VẰNG VẶC MỘT MẢNH LÒNG…* - viengiac.de · trừ 8 bài phải copy trên các trang mạng, còn lại thì con “gõ” vào máy ở nhiều thời điểm. Ở cái

KNH MNG SINH NHT THY NH IN * * 1

VNG VC MT MNH LNG*

TUYN TP

CHC MNG SINH NHT HA THNG THCH NH IN

28 THNG 6

NGUYN HIN-C

Thc hin, thng 6 nm 2018

----------------------

* Trm trm nht phin tm/ Minh nguyt c tnh thy (Nguyn Du) (Vng vc mt mnh lng/ Ging xa trng ri bng) Quch Tn dch


nh Hoa V u

LI THA TRNH

V TUYN TP

VNG VC MT MNH LNG

Cung knh tng Ha Thng THCH NH IN

nhn k nim Sinh Nht ln th 70

NGUYN HIN-C

Mt on ngn, rt ngn ch c my dng thi ca Thy Nh in Chng IV. Vua Trn Nhn Tng trong Phng tc lch s tiu thuyt Mi T Vng Ca Huyn Trn Cng Cha. on , nh th ny:


Tt c 7 quyn u u do chnh tay ca C Ha Thng Tin S Thch Minh Chu, Vin Trng Vin i Hc Vn Hnh phin dch t ting Pali sang ting Vit v chnh xc hu nh khng cn nghi ng g na, v Ngi gii c Hn vn, Php vn v Anh vn, li du hc Tch Lan v tt nghip vn bng Tin S ti i Hc Nalanda n , nn c qua nhng bn vn trn ca Ngi dch, chng ta c th cm nhn c iu ny. Cng c tht l bt kh t ngh.

Chng ti c i c li nhiu ln on ny. Cng c cng cm thy bi hi xc ng n rng rc. V sao? V chng ti l ngi hc tr trong cuc, l t ca n Minh Chu, l ngi lao ng chnh, chu trch nhim t u n cui ca vic in B Trng B Kinh v B Trung B Kinh (Pali - Vit i chiu), ri Thng Php Tp Yu Lun, Kinh Li Vng v.v v v.v Chng ti mong rng s ghi li nhng k nim khng bao gi qun c trong my nm cm ci gp phn khim tn v b nh ca mnh vo vic thc hin nhim v in, pht hnh i Tng Kinh m Hi ng Vin, Ban Tu Th Vin i hc Vn Hnh v n Minh Chu tin tng giao ph.

Tip theo, trong Li Tm Kt ca cun sch dn, chng ti c bit ch n on ny ca Thy Nh in:

Lc cn nh cng nh khi ln v nht l tui gi, ti rt thch c v nh v lch s Vit Nam cng nh lch s ca th gii. Do vy m nhng sch no lin quan v s, nht l lch s Pht gio th ti li tm ti c, nghin cu nhiu hn. Trong c nhng quyn nh: Lc s Pht gio Vit Nam ca Ha Thng Thch Mt Th. Pht gio Vit Nam S Lun I, II, III ca Nguyn Lang (Thin s Thch Nht Hnh). Lch s Pht gio Vit Nam tp I, II ca Gio S Tr Siu L Mnh Tht. Pht gio ng Trong ca Nguyn Hin c. Bc s Yn T Trn i S Php cng vit v lch s Vit Nam ngoi quc, nht l phn cui L u Trn vi Hong t L Long Tng ti Triu Tin. Vua Trn Nhn Tng ca L Mnh Tht v nhiu sch vn hc lch s khc.

V ri, y trong cun sch ca Thy, chng ti nhn ra rng Thy Nh in nhc n nhiu nhn vt Pht Gio (Thy Mt Th, Thy Nht Hnh, Thy Thanh T..., v rt nhiu v Danh Tng thc c; nhng vn ngh s (Tn N H Khng...) vi s trn trng ca mt tm lng rng m ng qu v rt thanh sch, trong sng. Trm ngh, ci g v v cho li ch ca


O v I, theo cch m c Pht thng nhc i nhc li: Li cho mnh, li cho ngi v li cho c hai, Li cho i ny v li cho i sau l nhng iu thin nn lm.

T nhng li rt su sc, giu n tng v rt chn thnh ca Thy m chng ti ny ra t chc bn tho tp ny. Tuyn tp ny chng ti lm xen k vi bi vit BC I VO LNG MUN DN, tc l Li Cui Sch Mi T Vng Ca Huyn Trn Cng Cha. H thy b li tp ny th chng ti bc sang tp th hai, v ngc li. Nh hai ni dung c mi lin h cht ch v b sung cho nhau, nn chng ti lm c c hai tp ny tng i sun s v ng thi gian m chng ti vch ra t trc.

Ni dung Tuyn tp VNG VC MT MNH LNG ny gm c:

Mt l: Nhng Nhn Vt Pht Gio Ni Ting Ti Vin i Hc Vn Hnh gm nhng bi vit ca v v qu Thy: Minh Chu, Mn Gic, Tr Tnh, Nht Hnh, c Nhun, Chn Thin, Ni Trng Tr Hi, Tu S, L Mnh Tht, Phc An...

Hai l: Nhng bi Ta, bi gii thiu, bi im sch nhng tc phm Pht hc ca cc bc danh Tng v cc Tc gi khc: Thch Tr Quang, L nh Thm, Thch Mt Th, Phng Bi, Thch Phc Sn, Nguyn ng Thc, Thch Thin Siu, Thch c Nhun, Nguyn Hu Chi, D. L., Thch Nh in, Nguyn Gic, Cao Huy Thun, Toi Khanh, Hong Hi Vn.

Ph lc l hai bi vit rt ng c ca c Hc gi Nguyn Hin L v ca c Gio s Vin i Hc Vn Hnh: V Khc Khoan.

Ni dung chnh ca Tuyn tp l vy, nhng d c, chng ti xin c sp xp theo cch ny: sau bi vit ca Tc gi l bi vit ca Tc gi khc. C th: sau Li Gii thiu hai tc phm ca mnh ca Thy Nht Hnh l bi im sch Vit Nam Pht Gio S Lun ca GS Nguyn Hu Chi v Li Gii Thiu Vit Nam Pht Gio S Lun ca Nh xut bn L Bi

Chng ti nh my theo ng theo ti liu m chng ti c. V d ch ghi tc gi Nht Hnh thay v phi ghi l Thin S Nht Hnh hoc Ha Thng Nht Hnh; Mt Th thay v phi ghi l Thng Ta/ Ha Thng Mt Th. Chng ti cng khng a vo nh chn dung, th bt, nh ba


cc cun sch. Cch vit ch Hoa, in m, in nghing, t mu v gch di... chng ti theo cch ca tng tc gi.

* * *

Knh bch Thy Nh in;

T vng vc mt tm lng ca Thy m ngi hc tr Nguyn Tnh Nguyn Hin-c thc hin Tuyn tp ny knh tng Thy, xem nh mt mn Qu Sinh Nht (Present vi y ngha ca ting Anh). Ngoi tr 8 bi phi copy trn cc trang mng, cn li th con g vo my nhiu thi im. ci tui trng, khi tri gi tr tri, th lm sao con khng au lng, nhc vai v mi mt cho c. Nhng ri cui cng mi vic cng xong. Con vui mng v cm thy lng mnh thanh thn, nh nhng v hon thnh mt Qu tng cung knh tng Thy vi tt c tm lng chn thnh v s gng sc ca bn thn. Qu tng ch c ch v ngha thi!

Nhn k nim Sinh nht vo ngy 28 thng 6 sp ti, con v gia nh cung knh cu chc Thy Thn Tm An Lc thc hin vin mn phng chm Hong Php L Nhim V, Li Sanh L L Sng theo l tng v tm huyt ca Thy.

Cung knh;

Nguyn Tnh Nguyn Hin-c

Santa Ana, California, 16 thng 6 nm 2018

B sung, sa cha, 19 thng 6 nm 2018.


Mc lc

8. THCH NH IN. Tn Thn Cng c Ca Nhng Danh Tng Thc c Dy Cng Phin Dch i Tng Kinh

13. S. MOOKERJEE. THCH N TR HI. Gii Thiu Lun n Tin S Pht Hc Ca T-Kheo Thch Minh Chu

16. THCH MINH CHU. Li Gii Thiu T Tng Pht Hc 18. TOI KHANH. Bn Tnh Ca Duy Nht Trong Kinh in Pali

22. NGUYN HIN-C. Vi K Nim V Vic In Trng B Kinh 33. THCH MN GIC. Lch S Pht Trin Nn Pht Hc Vit Nam

37. THCH MN GIC. Li Gii Thiu X Li Ca c Pht. 39. THCH NH IN. Mi Cha Che Ch Hn Dn Tc

43. THCH PHC AN. Thi Ca Huyn Khng Vi Tui Th Hc o 53. THCH TR TNH. B t Ma Ng Tnh Lun

55. THCH TR TNH. Lc Lun V Ngha V Lun Qun Ca Phm Ph Hin Hnh Nguyn

65. THCH TR TNH. Ngha V Gi Tr Ca Tng Kinh 70. NHT HNH. Thay Li Ta Th Mt B Lau

72. NHT HNH. Li Gii Thiu Ch Nam Thin Qun 77. NGUYN HU CHI. Li Gii Thiu Vit Nam Pht Gio S Lun

84. NXB L BI. Li Gii Thiu Vit Nam Pht Gio S Lun 86. THCH TR QUANG. Kinh Vu Lan

87. L NH THM. Li Gii Thiu Pht Gio Khi Lun 88. MT TH. Li Ta Pht Gio Khi Lun

90. PHNG BI. Li Ni u Hiu o Pht 91. THCH PHC SN. i ng Ty Vc K Bt K ng Tng

93. NGUYN NG THC. Li Gii Thiu Trit Hc Zen 96. THCH THIN SIU. Li Pht Dy (Php C Dhammapada)

98. THCH THIN SIU. Thay Li Ta Vn Hc Pht Gio


101. THCH C NHUN. Li Gii Thiu Pht Hc Tinh Hoa 104. BAN VN HA THNG CHIU.

Li u Sch Pht Gio Ti Th Gian Ca Ha Thng Thch Thanh T 105. THCH THANH T. Biu Tng Hoa Sen

116. THCH THANH T. Nhng Ci Vui Trong o Pht 126. THCH CHN THIN. L Thuyt Nhn Tnh Trong Kinh Tng Pali

(Gii thiu Lun n Tin S Pht Hc) 13&. THCH CHN THIN. T Tng Kinh Php Hoa

140. THCH N TR HI. Cu Chuyn Dng Sng Ca Hermann Hesse 160. D L. Li Gii Thiu Tng Th Sng Cht. Tr Hi dch

166. TU S. Ta (Bn Ting Vit) Cc Tng Phi Ca o Pht 170. TU S. Ta Huyn Thoi Duy-Ma-Ct

180. TU S. Ta T ng Pha Nhng Phng Tri Vin Mng 182. TU S. Khung Tri C (Th)

183. L MNH THT. Ta Ton Tp Trn Nhn Tng 186. L MNH THT. Li Gii Thiu. Thiu Chu Nguyn Hu Kha

188. HONG HI VN. Thin S L Mnh Tht V Nhng Pht Hin Lch S Chn ng

210. THCH PHC AN. Mt Vi Cm Nhn c Lch S Pht Gio Vit Nam

Ca GS-TS L Mnh Tht 236. THCH NH IN. c i Asoka T Huyn Thoi n S Tht

244. THCH NH IN. c Kho Lun Ni C Cha Xa 251. NGUYN GIC.

c Thin Lm T Nht Bn. Bn Dch Ca HT. Nh in 259. CAO HUY THUN. Thin i Trn, Thin Vit Nam

273. NGUYN HIN L. Huyn Trang V Cng Cuc Thnh Kinh V Tin Khong Hu Ca Nhn Loi

302. V KHC KHOAN. Nh Lai V S Thuyt./.


TN THN CNG C CA NHNG

DANH TNG THC C DY CNG PHIN DCH I TNG KINH

HA THNG THCH NH IN

Mi sng Thy Nh in dch i Tng Kinh

(Chng ti Nguyn Hin-c trch mt on ngn Chng IV. Vua Trn Nhn Tng trong cun Mi T Vng Ca Huyn Trn Cng Cha, phng tc tiu thuyt lch s ca HT. Thch Nh in. Nhan bi chng ti mn t ca HT Nh in.)
https://quangduc.com/images/file/FP-Q9pVa0QgBAHsM/s122-005.jpg


Cho n cui i ca Vua Trn Nhn Tng qua cc vic trc tc, thin nh, dy chng v.v nht l lu li x li sau khi tr t, iu y chng t l nh Vua ra khi 3 ci xung ln ca Dc gii, Sc gii v V sc gii. Vua c ngi i sau xng tn l Gic Hong iu Ng hay Trc Lm i S. Gic Hong l bc vua gic ng. iu Ng chnh l Pht, l Th Tn. Cho nn c ngi gi l Pht Hong Trn Nhn Tng cng khng ngoi ngha ny. Trc Lm l rng Trc ni ni Yn T. Am ca Ngi tu gi l Nga Vn Am (Am my ng), ngha l my bay la st am tranh y. Sau ny Huyn Trn Cng cha t Chim Quc tr li thm Vua cha v nng cng c Thng Hong dy o ti Nga Vn Am ny. i s l bc Thy thuc 4 hng trong o Pht, 4 hng l: H S ting dng gi nhng ngi mi nhp o; Trung S l nhng ngi tu lu nm; i S l nhng bc Thnh Tng; v Thng S l nhng ngi trong i t c ai snh bng.

Hai Vua li cho ngi sang Trung Hoa thnh i Tng Kinh bng ch Hn v i Vit na. y l mt vic lm c ngha v cng ca nhng bc qun vng bit quy hng v Tam Bo. Tht ra trong thi thnh L, thnh Trn, Vit Nam chng ta vn cha sng to c g nhiu, ngoi tr vic da vo Trung Quc qua vn t ch ngha, hc thut v ngay c iu hnh quc s, thi c v.v Tt c u rp khun ging nh Trung Quc, ch c pht m l Vit ng, nhng khi vit phi dng ch Hn ch khng c ch no khc thay th. Ti Trung Quc, Pht gio c mt trn 1.300 nm ri, nn mt s ch Tng nh Ngi Ngha Tnh, Huyn Trang, Khuy C i nh ng cho phin dch trc tip t ting Sanskrit sang ch Hn, nn i ng dch c kinh, lut v lun ri. Sau n i nh Tng, ri nh Nguyn. Mi thi k, i Tng Kinh u c b sung v sa i, nn gi tr vn hc ca i Tng ch Hn c nh hnh t nhng th k ca thnh ng nh vy. Ring Vit Nam th chinh chin trin min, nn sch v, nhn ti, Tng ti v.v kh m tp hp thnh mt c ngi thng nht c, nn nht nht u phi rp khun theo Trung Hoa. T th k th 13 chng ta c i Tng Kinh bng ch Hn v mi cho n th k th 20 chng ta vn phi c ch Hn, ch khi vo cui th k th 20, u th k th 21, c mt bc Danh Tng thc c ngi Vit Nam du hc ti i Loan t nm 1967, n nm 2016 ch trng phin dch i Tng ny ra ch Vit hon ton v iu tr thnh hin thc u th k th 21 ny.

trin khai phn ny mt cch chi tit, nhn y cng xin gii thiu c i Tng Nam Truyn c dch t ting Pali v Anh vn sang Vit ng t nm 1964 n nay, do C Ha Thng Tin S Thch Minh Chu, Vin Trng Vin i Hc Vn Hnh Si Gn xng v nay th i Tng Nam Truyn ny c mt


khp ni trn th gii gm 3 tng: Kinh, Lut, Lun vi 13 quyn, tng cng gn 10.000 trang kinh sch, l:

Trng B Kinh 1 quyn

Trung B Kinh 2 quyn

Tng ng B Kinh 2 quyn

Tng Chi B Kinh 2 quyn

Tiu B Kinh 6 quyn

Tt c 7 quyn u u do chnh tay ca C Ha Thng Tin S Thch Minh Chu, Vin Trng Vin i Hc Vn Hnh phin dch t ting Pali sang ting Vit v chnh xc hu nh khng cn nghi ng g na, v Ngi gii c Hn vn, Php vn v Anh vn, li du hc Tch Lan v tt nghip vn bng Tin S ti i Hc Nalanda n , nn c qua nhng bn vn trn ca Ngi dch, chng ta c th cm nhn c iu ny. Cng c tht l bt kh t ngh.

