25
C H A P T E R 16 คณะรัฐศาสตร์และนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา 349 การตกเป็นเหยื่อความรุนแรงของคู่รักผู้ชาย: การวิพากษ์กรณีศึกษา “The Black Widow” Victimization of Intimate Partner Violence Against Male: Critique of a case study "The Black Widow" ปฏิพล หอมยามเย็น (Patipol Homyamyen) 1* ไวพจน์ กุลาชัย (Waiphot Kulachai) 2 ภัสนันท์ พ่วงเถื่อน (Passanan Phuangthuean) 3 จุฬาลักษณ์ พันธัง (Julaluck Punthung) 4 1* อาจารย์ประจาคณะบริหารธุรกิจและเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภูมิ 2 ผศ.พ.ต.ท.ดร., 3 ดร., คณะรัฐศาสตร์และนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา 4 ดร., นักวิจัยอิสระ 1* Lecturer, Faculty of Business Administration and Information Technology, Rajamangala University of Technology Suvarnabhumi 2 Asst.Prof. Pol.Lt.Col.Dr., 3 Dr., Faculty of Political Science and Law, Burapha University 4 Dr., Independent Researcher บทคัดย่อ โดยทั่วไปแล้วเมื่อกล่าวถึงความรุนแรงในครอบครัว คนส่วนใหญ่จะให้ความสนใจเกี่ยวกับ ประเด็นที่ผู้หญิง เด็ก หรือผู้สูงวัยเป็นผู้ตกเป็นเหยื่อของความรุนแรง ส่งผลให้ผู้ชายที่ตกเป็นเหยื่อ ของความรุนแรงจากการกระทาของคู่รักผู้หญิงถูกซ่อนเร้นไว้ ดังนั้น บทความนี้จึงต้องการตีแผ่ การตกเป็นเหยื่อความรุนแรงของคู่รักผู้ชายในมุมมองทางด้านอาชญาวิทยา ด้วยการยกกรณีของ “The Black Widow” มาเป็นกรณีศึกษา ซึ่งสถานการณ์ความรุนแรงต่อคู่รักเพศชายในปัจจุบันจะ มีความรุนแรงแตกต่างกันไปในแต่ละประเทศ แต่ยังไม่ได้รับความสนใจจากสังคมเท่าที่ควร เพราะ ผู้ชายไม่กล้าแจ้งหรือรายงานต่อเจ้าหน้าที่ของรัฐว่าถูกกระทารุนแรง ในกรณีของ “The Black Widow” ชี้ให้เห็นถึงการที่ผู้ชายตกเป็นเหยื่อของความรุนแรงผ่านมุมมองของทฤษฎีอาชญาวิทยา

Victimization of Intimate Partner Violence Against Male: Critique … · 2019-08-30 · Widow” ชี้ใหเห็นถึงการที่ผูชายตกเป็นเหยื่อของความรุนแรงผานมุมมองของทฤษฎีอาชญาวิทยา

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

C H A P T E R 16

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา

349

การตกเปนเหยอความรนแรงของครกผชาย: การวพากษกรณศกษา “The Black Widow”

Victimization of Intimate Partner Violence Against Male: Critique of a case study "The Black Widow"

ปฏพล หอมยามเยน (Patipol Homyamyen)1*

ไวพจน กลาชย (Waiphot Kulachai)2 ภสนนท พวงเถอน (Passanan Phuangthuean)3

จฬาลกษณ พนธง (Julaluck Punthung)4

1*อาจารยประจ าคณะบรหารธรกจและเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม

2ผศ.พ.ต.ท.ดร., 3ดร., คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา 4ดร., นกวจยอสระ

1*Lecturer, Faculty of Business Administration and Information Technology, Rajamangala University of Technology Suvarnabhumi

2Asst.Prof. Pol.Lt.Col.Dr., 3Dr., Faculty of Political Science and Law, Burapha University

4Dr., Independent Researcher

บทคดยอ

โดยทวไปแลวเมอกลาวถงความรนแรงในครอบครว คนสวนใหญจะใหความสนใจเกยวกบประเดนทผหญง เดก หรอผสงวยเปนผตกเปนเหยอของความรนแรง สงผลใหผชายทตกเปนเหยอของความรนแรงจากการกระท าของครกผหญงถกซอนเรนไว ดงนน บทความนจงตองการตแผ การตกเปนเหยอความรนแรงของครกผชายในมมมองทางดานอาชญาวทยา ดวยการยกกรณของ “The Black Widow” มาเปนกรณศกษา ซงสถานการณความรนแรงตอครกเพศชายในปจจบนจะมความรนแรงแตกตางกนไปในแตละประเทศ แตยงไมไดรบความสนใจจากสงคมเทาทควร เพราะผชายไมกลาแจงหรอรายงานตอเจาหนาทของรฐวาถกกระท ารนแรง ในกรณของ “The Black Widow” ชใหเหนถงการทผชายตกเปนเหยอของความรนแรงผานมมมองของทฤษฎอาชญาวทยา

ปฏพล หอมยามเยน/ ไวพจน กลาชย/ ภสนนท พวงเถอน/ จฬาลกษณ พนธง

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 11 ฉบบท 1

350

เชน ทฤษฎบคลกภาพทเปนปฏปกษตอสงคม ทฤษฎกลไกการควบคม ตวแบบความกาวราวทวไป และแนวคดไอควบโมเดล พบวา ผทกระท ารนแรงตอครกผชายเปนบคคลทมบคลกเปนปฏปกษตอสงคม ขาดการเคารพผอน ชอบละเมดสทธของผอนมาตงแตเดก ขาดจตส านกในการตรกตรอง ขาดการควบคมตนเอง นอกจากนน ยงมปจจยเสรมอนทเกดจากตวของเหยอเองทยวยและสงเสรมใหผกระท าความผดไมสามารถควบคมตนเองไดและกออาชญากรรมในทสด จากกรณดงกลาวน สงคมจงควรหนมาใหความส าคญกบการตกเปนเหยอความรนแรงของผชายใหมากขนเพอแกไขปญหาทางสงคมทถกซอนเรนของประเทศสบไป

ค าส าคญ: ความรนแรงในครอบครว ความรนแรงตอครกผชาย อาชญาวทยา

Abstract In general, when referring to domestic violence, most people will pay attention to issues that women, children or elderly people are victims of violence. Hence, the cases of violence against male are not disclosed to the public. This article therefore wants to expose the violence against male partners in a criminological perspective by raising "The Black Widow" as a case study. The current situation of intimate partner violence against male will be different in each country. However, this issue has not received as much attention from society as since men did not dare to report to government officials. In the case of "The Black Widow" points out that men are victims of violence through the view of criminology theories namely antisocial personality, containment theory, general aggression model, I3 model, neutralization theory, and social control theory. The analysis indicated that those who act violently against male are individuals with an antisocial personality, lack of respect for others, always violating the rights of others since childhood, lack of consciousness in deliberation, and lack of self-control. There are other additional factors that are caused by the victim's own self which provokes and encourages the perpetrator to not be able to control himself and eventually commit a crime. From this case, society should therefore focus more on violence against male in order to solve the hidden social problems in the country.

C H A P T E R 16

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา

351

Keywords: domestic violence, intimate partner violence against male, criminology

ความน า ความรนแรงระหวางครกมความเกยวของกบความรนแรงในครอบครวจนแทบจะเปนเรอง

เดยวกน เพราะความรนแรงในครอบครวทเกดขนสวนใหญเปนความรนแรงระหวางครกมากกวาความรนแรงรปแบบอนๆ โดยความรนแรงในครอบครวเกยวของกบ “การกระท าใดๆ โดยมงประสงคใหเกดอนตรายแกรางกาย จตใจ หรอสขภาพ หรอกระท าโดยเจตนาในลกษณะทนาจะกอใหเกดอนตรายแกรางกาย จตใจ หรอสขภาพของบคคลในครอบครว หรอบงคบหรอใชอ านาจครอบง าผดคลองธรรมใหบคคลในครอบครวตองกระท าการ ไมกระท าการ หรอยอมรบการกระท าอยางหนงอยางใดโดยมชอบ แตไมรวมถงการกระท าโดยประมาท” (พระราชบญญตคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550) จะเหนไดวาความรนแรงในครอบครวครอบคลมถงสมาชกทกคนในครอบครวทงสาม ภรรยา บตร ธดา และญาตทอาศยอยในครอบครวเดยวกน สวนความรนแรงระหวางครก หมายถง การกระท ารนแรงหรอการกระท าทไมเหมาะสมตอครกของตนเองในชวงทแตงงานกนแลว หรออยดวยกนแลว หรอเลกกนแลว หรอแยกกนอย ทงทจดทะเบยนสมรสและไมจดทะเบยนสมรส ทงน รวมถงครกทเปนเพศเดยวกนดวย ไมวาจะเปนครกชายกบชาย หรอครกหญงกบหญง (ชนฤทย กาญจนะจตรา และ สภรต จรสสทธ , 2552: 207) นอกจากนน องคการอนามยโลก (WHO, 2006: 1) ไดอธบายเพมเตมวา การใชความรนแรงระหวางครก หมายถง พฤตกรรมทเกดขนในความสมพนธระหวางครกทสงผลใหเกดอนตรายตอรางกาย จตใจ และอนตรายทางเพศ เชน การตบต การชกตอย การท าใหละอายหรอเสอมเสยชอเสยง การควบคมไมใหมการตดตอกบบคคลอน การสอดสองพฤตกรรม ตลอดจนการหามไมใหสามารถเขาถงแหลงขอมลหรอการชวยเหลอ เปนตน

ความรนแรงในครอบครวและความรนแรงตอครกเปนปญหาทสงผลกระทบตอระบบเศรษฐกจและสงคมของประเทศเปนอยางมากเพราะการกระท ารนแรงดงกลาว ประกอบดวยการท ารนแรงทางดานรางกาย ดานจตใจและดานเพศ สงผลใหเกดคาใชจายในการดแลรกษาพยาบาลเหยอของความรนแรง นอกจากนน การไดรบผลกระทบทางดานจตใจ อาจท าใหเหยอความรนแรงมอาการซมเศรา ผลการปฏบตงานลดลง ในขณะทเดกอาจไดรบผลกระทบจนกลายเปนเดกมปญหาสมาธสน สวนผสงวยอาจถกทอดทงกลายเปนภาระของสงคมและของรฐ เปนตน โดยทวไปแลว หากกลาวถงปญหาความรนแรงในครอบครว เรามกจะนกถงการกระท ารนแรงทเพศชายกระท าตอเพศหญงหรอเดกเปนหลก ซงจากรายงานขององคการอนามยโลก (WHO, 2012: 89) แสดงใหเหนวา

