49
KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI GENEL GEREKÇE Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal sistemde bankalar dışında faaliyet gösteren Finansal kiralama, Factoring ve Finansman şirketlerinin kuruluş ve faaliyet izinlerine, ana sözleşme ve tüzük değişiklikleri ile hisse devirlerine, yöneticilerine, düzenleyecekleri sözleşmelere, işlem sınırlarına, faaliyet izinlerinin iptaline, birleşme, devir ve tasfiyelerine, muhasebe, raporlama ve denetimlerine ilişkin esas ve usulleri düzenlemek amacıyla Finansal Kiralama, Factoring ve Finansman Şirkerleri Yasa Tasarısı hazırlanmıştır. MADDE GEREKÇELERİ Madde 1. Yasa’nın kısa ismini düzenlemektedir. BİRİNCİ KISIM Genel Kurallar Madde 2. Yasa’da yer alan bazı kelimelerin ve teknik terimlerin açıklamaları yapılmıştır. Madde 3. Yasa’nın amaç ve kapsamını düzenlemektedir. Madde 4. Yasa’nın yetki ve görevini düzenlemektedir. İKİNCİ KISIM İzinler Madde 5. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde kurulacak Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinde kurucu olma koşullarını düzenlemektir. Madde 6. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin

 · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ

YASA TASARISI

GENEL GEREKÇE

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal sistemde bankalar dışında faaliyet gösteren Finansal kiralama, Factoring ve Finansman şirketlerinin kuruluş ve faaliyet izinlerine, ana sözleşme ve tüzük değişiklikleri ile hisse devirlerine, yöneticilerine, düzenleyecekleri sözleşmelere, işlem sınırlarına, faaliyet izinlerinin iptaline, birleşme, devir ve tasfiyelerine, muhasebe, raporlama ve denetimlerine ilişkin esas ve usulleri düzenlemek amacıyla Finansal Kiralama, Factoring ve Finansman Şirkerleri Yasa Tasarısı hazırlanmıştır.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. Yasa’nın kısa ismini düzenlemektedir.

BİRİNCİ KISIMGenel Kurallar

Madde 2. Yasa’da yer alan bazı kelimelerin ve teknik terimlerin açıklamaları yapılmıştır.

Madde 3. Yasa’nın amaç ve kapsamını düzenlemektedir.Madde 4. Yasa’nın yetki ve görevini düzenlemektedir.

İKİNCİ KISIMİzinler

Madde 5. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde kurulacak Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinde kurucu olma koşullarını düzenlemektir.

Madde 6. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin kuruluş koşulları düzenlemektir.

Madde 7. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin kuruluş iznini düzenlemektir.

Madde 8. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin faaliyet iznini düzenlemektir.

Madde 9. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Yurt Dışı Faaliyetler, Şube Açma, İştirak ve Bağlı Ortaklık Edinmelerini düzenlemektir.

Madde 10. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Pay Sahipliğine ilişkin kuralları düzenlemektir.

Madde 11. Ana Sözleşme, Tüzük veya Ad Değişikliklerini düzenlemektir.Madde 12. Birleşme, Devir veya Gönüllü Tasfiye koşullarını düzenlemektir.

Page 2:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

Madde 13. Kuruluş ve Faaliyet izni veya iptali kararların yayımlanmasını düzenlemektedir.

Madde 14. İzinlerin Esas ve Usulleri İle İlgili Tebliğ Çıkarma Yetkisini düzenlemektedir.

ÜÇÜNCÜ KISIMKurumsal Yönetim

Madde 15. Kurumsal Yönetim Yapılarını düzenlemektedir.Madde 16. Yönetim Kurulu’nun oluşumunu, üyelerin niteliklerini ve Yönetim

Kurulu kararları karar defterinin muhafazası ile ilgili koşulları düzenlemektir.

Madde 17. Genel Müdürlük Teşkilatı ve Personelinin nitelikleri ve atanmalarını düzenlemektir.

Madde 18. Yöneticilere İlişkin Yükümlülükleri düzenlemektir.Madde 19. Kurumsal Yönetim Yapılarına İlişkin Tebliğ Çıkarma Yetkisini

düzenlemektir.

DÖRDÜNCÜ KISIMFaaliyet Esasları ve Yükümlülükler

Madde 20. Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Faaliyet Konularını düzenlemektir.

Madde 21. İşlemler ile ilgili belgelerin saklanması koşul ve sürelerini belirlemektir.Madde 22. Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Yasası ve bu yasa

ile ilgili diğer yasalar ile yetkilendirilen kuruluşların dışındakilere faaliyetleri ve ana sözleşme ve tüzük içeriği ile ilgili yasakalrı düzenlemektir.

Madde 23. Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Fon Kaynaklarını düzenlemektir.

Madde 24. Faaliyet izninin yenilenmesi ve yenilenmesi için yatırılması gereken yıllık faaliyet harcını düzenlemektir.

Madde 25. Faaliyetler ve Yükümlülüklere İlişkin Tebliğ Çıkarma Yetkisini düzenlemektir.

BEŞİNCİ KISIMGözetim ve Denetim

Madde 26. Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Gözetim ve Denetim Yetkisini düzenlemektir.

Madde 27. Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Muhasebe Sistemini düzenlemektir.

Page 3:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

Madde 28. Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Finansal Raporlama şeklini düzenlemektir.

Madde 29. Bağımsız Denetim ve bilgi paylaşımı ile ilgili koşul ve yetkileri düzenlemektir.

Madde 30. Bağımsız Denetim Kuruluşlarının yetkilendirilmesi, sorumluluklarını ve yükümlülüklerini ve bunlarla ilgili tebliğ çıkarma yetkisini düzenlemektir.

Madde 31. Bilgi, belge, rapor ve finansal raporların zamanında, eksiksiz ve doğru şekilde Merkez Bankasına sunma yükümlülüğünü düzenlemektir.

Madde 32. Merkez Bankasının, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Yasa kuralları ile ilgili her türlü Bilgi ve Belge isteme ve/veya inceleme yetkisini ve bu şirketlerin bilgi ve belge verme yükümlülüklerini düzenlemektedir.

Madde 33. Denetlenen Şirketlerin Yükümlülüklerini düzenlemektedir.Madde 34. Gözetim ve Denetimin Esas ve Usulleri ile İlgili Tebliğ Çıkarma Yetkisi

ve Koruyucu Düzenlemeleri yapma yetkisini düzenlemektedir.Madde 35. Karşılık ayırma zorunluluğunu düzenlemektedir.

ALTINCI KISIMSözleşmeler ve İşlemlere İlişkin Kurallar

BİRİNCİ BÖLÜMFinansal Kiralama İle İlgili Kurallar

Madde 36. Finansal Kiralama Sözleşmesinin tanımını düzenlemektedirMadde 37. Finansal Kiralama İşlemleri, Finansal Kiralama Sözleşmesi ve Tarafların

Uymakla Yükümlü Olduğu Kurallar ile İlgili Tebliğ Çıkarma Yetkisini düzenlemektedir

Madde 38. Teşvik belgesine bağlanmış yatırımlar ile ilgili işlemleri düzenlemektedir.Madde 39. Pul Vergisinden Muafiyetini düzenlemektedir.

İKİNCİ BÖLÜMFaktoring İle İlgili Kurallar

Madde 40. Faktoring Sözleşmesinin tanımını düzenlemektir.Madde 41. Faktoring İşlemleri, Faktoring Sözleşmesi ve Tarafların Uymakla

Yükümlü Olduğu Kurallar İle İlgili Tebliğ Çıkarma Yetkisini düzenlemektir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜMFinansman İle İlgili Kurallar

Madde 42. Finansman Sözleşmesinin tanımını düzenlemektir.Madde 43. Finansman İşlemleri, Finansman Sözleşmesi ve Tarafların Uymakla

Yükümlü Olduğu Kurallar İle İlgili Tebliğ Çıkarma Yetkisini

Page 4:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

düzenlemektir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜMDiğer Kurallar

Madde 44. Yasa Kapsamındaki Faaliyet Konusu İşlemlerde Sınır ve Şartlarını düzenlemektir.

Madde 45. Sözleşmenin Şekli ve Tescilini düzenlemektir.Madde 46. Sözleşme Düzenlemesi ile ilgili uyulması gereken kuralları

düzenlemektir.Madde 47. Sözleşmelerin düzenlenmesinde, bu yasa ve bu yasa altında çıkarılan

düzenlemelerde kural bulunması durumunda Sözleşmeler Yasası’nın uygulanacağını düzenlemektir.

Madde 48. Sözleşmelerde Uygulanacak Faiz Oranlarını düzenlemektir.

YEDİNCİ KISIMFaaliyet İzninin İptali, Kaldırılması ve Tasfiye ile İlgili Kurallar

Madde 49. Faaliyet İzninin İptalini düzenlemektir.Madde 50. Faaliyet İzninin Kaldırılmasını düzenlemektir.Madde 51. Faaliyetlerin Sonlandırılmasını düzenlemektir.Madde 52. Tasfiye İsteme Yetkisini düzenlemektir.Madde 53. Faaliyet İzninin İptali, Kaldırılması ve Faaliyetlerin Sonlandırılması İle

İlgili Tebliğ Çıkarma Yetkisini düzenlemektir.

SEKİZİNCİ KISIMSuç ve Cezalar

Madde 54. İdari Para Cezalarını düzenlemektir.Madde 55. Dava Konusu Suç Ve Cezaları düzenlemektir.