Su quyn cn li ca Tiu B Kinh c n c s Gio S Nguyn Tm Trn Phng Lan dch thng t Anh vn sang ting Vit. y cng l nhng ti liu tiu chun khi nghin cu v tin thn ca c Pht cng nh nhng t ca Ngi. Nh vy ch trong vng cui th k th 20 v u th k th 21 ny chng ta c mt b i Tng Kinh Nam Truyn hon ton bng Vit ng, m bao i nay bao nhiu ngi cu mang, nay mi thnh tu c. Li na ch Tng Ni v cc v C S ct cng c vo bng tt c Kinh tng Nikaya ny v chnh ti nghe mi ngy 24 ting ng h, sut c mt thng tri mi xong gn 10.000 trang kinh y. D nhin l khi ng khng nghe nhng my vn chy, cho nn phi nghe i nghe li nhiu ln nh th mi thm nhp c.

Sau khi Gio Hi Pht gio Vit Nam Thng Nht ra i ti Vit Nam t nm 1964 cc Ngi trong Hi ng Lng Vin - Vin Tng Thng v Vin Ha o bt u ch trng cho phin dch i Tng Bc Truyn bng Hn vn sang Vit ng. y l mt cng trnh cn phi c nhiu ngi mi thc hin c. Bc u l nhng b kinh ln nh: Php Hoa, Hoa Nghim, Nit Bn, a Tng, Di , i Bo Tch v.v c C Ha Thng Thch Tr Tnh dch ra Vit ng t lu v Pht t cng nh ch Tng Ni trong cc cha lu nay vn hnh tr, s sung vo phn Kinh Tng. Ngoi ra C i Lo Ha Thng Thch Tr Nghim dch 600 b Bt Nh. Ha Thng Thin Tm dch nhng kinh vn lin quan v Tnh . C Ha Thng Vin c dch nhng kinh vn bn Mt Tng ra ting Vit. Ha Thng Hnh Tr, Ha Thng ng Minh, Ha Thng Phc Sn


dch Lun Tng. Ngoi ra cc b s ging cng nh Lun Tng c mt s qu v Php S dch thut ri. Nhng mi cho ti nm 1994 th vic ny mi tr thnh hin thc.

Nm 1967 C Ha Thng Thch Tnh Hnh c B Gio Dc quc gia i Loan cp hc bng qua hc chng trnh Cao Hc v Tin S, sau nhiu nm tu hc i Loan, Ngi tt nghip hc v Tin S v lm gio s ti i Hc S Phm i Bc trong nhiu nm. n nm 1994 Ha Thng tr v nc gp cc v Trng Lo trong nc mong mun thc hin tip tc cng vic phin dch i Chnh Tn Tu i Tng Kinh (Taisho Shinshu Daijokyo) qua Vit ng. B ny gm 100 tp, mi tp dy 1.000 trang tr ln, c chia 3 bc thng, trung, h trong mi trang, ch nh li ti. Nu dch mi trang ch Hn trong i Chnh Tn Tu i Tng Kinh ra tingVit th phi tr thnh 4 n 5 trang nh my kh A4. Thu by gi Tng Ni sinh hc trong cc Pht Hc Vin khng t v ch v ny cng khng phng tin ti chnh lo cho vic hc hnh, nn Ha Thng nh cc Tng Ni sinh trong cc lp Hn Nm hay Hn Vn dch ra Vit ng v Ha Thng tr khuyn khch cho mi trang ch Hn l 10 n 15 USD gip v cng dch thut y. Ngoi tr nhng bn kinh cn bn bn trn c cc bc Tn tc dch t xa xa, nay ch cn gio chnh li v cho vo i Tng Kinh ting Vit, m Ngi Tnh Hnh ly tn l Linh Sn Php Bo i Tng Kinh. Ngay t khi Ngi cn hin tin, t u tin in c 69 quyn, t th 2 in t quyn th 70 n quyn 93, t th 3 in t quyn 94 n quyn 187. Tt c nhng quyn ny c in n lc Ngi cn khe cho n khi Ngi lm bnh v x bo thn vo nm 2016 va qua, hng th trn 80 tui. By gi cn li t b 188 n b cui 203 s c cc t xut gia cng nh ti gia i Loan in n v gi i n cc ni cng dng.

Vic i s ny ngy xa phi tn hng th k. By gi ch trong 20 n 30 nm chng ta c mt i Tng Kinh ting Vit Bc Truyn c dy mi quyn trn di 1.000 trang. Nu tnh tng cng li cng khng di 250.000 trang kinh sch. Nu ai dnh thi gian mi ngy c 200 trang nh th trong mi nm 365 ngy khng ngng ngh, th phi cn n 15 nm lin tc nh vy mi tr tng b i Tng Kinh ny xong. C nhn ti cng c mt phc duyn l trc y trong nhng ma An C Kit H ti cha Vin Gic Hannover, ti dnh 5 ma An C, mi nm 3 thng nh th dch xong quyn th 32 thuc Lun Tp B Ton, nu in ht, ngoi tr i Tr Lun v i Tha Khi Tn Lun, th phn dch ca ti cng n 5.000 trang A4 nh my. Cng vic ny phi kin tr hng ngy, hng thng, hng nm mi c th thnh tu c. Nu mi ngy c ng ln ngi xung nhiu ln v di chuyn i y i , th khng mong g c c nhng dch phm nh . C l nh c phc bu dch i Tng Kinh


ny m ch trong mt i sng ngn ngi ny, c nhn ti c nh l, tr tng, nghe bng ca hai i Tng c Bc ln Nam Truyn nh th ny. ng l mt phc bu v ngn. Nu khng c ni Tam Bo nng ta th lm sao c nhn ti c nhng hnh duyn v c hi tt nh vy c. Phc bu ny con xin dng tt c ln mi phng ch Pht chng minh v gia h.

Nu nhn li qu kh t xa xa n nay, Vit Nam chng ta tri qua nhiu triu i huy hong nh L Trn hay hng thnh nh nh Nguyn, v trong hng trm nm chng ta vn c nhng bc Danh Tng thc c, nhng lm mt vic i s l in n pht hnh i Tng Kinh ngay c bng ch Hn vn cha kham ni, ng ni chi l ting Vit. Cn by gi bt u ch mt c nhn C Ha Thng Thch Tnh Hnh xng, ch Tn c v Tng Ni trong cng nh ngoi nc tr duyn vo, nay th mi vic thnh tu. Vit Nam Pht gio ngn i sau vn cn ghi n Ha Thng v nhng bc i Tng lm nn lch s phin dch ny. Nu nhng chin cng hin hch trit ph qun Nguyn Mng ca vua Trn Thnh Tng v Trn Nhn Tng l lch lm trong ng gm chin u thnh cng, th gia ti Php Bo i Tng Kinh ting Vit ny cn cao c, gi tr hn nghn ln s chin thng kia. Nu khng phi vy th Vua Trn Nhn Tng ti sao phi i xut gia lm g cho nhc cng, tn sc, m nn li ngai vng cng nh cung in v cung phi m n hng nhng s ph qu vinh hoa v vt cht vn hn? D nhin phi c nhng iu cao thng hn c ngai vng nn Ngi mi xut gia hc v hnh o.

* Nu nhn li qu kh t xa xa n nay, Vit Nam chng ta tri qua nhiu triu i huy hong nh L Trn hay hng thnh nh nh Nguyn, v trong hng trm nm chng ta vn c nhng bc Danh Tng thc c, nhng lm mt vic i s l in n pht hnh i Tng Kinh ngay c bng ch Hn vn cha kham ni, ng ni chi l ting Vit. Cn by gi bt u ch mt c nhn C Ha Thng THCH TNH HNH xng, ch Tn c v Tng Ni trong cng nh ngoi nc tr duyn vo, nay th mi vic thnh tu. Vit Nam Pht gio ngn i sau vn cn ghi n Ha Thng v nhng bc i Tng lm nn lch s phin dch ny. Nu nhng chin cng hin hch trit ph qun Nguyn Mng ca vua Trn Thnh Tng v Trn Nhn Tng l lch lm trong ng gm chin u thnh cng, th gia ti Php Bo i Tng Kinh ting Vit ny cn cao c, gi tr hn nghn ln s chin thng kia.

HT. THCH NH IN


Li Gii thiu lun n Tin s Pht hc i hc Bihar - n , 1961 ca T-kheo THCH MINH CHU

SO SNH KINH TRUNG A HM CH HN

V KINH TRUNG B CH PLI Nguyn tc THE CHINESE MADHYAMA-GAMA

AND THE PLI MAJJHIMA-NIKYA A COMPARATIVE STUDY

S. MOOKERJEE

Vin trng, Tn Tng lm Nalanda THCH N TR HI dch

Nxb Tng hp TP. H Ch Minh, thng 1/1998. Kh 14,5 x 20 cm, 556 trang.

Nhng ngi hc Pht trn khp th gii phi cm n Tin s Thch Minh Chu v tc phm cng phu ny. Cng trnh ca Tin s l so snh kinh Trung b (Pli Majjhima Nikya) vi Trung A - hm (Madhyma Agama), tng kinh thuc Nht thit hu b (Sarvstivdins), hin c duy tr trong bn dch ch Hn. Bi t ai cp mt cch chi tit, tng kinh A - hm (gama) hu nh b nim phong bi phn ng hc gi quan tm n Pht gio, v h thiu kin thc v ch Hn. Tc phm ca Tin s Thch Minh Chu c nhiu khm ph ng ngc nhin. ng chng minh rng bn kinh A - hm (gama) bng ch Hn v kinh b Pli (Pli Nikya) ny c rt nhiu im tng ng v cng kh nhiu d bit. i vi ti, ng rt ng khi xc nhn rng c hai phi Nht thit hu b (Sarvstivdins) v Thng ta b (Theravdins) u cn c trn mt di sn chung. Mc d mt ngi ngng m vn hc Pli c th ng vi nhng nh lun gii nh Buddhaghosa, rng truyn thng Pli gn gi gio l nguyn thy thun ty v tiu biu cho li dy ch thc ca ng o s, ngy nay nhng hc gi u ph phn li tuyn b qu ng ny. Tt c nhng hc gi phng Ty cng nh phng ng hu nh


u c chung quan im vi Tin s Thch Minh Chu l, c hai bn dch ch Hn ng cng nh Pli u cn c mt bn gc m ngy nay tht lc.

Tc phm ny c tc gi trnh lm lun n Tin s, v c Hi ng gim kho ng thanh ph chun. Cng trnh ca ng qu thc m rng chn tri hiu bit ca chng ta. ng cp ti ny vi ci nhn ca hc gi v vi thi v t, ct cao chn l ch khng vi mc ch dng ln mt gio iu hay phn phi. S hiu bit ca chng ta v Pht gio trn cc phng din hc thuyt, trit l v gii lut u phi b hn hp v cc b v thiu ti liu. Ri thay, hu nh phn ln gio l Pht gio bng nguyn bn Sanskrit mt, ch tr mt t on c cc nh nghin cu a ra nh sng. Mc d tc phm bng Sanskrit ng hin c c so snh mt cch bt li vi s lng vn hc Pli, gi tr ni ti ca kinh Phn ng, vi ci nhn su sc v nh gi vn mt cch hp l, chng minh s sai lm ca vic khai thc thi th hn ganh t ca thi Trung c, mt thi lm cho Pht gio trong qu kh mt ht sinh lc. Nu ta trung thnh vi Trung o ca c Pht, th ngy nay khng cn c th bo rng Pht gio tng Sanskrit lc xa gio l nguyn thy. Nhng phn nh v nhng tc phm Sanskrit ny c tm thy ti Npal v Ty Tng, chng t ngun sinh lc v ch ca c tin Pht gio. Nh bit c nhng kho tng ny m chng ta c c ci nhn su sc hn v b quyt truyn b o Pht ti cc nc chu . Nhng hc gi thng phi ly lm l khi thy Pht gio t n tm vc mt tn gio ton cu, mc d khng c s bo tr rng ri ca triu nh v gii thng gia giu c. D nhin, s bo tr y cui cng vn xy n, v Pht gio tiu biu yu t thing ling trong con ngi, ch ng vt qua nhng bn nng th vt. S bo tr ca vua cha l hu qu ca s hong dng ch khng phi l iu kin truyn b o Pht. Nh lun lun nhn mnh tnh v thng ca ti sn th gian cng nh ca nghch cnh, Pht gio cng c c ngh lc tm hn ca tn xut gia v ti gia. N tnh ha nhng ngi quyn th v khch l nhng ngi ngho kh, nhng k b ch p.

Lch s Trung c v cn i u cho thy quyn lc v ti sn th gian rt cn thit trong vic bo v tin b tm linh v truyn thng dn tc. Nhng s xm lng ca ngoi bang lm cho nhiu dn tc b tr khp th gii mt ht sinh lc. Hu qu l tnh trng bi gio, ci o xy ra nh ni l. Sc mnh v vinh quang ca o Pht bt ngun lng t bi bao la ca n. c Pht chinh phc bng lng t bi, v nhng tn ca Ngi cng vy. Th gii ngy nay ht sc cn n trit l tnh yu ny, v tht khng ng ngc nhin khi nhng hc gi tr thc ang tm n Pht gio nh nh sng xua tan bng ti gy nn bi s thi ua quyn lc, qun s v binh b. Th gii ang b xit cht trong cn hi hng khng khip, v khng g lm ngi ta xung tinh thn hn l s mt ht t tin. Cuc i c Pht


l mt tm gng sng ng v tinh tn (viriya) v tnh gic (appamda). Nu chng ta c th c c d ch mt phn nh nhng c tnh y trong cuc i rn rp, th gii cng s i n mt tng lai tt p v cao thng hn.

