25
“Stappen achter de voordeurRoelie Dijkman, Specialist ouderengeneeskunde SHDH Veilige zorg 11-10-2016

voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

“Stappen achter de

voordeur”

Roelie Dijkman, Specialist ouderengeneeskunde SHDH

Veilige zorg 11-10-2016

Page 2: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Onderzoek Ellis Bardelmeijer 2005

Enquete onder 1335 verpleeghuisartsen:

Respons 36,3% 484/1335

Aantal vphartsen met ervaring van

mishandeling in afgelopen 2 jaar

binnen hun verpleeghuis

42,8% 203/484

6% meer dan 5 gevallen in 2 jaar

Veilige zorg 11-10-2016

Page 3: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Onderzoek Ellis Bardelmeijer Soort:

• Lichamelijk 55,4%

• Psychisch/verbaal 43,1%

• Uitbuiting 14,7%

• Verwaarlozing 15,7%

Afdeling:

• PG 64%

• Somatiek 36%

Dader:

• Verzorgend personeel 62,7%

• Bezoek/familie 30,9%

• Overig 6,4%Veilige zorg 11-10-2016

Page 4: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Is vrijheidsbeperking

ouderenmishandeling?

JA!

Ouderenmishandeling kent verschillende vormen.

Lichamelijke mishandeling: bijvoorbeeld slaan, knijpen, schoppen, hardhandig

beetpakken, zonder wettige reden vastbinden aan bed of stoel, drogeren.

Psychische of verbale mishandeling

Uitbuiting

Seksueel misbruik

Verwaarlozing

Schending van rechten: bijvoorbeeld ontzeggen van vrijheid en/of privacy, geen

bezoek mogen ontvangen, het niet mogen gebruiken van de telefoon.

Veilige zorg 11-10-2016

Page 5: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Beschermende maatregelen bij

traditionele fixatie en bij non-fixatie huizing 2005

Per 100 bewoners NL

_________________________________________

Banden in bed 10

Band in stoel 6

Stoel met tafelblad 11

2 bedhekken 59

Laserpalen 1

Hansop 10

Veilige zorg 11-10-2016

Page 6: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Stappenplan

1. Vermoeden van mishandeling

2. Overleg

3. Informatie verzamelen

Conclusie fase 1, 2, 3

4. Actie

5. Evaluatie en nazorg

Veilige zorg 11-10-2016

Page 7: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Fase1 vermoeden van mishandeling

Sta open voor signalen.

Zet aanwijzingen die het vermoeden onderbouwen op een rij.

Maak een kleine inventarisatie over de huidige hulpverlening.

Hoe is de gezinssituatie? Wat is er aan de hand?

Beoordeel de situatie, schat het acute risico in.

Stel vragen en/of uit je bezorgdheid bij de oudere

Veilige zorg 11-10-2016

Page 8: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

FASE 2: Overleg

Bespreek het onderbouwde vermoeden met een collega, de leidinggevende of de aandachtfunctionaris en het meldpunt (wellicht zijn er al eerder vermoedens geuit).

Houd contact met de betrokkenen.

Veilige zorg 11-10-2016

Page 9: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Fase 3: informatie verzamelen

Onderzoek de situatie: observeer en rapporteer, houd de frequentie bij en laat eventueel een medisch of psychologisch onderzoek doen.

Luister goed: zowel naar slachtoffer als pleger, neutraal en feitelijk.

Let op lichaamstaal en wees geduldig.

Check of er andere hulpverleners komen en wat zij weten en/of vermoeden.

Leg waarnemingen zo mogelijk (met tact) voor aan de oudere, vermoedelijke pleger en/of contactpersoon van het slachtoffer.

Veilige zorg 11-10-2016

Page 10: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Samenvatting Fase 1,2,3

A. Er is géén sprake van mishandeling of de twijfel over mishandeling blijft bestaan

B. Er is sprake van mishandeling maar betrokkenen willen géén hulp

C. Er is sprake van mishandeling en betrokkenen willen hulp

Veilige zorg 11-10-2016

Page 11: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Fase 4 Actie

Besluit welke acties moeten worden genomen

Hoe kan de hulpverlening verlopen?.

Besluit wie deze acties gaat nemen.

Benoem een probleemeigenaar/casemanager.

Veilige zorg 11-10-2016

Page 12: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Actie 4a: Er is géén sprake van mishandeling of de twijfel over

mishandeling blijft bestaan

Schakel andere hulp in,indien noodzakelijk.

Blijf alert.

Bij twijfel:

• Ga door met verzamelen van informatie en observeren.

• Overleg met meldpunt.

• Vraag iemand om mee te observeren.

• Herhaal (delenuit) het onderzoek.

Veilige zorg 11-10-2016

Page 13: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Actie 4b Er is sprake van mishandeling maar betrokkenen willen géén

hulp

Ouderen, die mishandeld worden zijn vrijwel altijd afhankelijk van de pleger .

Blijf contact houden.

Geef een telefoonnummer dat(dag en nacht) bereikbaar is.

