verslag raadscommmissie ruimte - Anzegem · 2018. 11. 27. · verslag raadscommissie ruimte 2/6 Punt 2. Stand van Zaken diverse lokale ruimtelijke projecten: a- Omleidingsweg rond

1/6

verslag raadscommmissie ruimte

Zitting van: 24 september 2015

Aanwezig: Kim Delbeke - voorzitter Rik Colman, Jeremie Vaneeckhout, Gino Devogelaere, Noël Veys - schepenen Stephan Titeca – voorzitter gemeenteraad Maurice Vanmarcke, Prudent Lanneau, Pascal Desmet, Twighi Detavernier, Davy Demets, Jolanta Steverlynck-Kokoszko - gemeenteraadsleden Lieve Ketsman – clusterhoofd omgevingsontwikkeling - secretaris

Verontschuldigd:

Punt 1. Toelichting - Kerk Sint-Jan – projectdefinitie. De projectdefinitie is vooraf aan de commissie ter inzage gelegd. Schepen Rik Colman (RC) belicht adhv een powerpoint en een nota de ruimtelijke vragen, de aanpak, de complexiteit van het project en de opsplitsing ervan, het programma, de Open Oproep en het budget. De nota en de projectdefinitie worden aan dit verslag toegevoegd. Een bevolkingsmoment gaat door op zaterdag 17 oktober 2015. Er zal mogelijkheid zijn tot bezoek aan de kerk. Na deze toelichting worden volgende vragen gesteld en bemerkingen gegeven:

Davy Demets (DD): De kostprijs van de toren zit niet inbegrepen in het bedrag van 6.350.000 euro. Zal dit ook uitbetaald worden door de verzekering? RC: Ja. Om het bedrag te ramen voor de toren moeten er eerst nog stabiliteitsonderzoeken uitgevoerd worden. Maurice Vanmarcke (MV): Wat zijn deze ramingen waard? RC: Architect Dries Vanhove heeft een raming in detail opgemaakt voor de restauratie van het koor (project 1). Dit is de enige raming die momenteel gekend is. Voor de renovatie van het schip (project 2) is er een maximum budget bepaald waaraan de Vlaamse Bouwmeester en de ontwerpers zich moeten houden. MV: De bedragen zijn exclusief BTW. Wat betekent dit concreet? RC: Het gemeentebestuur zal BTW moeten betalen op de facturen. MV: Zal de verzekering ook de BTW betalen indien het gebouw niet in de oorspronkelijke staat wordt hersteld? RC: Ja. Prudent Lanneau (PL): Wat houdt zone B2 in? RC: Dit moet een kwalitatieve verbinding (overdekte ruimte) worden tussen het kerkgebouw en het gemeentehuis. Een gelijkaardig project is gerealiseerd in Lo-Reninge (renovatie klooster – NoAarchitecten). DD: Zal dit een gelijkvloerse verbinding worden? RC: Het onthaal van het gemeentehuis zal gelijkvloers georganiseerd worden, maar het ontwerp wordt overgelaten aan de architecten. MV: De fractie drukt haar appreciatie uit omwille van de aanpak bij dit complexe project waarbij het college en de kerkfabriek in goede verstandhouding samenwerken. De grootste bekommernissen van de fractie waren enerzijds de financiële haalbaarheid van dergelijk project en de hoge eisen die gesteld worden door Erfgoed. RC: Door de workshop waarvoor de gemeente subsidies kreeg in kader van PDPO (cfr. kerk Heirweg en Tiegem) zijn de ideeën beginnen rijpen. Voor alle partijen is dit een meerwaarde geweest.

verslag raadscommissie ruimte

2/6

Punt 2. Stand van Zaken diverse lokale ruimtelijke projecten: a- Omleidingsweg rond Anzegem Schepenen Rik Colman en Jeremie Vaneeckhout (JV) geven een stand van zaken met betrekking tot de beslissing van de deputatie inzake de opmaak van een provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan (PRUP) om een reservatiestrook voor de omleidingsweg vast te leggen. Uit de vier gekende alternatieven heeft de deputatie beslist om het tracé West-A te weerhouden. Met uitzondering van kleine verschuivingen omwille van de bochtstralen blijft het noordelijk deel van dit tracé (tussen Grote Leiestraat en Berglaan) behouden zoals voorgesteld tijdens de MER-procedure. Met betrekking tot de ligging van het zuidelijk deel heeft de provincie een studiebureau aangesteld om een technisch-ruimtelijk vooronderzoek uit te voeren vooraleer over te gaan naar een nieuwe MER-procedure en opstart van het RUP. In dit onderzoek wordt nagegaan waar het zuidelijk deel kan liggen wanneer aangetakt wordt voorbij de spoorwegovergang thv de Bevrijdingslaan. Infrabel is vragende partij om zoveel mogelijk overwegen te sluiten. Er worden vier alternatieven naar voorgeschoven. Eén met aansluiting thv de Statiestraat (oorspronkelijke tracé) en drie die aantakken thv Bevrijdingslaan (garage Gilva). Er wordt nagegaan welke impact deze tracés kunnen hebben op de omliggende woningen, landbouw, landschap… Het college volgt het provinciaal project mee op via deelname in de beleidsgroep en ambtelijke werkgroep. Binnenkort komt de beleidsgroep opnieuw samen. In het najaar zal er een informatievergadering georganiseerd worden door de provinciale dienst ruimtelijke planning. Nadien zal de MERprocedure voor de omleidingsweg gevoerd worden waarbij één hoofdtraject en een aantal alternatieven onderzocht worden. Het PRUP wordt opgemaakt om rechtszekerheid te scheppen. De huidige onzekerheid betreffende de bestemming van de percelen in de omgeving van het traject zal hiermee verdwijnen. Het Agentschap Wegen en Verkeer zegt wel momenteel niet te beschikken over de financiële middelen om deze weg op korte of middellange termijn aan te leggen. Indien het traject dan toch effectief wordt vastgelegd, zijn beide schepenen eerder voorstander om het tracé te laten aansluiten thv de Bevrijdingslaan om de Statiewijk te ontlasten. Het afsluiten van de spoorwegovergang in de Statiestraat is eerder niet aangewezen. Uit een overleg met Abriso zou dit nefast zijn voor de organisatie van dit bedrijf. Ook De Lijn zou in dit geval niet meer naar het station rijden. Het studiebureau schuift als oplossing een bypass naar voren die wordt aangelegd tussen de omleidingsweg en de Statiestraat. Dit zouden gigantische ingrepen zijn waarvan de schepenen de meerwaarde er niet van inzien. Infrabel zal waarschijnlijk enkel de overgang in de Belsbruggestraat kunnen afsluiten. Vragen:

MV: Is het nodig om nog het traject met aantakking thv de Statiestraat mee te nemen in de MER? Stel dat je voorstander van de omleidingsweg bent, dan zorg je toch voor zo weinig mogelijk weerstand. RC: De MER-procedure schrijft voor dat je voldoende alternatieven moet onderzoeken. De provincie is bevreesd voor procedurefouten. MV: Zijn/worden er nieuwe tellingen uitgevoerd? Uit de vorige tellingen bleek dat er slechts 10% doorgaand verkeer is op de N382. Er werden toen grote verschillen vastgesteld tussen de cijfers van het provinciaal verkeersmodel en de werkelijke tellingen. RC: Er zijn nieuwe tellingen gehouden thv het station. Het vrachtverkeer is hoofdzakelijk doorgaand verkeer. RC: Volgens de provincie zijn de resultaten van de vorige tellingen nog onderschat omwille van de nog te ontwikkelen bedrijventerreinen Blauwpoort en de Centrale in Ruien. De afrit in


