20
PRAWO UNII EUROPEJSKIEJ w pigułce Na egzamin! Wydawnictwo C.H.Beck szybko zwięźle i na temat 2. wydanie Zawiera pytania, które padły na egzaminie!

w pigułce - Helion

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: w pigułce - Helion

PRAWOUNIIEUROPEJSKIEJ

PR

AW

O U

NII

EU

RO

PE

JSK

IEJ w

pig

ułce

2. w

yd.

w pigułce

Na egzamin!

Cena 24,90 zł

Zbliża się trudny egzamin, a Ty nie masz już czasu na wertowanie grubych podręczników?

A może musisz szybko i skutecznie powtórzyć ma-teriał przed egzaminem wstępnym na aplikację?

Jeżeli na jedno z tych pytań odpowiedziałeś TAK,ta publikacja jest właśnie dla Ciebie!

To wyciąg, opracowanie wszystkich najważniejszych zagadnień z zakresu prawa Unii Europejskiej, któ-rych znajo mość pomoże Ci w zdaniu egzaminu. Masz ochotę na więcej? Korzystaj z materiałów online.

Prawo Unii Europejskiej w pigułce to:• zwięzłe ujęcie tematu, • tabele, wykresy i wyróżnienia, • istotne stwierdzenia, bez zbędnych opisów, dzięki którym szybko przyswoisz i powtórzysz wiedzę.

ISBN 978-83-255-8043-8

C.H

.BE

CK

Wydawnictwo C.H.Beck

szybko

zwięźle

i na temat

Na egzamin!

www.ksiegarnia.beck.pl

e-mail: [email protected]

tel.: 22 31 12 222, fax: 22 33 77 601

2. wydanie

Zawiera pytania,które padły

na egzaminie!

Page 2: w pigułce - Helion

PRAWO UNII EUROPEJSKIEJw pigułce

Page 3: w pigułce - Helion

www.ksiegarnia.beck.pl

Polecamy inne nasze publikacje:

E. Skibińska

PRAWO UNII EUROPEJSKIEJ. ORZECZNICTWO

Zbiory Orzecznictwa Becka

A. Łazowski (red.), A. Łabędzka, M. Szpunar

PRAWO UNII EUROPEJSKIEJ. TESTY. KAZUSY.TABLICE

Repetytoria Becka

Inne w tej serii:

Prawo cywilne w pigułce

Postępowanie cywilne w pigułce

Prawo karne w pigułce

Postępowanie karne w pigułce

Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych w pigułce

Prawo i postępowanie administracyjne w pigułce

Prawo handlowe w pigułce

Prawo gospodarcze publiczne w pigułce

Prawo fi nansowe w pigułce

Prawo rodzinne i nieletnich w pigułce

Prawo konstytucyjne w pigułce

Prawo rzymskie w pigułce

Logika w pigułce

Powszechna historia państwa i prawa w pigułce

Historia ustroju i prawa Polski w pigułce

Podstawy prawa i wiedzy o społeczeństwie w pigułce

Page 4: w pigułce - Helion

WYDAWNICTWO C.H.BECKWARSZAWA 2016

PRAWO UNIIEUROPEJSKIEJ

w pigułce2. wydanie

Page 5: w pigułce - Helion

© Wydawnictwo C.H.Beck 2016

Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o.ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa

Skład i łamanie: IDENTIADruk i oprawa: Orthdruk, Białystok

ISBN 978-83-255-8043-8 ISBN e-book 978-83-255-8044-5

Redaktor prowadzący: Aneta Gacka-Asiewicz

Wykorzystano materiały autorstwadr Aleksandry Wentkowskiej i dr. hab. Jacka Barcika

Stan prawny: styczeń 2016 r. Darmowe aktualizacje dostępne na www.testy-prawnicze.pl!

