Libanon en Bethlehem

Terwyl jy op ‘n stoep by jou huis suid van Beiroet sit,kyk jy na die ligte van Jerusalem en die vliegtuie van Israel wat hoog bo-oor vlieg,terwyl ek bid . . .

sien jy ook die seders van die Libanon in jou geestesoog of die Olyfbome op die berg, en die water en wyn in Kana,of dink jy aan die Jesuskind van Bethlehem en hoor jyHom bid in Getsémané.

Terwyl jy so op die stoep sit, dink jy ook aan Hom wat joubeskerm en vir jou sorg, en vir jou gesterf het op Golgota.

16

Page 17: Verse Van Die Herfsjare

Dink daaraan dat Hy gely het en dat Hy onskuldig

gekruisig is en bespot is deur almal,dink jy, dink ons, aan die vernederings of sien ons netons eie seer en verliese en verlange en versugtinge.

Die Jesuskind van Bethlehem het gekom om vir ons in Jerusalem op Golgota te sterf,gely, veroordeel, gespot, gekroon,hoor jy Hom huil in Getsémané ?

hulle hang Hom aan die kruishout,totdat die donkerte toesak en die voorhangsel skeur,en Hy roep uit: ‘...dit is volbring.’

Nou sit jy nog daar, verdien jou daaglikse brood en kyk steeds in die rigting van Jerusalemvanaf jou stoep in Libanon,

daar waar die seders val en die olyfolie vloei, saam met die trane van Jesus en die brood en wyn en bloed van die Onskuldige.

Hoor jy Hom bid in Getsémané?

RoosknopEk hou jou liggies in my handen voel hoe jou kroonblare teenmy palm rus, jy is sag pienk en mooien geurig kom die rosigheid na mysintuie en so behou jy die tintelingen geheime van jou sagte blarein die palm van my handek voel lus om jou sagte pienkteen my mond te druk en so te ruik en te voelhoe die fluweelsagte kroonblare liggiesteen my wange druken my sinne verdoof.

17

Page 18: Verse Van Die Herfsjare

OnthouOnthou jy my soos ek was in die hoogste klas van my tiener bas,en onthou jy hoe jy gebewe het van angs en jydan jou mond trek van teleurstelling as jynie jou sin kon kry,en ek dan jammerlik gefaal het om jou te troosomdat ekself nie geweet het hoe om soos ‘n sienerte weet wat eintlik jou behoeftes was.die kommunikasie was slegen dan stoot ek jou weg.onthou jy ons eerste ‘date’en onthou jy ons eerste soen . . .was ons dan nie altwee ewe dom met die lewe en die doenvan dieeerste . . .soen?

My Taal is AfrikaansJy is my verlede tydmaar jy is ook die noudie teenswoordige tydin Afrikaansjy is ook in my toekomssonder taal is ek nikskan ek nie praat nienie skryf nie en nie raas niesonder die Afrikaanse taal kan ek nie sing nie en nie droom nie.In die verlede was jy my een en alElke dag was jy daar, in die skool, by die huisin die verlede tyd het ek Afrikaans gepraatgeluister, gedroom, gefluister,

18

Page 19: Verse Van Die Herfsjare

gevry . . .my kinders gekry.in die toekoms sal jy my taal weesen vir altyd so bly.

Drome en lugkastele.Soms wonder ek waar kry ons drome vandaanwaar kom die gedagtes wat dit in drome omsitdink ons net baie aan die een ding deur die dag wat ons dan by die droom uitbring vannag?hoe gebeur drome wat in die dag na ons toe komhoe buig ons gedagtes óm ‘n sekere droomof ‘n gedagte wat in ‘n droom omvorm word.

‘n Lugkasteel word ‘n droom en dit wordselde of nooit waar, maardroom maar ewe vroom en verf jou lugkasteleal die mooi helder kleurebly maar droom en dalk sal jyook betyds wakker word en bly wees om self te bou aan daardie lugkasteel wat hopelik op ‘n rots staan anders bly dit net ‘n droomal is dit ook hoe vroom.

Iemand verf die maan.Mense sing oor die maan:who painted the moonheeltemal gewas en skoonvergeet van die man wat ook daar woon.

Regtig, sou jy vra, enkon hy hom darem effens gedraof moes jy by die son gaan klaoor die man in die halwe maan.

Waar wil hy dan nou weer gaan,as die maan so halfmas hang in sy baan toe dit donker word en wasjy daar toe sy kla oor diedonkerkant van die maan.

Ek gaan nêrens ek bly hier, sê hy dwars

19

Page 20: Verse Van Die Herfsjare

tussen die Orion en Mars.

Met ‘n lied hetiemand hom eenkeer besing metWho on earth painted the moon. Verf dan die maanMoenie vergeet om elke dag die rose te ruik al is jou dag hoe besig daar is altyd tydvir die blomgeure en voëlgesang veral die rose, ruik weer die rose envanaand as jy gaan slaap,verf jy die maan— nie blou nie maar silwer-verf die maan en droom danoor ‘n helder môre en dierose in jou tuin of in jou denkeraak stil en weet, God het jou beet en dat die genotvan ‘n fees voorlêjy kan dit vier, terwyl jy diemaan verf en die rose ruik.

Moenie vergeet

Moenie vergeet om vandag die rose te ruik nieelke dag is die moeite werdelke ding is vir ons lekker enelke dag is ‘n seën van bo,

so wil ons graag glo ensoos die boer in die karoo wil onsdans as dit reën enwil hy sy skape seën met die reën want hy ontvang dit as genade water van bo. moenie

vergeet om die rose te ruikdaardie gevoel in jou buikas iets lekker beleef wordonthou dis maar kort

20

Page 21: Verse Van Die Herfsjare

die gevoel en gewoelvan die branders en diegeluid van die see as ditso op die strand uitspoel

moenie die rose vergeet nieruik daaraan en sê dankiedis dalk nie meer vir lank niedan val die roos se blare af. enmoenie vergeet om vandag die rose te ruik nie.

Lofsing die Here

Lofsing die Heer van die Hereons sing van ‘n Koue Winternag in Jerusalem en van die kind in Bethlehem.Hallelujas klink op van die engelekoor enChristus daal op die aarde neeras mèns kom hy daardie keerin Bethlehem saam met die engelekoor.

Oral lui die klokke in die aandsoet klink die klanke van klokkewat uit die torings kom die nagen skaapwagters hou by hul skape wag.die klokke het ‘n heilige klanken oral lui die klokke hierdie aand.

Stil is die nag, die nag hou oor ons die wagas ons Redder gebore word is hy Menssoos ons en dan hoor ons die wens vandie groot hemelse engele koorwat sing tot lof van Hom

21

Page 22: Verse Van Die Herfsjare

wat vir ons onthalwe nadie aarde toe kom.Halleluja!

Branders

Hoe voel ‘n brander:

dit voel nat en koud en besig en vol skuimso voel ‘n brander

die branders spoel uit op die sanden dit rol en tol en breek volwit skuim en jy klou aan die sandsodat jy nie kan omtol

‘n brander is nat en vol kragvan die see en ‘n hele vragwater breek oor die rotsen jy hoor hoe dit klots

klots en breek en spoelen so sien jy die gewoelvan die see oor die wye baaiso wyd soos ‘n Kaapse draai

so lê die sand en see so blou en verleë

22

Page 23: Verse Van Die Herfsjare

om jou lyf te baaien met ’n handdoek toe te draai

Ek voel ‘n brandernat en koud en rofso nat en mooi en wydsoos die Heer se genade.

Hoe voel ‘n brander?

Ons word daagliks ouer

Ons bewegings word al stadigerons spiere al sagterons koppe en hande bewe meer ons oë sien net in die lig. die onthou van gister is beteras die onthou van netnou of môredie geluide bereik nie die ore en ons tande breek nie die brood. ons hou dus maar by wyndit help soms vir die bloeddruk en die pyn.

die dokter gee ons pillevir al ons geite en grilledie hare word minderen elke dag witteren ons sig en uitsigword ook al dowwer.moenie oud word die skuld gee vir lelik weessodat ander jou vrees.

23

Page 24: Verse Van Die Herfsjare

Die Stilte

Ek luister na die veld geluidedie voëls van die velddie blare se geritseldie veraf gedreun van die seedie gekrys van ‘n seemeeu,dis ‘n kakofonie in die stiltedit bereik my ore onbeskryflik mooinooit ongelooflikdie stilte van die veld en vlei.

As ek my lewe kon oorhê . . .

sou ek nie net my lyf nie maar ook my siel naak wil maak voor die lewe en die son en ek sal minder slaap en meer droom oor die sin van die lewe en wakker bly as ander slaapen nie ‘n sekonde mors, ook sal ek die openheid van my gebede kan wy aan die genade Gods.

ek sal nie alles kan vertel wat in my gedagtes opkom nie, maar nadinkoor die liefde en die lewe en die oud word en die kind wees in my, en my vriende vertel van die waarde van stil word en lief word vir ander en myselfen om in vrede oud te word en

ek sal vir kinders vlerke gee en dit aan hulself oorlaat om te leer vlieg wanneer en hoehulle ook al kan of wilsolank julle ‘n merk in die lewe maak,

24

Page 25: Verse Van Die Herfsjare

solank julle dit doen terwyl jul lewe en liefhet.

Sonder ophou, bo-op die berg

Woon maar bo-op die berg maaronthou hoe jy daar gekom het die reis daarheen is tog deelvan die pret en die waardevan die lewe en die liefde,bly dus bo-op die bergmaar moenie die reis daarheen vergeet nie.

onthou ook om gereeld dankie te sê en altyd jammer te sê as dit moet en vergifnis te vra as daar ‘n misverstand was

en weer ‘n dankie agter te laat. As ek weer ‘n kans op lewe kry dan sou ek sonder ophou bid en vir altyd wil liefhê.

25

Page 26: Verse Van Die Herfsjare

Blomparstyd

Het jy ook as kindblomblare in ‘n boek gesitsodat dit kan plat druk enbewaar word tot dit droog is.Soms gebruik ons net ‘n boeken soms sommer die Boek watnaaste aan ons hart lê omdie blare aan die bladsye te bind.

So sorg ons dat ons dan tussen God se Bladsye bly.So leer ons Hom ken,- die God van Liefde -Immanuel - - God met ons,so bly ons dan,

selfs gedurende ons parstydis ons toegevou deur Sy beskerming en so word Sy woord ons skuilplek

tussen die bladsye van God se woord bly ons veilig.

26

Page 27: Verse Van Die Herfsjare

Hartedief

Hy wil aan haar raak haar hand houvasterwyl hy in haar oë kyk en na die klein spiertjie in haar wang staarwat spring en beweeg, ‘n kuiltjie,en hy voel sy eie hart wat wildaan die klop gaan in sy borskas en by sy keel wil uitklim sy is so mooi en beeldskoon haar oë groot en bruin, haar mond vol en sag haar gesig altyd reg om te lag hy wonder wat hom getrefhet dat hy so gelukkig kan wees en liefen om hierdie meisie syne te kan noempas twee maande oud en al klaar ‘n hartedief.

27

Page 28: Verse Van Die Herfsjare

Krismis, Kersfees of. . .

Die kakofonie van kamma Kersmusiekklink in my ore die tyd van die jaar endit laat my soms met ‘n naargevoel van. . .plastiek asKrismis eendag rustigergevier sal word sonder dieblinkers en vrugtekoekgeskenke wat alles sogoedkoop maak maar tog ookons sakke ruk en ons denkevan die spoor afdruk en ‘nyslike ontsporing veroorsaak, dan kandie kind daar in Bethlehem maarin stilte kom en met die sangvan engele wat sy koms aankondig sonder die klatergoud van die Oosteen die klank van tegno musieken die wierook en mirre vandie braaivleisvure so sal dit stil word binne my endan sal die kakofonie van

28

Page 29: Verse Van Die Herfsjare

die stiltes hier weesen so vier ek en my nageslagrustig en vol vrede dieChristusfees.

Nog ‘n Nuwe Jaar

Die weer dreun daar vèr sag grommend en dreigend soos ‘n honger leeu in die wilde natuurso word die natuur geseënmet ‘n milde deurdringende sagte reën.

***

Ons slaan ‘n nuwe blaadjie omskoon en wit vol lyne, ongeskryfsodat ons die jaar kan aanpaken op die reëls van ons lewedaagliks kan skryf oor dinge wat gebeur en ook nie gebeur nie,elke dag, ingeskryf,staan daar, laag op laag,

29

Page 30: Verse Van Die Herfsjare

en dra ons dag vir dag aan ‘n nuwe lewensvrag,en skryf ons op ‘n nuwe blad, vol lyne, vol geskrywe, die antwoord op ’n nuwe vraag.

Wat is ek

Wat ek is, is net genadewat ek het, is net geleenSo klink die lied wat ons singWaar jou skat is, daar sal jou hart wees, die lelies van dieveld leef een dag of langerdit wat God ons skenk moetons oppas, want dit word geleen en is Sy belofte.Wees rentmeesters van ons goedsodat ons onbekommerddeur die lewe kan gaan.

Staan op uit die modder, daar is niks méér vernederend nieas dat jy bly lê nadat jy geval het.

Kyk alleen op na iemand wat jou helpen staan dan op, sodat jy weer kan probeer en aanhoudendkan poog om staande te blyen jou kop hoog te hou sodat jy ander kan help.Moet nooit neerkyk op ‘n ander jy sal lank daarna nogjou gewete probeer stilmaak

30

Page 31: Verse Van Die Herfsjare

maar kyk af na iemand watjy kan ophelp, iemand watjou nodig het en wat niejou gewete gaan versteurmag jy lank lewe en gelukkig wees.

Die ou en die nuwe ses

Ons het Engels gelees,Afrikaans gepraat,in Hollands gesingen in Arabies gebid.

In die ou ses het ons saamgespeelsaamgelag en oor en weer gekuier.

Die Moslem-kinders het saam na dieChristen-sendingskool toe gegaan.

daar het ons saamgesing en daar aanbid ons ‘n Afrikaanse God

- ons het almal Afrikaans gepraatons ouma wou nie hê ons moet Engels praat -

die wette van ‘66 het ons lewekom opmors en ons laat wegtrek van die ou sesnou is ons weer happyin die nuwe ses.

kleurryk en vol klankklink ons dae nouen die coons sing endans nou weer onse eiemoppies op die twiede nuwe djaar.

31

Page 32: Verse Van Die Herfsjare

ons gedagtes vlieg soos ‘n arendoor al die jare heen en ons bidweer en sing weer en praat weerin al die tale wat ons het aangeleer,destyds, as kindersin die ou ses in.

Muskus

Skielik tref die muskusgeur die aandin stilte en sagsinnigheid en word ek bewus van die wydheidvan ons land en stad vanaand is baldadig in sy klanke en geure vervat.

die muskusgeur pla wantek kon nog nooit daarvan houhierdie snaakse bandwat muskus inhousoos ‘n aroma ver bo my genoten van die aand se sagtheid van my sinne, die muskusdier seuitgespreide parfumerie se geur is verdowend, oorweldigend, en Asiaties verslawend.

Die Berg

Na eeue staan hy daarnie net vir die inwonersmaar vir ‘n ieder en ‘n elk

32

Page 33: Verse Van Die Herfsjare

en ‘n besoeker aan die Kaap sal hom verwonderteen hom wil opklim endan sal ‘n buitelander net oorhom wonder en vra- hoekom net in Suid Afrika?

Hoekom gaan ons heen

Hoekom val die blare van die boom afhoekom verdroog die gras van die veldhoekom verwelk die blommehoekom word ons mense oudhoekom gaan ons dood?

Die wind waai soms dae aaneendie reën val totdat die grond oorversadig isdie son skyn en die aarde droog weer uitwaar gaan al die water heenwaar gaan al die blomme heenwaarom gaan ons almal heen.

Maanskyn en sonopkoms

Die donker van die aand word verbreek deur die helder lig van die maanwat die bleek lig van die son gesteel het toe dit dag was en ons dan kan sien hoedie blink ogies van die diere na ons loer.

Die vlakhaas spring oor die bossies en laat klein-klein klossiesvan sy wol op die takkies naen die bokkie draf rats heen en weer

33

Page 34: Verse Van Die Herfsjare

totdat hy sy lêplekkie kry en gaan rus by sy maatjie wat snuif neus opsoek is in die lug na ‘n verdagte reuk.

Die maanverligte nag laat sy stralestrek en rek totdat die daglumierstadig die donkerte laat verdwynmet ‘n skemer wat al helderder worden die dag dan elke keer methelder sonstrale oor die landskapgebore laat word.

Hoop vir elke dag

In die middernagtelike donkersonder hoop, rol ek rondek kan nie eens sluimer,totdat gelowiges die hoop ervaarvan die oggendskemer en die dag se flonker.

Die son sal weer skyn of dit is deur wolke en deur die ongelooflike pynvan alleen wees en hartseerdie hoop van die dag kom saam metdie sonsopkoms van elke dag en die skemerte van ’n helder aandas die sterretjies aan die naghemel skyn.

loop saam met die hoop van elke dag se flonkeren skuif die nag opsy sodat onskan sluimer en slaap en rusin die middernagtelike donker.

Die Juweel

Die ou man sit roerloos en stomdie straatgeluide verwonder hom die teksture en die stemme en diegeure is vir hom ’n herinnering en mense rondom hom op die plein waar hy sit woel en werskaf,

34

Page 35: Verse Van Die Herfsjare

gestroop van alles in die lewesonder kos - sonder alles,nou sit hy met die blikkie in die hand,enigste juwele waaraan diemens hom verstom is die pêrels op sy oë.

Die stilte het ‘n einde

Snags as ek sukkel om te slaap dan dink ek aan die sorgeloosheid vandie jeug en hoe ons toe kon slaapmaar nou is daar soveel wat pladie hitte die geraas en die stilte, soms.die nag word taai van hitte dit laat my wonder of dit weer warm gaan word as die oggend deur die newels van die nag breek, want selfs die stilte het ’n einde.

**

God het dit gemaak, die lig, die lug en die lewedie bergedie see,die diere, en die velddie blomme en die mens, vir jou en vir my jou asem is teken van lewe, dis jou gees, jou oë, sodat jy kan lees -wat ek vir jou skrywe

sien net die lewe om jou raak,ons God het ons gemaak.