Tin s Thch Minh Chu khng lm g gin tip nhm n mc ch ny. Cng vic ca ng l cng vic ca mt nh hc gi, c tnh cch ph phn, thn trng v trung thnh vi s tht. Nhng kinh Trung A - hm (Madhyma gama) v Trung b (Madhyama Nikya) u c nhng cuc i thoi v ng ngn phong ph tnh ha tm hn chng ta, gip chng ta i ng chnh o. Ngi no dnh thi gi nghin cu tc phm ny t nhin cng mun c n nguyn bn cc kinh Trung b v A - hm, nhng kinh s gieo vo tm hn h nhng c tnh m Pht gio cao. Hu qu tc thi c th khng c tnh cch thc tin cho lm ni theo ngha rng. Tuy vy, y khng phi l mt cng vic v b. N em li nhng hu qu trng cu hn, hng mnh hn v c c s trn s nghin cu khch quan. S p dng nhng gi tr l thuyt vo i sng l nhng d v n sau. Xt theo vin tng y, tc phm ca Tin s Thch Minh Chu s tng thng cho cng kh ca nhng ngi c sch ng v ngn hn cng nh di hn. Ti hy vng rng Tin s Thch Minh Chu s khng t b ng hng nghin cu su tm ny. Chng ta rt cn mt s khm ph ton din v o Pht, v bng n lc v tm gng ca ng. Tin s Thch Minh Chu c th gi cm hng cho nhiu hc gi v sau. Pht gio phi c phc hi tr li vi vinh quang v ngun sinh lc nguyn thy, v iu ny ch c th thc hin nh i theo ng hng lm vic ca tc gi trong chn tinh thn truyn gio.

Ti ht sc hi lng v tc phm ny c hon tt trong khun vin Tn Tng lm Nalanda (Nava Nalanda Mahavihara). Chng ti s mi mi hnh din v nhng g Tin s Thch Minh Chu v nhng ngi cng s ca ng lm. Khi ng tr v qu hng (Vit Nam), Tin s Thch Minh Chu cng s nh Huyn Trng (Hsuan - tsang), dnh trn cuc i ca mnh lm trn s mng truyn b chn diu php (Saddharma) v an lc cho nhiu ngi, v hnh phc cho nhiu ngi, pht trin t bi bng cch nu r s v ch ca thin kin ng chp.

S. MOOKERJEE

Vin trng, Tn tng lm Nalanda (Nava Nalanda Mahavihara)

23-3-1964


LI GII THIU

T TNG PHT HC

Nxb Phng ng, ti bn, thng 5/2011

T-kheo THCH MINH CHU

i c Walpola Rahula, ngi Tch-lan c o to trong truyn thng

Thng Ta B ti cc Pht hc vin (Pirivena), sau vo i hc Tch-lan u bng B.A (London) ri vit lun n Tin s v lch s o Pht Tch-lan v c cp bng Tin s (Ph.D.). Sau i c qua Calcutta, cng tc vi cc gio s i tha v bt u hc ch Hn v ch Ty Tng. Cui cng, i c qua i hc ng Sorbonne nghin cu v Ngi Ansaga (V Trc) v mi n nay vn ti Paris va ging dy o Pht, va trc tc sch v. Nh vy, i c c th c xem l tinh thng c hai gio l i tha v Tiu tha. K qua Paris nm 1965, ti c ving thm i c, trong cu chuyn ngt hai ting ng h, chng ti bn lun rt nhiu v lin lc gia Nam tng v Bc tng, v chng ti ng rng c hai tng u chp nhn v th tr mt s gio l cn bn.

Ni mt cch khc, khng c i tha, Tiu tha, khng c Nam tng hay Bc tng. S d c phn chia Tng phi l v s din bin ca lch s v s truyn b ca o Pht qua nhiu truyn thng, vn ha, ngn ng, phong tc, quc khc nhau v tng phi no cng chp thun mt s gio l cn bn chung cho tt c truyn thng. Quyn sch ny l mt s c gng ca tc gi gii thiu nhng gio l cn bn y v nhng ai mun tm hiu o Pht cng cn phi hiu bit t nht mt s gio l cn bn y. Ring i vi Pht t Vit Nam mt s ln c hc ngay vo kinh in i tha, li cn phi hiu gio l cn bn ny soi sng li s hiu bit ca mnh v tm li s lin tc ca qu trnh pht trin t tng Pht gio. Ring i vi Sinh vin i hc Vn Hnh, ti liu ca tp sch ny cn c xem l ti liu cn bn v ti thiu xy dng nn tng Pht hc ca mnh.

Quyn sch ny vit cho gii tr thc u - M, mt gii tr thc c bi cnh khoa hc v vn minh Ki-t gio, nn cc vn tho lun, phng php trnh by rt thit thc, linh ng, st vi thc t v lin h ngay n i sng v nhng thc mc hin i. Gi tr quyn sch phn ln nh im ny. Tc gi dn chng rt


nhiu li dy trong kinh in Pli chng minh cho s trnh by ca mnh, mt thi v mt phng php khoa hc ng c hoan nghnh v hc hi. Thng chng ta trnh by o Pht ngang qua s hiu bit ca chng ta, v iu nguy hi hn ngang qua cm tnh v s thch ca chng ta, v vy nhiu khi t tng v thi ca c Pht b bp mo rn nt rt nhiu. bt t hi ny, phng php hu hiu nht l dn chng trong kinh in nhng li dy ca chnh c Pht xc chng quan im ca mnh trong khi trnh by mt thi m tc gi tp sch ny theo rt trung thnh.

Dch gi ca quyn sch ny l c Tr Hi, mt tn tui qu quen thuc vi gii hc gi vi ti dch thut v s hiu bit gio l cn bn. khi cn phi gii thiu di dng v c, tn ca c cng m bo cho gi tr dch thut ca dch phm ny ri.

Sigon, 09-01-1966 T-kheo THCH MINH CHU

Vin trng Vin i hc Vn Hnh

Tp sch ny nm trong loi Tng th ting Pli ca Vin i hc Vn Hnh tun t xut bn. Trung thnh vi tn ch thng nht ca Gio Hi Pht gio Vit Nam Thng Nht. Vin i hc Vn Hnh dy c hai h thng Nam Tng v Bc Tng vi hy vng i n mt s dung ha thng nht thc s gia hai tng phi cn bn ca o Pht. V bc u i n s thng cm l s hiu bit kinh in ln nhau. Cho in tp Trng B Kinh ny l hng n mc ch y. Chng ti cho in Pli Vit i chiu tng trang d so snh tm hiu. Nhng v ch Vit di hn, nn nhiu khi phi dng thm trang Vit, v do vy phi nh s trang trng nhau, mong c gi ch . y chng ti xin ghi n Vin Tng Thng v Thng ta Thch Tr Quang khuyn khch, gip ti dch v xut bn tp ny. C ch cao p t c y ch c th n vi nhng v chn thnh yu qu vn ha v tha thit phng s hiu bit.

T-kheo THCH MINH CHU.

(Trch Li Ta Trng B Kinh I)


BN TNH CA DUY NHT TRONG KINH IN PALI

TOI KHANH

Mi n tn gi, c l t ngi ng rng Ha thng Thch Minh Chu ngoi phong cch mt hc gi c vn phong c knh, nghim tc v kh khan nht trong lng Pht gio Vit Nam, cn l mt ngi bt tn k v th mng ng bc thy ca khng ring Pht gio. Tc phm Trc S N L Ca Con Ngi, xut bn gia thp nin 1960 chng minh iu . Nhng vn cha ht, ci duyn ngm trong ch ngha ca Ha thng cng kinh ngi hn khi ta c dp so snh cc bi k trong bn dch Kinh Tng vi nguyn tc Pi hay qua bn dch ting Anh. Tng ch trong li Vit ca Ha thng c nh mt hn gi sn ti hin tn lc ci khng kh c phong ca mt th ngn ng ca ngn nm trc. Gi li ci hn ca mt ting ni thin c kh, trung thnh c vi ngn phong ng kh ca mt bc i thnh nh c Pht li cng thin nan vn nan. D nhin khng phi ai cng lm c vic .

C bn dch kinh vn c t chut ci phong vn bc hc, c xong c tng l li thuyt ging ca mt gio s Ty phng va mi pht biu trong mt ging ng i hc ngy hm qua. C bn dch gng go, tn khuyt nh li lm nhm ca ng o khoai, o chui no . V dng nh ch c bn dch ti hoa v tm huyt nh ca Ha thng Thch Minh Chu mi khin ngi c c c cng lc hai cm gic thnh knh v mt rut. Thnh knh v qua c nh nghe c c ging ni Phm m ca c Pht v mt rut v c gi c m h thy ra mt phng tri C n thi bnh thnh tr c by nai hin tung tng gia mt cnh rng tr x ca cc bc Sa-mn hin thnh. Tng trang kinh lc ny ra mt o trng tinh khit chng nng mi khi nhang tn ngng ca i mt php.


Ni qun quanh ch tha rng ti yu m li dch ca Ha thng Thch Minh Chu qua cc b Kinh Tng ting Vit. V nu ngay by gi phi trng dn vi ba trong v s li dch trc tuyt kia, ti c th k ngay ba bi k m ti thuc nm lng. l k Nht D Hin Gi trong Trung B tp 3, k kt thc bi kinh Ratthapla trong Trung B II v bn tnh ca duy nht ca kinh in Pi trong bi kinh Thch S Vn ca Trng B III (u l cc bn in trc 1975).

Chuyn bt u t mt ngy thin vng Thch cht nhn ra mnh khng cn sng c bao lu na. Ngi cm thy bt an v ngi u tin ngi ngh n chnh l c Pht, lc ang ti th. Thin vng xung trn hu Pht v cng i vi ngi l mt v tin ngoan ng tn Pacasikh. Gi l ngoan ng v v ny c ngoi hnh nh mt tin ng khu khnh, trn u c nm chm tc o, l do ca ngoi hiu Pacasikh. S ghi di thi Pht Ca-dip v ny tng l mt cu b chn b c lng knh tin Tam Bo, tr chng tng. Nh cng c m cu b kia c sanh thin, nhng vn cha b tnh ham chi. Tp kh tr con to cho v tin ci nhn dng ng nh thch. iu tr tru l lng phm trc sau g cng vng ly, chng trm yu mt tin n tn Suriyavacas, con gi ca mt i lc tin ng tn Timbaru, ngi chng qun lng ca v nhc kch ca o Li Thin. Oi om thay, ngi trong mng ca Suriyavacas khng phi l chng Pacasikh ging ht tr con. Nng phi lng cu con trai ca tin ng Mtali, ngi nh xe cho thin vng Thch.

au n qu, Pacasikh m thm mt ci i v v sng tc mt nhc khc ht cho ring mnh nghe. Do cn kh tu hnh nhiu kip, nhng chi non B- c v tnh ny lc trong tng li ht ca chng. Pacasikh tng hc o, nn trong ni ring x lng vn khng qun c li v bn gic, d rt m nht v lin tc b chng phung ph vi nhng tc nim an xen:

Nh gi cho k mt

Nh nc cho k kht

Nng l tnh ca ta

Nh php vi ng Cng.

em ci tnh ca mnh so snh vi tt c nhng g l thit yu sinh t ca nhn gian, ri th c gan so snh vi c o nghip gii thot ca mt v La-Hn thot vng tc ly th qu l c o v thm tha tng chao lm thay!

Ti trm ngh n c Ha thng dch gi kh knh ca chng ta, c l cng phi se lng khi dch n ch ny ca bi kinh Thch S Vn. R rng, Ha


thng t nhiu em ci tnh ring m cng tham d vo nguyn tc, chia s ni au tht tnh ca ngi bn ng tu lng mn . D nhin Pacasikh cng l bn tu ca tt c chng ta.

Ti cha h c hc thuc bi ht ny ca Pacasikh, nhng chuyn i thit l: Hu bi hoa, hoa bt pht. V tm thp liu, liu thnh m. C tnh vun vn th cy tn hoa li, nhng ht nm bn ng nhiu khi li ra cy xanh tt xum xu.

Thin n! Ta van nng

i hin n sui tc

i dc ta c bao

nhng nay tng bi

nh chng La-hn

mi cng c ta lm

dng ln bc La-hn

i kiu n ton thin

nng l qu cho ta...

Bi ht khng t ln nh cu thn ch gip ti vng thot ci mc cm phm tnh cht ngt ca mnh. th tc ly th u sao, g cng ch l hoa bm trn ng vn l c thi. Ci ct li l pht cui quay u thy b, phng h ao lp a thnh Pht. M ni cho cng, u phi ai c bi ht cng phi yu ui in m. Xin c k mt ln i. Thng lm. Chng nhn mnh l mt Pht t, bit vui khi nhn ngm thnh chng ca c Pht ngy mt ng o. Nhng yu nng qu, chng tm thi ch mong bao kip tu hnh ca mnh hy gip mnh gn c ngi . Vy m cng chng xong. Qu B- cao vi l th m cng c hu lu cn dn ti c, th s g mt pht gh bn trm lun ch. Con xin pht th chn thnh, rong chi i hm ri cng s quay v vi Pht. Sinh t ai li khng s, nhng t ngt dt o ra i lc ny th k cng c phn khe kht. Mai mt Nit-bn th lm sao c bui quay v ln na.

Pacasikh lm ring bi ht ny cho mnh, nhng tht ly k khi Th Tn li l ngi u tin nghe chng c tu bi ht ny. Lc ngi va thnh Pht khng bao lu. Th ra chuyn tht tnh ca Pacasikh c t ngy y. Chng nh


a b, chi thua bn th chy v mch m. Nhiu nm sau, ti ngh li ht c Pacasikh thay i t nhiu. Chng xung trn hc o tm qun v d cha qun c, nhng li kinh i vo li ht nh mt chun b cho chng t gii thot ngy sau.

m nay, theo chn thin vng Thch xung trn hu Pht ln na, Pacasikh li m n ht li nhc khc nh mt cch cng dng. L phm chng c c lc ny cng ch l mt ni au tht tnh c ph vo bi ht em dng ln bc iu Ng, ngi dy chng sinh gii thot tnh trn. C l ch c phm phu mi ngh ra c kiu cng dng nghch thin bi a ny thi.

Vy m Th Tn cng lng l ngi nghe vi mt nim bi mn v b, nh ngi m hin kin nhn ngi d a b khc nh. Vi i mt nhn khp mun ci v tm lng ngh thu ngn i, c Pht lng nghe ri ng li khen Pacasikh bng mt cu hi: Ngi hc u li ht pha trn c hai th gii thot v tc ly ? Mt cu hi hm cng lc nhiu vn quan trng. Gii thot v tc ly l hai cc i lp, khng th song hnh. Mt cu hi cha ng c bn Thnh v gi c Gio L Duyn Khi trng ip.

Pacasikh tha li vi Th Tn chuyn lng tan nt ca mnh, v nhc li chuyn c di gc B- ngy trc khi chng ln u hu Pht v ht cng dng Ngi nhc khc no lng .

Kinh ni sau khi vo hu Pht, thin vng Thch c nghe Php v chng qu D Lu. Ngay lc tui tri mn, thin vng mng chung trc mt Th Tn v lp tc ti sanh tr li vi ngi v thin vng ca mnh. S vic chp nhong ny ch c c Pht v thin vng bit c m thi.

cm t Pacasikh, thin vng Thch ha vi chng l s tm cch dn xp Pacasikh ci c Suriyavacas trong gii php tha ng nht.

Li ha ca thin vng khp li mt chuyn tnh th mng bc nht ca kinh in Pht gio, v chng ta c l cng nn cm n c nng Suriyavacas l ngun cm hng cho mt bn tnh ca qun tuyt c kim, c m vang xng thu i min tin tc v tng l mt l phm cng dng mt bc i thnh nh c Pht. V vn cha ht, bn tnh ca ca Pacasikh cn c tc dng ca mt li khuyn tu th v: C rong chi n bao xa xin cng nh quay v. V tc ly mun i ch l mt ci cy sng bng nc mt k trm lun...

h! Pacasikh tin ng thng hng!