Page 6: w pigułce - Helion

Spis treści

Wstęp ............................................................................................................................................. IX

Wykaz skrótów ......................................................................................................................... XI

DZIAŁ PIERWSZY. PRAWO UNII EUROPEJSKIEJ ......................................................... 1

Część I. Zarys integracji europejskiej ............................................................................ 3

Część II. Unia Europejska jako organizacja międzynarodowa (po 1.12.2009 r.) ....................................................................................................................... 8

Rozdział 1. Uwagi wstępne ............................................................................................ 8Rozdział 2. Ogólne informacje o organizacjach międzynarodowych ........... 8Rozdział 3. Ogólna charakterystyka UE jako organizacji międzynarodowej ... 11Rozdział 4. Unia Europejska jako organizacja półotwarta ................................. 12Rozdział 5. Symbole UE .................................................................................................. 16

Część III. Aksjologia Unii Europejskiej .......................................................................... 18Rozdział 1. Katalog wartości UE ................................................................................... 18Rozdział 2. Podstawowe prawa w UE ........................................................................ 19Rozdział 3. Regulacje Traktatu z Maastricht ............................................................ 20Rozdział 4. Obywatelstwo europejskie ..................................................................... 21Rozdział 5. Karta Praw Podstawowych UE (1999–2000) ..................................... 23

Część IV. Struktura instytucjonalna Unii Europejskiej .......................................... 30Rozdział 1. Pojęcie instytucji ......................................................................................... 30Rozdział 2. Zasady instytucjonalne ............................................................................ 31

Część V. Instytucje Unii Europejskiej ............................................................................. 33Rozdział 1. Parlament Europejski ................................................................................ 33Rozdział 2. Rada Europejska ......................................................................................... 41Rozdział 3. Rada ................................................................................................................. 48Rozdział 4. Komisja Europejska .................................................................................... 57Rozdział 5. Trybunał Sprawiedliwości UE ................................................................. 67Rozdział 6. Trybunał Obrachunkowy ......................................................................... 72

Page 7: w pigułce - Helion

VI Spis treści

Część VI. Organy pomocnicze i doradcze ..................................................................... 77Rozdział 1. Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny .................................. 77Rozdział 2. Komitet Regionów ..................................................................................... 79Rozdział 3. Agencje UE .................................................................................................... 81Rozdział 4. Siedziba instytucji unijnych .................................................................... 81Rozdział 5. Urzędnicy w UE ........................................................................................... 82

Część VII. Pojęcie i źródła prawa Unii Europejskiej ................................................. 85Rozdział 1. Pojęcie prawa UE i jego podziały .......................................................... 85Rozdział 2. Prawo UE jako system prawny ............................................................... 86Rozdział 3. Zakresy obowiązywania systemu prawa UE ..................................... 88Rozdział 4. Katalog źródeł prawa UE .......................................................................... 92

Część VIII. Stanowienie prawa Unii Europejskiej ..................................................... 99Rozdział 1. Stanowienie prawa pierwotnego ......................................................... 99Rozdział 2. Stanowienie prawa pochodnego ......................................................... 104Rozdział 3. Planowanie działalności legislacyjnej ................................................. 106Rozdział 4. Zawieranie umów międzynarodowych przez UE ........................... 111

Część IX. Zasady stosowania prawa unijnego ........................................................... 113Rozdział 1. Uwagi wprowadzające ............................................................................. 113Rozdział 2. Katalog zasad ............................................................................................... 113Rozdział 3. Wykładnia prawa UE .................................................................................. 117Rozdział 4. Metody wykładni ........................................................................................ 118

Część X. Sądowy system ochrony prawnej w Unii Europejskiej ....................... 120Rozdział 1. Uwagi ogólne ............................................................................................... 120Rozdział 2. Jurysdykcja Trybunału Sprawiedliwości UE ...................................... 120Rozdział 3. Postępowanie przed Trybunałem Sprawiedliwości UE ................. 127

