VNMS Shqipëri SEKSIONI 4 - Përshkrimi i projektit · 4.4.4.1 Koncepti Hidrotest 52 4.4.4.2 Burimet e Mbledhjes ë Ujit 53 4.4.4.3 Mundësitë e Lëshimit/Depozitimit të Ujit 54

VNMS ShqipëriSEKSIONI 4 - Përshkrimi i projektit

Faqja 2 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.

Titulli i Projektit: Gazsjellësi Trans Adriatik – TAP AAL00-ERM-641-Y-TAE-1006 Rish.: 00 Titulli i

Dokumentit VNMS Shqipëri Seksioni 4 – Përshkrimi i Projektit

TABELA E PERMBAJTJES

4 PËRSHKRIMI I PROJEKTIT 7

4.1 Vështrim i Përgjithshëm mbi Projektin TAP 7 4.1.1 Qëllimi i Përshkrimit të Projektit 7 4.1.2 Fushëveprimi dhe Vendndodhja e Projektit TAP 8 4.1.3 Arsyeja për Projektin TAP 9 4.1.4 Orari Kohor i Projektit TAP 9 4.1.5 Veçoritë e Gazit 9 4.1.6 Filozofia e Projektimit të TAP 10 4.1.7 Kapaciteti i Sistemit TAP 10 4.1.8 Kodet dhe Standardet e Aplikueshme 10 4.1.9 Siguria 11 4.1.10 Nënkontraktimi i Produkteve dhe i Shërbimeve dhe Sigurimi i Kënaqësisë

Lokale 13 4.2 Komponentat Kryesore të Projektit në Shqipëri 14 4.2.1 Hyrje 14 4.2.2 Tubacioni 15 4.2.3 Stacionet e Valvulave të Bllokimit 16 4.2.4 Gazsjellësi Afër Bregut 19 4.2.5 Dalja në Det 19 4.2.6 Gazsjellësi Detar 20 4.3 Ndërtimi i Projektit 23 4.3.1 Hyrje 23 4.3.2 Kohëzgjatja dhe Afatet Kohore të Projektit 23 4.3.3 Makineritë, Pajisjet, Transporti dhe Trafiku 24 4.3.4 Anijet 28 4.3.5 Depot dhe Sheshet e Tubave 33 4.3.5.1 Depoja Kryesore 33 4.3.5.2 Sheshet e Tubave 33 4.3.5.3 Qasja në Depot dhe në Sheshet e Tubave 34 4.3.6 Kampet e Ndërtimit 35 4.3.6.1 Kampet e Ndërtimit të Gazsjellësit 35 4.3.6.2 Kampet e Ndërtimit të Stacionit të Kompresorëve 37 4.3.6.3 Kampet e Ndërtimit të Kryqëzimeve të Veçanta dhe të SVB-ve 37 4.3.7 Qasja, Transporti dhe Trafiku 38 4.3.7.1 Vështrim i Përgjithshëm 38 4.3.7.2 Qasja në Stacionin/Stacionet e Kompresorëve 38 4.3.7.3 Aksesi në Gazsjellës 39 4.3.7.4 Opsioni i Qasjes nga Lindja 40 4.3.8 Shërbimet e Përgjithshme dhe Shërbimet Komunale 40 4.4 Ndërtimi i Gazsjellësit Tokësor 40 4.4.1 Blerja e tokës 40 4.4.2 Aktivitetet Para-Ndërtimit 40 4.4.3 Metodat e Ndërtimit 41 4.4.3.1 Vështrim i Përgjithshëm 41 4.4.3.2 Ekipi 1: Mbikëqyrja e Gjurmës dhe Përgatitja e Brezit të Punimeve 49 4.4.3.3 Ekipi 2: Vendosja në Varg, Përkulja dhe Saldimi i Tubave 49 4.4.3.4 Ekipi 3: Gërmimi i Kanalit të Gazsjellësit 50 4.4.3.5 Ekipi 4: Instalimi i Gazsjellësit dhe Rimbushja e Kanalit 51 4.4.3.6 Ekipi 5: Pastrimi dhe Restaurimi i Kantierit 51

Faqja 3 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.4.4 Testimi i Presionit gjatë Ndërtimit (Hidrotestimi) 52 4.4.4.1 Koncepti Hidrotest 52 4.4.4.2 Burimet e Mbledhjes ë Ujit 53 4.4.4.3 Mundësitë e Lëshimit/Depozitimit të Ujit 54 4.4.5 Metodat e Ndërtimit në Kryqëzime 54 4.4.5.1 Vështrim i Përgjithshëm 54 4.4.5.2 Kryqëzimet me Rrugët dhe me Hekurudhat 55 4.4.5.3 Kryqëzimi me Rrjedhat Ujore 55 4.4.5.4 Mbrojtja e Gazsjellësit dhe Stabilizimi i Gazsjellësit nga Rrëshqitjes e Tokës dhe

Jostabiliteti 60 4.4.5.5 Shtrimi i Tubave në Shtratin e Lumit 60 4.4.5.6 Modifikimi i Kreshtës 61 4.4.5.7 Ndërtimi në Zonat me Ujë 62 4.5 Ndërtimi i Gazsjellësit Bregdetar 62 4.5.1 Kohëzgjatja dhe Afatet Kohore të Ndërtimit 63 4.5.2 Metoda e Ndërtimit 63 4.5.2.1 Diga izoluese (Cofferdam) 63 4.5.2.2 Tubacioni pluskues 64 4.5.3 Zënia e Përkohshme e Tokës 65 4.5.4 Hidrotestimi 65 4.6 Ndërtimi i Gazsjellësit Detar (60 km) 65 4.6.1 Vendndodhja dhe Seksionet 65 4.6.2 Skica dhe Konfigurimi 66 4.6.3 Metoda e Ndërtimit të Gazsjellësit Detar 66 4.6.3.1 Instalimi i Gazsjellësit Detar 67 4.6.3.2 Kryqëzimi me Infrastrukturën Detare (Kabllot dhe Gazsjellës të tjerë) 69 4.6.3.3 Instalimi i Gazsjellësit Pranë Bregut 71 4.6.4 Dalja në Det 75 4.6.4.1 Vendndodhja 75 4.6.4.2 Shtrirja dhe Konfigurimi 75 4.6.4.3 Kohëzgjatja dhe Afatet Kohore të Ndërtimit 76 4.6.4.4 Metoda e Ndërtimit 76 4.6.5 Hidrotestimi Detar 76 4.6.5.1 Mbushja e Gazsjellësit Detar 77 4.6.5.2 Pastrimi dhe Kalibrimi i Tubacionit Detar 77 4.6.5.3 Hidrotestimi i Tubacionit Detar 77 4.6.5.4 Heqja e Ujit nga Tubacioni Detar 78 4.6.5.5 Tharja e Tubacionit Detar 78 4.6.5.6 Pastrimi dhe Hidrotestimi i Cilësisë së Ujit 79 4.7 Ndërtimi i Stacioneve të Valvulave të Bllokimit 80 4.7.1 Vendndodhja 80 4.7.2 Plani dhe Konfigurimi 80 4.7.3 Kohëzgjatja dhe Afatet Kohore të Ndërtimit 80 4.7.4 Metoda e Ndërtimit 80 4.7.5 Kantieri dhe Mjetet e Ndërtimit 81 4.8 Ndërtimi i Stacioneve të Kompresorëve 81 4.8.1 Vendndodhja 81 4.8.2 Plani dhe Konfigurimi 81 4.8.3 Kohëzgjatja dhe Afatet Kohore të Ndërtimit 81 4.8.4 Metoda e Ndërtimit 81 4.8.5 Kantieri dhe Mjetet e Ndërtimit 82

Faqja 4 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.9 Përdorimi i Burimeve dhe Interferencat Mjedisore gjatë Ndërtimit dhe Para Aktivizimit 82

4.9.1 Hyrje 82 4.9.2 Zënia e përkohshme e tokës 83 4.9.3 Materialet dhe Përdorimi i Karburantit Gjatë Ndërtimit 84 4.9.3.1 Materialet agregate 84 4.9.3.2 Materiale të Tjera 85 4.9.3.3 Konsumi i Karburantit 86 4.9.4 Konsumi i Ujit 87 4.9.5 Emetimet në Ajër 87 4.9.6 Emetimet e Zhurmave 88 4.9.6.1 Faza e Ndërtimit 88 4.9.6.2 Faza e Operimit 89 4.9.7 Prodhimi, Menaxhimi dhe Largimi i Mbetjeve të Lëngshme dhe të Ngurta 89 4.9.7.1 Menaxhimi i Mbetjeve 89 4.9.7.2 Llojet dhe Sasitë (E Përllogaritura) të Mbetjeve – Në Tokë 91 4.9.7.3 Llojet dhe Sasitë (e Përllogaritura) të Mbetjeve – Në Det 94 4.10 Faza e Operimit 96 4.10.1 Filozofia e Operimit 96 4.10.2 Sistemi i Kontrollit të Operimit 96 4.10.3 Instalimi i Mbrojtjes Katodike 97 4.10.4 Sistemi i Zbulimit të Rrjedhjeve (SZRR) 98 4.10.5 Shënjimi i Gazsjellësit 98 4.10.6 Siguria e Operimit të Gazsjellësit 98 4.10.6.1 Stacionet e Valvulave të Bllokimit 98 4.10.6.2 Menaxhimi i të Dhënave 99 4.10.7 Mirëmbajtja e Gazsjellësit 99 4.10.8 Stacionet e Kompresorëve 99 4.10.8.1 Njësitë Monitoruese 99 4.10.8.2 Sistemi i Mbrojtjes nga Zjarri 100 4.10.8.3 Furnizimi me Energji Elektrike 100 4.10.8.4 Nafta dhe Gazi 101 4.10.8.5 Emetimet në Ajër dhe të Zhurmave nga Stacionet e Kompresorëve 101 4.10.8.6 Drenimi dhe Menaxhimi i Mbetjeve të Lëngshme 105 4.10.8.7 Sistemi i Telekomunikimit në Stacionet e Kompresorëve 108 4.10.9 Marrja e Përhershme e Tokës dhe Kufizimet e Operimit 108 4.10.10 Fuqia Punëtore e Operimit 110 4.10.11 Monitorimi dhe Mbikëqyrja e Gazsjellësit 110 4.11 Faza e Nxjerrjes nga Puna 111 4.12 Identifikimi Preliminar i Ndërveprimeve të Projektit me Ambientin Naturor dhe

Socio-ekonomik 111

Faqja 5 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



LISTA E TABELAVE

Tabela 4.2-1 Përmbledhje e Kapacitetit të Instaluar në secilin Stacion Kompresorësh ........... 18 Tabela 4.3-1 Kohëzgjatja e Përgjithshme e Ndërtimit të Përbërësve të Projektit .................... 24 Tabela 4.3-2 Vendndodhja, Sipërfaqja dhe Kapaciteti i Shesheve të Tubave ......................... 33 Tabela 4.3-3 Aksesi në Sheshet e Tubave ............................................................................. 34 Tabela 4.3-4 Numri i Punonjësve, Toka e Zënë Përkohësisht dhe Infrastruktura e Kampeve të

Mëdha dhe të Vogla Ndërtimit ............................................................................. 36 Tabela 4.3-5 Vendet e Përshtatshme për Kampe Ndërtimi .................................................... 36 Tabela 4.3-6 Numri i Punonjësve, Toka e Zënë Përkohësisht dhe Infrastruktura e Kampit për

Stacionin e Kompresorëve .................................................................................. 37 Tabela 4.3-8 Numri i Punonjësve, Toka e Zënë Përkohësisht dhe Infrastruktura e Kampeve për

Kryqëzimet e Veçanta ......................................................................................... 37 Tabela 4.3-9 Përmbledhje e Punimeve për Ndërtimin e Rrugëve ........................................... 39 Tabela 4.4-1 Vendndodhja e Mundshme dhe Ritmi i Përparimit në Shtrirjet e Punës ............. 43 Tabela 4.4-2 Burimet e Mundshme e Ujit dhe Pikat e Derdhjes së Ujit për Hidrotestimin.... 53 Tabela 4.4-3 Pikat Kryesore të Kryqëzimit me Lumenjtë dhe Kanalet .................................... 56 Tabela 4.4-4 Përmbledhje e Llojit dhe e Numrit të Kryqëzimeve me Ujërat Rrjedhës në Shqipëri

.......................................................................................................................... 59 Tabela 4.6-1 Anijet që pritet të përdoren për shtrimin e tubave në det ................................... 68 Tabela 4.6-2 Anijet që do të përdoren në shtrimin e tubacionit pranë bregut .......................... 72 Tabela 4.7-1 Mjetet që do të Përdoren për Ndërtimin e SVB .................................................. 81 Tabela 4.9-1 Zënia e Përkohshme e Tokës Gjatë Ndërtimit dhe Para Aktivizimit të Projektit .. 84 Tabela 4.9-2 Konsumi i Përllogaritur i Materialeve ................................................................. 85 Tabela 4.9-3 Konsumet e përllogaritura të karburantit për aktivitetet e ndërtimit .................... 86 Tabela 4.9-4 Konsumi i Ujit gjatë Ndërtimit dhe Pranimit Teknik ............................................ 87 Tabela 4.9-5 Niveli tipik i zhurmave për pajisjet ...................................................................... 88 Tabela 4.9-6 Nivelet Tipike të Zhurmave për Pajisjet në Fazën Para Aktivizimit ..................... 88 Tabela 4.9-7 Kategoritë e Mbetjeve të Prodhuara Gjatë Ndërtimit dhe Para Aktivizimit .......... 90 Tabela 4.9-8 Mbetje Tipike të Prodhuara gjatë Ndërtimit dhe Para Aktivizimit të Gazsjellësit . 91 Tabela 4.9-9 Inventari i Mbetjeve të Ndërtimit dhe të Para Aktivizimit .................................... 94 Tabela 4.9-10 Llojet Tipike të Mbetjeve të Prodhuara gjatë Ndërtimit të Tubacionit në Det ... 95 Tabela 4.10-1 Krahasimi i Stacioneve të Kompresorëve me Standardeet e BERZH-it ........103 Tabela 4.10-2 Marrja e Tokës Përgjithmonë nga Projekti ...................................................110 Tabela 4.12-1 Interferencat Kryesore që do të Paraqiten gjatë Fazave të Projekti ...............113

LISTA E FIGURAVE

Figura 4.2-1 Brezi i punimeve ................................................................................................. 17 Figura 4.2-2 Shembull Dige Izoluese ...................................................................................... 20 Figure 4.2-3 Gjurma Detare e TAP ......................................................................................... 21 Figura 4.3-1 Fotografi shembuj të aktiviteteve për ndërtimin e gazsjellësit që tregojnë

vendndodhjen dhe koordinimin e ekipeve të punës brenda Shtrirjes 1 (me tregues të ritmeve të përparimit) ...................................................................................... 27

Figura 4.3-2 Anije Tipike për Shtrim Tubacioni e Ankoruar (Shtrim - S) .................................. 29 Figura 4.3-3 Anije Tipike për Shtrim Tubacioni me Pozicionim Dinamik (Shtrim – S) .............. 30 Figura 4.3-4 Rimorkiator Tipik ................................................................................................. 31 Figura 4.3-5 Platformë Lundruese Tipike për Shtrim Tubacioni Afër Bregut ............................ 32

Faqja 6 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Figura 4.4-1 Arranzhimi i Mundshëm i Pajisjeve të Ndërtimit nëpër Ekipe të Punës brenda Shtrirjeve ............................................................................................................. 42

Figura 4.4-2 Brezi i Punimeve gjatë Përgatitjes dhe Ndërtimit ................................................. 45 Figura 4.4-3 Diagram Skematik që Ilustron Sekuencën Rrokullisëse të Punimeve brenda

Shtrirjeve ............................................................................................................. 46 Figura 4.4-4 Aktivitetet Potenciale të Ndërtimit në Ekipet e Punës 1, 2, 3, 4 dhe 5. ............... 47 Figura 4.4-5 Vendndodhja e Shtrirjeve të Punës dhe Arranzhimi i Ekipeve që tregon Ritmet e

Përparimit ............................................................................................................ 48 Figura 4.5-1 Pajisja për Nguljen e Shtyllave ............................................................................ 64 Figura 4.6-1 Shembull i Shtrirjes së Spirancave në një Anije Shtrimi Tubash e Ankoruar ....... 68 Figura 4.6-2 Dyshek Betoni ..................................................................................................... 70 Figura 4.6-3 Vendosja (tipike) e çikrikut tërheqës ................................................................... 71 Figura 4.6-4 Zona e Mundshme e Gërmimit ............................................................................ 73 Figura 4.6-5 Vendosja e kanalit të qasjes ............................................................................... 73 Figura 4.6-6 Anije Tipike Dragimi me Thithje........................................................................... 74 Figura 4.6-7 Plug Nënujor ....................................................................................................... 75

LISTA E KUADRATEVE

Kuadrati 4.1-1 Kodet Kryesore të Projektimit të Gazsjellësit .................................................. 11 Kuadrati 4.1-2 Direktivat, Standardet, Kodet, Udhëzimet dhe Konsideratat e Projektimit të

Aplikueshme për Sigurinë ................................................................................... 11 Kuadrati 4.1-3 Direktivat, Standardet, Kodet dhe Udhëzimet e Aplikueshme në Lidhje me

Mbrojtjen e Mjedisit ............................................................................................. 12 Kuadrati 4.1-4 Direktivat, Standardet, Kodet dhe Udhëzimet e Aplikueshme në Lidhje me

Sigurinë ............................................................................................................... 13 Kuadrati 4.1-5 Masat e përfshira në Strategjinë e Kënaqësisë Lokale .................................. 13

Faqja 7 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4 PËRSHKRIMI I PROJEKTIT

4.1 Vështrim i Përgjithshëm mbi Projektin TAP

4.1.1 Qëllimi i Përshkrimit të Projektit

Përshkrimi i Projektit përshkruan përbërësit e ndryshëm të përfshirë në fazën e ndërtimit, operimit

dhe aktivizimit të elementëve të Projektit TAP që përshkon Shqipërinë. Ai gjithashtu jep një

vështrim të përgjithshëm mbi menaxhimin e ndërtimit dhe të operimit të Projektit. Përshkrimi i

dhënë pasqyron nivelin e detajeve të projektimit të disponueshme në këtë stad të hartimit të

projektit. Duhet theksuar se VNMS merr në konsideratë rastin më të keq për sa i përket ndikimit

të mundshëm mjedisor dhe socio-ekonomik (d.m.th. VNMS identifikon efektet e rëndësishme

potenciale që vijnë nga gjurma (footprint) më e madhe e mundshme, përfshirë SK02, dhe praninë

e të gjitha instalimeve të nevojshme për rastin e 20 miliardë metra kub (mmk)/vit). Ky Përshkrim i

Projektit bazohet në dokumentet e të dhënave teknike dhe të projektit inxhinierik të ofruara nga

propozuesit e Projektit. Pra, Përshkrimi i Projektit përcakton një grup parametrash dhe parimesh

hartimi, nga të cilat praktikuesit e VNMS mund të formojnë “Bazën e Vlerësimit”. Këta parametra

dhe parime i mundësojnë VNMS të vendosë një baraspeshë midis identifikimit siç duhet të

efekteve të rëndësishme të mundshme të Projektit, ndërkohë që në të njëjtën kohë siguron

fleksibilitet në projektim gjatë hartimit dhe zbatimit të projektit.

Krahas tekstit, përshkrimi i projektit mbështetet me disa figura dhe harta specifike, të cilat

paraqiten në Shtojcën 3 – Figurat dhe Hartat e Përshkrimit të Projektit.

Pjesa tjetër e këtij Seksion jep detaje për aspektet e mëposhtme të Projektit:

• Përbërësit kryesorë të projektit në Shqipëri (Seksioni 4.2);

• Ndërtimi i Projektit (Seksioni 4.3);

• Ndërtimi i Gazsjellësit Tokësor (Seksioni 4.4);

• Ndërtimi i Lidhjes së Gazsjellësit Tokësor me Pikën e Daljes ne Det (Seksioni 4.5);

• Ndërtimi i Gazsjellësit Detar (60km) (Seksioni 4.6);

• Hidrotestimi Detar (Seksioni 4.6.5);

• Ndërtimi i Stacionit të Valvolave të Bllokimit (Seksioni 4.7);

• Ndërtimi i Stacioneve të Kompresorëve (Seksioni 4.8);

• Përdorimi i Burimeve dhe Interferencat Mjedisore gjatë Ndërtimit dhe Para Aktivizimit

(Seksioni 4.9);

• Faza e Operimit (Seksioni 4.10);

• Faza e nxjerrjes nga puna (Seksioni 4.11)

• Identifikimi Paraprak i Interferencave të Mundshme Mjedisore/Socio-ekonomike (Seksioni

4.12)

Faqja 8 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.1.2 Fushëveprimi dhe Vendndodhja e Projektit TAP

Projekti është një gazsjellës i propozuar që fillon në Greqi, përshkon Shqipërinë dhe Detin

Adriatik dhe del në breg në Italinë jugore, duke i mundësuar gazit të rrjedhë nga baseni Kaspik

në tregjet e Evropës Perëndimore dhe Juglindore. Gjurma përmes Greqisë dhe Shqipërisë

tregohet në Shtojcën 3.1 – Pasqyrë e Përgjithshme e Hartës së Gjurmës – Greqi dhe Shqipëri.

Përshkrimi i Projektit që paraqitet në këtë Seksion i korrespondon pjesës Shqiptare të TAP-it të

gjithëmbarshëm, dhe përfshin gazsjellësin tokësor nga kufiri me Greqinë deri në daljen në det në

bregdetin shqiptar, dhe seksionin detar afërsisht 60 km të gjatë të gazsjellësit në Detin Adriatik,

derisa arrin pikën e mesit midis Shqipërisë dhe Italisë në Detin Adriatik.

Për seksionet e tjera të Projektit TAP do të lëshohen dokumente autorizuese të veçanta,

domethënë VNMS për sektorin grek dhe VNMS për sektorin italian.

Gjurma e TAP-it në Shqipëri në këtë stad të hartimit të Projektit është projektuar brenda një

korridori 2 km të gjerë (shihni Shtojcën 3.2 – Pasqyrë e Përgjithshme e Hartës së Gjurmës –

Shqipëri). Korridori është përzgjedhur përmes një procesi përzgjedhjeje dhe vlerësimi të gjerë

dhe shterues të korridoreve alternative, i kryer nga TAP midis viteve 2009 dhe 2011 me qëllim

përzgjedhjen e një korridori gazsjellësi të realizueshëm nga ana teknike dhe me ndikime negative

sa më të vogla mjedisore, socio-ekonomike dhe mbi trashëgiminë kulturore. Për gjurmën ka

përfunduar një proces i detajuar i përpunimit të gjurmës, brenda korridorit 2 km. Optimizmi lokal i

gjurmës do të ndërmerret gjatë projektimit të detajuar (shihni Seksionin 2 – Justifikimi i Projektit).

Në mënyrë të ngjashme, është kryer përzgjedhja e vendit për stacionet e matjes dhe të

kompresorëve në Shqipëri (SK02 dhe SK03), (për vendndodhjen e mundësive të gjurmës shihni

Seksionin 2 – Justifikimi i Projektit).

Vendndodhja e SK02 nuk është finalizuar dhe është identifikuar një vend i mundshëm në secilën

anë të kufirit Shqipëri – Greqi. Me synim përfundimin e VNMS për Shqipërinë është supozuar se

SK02 ndodhet në anën shqiptare, në mënyrë specifike rreth 6 km në perëndim të kufirit me

Greqinë (rreth 1.5 km nga Tresteniku). SK03 ndodhet në veri-perëndim të Fierit, 4 km nga dalja

në Detin Adriatik. Nga SK03, gazsjellësi shkon në drejtim të perëndimit për të arritur daljen në

det, e cila do të ndodhet në bregdetin shqiptar pranë qytetit të Fierit, (shihni Shtojcën 3.3 – Harta

e Detajuar e Gjurmës dhe e Logjistikës në Shqipëri).

Vendndodhja e daljes në det është pika në të cilën gazsjellësi tokësor lidhet me gazsjellësin

detar. Nga kjo pikë, gjurma është afërsisht 60 km e gjatë në territorin shqiptar, deri në pikën e

mesit midis Shqipërisë dhe Italisë në Detin Adriatik (shihni Shtojcën 3.2 – Pasqyrë e

Përgjithshme e Hartës së Gjurmës – Shqipëri).

Faqja 9 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.1.3 Arsyeja për Projektin TAP

Qëllimi i Projektit TAP është të sjellë gaz nga burimet e reja në rajonin Kaspik për në Evropën

Perëndimore dhe Juglindore.

TAP-i do të kontribuojë në sigurinë dhe diversitetin e furnizimit me energji të Evropës duke

siguruar infrastrukturën e nevojshme për transportin e gazit përmes sistemit të gazsjellësit nga

fusha Shah Deniz ll në Azerbejxhan , përmes sistemit të tubacionit, nëpër rrugën më të

drejtpërdrejtë për në Evropën Jugore sapo të fillojë prodhimi në vitin 2018.

Sistemi i tubacionit përmes Shqipërisë do të fillojë në kufirin me Greqinë dhe do të përbëhet

fillimisht nga një gazsjellës tokësor afërsisht 209 km i gjatë (211.8 km përfshirë elevacionet) që

përshkon Shqipërinë. Një stacion kompresori (SK03) do të vendoset në fund të tubacionit 48”

pranë Fierit afërsisht në pikën kilometrike Pk 203, për të rritur presionin për tubacionin detar 36”.

Pranë kufirit Shqipëri-Greqi, një stacion matjeje do të zgjerohet drejt një stacioni kompresori

(SK02) në një stad të mëvonshëm për të rritur kapacitetin e gazsjellësit në 20 mmk/vit. Përtej

daljes në det, e cila është afërsisht 6 km në perëndim të SK03, gazsjellësi do të shtrihet afërsisht

60 km në det drejt kufirit Shqipëri-Itali në vijën e mesme të Detit Adriatik. Në përputhje me

praktikën më të mirë ndërkombëtare, do të instalohen stacione të valvulave të bllokimit në

intervale prej maksimum 30 km përgjatë gazsjellësit tokësor për të ndërprerë rrjedhjet e gazit në

rast mirëmbajtjeje ose emergjence. Gazsjellësi do të ketë fillimisht një kapacitet për të

transportuar 10 miliardë metra kub në vit (rreth 1,350,000 metra kub standard në orë) gazi

natyror.

4.1.4 Orari Kohor i Projektit TAP

Ndërtimi i gjithëmbarshëm i seksionit shqiptar të projektit pritet të fillojë në mesin e vitit 2015 dhe

do të zgjasë afërsisht 3.5 vjet, i ndjekur nga fillimi i funksionimit gjatë vitit 2018.

4.1.5 Veçoritë e Gazit

Gazsjellësi do të transportojë gaz natyror i cili është një përzierje natyrore gazi që përbëhet

kryesisht nga metani, zakonisht me një sasi 0-25% më shumë hidrokarbure, gaz natyror dhe

substanca shoqëruese (p.sh., etan, propan, butan, pentan, hekzan, dyoksid karboni, azot,

oksigjen dhe squfur). Përpara se gazi natyror të futet në gazsjellës, ai i nënshtrohet përpunimit

për të larguar shumicën e papastërtive në mënyrë që gazi natyror të mund të përdoret si

karburant. Pra TAP-i do të transportojë gaz natyror, i cili ka përbërje të ngjashëm me atë të ofruar

për furnizim shtëpiak dhe industrial, për përdorime të tilla si ngrohja dhe prodhimi i energjisë.

Faqja 10 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.1.6 Filozofia e Projektimit të TAP

Stabilimentet e TAP-it (p.sh. kompresorët dhe turbinat e gazit) do të projektohen për një

jetëgjatësi 25 vjeçare. Vetë gazsjellësi është projektuar për të pasur jetëgjatësi teknike mbi 50

vjeçare. Filozofia e projektimit është që të sigurojë që sistemi i transportit të gazit të përmbushë

të gjitha kërkesat e sigurisë të Kodeve dhe Standardeve bazë Kombëtare dhe Evropiane dhe që

ndikimi mbi mjedis të mbahet në minimum.

Gazsjellësi dhe stacioni do të projektohen në përputhje me kërkesat e renditura më poshtë në

Seksionin 4.1.8:

4.1.7 Kapaciteti i Sistemit TAP

Figura 4.1-1 në Shtojcën 3.5 – Vizatime Teknike – Skica dhe Diagrame të Rrjedhës tregon

diagramin e rrjedhës së sistemit për skenarin operacional të 10 mmk/vit. Kapaciteti transportues i

gazsjellësit mund të rritet nga një kapacitet fillestar prej 10 mmk/vit në 20 mmk/vit. Për fazën 10

mmk nevojiten vetëm dy Stacione Kompresori (SK00 në Greqi dhe SK03 në Shqipëri). SK02 do

të përdoret në fazën 10 mmk/vit vetëm si stacion matjeje dhe mirëmbajtjeje. Vendndodhja SK01

(në Greqi) dhe SK02 (në Shqipëri, pranë kufirit me Greqinë) do të zgjerohen në një stacioni të

plotë kompresori në fazën 20 mmk/vit.

Gazsjellësi do të ketë një presion të projektuar prej 95 barg (bar mbi presionin atmosferik), i cili

do të jetë i mjaftueshëm për rastin bazë të kapacitetit të TAP prej 10 mmk/vit si dhe për shtrirjen

e mundshme në të ardhmen të kapacitetit të sistemit të TAP-it në 20 mmk/vit.

Presioni i projektuar është i vlefshëm për seksionin e gazsjellësit deri tek SK03. Nga SK03

gazsjellësi do të ketë një presion të projektuar prej 145 barg deri në Terminalin Pranues të

Gazsjellësit (TPG) në Itali.

4.1.8 Kodet dhe Standardet e Aplikueshme

Ka shumë kode dhe standarde projektimi dhe mjedisore të aplikueshme për TAP. Të gjithë

përbërësit (tubacioni, stacionet e kompresorëve dhe stabilimentet) janë projektuar, janë

përzgjedhur dhe do të do të vihen në punë dhe do të operohen sipas parimeve bazë të

mëposhtme, si dhe duke marrë në konsideratë kërkesat kombëtare dhe ndërkombëtare:

• siguria e publikut dhe e personelit që punon në afërsi të gazsjellësit dhe të stacioneve të

kompresorëve;

• mbrojtja e mjedisit;

• mbrojtja e pronës dhe e objekteve (stabilimenteve dhe pajisjeve);

• aktivitetet e palëve të treta;

Faqja 11 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



• kushtet gjeoteknike, të korrozionit dhe hidrografike;

• kërkesat për ndërtim, operim dhe mirëmbajtje; dhe

• kërkesat kombëtare dhe lokale.

Të gjitha objektet e projektit do të projektohen në përputhje me Kodet Evropiane (EN) dhe

Standardet Kombëtare. Duhen të ndiqen standardet e BE dhe ato lokale, dhe do të përdoren

standarde të tjera për t’i plotësuar këto kur është dobiprurëse për të vepruar ashtu.

Kodet kryesore që do të përdoren për gazsjellësin, tregohen në Kuadratin 4.1-1.

Kuadrati 4.1-1 Kodet Kryesore të Projektimit të Gazsjellësit

Gazsjellësi Tokësor

• EN 1594 (Tubacione për Presione Maksimale Punuese mbi 16 bar – Kërkesë Funksionale).

Gazsjellësi Detar

• DNV OS F101 Sisteme Tubacionesh Nënujore.

4.1.9 Siguria

Shembuj kodesh dhe standardesh të tjera të rëndësishme që duhen zbatuar përfshijnë, por nuk

kufizohen tek shembujt në Kuadratin 4.1-2.

Kuadrati 4.1-2 Direktivat, Standardet, Kodet, Udhëzimet dhe Konsideratat e

Projektimit të Aplikueshme për Sigurinë

• Direktiva 2008/1/EC e Parlamentit Evropian dhe Këshillit të Evropës e 15 Janarit. Projektimi duhet të përputhet me parimet e Teknologjisë më të Mirë të Disponueshme/BAT).

• Rregullorja Teknike 4303 e Greqisë për Zonat e Sigurisë [Ligji për Gazin 9946 i Shqipërisë është i vjetëruar dhe Vendimi i përkohshëm 666 i Ministrit kërkon që sistemet e gazit të zhvillohen në përputhje me standardet greke të projektimit dhe sigurisë]

• EN 10208-2 Tubacionet e çelikut për fluide të ndezshme – Kushtet Teknike të Shpërndarjes; Pjesa 2.

• EN 12327 Testimi i presionit, procedurat e vënies në punë dhe nxjerrjes nga puna për Sistemet e Furnizimit me Gaz.

• EN 12732 Sistemet e Furnizimit me Gaz – Saldimi i Tubacioneve të Çelikut – Kërkesat Funksionale

• EN 14141 Valvulat për Transportimin e Gazit Natyror në Tubacione.

• EN 12954 Mbrojtja Katodike.

• EN 14780 Induktimi, Lakesat, Përputhësit dhe Fllanshat.

• EN 21329 Konektorët Mekanikë.

• EN 12186 Sistemet e Furnizimit me Gaz – Stacionet e rregullimit të Presionit të Gazit për transmetim dhe shpërndarje – Kërkesat Funksionale

• EN 1776 Sistemet e Furnizimit me Gaz – Stacioni i Matjes së Gazit Natyror – Kërkesat Funksionale.

• DNV RP E305 Projektimi i Stabilitetit në Fund i Tubacioneve Nënujore.

• DNV RP F105 Tubacione pa mbështetje në fund

Faqja 12 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



• CEN/TS 15174 Udhëzuesi për Sistemet e Menaxhimit të Sigurisë për gazsjellësit e transportimit të gazit natyror.

• TAP-HSE-PR-0010 Projektimi i Sigurisë për Impiantet në Tokë.

• I gjithë sistemi i gazsjellësit, përfshirë stacionet, do të projektohet në përputhje me kodet dhe standardet e zbatueshme të BE, të plotësuara nga standardet lokale.

• EN 12583 "Stacionet e Kompresorëve".

• EN 12186 "Stacionet e rregullimit të presionit të gazit për transmetim dhe shpërndarje”.

• Gjurma shmangëse ishte qasja e parë ndaj faktorëve kufizues të përzgjedhur që identifikohen dhe hidhen në hartë brenda një korridori të studiuar. Për zonat ku shmangia e gjeo-rreziqeve të identifikuara dhe faktorëve kufizues të përzgjedhur nuk është plotësisht e mundur, seksionet përkatëse të shkeljes duhet të “shënjohen” për hulumtim më nga afër gjatë hulumtimeve pasuese të vendit dhe studimeve të tjera.

• Preferohen gjurmë paralele me infrastruktura të tjera, si linjat e tensionit të lartë ose rrugët (i ashtuquajturi “paketim infrastrukture”)

• Kryqëzimet me instalimet e tjera infrastrukturore ekzistuese dhe/ose të planifikuara do të mbahen sa më të shkurtra që të jetë e mundur.

• Gazsjellësi do të instalohet në zona të qëndrueshme nga ana gjeologjike – duhen shmangur pjerrësitë anësore dhe zonat me rrëshqitje toke – ku të jetë e mundur; duhen marrë në konsideratë masat e ndërtimit gjeologjik.

• Gazsjellësi do të projektohet në përputhje me Standardin EN 1594 (Gazsjellësit për Presione Maksimale Punuese mbi 16 bar – Kërkesa Funksionale). Gazsjellësi do të ketë kuadrin projektues të mëposhtëm:

a. Materiali i tubacionit të linjës: Çelik EN 10208-2 L485MB (ose ekuivalent API X70) me veshje 3-shtresore me bazë polietileni;

b. Sistem mbrojtjeje katodike; dhe

c. Shtresa minimale e mbulimit për tubacionin është 1 m në seksionet e rregullta dhe kjo mund të rritet në zonat e ndjeshme ose për shkak të kërkesave speciale.

Kodet dhe standardet në lidhje me zhurmën dhe emetimet atmosferike që do të aplikohen

përfshijnë, por nuk kufizohen te shembujt në Kuadratin 4.1-3..

Kuadrati 4.1-3 Direktivat, Standardet, Kodet dhe Udhëzimet e Aplikueshme në Lidhje me

Mbrojtjen e Mjedisit

• 2008/50/EC Direktiva e Parlamentit Evropian mbi cilësinë e ajrit në mjedis.

• 2001/80/EC Direktiva e Parlamentit Evropian mbi kufizimin e emetimit të ndotësve.

• EU 2003-10/ CE e Parlamentit dhe Këshillit Evropian. Kërkesat shëndetësore minimale në lidhje me ekspozimin e punonjësve ndaj rreziqeve që lindin nga agjentët fizikë (zhurma).

• 2000/14/EC Direktiva e Parlamentit Evropian mbi Direktivën mbi Zhurmat.

• 2008/1/EC Direktiva e Parlamentit Evropian në lidhje me parandalimin dhe kontrollin e integruar të ndotjes (direktiva IPPC). Projektimi do të përputhet me parimet e BAT (Teknikat më të Mira në Dispozicion TMD).

• 2003/10/ EC Direktiva e Parlamentit Evropian mbi kërkesat shëndetësore minimale në lidhje me ekspozimin e punonjësve ndaj rreziqeve që lindin nga agjentët fizikë (zhurma).

• IFC EHS Udhëzuesit për nivelet e zhurmës nga Grupi i Bankës Botërore.

• EN 4871 Deklarata dhe verifikimi i vlerave të zhurmës së emetuar nga makineritë.

• EN 21680 Nivelet e zhurmës për makineritë elektrike me rrotullim.

• IEC 225 Specifikimet për Filtrat Analoge dhe Dixhitale Octave-Band dhe Fractional-Octave-Band.

Faqja 13 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



• IEC 651 Rekomandimet për Nivelin M të Tingullit.

• EEMUA Pub.140 Specifikimi i Procedurës së Zhurmës (dikur OCMA Spec. NWG1, Rev.2, 1980)

• ISO Standards Acoustics-Inc: Standardet Bazë, Metodat e zhurmës Manual 35 Matja, Audiometria dhe ekspozimi i njerëzve ndaj zhurmës.

Kodet dhe standardet në lidhje me sigurinë që duhen aplikuar përfshijnë, por nuk kufizohen në

shembujt në Kuadratin 4.1-4..

Kuadrati 4.1-4 Direktivat, Standardet, Kodet dhe Udhëzimet e Aplikueshme në Lidhje me

Sigurinë

• CEN/TS 15173 Kuadri i referencës në lidhje me Sistemin e Menaxhimit të Integritetit të Gazsjellësit.

• CEN/TS 15174 Udhëzuesi për Sistemet e Menaxhimit të Sigurisë për tubacionet e transportit të gazit natyror.