ปฏพล หอมยามเยน/ ไวพจน กลาชย/ ภสนนท พวงเถอน/ จฬาลกษณ พนธง

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 11 ฉบบท 1

352

เพศหญงเปนฝายทถกกระท ารนแรงมากกวาเพศชาย โดยเฉพาะอยางยงการท ารายรางกาย โดยในรายงานพบวา อตราความรนแรงของปญหาดงกลาวแตกตางกนไปในแตละประเทศ ส าหรบในประเทศออสเตรเลย สหรฐอเมรกาและแคนาดามผหญงนอยกวารอยละ 3 ถกสามท ารายรางกาย ในขณะทประเทศอนๆ เชน นการากว เกาหลใต และปาเลสไตน ผหญงมอตราการถกท ารายรางกายรอยละ 27 และ 38 ในสองประเทศแรก สวนประเทศเกาหลใตอตราการถกท ารายรางกายของผหญงสงถงรอยละ 52 อยางไรกตาม ในรายงานของหนวยงานซงรบผดชอบเกยวกบความรนแรงในครอบครวของประเทศไทยจะใหความส าคญกบความรนแรงทเกดขนกบเดก สตร และผสงวยเปนหลก ซงในบทวเคราะหเรอง “รายงานขอมลสถานการณดานความรนแรงในครอบครวส าหรบการรายงานตามมาตรา 17 แหงพระราชบญญตคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550 ประจ าป 2558” (กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย, 2559: 43) ระบวาในชวงระหวางป พ.ศ. 2553-2558 ผหญงมอตราสวนการถกกระท ารนแรงทางเพศมากกวาผชายถงรอยละ 86.63 ในขณะทการกระท าความรนแรงในครอบครวเปนการกระท าความรนแรงระหวางครกสงถงรอยละ 64.12 โดยในรายงานดงกลาวมการระบเพยงวาผหญงถกกระท ารนแรงมากกวาผชาย ดงนน ขอมลการวเคราะหสวนใหญจงเปนการรายงานถงรายละเอยดขอมลเกยวกบการถกกระท ารนแรงของผหญงเปนหลก

จากทกลาวมาในตอนตน แสดงใหเหนวามมมองของภาครฐและการศกษาความรนแรงในครอบครวและความรนแรงระหวางครกของนกวชาการจะใหความส าคญกบเหยอซงเปนผหญง เดก และผสงวย เนองจากเปนกลมคนทมขอจ ากดในดานสรระและสภาพรางกาย ในขณะทขอมลเกยวกบการถกกระท าของผชายไมไดรบการกลาวถงในรายละเอยดมากนก อยางไรกตาม ผลการศกษาของ Costa et al. (2015: 467) ทท าการศกษาความรนแรงระหวางครกในทวปยโรปจ านวน 6 ประเทศ ไดแก กรซ โปรตเกส ฮงการ เยอรมน องกฤษ และสวเดน ไดขอสรปวา ผหญงและผชายตางกมโอกาสทจะเปนทงผกระท าความรนแรงและเปนผทตกเปนเหยอของความรนแรงเชนกน ดงนน ประเดนปญหานจงเปนประเดนทภาครฐและประชาชนโดยทวไปควรใหความส าคญเนองจากเปนปญหาทละเอยดออน ไมมกลมของผไดรบผลกระทบออกมาเรยกรองเพอปกปองสทธของตนเอง เนองจากถกครอบง าโดยวฒนธรรม ทศนคต คานยม และปทสถานทางสงคมทมองวา การทผชายถกภรรยาท ารายหรอกระท ารนแรงในรปแบบอนๆ เปนเรองทนาละอาย ตลกขบขน ประกอบกบมายาคต “ผชายเปนฝายผดเสมอ”จงท าใหผชายทไดรบผลกระทบจากความรนแรงสวนใหญหลกเลยงปญหาทเกดจากแรงกดดนทางสงคมดวยการเงยบและไมเปดเผยเรองราวของชวตทเกดขน ในบทความนจะน าตวอยางของเหตการณทผชายตกเปนเหยอของการกระท ารนแรง โดยอาศยกรอบแนวคดและทฤษฎทางดานอาชญาวทยา ตลอดจนแนวคดในสาขาวชาอนๆ ทเกยวของ

C H A P T E R 16

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา

353

มาอธบายปรากฏการณดงกลาวเพอใหผอานสามารถเขาใจมลเหตจงใจของการกอความรนแรงตอผชายเพมมากขน แตกอนทจะกลาวถงเหตการณซงเปนกรณศกษาในครงน จ าเปนจะตองท าความเขาใจรายละเอยดตางๆ เกยวกบการกระท ารนแรงตอครกทเปนผชายกอนเปนอนดบแรก

สถานการณความรนแรง สถานการณความรนแรงระหวางครก โดยเฉพาะความรนแรงทฝายชายตกเปนเหยอความรนแรง ในประเทศตางๆ จะมลกษณะเฉพาะของตนเองและมความหลากหลาย ซงจากการศกษาในประเทศสหรฐอเมรกา องกฤษ แคนาดา ออสเตรเลย และนวซแลนด พบวา ความรนแรงตอผชายอยระหวางรอยละ 5-20 และความรนแรงทเกดขนสวนใหญมกเกดกบคนวยหนมสาว มากกวาคนทแตงงานแลวหรอผสงวย (McKeown & Kidd, 2002: 11) จากการรายงานขององคการอนามยโลก (WHO, 2014: vii) ระบวา ในป ค.ศ. 2012 มการประมาณการวาผเสยชวตจากการฆาตกรรมทวโลกทมตนเหตมาจากความรนแรงในครอบครว มสงถง 450,000 คน และรอยละ 60 ทถกฆาตกรรมเปนผชายอายระหวาง 15-44 ป สวนในประเทศไทย ยงไมมการศกษาในประเดนทผชายตกเปนเหยอของความรนแรงระหวางครกทชดเจน แมแตผลการส ารวจสถานการณความรนแรงในภาพรวม 76 จงหวด ป 2556 ทด าเนนการโดย ส านกงานปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย (2558: 6) กท าการส ารวจผตกเปนเหยอความรนแรงเฉพาะ 4 กลมคอ (1) เดก หรอเยาวชน (2) สตร (3) ผสงอายหรอผพการ และ (4) อนๆ เชน ทกคนทอยรวมกนในครอบครว พชาย เพอน ดวยเหตน จงท าใหไมสามารถทราบสถานการณความรนแรงทเกดขนกบครกทเปนเพศชายได อกสวนหนงยงสะทอนใหเหนวาประเดนปญหานยงไมไดรบความสนใจจากหนวยงานภาครฐทเกยวของ ดงนน อาจสรปไดวาสถานการณความรนแรงตอครกทเปนผชายเปนประเดนทยงไมไดรบความสนใจจากสงคมเทาทควร จงอาจสงผลใหการรวบรวมขอมลเกยวกบการกระท ารนแรงตอผชายมจ านวนนอยกวาความเปนจรง และสวนหนงอาจเปนผลมาจากการทผชายไมกลาแจงเรองการถกกระท ารนแรงไปยงหนวยงานของรฐทเกยวของเนองจากเกดความละอายและอาจถกมองวาเปนผกระท ารนแรงเสยเอง แตสถตทแสดงในตอนตนสอใหเหนวา แนวโนมของผชายทจะถกกระท ารนแรงจะมเพมมากขนในสงคมสมยใหมทผหญงและผชายมความเทาเทยมกนมากขน

รปแบบของความรนแรง ปญหาความรนแรงระหวางครกจะมหลากหลายรปแบบ ไดแก (1) ความรนแรงทางรางกาย เชน การตบหนา การปาของใส การผลก การกระแทก การเตะ การตอย การซอม การทบต

ปฏพล หอมยามเยน/ ไวพจน กลาชย/ ภสนนท พวงเถอน/ จฬาลกษณ พนธง

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 11 ฉบบท 1

354

การรดคอ การใชไฟลน รวมถงการกระท าในรปแบบอนๆ ทงทใชอาวธหรอไมใชอาวธในการท าใหอกฝายไดรบบาดเจบ (2) ความรนแรงทางจตใจ เชน การใชถอยค าหยาบคาย การดา การขมข การใชค าเรยกขานทไมเหมาะสม การทอดทง การไมใหเงนใช การท าใหอกฝายรสกวาเปนคนไรคา เปนตน (3) ความรนแรงดานเพศ เชน การบงคบใหมเพศสมพนธ การถกบงคบใหมเพศสมพนธในรปแบบทผดธรรมชาต เปนตน และ (4) ความรนแรงทผสมผสานระหวางความรนแรงทางรางกายและความรนแรงดานเพศ (ส านกงานปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย , 2558: 2) แตเมอพจารณาถงรปแบบการกระท าความรนแรงทผหญงกระท าตอผชายซงเปนสาม พบวา มรปแบบแตกตางกนเพยงเลกนอย เชน ในประเทศไนจเรยผหญงกระท าความรนแรงตอสามดวยการชก การเตะ การตบหนา การใชเลบขวน การไมยอมมเพศสมพนธดวย และการฆาตกรรม เปนตน (Adebayo, 2014: 16) สวนผลการศกษาของ Costa et al. (2015: 475) พบวา รปแบบของการกระท ารนแรงตอครกเพศชายประกอบดวย การใชถอยค ากาวราวหยาบคาย การท ารายรางกาย การแสดงอารมณทแปรปรวน การแสดงออกของอารมณในเชงบวกเกยวกบความรก การแสดงความไมไวเนอเชอใจตอหนาบคคลอน ความเขมงวดและเรยกรองมากเกนไป เปนตน ในขณะท Dempsey (2013: 7) อธบายวา การใชความรนแรงทผหญงกระท าตอผชายนนมกจะเปนการกระท าความรนแรงทางดานรางกายและทางดานจตใจเปนหลก สวนการกระท ารนแรงทางดานเพศทผหญงกระท าตอผชายมกไมคอยปรากฏใหเหนมากนก อาจกลาวโดยสรปไดวารปแบบความรนแรงทมการศกษาอยางกวางขวางและเปนสากลประกอบดวย 3 รปแบบ ไดแก ความรนแรงทางดานรางกาย ความรนแรงทางดานจตใจ และความรนแรงทางดานเพศ โดยกรณตวอยางทท าการศกษาวเคราะหในครงนจะเปนความรนแรงทางดานรางกาย เนองจากเปนคดการฆาตกรรมสามโดยใชสารตานการเยอกแขงผสมในเครองดม จนสงผลใหบคคลทดมเขาไปเกดอาการหวใจวายเฉยบพลนและเสยชวตในทสด