DOKUZUNCU KISIMGeçici Kurallar

Geçici Madde 1. Bu Yasanın Yürürlüğe Girmesinden Önce Faaliyet Yürüten Şirketlerin Durumunu düzenlemektir.

Geçici Madde 2. Yasanın Yürürlüğe Girmesinden Önce Kullandırılan Kredilerin Durumunu düzenlemektir.

Geçici Madde 3. Bu Yasanın Yürürlüğe Girmesinden Sonra Kullandırılacak Kredilerin Durumunu düzenlemektir.

Page 5:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

ONUNCU KISIMSon Kurallar

Madde 56. Yürürlükten Kaldırmayı düzenlemektir.Madde 57. Bu Yasayı yürütme yetkisinin Para Kambiyo ve İnkişaf Sandığı İşleri

Dairesi’nin bağlı bulunduğu Bakanlık olduğunu düzenlemektedir.Madde 58. Yasa’nın yürürlüğe giriş tarihini düzenlemektedir.

Page 6:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI

İÇ DÜZEN

Madde 1. Kısa İsim

BİRİNCİ KISIMGenel Kurallar

Madde 2. TefsirMadde 3. Amaç ve KapsamMadde 4. Görev ve Yetki

İKİNCİ KISIMİzinler

Madde 5. Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinde Kurucu Olma Koşulları

Madde 6. Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş Koşulları

Madde 7. Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş İzniMadde 8. Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Faaliyet İzniMadde 9. Yurt Dışı Faaliyetler, Şube Açma, İştirak ve Bağlı Ortaklık EdinmeMadde 10. Pay SahipliğiMadde 11. Ana Sözleşme, Tüzük veya Ad DeğişiklikleriMadde 12. Birleşme, Devir veya Gönüllü TasfiyeMadde 13. Kararların YayımlanmasıMadde 14. İzinlerin Esas ve Usulleri İle İlgili Tebliğ Çıkarma Yetkisi

ÜÇÜNCÜ KISIMKurumsal Yönetim

Madde 15. Kurumsal Yönetim YapılarıMadde 16. Şirket Yönetim KuruluMadde 17. Genel Müdürlük Teşkilatı ve PersonelMadde 18. Yöneticilere İlişkin YükümlülüklerMadde 19. Kurumsal Yönetim Yapılarına İlişkin Tebliğ Çıkarma Yetkisi

Page 7:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

DÖRDÜNCÜ KISIMFaaliyet Esasları ve Yükümlülükler

Madde 20. Şirketlerin Faaliyet KonularıMadde 21. Belgelerin SaklanmasıMadde 22. İzinsiz Faaliyet YasağıMadde 23. Fon KaynaklarıMadde 24. Faaliyet HarcıMadde 25. Faaliyetler ve Yükümlülüklere İlişkin Tebliğ Çıkarma Yetkisi

BEŞİNCİ KISIMGözetim ve Denetim

Madde 26. Gözetim ve Denetim YetkisiMadde 27. Muhasebe SistemiMadde 28. Finansal RaporlamaMadde 29. Bağımsız Denetim ve Yabancı Ülkelerden Gelecek DenetimMadde 30. Bağımsız Denetim KuruluşlarıMadde 31. Gözetim RaporlarıMadde 32. Bilgi ve Belge Verme YükümlülüğüMadde 33. Denetlenen Şirketlerin YükümlülüğüMadde 34. Gözetim ve Denetimin Esas ve Usulleri ile İlgili Tebliğ Çıkarma Yetkisi

ve Koruyucu DüzenlemelerMadde 35. Karşılıklar

ALTINCI KISIMSözleşmeler ve İşlemlere İlişkin Kurallar

BİRİNCİ BÖLÜMFinansal Kiralama İle İlgili Kurallar

Madde 36. Finansal Kiralama SözleşmesiMadde 37. Finansal Kiralama İşlemleri, Finansal Kiralama Sözleşmesi ve Tarafların

Uymakla Yükümlü Olduğu Kurallar ile İlgili Tebliğ Çıkarma YetkisiMadde 38. TeşvikMadde 39. Pul Vergisinden Muafiyet

İKİNCİ BÖLÜMFaktoring İle İlgili Kurallar

Madde 40. Faktoring SözleşmesiMadde 41. Faktoring İşlemleri, Faktoring Sözleşmesi ve Tarafların Uymakla

Yükümlü Olduğu Kurallar İle İlgili Tebliğ Çıkarma Yetkisi

Page 8:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

ÜÇÜNCÜ BÖLÜMFinansman İle İlgili Kurallar

Madde 42. Finansman SözleşmesiMadde 43. Finansman İşlemleri, Finansman Sözleşmesi ve Tarafların Uymakla

Yükümlü Olduğu Kurallar İle İlgili Tebliğ Çıkarma Yetkisi

DÖRDÜNCÜ BÖLÜMDiğer Kurallar

Madde 44. Yasa Kapsamındaki Faaliyet Konusu İşlemlerde Sınır ve ŞartlarMadde 45. Sözleşmenin Şekli ve TesciliMadde 46. Sözleşme DüzenlemeMadde 47. Diğer Yasaların UygulanmasıMadde 48. Sözleşmelerde Uygulanacak Faiz Oranları

YEDİNCİ KISIMFaaliyet İzninin İptali, Kaldırılması ve Tasfiye ile İlgili Kurallar

Madde 49. Faaliyet İzninin İptaliMadde 50. Faaliyet İzninin KaldırılmasıMadde 51. Faaliyetlerin SonlandırılmasıMadde 52. Tasfiye İsteme YetkisiMadde 53. Faaliyet İzninin İptali, Kaldırılması ve Faaliyetlerin Sonlandırılması İle

İlgili Tebliğ Çıkarma Yetkisi

SEKİZİNCİ KISIMSuç ve Cezalar

Madde 54. İdari Para CezalarıMadde 55. Dava Konusu Suç Ve Cezalar

DOKUZUNCU KISIMGeçici Kurallar

Geçici Madde 1. Yasanın Yürürlüğe Girmesinden Önce Faaliyet Yürüten Şirketlerin Durumu

Geçici Madde 2. Yasanın Yürürlüğe Girmesinden Önce Kullandırılan Kredilerin DurumuGeçici Madde 3. Bu Yasanın Yürürlüğe Girmesinden Sonra Kullandırılacak Kredilerin

Durumu

Page 9:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

ONUNCU KISIMSon Kurallar

Madde 56. Yürürlükten KaldırmaMadde 57. Yürütme YetkisiMadde 58. Yürürlüğe Giriş

Page 10:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi aşağıdaki Yasayı yapar:

Kısa İsim 1. Bu Yasa, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Yasası olarak isimlendirilir.

BİRİNCİ KISIM

Genel Kurallar

Tefsir 2. Bu Yasada metin başka türlü gerektirmedikçe:

“Birlik” finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri birliğini,

“Finansal Kuruluş”, finansal kiralama, faktoring, finansman şirketlerini, ülkemizde faaliyet gösteren sigorta şirketleri ile diğer kuruluşları, bankaları ve yurt dışında kurulu bu nitelikteki kuruluşları,“Kira-Satış (Hire-Purchase) Sözleşmesi”, bir kredi şirketi veya satıcı ile tüketici arasında akdedilen, sözleşmeye konu taşınırın mülkiyetinin kredi şirketi veya satıcıya ve kullanım hakkının da tüketiciye ait olduğu, tüketicinin taahhüt ettiği meblağları/taksitleri ve faizlerini bir tamam ödemesi halinde sözleşmeye konu taşınırın mülkiyetini belirlenmiş bir bedel ödeyerek öncelikle devralma hakkı sahip bulunduğu, tüketici ihtiyaçlarının karşılanmasını amaçlayan sözleşmeleri,“Kişi”, gerçek veya tüzel kişileri,

“Kontrol”, bir tüzel kişiliğin sermayesinin veya oy haklarının doğrudan veya dolaylı olarak yarıdan fazlasına veya yönetiminde çoğunluğu sağlayacak etkiye sahip olma durumunu,

“Merkez Bankası”, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Merkez Bankasını,

“Nitelikli Pay Sahipliği”, bir tüzel kişiliğin, sermayesinin veya oy haklarının doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on veya daha fazlasına veya yönetiminde önemli derecede etkiye sahip olma durumunu,

“Özkaynak”, kaydı ve hesaplanması Merkez Bankasınca belirlenen esas ve usullere dayanan, şirket bilançosunda ödenmiş sermaye, yedekler ile dönem ve geçmiş yıllar kâr ve zararları ile Merkez Bankasının belirleyeceği diğer hesaplardan oluşan toplamı,

Page 11:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

“Şirket”, bu Yasa altında izin alınarak kurulan ve faaliyet gösteren finansal kiralama, faktoring ile finansman şirketlerini,

“Şube”, Şirketin bağımlı bir parçasını oluşturan ve faaliyetlerinin tamamını veya bir kısmını kendi başına yapan her türlü iş yerini,

“Yönetici”, bu Yasa altında izin alınarak kurulan şirketlerde, yönetim kurulu üyesi, genel müdür, genel müdür yardımcısı, iç sistemlere ilişkin birimlerden sorumlu veya birinci derecede imza yetkili personel olarak veya bunlara muadil konumlarda görev yapanları,

anlatır.