35

Page 36: Verse Van Die Herfsjare

Ons het keuses in die lewe

Met ‘n helder en gesonde verstandhet ons die vermoë om die keuseste maak in die lewe wat ons gelukkan bring en as daardie keusesverkeerd is, dan is ons mindergelukkig en tref ons die lewebaie onlekker en hartseer.

Mens kan kies om te lewe of jy kan kies om liewer te doodDie hemel en aarde is as getuiesaangestel en ons moet kies in noodNaby God is lewe en weg daarvandaan is die dood

Jy kan kies watter beroepjy wil beklee of jy kan joufinansies laat klop met goeiekeuses of nie en dan kan jynatuurlik die regte lewensmaatkies of nie.

Alles gaan dus oor keuses wat ons maak in die lewemet God by ons kan ons mos nie verkeerd kies nieons kan net verkeerd optreemet lelike gevolge.

Jy kan ook kies om op ‘n blind date te gaan of nie. Dalk is jy nie so blind nie maar dit kan dalk gevolge hê

36

Page 37: Verse Van Die Herfsjare

in jou latere lewe goed of sleg, dis jou keuse.

My Harteseer

Nou die dag pak die hartseer my en ek sukkel om my asem terug te kry en my trane in te hou

as ek ‘n lap oor my gesig vouen snikkend daarin huil en weenoor die verlies wat ek elke

dag nog voel oor ek jou verloor het die dag toe jymy laat staan het om self

oor die weg te kom en diepad te loop wat ek nooit wouso alleen en verlate

staan ek daar met die doekvoor my gesig gevoutotdat ek leeg voel en rounoukan ek duidelik onthouhoe jy weggedraai na ’n ander vrou.

***Daardie tyd het ek grootmondgepraat dat ek tog sal regkommet hierdie alleenheid en ekloop toe maar met die wond

in my binneste en weet dat dit ‘n lewenslange vonnis iswat nou op my rustoe pak ek die dag, die nag en

die lewe met albei hande en

37

Page 38: Verse Van Die Herfsjare

ek kom agter dat dit gaan werkso sal ek tog ook ‘n lewe kan maak en by vriende kuier

met harde werk en strengdissipline kan ek lewe enmy huisraad aanskaf en‘n motor en ‘n yskasen my eie bed.

Nog alleenheid en verlange

Ek het vergeet dat ek ‘n binneste het

wat seer is en ‘n groot gat wat nie wil heel word of volkan word want daar is niks om ditmee op te vul, so bly ek alleen.

die kinders is algar weg doen hul eie ding krap hul eie potjies.

fisiek sou ek al meer en meeralleen word en swakker worden hardhorend maar nie doofvir mense se woorde en laglekker na ’n lang lange dagmaar snags sal ek weer ‘n keeropstaan en voor die rekenaar gaan sit en werk en dink totdat ek vaak word en aan niks meer kan dink

hoe kan mens jouself trooshoe word mens weer heelsonder ‘n maatdit kos harde werk en denke en geloofdankie tog vir geloof in Goddie wete dat ek in Jesus searms aan die slaap kan raak.

Toe was God ook daar -maar ons het nie saam gebid nieons het ook nie saam gebad nie.

So, ek het vergeet dat ek ‘n binneste het.

38

Page 39: Verse Van Die Herfsjare

‘n Prelude tot die verhaal van Jesus Christus, in kort:

Voordat ons begin, gaan ek jul eers vertelvan ’n verhaal van lank, lank gelededis ‘n verhaal van deernis en van liefde,van omgee en van lankmoedigheid. daarna kom die pyn—

Dit het drie jaar lank op die aarde gebeur: Die man het elke dag mense met die Woord bedien, hy’s deur Johannes gedoop, ’Jy is mygeliefde Seun, oor Jou verheug ek my”Hy is versoek deur Satan, om Homself te voed deur van klippe brood te maak, maar Hy het5000 mense kos gegee, met twee visse en5 brode, lewende water, waarna hulnooit weer dors sou word,blindes laat sien, dowes laat hooren siekes gesond gemaak.Hy het ook dooies lewend gemaaken armes gevoed, bo alles het hyhulle van God vertel, leer bid, en ookstorms stil gemaak, wonders gedoen,tafels omgekeer, in die tempel gepreeksy dissipels se voete gewas en vir huldie gelykenisse geleer en aan hulle dieLaaste Avondmaal bedien. Hy vra net gehoorsaamheid,Hy was hul Koning, hul leermeester enook hul Geneesheer, en TroosterHy was ook ‘n Kunstenaar, ‘n Boekhouer,‘n Ingenieur, en ‘n Waarmaker.As Hy self kon sê wie Hy is,dan was die antwoord: die Groot Ek is.Toe Jesus vir die derde keer sy dooden opstanding aangekondig het, het Hy gesê:

“Kyk, ons gaan nou Jerusalem toe, en alles wat die profete oor die Seun van die mens geskryf het, sal daar bewaarheid word.

39

Page 40: Verse Van Die Herfsjare

Hy sal uitgelewer word aan die heidene; Hy sal bespot en beledig word; hulle sal op Hom spoeg, Hom gèsel, en Hom daarna doodmaak, en op die derde dag sal Hy uit die dood opstaan.”

Die doeke van Genade

Die Jesus-kind word gebore –

in doeke toegedraai en deur Maria in ‘n krip neergelê.

Saggies en teer—

Die kind wat verlosser sal word.

Daar kom toe ‘n man vanRome, Pilatus wat Hom

wil verhoor en veroordeelen na Sy dood toe stuur.Jesus dra sy kruis èn ons

s’n tot by Golgota.Na Sy kruisiging en sterwe

word Jesus se liggaam in doeke toegedraai

en sag en teer in ‘n klipgraf neergelê.

Sondagmôre, die eerste dag, staan Christus op uit die dood.

Sy kleed blink en hy staan in die tuin en groet sy vriende.

Die vroue sê: Rabbi, dit is U.Toe die skrif vervul is met die uitstorting van die Heilige Gees

staan daar baie vriende sonder vrees,

stil, toe Hy opvaar in ‘n wolkna bo waar God die Vader

is en ons glo, dat Hy ons plek berei,

die ewigheid,die Nuwe Hemel,

Jerusalem,strate van gouden ewige rus,

lofsang,ewige lig,

nooitweerdors.

40

Page 41: Verse Van Die Herfsjare

AardbewingDie omvang van so ‘n tragedie soos in Japan is onbeskryflik, buite die bereik van woorde,en van verstaan toe die vloedgolf van wateroor die land heen kan gaan het dit vele lewens meegesleur en toe laat heengaan.

Reis deur die leweOns elke dag se lewe isnie ‘n gejaag -nie ‘n niks -nie ‘n geklaag -nie nodig om so te jaagof te kla of niks te doendis ‘n reis nie‘n resies.

Luister na . . . Ons luister graag na musiekmaar ons sing nie saamomdat ons die woorde nie verstaan en dan hou ons op om te luister,luister na die musiek voordie lied ophou.

Doen dit nouOns stel graag uit namôre om dit net weeroor te dra na ‘n ander dag. Doen die dingewat jy uitstel,

41

Page 42: Verse Van Die Herfsjare

sommer nou!Eendag beginvandag!

Bemoediging

Ek wil nie hê dat iemand doodgaan sonder om te hoor:

jy is so mooi -Jy is spesiaal -jy is die beste -jy is die lig in my lewe,ek het jou lief.

Baie keer hoor ek:ek hèt hom liefgehadsy was spesiaal -ouma is die beste -jy is die lig in my leween ek het jou lief,maardaardie persoon sien eknie meer of ek hoor niemeer sy stem nie,en ek is skaars ‘n lig virmyself en my maatshoe kan ek sout en lig wees,hoe kan iemand nog lief weesvir my, as ek niemand hetom al die mooi dinge tekan sê nie.Hou net aan om dit vir ander te sê:

Jy is mooi en bly so vir altyd.

42

Page 43: Verse Van Die Herfsjare

Nadenkend

Hoe kan ek vergeet . . .Hoe kan ek voortgaan . . .hoe kan ek nie onthou . . .hoe het jy gedink en gerekenmoet ek sonder jou die lewe aanpak,Daar is ‘n God wat dit bepaal - klink die eggo in my kopDaar is ‘n Wil wat hoër en groter is as ons s’n - Hoe kan ek dit vergeet hoe het ek gedink gaan ek sonder die hand van God kan lewe?

Spoke

Soms kom die spoke van die verlede nadergekruipoor ‘n sandduin en jy wil keer en weer en keermaar die gedaantes kom al nader en nadertotdat jy dit uitgil en met jou arms slaanen die wakker word ’n verlossing is van die droom waarin die spoke van die verlede woon.

43

Page 44: Verse Van Die Herfsjare

Ek vra myself die vraaghoeveel keer noghoe lank nogen hoe ver moet ek nog gaanis dit nie nou al genoeg nie?Terwyl ek nog kan onthoumaar die onthou word minderdie trappe word steilerdie gang al langer en mytreë al korter.

trippeltreetjies word my voorlanden as ek trappies betree dan soekek vashouplek, vir op of afgaan.waar is die dae toe ek nog honderd tree vandie viermaal honderdtree gehardloop hetwaar is die dae toe ek gewiggestoot hetdie dae toe ek ‘n spies en ‘ndiskus kon gooi dat dit klein word.waar is die kere toe ek langs die see kon stapen in die sand kon slaap en opstaansonder pyn en kla.die kere toe ek in die Drakensberg gestaphet met rugsak en waterbotteldie kere toe ons op die harde grondin ‘n tent kon slaap en verfris wakkerkon word, sonder sukkel.

Die berge is deesdae baie hoërdie seesand te sagdie grond te hard die slaapsak te noudie waterbottel en rugsak te swaar -en verfris wakker word?ek sal nie die gewig of diskus of spieskan optel nie, wat nog te sê ver gooi, en die viermaal honderdtree?moenie dat ek lag nie.

Ouer word is ‘n lekker reis in die leunstoelof ‘n droom op ‘n bed, maar die uitdagingis deesdae net om aan die slaap te kanraak na ‘n dag se lees reis of gesels.

44

Page 45: Verse Van Die Herfsjare

Wat is ‘n oproep

Lank terug was ‘n oproep iemand wat ‘n telefoon oproep bespreekom met jou te kan praat. Dis ‘n wonderwerk as jy nie hoef te wag vir ’n oproep om deurgeskakelte word nie.

Eers was daar ‘n duif met ‘n brief in sy bek.‘n mikstok kon ook ‘n briefie bringen heelwat later ‘n perderuiter met sy brief in ’n bladsak.

Die ontvanger was ewe bly om ietsie van ’n ander te kry.nou kan ons die foon optel en belons kan met ons duime tik en die boodskapop ’n skermpie lees

en dan druk jy stuur of send of go of hambaDit gebeur al vinniger, dit is soos ‘n snellerjy bepaal die eindpunt deur te miken dan voor jy begin bewe, kan jy druk of trek of send of go of hamba

Daar is die kuberruimte daardie ruimteonbeperk en wyd soos die Heer se genadedie onbekende en onmeetlike wye ruimte een waar jy ook kan send of go of hamba!

45

Page 46: Verse Van Die Herfsjare

Die e pos boodskap of ‘n brief in die pos.

‘n E pos boodskap is nou al net so lekkeras ‘n briefie in die posbus of in die bekvan ‘n duif of in die mik van ’n stok

‘n E pos boodskap hou nog meer moontlikhedevan ‘n vriend van jou verre verlede hoor

jy soms die vraag, ek dag ek ken jou ekwil net weet of jy my nog onthou

ek is nou veel ouer, wyser en miskienaantrekliker met grys hare as toe ons op skool was

vertel vir my of jy my nog onthou enof jy nog na Elvis luisterEn wat van Cliff en Freda Bocara

of onthou jy nog James Dean,(wyle)of lyk Rock Hudson,(wyle) se prent teen die muurnog goed genoeg,of is jy nou so modern dat jy net na Oprah kyk

46

Page 47: Verse Van Die Herfsjare

Oproep kan ook iets anders betekenOproep het ook beteken: jy gaan weermag toemy broers gaan weermag toeons moet blykan nie saamgaan nie.

Ons staan op die perron toe die trein stadig vertrekek wil skree dat dit tog moet spoed optelwant mamma huil en ek huil ookwat gaan wordpappa is nie meer daarom mamma te trooswie gaan hulle helpwasgoed was en strykwie gaan hulle troos.

dan kom daar weer een aand laat ‘n oproep:ons gaan bos toeons gaan bos toeons vlieg môre oggendons vlieg môre oggend

mamma huil en wonder wat, hoekom en wanneerdis oorlog op die landsgrensin die huis in jou hart en dietweeling gaan nou grens toe, bos toe wat gaan word, sy is alleen en hulle is nog jonk

na ‘n hele pak gesensoreerde briewe en oproepe laterkom hulle op ‘n sewe dae pasom hul klere te wasen om in hul eie bed te slaapen ons kan ons vergaap aan hul dissipline en haarstyl ons vra vrae wat onbeantwoord bly hulle is skielik baie stilwant die dinge wat hulle van afsku laat gril dis te erg om oor te vertelal wat hulle sê is‘dis hel’ as hul nog ‘n keer ‘n sigaret aansteekhierdie seuns, is skielik mansvan byna twintig.

47

Page 48: Verse Van Die Herfsjare

Die buurt se rooi ligte

Die vrou stel skaars belang in wat om haar aan die gang is, al wat sy wil hê isom ‘n lewe te kan maak met haar lyf(dis die oudste beroep in die bedryf)dis ook die mees vernederende en aftakelende beroep wat jou menswaardigheid wegvat sodat jy later wegdryf in die opdrifsels van die lewesy was nog nooit iemand se hartediefnet maar ‘n ou verlepte blom‘n straatmadelief.* —

* Die Nederlandse benaming vir ‘n prostituut.

Ongeordende leë oomblikke

My lewe voel al meer ongeordenvandat jy weg is vandat jy daardie nag dood is.As ek dan ‘n groot leemte in mywese gewaar, tuimel ek terug nadie tye saam, daar is ‘n groot leegtewat jou dood agtergelaat het.Tien oor twee is jy dood,oorlede,weggeneemfinaal weg . . .dood.

48

Page 49: Verse Van Die Herfsjare

Verjaar jy nog

Gister was jou verjaardag.verjaar mens nog as jy in die hemel iswie was by jou, wie het by jou kom kuier,

jy wat so gesteld was op ‘n mooi teepot‘n mooi dun koppie en piering,en mooi teelepels die suikerpot en melkbeker moes ook pas en gemaak wees van porselein of glas.

Ek het aan jou gedink en gewonder,was jy dalk die belle of the ball?ek is seker jy waswas jou susters, skoonsusters en maook daar by jou?of was hulle gehok en het hulle verbrou?

Nie jy nie, nee, jy het altydvermaan en gesê, wees net ordentlik,miskien kan jy hulle nou‘n lessie leer omdat jy hulleonder oë het.

het jy sjokolade koek ook gehadjy was so lief daarvoor, hoeveel kersies was daarop.of het jy net tee gedrinkek het aan al jou gunstelinge dinge gedinkwant gister was jou verjaardag.

Verjaar mens nog in die hemel

49

Page 50: Verse Van Die Herfsjare

Ek het vir jou ‘n kaartjie gemaak‘n lekker verjaar-kaartjie

mense sê dit maak nie meer saakmens verjaar nie meer,

ek wil eintlik hê jy moetnog verjaar want dan kanek nog ‘n slag aan jou dink

na soveel jare dink mens aanal die vriende van die verledeen kry mens ook die nodige vrede

die verskille vergete en die verlangehet dalk ‘n bietjie getaansoms is dit sleg en soms

net soms, dan huil ek en droomvan die mooi tyd saam en vandie plante en ons vyeboom

in ons tuin vol rose en geuredaar waar jy nou woon is daarsekerlik baie geure en kleure en

kry jy ook elke dag daarvanwat is jou adres, watter posbuswatter wolk of hemelstraat

woon jy nou?terwyl ek vir jou ’n mooi kaartjie van maanlig vou.

Ritmes en Kontoere

50

Page 51: Verse Van Die Herfsjare

Ek het goed liefgehad maar die geborgenheid en beskutting van ‘n lewe saam met jou het nie uitgewerk soos dit moes nie Skielik soos wanneer daar ‘n grootveldbrand is, word alles dof enonduidelik en die ritmiese kontoere van die lewe wordmeteens versteur. voordat ek‘n woord kan verstaan van mygedagtes, insinueer my denkedat daar niks meer oor is vandie geborgenheid en van diewonderlike beskutting van ons lewe van voorheen nie. Ons had maatsvriende, geselskapmaar die insinuasie vanontrou het reeds die saadgeplant en die trouheidis daarmee heen, Alles is nou oop en diedofheid wat die veldbrandse rook veroorsaak het,is nou ook weg en al wat oorbly is ek,alleen, en jy ookalleen en verbitterdverstikkend,tog was ons eens niealleen nie.

Die ritmes en kontoerevan die lewe het onsgefaal,wegfinis en klaar.

Kennismaking/vlerksleep

Onskuldig aan geheue

51

Page 52: Verse Van Die Herfsjare

van enige persoonlikeaandag van enig iemand,kennis of vreemdelinghet my nog ooit so gepladat ek ‘n kompleks ontwikkel en die aandag wat mense geeaan ander skielik meerintens wil dophou,hoe gebeur ‘n toevallige kennismaking, ‘n glimlag‘n groet of oogknipis dit iets wat van binne af uitstraal deur die oogof is dit wat mens sê belangrikvir die hoorder of vriendof is dit bloot opportunismewensdenkery of vlerksleep.

Slaap , die wondersoete ding

52

Page 53: Verse Van Die Herfsjare

Ver anderkant woorde het hyin ‘n diep slaap vervalmet sy mond effens oopterwyl die kwyl by diehoekie van sy mond uitloop.

Dis ‘n vreedsame toneelen laat my wonder hoelank dit nog so gaan bly.Sal ek flankeer met die gordyn sodat die oggendson kan inskyn en op jou nog toe oëval en teen die glooiing vanjou wang afrol en op diekuiltjie in jou keel skyn.