3/6

Waregem is de enige afrit om het verkeer naar Wallonië af te leiden. De N382 is samen met de N8 in een hoger niveau gecategoriseerd dan de N36.

b- Ontwerp MER PRUP Afbakening Kleinstedelijk Gebied Waregem Schepen Jeremie Vaneeckhout meldt dat het college een advies geformuleerd heeft betreffende de bedrijvenzone Vijverdam op grondgebied Anzegem. Een eventuele ontwikkeling van een KMO-zone op (middel)lange termijn mag door de bepalingen in dit MERonderzoek niet gehypothekeerd worden omdat deze zone naar verkeersontsluiting zeer goed gelegen is. Opties voor de toekomst moeten open blijven. Tijdens de bespreking van het ontwerpMER, waarop de schepen dit standpunt verdedigde, werd gegarandeerd dat een realisatie van een regionaal bedrijventerrein de ontwikkeling van een eventuele KMO-zone niet hypothekeert. Schepen Rik Colman deelt mee dat er momenteel een studie loopt mbt de open afrittencomplex E17 in Waregem. Het provinciaal rup dat de uitbreiding van het regionaal bedrijventerrein Vijverdam voorziet bestaat reeds. De zone gelegen op grondgebied Anzegem is bestemd voor de uitbreiding van de bestaande bedrijvigheid van Vijverdam. c. Visie ruimtelijk-economische structuur Zuid-West-Vlaanderen - eindverslag april 2015 Schepen Jeremie Vaneeckhout licht de visie toe aan de hand van de kaarten ruimtelijk-economische structuur Zuid-West-Vlaanderen en de paarse sproeten van toepassing op grondgebied Anzegem. De visie, structuur is opgemaakt op basis van juridisch bestemde bedrijvenzones. De volledige visie is vooraf aan de commissie ter inzage gelegd. Het college wenst toekomstperspectieven te bieden voor bedrijven waarvan de activiteiten zijn stopgezet of verminderen. Paarse sproeten kleiner dan 3ha kunnen herbestemd worden naar KMO via de gewone vergunningenweg. Voor grotere sproeten zal er trapsgewijs nagegaan worden welke bestemming de site kan krijgen. Eerst zal nagegaan worden of er opnieuw bedrijvigheid kan ontwikkeld worden. Het is niet de bedoeling om onmiddellijk de site te herbestemmen naar woningen. Voor dergelijke reconversies moet eerst een ruimtelijk uitvoeringsplan opgemaakt worden. Daarnaast neemt de gemeente deel aan het Kameleonproject waarin gezocht wordt naar de positieve factoren van verweving van bedrijvigheid in de kernen. d- Ruimtemonitor ondernemen Zuid-West-Vlaanderen – ontwerp eindrapport juni 2015 De ruimtemonitor is vooraf aan de commissie ter inzage gelegd. Schepen Jeremie Vaneeckhout geeft toelichting. Er is een tekort aan beschikbare (bouwrijpe) ruimte voor KMO niettegenstaande er een voldoende juridisch bestemd aanbod voor ruimte om te ondernemen is in de regio. Er is vooral vraag naar kleine percelen (85% aantal vragen = vraag naar percelen < 5.000 m²), maar er is ook nood aan grote percelen (65% van de gevraagde oppervlakte > 5000 m² perceelsgrootte). Het gaat voornamelijk om traditionele activiteiten (bouw, metaalbewerking…), maar er is ook vraag naar ruimte voor activiteiten in de sectoren ICT, evenementen, gezondheid en wellness. Specifiek voor Anzegem is een behoefte aangetoond voor een nieuw lokaal bedrijventerrein van 5ha en een regionaal bedrijventerrein (cfr. Behoeftestudie 2008 – GRS). Door de opmaak van het provinciaal RUP is het regionaal bedrijventerrein reeds bestemd (uitbreiding Vijverdam). Wat betreft lokale bedrijvigheid wenst het college op korte termijn eerst in te zetten op reconversie, oa:

• Het college verleende een vergunning om de site Reynaert (Beukenhofstraat) op te splitsen in kleinere units

• De site Steverlynck, waarvoor ook een RUP opgestart is, is vollop in reconversie


4/6

• Voor de site BBC (Grote Leiestraat) wordt momenteel onderzocht welke mogelijkheden er zijn.

• Lopende RUP-procedure voor site Mekeirleweg. Bij de herziening van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan worden verschillende zoekzones voor nieuw aan te snijden bedrijventerreinen afgewogen ten opzichte van elkaar zodat het KMO-aanbod kan gegarandeerd blijven op (middel)lange termijn. Vragen:

MV: Waarom wordt Jagershoek 3 niet weergegeven op de kaart ruimtelijk-economische structuur Zuid-West-Vlaanderen? JV: Het betreft een visie op juridisch bestemde bedrijvenzones. De zoekzones weerhouden in het huidige structuurplan zijn nog niet bestemd. MV: Komt het zwembad op Jagershoek 3? RC: De gesprekken met de provincie zijn momenteel lopende, maar de locatie Jagershoek 3 komt niet in aanmerking. Een zwembad moet onmiddellijk aansluiten bij of in de kern liggen volgens de hogere structuurplannen.

e- Ruimtemonitor wonen Zuid-West-Vlaanderen – ontwerp eindrapport juni 2015 De ruimtemonitor is vooraf aan de commissie ter inzage gelegd. Schepen Rik Colman geeft toelichting. Uit de studie blijkt dat er geen nood is aan extra woningen. Woonuitbreidingsgebied kan bijgevolg niet meer aangesneden worden omdat er momenteel teveel juridisch bestemde onbebouwde bouwkavels zijn. Er moet gewerkt worden aan meer invulling in de kernen. Door de gezinsverdunning en vergrijzing is er meer behoefte aan andere woonvormen. Jammer genoeg worden er nog steeds ontwerpen van klassieke verkavelingen en bouwvormen ingediend bij het gemeentebestuur zonder rekening te houden met deze evoluties. Vragen:

MV: Wat is de stand van zaken mbt het aanbod sociale woningen? RC: De Vlaamse overheid heeft beslist dat het objectief voor koopwoningen niet meer moet gehaald worden. Dit is een gevolg van het schrappen van subsidies voor het realiseren van sociale koopwoningen. Dit is een groot probleem voor het gemend project (huur en koop) dat zou gerealiseerd worden op de percelen aansluitend bij het woonzorgcentrum Wielant waarmee zou samengewerkt worden. Op het laatste woonoverleg kon de directeur van de Zuidwestvlaamse Sociale Huisvestingsmaatschappij nog geen duidelijkheid over de subsidies geven. Het objectief voor huurwoningen moet wel nog steeds gehaald worden. Door de verschillende projecten in Anzegem, Ingooigem en Vichte zal dit geen probleem zijn. Eigen Haard onderzoekt in Kaster ook mogelijkheden om bijkomende huurwoningen te realiseren. Een voorstel om woningen te bouwen in de tuinen van de Corbiewijk is weliswaar door het college niet weerhouden. Er zal nu via Leiedal onderzocht worden wat de mogelijkheden zijn met het nog onbebouwde binnengebied in het centrum van Kaster. DD: Het verhaal van vraag en aanbod is een theoretisch verhaal. JV: Specifiek voor Anzegem is er vandaag nog 54 ha onbebouwd juridisch bestemde bouwgrond. Dit zijn ongeveer 800 bouwpercelen die onmiddellijk kunnen bebouwd worden. Als realistisch aanbod wordt 50% aangenomen wat resulteert in 400 woningeenheden. De provincie heeft berekend dat er in Anzegem een brutobehoefte is van 232 woningeenheden voor de periode


5/6

2012-2022. Zelfs als de realisatiegraad maar 30% zou zijn is er voldoende aanbod om tegemoet te komen aan de behoefte. RC: De vraag van hogerhand om acties te ondernemen om onbebouwde percelen op de markt te brengen zal niet uitblijven.

Ter afronding van het deel ruimtemonitoren deelt schepen Jeremie Vaneeckhout mee dat het college de vraag gesteld heeft om ook een ruimtemonitor Landbouw en Natuur op te maken met het oog op een leefbare landbouw en een groene regio. f- Herziening GRS Anzegem en RUP’s in opmaak/herziening Schepen Jeremie geeft een stand van zaken. Er is een startvergadering doorgegaan met Ruimte Vlaanderen en de dienst ruimtelijke planning van de provincie West-Vlaanderen op 9 juli 2015. Hierin kwam het woon- en ondernemersbeleid aan bod. Ook een aantal specifieke projecten werden afgetoetst (oa. herinvulling site Douterloinge, Furniere – leegstaand textielbedrijfje Materzeelstraat – Cima Nutrition Vichte) Overzicht RUP’s en projecten (JV en RC):

• RUP Zonevreemde Constructies fase 3.2: wordt voorgelegd aan gemeenteraad voor definitieve aanvaarding

• RUP Zonevreemde Constructies fase 4: Site Biehotex (gemeentelijke technische diensten), Montserrat (uitbreiden met magazijn), Delabie (toekomstmogelijkheden) en Colpaert (voormalige exploitatiewoning afsplitsen van bedrijvigheid): opstart

• RUP Mekeirleweg: schetsontwerp oktober 2015 (intensieve gesprekken mbt ontsluiting) • RUP Stationsomgeving: plenaire vergadering in najaar 2015 (NMBS blijft moeilijke actor) • RUP Drie Kaven / Korte Winterstraat: startnota oktober 2015 na overleg Leiedal met provincie

ivm bochtstralen omleidingsweg • RUP Bosstraat: tweede maal overleg met betrokkenen op 7 mei 2015 – volgende stap: gecoro

en plenaire vergadering (voorontwerp) • RUP site Steverlynck: eerste overleg met betrokkenen op 18 juni 2015 – volgende stap:

opmaak schetsontwerp • RUP Vanhoutte (Waregemstraat): afsprakennota is goedgekeurd • RUP Vichtecentrum (centrumfuncties toelaten in leegstaande textielgebouwen / hoogbouw

beperken in nog open tuinen): opdracht is gegeven • Brandweerkazerne: afsprakennota opmaak rup goedgekeurd 23 juni 2015 – aanstellen

ontwerper bouwen kazerne: publicatie augustus 2015 (Deerlijk) • Masterplan Heirweg: toelichting aan college op 25 augustus 2015 – masterplan deels

afhankelijk van toekomst site Douterloigne (voorstel van invulling van KMO – wonen – groene publieke ruimte)

• Inrichtingsstudie Ommersheimplein Vichte: preliminaire fase - toelichting aan college op 14 juli 2015: Voorstel om de site op te delen in 4 zones: school, grasweide, de Stringe en gemeentehuis/brandweerkazerne. Deze laatste zone zou kunnen herbestemd worden naar wonen en diensten.

• Dorpshart: eerste wordt de herbestemming van de kerk aangepakt via de Open Oproep


6/6

Punt 3. Afstemming gemeentelijk ruimtelijk beleid op het ruimtelijk beleid van de intergemeentelijke samenwerkingsverbanden. Vragen? De commissieleden hebben hierover geen vragen. Schepen Jeremie Vaneeckhout meldt dat het gemeentebestuur continu de ruimtelijke projecten opvolgt bij Leiedal en het gemeentelijk standpunt verdedigt. Schepen Rik Colman geeft een korte stand van zaken van het project Rekover waarin onderzocht wordt hoe de organisatie van het openbaar vervoer beste wordt aangepakt in de regio. Niettegenstaande het een onderzoek is dat voornamelijk over Kortrijk gaat, heeft het college volgende vragen met betrekking tot het openbaar vervoer over de grens met Oost-Vlaanderen:

• Kan een busverbinding voorzien worden tussen Anzegem en Wortegem / Ooike? • Kan een busverbinding voorzien worden met Berchem/Kluisbergen/Ruien (nieuwe

industriezone)?

September 2015, ontwerp

Projectdefinitie herinrichting Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk

gemeente Anzegem

Anzegem, Projectdefinitie herinrichting Sint-Jan Baptist en Sint-EligiuskerkLeiedal, September 2015

2

Contactpersonen:

Gemeente Anzegem:

• Lieve Ketsman

• 056/69.44.47

• [email protected]

Leiedal:

• Koen Van den Troost

• 056/24.16.16


Vlaamse bouwmeester:

• Stijn Devleeschouwer

• 0478/59.40.65


Colofon

Dit document is een publicatie van:

Intercommunale Leiedal

President Kennedypark 10 - BE-8500 Kortrijk

tel +32 56 24 16 16 - www.leiedal.be

[email protected]

Ontwerpers:

Griet Lannoo

Koen Van den Troost

In samenwerking met:

Glenn Staelens

De Smet - Vermeulen Architecten

Communicatiebureau O2

Opdrachtgever:

Gemeente Anzegem

De Burgemeester

Claude Van Marcke

De Schepen van Ruimtelijke Ordening

Jeremie Vaneeckhout

De Gemeentesecretaris

Sonja Nuyttens (waarnemend)

Anzegem, Projectdefinitie herinrichting Sint-Jan Baptist en Sint-EligiuskerkLeiedal, september 2015

3

Inhoudsopgave

1 . Inleiding. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

1.1. Situering 4

1.2. Context 12

2. Projectstructuur Open Oproep. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

2.1. Opzet 13

2.2. Opbouw Masterplan Dorpshart 15

3. Open Oproep-project 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

3.1. Procedure 19

3.2. Timing 20

3.3. Opdracht 21

3.4. Budget 25


4

1. Inleiding

Op 16 oktober 2014 brandt de Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk te Anzegem centrum uit. De Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk is de centrale kerk van Anzegem en dateert uit de twaalfde eeuw. De kerk is opgetrokken uit Doornikse kalksteen.