TOI KHANH


VI K NIM V VIC IN N

TRNG B KINH, TRUNG B KINH & KINH LI VNG

NGUYN HIN-C
http://quangduc.com/images/file/eTRtuMaB0QgBAPEC/ht-minh-chau2.jpg


I. C DUYN V PHC LNH CA TI

Sau nhiu nm sng long ong, c cc v nng nhc v nhiu phng din v chin tranh trin min, gia nh gp nhiu kh khn. May sao, khong 1965, ti c nhn vo lm vic ti Ta Vin trng Vin i hc Vn Hnh, v sau c ti ni x ca Vin phng 412 (222 Trng Minh Ging, Si Gn).

Ti y, ti c Thng ta Thch Minh Chu, Vin trng Vin i hc Vn Hnh giao cho vic in n, pht hnh ton b Kinh, sch ca Vin. Tip Thng ta giao ti lm Th k ta son tp ch T Tng - c quan lun thuyt ca Vin i hc Vn Hnh v Van Hanh Bulletin (chn lc mt s bi trong tp ch T Tng, vit tm tt li bng ting Anh). Hi ng Vin b nhim ti lm Trng phng Tu Th chuyn lo in n, pht hnh Kinh sch Pht hc, sch gio khoa, sch tham kho thuc v nhiu lnh vc cho cc Phn khoa thuc Vin v nhiu Kinh, sch khc do Tu Th i hc Vn Hnh xut bn v pht hnh.

Vin i hc Vn Hnh c truyn thng rt tt p v c ngha, l trong nhng dp trng i nh: Ngy khai ging nm hc mi, i l Pht n, Vu Lan, ngy c Pht Thch Ca thnh o, ngy L tt nghip (Cao hc Pht hc cho cc tng, ni v sinh vin Phn khoa Pht hc; C nhn cho cc phn khoa khc) u pht hnh v gii thiu mt tc phm mi, phn ln l nhng tc phm thuc loi phin dch hoc bin kho ca Thng ta Thch Minh Chu. C th: Trng B Kinh tp III pht hnh nhn i l Pht n 2516 - 1972; Trng B Kinh tp IV nhn L Vu Lan 2516 - 1972; Trung B Kinh tp II, Pht n 2518 - 1974 v Trung B Kinh tp III ngy c Pht Thnh o 2518 - 1974 Cc tp Kinh ny u hn 1.000 trang/tp.

Vi trng trch Vin trng Vin i hc Pht gio u tin ca c nc, Tng V trng Tng v Gio dc ca Gio hi Pht gio Vit Nam Thng nht trong bi cnh chnh tr, kinh t cn nhiu kh khn v phc tp c v i ni v i ngoi, cng vi nhiu cng tc v gio dc, vn ha, x hi v Pht s. V vy m Thng ta Minh Chu rt bn rn. Nu khng c mt phng php lm vic nghim tc, am m, tm huyt v khoa hc mc cao nht th Thng ta kh c th hon thnh c mt khi lng cng vic s v gi tr nh th!

ch, ngh lc, ti nng, tr tu, o hnh v phng php lm vic ca Thy dy cho ti nhng bi hc v cng qu gi v vic lm ca Thy v li ch cho i ny v i sau li cun ti lao vo cng vic, lm cho ti cm thy thch th v v. V th, nhiu m thc trng, nhiu bui tra ng ngay trn ng giy vn nh in, nhiu ln ch Kinh sch i pht hnh ti vn thy khe khon, vui ti v tm hn rt nh nhng, thanh thn.


Do tnh cht chuyn mn ca cng vic, ti c nhiu c hi v iu kin tip cn, c, in n, pht hnh kinh sch Pht gio v cc cng trnh nghin cu, dch thut v Pht hc, vn hc, khoa hc x hi ca qu Ha thng, Thng ta, i c, Gio s, Hc gi nh Thch Minh Chu, Thch Mn Gic, Thch Tr Tnh, Thch c Nhun, Thch Qung , Thch Nguyn Hng, Thch Chn Thin, Thch N Tr Hi, Tu S, Gio s, Tin s L Mnh Tht, Thch Nguyn Tnh (Phm Cng Thin), Hc gi Trc Thin, Gio s Nguyn ng Thc, Gio s Trn Ngc Ninh, K s Ng Trng Anh, Hc gi Gin Chi, Gio s L Tn Nghim, Gio s Dng Thiu Tng; cc nh nghin cu Pht hc nh Tng H Cm, Nguyn B Lng, Nguyn Hu Ba, V nh Cng v.v v v.v. Ti li c sng nhng nm thng th mng, chn tnh, c ch v ng nh ni x, Thin vin Vn Hnh vi nhng con ngi tr thc, o hnh nh cc Thy Tu S, L Mnh Tht, Phm Cng Thin, Thch Phc An, Thch Chn Nguyn, nh th k d, ti hoa bc nht: Bi Ging v vi cc bn vn rt am m nghin cu Pht hc nh Trn Xun Kim, Trn Tun Mn.

Thi gian ny ti kh bn rn v ngoi cng vic chnh nu, ti cn phi sp xp thi gian theo hc C nhn X hi hc, C nhn Bo ch hc, sau l Cao hc S hc, cng lc lm Hiu trng mt trng B ti By Hin, qun Tn Bnh v theo hc ngh in ti n qun Nguyn B Tng (qun Nht). Tuy bn bu vi cng vic v lo toan nhiu b cho cuc sng i thng, c bit l s b bt lnh, nhng do cm thy tm hn thoi mi v nim say m thc s vi cng vic, nn nay - hn bn mi nm - nhn li, ti cm nhn su sc v chn tnh rng y l nhng nm thng ti sng vui v, thanh thn, hnh phc v c ch nht trong cuc i ca mnh. Trong thi gian lm vic ti Vin i hc Vn Hnh, ti v ngi bn rt thn l Nguyn Vn Long in n, trnh by ba, pht hnh cc tc phm trong t sch Kinh Tng Pli do Thng ta Thch Minh Chu phin dch (Pli - Vit i chiu) v rt nhiu tc phm khc ca Thng ta.

Ti rt may mn v c hng c duyn ln l c gn gi, c lm vic nhiu nm lin tc Ta Vin trng, trc tip nhn vic do Thy Minh Chu giao, c c nhiu tc phm ca Thy k c cc bn tho, c nghe Thy ging dy v Pht hc, c Thy lm l quy y Tam bo v ban cho Php danh l Nguyn Tnh Ni chung, ti hng c nhiu li ch v phc lnh khng ni c bng li. V vy, ti xin php c ghi li vi iu m ti bit v cm nhn v Ha thng Thch Minh Chu, nguyn Vin trng Vin i hc Vn Hnh (1965-1975), ngi Thy m ti thc s ngng m v tn knh.

- n lm vic rt iu vi s say m, yu thch cng vic mnh lm cng vi mt nng lc v ch phi phm. n n ung n gin. Ngi th gi phc v cho n l anh Hng. n dng ba mt mnh, khng cho ai hu h ng mt bn


qut cho mnh. Tiu chun phn n ca n cng ging nh cc Thy v anh ch em nhn vin Vn Hnh ni x ch hn chng ti 1 - 2 tri chui hoc 1 a tri cy nh v 1 khn lnh. Ch c nh vy v l s tht!

- C mt i n tp trung sc lc, tm huyt v tr tu cho s mnh pht trin nn gio dc nc nh ni chung v c bit cho nn vn ha gio dc Pht gio Vit Nam ni ring. Vi cng v v trch nhim nng n ca Tng V trng Tng v Gio dc thuc Gio Hi Pht gio Vit Nam Thng nht, n xy dng, cng c v pht trin h thng trng B trn phm vi c nc. L Vin trng Vin i hc Vn Hnh, n gp phn ng k nu khng mun khng nh l phn quan trng nht, quyt nh nht trong vic duy tr, pht trin th, lc vng chc ca mt c s gio dc i hc Pht gio, trong vic thc hin tn ch, phng chm: DUY TU TH NGHIP khng nh uy tn v cht lng gio dc ca Vin i hc Vn Hnh trong v ngoi nc. Nu khng kin tr v quyt tm thc hin bng c tn ch, mc ch vi ci tm cc k thanh tnh v trong sng, vi mt bn lnh v tr tu siu vit th ngi cho chng con thuyn Vn Hnh nu khng phi l n th Vin i hc Vn Hnh chc chn kh c th tn ti sau nhng bin ng chnh tr d di v nhng toan tnh ca nhiu phe nhm

c gn gi bn n, ti hiu phn no tm trng ca n. Ngoi s knh trng v lo lng, ti chng bit lm, bit ni g vi Thy ti c! Ti chng lm c mt iu g d rt nh nhoi cho Thy ti c! ng tic v cng ng thng cho ti!

- Hnh nh n tng nht m hu nh tt c sinh vin Vn Hnh u nh n Thy Minh Chu l c mi chiu vo mt gi nht nh, n i b rt nhiu vng hnh lang rng, thong v kh di ca Vin i hc Vn Hnh. Vi phong thi t ti, nh c, vi n ci hin ha v thi ci m, d gn, chn tnh nh mt v Cha gi; anh ch em sinh vin Vn Hnh vi mi la tui, nhiu thnh phn x hi, vi nhiu tn gio khc nhau, nhng hu nh tt c u thc lng knh mn, qu trng v khm phc n Nhiu ngi gi n l n Di Lc!

T thng 5 nm 1975, tuy khng cn c tip tc hc tp di mi trng Vn Hnh thn thng na, nhng cc th h sinh vin Vn Hnh, anh ch em lm vic ti Vn Hnh v k c rt nhiu gio s Vn Hnh trong hay ngoi nc thng qua Hi Cu Sinh vin Vn Hnh mi nm u hi t v Thin vin Vn Hnh tham d cc ngy L: Pht Thch Ca Thnh o, i l Pht n v ngy k nim sinh nht n.


n mang n s an lc, vui v cho mi ngi nn khin chng ti thm tha hn, tm c hn khi cm nhn li ca tng Mac Arthur: iu v i chnh l iu n gin v sc mnh chn chnh nm trong s du dng.

II. V VIC DCH KINH TNG PLI RA VIT VN

Trng B Kinh tp I c in nm 1965. Trong Li Gii thiu, (Pht lch 2508. Si Gn 01.02.1965) Thng ta Thch Tr Quang, Tng th k Vin Tng Thng Gio Hi Pht gio Vit Nam Thng Nht c vit:

Trc ngy trng trn 2508, Vin Tng Thng quyt nh khuyn khch s phin dch Tam Tng thuc vn h Pli v Hoa vn. Ring vn h Pli, Thng ta Minh Chu pht nguyn phin dch, v s c xut bn tun t tng tp mt.

Tam Tng thuc vn h Pli l ti liu tng i chnh xc ca t tng h Pht gio Nguyn Th, hin vn l kinh sch cn bn ca ht thy Pht gio cc
http://www.hoavouu.com/p17a11426/1/kinh-truong-bohttp://www.hoavouu.com/p17a4983/1/kinh-trung-bo-majjhima-nikayahttp://www.hoavouu.com/p17a7147/1/kinh-tuong-ung-bo-samyutta-nikayahttp://www.hoavouu.com/p17a14649/1/kinh-tang-chi-bohttp://buddhanet.net/budsas/uni/u-kinh-tieubo1/tieubo-00.htm


quc gia Tch Lan, Thi Lan, Ai Lao, Min in, Cao Min v quc mu Pht gio l n .

Vi Tam Tng quan trng nh vy, ban u Vin Tng Thng ngh t chc mt hi ng phin dch v kim duyt cho vin mn. Nhng sau thy nh vy s kh thc hin c trong tnh trng Pht gio hin ti, mt tnh trng cy mun lng m gi khng ngng. Vin li thy cng tc phin dch Tam Tng Pli khng th tr hon nn th tm lm bi mt ngi, hung chi ngi y l Thng ta Minh Chu, bc s vn hc Pli xut x t Nalanda, ni xa kia o to ra ngi Huyn Trang. V s nhun sc, Vin Tng Thng c kin hy y nguyn dng ng v vn kh ca Thng ta Minh Chu, v l ai tng c dch vn ca ngi La Thp v ngi Huyn Trang th thy r l c nhng vn kh v t ng m nhn vo l tc khc bit ca ngi no, cha ng ngha g.

Vin Tng Thng thit tha cu nguyn Pht gio Vit Nam song song pht trin 3 mt: hc l, t chc, v h php. Phi c ba phn y, Pht gio Vit Nam mi c ni dung v hnh thc mi c b su v b rng, mi cn v cn mt cch c ngha. Cng tc phin dch nm trong cng tc hong php, tr nn ti trng i chnh l v th.

Trong Li Ta Trng B Kinh, tp I, (ngy 28/5/1965), Thng ta Thch Minh Chu vit (trch):

Ba Tng Pli gm Kinh, Lut v Lun. Kinh tng c 5 b: Digha Nikya (Trng B Kinh), Majjhima Nikya (Trung B Kinh), Samyutta Nikya (Tng ng B Kinh), Angutta Nikya (Tng Nht B Kinh) v Khuddaka Nikya (Tiu B Kinh hay Tp B Kinh).

khuyn khch hc gi, sinh vin v Pht t nghin cu kinh in ch Pli, chng ti cho in bn Pli, song song vi bn ch Vit, mt s c gng cn nhiu thin ch mi c th thc hin trong khi Vit Nam rt t nh in c th in c ch Pli. Chng ti dng bn Pli ca hi Pli Text Society, mt bn tng i chnh xc hn c. L d nhin, khi in ch Pli th gi sch tng ln gp hai ba ln. Nhng trong vn nghin cu v phng s hc vn, gi tin khng th l mt tr ngi cho nhng ai tha thit hiu bit v nghin cu.

Tp sch ny nm trong loi Tng th ting Pli ca Vin i hc Vn Hnh tun t xut bn. Trung thnh vi tn ch thng nht ca Gio Hi Pht gio Vit Nam Thng Nht. Vin i hc Vn Hnh dy c hai h thng Nam Tng v Bc Tng vi hy vng i n mt s dung ha thng nht thc s gia hai tng phi cn bn ca o Pht. V bc u i n s thng cm l s hiu bit kinh in


ln nhau. Cho in tp Trng B Kinh ny l hng n mc ch y. Chng ti cho in Pli Vit i chiu tng trang d so snh tm hiu. Nhng v ch Vit di hn, nn nhiu khi phi dng thm trang Vit, v do vy phi nh s trang trng nhau, mong c gi ch . y chng ti xin ghi n Vin Tng Thng v Thng ta Thch Tr Quang khuyn khch, gip ti dch v xut bn tp ny. C ch cao p t c y ch c th n vi nhng v chn thnh yu qu vn ha v tha thit phng s hiu bit.

u tp Kinh ny, Thng ta Thch Minh Chu c ghi Li nguyn ca dch gi nh sau: Tin bn c tp Kinh ny s cng tt c vo qu Tu Th ca Vin i hc Vn Hnh tip tc in cc tc phm khc.

Trong rt nhiu Kinh sch v cc cng trnh nghin cu, bin kho, dch thut do Tu Th Vn Hnh xut bn, trong c c vic quay rono cours vi s lng rt ln cho sinh vin tt c cc phn khoa ca Vin i hc Vn Hnh, ti nh nht l ln in b Trng B Kinh (Digha - Nikaya) (4 tp), Trung B Kinh (Majjhima - Nikaya) (3 tp), Tng ng B Kinh v Kinh Li Vng - (Php C Kinh - Dhammapda).