สาเหตของความรนแรง สาเหตส าคญของความรนแรงระหวางครกโดยทวไป อาจมสาเหตมาจากหลายปจจย เชน ปจจยสวนบคคล(WHO, 2006; Jeffries & Ball, 2008) ปจจยดานความสมพนธระหวางครก (Capaldi, Knoble, Shortt, & Kim, 2012; WHO, 2012; Finneran & Stephenson, 2014; Chester & DeWall, 2017) ปจจยดานสงคม (WHO, 2006; Jeffries & Ball, 2008) ปจจยดานชวภาพ (Chester & DeWall, 2017) ลกษณะเชงบรบทของครก Capaldi, Knoble, Shortt, & Kim, 2012) ลกษณะดานการพฒนาและพฤตกรรมของครก Capaldi, Knoble, Shortt, & Kim, 2012) ปจจยดานอ านาจและการตอรอง (McKeown & Kidd, 2002; Finneran & Stephenson,

C H A P T E R 16

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา

355

2014) ปจจยดานความเครยดในชวต (Finneran & Stephenson, 2014) ประสบการณความรนแรงในครอบครว (McKeown & Kidd, 2002) ปทสถานทางสงคม (Cheung, Leung, & Tsui, 2009; Adebayo, 2014) และปจจยดานการไมเคารพความเปนตวตนของครก (Finneran & Stephenson, 2014) เปนตน ในขณะทส านกงานปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย (2558: 4) ระบสาเหตของความรนแรงทเกดขนในครอบครว ไมวาจะเปนความรนแรงทเกดขนตอเดกและสตร วาเกดจากสาเหตส าคญ 4 ประการ ไดแก (1) ลกษณะบคคล เชน วฒภาวะ ปญหาสขภาพจต การมประสบการณถกกระท ารนแรงในวยเดก และการประพฤตนอกใจ เปนตน (2) ลกษณะครอบครว เชน ความขดแยงไมลงรอยกน การเลยงด ความคาดหวงตอบทบาทของอกฝายสงเกนไป การใชอ านาจครอบง า และความขดแยงระหวางญาตพนอง เปนตน (3) สภาพแวดลอมของชมชน หมายถง สภาพแวดลอมทไมปลอดภยตอสมาชกในครอบครว เชน ปญหาความรนแรง ปญหาความขดแยง การทะเลาะววาท การใชสารเสพตด รวมถงการมแหลงอบายมขภายในชมชน เปนตน และ (4) สภาพแวดลอมทางสงคม เกยวของกบความไมเทาเทยมกนของสถานภาพและบทบาทของชายและหญง การมอคตทางเพศ ความเชอเรองภรรยาเปนสมบตของสาม ความเชอในเรองการเปนชางเทาหนาของผชาย ความเชอเกยวกบการมองผหญงเปนวตถทางเพศ ตลอดจนความเชอเกยวกบปญหาความรนแรงในครอบครววาเปนเรองทนาอบอาย ไมควรน ามาเปดเผยแกคนอน เปนตน สวนสาเหตทผหญงกระท ารนแรงตอผชายนนอาจเกยวของกบหลายปจจย หรอมปจจยจงใจหลายอยางทผสมปนเปกน รวมถงการแสดงพฤตกรรมความรนแรงออกมาเนองจากสญเสยอ านาจในการควบคมหรอความรสกไรซงอ านาจ (Mulroney & Chan, 2005: 9) อยางไรกตาม ในบทความนจะเนนเฉพาะสาเหตหลก 4 ประการไดแก

1. ความสมพนธระหวางครก ความสมพนธระหวางครกถอวามอทธพลตอการเกดความรนแรงระหวางครกได หากครกใดทมความสมพนธแบบฝายใดฝายหนงมความโดดเดนมากกวาอกฝาย จะมโอกาสสงทจะเกดความรนแรง ในทางกลบกน ครกทมความสมพนธกบแบบประชาธปไตย เคารพสทธของกนและกน มการค านงถงความเปนมนษย ยอมท าใหความสมพนธของทงคมความราบรน และมโอกาสนอยทจะเกดความขดแยงซงน าไปสความรนแรงในทสด

2. อ านาจ การทฝายใดฝายหนงมอ านาจเหนอคของตนเองและใชอ านาจนนกดดนใหครกกระท าในสงทไมปรารถนายอมท าใหครกเกดความรสกไรซงอ านาจ และจะแสดงพฤตกรรมเบยงเบนออกมาในลกษณะของการใชความรนแรงได โดยทมาของอ านาจสวนใหญจะมาจากประเดนเรองของเศรษฐกจทผหญงตองพงพาครกฝายชายเปนหลก รวมถงลกษณะทางกายภาพของรางกายทผหญงจะมความแขงแรงนอยกวาผชาย (McKeown & Kidd, 2002: 13)

ปฏพล หอมยามเยน/ ไวพจน กลาชย/ ภสนนท พวงเถอน/ จฬาลกษณ พนธง

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 11 ฉบบท 1

356

3. ประสบการณความรนแรง เปนอกปจจยหนงทสงผลตอการกระท ารนแรงในครอบครว แมวาความรนแรงในครอบครวจะเกดขนกบทกคน ทกชนชน ทกกลมในสงคม แตโดยสวนใหญแลวความรนแรงในครอบครวมกจะเกดในครอบครวทมสถานะทางเศรษฐกจและสงคมต ากวา ซงการทบคคลมประสบการณความรนแรงในครอบครว บคคลนนจะซมซบและเรยนรพฤตกรรมทเกดขน และแสดงพฤตกรรมความรนแรงเหลานนออกมาเมอเกดความขดแยงกบครก ในทางกลบกนบางคนซงเปนเหยอของความรนแรงและมประสบการณดานความรนแรงในครอบครวมากอน อาจมองวาความรนแรงทเขาไดรบเปนเรองปกตธรรมดา ดงนน จงยอมรบผลกระทบทเกดขนโดยไม มการตอตาน (McKeown & Kidd, 2002: 13)

4. ปทสถานทางสงคม มสวนเกยวของกบมายาคตทวา “ผชายเปนฝายผดเสมอ” เนองจากผชายเปนเพศทมความแขงแรงกวา ดงนน เมอเกดปญหาความรนแรงผชายจงถกมองวาเปนผกระท าความรนแรงเสยเอง (Adebayo, 2014: 17) ผชายจงไมเปดเผยถงการถกกระท ารนแรงใหคนอนทราบเนองจากความรสกละอาย และรสกเสยหนาทตนเองไมไดแสดงบทบาทของความเปนชายไดอยางแทจรง (Cheung, Leung, & Tsui, 2009: 448) ดวยเหตน อาจเปนแรงจงใจหนงทท าใหผหญงกลาทจะกระท ารนแรงตอผชาย เนองจากมความมนใจวาการกระท าดงกลาวไมผดในมมมองทางดานสงคม

ผลกระทบของความรนแรง ปญหาความรนแรงระหวางครกเปนปญหาทตงอยบนประเดนของเพศและกลายเปนปญหาทสงผลกระทบตองบประมาณของภาครฐในการดแลดานสขภาพใหกบประชาชนในประเทศ (Adebayo, 2014: 14) นอกจากนน ยงสงผลกระทบหลายดาน เชน ปญหาดานสขภาพจตและอารมณ การนอนไมหลบ การฝนราย ภาวะซมเศรา ความนบถอในตนเองลดต าลง ไมไววางใจคนอน มปญหาดานความสมพนธ ความหวาดกลว ความกงวล อาการตนตระหนก และการแปลกแยกตวเองออกจากครอบครวและเพอน เปนตน (Dempsey, 2013: 8) สวน Donovan et.al. (2006) อธบายวา ความรนแรงระหวางครก สงผลกระทบทางดานรางกาย ดานจตใจและผลกระทบทเกยวของทางเพศ ในขณะท WHO (2012) ระบวา ความรนแรงทเกดขนสงผลตอการใชสารเสพตดและดมแอลกอฮอล มปญหาดานการนอนหลบและการรบประทานอาหาร ปญหาการเคลอนไหวของรางกาย มความภาคภมใจในตนเองต า ความผดปกตทเกดหลงความเครยดทสะเทอนใจ การสบบหร การท ารายตนเอง และการมพฤตกรรมทางเพศทไมปลอดภย นอกจากนนแลว ยงสงผลใหเกดภาวะความเครยดผดปกตหลงเหตสะเทอนใจ (post-traumatic stress disorder symptoms) อาการทางรางกายผดปกต สขภาพแยลง รวมถงยงสงผลใหบตรท รบรถงปญหาดงกลาวของ

C H A P T E R 16

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา

357

ครอบครวมปญหาเกยวกบสมาธสนอกดวย (Hines & Douglas, 2016: 1133) อยางไรกตาม ผเขยนคอนขางเหนดวยกบแนวคดของ Watson (2014: 25) ทแบงประเภทของผลกระทบจากความรนแรงทมตอผชายออกเปน 4 ลกษณะ ดงน

1. ผลกระทบทางดานรางกาย ประกอบดวย การไดรบบาดเจบ กระดกหก ฟนหก บาดแผลจากการการถกแทงหรอถกยง แผลไฟไหม การไดรบบาดเจบทางศรษะและดวงตา นอกจากนน ผลกระทบทเกดขนกบทางรางกายของคนทตกเปนเหยอสวนหนงเปนผลกระทบทมสาเหตมาจากความเครยดและการไดรบความกระทบกระเทอนทางดานจตใจ เชน การขาดการออกก าลงกาย และการมโภชนาการทไมด เปนตน

2. ผลกระทบทางดานจตใจ ประกอบดวย ความกลวและกงวลใจวาจะถกท าราย ภาวะซมเศรา เหนคณคาในตนเองต า เกดความเครยด นอนไมหลบ ฝนราย การท ารายตวเอง รวมถงการใชสารเสพตด เปนตน

3. ผลกระทบทางดานการเงน ประกอบดวย การสญเสยรายไดเนองจากการขาดงานซงมสาเหตมาจากการไดรบบาดเจบ หรอไมตองการใหคนอนรวาถกกระท ารนแรง ถกจ ากดการเขาถงแหลงเงน เกดคาใชจายดานการรกษาพยาบาลทเพมขน รวมถงตนทนในการการยายสถานทท างานหรอทอย และตนทนในการปรบตวเมอเผชญปญหา เปนตน

4. ผลกระทบทางดานสงคม ประกอบดวย การถกบงคบใหแยกตวจากกลมเพอน เกดปญหาในการใหความไววางใจหรอเชอใจตอคนอนโดยเฉพาะอยางยงคครองคนใหม ท าตวแปลกแยกจากครอบครวและลก ๆ เปนตน

