Wait Zar User's Guideဝဇာ အသးပြသ လကစ

version 1.8

This is the bilingual version of the Wait Zar user's guide. The English version is printed first, followed by the Burmese version. When changes have to be made, the English version of the User's Guide will be updated first.

ဤဝဇာအသးပြြ လကစက အ��လြ ပြနြာဘာသာ၂ြျးပြငဖြာပြထားြါသည။ ထြြပြငဆငချကြျားက အ��လြဘာသာလကစတင အမြဦးစာ ဖြာပြြညပြစြါသည။

ပြနြာပြနသ Everlearner နင Little Alien.

Table of Contents1. Introduction_________________________________________________ p. 11.1 Who Is This Guide For?____________________________________ p. 1

2. Requirements_________________________________________________ p. 13. Basic Usage__________________________________________________ p. 13.1 Switching from Myanmar to English_________________________ p. 23.2 Typing Words in Myanmar___________________________________ p. 23.3 Pat-Sint Words____________________________________________ p. 33.4 System Tray Icon__________________________________________ p. 43.5 The “Typing” Sub-Menu_____________________________________ p. 53.6 Blog Sticker______________________________________________ p. 6

4. Finding a Word_______________________________________________ p. 64.1 Help Keyboard_____________________________________________ p. 64.2 Romanisation______________________________________________ p. 8

5. Typing Options_______________________________________________ p. 85.1 Burglish Input____________________________________________ p. 95.2 Keyboard Input____________________________________________ p. 95.2.1 Zawgyi-One___________________________________________ p. 105.2.2 myWin 2.2____________________________________________ p. 115.2.3 Myanmar 3____________________________________________ p. 115.2.4 Ayar_________________________________________________ p. 12

5.3 Shan Keyboards___________________________________________ p. 135.3.1 Yunghkio_____________________________________________ p. 13

6. Settings and Advanced Usage_________________________________ p. 136.1 Changing the Hotkey______________________________________ p. 146.2 Changing the Defaults____________________________________ p. 156.3 Adding Your Own Words____________________________________ p. 156.4 Running Wait Zar from a USB Drive with Pstart____________ p. 16

7. Troubleshooting FAQ_________________________________________ p. 187.1 Contacting the Wait Zar Team_____________________________ p. 19

Appendix A: License____________________________________________ p. 19၁.နဒါနး__________________________________________________________ p. 1

၁. ၁ ဤလမးညနက ဖတသင သများ________________________________________ p. 1

၂. လအပချကများ ___________________________________________________ p. 1၃. အခြခခ အသးပပပ _________________________________________________ p. 2

၃. ၁ ြမနမာမ အငင လပသ ခြပာငးလြခငး _____________________________________ p. 2၃. ၂ ြမနမာစကားလးများ ရကနပြခငး _______________________________________ p. 2၃. ၃ ပါဌဆင စကားလးများ _____________________________________________ p. 4၃.၄ System Tray Icon__________________________________________ p. 5၃. “၅ Typing” Sub-Menu ကအသးပပြခငး________________________________ p. 6၃.၆ Blog Sticker______________________________________________ p. 6

၄. စကားလးတစလးက ရာခဖြခငး __________________________________________ p. 7၄. ၁ အခထာကအကပပ ကးဘတ _________________________________________ p. 7၄. ၂ အငင လပဘာသာြဖင ရကနပြခငး _______________________________________ p. 9

၅. စာရကထညသညနညးလမးများ _________________________________________ p. 9၅. ၁ ဘားငလစြဖင စာရကထညြခငး ______________________________________ p. 10၅. ၂ ကးဘတြဖင စာရကထည ြခငး _______________________________________ p. 11

၅.၂.၁ Zawgyi-One____________________________________________ p. 11၅.၂.၂ myWin 2.2____________________________________________ p. 12၅.၂.၃ Myanmar 3_____________________________________________ p. 13၅.၂.၄ Ayar__________________________________________________ p. 13

၅. ၃ ရမး ကးဘတများ ______________________________________________ p. 14၅.၃.၁ Yunghkio_____________________________________________ p. 14

၆. အြပငအဆငများ _________________________________________________ p. 15၆. ၁ အြမနသး ခလတက ခြပာငးလြခငး ___________________________________ p. 15၆. ၂ ပခသ အြပငအဆင များကခြပာငးလြခငး ________________________________ p. 18၆. ၃ ကယပင စကားလးများ ထည သငးြခငး __________________________________ p. 19၆. ၄ ဝဇာ ခဆာဖဝ က USB Drive မ PStart သး၍စတငြခငး __________________ p. 19

၇. ြပဿနာများ ခြဖရငးရာတင ခမးခလရသည ခမးခနးနင အခြဖများ ___________________ p. 21၇. ၁ ဝဇာ ပခရာငျကအသငးသ ဆကသယြခငး _______________________________ p. 22

ခနာကဆကတ က- လငစင _____________________________________________ p. 22

1. Introduction

Welcome to Wait Zar, a syllable-level romanised input system for the Burmese language. Thanks for downloading this software; please go to:

http://code.google.com/p/waitzar/...for the latest version of Wait Zar, or if you'd like to join the project. If you’d like to receive emails whenever Wait Zar is updated, please subscribe to our mailing list:

http://groups.google.com/group/waitzarWait Zar is a community project. It is open-source, and free. (This user’s guide was typed using Wait Zar in Open Office.)

1.1 Who Is This Guide For?

This guide is for regular users of WaitZar. If you are a developer or an advanced user, then please read the WaitZar Hacker's Guide, available at the project web page.

2. Requirements

Wait Zar is tested on Windows 2000, Windows XP, Windows Vista, and Windows 7. It should work on these operating systems without any problems. If you are running another configuration (such as Windows Server 2008) and you experience an error, please post a bug report and we will look into it:

http://code.google.com/p/waitzar/issues/entryYou don't need anything else to run Wait Zar. It is designed to be usable from systems you don't have control over, like Internet Café or Library computers. You don't even need any Myanmar fonts; you will still be able to see the words as you type them. However, if you can install fonts, you should install whichever ones you plan on using. Currently supported fonts are:

● Zawgyi-One

● Win Innwa

● Padauk

● Parabaik

● Myanmar 3

● Ayar

● Yunghkio

We have included the Padauk font with this release of WaitZar; you should install Padauk in order to view this document properly.

3. Basic Usage

This section will describe how to use Wait Zar. After reading this, you will be able to type

– 1 –

emails and blog posts in Burmese. To learn everything else, read sections 4. Finding a Word and 5. Typing Options. If you really want to know everything, read the Wait Zar Hacker's Guide.

To get started, download the latest version of Wait Zar. There are two ways to run the program:

● Recommended mode: unzip Wait Zar into a directory, and click WaitZar.exe.