Het grootste deel van het gebouw en zijn inboedel ging verloren in de brand, enkel de sacristie en de kostbaarheden in de sacristie bleven gespaard.

De gemeente Anzegem stelt in de nasleep de intercommunale Leiedal aan om deze jammerlijke situatie om te buigen tot een opportuniteit voor de lokale gemeenschap.

De gemeente en de kerkfabriek zitten na de brand met volgende ruimtelijke vragen:• De gemeente heeft nood aan een Rooms-katholieke liturgische ruimte voor haar

inwoners.• De kerk vormt het centrum van de gemeente, maar is voor een groot deel afgebrand.

Een volledige restauratie tot kerkgebouw lijkt, in het huidige socio-culturele en budgettaire klimaat, niet meer opportuun.

• De gemeente is al langer op zoek naar een oplossing voor de te krap gehuisveste gemeentediensten. Het idee wordt geopperd om het front-offi ce van de gemeentediensten (eerste onthaal), vergaderlocaties, gemeenteraadszaal/trouwzaal, … over te brengen naar de kerk en back-offi ce samen te brengen in het huidig gemeentehuis.

• Het publiek domein in het centrum van Anzegem ligt verspreid rond de kerk, waardoor die maar een beperkt aantal publieke functies kan opnemen. Het ontbreekt ook aan een eenvormige inrichting en parkeren gebeurt her en der. Het gemeentebestuur opteert er dan ook voor om het publiek domein uit te breiden tot een 5-tal hectare. Hierdoor moet een groene long ontstaan, die enerzijds extra, polyvalent in te zetten publieke ruimte genereert en anderzijds de bestaande publieke ruimte rond de kerk ontlast door parkeerplaatsen te voorzien. De fi nanciële situatie van de gemeente laat echter niet toe om deze ambitie in de nabije toekomst te realiseren.

1.1. Situering

1.1.1. Anzegem

“Anzegem wordt voor het eerst vermeld in een oorkonde van 1083, waarin de Franse koning Hendrik I de Sint-Pietersabdij van Gent bevestigde in haar talrijke rechten en bezittingen, o.a. te Ansoldigehem, een landbouwuitbating met de kerk. Zeer waarschijnlijk ging het hier om een houten kerkje dat al enkele decennia oud was (einde 10de eeuw?), maar waarvan niets overgebleven is.

Rond 1200 werd de eerste stenen kerk gebouwd, een mooie basilikale kruiskerk van een voor Zuidwest-Vlaanderen zeldzame vorm. Daarvan zijn heden alleen nog resten van de dwarsbeuk bewaard en vooral de prachtige laat-romaanse middentoren, één der merkwaardigste van West-Vlaanderen: de indrukwekkende blikvanger van het dorp!”

Bron: De kerk van Sint-Jan de Doper en Sint-Elooi te Anzegem en haar kunstschatten - J. Beel, G. Gadeyne, S. Jansens -de Borchgrave, Vanleake, Anzegem - Juli 1995

Anzegem is een gemeente in West-Vlaanderen. De gemeente telt ruim 14.000 inwoners. In 1977 fuseerden Anzegem-Gijzelbrechtegem (al gefuseerd in 1971), Ingooigem, Kaster, Tiegem en Vichte.


5

0 250 500 Meters

Ligging Anzegem

Anzegem in West-Vlaanderen


6

Centrum Anzegem0 40 100m


7

Omgeving Kerk0 40 100m


8

1.1.2. Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk

Bron: Inventaris Bouwkundig Erfgoedhttps://inventaris.onroerenderfgoed.be/dibe/relict/81393

geconsulteerd 14/01/2015

De kerk is een hoger gelegen, georiënteerde driebeukige hallenkerk.

Toren, koor en zijkapellen beschermd als monument bij K.B. van 20/02/1939, kerkmeubilair beschermd als monument bij K.B. van 13/09/1976.De volledige kerk is beschermd als monument bij K.B. van 7/09/1979.

De eerste kerk van de gemeente, een driebeukige Romaanse kruiskerk met vieringstoren, wordt gebouwd op het einde van de 12de of in het begin van de 13de eeuw. Van deze kerk, opgetrokken in Doornikse steen, bleven de vieringtoren met rechthoekig grondplan, het opgaand metselwerk van de transeptvleugels en delen van het in 1686 verbouwde koor bewaard.

Tussen 1684-1686 wordt het oude koor vervangen door één met twee zijkapellen. Wanneer de kerk bij de aanvang van de 19de eeuw te klein wordt bevonden, beslist men in 1824 om het Romaanse schip af te breken en te vervangen door een nieuw, bestaande uit drie brede beuken. De plannen worden getekend door architect L. Vuylsteke (Geluwe) en uitgevoerd in 1828.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog wordt de kerk ernstig beschadigd. In 1921 krijgt het gebouw neogotische vensters, tevens worden de beuken, die zich tot dan toe onder één zadeldak bevonden onder afzonderlijke daken gebracht. Ook de toren wordt voorlopig hersteld.

Restauratiewerken, uitgevoerd naar plannen van architect M. Allaert (Kortrijk), volgen in 1926, hierbij worden onder meer de bakstenen gedeelten van de Romaanse vieringtoren herbouwd in Doornikse steen, de toren kreeg ook een nieuwe helm.

Voor een meer gedetailleerde beschrijving wordt verwezen de website van onroerend erfgoed (https://inventaris.onroerenderfgoed.be)


9

Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk in 1813

Sint-Janskerk Anzegem

uit:De Kerk van Sint-jan de Doper en Sint-Eloois te Anzegem en haar kunstschattenOvergenomen uit PH. Despriet - De Zuidwestvlaamse Parohcikerken - 1982 - p.39


10

Juist voor de brand werd de restauratie van de buitenschil afgewerkt. Door de brand werd de kerk ernstig beschadigd. Hieronder wordt een analyse gemaakt van de huidige toestand van de kerk.

De brand verwoestte het dak van het schip en de torenspits. De brand ontstond aan de voorzijde (westzijde), waardoor die het hardst beschadigd is. De buitengevel bleef redelijk gespaard, al zijn bepaalde delen (toren en westelijke topgevels) structureel niet meer in orde.

Topgevels

Toren

constructie

De topgevels overleefden de brand, maar zijn niet meer structureel gezond: momenteel worden zij gestut. Hun historische waarde is eerder beperkt, het schip heeft namelijk ook een andere dakvorm gehad. Ze zijn echter beeldbepalend voor de ruimte voor de kerk.

De toren werd zwaar beschadigd door de brand. De inrichting van het baldakijn heeft zwaar geleden onder de brand. Een restauratie van het meest historische deel dringt zich op. Door het verdwijnen van het dak, komt de toren als volume volledig tot zijn recht.

De pilaren in het schip zijn onherroepelijk beschadigd door de brand en hebben geen enkele structurele waarde meer. Momenteel worden zijn gestut. Het behoud van de pilaren is geen vereiste.


11

Oostgevel

noord- en zuidgevel

Toegangen

De binnenzijde van het koor is zwaar beschadigd, delen van de sacristie en de bijlokalen konden gevrijwaard worden. Langs de buitenzijde bleef een groot deel van de gevel intact. Het gaat hier over het oudste deel van de kerk: een restauratie is hier het meest aangewezen.