ท าไมผชายจงถกกระท ารนแรง? การทผชายถกกระท ารนแรงและไมไดรบความสนใจจากสงคมหรอหนวยงานภาครฐเทาทควร เพราะสงคมมองวาประเดนดงกลาวยงไมเปนปญหาทวกฤต เนองจากสถตทมการแจงไปยงหนวยงานทรบผดชอบยงอยในระดบทคอนขางต า ทงน อาจเปนเพราะผชายเกดความรสกละอายในการไปแจงความกบเจาหนาทต ารวจ ซงกลมทด าเนนกจกรรมเกยวกบสทธของผชายในประเทศออสเตรเลย ระบวาผชายจะแจงความเกยวกบการถกกระท ารนแรงนอยกวาผหญง (Domestic Violence and Incest Resource Centre, 2001: 26) นอกจากนน การทองคการภาครฐและสงคมโดยสวนใหญใหความส าคญกบการตกเปนเหยอการกระท ารนแรงของผหญงเปนหลก จงท าใหผชายทตกเปนเหยอของความรนแรงตองทนทกขทรมานอยในความเงยบ การทผชายถกกระท ารนแรงถกมองวาเปนเปนปญหาเลก ๆ นอย ๆ เทานน ซง 3 ใน 4 ของผชายทโทรแจงไปยงศนยรบรองเรยนการถกกระท ารนแรง มกจะไดรบการปฏเสธวาศนยนนรบรองเรยนเฉพาะกรณทผหญงถก

ปฏพล หอมยามเยน/ ไวพจน กลาชย/ ภสนนท พวงเถอน/ จฬาลกษณ พนธง

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 11 ฉบบท 1

358

กระท ารนแรง และจ านวน 2 ใน 3 ของผชายทโทรไปแจงจะถกมองวาเปนผกระท ารนแรงเสยเอง (Adebayo, 2014: 17) สวนการศกษาในประเทศสหรฐอเมรกา พบวา กลมตวอยางทเปนผชายรอยละ 7-29 รายงานวาถกกระท ารนแรงดวยการสะกดรอยตาม หากพจารณาถงบรบททางวฒนธรรมของคนเอเชย การทผชายไมเปดเผยถงการถกกระท ารนแรงใหคนอนทราบเนองจากความรสกละอาย และรสกเสยหนาเพราะไมไดแสดงบทบาทของความเปนชายไดอยางแทจร ง (Cheung, Leung, & Tsui, 2009: 448)ในขณะท Watson (2014: 26-29) ระบปญหาและอปสรรคทผชายไมกลาแจงความวาถกกระท ารนแรงเกดจากอปสรรคส าคญ ไดแก อปสรรคดานสงคม อปสรรคดานกฎหมาย อปสรรคในทางปฏบต

1. อปสรรคดานสงคม โดยทวไปแลวผชายจะถกสงสอนใหเปนเพศทมความเขมแขงและพงพาตนเอง ดงนน การทผชายแจงความวาถกกระท ารนแรงจากผหญงเปนจงสงทบงบอกถงความออนแอและความไรสมรรถภาพ ดวยเหตน บคคลอนททราบเรองมกจะไมเขาใจวาผชายคนนนตกเปนเหยอของความรนแรง หรอบางทผชายทตกเปนเหยอจะต าหนตวเองวาเปนคนไปยวยอารมณของฝายตรงขามเอง และอาจแยกตวออกไปเพราะไมตองการกลายเปนผกระท ารนแรงเสยเอง นอกจากนน การทเขาเปนสมาชกของกลมทางสงคมซงไมไดรบการยอมรบหรอไมไดรบความเชอถอ จะท าใหเกดความยงยากมากขนในการแจงความและท าใหเจาหนาทเชอวาเขาตกเปนเหยอความรนแรงจรง

2. อปสรรคดานกฎหมาย ปญหาทเกยวของกบกฎหมายคอ กฎหมายไมไดมการก าหนดเปนการเฉพาะเกยวกบการกระท ารนแรงตอผชาย ดงนน กระบวนการในการด าเนนคดใชเวลานานและมความยงยากซบซอน บคคลทตกเปนเหยอจงมองไมเหนประโยชนหรอความคมคาทจะแจงความด าเนนคด ในขณะทการรวบรวมพยานหลกฐานเกยวกบคดความรนแรงในครอบครวกระท าไดล าบาก โดยเฉพาะอยางยงกรณของการใชความรนแรงทางเพศ มกจะหารองรอยของหลกฐานไดยาก ในขณะผชายทตกเปนเหยออาจเกดความอายหากจะตองมการตรวจพสจนหลกฐานดวยการตรวจอวยวะเพศ อณฑะ และทวารหนก ประเดนทางกฏหมายอกสวนหนงทส าคญคอ ผชายทถกกระท ารนแรงไมไดตระหนกวาสงท เกดนนเปนอาชญากรรมแตเปนแนวปฏบตทางวฒนธรรมหรอเปนพธกรรมเปลยนผาน (rite of passage) ดงนน จงไมมการแจงความเพอด าเนนคดทางกฎหมาย นอกจากนน ปญหาความยากล าบากทางกฎหมายสงผลกระทบอยางมากตอกลมคนทหลบหนเขาเมอง เพราะหากเขาไปแจงความวาถกกระท ารนแรงทางเพศ เขามความเสยงทจะถกแจงความในขอหาหลบหนเขาเมองแบบผดกฎหมาย ดงนน กลมคนเหลานจงไมกลาสงเสยงเพอเรยกรองสทธใหกบตนเองแตอยางใด

C H A P T E R 16

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา

359

3. อปสรรคในทางปฏบต ปญหาทเกดขนในทางปฏบตเกยวกบการรายงานหรอแจงความกบหนวยงานทเกยวของเปนเรองทยงยาก เพราะผตกเปนเหยอความรนแรงทเปนผชายไมสามารถหาชองทางการรองเรยนได จนท าใหเกดความทอถอยและหมดความพยายามไปในทสด ในกรณทผกระท ารนแรงเปนบคคลทท างานเกยวของกบกระบวนการยตธรรม ยงท าใหคนทตกเปนเหย อไมกลารายงานความจรงเพราะเกรงวาจะเปนอนตรายอกทงมความเชอวาผกระท ารนแรงจะไดรบการปกปองและชวยเหลอ ในบางประเทศหากมการรายงานการกระท ารนแรงในครอบครว สามและภรรยาจะถกสงใหอยหางจากกน สงผลใหทงสองฝายเกดความกงวลตอการสญเสยสทธการเลยงดบตร นอกจากนน สถานทส าหรบรองรบผทตกเปนเหยอเพศชายยงมจ านวนนอย และงบประมาณในการดแลสถานทในลกษณะดงกลาวยงไมเพยงพอ ดวยเหตน คนทตกเปนเหยอการกระท ารนแรงจงรายงานหรอแจงความเมอเขามนใจวามระบบตาง ๆ รองรบความตองการของเขาได

การตอบสนองตอความรนแรงของครกเพศชาย โดยทวไปแลวบคคลทถกกระท ารนแรงยอมมการตอบสนองตอสงทเกดขนไมวาจะเปนการหลกหนปญหาหรอตอบโตผกระท า จากการศกษาของ (Dobash & Dobash, 2004: 340) พบวา ผหญงและผชายจะมการตอบสนองตอความรนแรงแตกตางกน โดยสวนใหญรอยละ 26 บอกวาไมใสใจ รองลงมาคอ เหนวาการกระท าของผหญงมความเหมาะสมเปนธรรม (รอยละ 20) การเยาะเยยถากถาง (รอยละ 17) รสกโกรธ (รอยละ 14) ในขณะทรอยละ 6 ของกลมตวอยางเกดความรสกประหลาดใจ จากการทผชายสวนใหญทตกเปนเหยอของความรนแรงไมใสใจตอการกระท าของผหญงเนองจาก มองวาเรองดงกลาวเปนสงเลกนอย อาย และไมกลาเลาใหบคคลอนไดรบทราบเรองราวเนองจากการกดทบของปทสถานทางสงคมทมองวาผชายเปนผท มบทบาทส าคญในครอบครว และเมอผชายทหวหนาครอบครวกลายเปนผถกกระท ารนแรงเสยเอง ยอมท าใหเกดความรสกละอายทตนเองไมสามารถแสดงความเปนชายไดอยางสมบรณ ดวยเหตน จงหลกเลยงปญหาดงกลาวดวยการนงเงยบและไมใสใจตอปญหาดงกลาว อยางไรกตาม หากผชายทตกเปนเหยอไมสามารถหาทางออกทเหมาะสมได อาจสงผลใหเกดอาการซมเศราและพฤตกรรมทเบยงเบนไป โดยเฉพาะพฤตกรรมเสยงทเกยวของกบประเดนของสขภาพ

ทฤษฎทเกยวของกบความรนแรงระหวางครก การน าเสนอในสวนนเปนการน าเสนอความรพนฐานทางแนวคดและทฤษฎทสามารถน ามาอธบายปรากฏการณความรนแรงระหวางครกในสถานการณปจจบนได โดยบทความนจะท าการวเคราะหปรากฏการณหรอกรณศกษาโดยอาศยทฤษฎและแนวคดเหลานเปนแนวทางในการอธบาย

ปฏพล หอมยามเยน/ ไวพจน กลาชย/ ภสนนท พวงเถอน/ จฬาลกษณ พนธง

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 11 ฉบบท 1

360

ใหผอานเขาใจตนเหตปญหาอาชญากรรมของกรณศกษาทจะกลาวถงในสวนตอไป โดยแนวคดและทฤษฎตาง ๆ มรายละเอยด ดงน ทฤษฎบคลกภาพทเปนปฏปกษตอสงคม ทฤษฎบคลกภาพท เปนปฏปกษตอสงคม (antisocial personality or psychopath) อธบายวา บคคลทขาดความเคารพตอผอน ชอบละเมดสทธของผอน มจดเรมตนมาตงแตวยเดกจนถงวยผใหญ โดยคนเหลานจะมลกษณะทเหนแกตว ขาดความจงรกภกด ขาดความรบผดชอบ หนหนพลนแลน ขาดการส านกผด และมความลมเหลวในการเรยนรจากประสบการณ ดงนน จงไมยอมรบหรอปฏบตตามกฎหมาย รวมถงกตกาของสงคม และอาจน าไปสการกออาชญากรรมหรอการกระท าผดได (อณณพ ชบ ารง และอนษา เลศโตมรสกล, 2555: 183) ดงนน บคคลทมลกษณะดงกลาวขางตนอาจกระท ารนแรงตอครกได เพราะบคคลประเภทนจะมความเปนปรปกษ ไมค านงถงสทธของคนอนและความถกตอง มความซอสตยและมความผกพนกบสงคมต า อกทงไมมความรสกตอการกระท าทตนเองไดท าลงไป ทฤษฎกลไกการควบคม ทฤษฎกลไกการควบคม (containment theory) เปนทฤษฎทคดคนขนมาโดย Reckless (อณณพ ชบ ารง และอนษา เลศโตมรสกล, 2555: 226-227) โดยทฤษฎนอธบายวากลไกในการควบคมมสองประเภทคอ ระบบการควบคมภายใน (inner control system) และระบบการควบคมภายนอก (outer control system) การควบคมภายในจะเกยวของกบความคด จตส านก สตสมปชญญะ ความอดทน ความรบผดชอบ การมเปาหมายในชวต ความสามารถในการหาสงมาสนองเพอท าใหเกดความพงพอใจ ตลอดจนความสามารถในการลดความเครยดใหกบตนเอง ซงระบบการควบคมภายในนเปรยบเสมอนปอมปราการทตานทานแรงกดดน กเลส และสงยวเยาตาง ๆ สวนระบบการควบคมภายนอกจะเกยวของกบปจจยทางสงคม โดยเฉพาะอยางยงกฏเกณฑทางสงคมทคอยก าหนดใหสมาชกในสงคมประพฤตและปฏบตตาม ซงหากพจารณาจากแนวคดดงกลาว พบวา การทบคคลมสตสมปชญญะ มความอดทน มความคดด รวมถงปฏบตตนตามกฏเกณฑของสงคม มคณธรรมจรยธรรมยอมท าใหบคคลนน สามารถระงบความกาวราวและความโกรธไดด และมโอกาสทจะแสดงออกซงความรนแรงนอยกวาบคคลทขาดการควบคมทงสองระบบ