Część XI. Pozasądowy system ochrony prawnej w Unii Europejskiej ............ 130Rozdział 1. Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich .......................................... 130Rozdział 2. Prawo do składania petycji do Parlamentu Europejskiego ......... 134Rozdział 3. Prawo do składania skargi do Komisji Europejskiej ....................... 137Rozdział 4. SOLVIT ............................................................................................................. 137

Część XII. Finansowanie Unii Europejskiej .................................................................. 138Rozdział 1. Uwagi wprowadzające ............................................................................. 138Rozdział 2. Dochody UE .................................................................................................. 138Rozdział 3. Wydatki UE .................................................................................................... 140Rozdział 4. Wieloletnie ramy finansowe i roczne budżety UE .......................... 141

Page 8: w pigułce - Helion

VII

Rozdział 5. Zasady budżetowe ..................................................................................... 143Rozdział 6. Procedura stanowienia budżetu ........................................................... 144Rozdział 7. Wykonanie budżetu i absolutorium .................................................... 146Rozdział 8. Zwalczanie nadużyć finansowych ........................................................ 148Rozdział 9. Przyszłe perspektywy finansowania UE ............................................. 150

Część XIII. Polityki i działania wewnętrzne Unii Europejskiej ........................... 151Rozdział 1. Zakres przedmiotowy ............................................................................... 151Rozdział 2. Dziedziny kompetencji wyłącznych UE .............................................. 154Rozdział 3. Dziedziny kompetencji dzielonych UE ............................................... 155Rozdział 4. Dziedziny działań UE wspierających, koordynujących lub

uzupełniających działania państw członkowskich ......................................... 165Rozdział 5. Inne polityki i działania wewnętrzne UE ............................................ 169

Część XIV. Katalog swobód rynku wewnętrznego .................................................. 171Rozdział 1. Definicja rynku wewnętrznego ............................................................. 171Rozdział 2. Swoboda przepływu towarów ............................................................... 171Rozdział 3. Swoboda przepływu osób ...................................................................... 174Rozdział 4. Swoboda przedsiębiorczości ................................................................. 177Rozdział 5. Swoboda przepływu usług ..................................................................... 179Rozdział 6. Swoboda przepływu kapitału i płatności .......................................... 181

Część XV. Unia Gospodarcza i Walutowa ..................................................................... 183Rozdział 1. Główne założenia Unii Gospodarczej i Walutowej ......................... 183Rozdział 2. Członkostwo w Unii Gospodarczej i Walutowej .............................. 186Rozdział 3. Instytucje działające w ramach Unii Gospodarczej i Walutowej .... 191

Część XVI. Przestrzeń Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości .............. 198Rozdział 1. Istota ............................................................................................................... 198Rozdział 2. Geneza ............................................................................................................ 199Rozdział 3. Cele i zasady ................................................................................................. 201Rozdział 4. Instytucje działające w ramach PWBiS ................................................ 202

Część XVII. Działania zewnętrzne Unii Europejskiej .............................................. 207Rozdział 1. Zakres działań zewnętrznych ................................................................. 207Rozdział 2. Zasady działań zewnętrznych ................................................................ 207Rozdział 3. Cele działań zewnętrznych ..................................................................... 208

Część XVIII. Polska w Unii Europejskiej ........................................................................ 210Rozdział 1. Geneza procesu integracji ....................................................................... 210Rozdział 2. Integracja instytucjonalna Polski z UE ................................................ 214

Spis treści

Page 9: w pigułce - Helion

VIII Spis treści

Rozdział 3. Konstytucja RP wobec integracji europejskiej ................................. 216Rozdział 4. Dyrektywy wykładni proeuropejskiej Trybunału

Konstytucyjnego ......................................................................................................... 218Rozdział 5. Dyrektywa wykładni proeuropejskiej Trybunału

Sprawiedliwości UE .................................................................................................... 218Rozdział 6. Integracja ekonomiczna .......................................................................... 221

