Cp nht tnh hnh kinh t vng ng v Thi Bnh Dng, thng T 2014

Vit Nam

Dn s88.8 triu

T l tng dn s1.1 %

GDP (PPP, n v tnh USD quc t[footnoteRef:1]) [1: GDP tnh theo u ngi da trn sc mua tng ng (PPP), l tng sn phm quc ni c chuyn i sang ng la quc t s dng cc t l sc mua tng ng. ng la quc t c cng mt sc mua so vi GDP nh l sc mua ca ng la M Hoa K. GDP theo mc gi ca ngi mua l tng s gi tr gia tng ca tt c cc c dn lao ng trong nn kinh t cng vi thu sn phm v tr i cc khon tr ph khng bao gm trong gi tr ca sn phm . Gi tr ny c tnh m khng c cc khon khu hao ti sn hoc s dng v lm tiu hao cc ngun ti nguyn thin nhin. Cc d liu c ghi bng cc ng la quc t hin hnh. (Ngun: Cc ch s Pht trin Th gii) ]

322.7 t

GDP u ngi (PPP, n v tnh USD quc t)3,635

Din tch330,957 km2

Th H Ni

Ngun: Cc Ch s Pht trin Th gii

Tm tt

Mc d tnh hnh kinh t v m c ci thin hn trong nm 2013, t l tng trng kinh t vn di mc tim nng do phi i mt vi cc vn v c cu trong cc doanh nghip nh nc v trong lnh vc ngn hng, v do nhng mo m v mt chnh sch tip tc gy cn tr u t t nhn trong nc v cnh tranh trong cc ngnh quan trng. Cc iu kin kinh t v m tip tc n nh da trn c s lm pht gim v tng cng cc ti khon i ngoi. Tc tng trng c t 5,4% trong nm 2013, tng nh so vi t l 5,3% trong nm 2012. Chnh ph ang phi i mt vi nhng thch thc ti kha ngy cng tng do thu ngn sch gim. Tng trng c kh nng vn mc khim tn trong nm 2014 do khng c tin b r rt trong vic gii quyt cc vn v c cu ni trn.

Tnh hnh pht trin kinh t gn y

Nn kinh t ca Vit Nam tr v tnh trng mi trng kinh t v m tng i n nh trong sut hai nm qua so vi thi k y bin ng 2007-11. Cc bin php bnh n c thc hin trong nm 2011 v 2012 gip Vit Nam khi phc n nh kinh t v m thng qua gim lm pht, tng cng cc ti khon i ngoi, v n nh th trng ngoi hi. Ch s lm pht CPI chung (Headline CPI) gim xung cn 6,6% trong nm 2013 so vi 18,1% trong nm 2011 v 9,1% trong nm 2012. Tng trng tn dng v gi lng thc thc phm gim gip gim t l lm pht. Chnh lch li sut tri phiu Chnh ph v Hp ng hon i ri ro tn dng (Credit Default Swaps) ca Vit Nam cng thu hp, hin ang xp x vi mc trc khng hong nm 2009. T gi tin ng/la M tng i n nh k t khi iu chnh chnh thc 1% vo thng By nm 2013. Chnh lch gia th trng t gi chnh thc v phi chnh thc thu hp k t .

Xut khu tng mnh, dng vn nc ngoi v kiu hi n nh gip Vit Nam o chiu c cn cn i ngoi. Xut khu tip tc tng trng nhanh nh hot ng mnh m ca khu vc c vn u t nc ngoi. Trong khi thu nhp t xut khu hng ha gim xung, do gi c st gim, cc mt hng xut khu truyn thng yu cu sc lao ng cao ca Vit Nam nh may mc, giy dp v ni tht tip tc duy tr t l tng trng cao. Bn cnh l s ng gp ng k ca cc sn phm cng ngh v gi tr cao, tr thnh mt hng xut khu ln nht v pht trin nhanh nht trong nm 2013 (v d nh in thoi di ng v linh kin, my tnh, hng in t v ph kin, ph tng t). Cn cn ti khon vng lai chuyn t thm ht ln mc 11% GDP trong nm 2008 n mc thng d cao k lc 6,5% GDP nm 2013. Tuy nhin, thng d ti khon vng lai d tnh s thu hp trong trung hn khi nhp khu tng tc, vi k vng phc hi kinh t din ra nhanh hn.

Mc d cc cn i kinh t v m c ci thin v cc ti khon i ngoi c cng c, t l tng trng GDP va phc hi bn vng vn cn b ngn tr do s chm chp trong ci cch c cu v do mc khng chc chn ca tng trng kinh t ton cu. Cu trong nc vn cn yu do lng tin ca khu vc t nhn thp, khu vc doanh nghip nh nc c t sut vay n qu cao, khu vc ngn hng thiu vn, v mt l do na l ngn sch nh nc ang suy gim. V pha cung, cc nh gi so snh kh nng cnh tranh ca cc nc cho thy rng Vit Nam hin ang b suy gim kh nng cnh tranh so vi cc nn kinh t c trnh tng ng. Tip sc cho tng trng trong trung hn i hi phi tip tc quan tm ti mt s ci cch c cu trong ch trng vo cc ngn hng v doanh nghip thuc s hu nh nc v tho b ro cn i vi u t t nhn trong nc.