C H A P T E R 16

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา

361

ตวแบบความกาวราวทวไป ตวแบบความกาวราวทวไป (General Aggression Model-GAM) เปนตวแบบทอธบายขนตอนของกระบวนการทบคคลจะแสดงพฤตกรรมกาวราว ณ เวลาใดเวลาหนงหรอไม ตามตวแบบน ปจจยดานบคคลและสถานการณท าหนาทเปนปจจยน าเขา ซงปจจยน าเขานจะสงผลกระทบตอสภาวะภายในของบคคลอนไดแก ความรสก (affect) ความเราอารมณ (arousal) และการรคด (cognition) (Chester & DeWall, 2018: 55-56) โดยทบคคลจะท าการประเมนและตดสนใจแสดงพฤตกรรมออกมา ซงพฤตกรรมทแสดงออกมาจะมสองแบบคอ พฤตกรรมทแสดงออกดวยความรอบคอบ และพฤตกรรมแบบหนหนพลนแลน และเมอตองมาปะทะกบกฏเกณฑของสงคมทก าหนดไว จะกลายเปนผลสะทอนกลบไปสบคคลและสถานการณอกครงหนง ซงแนวคดนสามารถน ามาอธบายการเกดความรนแรงในครอบครวได เนองจากปจจยดานตวบคคลและสถานการณมสวนส าคญตอการเกดความรนแรงในครอบครว นอกจากนน สภาวะภายใน ณ ปจจบนของบคคล เชน การกระตนใหเกดความโกรธ และความไมเปนมตร เปนปจจยทน าไปสการกระท ารนแรง ในขณะทการมกระบวนการในการควบคมตนเอง จะสงผลใหเกดการกระท ารนแรงนอยลง

ภาพ 1 ตวแบบความกาวราวทวไป (general aggressive model-GAM)

ปฏพล หอมยามเยน/ ไวพจน กลาชย/ ภสนนท พวงเถอน/ จฬาลกษณ พนธง

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 11 ฉบบท 1

362

ไอควบโมเดล ไอควบโมเดล (I3 Model) เปนกรอบของอภทฤษฎ (metatheoretical framework) ทใช

ในการอธบายพฤตกรรมของของบคคลตอวตถในบรบทเฉพาะ โดยโมเดลนประกอบดวยขนตอนทกอใหเกดการแสดงพฤตกรรมออกมา 3 ขนตอน ไดแก การยยงสงเสรม (instigation) การผลกดน (impelllance) และการยบยง (inhibition) (Fingel & Hall, 2017: 125-127)

1. การยยงสงเสรม (instigation) หมายถง ตวกระตนตามธรรมชาตทสงเสรมใหเกดความโนมเอยงทจะแสดงพฤตกรรมกาวราว ปจจยส าคญทกระตนใหเกดความโนมเอยงในการแสดงพฤตกรรมกาวราวประกอบดวย การปฏเสธทางสงคม (social rejection) การยวยทางรางกาย (physical provocation) และการยวยทางวาจา (verbal provocation)

2. การผลกดน (impelllance) หมายถง ความแรงของคณลกษณะสถานการณหรอนสยทมอทธพลท าใหสงกระตนตามธรรมชาตมความแรงเพมขนหรอลดลง ซงในกรณน หมายถง การสนบสนนใหเกดการแสดงพฤตกรรมกาวราวเพมมากขนนนเอง นอกจากสถานการณหรอลกษณะนสยแลวยงมปจจยอนทผลกดนใหบคคลแสดงพฤตกรรมกาวราวเพมขนคอ ลกษณะนสยไมเปนมตรทตดตวบคคลมา (trait anger and hostile rumination) การมอาวธ (presence of a weapon) รวมถ งปจจยด านบคลกภาพ 4 ลกษณะ ซ ง ไดแก ลกษณะบคคลแบบแมเคยเวลเลยน (Machiavellianism) ลกษณะบคคลแบบหลงตนเอง (narcissism) การมความผดปกตทางจต (psychopathy) และซาดสม (sadism)

3. การยบยง (inhibition) หมายถง สงทสงผลใหระดบความรนแรงของพฤตกรรมกาวราวลดลง เนองจากมการยบยงชงใจ โดยปจจยทท าใหคนเราเกดความยบยงชงใจไมแสดงพฤตกรรมรนแรงกาวราวประกอบดวย การควบคมตนเอง (self-control) การท างานของสมองสวนหนา (frontal lobe functioning) ซงเปนสมองสวนส าคญในการควบคมการเคลอนไหว การออกเสยง ความคด ความจ า สตปญญา บคลก ความรสก และอารมณ รวมถงความผกพนเชงจตวทยาทมตอเปาหมาย (psychological commitment to the relationship with the potential target)

C H A P T E R 16

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา

363

ภาพ 2 ไอควบโมเดล (I3 Model)

จากภาพ 2 แสดงถงความสมพนธระหวางการยยงสงเสรมกบพฤตกรรมกาวราว (เสนท 1) ความสมพนธระหวางการผลกดนกบพฤตกรรมกาวราว (เสนท 2) และความสมพนธระหวางการยบยงกบพฤตกรรมกาวราว (เสนท 3) นอกจากนน ยงแสดงสาเหตอก 9 สาเหตทนกวจยสามารถท าการศกษาหรอตรวจสอบเพมเตมได เสนท 4 แสดงใหเหนถงผลกระทบของสงยวยและปจจยผลกดนทท าใหเกดพฤตกรรมกาวราว โดยผลกระทบรวมของการยวยดงกลาวจะมสงในกลมคนทมลกษณะหลงตนเอง เสนท 5 แสดงถงผลกระทบรวมของสงยวยและสงยบยง โดยความกาวราวจะนอยลงในกลมคนทสมองสวนหนาท างานท าหนาทไดด สวนเสนท 6 แสดงผลกระทบรวมของสงผลกดนกบสงยบยง โดยพฤตกรรมกาวราวจะพบในกลมคนทเมาสรามากกวาคนทไมไดรบอทธพลจากแอลกอฮอล ส าหรบเสนท 7 แสดงใหเหนถงผลกระทบรวมของทงสามปจจย สวนเสนท 8-12 เปนการแสดงถงปจจยซงเปนปจจยสอกลางทน าไปสการแสดงพฤตกรรมกาวราว

ทฤษฎการแกตว

ทฤษฎการแกตว (neutralization) เปนทฤษฎทคดคนขนโดย Sykes and Matza (1957: 667-670) โดยอธบายเกยวกบการกระท าผดและเทคนคการแกตวไว 5 ลกษณะ ไดแก

ปฏพล หอมยามเยน/ ไวพจน กลาชย/ ภสนนท พวงเถอน/ จฬาลกษณ พนธง

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 11 ฉบบท 1

364

1. การปฏเสธความรบผดชอบ หมายถง การทผกระท าผดปฏเสธความรบผดชอบตอสงทตนเองกระท าลงไป เพราะความผดทเกดขนเปนอบตเหต ไมสามารถควบคมได แตกลบมองวาตนเองเปนเหยอของเหตการณทเกดขน ทงน เนองมาจากปจจยและสภาพแวดลอมทางสงคมทสงผลกระทบตอการกระท าดงกลาว เชน ความเกลยดชงจากพอแม การม เ พอนท ไมด สภาพแวดลอมของชมชนทเสอมโทรม เปนตน ดงนน จงโยนความผดใหกบคนอน

2. การปฏเสธการบาดเจบหรอไดรบอนตราย เปนเทคนคทผกระท าผดตงค าถามวาบคคลอนไดรบอนตรายหรอไดรบบาดเจบจากการกระท าของเขาจรงหรอไม เชน การทเขาขโมยรถยนตกไมไดท าใหคนอนเดอดรอนเพราะเปนการยมไปใชชวคราวเทานน หรอปญหาการทะเลาะววาท ผทกระท าผดและแกตวกจะบอกวาเปนเรองสวนตว เปนตน

3. การปฏเสธเหยอ พฤตกรรมในลกษณะนผกระท าผดจะมองวาการกระท าของตนมความเหมาะสมดแลว เพราะเปนการทเขาสามารถแกแคนหรอลงโทษคนอนได เชน การท ารายกลมรกรวมเพศ การกระท ารนแรงตอชนกลมนอยในสงคม การกระท าอนปาเถอน รวมถงการกระท าผดเกยวกบทรพยทไมมผทไดรบอนตรายหรอตกเปนเหยออาชญากรรม

4. การปรกปร าคนทปรกปร าตน เปนเทคนคทผกระท าผดตองการเบยงเบนความสนใจในพฤตกรรมของตนเองโดยการปรกปร าคนทระบวาเขาเปนคนกระท าผด เชน เมอเจาหนาทต ารวจจบกมผกระท าผด ผกระท าผดทมมมมองตอเจาหนาทต ารวจวาไมมความยตธรรม คอรรปชน และไมเปนธรรม ดงนน ผกระท าผดกจะปรกปร าต ารวจวาเลอกปฏบต หรอใหรายตน เปนตน