Langs binnen zijn deze gevels zeer zwaar beschadigd. Langs de buitenzijde valt de schade eerder mee. De glas-in-loodramen zijn verdwenen. De kerk als autonoom volume dient bewaard te blijven. Aan de raamopeningen kan niet geraakt worden.

De kerk heeft twee ingangen:• vooraan, oorspronkelijk met een doksaal met orgel;• in de noorgevel, oorspronkelijk met sas.Via een draaitrap aan de zuidgevel kan de toren bereikt worden.


12

1.2. Context

1.2.1. Brand

De brand die de Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk in Anzegem volledig in de as legde, werd veroorzaakt door een slecht functionerende verwarmingsinstallatie. Vooral de binnenzijde en de daken van de kerk werden zwaar beschadigd. Het overgrote deel van het interieur ging verloren en ook de glasramen zijn vernield.

1.2.2. Herlokalisatie

Al voor de brand was de gemeente op zoek naar een manier om de gemeentediensten maximaal te centraliseren en te herlocaliseren. Net-Architecten uit Gent voerde hiervoor een eerste verkennend onderzoek uit. Zij onderzochten enerzijds de programmatorische nood van de gemeente en anderzijds de mogelijkheden van verschillende sites.

Na de brand opteert de gemeente ervoor om maximaal in te zetten op een centralisatie in en rond de Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk. Het is in de huidige sociaal-culturele situatie van de gemeente (afnemend aantal kerkgangers), niet meer relevant om een geloofsplaats ter grootte van de originele Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk te voorzien. Door de centralisatie van haar diensten te combineren met de heropbouw van de kerk wil de gemeente ook een fi nancieel verantwoord locatiebeleid voeren: het samenleggen van verschillende budgetten moet een kwalitatief resultaat opleveren.

1.2.3. Proces

Om tot een kwalitatief resultaat te komen, organiseerde de gemeente, samen met Intercommunale Leiedal, in samenspraak met de kerkfabriek en in nauwe samenwerking met de Provincie West-Vlaanderen, Ruimte Vlaanderen en de Dienst Onroerend Erfgoed een workshopweek.Deze workshopweek ging door in februari 2015. Stedenbouwkundig ontwerpers van de Intercommunale Leiedal, DeSmet-Vermeulen Architecten en masterstudent Glenn Staelens (KULeuven, Faculteit Architectuur campus Sint-Lucas) werkten een week aan een eerste aanzet tot mogelijke scenario’s, zowel voor de herorganisatie van de kerk en de gemeentediensten, als voor een uitbreiding van het publiek domein.

De resultaten van de workshop werden gebruikt als onderlegger voor verdere onderhandelingen met verschillende stakeholders (Dienst Onroerend Erfgoed, Kerkfabriek, het bisdom Bruggen, Provincie West-Vlaanderen, Ruimte Vlaanderen...). De resultaten moeten daarom ook zo gelezen worden: zij hebben niet de bedoeling een eindresultaat voor te stellen. Zij zijn ontwikkeld om bepaalde keuze-mogelijkheden zeer klaar en duidelijk te stellen en deze tegen elkaar af te wegen. Er bestond bij de verschillende projectpartners geen éénduidig draagvlak voor een van de verschillende voorstellen.

Daarom werden deze resultaten verder bijgestuurd in verschillende rondes, waarbij ook andere pistes gecontroleerd werden. Het resultaat is deze projectdefi nitie.


13

2. Projectstructuur Open Oproep

2.1. Opzet

Het volledige project Anzegem Dorpshart is een zeer complex project. Het gaat over:• de renovatie van delen van een afgebrande kerk;• de restauratie van delen van een afgebrande kerk;• de herlokalisatie en -organisatie van gemeentediensten in en rond de kerk;• het inrichten van een liturgische ruimte voor de Rooms-katholieke gemeenschap.

Omdat dit kluwen van (ruimte)vragen een zeer uiteenlopende expertise vraagt, een andere ruimtelijke scope heeft en de verschillende onderdelen een ander tijdsverloop hebben, werd besloten om de opdracht te splitsten in verschillende projecten, waarvoor telkens gezocht wordt naar de juiste partners en expertise. Deze projecten krijgen telkens een ruimtelijke afbakening in zones.

Een goed projectmanagement, met aandacht voor de verschillende raakvlakken, moet er voor zorgen dat de verschillende projecten elkaars procesverloop respecteren en verschillende beslissingen tot een harmonieus eindresultaat leiden.De aandacht voor de verschillende raakvlakken uit zich op twee vlakken:• verschillende programma’s en eisen moeten vlekkeloos op elkaar aansluiten;• raakvlakken tussen verschillende zones dienen kwalitatief uitgewerkt te worden,

waarbij een kwalitatief eindbeeld het ultieme doel is.


14

2.1.1. Defi nities

Het is belangrijk om dezelfde taal te spreken. Daarom worden hieronder enkele termen uit de projectdefi nitie opgesomd en verklaard, zoals ze gebruikt worden door het projectteam. • Multifunctioneel gebruik

is een nevenbestemming in de tijd. Hiermee bedoelen wij dat het kerkgebouw occasioneel, buiten de uren van de religieuze activiteiten, voor andere doeleinden of door andere instanties gebruikt wordt.

• Gedeeld gebruikis een nevenbestemming in de ruimte. Hiermee bedoelen we dat het kerkgebouw architecturaal zodanig wordt heringericht dat er een nieuwe en kleinere liturgische ruimte ontstaat, met daarnaast ruimte voor een of meerdere lokalen die, op een permanente basis, een andere bestemming kunnen krijgen. Een gedeeld gebruik veronderstelt dus dat de liturgische ruimte en de andere ruimten bouwkundig volledig van elkaar gescheiden zijn, zodat een gedeeld gebruik mogelijk wordt, zonder dat de afzonderlijke activiteiten elkaar hinderen of doorkruisen.

• HerbestemmingWanneer een parochiekerk niet meer voor religieuze activiteiten in aanmerking komt, kan zij defi nitief aan de eredienst onttrokken worden en een nieuwe functie krijgen. Daarvoor moet de voorgeschreven kerkrechtelijke procedure gevolgd worden. Alleen de bisschop kan beslissen om een parochiekerk defi nitief aan de eredienst te onttrekken.

bron: http://crkc.be/sites/default/fi les/folder_website.pdf

• Restauratiehet herstellen van een gebouw in zijn oorspronkelijke staat, waarbij zeer veel aandacht gaat naar de originele materialen, bouwwijzes en inrichting.

• Renovatiehet grondig opknappen van een gebouw, waarbij gewerkt wordt in de geest van het originele gebouw, maar waarbij aanpassingen, omwille van praktische en regelgeving-technische zaken op een effi ciënte manier worden aangebracht, welliswaar met respect voor het bestaande kader.