Amaç ve Kapsam

39/2001

59/2002

3. (1) Bu Yasanın amacı, bu Yasa altında faaliyet izni alan finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketlerinin kuruluş, faaliyet ve çalışma esasları ile şirketlerin sözleşmelerine ilişkin usul ve esasları ve diğer kuralları düzenlemektir.

(2) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bankalar Yasası altında faaliyet izni alan bankalarca yapılan faktoring ve finansal kiralama işlemleri bu Yasa kurallarına tabidir.

Görev ve Yetki 4. Merkez Bankası, bu Yasa ve bu Yasa ile ilgili diğer yasa kuralları uyarınca kendisine verilen yetkilerini, bu Yasanın uygulanmasına ilişkin tebliğler çıkararak, düzenleyici işlemler tesis ederek veya özel nitelikli kararlar alarak kullanır.

İKİNCİ KISIMİzinler

Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinde Kurucu Olma Koşulları

5. Kurulacak finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketlerinin;(1) Gerçek kişi kurucu hissedarlarında aranacak koşullar

şunlardır;(A) Affa uğramış ve/veya sabıka kaydı silinmiş olsa bile;

(a) Herhangi bir yasa kuralına aykırılık nedeniyle bir yıldan fazla hapis cezasına çarptırılmamış olmak,

Fasıl 154

3/1962

43/1963

15/1972

(b) Ceza Yasası veya diğer Yasalar uyarınca Devletin egemenlik, güvenlik ve saygınlığına, Anayasal düzene karşı işlenen suçlar, kasten adam öldürme, öldürmeye teşebbüs etme, ırza geçme, geçmeye teşebbüs etme, zimmet,

Page 12:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

20/1974

31/1975

6/1983

22/1989

64/1989

11/1997

20/2004

41/2007

20/2014

45/2014

4/1972

16/1977

54/1977

36/1982

37/1989

38/1991

42/2004

4/2008

73/2009

31/2009

ihtilas, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtekârlık, hileli iflas, kaçakçılık, resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, vergi kaçırma suçlarından, bu suçlara iştirakten suçlu bulunmak, itibarı iade edilmemiş müflis, hilekârlık gerekçesiyle şirket yönetmekten men edilmiş olmamak, Şans Oyunları Yasası, Uyuşturucu Maddeler Yasası, Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Yasası veya bu Yasalar altında çıkartılan mevzuat kurallarına aykırılıktan yargılanıp ceza almış olmamak,

(c) Bu Yasa veya bu yasanın yürürlüğe girmesiyle birlikte yürürlükten kaldırılmış olan yasalar da dâhil finansal kuruluşlara ilişkin diğer yasaların kurallarına aykırılık nedeniyle yargılanarak hapis veya para cezasına çarptırılmamış olmak,

(B) Yukarıdaki (A) bendinde belirtilen suçlar nedeniyle halen süren bir soruşturma, kovuşturma veya devam eden bir davası olmamak,

(C) Yönetimi Tasarruf Mevduatı Sigortası ve Finansal İstikrar Fonu’na devredilen bankalarda, Tasarruf Mevduatı Sigortası ve Finansal İstikrar Fonu’na devredildiğinde veya faaliyet izni kaldırılan finansal kuruluşlarda, faaliyet izni kaldırıldığında, nitelikli paya sahip olmamak veya kontrolü elinde bulundurmamak,

(Ç) Gönüllü tasfiye hariç, konkordato ilan etmiş veya müflis olmamak,

(D) İşin gerektirdiği itibar ve yeterliliğe sahip olmak,

Page 13:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

(2) Tüzel kişi kurucu hissedarlarında aranacak koşullar şunlardır;

(A) Bu Yasa’nın 44’üncü maddesinin 2’nci fıkrasında tanımı yapılan risk grubu ile birlikte hissedar yapısının şeffaf ve açık olması,

(B) Nitelikli paya sahip gerçek kişi hissedarlarının yukarıdaki (1)’inci fıkrada yer alan koşulları taşıması,

(3) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti dışındaki ülkelerde olanlar ve/veya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti dışındaki ülkelerde ikamet eden kurucular için yukarıdaki (1)’inci ve (2)’nci fıkralarda yer alan koşulların değerlendirilmesinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde uygulanan mevzuat yanında ilgili ülkelerin mevzuatı da kıyasen dikkate alınır.

Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş Koşulları

6. Kurulacak olan finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketlerinde aranacak koşullar şunlardır;

(1) Halka açık limited şirket şeklinde kurulması,

(2) Şirket adında faaliyet konusunu belirten ibare bulunması,

(3) Sermayesinin, nakden her türlü muvazaadan ari olarak en az 5.000.000 TL (Beş Milyon Türk Lirası) olması,

(4) Ana sözleşme ve tüzüklerinin bu Yasa kurallarına uygun olması,

(5) Gözetim ve denetimini engelleyici nitelikte herhangi bir hususun bulunmaması,

(6) Planlanan mali yapı ve organizasyonunun öngörülen faaliyetlerle uyumlu olması,

Ancak, Merkez Bankası yukarıda öngörülen asgari sermaye miktarını gerektiğinde ve ihtiyaca uygun olarak iki katına kadar artırmaya yetkilidir.

Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş İzni

7. Finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketlerinin kurulması Merkez Bankasının iznine tabidir. İznin verilmesi için Merkez Bankası Yönetim Kurulunun en az dört üyesinin olumlu yöndeki oyu gerekir. Verilen kuruluş izni üç aylık bir süre için geçerlidir.

Finansal Kiralama 8. (1) Kuruluş izni alan şirketlerin kuruluş işlemlerini

Page 14:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Faaliyet İzni

tamamladıktan sonra üç ay içerisinde Merkez Bankasına başvurarak ayrıca faaliyet izni almaları koşuldur. İznin verilmesi için Merkez Bankası Yönetim Kurulunun en az dört üyesinin olumlu yöndeki oyu gerekir.

(2) Faaliyet izninin verilmesi için aşağıdaki koşullar aranır;

(A) Sermayenin nakden ödenmiş olması,

(B) Öngörülen faaliyetleri gerçekleştirebilecek nitelik ve yeterliliğe sahip teşkilat yapısı, personel kadrosu ve bilgi sistemleri de dâhil sistemlerin kurulmuş olması,

(C) Kuruluş için gerekli asgari sermayenin %5 (yüzde beş)’i tutarındaki sisteme giriş payının Merkez Bankası nezdindeki Hazine hesabına yatırılmış olması.

(3) Kuruluş işlemleri tamamlandıktan sonra süresi içerisinde faaliyet izni başvurusu yapmayan veya faaliyet izni başvurusu kabul edilmeyen şirketlerin, üç ay içerisinde, ana sözleşme, tüzük ve adlarında bu Yasaya aykırı olan hususların düzeltilmesi veya gönüllü tasfiyesi için karar almaları koşuldur.

Yurt Dışı Faaliyetler, Şube Açma, İştirak ve Bağlı Ortaklık Edinme

9. (1) Şirketlerin yurt içinde veya yurt dışında şube açması izne tabidir. Şirketler her ne ad altında olursa olsun şube dışında teşkilatlanmaya gidemez ve acentelik veremez.

(2) Şirketler, iştirak ve/veya bağlı ortaklık edinemezler.

Pay Sahipliği 10. (1) Şirketlerin nitelikli pay sahibi hissedarlarının bu Yasanın 5’inci maddesinde düzenlenen kurucularda aranan koşulları haiz olması zorunludur. Bu koşullara haiz olmayan veya kaybeden nitelikli pay sahibi hissedarlar yönetime katılma haklarını nitelikli paya sahip olmalarına rağmen kullanamazlar.

(2) (A) Bir şirkette veya Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde kurulu nitelikli pay sahibi tüzel kişi ortağında, bir kişinin nitelikli pay sahibi olmasına veya nitelikli pay sahibi olma durumunu kaybetmesine yol açacak işlemler ile bir kişiye ait doğrudan veya dolaylı sermaye veya oy hakkı payının %20 (yüzde yirmi)’yi, %30 (yüzde otuz)’u ve %50 (yüzde elli)’yi aşması veya bu oranların altına düşmesi sonucunu veren işlemler Merkez Bankasının iznine tabidir.

(B) Şirketlerin, yurt dışında kurulu nitelikli pay sahibi tüzel kişi ortaklarının hissedar yapısının yukarıdaki

Page 15:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

(A) bendinde belirtilen esaslar ve oranlar dâhilinde el değiştirmesi durumunda değişikliklerin en geç bir ay içerisinde Merkez Bankasına bildirilmesi zorunludur.

(C) İzne tabi olduğu halde izin alınmadan yapılan pay devirleri geçersizdir. Verilen pay devir izinleri üç ay içinde gerçekleştirilmezse iptal olur.

(Ç) Yönetim Kuruluna üye belirlemede gerek vekâletname ve gerekse diğer yollarla etkin söz hakkı veren payların belirli kişilerde toplanmasını sağlayan devirler ile imtiyazlı payların tesisi, devri veya yeni imtiyazlı pay ihracı ve kaldırılması yukarıdaki oranlara bakılmaksızın Merkez Bankası’nın iznine tabidir.