● Simple mode: just click WaitZar.exe; no need to unzip the program. (You will not be able to use all of the latest features in this mode.)

Either way, after you click on WaitZar.exe, a white “!” will appear on your status bar. Wait for it to change into the letters “ENG” —at this point, Wait Zar is ready to use!

3.1 Switching from Myanmar to English

Initially, Wait Zar will start in “English” mode. This will only change one thing on your computer: holding down the “Ctrl” key and then pressing the “Shift” key will switch you to “Myanmar” mode. You can tell when this happens because the “ENG” icon will change to “ြမ”. Hit “Ctrl” and “Shift” again to switch back to English.

All of Wait Zar's features are active in “Myanmar” mode. The only purpose of “English” mode is to deactivate Wait Zar so that you can use all of the normal Windows shortcut keys.

3.2 Typing Words in Myanmar

To type a word, just type the sound of that word in Burmese. For most words, you can easily guess what needs to be typed. For example, to type “က”, just type “k” then “o”. You'll see:

You can drag this window to a better location if you want. Pressing “space” or “enter” will choose the word in green. You can press “left” or “right” to change which word is selected. The numbers below each word are shortcuts for typing that word (e.g., pressing “2” will type “ကယ”). Pressing “escape” will cancel the current word.

After hitting “space”, “enter”, or a number key, you’ll notice that the “sentence window” is still visible:

The sentence window gathers words you’ve typed and permits very simple editing of phrases prior to actually typing them. It also tries to predict which Burmese word you want

– 2 –

when you type, e.g., “pat” —there are eight possibilities! It does this by looking at the previous three words you’ve typed. This is useful, because if Wait Zar guesses correctly (and puts the word in place “1”), you only have to press “space” —no arrow or number keys are required.

Whenever only the sentence window is visible, the following controls apply:

Pressing left/right will move the cursor (black bar) in the sentence window. The cursor is a “smart cursor”; it will move one word (not letter) each time you press left/right.

Pressing a letter key will begin a new word. This word will appear at the current cursor position.

Pressing “backspace” or “delete” will remove the word before or after the cursor, respectively. This allows you to fix minor problems in your sentence before committing it.

Pressing a number key (0-9) will type the corresponding Burmese numeral (၀-၉) into the sentence window.

Pressing most symbol keys will type that symbol; this is designed to make regular typing much simpler. The following symbols can be typed:

`~!@#$%^&*()-_=+[{]}\|;:'\"<>/?Pressing “Enter” will “commit” the sentence, transferring it to the current active program (e.g., Microsoft Word).

Pressing “space” will do the same thing, if the cursor is at the end of the sentence. If not, “space” will do the same thing as the “right” arrow key.

Pressing “,” or “.” will “commit” the sentence, and then type “၊”or “။”.

Pressing “F1” will bring up a virtual keyboard, and will allow you to look up a word’s romanisation by typing that word letter-by-letter.

3.3 Pat-Sint Words

Typing pat-sint words (e.g., “မနခလး”) is very easy in WaitZar. Simply type the first part of the word: “man” and hit “space” to send it to the sentence window. Then, type the stacked letter (and any trailing characters) —in this case, “ta”. Don’t hit space yet:

WaitZar has added a new entry, to the left of the “1” key. This new entry will combine with

– 3 –

“man” to make “manda”. Since this is a special case, we have assigned it to a special key: the “~” key (left of the “1” key). We have also made “1” the default, to avoid confusing beginners. Press “left” and the cursor will move to this special word:

As you can see, the word “man” in the sentence window” has also turned red, and changed to “manda”. This indicates that pressing “space” will overwrite the previous word, which is exactly how pat-sint words usually work. Press “space” now (you could also press “`” or “~”). Now, you can continue to type the remainder of the word:

If you prefer, you can also type the pat-sint portion of the word as “manda” —see Section 4 for details.

Currently, not every pat-sint word can be typed using the shortcut notation.

3.4 System Tray Icon

When WaitZar starts, it will display an “ENG” (or “ြမ”) icon in the system tray. If you are running Windows 7, you might not be able to see the WaitZar icon. Click on the “up-arrow” next to the System Tray and drag the “ENG” icon to the visible system tray.

It is important that the system tray icon for Wait Zar is visible, because this is how you access the Wait Zar menu. Click on this icon and you'll see:

– 4 –

Help/About — Show information about the software.

Settings — Change basic settings, like the hotkey combination.

Exit — Close Wait Zar. Remove all hotkeys from the system. If Wait Zar causes your system to slow down or behave strangely, choose this option to stop the program.

English — Change text mode to English. Same effect as pressing “Ctrl+Shift”

Myanmar — Change text mode to Myanmar. Same effect as pressing “Ctrl+Shift”

Typing — Change the input method, output encoding, or language. See below (Section 3.5) for more details.

Look Up Word (F1) — If you don’t know how to type a difficult word, you can click this option to bring up the virtual keyboard. See Section 4.1 for details.

3.5 The “Typing” Sub-Menu

When you click on “Typing” in the system menu, you will see the following options:

This menu lets you change everything about how you type. The categories are as follows:

ဘာသာစကား — Change the language you are typing in. ြမနမာစာ and ရမးစာ are supported.

Input Method — Change the way you type words. “WaitZar” is the default, but we also support other popular methods like Burglish and keyboards like Zawgyi-One. See Section 5 for a list of these.

– 5 –

Encoding — Change the encoding WaitZar outputs when you press “Enter”. If, for example, you are typing a document using Win Innwa, you should set the encoding to “Win Innwa”. Please note that you will also have to change the font in your application (e.g., Microsoft Word), or the words you type will appear incorrect.

Note: The “Encoding” does not have to be the same as the “Input Method”. For example, you can type using the Ayar Keyboard, but output the Zawgyi-One encoding.

3.6 Blog Sticker

Show your support for Wait Zar! If you use Wait Zar to type your blog entries or forum posts, you can link to this image in your sidebar, and help spread the word about Wait Zar:

You can download this image from:

http://waitzar.googlecode.com/files/wz_usericon.png

4. Finding a Word

Although Wait Zar was designed to be natural to use, there will come a time when you do not know how to type a certain word. Fortunately, it is very easy to look up words in WaitZar. The next section explains how to do this.