Die skadu van geluid hetjou uiteindelik wakker gemaak, daar was geengeraas, net maar jou oëwat oopfladder en ‘nklein bietjie verwardin die kamer ronddwaal.

Die vreedsame toneel laat my in jou lewe verdwaal.

Vreemde gepraat

Die nimmereindigende gepraatkan nogal soms sonder werkwoord raak

53

Page 54: Verse Van Die Herfsjare

en as dit oor ontdekkingsreise gaan sal dit sommer die werkwoord oorslaan,vreemde lande is ter sprake en danloop die sprokie van Peter Pan se magic baie meer toegeeflik in ons gedagtes rond en klik.

nog vreemder . . .

Saans as dit koud word buite, en voelbaar winter word endie warm somerdae wat wondbaar aan die rande en in stille helderheid in ons gedagtes rondgaan, Nuwe soel winde waai wes en koel kom die werkwoord weer tevoorskyn en die gesprekraak vlak en vlakker en al mindertotdat dit saggies in die niet verdwyn.

Spinnerakkies geure en gesigte

Skielik is daar ‘n intense aroma in die lug,ek sien die spinnerak voor my oë sweefdan weet ek meteens dat ek nog leef en wakker is

54

Page 55: Verse Van Die Herfsjare

want ek kan die vanielje ruik,diè reuk slaan oor in ’n mokka geur vankoffie en kaneel, soms kom daar ‘n nog sterker geur van aarbeie, kersies en pruime by en ek weet ek is mens en kan die geureeen vir een onderskei. die soepel geur van tannien laat ‘n bandelose vreugde in my opspring as ek sien dat jy ook hier is om dit alles met my te deel.

‘n Spasie te klein

Die musiek wat in ‘n motorgespeel word met die volume op voluit hard hoor mens van ver af en dan kom die gedreun en doef doef teen die bulte af totdat die geluid ’n gewelddadige piek bereik en die saamgebondelde musiek en die spelende rollende bewegenderadio tot stilstand kom met sy twee hardhorendeinsittendes.

Die smaak van bitter heuning

Jy ken nie my skadukant,dis glad nie ’n mooi kant

55

Page 56: Verse Van Die Herfsjare

As die lig fel en skerp op my skynkan ek niks verberg nie, jy kan ditnie miskyk nie, maar ek staan danliewer in die skaduwee, sodat eknie deurskynend word nie. Dieskunnigheid bevlieg my as mense beskuldigings slinger. Ek wil ook nie soos wyn wordwat ‘n suggestie van aspersies of groen gras in die boeket laat. Ek kies telkens ’n komplekse vrugtigheiden die wilde amandel se nasmaak, die giftige bitter, wat die heuning ook bitter laat smaak.

Medemenslikheid

Ek kyk na die foto teen die muuren sien die dam en bome en waterval

56

Page 57: Verse Van Die Herfsjare

en dink aan die vakansie waar ekjou leer ken het en die hele tydwaarin ek die jouheid waargeneem het,

het ons die wonderlike watervalbeleef en gevoel terwyl onsfeitlik daarbinne staan.

Ons voete het spierwit vertoon en ons hare het dounat gevoel dit was soos toe ons kinders was, ons het gegil van plesier sonder die druk van die lewe daarbuite,loshande gelukkigonbevange sonderenige kommer,

diemededeelsaamheidhet jou lewe en medemenslikheidweerspieël.

Moenie die wyn laat verskaalWyn moet soms asemhaalveral nadat dit ontkurk isdie prop uitgehaal is,

dan moet jou gedagtes eers maalwant die wyn se geur moet trou

57

Page 58: Verse Van Die Herfsjare

met die lug rondom joudie neus en boeket van die wyn

mag nooit verskaalwant dan is die nuutjie wegen dan kan dit nie draalwant die boeket is nie meer eg.

Hou dus jou glasie regvir die groot proevan die proe gedoe.

****Ek kyk na die klein branders wat uitspoel op die stranden dink daaraan dat ek my voete daarin wil baaimaar ek is doodbang vir die witdoodhaaidus bly ek maar liewer hoog en droog op die kaai of die mooi wit sand van die brander strand.

****‘kom bietjie nader’ sê krismisvaderek wil vir jou iets fluisteren jy sal mooi moet luisterek is nie jou oupa of pa nie maar net kersvader.

****ek wou nog kyk of ek jou kan wen nie met die voete, maar met die penjy kan goed praat en dinkmaar met my pen is ek weer flink.

****kan ons nog speel en rinkinknie so baie soos flink dinkmaar dis aangenaam om te weetdat ons nou lekker koek kan eet.

Geite giere en seediere

My pa sit by die orrel en tjorrelen ek wonder oor die meisievan die hartseer wysiewie se lot hy besingen wat net hartseer bring.

58

Page 59: Verse Van Die Herfsjare

dan hoor ek weer my oom met die vioolen ek draai my kop skuins om beter te hoorwatter note hy uit die kassie se magie toor.

die seun tokkel op die kitaardit maak die antie weer naarwant waar o, waar het jy gehoordat die seun so kan tokkel op een snaar.

***Die haai van Gansbaaiwas laas besig om hom te draaina die kaai by Gansbaaiom die agies in die staalhokte laat skrik en uit te nok.

Die dolfyne glip saggies oor die brandersmet hul silwerblink lywe, in die blou,en duik verspot maklik deur branderswat ander skoon seesiek laat dubbel vou.

Sardyntjies en bokkoms is klein vissieswat almal graag soek vir hul sussies.stokvis en sardyneloop in die water saam met dolfyne.

Die walvis is geen vis maar ‘n soogdierwat elke jaar gevind word met ’n gierSy kom Kaap toe die ou grote dierdan wys ons jou hoe jy dit kan vier.

Limerieke

Ek hoor nog die stemme van die mense en van jouwie is dit en wie wil nog graag die lewe houkom ons gaan kyk hoe die see vandag lykkom ons word ryk in die natuur soos ons kykdan sal ons hierdie dag nooit berou.

59

Page 60: Verse Van Die Herfsjare

***Die ou man neem sy kierie en loop sukkelend in die padhy probeer so vas as moontlik die stofpad vat.sy skoene word vuil en vol stofmaar die ou man is netjies opgetof,Hy loop huppelend in sy kispak in die stowwerige pad.

***Toe my kinders klein was en nog baie soetdink ek aan hul ervaringsmoeddit wat hul gaandeweg leer op hul paden maklik laat oorskakel na ‘n ander ratdit werk alles mee aan hul erfenis goed.

*** Mens het drome deur jou hele lewedit laat jou gewoon na hoër dinge streweSo as die lewe met sonskyn na jou staanvuur dit die passie in jou aanMoet dus nie dat gebrek daaraan jou laat bewe.

***Ek voel die wind wat waai teen my wangterwyl ek by die treinvenster uithangen ek klou vir lewe en dood aan die raamen keer so voor die kondukteur kraamtoe voel ek nie meer die wind teen my wang.

Herfs dan winter

Ek sien die herfs aan die bome hangen die seisoene gaan elke dag sy gangmaar die koue kruip van onder af open ’n mens slaap buite sonder sy dop.

Buitekant klou die herfs aan die mureterwyl die blare tussen ons en die burerondgewaai word deur die wind

60

Page 61: Verse Van Die Herfsjare

die koelte sal ons later vindby ‘n bord sop en lekkerkaggelvure.

Vannag sal die koue yslug waaien die winter na die suide bringen in hierdie koue binnekringkan ons môre dalk ‘n vleisie op die kole laat sing.

Saans kruip ons warm en knustussen die komberse inen die droom wat ek jou gunis die droom waar ons die vuur moet blussodat ons weer kan vergeween vergeet dit wat ‘n seer enskewe beeld stuur -nou bly net die liefde -

nou hoop ons weer,

in die môre kom die somer weeren kan ons draf en die lekker keerop keer beleef totdat ons neervalin die naaste stoel en droom endink aan die beleef-dinge in enbuite ons kring van verlange.

Ruil my drome vir die lewe

Net as ek droom het ek jou lief,Net as ek droom kan ek ‘n orkes dirigeerNet as ek droom kan ek in ’n koor singNet as ek droom

61

Page 62: Verse Van Die Herfsjare

kan ek jou sienNet as ek droom hou ek jou vas sien ek jou, net as ek droom.

Die pragtige Troupant

As ek die Troupant sien vliegdan dink ek aan daardie dagin die wildtuin toe ons vir diewildbewaarder moes liegom ons eie bas te red en die man ons vra of ons weet dis teen die wetom halflyf by die vensteruit te hang om ‘n voël te sien sit,

juis hieren ons antwoord dat die

Troupant in die boom hier agter sit en ons hom nie wou steur en uitklim en die deurtoeklap of die boomlaat bewe, toe kom hy hier aan enons sien hierdie troupant vlieg,en hy sien ons het nie gelieg.

Pinkster

God het ‘n sin vir humor;Soms het Hy gelagSoms het Hy gesingSo het Hy vir ons vrede gebring.God is nie ligsinnig nie;Hy is ons bewaarderHy is ons bewakerHy is die predikerdie Troosterdie God van alle nasies.

62

Page 63: Verse Van Die Herfsjare

Hy kan ons betigvir ons volgehouesondes en ons danbelowe dat Hy en netHy alleen vir ons betaal het.Hy het ons gekoop, nieomgekoop, maar vrygekoop,sodat Hy aanspraak mag maakop ons lewens en ons liefde.God het ook gehuildaardie dag toe hy sou sterfen ons die ewige lewe kon beërf,het Hy opgestaan en vir ons belowe om weer te kom, nadat Hy vir ons plek berei het.Hy stuur aan ons ‘n Trooster, die Heilige Gees, So verleen Hy aan ons die ewige guns.

Geroeste gedagtes

Ek kyk na ‘n foto van gebouein die reën en hulle lyk geroes,die reënwater val in die strateen die slote water storm verwoeddie strate af en kom dan in ’n groot poel bymekaar, opgedam, rooi, verroes.

Opgedamde gedagtes word ’nfrustrasie as dit nie tot sinnekom nie, stryk dit uit en vorm

63

Page 64: Verse Van Die Herfsjare

dan so jou eie rustige stroomvan heerlike sinvolle verhaleen poësie met of sonder rym.

Rymende gedigte of gedagtesmaak ons rustig en sonder klagtes.Dan kan ons in die aand van ons lewens agteroorsit en rustig die gegewens rondstuur, sorteer, sodat ons die poësievan ons lewens elke dag kan waardeer,sonder roes.

Ons onthou met trane?

Die herinneringe het lankal die hartseer oorleefDie herinneringe aan jonger daewas soms so duidelik en dan komdie onthou in dubbel slaena my gedagtes en die totale somvan die verlede is skielik verweefin die hartseer oomblik en die trane word onderdrukdeur ‘n verwoede lagbuiwat met ‘n vloedgolf van trane oorspoel word.Die herinneringe het lankal die trane verbygesteek.

- In Kaapstad staan daar ‘n berg -

Tafelberg staan met sy tone in die see‘n natuurwonder, - as jy nie omgee -Die stad lê in ‘n kom met sy rug teen die bergen die skepe en die inwoners kyk soms verleena die groot stad en die rustige en soms ookhaastige mense wat die bus of trein moet haalen staan dan verbaas as hulle in die kabelkar klim enmet ‘n spoor teen die berg se kant opry na dieplat kruin om

64

Page 65: Verse Van Die Herfsjare

die pyproker te soek wat wolkeoor die stad uitblaas.ons staan dan verwonderd met ’n elmboog teen die bergen sien die stad aan ons voete lê,pens en pootjies is ons in hierdie stadaan die voetheuwels van ons land inAfrika.

Parstyd, reëntyd

Dis parstyd in die Bolanddis reëntyd in die Kaapdie lug is vol van die geurvan mos en dit maak datjou sinne duisel en dronk wordvan die malse reuk vangis en mos hang in die dorp.

Trap die druiwe druk diekorrels en dan vloei mos die sap van die druifons litte raak lekker losamper tyd om te fuifmet die vrug van diedruif om fees te vieren almal se verjaardag te vier.

O, die liefdesgedagtes

Ek kyk na jou en weet dat ek jou nog lank wil kenjou oë is blou en intens en ek weet ek wil jou wenjy is skielik deel van my gedagtes, my leweelke oomblik van elke dag en ek voel hoe ek bewevan onbeholpe gevoelens en wonder hoe ek deurelke dag sal kom om weer nugter te dink,en hoe ek die tyd gaan omkry voor ek jou weer sien.

Nou staan jy daar en ek staar na jou oë, hare en gesigen ‘n gelate gevoel van rus kom oor my, en lig my gemoed en ek wil net met jou vryen soen en doenen vat aan jou

65

Page 66: Verse Van Die Herfsjare

en nooit wil ek berouhoe ek oor jou voelen jy my ook kan vashouen druk en soen en . . .

Sy getrouheid

Wanneer ek moeg en moedeloos voelwil ek graag weet wat God met my lewe bedoeldan sit ek stil en luister hoe Hy in my ore fluister.

My gemoed lig en ek kyk op, daar waar die berg se top staanen God ons vermaan om niks te bekommer of oor Sy liefde te wonder.

Ek voel meteens hoe spoel die sugvan verligting deur die lugen ek weet dat my vrese ligter weeg as Sy liefde en krag.

Is dit waar?

Kan dit ooit waar wees dat jy die wit rose geplanthet om vir my daarmee te sê: kom dans met my en jy wil my hêen vir my van die liefde vertel, in die landwaarvandaan jy kom, doen hulle dit met tulpe, en klompe daarvantoe koop jy ‘n plaat, nie met blommemaar met musiek en die man singvan die verandering van ‘n niks na‘n iets soos ‘n koningvan eensaamheid, na ‘n ring,van al die mooi en die wit rosein die ruikervan die gebruiker.

66

Page 67: Verse Van Die Herfsjare

Is dit waar dat mens kan verloorek kan nie meer hoor nooit meer die magicen die deernis in jou stem net ooren oor die vraag, het jy my liefen al die tyd is jy die dief‘n dief van harte en niemeer die koning met die goue ring.nie meer die klompetulpe en rose maar net alleenweesalleen en wees.

Eers as ek dood is

Wanneer ek sterf, sal ek vra om in die koor te singwanneer ek sterf, sal ek vra om my familie en vriende te groetwanneer ek sterf, sal ek graag net eers alles wil deurkykwanneer ek sterf, sal ek graag so naby as moontlik aan die troon van God wil sit.

Is die kinders wat voor geboorte reeds gesterf hetin die hemel net omdat ons glo?sal ek hulle ken, sal hulle my ken?daar moet ten minste twee wees, miskien driewant ek dink die laaste keer was daar twee.

67

Page 68: Verse Van Die Herfsjare

Die DiamantDie groen lig skynsel bereik my oogdie eerste diamant in my lewevol kleur en hard geword deur eeueuitgekies tussen al die loogvan gruis en grondblink die klippie, ronden ongeslyp was dit

toe dit nog in die grond vassit.

Die enigste diamant in my lewe was jydie groen lig het verdwynverslete en uitgeremverwaarloos en teensinnig‘n gebreekte skulp, verdorde papawer,

gedaante verwisseling deur die jare‘n abdikasie van netheid na die droë blare en onnet, ou klere, deurmekaar hare

68

Page 69: Verse Van Die Herfsjare

die diamante word weer deur die lewe poleeren selfopgelegde dissipline in lewe en in werk.

Blink nou weer in die oog enkom tot jou sinne en ruk jou regdie liewe sirkonium kneg

en word weer diamante -en egtheid van die lewe -iets om altyd na te strewe.

Nie net ’n groen skynsel maar‘n reënboog van kleure, daarwaar ’n diamantring aan dievinger pryk, trots en blink.

Cul de sac

Dis ‘n doodloopstraat hierdie cul-de-sacso was my lewe eens op ‘n tydek sit op ‘n ou houtstoel in die son en bak.nou is my lewe dun gesmeer gesprei, so wyd en yl, dan besef ek dis ’n doodloopstraat, ‘n cul-de-sac.

Ek het in ’n doodloop plek belandsonder waarskuwing is ek gevangin ’n net van swakte, aan my blinde kant.

Hierdie keerweder plek is mooi, die natuur is ’n ongelooflike mooi plek vol lewe en wyn -heuning en soetigheid en liefde.maardit het my byna alles ontgaanwant ek was siek en leeg en laag in my gemoed ek was sonder enige vooruitsigte sonder lewe sonder lus vir enige liefde

69

Page 70: Verse Van Die Herfsjare

die lewe in my was geblus.

Ek probeer om die versperring om my af te breekek probeer weer vrugbaar die mooi rondom myte sien en daaroor te sing en daarvan te skryftoe hoor ek dat ek maar net moet blom,blom waar ek geplant isdan sal die versperrings afgebreek word en ek salkan asemhaal en sien hoe ek blom.

Al is ek ook in ‘n cul-de-sac.

Verstote en weggegooi

Die klein lyfie lê nou warm en versorgin die arms van ‘n aanneem moederal sukkelende kry hy asem met ‘n pyp

skaars mens maar tog -weggegooi en opgetel en nou -

‘optelgoed is hougoed’so versorg die oppas madie lyfie wat verstote was.

soos ‘n kangaroe word hulle vasgehou

versorg, melk en warmte en liefdein die buidel sal hulle bly lewe dit wat die ma onversorg gelaat het

sal ander vir haar doen in die hawevir verstote mensies, hulle groei opdeur die genade en liefde van ander

70

Page 71: Verse Van Die Herfsjare

Limerieke

Ek hoor nog die stemme van die mense en van jouwie is dit en wie wil nog graag die lewe houkom ons gaan kyk hoe die see vandag lykkom ons word ryk in die natuur soos ons kykdan sal ons hierdie dag nooit berou.

***Die omie neem sy kierie en loop sukkelend in die padhy probeer so vas as moontlik die stofpad vat.sy skoene word vuil en vol stofmaar die ou man is netjies opgetof,Hy loop huppelend in sy kispak in die stowwerige pad.