(D) Bu Yasanın uygulanmasında, gerçek kişilere ait dolaylı pay sahipliğinin belirlenmesinde, bir gerçek kişi ile eş ve çocuklarına ve bunların katıldıkları ortaklıklara veya bu kişi veya ortaklıkların ayrı ayrı veya birlikte kontrol ettikleri ortaklıklara ait paylar birlikte dikkate alınır. Tüzel kişilere ait dolaylı pay sahipliğinin belirlenmesinde, bunlara ait paylar ile bunların kontrol ettikleri ortaklıklara ait paylar birlikte hesaplanır.

Ana Sözleşme, Tüzük veya Ad Değişiklikleri

11. (1) Şirketler, Fasıl 113 Şirketler Yasası kurallarına uygun olarak, ana sözleşme, tüzük veya adlarında değişiklik yapmadan önce Merkez Bankasının uygun görüşünü almak zorundadırlar. Merkez Bankasının uygun görüşü alınmadan yapılan değişiklikler geçersizdir.

(2) Şirketler güncel ana sözleşmelerini internet sayfalarında yayımlamakla yükümlüdürler. Ana sözleşmelerindeki güncellemeleri, değişikliğin gerçekleştiği tarihten itibaren on iş günü içerisinde yayınlarlar.

Birleşme, Devir veya Gönüllü Tasfiye

12. (1) Şirketlerin başka şirketlerle birleşmesi, devri veya gönüllü tasfiyesine yönelik karar alınmadan önce Merkez Bankasından izin alınması koşuldur.

(2) Faaliyet izni iptal edilmedikçe veya kaldırılmadıkça bu Yasa altında faaliyet gösteren bir şirketin tasfiyesi istenemez.

Kararların Yayımlanması

13. Kuruluş ve faaliyet izni verilmesi veya bu izinlerin iptal edilmesi ile faaliyet izninin kaldırılması kararları Resmi Gazete’de yayımlanır.

Page 16:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

İzinlerin Esas ve Usulleri İle İlgili Tebliğ Çıkarma Yetkisi

14. Kurucu olma ve kuruluş koşulları, kuruluş izni, faaliyet izni, yurt dışı faaliyetler, şube açma, pay sahipliği, ana sözleşme, tüzük veya ad değişiklikleri, birleşme, devir veya gönüllü tasfiye ile ilgili kuralların uygulanmasına ilişkin her türlü tevsik edici belge, tüm bunlarla ilgili varsa istisnalar ve bu konular ile ilgili yükümlülüklere ilişkin esas ve usuller Merkez Bankası tarafından çıkarılacak ve Resmi Gazete’de yayımlanacak bir tebliğ ile düzenlenir.

ÜÇÜNCÜ KISIM

Kurumsal Yönetim

Kurumsal Yönetim Yapıları

15. Şirketlerin faaliyetlerinin niteliği ve büyüklüğü ile orantılı olarak;

(1) Sorumlulukların şeffaf ve tutarlı bir şekilde tanımlanmış olduğu açık bir organizasyon yapısını,

(2) Karşılaşılan riskleri belirleme, yönetme, izleme ve raporlamaya yönelik etkin süreçleri,

(3) Güçlü yönetim ve bilgi sistemleri ile muhasebe süreçlerini kapsayan yeterli iç kontrol mekanizmalarını,

(4) Faaliyetlerin bu yasa ve bu yasa ile ilgili diğer yasalar ve iç düzenlemelere uygunluğu konusunda güvence sağlayacak sistemleri içeren kurumsal yönetim yapılarını oluşturmaları zorunludur.

Şirket Yönetim Kurulu

16. (1) Şirket yönetim kurulu, faaliyetlerin kurumsal yönetim ilkeleri çerçevesinde emniyetli bir şekilde yürütülmesinden ve yürürlükteki yasalar ile diğer düzenlemelere uyulmasından sorumludur.

(2) Şirketin yönetim kurulunun en az üç kişiden oluşması şarttır. Genel müdür yönetim kurulunun doğal üyesidir. Genel müdürlük ve yönetim kurulu başkanlığı aynı kişi tarafından yürütülemez. Genel müdür haricinde hiçbir şirket personeli yönetim kurulu üyesi olamaz. Ancak Genel Müdürün yokluğunda Genel Müdür Yardımcısı, Yönetim Kurulundaki görevine vekalet edebilir.

(3) Şirketin yönetim kurulu üyelerinin salt çoğunluğunun, en az lisans düzeyinde eğitim görmüş olması ve finans alanında en az beş yıllık mesleki tecrübeye sahip olması şarttır.

(4) Şirketlerin yönetim kurulu üyeliğine seçilenler için

Page 17:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

göreve başlamadan önce Merkez Bankasından onay alınması koşuldur.

(5) Şirketlerin yönetim kurulu kararlarının herhangi bir şüpheye yer vermeyecek şekilde, günü gününe tarih ve sıra numarası belirtilerek gecikmeksizin karar defterine kaydedilmesi ve toplantıya katılan yönetim kurulu üyeleri tarafından imzalanması zorunludur. Alınan kararların Türkçe olması ve yönetim kurulu karar defterlerinin şirket merkezinde muhafaza edilmesi koşuldur.

Genel Müdürlük Teşkilatı ve Personel

17. (1) Şirketlerde genel müdür olarak görev yapacakların en az lisans düzeyinde eğitim görmüş olması ve finans alanında en az beş yıllık mesleki tecrübeye sahip olması koşuldur.

(2) Şirketlerde genel müdür yardımcısı olarak görev yapacakların en az lisans düzeyinde eğitim görmüş olması ve finans alanında en az üç yıllık mesleki tecrübeye sahip olması koşuldur.

(3) Şirketlerde genel müdür ve genel müdür yardımcısı olarak görev yapacaklar için atanmalarından önce Merkez Bankasından onay alınması koşuldur.

(4) Şirketlerde Genel Müdür pozisyonunun boş olması halinde en geç bir ay içerisinde atamanın yapılması zorunludur.

(5) Başka unvanlarla istihdam edilseler dahi, yetki ve görevleri itibarıyla genel müdür yardımcısına denk veya daha üst konumlarda görev yapan diğer yöneticiler de bu yasanın genel müdür yardımcılarına ilişkin hükümlerine tabidir.

(6) Şirketlerin aktif büyüklüklerine ve işlem hacimlerine göre tam zamanlı olarak çalıştırmak zorunda oldukları asgari personel sayısı ve nitelikleri ile ilgili kurallar Merkez Bankasınca belirlenir.

Yöneticilere İlişkin Yükümlülükler

18. (1) Bu Yasanın 5’inci maddesinin (1)’inci fıkrasında düzenlenen koşulları taşımayan veya sonradan kaybeden kişiler şirketlerde yönetici olarak çalıştırılamazlar.

(2) Görevden ayrılan yöneticilerin görevden ayrılma nedenlerinin, şirket ve görevden ayrılan tarafından, ayrılış tarihinden itibaren on iş günü içerisinde Merkez Bankasına bildirilmesi koşuldur. Görevden ayrılan yöneticiler, süresinde bildirimde bulunmamaları halinde, takip eden bir yıl boyunca Merkez Bankası onayına tabi

Page 18:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

bir göreve atanamazlar.

(3) Şirket yöneticileri göreve başlamadan önce ve görev yaptıkları sürece Merkez Bankasına mal beyanında bulunmakla yükümlüdürler. Beyanların şekil ve dönemleri Merkez Bankası tarafından belirlenir.

(4) Bu Yasa ve bu Yasa ile ilgili diğer yasalar ile Merkez Bankasınca alınan kararları ihlâl ettikleri tespit edilen yöneticilerin imza yetkileri konuya ilişkin inceleme veya yasal süreç sonuçlanıncaya kadar Merkez Bankası tarafından kaldırılır. İmza yetkileri kaldırılan kişiler bu süreçte hiçbir finansal kuruluşta imza yetkisini haiz personel olarak çalıştırılamaz.

Kurumsal Yönetim Yapılarına İlişkin Tebliğ Çıkarma Yetkisi

19. Kurumsal yönetim yapıları, birlik kurulması, birliğin yapısı görev yetki ve sorumlulukları, şirket yönetim kurulu, genel müdürlük teşkilatı, internet sitesi, personel nitelik ve sayısı, mal beyanı, yöneticilere ilişkin onay süreci dâhil yükümlülükler, yönetim kurulu karar defteri ile ilgili kuralların uygulanmasına ilişkin her türlü tevsik edici belge, tüm bunlarla ilgili varsa istisnalar ve bu konular ile ilgili yükümlülüklere ilişkin esas ve usuller Merkez Bankası tarafından çıkarılacak ve Resmi Gazete’de yayımlanacak bir tebliğ ile düzenlenir.

DÖRDÜNCÜ KISIM

Faaliyet Esasları ve Yükümlülükler

Şirketlerin Faaliyet Konuları

20. (1) Şirketler faaliyetlerini bu Yasa, bu Yasa ile ilgili diğer yasalar ve Merkez Bankasınca alınan kararlara uygun olarak yürütmek zorundadırlar.

(2) Finansal kiralama işi ile ilgili izin alan şirket finansal kiralama dışında faaliyette bulunamaz. Şirketin isminde, finansal kiralama yaptığını gösteren “Finansal Kiralama” veya “Leasing” ibarelerinden biri yer almak zorundadır.

(3) Faktoring işi ile ilgili izin alan şirket faktoring işinden başka bir faaliyette bulunamaz. Şirketin isminde “Faktoring” ibaresi yer almak zorundadır.

(4) Finansman işi ile ilgili izin alan şirket mal ve hizmet temini için finansman sağlanması dışında faaliyette bulunamaz. Şirketin isminde “Finansman” ibaresi yer almak zorundadır.