* V vic in Trng B Kinh v Trung B Kinh

Nhim v ca ti trong thi im ny l: c t 7 gi 00 n 7 gi 30 mi sng, ti t ng vo phng lm vic ca Thng ta Vin trng nhn xp bn tho do n Minh Chu sn trong mt ci khay an bng my rt p. n vit bng bt my, mc mu xanh trn giy trng kh 21 x 33cm. S lng t nht l 20 trang, nhiu nht 35 trang. C u n nh th, ngy ny qua ngy khc, mi sng ti u nhn bn tho ca n. Ti ch v nhn thy rng, tr nhng ngy ngh l, ngy ch nht hoc thi gian n ra Hu hoc i cng tc nc ngoi th vic dch Kinh mi tm dng li; cn khi n lm vic ti Vn Hnh th cha bao gi v cha mt ln no ti khng nhn c bn dch mi sng. Ti ht lng knh trng v khm phc ch, ngh lc, tm huyt v phng php lm vic khoa hc, nghim tc ca n. Khi c tc phm v i s Huyn Trang ca Thng ta Thch Minh Chu, ca C s V nh Cng v nht l tc phm: ch st ca hc gi Nguyn Hin L, ti vn inh ninh rng n hc c nhiu iu c th, thit thc v c hiu qu t vic Huyn Trang i s t chc phin dch, in n v truyn b i tng kinh Pht gio.

Sau khi nhn bn tho, ti c k nhiu ln, sa li cc ch kh c (ch n vit rt kh c, Vin i hc Vn Hnh ch c ba ngi c ng ch n vit l anh H Xun K (B th Vin trng, ti v c th k nh my Nguyn Th Hng). T bn vit tay ca n, ti c, sa k hoc vit r sang mt t giy khc


trc khi giao cho nh in sp ch. Xin lu rng, vo thi im , k thut n lot rt lc hu, phi xp ch ch bng tay, ct ba carton thnh nhng ming mng chn cc khong cch ca tng ch, anh ch em cng nhn nh in phn ln u t hc, li phi cn c ch Pli dn trang ting Vit nn vic in Kinh cng kh khn hn. Ti thng xuyn n nh in, c mi ln nh in v cho ti 5 - 10 trang bn in th (preuve), ti i chiu vi bn tho ri sa cha cn thn n ln th nm, th su. Nhiu bui chiu, ti phi chy nhanh xung n qun Vn Hnh mua cafe, thc n bi dng anh ch em nh in lm thm gi. Nhng lc nh vy, ti a xp bn v nh Vn Cng Tun sa li...

Bui ti, ti ln Thin vin ngi tnh tm trc khi c li mt ln na nhng trang kinh m ti sa morasse trc . Nhiu m, trong gic ng, ti nghe ai mch cho ti nhng ch sai. Ti bt dy v xem th ng l c sai nh vy. Trong qu trnh in cc b Kinh, ti thng gp, thng nghe vic mch bo ny v vic mch bo ny hon ton u ng c. Tht l!

Sau khi chm morasse tht k cc trang Kinh, thng th trc 10 gi sng hm sau, ti trnh cho n duyt sa mt ln cui ri n k bon tirer, chiu ti a xung nh in. V s lng ch ch rt t, nn c 16 trang (gi l 1 cahier) l chng ti phi in c s lng ch sp tip cc trang sau. C th hai thy tr chng ti v c vi cc anh ch em cng nhn n qun Vn Hnh, n qun Trng Minh Ging v n qun Vn Th (ng Phan Thanh Gin - nay l in Bin Ph) cm ci lm vic, say m lm vic v ri mi chuyn u din ra sun s, tt p. n nay c li my ngn trang Kinh sch ca n v cc tc phm ca nhiu v khc, ti vui mng v khng sai st g nhiu trong vic in n ny.

Kinh Li Vng

Trong sut thi gian hc tp v lm vic ti Vin i hc Vn Hnh, ti rt thch c v chp li cc bi k trong kinh Php C trch ri rc trong cc bi vit trn bo ch, sch hoc bn tho chn ng trn Tp ch T Tng. Thi gian sau, n Minh Chu quyt nh in trn b Kinh ny c c phn nguyn tc bng ting Pli. y l ln u tin ti Vit Nam b Kinh quan trng ny c in bng hai ng: Vit - Pli v y cht th. Ti ht sc vui mng v c i c li rt nhiu ln. Ti li c may mn khi hc lp Cao hc S trong hai nm, c nghe n Minh Chu ging v b kinh ny. n gi Kinh ny l Kinh Li Vng. Khi lm tiu lun mn Vn hc Pht gio cui nm th th nht v nm th hai Cao hc S, ti u vit tiu lun cui kha v Kinh Li Vng.

Sau , Thy Chn Nguyn (Thin vin Vn Hnh) tng ti tp Li Pht Dy - Dhammapada do Ha thng Thch Thin Siu dch v Ha thng Thch


Chn Thin (Tin s Pht hc ti n , Vin trng Hc vin Pht gio Vit Nam ti Hu) tng ti tp Php C Thi K do nh th, nh nghin cu Pht hc Tr V dch v Thy Chn Thin vit Li Gii thiu. Ti nhn thy:

a/ C ba bn dch Kinh Php C ca Ha thng Thch Thin Siu, Ha thng Thch Minh Chu v nh th Tr V u mang li nhiu li ch cho ngi tu hc.

b/ Bn dch ca Ha thng Thch Thin Siu xut bn sm nht nc ta t nm 1959. Thy dch theo bn ch Hn v c nhiu ch thch ht sc r rng v cn thit (tng cng c 221 ch thch).

c/ Bn dch ca Ha thng Thch Minh Chu c in song ng Vit - Pli gip ch rt nhiu cho nhng ai hc Pli, to thun li rt nhiu cho vic hc hi thm chnh xc v su sc hn i vi li c Pht dy. Bn dch Kinh Li Vng ny rt trau chut, d nh, d thuc v d i vo lng ngi.

d/ Bn dch ca nh th, nh nghin cu Pht hc Tr V c s mi l v ni dung v hnh thc (in n rt p, c thm phn th php ca dch gi) nhng rt trung thc vi nhng li c Pht dy nh kin ca Ha thng Thch Chn Thin trong Li Gii thiu.

e/ Khong thng 8.2008, ti c mt ngi bn tng cun Kinh Li Vng (thi ha Dhammapada-sutta) ca S Minh c Triu Tm nh (T khu Gii c) S trng Huyn Khng Sn Thng Hng Tr - Tha Thin - Hu. L mt nh s li l mt nh vn, nh th, nh th php c nhiu ngi mn m nn bn dch Kinh Li Vng ca S Minh c Triu Tm nh c nhiu nt mi l v c o.

i chiu Php C 82, cc bn dch ln lt nh sau:

- Bn dch ca Ha thng Thin Siu:

Nh h nc su, yn lng trong sch, nhng ngi c tr sau khi nghe Php, tm h cng thanh tnh v yn lng.

- Bn dch ca Ha thng Thch Minh Chu:

Nh h nc su thm,

Trong sng khng khuy c.

Cng vy nghe Chnh php,


Ngi tr hng tnh lc.

- Bn dch ca nh th Tr V:

H su th nc lng,

Nc lng li, th trong.

Ngi tr nghe gio l

V trong lng ci lng.

- Bn dch ca Minh c Triu Tm nh:

V nh h nc thm su

Lng yn, trong sut

chng mu bn nh!

Lng ngi tr gi lng t

Khi nghe diu php

bn b nh nhin!

Nh ni, t lu ti rt m kinh Php C. V vy, mi ngy ti c v nh vi tnh my trang Php C Thi K tu tm dng tnh. Khi c li Php C kinh, ti ht sc tm c v kin cc qu Ha thng dch gi b kinh ny.

- Ha thng Thch Thin Siu:

c xong kinh Php C, c gi s thy trong gm nhng li dy v trit l cho c hai gii xut gia v ti gia. Nhng li dy cho hng xut gia tt nhin khng bao hm ti gia, nhng nhng li dy cho hng ti gia ng nhin trm c hng xut gia. Do , d hng no, c cun kinh ny, cng thu thp c nhiu li ch thanh cao.

- Thng ta Thch Minh Chu:

Nt ni bt na l trong kinh Php C l du cho c Pht c cp n cc iu c, cc iu bt thin, ni n s quyn r ca dc lc, s ph hoi ca c Ma, nhng cui cng nt ni bt ln vn l kh nng hng thng ca con ngi, kh nng ph v v minh, vn ln nh sng ca gic ng, kh nng loi


tr cc trin phc, kh ch, vn ln sc mnh ca gii thot, thanh tnh. Tim tng trong nhng li dy ca c Pht, kinh Php C em li cho nhng ngi Pht t v thn hu ca Pht t mt ni vui nh nhng thanh thot ca nhng con ngi hng thin, bit trnh iu d, lm cc iu lnh, bit lm cho ni tm, thn hnh, khu hnh v hnh thanh tnh, nht l nh lm cc hnh lnh, c hng vin ly lc, nh nghe Chnh php, c hng php lc, nh hnh thin, c hng thin lc v nh i gn n gii thot, c hng gii thot lc. Nhng bi k sau y ni ln s hoan h, s an lc ca nhng ngi con Pht trung thnh vi gio l Pht dy:

Vui thay, chng ta sng,

Khng hn gia hn th!

Gia nhng ngi th hn.

Ta sng khng hn th.

Ti c lm tp Kinh Php C & Php C Thi K, phn chnh, ti in thm ba bi gii thiu Kinh Php C:

1. Li Gii thiu bn dch Li Pht dy (Php C - Dhammapada ca Ha thng Thch Thin Siu.

2. Np sng o hnh v tr tu trong kinh Php C ca Ha thng Thch Minh Chu.

3. Li Gii thiu Php C Thi K, do nh th, nh nghin cu Pht hc Tr V dch ca Ha thng Thch Chn Thin.

Ti thit k ba, in n rt cng phu tp ny tng bn b. Bn ti ai ai cng thch c; c ngi photocopy tng cho nhiu bn khc.

Nguyn Tnh Nguyn Hin-c

(Trch mt on trong Tuyn tp Nhng Ngi Ta Sng Trong Ti.)


LCH S PHT TRIN

NN PHT HC VIT NAM

THCH MN GIC

Vo 10 gi sng ngy 4-4-1973, ti Ging ng 18 ca Vin i hc Vn Hnh, lng ti y nim hoan lc khi c tham d bui din thuyt ca Thng ta Thch Minh Chu, vi ti Gi tr Lch s ca Trng B Kinh. M u, vi im th nht, Thng ta Thch Minh Chu cho chng ta thy v tr lch s. Trong phn ny, din gi trnh by qua hai giai on: Giai on Pht gio Nguyn thy v giai on cc Hc phi. Trng B Kinh (Digh - Nikay) gm 4 tp m Thng ta dch xong, n i din cho Hc phi Thng ta b gm c va t tng nguyn thy, va t tng ca b phi. Vi im ny, din gi khng chp nhn quan im xem Trng B Kinh l thun ty i din cho thi i nguyn thy. Bi v theo quan nim ca cc hc gi khi sanh thi c Pht c th ni ting Magadhi - l ting ni ca dn chng Magadha (Ma Kit ) - vi im th hai, din gi cp n Gi tr lch s. y, Thng ta Thch Minh Chu cho chng ta thy, th sanh thi c Pht i thuyt php tng lng mt, nhng lng ny nm trong vng ai Trung n. Do , c Pht phi ni ting ni ca dn chng Magadha.

Ngoi hai im chnh v lch s ca Trng B Kinh m Thng ta Thch Minh Chu trnh by ra, theo chng ti khi Thng ta Thch Minh Chu hon thnh cng tc phin dch Trng B Kinh nh du mt giai on quan trng trong lch s pht trin nn Pht hc Vit Nam. Chng ti ni y l mt giai on quan trng, bi v, k t y, Pht hc Vit Nam s c thm mt ngun vn hc mi lm cn bn cho mi cng trnh nghin cu v hc tp.

Trn phng din lch s pht trin, t sau Php nn 1963, Pht gio Vit Nam thc hin mt bc tin v i l thng nht hai truyn thng sai bit ca Pht gio. S kin cho thy rng, Pht gio Vit Nam lun lun kht vng mt i sng thun nht ca cng ng Tng S, vn l iu m c Pht thng khuyn dy. Ch c s thun nht ca cng ng Tng S trn mi lnh vc, o


Pht mi l ngun hy vng ha bnh v hnh phc ca nhn loi. Sng hm nay, chng ti n d bui din thuyt ni v Gi tr Lch s ca Trng B Kinh trong nim tin tng .

ng khc, trn phng din vn hc v t tng, truyn thng Pht hc Vit Nam xa v nay vn thin trng v i tha nn khng khi c phn coi nh nhng kinh in nh A Hm ca Hn Tng hay Nikya ca Tng Pli. l mt thiu st ln lao. Do s thiu st ny, mi khi Pht gio Vit Nam ri vo tnh trng khng hong, khng bit da vo u thit lp li th ch sanh hot ng theo tinh thn nguyn thy ca o Pht. Ly th d triu i nh Nguyn ca ta gn y m ni, cc th ch sanh hot Thin mn c lp theo khun so Trung Hoa mt cch v thc, m cc khun so c cc vua cha Trung Hoa t ra mt cch c . Bn ngoi trng c v nh l chnh n quy c Tng Lm, nhng ni dung li l nhng bin php ngn chn pht trin o Pht. V khng truy nguyn ra c hu qu ca nhng c , nn trong nhng nm gn y, trc tnh trng cc k xo trn ca o Pht ti Vit Nam, xut hin nhiu khuynh hng ci cch th ch sanh hot Pht gio m ch da vo kin thc th thin. Chng hn, ngi ta ch cn c mt cch m h vo mt yu quyt trong Lut Tng, theo , th ch sanh hot c php thay i ty theo a vc v truyn thng ca mi a phng, ri t , thit lp mt th ch mi m khng ly tinh thn ca Lut Tng lm cn bn. Mc d trn phng din t tng, o Pht chia lm hai truyn thng Bc v Nam nhng tinh thn Lut Tng ch c mt. Cc nh i tha ca Trung Hoa cng tng ni rng trong gio l ca c Pht khng ai c php thit lp mt Gio hi B tt Tng. Gio hi phi ly Gio bn Ba La Mc Xoa lm s y. Nh vy, nhng ci cch nu khng kho lo da vo cc kinh in m ch gii thch theo quan nim ring t, theo ch kin vn th thin, th hu qu ch lm cho tnh trng cng tr nn xo trn.

Cn c vo mt t trng hp in hnh trn y, nn chng ti mi ni rng cng tc phin dch Tam tng Pli nh du mt bc tin quan trng trong lch s pht trin Pht hc Vit Nam. ch mi ni v kha cnh th ch sanh hot ca o Pht. V kha cnh hc thut, Tng Pli cn mang li cho Pht t Vit Nam nhiu kin gii ho hng. Nht l nh m Pht t Vit Nam s dt khot vi thi t cao ng mn mt cch sai lc v truyn thng i tha. Nu tng c cc kinh in xa nay b lit vo Tiu tha nh A Hm hay Nikya, c vi mt tinh thn khng c xuyn tc, chng ta s thy ngay ton b gio l t tng ca i tha u c cha ng trong . Ngay nh thuyt Tnh Khng, c coi nh c trng ca t tng i tha nu khng truy nguyn ra mm mng t cc b A Hm, thuyt Tnh Khng khng nhng ch l mt quan nim h v v mt thi ngy bin, m cn gy nhng tai hi trm trng cho ngi hc Pht.


ng khc, ngay trong Trng B Kinh tp IV, chng c th c cha ng nhng quan nim ct yu ca i tha nh B tt, Php Thn v Php Tnh. Ni trang 85, bn dch ca Thng ta Thch Minh Chu, chng ta c thy cu ny: Ta l con chnh tng ca Th Tn, sanh ra t ming, do Php sanh, do Php to ra l con chu tha t ca Php. So snh vi kinh Php Hoa, chng ta cng c cu tng t: Tng Pht khu sanh, tng Pht ha sanh. i tha ly nh ngha B tt. Trng B Kinh ly xc tn i vi Nh Lai. Cng ngay sau , Trng B Kinh ni rng Nh Lai ng ngha vi nhng ch: Php Thn, Php Th, Phm Th. y cng l mt nh ngha cn bn ca i tha v Nh Lai v Php Thn. Nu cng trnh nghin cu t gio nh va c k, chc chn chng ta c th tin n mt kin gii chn chnh v o Pht, khng b chi phi bi nhng gii thch theo kin ring t, nh li Thng ta Thch Minh Chu c ni trong cc bi ta cho tp III v tp IV ca Trng B Kinh ny.