• TAP-HSE-PR-0010 Projekti i Sigurisë për Impiantet Tokësore.

U krye një vlerësim paraprak i rrezikut për gjurmën e gazsjellësit me qëllim verifikimin e sigurisë

së gazsjellësit. Vlerësimi paraprak përcaktoi që gjurma ishte e realizueshme në aspekt të sigurisë

së gazsjellësit dhe të popullatës aty pranë. Në disa seksione më pak të populluara u identifikua

mundësia për optimizmin e gjurmës me qëllim mënjanimin e mëtejshëm të afërsisë ndaj

vendbanimeve. Për më tepër, seksionet më të populluara të identifikuara janë relativisht të

shkurtra, duke mundësuar zbatimin e uljeve efektive të rrezikut aty ku nevojitet ose kërkohet.

4.1.10 Nënkontraktimi i Produkteve dhe i Shërbimeve dhe Sigurimi i Kënaqësisë Lokale

Politika e TAP-it mbi Përgjegjësinë Socio-ekonomike të Korporatës (PSK) përmban angazhimin

që “TAP dhe nën-kontraktuesit e tij do të rekrutojnë dhe gjejnë burime në nivel lokal, do të

punojnë me bizneset lokale dhe do t’i japin preferencë të dyve.” 1 Projekti planifikon ta arrijë këtë

objektiv përmes zbatimit të Strategjisë së Kënaqësisë Lokale me synim rritjen e kapacitetit të

kompanive të nivelit kombëtar dhe rritjen e punësimit lokal (në Zonën e Projektit) dhe të

prokurimit kudo që të jetë e mundur. Masat specifike të përfshira në këtë strategji përshkruhen në

Kuadratin 4.1-5.

Kuadrati 4.1-5 Masat e përfshira në Strategjinë e Kënaqësisë Lokale

Rritja e kapacitetit të furnizuesve kombëtare:

• Me qëllim identifikimin dhe matjen e potencialit të kënaqësisë lokale, identifikimin e punonjësve, kontraktuesev dhe furnizuesve të mundshëm dhe marrjen e informacionit mbi aftësinë e tyre për të përmbushur kërkesat e performancës së TAP AG, TAP AG do të kryejë një analizë të zinxhirit kërkesë-ofertë;

• TAP AG do të zbatojë një program me faza të ndërtimit të kapacitetit (sektor pas sektori) që do t’u mundësojë kompanive lokale të arrijnë kualifikime dhe mundësisht çertifikime me standardet dhe kërkesat përkatëse shumë më përpara procesit të tenderimit;

• TAP AG do të angazhohet me qeverinë, industrinë dhe organizata të tjera lokale për të përcaktuar mundësitë për trajnim të shënjestruar; dhe

• Pas përzgjedhjes së kontraktuesve kryesorë, Projekti përpara fillimit të ndërtimit.do të kryejë trajnimin e kontraktuesve mbi politikat për Shëndetin, Sigurinë dhe Mjedisin dhe ato sociale të Projektit

Faqja 14 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Optimizimi i mundësive të kontraktuesve të nivelit kombëtar:

• TAP AG do t’i ndajë kontratat e ndërtimit në përbërës më të vegjël për të rritur shanset e akordimit të pjesëve individuale të punës kompanive shqiptare.

Optimizmi i mundësive të punësimit lokal:

• Politika e TAP mbi Përgjegjësinë Sociale të Korporatës (PSK) përmban angazhimin që “TAP dhe nën-kontraktuesit e tij do të rekrutojnë dhe gjejnë burime në nivel lokal, do të punojnë me bizneset lokale dhe do t’ju japin preferencë të dyja këtyre.” Projekti planifikon ta arrijë këtë objektiv përmes zbatimit të Strategjisë së Kënaqësisë Lokale me synim rritjen e kapacitetit të kompanive të nivelit kombëtar dhe rritjen e punësimit lokal (në Zonën e Projektit) dhe prokurimin kurdoherë që të jetë e mundur.

Masat për t’i shpërndarë mundësitë e punësimit në mënyrë të barabartë përgjatë gazsjellësit:

• Strategjia e Punësimit do të përcaktojë vendndodhjet e shënjestruara për rekrutimin e punëtorëve lokalë të pakualifikuar në secilën nga të katër shtrirjet e punës. Kjo do të ndihmojë në lehtësimin e shpërndarjes së mundësive të punësimit përgjatë gjurmës së gazsjellësit.

Integriteti i procesit të rekrutimit:

• Projekti do të punojë me autoritetet lokale dhe organizatat e punësimit për të siguruar që të gjitha pozicionet të reklamohen në një mënyrë të qasshme për vendbanimet dhe komunat e përshkuara nga gazsjellësi;

• Projekti do të sigurojë që procesi i rekrutimit të jetë i drejtë dhe transparent, publik dhe i hapur pavarësisht etnisë, besimit fetar ose gjinisë; dhe

• TAP do të përcaktojë që Kontraktuesit Kryesor të sigurojë kontrata të qarta përpara mobilizimit që përcaktojnë orët e punës, pagat dhe termat e tjera të punësimit.

Menaxhimi i pritshmërive publike:

• TAP do të sigurojë informacione të qarta mbi numrin dhe periudhat kohore të kufizuara të mundësive të punësimit. Informacioni mbi strategjinë e punësimit do të shpallet në qendrat e komunave dhe në të gjitha vendbanimet brenda korridorit 2 km.

Kontraktimi i produkteve dhe shërbimeve lokale:

• Si pjesë e procesit të tenderimit, kontraktuesve do t’u kërkohet të hartojnë një strategji blerjeje që përcakton se si do të optimizohet blerja e mallrave. Strategjia e blerjes do të duhet të përputhet me politikat dhe procedurat SHSM të TAP. Masat e rëna dakord do të monitorohen dhe do të raportohen;

• Bizneseve lokale do t’u sigurohet informacion më parë në kohë mbi mundësitë e tenderimit përmes dhomave të tregtisë dhe të industrisë dhe organizatave të bizneseve lokale përgjatë gjurmës së gazsjellësit; dhe

• Kontraktuesit do t’u kërkohet të bëjnë përpjekjet më të mira për të mbushur vendet e punës të shërbimeve të pakualifikuara në kampet e akomodimit të punonjësve me banorë lokalë (nivel komune).

Burimi: Politika e TAP mbi PSK (2011) (TAP-HSE-PO-0002), dhe Strategjia e Kënaqësisë Lokale e TAP (2010) (TAP-

HSE-ST-0007)

4.2 Komponentat Kryesore të Projektit në Shqipëri

4.2.1 Hyrje

Komponentat kryesore të Projektit janë gazsjellësi (tokësor dhe detar), dhe stacionet e

kompresorëve dhe të matjes. Shtojca 3.3 – Harta e Detajuar e Gjurmës dhe e Logjistikës në

Shqipëri tregon vendndodhjen e infrastrukturës kyçe të projektit. Sistemi i gazsjellësit i vlerësuar

në VNMS përbëhet nga komponentat vijuese:

Faqja 15 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



• Një tubacion 48 inçësh, afërsisht 203 km i gjatë i futur nën tokë që përshkon vendin nga kufiri

Greqi-Shqipëri deri në stacionin e kompresorëve SK03;

• Një tubacion 36 inçësh, afërsisht 6 km i gjatë i futur nën tokë, nga SK03 deri te dalja nga toka

në det në brigjet e Detit Adriatik;

• Stacion matjeje/kompresorësh (SK02), objektet dhe rrjeti elektrik i lidhur me të (linjë e

tensionit të mesëm e gjatë afërsisht 1.5 km) pranë kufirit Shqipëri-Greqi;

• Stacion i kompresorëve (SK03) dhe rrjeti elektrik i lidhur me të (linjë e tensionit të mesëm e

gjatë afërsisht 8 km) pranë qytetit të Fierit;

• Afërsisht 10 stacione të valvulave të bllokimit (SBV) përgjatë gjurmës tokësore në intervale

prej maksimum 30 km, për të ndërprerë rrjedhën e gazit në rast mirëbajtjeje apo emergjence;

• Një seksion tubacioni 36 inçësh afër bregut afërsisht 7 km i gjatë dhe seksioni detar afërsisht

60 km i gjatë nga dalja në det deri në vijën e mesit të Detit Adriatik.

Figura 4.1-1 në Shtojcën 3.5 – Vizatime Teknike – Skica dhe Diagrame të Rrjedhës tregon

diagramin e rrjedhës së sistemit për skenarin e operimit 10 mmk/vit. Në operimin e mëvonshëm

20 mmk/vit, stacioni i matjes pranë kufirit Shqipëri-Greqi do të zgjerohet në një stacion

kompresori (SK02).

4.2.2 Tubacioni

Tubacioni i futur nën tokë që përshkon vendin nga kufiri shqiptar deri në stacionin e

kompresorëve SK02 është afërsisht 203 km i gjatë dhe ka një diametër 48”. Presioni i projektuar i

tubacionit kryesor është 95 barg,

Nga SK03 deri në daljen në Detin Adriatik, tubacioni i gazit është afërsisht 6 km i gjatë me

diametër 36” dhe presion të projektuar 145 barg.

Thellësia minimale e mbulesës për tubacionin është 1 m në seksionet normale, por kjo mund të

rritet nëse nevojitet aty ku kërkohet mbrojtje shtesë. Për shembull në kryqëzimet me rrugët dhe

hekurudhat, thellësia minimale e mbulesës rritet përkatësisht në 1.2 m dhe 1.5 m.

Vendndodhja e tubacionit tokësor të gazit të futur nën tokë tregohet në Shtojcën 3.3 – Harta e

Detajuar e Gjurmës dhe e Logjistikës në Shqipëri. Inxhinierët do të shtrijnë gjithashtu kabllo me

fibra optike paralele me tubacionin pasi këto nevojiten për komunikim.

Gjerësia e punimeve të ndërtimit për Projektin TAP është 38 m, dhe mund të ngushtohet në 28 m

aty ku e kërkojnë kufizimet fizike. Në zonat e modifikimeve të mundshme të kreshtës, gjerësia do

të ngushtohet akoma më shumë në një korridor minimal 18 m.

Një prerje tërthore tipike e gjerësisë së punimeve të ndërtimit dhe e brezit të ngushtuar të punës

tregohet në Figurën 4.2-1.

Faqja 16 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.2.3 Stacionet e Valvulave të Bllokimit

Numri i stacioneve të valvulave të bllokimit nuk është përcaktuar akoma përfundimisht, sidoqoftë

në këtë stad të projektimit ka afërsisht 10 janë planifikuar përgjatë gazsjellësit në Shqipëri.

Projekti përfundimtar (p.sh. numri dhe distanca midis SVB) do të kryhet më vonë dhe do të varet

nga vlerësimi i rreziku, qasja, standardet kombëtare dhe ndërkombëtare të gazsjellësit dhe

koncepti i rënë dakord për operimin dhe mirëmbajtjen.

Stacionet e valvulave bllokuese nuk kanë personel, dhe konsistojnë në një kabinë të vogël me

një gardh rethues për të penguar hyrjen e paautorizuar. Përtej sipërfaqes prej rreth 12 x 33 m të

kufizuar me gardh, rreth secilit stacion do të mbillet një brez me bimësi me gjerësi 3 m si dhe do

të ndërtohet një rrugë hyrëse për të siguruar akses të përhershëm gjatë funksionimit.

Të gjitha SVB do të instalohen nën tokë me akses të siguruar përmes një kapaku inspektimi.

BURIMI: CPL00-ENT-100-F-DFT-0011_02--Rripi i punimeve

KONT TRANS ADRIATIC PIPELINE

KLIENTI

DATA REV

Përshkrimi i Projektit

Rripi tipik i punimeve (i rregullt dhe i reduktuar)

PROJEKTI:

Gazsjellësi Trans Adriatic (TAP)

Raporti i VNMS për Shqipërinë

Botim, objekt kontrolli PERG. APR.

TITULLI:

SHKALLA PROJEKTI VIZATIMI NR: FLETA

No scale Figura 4.2-1 17 / 108

ALB SAA

Përmasat:A4

0131979

00 PIB 11/12/12 Lëshuar për informacion

Rripi i rregullt i punimeve - Tubacioni me diametër 48 inç -

rreth 38 m

rreth 28 m

Rripi i reduktuar i punimeve - Tubacioni me diametër 48 inç -

X: në varësi nga pajisjet

Faqja 18 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Stacionet e Kompresorëve

Një stacion kompresori do të instalohet në Shqipëri përgjatë gjurmës së gazsjellësit pranë qytetit

të Fierit (SK03). Ka një vend për një stacion kompresori të dytë të mundshëm në Shqipëri pranë

kufirit me Greqinë (SK02). Vendndodhja e stacioneve të kompresorëve tregohet në Shtojcën 3.3

– Harta e Detajuar e Gjurmës dhe e Logjistikës në Shqipëri. Vendi i SK03 ndodhet afërsisht në

nivelin e detit, fillimisht terren moçalor i përshkuar nga disa hendeqe dhe kanale kullimi. Niveli më

i lartë i ujërave nëntokësore gjendet afërsisht në lartësinë e nivelit normal të tokës. Për shkak të

këtyre fakteve dhe me qëllim shmangien e rreziqeve të përmbytjes, zona e stacionit do të ngrihet

për 1.5 m me material të përshtatshëm dheu.

Stacionet e kompresorëve duhet të ngrenë presionin e gazit në nivelin e nevojshëm për ta lëvizur

gazin përgjatë tubacionit dhe për ta sjellë atë me presionin e nevojshëm në gazsjellësin detar

nga brigjet e Adriatikut në Shqipëri. Në rastin specifik të stacionit të kompresorëve pranë Fierit,

zvogëlimi i diametrit për seksionin detar nga 48” në 36” (d.m.th. nga 1.219 m në 0.914 m) kërkon

rritje shtesë të presionit.

Energjia për kompresorët sigurohet nga turbinat e gazit që ndodhen në stacionet e

kompresorëve. Numri dhe madhësia e turbinave të gazit është optimizuar për të siguruar

kërkesat energjetike të përshtatshme për operim të dëshiruar të gazsjellësit. Kjo nënkupton se do

të ketë numra të ndryshëm dhe instalime të ndryshme njësish kompresorësh gazi në SK02 dhe

SK03 për të siguruar fleksibilitetin e nevojshëm për të plotësuar skenarin fillestar 10 mmk/vit dhe

atë 20 mmk/vit në të ardhmen. Tabela 4.2-1 paraqet një përmbledhje të njësive të turbinave të

gazit të instaluara për skenarë të ndryshëm operimi (për ngarkesë të plotë). Secili stacion

kompresori do të ketë për rezervë një njësi kompresori në gjendje stand-by.

Tabela 4.2-1 Përmbledhje e Kapacitetit të Instaluar në secilin Stacion Kompresorësh

Rrjedha e Gazit Natyror

SK03 SK02 (vend opsional)

10 mmk/vit 3 njësi kompresorësh në total:

2 x 15MW – në gjendje pune

1 x 15MW – në stand-by

N/A për 10 mmk/vit.

Vetëm stacion matjeje te SK02 (nuk ka stacion kompresorësh)

20 mmk/vit 5 njësi kompresorësh në total:

4 x 15MW – në gjendje pune


5 njësi kompresorësh në total:

4 x 15 MW – në gjendje pune


Shënim: Duke marrë parasysh një efiçiencës mesatare për turbinën prej 33%, inputi termik i makinës ISO 15 MW duhet të jetë 45.45 MW.

E përpiluar nga ERM (2012)

Figura 4.2-2 në Shtojcën 3.5 – Vizatime Teknike – Skica dhe Diagrame të Rrjedhës tregon skicën

e një stacioni tipik kompresorësh dhe identifikon shtatë komponentet kyçe.

Faqja 19 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.2.4 Gazsjellësi Afër Bregut

Gazsjellësi tokësor në zonën afër bregut është një seksion i vogël i gazsjellësit i cili është i futur

nën tokë dhe zgjatet afërsisht 150 m në tokë midis daljes në det dhe lidhjes me pjesën tjetër të

gazsjellësit tokësor. Ky seksion nevojitet për të lejuar bashkimin e saktë midis gazsjellësit detar (i

futur në thellësi 4 m) dhe gazsjellësit tokësor (përgjithësisht i futur nën tokë në thellësi 1 m).

Metodat e ndërtimit që do të përdoren do të jenë të ndryshme nga ato të zbatuara për

gazsjellësin tokësor.

Ka disa metoda të mundshme ndërtimi që mund të përdoren për këtë seksion të gazsjellësit; këto

përfshijnë:

• Një digë izoluese (cofferdam) (një lloj konstruksioni i përkohshëm me shtylla të ngulitura dhe i

përforcuar me pllaka çeliku për të lehtësuar projektet e ndërtimit në zona të cilat normalisht

janë nën ujë);

• Tubacion pluskues; ose

• Një kombinim i të dyja teknikave të mësipërme.

Metoda e preferuar e ndërtimit varet nga disa ndryshore si karakteristikat e tokës dhe projektimi

inxhinierik. Aktualisht diga izoluese konsiderohet metoda e preferuar e ndërtimit dhe prandaj

vlerësimi i ndikimit u bë duke marrë në konsideratë këtë teknikë, ndonëse edhe dy të parat janë

përshkruar në Seksionin 4.5.3..

Ky seksion i gazsjellësit do të ketë diametër 36” dhe presion të projektuar 145 barg.

4.2.5 Dalja në Det

Dalja në det e gazsjellësit detar ndodhet 10 km në perëndim të qytetit të Fierit dhe do të

ndërtohet duke përdorur një digë izoluese. Një digë izoluese (Figura 4.2-2) është (një lloj

konstruksioni i përkohshëm me shtylla të ngulitura dhe i përforcuar me pllaka çeliku për të

lehtësuar projektet e ndërtimit në zona të cilat normalisht janë nën ujë. Përdorimi i një dige

izoluese do të pengojë mbushjen natyrale me ujë dhe do të ruajë thellësinë e kanalit të gërmuar

derisa të shtrihet tubacioni gjatë instalimit të gazsjellësit. Gjatësia e digës izoluese do të jetë

afërsisht 200 m nga vija e bregdetit.

Faqja 20 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Figura 4.2-2 Shembull Dige Izoluese

Burimi:ERM 2011

4.2.6 Gazsjellësi Detar

Gazsjellësi detar përshkon Detin Adriatik dhe shtrihet nga bregdeti shqiptar deri në bregun Italian

(Figura 4.2-3). Ai do të jetë 60 km i gjatë nga dalja në det deri në vijën e mesit të Detit Adriatik,

do të ketë diametër 36” dhe presion të projektuar 145 barg. Gazsjellësi del nga ujërat shqiptare,

në mes të Ngushticës së Otrantos me thellësi ujore maksimale prej 820 m.

Faqja 21 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Figure 4.2-3 Gjurma Detare e TAP

Burimi: ERM 2012

Gazsjellësi detar ndahet në dy seksione:

• Seksioni detar, i cili fillon nga vija e mesit midis ujërave shqiptare dhe italiane, në një pikë që

është afërsisht 7 km në perëndim nga bregdeti dhe ku thellësia e ujit është afërsisht 25 m. Në

këtë pikë tubacioni do të shtrihet direkt në fundin e detit, dhe

Faqja 22 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



• Seksioni afër bregut, i cili fillon nga pika e sipër-përmendur (7 km larg bregut dhe 25 m në

thellësi) deri tek diga izoluese. Ky seksion i gazsjellësit do të jetë i futur nën shtratin e detit.

Gazsjellësi detar do të projektohet në përputhje me kodin e pranuar të projektimit të gazsjellësit

detar DNV OS-F101, dhe ka specifikimet preliminare të projektimit që jepen më poshtë:

• Materiali i tubit të linjës: Çelik Grade API 5L X65 ose grada ekuivalente DNV 450;

• Diametri i brendshëm: 871 mm

• Trashësia e çelikut: 22.0 mm në thellësi ujore më të vogël se 200 m, 37 mm në thellësi ujore

më të madhe se 200 m;

• Mveshje e brendshme epokside

• Një mveshje 3 mm e trashë anti-korrozive, mveshje me bazë polietileni nëse nuk është

mveshur me beton; poliuretan ose asfalt nëse është mveshur me beton;

• Mveshje betoni për thellësi më të vogla se 200 m; dhe

• Sistem mbrojtjeje katodike

Faqja 23 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.3 Ndërtimi i Projektit

4.3.1 Hyrje

Në stadin aktual të hartimit të projektit, nuk është akoma në dispozicion një koncept i detajuar

ndërtimi. Së pari, nevojat ekzakte për pajisje, vendet dhe karakteristikat fizike të zonave të punës

nuk mund të dihen derisa projektimi të ketë përparuar më tej; dhe së dyti, ofruesit e suksesshëm

për kontratat e ndërtimit do të kenë njëfarë lirie për të zgjedhur metodat e punës dhe pajisjet që

do të përdorin, bazuar në preferencat e tyre si dhe në çmim dhe disponibilitet në momentin që

nënshkruhet kontrata.

Gjithsesi disa qasje dhe parime të përgjithshme që do të udhëheqin ndërtimin e projektit mund të

përcaktohen që në këtë stad me synim kufizimin e pasigurive të mësipërme për qëllimin e kësaj

VNMS. Këto, së bashku me përshkrimet e impianteve dhe pajisjeve që mund të përdoren

zakonisht në këto rrethana, janë të mjaftueshme për të treguar natyrën dhe shkallën e

mundshme të ndikimeve kryesore mjedisore dhe socio-ekonomike që lidhen me ndërtimin e TAP.

Kjo i mundëson VNMS të tregojë metodat, procedurat dhe kodet e praktikës që do t’u kërkohet

kontraktuesve të përdorin me synim shmangien, pakësimin ose kompensimin e këtyre ndikimeve.

Seksionet e mëposhtme përshkruajnë elementet e ndërtimit të TAP në terma të përgjithshme dhe

mënyrën në të cilën ka të ngjarë të adresohet secili element, duke u fokusuar në aspektet që

lidhen më shumë me VNMS. Variacionet e veçanta nga ky sfond i përgjithshëm, të cilat mund të

nevojiten për komponente specifikë të skemës ose në vende ndërtimi të veçanta, adresohen në

seksionet përkatëse të përshkrimit të projektit.

4.3.2 Kohëzgjatja dhe Afatet Kohore të Projektit

Ndërtimi i përgjithshëm i seksionit shqiptar të projektit pritet të fillojë në mesin e vitit 2015 dhe do

të zgjasë afërsisht 3.5 vjet, pasuar nga aktivizimi gjatë vitit 2018.

Orari përfundimtar specifik i ndërtimit do të varet nga çështje të ndryshme teknike dhe

kontraktuale dhe do të marrë parasysh faktorët mjedisorë dhe socio-ekonomikë, për shembull

periudhat kohore lidhur me ngritjen e foleve nga shpendët e egra të ndjeshme dhe përdorimin e

plazhit. Këto diskutohen në detaje të mëtejshme në seksionet e mëvonshme të dokumentit. Nëse

ndërtimi do të fillojë në vitin 2015, atëherë vënia në punë e Projektit do të ndodhë gjatë vitit 2018.

Tabela 4.3-1, paraqet një përmbledhje të afateve kohore të pritshme për ndërtimin e

komponenteve madhore të Projektit. Duhet theksuar që puna do të jetë me pjesë dhe kohëzgjatja

e ndërtimit në një vend specifik do të jetë shumë më e shkurtër se sa kohëzgjatjet e

gjithmbarshme të treguara më poshtë (shihni Tabelën 4.3-1)

Faqja 24 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Tabela 4.3-1 Kohëzgjatja e Përgjithshme e Ndërtimit të Përbërësve të Projektit

Komponenti i Projektit Kohëzgjatja e Ndërtimit

Tubacion tokësor i futur nën tokë

− 203 km përgjatë vendit nga kufiri grek deri te SK03 (me diametër 48”) dhe

− 6 km midis SK03 dhe daljes në det

39 muaj në total; (6 muaj punë përgatitore + 2 muaj furnizimi me material (paralelisht, dhe përfundimi me fundin e punës përgatitore) dhe më pas 33 muaj ndërtimi i tubacionit.

Stacioni i kompresorëve SK02 20 muaj

Rrugë për të shkruar te vendi i ndërtimit dhe kampet e ndërtimit

28 muaj, përpara ndërtimit të gazsjellësit

Afërsisht 10 stacione të valvulave të bllokimit (përfshihen në ndërtimin e tubacionit tokësor)

Stacioni i Kompresorëve SK03 26 muaj

Dalja në det 8 muaj përfshirë rikthimin në gjendjen fillestare (jo sekuencor – përfshihet në ndërtimin e tubacionit)

Gazsjellësi Detar dhe Afër Bregut 4 muaj përfshirë gërmimin dhe rimbushjen (vetëm për seksionin afër bregut)

Kampet e ndërtimit Kampet e ndërtimit të rrugës së qasjes – 2 muaj

Kampet e ndërtimit të tubacionit – 7 muaj

Kampet e stacioneve të kompresorëve – 5 muaj

Kampet e ndërtimit për zonën e Potomit (në mes Pk 85-88)* - 2 vjet

8 sheshe tubash (+1 opcional në Qafë) 3 muaj

Sheshi i tubave në zonën e Potomit (në mes Pk 85-88)* - 2 vjet

Dalja në det 8 muaj (përfshirë rikthimin në gjendjen fillestare pas ndërtimit. 4 muaj për përgatitjen e digës izoluese dhe 4 muaj për ta hequr atë dhe për ta rikthyer plazhin në gjendjen fillestare)

Gazsjellësi detar 4 muaj (përfshirë gërmimin dhe rimbushjen e punimeve në seksionin afër bregut)

Lëshimi paraprak në punë i pjesës detare (Hidrotestimi)

3 muaj

* Madhësia dhe vendndodhja e objektit do të përcaktohet gjatë fazës së mëvonshme të Projektit Burimi: ENT (2012) informatat për pjesën tokësore dhe Statoil (2011) – informatat për pjesën detare

4.3.3 Makineritë, Pajisjet, Transporti dhe Trafiku

Ndonëse i një shkalle shumë të madhe, TAP do të jetë një projekt inxhinierik ndërtimor

konvencional, dhe nuk do të kërkojë pajisje ose metoda ndërtimi të pazakonta ose të panjohura.

Njësitë kryesore të pajisjeve të ndërtimit që nevojiten janë buldozerë, ekskavatorë të rëndë,

kamionë për largimin e mbeturinave, vinça të mëdhenj për ngritjen e peshave të rënda,

gjeneratorë rezervë, ekskavatorë, shtrues tubash, thyes shkëmbinjsh etj.

Faqja 25 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Figura 4.3-1 tregon disa shembuj të pajisjeve dhe aktiviteteve tipike të ndërtimit.

Për secilën shtrirje përgjatë gjurmës së gazsjellësit do të ketë transport të rëndësishëm i) të

materialit dhe pajisjeve të punës, ii) të tubacioneve të çelikut, dhe të mbeturinave të gërryerjes,

ndonëse këto do të depozitohen pranë kanalit, gati për rimbushje. Me synim lehtësimin e lëvizjes

së pajisjeve dhe të fuqisë punëtore, do të nevojitet rregullimi i disa rrugëve dhe ndërtimi i rrugëve

të reja për akses. Vendndodhja e rrugëve1 të reja dhe rrugëve që do të rregullohen tregohet në

figurat në Shtojcën 3.3 – Harta e Detajuar e Gjurmës dhe e Logjistikës në Shqipëri.

Do të nevojiten makineri për heqje të madha toke dhe njësi të tjera të veçanta pajisjesh për të

përgatitur brezin e punimeve, për të gërryer kanalin dhe për të shtrirë tubacionin. Në vijim

paraqitet një përllogaritje e trafikut shtesë nga ndërtimi (në ditë). Këto parashikime janë thjesht

treguese, por bazohen në Trafikun Vulnerabël të Parashikuar për ESIA APL00-ENT-100-F-TCE-

0001. Rev.: 0B (6 dhjetor 2011). Ky trafik do të ndryshojë nga një seksion i brezit të punimeve

ndërtuese në tjetrin, dhe do të ndryshojë gjatë periudhës së ndërtimit. Intervali midis numrit

minimal dhe maksimal të lëvizjeve për shtrirje është përllogaritur me përafërsi dhe paraqitet më

poshtë:

• Diku 25 deri në 125 lëvizje kamioni vajtje-ardhje në ditë për transportimin e tubit nga gjiri në

sheshet e tubacioneve;

• Diku 25 deri në 125 lëvizje kamioni vajtje-ardhje në ditë për transportimin e materialit të

shtratit dhe zëvendësues nga gjiri në sheshet e tubacioneve ;

• Diku 5 deri në 30 lëvizje kamioni vajtje-ardhje për shtrirje në ditë për transportimin e tubit nga

sheshet e tubacioneve në brezin e punimeve ndërtuese;

• Diku 10 deri në 175 lëvizje kamioni vajtje-ardhje për shtrirje në ditë për transportimin e dheut

nga brezi i punimeve në zonat e shtrimit;

• Diku 7 deri në 250 lëvizje kamioni vajtje-ardhje për shtrirje në ditë për transportimin e

materialit të shtratit dhe zëvendësues nga sheshi i tubacioneve në brezin e punimeve;

• Diku 40 deri në 200 transportime vajtje-ardhje të stafit dhe transport karburanti për shtrirje në

ditë nga kampet e punëtorëve në brezin e punimeve;

• Afërsisht 35 lëvizje kamioni vajtje-ardhje në ditë për transportimin e materialeve të ndërtimit

nga gjiri në vendet e stacionit të kompresorëve; dhe

• Afërsisht 4 lëvizje vajtje-ardhje anijeje në ditë për transportimin e tubacionit dhe të

materialeve nga porti mbështetës në Itali dhe shtrirjes së anijeve në det dhe afër bregut që

operojnë në Shqipëri.

1 Edhe pse disa nga trasetë e këtyre rrugëve për qasje ndjekin rrugët ekzistuese, në mënyrë që ato të shfrytëzohen për Projektit duhet të bëhet një rindërtim i gjerë i tyre (d.m.th. zgjerim, stabilizim, vendosje e mureve mbrojtëse) të gjerë (dmth., zgjerimi stabilizimi ose instalimin e mureve) dhe për këtë arsye janë klasifikuar si rrugë të "reja" që duhet ndërtuar

Faqja 26 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Detajet e mëtejshme të pajisjeve që mund të përdoren për ndërtimin e komponenteve kryesorë të

projektit dhe fotografitë që tregojnë shembuj të disa prej këtyre njësive kryesore tregohen në

Shtojcën 3.6.

KO

NT

R

TR

AN

S A

DR

IAT

IC P

IPE

LIN

E

Kli

enti:

DA

TA

R

EV

PR

OJE

KT

I:

Bo

tim

, ob

jekt

ko

ntr

olli

P

ËR

G.

AP

R.

TIT

UL

LI:

SH

KA

LL

A

PR

OJE

KT

I V

IZA

TIM

I N

R:

Fle

ta

- F

igu

ra 4

.3-1

27

/117

Për

mas

at:A

4

Gaz

sjel

lësi

Tra

ns A

dria

tic (

TA

P)

Rap

ort

i i V

NM

S p

ër S

hq

ipër

inë

B

Sh

trir

ja 1

A

Eki

pi 1

- S

tud

imi i

tra

sesë

, Ng

ritj

a e

ekip

it t

ë p

un

imev

e, N

xjer

rja

e rr

ipit

të

pu

nim

eve

dh

e sh

esh

imi

Akt

ivit

etet

: G

jeod

etë

t ve

ndo

sin

flam

uj d

he

kunj

a pë

r të

sh

enju

ar g

jurm

ën.

Bul

doze

rët

dhe

graj

der

at

past

ro-

jnë

shtr

esë

n e

sip

ërm

e të

tok

ës d

he e

gru

mb

ullo

jnë

atë

për

gjat

ë gj

erë

sisë

së

puni

mev

e. T

he

gra

der

s an

d

bulld

oze

rs w

ill t

hen

leve

l the

rig

ht o

f w

ay

for

the

tren

ch d

iggi

ng te

am.

Eki

pi 3

- E

kip

i i p

ërku

ljes,

lid

hje

s d

he

sald

imit

të

tub

acio

nit

të

gaz

sjel

lësi

t

Akt

ivit

etet

: T

rans

por

tue

sit e

tuba

cion

it dë

rgoj

në v

azh

dim

isht

sek

sion

e të

tub

aci

onit

përg

jatë

bre

zit t

ë pu

ni-

mev

e. N

qs k

ërko

het

, kët

o s

eksi

one

përk

ulen

në

kant

ierin

e t

ubac

ioni

t, pa

ra s

e të

dër

gohe

n n

ë b

rezi

n e

puni

-m

eve.

Eki

pet

e sa

ldim

it i b

ashk

ojnë

sek

sion

et e

tuba

cion

it pë

rgja

të t

rans

heut

par

a s

e të

ule

n n

ë tr

ansh

e [s

hih

aktiv

itete

t e

ekip

it 4]

. Sek

sion

et m

ë të

mëd

ha s

aldo

hen

së

bash

ku b

ren

da n

ë tr

ansh

e.

Eki

pi 2

- E

kip

i i g

ërm

imit

të

kan

alit

Akt

ivit

etet

: E

skav

ator

ët d

o të

gër

moj

në

një

tra

nsh

e 4m

të

gjer

ë p

ër k

alim

in e

tuba

cion

it. T

ran

shej

a do

të

gërm

ohe

t në

një

thel

lësi

2.2

m, d

uke

leju

ar

min

imum

i 1m

thel

lësi

gër

mim

i ng

a ni

veli

i tub

acio

nit t

ë ga

zsje

llësi

t . B

uldo

zerë

t m

ë pa

s do

të s

htyj

në m

ate

ri-al

in e

gër

mu

ar p

ër

të fo

rmua

r g

rum

bul

lime

kund

ra e

rës

dhe

prë

të n

ivel

uar

shtr

atin

e t

rans

heu

t.

Eki

pi 4

- E

kip

i i v

end

osj

es s

ë sh

tres

ave,

inst

alim

eve

dh

e ri

mb

ush

jes

me

dh

é

Akt

ivit

etet

: V

inça

t dh

e vi

nça

t an

ëso

rë u

lin n

ë tr

ans

he

seks

ione

t e

më

dha

të tu

baci

oni

t dh

e i m

anov

rojn

ë a

ta

në v

endi

n e

duh

ur. S

eksi

one

t e tu

baci

oni

t sal

dohe

n së

bash

ku b

rend

a tr

ansh

eu

t. E

kipe

t e te

stim

eve

hid

rike

krye

jnë

test

et h

idro

stat

ike

duk

e pë

rdor

ur

ujin

e n

xje

rë n

ga

trup

at u

jorë

. Bul

do

zerë

t më

pa

s sh

tyjn

ë m

ater

ialin

e

gër

mua

r pë

r të

fo

rmua

r g

rum

bulli

me

kun

dra

erë

s dh

e p

ër t

ë ni

velu

ar

shtr

atin

e tr

ansh

esë

. D

raga

dh

e tr

ans

-po

rtue

s të

ve

gjël

rih

edhi

n m

ater

iale

t e

gër

mua

ra p

ërs

ëri

në

tra

nsh

e. P

llaka

t ma

nual

e ko

mpa

ktës

ojnë

dh

eun

nën

dh

e rr

eth

e r

rotu

ll tu

bac

ioni

t. R

ulat

vib

rues

kom

pakt

ësoj

në

mat

eria

lin e

dh

eut m

bi tu

baci

on.

Eki

pi 5

- E

kip

i i p

astr

imit

dh

e i r

esta

uri

mit

Akt

ivit

etet

: B

uldo

zerë

t dhe

gra

jder

at s

hpë

rnda

jnë

mat

eria

lin e

riv

endo

sur

mbi

tub

acio

nin

e g

azs

-je

llësi

t du

ke k

rijua

r ko

ntur

et n

atyr

ore

të

dhe

ut.

Eki

pi 5

Eki

pi 4

E

kip

i 3

Eki

pi 2

Eki

pi 1

Sh

kalla

e a

van

cim

it t

ë p

un

imev

e p

ër e

kip

in e

p

un

ës n

ë sh

trir

jen

1 ë

shtë

450

m/d

itë.

E

kip

et in

div

idu

ale

do

të

lëvi

zin

për

gja

të s

htr

irje

s 49

km

me

një

sh

pej

tësi

afë

rsis

ht

5km

çd

o 1

1 d

itë

. R

reth

25k

m d

o t

ë je

në

du

ke u

nd

ërtu

ar n

ë çd

o

koh

ë.

49 k

m

Fo

t og

rafi

sh

emb

uj t

ë tu

bac

ion

it

Akt

ivit

etet

nd

ërti

mo

re, t

ë ci

lat

treg

ojn

ë ve

nd

in

dh

e o

rgan

izim

in e

eki

pev

e b

ren

da

Sh

trir

jes

1 (d

uke

tre

gu

ar d

he

shka

llën

e a

van

cim

it)

SA

A

0131

979

PIB

A

LB

00

11

/12/

12

Lës

hu

ar p

ër in

form

acio

n

Faqja 28 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Tubat dhe materialet që do të përdoren gjatë aktiviteteve të instalimit të tubacionit detar dhe atij

afër bregut do të furnizohen nga Support Port në Itali (Porti i Brindizit), dhe për shkak të këtij

operacioni nuk do të krijohet trafik tokësor në Shqipëri.

Trafiku i ndërtimit do të përdorë rrjetin e rrugëve ekzistuese dhe rrugët e reja dhe të përmirësuara

(rruga do të rregullohet për ndërtim vetëm në nivelin e nevojshëm për qëllime ndërtimi) për të

arritur vendet përgjatë korridorit të ndërtimit të gazsjellësit. Më pas trafiku do të lëvizë lart e

poshtë brezit të ndërtimit. Materialet e ndërtimit, si lidhëset e parafabrikuara të tubave, do të

deponohen në sheshet e përcaktuar për deponimin e tubave vendndodhja e të cilëve do të

vendoset sipas marrëveshjes me pronarët e tokës dhe /ose bashkitë. Më pas materialet do të

transportohen nëpërmjet mjeteve të tonazhit të rëndë nga këto vendndodhje për në korridorin e

ndërtimit. Secili tub do të jetë rreth 12 deri në 18 m i gjatë dhe mund të peshojë midis 7 dhe 12

tonë. Materialet për ndërtim civil do të grumbullohen përkohësisht brenda korridorit të ndërtimit.

Do të hartohet një Plan për Menaxhimin e Trafikut në konsultim me autoritetet dhe Bashkitë

kompetente, dhe ai do të zbatohet gjatë gjithë ndërtimit.

4.3.4 Anijet

Aktivitetet e ndërtimit detar do të kërkojnë disa anije. Anijet kryesore do të jenë anija e instalimit

të tubacionit, siç është Anija për Shtrimin e Tubacioneve e Ankoruar (Figura 4.3-2) ose një Anije

për Shtrim Tubacioni me Pozicionim Dinamik (Figura 4.3-3).