***Toe my kinders klein was en nog baie soetdink ek aan hul ervaringsmoeddit wat hul gaandeweg leer op hul paden maklik laat oorskakel na ‘n ander ratdit werk alles mee aan hul erfenis goed.

***

71

Page 72: Verse Van Die Herfsjare

Mens het drome deur jou hele lewedit laat jou gewoon na hoër dinge streweSo as die lewe met sonskyn na jou staanvuur dit die passie in jou aanMoet dus nie dat gebrek daaraan jou laat bewe.

***Ek voel die wind wat waai teen my wangterwyl ek by die treinvenster uithangen ek klou vir lewe en dood aan die raamen keer so voor die kondukteur kraamtoe voel ek nie meer die wind teen my wang.

Musiek

Die lewe is soos musiek, klawers van ‘n klavier.al wat jy moet doen is om jou vingers op die regte note te kryen dan te begin speel.

maak die musiek, speel die notealmal kan nou hoorhoe die melodie bydie sinne en ore inglynog is die ure nie verby.

musiek is soos die leweklawers en snare wordgedruk en getrek

soos ons gedruk en getrek worddeur die lewe.gevoel deur die vingers van die musikant.

72

Page 73: Verse Van Die Herfsjare

Die bomb squad

Libanon, Irak, Afghanistan,Elkeen met ‘n sogenaamde veiligheidsplan

ons seuns gaan heel daarheen om op te ruimbomme onder die puin,en veilig te maak,dit maak vir hulle saak.

maarmeteens word hulle verraaidie wiel het skielik gedraai‘n span moet optree en inbeweegveiligheidsmaatreëls word oorweeg

die hel bars los, breek die mens en beton tot gemors -alles wat heel wastot rommel en flenters om weer aanmekaar te las.

73

Page 74: Verse Van Die Herfsjare

sy liggaam is stukkend en verdeel sy lyfmaar sy gees en geloof bly heel.

volledig kom hy terug na ons land.

Hongersnood

Met ‘n vuil pienk kombers is hy toegedraaihy word aan die moeder gegee en syontvang hom hartseer en gelatemet ’n ruk trek hul weg,

sy hou hom vassy lyfie nog slap.

te laat het die redding gekomte lank het hul gewag op kos en waterte lank het die moeder gebid en later,al wat oorbly is huil sonder trane

verslae gaan sit sy nou alleen, eensaam en rou,die ander kinders speel,môre is dit iemand anders vandag kan sy rou en help die ander kindersom aan die lewe vas te klou.

74

Page 75: Verse Van Die Herfsjare

Gedagtes in die natuur

As jy saam met jou maat op ’n sandstrand lêkan jy aan baie dinge dinkwat sal die ander vriende sêas jy so lekker op ’n werksdag rinkink

Gee jy net om vir die son en die seeof ding die berge ook soms mee

Sit regop en kykhoe die son ondergaanen jou daarmee rustig vermaanom na die sterre te gaan kyk.

‘n Volmaannag

Neem my ook saam na die ewige stadwaar die leegheid nie meer kan pla en die leemtes gevul word met musiek en sterlig en geordendedenke en verrottende en pynigende ellendes my sal uitlos.en waar die katedraal dreun en bewe van die hemelse

75

Page 76: Verse Van Die Herfsjare

musiek van die meesters wat dit geskryf het op dieewige onverganklike partiture van die maanlig op ‘n volmaan nag.

My eerlike lewe

Ons verraai soms deur lief te hêdié wat ons ook liefhet.anderkant alles wat saak maak,is daar net een ding wat ek wil doendis om eerlik te wees in my leween in my groot strewena die waarheid van mensweessonder om te verraai deur dieliefde wat mens gee en dieliefde wat jy ontvang in joualleen wees en in jou eensaamheid,selfsugtig te wees in eerlikheid,menswaardigheid is om met jouself eerlik te wees totdie bittereinde, en met ander,die wat lief is vir jouen jou giere te aanvaaromdat dit deel is van joulewe en sterwe.

Bymekaar

Dit was sy engel-vriendin wat altyd sê

76

Page 77: Verse Van Die Herfsjare

dat sy hom en haar kind bemin.

Nou is almal weg en net hybly oor en dis of hy haarnou nog kan hoor al issy ook weg, kom hy togallenig reg, tot later dan is almal weg en tog weer bymekaar.

Nie uitwerk nie

Hoe kon ons nie meer bymekaar bly. Vertrou jy my vertrou ek jouhoekom kan ons nie - vergewe my vergewe jouhoekom het dit nie - gaan jy weg ek gaan weg- nie uitgewerk nie.

Onthougoed

Ek onthou jou goed van lank, lank geledevan skooldae toe ons nog kinders was.ons het ver ente gestap, koor gesing en danwas daar nog die operette ding.jy het jou geliefdes gehad en ekmyne, maar ons ontmoet na jareweer en nou kan ons net gesels

‘en die onthou jy nogs’se beelde oproep en ons lewensverhale vertel.

Die klein dingetjies is

77

Page 78: Verse Van Die Herfsjare

al wat nou nog telal is dit net as onsmekaar kan bel.

Die Kake van ‘n Draak

In ‘n grot diep in die Drakensbergehet ons skielik rus gevind enuitasem op ‘n rotsbank gaan sitom asem te skeptoe ons opkyken die vlermuise sien het ek na my asem gesnak toejy onthou dat grotte ookskuilings was vir mensevan lank terugin die oertyd vandie mens kon huldaar woon enhoewel primitief tog‘n vuur maak om koste maak en hitte te vindvir ons liggaam en myneen joune en saam konons dink aan die dagen die geskiedenis en vanwaar ons kom en waarnatoeons gaanhier in die Draak se kake.

Ma se sorgtyd

78

Page 79: Verse Van Die Herfsjare

Ek loop tussen die huise van die dorpen ek ruik die aandetes wat wisselvan tamatiebredie, smoorsnoek,kerrievis en soetpatats.Dit laat my gedagtes in ‘n mallemeuledraai maak na die dae van lankterug toe my ma nog vir my gesorg hetsorgelose, kosgevulde en tevrede dae,die aandetes en middagetes en visetes,toe ma en pa nog gesôre het.

Die berg

Ek wil woon waar ek ‘n berg kan ruikgroot en swaar, vanaf die kroondendaarbo tot hier waar sy skof sekromming teen die horison krulen die groen reuk van deurweekte dennenaalde dig op die hangvan die berg lê soos ‘nmat wat al van Kersdag af opdie vloer lê en wag om gevee te word,hier, hier is my blyplek, my woningby die berg.

Die Visnet se skatte

Aan die visnet teen die muur hangal die skatte van die see wat op land uitspoel, alles wat ek kon vind en wat ek moes soekal word mens soms baie bangas jy sien wat die visserman vang endit wat jy sien en wat jy kon eienop die strand en wat die see uitspoel.

Daar is ou sterre, skulpe en haai beursies,die bamboes is gebruikgoed uit die seewat ‘n lekker trompet geluid kan maakmaar wat glad nie meer die ekskursiesvan die visserman versper of sy taakom vis te vang kan belemmer.

Die ster kan nie meer skynen lê leweloos en styf op die sand

79

Page 80: Verse Van Die Herfsjare

glad nie meer ‘n bandmet die lewe onder die waternou moet hy aan ‘n visnet hangen kyk hoe die mense snaterHierdie ster kon nog nooit skyn.

Die Krag van God het geen einde

God se krag het geen eindehy het Sy groot krag ingespanom Sy eie en enigste Seunna die lewe terug te bring

so kan ons op Sy krag staatmaakom ons te help met ons daagse taaken vraag na hulp en verstand want niks is groter as Sy liefde

wat Hy vir sy Seun gevoel hettoe hy Hom opgewek enweer verheerlik en geheilig hetom vir ons die Christus te wees

wat ons elke dag in ons lewebelewe en wat snags oor onswaak en ons beskerm teenrampe en ellende.

-God se krag het geen einde

Watervalle

By die waterval in die bergestaan ons in verwondering enkyk na die water wat daar vanhoog bo oor die wal stort en diep in die vallei af stormom ‘n groot rivier te vorm.Na baie jare staan ek weer by

80

Page 81: Verse Van Die Herfsjare

‘n waterval, in ‘n ander valleien kyk hoe die water ‘n skeidingvorm en ‘n doek voor die oë houom die waarheid te verberg.

Inheems

Die wonderlike plante staan geplant en saaielke seisoen weer en weer, oor en oordie hele skiereiland, en dan waaidie wind ons in ’n ander buiomdat die saad moet verspreien ons die dokter benodig saam met die see en die son en die bergons sal ons nou nooit meer kan vererg.

Verbode vrugte?

Versigtig op sy tone loop hy deur die lang gras in die tuinwat nat is van die nag se dou en waarop niemand nog vandag geloop het nie, die nattigheid van die koel oggend en die gras gee geure af en kom sit ligweg in sy neus toe hy haar gewaar aan die oorkant van die water wat vinnig oor die rivierklippe kabbel en hy die water aandurf met ywer en opgerolde broekspype, met ‘n vasberade trek om sy mond klim hy die wal uit en vergryp hom aan die

81

Page 82: Verse Van Die Herfsjare

verbode vrug van die tuin.

Alleenheid en eensaamheid

Ek wens ek kon die tyd terugdraaiek is so alleen en verlang na jou en na alles wat ons hadas ons dus saam kon verlang danwas die tyd nie so leeg en lank en ons nie meer alleen in die verlangna wat ons saam had.Nou het jy iemand maar ek het niemanden ek is die alleen dierdie tyd word kortons moet die tyd kan terugdraai.

Die Kaap is leeg sonder jou

Hier wou ek maar altyd blyhier waar mens die see kan ruikdie berge kan sien kreef en perlemoen kan duikmossels en vis kan eeten hier wil ek graag bly

maar die Kaap is leeg sonder jou.

Ek sien altyd die berge as ons Kaap toe rydan hoor ek die Hallelujas en voel vryas mens oor ‘n hoogte kom, lê dit daar vir almal om te siendie see, die groot blou dam,dan kan mens dit sien,

maar die Kaap bly leeg sonder jou.

82

Page 83: Verse Van Die Herfsjare

Die lewe? of die dood?

Hy is ‘n ekstrovert wat in sy flambojanteklere die straat afstap en luidkeels singwant hy het goeie nuus om te bringvan sy ou geliefde tantewat skielik die emmer geskop heten nou gaan ons fees vierwant so het sy gesê: die lewe moet jy altyd viersoos jy wil en net soos jy iswant sy lê nou daar in haar huis,nou nie meer heeltemal tuis,maar togbinne in haar eie stinkhout doodskis.

Loop weer oor die sand

My spore oor die strand se sandis duidelik afgedruken ek voel hoe die sand tussenmy tone krul en ek stap tot daarwaar die nattigheid die sand ontmoeten ek die branders kan hoor breek en ek dan val en beland lankuit op die strand.

Ek sien jou daar

Ek sien jou wandel op die strand

83

Page 84: Verse Van Die Herfsjare

jy loop met jou skoene in jou handjou tone krul van lekkerkrynie omdat jy dink aan vrymaar omdat jy baie kielierig kry!

Tuimelende gedagtes

Die vakansie gedagtestuimel terug na vakansies by die seeen in die Bosveld en Laeveldoral is die herinneringe en die groot onthou laat my weer en weer terugtuimel in die verlangen leegtes van onthou saam met jou.lugkastele bou ek onomwonde,dis elke dag ‘n ongeordendeoomblik, want ek onthouelke keer meer en meeren dan word die leemte groter en die tuimelaar in myval dan heeltemal ongeordenvan die wolke af.

Ontheemdes

Die kind lê in die arms van sy moederen laat die genade van albei se Hoederoor hul vloei en dan word die dokterse aandag geboei deur die gees van die kindwat wegwaai saam met die winddie moeder se trane is droogwant die stof sit dig op haar oogen op haar wang want sy is sovreeslik banghaar man is dood haar kind is dooddie dokter sit sy handoor die dooie se gesigsodat die ma die werklikheid

84

Page 85: Verse Van Die Herfsjare

kan sien met die droë oëen dan moet sy pleitdat Hy haar ook moet neemwant sy voel heeltemal ontheem.

Jy moet loop, en gaan word (go and become)

Sy ma stuur hom wegnie van die wêreld se slegmaar van haar en die droogtestuur sy hom nie in die windmaar om te gaan word . . .saam met ‘n ander ma, vrou -moet hy sy hand nou in hare vou -en loop omdat sy ma so wil dat hy kan word watsy vir hom droom, bid.die jare loop hard oor sy lewesoms het hy van honger en dors gebeween na verloop van ‘n baie lang tydoor die hele wêreld wydis hy terug in sy geboorteland en sien hy die menslike hand wat hom gestuur het, sy ma . . .nou kon hy uiteindelik word, soos sy wou hêhy is bly dat hy kon worden dat sy hom weer kan sientoehy moes loop sodat hy groot kon word.

Die belydenis van ‘n kind Jesus het mense geleer Hy het water in wyn verander blindes laat sien lammes laat loop armes geseën dooies lewend gemaak storms stil gemaak vis en brood vermeerder honger mense gevoed

dorstiges lewende water gegee.

en toe -

85

Page 86: Verse Van Die Herfsjare

het Hy op water geloop.

water en kos

Die seun weet net van dors wees en honger lyhy weet nie waar die kos en water blywaar hy een van die twee kan kry.

sy

broertjie sterf oor drie sent se water en hy bly oor

en

toe hy maande later in ‘n ander land kos kry weet hy nie meer hoe om te eet en te sluktoe hulle hom in ’n stort druk kan hy nie ophou staar na die oorvloed water daar,

onophoudelik vloei dit uit ’n stort se kop maar toe hy sien dit loop uit in ’n drein se gat

word hy byna malen hy skop en hy skreeterwyl hy op die water valen met sy hande probeer keer en stop

hy skree

die oppasser wil hom vermaan,die oppasser wys hom die kraan, die oop en toedraai daarvandie water is volop maar ook nie onophoudelik

werd om voor te sterf?

86

Page 87: Verse Van Die Herfsjare

Kognitiewe dissonansie

Die musiek dring deur in die ore van die hoorderen die onkunde van die klanke veroorsaak ‘nkognitiewe dissonansie en kan diebestaansangs nie langer verduurhy voel geheel en al vuisvoos geslaandeur die eentonige maar wanklinkende vals klankewat uit die blêr kas kom.

Die ontknoping kom skieliktoe iemand onsigbaar diedreunende en wanklinkendevals klankeafskakel.

stilte, stil, rustig en

versteuring van geluiddie eksistensie van angs vir geraasuit die omgewing weggeblaas.

87

Page 88: Verse Van Die Herfsjare

Selfmoord

Ek skrik toe ek die liggaam sienEk weet onmiddellik wie dit ismaar die verstaan daarvan neem baie langer om in te sink.

maar ek kyk nie weer nieek staan weg om nie weerte sien waarmee ek my brein nie wil besoedel nie.

Wat het hom besiel, wat het deur sygedagtes gegaan toe hy dit gedoen het.Ek gaan sit in my kamer, en ek wonderof mens nog kan bid,‘n mens mag bid, maar sal dit help,

ek wonder oor die nietigheid van die mens en die effek wat so ‘n doodop die mens het.

Die gedagte aan tee drink -- maak my naar en ek los allesen gaan sit weer om te dink

Watter effek het dit op hom,op sy siel en op die lewe hiernaof hét hy ‘n lewe hierna?

ek kan die skrik nie uit my lyf kry nie en wil nie weer ’n dagsó begin of só eindig nie.

Wat het hom besiel, dapperheidof was dit oorgawe . . . wat was dit?

88

Page 89: Verse Van Die Herfsjare

Appel of Vy

In die paradystuin het vrugtebome gestaanen daar was dalk ook groente in die tuinmaar die groot Tuinier het die mense gemaanom geensins te eet van ‘n sekere boomreg in die middel van die tuin

maar soos die mens maar is, het hulle nie geskroomom juis te wonder wat dit is met die boomwat kan dan nou gebeur as ons daarvan eetgaan ons dan so vreeslik lyas ons eet van die vrugte of die vy?

Terwyl hulle daarvan eet kom hul agterdat die blare van die boom, groter en sagteris as die van die appelboomhulle maak toe ’n stukkie klere vir elkvoordat die blare heeltemal verwelk

eers sou hulle nie kon droom dat hul klere sou moes dramaar dis toe die Tuinier hul vrawaar hulle is, dat hulle Hom vermywant hulle het geëet van die verruklike vy.

89

Page 90: Verse Van Die Herfsjare

Geure en Reuke

Die geure is anders

Hier by die see ruik

jy soutlug –

Skoon vars seelug

Fynbos en sproei -

Dit laat jou sinne gloei

Jy haal asem met genot

want jy ruik mos,

dis gis-vrot

en kaas -

en jy weet jy is op ‘n plaas.

hier,

is die geure skielik anders

Geure word reuke,

die oomblikke word breuke

van stank,

‘n klank

‘n steurnis,

Jy weet wat daardie

reuk is soet

maar onwettig

dagga...

90

Page 91: Verse Van Die Herfsjare

Riviere van vuur en ys

Riviere van vuur en ys kom van die berg afgerolnadat die berg vuurgespoeg hetsoos ‘n draak van ouds,so is die draak binne my asek dink aan my lewe en die foute in my, wat ek probeerregskree het, die vuur in mygemoed het gemaak dat ekseer was en dom was enek tol en rolen dan kom die ys oor myen in my en ek besefjare later dat ek niereg kon wees endat ek myself eintlik vrees…die riviere vanys en vuur.

Pyn en ongeduld

Ongeduldig, ontevrede, onbeskofdit is die pyn van ‘n bui, ‘n verkeerde bui van pynvan verstrengeling teen ‘n greinvan die dag en die nagnooit ‘n sagte woordnooit liefdevolle taalnooit ‘n lekkerte van ‘n uitstappie genietnet maar gelukkigmet die onvrede en dieskof van hormone en ander stres.

91

Page 92: Verse Van Die Herfsjare

Stukkies van ons Land

Die oggendmis uit die seeLaat mens soms verleë As jy ‘n dun hempie draen daaronder net ‘n bra.

Die fynbos ruik lekker aardswanneer die wind daaroor waaien al sal die wind skielik draaibly die reuk van die veld allerlaas.