Cho n by gi Trng B Kinh mi c phin dch trn v ch mi l mt phn nh ca Kinh tng Pli (1), chng ta cn ang mong i ngy hon thnh ca Tam tng ny gm tt c cc Kinh, Lut v Lun Tng ca truyn thng Nam phng. Trong hon cnh au thng ca dn tc ta hin nay, ci ngy y qu tht l xa, nn nim hy vng qu l v cng to ln. Hung chi, cc kinh trong truyn thng Bc phng cha c khi cng mt cch c quy c. Do vy, nim hy vng ca chng ta li cng bt kh thuyt. Nhng nhn li cng trnh m Thng ta Thch Minh Chu n c thc hin, trong khi cng vic a oan ca mt Vin trng i hc m Thng ta phi m trch hng ngy, chng ti t thy rng cng trnh y ca Thng ta gi ln nim tin tng v bin trong lng ton th Pht t Vit Nam. Ring c nhn chng ti, chng ti t thy khng li by t tt c s ngng m v knh phc ca mnh i vi Thng ta. V, vi t cch mt Tng v trng Tng v Vn ha ca Gio hi, cng trnh m Thng ta thc hin c qu l mt khch l ln lao i vi chng ti, trong n lc cho mt nn vn ha Pht gio Vit Nam gia hon cnh kh khn ca Gio hi v ca c dn tc na.

kt thc bui ni chuyn, Thng ta Thch Minh Chu a ra ba im, c bit ch trng n hng ng sinh vin, nht l sinh vin Pht khoa. Th nht, khi hc mt tc phm Pht gio, sinh vin nn nghin cu, tm hiu v tr lch s, gi tr lch s ca tc phm y; th hai, sinh vin phi hiu o Pht l o nh tht v c gng suy ngh coi c Pht dy nhng g. Vi phn ny, Thng ta Thch Minh Chu cho rng dch kinh khng phi ch lm cng tc vn ha m thi, tht s dch kinh chnh l c dp gn gi vi c Pht qua li dy ca Ngi; th ba, phn sau cht, Thng ta Thch Minh Chu nhn mnh v ngi hc Pht cn phn bit c Pht ca tn gio v c Pht ca lch s. L ng nhin, qua li


din gi, ti ging ng ca i hc, trc thnh gi l gio s v sinh vin, c Pht lch s c nu cao.

Cui cng, chng ti xin php trch mt on Pht ngn trong Trng B Kinh tp IV, thay cho kin th thin ca chng ti. Li Pht dy rng: Do vy (), nhng php do Ta t chng tri v tuyn b cho mi ngi, tt c cc ngi hy hi hp li, ch c ci ln nhau, hy so snh cc ngha vi nhau, cc cu vi nhau cho Phm hnh ny c tn ti lu di, v hnh phc cho mun loi, v an lc cho mun loi, v li ch, v an lc cho ch Thin v loi ngi.

Thch Mn Gic

Pht hc Thin hc v Thi ca Tu th i hc Vn Hnh, Vu Lan 2518 - 1974, tr. 141-149.

---------- (1) Tu th i hc Vn Hnh cho pht hnh Trung B Kinh tp I, tp II v

tp III ca b ny ang in v s cho pht hnh vo l Thnh o 2518. Hin nay, Thng ta Thch Minh Chu ang tip tc dch b th 3 trong 5 b thuc Kinh Tng Pli. (Ghi ch ca Nxb).

* Thng ta Thch Mn Gic, trc nm 1975 l Ph t Vin trng iu hnh Vin i hc Vn Hnh (tc l Ph Vin trng). Thng ta xut bn mt s tc phm sau y (trc thng 4/1975):

Sau nm 1975, Thng ta thnh lp v tr tr Cha Vit Nam gn LA, California. Nm 2000 v chng chng ti c anh Trn Thi Bnh, nguyn Trng phng Hnh chnh i hc Vn Hnh a n thm cha v dng hng tng nim Thy. Trc cng cha c khc hai cu th quen thuc v ni ting t rt lu ca Thy:

Mi cha che ch hn dn tc Np sng mun i ca t tng. (Huyn Khng - Nh cha). (Ghi ch: Nguyn Hin-c)


LI GII THIU

X LI CA C PHT

Tc gi THAM WENG YEW THCH N GII HNG chuyn ng

Sau khi c Pht nhp Nit bn, x li ca Ngi c chia thnh tm phn cho tm lnh th nh Vng X (Rajahala), Vesali, thnh Ca-t-la-v (Kapilavatthu) Allakappa, Ramagala, Vethadipa, Pava v Cu-thi-na (Kusimala). c ni tn knh th x li ca cc bc Thnh, kin trc s ca cc ngi thp bt u pht sanh v tin ha. Nhiu th k tri qua, Pht Gio theo thi th m thng trm ln xung v x li hu ht cng b tht lc.

Vo th k XX, cc nh kho c trong khi khai qut vng Taxila v ngn i Long Th (Nagarjunakonda) tm thy cc vin x li tht ca c Pht v hin nay c th ti Sarnatha. Tc gi Tham Weng Yew vit v lch s v ngha ca vic th x li, tin trnh thng hoa cc n thp th cng, cc hnh nh minh ha. T kheo ni Gii Hng pht tm dch ra ting Vit v y l ln xut bn th hai.

Xin mi qu c gi tham kho v t duy s thy gi tr v cng to ln ca quyn sch nh mt mn qu tinh thn, mt phng php sng, v mt cch gip chng ta tng trng phc hu.

Xin trn trng gii thiu.

Ngy 20 thng 3, nm 2006

Ha Thng THCH MN GIC Vin ch cha Vit Nam ti Los Angeles, Hoa K


MI CHA CHE CH HN DN TC

THCH NH IN (c quc)

Ngi Vit ra i b li sau lng tt c v trong y c b li ngi cha. Do vy m s nh thng dng dc, bao gi ngi cha cng xut hin u tin trong tm tr ca h. Thi s Huyn Khng, tc Ha Thng Thch Mn Gic, cch y 50 nm lm mt bi th Nh Cha rt hay, din t ng tm trng ca nhng ngi xa qu hng v li ni chn nhau ct rn ca mnh.

Bi th y nhan l: Nh Cha

T thu ra i vng bng cha

ng i nhc chuyn hn thua

Trong ti bng dy nim chua xt

Xao xuyn m v li cnh xa

y l li th tht ngn trng thin. Ngha l mi cu 7 ch v khng nht thit bi th phi dng ni 4 cu nh nhng loi th ng lut b g b nim lut, m y gm 9 on, mi on 4 cu nh th.

Con ngi khi xa qu mong mun lm nn mt ci g cho i; nn phi bon chen vi danh vi li, tranh u hn thua phn thng c v mnh; nhng khi sc tnh li, thy sao m chua xt qu. Do vy mi m mng nh li cnh c ngi xa, trong y c bng dng mt ngi cha.

Thp thong u y cnh tng lng

C con ng chy lang thang

C hng tre gi hn sng ni

Im lng cha ti ngp nng vng


Cnh c ngi xa u cn na; nhng trn con ng t chy vo lng , hai bn c nhng hng tre thng tp, ng sng sng vi ni sng, tng trng cho cuc i ca ngi qun t. Ch n gin th thi; nhng l biu tng cho lng ti y v ni di nh nng chi chang hay nhng chiu t m m, ngi cha vn im lm trong cuc sng trm lng ca dn qu.

C nhng cy mai sng trn i

Bn hng tng bch vn xanh ti

Nhn ln phng pht hng trm ta

c Pht t bi ming mm ci

Tht l hnh phc bit bao! Tht l hoan h bit bao! Trong tt c hon cnh, trong tt c nhp iu sng ca dn lng u c s hin din ca ngi cha; trong y c c Pht di ln khi hng nh ta. Ngi ngi yn mm ci vi cuc th i thay t bn trong ln bn ngoi bn thn ca mi con ngi. Tuy vy trong vn cha kia c nhng cy Mai sng rt lu. Mi nm ng n Xun sang th hoa Mai ua sc thm cho n nng Xun, mc cho gi ng c khe kht. Ngoi nhng gc Mai gi ra cn c nhng cy Tng v cy Bch vn sng sng vi gi sng, tr gan cng tu nguyt, chu ng vi bao gian kh kh khn; nhng l vn xanh, cy vn thng, chu ng gian kh vi thi tit, vi hon cnh. iu ny cng ni ln c ch ca nhng ngi li qu, khi h chp nhn sng cht vi ly tre lng, nng khoai b giu y.

Ti nh lm sao nhng bui chiu

Li kinh gii thot ging cao siu

y ngi cha c ngy hai bui

Cu nguyn dn lng sng mn yu

Di mi cha hin ha y c hnh bng ca v S gi ngy 2 bui vi kinh k, m chung, cu nguyn cho dn lng sng c hnh phc qua li dy ca ch Pht, b c lm lnh, gi tm cho c thanh tnh. Li kinh ting k y nh l nhng ting vng cao c di vo tm t ca ngi dn,ngay c nhng ngi ang sng ni vin x. Li kinh y c vang vng mi ngy sm chiu hai bui, khin cho khch trn ai tc ly cng phi hng v cnh gii gii thot nhim mu tu thn tch c.

V vy lng ti sng thi bnh


Sm khuya gn gi ting chung linh

Sn khoai go bp nui dn xm

Xy dng tng lai x s mnh

Cuc sng nng thn rt n gin; ch c go khoai, sn, bp, rau ci ch c g u; nhng trong tng vi sinh vt y c sinh trng, ln ln ti lng qu kia c mc ch r rng l t bi cho qu hng x s cho p , m mun th phi nng theo s cu nguyn, nng theo chung m, linh tang, g nhp vo thnh trng, thnh chung giong ln bao hi chung cnh tnh. t con ngi sng trn vn trong cnh thi bnh an lc. S yn n khng phi t nhin m n c. l do s cu nguyn, do ch mong cu. Do s hng v ng Ton Gic. Do tm nguyn y m i sng ca mi ngi trong thn tr nn an lc

Mi ti dn qu n gi lnh

Khp cha do dt nh trng thanh

Ting chung thc tnh lan xa mi

An i dn hin mi mi tranh

i sng ca nng dn rt hn nhin cht phc. Ct lc lm lng sut ngy c ming cm, manh o, ti v tm ra sch s, sau cm nc v dn v con ln cha ngm trng. V sao vy? V ti cha bao gi cng c cy to bng mt. Xuyn qua ngn cy ni c , nh trng rm s di chiu khp y tr nn mun hng ngn ta ha ln vi ting chung ngn nga nh mi Thin lm nn cnh vt ca thin nhin. Khin ngi nng dn th thi, hnh phc v cng. y l nim an i, mt s ng vin khng phi dng thuc ung cha lnh bnh tt m tt c u khi t ch tm hng thng ca mi con ngi.

Trm t hng xng thm ngo ngt

Thn trn xm di d nao nao

Dn lng tm gi ln cha l

Mi bn, ba mi mi ti vo

n ngy sm hi vo ti 14 m lch hoc ti 30. Mi thng 2 ln nh th sau khi cm nc tm gi, v chng con ci c nh ln cha vi sn phm trong vn nh rau, chui, u m mang ln cha cng dng S c v thp phng b


tnh. y l tm nguyn ca dn lng khi i cha l Pht. Cho nn ai ai cng nn nao trng cho n nhng ngy trng i y m ln cha dng hoa hng cng Pht v dm mnh vo trong trm hng khi ta, nh thy mnh cng c sm hi nhng ti li t lu i, lu kip gy ra:

Bit n bao gi tr li qu

Phn vn lng gi nh nhung v

Tang thng d c bao nhiu na

Cng nguyn cho cha khi ti t

Ngi cha vi phong sng cng tu nguyt y, vi thi gian nm thng cht chng, vi chin tranh nt, vi sng gi ph phng, chc chn phi c nh hng; nhng trong tm trng ca k xa qu vn mun rng nhng hnh nh ca nm xa, mt ngi cha hin ha yn tnh ta lc trong mt ngi lng v trong tm thc ca ngi xa qu nh th cng mong rng khng b nh hng g nng n c. V ngi cha trong lng ngi xa x l mt bu tri, mt t nc, mt qu hng. Cha bit l bao gi mi c th tr li thm qu; nhng mong rng ngi cha trong lng ca tui u th y vn mi mi ni tm thc ca ngi xa qu:

Chung vng ni nao nh l lng

Ra i ai chng nh cha chung

Mi cha che ch hn dn tc

Np sng mun i ca t tng.

Tht l tuyt vi! Tht l vi diu khi bn tai mnh vng vng u y ting chung v nhiu ting chung lin tc nh th vng ra t mt ngi cha cho nn mnh thc tnh v nh li cha xa. Ai l ngi ra i, chc chn khng bao gi qun c ngi cha y. V sao vy? V l mi cha kia che ch hn dn tc qua bao nhiu nm thng cht chng, qua cc triu i thnh suy ca dn tc; che ch tt c nhng mun phin ca th s i thay v , chnh l np sng nghn i ca ng b, cha m ta trong tinh thn Pht gio vy.

Thch Nh in


THI CA HUYN KHNG

V VI TUI TH HC O

THCH PHC AN

Do y, vo khong cui thp nin 50 v u thp nin 60 ca th k trc, Pht hc vin Trung phn Hi c ti Nha Trang thy cn phi m rng vic o to tng ti. Ngoi hai ni c c s sn l Bo Quc (Hu) v Tu vin Gi Lam (Si Gn), ban Qun tr quyt nh m thm mt chi nhnh na Cao nguyn Trung phn, a im c la chn l cha Linh Sn, Lt, ni m Ha thng Mn Gic, tc thi s Huyn Khng ang lm Hi trng Hi Pht gio Tuyn c (by gi l Lm ng).

Hai mi hc tng ang theo hc Trung hc nht cp (cp 2) c chn a i. Trong s y c ti, va mi hc xong tht (lp 6 ngy nay) trng B Nha Trang.

Ha thng Tr Th (by gi l Thng ta gim vin) ch thn hng dn hai mi hc tng ln ng i Lt.

Hm y l mt ngy u thu, Ban Gim c v ton th hc tng Pht hc vin u ra ga Nha Trang tin a chng ti ln ng.

gn bn thp nin tri qua ri, vy m ti vn cn nh nh in ci bui sng u thu nm y. Lc , d x du, tng chao khng n, qun o khng mc, m sao huynh , thy tr li thm thit o tnh vi nhau nh th? Ti c bon khon t hi, c phi v lc y ci b li danh ca th gian cha dm bn mng n chn Thin mn nh by gi chng?