Faqja 29 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Figura 4.3-2 Anije Tipike për Shtrim Tubacioni e Ankoruar (Shtrim - S)

Burimi: Gazprom, 2012 (marrë në nëntor 2011)

Faqja 30 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Figura 4.3-3 Anije Tipike për Shtrim Tubacioni me Pozicionim Dinamik (Shtrim – S)

Burimi: Statoil, 2012

Dallimi kryesor në mes të anijeve për shtrim tubacioni të ankoruara dhe atyre me pozicionim

dinamik është mënyra se si ruhet pozicioni dhe lëvizja gjatë shtrimit të tubave. Anijet e ankoruara

përdorin spirancat të cilat pozicionohen me rimorkiator (Figura 4.3-4). Anijet me Pozicionim

Dinamik përdorin një sistem pozicionimi dinamik, një sistem me kontroll kompjuterik, i cili ruan

automatikisht pozicionin dhe drejtimin e anijes duke përdorur helikat dhe turbinat e veta. Për

manovrimin e spirancave nuk nevojitet rimorkiator.

Faqja 31 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Figura 4.3-4 Rimorkiator Tipik

Burimi: Photobucket, 2012 (marrë në nëntor 2011)

Për shtrimin e tubacionit gjatë aktiviteteve të ndërtimit të gazsjellësit detar janë parashikuar dy

anije të ndryshme, një për seksionin afër bregut (7 km në det), dhe një për ujërat më të thella.

Anijet për shtrimin e tubacionit afër bregut (Figura 4.3-5) janë platforma lundruese të

specializuara për këtë lloj detyre, sepse fundet e tyre të sheshta lejojnë punën në ujëra të cekëta

(6-7 m të thella).

Faqja 32 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Figura 4.3-5 Platformë Lundruese Tipike për Shtrim Tubacioni Afër Bregut

Burimi: Saipem, 2012 (shkurt 2012)

Pos këtyre, në aktivitetet e ndërtimit do të nevojiten anije të tjera, si anije furnizimi për të siguruar

materialet e nevojshme, anije për ndërrimin e ekuipazhit për të siguruar punën me turne të

ekuipazhit, anije për mbartjen e tubave, anije vinç me thithje për punimet e hapjes së transheve

dhe heqjes së materialeve në seksionin afërt bregut, rimorkiatorë për të ndihmuar anijet e shtrimit

të tubave, etj.

Vlerësimi i ndikimit në Seksionin 8 i referohet përdorimit të anijeve për shtrim tubacioni të

ankoruara për punë në det të thellë, në vend të anijeve me pozicionim dinamik. Kjo përshkruan

një skenar konservativ “ të rastit më të keq” pasi prania e rimorkiatorëve që përdorin spiranca dhe

përdorimi i këtyre të fundit janë burime shtesë ndikimi mbi shtratin e detit.

Më shumë detaje mbi operimin e anijeve raportohen në Seksionin 4.6.3.

Faqja 33 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.3.5 Depot dhe Sheshet e Tubave

4.3.5.1 Depoja Kryesore

Pranë portit kryesor, në Durrës, do të ketë një depo kryesore, e cila do të ketë kapacitet të

mjaftueshëm për depozitimin e tubave për të siguruar depozitim rezervë në rast vonese në

ndërtim. Depo kryesore do të përdoret vetëm për depozitim; në këtë vend nuk do të kryhet

përkulje, veshje ose prerje e tubave. Mundësia e vendosjes së depove të mëdha te vetë porti nuk

është marrë në konsideratë për shkak të mungesës së hapësirës së disponueshme, çështjeve të

sigurisë në lidhje me grumbullimin, dhe kostove të larta lidhur me to që të do haseshin për

depozitimin në port. Tubat do të shpërndahen nga depo kryesore në 8 (plus 1 opsionale) sheshe

tubash të shpërndara përgjatë gjurmës në vendndodhjet e përshkruara në Tabelën 4.3-2.

Vendndodhjet e depos kryesore dhe të shesheve të tubave tregohen në Shtojcën 3.3 – Harta e

Detajuar e Gjurmës dhe e Logjistikës në Shqipëri.

4.3.5.2 Sheshet e Tubave

Vendndodhjet e shesheve të tubave për depozitimin e ndërmjetëm të tubave tokësore janë

përzgjedhur pranë rrugëve kryesore pranë gjurmës së gazsjellësit për të siguruar qasje të lehtë

për kamionët e gjatë. Të gjitha metodat e depozitimit të tubave do të projektohen që të pengojnë

dëmtime mbi tubat e linjës dhe/ose mbi çdo material veshës në çdo stad. Një skicë tipike e një

sheshi tubash tregohet në Figurën 4.3-6 në Shtojcën 3.6 – Vizatime Teknike – Brezi i Punimeve,

Metodat e Ndërtimit dhe Kryqëzimet.

Tabela 4.3-2 përshkruan vendndodhjen dhe kapacitetin e përafërt të shesheve të tubave për

seksionet e tubave 18 m të gjatë.

Tabela 4.3-2 Vendndodhja, Sipërfaqja dhe Kapaciteti i Shesheve të Tubave

Depo Vendndodhja Seksioni Përkatës Sipërfaqja e Sheshit të

Tubave

Kapaciteti i Tubave dhe Gjatësia Ekuivalente e Tubacionit

1 Ecmenik 39 km 32,500 m2 2,167 tuba (18 m) ose 910m tubacion

2 Floq 39 km 35,000 m2 1,084 tuba (18 m) ose 455 m tubacion

3 Potom* - - -

- Qafa (Opsional) - - -

4 Corovode 23 km 23,000 m2 640 tuba (18 m) ose 270m tubacion

5 Buzuqi 16 km 17,500 m2 445 tuba (18 m) ose 190 m tubacion

6 Hoxhaj 30 km 26,000 m2 1,667 tuba (18 m) ose 700m tubacion

7 Drenovice 28 km 25,000 m2 1,556 tuba (18 m) ose 665 m tubacion

8 Fusha Mbrostar 28 km 25,000 m2 1,556 tuba (18 m) ose 655 m gazsjellës

* Seksioni Përkatës, Sipërfaqja e Sheshit të Tubave dhe ‘Kapaciteti i tubave’ do të përcaktohen gjatë fazës së

ardhme të inxhinieringut

Burimi: Studimi Logjistik Paraprak për Shqipërinë – Përditësim APL00-ILF-100-F-TRP-0002. Rev.: 0D (7 dhjetor 2011)

Faqja 34 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Dërgimi i tubave në sheshet e tubave do të bëhet në përputhje me afatet kohore të ndërtimit.

Koncepti do të optimizohet me synim shmangien e kohëve të zgjatura të depozitimit ose të

mungesave në furnizim nga ana tjetër. Transporti i seksioneve të tubacionit do të kufizohet gjatë

orëve me dritë natyrale.

Gjatë depozitimit, tubat do të mbrohen nga korrozioni dhe nga degradime të tjera. Do të merren

masa për të parandaluar rrëshqitjen dhe siguruar qëndrueshmërinë e pirgjeve të tubave. Tubat e

zakonshëm 48” mund të vendosen pirg në tre shtresa.

Të gjitha sheshet e tubave do të rrethohen, ndriçohen dhe ruhen. Të gjitha instalimet janë të

përkohshme dhe do të largohen plotësisht (përfshirë themelet) pas periudhës së ndërtimit. E

gjithë zona do të ri-mbillet pas çmobilizimit të infrastrukturës.

4.3.5.3 Qasja në Depot dhe në Sheshet e Tubave

Të gjitha materialet kyçe si tubat, pjesët e stacioneve të kompresorëve dhe pajisjet e veçanta të

ndërtimit do të dërgohen në një port të madh pranë zonës së projektit. Porti më i rëndësishëm në

Shqipëri është Durrësi, i cili ndodhet në perëndim të Tiranës dhe ka kapacitete efektive ngarkimi

dhe shkarkimi. Depo kryesore ndodhet afërsisht 15 km në jug të portit, ku do të depozitohen

tubat pas shkarkimit të anijeve. Rruga kryesore bregdetare përgjatë gjirit të Durrësit siguron qasje

të lehtë. Meqenëse ekziston një rrjet rrugësh i zhvilluar mirë në Greqi, transporti i pajisjeve

kryesore për Shqipërinë lindore mund të kryhet përmes portit të Selanikut, gjithsesi kjo mundësi

nuk është marrë në konsideratë në këtë studim. Tabela 4.3-3 përshkruan rrugët e mundshme të

qasjes në secilën depo tubash. Kontraktuesi do të ketë mundësinë të optimizojë konceptin e tij të

punës dhe të përdorë sheshe të tjerë tubash nëse nevojitet dhe sapo për këto ndryshime ose

shtesa të jetë rënë dakord me autoritetet shqiptare dhe të jenë diskutuar si të zbatueshme me

palët e interesuara.

Tabela 4.3-3 Aksesi në Sheshet e Tubave

Nr. Emri Përshkrimi i qasjes

1 Ecmenik Durrës –Rrogozhinë – Elbasan – Librazhd – Pogradec –Korçë – Bilisht– Ecmenik

2 Floq si 1 deri në Korçë, Korçë – Mollas

3 Potom* si 1 deri në Çorovodë - Potom

- Qafa (Opsionale) si 1 deri në Çorovodë- Qafa

4 Çorovode si 1 deri në Rrogozhinë- Lushnjë – Ura Vajgurore - Berat – Poliçan –Çorovodë

5 Buzuqi si 4 deri në Poliçan – Fushë – Buzuqi

6 Hoxhaj si 4 deri në Berat – Hoxhaj

7 Drenovice si 4 deri në Lushnje – Fier – Roskovec – Drenovicë

8 Fushë Mbrostar si 4 deri në Lushnje – Fushë Mbrostar

*Madhësia dhe vendndodhja e saktë do të përcaktohet gjatë fazës së ardhme të inxhinieringut

Sistemuar nga ERM (2012)

Faqja 35 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.3.6 Kampet e Ndërtimit

4.3.6.1 Kampet e Ndërtimit të Gazsjellësit

Objektet e kampeve për personelin, pajisjet dhe materialet e ndërtimit do të vendosen në afërsi të

gazsjellësit të ardhshëm, duke marrë parasysh infrastrukturën lokale dhe mundësitë e mira për

qaje. Vendndodhjet varen nga shpejtësia dhe instruksionet e parashikuara të punës. Kontraktuesi

Kryesor do t’i rregullojë vetë qëndrimin dhe mirëqenien e punonjësve të tij me ngritjen, pajisjen

dhe mirëmbajtjen e banimeve të përkohshme dhe akomodimit në kamp së bashku me të gjitha

shërbimet në vendin e punës. Kampet do të jenë kampe “të hapura” më shumë se sa “të

mbyllura”, por koha jashtë pune e punonjësve do të menaxhohet me kujdes. Do të projektohen

kampe ndërtimi për secilën pjesë të projektit përpara se të fillojë ndërtimi i gazsjellësit dhe i

objekteve të lidhura me të. Gjithsesi, mund të ketë nevojë për akomodim të përkohshëm për pak

persona në qytetet jashtë kampeve gjatë fazës para-ndërtimit, për kohën që kampet dhe rrugët

janë nën ndërtim.

Kampet do të vendosen përgjatë gjurmës së gazsjellësit në distanca pak a shumë të rregullta, në

mënyrë që të mund të shmanget koha e gjatë e transportit të stafit për në vendin e punës. Nëse

është e mundur, kampet do të vendosen pranë rrugëve kryesore me lidhje të mira me qytetet e

mëdha, duke lejuar transportim të lehtë të personelit, ushqimit, shërbimeve, etj. drejt kampit. Do

të konsultohen komunitetet për të identifikuar vendndodhjen më të mirë për kampet.

Kampet kryesore do të kombinohen me depot kryesore të tubave dhe me zonat e përkuljes së

tubave. Transportimi masiv i tubave dhe i materialeve të tjera prodhon një sasi të madhe pluhuri

dhe zhurme; prandaj, këto zona duhen ndarë nga vendbanimet dhe zyrat. I njëjti koncept vlen për

mbrojtjen e zonave të banuara. Depot kryesore të tubave dhe zonat e përkuljes do të vendosen

sa më larg këtyre zonave që të jetë e mundur.

Përkohësisht, gjatë ndërtimit do të ngrihen dhe do të funksionojnë kampe ndërtimi vetë-

funksionuese. Në Figurën 4.3-7 në Shtojcën 3.6 – Vizatime Teknike – Brezi i Punimeve, Metodat

e Ndërtimit dhe Kryqëzimet tregohet një skicë kampi tipik dhe shembuj të kampeve të ndërtimit.

Ato do të kenë furnizimin e vet me ujë dhe energji elektrike si dhe impiantet për trajtimin e

ujërave të zeza dhe të mbeturinave. Stafi i kampit do të sigurojë pastrim, gatim dhe shërbime

mjekësore. Do të sigurohet ujë i freskët nga burimet ekzistuese të ujit nëse janë në dispozicion

ose në mënyrë alternative nga burimet në rrethinat e kampit. Të gjitha ujërat e zeza do të

trajtohen sipas kërkesave kombëtare përpara se të derdhen në një lumë ose kanal kullimi.

Shtresa pjellore e tokës do të largohet dhe të ruhet gjatë zënies së tokës. Sipërfaqja e të gjitha

zonave të trafikut do të mbulohet përkohësisht të paktën me zhavorr. Të gjitha kampet do të

rrethohen, ndriçohen dhe ruhen. Të gjitha instalimet janë të përkohshme dhe do të largohen

plotësisht (përfshirë themelet) pas periudhës së ndërtimit. E gjithë zona do të ri-mbillet pas

çmobilizimit të infrastrukturës.

Meqenëse terreni në Shqipëri karakterizohet nga një seksion malor me qasje të vështirë dhe një

seksion të rrafshtë që ndjek luginat e lumenjve dhe që përshkon rrafshina bregdetare, u

Faqja 36 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



përcaktuan dy lloje të ndryshme kampesh ndërtimi të gazsjellësit. Këto përshkruhen në Tabela

4.3-4.

Tabela 4.3-4 Numri i Punonjësve, Toka e Zënë Përkohësisht dhe Infrastruktura e

Kampeve të Mëdha dhe të Vogla Ndërtimit

Kampe të mëdha për rajonet e sheshta

Numri i Punonjësve Afërsisht 150 - 200 persona

Toka e zënë përkohësisht Afërsisht 50,000 m2 (200 x 250 m), 1 vit

Infrastruktura Zyrat për TAP AG dhe Inxhinierin dhe Kontraktuesin e tij; akomodimet, mensa e stafit, dhoma e kohës së lirë; dhoma e ndihmës së parë, pajisjet kundër zjarrit, kontrolli i qasjes; punishtet, depot, stacioni i karburantit etj.; depot për pajisjet kryesore; Zonat e parkimit; shërbimet (furnizimi me energji elektrike, telefonia, furnizimi me ujë, trajtimi i ujërave të zeza etj.)

Kampet e vogla për rajonet malore

Numri i punonjësve Afërsisht 80 – 100 persona

Toka e zënë përkohësisht Afërsisht 20,000 m2 (200 x 100 m), ½ -1 vit

Infrastruktura Zyrat për TAP AG dhe Inxhinierin dhe Kontraktuesin e tij; akomodimet, mensa e stafit, dhoma e kohës së lirë; dhoma e ndihmës së parë, pajisjet kundër zjarrit, kontrolli i qasjes; punishtet, depot, stacioni i karburantit etj.; depot për pajisjet kryesore; zonat e parkimit; shërbimet (furnizimi me energji elektrike, telefonia, furnizimi me ujë, trajtimi i ujërave të zeza etj.)

Burimi: Studimi Logjistik Paraprak në Shqipëri – Përditësim APL00-ILF-100-F-TRP-0002. Rev.: 0D.

Vendet e propozuara si të përshtatshme për kampet përshkruhen në Tabelën 4.3-5 me

kapacitetet e tyre të përafërta.

Tabela 4.3-5 Vendet e Përshtatshme për Kampe Ndërtimi

Kampi Vendndodhja Seksioni përkatës

(Pk)

Sipërfaqja me përafërsi

Stafi me përafërsi

1 Ecmenik 0-43 20,000 m2 80-100

2 Floq 43-78 50,000 m2 150-200

3 Zona e Potomit* - 20,000 m2 150-200

- Mali Azines (Optional) - 20,000 m2 80-100

4 Qafa 78-98 20,000 m2 80-100

5 Manushtir/Çorovodë 98-129 50,000 m2 150-200

- Mbrakull-Vojaku (Opsionale) - 20,000 m2 80-100

6 Vodica 129-168 50,000 m2 150-200

7 Fusha Mbrostar 168-203 50,000 m2 150-200

*Vendndodhja përkatëse e objektit dhe ‘Seksioni përkatës’ do të përcaktohet gjatë fazës së ardhme të inxhinieringut

Burimi: Studimi Logjistik Paraprak për Shqipërinë – Përditësim APL00-ILF-100-F-TRP-0002. Rev.: 0D dhe zhvillimi i

zonës së Potomit

Faqja 37 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.3.6.2 Kampet e Ndërtimit të Stacionit të Kompresorëve

Stacionet e kompresorëve do të ndërtohen nga kontraktues të ndryshëm, kështu që ata do të

instalojnë kampin e tyre, të pavarur nga ai i kontraktuesit për shtrirjen e tubave. Tabela 4.3-6

paraqet detaje të arranzhimeve të mundshme në kampet e punëtorëve për stacionet e

kompresorëve.

Tabela 4.3-6 Numri i Punonjësve, Toka e Zënë Përkohësisht dhe Infrastruktura e Kampit

për Stacionin e Kompresorëve

Kampi për Stacionin e Kompresorëve

Numri i punonjësve Afërsisht- 350 persona

Toka e zënë përkohësisht Afërsisht 48,000 m2 (150 x 320 m), pjesërisht brenda zonës së rrethuar të Stacionit të kompresorëve 24 muaj

Infrastruktura Zyrat për TAP AG dhe Inxhinierin dhe Kontraktuesin e tij; akomodimet, mensa e stafit, dhoma e kohës së lirë; dhoma e ndihmës së parë, pajisjet kundër zjarrit, kontrolli i qasjes; punishtet, depot, stacioni i karburantit etj.; depot për pajisjet kryesore; zonat e parkimit; shërbimet (furnizimi me energji elektrike, telefonia, furnizimi me ujë, trajtimi i ujërave të zeza etj.)


4.3.6.3 Kampet e Ndërtimit të Kryqëzimeve të Veçanta dhe të SVB-ve

Në pika të veçanta (p.sh. kryqëzime me lumenj të mëdhenj dhe SBV) do të instalohen kampe të

vegjël të përkohshëm për punimet e ndërtimit. Nëse është e mundur, ekipet nuk do të flenë në

këto kampe por do të vendosen në hotele ose në kampe kryesore aty pranë. Tabela 4.3-7

paraqet detaje mbi kampin që do të nevojitet për kryqëzimet e veçanta.

Tabela 4.3-7 Numri i Punonjësve, Toka e Zënë Përkohësisht dhe Infrastruktura e Kampeve

për Kryqëzimet e Veçanta

Kampet për pikat e veçanta

Numri i punonjësve Afërsisht 10 - 20 persona

Toka e zënë përkohësisht Afërsisht 2,500m2 (50 x 50 m), për pak javë/muaj

Infrastruktura Kontejner zyrë, dhoma e kohës së lirë, zona e parkimit, instalime të veçanta për punimet e ndërtimit (p.sh., sonda e shpimit)


Të gjitha kampet e ndërtimit do të rrethohen, ndriçohen dhe ruhen. Të gjitha kampet e ndërtimit

janë të përkohshme dhe do të hiqen plotësisht (përfshirë themelet) pas periudhës së ndërtimit. E

gjithë zona do të ri-mbillet pas çmobilizimit të infrastrukturës.

Faqja 38 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.3.7 Qasja, Transporti dhe Trafiku

4.3.7.1 Vështrim i Përgjithshëm

Gjatë fazës së ndërtimit qasja në brezin punues të gazsjellësit do të jetë përmes rrjetit të rrugëve

ekzistuese që do të rregullohen në disa seksione për të bërë të mundur kalimin e makinave të

ndërtimit dhe rrugëve të reja që do të ndërtohen. Pas përfundimit të punëve në rregullimin dhe

ndërtim të rrugëve, TAP AG do të kërkojë që t’i mbajë të hapura për publikun gjatë gjithë

periudhës së ndërtimit2 të gjitha rrugët hyrësë që janë në tokë publike.

Vendndodhjet e stacioneve të kompresorëve do të kërkojnë qasje që duron ngarkesa anormale

për punimet e ndërtimit. Njësitë më të mëdha të transportit që e kërkojnë këtë qasje janë turbo

kompresorët me peshë totale 40-100 tonë. Vendndodhja e SK03 pranë bregut është pranë një

rruge kombëtare të gjerë me qasje të mirë nga porti i Durrësit.

Tabela 4.3-8 përmbledh punimet në rrugë që nevojiten për të siguruar qasje për qëllime ndërtimi

të Projektit. Shtojca 3.3 – Harta e Detajuar e Gjurmës dhe e Logjistikës në Shqipëri tregon

vendndodhjet e rrugëve ekzistuese që kërkojnë rregullim dhe rrugët e reja për qasje që duhet të

ndërtohen prej fillimi.

Pas ndërtimit, rrugët për qasje që janë në tokë publike do të mbeten të hapura për përdorim

publik. Disa nga seksionet e rregulluara dhe të ndërtuara nga fillimi për qëllime të ndërtimit do të

mirëmbahen për përdorim gjatë fazës3 së operimit të Projektit. Qasje e përhershme do të

mirëmbahet për në lokacionet e stacioneve të kompresorëve për kërkesat operative.

4.3.7.2 Qasja në Stacionin/Stacionet e Kompresorëve

SK03 ndodhet në afërsi të Fierit pranë bregut të Detit Adriatik. Stacioni ndodhet në veri të

Topojës dhe në perëndim të Semanit. Qasja në stacion mund të sigurohet nga autostrada për në

Fier, duke ndjekur rrugën nacionale nga Fieri në Topojë dhe duke u lidhur me rrugën për në

Seman.

I gjithë rrjeti rrugor midis Topojës dhe Semanit nuk është në gjendje të mirë. Nevojitet ndërtimi i

rrugëve të reja në jug-lindje të Gjokallit dhe rregullimi i mëtejshëm i rrugëve në veri-perëndim të

Gjokallit për në SK03, përfshirë ndërtimin e urave mbi kanalet e kullimit.

I gjithë rrjeti rrugor në afërsi të stacionit opsional të kompresorëve SK02, si dhe rruga e qasjes

nga Bilishti në Tresnik, është në gjendje të keqe dhe prandaj është planifikuar njëfarë

përmirësimi dhe ndërtimi i qasjes rrugore. SK02 opsional do të vendoset në një rrafshinë brenda

kilometrit të parë të gjurmës së TAP nga kufiri me Greqinë.

2 Do të zbatohen masat e duhura për të menaxhuar trafikun e ndërtimit që vepron në rrjetin publik - referojuni Seksionit 9.2.6. 3 Pas përfundimit të ndërtimit, TAP AG do të mirëmbajë vetëm rrugët që janë të nevojshme për operimin e projektit dhe për fazë e mirëmbajtjes.

Faqja 39 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.3.7.3 Aksesi në Gazsjellës

Nga depo4 kryesore e tubave pranë portit të Durrësit, të gjitha tubat do të shpërndahen në depot

përgjatë gjurmës së gazsjellësit. Transporti do të bëhet me rimorkio të zakonshme pasi të gjitha

depot janë të arritshme nëpërmjet rrugëve nacionale.

Për seksionin lindor në Shqipëri (një seksion afërsisht 50 km) ka dy mundësi të përgjithshme për

transportin e tubave. Njëra rrugë është nga Selaniku përmes Greqisë dhe e dyta është nga

Durrësi përmes Shqipërisë. Aktualisht qasja përmes Greqisë është zgjidhja e preferuar, por

meqenëse janë planifikuar disa projekte infrastrukture, situata në Shqipëri mund të përmirësohet

në të ardhmen dhe atëherë qasja përmes Durrësit mund të jetë një mundësi.

Seksionet e tubave do të shpërndahen normalisht në vendet e punës nga sheshet e tubave

nëpërmjet kamionëve (shihni Figurën 4.3-8 në Shtojcën 3.6 – Vizatime Teknike – Brezi i

Punimeve, Metodat e Ndërtimit dhe Kryqëzimet), gjithsesi, në rajonet malore do të nevojiten

mjete të veçanta transporti (shihni gjithashtu Figurën 4.3-8). Një rrjet rrugësh për qasje siguron

qasje në brezin e punimeve të gazsjellësit në distanca të rregullta. Qasja në nivel lokal sigurohet

më së shumti nga rrugët ekzistuese, të cilat duhet të rregullohen (rruga do të rregullohet vetëm

për ndërtim deri në nivelin e nevojshëm për qëllimet e ndërtimit) që më përpara kryesisht në

rajonet malore. Janë planifikuar të ndërtohen rrugë të reja shtesë në zonat e largëta. Në

topografitë e vështira me shumë ngjitje dhe zbritje, do të shmangen transportet e gjata përgjatë

brezit të punimit sepse pjerrësitë janë kryesisht tepër të rrëpira për çdo pajisje transporti. Në

seksionet e pjerrëta pajisjet e ndërtimit do të sigurohen me çikrikë dhe punimet e shtrimit të

tubave do të kryhen nëpërmjet teleferikëve.

Tabela 4.3-8 paraqet një përmbledhje të punimeve në ndërtimin e rrugëve që do të nevojiten me

qëllim sigurimin e një qasjeje minimale në brezin e punimeve. Vendndodhjet e këtyre punimeve

të rregullimit të rrugëve tregohen në Shtojcën 3.3 – Harta e Detajuar e Gjurmës dhe e Logjistikës

në Shqipëri.

Tabela 4.3-8 Përmbledhje e Punimeve për Ndërtimin e Rrugëve

Lloji i Ndërtimit Gjatësia totale në Projekt

Rrugë të Reja 68.9 km

Përmirësimi i Rrugëve 85.8 km

Burimi: Studimi Logjistik Paraprak në Shqipëri – Përditësim APL00-ILF-100-F-TRP-0002. Rev.: 0D (7 dhjetor 2011).

Përllogaritja e rrugëve për qasje bazuar në hartografinë GIS të logjistikës.(Dhjetor 2011 dhe shtator 2012)

4 Aktualisht dy opsione janë duke u konsideruar për lokacionin e këtij objekti. Të dyja opsionet janë të vendosura në kufirin mes komunave të Golemit dhe Synejit, rreth 15 km në jug të portit të Durrësit. Vendi do të zgjedhet gjatë fazës së ardhshme të inxhinieringut.

Faqja 40 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.3.7.4 Opsioni i Qasjes nga Lindja

Zona e Potomit ndodhet afërsisht 16 km në lindje të Çorovodës në një rajon malor me lartësi

1.000 – 2.000 m mbi nivelin e detit.

Qasja nga ana lindore do të jetë përmes luginës së Korçës dhe përgjatë rrugës ekzistuese lokale

për në Vithkuq – Shtyllë. Gjithsesi, për të arritur deri te gazsjellësi (seksioni Pk 70 – 76) do të

nevojitet ndërtimi i rrugës për qasje nga Shtylla, kryesisht duke përcjellë vijën e brezit punues të

gazsjellësit. Është duke u konsideruar edhe një qasje tjetër opsionale në veri të këtij seksioni të

gazsjellësit.

Pajisjet teknike kryesore që do të transportohen përshkruhen në Seksionin 4.1 dhe Seksionin F

të Studimit Logjistik Paraprak në Shqipëri – Përditësim APL00-ILF-100-F-TRP-0002 Rev:0D.

4.3.8 Shërbimet e Përgjithshme dhe Shërbimet Komunale

Kur vendet e punës caktohen mjaft afër dhe ka kapacitet të mjaftueshëm, shërbimet e

përgjithshme dhe shërbimet komunale (d.m.th., furnizimi me ujë, shërbimet e ujërave të zeza dhe

të higjienës, furnizimi me elektricitet, furnizimi me ujë të pijshëm, dhe menaxhimi i mbetjeve të

ngurta) do të blihen nga furnizuesit lokalë. Shërbimet lokale do të autorizohen të shtrijnë linjat e

transmetimit ose tubat e ujit në vendet e punës. Aty ku kapaciteti lokal është i pamjaftueshëm,

kontraktuesin do të ndërtojnë objektet e veta në vendin e punës.

4.4 Ndërtimi i Gazsjellësit Tokësor

4.4.1 Blerja e tokës

Toka do të merret për strukturat e përhershme të projektit dhe për të lejuar operimin,

mirëmbajtjen dhe qasjen emergjente gjatë gjithë jetës operative të projektit. Një kriter madhor i

hartimit të projektit ka qenë, për sa kohë është praktike, që infrastruktura e përhershme duhet të

vendoset në tokë të papërdorur pa ndonjë vlerë të veçantë ekologjike ose kulturore. Kur kjo nuk

ka qenë e mundur, janë bërë përsëri përpjekje për të shmangur tokën në të cilën ka banesa ose

infrastrukturë publike, ose e cila ka vlerë të lartë si habitat ose për bujqësi. Një zonë sigurie, ku

ndërtimi i strukturave të reja të palëve të treta përgjatë gazsjellësit, do të kufizohet në një zonë

sigurie prej 40 m (d.m.th. 20 m nga secila anë e vijës së mesit),gjithsesi, do të jetë e mundur që

në këtë zonë të rindërtohen sera pas ndërtimit të gazsjellësit. Ndërtimi i grupeve të shtëpive nuk

do të lejohet në një brez prej 200 m nga secila anë e gazsjellësit (brez 400 m). Referojuni po

ashtu Seksionit 4.10.9.

4.4.2 Aktivitetet Para-Ndërtimit

Përpara fillimit të çdo pune ndërtimi, do të bëhen regjistrime topografike dhe fotografike të

kushteve ekzistuese të gjurmës së gazsjellësit dhe të rrugëve të qasjes. Këto regjistrime do të

përdoren si standarde përkundrejt të cilave do të gjykohet cilësia e punës restauruese kur të

përfundojë puna e ndërtimit. Gjurma ekzakte e gazsjellësit do të fiksohet fillimisht, duke

Faqja 41 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



mbikëqyrur në të njëjtën kohë gjerësinë e brezit të punimeve në të dyja anët e gjurmës. Pengesat

si muret, gardhet dhe shtigjet do të preken në nivelin minimal të nevojshëm për siguri në punë.

Materiali i murit do të çmontohet me kujdes dhe do të depozitohet për t’u përdorur përsëri.

Të dhëna për objektet nëntokësore tokë si vendndodhjet e tubacioneve të kullimit dhe të ujitjes

do të përgatiten dhe verifikohen me pronarin/përdoruesin e tokës për të parandaluar dëmtime

aksidentale gjatë ndërtimit të gazsjellësit. Shërbimet ekzistuese nga palët e treta do të

përcaktohen ku janë, do të shënohen, dhe do të mbrohen ose devijohen. Do të vendosen

shënime paralajmëruese për kabllot që kalojnë sipër dhe do të identifikohen qartë pikat e

përkohshme të kryqëzimit. Aktivitetet e tjera të para-ndërtimit në terren do të përfshijnë:

• Vlerësimin e sasive të materialeve të ndërtimit;

• Vlerësimin e metodave specifike të ndërtimit; dhe

• Instalimin e vendit të ndërtimit dhe vendpunimeve.

4.4.3 Metodat e Ndërtimit


Më poshtë përshkruhen aktivitetet e ndërtimit së bashku me teknikat që do të përdoren për të

kapërcyer vende të tilla si rrugët dhe rrjedhjet e ujit. Ndërtimi i gazsjellësit tokësor është një

proces sekuencorl dhe përfshin disa operacione të dallueshme, siç tregohet në Figurën 4.4-1.

Këto mund të kategorizohen gjerësisht në pesë grupet e mëposhtme:

• Ekipi 1: Vëzhgimi i gjurmës, përgatitja e brezit të punimit, largimi i shtresës së tokës së

punueshme dhe gradimi.

• Ekipi 2: Vargëzimi, përkulja dhe saldimi i tubave.

• Ekipi 3: Gërmimi i transhesë.

• Ekipi 4: Shtrimi i tubit, instalimi dhe rimbushja.

• Ekipi 5: Pastrimi dhe restaurimi i vendit.

Teknikat përfundimtare të ndërtimit do të përcaktohen gjatë projektimit të detajuar.

KO

NT

T

RA

NS

AD

RIA

TIC

PIP

ELIN

E

KL

IEN

TI

DA

TA

R

EV

PR

OJE

KT

I:

Bo

tim

, ob

jekt

ko

ntr

olli

P

ER

G.

AP

R.

TIT

UL

LI:

SH

KA

LL

A

PR

OJE

KT

V

IZA

TIM

I N

R:

Fle

ta

- F

igu

ra 4

.4-1

42

/ 1

17

Për

mas

at:A

4

Ga

zsje

llësi T

ran

s A

dria

tic (

TA

P)

Rap

ort

i i V

NM

S p

ër S

hq

ipër

inë

Për

shkr

imi i

pro

jekt

it

Org

an

izim

i i m

akin

erive

të

nd

ërt

imit m

idis

e

kip

eve

të

pu

nës p

ërg

jatë

Shpë

rnd

arje

ve S

AA

0131

979

PIB

A

LB

00

11

/12/

12

Lës

hu

ar p

ër in

form

acio

n

So

urc

e:

ER

M (

201

1)

Eki

pi i

pu

nës

1

E

kip

i i p

un

ës 2

Eki

pi i

pu

nës

3

E

kip

i i p

un

ës 4

Eki

pi i

pu

nës

5

Paji

sje

N

um

ri

P

aji

sje

N

um

ri

P

aji

sje

N

um

ri

P

aji

sje

N

um

ri

P

aji

sje

N

um

ri

Vë

zhgim

i i gju

rmës

Gërm

imi i tr

anshesë

P

ërk

ulja

e t

ubacio

nit

Shtr

imi i tu

bacio

nit

Mbushja

dhe r

imëkëm

bja

e t

ranshesë

Fuoristr

adë m

e 4

rro

ta

2

N

gark

ues (

Cat)

3

M

akin

ë p

ërk

ulë

se

1

S

htr

ues i tubacio

nit (

vin

c a

në-

sor)

587

5

N

gark

ues (

Cat)

3

Mble

dhës m

e 4

rro

ta

2

E

skavato

rë (

Cat

320)

3

M

akin

ë p

ërk

ulë

se r

ezerv

ë

1

M

akin

a m

bushëse

2

E

skavato

rë (

Cat

320)

3

Sta

cio

ni i G

PS

-it

2

B

uld

ozerë

(C

at

D8)

2

M

ble

dhës m

e 4

rro

ta

1

S

ald

ues m

e p

ageë (

Cat

D6)

1

B

uld

ozerë

(C

at

D8)

1

Përg

atitja e

korr

idorit të

punim

e-

Tra

nsport

ues

2

S

htr

ues i tubacio

nit (

vin

c a

nësor

1

T

esti h

idrik

Zëvëndësim

i i shtr

esës ë

Eskavato

r 2

M

ble

dhës m

e 4

rro

ta

3

Lid

hja

e t

ubacio

nit

Eskavato

r 1

E

skavato

r (C

at3

20)

4

Thërr

muesi

1

Kam

ionë s

pecia

l m

e n

gritje m

e

vakum

4

G

jenera

tor

1

D

ozer

(Cat

D8)

3

Kam

ion p

ër

dru

rin

2

Vin

c 4

0 t

2

K

om

pre

sor

1

gra

jder

2

Kam

ion m

e 3

boshte

2

Mble

dhës m

e 4

rro

ta

2

P

om

pë m

e p

resio

n t

ë lart

ë

1

kam

ion m

e 4

rro

ta 1

2 t

2

Shtr

esa e

sip

ërm

e d

he s

heshim

i

kam

ion m

e 4

rro

ta 1

2 t

2

M

irëm

bajtja

1

F

uoristr

adë m

e 4

rro

ta

1

Eskavato

r (C

at3

20)

4

Sald

imi i tu

bacio

nit

Tharja

Mble

dhës m

e 4

rro

ta

2

Dozer

(Cat

D8)

3

Skuadra

kry

esore

P

om

pa

1

F

uoristr

adë m

e 4

rro

ta

1

Sald

ues m

e p

ageë (

Cat

D6)

me

4

G

jenera

tor

/ K

om

pre

sor

1

M

ble

dhës m

e 4

rro

ta

2

4 m

akin

a s

ald

imi

-

Mirëm

bajtja

magnetike

1

Shtr

ues i tubacio

nit (

vin

c a

nësor

583)

1

Mirëm

bajtja

me a

vuj

2

Auto

bus p

ër

35 P

ers

ona

1

Skuadër

e v

ogël

S

ald

ues m

e p

ageë (

Cat

D6)

me

2

4 m

akin

a s

ald

imi

-

Shtr

ues i tubacio

nit (

vin

c a

nësor

583)

1

Auto

bus 2

0 P

ers

ona

1

TJS

H

kam

ion m

e 4

rro

ta +

makin

ë s

ald

imi

1

Mble

dhës m

e 4

rro

ta

2

Veshja

lid

hëse

kam

ion m

e 4

rro

ta m

e V

inc

3

Makin

eri e

thërr

mim

it të r

ërë

s

3

Mble

dhës m

e 4

rro

ta

3

Faqja 43 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Periudha e përgjithshme e ndërtimit të gazsjellësit do të shtrihet në 39 muaj. Kjo përfshin

ndërtimin e rrugëve të qasjes dhe punët përgatitore për stacionet e kompresorëve, kampet e

punës dhe sheshet e tubave përpara shtrimit të tubave. Ritmi i përllogaritur i shtrimit është 36 m

në ditë zonën e Potomit dhe 100 në ditë në terrenet e tjera malore, dhe deri në 400 m në ditë për

terrenet e sheshta. Përgjatë gjurmës do të funksionojnë njëkohësisht ekipe të ndryshme pune.

Figura 4.4 2 tregon shembuj të operacioneve tipike të ndërtimit të gazsjellësit. Një program pune i

detajuar do të hartohet në përputhje me procedurën e tenderimit.

Punimet për ndërtimin e 209 km gazsjellës do të ndahen në gjatësi të menaxhueshme të quajtura

“shtrirje” dhe për to do të përdoren grupe pune shumë të specializuara dhe të kualifikuara.