T l lm pht gim to c hi cho Ngn hng Nh nc Vit Nam (NHNNVN) ni lng quy nh li sut nhm kch cu khu vc t nhn. Tuy nhin, tng trng tn dng ch tng dn dn: tng tn dng cho nn kinh t t h thng ngn hng c tnh tng khong 9% trong nm 2013 so vi k hoch nm l 12%. Cc hot ng tn dng chng xung khi cc ngn hng, vi bng cn i phi chu thm gnh nng t t l n xu cao, e s nhng ri ro ngy cng gia tng v ang d kin s tho bt n by ti chnh. Nhu cu tn dng vn cn yu, th hin s t tin kinh doanh thp trong khu vc t nhn.

Nhng im yu ca ngnh ti chnh vn cn tn ti, to thnh tr ngi cho tnh hnh kinh t chung. N xu trong ngnh ngn hng tip tc l mt mi lo ngi ln, mc d c s d liu km cht lng v yu cu cng b thng tin hn ch lm ngn cn kh nng c tnh chnh xc ln ca n xu. n lc i ph vi n xu ca ngnh ngn hng, chnh ph thnh lp Cng ty Qun l Ti sn Vit Nam (VAMC), c trch nhim mua, phc hi, v ti c cu cc khon n xu ca cc ngn hng. Tuy nhin, c nhng lo ngi v nng lc hot ng ca VAMC, v s thiu ngun lc (bao gm c ti chnh) p ng nhu cu vn ha ngnh ngn hng, v v tin thc hin, cng nh cc vn khc. Cc vn v v n, mt kh nng thanh ton, v quyn ca bn cho vay cng s cn phi c gii quyt h tr ti c cu n doanh nghip.

Chnh ph ang phi i mt vi nhng thch thc ti chnh ngy cng tng do thu ngn sch gim. Mc tiu thm ht ngn sch t ra cho nm 2013 c iu chnh t 4,8% ca GDP ln 5,3% GDP (chun mc k ton ca chnh ph), do vt qu ch tiu thm ht ca chnh ph l 4,5% GDP (2011-15). Tng trng kinh t chm li kt hp vi u i gim thu cho cc doanh nghip lm gim kh nng hi phc ca thu thu nhp doanh nghip v thu gi tr gia tng trong hai nm qua. Chnh ph ang c gng tng cng qun l thu c th b p mt phn thit hi. Chnh ph vn tip tc kin ton chi u t pht trin, c c tnh gim t 10,8% GDP trong nm 2011 xung cn khong 7,3% trong nm 2013. T l tng chi thng xuyn gim trong giai on 2012-13, mc d chi thng xuyn trong cc lnh vc x hi vn l mt u tin trong ngn sch nh nc. Hin c nhng quy nh cht ch hn v chi tiu t ngun thu ngn sch so vi nhng g k hoch trong d tr ngn sch ban u. Mt s bin php c a ra ct gim cc khon tr cp, chi cho hng ha v dch v, v nhng khon chi khng thit yu.

Chnh ph hin ang i mt trc nhng la chn chnh sch ti kha quan trng khi phi cn i gia hai mc tiu tng trng kinh t v n nh kinh t v m. Cng cn phi ch n vic thay i thnh phn n cng. T l n nc ngoi u i trong tng s n cng v n nc ngoi c bo lnh cng ca Vit Nam bt u gim do Vit Nam ang chuyn thnh quc gia thu nhp trung bnh. iu ny c ngha quan trng i vi n nh ti chnh cng di hn, v tri phiu trong nc c li sut cao hn ng k v thi hn ngn hn nhiu so vi n nc ngoi u i.

Trin vng v nhng thch thc mi

D bo nn kinh t Vit Nam s tng trng vi tc khim tn vo khong 5,5% trong nm 2014. iu ny da trn gi nh rng ng li thn trng trong kinh t v m s c thc hin thng qua vic theo ui chnh sch tin t thn trng v tip tc tp trung ci cch c cu (vi s quan tm c bit n ti c cu cc khu vc doanh nghip nh nc v ngn hng, v gii phng u t khu vc kinh t t nhn trong nc). Cc ti khon thng mi v ti khon vng lai d kin vn thng d trong nm 2014, mc d mc thp hn so vi nm 2013. Lm pht c th nm trong trong ch tiu ca chnh ph l 7% vo nm 2014 vi gi nh tng trng tn dng khim tn v s khng xy ra nhng c sc ln t pha cung.

Vi chng trnh ti c cu ang c , d kin s c mt s tin b quan trng trong nm 2014. Nhng n lc thoi vn nh nc ngoi ngnh, lnh vc sn xut kinh doanh chnh v c phn ha mt s ln cc doanh nghip nh nc c th gi mt tn hiu tch cc ti cc nh u t v cam kt ca chnh ph i vi chng trnh ny. Cn cp thit gii quyt vn n xu trong ngnh ngn hng, mc d do s phc tp ca cc vn lin quan, c kh nng y s l mt qu trnh ko di hn d tnh. Nhiu hot ng trong s nhng hnh ng ny s lin quan n chi ph, v khng r nhng chi ph ny s c p ng nh th no.

Mc d vy, nhng thnh qu kinh t v m ca Vit Nam vn cn mong manh v ang i mt vi nhng ri ro mt vi ri ro lin quan n cc yu t bt li: (i) tng cu ca khu vc kinh t t nhn vn cn yu v rt d b nh hng bi bt k din bin kinh t tiu cc no; (ii) tuy xc xut nh nhng vn cn ri ro na l cc c quan chc nng c th buc phi ni lng quan im chnh sch ti kha v tin t thn trng kch cu khu vc t nhn cn yu; v (iii) ci cch c cu c th li tip tc chm chp , khin cho tng trng GDP tip tc mc thp v lm gim bn vng ti kha.