(5) Merkez Bankası, şirketlerin ana faaliyet konuları kapsamındaki faaliyet konularını belirlemeye, bunları

Page 19:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

izne tabi tutmaya veya sınırlandırmaya yetkilidir.

Belgelerin Saklanması

21. Şirketler, işlemleri ile ilgili belgelerin asıllarını veya aslına uygun olduklarına dair şüpheye yer vermeyecek kopyalarını veya suretlerini istenildiğinde ibraz edilebilecek şekilde nezdlerinde elektronik ortamda yirmi yıl, matbu evraklarda on yıl süreyle saklamakla yükümlüdürler.

İzinsiz Faaliyet Yasağı

22. (1) Bu Yasa ve bu Yasa ile ilgili diğer yasalar ile yetkilendirilen kuruluşlar ve bu kuruluşlarca yapılmasına izin verilen işlemler hariç olmak üzere hiçbir gerçek veya tüzel kişi finansal kiralama veya faktoring faaliyetinde bulunamaz, kazanç elde etmek amacıyla mal veya hizmet temini için finansman sağlayamaz ve/veya bu Yasa kapsamındaki faaliyetlerle ilgili olarak yurt içinde hiçbir finansal kuruluş ve/veya şube, temsilcilik ve /veya benzeri organizasyon yapıları açmak suretiyle faaliyette bulunamaz.

(2) Bu Yasa ve bu Yasa ile ilgili diğer yasalar ile açıkça yetkilendirilen kuruluşlar dışında hiçbir tüzel kişinin ana sözleşme ve tüzüğünde finansal kiralama, faktoring, mal veya hizmet temini için finansman sağlama konusunda kural bulunamaz, şirket adında bu konularda faaliyet gösterdiği izlenimi veren ibareler kullanılamaz.

Fon Kaynakları 23. Şirketler, hissedarlarından sağlanan fonlar ile finansal kuruluşlardan ve/veya finansal piyasalardan ve/veya finansal varlık ihracı yoluyla fon sağlanması dışında mevduat, katılım fonu veya başka bir ad altında fon toplayamazlar.

Faaliyet Harcı 24. Şirketlerin, önceki yılsonu itibarıyla yürürlükte bulunan aylık brüt asgari ücretin yirmi beş katı tutarında yıllık faaliyet harcını her yıl Ocak ayı sonuna kadar Merkez Bankası nezdindeki Hazine hesabına yatırmaları koşuldur. Faaliyet izninin alındığı yıla ait faaliyet harcı, iznin verildiği tarihten itibaren bir ay içerisinde ödenir.

Faaliyetler ve Yükümlülüklere İlişkin Tebliğ Çıkarma Yetkisi

25. Şirketlerin faaliyet konuları, kapsamları, belgelerin saklanması, bilgisayar kayıtları, fon kaynakları, fon kaynaklarının sınırları, izinsiz faaliyette bulunulması, şirketlerin faaliyet esasları ile ilgili kuralların uygulanmasına ilişkin yükümlülükler, bunlarla ilgili varsa istisnalar, şirketlere ilişkin ek yükümlülükler dâhil

Page 20:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

diğer hususlar ile ilgili esas ve usuller Merkez Bankası tarafından çıkarılacak ve Resmi Gazete’de yayımlanacak bir tebliğ ile düzenlenir.

BEŞİNCİ KISIM

Gözetim ve Denetim

Gözetim ve Denetim Yetkisi

26. Bu Yasa ve bu Yasa ile ilgili diğer yasa kurallarının, Merkez Bankasınca alınan kararların şirketler tarafından uygulanmasının gözetim ve denetimi Merkez Bankası tarafından yapılır.

Muhasebe Sistemi 27. Şirketler, Merkez Bankası tarafından uluslararası standartlar esas alınarak belirlenecek muhasebe standartları ile hesap planına uymak, tüm işlemlerin muhasebe kayıtlarını gerçek mahiyetlerine uygun surette, zamanında, doğru ve eksiksiz bir şekilde tutmak zorundadırlar.

Finansal Raporlama 28. Şirketler, ihtiyaçları karşılayan, gerçeğe uygun, zamanında, anlaşılabilir, karşılaştırılabilir ve doğrulanabilir bilgi sağlayacak şekilde finansal raporlama yapmakla yükümlüdürler.

Bağımsız Denetim ve Yabancı Ülkelerden Gelecek Denetim

29. (1) Şirketler, muhasebe kayıtlarını Merkez Bankasınca belirlenen muhasebe standartları ile hesap planına uygun şekilde tutmak zorundadırlar. Şirketlerin, finansal raporları ilgili düzenlemeler ile muhasebe kayıtlarına uygun şekilde hazırlanmış olduklarına dair makul güvence sağlamak üzere bağımsız denetime tabi tutulur.

(2) Şirketlerin, bağımsız denetime tabi tutulma dönemleri ve/veya yöneticiler tarafından imzalanması ve/veya Merkez Bankasına sunulması ve/veya kamuoyuna açıklanması zorunlu olan finansal raporlar Merkez Bankasınca belirlenir.

(3) Bu Yasa kurallarına tabi olan şirketlere ait bilgi ve belgelerin yabancı ülkelerde kurulu ana şirketler ve/veya yabancı ülkelerin gözetim ve denetime yetkili mercileri ile paylaşılması ve/veya bu Yasa kurallarına tabi olarak şirketlerde yabancı ülkelerde kurulu ana şirketler ve/veya yabancı ülkelerin gözetim ve denetime yetkili mercilerinin denetim yapması Merkez Bankasının iznine tabidir. Merkez Bankası yabancı ülkelerin yetkili mercileri ile yapacağı anlaşmalar çerçevesinde her türlü

Page 21:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

işbirliği ve bilgi alışverişinde bulunmaya yetkilidir.

Bağımsız Denetim Kuruluşları

30. (1) Şirketlerin bağımsız denetimi, Merkez Bankasınca yetkilendirilecek kuruluşlar tarafından gerçekleştirilir.

(2) Bağımsız denetim kuruluşları, düzenledikleri raporların şirketlerin gerçek finansal durumunu yansıtması için şirketin bilgi sistemi ile faaliyet süreçlerini göz önünde bulundurmak ve gerekli mesleki özeni göstermekle yükümlüdürler.

(3) Bağımsız denetim kuruluşları, düzenledikleri raporların gerçeğe uymaması halinde üçüncü kişilere verdikleri zararlardan sorumludurlar.

(4) Şirketlerde bağımsız denetim yapan kuruluşlar, düzenledikleri rapor ve mütalaaların bir suretini zamanında Merkez Bankasına göndermekle yükümlüdürler.

(5) Bağımsız denetim kuruluşları, denetimleri esnasında bu Yasa ve/veya bu Yasa ile ilgili diğer yasaların ihlâl edildiğini gösteren herhangi bir husus tespit etmeleri halinde derhâl Merkez Bankasına bilgi vermekle yükümlüdürler. Bu bildirim, mesleki gizlilik prensiplerinin ve anlaşmalarının ihlâl edildiği anlamına gelmez.

(6) Bağımsız denetim kuruluşlarının kuruluş şartları, aranacak nitelikler, yetkilendirilmeleri ve yetki iptalleri, sorumlulukları, raporları, rapor ve mütalaaları sunma şekli ve dönemleri, her türlü tevsik edici belge, tüm bunlarla ilgili varsa istisnalar ve bu konular ile ilgili yükümlülüklere ilişkin esas ve usuller Merkez Bankası tarafından çıkarılacak ve Resmi Gazete’de yayımlanacak bir tebliğ ile düzenlenir.

Gözetim Raporları 31. Şirketler istenilen her türlü bilgi, belge, rapor ve finansal tabloları zamanında, eksiksiz ve doğru bir şekilde Merkez Bankasına sunmakla yükümlüdürler.

Bilgi ve Belge Verme Yükümlülüğü

32. (1) Merkez Bankası, şirketlerden, şirketlerin nitelikli paya sahip tüzel kişi hissedarlarından, bağımsız denetim kuruluşlarından, kamu kurum ve kuruluşlarından ve diğer gerçek veya tüzel kişilerden bu Yasa kuralları ile ilgili görmeleri gerekli olan her türlü bilgi ve belgeleri gizli dahi olsa istemeye ve/veya incelemeye yetkilidir.

Page 22:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

(2) Yukarıdaki (1)’inci fıkra uyarınca bilgi ve/veya belge istenenler, istenilen bilgi ve/veya belgeleri vermekle ve/veya incelemeye hazır bulundurmakla yükümlüdür.

Denetlenen Şirketlerin Yükümlülüğü

33. Şirketler, Merkez Bankası tarafından gerçekleştirilen denetimlerin etkinlik ve verimliliğinin sağlanması amacıyla, Merkez Bankası’nın görevlendirdiği denetim elemanlarının istenilen bilgi ve belgelere zamanında, doğrudan ve kolay bir şekilde ulaşabilmelerini sağlamakla yükümlüdürler.