Projekti TAP në Shqipëri do të ndërtohet përgjatë gjashtë shtrirjeve kryesore siç tregohet në

Tabelën 4.4 1. Shtrirja 5 përmban dy nën-shtrirje, (shikoje shënimin poshtë tabelës), që

pasqyrojnë ndryshimin në terren nga Lugina e valëzuar e Osumit në rrafshinën bregdetare.

Tabela 4.4-1 Vendndodhja e Mundshme dhe Ritmi i Përparimit në Shtrirjet e Punës

Shtrirja Vendndodhja Gjatësia5 Ritmi i Përparimit Kohëzgjatja e

Punimeve

Shtrirja 1 Trestenik - Pulahe 49 km 300m/ditë 6-7 muaj

Shtrirja 2 Pulahe – Potom 27 km 100 m/ditë 14-15 muaj

Shtrirja 3 Zona e Potomit 13 km 36 m/ditë 20-24 muaj*

Shtrirja 4 Zona e Potomit– Vertop 45km 100m/ditë 22-23 muaj

Shtrirja 5 Vertop – Sqepur 36 km** 100 deri 300 m/ditë 6 muaj

Shtrirja 6 Sqepur – Dalja në det 41.8km 300 m/ditë 5-6 muaj

* Për shkak të kushteve kufizuese në rajonet malore, koha efektive e ndërtimit do të jetë 10-15 muaj

** 24 km do të shtrohen në shkallën 300 m/ditë dhe 12 km në shkallën 100 m/ditë.

Burimi: Trafiku Vulnerabël i Supozuar për VNMS – APL00-ENT-100-F-TCE-0001. Rev.: 00 (5 janar 2012)

Secila nga Shtrirjet do të përbëhet nga 5 ekipe pune që do të kryejnë disa aktivitete të ndryshme

që do të funksionojnë përgjatë një fronti pune të përsëritur afërsisht 25 km të gjatë. Figura 4.4-3,

Figura 4.4-4 dhe Figura 4.4-5 tregojnë se si ekipet e punës do të organizohen gjerësisht, si dhe

impiantin dhe pajisjet që do të përdoren për secilin aktivitet të ndërmarrë brenda secilës Shtrirje.

Figura 4.4-3 paraqet një diagram specifik që ilustron sekuencën pasuese të operacioneve që do

të ndërmerren nga secili ekip pune.

5 Po të merret parasysh edhe elevacioni, gjatësia totale e gazsjellësit tokësor në Shqipëri është 211.8km

Faqja 44 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Figura 4.3-1 përdor Shtrirjen 1 si një shembull për të ilustruar ritmin e përparimit të punës së

ekipit përgjatë shtrirjes 49 km me ritëm afërsisht 300 m/ditë. Impianti dhe pajisjet e nevojshme

për secilin ekip pune për të ndërtuar gazsjellësin janë renditur tek Figura 4.4-4. Figura 4.4-2

tregon foto shembuj të impiantit dhe pajisjeve tipike që do të nevojiten gjatë ndërtimit. Figura

4.4-5 ilustron ritmin e mundshëm të përparimit nga ekipet e punës përgjatë shtrirjeve të punës së

gjurmës së gazsjellësit.

Rri

pi

i p

un

imev

e g

jatë

nd

ërt

imit

Pë

rga

titj

a e

rri

pit

të

pu

nim

ev

e (

kri

jim

i i

gju

rmë

s,

nx

jerr

ja e

s

htr

es

ës

së

pu

nu

es

hm

e)

Rri

pi

i p

un

imev

e g

jatë

nd

ërt

imit

Th

ërr

mim

i i s

hkë

mb

injv

e d

he l

idh

ja e

tu

bac

ion

it

KO

NT

R

TR

AN

S A

DR

IAT

IC P

IPE

LIN

E

KL

IEN

TI

DA

TA

R

EV

Për

shkr

imi i

pro

jekt

it

Rri

pi i p

unim

eve

gja

të p

ërg

atitje

ve

dh

e

nd

ërt

imit

PR

OJE

KT

I:

Bo

tim

, ob

jekt

ko

ntr

olli

P

ER

P.

AP

R.

TIT

UL

LI:

PR

OJE

KT

I V

IZA

TIM

I N

R:

F

leta

- F

igu

ra 4

.4-2

45

/117

SA

A

Për

mas

at:A

4

Ga

zsje

llësi T

ran

s A

dria

tic (

TA

P)

Rap

ort

i i V

NM

S p

ër S

hq

ipër

inë

0131

979

PIB

A

LB

00

11

/12/

12

Lës

hu

ar p

ër in

form

acio

n

Fo

tog

rafitë

ja

në

marr

ë n

ga

burim

e t

ë n

dry

shm

e:

pro

jekte

të

E.O

N,

E.O

N R

uh

rga

s,

EN

T d

he

OG

E.

SH

KA

LL

A

Source: ERM (2011)

KONT TRANS ADRIATIC PIPELINE

Klienti:

DATA REV

Përshkrimi i projektit PROJEKTI:

Gazsjellësi Trans Adriatic (TAP)

Raporti i VNMS për Shqipërinë

Botim, objekt kontrolli PERG. APR.

TITULLI:

SCALE PROJEKTI: VIZATIMI NR: FLETA

- Figure 4.4-3 46 / 117

SAA

Size:A4

Diagrama skematike që ilustron rendin e punës brenda Shpërndarjeve

0131979

PIB ALB 00 11/12/12 Lëshuar për informacion

km

41

40

39

38

37

36

35

34

33

32

31

30

29

28

27

26

25

24

23

22

21

20

19

18

17

16

15

14

13

12

11

10

9

8

7

6

5

4

3

2

1

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

Ekipi 5Ekipi 3

Ekipi 4

Ekipi 5

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

Ekipi 1

Ekipi 1

Ekipi 2

Ekipi 3

Ekipi 4

Ekipi 2

Ekipi 3

Ekipi 4

Ekipi 5

I përfunduarI përfunduar

Ekipi 5

Ekipi 4

Ekipi 3

Ekipi 2

Ekipi 1

Ekipi 2

Ekipi 3 Ekipi 5

Ekipi 5

Ekipi 4

Ekipi 4

Ekipi 5

Dita 11 Dita 22 Dita 33 Dita 44

I përfunduar

Ekipi 3

Ekipi 2

Ekipi 1

Dita 55 Dita 66 Dita 77 Dita 88 Dita 96

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

Ekipi 5

Ekipi 4

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduarI përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

I përfunduar

KO

NT

T

RA

NS

AD

RIA

TIC

PIP

ELIN

E

KL

IEN

TI

DA

TA

R

EV

Pers

hkri

mi i p

roje

kti

t

Aktivitete

t ndert

imore

te e

kip

eve 1

, 2,

3,

4 d

he 5

PR

OJE

KT

I:

Bo

tim

, o

bje

kt

ko

ntr

olli

PE

RG

. A

PR

.

TIT

UL

LI:

SH

KA

LL

A

PR

O-

VIZ

AT

IMI

NR

: F

LE

TA

- F

igu

ra 4

.4-4

44 o

/108

SA

A

PE

RM

AS

A:A

3

Ga

zsje

llësi T

ran

s A

dria

tic (

TA

P)

Ra

po

rti

i V

NM

S p

ër

Sh

qip

ëri

në

0131979

PIB

A

LB

00

11/1

2/1

2

Lësh

uar

për

info

rmacio

n

So

urc

e:

ER

M (

201

1)

KO

NT

R

TR

AN

S A

DR

IAT

IC P

IPE

LIN

E

KL

IEN

TI

DA

TA

R

EV

PR

OJE

KT

I: P

ërs

hkri

mi i pro

jektit

në S

hq

ipë

ri

Bo

tim

, ob

jekt

ko

ntr

olli

P

ER

G.

AP

R.

TIT

UL

LI:

Për

shkr

imi i

pro

jekt

it

SH

KA

LL

A

PR

OJE

KT

I V

IZA

TIM

I N

R:

FL

ET

A

- F

igu

ra 4

.4-5

48

/ 1

17

Për

mas

at:A

4

Ga

zsje

llësi T

ran

s A

dria

tic (

TA

P)

Rap

ort

i i V

NM

S p

ër S

hq

ipër

inë

Har

ta k

ryes

ore

:

F

G

@ 3

00 m

/dit

ë =

6 d

eri n

ë 7

mu

aj

A

B

SH

TR

IRJA

1 (

49

SH

TR

IRJA

2 (

27

B

C

SH

TR

IRJA

3 (

13

C

D

SH

TR

IRJA

4 (

45

D

E

SH

TR

IRJA

5 (

36

E

F

F

G

@ 1

00 m

/dit

ë =

14

der

i në

15 m

uaj

@ 3

6 m

/dit

ë =

20

der

i në

24 m

uaj

@ 1

00 m

/dit

ë =

22

der

i në

23 m

uaj

@ 1

00 d

eri n

ë 30

0 m

/dit

ë =

6 m

uaj

A

C

B

D

E

Eki

pi 5

Eki

pi 4

Eki

pi 3

Eki

pi 2

Eki

pi 1

10 k

m

20 k

m

30 k

m

5km

SH

TR

IRJA

1 (

49km

) S

HT

RIR

JA

2 (

27km

) S

HT

RIR

JA

4 (

45km

)

E

SH

TR

IRJA

5 (

36km

) S

HT

RIR

JA

6

Vendndodhja

e s

htr

irje

ve t

ë p

unës d

he o

rgan-

izim

i i ekip

eve t

ë p

unës d

uke tre

guar

shkallë

n

indic

ative t

ë a

vancim

it

Sh

kalla

e p

ëraf

ërt

e av

anci

mit

për

gja

të S

HT

RIR

JEV

E

SA

A

Eki

pi 1

E

kip

i 2

Eki

pi 3

Eki

pi 4

Eki

pi 5

Eki

pi 1

E

kip

i 2

Eki

pi 3

E

kip

i 4

Eki

pi 5

Eki

pi 5

E

kip

i 4

Eki

pi 3

Eki

pi 2

Eki

pi 1

K

AM

PI 1

&

Kan

tier

për

tu

bac

ion

e

KA

MP

I 2 &

K

anti

er p

ër

tub

acio

ne

Kam

pi

op

sio

nal

Kam

pi

Op

sio

nal

KA

MP

I 3

KA

MP

I 4

KA

MP

I 5 &

Kan

tier

p

ër t

ub

acio

ne

KA

MP

I 6 &

K

anti

er

Kan

tier

për

tu

bac

ion

e

Kan

tier

CS

02

CS

03

0131

979

PIB

A

LB

00

11

/12/

12

Lës

hu

ar p

ër in

form

acio

n

Bu

rim

i: E

RM

(2

01

2)

SH

TR

IRJA

6 (

41.8

@

300

m/d

itë

= 5

der

i në

6 m

uaj

SH

TR

IRJA

3 (

13km

)

Faqja 49 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.4.3.2 Ekipi 1: Mbikëqyrja e Gjurmës dhe Përgatitja e Brezit të Punimeve

Përpara ndërtimit, do të vëzhgohet gjurma e gazsjellësit dhe do të përcaktohet vija qendrore. Do

të shënohen gjithashtu kufijtë e jashtëm të korridorit të ndërtimit. Vija qendrore e gazsjellësit

përgjithësisht do të vendoset në njërën anë të brezit të punimeve. Do të kryhet një vëzhgim (p.sh.

Skanim me Lazer nga Ajri) për të përgatitur një vështrim të përgjithshëm të relievit të zonës ose

të parcelës së tokës. Specialistë mjedisorë dhe arkeologjikë do të shoqërojnë ekipet e vëzhgimit

për të shënuar qartë vendet me rëndësi mjedisore dhe arkeologjike.

Shtresa pjellore e tokës, e cila mbështet jetën bimore dhe përmban stok farash, do të largohet

nga brezi i punimeve nëpërmjet pajisjeve të përshtatshme për zhvendosjen e tokës dhe do të

vendoset pirg në formën e një kreshte të vazhdueshme përgjatë buzës së brezit. Pirgu i shtresës

pjellore të tokës përgjithësisht nuk do të jetë më i lartë se 2 m për të parandaluar shkatërrimin e

tokës dhe nuk do të ngacmohet për të pakësuar mundësinë e dëmtimit fizik dhe të ngjeshjes.

Më pas brezi i punimeve do të nivelohet, duke përdorur makineri tipike të kantiereve të ndërtimit,

për të eliminuar parregullsitë, gurët e mëdhenj, trungjet e pemëve dhe veçori të tjera.

Shtresa pjellore e tokës do të depozitohet në njërën anë të korridorit të punimeve ku do të

grumbullohet në mënyrë që të mos përzihet me materialet e tjera të kanalit ose të shtypet nga

automjetet. Nëse kjo shtresë ka nevojë për depozitim afatgjatë, atëherë do të kryhet rregullisht

ajrimi dhe shkriftimi për të shmangur ngjeshjen.

4.4.3.3 Ekipi 2: Vendosja në Varg, Përkulja dhe Saldimi i Tubave

Gazsjellësi do të ndërtohet nga seksione afërsisht 12 deri në 18 m të gjata me tuba çeliku.

Seksionet individuale do të transportohen në brezin e punimeve nga depo e tubave në kantierin e

Ndërtimit. Ky aktivitet përfshin transportimin e tubave nga zonat e depozitimit dhe pozicionimin e

tyre përgjatë brezit të punimeve. Ky operacion do të kryhet duke përdorur vinça dhe automjete të

përshtatshme për transportimin e tubave. Tubat do të shkarkohen me një vinç me pjesë të

montuar për tubat, dhe krah anësor tjerë, dhe do të vendosen cep më cep përgjatë kanalit, duke

bërë kujdes të veçantë për të mos i dëmtuar tubat (shihni Figurën 4.4-6 në Shtojcën 3.4 –

Vizatime Teknike – Aktivitetet e Ndërtimit).

Përpara se tubi të përgatitet për saldim, një ekip për përkulje do ta përkulë tubin në vend ku të

jetë e nevojshme që të përkulet pë t’u përshtatur me konturet e terrenit (shihni Figurën 4.4-6 në

Shtojcën 3.4 – Vizatime Teknike – Aktivitetet e Ndërtimit). Ekipi do të përdorë një makineri

hidraulike për përkulje për të krijuar një përkulje graduale në tub. Kjo pajisje përkul bashkimet

individuale të tubit deri në këndin e dëshiruar në vende ku ka ndryshime të konsiderueshme të

kontureve natyrore të tokës, ose aty ku gazsjellësi ndryshon drejtim. Përkulja do të kufizohet në

kryerjen e shumë përkuljeve të vogla përgjatë gjatësisë së një seksioni gazsjellësi derisa të

arrihet këndi total i dëshiruar i përthyerjes.

Faqja 50 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Vija qendrore e gazsjellësit do të hulumtohet duke pasur parasysh kufizimet e përkuljes. Kur

përkulja nuk mund të kryhet në mënyrë sa duhet graduale për të plotësuar kushtet specifike, në

gazsjellës do të vendoset një lakesë e parafabrikuar nga fabrika. Këto seksione do të

identifikohen para nisjes së punimeve.

Seksionet individuale të tubave do të saldohen së bashku për të formuar tubacionin (shihni

Figurën 4.4-6 në Shtojcën 3.4 – Vizatime Teknike – Aktivitetet e Ndërtimit). Saldimi do të

përbëhet nga disa kalime (shtresa) në varësi të trashësisë së murit të tubit6. Tubat do të

saldohen duke përdorur një saldatriçe me motor nëpërmjet një procesi saldimi të vazhdueshëm

me hark elektrik me elektrodë (shihni Figurën 4.4-6 në Shtojcën 3.4 – Vizatime Teknike –

Aktivitetet e Ndërtimit).

Tubat do të bashkohen duke lidhur dhe salduar disa tuba në mënyrë që të formohet një varg

tubash dhe të vendosen në pika mbështetëse të përkohshme përgjatë buzës së kanalit. Saldimi

do të testohet nëpërmjet Testimit Jo-Shkatërrues (TJSH) me inspektim radiografik, dhe të gjitha

rezultatet me cilësi të dyshimta do të përsëriten. Të gjitha tegelat që tregojnë defekte do të

ndreqen përmes rregullimit ose zëvendësimit. Në të tilla raste, tegeli do të testohet përsëri.

Pasi tegelat të jenë kontrolluar, testuar dhe miratuar, ekipi i veshjes do të pastrojë seksionin e

çelikut të ekspozuar në bashkimin midis tubave, do t’i fryjë çelikut me curril rëre, dhe do të

vendosë një veshje mbrojtëse mbi të (p.sh. vendoset përreth tubit mbulesë polietileni e tkurrshme

nga nxehtësia). Tubacioni do të ekzaminohet për dëmtim të veshjes mbas instalimit. E gjithë

veshja e gazsjellësit do të inspektohet në mënyrë elektronike, duke përdorur Gradient Tensioni të

Rrymës së Vazhdueshme ose një teknike ekuivalente, për të vlerësuar gjendjen e veshjes për të

lokalizuar dhe riparuar defekte ose boshllëqe në veshje.

4.4.3.4 Ekipi 3: Gërmimi i Kanalit të Gazsjellësit

Gazsjellësi tokësor do të shtrihet në një kanal përgjithësisht 2 m i thellë. Kanali (shihni Figurën

4.4-7 në Shtojcën 3.4 – Vizatime Teknike – Aktivitetet e Ndërtimit) do të jetë afërsisht 1.6 – 1.8 m

i gjerë në bazë dhe do të gërmohet në thellësinë e nevojshme nga një ekskavator ose pajisje të

specializuara për hapje kanali (shihni Figurën 4.4-8 në Shtojcën 3.4 – Vizatime Teknike –

Aktivitetet e Ndërtimit).

Shtresa më e thellë e gërryer do të vendoset pranë pirgut të shtresës pjellore të tokës (të ndara

për të parandaluar përzierjen).

6 Trashësia e mureve të tubit për pjesën tokësore të gazsjellësit do të ndryshojë në varësi të largësisë, densitetit nga ndërtesat e banuara në afërsi të gjurmës së gazsjellësit.

Faqja 51 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.4.3.5 Ekipi 4: Instalimi i Gazsjellësit dhe Rimbushja e Kanalit

Tubacioni i salduar do të ngrihet nga mbështetsja dhe do të ulet në kanal nga një ekip përmes

operatorëve të vinçave me krih anësorë (shihni Figurën 4.4-9 në Shtojcën 3.4 – Vizatime Teknike

– Aktivitetet e Ndërtimit). Përpara operacionit të zbritjes së tubave do të largohen të gjithë gurët

nga kanali. Do të sigurohet që në çdo rast të përdoret vetëm material pa gurë. Në zonat me

terren shkëmbor, në fund të kanalit dhe në të dyja anët e tubacionit për qëllime mbrojtjeje do të

vendoset rërë ose material mbushës i situr.

Përpara se tubat të shtrihen në fund të kanalit, do të ri-testohet izolimi. Pas shtrimit të tubit,

platformat mbështetëse prej druri ose thasët e rërës do të zhvendosen për në seksionin pasues

të kanalit. Të gjitha mbeturinat do të largohen nga kantieri dhe kanali do të inspektohet për t’u

siguruar që nuk ka rënë asnjë mbeturinë në të.

Normalisht mbi tubacion do të hidhet material mbushës menjëherë pasi seksioni i tubit të jetë

zbritur në kanal. Materiali mbushës që ndodhet ngjitur me tubin do të kompaktësohet në shtresa.

Për hedhjen e materialit të gërmuar në kanal për të mbuluar tubin do të përdoret një buldozer.

Duhet bërë shumë kujdes me mbushjen fillestare për të shmangur dëmtimin e veshjes. Pasi të

jetë hedhur në kanal shtresa fillestare e materialit të situr do të hidhet pjesa e mbetur e dheut dhe

e përzierjes së shkëmbit për të plotësuar rimbushjen (shihni Figurën 4.4-9 në Shtojcën 3.4 –

Vizatime Teknike – Aktivitetet e Ndërtimit).

Me synim shmangien e çdo dëmtimi ndaj veshjes së tubacionit dhe të fundit të kanalit, materiali

mbushës do të përbëhet nga material ranor i niveluar mirë. Materiali i kanalit që nuk do të

përdoret për rimbushje do të largohet sipas kërkesave ligjore.

4.4.3.6 Ekipi 5: Pastrimi dhe Restaurimi i Kantierit

Pas përfundimit të rimbushjes, do të fillojë operacioni i restaurimit. Shtresa pjellore e larguar do të

rivendoset në korridorin e punimeve. Do të rivendosen konturet fillestare sa më mirë të jetë e

mundur (shihni Figurën 4.4-9 në Shtojcën 3.4 – Vizatime Teknike – Aktivitetet e Ndërtimit). Si

pjesë e procesit të restaurimit, do të largohen të gjitha kryqëzimet për qasje të pajisjeve.

Do të bëhet kujdes i veçantë për të siguruar që infrastruktura e kullimit të tokës, rrugët e qasjes,

rrjetet dhe objektet e tjera, dhe bimësia, të cilat u ngacmuan/zhvendosën gjatë ndërtimit, të

kthehen në gjendjen e tyre fillestare. Do të bëhen regjistrime fotografike të gjurmës, aty ku është

e nevojshme, përpara dhe pas punës. Nëse nevojitet, hapi përfundimtar do të jetë vendosja e

pengesave ndaj qasjes për të penguar kalimin në brezin e punës në pika të përshtatshme. Të

gjitha njoftimet dhe shënimet do të vendosen në mënyrë që të minimizohet ndikimi mbi aktivitetet

bujqësore. Do të instalohen pika testimi të mbrojtjes katodike.

Stadi përfundimtar në procesin e ndërtimit të gazsjellësit, sapo të jetë kryer kthimi në gjendjen

fillestare, është largimi i rrethojave të përkohshme aty ku janë vendosur.

Faqja 52 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.4.4 Testimi i Presionit gjatë Ndërtimit (Hidrotestimi)

4.4.4.1 Koncepti Hidrotest

Hidrotestimi (ose testimi hidrostatik) është metoda më e zakonshme për testimin e integritetit të

gazsjellësit dhe për kontrollin për ndonjë rrjedhje të mundshme (p.sh., nga saldimet me defekt

ose plasaritjet e tubave) përpara lëshimit në punë. Testi përfshin vendosjen e ujit brenda

tubacionit në një presion të caktuar për të kontrolluar që tubacioni nuk është i dëmtuar dhe nuk

do të rrjedhë gjatë operimit.

Hapi i parë në hidrotestim është pastrimi i tubacionit. Ky kryhet përmes një Kalibri për inspektimin

e tubacionit ose “PIG” (Pipeline Inspection Gauge "PIG") (ky është termi që do të përdoret për

këtë instrument në vijim), i cili është një mjet që futet në gazsjellës dhe shtyhet nga presioni i

produktit në vetë tubacion p.sh. uji i përdorur për hidrotestim ose ajri i përdorur për pastrimin e

tubave. Ka katër aktivitete kryesore që do të kryhen nga pig gjatë hidrotestimit:

• Pastrimi i pjesës së brendshme të tubacionit, kjo kryhet me një pig si furçë që shtytet

përgjatë tubacionit nga ajri.

• Testimi i tubave dhe i bashkimeve të salduara duke përdorur një “pig të zgjuar”, i cili mat

trashësinë e tubit, gërryerjen dhe integritetin e saldimeve përgjatë tubacionit.

• Tharja e tubacionit duke përdorur pig tip sfungjeri.

• Kontrolli i kalibrit të tubacionit duke përdorur një pig me një pllakë të bashkëngjitur në të.

Pig dërgohet në të gjithë gjatësinë e tubacionit për të kontrolluar për pjesë të shtypura,

papërsosmëri dhe dëme. Më pas lokalizohet defekti përkatës dhe riparohet seksioni i

dëmtuar i tubacionit.

Më pas tubacioni mbushet me ujë, i cili është nën presion. Hidrotestimi do të kryhet me seksione,

me gjatësi që luhaten midis 200 m dhe 20 km. Aktivitetet e hidrotestimit priten të kërkojnë 5 deri

në 6 muaj në total dhe do të përfundohen përpara aktiviteteve të lëshimit në punë.

Uji i përdorur duhet të jetë pa ndotës dhe jo agresiv (pH midis 5 dhe 8), dhe nuk përdoren

shtojca, lëndë që pengojnë ndryshkjen ose kimikate. Më pas kryhet presimi me një pompë

presioni të lartë.

Pasi tubacioni të jetë mbushur dhe vënë nën presion, dhe të jenë matur të gjitha parametrat e

nevojshme, tubacioni zbrazet dhe thahet. Rrjedhja identifikohet duke krahasuar presionin e matur

në seksionin e testuar përkundrejt presionit teorik të seksionit të testuar të tubacionit.

Faqja 53 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.4.4.2 Burimet e Mbledhjes ë Ujit

Për mbledhjen dhe derdhjen e ujit janë marrë në konsideratë burimet e ujërave sipërfaqësorë me

prurje më të mëdha uji. Rezervuarët e ujit nuk do të përdoren si burim për testimin e ujit. Vendet

ku do të mblidhet dhe do të derdhet uji janë të pakta. Tabela 4.4-2 tregon burimet e mundshme

të ujit të identifikuara përgjatë gjurmës së gazsjellësit TAP dhe vëllimet e nevojshme për

hidrotestim përgjatë secilës nga 6 shtrirjet, shtrirjet 2, 4 dhe 5 janë ndarë më tej për të pasqyruar

vendet e ndryshme të mbledhjes dhe të largimit për ujin e hidrotestimit. Periudhat kohore për

aktivitetet e testimit hidrostatik do të marrin në konsideratë ndryshimet sezonale të prurjeve dhe

uljen e prurjeve gjatë muajve të verës.

Sasia e ujit të përdorur për testimin hidrostatik brenda secilit seksion luhatet midis 10.000 m3 për

seksionet më të shkurtra dhe 51,000 m3 për seksionin më të gjatë të testimit . Në total do të

nevojiten afërsisht 245,000 m3 ujë. Uji nuk do të trajtohet kimikisht.

Tabela 4.4-2 Burimet e Mundshme e Ujit dhe Pikat e Derdhjes së Ujit për Hidrotestimin

Shtrirja Burimi i Ujit Pika e Derdhjes të Ujit Vëllimi i Nevojshëm (m3)

Shtrirja 1 Duvaneci (Pk 51)

Ose Osum (Pk 57)

Devolli (Pk 8) 59,000

Shtrirja 2a Duvaneci (Pk 51) Osum (Pk 57) 10, 000

Shtrirja 2b Osum (Pk 57) Osum (Pk 57) 25, 000

Shtrirja 3 Osum (Pk 103) Osum (Pk 53) 16, 000

Shtrirja 4a Osum (Pk 103) Osum (Pk 103) 16, 000

Shtrirja 4b Vokopola (Pk 123) Osum (Pk 103) 24, 000

Shtrirja5a Osum (Kp 156) Osum (Kp 131) 30,000

Shtrirja5b Osum (Pk 156) Osum (Pk 156) 14, 000

Shtrirja 6 Semani (Pk 192) Deti Mesdhe (Pk 209) 51, 000

*Shënim: ‘Burimi i ujit’ dhe ‘Pika e derdhjes së ujit’ janë identifikuar në Konceptin e Testimit Hidrostatik – Shqipëria .

APL00-ILF-100-F-TRS-0001. Rev.: 0E (15 shkurt 2012)

Kontraktuesi do të marrë për hidrotestimin miratim të shkruar nga autoritetet lokale dhe

pronari/pronarët e tokës ku ndodhet burimi i ujit përpara se të marrë ujin për hidrotestimin.

Figura 4.4-10 në Shtojcën 3.6 – Vizatime Teknike – Brezi i Punimeve, Metodat e Ndërtimit dhe

Kryqëzimet tregon vendndodhjet e propozuara të marrjes dhe të lëshimit të ujit për testimin

hidrostatik.

Faqja 54 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.4.4.3 Mundësitë e Lëshimit/Depozitimit të Ujit

Pas testimit të suksesshëm, uji i përdorur do të derdhet përsëri në rrjedhën ujore pranuese (siç

tregohen në Tabela 4.4-2) pasi të ketë kaluar nëpër një pellg sedimentimi, përmes të cilit uji do

të rrjedhë shumë ngadalë. Këto pellgje do të kenë përmasa që të sigurojnë një kohë ruajtjeje prej

5 minutash, e cila konsiderohet si kohë e mjaftueshme për të lejuar që pjesët e ngurta të

pastruara nga tubat të bien poshtë dhe të mbeten në fund të pellgut.

Niveli i derdhjes së ujit pas përfundimit të hidrotesteve do të ndjekë të njëjtat rregulla që zbatohen

për mbledhjen. Kështu që për largimin e ujit do të merren në konsideratë të njëjtat autoritete

ujore. Pritet që efektet mjedisore të jenë minimale ose të pakonsiderueshme kur niveli i ujit të

larguar është nën 10% e prurjeve të lumit pranues. Meqenëse uji nuk do të përmbajë kimikate,

cilësia e ujit të larguar pritet të jetë në parim e njëjtë me ujin e mbledhur.

Kontraktuesi do të marrë për hidrotestimin aprovim me shkrim nga autoritetet lokale dhe

pronari/pronarët e tokave ku do të derdhet uji i hidrotestim; uji nuk do të derdhet në asnjë rrjedhë

ujore pa lejen e autoriteteve lokale përkatëse.

4.4.5 Metodat e Ndërtimit në Kryqëzime


Gjurma e gazsjellësit kalon nëpër shumë zona që kërkojnë qasje të specializuara ndërtimi.

Kryqëzimet do të instalohen paralelisht ose përballë me korridorin e punimeve të gazsjellësit.

Kryqëzimet kryesore me rrugët dhe autostradat përgjatë korridorit të gazsjellësit do të instalohen

nga ekipe të veçanta. Këto ekipe do të kryejnë gërmimin, saldimin dhe instalimin e tubacionit të

kryqëzimit. Të gjitha kryqëzimet me gazsjellësin do të testohen për të siguruar që nuk ka rrjedhje.

Rritja e thellësisë së groposjes në kryqëzimet e rëndësishme (rrugë, lumenj, hekurudha) dhe

shpatet e rrëpira do të ndihmojë në ruajtjen e sigurisë dhe të integritetit strukturor të gazsjellësit.

Në projektimin e detajuar dhe në ndërtimin e kryqëzimeve do të merren në konsideratë kërkesat

dhe udhëzimet teknike të autoriteteve kompetente.

Teknikat e kryqëzimit mund të ndahen në prerje të hapura (ku kanali gërryhet drejtpërsëdrejti

mes për mes tokës) dhe metodat e kryqëzimit pa kanal të cilat nuk lejojnë çrregullimin e

sipërfaqes. Metodat e kryqëzimit pa kanal përfshijnë, shpim me goditje, shpim me turjelë, gërmim

mikrotuneli dhe shpim i orientuar horizontal (HDD). Këto metoda përdoren aty ku e lejojnë

kushtet e terrenit, dhe ku çarja do të ishte e papranueshme ose ku do të kishte dëme të

konsiderueshme ndaj mjedisit nga përdorimi i metodave të prerjes së hapur.

Të gjitha kryqëzimet me lumenjtë janë planifikuar me teknikën e prerjes së hapur përveçse kur

nevojiten teknikat pa hapje kanali për shkak të kufizimeve mjedisore, teknike dhe inxhinierike.

Faqja 55 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.4.5.2 Kryqëzimet me Rrugët dhe me Hekurudhat

Në vendet ku gazsjellësi kryqëzohet me një rrugë, kryqëzimi do të realizohet përmes prerjes së

hapur ose përmes metodës shpim me shtytje (një metodë shpimi jack and bore). Shpimi me

shtytje (e njohuri gjithashtu si shpim me turjelë ose shpim horizontal) do të jetë metoda më pak

dëmtuese, por kjo metodë nuk mund të përdoret me efektivitet në zonat ku janë të pranishme

gurë ose shkëmbinj ose për kryqëzime më të gjata se sa afërsisht 60 m. Figura 4.4-11 në

Shtojcën 3.6 – Vizatime Teknike – Brezi i Punimeve, Metodat e Ndërtimit dhe Kryqëzimet ilustron

teknikën e shpimit.. Pritet që të gjitha autostradat do të kryqëzohen duke përdorur metodën e

shpimit me shtytje për të shmangur ndërprerjen e trafikut. Figurat 4.4-12 dhe 4.4-13 në Shtojcën

3.6 – Vizatime Teknike – Brezi i Punimeve, Metodat e Ndërtimit dhe Kryqëzimet, tregojnë skema

të kryqëzimeve me rrugët dhe autostradat.

Shpimi me shtytje kërkon hapjen e një grope ‘pranuese’ në njërën anë të rrugës. Makina e

shpimit do të zbritet në gropë për të filluar shpimin, dhe tubi futet në vrimë ndërkohë që ajo

shpohet. Pjesa e jashtme e tubit do të vishet me material rezistent ndaj gërryerjes për ta mbrojtur

veshjen e tubit nga dëmtimi ndërkohë që shtyhet në vrimën e shpuar. Më pas do të testohet

integriteti i tegelave të salduar të tubave për t’u siguruar që nuk ka rrjedhje.

Hekurudhat do të kalohen përgjithësisht me anë të metodës pa kanal..

Marrëveshjet për kryqëzimet me hekurudha dhe rrugë do të nënshkruhen me operatorin e infrastrukturës para se të fillojë ndërtimi. Kur autoriteti vendosës kërkon instalimin e tubit të jashtëm veshës (shih Figurën 4.4-14 dhe 4.4-15 në Shtojcën 3.6 – Vizatime Teknike – Brezi i Punimeve, Metodat e Ndërtimit dhe Kryqëzimet) kjo do të hulumtohet, detajohet dhe dakordohet në marrëveshjen për kryqëzim.

Krahas rrugëve publike, do të ketë kryqëzime me rrugë për qasje në ferma, dhe me rrugica dhe

shtigje të tjera. Shumica e këtyre janë të pashtruara dhe ka të ngjarë të kapërcehen nëpërmjet

metodës së ndërtimit të prerjes së hapur.

Kur përdoret metoda e prerjes së hapur, trafiku do të devijohet rreth kryqëzimit përmes rrugëve të

tërthorta ose rrugëve të përkohshme. Për të minimizuar kohëzgjatjen e prishjes së trafikut,

tubacioni do të përgatitet përpara fillimit të gërmimit të rrugës. Sapo të jetë instaluar tubacioni,

kanali do të rimbushet dhe do të kompaktësohet në shtresa në përputhje me specifikimet

përkatëse të agjencisë. Më pas rruga do të shtrohet përsëri mbi kanalin e kompaktësuar.

Përzgjedhja përfundimtare e metodave të kryqëzimit do të koordinohet me autoritetin e duhur të

menaxhimit të rrugëve dhe hekurudhave.

4.4.5.3 Kryqëzimi me Rrjedhat Ujore

Metoda e preferuar për kryqëzimin me rrjedhat ujore është metoda me prerje të hapur sepse

është teknologji e provuar dhe e sigurt. Metoda ndryshon lehtësisht në varësi të përmasës së

kryqëzimit.

Masat inxhinierike të propozuara do të përmbushin objektivat e mëposhtme:

Faqja 56 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



• Të sigurojë integritetin teknik të gazsjellësit gjatë operimit dhe

• Të minimizojë ndikimin mjedisor të kryqëzimit.

• Të ofrojë një zgjidhje kosto-efektive.

Teknikat tipike të kryqëzimit me lumenj ilustrohen në Figurën 4.4-16 dhe Figurën 4.4-17 në

Shtojcën 3.6 – Vizatime Teknike – Brezi i Punimeve, Metodat e Ndërtimit dhe Kryqëzimet.

Tabela 4.4-3 paraqet një përmbledhje të pikave kryesore të kryqëzimit me lumenjtë dhe kanalet.

Në kryqëzimet me lumenjtë me prerje të hapur dhe në zona të tjera të veçanta, do të instalohen

teknika për kontrollin e sedimentit të tilla si barriera sedimenti, diga brenda në rrjedhë ose

gjeotekstile të rënda për të minimizuar rrjedhën e sedimentit, e cila do të minimizojë ndikimin

mjedisor.

Tabela 4.4-3 Pikat Kryesore të Kryqëzimit me Lumenjtë dhe Kanalet

Emri i Kryqëzimit

Kufizuesit Kryesorë Vendndodhja e

Pikës së Kryqëzim

it (Pk)

Teknika e Ndërtimit e

Rekomanduar

Vlerësimi Teknik i Teknikës së

Ndërtimit

Devolli Kufizim ndërtimi nga vidra dhe nga 2 specie peshqish endemike rajonale ose në rrezik

8.3 Kryqëzim me prerje të hapur “të thatë” gjatë periudhës me prurje të pakta

Metoda e kryqëzimit e konfirmuar

Stropani Kufizim ndërtimi nga vidra (ka mundësi të jetë e pranishme) dhe nga 2 specie rajonale peshqish endemike ose në rrezik

12.9 ‘ Kryqëzim me prerje të hapur “të thatë” gjatë periudhës me prurje të pakta


Kanal Kufizim ndërtimi nga 2 specie rajonale peshqish endemike ose në rrezik



Kanal Kufizim ndërtimi nga vidra dhe nga 4 specie rajonale peshqish endemike ose në rrezik



Osumi Prania e 1 specie peshku endemike rajonale 57.3 Kryqëzim me prerje të hapur “të thatë” gjatë periudhës me prurje të pakta


Osumi Zonë ligatine e ndjeshme dhe pyll i vjetër bregor. Prania e 3 specieve peshqish endemike rajonale. Prania e vidrës

103.4 Kryqëzim lumi pa kanal

Duhet të bëhet një hulumtim i detajuar i metodës së kryqëzimit

Faqja 57 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Osumi Zonë ligatine e ndjeshme. Prania e 3 specieve peshqish endemike rajonale. Është e mundshme prania e vidrës


Metoda e kryqëzimit duke u rishikuar nga ekipi i projektimit

Emri i Kryqëzimit

Kufizuesit Kryesorë Vendndodhja e

Pikës së Kryqëzim

it (Pk)

Teknika e Ndërtimit e

Rekomanduar

Vlerësimi Teknik i Teknikës së

Ndërtimit

Osumi Kufizim ndërtimi nga 3 specie peshqish endemike rajonale ose në rrezik



Vokopola Kufizim ndërtimi nga vidra dhe nga 3 specie peshqish endemike rajonale ose në rrezik.

123.1.2 Kryqëzim lumi pa kanal


Osumi - 130.6 Kryqëzim lumi pa kanal


Vurtopi Kufizim ndërtimi nga vidra (ka mundësi të jetë e pranishme) dhe nga 4 specie peshqish endemike rajonale ose në rrezik



Osumi Kufizim ndërtimi nga vidra (ka mundësi të jetë e pranishme) dhe nga 3 specie peshqish endemike rajonale ose në rrezik







Osumi Kufizim ndërtimi nga vidra (ka mundësi të jetë e pranishme) dhe nga 6 specie peshqish endemike rajonale ose në rrezik



Semani Prani e Konfirmuar e Vidrës dhe prani e mundshme e specieve të peshqve endemike rajonale ose në rrezik. Ngarkesa e sedimentit dhe turbullira në lum që tani të larta kështu që ka mundësi të zvogëlohen ndikimet mbi speciet nga prerja e hapur.