• Projectteamom de samenwerking tussen de verschillende partners optimaal te laten verlopen, wordt een projectteam opgericht. Dit projectteam bestaat uit: - vertegenwoordiging van de gemeente Anzegem - vertegenwoordiging van de Kerkfabriek

- vertegenwoordiging Provincie West-Vlaanderen - vertegenwoordiging Ruimte Vlaanderen

- vertegenwoordiging Dienst Erfgoed - vertegenwoordiging Bisdom Brugge

- O2 (communicatie) - Leiedal (projectmanagement)


15

2.2. Opbouw Masterplan Dorpshart

2.2.1. Twee projecten

Het Masterplan Dorpshart wordt opgesplitst in twee projecten:1. restauratie van het historische deel van de Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk

(project 1);2. renovatie van het schip van de Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk in combinatie met

een gedeeltelijke herlokalisatie van de dienstverlening van de gemeente Anzegem (project 2).

1. restauratie van het historisch deel van de Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk (project 1)In samenspraak met de Dienst Onroerend erfgoed werd besloten het oudste deel van de kerk te restaureren naar zijn oorspronkelijke staat. Architect Dries Vanhove zal de restauratie op zich nemen. Hij was de architect die de voorbije jaren de restauratie van de kerk begeleidde en in die hoedanigheid bijzondere expertise verwierf.

2. renovatie van het schip van de Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk in combinatie met een gedeeltelijke herlokalisatie van de dienstverlening van de gemeente Anzegem (project 2)De renovatie van het schip is de kern van de Open Oproep.

2.2.2. Twee zones

Deze twee projecten krijgen telkens een duidelijke, ruimtelijke contour toegewezen.A. historische kerkB. projectzone Open Oproep

In het plan in bijlage worden de verschillende zones duidelijk afgebakend.

A. historische kerkHet gaat hier over het oudste gedeelte van de kerk, namelijk het koor, de sacristie en de toren. B. projectzone Open OproepDeze projectzone wordt onderverdeeld in 2 verschillende deelzones:1. projectzone binnen de kerk. Het gaat hierbij over het schip van de kerk.2. projectzone buiten de kerk. Het gaat hierbij over de zone ten westen van de kerk,

bestaande uit het plein tussen de kerk en het gemeentehuis.


16

AB1

B2

0 10 25m

0 10 25m

Ruimtelijke opdeling projectdefinitie - Zones

A - historische kerkB1 - projectzone schipB2 - verbinding bestaande projectzone en schip


17

2.2.3. Programma

Voor ieder project werd een programma vastgelegd, het resultaat van de overlegrondes met alle projectpartners die volgden op de workshopweek.

1. restauratie van het historisch deel van de Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk (project 1)

Het projectteam stelt voor om het koor in te richten als liturgische ruimte. De liturgische ruimte zal zich zowel in zone A als in zone B1 bevinden, waardoor de uitwerking van de liturgische ruimte een doorgedreven communicatie en afstemming tussen beide projecten (1 en 2) vereist.

2. renovatie van het schip van de Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk in combinatie met een toekomstige herlokalisatie van de dienstverlening van de gemeente Anzegem (project 2)

Voor het schip van de kerk (B1) werkte het projectteam een voorstel uit voor een ‘multifunctioneel gebruik’ en een ‘gedeeld gebruik’.

Het ‘multifunctioneel gebruik’ heeft betrekking op een gedeelte van de gelijkvloerse oppervlakte van het schip. Deze ruimte van ± 350 m2 doet dienst als liturgische ruimte, maar kan ook worden ingezet als multifunctionele gemeenschapsruimte voor allerhande socio-culturele activiteiten.

Verder stelt het projectteam voor om in een deel van het schip ‘gedeeld gebruik’ te realiseren. Het gemeentebestuur kampt immers met plaatsgebrek. Ruimte in het schip voor politieke en ceremoniële functies (gemeenteraadszaal, trouwzaal, …) zou een ideale oplossing zijn. Wat de ruimtelijke verdeling kan zijn tussen de zone voor gedeeld gebruik en de zone voor herbestemming en hoe dit architecturaal wordt ingevuld, is niet uitgeklaard. Dit is het onderwerp van de ‘Open Oproep’. Maar dat de liturgische ruimte volledig afgescheiden wordt van de gemeentehuisfunctie, staat voor iedereen vast.


18

2.2.4. Architecturale raakvlakken

Er zijn verschillende ruimtelijke raakvlakken tussen de verschillende projecten, zones en programma’s. Deze worden hieronder opgesomd:

1. Tussen het programma van project 1 en project 2De liturgische ruimte bevindt zich in twee zones. Beide projecten dienen dus naadloos op elkaar aan te sluiten. Doorgedreven communicatie tussen de verschillende partners dienen raakvlakken op ruimtelijk, bouwtechnisch en organisatorisch niveau kwalitatief op te lossen.

2. Tussen de liturgische en profane ruimtesDe liturgische ruimte moet volledig onafhankelijk kunnen werken, waarbij kerkvieringen moeten kunnen doorgaan, terwijl de werking van de gemeente gewaarborgd blijft. Alle gemeentelijke ruimtes moeten visueel en auditief afgescheiden zijn van de liturgische ruimte.

3. Toiletten, kitchenette, ... moeten zo gelokaliseerd worden dat ze zowel door gebruikers van de liturgische ruimte als de profane ruimte kunnen gebruikt worden.

2.2.5. Stakeholders en ambitie

Het fi nale ontwerp moet voldoen aan alle eisen van alle stakeholders binnen project 2.1. Gemeente Anzegem

treedt in deze op als bouwheer.2. Kerkfabriek van de Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk

als beheerder van de huidige Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk en toekomstig beheerder van de liturgische en multifunctionele ruimte.

3. Het bisdom BruggeBeslist over de aangepaste invulling van de kerk.

4. Dienst Onroerend ErfgoedDe Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk is een beschermd monument.

5. Intercommunale Leiedalals ontwerper van het RUP Dorpshart voor de herinrichting en uitbreiding van de publieke ruimte.

6. Bevolking van Anzegemals uiteindelijk gebruiker van het totaalproject.


19

3. Open Oproep-project 2

“De Open Oproep is één van de instrumenten die de Vlaams Bouwmeester aanbiedt bij het zoeken naar architecturale kwaliteit voor projecten van de Vlaamse en lokale overheden. Naast een voorbeeldige opdrachtgever is immers de juiste keuze van een ontwerper voor elk project van doorslaggevend belang.”

http://www.vlaamsbouwmeester.be/nl/instrumenten/open-oproep

3.1. Procedure

Alle publieke opdrachtgevers in Vlaanderen kunnen een beroep doen op de Open Oproep om een ontwerper te vinden voor een landschappelijke, stedenbouwkundige, infrastructuur- of architectuuropdracht. De Open Oproep bestaat uit volgende stappen:

Bouwmeester en opdrachtgever sluiten een samenwerkingsprotocolHet bevat alle afspraken die cruciaal zijn voor het welslagen van de Open Oproep.

Er wordt een projectdossier opgesteldHet bevat alle stukken die de ontwerpers nodig hebben om een voorstel uit te werken: het bestek, de projectdefi nitie en een aantal praktische randvoorwaarden.

De Bouwmeester maakt de opdracht bekendTweemaal per jaar lanceert de Vlaams Bouwmeester een Open Oproep. De lijst wordt gepubliceerd in het Bulletin der Aanbestedingen en in het publicatieblad van de Europese Unie. De Vlaams Bouwmeester voorziet voor de kandidaat-ontwerpers een infobrochure.