4.1 Help Keyboard

The easiest way to look up words in WaitZar, is to use the Help Keyboard. While you are typing, press “F1” to bring up a virtual keyboard. Now, when you press a key, you will directly pick the Burmese letter associated with that key. So, by looking at the keyboard:

…we can see that pressing U will type “က”. (You can also click on the key directly with the mouse.) The letters in blue are the shifted Burmese letters for each key; if you hold down

– 6 –

“Shift”, then you will see them swap places with the black letters:

So, typing Shift+U will type “ဉ ”, not “က”. When you are looking up a word, make sure to

type the consonant before any vowels, medials, or tone marks. (The exception is ခေ, which

is always typed first.) So, in order to type “ခလး”, we type the letters in this order:

Burmese Letters: ခေ လ ေး

Actual Keys: a v ;

At this point, WaitZar has identified the word for us, and we can press “space” to enter it into our sentence window:

Unicode keyboard users should be able to figure this out pretty easily; it is identical to the myWin 2.2 layout described in Section 5.2.2. Note that, due to advances in Unicode technology, Wait Zar’s keyboard doesn’t require any difficult key sequences such as Ctrl+Shift+Key or Alt+number. Only the Shift key is used to extend the letter base. For example, instead of having a “stacked” letter for each consonant, just type “`” after the consonant to stack it. So, to look up “waitzar”, we type:

Burmese Letters: ဝ ေ ဇ ဇ (stack) ော

Actual Keys: shift+w d shift+z shift+z ` m

Even if there is no romanisation for a given word, you can still press “Space” and type it.

You can press “Esc” or “F1” to cancel the help keyboard. The “Memory List” to the right of the virtual keyboard will store your most-recently looked-up words, for quick reference:

– 7 –

4.2 Romanisation

Some words in Wait Zar might not seem to make sense. For example, “ဆ” is “ssa”, instead of just “sa”. Actually, the Wait Zar romanisation was designed to be simple to learn while at the same time allowing experts to type quickly with it. The following web page provides a good explanation of how to type the word you want:

http://www.waitzar.com/instructions.pyIn addition, Wait Zar uses two shortcuts to speed up typing.

● Any word containing “aung” can shorten it to simply “g”. For example, “kaung” can be typed as “kg”. “Aung” by itself can be shortened to “ag”.

● If only one set of words is possible at any point, the sequence to that set is parenthesized. For example, typing “singa” is sufficient for WaitZar to guess that you want “singapore”.

5. Typing OptionsSince version 1.8, Wait Zar supports several different Input Methods, including Burglish and Key Magic keyboards. You can think of an Input Method as the way you go from English letter keys to Burmese words. The default Input Method is “Wait Zar”, which was described in Section 3. In this section, we will describe the other Input Methods. In order to switch to a new Input Method, click on the Wait Zar icon and then choose “Typing” followed by the Input Method of your choice.

The best thing about having all these keyboards is that you can mix and match your Input Method with your Output Encoding. So, if you prefer using the Zawgyi-One keyboard, but you want to print in a Unicode font like Padauk, then you don't have to learn a new keyboard —just set the “Input Method” to “Zawgyi-One Keyboard” and the “Encoding” to “Unicode”!

Note: Currently, it is not possible to change the Help Keyboard's Input Method. We will change this in a future release.

– 8 –

5.1 Burglish Input

Burglish is a popular Input Method that is very similar to Wait Zar. It was developed by Ko Soe Min; the project page is:

http://code.google.com/p/burglish/Some people prefer Burglish because it tries to list as many words as possible. For example, if you type “ko”, you will see:

Because there are so many words, you will have to use the “up” and “down” arrows to scroll through them. Some words will have many pages; fortunately, “ko” only has two. To see the second page, press “down”.

In order to type words in Burglish, use the “Tab” or “Enter” keys. The Space bar will simply cycle through the choices. This style of input is similar to Japanese keyboards; it is possible to change it using the config file.

Burglish has more rules that you should be aware of. Typing “f” will allow you to output “ေ”. In order to stack consonants, you should use capital letters. For example, type “KA” to

output “ေ”. If you want to type words that use kinzi, you should build them by stacking the

consonant onto “င”. For example, type “in GA lait” to output “အငင လပ”. Of course, all of the normal features of WaitZar (like the arrow keys) work with Burglish as well.

5.2 Keyboard Input

The remaining Input Methods are very different from Wait Zar. Instead of typing entire words all at once, these “Keyboard Input Methods” type one Burmese letter at a time. You will never have to choose a word, so only the sentence window is visible. Also, the arrow keys don't work; the cursor is fixed for keyboard inputs.

– 9 –

Each Burmese letter has a key combination that you must memorize. For example, if you switch to the Zawgyi-One keyboard, you press “j” to type “ြေ”, and “u” to type “က”. Some

keys have to be typed using the Shift key. For example, press “Shift” and “z” to type “ဇ”. For some keyboards, you will have to press other keys to reach even more letters. For example, you have to press tilde (“~”) then hold “Shift” and press “1” to type “ဍ”. Press

“~” then press “u” to type “stacked ka”, “ေ”. Usually, the more complex key combinations are reserved for uncommon Burmese letters.

The following sections will explain which keys to press for each Keyboard Input Method. Please note that the examples given are using an English-US version of Windows. If you are using a different version of Windows (like French or Swedish), then you should type each key based on its position, not its letter. This sounds confusing, but it will become much clearer if you look at the layout diagrams.

There is one more thing you have to be aware of: what order to type letters in. For example, to type “သငကင န” in Zawgyi-One, you type “ojuFef” (သ+ြေ+က+ေင +န+ေ). With the

myWin2.2 keyboard, you type it as “ouFjef” (သ+က+ေင +ြေ+န+ေ). For each section, we will

explain the correct order to type the consonant (က is used as an example), the prefix

letters (ြေ and ခေ), kinzi (ေင ), and any suffix letters (such as ေျ ော or ေး).

5.2.1 Zawgyi-One

The Zawgyi-One keyboard is a very popular way of typing Burmese. It is based off the version used by Planet Myanmar, which uses “~” to type additional keys. (Note that, for the current release, you cannot use Ctrl+Shift to type letters; you have to use “~” + Shift.) The version included with WaitZar adds auto-correction for most letters, so you can just type “j” when you want “ြေ”, and WaitZar will shorten or lengthen the medial as required.

Here is the layout diagram for Zawgyi-One. Default letters are in black. Use Shift to type letters in blue. Tilde (~) types red letters, and Shift+Tilde types purple letters. Note that the default (English-US) letters are not shown on this diagram; there is not enough space.

Typing order for Zawgyi-One is as follows:

– 10 –

ခေ + ြေ + က + ေင + ေျ + ော + ေး

5.2.2 myWin 2.2

The myWin keyboard layout was developed by ThanLwinSoft.org. It is capable of typing any Burmese letter, and requires typing letters as they are stored in the Unicode encoding. (Kinzi is the exception to this rule.) In order to “stack” a letter, first type the letter you want to stack and then press the “Stack” key (tilde key on English-US keyboards).

Here is the layout diagram for myWin 2.2. Please note that some English letters (e.g., “%” and “+”) have been disabled. Half-stop, full-stop, and the letter “၎” are also disabled.