Gözetim ve Denetimin Esas ve Usulleri ile İlgili Tebliğ Çıkarma Yetkisi ve Koruyucu Düzenlemeler

34. (1) Şirketlerin, muhasebe sistemi, hesap planı hazırlama ve hesap planı izahnamesi, muhasebe standartları, bilgi sistemleri, kamuya açıklanacak hesaplar, tablolar, dipnotlar, bunların şekli ile zamanı, dönemsel raporlamalar ve bunların içereceği hesaplar, hesapların nitelikleri, alt düzenlemeleri, takibi, formatı, bildirim zamanı, bildirim şekli, finansal raporlama, gözetim raporları, sunma şekli ve dönemleri, şirket gözetimi ile ilgili istenecek bilgi ve belgeler, denetimlerde istenecek bilgi ve belgeler ile ilgili kuralların uygulanmasına ilişkin her türlü tevsik edici belge, tüm bunlarla ilgili varsa istisnalar ve bu konular ile ilgili yükümlülüklere ilişkin esas ve usuller Merkez Bankası tarafından çıkarılacak ve Resmi Gazete’de yayımlanacak bir tebliğ ile düzenlenir.

(2) Merkez Bankası bu Yasa, bu Yasa ile ilgili diğer yasa kuralları ile Merkez Bankasınca alınan kararların uygulanmasını ve şirketlerin maruz kaldığı riskleri izlemek ve gerekli tedbirleri almak amacıyla bu Yasada yer alan yükümlülük ve sınırları değiştirmeye, ek yükümlülük, sınır veya oranlar belirlemeye; yükümlülük, sınır veya oranları şirketler bazında farklılaştırmaya yetkilidir.

(3) Merkez Bankası, her bir şirket veya faaliyet konusu için bu Yasada belirlenen asgari veya azami oranlar ve sınırlardan farklı daha ihtiyatlı bir oran veya sınır tesis etmeye veya hesaplama ve bildirim dönemlerini farklılaştırmaya yetkilidir. Bu kapsamda öngörülen sınırlamalara ve oranlara ilişkin eşiklere erişilmesi veya aşımların oluşması halinde, ilgili şirket durumu ayni iş gününde Merkez Bankasına bildirmek zorundadır.

(4) Merkez Bankası 2’nci ve 3’üncü fıkrada belirtilen yetkileri, Resmi Gazete’de yayınlayacağı bir tebliğ ile düzenler ve kullanır.

Page 23:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

Karşılıklar 35. (1) (A) Şirketler, işlemlerinden kaynaklanan her türlü alacağı ile ilgili doğmuş veya doğması muhtemel zararlar için karşılık ayırmak zorundadır.

(B) Şirketler tarafından ayrılacak karşılıklar, oranlar, karşılık ayırma politikaları ile ilgili şartlar ve tüm bunlarla ilgili varsa istisnalar ve bu konular ile ilgili yükümlülükler Merkez Bankasınca çıkarılacak ve Resmi Gazete’de yayımlanacak bir tebliğ ile belirlenir.

(2) Bu madde uyarınca tahsili gecikmiş alacaklar için ayrılan özel karşılıklar, ayrıldıkları yılda kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilir.

ALTINCI KISIM

Sözleşmeler ve İşlemlere İlişkin Kurallar

BİRİNCİ BÖLÜM

Finansal Kiralama İle İlgili Kurallar

Finansal Kiralama Sözleşmesi

36. Finansal kiralama sözleşmesi, kira satış (hire purchase) sözleşmeleri hariç olmak üzere kiralayanın, kiracının talebi ve seçimi üzerine üçüncü kişiden veya kiracıdan satın aldığı (lease-back) veya başka bir şekilde mülkiyetini elde ettiği yatırım amaçlı üretim ve/veya işletme mallarının ve/veya işletmelerin ihtiyacı olan makine ve teçhizatların zilyetliğini, amacına uygun kullanımı ile her türlü faydayı sağlamak üzere, belli bir kira bedeli karşılığında kiracıya bırakmasını öngören sözleşmedir.

Finansal Kiralama İşlemleri, Finansal Kiralama Sözleşmesi ve Tarafların Uymakla Yükümlü Olduğu Kurallar İle İlgili Tebliğ Çıkarma Yetkisi

37. Bu Yasa ile finansal kiralama sözleşmesi kapsamında olacak mallar, sözleşme süresi, sözleşme süresinin hangi hallerde uzatılacağı, sözleşmenin süre sebebi dışında hangi hallerde sona ereceği, sözleşmenin hangi hallerde iptal edileceği, sözleşmenin feshinin ve sona ermesinin sonuçları, finansal kiralama bedeli, finansal kiralama konusu malın satın alınması, kiracının ve kiralayan şirketin hak ve yükümlülükleri, malın sigortası, malın hasar ve zayi, malın devri, malın kiracıya hangi hallerde teslim edilmeyeceği, malın mülkiyetinin üçüncü kişilere devredilmesi, kiracının ve kiralayan şirketin iflası veya mahkeme hükmü sonucu icra takibine uğraması, finansal

Page 24:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

kiralama işlemleri ile ilgili oranlar, varsa istisnalar ile ilgili asgari esas ve usuller Merkez Bankası tarafından çıkarılacak ve Resmi Gazete’de yayımlanacak bir tebliğ ile düzenlenir.

Teşvik

47/200046/200244/2003 3/200413/201426/2014

38. (1) Teşvik belgesine bağlanmış bulunan yatırımların tamamının veya bir bölümünün finansal kiralama yoluyla gerçekleştirilmesi halinde, kiralayan, kiracının teşvik belgesinde belirtilen ve satın alma halinde onun tarafından kullanılmasına hak kazanılan teşviklerden, Teşvik Yasasına göre belirlenecek esaslar çerçevesinde yararlanır.

(2) Sözleşme süresi içinde Teşvik Yasası uyarınca kazanılmış haklar saklıdır.

(3) Sözleşmenin feshi veya sona ermesi ve sözleşme süresi sonunda kiracının malın mülkiyetine sahip olma hakkı bulunmaması halinde, teşvik belgesinde belirtilen teşvikler sona erer ve oluşacak mali yükümlülükler kiralayan tarafından karşılanır.

Pul Vergisinden Muafiyet

19/196329/197012/1972 2/197317/197337/197727/198012/198742/198725/199139/199511/2006

39. Finansal Kiralama Sözleşmesinin düzenlenmesi ve tescili, 1963 Pul Yasası kuralları uyarınca alınacak pul vergisinden muaftır.

İKİNCİ BÖLÜM

Faktoring İle İlgili Kurallar

Faktoring Sözleşmesi

40. Faktoring sözleşmesi, belli bir bedel karşılığında fatura ve/veya mal veya hizmet satışından doğmuş olduğunu tevsik eden diğer belgelere dayalı mal veya hizmet satışlarından doğmuş veya

Page 25:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

doğacak yurtiçi veya yurtdışı alacakları temellük ederek tahsilini üstlenme ve bu alacaklara karşılık ödemelerde bulunarak finansman sağlama amacıyla, faktoring şirketi ve satıcı arasında yapılan sözleşmedir.

Faktoring İşlemleri, Faktoring Sözleşmesi ve Tarafların Uymakla Yükümlü Olduğu Kurallar İle İlgili Tebliğ Çıkarma Yetkisi

41. Faktoring işlemleri, faktoring işlemlerine konu çek, senet ve/ veya poliçeler ile ilgili şartlar, faktoring sözleşmesinin içeriği, sözleşmenin süresi, sözleşme süresinin hangi hallerde uzatılacağı, sözleşmeden doğan alacakların devri, sözleşmenin süre sebebi dışında hangi hallerde sona ereceği, sözleşmenin hangi hallerde iptal edileceği, sözleşmenin feshinin ve sona ermesinin sonuçları, tarafların hak ve yükümlülükleri, faktoring işlemleri ile ilgili oranlar, varsa istisnalar ile ilgili asgari esas ve usuller, Merkez Bankası tarafından çıkarılacak ve Resmi Gazete’de yayımlanacak bir tebliğ ile düzenlenir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Finansman İle İlgili Kurallar

Finansman Sözleşmesi

42. (1) Finansman sözleşmesi, her türlü mal veya hizmet alımının, malı veya hizmeti satın alan gerçek veya tüzel kişinin nam ve hesabına mal veya hizmetin teslim veya temini ile birlikte doğrudan satıcıya ödeme yapılması suretiyle kredilendirilmesini öngören sözleşmedir. Kredi geri ödemeleri, adına kredi açılanlar tarafından finansman şirketlerine yapılır.

(2) Mal ve hizmet temini için finansman sağlanması işlemlerinde yazılı sözleşme düzenlenmesi zorunludur.

Finansman İşlemleri, Finansman Sözleşmesi ve Tarafların Uymakla Yükümlü Olduğu Kurallar İle İlgili Tebliğ Çıkarma Yetkisi

43. Mal ve hizmet temini ile ilgili finansman işlemleri, finansman sözleşmesinin içeriği, sözleşmenin süresi, sözleşme süresinin hangi hallerde uzatılacağı, sözleşmeden doğan alacakların devri, sözleşmenin süre sebebi dışında hangi hallerde sona ereceği, sözleşmenin hangi hallerde iptal edileceği, sözleşmenin feshinin ve sona ermesinin sonuçları, tarafların hak ve yükümlülükleri, finansman işlemleri ile ilgili oranlar varsa istisnalar ile ilgili asgari esas ve usuller, Merkez Bankası tarafından çıkarılacak ve Resmi Gazete’de yayımlanacak bir tebliğ ile düzenlenir.