180.1 Prerje e Hapur e lagësht


Semani Prani e Konfirmuar e Vidrës dhe prani e mundshme e specieve të peshqve endemike rajonale ose në rrezik. Ngarkesa e sedimentit dhe turbullira në lumë që tani të larta kështu që ka mundësi të zvogëlohen ndikimet mbi speciet nga prerja e hapur.

192.4 Prerje e Hapur e lagësht


Kanal Prania e 1 specie peshku në rrezik 206.4 Ruani kalimin e peshqve, planifikoni me kujdes për ndotësit në sediment, shmangni vjeshtën dhe pranverën për ngjalat migruese


Faqja 58 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



• Preferohet metoda me prerje të hapur. Sidoqoftë do txërdoret metoda e kryqëzimit pakanal, nëse është vërtetuar

arsyeshmëria e metodës dhe është dakorduar me autoritetet e ujit.

• Burimi: Koncepti i Inxhinierisë Hidraulike Civile për Gjurmën e TAP nga Çorovoda në Berat APL00-ILF-125-F-

TRS-0001. Rev.: 0D (7 dhjetor 2011)

4.4.5.3.1 Metoda e Prerjes së Hapur për Kryqëzimet me Lumenjtë e Mëdhenj

Lumenjtë e mëdhenj përgjithësisht kalohen duke gërmuar një kanal të hapur dhe duke instaluar

një sifon (shihni Figurën 4.4-16 në Shtojcën 3.6).

Kanali i tubacionit gërmohet nëpërmjet ekskavatorëve që punojnë në cektësi apo nga pontonet

lundruese. Lartësia dhe gjerësia e përcaktuar e kanalit të tubacionit monitorohen dhe

dokumentohen vazhdimisht përmes tingujve eko. Materiali i gërmuar depozitohet përkohësisht në

zona të përcaktuara dhe të miratuara.

Seksioni i tubacionit për kryqëzimin me lumin ndërtohet në bregun e lumit dhe më pas tërhiqet në

pozicion duke përdorur një çikrik të vendosur në bregun tjetër të lumit. Pasi kontrollohet se

tubacioni është në pozicionin e duhur, kanali i tubit rimbushet dhe të gjitha shtyllat e digës

mbrojtëse largohen.

Kontrolli i forcës shtytëse të ujit (pluskimit) arrihet duke rënduar tubat për shembull nëpërmjet një

veshje të përforcuar betoni apo përmes shalave të betonit.

4.4.5.3.2 Metoda e Prerjes së Hapur për Lumenjtë dhe Përrenjtë

Në përgjithësi krijohet një kalim i përkohshëm përmes rrjedhës së ujit pas përgatitjes së brezit të

punimeve. Ky kalim përgjithësisht përbëhet nga një digë tokësore, e cila në varësi të nivelit të ujit,

pajiset me tuba për të siguruar rrjedhjen pa pengesa të ujit. Ky kalim është dimensionuar për

rrjedhje uji të ulët deri në mesatare dhe përmbytet në rastet e niveleve të larta të ujit.

Seksioni i gazsjellësit parafabrikohet në bregun e lumit. Më pas gërmohet kanali përmes rrjedhës

së ujit për të vendosur tubacionin. Gërmimi i kanalit ka të ngjarë ta turbullojë ujin. Gjithsesi, në

përrenjtë e vegjël me gjerësi 3-5 m, kjo turbullirë do të zgjasë afërsisht për gjysmë dite. Për

kryqëzimet e mëdha mund të instalohen perde sedimenti me synim pengimin e udhëtimit të

shtëllungave të sedimentit në drejtim të rrymës. Përgjithësisht zbatohen masa specifike, si

barriera sedimenti, dhe kufizime sezonale si ndërtimi vetëm në prurje të vogla, për të minimizuar

mobilizimin e materialeve të vogla në drejtim të rrymës.

Më pas seksioni i parafabrikuar i gazsjellësit do të futet në vendin e vet dhe kanali i tubacionit do

të rimbushet duke përdorur materialin e gërmimit. Kjo do ta turbullojë ujin, dhe kohëzgjatja e

punimeve kufizohet në pak orë për përrenjtë e vegjël. Në përrenjtë ku është i mundur infiltrimi

nga lumi në ujërat tokësore, përdoren barriera argjile në brigjet e lumit për të mbyllur kanalin e

gazsjellësit. Më pas shtrati i lumit kthehet në gjendjen e tij fillestare.

Faqja 59 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Brigjet e lumit restaurohen më pas duke inkorporuar stabilizimin e shpateve të pjerrëta të brigjeve

të lumit (sistemet e kontrollit të erozioneve). Stabilizimi i pjerrësive kryhet në përputhje me sasinë

që pritet të largohet, ku mbrojtja e bregut përcaktohet në funksion të thellësisë së ujit dhe

tendencës së rrjedhjes së ujit. Me synim ndërtimin e mbrojtjes së bregut në përputhje me

aspektet ekologjike, preferohen masat natyrore për stabilizimin e brigjeve të lumit. Kur përdoren

gurë për stabilizimin e brigjeve të lumit, ato më pas mbulohen me humus për të lehtësuar

mbulimin me bimësi natyrore.

Tabela 4.4-4 ilustron llojin dhe numrin e kryqëzimeve me lumenjtë në Shqipëri.

Tabela 4.4-4 Përmbledhje e Llojit dhe e Numrit të Kryqëzimeve me Ujërat Rrjedhës në

Shqipëri

Klasifikimi RV-1 (shihni gjithashtu

Tabelën 4.4-3)

RV-2 RV-3 RV-4

Përshkrimi Emërtimi Lumenj të mëdhenj, liqene

Lumenj Përrenj/ kanal/ vadë

Përrua stinor/ kanal

Gjerësia [m] > 50 ≥50 dhe ≤ 120 < 12 -

Projektimi Metoda e Instalimit Prerje e Hapur Prerje e Hapur Prerje e Hapur Prerje e Hapur

Mbrojtje e Veçantë Veshje betoni Veshje Betoni/ Pesha

Veshje Betoni/ Pesha

Nr. i kryqëzimeve në Shqipëri

15 9 45 303

Burimi: APL00-ILF-100-F-TRP-0003_0C-at03 Crossing_List_Albania_Alt6A.xlsx

4.4.5.3.3 Metoda pa Hapje Kanali për Lumenjtë dhe Përrenjtë

Metoda e prerjes së hapur është metoda e preferuar për kryqëzimet me lumenj të mëdhenj.

Gjithsesi, Osumi, Semani (pranë daljes në det), Devolli, Vokopola dhe Vertopi janë lumenj shumë

të gjerë që kanë vëllime të mëdha uji dhe përmbajnë ekosisteme të ndjeshme në drejtim të

rrjedhës së ujit. Prandaj, me synim minimizimin e turbullimit fizik të lumit, metoda pa kanal të

njohura si shpim i drejtpërdrejtë horizontal (HDD) do të konsiderohen në fazat tjera të

inxhinieringut.

Më poshtë paraqitet një përshkim i HDD Metoda HDD e hapjes së tunelit ilustrohet në Figurën

4.4-18 në Shtojcën 3.6 – Vizatime Teknike – Brezi i Punimeve, Metodat e Ndërtimit dhe

Kryqëzimet.

HDD është një metodë kalimi pa hapur kanal e cila fillon me shpimin e një vrime horizontale me

diametër të vogël (vrima pilote) nën pengesën e kryqëzimit (p.sh., një lumë) me një shufër shpimi

prej çeliku. Kur shufra e shpimit prej çeliku del në anën të tjetër të kryqëzimit, asaj i bashkëngjitet

një prerës i veçantë i quajtur zgjerues fundor, dhe tërhiqet mbrapsht përmes vrimës pilote. Ky

zgjerues shpon vrimën pilote në mënyrë që tubi të mund të kalohet përmes saj. Zakonisht tubi

tërhiqet nga ana e kryqëzimit në anë të kundërt të pajisjes së shpimit.

Faqja 60 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Zakonisht në vrimë vendoset solucion shpimi, si argjilë bentonite e lëngshme (një substancë

inerte, jo-toksike), për të stabilizuar vrimën dhe për të larguar prerjet e tokës. Bentoniti i siguron

lubrifikim vrimës që shpohet dhe gjithashtu siguron qëndrueshmëri dhe mbështetje për vrimën e

shpuar.

4.4.5.4 Mbrojtja e Gazsjellësit dhe Stabilizimi i Gazsjellësit nga Rrëshqitjes e Tokës dhe

Jostabiliteti

Në Shqipërinë lindore terreni është malor me akses shumë të vështirë. Mund të ketë shumë zona

që janë sfiduese për një gazsjellës për shkak të gjeo-rreziqeve; veçanërisht rrëshqitjet e tokës,

përmbytjet e tokës dhe kanalet e gërryera. Përgjatë 80-100 km të gjurmës në Shqipëri, gjurma e

gazsjellësit ndjek lugina lumenjsh dhe kryqëzohet me fushën bregdetare deri në daljen në det në

perëndim të qytetit të Fierit.

Pas largimit të mbulesës natyrore për kanalin pranë brigjeve të lumit, hekurudhave dhe rrugëve,

terreni duhet përshtatur. Në zonat kodrinore, brezi i punimeve duhet të përgatitet përmes

gërmimit ose masave mbushëse. Në rast kushtesh të këqija të punës, shpatet duhen stabilizuar

dhe drenuar. Sipërfaqja do të përforcohet me zhavorr, rërë ose do të stabilizohet me çimento ose

gëlqere.

Në brigjet e lumit do të zbatohen gjithashtu masa të përshtatshme mbrojtëse për të parandaluar

jostabilitetin dhe erozionin e bregut të lumit. Kjo do të zbatohet si kundër rrymës edhe në drejtim

të rrymës së kryqëzimit me lumin dhe mund të përfshijë një kombinim të instalimit të bimësisë,

gjeotekstileve dhe gurëve si të jetë e përshtatshme, siç ilustrohet në Figurën 4.4-20 në Shtojcën

3.6 – Vizatime Teknike – Brezi i Punimeve, Metodat e Ndërtimit dhe Kryqëzimet.

Për metodat e mbrojtjes së gazsjellësit, p.sh. në zonat e shpëlarjes nga uji, kundër erozionit me

mbrojtje me thasë rëre dhe me pllaka të mëdha betoni për rrugët me baltë referojuni Figurës 4.4-

21 në Shtojcën 3.6 – Vizatime Teknike – Brezi i Punimeve, Metodat e Ndërtimit dhe Kryqëzimet.

4.4.5.5 Shtrimi i Tubave në Shtratin e Lumit

Krahas kryqëzimeve me lumin, gazsjellësi planifikohet të instalohet në shtratin e Lumit Osum ose

pranë tij në seksionet e mëposhtme për shkak të kufizimeve fizike dhe topografike, si ato që

paraqesin shkëmbinjtë e lartë dhe luginat e pjerrëta të lumenjve:

• Pk 104.8 deri në Pk 106.3;

• Pk 108.8 deri në Pk 108.1;

• Pk 109.6 deri në Pk 110.1 dhe Pk 110.3 deri në Pk 110.5;

• Pk 110.5 deri në Pk 111.1;

Faqja 61 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



• Pk 111.3 deri në Pk 111.8;

• Pk 135.9 deri në Pk 137.1;

• Pk 137.5 deri në Pk 139.5;

• Pk 140.2 deri në Pk 141.7 dhe

• Pk 141.7 deri në Pk 142.2..

Projektimi i këtyre seksioneve do të realizohet në fazën inxhinierike të radhës.

Figura 4.4-19 në Shtojcën 3.6 – Vizatime Teknike – Brezi i Punimeve, Metodat e Ndërtimit dhe

Kryqëzimet tregon një skicë tipike për shtrimin e tubave në shtratin e lumit, si dhe shtrimin

drejtpërsëdrejti në shtratin e lumit (Detaji Y) dhe tubacionin e instaluar paralel me lumin në

bregun e lumit (Detaji B).

Detaji Y, tregon se tubacioni do të instalohet drejtpërsëdrejti nën shtratin e lumit dhe në fund do

të mbulohet me materialin e gërmimit, do të mbrohet me shkëmbinj dhe me blloqe betoni. Detaji

B tregon se tubacioni do të instalohet paralel me shtratin e lumit matanë një pajisjeje lundruese

prej betoni.

Thellësia e instalimit dhe mbulimi minimal në të dyja metodat e shtrimit të tubave në shtratin e

lumit do të përcaktohen në bazë të rezultateve nga hetimi hidrologjik (përfshirë hetimin e dheut)

në përputhje me miratimin nga autoritetet përkatëse.

Një hetim i detajuar do të përcaktojë masat teknike për grumbullimin e nevojshëm dhe kontrollin

pluskues të gazsjellësit.

Në varësi të kohëzgjatjes së periudhës së ndërtimit, lumi mund të devijohet gjatë ndërtimit.

4.4.5.6 Modifikimi i Kreshtës

Në terren normal shumica e materialit të gërmuar do të përdoret për rimbushjen e kanalit.

Gjithsesi, meqenëse tubi zë njëfarë hapësire në kanal, dhe, në varësi të kushteve të tokës,

materiali i shtratit dhe materiali mbushës duhen zëvendësuar me material mbushës të

përshtatshëm, një pjesë e materialit të ruajtur (min. 1.5 m³/m) duhet larguar dhe hedhur. Nëse

tubacioni ndodhet në majë të kreshtave, grumbullohet një sasi më e madhe materiali. Maja e

kreshtave do të largohet duke mundësuar që punimet e shtrimit të tubave të kryhen në një brez

punimi të kufizuar por të sheshtë. Normalisht ky brez i sheshtë do të jetë i përhershëm me synim

ofrimin e qasjes më të lehtë për inspektime të mëvonshme ose për punime mirëmbajtjeje.

Shtrimi tipik i tubave në një kreshtë ilustrohet në Figurën 4.4-22 në Shtojcën 3.6 – Vizatime

Teknike – Brezin i Punimeve, Metodat e Ndërtimit dhe Kryqëzimet.

Faqja 62 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Kreshtat e identifikuara deri tani, të cilat potencialisht duhet të modifikohen janë në seksionet7 e

dhëna më poshtë:

• Pk 77.0 deri në Pk 82.5

• Pk 92.0 deri në Pk 100.3;

• Pk 114.9 deri në Pk 120.4; and

• Pk 125.9 deri në Pk 128.4.

Zonat e modifikimit të kreshtës pritet të përpunohen gjatë fazave të ardhshme të Projektit sapo të

kryhet një projektim më i detajuar. Modifikimi i kreshtës do të përcaktohet dhe do të diferencohet

qartë nga gjerësia standarde e brezit të punimeve (38 m). Përdorimi i një gjerësie minimale (16

m) të brezit të punimeve do të hetohet për secilin seksion përkatës. Detajet do të adresohen gjatë

fazës së ardhshme të projektimit inxhinierik.

Koncepti në lidhje me menaxhimin e materialit përfshirë identifikimin e depozitave të mundshme

do të jetë pjesë e projektimit të detajuar.

Në përgjithësi, i gjithë materiali i tepërt do të largohet përgjithmonë nga gazsjellësi. Materiali nuk

do të hidhet jashtë kreshtës në të dyja anët e saj. Preferohet që ai të transportohet në zonë/zona

të dedikuara sa më afër të jetë e mundur, por në vende ku mund të minimizohet ndikimi. Të gjitha

hedhjet do të kryhen në terren të qëndrueshëm, të kompaktësuar dhe të ri-natyralizuar (i mbuluar

me shtresë pjellore lokale dhe me ndihmesë për fillimin e rritjes së bimësisë së përshtatshme për

atë habitat) me synim shmangien e rrëshqitjeve të mëvonshme të dheut ose gërryerjes së

mëtejshme mbi vendin e depozitimit. Forma e depozitimit të mbeturinave do të profilizohet dhe do

t’i jepet pamje e këndshme me synim minimizimin e ndikimeve mbi pamjen.

4.4.5.7 Ndërtimi në Zonat me Ujë

Për ndërtimin në zonat me nivel të lartë të ujërave nëntokësore, kanali i tubacionit do të ketë

nevojë për largimin e ujit për të siguruar një zonë pune të thatë. Gazsjellësi i ri do të pozicionohet

me kontroll pluskues në formën e peshës me beton ose me një themel me shtylla të ngulitura për

të parandaluar që gazsjellësi të qëndrojë pezull mbi shtresën e ujit gjatë operimit.

4.5 Ndërtimi i Gazsjellësit Bregdetar

7 Bazuar në “Projekt: gjetje paraprake dhe rekomandime mbi modifikimin e kreshtave dhe shtrimin e tubave në lumenj në Shqipëri” dhe përditësuar për rastin bazë 25 nëntor 2011

Faqja 63 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.5.1 Kohëzgjatja dhe Afatet Kohore të Ndërtimit

Do të nevojiten afërsisht 8 muaj për të përfunduar ndërtimin e seksionit bregdetar dhe për ta

rikthyer zonën në gjendjen fillestare.

4.5.2 Metoda e Ndërtimit

Për ndërtimin e këtij seksioni të gazsjellësit janë të mundshme tri metoda të ndryshme:

• digë izoluese;

• tubacioni pluskues; ose

• një kombinim i të dyja teknikave të digës izoluese dhe tubacionit pluskues.

Ky seksion gazsjellësi do të ndërtohet me një digë izoluese (një lloj konstruksioni i përkohshëm

me shtylla të ngulitura dhe i përforcuar me pllaka çeliku për të lehtësuar projektet e ndërtimit në

zona të cilat normalisht janë nën ujë), ose përmes tubacionit pluskues ose me një kombinim të

këtyre dy teknikave. Zgjidhja përfundimtare do të bëhet, në varësi të, midis ndryshoreve të tjera,

karakteristikave të dheut, dhe në një stad të mëvonshëm të projektimit inxhinierik. Në këtë

moment, sot zgjidhja e preferuar konsiderohet diga izoluese, dhe vlerësimi i ndikimit është kryer

duke marrë në konsideratë këto teknika, edhe pse në Seksionet në vazhdim përshkruhen që të

dyja.

4.5.2.1 Diga izoluese (Cofferdam)

Ndërtimi i digës izoluese do të përfshijë hapat e mëposhtme:

• Studimi dhe instalimi i menaxhimit të ujërave tokësore;

• Ndërtimi i konstruksionit me pilota;

• Gërmimi;

• Punimet e tubacionit;

• Testimi;

• Rimbushja përfshirë kontrollin pluskues; dhe

• Rikthimi në gjendjen fillestare.

Instalimi i konstruksionit me shtylla të ngulitura do të kryhet me një ekskavator standard ose me

pajisje të veçanta instalimi me pajisje vibruese, p.sh. një çekan për nguljen e shtyllave që

tregohet në Figurën 4.5-1.

Për aktivitetet e tjera do të përdoren të njëjtat teknika dhe lloje pajisjesh të parashikuara për

instalimin e gazsjellësit tokësor.

Faqja 64 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Figura 4.5-1 Pajisja për Nguljen e Shtyllave

Burimi: Photobucket, 2012 (prill 2012)

Pajisjet e menaxhimit të ujërave tokësore do të përfshijnë disa tuba fleksibël me filtra rëre dhe

pompa zhytëse për të larguar ujërat tokësore. Uji do të grumbullohet dhe do të pompohet në

Detin Adriatik. Brenda stacionit të pompimit mund të instalohet trajtimi i ujit. Pompat do të

punojnë me energji elektrike të prodhuar nga gjeneratorë me naftë.

Cilësia dhe sasia e ujit të nxjerrë dhe të larguar do të matet. Vëllimi i përllogaritur i ujit që do të

nxirret është 3.360 m³.

Diga izoluese do të jetë 5 m e thellë, 150 m e gjatë dhe 4.20 m e gjerë.

Gjatë ndërtimit të digës izoluese do të gërmohen afërsisht 3,400 m3, afërsisht 2,700 m3 do të

përdoren për rimbushje, dhe afërsisht 750 m3 do të largohen. Për mbrojtjen e veshjes së

gazsjellësit do të përdoren afërsisht 650 m3 rërë shtesë për rimbushje.

4.5.2.2 Tubacioni pluskues

Metoda e ndërtimit përmes metodës së tubacionit pluskues do të përfshijë hapat e mëposhtme:

• Studimin;

Faqja 65 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



• Gërmimin;

• Shtrimin e bobinës/bobinave të parafabrikuar/a;

• Rimbushjen përfshirë kontrollin pluskues; dhe

• Rikthimin në gjendjen fillestare.

Gazsjellësi do të instalohet në terren të lagësht me metoda standarde të hapjes së kanaleve, por

pa menaxhimin e ujit, kjo metodë është e krahasueshme me kryqëzimin e një lumi me prerje të

hapur. Lëvizja e dheut do të jetë e krahasueshme si në zgjidhjen e digës izoluese.

4.5.3 Zënia e Përkohshme e Tokës

Zënia e përkohshme e tokës pritet të jetë afërsisht 6,000 m2 duke marrë në konsideratë brezin e

punimeve 38 m për gjatësinë 150 m të Gazsjellësit Bregdetar.

4.5.4 Hidrotestimi

Ky seksion gazsjellësi do të testohet me gazsjellësin tokësor nga dalja në det deri në SK03 për

një seksion afërsisht 6 km (Shihni Seksionin 4.4.4 dhe Tabela 4.4-2).

4.6 Ndërtimi i Gazsjellësit Detar (60 km)

4.6.1 Vendndodhja dhe Seksionet

Gazsjellësi detar do të kalojë Detin Adriatik nga Italia deri në bregdetin shqiptar dhe siç u

përmend më sipër, gazsjellësi detar ndahet në dy seksione:

• Seksioni detar, i cili fillon nga vija e mesit midis ujërave shqiptare dhe italiane, deri në një pikë

që është afërsisht 7 km në perëndim të bregut, dhe afërsisht 25 m thellë në det. Në këtë pikë

gazsjellësi do të shtrihet drejtpërsëdrejti mbi shtratin e detit; dhe

• Seksioni pranë bregut, i cili fillon nga pika e sipërpërmendur (7 km nga bregu dhe 25 në

thellësi) deri në breg/daljen në det dhe deri në digën izoluese. Ky seksion i gazsjellësit do të

futet nën tokë nën shtratin e detit.

Punimet për shtrimin e tubave do të fillojnë në Itali në daljen në det, dhe puna do të vazhdojë nga

e njëjta anije deri sa të arrihet seksioni shqiptar pranë bregut (7 km nga bregu). Nga kjo pikë e

më tutje pritet të përdoret një platformë detare për shtrim tubash në ujë të cekët, siç përshkruhet

në Seksionin 4.3, për shkak të cektësisë së ujit.

Faqja 66 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Pajisja detare për shtrimin e tubave do të lëvizë nga Italia në Shqipëri; prandaj porti mbështetës, i

cili do të përfshijë depozitimin e tubave, do të ndodhet në Itali. Të gjitha mjetet detare që mbajnë

tubat, anijet e furnizimit dhe punëtorë do të mobilizohen nga Porti i Brindizit në Itali.

Gërmim parashikohet vetëm për seksionin pranë bregut.

4.6.2 Skica dhe Konfigurimi

Një studim i detajuar i gjurmës së propozuar (Figure 4.2-3) do të kryhet nga fundi i vitit 2012 deri

në fillim të vitit 2013 dhe do të përfshijë një gamë teknikash studimi gjeofizike dhe gjeoteknike

standarde, përfshirë një studim vizual duke përdorur një ROV (Mjet me Komandim nga Largësia,

një robot nënujor). Ky studim do të ketë si objektiv të përcaktojë pengesat batimetrike, gjeofizike,

gjeoteknike, elementët e trashëgimisë kulturore dhe rrethanat mjedisore për të mbështetur

përzgjedhjen e detajuar të gjurmës dhe projektimin inxhinierik të detajuar.

Rezultatet e këtij studimi para ndërtimit do të përcaktojnë gjurmën e përpiktë të gazsjellësit dhe

do të përcaktojnë metodat më të përshtatshme të ndërtimit.

4.6.3 Metoda e Ndërtimit të Gazsjellësit Detar

Shtrimi i tubacionit detar është një proces ndërtimi dhe instalimi i njëpasnjëshëm i tubave i cili

ndodh në anijet e shtrimit të tubave. Bashkimet e tubave (seksione tubash afërsisht 12.2 m)

transportohen rëndom nga anijet e furnizimit nga porti mbështetës në anijen e shtrimit të tubave.

Pasi të jetë kryer radhitja në anijet e shtrimit të tubave, bashkimet e tubave saldohen në një varg

të gjatë tubash dhe më pas ulen me kujdes nën tension në fundin e detit.

Siç u përshkrua më parë në Seksionin 4.3.3 punimet për shtrimin e tubave do të kryhen nga Anije

shtrimi tubash të ankoruara ose anije shtrimi tubash me pozicionim dinamik. Vlerësimi i ndikimit

në Seksionin 8 i referohet përdorimit të anijeve të shtrimit të tubave të ankoruara për punimet në

det të thellë, dhe jo të atyre me pozicionim dinamik. Kjo përshkruan një skenar konservativ “në

rastin më të keq” sepse prania e rimorkiatorëve për menaxhimin e spirancave përbën burime

shtesë për ndikime mbi fundin e detit.

Ka dy mënyra kryesore për të instaluar gazsjellës nënujorë të gjatë dhe me diametër të madh,

shtrimi në formë S-je dhe në formë J-je. Metoda zgjidhet përgjithësisht në bazë të thellësive të

ujit dhe/ose kostos së anijes së instalimit.

Në instalimin në formë S-je, gazsjellësi montohet në një shesh horizontal pune, duke salduar

lidhëset e tubave të çelikut. Kjo metodë, e zhvilluar fillimisht për ujërat e cekëta, tani përdoret

edhe për punime në ujëra të thella, që mund të arrihen përmes anijeve më të mëdha të instalimit.

Instalimi i gazsjellësit në formë J-je u zhvillua për shtrimin e tubave në ujëra të thella pasi ushtron

më pak sforcim mbi gazsjellës duke e instaluar gazsjellësin në pozicion pothuajse vertikal.

Metoda e shtrimit në formë J-je bëhet jo praktike për ujërat më të cekëta ku thellësitë më të vogla

Faqja 67 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



se 150 m kufizojnë formën e këndit të tubacionit dhe ushtrojnë sforcim të madh në përkulje mbi

tubacionin.

Aktualisht parashikohet që gazsjellësi TAP do të instalohet duke përdorur metodën e shtrimit në

formë S-je, ose një kombinim të metodave të shtrimit në formë S-je dhe J-je. Zgjedhja

përfundimtare do të bazohet në tenderim me konkurrencë nga ofertuesit në lidhje me anijet e

propozuara të instalimit.

4.6.3.1 Instalimi i Gazsjellësit Detar

Instalimi i gazsjellësit detar do të kryhet pas përfundimit pjesës të daljes në det në Itali. Platforma

lundruese e shtrimit të tubave në det do të vazhdojë instalimin e tubacionit drejt seksionit shqiptar

pranë bregut, sapo koka tërheqëse e tubit arrin dhomën e lansimit dhe ka përfunduar me shtrimin

e tubit.

Punimet e shtrimit të tubave ecin përgjithësisht me ritëm shtrimi prej 2-3 km tuba në ditë. Vargu i

tubave, i salduar dhe i veshur në anije, do të lirohet në det mbi bash.

Nëse si anije për shtrimin e tubave zgjidhet një anije për shtrim tubash e ankoruar, ajo lëviz

përpara duke lëshuar litarin e spirancës në bush dhe duke e liruar atë në kiç. Tërheqësit e

spirancave i rikthejnë spirancat në gjendje fillestare siç nevojitet për ecjen përpara të anijes.

Pritet se do të nevojitet një shtrirje spirancash prej përgjithësisht 10-12 spirancash për mbajtur

pozicionin e saktë dhe për të lëvizur në mënyrë të saktë gjatë shtrimit të tubave (Figura 4.6-1).

Faqja 68 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Figura 4.6-1 Shembull i Shtrirjes së Spirancave në një Anije Shtrimi Tubash e Ankoruar


Nëse si anije për shtrimin e tubave zgjidhet një anije për shtrim tubash me pozicionim dinamik,

atëherë nuk nevojiten rimorkiatorë për menaxhimin e spirancave. Pozicioni i saktë do të sigurohet

nga sistemi i pozicionimit dinamik.

Do të adoptohet një zonë sigurie me rreze 2-3 km (në varësi të shtrirjes së spirancave) për të

shmangur incidente me trafikun detar. Shpërndarja e tubave, furnizimeve dhe ujit si dhe ndërrimi

i ekuipazhit sigurohen nga anijet e veçanta.

Lista e anijeve që do të përdoren për shtrimin e tubave në det tregohet në Tabelën 4.6-1.

Tabela 4.6-1 Anijet që pritet të përdoren për shtrimin e tubave në det

Mjeti detar Numri Fuqia Motorike

Anija e shtrimit të tubave

1 20,5 MW

Rimorkiator për menaxhimin e spirancave (nëse është e aplikueshme)

3 12 MW

Anija e furnizimeve 3 12 MW

Faqja 69 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Anija që transporton tubat

3 7 MW

Barka e ekuipazhit 1 2 MW

Përpiluar nga ERM (2012)

4.6.3.2 Kryqëzimi me Infrastrukturën Detare (Kabllot dhe Gazsjellës të tjerë)

Të gjitha kabllot ekzistuese, gazsjellësit ekzistues, ata potencialë dhe pengesa të tjera të

mundshme përfshirë pozicionet e tyre do të përcaktohen përmes studimesh të cilat do të

ndërmerren midis fundit të vitit 2012 dhe fillimit të vitit 2013.

Kryqëzimet me infrastrukturën detare do të ndërtohen në mënyrë që të sigurohet që gazsjellësi

dhe kabllot të vendosen në distanca të sigurta nga njëri-tjetri. Metodat e kryqëzimit gjithashtu do

të pengojnë që kabllot të stresohen më tepër seç duhet ose të ngarkohen më tepër seç duhet për

shkak të gazsjellësit. Në shumicën e kryqëzimeve, kabllot në fund të detit do të mbulohen/futen

nën tokë, dhe gazsjellësi TAP do të ngrihet dhe do të mbështetet nga dyshekë çeliku ose breza

shkëmborë. Në të gjitha rastet, do të merret parasysh mundësia e ndryshkjes, dhe do të

zbatohen masat paraprake të nevojshme.

Një kryqëzim mund të kryhet duke ngritur gazsjellësin që po instalohet përmes një mbështetje me

dyshekë betoni (shih Figura 4.6-2) ose nëpërmjet vendosjes së shkëmbinjve mbi pengesë

(kabëll, gazsjellës ekzistues) ose anash saj.

Faqja 70 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Figura 4.6-2 Dyshek Betoni

Burimi: boknmaritimesenter, 2012 (shkurt 2012)

Lartësia e mbështetësit për secilën metodë do të përcaktohet që të garantojë ndarjen e saktë

minimale midis pengesës (kabëll, gazsjellës ekzistues) dhe gazsjellësit të instaluar. Mund të jetë

e nevojshme mbështetja e gazsjellësit në të dyja anët e pengesës (kabëll, gazsjellës ekzistues)

për të kufizuar sforcimin ose dridhjet. Vendimet përfundimtare mbi kërkesat do të merren gjatë

fazës së projektimit të detajuar.

Faqja 71 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.6.3.3 Instalimi i Gazsjellësit Pranë Bregut

Platforma lundruese e shtrimit të tubave pranë bregut do të ketë nevojë për disa anije

mbështetëse, si rimorkiatorë për tërheqjen e spirancave dhe anije furnizimi për të siguruar tubat

dhe materialet. Një skicë tipike e ankorimit të platformës lundruese pranë bregut tregohet tek

Figura 4.6-3

Ritmi i pritshëm i shtrimit është 1-2 km në 24 orë.

Anija e shtrimit të tubave do të vendoset dhe ankorohet jashtë daljes së digës izoluese në kanalin

e qasjes. Një tel tërheqës do të lidhet tek koka e seksionit të tubit të parë në bordin e platformës

lundruese për shtrimin e tubave, pas të cilës do të fillojë operacioni i tërheqjes në det (Figura

4.6-3). Gjatë operacionit të tërheqjes në det, një çikrik hidraulik linear do ta tërheqë gazsjellësin

drejt bregut brenda digës izoluese, ndërkohë që seksionet e tubave saldohen së bashku në

bordin e anijes. Tubacioni do të mbështetet nga mjete ndihmëse kundër pluskimit nëse nevojitet.

Sapo koka për tërheqjen e tubit arrin fundin e digës izoluese nga ana e bregut, do të vazhdojë

instalimi i gazsjellësit pranë bregut derisa të arrijë thellësinë afërsisht 25 m në një distancë rreth 7

km nga plazhi. Në këtë thellësi mund të kryhet operacioni i shtrimit të tubit. Seksioni i gazsjellësit

pranë bregut dhe ai detar do të saldohen duke përdorur anijen pranë bregut (ose një anije të

përshtatshme) në një operacion të quajtur Lidhja Mbi Ujë.

Figura 4.6-3 Vendosja (tipike) e çikrikut tërheqës


Çikriku tërheqës do të vendoset në një zonë me sipërfaqe afërsisht 1,000 m2 pranë hyrjes së

digës izoluese. Pajisjet e nevojshme për punët ndërtuese në pjesën e daljes në det dhe

aktivitetet për gazsjellësin detar dhe ato para lëshimit në punë, plus sistemi i përkohshëm i

shkarkimit në hidrotestime do të vendosen gjithashtu në këtë zonë, duke shtuar afërsisht 5,000

m2 të tjera në nevojat totale të zënies së përkohshme të tokës. Sapo tubacioni të jetë tërhequr

gjatë gjithë rrugës deri në këmbën e bazës së çikrikut, do të fillojë rikthimi në gjendjen fillestare i

plazhit dhe i zonës bregdetare. Për këtë qëllim do të hiqen muret e digës izoluese, dhe kanali

dhe diga izoluese do të rimbushen me materialin e depozituar.

Shtrirja e anijeve e parashikuar në operacionin e shtrimit të tubacionit pranë bregut tregohet tek

Tabela 4.6-2

Faqja 72 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Tabela 4.6-2 Anijet që do të përdoren në shtrimin e tubacionit pranë bregut

Mjeti detar Numri Fuqia Motorike

Anija për shtrimin e tubave pranë bregut

1 5 MW

Rimorkiatori për menaxhimin e spirancave

1 12 MW

Anija e furnizimeve 1 12 MW

Anija e transportit të tubave

1 7 MW

Barka e ekuipazhit 1 2 MW

Anije dragimi me thithje

1 6 MW


Në fillim të seksionit pranë bregut (7 km në perëndim të bregut shqiptar), thellësia e detit

zvogëlohet me shpejtësi nga thellësia 25 m drejt bregut: Batimetria bëhet shumë më e sheshtë

në 2 km e fundit drejt bregut, nga 10 m thellësi, pasi ajo është një rrafshinë bregdetare e

dikurshme e pushtuar nga deti shekuj më parë. Morfologjia e shtratit të detit nuk do të lejonte

funksionimin e anijes së shtrimit të tubacionit, për shkak të kufizimeve të rrymave veçanërisht,

nga thellësia e ujit më e vogël se 7 m, thellësia minimale e nevojshme për të lejuar funksionimin

e anijes. Për të mundësuar funksionimin e platformës lundruese të shtrimit të tubacionit në këtë

seksion, do të nevojiten punimet gërmuese të përshkruara më poshtë.

Kanali i Qasjes

Ndonëse parashikohet përdorimi i platformës lundruese të shtrimit të tubave pranë bregut, e cila

mund të operojë në ujëra të cekëta, do të nevojitet gërmimi i një kanali pr qasje përballë daljes në

det për të mundësuar vajtjen direkt tek platforma lundruese e shtrimit të tubave.

Figura 4.6-5 tregon që ky kanal qasjeje i gërmuar përkohësisht do të jetë afërsisht 2 km i gjatë që

nga fundi i digës izoluese dhe do të ketë gjerësi maksimale 160 m dhe thellësi 7 m. Gjerësia 160

m nevojitet për të lejuar manovrimin e sigurt të anijeve. Në fund të kanalit, 2 km në perëndim të

daljes në det, thellësia e ujit është mbi 7 m, duke i lejuar anijes së shtrimit të tubave që të punojë

pa kufizime.

Faqja 73 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Figura 4.6-4 Zona e Mundshme e Gërmimit


Gjatë gërmimit do të zhvendosen afërsisht 1,600,000 m3 sedimente detare, të cilat do të

përdoren përsëri që të gjitha gjatë operacionit të rikthimit në gjendjen fillestare. Vendosja e

kanalit të qasjes tregohet në Figura 4.6-5

Figura 4.6-5 Vendosja e kanalit të qasjes


Për punimet e gërmimit do të përdoret një anije dragimi me thithje. (tregohet në Figura 4.6-6)

Faqja 74 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Figura 4.6-6 Anije Tipike Dragimi me Thithje

Burimi: tradekool, 2012 (maj 2012)

Këto lloje anijesh janë të pajisura me një tub thithës brenda një mekanizmi prerës në grykën e

thithjes. Mekanizmi prerës shpërbën sedimentet detare dhe i vë ato në tubin e thithjes. Materiali i

gërmuar do të depozitohet në anë të kanalit përmes një tubi me gypa pluskues të kontrolluar nga

një anije mbështetëse, sipas rrjedhës së ujit nga kanali për ta mbrojtur nga rimbushja për shkak

të rrymave të ujit. Pas instalimit të tubave ky material do të përdoret përsëri për ta rimbushur

kanalin me të njëjtën metodologji (një tubi me gypa pluskues i kontrolluar nga një anije

mbështetëse), por tani në anën e kundërt.

Punimet e gërmimit, përfshirë rimbushjen, të kanalit të qasjes do të kryhen për afërsisht 40-80

ditë, në varësi të karakteristikave të detajuara gjeoteknike si dhe të motit.