Typing order for myWin 2.2 is as follows:

ခေ + က + ြေ + + ေင + ေျ + ော + ေး

5.2.3 Myanmar 3

Myanmar 3 is a respected package produced by the Myanmar NLP research team. The keyboard layout tries to move letters closer to the “home keys” (the keys your fingers return to when typing) in order to make it easier to find the key you're looking for. It also added a few characters from ethnic scripts. Some complex letters have also been removed; for example, to type “kinzi”, you must type “ifF”.

Here is the Myanmar 3 keyboard layout diagram. Note that, in order to stack a letter, you must press “F” to type the “stacking character”. Then type the letter you want to stack. This is the reverse of how myWin 2.2 does it.

– 11 –

Typing order for Myanmar 3 is as follows:

ခေ + က + ြေ + ေင + ေျ + ော + ေး

5.2.4 Ayar

Ayar is a relatively new keyboard. Its layout is very similar to myWin 2.2, with a few changes. Several keys have been switched, and prefix vowels are typed before the consonant.

Here is the keyboard layout diagram for Ayar. Note that the Ayar project has also released a font with its own encoding, so it is slightly different from standard Unicode fonts.

Typing order for Ayar is as follows:

ခေ + ြေ + က + ေင + ေျ + ော + ေးOne interesting feature of Ayar is the ability to use “-” to switch back to English temporarily. For example, you can type “-Hello!-” to output “Hello!”. This is very helpful if your typing includes a lot of English words, since it does not disrupt sentence flow:

– 12 –

5.3 Shan Keyboards

In addition to standard Burmese, Wait Zar also supports typing in the Shan dialect. This is done with a Keyboard Input Method (Section 5.2). To switch to Shan, click on the Wait Zar icon and choose “Typing” and then “ရမးစာ”. Currently, only the Yunghkio keyboard is supported.

5.3.1 Yunghkio

The Yunghkio Shan Keyboard is a simple layout designed to be easy to learn. It was originally created by Ko Sai Zin Di Di Zone, and was modified slightly to make typing numbers easier. “ရ” was also moved to “shift+i”. Yunghkio uses only the Shift key; no Special Keys are required. The following diagram explains this layout; blue letters are typed using the shift key.

Typing order for Yunghkio is as follows:

(ခေ/ႄေ) + ြေ + ၵ + ေျ + ော + ေး

6. Settings and Advanced Usage

Wait Zar can be customized to suit your needs. For example, many programmers use “Ctrl+Shift” to select rows of text. They may want to change the language hotkey to “Alt+Shift” —but anyone typing in Japanese will prefer to change it to something else (“Ctrl+Space” maybe). A great deal of configuration options are available to Wait Zar users. This section details some of the simpler ones; the Hacker's Guide goes into more detail.

In order to apply any of these custom configurations, you must unzip WaitZar.exe into a directory. You cannot just run it from within the zip file. You should also unzip the config directory, and the file waitzar.userwords.txt.

– 13 –

6.1 Changing the Hotkey

Start WaitZar, then click on the system tray icon. Choose “Settings”, and you will see a simple configuation window:

The two drop-down lists next to “Language Hotkey” will allow you to change the hotkey. For example, to change it to Alt+Shift+M, choose “Alt+Shift” from the left box and “M” from the right box.

Click Ok. Now, the next time you start WaitZar, the hotkey will have changed:

– 14 –

Note that some hotkey combinations are not allowed. If you choose an invalid hotkey, you will see a red warning message in the settings dialog.

6.2 Changing the Defaults

The remaining settings all relate to the default settings for WaitZar. For example, you can change the “Default Output Encoding” for “ြမနမာစာ” to “Zawgyi-One”. Then, the next time WaitZar starts, it will output Zawgyi-encoded text by default.

If you are not sure what a setting means, click on the question mark icon next to it:

In addition to all the normal options, you can also change the default to (Last Used). If you do this, then the program will remember what language, input method, or encoding you were typing in last, and will restart with that option enabled. This is a good choice if you are experimenting with different Input Methods.

If you ever want to reset any option to its default value, select N/A and click “Ok”.

6.3 Adding Your Own Words

If you need to type a word that Wait Zar doesn't know about, you should edit the file waitzar.userwords.txt, which is located in the same directory as WaitZar.exe —if you can't

– 15 –

find this file, you can download it from:

http://waitzar.googlecode.com/svn/trunk/win32_source/waitzar.userwords.txtMake sure you edit this file in a program like Notepad that supports the UTF-8 encoding. Do not use Wordpad, or it will change all your Burmese letters to “????”. If you want a good text editor that can also display unicode text, try Notepad++. You can download it from:

http://notepad-plus-plus.org/Type words into waitzar.userwords.txt in the following format:

myanmar = roman …where “myanmar” is a word in Burmese, and “roman” is its romanisation. Note that “roman” should consist of all lowercase letters. Also note that “myanmar” should be written using the Zawgyi-One font. (We hope to change this to Unicode in version 1.9.)

For example, if you want to enter the word “အ” as “ah” instead of “a”, you can add the following line. (Note: You will need the Zawgyi-One font installed to see this line.)

အ = ah

You can also enter shortcuts. For example, to type “ဗကဆာတယ”, you currently have to type “vite” “ssar” “tal”. But this is a common phrase, so you might add:

ဗကဆာတယ = vitessartal

…to the dictionary. You might even add:

ဗကဆာတယ = hungry

If you need to type any Burmese words that aren’t in Wait Zar, please report them at:

http://code.google.com/p/waitzar/issues/list…we’ll add them to the default model for the next release. Thanks!

6.4 Running Wait Zar from a USB Drive with Pstart

Wait Zar works fine from a USB drive, so you can easily take it with you to internet cafés or other public computers. However, if you want a really convenient setup, consider using PStart. Note that this is completely optional; PStart is not related to the Wait Zar project. Follow these steps to get Wait Zar running on PStart:

1. Download PStart (the normal one, not U-3) from:

http://www.pegtop.de/download.php?file=start 2. Make sure your USB drive is plugged in, and run the PStart setup file. When you get

to the “Setup Type”, choose “Portable Setup”, and select your USB drive’s letter.

– 16 –

3. Now, browse to your USB drive. Make a folder called “waitzar”, and extract the Wait Zar files there. Here’s a snapshot of a typical USB drive's “waitzar” folder:

4. Now, go to the root folder of your USB drive and click “PStart.exe”. When the PStart window shows, click “Edit” then “Add File”. Browse to the “waitzar” folder we created in step 3, and double-click “WaitZar.exe”. A new window will pop up… click “Ok”. Now, close the PStart window.