DZIAŁ DRUGI. PYTANIA KONTROLNE ............................................................................ 223

Page 10: w pigułce - Helion

Wstęp

Zapewne czujesz presję przed zbliżającym się egzaminem i zastanawiasz się jak przebrnąć przez setki stron tekstu tak, aby wiadomości zostały w Twojej głowie. Konieczne są notatki, zakreślacze itp., których zadaniem jest pomóc Ci w uporządkowaniu wiedzy. Co jednak jeśli czasu jest coraz mniej, a  po przeczytaniu tych setek stron nie starczyło go już na notatki i rysowanie tabel? Rozwiązanie stanowi właśnie ta publikacja. To kompak­towe opracowanie wszystkich najważniejszych zagadnień, których znajo­mość pomoże w  zdaniu egzaminu. Przedstawiamy Ci idealne narzędzie zarówno do nauki, jak i  do powtórki przed egzaminem. Dzięki zwięzłe­mu ujęciu tematu, tabelom, wykresom i wyróżnieniom szybko przyswoisz i powtórzysz wiedzę, a podejście do egzaminu stanie się mniej stresującym przeżyciem.

Korzystaj także z testów, do których odeśle Cię QR Code z okładki. Wydanie drugie zostało wzbogacone o pytania kontrolne, które pozwolą

sprawdzić stopień przygotowania do egzaminu.Powodzenia!

Redakcja

Page 11: w pigułce - Helion
Page 12: w pigułce - Helion

Wykaz skrótów

1. Akty prawne

AW ........................... Akt Wspólnot Europejskich (European Community Act) z 17.10.1972 r.

EKPC ....................... Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Pod­stawowych Wolności z 4.11.1950 r. (Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.)

GATT ...................... Układ ogólny w  sprawie taryf celnych i  handlu (General Agreement on Tariffs and Trade) z 30.10.1947 r.

JAE ........................... Jednolity Akt Europejski z 1986 r. (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/5)

Karta NZ ................. Karta Narodów Zjednoczonych z 26.6.1945 r. (Dz.U. z 1947 r. Nr 23, poz. 90 ze zm.)

KPK .......................... ustawa z  6.6.1997  r. – Kodeks postępowania karnego (Dz.U. Nr 89, poz. 555 ze zm.)

KPP ........................... Karta praw podstawowych Unii Europejskiej z 14.12.2007 r. (Dz.Urz. C Nr 303 z 14.12.2007 r.)

TA ............................ Traktat z  Amsterdamu, zmieniający Traktat o  Unii Euro­pejskiej, Traktaty ustanawiające Wspólnoty Europejskie i niektóre związane z nimi akty z 2.10.1997 r. (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/31)

TEWEA ................... Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Ato­mowej z 25.3.1957 r. (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/3)

TEWG ..................... Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą z 25.3.1957 r. (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/2)

TEWWiS ................. Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Węgla i Stali z 18.4.1951 r.

TFUE ....................... Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej z 9.5.2008 r. (Dz.Urz. C Nr 115 z 9.5.2008 r.)

TK ............................ Traktat ustanawiający Konstytucję dla Europy z 29.10.2004 r. (Dz.Urz. C Nr 310 z 16.12.2004 r.)

TL ............................ Traktat z  Lizbony zmieniający Traktat o  Unii Europej­skiej i  Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską z 13.12.2007 r. (Dz.Urz. C Nr 306 z 17.12.2007 r.)

TN ............................ Traktat z  Nicei zmieniający Traktat o  Unii Europejskiej, Traktaty ustanawiające Wspólnoty Europejskie i  niektóre

Page 13: w pigułce - Helion

XII Wykaz skrótów

związane z nimi akty z 26.2.2001 r. (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/32)

TRIPS ...................... Porozumienie w sprawie handlowych aspektów praw wła­sności intelektualnej (Agreement on Trade-Related Aspects on Intellectual Property Rights) z 15.4.1994 r.