Futja e Gazsjellësit nën Tokë nga Pk 2 deri në Pk 7

Do të gërmohet një kanal më i vogël që do të akomodojë gazsjellësin nga fundi i zonës së

gërmimit të kanalit 2 km deri në kufirin pranë bregut (thellësi 25 m, Pk 7 nga bregu). Kanali

nevojitet për të mbrojtur gazsjellësin dhe për të siguruar qëndrueshmërinë e tij, dhe do të

gërmohet përpara ose pas shtrimit të tubave (kanal para-shtrimit ose pas-shtrimit). Nëse kanali

do të hapet përpara shtrimit të tubave, e njëjta anije dragimi me thithje do të përdoret për

gërmimin e kanalit, me gjerësi mesatare të fundit të kanalit prej 1 m dhe me thellësi mesatare të

kanalit prej 0.5 m. Nëse kanali do të hapet pas shtrimit të tubave, do të përdoret një plug nënujor

(tregohet në Figura 4.6-7) ose një metodë e ngjashme për groposjen e gazsjellësit pas hapjes së

kanalit. Ky seksion nuk është planifikuar të rimbushet, duke lejuar mbushjen e kanalit nga

Faqja 75 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



dinamika natyrore e detit. Hapja e kanalit, pavarësisht teknikës përfundimtare të përdorur, do të

përfundojë brenda pak ditëve.

Figura 4.6-7 Plug Nënujor

Burimi: dailymail., 2012 ( prill 2012)

4.6.4 Dalja në Det

4.6.4.1 Vendndodhja

Dalja në det ndodhet 10 km në perëndim të qytetit të Fierit, siç tregohet në Figurën 4.2-4

4.6.4.2 Shtrirja dhe Konfigurimi

Me synim sjelljen e gazsjellësit detar në tokë, do të ndërtohet një dalje në det nëpërmjet një dige

izoluese 200 m nga bregu. Materialet që janë të pranishme aty ku do të ndërtohet diga izoluese

do të largohen në një thellësi kanali të paktën 3 m. Kjo do të sigurojë një thellësi groposje

minimale (deri në majën e tubit), prej afërsisht 2 m. Muret kufizuese do të vendosen rreth 5 m

larg njëri tjetrit. Pasi të jetë instaluar tubacioni detar diga izoluese do të modifikohet dhe do të

thahet pjesërisht për t’u lidhur me tubacionin tokësor.

Faqja 76 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Pjesa e thatë e tokës së daljes në det do të ketë sipërfaqe afërsisht 6,000 m2 (5,000 m2 për

zonën e sistemit të shkarkimit të hidrotestimit dhe 1,000 m2 për zonën e çikrikut tërheqës).

4.6.4.3 Kohëzgjatja dhe Afatet Kohore të Ndërtimit

Ndërtimi i daljes në det është përllogaritur të zgjasë 8 muaj në total, 4 muaj për ndërtimin e daljes

në det dhe 4 muaj të tjerë për largimin e digës izoluese dhe rikthimin e zonës në gjendje

fillestare. Këto operacione planifikohen të kryhen pasi të ketë përfunduar shtrirja e tubave dhe

lidhja me tubacionin mbi tokë.

4.6.4.4 Metoda e Ndërtimit

Do të ndërtohet një digë izoluese e përbërë nga konstruksion me dy radhë paralele shtyllash të

ngulitura me pllaka çeliku që formojnë një kanal 5 m të gjerë. Këto konstruksione me shtylla, 5 m

të larta, do të instalohen nëpërmjet pajisjeve të konstruksioneve me shtylla të ngulitura (pilota).

Kanali mund të gërmohet nëpërmjet një ekskavatori nga jashtë ose nga brenda ose nga të dyja,

në varësi të projektit përfundimtar, kushteve gjeoteknike dhe mjeteve të rënda të përdorura.

Materialet e gërmuara do të depozitohen përkohësisht përgjatë konstruksionit me shtylla të digës

izoluese në det. I gjithë dheu i gërmuar do të përdoret për rimbushjen e kanalit.

Ka të ngjarë që të ndërtohet një rrugë e përkohshme me gjeotekstile në të dyja anët e digës

izoluese për përdorim nga mjetet e rënda.

Instalimi i gazsjellësit në digën izoluese do të kryhet nëpërmjet tërheqjes së drejtpërdrejtë nga një

anije për shtrimin e tubave, që ndodhet jashtë daljes në det, duke përdorur një çikrik tërheqës në

tokë siç përshkruhet në Seksionin 4.6.3.3.

4.6.5 Hidrotestimi Detar

Qëllimi i testimit hidrostatik detar është të konfirmojë integritetin e gazsjellësit detar të shtrirë nga

Italia në Shqipëri, dhe do të përdoren pajisje të instaluara në të dyja vendet.

Statusi i sistemit të gazsjellësit përpara startimit dhe pranimit teknik do të jetë si më poshtë:

• Shtrirja e gazsjellësit bosh nga Italia në Shqipëri;

• Përfundimi i bashkimit në ujëra të cekëta midis tubacionit detar dhe tubacionit pranë bregut

në Shqipëri;

• Lidhja e lëshuesit të përkohshëm të PIG me fundin e tubacionit në Itali; në mënyrë të

ngjashme është lidhur një marrës PIG i përkohshëm me tubacionin në Shqipëri; dhe

• Krijimi i një traseje shkarkimi në det për ujin e testit hidraulik në Shqipëri.

Faqja 77 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Në Shqipëri, sistemi i përkohshëm i shkarkimit dhe marrësi PIG i përkohshëm, i cili nevojitet me

synim shfryrjen e ajrit dhe shkarkimin e ujit të filtruar të detit, do të instalohet në zonën 6,000 m2

të përmendur më parë pranë hyrjes së digës izoluese dhe zonës së çikrikut.

4.6.5.1 Mbushja e Gazsjellësit Detar

Për të shmangur dëmtimin e pig-ëve për shkak të përshpejtimit të pakontrolluar në një tubacion

bosh, është e nevojshme mbushja e tubacionit detar përpara se pig-ët të vihen në lëvizje nëpër

sistem.

Gazsjellësi do të mbushet duke futur ujë deti nga bregdeti italian. Ky ujë nuk do duhet të trajtohet

aspak kimikisht, duke pasur parasysh periudhën e shkurtër që do të qëndrojë uji në gazsjellës

(më pak se 60 ditë). Ky ujë do të filtrohet deri në 50 mikron përpara se të futet në tubacion. Uji që

duhet të mbushë tubacionin një herë është afërsisht 75,000 m3 ujë deti.

4.6.5.2 Pastrimi dhe Kalibrimi i Tubacionit Detar

Sapo tubacioni të jetë mbushur me ujë, do të hidhet në sistem nga Italia një tren PIG pastrues

dhe kalibrues.

Treni pig do të shtyhet nëpër gazsjellës përmes një pajisjeje pompuese e vendosur në Itali.

Uji përpara trenit pig dhe uji midis pig-ëve do të shkarkohet në det në Shqipëri përmes një sistemi

të përkohshëm shkarkimi, që përbëhet nga një tub plastik fleksibël ose rigjid me diametër 12”. Ky

do të lidhet me marrësin pig të përkohshëm për të lejuar shkarkimin e ujit në det përmes digës

izoluese të ndërtuar për instalimin e gazsjellësit. Uji do të filtrohet përpara shkarkimit, për të

kapur ndonjë material të mbetur nga veshja e brendshme e gazsjellësit, në një pikë shkarkimi të

vendosur 200 m në det në thellësi 5-6 m.

Sistemi i shkarkimit do të lejojë monitorimin dhe rregullimin e rrjedhës, duke pasur edhe një

valvul izolimi të aktivizuar e cila mund të ndalojë përkohësisht funksionimin nëse do të bëhet e

nevojshme.

Operacioni i pastrimit dhe i kalibrimit është i plotë kur të gjithë pig-ët e trenit të pastrimit dhe të

kalibrimit të jenë marrë nga marrësi pig i përkohshëm në Shqipëri dhe të jenë inspektuar pllaka(t)

e kalibrimit.

4.6.5.3 Hidrotestimi i Tubacionit Detar

Sapo tubacioni të jetë pastruar dhe kalibruar, ai do të jetë subjekt i një operacioni hidrotestimi

sipas standardit DNV OS-F101, me synim vlerësimin e integritetit dhe të sigurisë së tij.

Faqja 78 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Një shtrirje për vendosje nën presion, e vendosur në zonën e tërheqjes në det në Itali do të

ushqehet me ujë deti dhe do të përdoret për rritjen e presionit në tubacion deri në presionin e

specifikuar të testimit. Pas stabilizimit, sistemi do t’i nënshtrohet një periudhe pritjeje 24-orëshe

me kritere pranimi, ashtu siç detajohet në DNV OS-F101.

Sapo hidrotesti të jetë pranuar, sistemi do të kthehet në presionin atmosferik.

4.6.5.4 Heqja e Ujit nga Tubacioni Detar

Pas përfundimit të hidrotestimit, tubacionit do t’i hiqet uji. Nga dërguesi pig i përkohshëm në Itali

do të niset një tren me tetë pig-ë për zbrazjen e ujit. Pig-ët brenda trenit të pig do të ndahen nga

një formacion me119 m3 ujë të ëmbël secili.

Sapo treni i pig të dërgohet në gazsjellës, ai do të shtyhet drejt marrësit të pig në Shqipëri me

ajër të thatë me një pikë kondensimi më të ulët se – 40 gradë celsius. Pika e kondensimit do të

monitorohet përpara futjes së ujit në gazsjellës në Itali.

Uji përpara trenit të pig dhe formacioni ujor midis pig-ëve do të shkarkohen në det përmes

sistemit të përkohshëm të shkarkimit. Sistemi i përkohshëm i shkarkimit do të projektohet për një

fluks minimal lëngjesh prej 1,073 m3/h, për të lejuar zbrazjen në kohë të vëllimit të plotë të

tubacionit.

Kur të gjithë pig-ët e trenit të pig-ut zbrazës të jenë marrë në marrësin pig të përkohshëm në

Shqipëri, operimi i zbrazjes është i plotë. Përpara operimeve të mëtejshme të tharjes, gazsjellësi

do të kthehet në presionin atmosferik.

4.6.5.5 Tharja e Tubacionit Detar

Sapo gazsjellësi të jetë kthyer në presionin atmosferik, do të fillojë operacioni i tharjes. Në

gazsjellësin në Itali do të futet ajër i thatë me pikë kondensimi më të ulët se – 40º celsius dhe do

të monitorohet pika e kondensimit e ajrit të shkarkuar në Shqipëri. Sapo pika e kondensimit e ajrit

të shkarkuar në Shqipëri arrin një nivel të pranueshëm (minus 40º ose më pak) gazsjellësi do të

mbyllet për 24 orë për të kryer një test “lagie”.

Pas përfundimit të periudhës 24-orëshe të “lagies”, në gazsjellës nga Italia do të injektohet ajër i

thatë me pikë kondensimi -40º celsius ose më mirë, i barabartë me të paktën një linjë vëllimi të

plotë. Pika e kondensimit të ajrit të shkarkuar në Shqipëri do të monitorohet, dhe nëse përftohet

një nivel i pranueshëm, atëherë operacioni i tharjes është i plotë. Nëse pika e kondensimit është

e papranueshëm, atëherë operacioni i tharjes do të vazhdohet dhe testi “i lagies” do të përsëritet

derisa të përftohet një rezultat i kënaqshëm.

Ulja e presionit dhe tharja e tubacionit do të kryhen në Shqipëri, dhe do të përdoret një silenciator

për të kufizuar zhurmën gjatë këtyre operimeve. Këto operime pritet të zgjasin nga pak orë deri

Faqja 79 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



në pak ditë, dhe nivelet e pritshme të zhurmës janë maksimumi afërsisht 90 dBa në 1 m, që do të

ulen me kalimin e kohës.

4.6.5.6 Pastrimi dhe Hidrotestimi i Cilësisë së Ujit

Në Shqipëri do të shkarkohen 130,000 m3 ujë deti dhe 2,000 m3 ujë i freskët gjatë para-aktivizimit

(pastrim dhe hidrotestim: dy raunde mbushjeje, një për pastrim dhe një për hidrotestim). Uji do

filtrohet deri në 50 mikron përpara injektimit në Itali dhe do të jetë pa kimikate. Meqenëse

tubacioni është i pajisur me veshje për rrjedhën, pritet që lëngjet që do të shkarkohen në Shqipëri

do të përmbajnë vetëm sasi të vogla produktesh gërryerje nga tubacioni. Prandaj pritet njëfarë

ndryshimi ngjyre i ujit të shkarkuar, por kjo nuk do të ketë ndikime mjedisore. Uji i pastrimit

gjithashtu do të filtrohet në pikën e shkarkimit për të larguar mbetjet e ngurta nga brenda

tubacionit.

Uji i shkarkuar, edhe nëse filtrohet, mund të ketë gjithsesi ngjyrë gri dhe ndryshku. Ky ujë i

ngjyrosur do të jetë vetëm për formacionin ujor midis dy pig-ëve të parë të operacionit të

pastrimit.

Gjatë operacionit vijues të zbrazjes, do të shkarkohen deri në 19 m3 pastrues oksigjeni dhe 20 m3

biocidësh të biodegradueshëm si pjesë e shkarkimit total në Shqipëri.

Faqja 80 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.7 Ndërtimi i Stacioneve të Valvulave të Bllokimit

4.7.1 Vendndodhja

Në këtë stad të projektimit janë planifikuar afërsisht 10 Stacione të Valvolave të Bllokimit (SVB)

me intervale maksimale prej 30 km përgjatë gjurmës. Projekti final (p.sh. numri dhe distanca

midis SBV) do të kryhet në një fazë të më vonshme dhe varet aksesibiliteti, standardet

kombëtare dhe ndërkombëtare dhe një koncept operimi dhe mirëmbajtjeje për të cilin është rënë

dakord. Një SBV do të kërkojë afërsisht 500 m2 tokë dhe qasje në kantier, Figura 4.8-1 në

Shtojcën 3.5 – Vizatime Teknike – Skica dhe Diagrame të Rrjedhës ilustron një skicë tipike.

Përbërësit mbi tokë të valvulave të komanduara në distancë do të jenë vetëm disa nga përbërësit

monitorues dhe pajisjet që furnizojnë me energji (gjeneratorët e urgjencës me naftë dhe panelet

diellore), të gjitha me mur rrethues.

4.7.2 Plani dhe Konfigurimi

Një shembull rrethimi dhe plani tipik i një SVB ilustrohet në Figurën 4.8-1 në Shtojcën 3.5 –

Vizatime Teknike – Skica dhe Diagrame të Rrjedhës . Aksesi në SVB do të sigurohet përmes një

rruge të re të qasjes, një shembull i të cilës tregohet në Figurën 4.8-2 në Shtojcën 3.5 – Vizatime

Teknike – Skica dhe Diagrame të Rrjedhës . Figura 4.8-3 në Shtojcën 3.5 – Vizatime Teknike –

Skica dhe Diagrame të Rrjedhës tregon fotografi të një shembulli të një Stacioni të Valvulave të

Bllokimit.


Ndërtimi i SVB do të jetë në përputhje me periudhën e ndërtimit të gazsjellësit e cila do të zgjasë

afërsisht 30 muaj. Programi i detajuar i projektimit, ndërtimit dhe aktivizimit për SVB do të

hartohet në fazën e projektimit të detajuar.


Në këto fasilitete zakonisht njihen këta hapa ndërtimi:

• Përgatitja e kantierit të ndërtimit:

• Punimet me dheun;

• Përgatitja e themeleve;

• Montimi i mjeteve dhe ngritja e ndërtesave;

• Shtrirja e kabllove dhe punimet elektrike;

• Shtrirja e tubave dhe punimet mekanike;

• Instalimi i sistemeve operative dhe instrumentale.

Faqja 81 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.7.5 Kantieri dhe Mjetet e Ndërtimit

Tabela 4.7-1 përshkruan mjetet që pritet të përdoren për ndërtimin e SVB.

Tabela 4.7-1 Mjetet që do të Përdoren për Ndërtimin e SVB

Mjeti Numri

Ekskavator 1

Kran 50 t /vinç me krah anësor 1

Kamionçinë me 4 rrota 4


4.8 Ndërtimi i Stacioneve të Kompresorëve

4.8.1 Vendndodhja

Stacioni i Kompresorëve SK02 ndodhet pranë kufirit Greqi-Shqipëri, dhe SK03 pranë qytetit të

Fierit. Vendndodhjet e SK02 dhe SK03 tregohen në Shtojcën 3.3 – Harta e Detajuar e Gjurmës

dhe e Logjistikës në Shqipëri

4.8.2 Plani dhe Konfigurimi

Planet e shtrirjes së dy stacioneve të kompresorëve, SK02 dhe SK03, tregohen në Figurën 4.9-1

dhe Figurën 4.9-2 në Shtojcën 3.5 – Vizatime Teknike – Skica dhe Diagrame të Rrjedhës.

SK02 do të jetë stacion vetëm për matje, derisa të kryhet zgjerimi i sistemit në rrjedhje prej 20

mmk/vit, kohë në të cilën do të shtohen ndërtesat e kompresorëve dhe të turbinës së gazit për ta

kthyer atë në një stacion kompresorësh.


Ndërtimi i secilit stacion kompresorësh është përllogaritur të zgjasë si më poshtë:

• SK02 – 20 muaj; dhe

• SK03 – 26 muaj.


Në këto fasilitete zakonisht njihen këta hapa ndërtimi:

• Studimi;

• Përgatitja e objekteve të përkohshme si zonat e depozitimit, zyrat dhe objektet e akomodimit;

Faqja 82 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



• Përgatitja e kantierit të ndërtimit;

• Punimet me dheun, përfshirë ngritjen e kantierit në 1.5 m mbi nivelin e tokës;

• Përgatitja e themeleve, përfshirë pilotat dhe platformën me pilota;

• Montimi i mjeteve dhe ngritja e ndërtesave;

• Shtrirja e kabllove, punimet elektrike;

• Vendosja e tubave dhe punët mekanike;

• Ndërtimi i rrugëve dhe i zonave të brendshme (nëse ka);

• Instalimi i sistemeve operative dhe instrumentale;

• Pranimi teknik dhe lëshimi në punë; dhe

• Operimi.

4.8.5 Kantieri dhe Mjetet e Ndërtimit

Mjetet e përdorura për ndërtimin e stacioneve të kompresorëve përfshijnë kryesisht shumicën e

mjeteve konvencionale të ndërtimit të përshkruara në Seksionin 4.3.3.

4.9 Përdorimi i Burimeve dhe Interferencat Mjedisore gjatë Ndërtimit dhe Para

Aktivizimit

4.9.1 Hyrje

Asnjë nga materialet e ndërtimit nuk do të merren nga vendpunishtet apo nga mjedisin përreth, përveç aty ku miratohen specifikisht paraprakisht nga autoriteti përgjegjës. Zonat pyjore, si dhe çdo burime të tjera me vlerë mjedisore, janë shmangur në masën e mundshme gjatë procesit të përmirësimit të gjurmës dhe masa specifike lehtësuese/parandaluese (p.sh. ngushtimi i brezit të ndërtimit) do të zbatohen ku është e mundur.

Përdorimi i burimeve dhe i interferencat mjedisore, ashtu siç prezantohen në Seksionet e

mëposhtme, do të zvogëlohen sa më shumë të jetë e mundur:

• Zënia e Përkohshme e Tokës (Seksioni 4.9.2);

• Materialet dhe karburanti i përdorur gjatë ndërtimit (Seksioni 4.9.3);

• Konsumi i ujit (Seksioni 4.9.4)

• Emetimet në ajër (Seksioni 4.9.5)

• Emetimet e zhurmave (Seksioni 4.9.6)

• Prodhimi, menaxhimi dhe largimi i mbetjeve të lëngëta dhe të ngurta (Seksioni 4.9.7).

Faqja 83 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.9.2 Zënia e përkohshme e tokës

Gjatë ndërtimit, toka do të nevojitet për:

• Kampet e ndërtimit përfshirë depozitimin dhe parkimin;

• Sheshet e tubave përfshirë depozitimin dhe parkimin;

• Rrugët e qasjes dhe qasjet në kantier;

• Infrastrukturën e përkohshme (p.sh., punishte për riparimin e pajisjeve, godinat e

administrimit, impiante betoni).

Brezi i përkohshëm i punimeve për ndërtimin e gazsjellësit do të jetë në përgjithësi 38 m, me

mundësinë e pakësimit të tij në 28 m (i përkufizuar si brezi i kufizuar i punimeve) aty ku kërkohet

nga kushtet socio-ekonomike ose mjedisore, ose ku zbatohen kufizime teknike. Përgjithësisht

nevojitet hapësirë shtesë në kryqëzimet me rrugët ose lumenjtë ose aty ku kërkohet nga kushtet

e terrenit ose të dheut. Në zonat e modifikimit të kreshtave gjerësia do të zvogëlohet akoma më

tej në një brez minimal të punimeve prej 18 m.

Vendndodhja e kantiereve të ndërtimit përgjithësisht mund të rregullohet që të akomodojë çdo

kufizim mjedisor ose socio-ekonomik që mund të ekzistojë në zonat rrethuese. Në përgjithësi, do

të preferohen vendndodhjet që përfshijnë tokë të pazhvilluar dhe të papërdorur dhe që janë nën

pronësinë e qeverisë. Gjithsesi, ka sigurisht disa zona, ku do të nevojitet toka që është aktualisht

në përdorim. Në të tilla raste, do të bëhen rregullime për të ruajtur qasjen thelbësore dhe të

drejtën e kalimit gjatë periudhës së ndërtimit dhe për të kompensuar pronarët dhe përdoruesit, në

përputhje me Planin e Restaurimit të Mjeteve të Jetesës, i cili është duke u hartuar nga TAP.

Pas ndërtimit, ku të jetë e mundur, shumica e kantiereve do të rikthehen në gjendjen e tyre

fillestare. Përgjatë gjurmës do të jetë një Brez i përhershëm i Mbrojtjes së Gazsjellësit me gjerësi

8 m (4 m në secilën anë të vijës qendrore). Do të lejohet mbjellja e të lashtave vjetore dhe

mbjelljet e tjera të cilat nuk kërkojnë lërim më të thellë se maksimum 30 cm, por nuk do të lejohet

kultivimi i bimësisë me sistem të rrënjëve të thella si vreshtat, drunjtë frutor apo çfarëdo shkurre

apo druri tjetër. Në mënyrë të ngjashme nuk lejohet ndërtimi i shtëpive apo ndërtesave tjera. Do

të bëhen edhe përjashtime të tjera aty ku, pas konsultimit me autoritetet dhe palët e interesuara

përkatëse, merret një vendim për kalimin e fasiliteteve të ndërtuara nga Projekti (për shembull një

rrugë, pus, ose ndërtesë) për t’u mbajtur për përdorim nga popullata lokale.

Tabela 4.9-1 përmbledh zënien e përkohshme të tokës të nevojshme për Projektin gjatë ndërtimit

dhe operimit, dhe vendndodhjet e tyre tregohen në Shtojcën 3.3 – Harta e Gjurmës së Detajuar

dhe e Logjistikës në Shqipëri.

Faqja 84 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Tabela 4.9-1 Zënia e Përkohshme e Tokës Gjatë Ndërtimit dhe Para Aktivizimit të Projektit

Përbërësi Zënia e përkohshme e tokës

Gazsjellësi (209 km) Maks. 38 m brez punimesh � 7,940,000 m²

Rrugët Hyrëse* 68.9 km rrugë të reja me gjerësi 9 m = 620,100 m²

85.8 km rrugë të përmirësuara me gjerësi 9 m = 772,200 m²

Stacionet e kompresorëve 575 m x 600 m = 345,000 m² (34.5 ha)

Stacionet e Valvulave të Bllokimit (rreth 10) Secili stacion do të konsistojë në një sipërfaqe të kufizuar me gardh prej rreth 12 m x 33 m e rrethuar me një brez me bimësi me gjerësi 3 m. Prej nga rrjedh se çdo stacion do të zerë një sipërfaqe toke prej rreth 18 m x 39 m = 702 m² (~ 7,020 m2 ose ~ 0.7 për të gjitha SVB-të)

Kampet e punës (gazsjellësi) (9)

(7 përgjatë tubacionit + 2 kampe opsionale)**

320,000 m² (për kamp 20,000 - 50,000 m²)

Sheshet e tubave (8+ 1 opsional) 210,000m² (hapësirat për sheshet individuale janë dhënë në Tabelën 4.3-2)

Kryqëzim me lumë E pa aplikuar (sipas rastit)

Kryqëzim me rrugë A pa aplikuar(sipas rastit)

* Toka e zënë gjatë ndërtimit do të mbetet e okupuar nga komponenti i Projektit gjatë funksionimit deri në fazën e çaktivizimit (kur strukturat me gjasë do të largohen dhe toka do të rikthehet tek përdorimet e saj të mëparshme). Zënia Permanente e tokës nga Projekti jepet në Tabelën 4.10 2.

**Zënia e përkohëshme e tokës që nevojitet për kampet e ndërtimit të stacioneve të kompresorëve (që përfshin një sipërfaqe për akomodimin e punëtorëve) do të përfshihet brenda kufijve të sheshit të stacionit të kompresorëve. Zënia e përkohëshme e tokës për kampet e ndërtimit në kryqëzimet e veçanta dhe tek SVB-të pritet që të jetë rreth 2,500 m² tek secili shesh ndërtimi, duke akomoduar nga 10 deri në 20 punëtorë gjatë kohës së ndërtimit prej pak javësh apo muajsh. Kjo tokë e zënë është përfshirë brenda brezit të punimeve të gazsjellësit.

Burimi: Studimi Logjistik Paraprak në Shqipëri – Përditësim APL00-ILF-100-F-TRP-0002. Rev.: 0D(7 dhjetor, 2011) dhe zhvillimi i zonës së Potomit. Llogaritje të rrugëve të qasjes të bazuara në hartografinë e logjistikës GIS (16

th dhjetor

2011 dhe shtator 2012).

4.9.3 Materialet dhe Përdorimi i Karburantit Gjatë Ndërtimit

4.9.3.1 Materialet agregate

Me synim shmangien e dëmtimeve ndaj veshjes së tubacionit, fundi i kanalit si dhe materiali

mbushës do të përbëhen nga material agregat i përpunuar mirë me vëllim të përllogaritur prej

afërsisht 3,000 m3/km të gjurmës së gazsjellësit. Nëse materiali i gërmuar nga kanali është i

përshtatshëm (p.sh. gur ranor) ai do të riciklohet për rregullimin e shtratit dhe si material

mbushës.

Gjithsesi në zonat e gjera ku ndeshet flish, do të sigurohet material shtesë; rëra dhe agregatet do

të përftohen nga guroret lokale të përcaktuara dhe të miratuara. Për furnizimin u morën në

konsideratë mundësitë e mëposhtme, renditur sipas preferencës:

• Gurore Ekzistuese të Rërës: Nëse gropat ekzistuese janë të disponueshme në distanca të

arsyeshme nga kantieri i ndërtimit, materiali mbushës do të merret nga gropat ekzistuese të

licencuara.

Faqja 85 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



• Gurore të Reja Rëre të Përkohshme: Do të nevojiten gropa të tjera rëre nëse nuk

identifikohen burime të tjera në afërsi. Nevojitet një leje zyrtare.

• Nxjerrje e Rërës në shtretërit e lumenjve: Nga shtretërit e lumenjve mund të gërmohen

materiale kokrrizore. Duhet bërë kujdes i veçantë me synim shmangien e të gjitha

dëmtimeve pasuese që lidhen me përmbytjen dhe sedimentimin. Nevojitet një leje

paraprake zyrtare.

Një Plan Menaxhimi i Agregateve do të hartohet para ndërtimit, pasqyra e planit të menaxhimit

është dhënë në Seksionin 9.

4.9.3.2 Materiale të Tjera

Gjatë aktiviteteve të ndërtimit, do të përdoren lloje të ndryshme materialesh të nevojshme për

ekzekutimin e Projektit. Një përllogaritje e konsumit të materialeve kryesore të parashikuara gjatë

aktiviteteve të ndërtimit tregohet tek Tabela 4.9-2.

Tabela 4.9-2 Konsumi i Përllogaritur i Materialeve

Materiali Sasia

Tubacioni Tokësor

Çelik 50.000 t

Beton 1.500 t

Veshje 600 t

Tubacioni Detar

Çelik 140,000 t

Beton 4,000 t

Shirit (veshje) polietileni 2.500 t

Rërë 230,000 t

Përpiluar nga ERM 2012

Faqja 86 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.9.3.3 Konsumi i Karburantit

Anijet, pajisjet e rënda dhe mjetet motorike në përdorim gjatë fazës së ndërtimit do të furnizohen

me naftë dhe me karburant anijesh. Nafta do të shpërndahet nëpërmjet autoboteve rrugoretë

miratuara drejt portit mbështetës ose kantierit të Ndërtimit.

Për anijet, karburanti do të pompohet në depozitat e anijeve nëpërmjet boteve dhe do të

ndërmerren të gjitha përkujdesjet për të shmangur derdhjet. Në bash dhe kiç do të vendoset një

vinça gjatë rimbushjes me karburant; do të ketë gjithashtu lëndë thithëse të mjaftueshme gjatë

procesit të mbushjes me karburant, të cilat do të përdoren në rastin e ndodhjes së ndonjë

derdhje.

Përllogaritjet e karburanteve raportohen tek Tabela 4.9-3 më poshtë:

Tabela 4.9-3 Konsumet e përllogaritura të karburantit për aktivitetet e ndërtimit

Karburanti Përdorimi Sasia (m3)

Naftë Pajisje dhe mjete 160,000 Karburant për anije Anije 50,000

Përpiluar nga ERM 2012

Faqja 87 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.9.4 Konsumi i Ujit

Konsumi i parashikuar i ujit gjatë fazës së ndërtimit lidhet kryesisht me ujitjen e kantiereve të

ndërtimit për të pakësuar emetimet e pluhurit për shkak të aktiviteteve që lëvizin dheun, dhe për

përdorim nga punonjësit. Në fazën e pranimit teknik, konsumi i ujit lidhet me aktivitetet e

hidrotestimit, ujë të ëmbël për gazsjellësin tokësor, dhe ujë deti për gazsjellësin detar. Uji për

punonjësit do të furnizohet nga një depozitë8 dhe uji industrial/i ëmbël do të merret nga lumenjtë

lokalë. Tabela 4.9-4 tregon konsumin e përllogaritur të ujit gjatë aktiviteteve të ndërtimit.

Tabela 4.9-4 Konsumi i Ujit gjatë Ndërtimit dhe Pranimit Teknik

Tipologjia Sasia Komente

Tubacioni detar

Ujë deti 130,000 m3 Për hidrotestim

Ujë i ëmbël 2,000 m3 Për hidrotestim

Ujë për punonjësit Max 24 m3/ditë 60 l/person në ditë

Ujë industrial 10 m3/ditë Përdorime të ndryshme

Ujë industrial 10,000m3 Përzierje turbullire kur gërmohen mikro-tunelet

Tubacioni tokësor

Ujë për punonjësit Maks. 12 m3/ditë 60 l/person në ditë

Ujë industrial 5-10m3 ditë Lagia e brezit të punimeve

Ujë industrial 245,000 m3 Hidrotestim

Ujë industrial 3,000 m3 Përzierje turbullire kur gërmohen (shpohen) tunelet dhe mikro -tunelet në kryqëzime

4.9.5 Emetimet në Ajër

Gjatë aktiviteteve të ndërtimit, emetimet në ajër do të jenë grimca pluhuri toke nga lëvizja e

dheut, dhe ndotës nga shkarkimet e pajisjeve të rënda dhe anijeve. Pluhuri i tokës do të

prodhohet gjatë aktiviteteve të gërmimit dhe të rimbushjes dhe gjatë punimeve në tokë që lidhen

me aktivitetet e ndërtimit të kantiereve të ndërtimit, stacioneve të kompresorëve dhe SVB. Burime

të tjera të emetimit të pluhurit do të jenë lëvizjet e trafikut, të kamionëve, minibusëve dhe

pajisjeve të rënda në Brezin e Punimeve. Ndotësit do të prodhohen nga pajisjet e rënda dhe nga

anijet për shkak të djegies së karburantit në motorët e tyre, dhe që lirohen me gazin e shkarkimit.

Ndotësit kryesorë të prodhuar do të jenë NOX, CO, pluhur dhe SOX. Ndotës do të prodhohen

gjithashtu nga anijet dhe pajisjet detare për shkak të djegies së karburantit në motorët e tyre (që

punojnë me naftë) dhe që lirohen në gazin e shkarkimit. Ndotësit kryesorë të prodhuar do të jenë

NOx, CO dhe SOx.

8 Ky ujë do të merret nga një furnizues i licensuar apo nga puset, duke u siguruar që sasitë momentale për popullatën vendore nuk do të ndikohen negativisht.

Faqja 88 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.9.6 Emetimet e Zhurmave

4.9.6.1 Faza e Ndërtimit

Emetimet tipike të zhurmave të prodhuara nga mjetet e rënda të ndërtimit në brezin e punimit,

kantieret e ndërtimit dhe stacionin e kompresorëve, renditen në Tabela 4.9-5 më poshtë. Nivelet

e zhurmës së presionit raportuar 1 m larg nga burimi janë tipike për pajisjet e marra në

konsideratë.

Tabela 4.9-5 Niveli tipik i zhurmave për pajisjet

Lloji i Pajisjes Niveli i Zhurmës

Ekskavator 70 - 84 dBA

Buldozer 70 - 84 dBA

Vinç 70 - 84 dBA

Shtrues tubash 70 dBA

Vinç me krah anësor 84 - 99 dBA

Makineri për lakimin e tubave 60 dBA

Gjenerator me motor 70 - 84 dBA

Makineri për saldim 70 - 84 dBA


Gjatë fazës së para-funksionimit, burimet kryesore të zhurmës janë kompresorët dhe pompat e

parashikuara për aktivitetet e hidrotestimit.

Nivelet tipike të zhurmave të presionit 1 m larg burimit janë tipike për pajisjet e marra në

konsideratë dhe tregohen në Tabelën 4.6.9 më poshtë.

Tabela 4.9-6 Nivelet Tipike të Zhurmave për Pajisjet në Fazën Para Aktivizimit

Pajisja Niveli i Zhurmës

Pompë me motor 84 - 99 dBA

Kompresorë me motor 99 -115 dBA


Emetimet e zhurmave të prodhuara gjatë fazës së ndërtimit nga pajisjet e ndërtimit identifikohen

në seksionet e vlerësimit të ndërtimit dhe të cilësisë së ajrit në VNMS në Seksionin 8 – Vlerësimi

i Ndikimeve dhe Masat Zbutëse.

Funksionimi i pajisjeve detare do të prodhojë zhurmë nënujore (hapja e kanalit, motorët e

anijeve; etj) dhe zhurmë ajrore (motorët me naftë të anijeve dhe të pajisjeve të rënda, pajisjet).

Faqja 89 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.9.6.2 Faza e Operimit

Burimet kryesore të zhurmës do të jenë të pranishme në stacionin e kompresorëve dhe

përfshijnë valvolat e funksionimit, filtrat, kompresorët, turbinat e gazit dhe tubacionin. Të gjitha

pajisjet do të jenë në përputhje me vlerat kufitare të zbatueshme dhe, aty ku është e nevojshme,

do të parashikohen masa zbutëse. Më shumë detaje jepen në Seksionin 8.

4.9.7 Prodhimi, Menaxhimi dhe Largimi i Mbetjeve të Lëngshme dhe të Ngurta

4.9.7.1 Menaxhimi i Mbetjeve

Në përgjithësi, duhet thënë që menaxhimi i mbetjeve do të kryhet në përputhje me kuadrin ligjor

dhe duke marrë në konsideratë praktikat më të mira ndërkombëtare. Ndonëse drafti i ri më i

fundit i Ligjit për “Menaxhimin e Integruar të Mbetjeve” është në përputhje me Direktivat

përkatëse të BE, ai mbetet për t’u adoptuar nga Qeveria Shqiptare.

Të gjitha materialet e mbetjeve do të grumbullohen, depozitohen dhe transportohen më vete në

kosha dhe kontejnerë të miratuar.

Për transportimin, riciklimin dhe largimin e mbetjeve do të përdoren kompani të certifikuara nga

autoritetet përkatëse (Ministria e Mjedisit, Pyjeve dhe Administrimit të Ujërave). Nga Ministria e

Mjedisit, Pyjeve dhe Administrimit të Ujërave është marrë një listë e kompanive të certifikuara për

menaxhimin e mbetjeve, e cila identifikon se do të jetë e mundur menaxhimi dhe largimi i të gjitha

mbetjeve të mundshme të ndërtimit dhe të funksionimit në deponitë brenda Shqipërisë. Ky

proces do të koordinohet nga afër me autoritetet përgjegjëse.

Objektivi i përgjithshëm është minimizimi i ndikimeve të mbetjeve të prodhuara gjatë fazës së

ndërtimit duke:

• minimizuar sasinë e mbetjeve që prodhohen;

• maksimizuar sasinë e mbetjeve që riciklohen – përfshirë veçimin e mbetjeve të

riciklueshme që në burim;

• minimizuar sasinë e mbetjeve që depozitohet në gropat në tokë;

• siguruar që të gjitha mbetjet e rrezikshme (p.sh., vajrat e përdorura, bateritë acide) të ruhen

dhe të transportohen në mënyrë të sigurt në deponitë e përshtatshme;

• shmangur ndikimin e pluhurit nga menaxhimi i mbetjeve të ndërtimit;

• siguruar që të gjitha mbetjet të ruhen, etiketohen dhe largohen në mënyrë të përshtatshme

në përputhje me rregulloret lokale; dhe

• larguar mbetjet në përputhje me hierarkinë e menaxhimit të mbetjeve në radhë preference

si vijon: pakëso, ri-përdor, riciklo.

Faqja 90 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Strategjia e menaxhimit të mbetjeve të ndërtimit do të përfshijë “praktikat e mira të kantiereve të

ndërtimit” si më poshtë të cilat pakësojnë rrezikun e ndikimeve që vijnë nga aktivitetet e

menaxhimit të mbetjeve. Plani i menaxhimit të mbetjeve të ndërtimit do të mbulojë aspektet kyçe

të mëposhtme:

• krijimin e inventarit dhe programimin e mbetjeve të mundshme;

• vlerësimin e deponive lokale të menaxhimit të mbetjeve;

• parimet e minimizimit të mbetjeve;

• maksimizimin e mundësive të ripërdorimit/riciklimit;

• veçimin e mbetjeve (të lëngshme dhe të ngurta/të ripërdorshme dhe të riciklueshme);

• grumbullimin, depozitimin dhe transferimin e mbetjeve;

• procedurat specifike të largimit për të gjitha mbetjet në formë avulli të identifikuara përfshirë dokumentet e transferimit të mbetjeve nëse zhvendosen në një deponi të licencuar jashtë kantierit;

• procedurat e auditimit dhe të raportimit; dhe

• procesin e mbylljes i cili do të përfshijë monitorimin dhe regjistrimin e përshtatshëm.