5. As long as PStart is running, you can click on its icon in the system tray and choose “WaitZar” to launch WaitZar. You can add many other programs to PStart, and get a fully-functional mini Start Menu on any computer you connect your USB drive to!

– 17 –

7. Troubleshooting FAQ

Here are some problems our users have run into and their solutions:

Q: When I type in Google Talk, all I see are boxes. A: Make sure you set the font for Google Talk itself. Click on “Settings” and go to “Choose Font”. If this still doesn’t fix things, make sure you are typing in English (with a US keyboard layout). For example, one user reported problems using WZ while the language was set to Chinese. Switching back to English solved the problem.

Q: I typed a word, and now I can’t delete part of it. A: This is a common occurrence if you type a word with asat “—” and then hit “backspace”. Sometimes, the asat is after the cursor, although it appears before it. Try hitting the right arrow key, and then backspace. This is an issue with all Burmese fonts in programs that do not fully support Burmese text.

Q: Wait Zar doesn’t work with Open Office.A: Early versions of Open Office under Windows failed to detect Burmese code points —for some users, it switched to Tahoma even if they selected, e.g., Zawgyi-One. The big problem with this is that it will make all Burmese characters invisible! To fix this, after typing the first sentence hit “Ctrl+A” to select everything and change the font to Zawgyi-One. After this, you should be able to type using Wait Zar without switching the font.

Q: Wait Zar doesn't work with Notepad++.A: Some users have reported that Wait Zar does not work with Notepad++. Even though both programs are Unicode-enabled, Notepad++ seems to have trouble accepting Unicode input —Key Magic also can't input to Notepad++. This might be a bug in Scintilla; we're looking into it.

Q: Help! I can’t use Wait Zar during a webcam conversation on MSN. A: Certain parts of Wait Zar (esp. the System Tray icon) will slow down dramatically on heavily-loaded systems. Normally, this does not happen. However, if typing is too slow, make sure your system has enough virtual memory, and scan for viruses. Also, click and drag the Wait Zar window so that it does not cover the webcam windows. This might help.

Q: (Some word) doesn't look correct in Win Innwa or another encoding.A: Each word was hand-checked in each output encoding that Wait Zar supports. However, some early versions of Unicode had different encoding rules, so some early Unicode Fonts

– 18 –

cannot properly display Burmese. Make sure you have the latest font from the developer’s web site. Finally, there is always a small possibility that some words will not look correct. Please post a bug report if this happens to:

http://code.google.com/p/waitzar/issues/entry

7.1 Contacting the Wait Zar Team

If you need help with WaitZar, or if you have any suggestions or feedback, please contact us:

http://www.waitzar.com/contactus.py

Appendix A: License

Wait Zar is licensed under the Apache License 2.0, and anything that Wait Zar uses is also open source. Please see the following files for more information:

http://waitzar.googlecode.com/svn/trunk/LICENSE http://waitzar.googlecode.com/svn/trunk/NOTICEhttp://waitzar.googlecode.com/svn/trunk/THANKSThe Wait Zar logo used on the first page of this guide is copyright Ko Htoo Tay Zar, and is distributed under the Creative Commons (Attribution, Share-Alike) License. Thanks to all of you who contributed to Wait Zar!

More importantly, Wait Zar is open source to encourage our users to get involved. We’d love to hear from you: your experiences with the program, any suggestions, or any Burmese fonts or keyboards you've developed. Email help@waitzar.com, or contact us from our web site.

– 19 –

၁.နဒါနး

ဝဇာ (Wait Zar) ြ ကက ဆနတခနးဆကြါတယ။ ဝဇာဟာ ပြနြာဘာသာစကားက အ��လြအသထကန ရကနငတ စာရကစနစ (syllable-level romanised input system) ပြစြါတယ။ ဒဖဆာြဝက အခလရယ အသးပြတအတက ဖကျးဇးတငြါတယ။ ဝဇာရ ဖနာကဆးထတ ဗားရငးဖတက ရယချငတယ ဆရင သြဟတ ဒြဖရာ�ျကြာ ြါ၀ငကညလတယဆရင

http://code.google.com/p/waitzar/ ြာ ရယ၊ ဆကသယ နငြါတယ။ ဝဇာဖဆာြဝန ြတသကတ သတငးအချကအလကြျားန ဖဆာြဝ Update ြျားက အချနန တဖပြးည သရ ရယလတယဆရင ဖအာကြာ ဖြာပြထားတ mailing list က ဆကသယ နငြါတယ။

http://groups.google.com/group/waitzarဝဇာဟာ လအြျားစဖြါငးြါ၀င ဖရးသားထားတ ြဖရာ�ျက (Community Project) တစခြါ။ Open-Source ဖဆာြဝပြစမြး အခြ ရယ အသးပြနငြါတယ။ (အခြတရဖနတ လြးညနဟာ Open Office ြာ ဝဇာက အသးပြ ရကနြထားတာ ပြစြါတယ။)

၁.၁ ဤလြးညနက ြတသငသြျား

ဒလြးညနဟာ ဝဇာဖဆာြဝက အသးပြသြျား အတက ပြစြါတယ။ တကယလသငဟာ Developer တစဖယာက သြဟတ Advanced user တစဖယာကပြစခြယဆရင ဝဇာ ြဖရာ�ျက ဝကဘဆကြာရတ WaitZar Hacker's Guide, ြရယြတရ အသးပြနငြါတယ။

၂. လအြချကြျား

ဝဇာက Windows 2000, Windows XP, Windows Vista, န Windows 7 ကနြျတာ စနစြျားြာ စြးသြထားမြးြါမြ။ အဒ ကနြျတာစနစြျားြာ ဆရင ဘာပြဿနာြ ြရဘ အလြလြြာ ပြစြါတယ။တကယလ သငဟာ အပခား ကနြျတာစနစြျားြာ(ဥြြာ - Windows Server 2008) အသးပြဖနရငး အြားအယငးဖတ ဖတခြယဆရင ကျနဖတာတအဖနန အဖပြရာဖြးနငြအတက

http://code.google.com/p/waitzar/issues/entryြာ အဒ ပြဿနာက ဖြးြအသဖြးနငြါတယ။

ဝဇာက အသးပြနငြ သငြာဘာြြလအြြါဘး။ ဝဇာက အငတာနကကဖြးဆင သြဟတ စာကကညတကလ ကနြျတာက သငစတတငးကျ ပြငဆငအသးပြလြရနငတ ဖနရာြျားြာ အလယတက အသးပြနငဖအာင ဒဇငး ပြလြထားတာ ပြစြါတယ။ အဒလအသးပြနငြ သငြာ ပြနြာစာလး(Myanmar Font) ဖတာင ြလအြြါဘး။ ပြနြာစာလး ြရဖြြယ သငရကနြလကတ ပြနြာစာလးဖတက ပြငဖတဖနရြာပြစြါတယ။ တကယလ သငအဖနန သငအသးပြဖနတ ကနြျတာြာ Font ဖတက ထညသငးနငတ အဖပခအဖန ရရငဖတာ သငအသးပြြရညရယထားတ Font တစခခက ထညသငး အသးပြသငြါတယ။