Die voëls het baie kleuredie sang van hulle kom en gaan dit roep en singen bou dis alles net om ‘n maat te vang

meer te word ’n nageslag en jou maat te vermaak en klein voëltjiesgroot te maak. Die blomme en plantevan ons land is ookuniek en mooi en staan die land vol

groei en wys julkleure deur te bloeien te vertoon hoedie land kan lykin die lente somerwinter en herfs.

die diere is mooi groot en soms gevaarlik. die kleiner bokkies is mooi en leeus sal vang en vreet en olifante trompetter die leeu se brul skoon weg.dis ook baie gevaarlik.

Verstaan tog asseblief

92

Page 93: Verse Van Die Herfsjare

As jul maar net sal verstaanwat met my aangaantoe ons nog lank terugbymekaar was en ekontevrede wasmet alles en bynanooit meergelag of grappegemaak het nie.

Probeer verstaanvan die begin afwas daar die vreeslike verwerpingtoe ek klein was en ek ‘n klein boetiegekry het.die eerstedie tweede en diederde verwerping.

toe kom jy en ek voelek word beminnet vir myek vir joujy vir myalleen netvir myek vir jou.

Toe die skokdaar is nog iemand.nie net ek nienie net vir my niedis jy wat ‘n ander sienwat my laat lyweereens nienet ek vir jouen jy vir my‘n ander een . . .verwerping . . .

Ouderdom is blou?Wanneer ek eendag oud is

93

Page 94: Verse Van Die Herfsjare

wil ek terugkyk na noudan dra ek dalk blou.

ons ma het altyd gesêsy is eers oud as sy tagtig isen nie meer so goed kan onthou

ons pa het nie eers sestig gehaalen as ek nou terugdink kan ek ook dalk nog faal,

ek dra vanoggend blou ek kyk in die spieëlis ek nou regtig oudof lyk ek maar net vanoggend so koud

wanneer ek eendag oud isen my hare groudan dra ek liewer die heeltyd net blou.

Doring in die vleesWat ookal jou kruisWat ookal jou pynna die donker wolkeen reën, sal die son weer skyn

of jy nou struikelof jy dan val,God is altyd gereed, Hykry jou goed beet.

Hy ken jou hartseersien elke traan‘n woord van Hom, weerlos jou nie in die waan

jou hartseer bekruip jou in die nagmaar verdwyn met die lig van die dag

jou Skepper wag, iewers daarboHy skenk Sy genadeen Sy liefde laat jou glo.

Nog dorings

94

Page 95: Verse Van Die Herfsjare

Die doring is in my vlees,Moenie dit wegneem nieek moet eerder leerhoe ek dit moet beheer.

hoe kan ek leefsonder dat dit my omgeefHerinner my aan die doringdeur my op my knieë te bring

ken die doringsdink daarby verbydraai soms opsy

ek sterf elke dag ‘n bietjiekom sing nou die ou liedjievoordat ek sterf en sê mywie gaan die doring erf.

Troos

Troos jou daaraan datHy jou sal drajy kan dus net vra

95

Page 96: Verse Van Die Herfsjare

Kom in my harten verlig my smartkom in my lewe engee my U vrede,wees barmhartig enliefdevol, want dat ekU nodig het, is waardie las wat ek moet dra,is baie, oneindig baie, swaar,

Here help my, ek kan nieek mag nie, faal of druipstertterugkeer na die lewe van‘n sorgelose mens met kinders en kleinkinders

ek is self net ek,‘n mens met talenteen liefde vir alles enalmal rondom my…

Here, help my, assebliefom die laste te dra endie doring in my vlees te verdra en nie te vrees dat ek alleen moet wees.

Daaglikse hulp

“Ek slaan my oë op na die berge...”

tussen berge werk dit goedas die son die toppe vang

96

Page 97: Verse Van Die Herfsjare

lyk dit byna soos bloedso rooi, so mooi,

“Waar sal my hulp vandaan kom...”

ons klim soms tot daar bo en soek en krap en wonderal die tyd is dit hier, hier onderhier by my, is my Here en my Herdernet hier waar ek staan

Waar ek elke dag gaanWaar ek die wag voor my mond moet hou,Sodat ek nie telkens weer kan verbrou...

“Ek slaan my oë op na die berge,

waarvandaan sal my hulp dan kom?my hulp is van die Here, van Hom.”

Mense wat ek liefhet

Die wie mens liefhet is verdie verlange klop aan my hartjy weet daar is ook ander watvat aan hul hart, en aan myne

Kom nader aan my hart

97

Page 98: Verse Van Die Herfsjare

klim binne in my weseveroorsaak nooit die smartvan ieder en elk se keuse

kom saam vandag en elke uur na die veldwaar die fynbos bloeien fynreën ons natsproei

die kalmte kom weer oorjou en my en ons is alweeraltwee gereed vir die dagwat in ons albei se rigting lag.

kom my kleinseun wie ek liefhetkom na ouma toe en vertel mywat jy doen en hoe jy op jou fiets rondryvertel van die pret en die lag

kom saam met my na die mooi na die berge wat so geil getooistaan in die wit en pienk en bloumet wolke toegevou.

by die rivier kan ons swem en jildis mos die lewe vir jongetjiesen hul maters, om uit hul longetjies te lag te speel en te gil.

Die wie mens liefhet is verdie verlange klop aan my hartjy weet daar is ook ander watvat aan hul hart, en aan myne

en aan syne maar tesaamkan ons lag en singen vreugde na almal bringdit moet julle dan beaam.

Die gebede

1.Die man rol sy mat behendig oopen gaan dan ewe stemmig voortop sy knieë buig hy oordie een vir wie hy aanbid.Sy gesig na Mekka gedraaidis nie net om die draai

98

Page 99: Verse Van Die Herfsjare

dis ver en hy bid saam metdie klank van die lied saam met die geluid uitdie minaret klink sy vreemdesmeekgebed.

2.Ons bid elke dag tot Godnie op ‘n uur vir ons gereëlmaar net wanneer ons iets wil deelmet onse Here en ons God.

Ons hoef nie ‘n mat oop te rolmaar net ons oë sluit vir elke harde geluid,harte opgehef en lewe vol.

Ons kan ons knieë buig sodatons kan voel hoe ons harte juig.

Jou NaamMy kind se naam het ekop skool al gekiessy mag nie nou al sterfGod het ook al jou naamin sy boeke uitgekerfen ek kan nie nou algroet nadat ek jou naamal so lankal in my ronddraek het Hom nou die dag gevraof Hy jou lewe sal spaaromdat ek nie kan sien dat jy nou al van ons moet gaan, want ek het jou naam

-op skool al uitgekies

‘n Ridder op ‘n wit perd

Wie wag nog vir ‘n ridderwie glo nog aan ‘n ridderek het nooit daaraan gegloselfs nie eens as iemand my blodat daar so iemand gaan komom my hart te steel en

99

Page 100: Verse Van Die Herfsjare

weg te dra oor die bergedie binneland in.

Toe kom die ridderdie sogenaamde lovervan ver oor die seenie eens under coversommer net souit die kerkvan die werkkom hy aangestapsonder ‘n perdsonder sy skip.

nie ‘n matroos maarmet ‘n fiets soossy ouers en voorouersdie miljoene fietsevoor sy tyd ry - net dit was ‘n Vespabromfiets van die moderne Romeine

my vriend, my loverAl ry jy undercover,kry jy teenspoed by die boere wat nie wil ry op hierdie volksvreemdeperd, of fiets of bromponienie een van die genoemdediere, nie eens die ridder kan strywant hy wil net met die meisie van sy drome kan vry.

Paasfees en Kersfees.

Vir jou altyd my beste sê ek hierdie keerOm iemand te bereik met woordeons sing ook in blye akkoordesodat ons die nodige lofprysing kan bringmet die vrolike Kersliedere wat ons sing.

‘n Somerkersfees en ‘n Summer Christmasvier ons so tesame onder een dak so is ons nooit ‘n las en klink dit ewe bak

100

Page 101: Verse Van Die Herfsjare

As ons die Christusfees weer ‘n keer vier.

Kom vriende, kom luister na die boodskapvan lank, lank gelede toe die profete voorspel heten lank voor Jesus se geboorte vir almal vertel hetdat daar ‘n Messias sal kom om almal gerus te stel en van die blye boodskap kom vertel.

Sagaria word besoek deur ‘n engel en stomgeslaan wag hy op sy seunterwyl hy op sy geloof voortleun en daarna ook God se lof besing.Die engel kom besoek ook vir Maria en bring aan haar die goeie tydingsodat sy onmiddellik aan God die lof bring en Hom met ‘n lofsang as begenadigde die dank bring.

Sy lewe is vrede en Hy bewandel die ondermaansewaar mense hom volg en genees word van siektes en blindheid en stom wordvan verbasing oor die krag en wysheid van die timmerman.

Ander is bang dat Hy hulle sal vervang entoe verraai hulle Hom en hul stuur Homna Pilatus, waar hy Hom onskuldig wil verklaaren die skare dit nie wil aanvaar.

Kruisig is hul histeriese verklaringhul soek Sy bloed, want Hy wil God vervang, daarvoor is hul so bang en hul is domdaarom moet Hy nou aan die kruis gaan hang.

Die vroue huil en die dissipels bêre Homin ‘n klip graf en op die derde dag staan Hy op uit die doodnou weet die gelowiges, Hy is groot, hy is self die Sterke God, ewige Vader,Vredevors, Raadsman, Opgestane Here.

Liefde en haat

Het jy al liefgehadso lief dat jy ‘n ander haat?van jaloesiewil wegwenshet jy al liefgehad?

dis ‘n gevoel wat ander gevoele oortrefen ook is dit ‘n sielverwoester

101

Page 102: Verse Van Die Herfsjare

dit bekruip en woel en krioel

die jongdae van die mensneem jou gereeld op so ‘n trip van wilde drome engeite en dinge en jou helelewe is ondersteboen ook deurmekaarkom, ruk jou regen gooi alles wegwat jou die dinge laatdoen en kom nou reg.

dit werk nie heeltemalso nie en jy kan maarraad gee en weer enweer probeer en keeren arms swaaidit kos jou die wegkom vandie verwoester

het jy al ooit iemandregtig liefgehadhet jy al ooitLiefgehad?

Die gebreekte Kleipot

Dat jy moes sterf, nie gespaardie slagoffer van ‘n moordenaarJou musiek word gehoordie klavier se note, getoor,het stil geword daardie nagalmal het hul asem opgehou en gewagdat die musiek sou speel,nog net eenmaal... dit het gefaal...die moordenaar had geen ontsagvir musiek of lewe, of lag...jou laaste wens het gestolin die keel en toe rol

102

Page 103: Verse Van Die Herfsjare

die kleipot, tuimel neerdie skerwe spat weer en weerniemand kon dit keerdat die skat daarbinne uitloop,stort, jou gees het jou verlaatgesweefgestolgesnak.Die kleipot ... Stukkend ...daarmee heen ... die skat.

Jou lag het verdwyn

Hoekom het jou lag verdwynwaar is jou lag heen, of is dit pyn?jy was altyd vol pret en lag,Dit het ‘n groot deel van die daguitgemaak, maar toe raak dit wegen alles word sommer sleg en die lewe word moeilikdit laat jou skielik minder lagdis onlekker en moeite om asem te haal endiep te lag. dit het verdwyn toe jy...of het dit gebeur toe...

103

Page 104: Verse Van Die Herfsjare

wie het dit van jou weggeneem?waarheen is jou lag?

Emosies en passies

Daar is oral emosies wat trane trekof jy nou lag en vrolik is vandagkan die emosie jou ook laat huilen dan is dit met ‘n traan dat jy lag.

Die emosie wat jou hartseer maakkan jou laat voel dat jy skaakspeel met jou eie gemoeden die dam in jou oë voed.

Daar is ‘n passie vir liefde en haatdie wyn in die bottel kan hard praaten die passie van verraad gaan jou ore nie verby en jy moet tot die einde toe swaarkry.

‘n Passie vir dit of vir datkan jou laat struikel op ‘n keer dat jy dit nooit sal weet of verwag of dat die emosie jou oorval of laat lag.

Daar is ook son

Die sonstrale skyn deur die bometot op die grond in die voetpadEk sien die pad goed en loop nou reguitsonder sukkel maar tog sonder huppel met ‘n lag vir elke dagkom diesontot op die gronden lag die blare,ja, vrolik hoor mens diegeluid van voëls wat sing en

104

Page 105: Verse Van Die Herfsjare

fluit en die muise wat soek na ‘ngaatjie of ‘n maatjie...die son skyn helder tussen dieboom se blare en takke deur.Die sonstrale skyn mals oor die bome en veld.

Die skaduwees tussen bome

Die skaduwee word al langer...en ek kruip tussen die blareen takke vir die son wegwant op die oomblik voel ek slegen ek word al hoe bangeren die takke gryp my hareomdat ek bang is en sleg. ek kan die son nie sien want diebome is te dig en ek soek nie die ligwant ek is bang en ek is sleg. kom terugna my toe my maatkom terug en voel dan hoe ekjou kan liefhê en troetel en sonder om te wonder hoekomsal ek jou kan troosen al is ons albei baie broos

105

Page 106: Verse Van Die Herfsjare

en al sien ons net die sleggaan ek nooit weer weg want ek wil jou weer krysoos jare gelede toe jy mygevra het en ek ja gesê hetsonder die eindelose wet kan ons weer bymekaar weesen sommer net ‘n boek saamlees.Die skaduwees word al langer...

Einde van die warm somer

Ons lewenstye moet veranderDit voel nou of die herfs hier isdis alreeds baie koeler.Na ‘n baie hete somertyd, noukom die herfs suutjies aangesluip.Die koelte in die lug herinner onsaan ander seisoene in ons leween net voor die winter kom kan ons die kort herfstydwaardeer en ons kan weereens asemhaal en ons daein koeler ure verwyl.

Die flora bring lof

Die lotusblom of botterblom of katjiepieringse geure en die malsheid van die kappertjiesdie heide en proteas saam met al wat grassies is, staan in die tuin van onse Heerhul bring aan Hom die eervan alle verganklike dingedie mens en dier kan hom nie beter vereer, ons gee ons lofprysing en dank en al ons sinneaan die maker van alle lewende dinge.

Jy is wie jy is

Jy het aangespoorJy was die dryfveer Jy was die beskeie een en altyd regjy was die een wat vergeef hetjy kan nie kwaad bly

106

Page 107: Verse Van Die Herfsjare

jy gaan nie van die pad af glyjy het die liefdesvuur nooit verloor.

Jy trap nie op hartejy veroorsaak nie smartejy is altyd sag en liefjy is ‘n regte hartediefvol glimlagte is jyjy streel met jou stemjy raak aan, ongetemjy trap nooit op harte,jy trap nie op tonejy trippel tussen bonejy laat my vrolik vasklou aan die tonevan die lewe ek lag nou in my moumaar jy wens en vertroudat ons mekaar sal behou.Jy trap nie op my harten veroorsaak ook geen smart.

Kosmosse en Herfs

Wanneer die kosmosse geil op die hoëveld blomis die seisoen besig om te draai en die winter is aan die kom, dis gewoonlik heeltemal te fraaivir die kort lewensduurvan die pers rooi en wit en die vertoningsvuur,waarmee die kosmosse ons kom verstom.

****

Die wind kom skielik op uit die noordedie reënweer is hier, sambrele praat uit alle oordedie water spat voor die stormdie wind en die water en dan baie baie later

107

Page 108: Verse Van Die Herfsjare

sal die son weer skyn en die stormis vergete, dit kom uit die noorde dan kom daar skielik die geluide van koue en van ys van oos en wes danis tuis die besen van reën en baie seën.

Hoëveld Bosveld Laeveld

Alles moet dit ontgeld vandagna ‘n vreemde ruwe nagis alles anders hierhoewel die reën tog welkom issien ek, asof in ‘n droom dienuwe ou bekende en amper vergete ou plek -my tuisdorp.

die koelte na die hittige somer daeis verfrissend en ek voel gelawe.die hoëveld dreun en hygen die water val en die modder sygal die verlore suurstof op en ons moet keer vir ons kop

die bosveld is weer warm en stoot‘n koel luggie teen die aand en laat ons vlug na die swemgatnet onder die venster wat

108

Page 109: Verse Van Die Herfsjare

ons nooi om te kom baaiwant wie sou kon raaidat ons weereens in die najaardie hitte sal voel, so baie raaris hierdie land.

Laeveld bring ook hitte en sondie diere van die veld en die blomsal sorg dat ons siele gevoed wordmet seën en voëlgesang ennie net met kos op ‘n bord.

Die Groot Vyf

In die wildtuin soek almal die groot vyfen wonder elke aand hoekom is my lyfso seer gesit en gery, is ditvan soek om die groot vyf te kry?

Die uile in die nagen paddas in die vlei die loeries en parkietemaak gebruik van die stilteom hul stemme te toets en ons rus te versag.

Ons ry in vroegoggend ligom te soek na die diereen hul maniere om weg tekruip en ons uit te oorlêmet ‘n gebrul en ‘n sug.

Uiteindelik sien ons die groottanddie ou is al lank in die land

109

Page 110: Verse Van Die Herfsjare

hy loer tussen sy wimpers deurhy weet ons noem hom Oom Olifant.

dit word byna donker en leeu stap stil op sy pad na ’n vangpleken loer net af en toe na ons kantom te sien of ons van hom hou of gril.

My maat vir altyd

Soveel jare ken jy my en ek vir jouOns was vriende van kleintyd tot nouen jou vriende was ook myne toeword dit naderhand ook syne

nog altyd is jy daar dis waarelkeen op sy plek en met joueie maat en kinders se kinders

leef ons lewe en ons strewe nadinge wat ons weet ons kan elkeen met ons eie man.

soms gooi die lewe ons hier en dan weerdaar, om ons te toets hoe ons leerhoe die kinders en kleinkindersons keer om dinge self te kan doen.

Ons is elkeen ons eie menskleipotte vol van ‘n skatwaaraan net God kan vat.

110

Page 111: Verse Van Die Herfsjare

en ons net voor kan wens.