Shumica e dheut të gërmuar do të përdoret për rimbushjen e kanalit të gazsjellësit. Dheu i

gërmuar ka të ngjarë që do të shpërndahet dhe të konturohet përgjatë gjurmës në marrëveshje

me autoritetet kompetente dhe sipas studimeve inxhinierike të mëtejshme. Do të prodhohen

gjithashtu ujëra të zeza dhe mbeturina të ngurta nga kampet e punëtorëve. Në kampet e

punëtorëve do të instalohen njësi trajtimi të ujërave të zeza. Rrjedhat e trajtuara do të

shkarkohen në pellgje lokale avullimi dhe llumi i ujërave të zeza do të thahet dhe do të mbulohet

me dhe.

Dheu dhe sedimentet detare të gërmuara gjatë punimeve në det do të ri-përdoren për rimbushjen

e daljes në det dhe të kanalit.

Uji i zi dhe uji gri i prodhuar në anije do të grumbullohet dhe do të transportohet në portin

mbështetës dhe më pas do të dërgohet për t’u larguar. Gjatë punimeve në det nuk do të

shkarkohet asnjë lloj uji.

Mbetjet e prodhuara gjatë ndërtimit kanë të ngjarë të klasifikohen në katër kategori për t’u larguar

siç përmblidhet në Tabelën 4.9-7. Listat e detajuara të sasive të mbetjeve sipas kategorive

paraqitet në Tabelën 4.9-8.

Tabela 4.9-7 Kategoritë e Mbetjeve të Prodhuara Gjatë Ndërtimit dhe Para Aktivizimit

Faqja 91 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Inerte Të Brendshme Vajore dhe të Rrezikshme Të Lëngshme

Këto do të përfshijnë: dheun (pa përfshirë materialin e gërmuar, i cili është i paracaktuar të përdoret për rimbushje kur zona të kthehet në gjendjen fillestare), rrënojat e godinave, materialet e ndërtimi të papërdorura,j të prodhuara gjatë përgatitjes dhe rikthimit të kantiereve të punës në gjendje fillestare. Këto mbetje nuk përbëjnë rrezik ndotje, por mund të jenë të shëmtuara dhe duhen larguar në vende largimi të kontrolluara.

I gjithë dheu dhe sedimentet detare të lëvizura gjatë punimeve në det do të ripërdoren në procesin e rikthimit në gjendjen fillestare.

Zyrat dhe ndërtesat e administrative të lidhura me kantieret e ndërtimit (si dhe kampet e punëtorëve) do të prodhojnë sasi mbetjesh “shtëpiake” (d.m.th., mbetje ushqimore, letër dhe paketime etj.). Këto do të transportohen në një vend komunal të kontrolluar për largimin e mbetjeve.

Këto do të përfshijnë: mbetjet vajore që lidhen me mirëmbajtjen e automjeteve (mbeturinat e vajit, materiali i grumbulluar nga interceptorët e ujit të përdorur etj); kimikate, bojëra dhe tretës të papërdorur ose mbetje; materiale të gërmuara nga vende të ndotura (nëse ka); dhe, të gjitha mbetjet e tjera, llumrat ose mbetjet që janë të papërshtatshme për t’u hedhur në gropa të llojit komunal. Të tilla mbetje do të veçohen për t’u grumbulluar dhe do të largohen nga kontraktuesi të specializuar në vende që janë të pajisura dhe që janë të miratuara për të tilla mbetje.

Anijet do të prodhojnë mbetje të brendshme që do të grumbullohen dhe do të dërgohen në tokë për t’u larguar.

Këto do të përfshijnë:

Ujin e hidrotestimit nga seksionet e gazsjellësit;

Ujin “e zi” dhe “gri” nga kampet e ndërtimit;

Mbetje të lëngshme të rrezikshme (p.sh., vajra, tretësa etj);

Uji i shiut që rrjedh nga sipërfaqe të mbyllura dhe nga çatitë; dhe

Uji për ftohjen e makinerive për hapjen e mikro-tunelit.

ERM (2012)

4.9.7.2 Llojet dhe Sasitë (E Përllogaritura) të Mbetjeve – Në Tokë

Tabela 4.9-8 përshkruan llojet tipike të mbetjeve të prodhuara nga ndërtimi i gazsjellësit. Llojet

dhe sasitë e mbetjeve të prodhuara janë një supozim i bazuar në përvojën e fituar nga projekte të

ngjashme dhe në statusin aktual të projektit. Gjatë Ndërtimit dhe Para-Funksionimit janë të

mundshme deviacione +/-.

Tabela 4.9-8 Mbetje Tipike të Prodhuara gjatë Ndërtimit dhe Para Aktivizimit të

Gazsjellësit

Aktivitetet Prodhimi i Mbetjeve Sasia e Përafërt* Rekomandime për Largimin

Kantieret e ndërtimit/sheshet e tubave/kampet e ndërtimit:

Përgatitja e kantierit Ka gjasa të jenë të papërfillshme.

- -

Operimi Plehra zyre, letra, mbeturina mense etj.

(Përfshihen në plehrat nga sheshet).

Të riciklohen kur është e mundur dhe të dërgohet pjesa e mbetur në një vend të licencuar për largimin e mbetjeve.

Plehra nga sheshet e tubave dhe kantieret e ndërtimit.

15 tonë në javë. Të grumbullohen në kosha të mbuluar për t’i ricikluar ose për t’i dërguar në një kantier të licencuar për largimin e mbetjeve.

Metal skrap. 15 to 90 tonë. Të riciklohen ose të shiten për skrap.

Ujëra të zeza. 8 depozita në muaj. Të hidhen nga gropat septike në kanalet e ujërave të zeza ose të zbrazen rregullisht.

Faqja 92 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Aktivitetet Prodhimi i Mbetjeve Sasia e Përafërt* Rekomandime për Largimin

Rikthimi i kantierit në gjendjen fillestare

Mbetje të punishteve, p.sh. bojëra, vaj etj.

15 tonë. Të grumbullohen i në kontejnerë të sigurt dhe të dërgohen në një vend të licencuar për trajtimin ose largimin e mbetjeve.

Themele betoni etj. 0 deri në 200 tonë. Të dërgohen në vende të licencuara për largimin e mbetjeve.

Ndërtimi i Gazsjellësit:

Përgatitja e brezit të punimeve

Shkurre, dru, bimësi – hunjtë e gardhit, tela etj.

- Në përputhje me legjislacionin e zbatueshëm

Rreshtimi dhe përthyerja e tubave

Pjesë tubash - Të grumbullohen në kosha dhe të dërgohen në vende të licencuara për largimin ose riciklimin e mbetjeve.

Saldimi, testimi dhe veshja

Shufra saldimi të përdorura, rrotat e bluarjes, maska mbrojtëse, cifla.

5 deri në 10 tonë në javë dhe për shtrirje ndërtimi.

Të grumbullohen në kova të mbuluara ose në kamionë vetëshkarkues dhe të dërgoheni në zona të licencuara për largimin e mbetjeve.

Hapja e kanalit, ulja dhe shtrimi i tubacionit tokësor

Dhé dhe shkëmbinj Afërsisht 665,000 m³ për të gjithë gjurmën e gazsjellësit

Të vendosen mënjanë për t’i përdorur për rimbushje. Sasitë e tepërta të përdoren për rikthim në gjendje fillestare të guroreve të braktisura, në koordinim me autoritetet.

Hapja e kanalit të pjesës afër bregut të gazsjellësit

Dhé dhe shkëmbinj Afërsisht 50,000 – 60,000 m³

Të vendosen mënjanë për t’i përdorur për rimbushje ose të dërgohen në vend të licencuar për largimin e mbetjeve.

Rimbushja dhe përmirësimi

Tepricë dheu dhe shkëmbinjsh.

0 deri në 3,000 tonë në ditë në çdo shtrirje ndërtimi (bazuar në rimbushjen 600 m në ditë në çdo shtrirje ndërtimi), në varësi të kushteve të terrenit.

Subjekt i marrëveshjes me pronarin/përdoruesin e tokës. Ri-përdorini nëse është e mundur/dërgojini në vend të licencuar për largimin e mbetjeve.

Rikthim në gjendjen fillestare

Rrugë të përkohshme guri.

Gardh, porta, gropa të përkohshme etj.

Të ri-përdoren në vend tjetër brenda territorit tokësor.

Të ri-përdoreni nëse është e mundur.

Shpimi në Drejtim Horizontal (HDD)

Bentonit, mbeturina, dhe copa shkëmbinjsh.

0 deri në 600 ton/kryqëzim (varet nëse përdoren)

Të depozitohen në rezervuare ose në gropa depozitimi, më pas të largoheni nëpërmjet auto-boteve për në vende të licencuara për largimin e mbeturinave.

Shpim me shtytje Mbeturina, dhe copa shkëmbinjsh.

0 deri në 300 tonë (varet nëse përdoren).

Të largohen nëpërmjet kamionëve për në vende të licencuara për largimin e mbetjeve.

Të ndryshme, etj Mbeturina të mensës, pajisje sigurie etj.

2,5 deri në 10 tonë në javë për çdo shtrirje ndërtimi

Të grumbullohen në kosha të mbuluar dhe të dërgohen në vende të licencuara për largimin e mbetjeve.

Tualete të lëvizshme në kantiere

Ujëra të zeza. Afërsisht 20 zbrazje në javë për çdo shtrirje ndërtimi.

Largim nga kontraktuesi i caktuar për menaxhimin e mbetjeve.

Faqja 93 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



* Në këtë stad të projektit mund të jepen vetëm përllogaritje dhe diapazone të sasive të mbetjeve. Kontraktuesi Kryesor do t’i përmirësojë këtë përllogaritje kur të jetë finalizuar projekti i detajuar dhe kur të jenë përcaktuar më tej vendndodhjet e kantiereve të ndërtimit dhe të shesheve të depozitimit.Përpiluar nga ERM (2012)

Tabela 4.9-9 përshkruan Inventarin e Mbetjeve të Ndërtimit dhe të Para-aktivizimit për Seksionin

e Gazsjellësit në Shqipëri. Llojet dhe Sasitë e Mbetjeve janë një supozim i bazuar në projekte të

ngjashme dhe në statusin aktual të projektit. Gjatë Ndërtimit dhe Para Aktivizimit janë të

mundshme deviacione +/-.

Faqja 94 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Tabela 4.9-9 Inventari i Mbetjeve të Ndërtimit dhe të Para Aktivizimit

Lloji i Mbetjeve Sasia (tonë) * Lloji i Mbetjeve Sasia (ton) *

Të rrezikshme

Mbetje NDT > 1,5 Bateri të lëbgëta, bateri të thata

< 2

Copa dhe përthithës vaji 17 Karbon i aktivizuar < 2

Kimikate që veshin gazsjellësin

< 2 Kabllo/bakër 1

Kanoçe aerosoli < 2

Kimike (Të rrezikshme)

Lëndë ngjitëse < 2 Glikole < 2

Kimikate të përgjithshme 8 Lëndë tretëse < 2

Shkumë (bukë peshku) < 2 Lëngje për testin hidro < 2

Mbeturina Nafte, Karburanti, Vaji (Të rrezikshme)

Vaj lubrifikimi për gjeneratorët me naftë

3,5 Llambat e dritave 2

Vajra të ndryshme (përfshirë vaj hidraulik)

8,5 Mjekësore 2

Vaj lubrifikimi për automjetet dhe pajisjet

8,5 Llumi i bojërave 2

Llum glikoli >1,5 Bojëra dhe kanoçe/furça 4

Jo të rrezikshme

Letër dhe karton 18 Materiale saldimi 14

Shiritat e tubave 18 Dru 120

Shishe plastike 50 Kanoçe alumini <2

Tamburo plastike me veshje epokside

Fuçi plastike të veshura

7 elektrike/elektronike <2

Polistiren 25 Filtra (uji) 2

Pajisje për Mbrojtje Individuale dhe veshje

<8 Ushqim 400

Çelik 6

Inerte (Jo të rrezikshme)

Tulla dhe materiale ndërtimi

14 Qelq <2

Beton/themele 25

4.9.7.3 Llojet dhe Sasitë (e Përllogaritura) të Mbetjeve – Në Det

Mbetjet e prodhuara gjatë aktiviteteve të ndërtimit në det prodhohen kryesisht nga anijet që

kryejnë shtrimin e tubave. Tipologjitë e mbeturinave janë të njëjta si për aktivitetet e ndërtimit në

tokë.

Faqja 95 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Të gjitha mbetjet e prodhuara gjatë aktiviteteve të shtrimit të tubave në det do të depozitohen

përkohësisht në anije (në depozita/kontejnerë të dedikuar), do të grumbullohen dhe do të

dërgohen në portin mbështetës përmes anijes së furnizimit, ose do të grumbullohen dhe do të

shkarkohen drejtpërsëdrejti në portin mbështetës. Nga kjo pikë ato do të largohen nga

kontraktues të licencuar për mbetjet, në përputhje me rregullat lokale dhe standardet

ndërkombëtare. Asnjë lloj mbetjeje uji nuk do të shkarkohet në det.

Tabela 4.9-10 përshkruan Llojet Tipike të Mbetjeve të prodhuara nga ndërtimi i tubacionit detar.

Llojet dhe sasitë e mbetjeve të prodhuara janë përllogaritur duke u bazuar në përvojën e fituar

nga projekte të ngjashme dhe në statusin aktual të projektit. Gjatë ndërtimit ka të ngjarë të ketë

deviacione +/-, që varen kryesisht nga llojet e anijeve që do të përdoren si dhe nga numri

përkatës i ekuipazhit.

Tabela 4.9-10 Llojet Tipike të Mbetjeve të Prodhuara gjatë Ndërtimit të Tubacionit në Det

Aktiviteti Prodhimi i Mbetjeve Sasia e Përafërt* Rekomandime për Largimin

Funksionimi i Anijeve

Përgatitja e kantierit Ka të ngjarë të jetë i papërfillshëm

- -

Plehra nga anijet 5 tonë në javë. Grumbullojini në kosha të dedikuar për riciklim aty ku është e mundur ose dërgojini në një vend të licencuar për largimin e mbetjeve.

Metal skrap 5 to 40 tonë. Riciklojini ose shitini për skrap.

Ujëra të zeza 30/40 m3 në ditë Grumbullojini në depozita të dedikuara dhe shkarkojini rregullisht në portin mbështetës dhe dërgojini në vendin e largimit

Mbetje nga punishtet, p.sh., bojëra, vaj i përdorur etj.

15 tonë. Grumbullojini në kontejnerë të sigurt dhe dërgojini në një vend të licencuar për trajtimin ose largimin e mbetjeve.

Saldimi, testimi dhe veshja

Shufra saldimi të përdorura, rrota mprehëse, maska mbrojtëse, cifla

5 deri në 10 tonë në javë Grumbullojini në anije dhe dërgojini në vende të licencuara për largimin e mbetjeve.

* Në këtë stad të projektit mund të jepen vetëm përllogaritje dhe diapazone të përllogaritura të mbetjeve Projekti është

përpiluar nga ERM (2012).

Faqja 96 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.10 Faza e Operimit

4.10.1 Filozofia e Operimit

Sistemi i gazsjellësit do të menaxhohet nga TAP AG, përgjegjës për transportin e gazit natyror

nga marrja në Greqi deri te dorëzimi në Itali. Organizimi i operimit do të përbëhet nga tri degë

lokale, secila e inkorporuar në secilin nga vendet tranzit. Në secilin vend, do të vendosen zyrat

kryesore dhe një qendër mirëmbajtjeje për kërkesat për shërbime bazë dhe speciale. Qendra

Mbikëqyrëse e Kontrollit (QMK) do të vendoset në Terminal Pranues të Gazsjellësit (TPG) në

Itali. QMK do të përcaktohet të veprojë si qendra kryesore e kontrollit. Zyra mbështetëse e QMK

është vendosur në afërsi të TPG-së në Itali.

Objektivi kryesor i filozofisë së operimit dhe të kontrollit që do të hartohet për sistemin TAP është

të sigurojë bazën për operimin e sigurt, të besueshëm dhe efikas të gazsjellësit me personel

optimal të operimit dhe të mirëmbajtjes, në përputhje me praktikat aktuale në industrinë e

gazsjellësve.

Fushëveprimi mbulon:

• Funksionalitetin e zakonshëm të të gjithë sistemit TAP;

o Modalitetet e kontrollit;

o Operimin e gazsjellësit, bazuar në operimin e stacioneve; dhe

o Zbulimin e rrjedhjeve, përcjelljen e pig-ëve/ sasisë së futur në tubacion, simulimin,

programimin etj.

• Funksionalitetin e stacionit të kompresorëve;

o Operimi i stacionit të kompresorëve; dhe

o Siguria e stacionit të kompresorëve.

• Në secilin Stacion Kompresori do të ketë një Sistem të Integruar Kontrolli dhe Sigurie

(SIKS) që përfshin një Sistem Kontrolli të Stacionit (SKS) dhe një Sistem të integruar

Emergjence për Shkyçje (SEF). Krahas tyre ka edhe një nën-sistem të veçantë Zjarri dhe

Gazi (Z&G).

4.10.2 Sistemi i Kontrollit të Operimit

Sistemi i kontrollit i TAP-it do të lejojë monitorim dhe kontroll të plotë të operimit nga një qendër

kontrolli në Itali. Qendra e kontrollit do të jetë në gjendje të kontrollojë operimin e gazsjellësit

kryesor; gjithsesi, qendra kontrolli shtesë në stacionet e kompresorëve do të jenë në gjendje të

zëvendësojnë detyra nga qendra kryesore e kontrollit, si opsion rezervë.

Faqja 97 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Do të hartohen procedura të detajuara operimi për sistemin e gazsjellësit. Këto procedura do të

jenë hartuar përpara operimit të gazsjellësit. Procedurat e operimit përgjithësisht do të adresojnë

çështjet e mëposhtme:

• Një sistem administrativ që mbulon konsideratat ligjore, kontrollin dhe sigurinë e punës;

• Procedura dhe instruksione operimi të qarta dhe efektive në raste emergjence;

• Trajnim të përshtatshëm dhe të rregullt të gjithë personelit të përfshirë në çështjet e operimit dhe të mirëmbajtjes;

• Një sistem gjithëpërfshirës për monitorimin, regjistrimin dhe vlerësimin e vazhdueshëm të gjendjes së gazsjellësit dhe të pajisjeve të lidhura me të;

• Një sistem për të kontrolluar të gjitha zhvillimet ose punimet në afërsi të gazsjellësit;

• Kontroll dhe monitorim efektiv të korrozionit;

• Një sistem për të grumbulluar dhe sistemuar informacionin mbi aktivitetet e palëve të treta; dhe

• Monitorimin e rikthimit në gjendjen fillestare, dhe ndërmarrjen e punimeve riparuese sipas nevojës.

Gazsjellësi, përfshirë të gjithë pjesën detare midis Shqipërisë dhe Italisë, do të monitorohet dhe

do të kontrollohet 24 orë në ditë dhe 365 ditë në vit nga një qendër kontrolli mbikëqyrëse. Sistemi

i monitorimit është një Sistem SCADA/KMMDh (Kontroll Mbikëqyrës dhe Marrje të Dhënash).

Gjatë operimit, zbulimi i rrjedhjeve do të bëhet nga matjet e vazhdueshme të presionit dhe të

ritmeve të rrjedhjes në hyrjet dhe daljet e stacioneve dhe të tubacionit. Nëse zbulohet një

rrjedhje, shpërthen një alarm. Për të lejuar inspektim të brendshëm, do të instalohen fasilitete pig.

Sistemi i gazsjellësit është projektuar për të lejuar përdorimin e pig-ëve me mjete matëse.

4.10.3 Instalimi i Mbrojtjes Katodike

Do të instalohet mbrojtje pasive, që përbëhet nga një veshje e jashtme e gazsjellësit e përbërë

nga shirit polietileni me dendësi të madhe, me trashësi të paktën 3 mm, e vendosur

drejtpërsëdrejti në fabrikë. Bashkimet që saldohen do të vishen me një shirit të përshtatshëm.

Mbrojtja katodike aktive (një teknikë e përdorur për të kontrolluar korrozionin e sipërfaqes

metalike duke e kthyer atë në katodë të qelizës elektrokimike), do të sigurohet përmes

impresionit të një fluksi elektrik nëpërmjet pajisjeve të vendosura përgjatë linjës, të cilat e mbajnë

tubin prej çeliku në një potencial më të vogël se sa dheu dhe uji rrethues. Sistemi i mbrojtjes

katodike instalohet në të njëjtën kohë me shtrimin e gazsjellësit, duke e lidhur atë me një ose me

më shumë njësi mbrojtjeje katodike, që përbëhen nga pajisje që e mban gazsjellësin

automatikisht në potencial negativ ose – 1 V më të ulët se sa elektroda e referencës (Cu-CuSO4).

Sistemi i mbrojtjes katodike do të monitorohet në distancë nga sistemi SCADA (Kontroll

Mbikëqyrës dhe Marrje të Dhënash)

Faqja 98 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Tubacionet nënujore janë projektuar me një veshje të jashtme si sistem parësor për kontrollin e

korrozionit. Do të sigurohet një sistem mbrojtjeje katodike (MK) si rezervë në rast të ndonjë

deficiti në sistemin veshës. Të tilla sisteme janë projektuar si sisteme të pavarura me të gjitha

anodat të instaluara drejtpërsëdrejti në bashkimet e tubave përpara instalimit të tubave detarë

(anoda të llojit byzylyk).

4.10.4 Sistemi i Zbulimit të Rrjedhjeve (SZRR)

Gazsjellësi do të monitorohet nga një sistem për zbulimin e rrjedhjeve (SZRR ) që operon në

bazë të monitorimit të rrjedhjes, presionit dhe temperaturës, duke i zbuluar në këtë mënyrë

humbjet në mënyrë automatike. Rrjedhjet e pazbuluara janë tashmë një ndodhi e rrallë në

gazsjellësit modernë pasi sistemet e zbulimit të rrjedhjeve lejojnë njoftim dhe veprim të

menjëhershëm në rastet e emergjencës.

Sistemi i kontrollit do të përfshijë një model dinamik në kohë reale i cili mbështet disa funksione si

zbulimi i rrjedhjeve, gjurmimi i sasisë së futur në tubacion gjurmimi i pig-ëve, simulimi online dhe

offline. Simulimi online duhet të monitorojë procesin e vërtetë dhe siguron bazën për SZRR ,

ndërsa simulimi offline do të jetë i disponueshëm për trajnimin e operatorëve.

SZRR duhet të jetë i aftë të zbulojë dhe të lokalizojë rrjedhjet brenda një periudhe të shkurtër

kohore. Me synim sigurimin e besueshmërisë, parashikohet kombinimi i të paktën dy metodave

të pavarura. Informacioni përmbledhës kyç do të prezantohet në SCADA në QMK. Ky

informacion do të shërbejë për të alarmuar operatorin për praninë e një rrjedhje të mundshme

dhe për të siguruar asistencë në operim; gjithsesi, ai nuk do të nisë ndonjë shkyçje automatike.

4.10.5 Shënjimi i Gazsjellësit

Gazsjellësi i shtrirë do të shënjohet në mënyrë të përhershme nga shënjues të gazsjellësit dhe

ajrorë gjatë fazës së operimit. Për më tepër, do të vendoset shirit paralajmërues mbi gazsjellësin

në kanal. Figura 4.8-3 në Shtojcën 3.5 – Vizatime Teknike – Skica dhe Diagrame Rrjedhje tregon

fotografi të një infrastrukture të përhershme tipike si shënjues dhe pamja e gjurmës së rikthyer në

gjendjen fillestare.

4.10.6 Siguria e Operimit të Gazsjellësit

4.10.6.1 Stacionet e Valvulave të Bllokimit

Gjatë operimit normal, siguria e gazsjellësit do të operohet nga një Sistem SCADA i kontrolluar

në mënyrë qendrore. Gjithsesi, do të jetë i mundur operimi i sistemeve të sigurisë së gazsjellësit

nga secili stacion kompresorësh. Gazsjellësi do të operojë 7 ditë në javë, 24 orë në ditë.

Operatorë të përhershëm do të operojnë/monitorojnë gazsjellësin nga QMK me turne.

Faqja 99 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Gazsjellësi do të ndahet në seksione nga SVB, të vendosura në përputhje me Vlerësimin Sasior

të Rrezikut, i cili do të kryhet në stadet e mëvonshme të projektimit. Qëllimi i tyre është veçimi i

seksioneve të gazsjellësit midis dy valvulave fqinje, qoftë për mirëmbajtje ose për mbrojtje, në

rast emergjence. SVB-të mund të mbyllen vetëm nga distanca dhe mund të ri-hapen vetëm në

vend.

Për më tepër do të hartohen procedura të Shkyçjes Emergjente të Kontrolluar të Operimit

(ShEKO), të cilat përcaktojnë masat e veçanta operacionale që do të merren në rast rrjedhjeje

ose rreziku të çdo lloji në çdo vend të të gjithë sistemit të gazsjellësit. Procedurat ShEKO do të

zbatohen në mënyrë manuale, por do të mbështeten me status dhe sinjale alarmi të gjeneruar

nga SCADA.

4.10.6.2 Menaxhimi i të Dhënave

Sistemi SCADA në QMK do të regjistrojë në mënyrë të përhershme dhe automatike në një bazë

të dhënash statusin aktual dhe trendet historike të ndryshoreve të procesit dhe do t’i paraqesë

ato edhe në ekranet e kontrollit. Alarmet dhe ngjarjet do të shfaqen në Qendrën Lokale përkatëse

të Kontrollit (QLK); alarmet e kombinuara kritike dhe/ose të rëndësishme nga stacionet me

personel si dhe alarmet e nevojshme dhe sinjalet e nevojshme të statusit nga stacionet pa

personel do t’i transferohen SCADA-s në QMK .

4.10.7 Mirëmbajtja e Gazsjellësit

Do të sigurohen lëshues pig në stacionin e kompresorëve SK02 dhe njësi pranuese të pig-ëve në

hyrjen e stacionit të kompresorëve SK03 për inspektim periodik të sistemit të gazsjellësit.

Lëshimi i pig-ëve dhe pranimi i tyre do të jetë një operacion manual i shoqëruar nga një sistem

përcjelljeje i pig-ëve.

Për më tepër, do të zhvillohet një Sistem i Menaxhimit të Integritetit të Gazsjellësit (SMIG) për të

kontrolluar monitorimin/mirëmbajtjen e vazhdueshme gjatë operimit të sistemit, me fokus të

veçantë në kontrollin e korrozionit.

Rrugët që do të përdoren për të pasur qasje në gazsjellës për mirëmbajtje do të jenë po ato që

përdoren për aktivitetet e ndërtimit.

4.10.8 Stacionet e Kompresorëve

4.10.8.1 Njësitë Monitoruese

Në stacionet e kompresorëve do të instalohet një sistem matës i cili mat sasinë e rrjedhjes së

gazit për qëllime kontrolli operacional, dhe si bazë për sistemin e zbulimit të rrjedhjeve të

tubacionit kryesor.

Faqja 100 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.10.8.2 Sistemi i Mbrojtjes nga Zjarri

Sistemet me ujë për mbrojtje kundër zjarrit do të instalohen përgjithësisht në përputhje me

standardet evropiane E.G. (EN 14384 “Hidrantët për mbrojtje nga zjarri”), EN ISO 14557 “Tubat

për fikjen e zjarrit”, EN 671-1 “Sisteme të fiksuara për mbrojtje nga zjarri – sistemet me

tuba/markuç”, EN 14462 “Kanale uji për fikjen e zjarrit – planifikimi dhe instalimi i sistemeve

kundër zjarrit dhe tubat e ujit për fikjen e zjarrit”, EN 1028 “Instalimi i Pompave të Palëvizshme

për Mbrojtjen nga Zjarri”, dhe “Mjete të Shërbimeve Private Kundër Zjarrit dhe Shtojcat e Tyre (të

kombinuara me EN 1988-6)”, EN 1947: Sistemet me Tuba Kundër Zjarrit.

Ai do të pajiset me hidrantë shtyllë, me një pompë uji elektrike dhe një tjetër shtesë me naftë,

kundër zjarrit. Sistemi do të sigurojë një sasi rrjedhjeje afërsisht 96 m3 në orë me presion

afërsisht 6 bar në pikën më të largët të lidhjes me ujin (hidranti shtyllë).

Uji kundër zjarrit do të ruhet në një depozitë me kapacitet pune afërsisht 450 m3. Ky është një

vëllim i mjaftueshëm për të luftuar zjarret në stacione kompresorësh të ngjashme në Gjermani.

Uji kundër zjarrit i ndotur, pas një ngjarje ose trajnimi, do të grumbullohet nga sistemi i kullimit të

kantierit dhe do të trajtohet në përputhje me instruksionet e prodhuesit përpara se të largohet.

Stacioni do të pajisjet gjithashtu me fikës zjarri të lëvizshëm në përputhje me EN 3.

4.10.8.3 Furnizimi me Energji Elektrike

Kërkesat energjetike të secilit stacion të kompresorëve (SK02 dhe SK03) do të plotësohen nga

një linjë e re transmisioni elektrik e Tensionit të Mesëm (TM) dhe nga një nënstacion i ri i cili do të

lidhë instalimet me rrjetin TM në zonë, dhe nga një gjenerator rezervë që punon me gaz. Do të

instalohen sistemet elektrike të mëposhtme:

• gjenerator energjie që punon me gaz;

• transformatorë të tensionit të lartë – të mesëm – të ulët, stabilimentet komutuese

• furnizim me energji në raste emergjence;

• furnizim i pandërprerë me energji elektrike (UPS);

• tokëzim dhe rrufepritës;

• instalime në ndërtesa; dhe

• ndriçimi i jashtëm.

Stacionet e kompresorëve do të përmbajnë qarqet elektrike me tensionet e mëposhtme:

• Sistem trefazor i rrymës alternative i tensionit të mesëm;

Faqja 101 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



• Sistem trefazor i rrymës alternative 400 V (sistemi kryesor i energjisë);

• Sistem trefazor i rrymës alternative 400 V në rast emergjence;

• Sistem UPS i rrymës alternative me një fazë 230 V;

• Sistem UPS i rrymës së vazhduar 110 V; dhe

• Sistem UPS i rrymës së vazhduar 24 V.

Lidhjet në rrjet të SK02 dhe SK03 do të jenë respektivisht rreth 1.5 km dhe 8 km të gjata,. Linjat e

transmetimit do të zbriten deri në shtyllat e larta 9-12 polet m . Është vlerësuar se nevojiten 16

shtylla për lidhjen në SK02 dhe 80 në SK03. Linjat e propozuara për lidhje në rrjet dhe detaje të

tjera teknike të shtyllave elektrike që lidhen me linjat e transmetimit janë dhënë në Shtojcën 3.5 –

Vizatime Teknike – Skica dhe Diagrame Rrjedhje, Figura 4,10-1. Lidhjet në rrjetit do të

projektohen dhe ndërtohen në përputhje me standardet e aplikueshme evropiane

Nevojat për energji elektrike e të dyja stacioneve të kompresorëve përllogariten të jenë afërsisht

1.400 kW dhe SVB-të kërkojnë afërsisht 25 kW. Këtu kërkesat për elektricitet do të plotësohen

përmes rrjetit publik të mbështetur nga furnizimi me energji i emergjencave dhe masat rezervë.

4.10.8.4 Nafta dhe Gazi

Nafta do të përdoret për pompat kryesore kundër zjarrit dhe për gjeneratorin me naftë në rastet e

emergjencës në stacionet e kompresorëve. Ajo do të transportohet nëpërmjet kamionëve për në

depozitën kryesore të naftës e cila do të ketë kapacitet 16 m3. Nga këtu do të pompohet në

depozita më të vogla ditore të pompave për fikjen e zjarrit. Do të sigurohet një depozitë ditore për

gjeneratorin e emergjencës që punon me naftë.

Njësia e gjeneratorit ndihmës do të punojë me motor ose turbinë që punon me gaz. Kërkesat për

gaz do të plotësohen nga gazsjellësi në ritmet e përafërta të dhëna më poshtë:

• SK02: 19,000 Sm³/h

• SK03: 19,000 Sm³/h

4.10.8.5 Emetimet në Ajër dhe të Zhurmave nga Stacionet e Kompresorëve

Burimet domethënëse të emetimit në ajër janë turbinat e gazit në stacionet e kompresorëve

SK02 (vetëm për rastin 20 mmk/vit) dhe SK03. Gazi që del nga secila turbinë do të shkarkohet

në atmosferë nëpërmjet një tymtari të dedikuar për njësi (secili rreth. 30 m i lartë dhe i vendosur 3

m mbi nivelin përdhesës). Tymtarët për çdo turbinë operative janë konsideruar si burime pikë në

studimet e modelimit; bëhen katër në skenarin e modeluar për çdo stacion kompresorësh për

rastin e 20 mmk/vit (referojuni Aneksit 8, Seksioni 8.1.3.). Një ilustrim tregues i planimetrisë së

Faqja 102 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



stacionit të kompresorëve dhe konfigurimit i tymtarëve është dhënë në Aneksin 3-5, Figura 4,9-2

Planimetria e stacionit të kompresorëve.

Burimet tjera dytësore të emetimeve mund të konsiderohen të papërfillshme, dhe kufizohen në

këto: emetime nga nxehja, pompat për fikjen e zjarrit që punojnë me naftë, prodhimi ndihmës i

energjisë dhe gjeneratori me naftë, që do të vihet në punë për furnizim me energji elektrike vetëm

në rast emergjence.

Për operimin normal9 përqendrimet maksimale në gazin e liruar në tymtarë nga turbinat e gazit

do të jenë <50mg/Nm³10 për oksidet e azotit (NOx i shprehur si NO2). Kjo vlerë e ulët arrihet për

shkak të instalimit të djegësve të thatë të NOx të ulët. Për monoksidin e karbonit (CO)

përqendrimi maksimal do të jetë 100 mg/Nm3 (në rastin më të keq).

Bazuar në vlerën maksimale të garantuar nga furnizuesi i gazit, përmbajtja e squfurit në gaz, dhe

si rrjedhojë në karburantin e turbinës me gaz, është e ulët, dhe përqendrimi i SO2 të emetuar do

të jetë më i vogël se 5mg/Nm³.

Emetimet e CO2 nga operimi i kompresorëve me turbina me gaz do të jetë në vlerat e përafërta

të mëposhtme:

• SK02: 20,000 Sm³/h; dhe

• SK03: 20,000 Sm³/h.

Çlirimi i gazit natyror nga ulja e presionit në gazsjellës për qëllime mirëmbajtjeje përllogaritet të

ndodhë njëherë në vit në vlerat e përafërta të mëposhtme:

• SK02: 220 t/vit;

• SK03: 240 t/vit.

Burimet përkatëse të zhurmave në stacionet e kompresorëve gjatë operimit janë turbinat e gazit,

turbo kompresorët, sistemet e ventilimit të ajrit, shkëmbyesit e nxehtësisë që ftohen me ajër,

shtrirja mbi tokë e tubacioneve,të stacionit dhe valvulat e kontrollit të presionit. Janë vlerësuar të

gjitha burimet përkatëse të zhurmave, dhe është konfirmuar përputhshmëria me vlerat kufitare të

zbatueshme të zhurmës. Prandaj pritet që nuk do të nevojiten masa zbutëse për zhurmat për të

siguruar që nivelet të jenë brenda kufijve të zbatueshëm. Gjithsesi, nëse nevojitet, do të zbatohen

masa zbutëse mbi pajisjet në mënyrë që të respektohen vlerat kufitare të zbatueshme. Më

shumë detaje jepen në Seksionin 5 – Qasja dhe Metodologjia e VNMS, ku janë dokumentuar

rezultatet e modelimit të zhurmave.

9 Operim normal nënkupton një diapazon pune nën ngarkesë midis 60% dhe 100% të kapacitetit të sistemit. 10 Nm³ është shkurtimi i “m kub e normalizuar”, që nënkupton që vëllimi të cilit i referohemi është në temperaturën 273K dhe në presion 101,3kPa

Faqja 103 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.10.8.5.1 Standardet e BE-së

Stacionet e kompresorëve do të pajisen me turbina me gaz të klasës 15 MW ISO, secila me një

input termik 45,45 MW). Kompleksi i SK03 do t’i nënshtrohet direktivës Parandalimi i Integruar i

Ndotjes dhe Kontrolli (IPPC) të BE-së, Direktiva (2008/1/EC)11 dhe Impianteve të Mëdha me

Djegie (LCP), Direktiva (2001/80/EC12), sepse instalimi do të ketë një input termik të përgjithëm

që kalon pragun prej 50 MW (dmth. shuma e dy turbinave operacionale për rastin 10 mmk/vit;

dhe katër turbina operative për rastin 20 mmk/vit). Në mënyrë të ngjashme, SK02 gjithashtu do

t’u nënshtrohet këtyre direktivave për rastin 20 mmk/vit (dmth. gjithsejt katër turbina operative).

Hollësi të mëtejshme për kapacitet e instaluara në secilin stacion të kompresorëve të propozuar

është paraqitur në Tabelën 4.2-1

Projekti ka kryer një vlerësim të alternativave teknike për konceptet e stacionit të kompresorëve.

Ky vlerësim vuri në balancë konsideratat ekonomike dhe mjedisore, për të identifikuar

specifikimet teknike të propozuara si zgjidhja më e mirë për të arritur objektivat kyçe të kërkesave

për energji të projektit.

4.10.8.5.2 Standardet e BERZH-it

Kërkesa e Performancës mbi Parandalimin dhe Pakësimin e Ndotjes (KP3) përcakton kërkesat

për projektimin e Projektit. Sipas kësaj, BERZH kërkon përputhjen me standardet mjedisore të

BE-së dhe me legjislacionin kombëtar; aty ku nuk ekzistojnë kërkesa mjedisore të BE-së, pritet

që projekti të zbatojë praktika të tjera të mira ndërkombëtare si Udhëzimet mbi Mjedisin,

Shëndetin dhe Sigurinë të Grupit të Bankës Botërore.

Paragrafët 10, 11, 17 dhe 19 të KP313 ofrojnë udhëzime të përgjithshme mbi projektimin dhe

performancën e impiantit që ka të bëjë me stacionin e kompresorëve. Tabela 4.10-1 përmbledh

se si po i adreson Projekti këto kërkesa.

Tabela 4.10-1 Krahasimi i Stacioneve të Kompresorëve me Standardeet e BERZH-it

Kërkesa e BERZH-it Përgjigja e Projektimit të Projektit

KP3 - Para. 10: Gjatë projektimit, ndërtimit, funksionimit dhe nxjerrjes nga puna merrni në konsideratë vështirësitë teknike të instalimit, vendndodhjen gjeografike të tij dhe kushtet mjedisore lokale/të ambientit dhe zbatoni teknologji dhe praktika (teknika) për parandalimin dhe kontrollin e ndotjes që përshtaten më mirë për të shmangur ose, kur shmangia nuk është e mundur, për të minimizuar ose pakësuar

Kjo adresohet nga zgjedhja e vendndodhjes të stacioneve të kompresorëve dhe nga përdorimi i pajisjeve standarde.