ယခအချနြာ အဖထာကအြပြနငတ စာလးြစ (Font) ြျားကဖတာ

● Zawgyi-One

● Win Innwa

● Padauk

– 1 –

● Parabaik

● Myanmar 3

● Ayar

● Yunghkio

သငယခသးဖနတ ဝဇာဗားရငးြာ Padauk font ကလညးထညသငးဖြးထားြါတယ။ သငအဖနန ဒစာြျကနာဖတက အဆငဖပြဖပြ ပြငဖတနငြအတက Myanmar3 စာလးကလညး ထညသငးအသးပြ သငြါတယ။

၃. အဖပခခ အသးပြြ

ဒအြငးြာဖတာ ဝဇာက အသးပြနညးြျားက ဖြာပြဖြးသားြာြါ။ ဒအသးပြနညးဖတက ြတမြးတဖနာကြာ သငအဖနန အးဖြးလြျား၊ဘဖလာခြျားြာ ပြနြာဘာသာနရကနြအသးပြနငြါလြြယ။ အားလးက ဖလလာချငတယ ဆရငဖတာ အြငး - ၄ စာလးရာဖြပခငး န အြငး - ၅ ဖရးချယစရာြျား က ြတရနငြါတယ။ တကယလ အားလးက အြနတကယ ဖလလာချငတယဆရငဖတာ Wait Zar Hacker's Guide က ြတနငြါတယ။

စတင အသးပြနငြအတက ဝဇာဖနာကဆးဗားရငးက Download ရယလကြါ။ ြရ�ရြက အလြလြခငးြ အတက နညးလြးနစြျးက သးနငြါတယ။

● Recommended mode: ဝဇာ zip ြငက directory တစခထသ ပြညချြါ။ ရလာတ ြငဖတထက WaitZar.exe က click လြြါ။

● Simple mode: ဝဇာ zip ြငက ြပြညဖတာဘ WaitZar.exe ြငက တကရက click လြြါ။ (ဒနညးက သးခရငဖတာ ဖနာကဆးထညသငးထားတ အ��ါရြ (Features) ဖတကအသးပြနငြာြဟတြါဘး။)

ဘယနညးကြသးသး WaitZar.exe က click လြမြးတဖနာက status bar ြာ အပြဖရာင “!” ဖလးဖြါလာတာက ပြငရြါလြြယ။ အဒ အဖနအထားကဖန “ENG” ဆတအဖနအထား ဖပြာငးသားတအထ ဖစာငြါ။ “ENG” လ ဖပြာငးသားမြဆရငဖတာ ဝဇာက အသးပြ နငြါမြ။

၃.၁ ပြနြာြ အ��လြသ ဖပြာငးလပခငး

ဝဇာဟာ ြထြဆး “English” mode န စတငြါလြြယ။ အဒအဖပခအဖနကဖန ပြနြာလပြစဖအာင ဖပြာငးလြ ကးဘတက “Ctrl” ခလတက ြထားမြး၊ “Shift” ခလတက ထြနြြါ။ “Myanmar” mode က ဖပြာငးသား ြါလြြယ။ ဖြါဖနတ “ENG” ဆတ ြဖလးကအခအချနြာ “ပြ” အပြစ ဖပြာငးသားတာကလညး ပြငရြါလြြယ။ အခအချန ပြနြာ ကဖန အ��လြ လကကက ပြနဖပြာငးချငတယဆရင “Ctrl” ကနြထားမြး “Shift” ကထြနြလက ရြါြယ။

ဝဇာရ စြးဖဆာငရညြျား အားလးက “Myanmar” mode ြာြ အသးပြနငြာ ပြစြါတယ။ “English” mode ကဖပြာငးရတ တစခတညးဖသာ အချကကဖတာ ဝဇာစနစက ခဏတာ ရြတနဖစြ ပြစြါတယ။ အဒလ ရြတန လကတအခါ ကျနဖတာတအဖနန Windows shortcut keys ြျားက ြြနအတငးပြနလည အသးပြနငြာ ပြစြါတယ။

– 2 –

၃.၂ ပြနြာစကားလးြျား ရကနြပခငး

စကားလးတစလးက ရကြအတက အဒ စကားလးရ ပြနြာအသထက အတငး အ��လြလ ရကနငြါတယ။ စကားလး အြျားစအတက ဘယလရကရြလဆတာ သငအဖနန အလယတကြ ြနးဆနငြါတယ။ ဥြြာ “က” ဆတစာလးက ရကြအတက “k” ကအရငရကမြး “o” က ဆကရကလကြါ။ ဖအာကြာပြထားတ ြအတငး ပြငရြါလြြယ။

သငအဖနန အခပြငဖနရတ ၀ငးဒးက အဆငဖပြတဖနရာ ြဖကာငးတ ဖနရာတစခက ဆယဖရ ဖပြာငး ထားနငြါတယ။ ကးဘတြ “space” သြဟတ “enter” ခလတက နြလကရင အစြးဖရာငပြစဖနတ စာလးက ဖရးသားြာြါ။ တပခားစာလးက ဖပြာငးဖရးချငတယဆရင ကးဘတက “left” သြဟတ “right” ခလတဖတက သးမြး ဖရးနငြါတယ။ အဒစာလးဖတ ဖအာကက နြါတဖတကဖတာ သကဆငတ စာလးက အလယနြနငြအတက shortcuts ဖတပြစြါတယ။ (ဥြြာ - နြါတ “2” ကနြရင “ကယ” က ဖရးြါလြြယ။). “escape” ခလတက နြရင လကရဖရးထားတ စာလးက ဖရးြာ ြဟတဖတာြါဘး။ “space”, “enter” သြဟတ �ဏနးတစခခက နြမြးတ အခါ “sentence window” ကပြငဖနရဆ ဆတာ သတပြြ ြါလြြယ။