Pinkster

Die herfs en Pinkster is saam elke jaarsoms reën dit en soms het dit opgeklaarons bring aan Hom die ere, aan Hom ons Heregeloof in hemelvaart en die Gees van God wat Hy so genadiglik uitstortvra nou almal tesaam:‘Ken U my naam?’

***U het waarlik opgestaan vir myen ons kom verlos van sondes en van seersit jou hand in Sy handen voel die sterk bandkry dan elke dag meer en meer ***Op ‘n heuwel staan Hy daartoe die wolk hom omring

111

Page 112: Verse Van Die Herfsjare

die mense kyk en sien Hom vaarna die Hemel waar die engele singHy kom weer op ‘n wolk en ek en jysal Hom sien, op ’n wolk kom Hy.

Die Heilige GeesTonge van vuur was dit eersin tale sal jul praat.

is hulle dronk... dis nog te vroeg...

dis die tale van die Gees.geen drank, maar net die Heilige Gees.

So bly is hulle dat hul juig en sing oor die vuurGod het vir ons ‘n Trooster gestuur.

***Vrede vir julle en vrede vir onsdis ons begeerte vir hierdie landen vir ons familie en vriendebandvoel die vrede oor jou spoelas jy self stil word en bidjy vertrek op ‘n stille vredesrit‘n gelate rustigheid vloei oor ons.

***HemelvaartHul sien daardie wolk van liefde wat om Hom vouen hoe Hy opvaar na Sy Vader in die Hemel,sodat Hy eendag weer kan kom om heerskappy te voer, die Vredevors, Raadsman, Sterke God en Ewige Vader, wat Sy arms in Seën en liefde om ons vou.

112

Page 113: Verse Van Die Herfsjare

Geliefde Herkenning

Hy sien haar skielik raakdit moet sy wees want hy voel die die jare oor hom spoelsy kyk na hom en hy na haaroë vertel die storie vanherkenning en die glimlagvorm om haar mond en hyweet terstonddis sy, dis sy van jare gelede

***

Dis jy, dis jy, net soos ek jou onthoudie jare val weg maardie onthou is terugjy was verlore vir myiemand anders het jou gekryek het gewagons lewens loop ‘n paden eindelik is ons hier

113

Page 114: Verse Van Die Herfsjare

bymekaar en my hart behoort skielik weer aan jou.

Die Lewe

Lewe gebeur nie alleen niejy loop elke dag saam metmense diere en plantenie ‘n lugleegtenie ‘n doodse stiltedie lewe gebeur niein isolasie nie.

***

Jou lewe begin in ‘n spanjou ma en pa beplanis saam met jou in die lewejou pa se rede laat jou bewejou ma troos en staan haar man

jy is nie alleen en sonder planjy wag vir ’n dag om jou eie potjie te krapbroodwinner te weesvasbeslote kan jy beplan

Die lewe gebeur nie in isolasie nie.

114

Page 115: Verse Van Die Herfsjare

Die eerste soen

Onthou jy nog ons eerste soen.Die dag toe jy my vasgehou het en ek,net so verbaas soos jy, in jou oë kyken jou sagweg soen.Ons het effe verskrik gewonderwat is dit dié wat voel onsdie fabelagtigheid of die wondervan die liefde wat skielik iskom jy saam, kom dansodat ons kan reik na die sterre daarbo,en die lewe hierkan leefsonder dat ons mekaar se pad verdofsonder onnodige pla en verlofonthou jy ons

115

Page 116: Verse Van Die Herfsjare

eerste soen?

Die D ood

Die dood is ‘n onvermydelike einde aan lewedood is die teenpool van lewe

dis ‘n droomlose slaap vir ewigdis ‘n slaap sonder gedagtes

dit klink negatief en sonder asemdit is sonder asem, sonder hartklop

dit is die begin van die eindehier kom ons te staan voor die lewe.

‘n paradoks is dit op papiermaar in werklikheid is dit nie

wanneer ons sterf is dit die begin van nuwe leweas ons sterf is dit die begin van

die rede van die lewe want ons is belowe

as jy sterwe is dit winsom hierna uit te sien

116

Page 117: Verse Van Die Herfsjare

is goed en regen dis vir ons ‘n troos

en vir ons naaste die hoop van ewige lewe

Die Godsplek

Die plek is woes en leeg vol klippe en koppe en bosse die plek is moedeloos deur God gemaak maar,

dis so droewig droog en dordie mense kyk daarna en morkla oor die verlatenheid van die plek, geen blom wat bot maar

die groot Karoo is leeg en alleendie diep Karoo is vol vars lugdie mooi Karoo is vol van die mooivol genade en skepping

hier in die vallei van verlatenheidis daar vir myle niks te sienbehalwe die skepping se mooien die wye verlatenheid

Die hemelkoepel smelt saam in genoten met die horison daar verhierdie verlatenheid is vol vallei en dis vol van God.

117

Page 118: Verse Van Die Herfsjare

Die Stof Vergaar

Deur die jare loop ons vér paaie en die stofvergaar op ons skoene en ons voetedie stof in ons harte wil ons soms nie toelaat omvoort te gaan, maar ons beur voort, want die lewe lê nog voor, al is die lewe rof.

Ons wil die lewe ‘n beter plek maak ons wil saam met die kinders in die parkie speel, skoppelmaai ry en wipplankons moet voortgaan met die lewe in die stofpad, alles maak nog saak.

Nou is ons op ons voorlaaste reisen weet dat die pad net een groot gelykte is(die smalle weg nie die breede weg)die pad is nou nie meer net stof nieek kyk af en sien my voete is vol as.

Die Belgiese Kongo

Die emosie van daardie tydperkdie uitjaag en wegwerk van die opbouers en inwoners van‘n ou Afrika land is perversgenoeg om te onthou die lyding

118

Page 119: Verse Van Die Herfsjare

en die bloedvlekke die vlug en die vashou aan moeder se hand om te oorleef en terug te keer na die Vaderlandom dit te beleefdie emosie van 50 jaar gelede.

‘ n Perfekte Wêreld

In die perfekte wêreld kom onsalmal elke dag met ‘n glimlagby ons deur uit en vra dan‘hoe gaan dit,’ en sê dan‘goed dankie’ met my gaan dit goed, ek gaan aanmet die lewe en die dagen loop met ‘n lag tussen my en jou en ons.

***‘n Perfekte wêreld kan ons laat sien hoe die bome se groen en die blommese vol kleur na ons oë toekom en ons dan ook beleefhoe die mense in liefde enharmonie saamleef enmekaar gedurig bemoedigen mekaar met vrede bedien.

119

Page 120: Verse Van Die Herfsjare

Die Lente kwas

Die lente kwas word mildelik geswaaimaar wie is die kunstenaardie blomme en bloeisels, kan jy raaiwat die name is wat so teen die berghang staan die heideen in die milde veld die proteasdig geplantalles fyn gegeur en met oordaad gekleurdeur ons God se hand.

Wie laat die sterre skitterwie laat die maan in sy volheid skynwie laat die son so teen die hemelruim branden wie laat die aarde draai,is dit die mens,is dit die wetenskapis dit die nagis dit die dagof is dit die groter Magwat ons leer ken in die daaglikse lewensgenoten die wete: dis ons God.

120

Page 121: Verse Van Die Herfsjare

Die Kyk

Die kyk in jou oë die trek om jou monddie reg pluk van jou skouersdie kuggie, die laggie,ek ken dit allesek kán ook als nes jy my kyk regkrymy mond trekof my skouers gooi ...as ek dit maar net weereenkeer kon sien.

Die geheime en lywe

Die dinge waarvan ons nie skrywe, is die geheime van ons lyweDie pankoppe en middellynewat saam met die pyne en skete komhoor net hoe die ander bromvan sulke goed vergeet ons maaren praat oor die aftree.die leeftyd tussen skool en aftreegee ons toe hoe dit voel asdie wêreld om ons krioel.

Die Bloekomboom

Takke omhoog soos arms watsmeek om genade en vredegestroop van bas en blaarstaan die bloekomboom daaroënskynlik dor en doodvan lewe gestroop vra vir seëning van bo om nog te kan lewe en te kan strewe na vrede of is dit om die seën te ontvangen met hande en arms te sing

121

Page 122: Verse Van Die Herfsjare

en so terug te bringna die lewe— Halleluja!

Blom waar jy geplant is

Dis jou keuse of jy wil blom of kwyn,Ek sê aan elkeen: bid vir krag en wysheid,Droom dan en doen elke dag jou bes,Kyk rond – sien die wonder van Godse handewerk. Kyk rond - sien die behoeftes van ander rondom jou.Dis ‘n voorreg om ‘n Christen te wees,Om te kan blom, is genade!Kom, ons blom waar God ons geplant het.

Blomme en water

My hande ruik na blomme enterwyl ek my hande ruik,loop ek deur die tuin met ‘n kruiken ek drink water uit ‘n fonteinen weer ruik ek en versier my lyfen my hare met die vog uit ‘n kruik vol wyn.

Maria van Bethanië

In Bethanië is Maria gereedom haar Here te sien,Jesus van Nasaret is daarby Lasarus, Marta en by haar sy wil die Here se voete wasom sy hoof te salf is ook gepassy giet die fles se inhoud oor Hom uiten droog dit met haar hareJesus troos toe ander klaMaria doen dit aan Mysy wil My voorbereivir My lyding en siendat ek My salwing verdien. sy sê:“My Here en my God.”

122

Page 123: Verse Van Die Herfsjare

Ons lewe is in U hande.

Ons lewe is in U hande, nooit bring U oor ons ‘n skande,Sedeloos mag ons nooit lewe, ewigheidsrus kan ons nastrewe.Vader, u hou ons aan U sy, anders sal ons vir seker ly.Deernis in ons hart, eerder as ongekende smart.Rede vir vreugde in ons hart!

Musiek of kakofonie

Die partituur van my hartLaat my kreun van smartvandat jy weg is,vir ewig weg isdie note kom in trane en rouen ek probeer om self van altna die hoër note te hou.

Maar die hartseer druk my keel toe en die note word ‘n snik.

Jy was altyd my musiekdie harmonie, die simfonievan die lewemaar nou treur ek in bitterekakofonie.ek hoor my laaste liriekdie orrel en trompet se towerklank huil sonderpartituur in die donker middernagtelike uur.

Flenters van onthou

Die flenters van ons lewens lêoraloor rondgestrooien niemand kan help om

123

Page 124: Verse Van Die Herfsjare

op te tel wat die lewe so skepties rondgooiso allemintig vêr en wydoor die wêreld uitgesmyt.

soms sal die flenters van onthoumy byval en ek skielik die pynvan woorde wat streel en wat klink soos fluweel,maar wat in my hart steek enmy moed laat stukkend breeken dan my laat hangaan die onthou van verlang.

Die Kruisiging...

Christus hou ons vasgenael.Elke dag slaan ons die spykers dieperen met elke afgryslike haalis ons besig om asyn op ‘n spons te sitons wil dit self nie drink ,ons kla oor die kruis wat ons moet dra.grafeer die simbool op jou hartwat Christus wys, en sonder smartsal ons dan ons kinders deur Homlaat dra en self blymoedigdeur die lewe kan gaansonder die spykers en die asynook nie met die verlatenheid se pyn,dan sal Hy by jou wees en ons dratotdat Hy kom en ons danSy voete kan was en Sy hoof salf.

Kruisiging

Kruisig Hom - skreeu hulle,Sterf vir my, vir ons, O Heer.U kleed, nie van tulle,Van pyn, vernedering en seer,U sterf vir ons, O, Heer.‘Vergewe hulle…’ sê U stil,vergewe ons, as U wil.Die eensaamheid, die pynVan almal verlaat, net asyn.Net die Vader weet van u vrees.

124

Page 125: Verse Van Die Herfsjare

‘In U hande gee Ek my gees.’Die kruis is in ‘n halwe kring…..U sterf en sê: ‘Dit is volbring.’

Opstanding

Daardie Sondagoggend het Hy opgestaanEn met Sy verskyning,Na die uiterste lydingVan vernedering en bespottingHet Hy verrys en opgestaan uit die dood.Die verrassing vir die vroue was groot.Verheerlik, blink, skoon, geklee in wit.het hy vir ons gebid,Vir die wat nie wou gloHet die Here Hom aan ons getoonAs die Een en enigste Seun van God,Sodat ons moet glo aan Sy gebod.

Opstanding

Daardie Sondagmôre vroeg staan drie vroue by die leë graf en wroegIn hul klere skitterwit.sien hulle twee engele daar sitVrou, waarom wil jy ween?Kyk maar om jou heen.die Jesus wie jy soek is hier.Hy roep na haar, ‘Maria’sy sien hom staan en sê‘Raboeni, my Heer, U is hier.’

125

Page 126: Verse Van Die Herfsjare

Hemelvaart

In ‘n wolk vaar Hy na bo,Die mensdom kyk verstom.Almal sien Hom met hul oë.Op die wolk wat eendag weer sal kom.Die hoop binne-in ons harte Versag nou en dan die smarte.Hy het vir ons gesterf,betaal, opgestaan, geswerf. Vir ons gaan Hy ‘n plek berei.Na die opstanding het ons dit verkryHy stuur vir ons Sy gees, en onsWag angstig op sy wederkoms.

Die Kindjie in die stal van Bethlehem .

Wyse manne van die Oostehet Josef Maria en die Jesuskindin ‘n stal in Bethlehem gevindhulle het geskenke gebring uit die Oosteen later het mense met hul harte vol hoopook daardie lang pad geloopom die stal te vindvan die Heilige Jesuskindelke slag sal ons harte ons noopom die Kind van Bethlehem en ons hoop in ons lewens met groot genot te ontvang van ons Here en ons GodDriemaal Heilige HeerOns bring aan U Lofprysing tot U eer.

126

Page 127: Verse Van Die Herfsjare

Flenters van my lewe

Die flenters van my lewelê oral rondgestrooidit lê so die land volnou so en dan weer anders.ons wag dat die lewe ons gooi die lewe se flenters lê in ons pad.

‘Volgende jaar gaan dit beter,’elke jaar is dit die wensvan elk en ieder en die mensmaar steeds is dit net ‘nflenter wat hier en danweer daar sal spat.

die flenters van ons lewens lêoral oor rondgestrooien niemand kan helpom op te tel wat die leweso skepties rondgooiso allemintig ver en wydoor die wêreld uitgesmyt!

Die flenters van my lewe,lê oral rondgestrooi,dit laat my dink, frons, bewe.hier was al die jare ‘n deel van my,onbewus van die flenter,het jy swaargekry…?tussen fynbos en wind,was jy die enigste kind?

127

Page 128: Verse Van Die Herfsjare

‘n flenter van my lewe,soos ‘n bewertjiein die wind, wat bewe, bewe.

O Heer, My God,

Ek dank u vir alles wat ek het,Vir die dak oor ons kop en ook my bed.Dankie vir die brood en wynU Liggaam -U Bloed -Wat U ons gee, sodat ons moet glo,In die Ewige Lewe en die Vader daarbo.Wees met familie en vriende enbo alles met my en my kindersAsook met my kinders se kinders.Ek loof en prys U Naam Met almal hier tesaam,

Amen.

Simfonie van die lewe

Jy is altyd die musiek - die harmonie- - die simfonie

van die lewe.Maar as ons huil, is dit inBittere kakofonie.Ek hoor my laaste liriek:Die orrel en viool se towerklank

- huil sonder partituur-in die donker middernagtelike uur!

128

Page 129: Verse Van Die Herfsjare

As…

As jy my vertroetel hetas jy my gestreel het,as jy vir my gefluister het,as jy vir my gesing het, dan was

ek dalk nog by jounog altydjou vrou. en as ek

jou net verstaan het,as ek jou net geprys hetas ek net meer aan jou geglo het,as ek jou ook gestreel en getroetel het… As ek dit net kanwas jy nog steeds... my man.

129

Page 130: Verse Van Die Herfsjare

‘n Ode aan jou Gister was jy nog hier, hier by ons, by myJy wou nie siek wees nie, nie ly,Jy vra my om te bid Vir jou en vir my.Ek sal, ek sal, ek bid…Vir jou en almal en almal vir jou.Bid ook asseblief vir my humeur,Die trane loop oor jou wange En ek keer, ek keer Vir die seer van jou hart die keer.Wees net geduldigHy weet die beste, en jy sug.Ek wil nie so wees nie. Hy stuur toe sy Engel in die nagHy het net vir jou gewag, Totdat jy rustig is en sterkOm die reis aan te pak.Nie ‘n wederkerende reis,Maar ‘n ewige een, ‘nReis sonder bagasie sonder sak,‘n reis so onbekend vir ons, maar so ewig en veilig by HomIn Sy arms rus jy nou,geen pyn, geen gesukkel, niks meer bang.Gebid vir krukke maar vlerke ontvang.

130

Page 131: Verse Van Die Herfsjare

As ek weer kan kies en besluit

As ek moet kies sal ek weer kies soos aan die begin,ek sal dieselfde ouers, man en kinders kies. Gunmy tyd om net ander besluite te neem ek sou besluit om my lewe te neem na ‘n ander deel van die wêreld.ek sou skoon kon begin, met gelden klere en mense en diere en veld en blomme en bome en natuuren ’n wonderlike skoonheidskuur.ek sou my liefde oppas en behou sodat nie ek of jy ons oë sou laat glyons sou bymekaar en vir mekaar kon troos en nie liefdeloosna die werk bly staar om in ‘n verre plek te kwyn en siek na mekaar te kyk en almal te verwytvir dit wat ons doen en ‘n foto te kiek Ons kon besluit om ons lywe beter laat lyk

en diep in mekaar se oë te kyken

sodat die eg kon bly en ek en jy jy en ek...

jy...

131

Page 132: Verse Van Die Herfsjare

Die geur van hout wat brand

Die kameelkoring houtstomp brandTot aan die verste anderkantvan onthou, so trek die geur van die rook deur my verstand.Dit benewel en maak lighoofdig tot ek weggevoer raak deur beelde en denke en ek dan al die tyd pronk ensaam met die geluid van vonken geur uitasem na my sinne snak,totdat die werklikheid in my knak.