Zorg voor een vangnet.

Informeer de huisarts zodat deze ook alert is.

Meld(uw vermoeden van)mishandeling bij het meldpunt.

Soms kan een tijdelijk huis verbod worden ingevoerd.

Goede infrastructuur,samenwerking en coördinatie van

Verschillende hulpverlenende organisaties noodzakelijk. Veilige zorg 11-10-2016

Page 14: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Actie 4c: Er is sprake van mishandeling en

betrokkenen willen hulp

De omstandigheden die kunnen leiden tot mishandeling zijn zeer uiteenlopend. De hulp dus ook

Inventariseer de mogelijkheden afhankelijk van de situatie, de vorm en de ernst van de mishandeling

De mishandeling wordt gemeld

De aandachtsfunctionaris coördineert de verder te nemen stappen (casemanager) .

Goede verwijzing

Met het slachtoffer (en pleger) wordt besproken welk soort hulp nodig is.

.Veilige zorg 11-10-2016

Page 15: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Fase 5 Evaluatie en nazorg

Zijn de vermoedens voldoende onderbouwd?

Is het stappenplan ‘op maat’ uitgevoerd?

Wat waren (in het algemeen) de knelpunten?

Sta ook stil bij de emoties van de medewerker.

Niet te snel afsluiten!

Bij afsluiten, laten weten aan hulpverleners

Duidelijk maken dat de hulpverleners weer contact op moeten nemen als het opnieuw mis dreigt te gaan.

Nazorg: netwerkleden inschakelen om casus in de gaten te houden. Evt logboek, lichaamskaart bijhouden en foto’s maken,Veiligheidsplan maken.

Veilige zorg 11-10-2016

Page 16: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Casus liever 1 vinger a/d hand

Mw .A. dementerend

Toenemend onrustig, roept, werkt niet mee bij

de zorg

‘s ochtends blauwe plekken op de arm

Wie is de dader?

Hoe ga je om met verdenking?

Nachtdienst

Veilige zorg 11-10-2016

Page 17: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Casus: traag maar wel mobiel

Dhr B. beginnend dementerend

Tijdelijk verblijf om te revalideren.

Dhr is enigszins traag en heeft duidelijk een

eigen mening wat hij wel/ niet wil

Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat

spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen:

zoon treft op antwoordapparaat een

bejegening

Hoe vaak signaleren we bewust ?Veilige zorg 11-10-2016

Page 18: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Casus: ware liefde

Mw. D heeft dementie en verblijft in PG

verpleeghuis. Zij heeft wegens

urineretentie een catheter

Haar echtgenoot neemt haar regelmatig mee

op weekendverlof waarna de catheter

sneuvelt.

Ware liefde?

Veilige zorg 11-10-2016

Page 19: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Casus:met de mantel der liefde

Mw. C. heeft Parkinson en dementie

Haar echtgenote is ruw en te snel bij

transfers en heeft de neiging het eten er in

te proppen. Dhr is soms ook dronken

Signalen door de hele keten: ha, dbh,

tijdelijke opname verpleeghuis, ziekenhuis

Mw toont tevreden en verzorgd.

Wat is het risico? Wie heeft de coördinatie?

Veilige zorg 11-10-2016

Page 20: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Casus: de liefde voor een kind

74 jaar komt op PG dagbehandeling

Status na CVA

Woont samen met drugsverslaafde zoon, hij

is ook haar mantelzorger

Ouderenmishandeling: verbaal, fysiek en

uitbuiting , verwaarlozing

Zorgverleners voelen zich niet veilig

Veilige zorg 11-10-2016

Page 21: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Veilige zorg 11-10-2016

Page 22: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Dilemma’s

Van doen naar bespreken

Wat en hoe groot zijn de risico’s

Wat zijn de wensen van mw T.?

Is mw T wilsbekwaam?

10 soorten hulpverleners: wie heeft de

coördinatie?

Veilige zorg 11-10-2016

Page 23: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Wilsbekwaamheid

• Mw T is wilsbekwaam in zake waar zij wil

wonen en welke zorg zij ontvangt

• Mw T. is verminderd wilsbekwaam in zake

haar financiën

• Mw T. is verminderd weerbaar t.a.v. zoon

• Te vroeg ingrijpen kan kwaliteit van leven

schaden:er zijn wel risico’s: dit risico

proberen te beperken

(proportionaliteit/subsidiariteit)

Veilige zorg 11-10-2016

Page 24: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Hoe verder

Luisterend oor voor mevrouw

Groot hulpverleners overleg : hoe de verdere

coördinatie en signalering

Thuiszorg is gericht op mw daardoor minder

spanning

Mw komt zo vaak mogelijk op dbh

Veilige zorg 11-10-2016

Page 25: voordeur · 2016. 10. 11. · Tijdens de hulp bij de toiletgang gaat spontaan zijn mobiel de 1e voorkeur kiezen: zoon treft op antwoordapparaat een bejegening Hoe vaak signaleren

Ogen open! Leerzame dag

Veilige zorg 11-10-2016