TUE ......................... Traktat o  Unii Europejskiej z  7.2.1992  r. (Dz.U. z  2004  r. Nr 90, poz. 864/30)

TWE ........................ Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/2)

2. Organy, instytucje i organizacje

ASEAN .................... Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo­WschodniejCOERPER .............. Comité de Representants Permanents (Komitet Stałych

Przedstawiecieli)EBC ......................... Europejski Bank CentralnyEBI ........................... Europejski Bank InwestycyjnyEDA ......................... Europejska Agencja OchronyEFTA ....................... European Free Trade Association (Europejskie Stowarzy­

szenie Wolnego Handlu)EKES ........................ Europejski Komitet Ekonomiczno­SpołecznyEND .......................... Europejski Nakaz DowodowyENO .......................... Europejski Nakaz OchronyERPO ....................... Europejski Rzecznik Praw ObywatelskichESDZ ........................ Europejska Służba Działań ZewnętrznychETPC ....................... Europejski Trybunał Praw CzłowiekaEWEA ..................... Europejska Wspólnota Energii Atomowej (Euratom)EWG ........................ Europejska Wspólnota GospodarczaEWO ........................ Europejska Wspólnota ObronnaEWWiS .................... Europejska Wspólnota Węgla i StaliFTK .......................... Federalny Trybunał KonstytucyjnyICAO ....................... Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa CywilnegoIGC .......................... Intergovernmental Conference (Konferencja Międzyrządowa)KBWE ..................... Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w EuropieKE ............................. Komisja EuropejskaKPB .......................... Komitet Polityczny i BezpieczeństwaKR ............................. Komitet RegionówKW .......................... Komitet Wojskowy Unii EuropejskiejMSZ ......................... Ministerstwo Spraw ZagranicznychMTS ......................... Międzynarodowy Trybunał SprawiedliwościNATO ...................... North Atlantic Treaty Organization (Organizacja Traktatu

Północnoatlantyckiego)OBWE ..................... Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w EuropieONZ ........................ Organizacja Narodów Zjednoczonych

Page 14: w pigułce - Helion

XIII

PE ............................. Parlament EuropejskiRE ............................ Rada EuropySPI ............................ Sąd Pierwszej InstancjiSTSM ....................... Stały Trybunał Sprawiedliwości MiędzynarodowejSW ........................... Sztab Wojskowy Unii Europejskiej TO ............................ Trybunał ObrachunkowyTSUE ........................ Trybunał Sprawiedliwości Unii EuropejskiejUE ............................ Unia EuropejskaUZE ......................... Unia ZachodnioeuropejskaWE ........................... Wspólnota EuropejskaWESA ....................... Wspólny Europejski System AzylowyWMO ...................... Międzynarodowa Organizacja MeteorologicznaWTO ....................... World Trade Organization (Światowa Organizacja Handlu)

3. Publikatory i czasopisma

Dz.U. ........................ Dziennik Ustaw Dz.Urz. .................... Dziennik Urzędowy PiP ........................... Państwo i Prawo PS ............................. Przegląd Sądowy Zb. Orz. ................... Zbiory Orzecznictwa Trybunału Europejskiego

4. Inne

art. ............................ artykułds. ............................. do sprawEOG ......................... Europejski Obszar GospodarczyENA ......................... Europejski Nakaz AresztowaniaEPB .......................... Europejska Przestrzeń BadawczaESBC ....................... Europejski System Banków Centralnych ESDZ ........................ Europejska Służba Działań Zewnętrznych ESW ......................... Europejski System WalutowyETE .......................... Europejski Tytuł Egzekucyjny EWP ........................ Europejska Współpraca Politycznałac. ............................ łaciński (­a, ­e)n. .............................. następny (­a, ­e)np. ............................ na przykładNr ............................. numerok. ............................ okołoPKB .......................... Produkt Krajowy Bruttopor. ........................... porównajpoz. .......................... pozycjaPWBiS ..................... Przestrzeń Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwościred. ........................... redakcjas. ............................... strona