Tui th ca chng ti ln ln trong khng kh trong lnh khng h b bt c mt m my en no lm vn c, nn tt nhin chng ti c l do m c v mt ngy mai ti sng ca o php v ca c chnh mnh.

Ring ti, d lc y ch va mi hc xong tht (lp 6 by gi) nhng cng tp tnh c c cc tc gi ca nhm T Lc Vn on, c bit l tc


phm on Tuyt ca vn ho Nht Linh, m trong nhn vt chnh l mt thanh nin tr thc, nh hng Ty hc, phi hy sinh tnh yu nh b ca mnh phn i nhng quy nh kht khe ca x hi phong kin li thi.

Ngi thanh nin tr thc y ln ng i n nhng chn tri xa xi, m Th L cm xc ghi li trong mt bi th ni ting l Giy pht chnh lng:

Nm nm theo ting gi ln ng

Tc lng ti bi gi bn phng.

Ri trn ng phiu dt, vo mt bui chiu cui nm dng li trong mt gc tr :

R o phong sng trn gc tr

Lng nhn thin h n xun sang.

Ci hnh nh mt thanh nin c c trong gc tr ni t khch qu ngi lng nhn thin h n xun sang y lm quyn r nhiu ngi tr tui do y, trong tt nhin c ti.

Cng vo u thp nin 50 ca th k 20, thy Huyn Khng (xin c gi nh vy gi mt cht k nim v tnh thy tr t khi ti cn chm) cng c lm mt bi th c tn l Dng sui nh. Bi th din t s vui mng no nc ca tc gi (hay cng c th l ca ton th Pht t Vit Nam) vo thi im , trc thm i hi ca Pht gio ba min Bc, Trung v Nam hp nht thnh mt t chc duy nht l Tng hi Pht gio Vit Nam (tin thn ca Gio Hi Pht Gio Vit Nam Thng Nht) din ra ti cha T m (Hu) vo nm 1951.

Nhng tt nhin c nhiu cch ta cm nhn bi th ny, ch khng n thun l bi th ch n cho s kin lch s trng i ny ca Pht gio Vit Nam.

Chng hn, ta c th xem dng sui nh nh chnh l thn phn ca mi ngi trong chng ta. Dng sui y, d ang chy m thm, phi lun lch qua khng bit bao nhiu l m ly nc ng, nhng dng sui vn c m rng mt ngy no s gp c i dng mnh mng.

Chng ta cng vy, mt hm no trong i cht nghe gi ma se thi, thy i sng chng c ngha g c, ngoi bn bc tng r, ta bng kht khao mun i n nhng chn tri xa xi, nh dng sui nh ca thy Huyn Khng cng tng kht khao nh vy:


Cht cha bao nim hn

Cht hp ring cuc i

m qua tri tr gi

Ti m chn xa vi.

(Dng sui nh)

Trong thi phm K l hnh c c c ti bn vo nm 2004 ti M, ri trong tp k yu mng khnh th vo nm 2005, thy u c trch ng li bi thi k ny:

Nht bt thin gia phn

C thn vn l du

K vi sanh t s

Gio ha xun thu.

M thy dch l:

Bnh bt cm ngn nh

Mt thn mun dm qua

Ch v nim sng cht

Gio ha Ta B.

Hi cn Lt cng nh Si Gn, thy Huyn Khng thng k cho ti nghe rng, khi thy cn l mt hc tng cha Bo Quc, thy thng trn hc ra ngi di gc cy nhn ca cha c cc nh th mi nh Huy Cn, Xun Diu, Lu Trng L, Hn Mc T, v.v... v nht l cc tc phm ca nhm T Lc Vn on, c bit l tiu thuyt ca Nht Linh nh hng mnh m n m vo cui i, ngi nh li mt lng qu xa xi ca tui th, thy vn cn nhc ... m no nm ng ti cng thng nghe ting sng v ngoi bin, ting sng nghe m m gp khi tri ng. Nghe ting sng v, ti lin tng n anh Vi trong truyn Trng Mi ca Nht Linh.

Nh vy l ci chn xa vi ... m thi nhn c m ngoi m hng ca c thn vn l du, tc l hnh bng ca nhng k xut trn thng s t nguyn


rong rui mt mnh trn nhng no ng ca trn gian lay ng con ngi ca trn gian ang ng m trong m di sanh t ra, th cn c ci lng mn ca mt thanh nin tr thc thi (qua Dng trong on Tuyt ca Nht Linh). Th lng mn m cc nh vn nh th thi by gi u th hin trong cc sng tc ca mnh.

S d ti mun nhn mnh n vn ny l v, chng ta cn nh rng, vn th ca Pht gio thi y hu nh b ng khung hon ton trong nh cha, ngha l hu ht vn hay th ng trn bo ch ca Pht gio trong nhng thp nin u th k 20 v c gia th k na cng ch dnh cho cc Pht t i cha ly Pht c m thi. V chc chn thy Huyn Khng l mt trong nhng ngi tin phong bit kt hp gia cc gi tr tm linh siu vit ca Pht gio vi ngh thut ng i c th a vn th ca Pht gio ra khi cng tam quan ca cha vy.

Chnh nh th m hi y v c l by gi cng vy, v p ca nhng ngi cha khng ch dnh ring cho nhng Pht t i cha l Pht na, m ngi cha nghim nhin tr thnh biu tng cho ci p y tm linh ca dn tc. Nu khng c nhng ngi tin phong nh thy Huyn Khng th c l ngy nay nu mi khi chng ta c dp ni n ci p ca nhng ngi cha th chng ta phi mn tn cc thi nhn bn ngoi nh Anh Th, H Dznh, Thanh Tnh hay Nguyn Bnh, v.v... Nhng chng ta nn bit rng, h l nhng ngi bn ngoi ngi cha, nn h ch thy c ci p t bn ngoi ch tuyt nhin h cha i vo c ci p tinh thn cng nh s mng m ngi cha ng gp nh th no i vi i sng tm linh ca dn tc.

l cha mun ni i khi h cn hiu lch lc tinh thn ca ngi cha. V d bn cu sau y ca Thanh Tnh:

o s ch ti chn hi h

Ti ch o s lng h v

Ti m trng lnh Hn Sn t

p men tnh i o kh.

Trn phng din thi ca, theo ti th bn cu trn qu hay khng th ch vo u c na. Nhng trn phng din tinh thn th Thanh Tnh hiu lm, v ngi cha khng phi l ni ng tr v cha vt thng ca tnh yu, ri i mt ngy no vt thng lnh th li b cha ra i theo mt chuyn tnh khc:


Ti m trng lnh Hn Sn t

p men tnh i o kh.

Bi vy phi i n khi bi th Nh cha ca thy Huyn Khng ra i (1956) th mi xc nh ng v tr ca ngi cha i vi i sng tinh thn ca dn tc:

Ting chung thc tnh lan xa mi

An i dn hin mi mi tranh.

hay trit hn:

Mi cha che ch hn dn tc

Np sng mun i ca t tng.

Hi nh ti xut gia ti mt ngi cha min qu ngho kh ca min Trung. Cha nm di mt ngn ni hng v cch xa xm lng. Mun vo cha phi li qua mt con sui, chung quanh sui c nhiu tre mc san st bn nhau.

Ln ln ri b ngi cha qu vo sng ni nhng ngi cha thnh ph, nn mi ln c bi th Nh Cha n hai cu:

C hng tre gi hn sng ni

Yn lng cha ti ngp nng vng.

th ti li nh thng da dit v ngi cha ca tui th do y.

V ti c thc mc t hi l c phi ngi cha m thy nh trong bi th Nh Cha l cha Thin Minh Thnh ph Hu, ni thy xut gia hc o hay l ngi cha Linh Sn Thnh ph Lt ni thy tng sng v lm vic trong nhiu nm? Nu l nhng ngi cha hai thnh ph y th lm g c cnh mi ti dn qu n gi lnh v lm g c hng tre thy gi hn sng ni. Ni thc mc y n my thp nin sau mi c gii p nh ti c c mt ty bt ngn l Phng Lan, qu ti ca thy:

Qu hng Qung Tr ca ti lng no cng ging nhau, cng mi tranh, cng khi lam chiu. Mi rm, mi r, mi tru b, mi gia sc mang li cho ta mt th tnh qu mn nng, khng ai c th d dng qun trong cuc i nu thi u th ca chng ta tng sng lng qu.


Khi chin tranh bt ng p n, khng th v qu c, cng nh nhiu ngi khc thy cng nh da dit: ... Tnh qu ca ti n thm nhp nh vy, nn chi trong thi chin tranh v thm lng khng c, vo nm 1956 ti sng tc bi th Nh Cha. nh qu, lng no cng c cha, cha no cng c hng ha phng th, ni gi gm bao i ca t tin.

Nh vy l thy khng ly cm hng t cha Thin Minh Hu hay cha Linh Sn Lt, tc l nhng ngi cha ni phn hoa hi, m thy ly cm hng t nhng ngi cha tn nhng thn lng ngho kh sng tc ra bi th Nh Cha.

Nhng ngi cha ngho kh ny vn ng trong m thm lng l chia s, an i nhng mnh i bt hnh, nhng mnh i lm than c cc ca nhng ngi nng dn chn lm tay bn, t i ny qua i khc, t th h ny qua th h khc vy.

V theo ti, chng phi mt bi th hoc mt tc phm c cho l hay, c ngha l bi th y, tc phm y c vo ai cng phi thy thp thong c bng dng hay tm t ca chnh mnh trong hay sao?

Bi vy, d phiu dt chn tri gc b no i na, th thy vn nh v nhng ngi cha tn nhng mit min qu ngho kh y, ni theo cch ni ca thy th ... v ni nh th qu nao nao, cho nn ti phi liu m trng hoa trong ma bo t:

Bit n bao gi tr li qu

Phn vn lng gi nh nhung v

Tang thng d c bao nhiu na

Cng nguyn cho cha khi ti t.

Xin c tr li vi chuyn i Lt ca ngy u thu do y.

Khi xe la bt u mc tng mc st chm chp leo ln o Sng Pha tin vo Th trn n Dng th khng kh khc hn, ngha l mt m v cng. C l v 20 ngi trong chuyn i y hu ht u c sinh ra v ln ln di ng bng nn tt c u c cm gic l va vt li sau lng ci nng bc ca mi my nm u tin trn mt t ny. Hai bn ng ray xe la l rng thng xanh, l sui chy rc rch, l hoa di mu sc, nhng c bit nht l hoa d qu ang n r lm vng rc c ni rng.


Em i ln vi bt my hng mu

Min t thng c my b hoa mc.

(Bi Ging)

C l phi nh hai cu th y mi c th din t ht s no nc ca ti trong chuyn i ny. No nc v khng phi c i Lt m cn no nc cho c nhng ngy ti p cn di trc mt chng ti, ti p nh thnh ph ngn hoa m chng ti ang sp sa bc vo y.

Khi tu la vo ga Lt th tri x chiu. Thy Huyn Khng ng ch sn nghnh n Thng ta Gim vin v hc tng chng ti.

Nhn thy v nhn nhng tia nng mong manh ca bui chiu t ang xung chm gia i ni chp chng, ti lin tng n bi th Mt ngy qua ca thy. Bi th m vo khong cui thp nin 50 v nhng nm u thp nin 60 (th k 20) mt nhc s no ph nhc, v c mt ca s Pht t ni ting l Duy Khnh ht, ri trong cc ngy l Pht li c cc em thiu nhi gia nh Pht t o lam ht vang ln trong cc sn cha vo mi chiu Ch nht ca min Nam thi . Chng ta nn bit rng, ch sau nm 1963 th vn ngh Pht gio mi bt u v sau n r vo nhng nm t 1967 n 1974. Nhc li nh vy, thy rng thy Huyn Khng l mt trong nhng ngi c cng a vn ngh Pht gio bt u nh hng n x hi thi by gi, ch khng ch gii hn trong nh cha nh trc na.

Bi th ti nh long thong nh th ny:

Ngy tn theo gt hong hn

Bng chiu xung tm hn ai y

Thng xanh ri rc phn vng

Nghe trong gi thong cung n bit ly.

hay mt on khc:

Chiu xung gia rng du

Chn bc i v u?


Tm ci g mt

Khng thy li hm sau.

...

L vng lc c gi bay

Cn u y na mt ngy qua.

Thi gian tn ph v hy dit mi s, nhng au n thay l tt c chng ta u gn nh tr l v chng h bit rng mnh ang trn con ng i n hy dit.

Ch c Thin s v thi nhn l nhng k bit rt r rng mnh cng s b hy dit trong mt ngy no khng xa.

Bi th Mt ngy qua, c Thy Huyn Khng sng tc lc cn tr, ch khong trn 30 tui, ci tui cn chan cha mng i, cho nn nu c bun th cng ch bun man mc m thi.

Nhng n tui x chiu th khc, khng th ni l bun na, m d mun hay khng cng phi chp nhn n nh mt s tht hin nhin v theo Thy : Khng ai c th a tay nu li thi gian gi cho mnh khng thay i. Thi th hy hi ha chp nhn v thnh thi sng vi ci thi gian thc s; l cch tm s an tm trc mi i thay.

V v vy cho nn lc 55 tui Thy c vit:

Cy tng nm lm tui

Trn u l cn xanh

Thin s gi cn ci

Mi n n ci lnh.

(Cy tng)

C lc nhn thi gian tri qua nhanh khng ch mi n n ci lnh thi, m cn ci vang sut m trng na:

Thin s i trn ng

o rng y tnh thng


Thi gian khng nu li

Ci vang sut m trng.

Ring ti, th c l cha ni lc nh Thy ci vang sut m trng d c th ch l ci ci chua xt. Nhng ngc li, mi ln c bn cu m theo ti rt l l lng sau y trong bi K l hnh c c ca Thy:

Trong m vng ku vang

Ting vng khp xm lng

Ai bit ku g nh

Trn tri my lang thang.

Nht l vo nhng m khuya khot cht thc gic, th nhng mnh i ly tn li tr v chp chn trong k c mt m ca ti; l nhng ngy u th ni mt lng qu ngho kh nhng li c rt nhiu my trng v cn c c ngi cha xa tch mch lc no cng trn ngp nng vng. Ri nhng nm thng c sng bn cnh Thy ti cha Linh Sn Lt. Ci thnh ph sng m th mng ny dng nh nui dng hn th ca Thy t nhng ngy cn trai tr. C l con ngi ch thc s sng vi chnh mnh, khi con ngi bit ngi mt mnh hi tng li nhng ngy cn u th ca chnh mnh. Ch nhng lc y, ta mi cht nhn ra rng, d hin ti ta c l g i chng na, th cui cng ta cng s ch l mt k b v lc lng bc i mt mnh trn mt t hoang vu ny m thi, hay mt K l hnh c c, ni theo ngn ng thi ca ca Thy. V sao? V chng phi Saint Exupry tng ni cho chng ta bit rng: ... bng tng qun nghn tm xiu , th ci con ngi tr tri s ch cn nghe r trong hoang liu mi ngm ngi xun xanh xa mt* sao?

Cn mt iu na, khng th khng ni n trong thi ca ca thy Huyn Khng. l tm lng ca Thy, mt k tha hng nhng lc no cng ngng trng v c quc:

Chiu nay ma lng ai

Tm hn chm xa vng

Ra i t nc ngi

Nhn nhau y thm lng.
http://www.phatviet.com/nghiencuu/tsncpl01/ncpl0107.htm#_ftn1#_ftn1


(Tin a)

ni x ngi, d mi nm ma xun vn n, nhng lm sao vui ci c nh?