5. การอางความจงรกภกดในระดบทสงขน หมายถง การอางเหตผลของการกระท าผดวาท าไปเพราะความจงรกภกด ยอมเสยสละใหกบคนกลมเลกมากกวาคนกลมใหญของสงคม อยางไรกตาม ไมไดหมายความวาบคคลทกระท าผดไมยอมรบกตกาของสงคม จรง ๆ แลวเขาอาจยอมรบกตกาของสงคม แตไมสามารถปฏบตตามไดเนองจากความภกดตอกลมหรอแกงคของตนเอง จงท าใหตดสนใจท าผดกฎหมาย

ทฤษฎการควบคมทางสงคม ทฤษฏการควบคมทางสงคม (social control) ของ Hirschi อธบายวา ผทกระท าความผดจะมความตองการทจะกระท าผดอยตลอดเวลา ดงนน จงตองมการควบคมทางสงคม เพราะการควบคมทางสงคมทมประสทธภาพจะชวยลดปญหาอาชญากรรมลงได โดยองคประกอบของการควบคมทางสงคมประกอบดวย ความผกพน (attachment) ความผกมด (commitment) การเกยวของ (involvement) และความเชอ (belief) (อณณพ ชบ ารง และอนษา เลศโตมรสกล, 2555: 225) ซงมรายละเอยด ดงน

C H A P T E R 16

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา

365

1. ความผกพน (attachment) หมายถง การมความสนทสนมใกลชดกบบคคลหรอสถาบน เชน ความรสกใกลชดและผกพนกบพอ แม คร โรงเรยน วด และชมชน เปนตน เมอบคคลมความผกพนกบสงทกลาวมาขางตน บคคลนนจะไมกลาท าในสงทท าใหบดา มารดา คร หรอชมชนไดรบความอบอายหรอเสอมเสยชอเสยง ฉะนน จงมแนวโนมในการกออาชญากรรมต า

2. ความผกมด (commitment) หมายถง ความมงมน ความตงใจแนวแนในการสรางเกยรตยศชอเสยงใหกบตนเอง ดงนน จงตงใจศกษาเลาเรยนเพอบรรลเปาหมายในชวตทด

3. การเกยวของ (involvement) หมายถง การเขาไปรวมในกจกรรมตาง ๆ ทจะท าใหบคคลสามารถบรรลเปาหมายในชวตทตงไว การเขารวมกจกรรมตาง ๆ จะท าใหบคคลมเวลาคดทจะกอคดอาชญากรรมลดลง หรอไมเขาไปเกยวของกบการกระท าความผด

4. ความเชอ (belief) หมายถง การเชอและยอมรบในกฏเกณฑและกตกาของสงคมทก าหนดขน ไมวาจะเปนในรปของกฏหมาย ธรรเนยม ประเพณ และศลธรรม การทบคคลมการยอมรบและปฏบตตาม ยอมสงผลใหบคคลนนไมกระท าในสงทผดกฏหมาย ผดขอบงคบ และกฏกตกาของสงคม

กรณศกษา กรณศกษาทใชในการวเคราะหครงน คอ คดฆาตกรรมสามของนางสเตซ แคสเตอร (Stacy Caster) ซงท าการฆาตกรรมสามคอนายเดวด แคสเตอร (David Caster) อาย 48 ปดวยการใชสารพษ โดยนายเดวดเสยชวตดวยภาวะหวใจลมเหลวเมอวนท 22 สงหาคม พ.ศ. 2548 จากการเสยชวตของนายเดวด ท าใหเกดการรอฟนคดทสามคนแรกของนางสเตซ คอนายไมเคล วอลเลซ เสยชวตขนมาพสจนอกครงหนงวาเกดจากการฆาตกรรมโดยนางสเตซหรอไม

นายไมเคลและนางสเตซแตงงานกนมากวา 12 ป และมบตรดวยกน 2 คน คอ แอชลย และบร แตกไมมความสขในชวตคมากนก นายไมเคลเสยชวตเมอวนท 11 มกราคม พ.ศ. 2543 จากอาการเกยวกบหวใจ โดยมอาการไอ ปวดบรเวณไหลและแขน รวมถงอาการเวยนศรษะ ภายหลงจากนายไมเคลเสยชวต นางสเตซกไดรบเงนประกนชวตของสามจ านวน 50,000 เหรยญสหรฐ หลงจากนน เพยง 3 ป นางสเตซไดแตงงานกบนายเดวด ซงเปนพอหมายและทงสองกไดยายไปอาศยอยในชานเมองซราควสโดยนางสเตซไดน าลกสาวทงสองคนไปอยดวย หลงจากแตงงานกนไมนานนายเดวดเรมประสบปญหาในชวตอยางหนกหลงจากไดรบอบตเหตจากรถจกรยานยนต และสองสามปหลงจากนนชวตเขาเรมดงลงเหวเมอประสบปญหาทางธรกจ และเรมมปญหาระหองระแหงกนในครอบครว ในตอนแรกทนายเดวดเสยชวตนน ดเหมอนต ารวจจะเขาใจวาเปน

ปฏพล หอมยามเยน/ ไวพจน กลาชย/ ภสนนท พวงเถอน/ จฬาลกษณ พนธง

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 11 ฉบบท 1

366

การฆาตวตาย เพราะนางสเตซเปนคนโทรไปแจงต ารวจวาสามของเธอขงตวเองอยในหองนอนตลอดทงวน โดยทเธอเองกไมสามารถตดตอสามทางโทรศพทได เจาหนาทต ารวจจงพงประตเขาไปและพบรางเปลอยเปลาของนายเดวดนอนแผหราอยบนเตยงทามกลางสงทเขาอาเจยรออกมาจ านวนมาก โดยต ารวจพบขวดบรนดทท าจากแอปรคอท น าผลไมแครนเบอรประเภทลดน าหนก และสารตานการเยอกแขง นอกจากนน ยงพบแกวน าทมของเหลวสเขยวซงเปนพษอยครงแกววางอยบนโตะหวเตยง โดยสารตานการเยอกแขงเปนตนเหตทท าใหนายเดวด เสยชวต นางสเตซบอกต ารวจวานายเดวดเปนโรคซมเศรา แตต ารวจกถามเธอเพอยนยนวาสามเธอฆาตวตายจรงหรอไม เนองจาก หลกฐานทพบไมมความเปนไปไดเลยวาเปนการฆาตวตาย เพราะเจาหนาทต ารวจพบรอยนวมอของนางสเตซบนแกวใบดงกลาว นอกจากนน ยงพบเศษไกงวงทมรองรอยการปนเปอนสารตานการเยอกแขง รวมถงดเอนเอของนายเดวดดวย แสดงใหเหนวา นายเดวดถกบงคบใหดมคอกเทลแกวดงกลาว พนกงานสอบสวนยงพบอกวาไดมการเปลยนแปลงรายละเอยดเกยวกบพนยกรรมของนายเดวดโดยยกสมบตทงหมดใหเปนของนางสเตซ ในขณะทบตรชายของนายเดวดไมไดรบสมบตใดๆ เลย ซงสอใหเหนวามการปลอมแปลงเอกสารขน หลงจากนน เจาหนาทต ารวจไดตดเครองดงฟงโทรศพท และกลองเพอตรวจสอบความเคลอนไหวของเธอ ในเดอนกนยายน พ.ศ. 2550 เจาหนาทต ารวจไดขดรางของนายไมเคล ซงเปนสามคนแรกของนางสเตซขนมาเพอพสจนทางดานพษวทยา และพบวามรองรอยของสารตานการเยอกแขงอยในรางกายของนายไมเคล หลงจากนน เจาหนาทต ารวจไดไปพบกบแอชลย ซงเปนลกสาวคนโตของนางสเตซกบนายไมเคลเพอสอบสวนเกยวกบสาเหตการเสยชวตของพอและพอเลยงของเธอ โดยเจาหนาทต ารวจบอกกบแอชลยวาการเสยชวตของทงสองคนอาจเปนการฆาตกรรม แอชลยจงเลาวาแมของเธอใชวธการทแปลกประหลาดในการท าใหเธอสงบจากการทราบขาวการเสยชวตของนายเดวดดวยการใหดมน าแตงโมผสม สเมยรนอฟ ซงแอชลยบอกวารสชาตมนแยมาก แตแมของเธอกระตนใหเธอดมจนหมดแกว และในวนตอมา หลงจากทเธอกลบจากโรงเรยน แมของเธอกใหเธอดมวอดกาเพยวๆ อก เธอมารสกตวอกทตอนทอยโรงพยาบาลแลวและเจาหนาทต ารวจกมาสอบสวนเธอ ซงเจาหนาทต ารวจไดอธบายใหเธอฟงวานองสาวของเธอเปนคนพบรางของเธอนอนเหมอนคนใกลตายจากการดมสราและการใชยาเกนขนาด และยงพบจดหมายทมขอความพมพออกมาจากคอมพวเตอรวางอยขางๆ ตวเธอ โดยสารภาพวาเปนคนฆานายเดวดและนายไมเคลและไมสามารถมชวตตอไปไดแลวกบสงทเธอไดกระท าลงไป พรอมกบลงชอแอชลยในตอนทายของจดหมาย นอกจากนน ยงมขอความตอทายถงนางสเตซวา “ฉนรวาแมเกลยดในสงทฉนไดท าลงไป แตแมจ าไวนะวาฉนรกแมมากกวาสงใด และสงทฉนท าไปกท าเพอแม” ซงแอชลยปฏเสธวาเธอไมได

C H A P T E R 16

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา

367

เขยนขอความใดๆ เลย โดยในระหวางการด าเนนคดในศาลแอชลยใหการกบผพพากษาวาแมของเธอเปนคนเขยนขอความเหลานนเพอปรกปร าเธอ ซงการพสจนทางดานนตวทยาศาสตรพบวา คนทเปนคนเขยนขอความดงกลาวคอนางสเตซ ในระหวางทพจารณาคดนางสเตซจะปฏเสธอยตลอดเวลาวาเธอไมไดกระท าผด ในทสดดวยหลกฐานพยานทหนาแนนท าใหคณะลกขนตดสนวานางสเตซมความผดในขอหาฆาตกรรมสาม พยายามฆาลกสาวของตนเอง และปลอมแปลงเอกสารพนยกรรมของนายเดวด จนไดรบฉายาวา “Black Widow” เธอตองโทษจ าคก 51 ป และเสยชวตในคกเมอวนท 11 มถนายน พ.ศ. 2559 ทผานมา

ท าไมถงฆา? ประเดนการกระท ารนแรงตอครกของนางสเตซสามารถอธบายโดยทฤษฎและแนวคดทส าคญหลายลกษณะ หากมองในประเดนของเหตจงใจในการฆาตกรรมสาม พบวา มปจจยเกยวของหลายประการ เชน ความสมพนธของชวตคทไมราบรน ปญหาทางดานเศรษฐกจของครอบครวปญหาความอจฉารษยาลกสาว หรออาจมประเดนของการถกกระท ารนแรงในวยเดกมากอนกเปนได