အခပြငဖနတ ၀ငးဒးဖလးက Sentence Window လြ အြညဖြးရဖအာင။ ဒ၀ငးဒးဖလးက ကျနဖတာတ ရကလကတစာဖတက စစညးလကခတ အလြက လြဖြးြါတယ။မြးဖတာ စာလးဖတက စစညးမြး အလယတက ပြငဆငနငတ စကားစ (phrases)ဖတ အပြစဖပြာငးဖြးတ အလြကလညး လြဖြးြါတယ။ ဒအပြင စာလးတစလးက ရကလကတ အချနြာ ဘယလ ပြနြာစာလး ပြစနငသလ ဆတာက ခနြနးဖြးတ အလြကလညး လြြါတယ။ ဥြြာ - “pat” — လ ရကလကြယ ဆရင ခနြနးဖြးြယ စကားလးဖြါငး "၈" လး ရြါတယ။ အဒလ ခနြနးဖြးတာက ကျနဖတာတ ရကခတ စကားလးသးလးက အဖပခခမြး ခနြနးဖြးတာြါ။ တကယလ ဝဇာက စာလးက ြနြနကနကန ခနြနးဖြးနငခတယ ဆရင အဒစာလးက ြထြဆးဖနရာြာ ဖြါဖနြါလြြယ။ အဒလ လချငတစာလးက ပြငဖနရတ အချနြာ ကးဘတက Space ခလတက နြလကရြါြ။ တပခား arrow (သ) number keys ဘယခလတကြ နြြ ြလြါဘး။

Sentence window တစခတညးကြ ပြငဖနရတ အချနြာဖတာ ဖအာကြာ ဖြာပြထားတ ခလတဖတက သးနငြါတယ။

left/right ခလတဖတက နြရင Cursor (အနကဖရာငလငး) ဖလးဖနရာဖရ သားြါြယ။ တစခါနြရင စကားလးတစလး (Word) စာဖရ ြါတယ။ (စာလးတစလး (letter) စာြဟတြါဘး။)

စာလးတစလးက နြလကရင စကားလးတစလး အသစစြါြယ။ အဒစကားလးဟာ လတတဖလာ Cursor ရဖနတ ဖနရာြာဖြါလာြာ ပြစြါတယ။

“backspace” (သ) “delete” ခလတခလတကနြရင cursor ရ ဖရ/ဖနာကြာရတ စာလးဖတက ြျကဖြးြါြယ။ ဖတာရ စာလးအြားဖတက တကယြဖြါခငြာ အလယတက ပြငနငြါလြြယ။

– 3 –

�ဏနး (0-9) ဖတကနြရင Sentence Window ြာသကဆငတ ပြနြာ�ဏနး (၀-၉) ဖတ ဖြါလာြါလြြယ။

သဖက�တ ခလတဖတက နြရင သကဆငတ သဖက�တဖတ ဖြါလာြါလြြယ။ ြြနအသးပြဖနတ နညးလြးအတငး ရကနငဖအာင လြထားတာ ပြစြါတယ။ ဖအာကြါ သဖက�တြျားက ရကနငြါတယ။

`~!@#$%^&*()-_=+[{]}\|;:'\"<>/?“Enter” ခလတက နြလကတ အခါ Sentence Window ြာရဖနတ စာဖတက လတတဖလာ ကယအသးပြဖနတ (ဥြြာ - Microsoft Word) ြရ�ရြဖြါြာ တကယ "ဖရးဖြး" ြါလြြယ။

တကယလ "Cursor" က ရကဖနတစာတနးရ အဆးြာ ရဖနြယဆရင “Space” က နြတာဟာ “Enter” ကနြတအတငး အလြလြြါလြြယ။ စာတနးအဆးြာ ြဟတခရင “space” ကနြတအခါ “right” arrow key ကနြတ အတငး အလြလြြါြယ။

“,” သ “.” ကရကရင စာတနးတစခလးက သးဖနတ software ြာ"ဖရးဖြး" ြါလြြယ။ အဆးြာ “၊” သ “။” က ထညဖြးြါလြြယ။

“F1” ခလတကနြလကရင Virtual Keyboard တစခကပြငရြါြယ။ အဒကးဘတက သးမြး သငရကချငတ စာဖတက ပြနြာအသထကန အ��လြလ တစလးချငး ရကသားနငြါတယ။

၃.၃ ြါဌဆင စကားလးြျား

ြါဌဆင စကားလးဖတ(ဥြြာ - ြနဖလး) က ဝဇာစနစြာ အလယတက ရကနငြါတယ။ ြထြဆး စကားလး ပြစတ “man” ကရကမြးတာန Sentence window ြာခနြနးဖြးထားတ ဖရးချယစရာ စာလးဖတဖြါလာြါမြ။ အဒက နြါတနစဖနရာ ြန က Arrow key နဖရ ဖရးမြး Space ကနြြါ။ “ta” ကဆကရကြါ။ အခအချနြာ ြါဌဆင စာလးကဖရးြ ဖြါလာြါမြ။ အခအချနြာ Space ကြနြြါန ။

ဝဇာက ဖနာကထြ စာလးတစခက ရ “1” ဘယဘကြာ ထြထညြါလြြယ။ အဒစာလးအသစဟာ အခအချနြာ ဖရကစာလးပြစတ “man” နဖြါငးမြး “manda” ပြစဖအာငလြြါလြြယ။ ဒအဖနအထားဟာ အထးတလည လြရတ အလြတစခ ပြစတအတက “1” key ရ ဘယဘကြာ အထးသဖက�တ “~” key က သတြတဖြးထား ြါတယ။ မြးဖတာ အခြ စသးတသဖတ အတက ရြဖထးြ ြရဖစြ “1” က default အဖနန လြဖြးထားြါတယ။ဆလတာက “~” key ကနြမြး ြန လ တစခါတညးဖရးလကနငသလ “left” Arrow key န “1” က ဖရးမြး တစဆငချငးစ ဖရးနင ြါတယ။

– 4 –

သငပြငရတ အတငးြါြ။ “man” ဆတစကားလးဟာ Sentence window ထြာ အနဖရာငဖပြာငးမြး “manda” အပြစဖပြာငးဖနမြ ပြစြါတယ။ “space” ခလတက နြလကတအတက ဖရ ြာရကခတစာလးက ပြငဖရးသားတာ ပြစြါတယ။ ဒါဟာ ြါဌဆင စကားလးြျား အလြလြတ ြစအတငး ပြစြါတယ။ အခအခါြာ “space” က နြလ ရြါမြ။ (“`” ဒါြြဟတ “~” ကလညး နြလ ရြါတယ။) အခအချနြာ ကျနတ စာလးဖတက ဆကရကလ ရြါမြ။

တကယလ သငရကချငတယဆရင ြါဌဆင အြငးပြစတ “manda” စကားလးက ရကနငြါတယ။ အဖသးစတက Section 4 ြာြကညနငြါတယ။