11 Zhvendosja e Direktivës IPPC në legjislacionin shqiptar është treguar në Seksionin 3 Kuadri Ligjor. 12 Direktiva e re e BE-së Direktiva e Emetimeve Industriale (IED) (2010/75/EU), e cila duhet të zbatohen nga shtetet anëtare në legjislacionin kombëtar deri në janar 2013, përmban dispozitën se burimet më të vogla të një operacioni duhet nën kushte të caktuara të trajtohen si një instalim. IED do të zëvendësojë shtatë direktiva ekzistuese, duke përfshirë Direktivat IPPC dhe LCP, ku në disa raste forcohen dispozitat. 13 BERZH – Standardet Mjedisore dhe Socio-ekonomike. KP3: Parandalimi dhe Pakësimi i Ndotjes.

Faqja 104 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Kërkesa e BERZH-it Përgjigja e Projektimit të Projektit

ndikimet e pafavorshme mbi shëndetin njerëzor dhe mbi mjedis ndërkohë që mbetet e realizueshme nga ana teknike dhe financiare, si dhe me kosto-efektive.

KP3 - Para. 11: shmangni çlirimin e ndotësve ose, kur shmangia nuk është e mundur, minimizoni ose kontrolloni çlirimin e tyre (vlen për rrethanat e rutinës, jo -rutinë ose aksidentale me mundësinë për ndikime lokale, rajonale ose ndërkufitare);

Ekzaminoni dhe inkorporoni në operimet e tij masa për efiçencë të energjinë dhe masa për konservimin e ujit dhe të burimeve të tjera, në përputhje me parimet e prodhimit më të pastër.

Përveç ndotësve ajrorë nga djegia e gazit, nuk emetohet asnjë ndotës tjetër i lidhur me to; siguria e kantierit është një pjesë integrale e projektit dhe e vendndoshjes të stacioneve të kompresorëve

Për efiçiencën e energjisë shihni më poshtë (Prodhimi më i pastër nuk aplikohet, sepse stacionet e kompresorëve nuk janë njësi prodhimi)

KP3 - Para. 17: promovoni pakësimin e emetimeve të gazrave të serës të lidhur me projektin në mënyrë të përshtatshme për natyrën dhe shkallën e operimit dhe ndikimeve të projektit.

KP3 – 19: vlerësoni nga ana teknike dhe financiare mundësitë e realizueshme dhe kosto-efektive për pakësimin e intensitetit të karbonit gjatë projektimit dhe operimit të projektit, dhe ndiqni mundësitë e përshtatshme.

Projekti do të hetojë më tej mundësinë e shtimit të gjeneratorëve të përpunimit të mbetjeve të nxehtësisë (turbina avulli) në stacionet e kompresorëve për ta përdorur në mënyrë më efikase tepricën e nxehtësisë nga turbinat e gazit. Kjo nuk është akoma diçka e zakonshme për stacionet e kompresorëve të gazsjellësve; aktualisht ekzistojnë/janë nën ndërtim vetëm 2 stacione të tilla në Evropën Qendrore. Konsideratat paraprake të realizueshmërisë tregojnë se për stacionet e kompresorëve të Projektit TAP, përpunimi i mbetjeve të nxehtësisë nuk është një mundësi për rastin 10 mmk/vit por mund të jetë një mundësi për rastin 20 mmk/vit (subjekt i studimeve të mëtejshme). Përpunimi i mbetjeve të nxehtësisë përgjithësisht do të nënkuptonte shtimin në stacionin e kompresorëve të një cikli avulli dhe të një kondensatori me ftohje me ajër.


Faqja 105 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.10.8.5.3 Standardet e Grupit të Bankës Botërore

Siç u përmend më sipër, BERZH i referohet gjithashtu standardeve Mjedisore, Shëndetësore dhe

të Sigurisë të Grupit të Bankës Botërore.

Këto standarde përcaktohen në Udhëzimet e Përgjithshme për Mjedisin, Shëndetin dhe

Sigurinë14 të IFC, cili përmban standardet e emetimit në ajër të impianteve të vegjël me djegie.

Sipas kësaj:

Aty ku është e mundur, njësitë dhe projektet duhet të shmangin, të minimizojnë dhe të kontrollojnë ndikimet e pafavorshme ndaj shëndetit të njeriut, sigurisë dhe mjedisit nga emetimet në ajër. Aty ku kjo nuk është e mundur, prodhimi dhe çlirimi i emetimeve të çdo lloji duhet menaxhuar përmes kombinimit të:

• Efikasitetit të përdorimit të energjisë • Modifikimit të procesit • Përzgjedhjes së karburanteve ose të materialeve të tjera, përpunimi i të cilave mund të çojë në më pak

emetime ndotëse • Zbatimin e teknikave të kontrollit të emetimeve

Teknikat e përzgjedhura për parandalim dhe kontroll mund të përfshijnë një ose më shumë metoda trajtimi në varësi të:

• Kërkesave rregullatore • Rëndësisë së burimit • Vendndodhjes së njësisë emetuese në relacion me burimet e tjera • Vendndodhjes së receptorëve të ndjeshëm • Cilësisë ekzistuese të ajrit të ambientit, dhe mundësisë së degradimit të ajrit të një zone nga çlirimet e një

projekti të propozuar • Realizueshmërisë teknike dhe efektivitetit të kostos së mundësive në dispozicion për parandalimin, kontrollin

dhe çlirimin e emetimeve

Burimi: Udhëzuesi i Përgjithshëm i IFC për ShSM

Në parim ky është në përputhje me kërkesat e BERZH-it. Për më tepër, Udhëzuesit e

Përgjithshëm të IFC për ShSM (Seksioni 1.1 Emetimet në Ajër dhe Cilësia e Ajrit të Mjedisit:

Tabela 1.1.2) përfshin kufij emetimi për turbinat e vogla me gaz (më të vogla se 15 MW) për

oksidet e azotit (NOx) prej 100 ppm (137.5 mg/Nm3) të cilin kusht e përmbushin turbinat e gazit

që operojnë në Stacionet të Kompresorëve të TAP.

4.10.8.6 Drenimi dhe Menaxhimi i Mbetjeve të Lëngshme

Më poshtë përshkruhen konsideratat e përgjithshme të menaxhimit të mbetjeve të lëngshme.

Filozofia specifike e drenimit dhe trajtimit të mbetjeve të lëngshme në Stacionet e Kompresorëve

përshkruhet këtu.

Në hartimin e filozofisë së drenimit u morën në konsideratë llojet e mëposhtme të mbetjeve ujore:

• Uji i pa ndotur i reshjeve;

• ujërat e kanalizimit; dhe

14 Për turbina të vogla me gaz nuk aplikohet asnjë sektor specifik i udhëzimeve të ShSM

Faqja 106 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



• ujërat me vaj.

Sistemet për menaxhimin e këtyre grupeve të ndryshme të ujërave të zeza përvijohet në

Seksionet vijuese. Figurat e paraqitura janë tipike për këto llogaritje, janë vërtetuar në një sërë

projektesh të zbatuara nga Konsulenti dhe do të rishikohen nga Kontraktuesi Kryesor në stadin e

Projektimit të Detajuar.

Vlera e lejuar e zakonshme në Evropën qendrore për hidrokarburet është 5 mg/L në dalje. Kjo

vlerë mund të arrihet duke përdorur Teknologjinë e Bashkimit të Pllakave Paralele. Përqendrime

më të ulëta mund të arrihen duke shtuar stade trajtimi të mëtejshëm. Duke përdorur një impiant

trajtimi biologjik, mund të arrihet vlera afërsisht 3 mg/L. Me një pellg filtrimi shtesë, mund të

arrihen vlera në diapazonin 1 mg/L.

4.10.8.6.1 Ujërat e Shiut

Rrjedhat e ujërave të shiut dhe të ujërave sipërfaqësore do të jenë ujëra të pandotura që vijnë

nga zonat e mëposhtme:

• çatitë e ndërtesave dhe të strehëve;

• rrugët dhe zonat e trafikut; dhe

• zonat anash rrugëve dhe zonave të trafikut.

Sistemi i ujërave të shiut merret me rrjedhën e ujërave të pandotura nga çatitë e ndërtesave,

rrugët dhe zonat e shtruara, si dhe nga të gjitha zonat e tjera jashtë digës së rezervuarëve dhe

pellgjeve ujëmbledhëse. Ujërat e shiut nga këto zona konsiderohen se janë ujëra të pastra, që

nuk kërkojnë ndonjë trajtim. Në bazë të EN 752, ujërat e shiut do të grumbullohen nga kanalet

anësore dhe vija uji në sistemet e shkarkimit të ujërave dhe do të shkarkohen në lumenjtë pranë

sipas kërkesave të autoriteteve përgjegjëse. Nëse do të jetë e nevojshme, mbajtja e ujit të shiut

do të merret në konsideratë me kanale me kapacitet depozitues sipas EN 752. Për zonat e

shtruara supozohet infiltrimi në shtresën e poshtme.

Duke pasur parasysh EN 752 Sistemi i Ujërave të Shiut do të ndërtohet me përmasa për reshje

shiu me kohëzgjatje 15 minuta me frekuencë 0.2 (domethënë që përsëritet një herë në çdo 5

vjet). Më pas do të shkarkohet në lumin ekzistues “Devolli”, në jug të stacionit të kompresorëve

SK02 dhe kanalit të drenimit ekzistues në jug të stacionit të kompresorëve SK03.

Sistemi i ujërave të shiut është projektuar për një intensitet shiu 244.4 l/sek/ha dhe përfshin një

element të depozitimit/ruajtjes së ujit të shiut. Figura 4.11-1 në Shtojcën 3.5 – Vizatime Teknike –

Skica dhe Diagrame Rrjedhje tregon vëllimet e llogaritura të ujit të shiut që do të rrjedhin nga

secila zonë e stacioneve të kompresorëve dhe vëllimin total që do të shkarkohet për rastet e

operimit me 10 mmk/vit dhe 20 mmk/vit. Figura gjithashtu tregon vëllimet që do të shkarkohen në

një rrjedhë ekzistuese uji dhe ato që do të shkarkohen përmes një metode infiltrimi.

Faqja 107 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



4.10.8.6.2 Ujërat e Njësive Higjienike (Ujërat e Zeza)

Ujërat e përdorura do të vijnë nga njësitë higjienike brenda ndërtesave. Ujërat nga njësitë

higjienike do të grumbullohen brenda Sistemit të Ujërave të Zeza.

Ujërat e zeza do të trajtohen në secilin nga kantieret e stacioneve të kompresorëve në impiante

të vogla të ujërave të zeza të projektuara në përputhje me DIN EN 12566 dhe do të shkarkohen

në rrjedha uji ekzistuese në përputhje me kërkesat e autoriteteve përgjegjëse shqiptare.

Për trajtim janë të mundshme procese të ndryshme (p.sh. Gropa Septike, reaktor SBR, Procesi i

Llumit të Aktivizuar, Filtri Biologjik). Projektimi bazë i mëtejshëm është duke u hulumtuar dhe

procesi i preferuar do të jepet më vonë.

Figura 4.11-2 në Shtojcën 3.5 – Vizatime Teknike – Skica dhe Diagrame të Rrjedhës paraqet

diagramet e rrjedhjes për sistemin e ujërave të përdorura në SK02 dhe SK03, dhe tregon vëllimet

e llogaritura të ujërave të zeza të prodhuara nga secila zonë e stacioneve të kompresorëve për

skenarët e operimit me 10 mmk/vit dhe 20 mmk/vit. Figura gjithashtu tregon vëllimet totale të

ujërave të zeza që do të trajtohen në impiantin e trajtimit në secilin kantier për të dy skenarët e

operimit. Mbetjet e lëngshme të trajtuara nga impianti i trajtimit të ujërave të zeza do të

shkarkohen në një rrjedhë ekzistuese uji.

4.10.8.6.3 Ujërat me vaj

Ujërat me vaj do të vijnë nga zonat e mëposhtme:

• ndarësit e vajit nga uji;

• zonat ujëmbledhëse në matjet;

• zonat ujëmbledhëse në vendin ku bëhet pranimi i pig-ëve;

• strehët e pompave;

• punëtoritë;

• strehët e qendrave të mirëmbajtjes së gazsjellësit;

• ndërtesa e zjarrfikësve; dhe

• zona e pompave kundër zjarrit, etj.

Mbetjet e lëngshme nga kanalet e drenimit të kateve të ndërtesave do të trajtohen nga ndarës

përpara se të shkarkohen në sistemet e ujërave të reshjeve. Ndarësi do të projektohet në

përputhje me EN858. Në operimin normal të impiantit, nuk krijohen ujëra me vaj, prandaj ndarësit

do të instalohen që të merren me ngjarje jo rutinë ose emergjente .

Faqja 108 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Stabilimentet elektrike dhe Transformatorët janë projektuar në përputhje me kërkesat e kodit të

ujërave dhe të ndërtimit dhe janë pajisur me sisteme ndalimi. Nevojitet trajtimi në ndarës përpara

shkarkimit në kanalet e ujërave të reshjeve. Në operimin normal të impiantit nuk krijohen ujëra

me vaj.

Mbetjet e lëngshme do të shkarkohen në përputhje me standardet e IFC, si dhe me legjislacionin

dhe kërkesat e BE-së dhe të Shqipërisë. Trajtimi dhe largimi i ujërave të zeza do të projektohet

në përputhje me kërkesat legjislative përkatëse.

Balanca e ujërave të zeza për SK02 dhe SK03 tregohet në Figurën 4.11-3 në Shtojcën 3.5 –

Vizatime Teknike – Skica dhe Diagrame Rrjedhje. Balanca e ujërave të shiut për SK02 dhe SK03

tregohet në Figurën 4.11-1 në Shtojcën 3.5 – Vizatime Teknike – Skica dhe Diagrame Rrjedhje.

Në seksionet në vijim jepen komente të mëtejshme.

4.10.8.7 Sistemi i Telekomunikimit në Stacionet e Kompresorëve

Secili stacion kompresorësh (SK00, SK01, SK02 dhe SK03) përgjatë sistemit TAP do të pajiset

me një Sistem Telekomunikimi (STK). STK do të projektohet të operojë në kushte normale me

veprimet minimale të operimit të nevojshme. Projektimi i sistemit do të sigurojë fleksibilitet për

zgjerim në të ardhmen për shkak të shtimit në të ardhmen të ndërtesave të kompresorëve. STK

do të operojë normalisht me një furnizim të pandërprerë energjie prej 24 V AC.

Telekomunikimi do të kryhet nëpërmjet kabllos me fibër optike përgjatë gazsjellësit me një sistem

back-up. Antenat lokale për sistemin back-up janë pjesë e stacioneve.

Komunikimi zanor do të kryhet nëpërmjet rrjetit kombëtar të telekomit ose me celularë.

4.10.9 Marrja e Përhershme e Tokës dhe Kufizimet e Operimit

Toka do të blihet për strukturat e përhershme të Projektit dhe për të mundësuar qasjen për

operimin, mirëmbajtjen dhe në rastet e emergjencës gjatë tërë jetës operative të projektit. Mund

të blihen gjithashtu zonat mbi tubat e futur nën tokë ose mund të sigurohen të drejta për të

penguar zhvillime mbi sipërfaqen e tokës që mund të dëmtojnë gazsjellësin.

Një kriter madhor i projektimit paraprak të Projektit ka qenë që, aq sa të jetë e mundur,

infrastruktura e përhershme duhet të vendoset në tokë të papërdorur pa ndonjë vlerë të veçantë

ekologjike ose kulturore. Aty ku kjo nuk ka qenë e mundur, janë bërë gjithsesi përpjekje për të

shmangur tokën në të cilën ka vendbanime ose infrastrukturë publike, ose tokën e cila ka vlera të

mëdha si habitat apo për bujqësinë. Për më tepër, përzgjedhja e vendit ka marrë parasysh

fasilitetet e qasjes në mënyrë që të minimizohet nevoja për të përmirësuar qasjet ekzistuese apo

për të ndërtuar qasje të reja.

Faqja 109 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Gjithsesi, në përputhje me standardet e TAP AG, për të siguruar integritetin e gazsjellësit dhe për

të siguruar distanca të sigurta nga përdorimet e tjera, përdoruesit dhe pronarët e tokës përgjatë

gjurmës kufizimet e përhershme të dhëna më poshtë do të zbatohen:

• Do të krijohet një Brez i Mbrojtjes së Gazsjellësit (BMG) i përhershëm me gjerësi 8 m

(d.m.th. 4 m në secilën anë të vijës së mesit). Do të lejohet mbjellja e bimëve njëvjeçare

dhe lëvrimi i cekët lidhur me to deri në thellësi maksimum 30 cm, por do të kufizohet

mbjellja e bimëve me sisteme të thella rrënjore si vreshtat, pemët frutore ose çdo shkurre

apo peme tjetër. Në mënyrë të ngjashme, nuk do të lejohen shtëpi apo ndërtime. BMG do

të sigurojë gjithashtu që qasja të jetë në çdo moment në dispozicion për inspektimin e

gazsjellësit dhe për mirëmbajtjen e gazsjellësit.

• Zona e Sigurisë, 40 m e gjerë (d.m.th. brez 20 m i gjerë në secilën anë të vijës së mesit)

ku ndërtimi i strukturave të reja të palëve të treta përgjatë gazsjellësit do të kufizohet.

Gjithsesi, në këtë zonë pas ndërtimit të gazsjellësit do të jetë i mundur ri-ndërtimi i serave

apo i pompave për ujitje.

• Zona e Zgjeruar e Sigurisë me gjerësi 400 m (d.m.th. brez 200 m i gjerë në secilën anë të

vijës së mesit) ku do të ndalohet ndërtimi i grupit të shtëpive dhe/ose infrastrukturës

industriale (d.m.th. ndalohen objektet me >100 njerëz apo lagjet e banimit >300

njerëz).Gjurma e preferuar u përzgjodh duke marrë në konsideratë këtë kufizim, dhe

distanca nga vendbanimet lejon hapësirë të mjaftueshme për zhvillimin në të ardhmen të

komuniteteve fqinje me gazsjellësin.

Sipërfaqja e parashikuar e pronës së stacionit të kompresorëve prej afro 35 hektarësh e rrethuar

me gardh, e cila do të blihet nga TAP AG, përfshin një zonë tamponi të sigurisë. Rezultatet e

studimeve të mëtejshme të rrezikut do të tregojnë nëse do të nevojiten distanca shtesë të

sigurisë dhe kufizime shtesë mbi marrjen e përkohshme të tokës rreth stacioneve të

kompresorëve.

Tabela 4.11-2 përmbledh marrjen e përhershme të tokës që nevojitet nga Projekti gjatë operimit,

dhe këto vendndodhje tregohen në Shtojcën 3.3 – Harta e Detajuar e Gjurmës dhe e Logjistikës

në Shqipëri.

Faqja 110 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Tabela 4.10-2 Marrja e Tokës Përgjithmonë nga Projekti

Përbërësi Sipërfaqja e tokës që do të merret përgjithmonë (m²)

Rrugë për qasje

(të reja 68.9 km � 9 m)

(të përmirësuara (vetëm për ndërtimin) 85.8 � 9 m)

Gjithsej

68.9 km të reja gjithsej: 620,200 m²

85.8 km të përmirësuara gjithsej: 772,200 m²

Stacionet e kompresorëve 575 m x 600 m = 345,000 m²

Stacionet e Valvulave të bllokimit (rreth 10)

Secili stacion do të konsistojë në një sipërfaqe të kufizuar me gardh prej rreth 12 m x 33 m e rrethuar me një brez me bimësi me gjerësi 3 m. Prej nga rrjedh se çdo stacion do të zerë një sipërfaqe toke prej rreth 18 m x 39 m = 702 m² (~ 7,020 m2 për të gjitha SVB-të).

Burimi: Studimi Paraprak i Logjistikës Shqipëri – Përditësim APL00-ILF-100-F-TRP-0002. Rev.: 0D(7 dhjetor, 2011) dhe zhvillimi i zonës së Potomit. Llogaritja e rrugëve të kalimit bazuar në hartografinë GIS të logjistikës (16 Dhjetor 2011).

4.10.10 Fuqia Punëtore e Operimit

Seksioni shqiptar i TAP-it do të punësojë vetëm një numër të vogël punonjësish të përhershëm

për punën inspektuese dhe të mirëmbajtjes. Përshkrimi i saktë i organizimit dhe i numrit të stafit

do të bëhet i disponueshëm pas përfundimit të projektit të detajuar.

4.10.11 Monitorimi dhe Mbikëqyrja e Gazsjellësit

Sistemi TAP do të monitorohet dhe do të mirëmbahet për të siguruar që sistemi, ashtu siç është

projektuar, ndërtuar dhe testuar, të mbetet “i përshtatshëm për qëllimin” përgjatë gjithë jetës, si

dhe për të minimizuar rrezikun mjedisor dhe njerëzor. Në përgjithësi, mbikëqyrja e gazsjellësit,

kontrolli i funksioneve dhe monitorimi i kushteve do të përdoren për të paraprirë problemet e

sistemit dhe për t’i lejuar atyre të korrigjohen në kohë. Menaxhimi i planifikuar i mirëmbajtjes do

të zbatohet përmes kombinimit të teknikave moderne të menaxhimit, teknologjisë së informacionit

dhe analizës teknike inovative të projektimit me synim minimizimin e rreziqeve që lidhen me

operimet afat-gjata të impiantit dhe të pajisjeve. Inkorporomi i mirëmbajtjes së planifikuar ka qenë

një element thelbësor i hartimit të projektit deri më sot dhe do të zbatohet gjatë gjithë operimit të

sistemit të gazsjellësit.

Aktivitetet e inspektimit dhe të mirëmbajtjes së gazsjellësit gjatë operimit do të përfshijnë detyrat

e mëposhtme:

• monitorimi i gazsjellësit;

• vëzhgimi i gjurmës mundësisht me automjete rrugore dhe helikopterë;

• inspektimi i kryqëzimeve të veçanta;

Faqja 111 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



• monitorimi i aktiviteteve të popullatës dhe të palëve të treta në afërsi të gazsjellësit;

• monitorimi i sistemit CP;

• mbikëqyrje të monitorimit të inventarit;

• kontrolle dhe verifikime operacionale funksionale të impiantit dhe të pajisjeve; dhe

• mirëmbajtja rutinë e impiantit dhe e pajisjeve në intervale të para-përcaktuara.

Do të kryhet inspektim inteligjent me pig-ë i gazsjellësit në mënyrë të rregullt për të konfirmuar

integritetin e gazsjellësit, për të kontrolluar dhe monitoruar trashësinë e murit të gazsjellësit si

dhe pas dyshimeve për dëmtim ose pas një ngjarje sizmike.

4.11 Faza e Nxjerrjes nga Puna

Jeta e gazsjellësit mund të zgjasë më shumë se 50 vjet dhe pajisjet e stacionit të kompresorëve

do të ndërrohen pas 25 vjetësh. Nuk mund të parashikohet që sot se cila qasje për nxjerrje nga

puna do të ndërmerret kur të vie koha, por TAP AG është i angazhuar që kur kjo të ndodhë, ajo

do të kryhet në mënyrën më të mirë. Të gjitha aktivitetet për nxjerrje nga puna do të jenë subjekt i

kërkesave të zbatueshme nëë kohë për lejet dhe subjekt konsultimi me pronarët e prekur dhe me

palët e interesuara të pronave dhe të strukturave të prekura. Përpara se të fillojnë punimet e

çaktivizimit do të përgatitet një Plan për Braktisjen e Gazsjellësit (PBG) që mbulon të gjitha

njësitë përkatëse. Ky PBG do t’i dorëzohet autoriteteve shqiptare në kohë përpara përfundimit të

jetës së TAP. PBG do të përfshijë gjithashtu një vlerësim të ndikimeve mjedisore të masave të

propozuara për nxjerrje nga puna . Ndikimet do të varen nga përqasja për nxjerrje nga puna dhe

teknikat e disponueshme të çmontimit në atë kohë. Praktika më e mirë ndërkombëtare aktuale15 ,

është ta lësh gazsjellësin në vend (braktisje-në-vend), dhe ta sigurosh nga shembja strukturore

që do të shkaktonte rrëshqitje të tokës. Në këtë rast ndikimet mbi mjedisin, përdorimin e tokës

dhe infrastrukturën do të ishin minimale. Nëse gazsjellësi do të hiqej, p.sh. për të rimarrë çelikun

e tubave, ndikimet do të ishin të ngjashme me stadin e ndërtimit. Gjithsesi, për kryqëzimet me

infrastrukturën dhe rrjedhat ujore, duket se seksioni përkatës i tubave do të mbesë në vend dhe

do të sigurohet vetëm statusi strukturor.

Skenari për nxjerrje nga puna i gazsjellësit detar është ta lësh gazsjellësin siç është ndërtuar në

të gjitha zonat nënujore.

4.12 Identifikimi Preliminar i Ndërveprimeve të Projektit me Ambientin Naturor dhe Socio-

ekonomik

Projekti i propozuar i gazsjellësit ka fuqinë të ndikojë mbi mjedisin në mënyra të ndryshme gjatë

të gjitha fazave të ndërtimit, operimit dhe nxjerrjes nga puna.

15 shih për shembull http://www.neb.gc.ca/clf-si/rsftyndthnvrnmnt/sfty/rfrncmtrl/pplnbndnmnttchnclnvrnmntl-eng.html, dhe http://www.ukooaenvironmentallegislation.co.uk/contents/topic_files/offshore/decommissioning_pipelines.htm

Faqja 112 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Hapi i parë në identifikimin e ndikimit është identifikimi i llojeve të ndryshme të aktiviteteve që

lidhen me përbërësit e ndryshëm të projektit (tubacionin, stacionet e kompresorëve (CS),

stacionet e valvulave të bllokimit (SVB) dhe me strukturat ndihmëse (rrugët e qasjes, sheshet e

tubave, kampet e punëtorëve, etj.) përgjatë ciklit të jetës së Projektit në faza të ndryshme si më

poshtë:

• Aktivitetet e ndërtimit në tokë (ndërtimi i tubacionit, i stacionit të kompresorëve dhe i SVB dhe periudha para lëshimit në punë);

• Aktivitetet e ndërtimit në det (aktivitetet e ndërtimit të tubacionit dhe të daljes në det dhe para lëshimit në punë)

• Operimi në tokë;

• Operimi në det; dhe

• Nxjerrja nga puna (funksioni) (i tubacionit, i stacionit të kompresorëve dhe i SVB)

Aktivitetet e projektit të renditura më lart kanë gjasa të prodhojnë burime interference që do të

ndikojnë mbi përbërësit e ndryshëm mjedisorë dhe socialë (ujë, ajër, tokë, fundi i detit, socio-

ekonomia, etj.). Në një nivel të lartë, burimet kryesore të interferencave të Projektit janë:

• Shqetësimi fizik;

• Emetimet, shkarkimet dhe mbetjet; dhe

• Prania e punonjësve (që prek kuadrin e mjeteve të jetesës së individëve, familjeve,

komuniteteve ose shoqërisë).

Me synim thjeshtimin e kuptimit të burimeve të interferencave, që dalin gjatë fazave të Projektit,

ato paraqiten në Tabela 4.12-1. Në Seksionin 8 paraqitet një përshkrim dhe analizë e detajuar e

ndikimeve të mundshme.

Faqja 113 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.



Tabela 4.12-1 Interferencat Kryesore që do të Paraqiten gjatë Fazave të Projekti

Receptori Faza e Projektit Burimet Potenciale të Interferencave Zona e ndikimit

Klima dhe Cilësia e Ajrit të Mjedisit

Detar Ndërtimi Ndotja e ajrit nga emetimet e anijeve Gjurma detare lokale midis gjurmës detare, zonës së ndërtimit të pikës së daljes në det dhe portit

Emetim i ajrit të ndotur nga pajisjet që do të përdoren në aktivitetet e ndërtimit në daljen në det

Zona pranë pikës së daljes në det

Ngritja e pluhurit nga lëvizja e dheut Zona pranë pikës së daljes në det

Emetim i ajrit të ndotur nga pajisjet që do të përdoren gjatë aktiviteteve të para aktivizimit

Zona pranë pikës së daljes në det

Tokësor Ndërtimi Ngritja e pluhurit nga lëvizja e dheut Gjurma tokësore e gazsjellësit

Emetim i ajrit të ndotur nga makineritë e rënda

Gjurma tokësore e gazsjellësit

Detar Operaciont Ndotja e ajrit nga anijet që do të përdoren për veprimtaritë mirëmbajtëse

Gjurma detare e gazsjellësit

Tokësor Operaciont Ndotja e ajrit nga pajisjet e sigurisë dhe emergjencës në stacionet e kompresorëve

Zona pranë stacioneve të kompresorëve

Nxjerrja nga puna Si aktivitetet e ndërtimit për objekte “mbi sipërfaqen e tokës”

Për çaktivizimin nën tokë, nuk janë parashikuar interferenca të mundshme

Gjurma e gazsjellësit, dhe zona pranë stacioneve të kompresorëve dhe SBV

Oqeanografia dhe Receptorët e Cilësisë së Ujit (Ujërat Nëntokësore dhe Sipërfaqësore)

Detar Ndërtimi Lëvizjet e anijeve Gjurma detare lokale midis gjurmës detare, pikës së daljes në det dhe portit

Ringritja e sedimenteve për shkak të ndërtimit (gërmimit) dhe rimbushjes së kanalit pluskues

Zona pranë bregut

Shkarkimet aksidentale të ujërave të zeza

Zona e kanalit pluskues Gjurma detare lokale midis gjurmës detare dhe portit

Tokësor Ndërtimi Shkarkimet aksidentale të ujërave të përdorura


Detar Operacionet Nuk parashikohen interferenca të ujërave

-

Tokësor Operacionet Shkarkimi i ujërave nga stacionet e kompresorëve

Zonat pranë stacioneve të kompresorëve

Faqja 114 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.




Nxjerrja nga puna Si aktivitetet e ndërtimit për objektet “mbi tokë”

Për çaktivizimin nën tokë, nuk parashikohen interferenca të mundshme

Gjurma e gazsjellësit, dhe zona pranë stacioneve të kompresorëve

Gjeologjia, morfologjia dhe Kimia e shtratit të detit

Detar Ndërtimi Shpërndarja e spirancave

Ndërtimi (gërmimi) dhe rimbushja e kanalit pluskues

Gjurma detare lokale midis gjurmës së gazsjellësit detar, pikës së daljes në det dhe portit

Zona pranë bregut

Detar Operacionet nuk parashikohen -

Nxjerrja nga puna nuk parashikohen -

Gjeologjia, Gjeomorfologjia dhe Dherat

Tokësor Ndërtimi Gërmimi i dheut dhe marrja e përkohshme e tokës

Diga izoluese bregdetare (koferdam)

Kantierit i ndërtimit në pikën e daljes në det

Tokësor Ndërtimi Gërmimi i dheut dhe zënia Gjurma tokësore e gazsjellësit

Detar Operacionet Nuk parashikohen interferenca mbi dheun dhe tabanin e tij

-

Tokësor Operacionet Zënia e dheut për stacionin e kompresorëve

Zona e stacionit të kompresorëve

Nxjerrja nga puna Si aktivitetet e ndërtimit Gjurma e gazsjellësit, dhe zona pranë stacionit të kompresorëve

Mjedisi Biologjik

Detar Ndërtimi Operimi detar.

Ndërtimi (gërmimi) dhe rimbushja e kanalit pluskues

Sistemet e ankorimit.

Gjurma pranë bregut dhe detare e gazsjellësit

Shqetësimet ndaj peshqve dhe balenave mund të vijnë nga:

- zhurma gjatë operacioneve të shtrimit të tubave

- trafiku i anijeve

- emetimet në ajër

Ndikimet dytësore mbi biodiversitetin mund të vijnë nga ndikimet fizike mbi fundin e detit

Gjurma detare e gazsjellësit

Tokësor Ndërtimi Shqetësimet ndaj florës dhe faunës mund të vijnë nga:

- zhurma gjatë operacioneve të punimeve

- trafiku i pajisjeve të rënda


- heqja e shtresës së sipërme të dheut dhe gërmimi


Detar Operacionet Nuk priten interferenca me bimësinë, florën, faunën dhe ekosistemet

-

Faqja 115 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.




Tokësor Operacionet Shqetësimet ndaj florës dhe faunës mund të lidhen me:

- zhurmën gjatë operimit të stacionit të kompresorëve


- heqjen e shtresës së sipërme të dheut dhe gërmimin

Zonat e stacionit të kompresorëve

Nxjerrja nga puna Si aktivitetet e ndërtimit për objektet “mbi tokë”

Për çaktivizimin nën tokë, nuk parashikohen interferenca të pritshme

Gjurma e gazsjellësit, dhe zona pranë stacioneve të kompresorëve

Mjedisi akustik Detar Ndërtimi Zhurma nga anijet, dhe aktivitetet e ndërtimit dhe të para-aktivizimit

Zona pranë bregut

Gjurma detare lokale e gazsjellësit detar dhe gjurma lokale midis gjurmës së gazsjellësit detar, pikës së daljes në det dhe portit

Tokësor Ndërtimi Zhurma nga pajisjet e rënda dhe nga aktivitetet e ndërtimit dhe të para-aktivizimit


Detar Operacionet Nuk parashikohen interferenca zhurmash

-

Tokësor Operacionet Emetime zhurmash nga pajisjet e stacionit të kompresorëve

Zonat e stacioneve të kompresorëve

Nxjerrja nga puna Si për aktivitetet e ndërtimit për objektet “mbi tokë”.


Gjurma e gazsjellësit dhe zonat pranë stacioneve të Kompresorëve

Mjedisi Human

Detar Ndërtimi Emetimet e zhurmave dhe në ajër Zona bregdetare e populluar më e afërt

Tokësor Ndërtimi Emetimet e zhurmave dhe në ajër Gjurma tokësore e gazsjellësit

Detar Operacionet Nuk priten interferenca të mundshme mbi shëndetin publik

-

Tokësor Operacionet Emetime zhurmash Zonat e stacioneve të kompresorëve

Nxjerrja nga puna Si aktivitetet e ndërtimit për objekteve “mbi tokë”.

Gjurma e gazsjellësit dhe zona pranë stacioneve të kompresorëve

Mjedisi Socio -ekonomik

Detar Ndërtimi Shqetësime të mundshme mbi Planktonin, Benthos, Peshqit dhe Nektonet e tjera detare. Ndikime pamore. Shtimi i numrit të anijeve, i pranisë së punëtorëve

Mundësi të drejtpërdrejta dhe të tërthorta punësimi të përkohshëm (kryesisht për punëtorë të pakualifikuara)

Zona bregdetare e populluar më e afërt

Faqja 116 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.




Tokësor Ndërtimi Ndikime pamore. Shtimi i trafikut, i pranisë së punëtorëve

Mundësi të drejtpërdrejta dhe të tërthorta punësimi të përkohshëm Efekte ekonomike të induktuara nga shpenzimet e punonjësve të Projektit

Gjurma tokësore e gazsjellësit dhe stacionet e kompresorëve

Detar Operacionet Nuk parashikohen interferenca Socio-Ekonomike të mundshme

-

Tokësor Operacionet Ndikime pamore

Punësim afat-gjatë në pozicione mirëmbajtjeje, monitorimi dhe sigurie

Stacione Kompresorësh dhe SVB

Nxjerrja nga puna Ndikime pamore. Shtimi i trafikut, i pranisë së punëtorëve

Gjurma e gazsjellësit dhe zonat pranë stacioneve të kompresorëve

Peizazhi dhe Kënaqësia Pamore

Detar Ndërtimi Prania e anijeve dhe e objekteve Zona bregdetare e populluar më e afërt

Tokësor Ndërtimi Prania e aktiviteteve të ndërtimit Gjurma tokësore e gazsjellësit

Detar Operacionet Nuk priten interferenca të mundshme mbi peizazhin

-

Tokësor Operacionet Objektet e pranishme Stacionet e Kompresorëve

SVB

Nxjerrja nga puna Si aktivitetet e ndërtimit për objektet “mbi tokë”.


Gjurma e gazsjellësit dhe zona pranë stacioneve të kompresorëve

Trafiku dhe Transporti

Detar Ndërtimi Shtimi i lëvizjes së anijeve Gjurma detare lokale e gazsjellësit detar dhe gjurma lokale midis gjurmës detare, daljes në det dhe portit

Tokësor Ndërtimi Shtimi i lëvizjeve tokësore të automjeteve

Qasjet në gjurmën tokësore të gazsjellësit

Detar Operacionet Nuk parashikohen interferenca të mundshme në trafik

-

Tokësor Operacione Shtimi i trafikut tokësor Gjurma e gazsjellësit tokësor

Nxjerrja nga puna Shtimi i trafikut tokësor Gjurma e gazsjellësit dhe zonat pranë stacioneve të kompresorëve

Trashëgimia kulturore

Detar Ndërtimi Humbja e sendeve me vlerë kulturore dhe historike për shkak të ngacmimit ose dëmtimit të drejtpërdrejtë

Zona pranë bregut

Gjurma e gazsjellësit detar

Faqja 117 nga 117

Area Code

Comp. Code

System Code

Disc. Code

Doc.- Type

Ser. No.




Tokësor Ndërtimi Humbja e sendeve me vlerë kulturore dhe historike për shkak të ngacmimit ose dëmtimit të drejtpërdrejtë

Gjurma e gazsjellësit tokësor

Detar Operacionet Nuk parashikohen interferenca të mundshme mbi Trashëgiminë Kulturore

-

Tokësor Operacionet Aktivitetet e mirëmbajtjes dhe të inspektimit

Gjurma e gazsjellësit tokësor

Nxjerrja nga puna Humbja e sendeve me vlerë kulturore dhe historike për shkak të ngacmimit ose dëmtimit të drejtpërdrejtë

Zonat pranë stacioneve të kompresorëve

Trans Adriatic Pipeline AG – Albania (Branch Office)Torre Drin, Rruga Abdi Toptani

Tirana, AlbaniaTel.: + 355 44 306 937Fax: + 355 42 265 685

[email protected]

Data 01/2013

Copyright Rezervuara: Ky dokument nuk mund të kopjohen, treguar ose të vendosura në dispozicion të palëve të treta pa pëlqimin paraprak të TAP AG. Versioni i fundit i dokumentit është regjistruar në bazën e të dhënave Projekti TAP-së.

Copyright Reserved: This document may not be copied, shown to or placed at the disposal of third parties without prior consent of TAP AG.The latest version of the document is registered in the TAP Project's Database.

Documents

VNMS Shqipëri SEKSIONI 4 - Përshkrimi i projektit · 4.4.4.1 Koncepti Hidrotest 52 4.4.4.2 Burimet e Mbledhjes ë Ujit 53 4.4.4.3 Mundësitë e Lëshimit/Depozitimit të Ujit 54