Page 26:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Diğer Kurallar

Yasa Kapsamındaki Faaliyet Konusu İşlemlerde Sınır ve Şartlar

44. (1) Şirketlerin, izinli olduğu faaliyet konusu işlemlerinin net finansman tutarı, şirket özkaynağının yirmi katını aşamaz.

(2) Şirketlerin kendi risk grubuna yapacağı, izinli olduğu faaliyet konusu işlemlerinin toplam net finansman tutarı, şirket özkaynağının yüzde yirmisini aşamaz.

(A) Bir gerçek kişi ile eşi ve çocukları, bunların yönetim kurulu üyesi veya genel müdürü oldukları veya bunların veya bir tüzel kişinin birlikte veya tek başlarına, doğrudan veya dolaylı olarak kontrol ettikleri veya katıldıkları ortaklıklar bir risk grubunu oluşturur.

(B) Bir şirket ile bu şirketin nitelikli pay sahipleri, yönetim kurulu üyeleri ve genel müdürü, bunların birlikte veya tek başına, doğrudan veya dolaylı olarak kontrol ettikleri veya bunların katıldıkları veya yönetim kurulu üyesi veya genel müdürü oldukları ortaklıklar şirketin dâhil olduğu risk grubunu oluşturur.

(C) Yukarıdaki (A) ve (B) bentlerinin uygulanmasında aralarında birinin ödeme güçlüğüne düşmesinin diğer bir veya birkaçının ödeme güçlüğüne düşmesi sonucunu doğuracak boyutta kefalet, garanti veya benzeri ilişkiler bulunan gerçek ve tüzel kişiler ilgili risk gruplarına dâhil edilir.

(3) Tüm sermaye artışları Merkez Bankasının onayına tabidir. Sermaye artırımlarının, her türlü muvazaadan âri olarak, bu Yasa ile izin verilen kaynaklar hariç, kredi veya her ne adla olursa olsun iç kaynaklara başvurulmadan, nakden ödenmesi koşuldur. Onaylanmamış artışlar, özkaynak hesabında dikkate alınmaz.

(4) Şirketler, izinli olduğu faaliyet konusu işlemlerine teminat olarak; kendi risk grubuna ait çek kabul edemezler.

(5) Şirketler mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile Merkez Bankasınca

Page 27:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

belirlenen esas ve usuller çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez. Aynı faturaya dayalı birden çok şirkete yapılan kısmi temliklerin toplam tutarı fatura tutarını aşamaz.

(6) Şirketlerin bu Yasa kapsamındaki faaliyet konusu işlemlerde uygulanacak sınırlar, şartlar ve varsa istisnalar ile ilgili esas ve usuller Merkez Bankası tarafından çıkarılacak ve Resmi Gazete’de yayımlanacak bir tebliğ ile düzenlenir.

Sözleşmenin Şekli ve Tescili

Fasıl 149

6/1959

21/1989

45. (1) Sözleşmeler, bu Yasa ve Sözleşmeler Yasası kuralları uyarınca yazılı olarak yapılır. Sözleşme, Resmi Kabz Memurluğu Şirketler Mukayyitliğinde tescil veya şerh edilir.

(2) Tescilin ve şerhin kayıt usulü, Ekonomi işleriyle görevli Bakanlık tarafından belirlenir.

Sözleşme Düzenleme

Fasıl 149

6/1959

21/1989

46. (1) Şirketler yapacakları finansal kiralama, faktoring veya finansman işlemleri için, bu Yasa ve Sözleşmeler Yasası kuralları uyarınca yazılı sözleşme düzenlemek zorundadırlar.

(2) Bu Yasa, bu Yasa ile ilgili diğer yasalar ve Merkez Bankasınca alınan kararlara aykırı olarak yapılan işlemler ile usulüne uygun şekilde yazılı sözleşme düzenlenmemiş işlemler için yasal alacak takibi yapılamaz ve bu tür işlemler için alınan teminatlar geçersizdir.

Diğer Yasaların Uygulanması

Fasıl 149

6/1959

21/1989

47. Sözleşmelerle ilgili olarak, bu Yasa ve bu Yasaya uygun olarak çıkarılan tebliğlerde alt düzenlemelerde kural bulunmayan hallerde Sözleşmeler Yasasındaki kurallar, sözleşmenin yapısına uygun düştükleri oranda uygulanırlar.

Sözleşmelerde Uygulanacak Faiz Oranları

48. Şirketlerin düzenleyecekleri sözleşmelerde kullanacakları faiz oranları, sözleşmeye taraf olanlarca belirlenir. Şirketler kullandıkları faiz oranlarını, Merkez Bankası’nın belirleyeceği esas ve usuller çerçevesinde, Merkez Bankasına bildirmekle yükümlüdürler. Merkez Bankası piyasada kullanılan faiz oranlarını ilan edebilir.

Page 28:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

YEDİNCİ KISIM

Faaliyet İzninin İptali, Kaldırılması ve Tasfiye İle İlgili Kurallar

Faaliyet İzninin İptali

49. Aşağıdaki hallerde Merkez Bankası Yönetim Kurulunun en az dört üyesinin bu yöndeki oyu ile şirketlerin faaliyet izni iptal edilir:

(1) Şirketin çoğunluk hissesine sahip kişilerin bu Yasanın 5’inci maddesinin (1)’inci fıkrasında yer alan koşullara sahip olmaması veya kaybetmesi halinde ortaklık yapısının yeniden altı ay içerisinde Yasaya uygun hale getirilmemesi,

(2) Şirketin faaliyet iznini aldıktan sonra kesintisiz olarak üç ay aktif olarak faaliyet yürütmemesi,

(3) Başka bir şirketle birleşmesi ve/veya gönüllü olarak faaliyetlerine son vermesi.

Faaliyet İzninin Kaldırılması

50. (1) Merkez Bankasınca yürütülen gözetim ve denetim faaliyetleri sonucunda bir şirkette;

(A) Bu Yasa, bu Yasa ile ilgili diğer yasalar ve Merkez Bankasınca alınan kararlara aykırı işlemlerin bulunması,

(B) Özkaynakların bu Yasanın 6’ncı maddesinde öngörülen asgari sermayenin altına düşmesi veya diğer yükümlülük, sınır ve oranlara aykırılık olması,

(C) Merkez Bankasına hatalı, eksik veya yanıltıcı bilgi verilmesi veya gözetim ve denetimi engelleyici herhangi bir hususun bulunması,

durumlarından herhangi birinin tespit edilmesi halinde Merkez Bankası altı ayı aşmamak üzere belirlediği süre içerisinde gerekli gördüğü tedbirlerin alınması ve uygulanması ile aykırılıkların giderilmesini şirket yönetim kurulundan ister.

(2) Alınması istenen tedbirlerin verilen süre içerisinde alınmaması veya alınan tedbirlere rağmen sorunların giderilememesi veya benzer sorunların tekrar etmesi veya tedbir alınması durumunda dahi sonuç alınamayacağının kesinleşmesi halinde şirketin faaliyet izni Merkez Bankası Yönetim Kurulunun en az dört üyesinin bu yöndeki oyuyla kaldırılır.

Page 29:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

Faaliyetlerin Sonlandırılması

51. (1) Faaliyet izni kaldırılan şirketlerin, üç ay içerisinde tasfiyesi Merkez Bankası tarafından istenir. Faaliyet izni kaldırılan şirketlerin, finansal kiralama, faktoring, mal veya hizmet temini için finansman sağlama faaliyetlerini derhâl sonlandırması koşuldur.

(2) Faaliyet izni iptal edilen şirketler, finansal kiralama, faktoring, mal/hizmet temini için finansman sağlama faaliyetlerini derhâl sonlandırmalı ve faaliyet izninin iptal edildiği tarihten itibaren 3 (üç) ay içerisinde gönüllü tasfiyelerini gerçekleştirmelidir.

Tasfiye İsteme Yetkisi

Fasıl 113

52. Merkez Bankası, bu Yasada belirtilen süreler içerisinde gönüllü tasfiyesi için karar almayan şirketlerin zorunlu tasfiyesini isteme yetkisine sahiptir. Merkez Bankasının bu kararı aldığı durumlarda Şirketler Yasası’nın “mahkeme yolu ile tasfiye” yöntemi kullanılır.

Faaliyet İzninin İptali, Kaldırılması ve Faaliyetlerin Sonlandırılması İle İlgili Tebliğ Çıkarma Yetkisi

53. Şirketlerin faaliyet izinlerinin iptali, faaliyet izinlerinin kaldırılması, faaliyetlerin sonlandırılması, bunlarla ilgili süreçler varsa istisnalar ve bu konular ile ilgili yükümlülüklere ilişkin esas ve usuller Merkez Bankasınca çıkarılacak ve Resmi Gazete’de yayımlanacak bir tebliğ ile düzenlenir.

SEKİZİNCİ KISIM

Suç ve Cezalar

İdari Para Cezaları 54. (1) (A) Merkez Bankası, bu Yasa kapsamında idari para cezası verilmesi öngörülen bir aykırılık oluştuğu kanaatine varması halinde ilgilisinden yazılı olarak savunma ister.

(B) Savunma istendiğine ilişkin yazının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde yazılı savunma verilmemesi halinde savunma hakkından feragat edildiği kabul edilir.

(C) İdari para cezası uygulanıp uygulanmayacağına, verilmişse savunması da dikkate alınarak, Merkez Bankası Yönetim Kurulu tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle karar verilir ve bu karar ilgilisine yazılı olarak bildirilir.