Wykaz skrótów

Page 15: w pigułce - Helion

XIV Wykaz skrótów

t. ............................... tomUGiW ...................... Unia Gospodarcza i Walutowaw. .............................. wiekWPBiO ..................... Wspólna Polityka Bezpieczeństwa i ObronyWPH ....................... Wspólna Polityka HandlowaWPR ......................... Wspólna Polityka RolnaWPT ........................ Wspólna Polityka TransportowaWPZiB .................... Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwaww. ........................... wyżej wymieniany (­a, ­e)z. ............................... zeszytzob. .......................... zobacz

Page 16: w pigułce - Helion

DZIAŁ PIERWSZY. PRAWO UNII EUROPEJSKIEJ

Page 17: w pigułce - Helion
Page 18: w pigułce - Helion

Część I. Zarys integracji europejskiej

1. Proces integracji. Proces integracji europejskiej rozwijający się na kontynencie po II wojnie światowej można podzielić na kilka etapów. Ich początkowe i końcowe daty wyznaczają wydarzenia, które spełniały rolę katalizatorów integracji (przede wszystkim są to daty zawarcia trak-tatów istotnych dla integracji). Oddzielnie można wspomnieć o projek-tach integracyjnych zgłaszanych przed 1945 r.

2. Warunki konieczne dla rozwoju integracji. Można wymienić co najmniej kilka warunków koniecznych i zarazem sprzyjających inte-gracji europejskiej. Należą do nich: zróżnicowanie polityczne i wielość podmiotów (państw); wspólne podłoże kulturowe; wspólna religia; wspólnota zagrożeń oraz wspólne interesy ekonomiczne.

3. Plan Marshalla. Duże znaczenie dla wsparcia tendencji integra-cyjnych miał amerykański Plan Pomocy Europie (European Recovery Program), zwany także Planem Marshalla. Przewidywał on udzielanie państwom europejskim pomocy finansowej i technicznej pod warun-kiem przedstawienia przez nie wspólnego planu odbudowy i  liberali-zacji swoich gospodarek, a także powołania instytucji do podziału po-mocy. W  efekcie, 16.4.1948  r. państwa Europy Zachodniej stworzyły Organizację Europejskiej Współpracy Gospodarczej (Organization for European Economic Cooperation – OEEC), przekształconą konwen-cją paryską z 14.12.1960 r. w Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (Organization for Economic Cooperation and Development – OECD). Zajmowała się ona pierwotnie podziałem pomocy z Planu Marshalla.

Page 19: w pigułce - Helion

4 Część I. Zarys integracji europejskiej

4. Deklaracja Schumana. Na początku lat 50. XX w. zaistniał kon-flikt między Francją a nowo powstałą RFN o status Zagłębia Saary. RFN chciała włączyć ten przemysłowy region do swojego terytorium (nastą-piło to  ostatecznie w  1957  r.), jednak Francja obawiała się wzmocnie-nia potencjału przemysłowego Niemiec. Podobny konflikt miał miejsce po I wojnie światowej i doprowadził do, zorganizowanego w 1935 r. przez władze hitlerowskie, plebiscytu, w  wyniku którego Saarę przyłączono do  Rzeszy. Wyciągając wnioski z  przeszłości francuski minister spraw zagranicznych Robert Schuman postanowił inaczej rozwiązać sporne zagadnienie. Wyjściem było rozwiązanie ponadnarodowe, czyli ucieczka od narodowych, partykularnych egoizmów. W dniu 9.5.1950 r. wystąpił on z  tzw. Deklaracją Schumana, czyli skierowaną do rządu RFN pro-pozycją połączenia przemysłów węglowo-stalowych Francji i Niemiec i poddania ich kontroli ponadnarodowego organu.