Raak stil

Raak stil en weetdie Here het ons beet. hy hou ons vaslos tog nou jou las.Bid vir wysheid en vir krag.Die krag om die bose te keerMet die wysheid van die woord.Verjaag die jakkals uit die boord,dit verhinder en vernielGod se redding van ons siel..

POTTEBAKKER.

“Doen slegs U wil, Heer, U wil met my….”So maak ’n pottebakker met die klei,Dit word bewerk, gedruk en gebrei, totdat ditReg is om ’n kleipot te kan maak, en ek die kleipot kan vul met die skat binne in my.

“Vorm my en maak my, net soos U wil…”ek wil soms uitklim en skree, omdat ek gebak en geknee word, maar U salmy veilig hou en beskerm teen val U hou my need’rig en stil. Net soos U wil

132

Page 133: Verse Van Die Herfsjare

Om te beleef en te voel

Steek uit jou handen raak aan alles wat jy sien totdatjy voel, dis jou pand

Raak aan ‘n blomen voel hoe sag die kelkblare is en voel hoe die kleurna jou toe kom.

Kyk hoe die spinnerakke sweefen die oggendmis saam met die dou aan die blomme kleef

Ek steek my hand uit om aan die mooi van die oggend te kan raaken om jou te kan voel en hoor en nooi...

Kom saamons gaan deur die dounat blomme loop en nattigheid van die vroegoggendgebruik om die nuwe dag te doop.

133

Page 134: Verse Van Die Herfsjare

My skaduwee.

As iemand my sou vra,'Kan jy my sak help dra?'‘Wat... sou ek dan sê'... wil jy van my hê?'Dan weet ek jy vertrouOp die vriendskap tussen my en jouek sê graag: kom dan meedaar is ‘n sonkol vir ons altwee.Kom uit die skadu na die ligSodat ons nie sal kwyn.Kom nou dadelik in sigAnders gaan jou skaduwee verdwynAs God my nou vra: 'Laat My jou las vir jou dra.hoe laat jy jou skadu val?''Dankie Heer,' sê ek hierdie keer, 'ek sal my skadu reg laat val,'Ek draai dadelik na die lig en ek sit my nie tee,Want ek wil sien waar laat val Hy my skaduwee.?

134

Page 135: Verse Van Die Herfsjare

Skatte: nie altyd in kleipotte

Diep uit die see se blouteHaal hulle jou uitSo mooi, so waardevolSo suiwer.Uit die diepte van die seeHaal hulle jou uitDie pêrelDie vrou.

Karoovlaktes ru en grofMet koppies klippe en stofFossiel skatte ingebed.Gegrawe, gesif, gesetGedelf gewas verpand,Nog ongeslyp en dofSoms waardevolSoms diamantDie man.

Geseënd is ons.

Sout van die aarde is onsDeugde deur God gegeeBewaar ons teen bederfDit gee waarde en smaakOns deur Hom beheer, seBeloning is groot.Gee, eerder as neem, Liefde, eerder as haat. Jy sal daarby baat.Maak die donker liglaat jou lig dan skyn.

135

Page 136: Verse Van Die Herfsjare

HARTESEER.

Ek het jou seergemaak,Dit krap ons albei omDit maak ons siele naakJy het dit nie verdienOm seer te kryEn pynigend te ly.Ek is onbewus van jou seerJy moet my weer en weerBewus maak van jou seer.Ek het toegelaat dat die donkerIn my, deurvloei na buite.‘n Mens se oë is die ruite.Jy sien net van buite na binne.Ek moet regkom, maar is stom. .Here, maak ligter my geesEk wil weer, elke dag, vroliker wees.Ek wil graag my siel ontboeiEn deur my mond en oë na buite vloei.

Kyk op!

Stop!Kyk op, nie om.Vandaar sal my hulp dan kom.Dit wat verby is, Was mooi en dis wegLewe vir die toekomsLewe vir vandag“Dis die eerste dagVan die res van my lewe.”Elke dag kyk ons opNooit kyk ons dan om!

136

Page 137: Verse Van Die Herfsjare

GOD Is . . .God is die groot GeneesheerNie sommer ’n dokter nie,Want Hy vertroos en maak gesond,en is by ons, al is ons hóé seer.

God is ook ’n Boekhoueren van ons ‘goeie werke’ hou hyNie ’n lys of boek ofLoer Hy oor ons skouer.

God is ’n Kunstenaar.Het jy al gesien hoe verf Hy Die lug soggens en saans as jyDie son in die verte gewaar?

God kan ook ’n Trooster wees,As jou trane agter jouOoglede wil uitglip en jy dit nie kan keeras jy jou Bybel wil lees.

Maar God is ook ‘n Ingenieur.Hy maak nie net lig in die donker nie,Hy bou ook ’n brug tussen jou en my, en danIs Hy ook ons Vader en Heer.

God is ook ‘n Waarmakeren as ons bid sal Hy luister en antwoordas ons Groot Bewaker.

Bo alles is God die Groot Ek Is,Al die beroepe in een, is Hy,Die Herder en Heer wat altyd wil leer, dat Hy ons Heer en Verlosser is.

137

Page 138: Verse Van Die Herfsjare

Beste uit my

Weet u dat ma die beste uit my haal,Soms het ons gelag, soms gemaalMaar altyd het u my opgehefEn vertel hoe ek moet leer omDie beste te wees wat ek kon.

Die klere wat ek dra, manier van sitDie kos wat ek eet, het ek by jougeleer en gesien. Nooit het ek ditweggewys of u daamee geknouwant ek het altoos daarvan gehou.

Nou is u weg, maar ek onthouen weet dat dit wat ek wou leerdit wat ek nie kon keerwas hier in my van jou

Ek het dit by my wat niemand kan wegkrydie heerlikste die mooisteis die onthou, dit wat blydie herinneringe van jou aan my.

Gebed en bid, smeek en dankgebedelaat my gryp na die Heer se genadedie liefde van Bo en onder en om my,en ek dink aan Rut en Jabes en Sara enaan die hoop van die Christen se vrede.

***Skenk my U vrede en skenk my vergifnisdie sonde van voorvaders is mos ons erfenis.Skenk U vrede en genade, is wat ek vrasonder dat ek nou hier te veel kla.

***Die orrelklanke isskielik oorverdowend

138

Page 139: Verse Van Die Herfsjare

dis asof ‘n nuwe klankmy tref en ek wonderof dit al lankso is en of klanknuutgebore is.

Hoëveld Herinneringe

Op die Hoëveld voel ek tuisWaar die winde saggies suisEn die storms dreigend ruis.Waar die groot wit wolke troonEn so baie mense woon,Hier is my eie huis.

Daar's natuurprag oral omWaar die suikerbosse statig blomEn die kosmos jou verstom.Waar die kameeldoring groei enwaar die aalwyne vrolik bloeions eie eiendom.

Waar jou pad ook heen mag leiEn die Groottrek kinders bly.Daar is gasvryheid te kryBy die Afrikaner jeug.Lê ons diepste siele vreug,Dit is deel van jou en my.

139

Page 140: Verse Van Die Herfsjare

Boland Herinneringe

In die Boland voel ek tuis Waar die winde saggies suis En waar storms om jou druis. Waar die berge om jou troon En die Boland mense woon, hier is my eie, eie huis.

Daar is natuurprag oral om Waar die protea statig blom En die fynbos jou verstom. Waar die heide welig groei En die aalwyn vrolik bloei, ons eie eiendom.

Waar jou pad ook heen mag lei, daar is gasvryheid te kry. Waar die wingerd mense bly By die Afrikaner jeug,lê ons diepste sielevreug.dit is deel van jou en my.

Suiderland, mooie land, bied my als wat ek mag vra, Suiderland, mooie land, mooiste in Suid Afrika!

140

Page 141: Verse Van Die Herfsjare

‘n Volmaakgestemde instrument

Is jy ‘n musiekinstrument wat bespeel moet word?‘n Saksofoon met die verkeerde mondstuk, kan geen klank voortbring nie.Party is dalk soos ‘n kitaar wat getokkel moet word, maar as daar ‘n gebreekte snaar is, is dit onspeelbaar of vals. Sommige is soos ‘n orrel, ons kan bespeel word en die mooiste klanke voortbring, maar as ons nie die voetnote ook speel nie, is daar geen balans nie, en dan kan daar probleme wees. Wees elkeen dus ‘n volmaak gestemde instrument, volsnaar kitaar en ‘n saksofoon met die regte mondstuk, ‘n orrel met balans.Hande, voete en mond in perfekte balans.

Die Naghemel

Kom ons kyk hoe die naghemel lykwie sien dan die Orion eerste.Hierna sal ek soek na die Suiderkruisek suig dit nie uit my vuis, en kyk, daar is die Andromedaen die Aldebaron,as ek maar net kon, dan vra ek die maan om te soek na die Swaan,maar, daar is die Pegasus en Alfa Centauri, die Taurus en Scorpius die Virgo en Ram,die hele lot vat nou vlamas die son daaroor skyn,kom, klink ‘n glasie wyndan wys ek jou die hemelruim.

141

Page 142: Verse Van Die Herfsjare

Fynbos

Soos die heideblom, haar naam is Erika,Trots is op haar drag, net so blom die Amaryllis Belladonna.‘n Sandpypie en ‘n Soetuintjie staan slankIn hul persgewaad. Bergboegoe streel al lankdie klipperige berghangeEn terwyl die Knoppiesbos op die stroomoewers groei,Is die Rooidisa karmosynrooi Besig om deur die groot bruin Skoenlapper bestuif te word.En die Sewejaartjies slaan al jarelank alles goedig gade. . . . en Veldblomme

Die lelies van die dale blom soms vir die vale.Dis aronskelke en vleilelies en vele meer.Dan kom Nerina daar aan en gryp vir Wilde Iris terwyl hulle Wilde dagga rook. Haar pa wil hulle wegskiet met ‘n Vuurpyl.Hulle hardloop oor die Vlam van die Vlakte, enhul eet Wilde Pynappels en slaap in ‘n Sekelbos.Elkeen het ‘n oranje Speldekussing onder die kop en nie lank daarna nie kom Aalwyn daar aan. Hy gee vir Nerina ‘n Orgidee en vir Iris ‘n Suring en ‘n Vygie. Hulle sien die dag ‘n Impala lelie en beveg die Muishondblaar met ‘n Swaardlelie.Vir Sewejaartjies bloei die liefde soos ‘n Vlamlelieen eet hulle Duikerwortels. Hul noem hul eerstelingMadeliefie en nommer twee Tjiekerientjee, wat die Kraanvoëlblom daar aandra. Hulle bly gelukkigtussen die Plakkies en Tolbos.Soms eet hulle Aasblomme en smeer hul in met

Kanferfoelie.As dit donker word, hang hulle die Kandelaar blomme op. Nerina gebruik die Poeierkwas as die Swartoog nooi haar flikkers kom gooi en jaag die Bobbejaantjies

met ‘n Sporrie daar weg.Aalwyn loop weg met Agapant, omdat hy so bitter is. Hulle kind se naam is Vlokkie.

142

Page 143: Verse Van Die Herfsjare

Tye van ons lewens.

Herfsdae vul jou hart met vredeVoel hoe koel die herfswind sag en lig soosDie aandwind oor jou spoel.Voel die vrede en liefdeslagWat mense bindSoos ‘n spinnedraadEn die koelte waarin ons waad.

Wintertyd is kaggelvuurtydPannekoek eettyd en soptydSneeutyd en reëntydDis knustyd komberstyd en Leestyd musiektyd en lieftyd.

Lentetyd, bloeiseltydEn sagte sontyd, maanligtydEn lintetyd en spinneraktyd,Vriendetyd en familietyd,Kuiertyd en vyetydAppelliefietyd en hartediefietydEn vrytyd.

Somertyd is swemtydSontyd en waatlemoentydKuiertyd en vakansietydEn druiwetyd en wyntydPiekniektyd en braaitydSeetoetyd.

Herfstyd is binnetoetyd.Nadinktyd,AanbiddingstydHerfsblaartyd.Fel oranje, rooiwyn tydMet herfskleure in die tyd en Liefhȇtyd en poedingtyd.

Jonktyd is joligheidmiddeltyd is volrond tydouertyd is sagtheid tydmolligheid is joviaal tydmalsheid is melodiesen welluidendheid.

143

Page 144: Verse Van Die Herfsjare

Kosmos velde

Die kosmosse op die Hoëveldis meer werd as baie geld.In die herfstyd staan hul geilen kan jy al die koelte begin peil.Dis ligpienk, donkerpienk en witvan ver af lyk dit soos ‘n damnie van water of blou, maar dan,so mooi en sag en pienk en wit.Mens kan dit nie plukdis nie vir ’n pot geskikdis net vir die velden kos geen geld.

‘n Sondag Sonnet

‘n Sondagoggend vroeghoor ek die wind deur die dorings wroegdie blare word gepynig met die winden ek sal my hare met ’n lint moet vasbind

die grassies op die veld bewedie wind streel hulle vol lewedie blomme staan in rooi, blou en geelafgeëts teen die blou lug taffereel

fluit-fluit-fluitdie koeie stap die bult uitdie kind gaan haal nog melkalmal wil mieliepap eet, met melk.

Sondagoggende vroegwil niemand tog oor die stilte wroeg.

144

Page 145: Verse Van Die Herfsjare

Saamdra-goed

Deur die hele verloop van jou lewekry jy almeer flenters by

mens versamel en hou vas en dan op ‘n dag, begin jy lewe,

die flenters word te veel en val rondjy word angstig en verwond,

paniekerig, deel jy uit en gee wegjy raak verbaal en praat baie sleg

oor al die flenters, aan almal wat hooren kan luister,

jy voel dan beteromdat jy ligter word en die

flenters skielik met jou gewete toor.

Dis erfgeld en dit wordaltyd iemand se swerfgeld.versamel maar die flenters.

gee dit dan weg, sodat dit nie ‘n erfporsie word

so word die flenters al meer.

‘n Parodie op Psalm 23

Die Here is my herder en ek hoef niks

145

Page 146: Verse Van Die Herfsjare

meer te soek nie, want my wȇreld is vol winkels en markte,

daar is ook genoeg water op my pad en ek kan ook die

vrede ervaar wat Jesus vir my gee. Hy gee my krag vir elke dag en Hy loop

saam met my oor die pad, keer dat die taxi’s my nie

doodry nie en dat die sakkerollers my nie beroof nie,

want Hy is by my, Hy hou my veilig in Sy hande.

Ek eet elke dag ‘n feesmaal; en my teenstanders en die wat nie in U glo nie,

sit op die sypaadjies van die lewe en wonder oor my.

Ek is ‘n eregas van God, in Sy voorportaal staan ek en

word hartlik ontvang; die goedheid en liefde wat ek ontvang,

kom my hele lewe lank al van Hom.Ek sal in Sy huis kom so dikwels as wat ek kan.My beker loop oor van U milde melk en heuning

en my gesig en oë blink van die vrede en liefde wat

U my elke dag skenk, Dankie Here.

...amen!

‘n Perslente

‘n Bossie roosmaryn

146

Page 147: Verse Van Die Herfsjare

met bloublom vreugde injou kombuis ofin jou kruietuin.

Vanoggend is die lug oortrekmet laventel blomme en ekruik die malse pers-blou,wat die hele tuin deurtrek

Laventelvingers

Terwyl haar vingers na laventel ruikStreel sy oor haar swanger buikdroom sy en wonder hoe hy lykOf hy ook met ‘n kroon sal pryk.

Boetie lyk soos jul paEn as ek dan ook net kan vra:

Dat jy soos hulle sal weesDan sal ouma vir julle albei storietjies lees.

Ek bly soekend

Ek soek na iemand wat by my kan sit, want

147

Page 148: Verse Van Die Herfsjare

sonder ‘n maat om hand by te sit met die maak van die vuur wat in die kaggel kan brand

kry mens kouden hoop jy vir die samesynvan ‘n mens se hitte en ‘nhoutvuur in die kaggel en in die hand, ’n glas wyn.

die vuur mag nooituitbrand en ás agterlaat

anders het almal jou verlaat enkry jy weer ysig koud en moet jy snoesigheid soek,

knusin die vuur van ’n maat.

DIE STILTE

In die Swartberge raak dit stil. Baie stil. Jy kan luister, as jy wil Word jy bang? Is jy bang? Dis so stil, jou ore pyn. Neem dan maar nog ‘n slukkie van jou wyn. Wat hoor jy nou? Luister en bly stil,Wat was dit?‘n Vyeblaar wat val,val, val.Tussen die takke en blare,Skuur, skuur tot onder,Heen en weer, heen en weer.Dis so stil dat jy wonder,Was dit iets, was dit seer?Was dit iemand?Dis ’n blaar, ’n vyeblaar.Wat val,en val en Val.

Immanuel

Roep ek uit my diepstemy innigste, binneste.

148

Page 149: Verse Van Die Herfsjare

Ek bid, en bid en ek huilMy kind het seergekryWie weet hoe hy ly?Immanuel - God met ons.

Sy doel met ons is soms duisterHy doen dit sodat ons moet luister.Hy beproef en poleeraan ons en ons geloof, al maak dit seer.Ek huil, ek bid, ek luister.God praat met ons, met my…Dis aaklig dat my seun moet ly, ek sê: Benedictus, Halleluja!Hy leef - en Christus ook.

Vriendskap

Wanneer het jy ‘n vriend.Dink tog: ek het 'n omgee vriend.dink weer: 'n vriend wat weet,Ek het 'n ware vriendskap beetdie wet van die Here oortreemaar ook nie te maklik verleesal bly sit, as ek ‘n antwoord moet gee.

Inheemse Bome (1)

Kierieklapper of Fluweelboswilgstaan ruig en lewend neffens Anaboom en

149

Page 150: Verse Van Die Herfsjare

Koorsboom met sy groen armswat hemelwaarts reik en ditlaat jou met heimwee na dieBosvlier en Boekenhout bome kyk.

Inheemse bome (2)

Olienhoutboom en Dombeyagee skadu in die veld saam met die Protea. Breekhout, Suikerbos en Saffraan, stuur my gedagtes amper na die maan.Olyfbome staan neffens die druiwe boord,en die Kiepersol is ‘n sieraad by die Hoëveld oord .Kremetart en Worsboomhou die Maroela aan die gang.Haak-en-steek en Hardekool,Soetdoring gee saam met die KoraalboomKleur aan die veld se vertoon.