หาก ใช ท ฤษฎ บ ค ล กภ าพท เ ป นปฏ ป กษ ต อ ส ง ค ม ( antisocial personality or psychopath) มาอธบายการกออาชญากรรมของนางสเตซ อาจพจารณาไดวานางสเตซเปนบคคลทขาดความเคารพตอผอน ชอบละเมดสทธของผอน มจดเรมตนมาตงแตวยเดกจนถงวยผใหญ โดยคนเหลานจะมลกษณะทเหนแกตว ขาดความจงรกภกด ขาดความรบผดชอบ หนหนพลนแลน ขาดการส านกผด และมความลมเหลวในการเรยนรจากประสบการณ ดงนน จงไมยอมรบหรอปฏบตตามกฎหมาย รวมถงกตกาของสงคม จงสงผลใหกระท าการโดยขาดการยงคด ทงน เนองมาจากความเหนแกตวทอยเหนอความตองการอน ดงนน เธอจงตดสนใจท าในสงทสงคมยอมรบไมได โดยเฉพาะอยางยงการโยนความผดใหกบบตรสาว และการพยายามฆาบตรสาวของตนเอง

ในมมมองของทฤษฎกลไกการควบคม สามารถอธบายไดวา นางสเตซเปนบคคลทขาดการควบคมภายในเพราะกระท าการโดยขาดการคดนก ตรกตรอง ขาดจตส านก ขาดสตสมปชญญะ ขาดความรบผดชอบ ไมสามารถหาสงมาตอบสนองความพงพอใจของตนเองได อกทงไมยอมปฏบตตามกฏเกณฑทางสงคมทคอยก าหนดใหสมาชกในสงคมประพฤตและปฏบตตาม ดงนน จงมโอกาสทนางสเตซจะแสดงออกซงความรนแรง เพราะขาดทงระบบการควบคมภายในและระบบการควบคมภายนอก

ตวแบบความกาวราวทวไป เปนตวแบบทอธบายขนตอนของกระบวนการทบคคลจะแสดงพฤตกรรมกาวราว ณ เวลาใดเวลาหนง พฤตกรรมการกออาชญากรรมของนางสเตซ เกดจากปจจย

ปฏพล หอมยามเยน/ ไวพจน กลาชย/ ภสนนท พวงเถอน/ จฬาลกษณ พนธง

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 11 ฉบบท 1

368

น าเขาสองประการไดแตลกษณะบคคลของนางสเตซ และสถานการณทนางสเตซตองเผชญ อาจอนมานไดวานางสเตซเปนบคคลทมลกษณะเปนปฏปกษตอสงคม มการควบคมตนเองในระดบต า เหนแกตว และขาดความรบผดชอบตอคนอนๆ ในขณะทสถานการณทบบคนนางสเตซอาจเกดมาจากการทนายเดวดประสบปญหาทางธรกจ และชวตตกต า อาจสงผลใหสภาพเศรษฐกจของครอบครวสนคลอนไปดวย ในขณะทนางสเตซเองกท างานเปนเจาหนาททางการแพทย ซงมรายไดไมมากนก แตการตองดแลลกอกสองคน อาจสงผลใหเกดความเครยดและภาวะซมเศราจนไมสามารถควบคมตนเองไดด ดงนน การประเมนเพอตดสนใจแสดงพฤตกรรมเพอระบายความอดอนออกมาจงขาดการยงคด ถงแมวาจะมกฎเกณฑของสงคมเปนตวก าหนดกตกาเอาไว แตดวยพฤตกรรมการตดสนใจทขาดความรอบคอบ จงท าใหนางสเตซตดสนใจฆาสามเพอใหไดมาซงทรพยสน มรดกและเงนประกน

พฤตกรรมการกออาชญากรรมของนางสเตซสามารถอธบายไดโดยแนวคดไอควบโมเดล (I3 Model) ซงอธบายพฤตกรรมของของบคคลวา คนเราจะแสดงพฤตกรรมออกมา 3 ขนตอน ไดแก การยยงสงเสรม การผลกดน และการยบยง นางสเตซอาจถกกระตนจากปจจยตามธรรมชาตเชน การยวยทางวาจาจากสาม แมวาในรายละเอยดของขาวจะไมระบถงพฤตกรรมและการกระท าของนายเดวด แตการทนายเดวดประสบปญหาชวตรวมถงความลมเหลวของธรกจ ยอมสงผลตอพฤตกรรมของนายเดวดทอาจมอารมณฉนเฉยว หงดหงด และอาจแสดงพฤตกรรมกาวราวตอนางสเตซ และหากนางสเตซมปญหาทางจตหรอมประสบการณความรนแรงมากอนยอมเปนสงผลกดนใหนางสเตซมแนวโนมในการแสดงพฤตกรรมสงขน และการทนางสเตซมการควบคมตนเองต า ท าใหขาดความยบยง ชงใจ ขาดความผกพนตอสามและลก จงท าใหกลาตดสนใจท าในสงทไมถกตองและผดกฎหมายได โดยทความพยายามฆาลกสาวของตนเองสอใหเหนอยางชดเจนถงการขาดความผกพนเชงจตวทยาระหวางแมและลกซงเปนสายเลอดของนางสเตซเอง

ท าไมปฏเสธ...แลวโยนความผด? การทนางสเตซ ปฏเสธอยตลอดเวลาและไมยอมรบวาตนเองกระท าผดเปนวธการหรอเทคนคหนงในการแกตวหรอเทคนคทใชในการกระท าผดตามมมมองของทฤษฎการแกตว (neutralization theory) แมวาตนก าเนดของทฤษฎดงกลาวจะเปนการศกษาพฤตกรรมการกระท าผดของเยาวชนกตาม แตกสามารถน ามาใชอธบายกรณศกษาไดเปนอยางด เพราะนางสเตซปฏเสธทจะยอมรบวาตนเองเปนคนฆาสามทงสองคนและโยนความผดใหคนอนนน เปนการปฏเสธความรบผดชอบอยางชดเจน รวมถงมความพยายามทจะฆาบตรสาวของตนเองเพอใหตนเองพนผด นอกจากนน การกระท าตอคนในครอบครวโดยไมค านงถงความผกพน ความรก และความ

C H A P T E R 16

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา

369

รบผดชอบ แสดงใหเหนวา นางสเตซอาจเปนบคคลทมลกษณะขาดความเคารพตอผอน ชอบละเมดสทธของผอน เหนแกตว ขาดความจงรกภกด ขาดความรบผดชอบ หนหนพลนแลน ขาดการส านกผด และมความลมเหลวในการเรยนรจากประสบการณ ทอธบายไดโดยทฤษฎบคลกภาพทเปนปฏปกษตอสงคม (antisocial personality or psychopath) ดงนน จงไมยอมรบหรอปฏบตตามกฎหมาย รวมถงกตกาของสงคม และอาจน าไปสการกออาชญากรรมหรอการกระท าผดได โดยเฉพาะอยางยง การกระท าในครงแรกเปนการกระท าทแสดงใหเหนชดเจนวานางสเตซตองการเงนประกนชวตจากการเสยชวตของสามคนแรก สวนการปลอมแปลงพนยกรรมกเปนหลกฐานทชดเจนวา นางสเตซกระท าการโดยไรซงความส านก ขาดความรบผดชอบตอคนอน และมความเหนแกประโยชนสวนตน เพอใหตนเองไดรบมรดกและทรพยสนทงหมดของสามเพยงคนเดยว

แม...ผพยายามฆาลก โดยธรรมชาตของมนษยแลวแมผใหก าเนดจะมความรกและหวงใยลก ๆ ของตนเองอยเสมอ ไมวาลกจะเปนคนด คนไมด เรยนเกง เรยนไมเกง แมกจะหวงหาอาทรอยตลอดเวลา แตกรณของนางสเตซทพยายามฆาบตรสาวของตนเองเปนตวอยางทเหนไดไมบอยนกในสงคม แสดงใหเหนวานางสเตซตองมความผดปกตบางอยาง โดยอาจเปนคนทมบคลกภาพเปนปฏปกษตอสงคม (antisocial personality or psychopath) หรอมอาการปวยทางจต เพราะขาดความรสกนกคด ไมค านงถงความเหมาะสมและกตกาของสงคม ซงสามารถอธบายไดจากแนวคดและทฤษฏทกลาวมาตอนตน แตจากกรณน แสดงใหเหนชดเจนวา นางสเตซมความอจฉารษยาลกสาวของตนเองทมความสนทกนบดามากกวา ท าใหเธอเกดความรสกสญเสย เกดความรสกวาตนเองขาดความส าคญ นอกจากนน ยงแสดงใหเหนถงการขาดความผกพน (attachment) กบคนในครอบครว ซงปรากฏการณนสามารถอธบายโดยการน าทฤษฎ Social Bond ของ Hirschi มาอธบายได โดยตามแนวคดของทฤษฏนมองวา มนษยเราทกคนมโอกาสกระท าความผด ดงนนตองอาศยการควบคมทางสงคม ดวยการอาศยขอผกมดของสงคมเปนเครองมอในการควบคมการกออาชญากรรมของคน โดยขอผกมดทางสงคมประกอบดวย ความผกพน (attachment) ขอผกมด (commitment) การมสวนรวม (involvement) และความเชอ (belief) อยางไรกตาม ทฤษฎนจะนยมใชในการอธบายสาเหตการกออาชญากรรมของเดกและเยาวชนเปนหลก แตกสามารถน ามาอธบการพฤตกรรมการกออาชญากรรมของผใหญไดดวย เพราะการทนางสเตซขาดความผกพนกบบตรสาว หรอบคคลอนๆ ในครอบครว ยอมท าใหนางสเตซกระท าหรอแสดงพฤตกรรมโดยไมค านงวาสมาชกของครอบครว

ปฏพล หอมยามเยน/ ไวพจน กลาชย/ ภสนนท พวงเถอน/ จฬาลกษณ พนธง

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 11 ฉบบท 1

370

และคนในชมชนจะรสกอยางไร เปนการกระท าทไมรบผดชอบตอคนรอบขาง ในขณะเดยวกน การทนางสเตซไมคอยมหรอเขารวมกจกรรมตาง ๆ ของชมชน หรอกจกรรม อนๆ รวมกบสมาชกในครอบครวท าใหมเวลาคด มเวลาวางทจะกระท าพฤตกรรมทไมเหมาะสมได ประกอบกบแรงกระตนทเคยฆาตกรรมสามคนเกาและไดเงนประกนชวตเปนคาตอบแทนการกระท าของตนเอง ท าใหสามารถตดสนใจกอคดอาชญากรรมไดงายขน นอกจากนน นางสเตซอาจมความเชอไมยอมรบกฏกตกาของสงคมทก าหนดขน ขาดคณธรรมและจรยธรรมในการด าเนนชวต จงสงผลใหไมสนใจวาการกระท าของตนเองเปนสงทไมด ผดกฏหมายและตดสนใจกระท าผดในทสด