Thng Xun tuyt trng trn u ni

Nh nc lm sao n n ci.

C l hai cu th trn ni ln ht tt c tm lng ca Thy i vi qu hng t nc ri chng?

Trong hn 20 nm qua, mi ln vit th cho ti, lc no Thy cng ni ln ci mong c ca Thy l, mt ngy no s v thm li qu nh, thm li nhng ngi cha c con ng chy lang thang. V mi khi hi m cho Thy, ti cng u chp hai cu th ca Thy, hai cu th m ti thuc nm lng t khi cn vi Thy cha Linh Sn ( Lt):

Ting chim ht ngoi xa

Vui nh ngy tr li.

D by gi c l chim bt u ht ngoi xa, nhng ti ngh trong ngm ngi, mai ny trong nhng ngi tr v thm li qu nh s khng bao gi c Thy trong na...

Nha Trang, nhng ngy cui Xun inh Hi (2007)

Thch Phc An


B T MA

NG TNH LUN

HA THNG THCH TR TNH (Dch v ch gii)

Nu ct mun thnh cm, du nu n nhiu kip cng chng th thnh. Dng thc tm phan duyn phn bit v thng tu hnh m mun c

php thn Nh Lai thng tr cng ng vi v d trn. y l li phn dy Ngi A Nan ca c Pht trong kinh Th Lng Nghim.

Kinh Vin Gic cng ni:

Bn nhn t th mi pht tm tu hnh ca ch Pht Nh Lai u ng Tr hu gic.

Nhn v qu ca i tha khng ngoi phm vi Ng v Chng bn tm t tnh.

Thin tng ni: Minh tm kin tnh l t ng bn tm t tnh vy.

Sau khi t ng ri c theo bn tm t tnh y hin php thnh cng hnh, gi l xng tnh hnh, l chn thit tu tp l v lu nghip. y mi ng l nhn Pht thnh tu qu Pht khi vin mn, ngoi y khng c nhn no khc c th thnh Pht c, nu c phng php no khc, cng ca c Th Tn ch dy, u l nhng phng tin h tr, dn pht chn nhn m thi.

V th nn v Pht tha, vn qun tm t ng t tnh l phn vic ti khn yu ca tt c nhng ngi hc Pht, tu Pht v quyn NG TNH LUN ca c S T B t Ma y l kim ch nam vy. (Tc Tng Kinh, tp th 110).


Ngy tin an c nm Tn Hi (1971), ln u tin c cun NG TNH LUN ti t cm thy nh qu quen thuc v ngha hm sc trong y. Vi ngun cm hng y, ti phin dch ra Vit vn, ng thi theo s cm ng m phn on, t tn cho mi on v ghi li Ph ch.

Li Ph ch sau mi on m ti t phn ra phn ln l nhng li trch ly t cc kinh, cc lun m ti cht nh li theo ngun cm hng trong khi c nguyn vn, cn t mnh li l phn nh. C l v ngha trong quyn NG TNH LUN y nhiu ch trng hp vi vn cc kinh, cc lun m ti tng ghi nh, nn lc c ti t cm thy nh qu quen thuc chng!

Ni l Ph ch v ch ghi thm cu vn trong cc lun, li dy trong cac kinh, hoc vi ngh gin yu, ct ph gip cho nguyn vn c sng t hn, d hiu v d nhn hn, ng thi chng minh vi thnh gio lng.

Vit xong c li, ti sng st ngn ng vi s on XXXII (32), v con s 32 on y ngu nhin trng vi con s 32 chng ca quyn kinh Kim Cang Bt Nh Ba La Mt m Chiu Minh Thi T nh Lng phn nh t ngn xa. Phi chng y l oai thn ca Tam Bo, l s h nim ca Lit T! Cng c th l nh th; v khi c li nhng on Ph ch, ti t thy dng nh khng phi hon ton ca chnh mnh, m gn nh c ai ngm mch vy. Bng c l, nu gi y, bt u lm mi li, chc rng ti khng th lm ging c, lm c y nh vy.

V nh th, nu quyn ny c mang li t nhiu cng c th cng l cng c ca Tam Bo, ca Lit T, cng vi cn lnh ca mi ngi, ca chng sinh m thi.

Ngy tin an c nm Qu Su (1973)

Hn Tnh T Kheo THCH TR TNH Cn ch.

B t Ma - Ng Tnh Lun. Thnh hi Pht gio TP. H Ch Minh, 2539 - 1996, tr. 7-9.


LC LUN V NGHA V LUN QUN

CA PHM PH HIN HNH NGUYN

HA THNG THCH TR TNH

1. ngha

Trong php hi Hoa Nghim, c Th Tn T L Gi Na vi v lng php thn b tt Hoa Tng gii hi cng nhau ging lun cng nh hin by v cnh gii bt t ngh gii thot ca mnh t chng.

Thin Ti ng T, mt bc i c i tr, nh c Vn Th b tt im ha nn chng c Cn bn tr (cng gi l Chn thit tr. Lun Khi tn ni: Th gic hip bn gic, lun Duy thc ni: Chng chn duy thc tnh, chnh l tr ny vy. Ngi chng c tr ny thi l bc S tr b tt theo Vin gio, v l bc S a b tt ca Th gio. Tr lc v thn thng ca bc b tt ny c th phn thn ha hin lm mt trm thin b c v Pht ng trong mt trm th gii khng Pht gio ha chng sinh).

Sau c Vn Th b tt bo ngi Thin Ti i tham hc vi cc bc i thin tr thc khc c vin mn phc tr. Hc vi c Vn trc nht, nhn n Qun Th m, Di Lc, cui cng ngi cu hc vi c Ph Hin b tt. n y, qu v ca ngi Thin Ti chng k bc ng gic.

By gi, c Ph Hin b tt ng trc Pht, xng dng tn thn cng c v lng ca Pht xong, ngi lin em mi iu i nguyn ging cho Thin Ti v hi hi b tt cng nghe. Ngi bo mun trn nn cng c ca Pht, ngha l mun thnh Pht, ch b tt u phi tu mi nguyn vng y.

Mi nguyn vng y cng gi l Ph Hin hnh nguyn. Danh t ny c hai ngha chung v ring:

A. Mi iu y l hnh nguyn ca bc ng gic, ca bc b tt gn k qu Pht cng tu c thnh Pht, nn gi l Ph Hin hnh nguyn, y l ngha chung.


B. Mi nguyn y chnh l ca c Ph Hin b tt, v l ca c Ph Hin em ging li cho i chng, nn gi l Ph Hin hnh nguyn, y l ngha ring.

Nh trn ni, trong i hi Hoa Nghim, c Pht v ch b tt cng nhau ging lun cng nh hin by v cnh gii bt t ngh gii thot ca mnh t chng, nn tt c nhng li trong phn hnh nguyn ny, c Ph Hin b tt cng y c ni cnh gii bt t ngh gii thot ca ngi t chng m ging thut, v th nn danh ca phn ny l: i phng qung Pht hoa nghim kinh, Nhp bt t ngh gii thot cnh gii Ph Hin hnh nguyn phm.

Mi hnh nguyn y ng trn cnh gii bt t ngh gii thot m thnh lp, vy thi mun hiu thu o diu l ca mi hnh nguyn ny, trc tin cn phi r th no l bt t ngh gii thot cnh gii?

Ch s ng v s chng ca hng i tha b tt chia ra lm bn tng cp. Bn tng cp ny u ly ton th php gii tnh lm lng, th tnh bn lai vn dung thng t ti v ngi:

1. L v ngi php gii

2. S v ngi php gii

2. L s v ngi php gii

4. S s v ngi php gii

L tc l chn l tht tnh, l th tnh chn tht ca tt c php, nn cng gi l php tnh, hay php gii tnh, chn nh tnh. Tt c php trong v tr u ng mt th tnh chn tht y. Th tnh y dung thng v ngi, nn gi l L v ngi php gii. Ngi chng c l v ngi ny chnh l bc thnh tu Cn bn tr, m bt u d vo hng php thn b tt.

Tt c php s u ng mt th tnh chn tht tc l ng ly php tnh lm th. Ton th s l php tnh, m php tnh vin dung v ngi, thi ton s cng v ngi, nn gi l S v ngi php gii.

Ngi chng c s php gii ny chnh l bc php thn b tt thnh tu Sai bit tr (cng gi l Quyn tr, Tc tr, Hu c tr).

L l th tnh ca s (tt c php), s l hin tng ca l tnh. Vy thi l tnh tc l l tnh ca s, cn s l s tng ca l tnh. Chnh l tnh l ton s, m tt c s, m tt c s ton l l tnh, nn gi l l s v ngi php


gii. Ngi chng c l s php gii ny thi l bc php thn b tt ng thi hin pht c hai tr (Cn bn tr v Sai bit tr).

Tt c s u ton ng mt tnh th, m tnh th thi dung thng khng phn chia ring khc, nn bt lun l mt s no cng u dung nhip tt c s, v cng u tc tt c s. Mt s nhip v tc tt c s, tt c s nhip v tc mt s. th l s s v ngi t ti, nn gi l S s v ngi php gii. Ngi chng c s s php gii ny l bc php thn b tt thnh tu nht thit chng tr.

Xt theo vn ngha, phm ny y c ni s s v ngi php gii m lp hnh nguyn. S s v ngi php gii dung thng t ti nn gi l gii thot. Cnh gii y l thnh tr ch chng, chng phi phm tnh lng bit c nn gi l bt t ngh cnh gii. chng c, tr trong cnh gii v ngi y nn gi l nhp.

Sao li bit rng phm ny y c ni s s v ngi php gii m thnh lp hnh nguyn?

Trong phm, c Ph Hin ging gii v mi iu i nguyn, ni nguyn no cng u qun nhip c khng gian ln thi gian.

V khng gian, nguyn lun lun ni:

Trong v lng ci c v lng vi trn, trong mi vi trn u c v lng ci, trong mi ci u c v lng Pht, ni mi c Pht u c v lng b tt, v lng i chng v.v Ni trc mi c Pht, ti u ha hin thn nhiu nh s vi trn, mi thn u khp l knh v lng Pht v.v Trong s h trn khp h khng php gii mi phng ba i, mi vi trn u c v lng ci Pht rng ln, ni mi ci, trong mt nim u c v lng ch Pht thnh ng chnh gic, tt c chng b tt nhm hp vy quanh v.v

Cho n ni vn k cng lun ni nh th:

Trong mt trn c v s ci, Mi mi ci c nan t Pht, Mi mi Pht gia chng hi. Ti thy hng ging hnh b .


Th l tt c php, v khng gian, thi nh nhip ln, t dung nhiu, nh ln nhiu t u vin dung v ngi.

V thi gian, i nguyn no cng l mi mi v tn, cho n mt nim nhip tt c kip, ri tt c kip chung ni mt nim, ngn di, di ngn u vin dung v ngi. Nh nguyn vn ni:

Ti hay thm nhp i v lai Tt c nhip thu lm mt nim Ht thy nhng kip trong ba i Lm khong mt nim ti u nhp

V c khng gian ln thi gian cng dung thng nhip nhn ln nhau, nh trn nguyn vn ni:

Khp ht mi phng cc ci nc (khng gian) Mi u lng c ba i (thi gian) Pht cng quc s v lng (khng gian) Ti khp tu hnh tri trn kip (thi gian) Trong mt nim ti thy ba i (thi gian) Tt c cc ng Nhn S T (khng gian) Cng thng vo trong cnh gii Pht Nh huyn, gii thot v oai lc Trong cc cc vi u si lng (khng gian) Xut hin ci trang nghim ba th Mi phng trn st cc u lng Ti u thm nhp nghim tnh.

Tt c S php khng ngoi khng gian v thi gian. Khng gian dung nhip khng gian, thi gian dung nhip thi gian, khng gian dung nhip thi gian, thi


gian dung nhip khng gian, l s s v ngi php gii, m cng chnh l cnh gii gii thot t ti bt t ngh vy. (Mun r diu l ca s s v ngi php gii, nn tham cu Thp huyn mn ca Hoa Nghim tng v nn xem phm Bt t ngh trong kinh Duy Ma Ct r thm v cnh gii bt t ngh ca b tt).

V cnh gii dung thng bt t ngh y l nhng s vt thng khp trong ci th gii Cc Lc. Ni Cc Lc, trn cy bu, trong n di, trong quang minh, mt t, gia h khng v.v tt c s vt u dung nhip ln nhau, trng trng v tn v ngi, cho n ni lng bu hin hin tt c Pht s mi phng v.v Nh trong kinh Qun V Lng Th Pht, c Thch Ca Mu Ni Pht tng thut.

Ngi th tr c tng phm ny, tc l hun tp cnh gii bt t ngh gii thot. V th nn v on cui phm nguyn vn ni ngi th tr c tng phm Ph Hin hnh nguyn ny, nh oai lc ca hnh nguyn lc lm chung s sanh v ci Cc Lc v s c mau thnh Pht. V ci Cc Lc l hin tng ca cnh gii bt t ngh gii thot. Di y l nguyn vn ni v vic y:

Li ngi tr tng ny, lc lm chung, pht cui cng, tt c cn thn u h hoi, tt c thn thuc u phi b la, tt c oai th u thi tht, cho n cc ph tng i thn, cung thnh trong ngoi, voi nga xe c, trn bo, kho n v.v tt c u khng em mt mn no theo c. Ch c mi nguyn vng ny chng ri ngi m thi, trong tt c thi gian n thng trc dn ng, trong khonh khc lin c sanh v ci Cc Lc. n Cc Lc ri lin thy c A Di Pht cng cc ngi Vn Th S Li b tt, Ph Hin b tt, Qun T Ti b tt v.v cc v b tt ny sc tng oan nghim, cng c y , chung cng vy quanh. Lc by gi ngi y t thy mnh g sanh ni hoa sen bu, c c Pht xoa u th k. Sau khi c th k ri, tri qua v s trm ngn mun c na do tha kip, khp c mi phng bt kh thuyt bt kh thuyt th gii, dng sc tr hu ty theo tm ca chng sinh m lm cho u c li ch. Chng bao lu s ngi ni B o trng hng phc qun ma, thnh bc ng chnh gic ging ni php mu vi diu.

V mun cho mi ngi, cho tt c chng sinh u c chng nhp cnh gii bt t ngh gii thot, c Ph Hin b tt li n cn khuyn:


V th nn nhng ngi c nghe mi nguyn vng ny ch sanh lng nghi ng, nn phi lnh th, th ri nn c, c ri c th tng thuc, tng thuc ri nn ghi nh, nhn n bin chp v ngi m ging ni, nhng ngi nh vy trong mt nim u c thnh tu tt c hnh nguyn, c phc v lng v bin, c th trong bin kh phin no cu vt chng sinh, khin chng c gii thot, u c vng sanh v th gii Cc Lc ca c Pht A Di .

Thit tht hn, c Ph Hin li khuyn tt c b tt, tt c i chng hin ti trong php hi Hoa Nghim, di s chng kin ca c Pht cng nhau ng pht nguyn vng sanh Cc Lc, c chng vin thnh Pht qu.

Di y l nguyn vn pht nguyn ca cc

Documents

VẰNG VẶC MỘT MẢNH LÒNG…* - viengiac.de · trừ 8 bài phải copy trên các trang mạng, còn lại thì con “gõ” vào máy ở nhiều thời điểm. Ở cái