Saffierblou

Die lug is so blou soos ‘n helder saffier,Ons lag is vrolik want dis ‘n goeie kuur.Die blomme en bome laat ons hoër opkyk.Positief dink, dit laat die ellende wyk.

Gawes

Soveel gawes ons gegeeSoveel soos die branders in die seeDis ‘n skenking van God gewees,Om in die gedagtes van iemand te kan wees.

LEWENSKODE.

Ons glo in die Drie-enige God.Ons dien Hom en sy gebod.Christelike lewe elke dag,en aanvaar ook die gesag.Hou kultuur en taal in eer,

150

Page 151: Verse Van Die Herfsjare

Uit geskiedenis moet ons leer.Dit moet ons in ere hou, en ‘n toekoms daarop bou.Bewaar die bodem van ons land.Waardeer die erfenis soos ‘n pand.

Goeie burger moet ons wees, Leiding neem in goeie gees.Wees oplettend en paraat.Ook diensvaardig, my maat.Dis die kode, onthou dit goed, dis ook in ons murg en bloed.

Altyd beskikbaar

Jy bemoedig en beur opSonder om ooit te stopJou vriendskap was soos leef, Altyd daar, Altyd beskikbaar, As ons oë ontmoet, Dan lees ons mekaar se gemoed.

Voetpaaie

Ons stap baie voetpaaie in ons lewe, ons loop ook draaie,kom ons doen dit met ywer en lus, ‘n onblusbare redegaan terug na jou huis en voel hoe die lus vir werk in jou are bruis, van voor af, voel jy weer tuis.

‘n Bergie se lewe

Ek staan hier voor jou, bakhande,vertel my of ek iets hier in kan kry en of dit net ‘n moedelose

151

Page 152: Verse Van Die Herfsjare

gewag gaan wees, of moet ek dalk op my knieë gaan, op die koue sementvloer, of kan ek dalk daarin verwag, ‘n paar rande?

In stede van bedel, moet ek vra, of vloek en skree,of moet ek dalk my goed vat,my koerante en kartonne in die trollie laai en straat af met wiele wat sukkel enrittel en skree, vir brood en sop vra?

die lewe van ‘n bosslaper, of boemelaaris interessant, maar nie so veilig of lekker as dit winter is nie. Dis koud en honger en alleen, en soms ook maar vreeslik, verskriklik.. onmenslik, naar.

Seëninge van God

Seëninge van GodIs geëerd en regDit gee ons nooit weer weg,

God vra ons ‘wees trou en goed’In ruil kry ons van Hom sy bloed.Hy vra ons ons liefde

152

Page 153: Verse Van Die Herfsjare

Ons versmaai, verloën en verraai,Alewig wil ons alles verdraai.

Glo net en volhard in die gebed.Raak stil en bidDie Here neem besit.Hy hou ons vasLos tog nou jou las

Bid vir wysheid en vir kragDie krag om die bose te keerMet die wysheid van die woord.Verjaag die jakkals uit die boord.Dit verhinder en verniel.

God se reddingVan ons siel.

Verliese

Verliese in die leweNog steeds verlang ekNog steeds ween ekDaar is soveel dinge ongedaanEn plekke waar ons wou gaan.

jy wou nou alleen gaan reisen jou sagte plekkie gaan opeis.Jy kon nie wag om te gaan kyk

153

Page 154: Verse Van Die Herfsjare

Hoe die hemel vir jou lyk

Rus sag my liewe maat,Natuurlik is ek nie kwaad.Ek kan nie wag om ook daar te weesWaar God ons veilig hou vir die totale Fees!

Tyd vir altyd

Nooit weer sal iemandso vir my omgeesoveel tyd vir my hêsoveel vir my sêmy so styf vashousoos jy en soos nou.

nooit sal ek hier kan weggaansal ek in jou pad wil staannooit is ’n lang-lang tyden dan is ons mekaar tog kwyt

daar is geen verwytgeen spytdit weet ek in my seerdat die tyd jou tog wel leerom helder te kan dinkdansal niemand jou ooit weer kan vermink.of keer ofweer ’n keerkan omgee ofin my oë kyk.

Kliniek toe

Pasiënte by die klinieksit en wag want hulle is sieksiek gewagwag want hulle is siek.

almal sit in geduld en

154

Page 155: Verse Van Die Herfsjare

sommige in ongedulddan is die pillenie die regte soortdan pleeg ‘n ou amper moord

die kindertjies huil sommige mense kwylsommige siekes skuilagter ‘n tydskrif of boeken druk hulself dieper in ‘n hoek

dan roep hulle jou naam enkry jy skielik vreeslik skaamwant jy is gewendjou naam is net aan jouself bekend

jy wag alweer vir pilledie pille vir jou grilleen pyne en sketena die beste van jou en jou dokter se wete.

Nie tyd nie

Moenie dink dat jou kinders jou geselskapsal hounie nounie eers weernie hierdie keerook nie later.

hoe later hoe kwaterhoe minder

155

Page 156: Verse Van Die Herfsjare

hoe betersê hulleen hulle grille

ons is so besighet so baie dinge om te doen en by vriende te kuier.

maar ma jy is mosaltyd daaren so besigwinkel toebiblioteek toebaie geselskap.

toe ons klein wasaltyd hier vergaderingaltyd daaruitstappiesit nooit stildit was soos jy ons leer.

Waar is my plek?

Weet ek waar my plek in die wêreld is?Ek is nie van die wêreld nieIs dit werklik waar ek iswaar is my plek?

my plek is waarmy lewe isen waar is dit dit is daar waar ek gelukkig is.

156

Page 157: Verse Van Die Herfsjare

daar waar ek niemand pladaar waar niemandmy plahet ek skielik ‘n alleenloper geword

Eensaam maar niealleen of is dit nie waarwaar is my plek

waar is my plek op die wêreldin die wêreldnie van die wêreld.

In die Wingerd

Terwyl die wynstok groei en diearbeider se hande bloeivan al die takke wat hy snoeidink hy aan die vog,nie sommer enige bog,Maar die wyn met ‘n naam en die naam van faam Die plukker kry lag, en skielik kry hy sommer weer krag.

Die berg moet ons oor .

Uiteindelik moet ons almal die berg oor.Ons neem afskeid van ‘n maat,nie weggeneem deur die doodmaar deur omstandighede en raadvan ander wat nog helder kan dink.

Ons gaan die berg alleen oor,niemand kan dit vir ons doen nie,nie ‘n maat of ‘n Sherpa nie.Loop maar liewer heel voor,

157

Page 158: Verse Van Die Herfsjare

Die Kilamanjaro moet ons almal oor.

Die Sherpa sal die bagasie verdeel,ons gedagtes help orden,alles kan maar agterblywant jy begin weer heel voordaardie steilte moetelkeen uiteindelik alleen oor.

Weet jy

Weet jy hoe pyn my binnesteas ek dink aan ons tye saamen dan prewel ek gedurig jou naamdan is die seer in my innigste diepste binneste, maar tog ook met deernis dink ek aan jou en dan dwaal my denkena al die wenke van almal wat sogenaamd sou weetvan raad en daad, en die pyn in my binneste, my innigste diepste binneste.

Die Vreugdes en Hartseer van ‘n Aftree oord

Daar is vreugdes, ons kuier saam en eet saamOns vertel van die nuwe klein en

agterkleinkindSal die tante op ons vloer haar kamer vind?Ken die tante nog haar kinders se naam?

Binnepret is lekker, solank jy nie beledigOf lag in die inwoners se gesigKyk na die 4X4’e by ete enalmal dra die ordentlike wete

158

Page 159: Verse Van Die Herfsjare

Dat asons dan huil, kan ons mekaar trooswanneer daar ‘n maat te sterwe komen ons dan ons medemens se hande neemom weer te kan troos en saam te ween.

Of ons op die onderste vloer toer enof ons op die twaalfde verdieping kykhoe die voëls van die dak afduikons bly hier en kan ons lekker koer

en skindervan die een wat nou alweerDie toast op die dak uitsmytEn mekaar daaroor wil verwytdat die spatsels oral op ons vensters smeer.

Lentetyd voëlgesang Die prelude van die sangstuk deur die voeltjie in die boom oortref die geluide van die straat en ek verwonder my aan die droomen mate van oortuiging waarmee die sanger die lente-verkondiging uitbeur.

Ek luister na die nokturne en wonder of die duet van die twee uile nog so mooi sal wees as dit verleëin solo deur ‘n kiewiet rondborstig uitgegiet word.

Geen partituur is nodig om diesangstukke vir die geveerdesse koorsang aan te dui nie,want hulle sang en kwakeris ingebou in hul lyfies deur hul Maker.

Jou Foto

Ek kyk na jou fotoEk sien jou glimlag, en ekGlimlag terug.Jy het my alles vertelAl sê ander ook wat.Jy steek niks weg, wat jy gedoen het is regJy het die stryd gestryJy het heeltemal te veel gely.

Bly maar stil, mense wat nie wil glo

159

Page 160: Verse Van Die Herfsjare

Jy het altyd gevra vir die hulp van Bo.Die psalmdigter wat sê:‘As die Here die huis nie bou..,’Is daar niks om te behou.Dan gaan die struktuur verloreEn is die huweliksgeluk nie vir jou beskore.

Gawes en seëninge en genade

Soveel gawes ons gegeesoos die sand van die seeDis ‘n skenking van God geweesOm die gedagtes van iemand te kan lees.

Die wysheid om te kan weetwat ek en my maat wil eetdie vrugte van goed en kwaaddui op ‘n vleeslike ondeurdagte daad.

Net ‘n dwaas sal dit welgevalNet die dwaas is soms totaal en al malDie wyse weet van ‘n beter dingNet die wyse soek die genade skenking.

Die Afrika-stilte

Het jy al gehoor wat die stilte in Afrika jou laat hoor, in die geweldig groot holte wat onder die nag of daghemel van ‘n Afrika landskap,in milde volronde asem en son aan ons gee, dis in ons land, Suid-Afrika.

jou voetspoor in die seesand en die een in die Kalahari sand isheeltemal verskillend en so anders

160

Page 161: Verse Van Die Herfsjare

as die voetspoor in die ruimte van joueie hart of in anderland se sand.

Luister na jou eie stem saans as jy alleen is en moet slaapluister en moenie probeer praatwant jy moet luister en hoorwat die stem vir jou wil sê, saans.

Meet jouself aan jou eie voetspoor se grootteen kyk dan mooi na die patroon van jou dag enmeet dit dan aan jou eiespoor.

Hier in ons Afrika is jou spoordit wat jy sê en hoorvan die tale van oraloorinheems en uitheemsdit maak ‘n klank en ‘nwonderlike gehoor,in Afrika.

Mildelik

Mildelik word ons geseënMet gesondheid en met reën.Tog kry ons soms seerhier is die hartseer alweer.Seëninge is genade.Kyk na die gewade van die mense in die radeSorg vir eie liefde en leweOntvang die antwoord in die hede.Lewer ‘n diens, sommer ongesiens.Kyk nou op na die lug

161

Page 162: Verse Van Die Herfsjare

En wag sonder sug op die komsvan die verlosser, aanstons.

Voetspoor in die sand.

‘n Voetspoor in die sand‘n stem wat sê: pas daarin jou handof voet, of druk jy die spoornou plat, sonder dat jy hoorhoe Ek jou vraom jou stil te gedra.Pas jou hele lyf of voetdan is dit baie goed.Nederig en stil is jy, is ekdis die wil van die Heer,dis mos my plekom die Here te vereer.

Die spore in die sandwas waarlik die Heer se hand.Ek wil nederig loop in die spoorEn dan God se antwoord hoor.

Die verhaal

My mond hang oopmy mond hang wawyd oop en my kwyle loop

van verwondering vir wat jou verhaal na my toe bring.

Ek glo eers nie wat ek sien

162

Page 163: Verse Van Die Herfsjare

ek wil nie, ek kan nie sienhoe jy jou lewe verloorin die vervoering van die

toneel wat hier voor my afspeel.jy ken elke reël,

elke reël van hierdie laastetoneel.

Ek is bang

Ek is so bang, so bangdat ek later nie meer sal kan onthouhoe om te verlangna jou en jou en nouwil ek net graag onthou ...hoe om te verlang.

Verlange...

Niemand weet van die verlang na jou en die gemis van ‘n gesteurde nag se rus.

Ek was dom en voortvarend jonk Om jou te laat gaan en my te laat staan by die deur van ‘n tronk

nie ‘n plek met slotte en tralies en muremaar ‘n afsondering van alleen en eensaam‘n Verstote plek waar ek moes wag vir ure.

163

Page 164: Verse Van Die Herfsjare

Nou verlang ek en hulle verstaan nie een hoe ek voel as ek daaraan dink dat ek na jou wil gaan.

Jy wou my lankal nie meer hȇen nie een van ons het die moed om die teendeel te sȇ.

Ek sou wat wou gee om jouweer by my terug te bringen nie meer te verlang...as ek sou . . .sou jy wou?!

My ma.

My ma, Here, is wegsy het sagte blou oë, en lyk so verlore, en moeg,gedaan, van al die lewe.Sy kon na ons kinders kyk en was so lief vir ons,en al ons grille.Sy was siek en moeg, maar kon nie meer lewe nie, hier by ons,sy wou weggaan en gaan rus, en lewe, daar by U.Sy het U geken, maarhet vergeet van lees en bidwant haar onthou was ook weg.Maar U het mos gesë dat U ons by die naam geroep het, en dat ons U s’n is,kyk tog of sy daar is, by U is, wantsy’t geglimlag en haar oë was nog blou en haar hare, Here,was spierwit.

My pa het ons leer bid.

‘n Gebed vir ‘n pa wat my leer bid het, ek-is-‘n-kindjie-klein,- o- Heer, ek is niks meer bang,ja Here, hy was nog ‘n jong meneerswart krul-hare met ‘n bril en ‘n moesie op sy wangdie bril was vir lees en, ‘n skewe laggie.Dit was al wat skeef was aan hom,Here, hy was nog jonk

164

Page 165: Verse Van Die Herfsjare

maar hy het nooit gepronk, Here, hywas lief vir U en vir ons hy het nie eens eenkeer in sy lewe geskotteljons.Hy had geen ritme, maar, Here, hy was baie siek, tot die dood toe, siek.Hy is al lank daar by U en die engele,

maak my hartjie rein, o Heer— Amen

’n Briefie vir jou

Ek skryf vir jou ‘n briefwant ek was vir jou so baie lief.Ek wil net weet wat jy maaken of jy soms aan ‘n engel raakek weet jy is nou in die Heer se diensek is seker dit gaan nie verby, ongesiens,al was jy nooit ingekerker, wilek net weet, lag jy nog so lekker?voel jy ook nou gesond,en ek hoop jyloop ook lekker sonder kierie rond.

In Thailand

Hier groei die Lotusblomen groen kokospalms waar die langpunt bootjies die turkoois water versier endie vakansiegangers hul lywe vly oor die strand van Patong.

Phuket is die pȇrel van die suide,Die rykste eiland met sy sandstrandeen tropiese plante en kalkklip hange,en die mense hoor nie die geluide

en geskree van die aardbewingdie mens wat saam met die ape

165

Page 166: Verse Van Die Herfsjare

Phi Phi Don besoek endie idilliese strand besing.

‘n Tsoenamie tref die eilandparadysen weg is die aandmarkdie inkopies, die mense,die natuur het hulle gewys

wie die sterkste is, kerriesouskoringnoedels en rys,Salotwiggies, gepekelde koolMet ‘n dik rooi rissiesous,

of die aardbewing met die verwoestende tsoenamie.

Indonesië

‘n Vloedgolf tref die eilande.ons ken nie die krag van die seeas dit oor hul spoel en veeons verstaan die woord nie,die verwoestende tsoenamiewat die aardbewing opvolg en die mooi wat was, voor hom wegveeso maklik, so verwoestend,so ontnugterendvir die krag van die seeen die natuur wat werkhier in die ooste se kerk,die eiland krimp ineendie waterkanale verdwyn in een groot verwoestende see.

So sou ek wou oud word

Ek sou graag oud wou word saam met jou, my geliefdeek sou die eindreis saam met jou kon aanpak en elke dagdie reis se bagasie bietjie vir bietjie kon aflaai en dan, lag-lag,kon ons rustig op ‘n stoep of strand sit en in mekaar se oë kyk en gesels oor die liefde,en so kan ek dan sien of jy nog met liefde die plooie en grysheid kan miskyk

166

Page 167: Verse Van Die Herfsjare

of ignoreersonder enige verwyt of seer.

Ten minste is ons oud genoeg om met ons oë die liefde te kan sien en tevredemet daardie liefde, met my kop teen jou skouer te rus.

Is daar ‘n dak

Het die hemel ‘n dakReën dit ook daar?

Die Vader se huis het baie wonings

Elke woning het seker ‘n daken vensters en ‘n deur,mens hoef seker nooit te sluit

of deure toe te maak nie, nou wonder ek net:

167

Page 168: Verse Van Die Herfsjare

het die Hemel ‘n dak?

Moet ons dan weer meubels koopwater en ligte betaalen wat van ‘n telefoon en stoof.

ek hou van ‘n lekker beden leunstoel, maar nie van ver loopof om die kos te kook ofpos toe te loopons hoef nooit weer taxi te ryof met die bure te baklei,

- net in vrede in die hemel te bly.

Sinonieme en paradokse.

Hoe kan mens, so vreeslik kompleksso vreeslik begaafd en togso verskriklik naïef wees?

Kunstig en slim en bekkigvol idees en soms hiper aktiefen tog ook so lusteloos.

Verspot en ongekunsteld maar teruggetrokke uitgesprokeinnoverend maar ’n introvert.

gelowig maar onchristelik, beterweterig maar beïnvloedbaarkamma eerlik maar onbetroubaar.

168

Page 169: Verse Van Die Herfsjare

selfmoordneigings en roekeloosdubbele standaarde wat baiehartseer bring en nog vele meerkontraste en uitdagende sinnelose paradokse.

169

Page 170: Verse Van Die Herfsjare

170