สรปและขอเสนอแนะ ความรนแรงในครอบครวเปนประเดนปญหาทางสงคมทรฐบาลและสงคมควรใหความสนใจและรวมกนหาแนวทางเพอแกไข เนองจากสงผลกระทบหลายดาน ไมวาจะเปนผลกระทบทางดานเศรษฐกจและผลกระทบทางดานสงคม โดยเฉพาะอยางยงปญหาความรนแรงระหวางครกหรอคครองทฝายชายตกเปนเหยอของความรนแรงแตปญหาดงกลาวยงไมไดรบความสนใจหรอไดรบการตระหนกถงผลกระทบทเกดขนเทาทควร เนองจาก ปทสถานทางสงคมมองวา ผชายเปนเพศทแขงแรง การทผชายรองเรยนวาถกกระท ารนแรง จงกลายเปนเรองตลกขบขน นาละอาย มความออนแอ ไมสามารถแสดงความเปนชายไดอยางสมบรณ ประกอบกบไมมหนวยงานทคอยบรการใหค าปรกษาหรอรบขอรองเรยนโดยเฉพาะ สงผลใหผชายไมกล าบอกเลาถงความทกขทรมานใจได กรณศกษาทน ามาวเคราะหในครงน เปนตวอยางหนงของความรนแรงทเกดขนระหวางครกทฝายชายตกเปนเหยอของความรนแรง โดยผเขยนใชแนวคดและทฤษฎทเกยวของกบอาชญาวทยาและสาขาวชาทเกยวของมาอธบายถงปรากฏการณและสาเหตทท าใหเกดการฆาตกรรมสาม และสรปไดวาปจจยส าคญทท าใหเกดเหตการณดงกลาวขน เปนผลมาจากปจจยดานความสมพนธระหวางสามและภรรยา ซงในรายละเอยดของขาวระบวาทงสองคนมปญหาในการใชชวตรวมกน และการทนางสเตซเคยมปญหาการใชความรนแรงมากอน อาจสงผลใหเกดความระแวงและขาดความไววางใจหรอเชอใจคครองคนใหม ประกอบกบสามประสบกบความลมเหลวในการท าธรกจ จงท าใหความสมพนธของทงคไมราบรนและน าไปสการใชความรนแรงในทสด สอดคลองกบผลกา รศ กษ าข อ ง (Capaldi, Knoble, Shortt, & Kim, 20 1 2 ; WHO, 2 01 2 ; Finneran & Stephenson, 2014; Chester & DeWall, 2017) ทระบวา ความสมพนธทไมดระหวางครกเปนปจจยทน าไปสการใชความรนแรงได ปจจยส าคญอกประการหนงคอ ปจจยดานอ านาจ เพราะจากเหตการณทเกดขนอาจมความเกยวพนกบอ านาจทแตกตางกนระหวางฝายหญงกบฝายชาย นางสเตซเปนบคคลทตองพงพงสามทางดานการเงน รวมถงการทสามมความรกและใกลชดกบลกสาวคนโต

C H A P T E R 16

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา

371

มากกวาอาจท าใหนางสเตซเกดความรสกสญเสยอ านาจ จงท าใหกอคดฆาตกรรมขนเพอปลดปลอยความรสกทกดดนอยภายในใจ สอดลองกบผลการศกษาของ (McKeown & Kidd, 2002: 13) ทพบวา อ านาจสวนใหญจะมาจากประเดนเรองของเศรษฐกจทผหญงตองพงพาครกฝายชายเปนหลก รวมถงลกษณะทางกายภาพของรางกายทผหญงจะมความแขงแรงนอยกวาผชาย จงแสดงพฤตกรรมเบยงเบนออกมาในลกษณะของการใชความรนแรง นอกจากนน ประสบการณความรนแรงทนางสเตซอาจเคยไดรบในวยเดกรวมถงปทสถานทางสงคมและมายาคตทวา “ผชายเปนฝายผดเสมอ” อาจะเปนสงกระตนใหนางสเตซกระท าผดได ความรนแรงตอครกดงกลาว ท าใหฝายชายตกเปนเหยอของความรนแรงและสงผลกระทบตามมาหลายประการ ลกสาวทงสองคนของนางสเตซตองถกทอดทงใหด าเนนชวตอยเพยงล าพงเพราะขาดเสาหลกทงแมและพอเลยง รวมถงผลกระทบทางดานจตใจทลกสาวทงสองคนไดรบ ซงอาจสงผลตอการด าเนนชวตและพฤตกรรมทอาจเบยงเบนไปได แมวาผเสยชวตไมอาจสะทอนหรอรองเรยนถงปญหาทเกดขนได แตผทตกเปนเหยอรายอนๆ หรอกรณอนตองทนทกขทรมารทงกายและใจ เพราะไมสามารถรองเรยนหนวยงานทเกยวของตลอดจนเกดความอาย อนเนองมาจากปทสถานทางสงคมทกลาวมาแลว ดงนน รฐบาลและทกภาคสวนท เกยวของควรหนมาใหความส าคญกบประเดน “ความรนแรงตอผชาย” ใหมากกวาทเปนอย ควรมการศกษาวจยเรองความรนแรงตอผชายใหมากขน มการจดตงหนวยงานหรอองคกรเพอท าหนาทรบเรองรองเรยนจากผตกเปนเหยอเพศชาย รวมถงศนยใหค าปรกษาการใชชวตคส าหรบกลมผชายทตกเปนเหยอความรนแรงโดยเฉพาะ รวมถงการปรบปรงขอก าหนดของกฎหมายใหมความทนสมยและครอบคลม “เหยอความรนแรง” ทกประเภท เพอใหบคคลเหลานไดรบการเยยวยาเพอท าหนาทเปนก าลงส าคญในการพฒนาประเทศตอไป

รายการอางอง กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย. (2559). รายงานขอมลสถานการณดานความ

รนแรงในครอบครวส าหรบการรายงานตามมาตรา 17 แหงพระราชบญญตคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550 ประจ าป 2558. กรงเทพฯ: กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย.

ชนฤทย กาญจนะจตรา และ สภรต จรสสทธ. (2552). ครอบครวกบความรนแรงในชวตค. วารสารประชากรและสงคม, 1(1), หนา 206-225.

ปฏพล หอมยามเยน/ ไวพจน กลาชย/ ภสนนท พวงเถอน/ จฬาลกษณ พนธง

วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย ปท 11 ฉบบท 1

372

พระราชบญญตคมครองผถกกระท าดวยความรนแรงในครอบครว พ.ศ. 2550. (2550). สบคนเมอวนท 29 พฤศจกายน 2560 จาก http://www.jvnc.coj.go.th/doc/data/jvnc/jvnc_1492483871.PDF

ส านกงานปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย. (2557). ผลการส ารวจสถานการณความรนแรงในภาพรวม 76 จงหวด ป 2556. กรงเทพฯ: ส านกงานปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย.

ส านกงานปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย. (2558). คมอการจดเกบขอมลความเสยงตอความรนแรง ในครอบครวเพอการเฝาระวงและเตอนภยระดบจงหวดป 2559. กรงเทพฯ: ส านกงานปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย.

อณณพ ชบ ารง และอนษา เลศโตมรสกล. (2555). อาชญากรรมและอาชญาวทยา. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Adebayo, A.A. (2014). Domestic violence against men: Balancing the gender issues in Nigeria. American Journal of Sociological Research, 4(1), pp. 14-19.

Capaldi, D.M., Knoble, N.B., Shortt, J.W., & Kim, H.K. (2012). A systematic review of risk factors for intimate partner violence. Partner Abuse, 3(2), pp. 231–280.

Chester, D.S., & DeWall, C.N. (2017). The roots of intimate partner violence. Current Opinion in Psychology, 19, pp. 55-59.

Cheung, M., Leung, P., & Tsui, V. (2009). Asian male domestic violence victims: Services exclusive for men. Journal of Family Violence, 24(7), pp. 447-462.

Costa, D., et al. (2015). Intimate partner violence: a study in men and women from six European countries. International Journal of Public Health, 60(4), pp. 467–478.

Dempsey, B. (2013). Men’s experience of domestic abuse in Scotland. Edinburgh: AMIS (Abused Men in Scotland).

Dobash, R.P., & Dobash, R.E. (2004). Women’ violence to men in intimate relationships: Working on a puzzle. The British Journal of Criminology, 44(3), pp. 324-349.

Domestic Violence and Incest Resource Centre. (2001). Men as victims of domestic violence: Some issues to consider. Melbourne: Domestic Violence and Incest Resource Centre.

C H A P T E R 16

คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา

373

Donovan, C., Hester, M., Holmes, J., & McCarry, M. (2006). Comparing domestic abuse in same sex and heterosexual relationships. Bristol: University of Bristol.

Finkel, E.J., & Hall, A.N. (2017). The I3 Model: a metatheoretical framework for understanding aggression. Current Opinion in Psychology, 19, pp. 125–130.

Finneran, C., & Stephenson, R. (2014). Antecedents of intimate partner violence among gay and bisexual men. Violence and Victims, 29(3), pp. 422–435.

Hines, D.A., & Douglas, E.M. (2016). Sexual aggression experiences among male victims of physical partner violence: Prevalence, severity, and health correlates for male victims and their children. Archives of Sexual Behavior, 45(5), pp. 1133–1151.

Jeffries, S., & Ball, M. J. (2008). Male same-sex intimate partner violence: A descriptive review and call for further research. Murdoch e-Law Review, 15(1), pp. 134-179.

McKeown, K., & Kidd, P. (2002). Men and domestic violence: what research tells us. Dublin: Department of Health & Children.

Mulroney, J., & Chan, C. (2005). Men as victims of domestic violence. Victoria: Australian Domestic and Family Violence Clearinghouse.

Sykes, G.M., & Matza, D. (1957). Techniques of neutralization: The theory of delinquency. American Sociological Review, 22(6), pp. 664-670.

Watson, C. (2014). Preventing and responding to sexual and domestic violence against men: A guidance note for security sector institutions. Geneva: DCAF.

World Health Organization. (2006). Intimate partner violence and alcohol factsheet. Retrieved 21 April 2017 from http://www.who.int/violence_injury_prevention/violence/world_report/ fact sheets/ft_intimate.pdf

World Health Organization. (2012).Violence by intimate partners. Retrieved 21 November 2017 from http://www.who.int/violence_injury_prevention/violence/

global_campaign/en/chap4.pdf World Health Organization. (2014). Global status report on violence prevention 2014.

Geneva: World Health Organization.