5. Traktat o Europejskiej Wspólnocie Węgla i Stali. Deklaracja Schumana doprowadziła do  podpisania w  Paryżu 18.4.1951  r. Trakta-tu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Węgla i Stali (od miejsca podpisania jest także zwany traktatem paryskim). Został on zawarty przez 6 państw (Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, RFN i  Wło-chy). Wszedł w życie 23.7.1952 r., a ponieważ został zawarty na 50 lat, okres jego obowiązywania wygasł 23.7.2002 r. (w konsekwencji EWWiS przestała istnieć, zaś jej kompetencje przejęła Wspólnota Europejska). Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Węgla i  Stali utworzył pierwszą z 3 ponadnarodowych organizacji wspólnotowych, wyposa-żonych w  osobowość prawną. Był przykładem integracji sektoralnej, gdyż jednoczeniu podlegał wyłącznie ściśle wydzielony obszar (przemysł węglowo-stalowy). Utworzył wspólny rynek węgla, żelaza i stali pomię-dzy umawiającymi się państwami. Powołał także instytucje Wspólnoty, na które składały się: Wysoka Władza, Wspólne Zgromadzenie, Spe-cjalna Rada Ministrów.

Page 20: w pigułce - Helion

5

6. Koncepcje integracji europejskiej. Wypracowane już w  latach 50. XX w. koncepcje integracji (łac. integratio – łączenie, zespolenie) można podzielić na 3 grupy.

Koncepcja federacyjna

Zakłada współpracę w oparciu o struktury ponadnarodowe, obejmu-jącą wszystkie sfery integracji i prowadzącą do powstania federal-nego państwa europejskiego. Koncepcja ta znajdowała duże uzna-nie m.in. wśród polityków niemieckich.

Koncepcja konfederacyjna

Integracja ma przebiegać z zachowaniem atrybutów suwerenno-ści uczestniczących państw. Należy dokonać podziału kompetencji między organizację a państwa. Lansował ją m.in. prezydent Francji Ch. de Gaulle (koncepcja „Europy Ojczyzn”).

Koncepcja funkcjonalistyczna

Najbardziej pragmatyczna, zakłada, że integrację polityczną poprze-dzać powinna ekonomiczna. Dopiero po zintegrowaniu w sferze go-spodarczej można rozwijać projekty integracji politycznej.

W toku rozwoju integracji wymienione koncepcje ścierały się ze sobą.

7. Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą. Europejska Wspólnota Gospodarcza miała na  celu, poprzez ustano-wienie wspólnego rynku i unii gospodarczo-walutowej oraz prowadze-nie wspólnych polityk i działań, przyczynianie się w całej Wspólnocie do  harmonijnego i  zrównoważonego rozwoju działań gospodarczych, trwałego i  nieinflacyjnego wzrostu, z  poszanowaniem środowiska na-turalnego, wysokiego stopnia zbieżności funkcjonowania gospodarek, wysokiego poziomu zatrudnienia i opieki społecznej, podnoszenia stopy życiowej i jakości życia, spójności ekonomicznej i społecznej oraz soli-darności pomiędzy państwami członkowskimi (art. 2 TEWG).

8. Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Ato-mowej. Zadaniem EWEA jest przyczynianie się, poprzez stworzenie niezbędnych warunków, do  powstania i  szybkiego rozwoju przemysłu jądrowego, do podniesienia stopy życiowej w państwach członkowskich oraz rozwoju wymiany z innymi państwami (art. 1 TEWEA).

9. Jednolity Akt Europejski. W  1975  r. w  ramach Wspólnot został przedstawiony raport w sprawie utworzenia UE, tzw. Raport Tindeman-sa. W dniu 6.1.1981 r. wysunięto niemiecko-włoską propozycję, znaną pod nazwą Inicjatywy Genschera–Colombo (nazwa pochodzi od nazwisk ministrów spraw zagranicznych obu państw).

Część I. Zarys integracji europejskiej