De opdrachtgever selecteert samen met de Bouwmeester de ontwerpteamsNa de bekendmaking kunnen ontwerpteams uit binnen- en buitenland zich kandidaat stellen. De Vlaams Bouwmeester stelt een shortlist op met kandidaat-ontwerpers, waaruit de opdrachtgever drie tot zeven ontwerpteams selecteert.

De opdrachtgever informeert de ontwerpersDe ontwerpteams krijgen informatie over de opdracht tijdens de briefi ngs. Bij de eerste briefi ng wordt het project toegelicht en een terreinbezoek gebracht. Bij een tweede briefi ng staat de opdrachtgever ter beschikking om vragen te beantwoorden.

De ontwerpteams werken een voorstel uitNa de briefi ngs werken de ontwerpteams een ontwerpvoorstel uit dat kan variëren van een schets met visienota tot een meer uitgebreid ontwerp met maquette.

De jury bekijkt de ontwerpvoorstellen… De dossiers worden voorgelegd aan een jury, bestaande uit de Vlaams Bouwmeester, drie of vier vertegenwoordigers van de opdrachtgever en één externe deskundige.

en de laureaten presenteren hun visie aan de juryVervolgens start de onderhandelingsfase met een mondelinge toelichting door de laureaten. De opdrachtgever wordt hiervoor bijgestaan door de Vlaams Bouwmeester, de voormalige juryleden en eventueel bijkomende adviseurs. Samen vormen ze de gunningscommissie.

De voorkeursbieder wordt aangeduid en de opdracht wordt gegundDe voorkeursbieder is de laureaat die het best is geplaatst en door de opdrachtgever zal worden uitgenodigd voor de fi nale contractonderhandeling.

De kwaliteitsopvolgingNa de gunning maakt het gekozen ontwerpteam een defi nitief ontwerp op. Dat ontwerp kan nog sterk evolueren ten opzichte van het oorspronkelijk gepresenteerde voorstel.

http://www.vlaamsbouwmeester.be/nl/instrumenten/open-oproep/info


20

3.2. Timing

De gemeente Anzegem wenst gebruik te maken van de Open Oproep 31 van de Vlaamse Bouwmeester. Hieronder de vooropgestelde timing:

OO31StappenAanleveren materiaal bij VB Eind november 2015 Start kandidaatstelling 15 januari 2016Afsluiten kandidaatsteling 14 februari 2016Selectievergadering (van de 4 of 5 kandidaten)

Half maart 2016

1ste briefi ng van de kandidaten

Begin mei 2016

Indienen van de offertes Begin juli 2016Jury en presentatie Eind juli 2016 (verlofperiode) dus eerder september 2016


21

3.3. Opdracht

De gemeente Anzegem zoekt een ontwerper/ontwerpteam voor de realisatie van: • de renovatie van het schip van de Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk(zone B1);• inbrengen van een liturgische ruimte (zone A en B1);• inbrengen representatieve ruimtes gemeente (zone B1);• een overdekte verbinding tussen het bestaande gemeentehuis en de nieuwe ruimtes

in de Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk (zone B2).

3.3.1. Programma

De renovatie van het schip van de Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk (zone B1);De muren van het schip, waarvan raamopeningen blijven behouden, zijn de belangrijkste elementen die er momenteel nog staan en structureel gezond zijn.De steunpilaren van het schip kunnen echter verwijderd worden. Het dak moet niet in originele vorm herbouwd worden.De gemeente vraagt de volledige renovatie van het schip bestaande uit bevloering (nieuwe ondervloer met isolatie om een vloerverwarming te plaatsen, isolatie (ook van het dak), vloerverwarming, performante verlichting, branddetectie, nieuwe ramen, bekabeling voor multimediavoorzieningen.

Inbrengen van een liturgische ruimte (zone A en B1);Binnen zone B1 wordt gewerkt met een ruimtelijke tweedeling, waarbij de liturgische en de profane ruimte van elkaar gescheiden wordt. Voor de liturgische ruimte wordt er multifunctioneel gebruik, met een nevenbestemming in de tijd gevraagd (zie defi nities). De oppervlakte van de liturgische ruimte bedraagt 350m², bovenop en aansluitend aan de liturgische ruimte zone A. De liturgische ruimte bevindt zich op het gelijkvloers. Er dient een inkom voorzien te worden voor de liturgische en de profane ruimte.

Deze liturgische ruimte moet volledig onafhankelijk toegankelijk zijn, waarbij de scheiding ook auditief en visueel volledig moet zijn. Het moet ook mogelijk zijn om in deze ruimte socio-culturele activiteiten te organiseren.

Inbrengen representatieve ruimtes gemeente (zone B1)De gemeente Anzegem wenst op korte termijn haar representatieve ruimtes en het eerste onthaal (front-offi ce) van de bezoekers aan het gemeentehuis onder te brengen in de Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk (zone B1). Hierbij wenst zij maximaal gebruik te maken van de opportuniteit die ontstaan is door de brand: door de nodige renovatiewerken (zie boven) te combineren met enkele nieuwbouwelementen wenst zij een architecturaal hoogstaande ruimte te creëren. Het inbrengen van één of meerdere verdiepingen wordt aangenomen als noodzakelijk.

Voorzien van een overdekte verbinding tussen het bestaande gemeentehuis en de nieuwe ruimtes in de Sint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk.De representatieve ruimtes van de gemeente worden gecombineerd met het onthaal: inwoners zullen in het schip worden onthaald en doorverwezen naar de juiste diensten, het huidige gemeentehuis fungeert als backoffi ce. Hierdoor dient een kwalitatieve verbinding tussen de frontoffi ce (onthaal) en de backoffi ce (bestaande gemeentehuis) te worden georganiseerd.

De profane ruimtes dienen zo ingebracht te worden dat:• de religieuze ruimte enerzijds een kwalitatieve ruimtewerking heeft en anderzijds op

een meer energetisch verantwoorde manier kan worden verwarmd;• de werknemers en bezoekers van de gemeentediensten kunnen vertoeven in

kwalitatieve ruimtes met voldoende natuurlijk licht en aangename zichten.


22

Dit alles maakt dat het gaat over een ruimtelijk zeer complexe oefening. Daarom stelde de gemeente een basisprogramma op, dat, indien ruimtelijk en budgetair verantwoord, kan worden uitgebereid met een optioneel programma.Het basis programma bestaat uit:• Onthaal

De representatieve toegang tot de gemeente(diensten) verloopt via het onthaal. Het onthaal fungeert als frontdesk, waar vragen en opmerkingen worden opgevangen. Er werken een tweetal personen in deze frontdesk, voorzien van voldoende technische ondersteuning (informatica, telefonie, bureelruimte, beperkte berging,...).

Het profane programma dient volledig onafhankelijk van het liturgische programma ontsloten te worden. Bovendien moet het ontwerpteam een uitspraak doen over hoe de representatieve gebouwen zich verhouden tot het bestaande gemeentehuis en de publieke ruimte.

• Schepenzaal/trouwzaalHet schepencollege en de gemeenteraad komt hier samen. Dit betekent dat deze ruimte geschikt moet zijn om met een 30-tal personen comfortabel te vergaderen en er extra ruimte moet zijn om het ‘publiek’ de gemeenteraadszittingen te laten volgen.