Page 30:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

(2) Merkez Bankası Yönetim Kurulu kararıyla ilgili şirketlere bu Yasanın 9’uncu, 10’uncu, 11’inci, 12’nci, 15’inci, 16’ncı, 17’nci, 18’inci, 20’nci, 21’inci, 22’nci, 24’üncü, 27’nci, 28’inci, 29’uncu, 31’inci, 32’nci, 33’üncü, 34’üncü, 35’inci, 44’üncü, 45’inci, 46’ncı ve 48’inci maddelerinden herhangi birine aykırılık halinde, aylık brüt asgari ücretin elli katına kadar idari para cezası verilebilir.

(3) Merkez Bankası Yönetim Kurulu kararıyla ilgili bağımsız denetim kuruluşlarına bu Yasanın 30’uncu maddesine aykırılık halinde, aylık brüt asgari ücretin elli katına kadar idari para cezası verilebilir.

(4) Merkez Bankası Yönetim Kurulu kararıyla ilgili gerçek veya tüzel kişilere bu Yasanın 10 (2), 18 (2), 18 (3), 18(4), 22(2) veya 32’nci maddelerinden herhangi birine aykırılık halinde, aylık brüt asgari ücretin elli katına kadar idari para cezası verilebilir.

(5) Merkez Bankası tarafından bu Yasa’ya uygun olarak çıkarılan tebliğlere, alınan kararlara ve yapılan diğer düzenlemelere uyulmaması halinde ilgili şirketlere, gerçek veya tüzel kişilere Merkez Bankası Yönetim kurulu kararıyla aylık brüt asgari ücretin elli katına kadar idari para cezası verilebilir.

(6) İdari para cezalarının tebliğ tarihinden itibaren bir aylık bir süre içerisinde ödenmesi koşuldur. Süresi içerisinde ödenmeyen idari para cezası miktarı bir kat arttırılarak tahsil edilir. Tahsil edilen idari para cezaları Hazineye gelir kaydedilir. Tahsil edilemeyen idari para cezaları kamu alacağı haline gelir ve Maliye işleriyle görevli Bakanlık tarafından takip ve tahsil edilir.

(7) Bu madde kurallarına uygun olarak verilen idari para cezaları için şirketlerin ve ilgili diğer kişilerin yargı yoluna başvurma hakları saklıdır.

(8) Bu maddede düzenlenen kurallar uyarınca idari para cezası verilmesinin öngörülmüş olması ve/veya idari para cezası verilmiş olması, bu Yasa veya başka bir yasada suç olarak tanımlanmış bir aykırılıktan oluşan cezai sorumluluğu ortadan kaldırmaz.

Dava Konusu Suç ve Cezalar

55. (1) Merkez Bankası, bu Yasa kapsamında herhangi bir suç işlendiği kanaatine varması halinde gerekli işlemlerin yapılabilmesi için durumu Başsavcılığa (Hukuk Dairesi) bildirir.

Page 31:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

(2) (A) Bu yasanın 21’inci maddesinde yer alan belgelerin saklanması yükümlülüğüne aykırılık halinde, bu konuda görevi gereği sorumluluğu ve/veya ihmali bulunanlar bir suç işlemiş olurlar ve mahkûmiyetleri halinde, aylık brüt asgari ücretin altmış katına kadar para cezasına veya beş yıla kadar hapis cezasına veya her iki cezaya birden çarptırılabilirler.

(B) Bu Yasanın 22’nci maddesinin (1)’inci fıkrasına aykırı olarak, finansal kiralama veya faktoring faaliyetinde bulunan veya mal ve hizmet temini için finansman sağlama faaliyeti yürüten ve/veya şube, temsilcilik ve/veya benzeri organizasyon yapıları açmak suretiyle faaliyette bulunan veya bu Yasanın 23’üncü maddesine aykırı olarak Fon toplayan gerçek kişiler ile tüzel kişiler bir suç işlemiş olurlar ve mahkûmiyetleri halinde, aylık brüt asgari ücretin yüz katına kadar para cezasına veya yedi yıla kadar hapis cezasına veya her iki cezaya birden çarptırılabilirler. Ayrıca, mahkeme bu faaliyetlerin yürütülmesi için kullanılan her türlü belge, ilan ve reklamların toplatılmasına ve durdurulmasına, bu faaliyetlerin bir işyeri bünyesinde yürütülmesi durumunda ise bu işyerinin geçici veya sürekli olarak kapatılmasına, cezai soruşturma safhası da dâhil karar verebilir.

(C) Bu Yasanın 27’nci maddesine aykırı olarak şirket işlemlerinin kayıt dışı bırakılmasında, gerçek mahiyetlerine uygun düşmeyen bir şekilde muhasebeleştirilmesinde görevi gereği sorumluluğu ve/veya ihmali bulunanlar bir suç işlemiş olurlar ve mahkûmiyetleri halinde, aylık brüt asgari ücretin altmış katına kadar para cezasına veya beş yıla kadar hapis cezasına veya her iki cezaya birden çarptırılabilirler.

(Ç) Bu Yasanın 33’üncü maddesine aykırı olarak denetim amacıyla istenen belgeleri vermeyen veya denetim görevinin yerine getirilmesine engel olan kişiler bir suç işlemiş olurlar ve mahkûmiyetleri halinde, aylık brüt asgari ücretin altmış katına kadar para cezasına veya beş yıla kadar hapis cezasına veya her iki cezaya birden çarptırılabilirler.

(D) Şirketlerin, Merkez Bankası ve ilgili diğer merciler, Merkez Bankası denetim görevlileri veya mahkemelere verdikleri veya yayımladıkları belgelerdeki gerçeğe aykırı beyanlarında görevi gereği sorumluluğu ve/veya ihmali bulunanlar bir suç işlemiş olurlar ve mahkûmiyetleri halinde, aylık brüt asgari ücretin yüz elli katına kadar para cezasına veya on yıla kadar hapis cezasına veya her iki cezaya birden çarptırılabilirler.

Page 32:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

(E) Bu Yasa, bu Yasa ile ilgili diğer yasalar, tali mevzuat ve Merkez Bankası kararlarına aykırı karar ve işlemlerle menfaat temin eden kişiler bir suç işlemiş olurlar ve mahkûmiyetleri halinde, aylık brüt asgari ücretin yüz elli katına kadar para cezasına veya on yıla kadar hapis cezasına veya her iki cezaya birden çarptırılabilirler.

DOKUZUNCU KISIM

Geçici Kurallar

Geçici Madde

Yasanın Yürürlüğe Girmesinden Önce Faaliyet Yürüten Şirketlerin Durumu

1. Bu Yasanın yürürlüğe girmesinden önce, finansal kiralama, faktoring, mal veya hizmet temini için finansman sağlama faaliyeti yürüten finans şirketlerini ve/veya ana sözleşme ve tüzüklerinde buna yönelik kural bulunan ve/veya adında bu konularda faaliyet yürüttüğü izlenimi veren ibareler bulunan şirketlere Merkez Bankasına faaliyet izni için başvuru yapmaları veya bu faaliyetlerini sonlandırmaları için altı aylık geçiş süresi verilir. Bu süre içerisinde faaliyet izni için başvurmayan veya başvurusu Merkez Bankası tarafından kabul edilmeyen şirketlerin geçiş süresinin sonundan itibaren üç aylık süre içerisinde ana sözleşme, tüzük ve adlarında bu Yasaya aykırı olan hususların düzeltilmesi veya gönüllü tasfiyesi için karar alması koşuldur.

Geçici Madde

Yasanın Yürürlüğe Girmesinden Önce Kullandırılan Kredilerin Durumu

2. Bu Yasanın yürürlüğe girmesinden önce finansal kiralama, faktoring, mal veya hizmet temini faaliyetleri kapsamında olan işlemler ve kullandırılmış olan krediler, bu yasa ile yürürlükten kaldırılan yasaların kurallarına tabi olmaya devam ederler. Ancak bu yasa yürürlüğe girmezden önce faaliyet göstermekte olan bir şirketin bu yasa kapsamında faaliyet izni alması durumunda mevcut bulunan tüm kredi ve sözleşmelerini en geç altı ay içerisinde bu yasa kurallarına uygun hale getirmesi zorunludur.

Geçici Madde

Bu Yasanın Yürürlüğe Girmesinden Sonra Kullandırılacak Kredilerin Durumu

3. Bu Yasanın yürürlüğe girmesinden sonra finansal kiralama, faktoring veya mal veya hizmet temini faaliyetleri kapsamında kullandırılacak olan krediler bu Yasa kurallarına tabidir.

Page 33:  · Web viewKUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ . FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG VE FİNANSMAN ŞİRKETLERİ YASA TASARISI. GENEL GEREKÇE. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde, Finansal

ONUNCU KISIM

Son Kurallar

Yürürlükten Kaldırma

72/1962

45/2007

6/2011

52/2007

56. Bu Yasanın yürürlüğe girdiği tarihten başlayarak “Faizci Olarak İş Yapan Şahıslarla İlgili Hükümler Koyan Kanun”, “Finansal Kiralama Yasası” ve “Faktoring Yasası” yürürlükten kaldırılır.

Yürütme Yetkisi 57. Bu Yasayı Para Kambiyo ve İnkişaf Sandığı İşleri Dairesi’nin bağlı bulunduğu Bakanlık yürütür.

Yürürlüğe Giriş 58. Bu Yasa Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten başlayarak yürürlüğe girer.