Deze ruimte zal ook dienst doen als trouwzaal en wordt dan ook de representatieve ruimte bij uitstek van de gemeente. De gemeenteraadszaal/trouwzaal is voorzien van alle audio- en video-installaties om vergaderingen optimaal te laten verlopen (speakers, schermen,...).

• Sanitair, keuken, vestiaire en technische ruimteEr wordt voldoende sanitair voorzien voor bovenstaand programma. De keuken maakt het mogelijk om kleine recepties in de trouwzaal te voorzien. Nutsvoorzieningen voor beide programma’s (liturgisch en profaan) zijn volledig gescheiden. Ruimtes zoals sanitair en keuken kunnen gemeenschappelijk gebruikt worden.

Het optioneel programma bestaat uit (en wordt hier in volgorde van belangrijkheid opgesomd):• Vergaderzalen

Er worden drie vergaderzalen voorzien: - vergaderzaal 1 voor 4 personen - vergaderzaal 2 voor 8 personen - vergaderzaal 3 voor 12 personenDe vergaderzalen zijn voorzien van een video-installaties om vergaderingen optimaal te laten verlopen.

• Burelen Bureelruimte voor één of meerdere gemeentelijke diensten en/of burelen voor de leden van het schepencollege.


23

• Eisen en criteria3.3.2. Algemene eisen

soberheidDe gemeente Anzegem wenst een bewust fi nancieel beleid te voeren: de bouw van het nieuwe gemeentehuis, de multifunctionele ruimte en de restauratie van de kerk mogen geen zware hypotheek leggen op de toekomstige werking van de gemeente. De gemeente wil ook vermijden dat de inwoners extra zullen moeten bijdragen aan de realisatie van dit project.Bovendien bevindt het project zich in de zeer specifi eke, historische context van het dorpscentrum van Anzegem. Tegenover de historische kerk is een bepaalde ingetogenheid gewenst. Daarom vraagt de gemeente naar een sober gebouw. Dit betekent niet dat de kwaliteitseisen naar architectuur verlaagd worden, maar binnen de fi nanciële en ruimtelijke context is een sobere architectuur gewenst.

zuinig ruimtegebruikEnerzijds wenst de gemeente maximaal in te zetten op centralisatie in het Dorpshart, anderzijds beseft zij ook dat de context een bepaalde draagkracht heeft. Zuinig ruimtegebruik is daarom een belangrijke voorwaarde: ontwerpers dienen na te denken over hoe een maximaal programma kwalitatief kan worden ingebracht in de ruimtelijke en historische context, zonder die laatste over te belasten.

organisatie Zoals al vermeld, wil de gemeente maximaal inzetten op een centralisatie binnen een vaste, ruimtelijke enveloppe. Zuinig ruimtegebruik werd reeds aangehaald als een belangrijk criteria.

fl exibiliteit Gemeentelijke dienstverlening is een vakgebied in verandering: het valt zeer moeilijk in te schatten hoe gemeentelijke dienstverlening er binnen enkele decennia zal uitzien.Daarom is het belangrijk dat het gebouw deze verandering voldoende kan opvangen. Flexibiliteit is dus een noodzaak.

duurzaamheidEr wordt gevraagd aan de ontwerpers om de 3P’s van duurzaamheid (People, Planet and Profi t) mee te nemen in het ontwerp: inzetten op duurzame mobiliteit, bereikbaarheid voor iedereen, duurzame materiaalkeuze, isolatie en lokale energieopwekking,...

CO2-reductieNadenken over het beperken van de CO2 productie, zowel tijdens de bouw als tijdens de levensloop van het gebouw, zijn een onderdeel van een duurzaam bouwen gebruiksproces, maar de gemeente Anzegem wenst dit onderdeel extra te benadrukken. De gemeente ondertekende het burgemeestersconvenant voor een klimaatneutrale regio in 2050; zij wil daarom het goede voorbeeld geven.

3.3.3. Project-specifi eke eisen

Ruimtelijke eisen Sint-Jan Baptist en Sint-EligiuskerkSint-Jan Baptist en Sint-Eligiuskerk (gebouw) moet als autonoom volume gevrijwaard blijven. Dit betekent dat er geen volumes tegen de kerk mogen ‘aanplakken’. Kwalitatieve verbindingen tussen de kerk en de bestaande volumes zijn wel mogelijk.

Binnen het schip is het behoud van de pilaren niet noodzakelijk, de dakvorm is vrij, maar dient aan te sluiten bij de historische context. De drie buitenmuren dienen behouden te


24

worden. De huidige raamopeningen dienen behouden te blijven. Volgens het huidige advies zijn extra openingen maken in de gevelwanden niet toegestaan.

Ontwerpers die kiezen om van deze randvoorwaarde af te wijken, dienen deze keuze zeer goed te onderbouwen.

Publiek domeinVanuit het vooronderzoek zijn enkele specifi eke eisen rond het publiek domein naar voor gekomen. Er wordt niet expliciet van het ontwerpteam verwacht dat zij een uitspraak doen over deze elementen, maar ze worden meegegeven als achtergrond informatie:• verder uitwerken terp Oudstrijdersstraat• behoud bestaande bomen• aandacht voor historische kerkhof• behoud Maria-grot• appartementen meer integreren in het achterliggend landschap via groenaanleg

• doorzicht vanaf Kerkstraat en Berglaan op open landschap• tracé kerkwegel aanpassen


25

3.4. Budget

Posten excl BTW TOT Opmerkinggelden verzekerningsmaatschappij exclusief toren

€ 6.350.000 € 7.683.500 geen betrekking op inboedel kerk

raming heropbouwkosten project 1

€ 1.734.120 € 2.098.285 inboedel kerk dient niet gefi nancieerd te worden door dit budget, maar dit budget wordt wel weerhouden, voor nieuwe technieken

raming ereloon Dries Vanhove

€ 173.412 € 209.829 10% van de werken

budget verzekering voor project 2 (OO31)

€ 4.442.468 € 5.375.386

bijkomend budget door gemeente

€ 826.000 € 999.460

budget project 2 (OO31) € 5.268.468 € 6.374.846kosten OO31 € 23.140 € 28.000 vijf teams, vergoed voor

€5.000 per team en 8 halve dagen voor extern jurylid aan €375/half dagdeel

budget inclusief erelonen € 5.245.328 €6.346.846raming erelonenarchitectuur 9% € 398.379 € 482.039stabiliteit 2,5% € 110.661 € 133.900technieken 2,5% € 110.661 € 133.900omgevingsaanleg 4,5% € 199.190 € 241.019budget bouw project 2 € 4.426.437 € 5.355.988

Voor de erelonen wordt een vork voorgesteld, in de budgetberekening worden gemiddelde waarden genomen:• architectuur: 7%-11%• stabiliteit: 2%-3%• technieken: 2%-3%• omgevingsaanleg: 4%-5%

Documents

verslag raadscommmissie ruimte - Anzegem · 2018. 11. 27. · verslag raadscommissie ruimte 2/6 Punt 2. Stand van Zaken diverse lokale ruimtelijke projecten: a- Omleidingsweg rond