လတတဖလာ အချနြာဖတာ ြါဌဆင စကားလးတငးက အခလ shortcut စကားလးြျားန ရကလ ြရဖသးြါဘး။

၃.၄ System Tray Icon

ဝဇာစနစ စတငအလြလြတ အချန system tray ထြာ “ENG” (သြဟတ “ပြ”) icon ြဖလးက ပြငဖနရြါြယ။ တကယလ သငကနြျတာဟာ Windows 7 ပြစဖနရင ဝြာ icon က ပြငရြာ ြဟတြါဘး။ System Tray ရ ဗယဘကြာ ရဖနတ "အဖြါက ဖထာငဖနတပြားငယ" က နြြါ။ မြးဖတာ “ENG” icon က System Tray ဖြါဖရာကဖအာင ြဆယ(drag) ြါ။

ဝဇာရ system tray icon ကပြငဖနရြ အဖရးကကး ြါတယ။ အဒလ ပြငဖနရြ ြနး (menu) စနစက အသးပြနငြာြါ။ ဒ icon ဖလးက နြလကတအခါြာ အခလ ပြငရြါလြြယ။

– 5 –

Help/About — ဖဆာြဝန သကဆငတ အချကအလကြျား ကဖြာပြြါြယ။

Settings — hotkey combination လ အဖပခခကျတ အပြငအဆငဖတက ပြငဆငြပြစြါတယ။

Exit — ဝဇာက ရြတနြပြစြါတယ။ hotkeys အားလးကလညး ြယရားြါလြြယ။ တကယလ ဝဇာက အသးပြဖနရငး ကနြျတာစနစဟာ ဖနးဖကးဖလးလလာရင (သ) ြြနြဟတတ အဖပခအဖနြျ း ပြစလာခရင ရြတနြပြစြါတယ။

English — စာရကနညးက English နညးဖပြာငးြ သးြါတယ။ “Ctrl+Shift” ကနြတာန အတတြါြ။

Myanmar — စာရကနညးက Myanmar နညးဖပြာငးြ သးြါတယ။ “Ctrl+Shift” ကနြတာန အတတြါြ။

Typing — စာရကသငးြ လကကကစနစ (Input method), ပြနထတဖြးတ စနစ (output encoding) သြဟတ ဘာသာစကား (language) ဖပြာငးလချငတ အချနြာ သးြ ပြစြါတယ။ အဖသးစတက (Section 3.5) ြာ ဖြာပြထားြါတယ။

Look Up Word (F1) — စာရကတအခါ အခကအခရရင virtual keyboard က ဖခါယအသးပြြ ပြစြါတယ။ အဖသးစတက (Section 4.1) ြာ ဖြာပြထားြါတယ။

၃.၅ “Typing” Sub-Menu ကအသးပပြခငး

“System menu” ထက “Typing” ကနြလကရင ဖအာကြအတငး ပြငရြါလြြယ။

ကျနဖတာတရ စာရကြနညးလြးြျား အားလးက ဖပြာငးလနငတ ဖနရာပြစြါတယ။ သြာ ဖအာကြါအတငး အြငးသးြငး ရြါတယ။

– 6 –

ဘာသာစကား — ရကဖနတဘာသာစကားက ဖပြာငးလြ။ ပြနြာစာ န ရြးစာက အဖထာကအြဖြးထားြါတယ။

Input Method — စာရကြနညးလြးက ဖပြာငးလြ ပြစြါတယ။ “WaitZar” ကဖတာ Default ပြစြါတယ။ ဒအပြင လသြျားမြးသား စာရကနညးဖတ ပြစတ Burglish န Zawgyi-One တလ လကကကဖတ ကလညး အသးပြနငြါတယ။ အဖသးစတက အြငး ၅ ြာ ကကညနငြါတယ။

Encoding — “Enter” ခလတကနြလကတ အချနြာ ဝဇာကထတဖြးတ encoding က ဖပြာငးဖစချင တအခါ သးနငြါတယ။ ဥြြာ သငဟာစာတစြဒက ၀ငးအငး၀(Win Innwa) သးမြးရကချငတယဆရင encoding က “Win Innwa” အပြစ ဖရးထားရြါြယ။ သတထားရြယ အချကတစခက သငသးဖနတဖဆာြဝထက font ကလညး တဖအာင ဖရးထားြ လအြြါလြြယ။ ြတခရင အြားဖတထကလာြာြါ။

Note: “Encoding” န “Input Method” ြတလညး ရြါတယ။ ဥြြာ Ayar Keyboard ကသးမြး စာရကရငး ထကလာတ စာဖတက Zawgyi-One န ထတလရြါတယ။

၃.၆ Blog Sticker

ဝဇာစနစက သငအဖနပြင အဖထာကအြဖြးလြါသလား။ သင၏ ဘဖလာခနငြရြဖရးသားချကြျားအတက ဝဇာက အသးပြဖနသည ဆြါက ဖအာကြါ ရြြဖလးက သငဘဖလာခ သြဟတ ြရြ၏ sidebar တင ထားရပခငးပြင ဝဇာအဖကကာငးက အြျားသဖအာင ပြလြဖြးနငြါသည။

ဤြငယက ဖအာကြါ အငတာနကလြစာြတဆင ရယနငြါသည။ http://waitzar.googlecode.com/files/wz_usericon.png

၄. စကားလးတစလးက ရာဖြပခငး

ဝဇာက သဘာဝအတငး အသးပြနငဖစရန ြနတးထားဖသာလညး၊ တစခါတရတင စာလးတစလးက ြညသ ရကရြညက ြသဖသာ အဖပခအဖနြျ း ရလာနငြါသည။ ထအခါတင ဝဇာက အသးပြကာ စာလးြျားက အလယတက ရာဖြနငရန ပြလြဖြးထားြါသည။ ဖဆာငရကြနညးလြးြျားက ဖအာကတင ဆကလက ဖြာပြထားြါသည။

၄.၁ အဖထာကအကပြ ကးဘတ

ဝဇာတင စကားလးတစလးက ရာဖြကကညရရန အဖကာငဆးနညးလြးြာ - Help Keyboard က သးပခငးပြစြါသည။ သငစာရကဖနချနတင “F1” ခလတက နြလကြါက virtual keyboard တစခဖြါလာြါြည။ ထအချနတင သငက ခလတတစခက နြလကသညအခါ ထခလတပြင တကရကချတဆကထားသည ပြနြာစာလးက ရကလကသညနင အလားတြါြည။ ကးဘတက ကကညရငး ဖအာကြါအတငးဖလကျင ကကညြါစ။

– 7 –

…ယခအချန U ခလတက နြလျင “က”. က ပြငရြည။ (ဖြာကစက သးကာ ပြငဖနရသည ခလတက နြပခငး ပြငလညး အသးပြနငသည။) အပြာဖရာငစာလးြျားသည သကဆငရာ ပြနြာစာလးြျား အပြစ ဖပြာငးလသားြါြည။ အကယ၍ “Shift” ခလတက နြထားြါက အနကဖရာငစာလးြျား အပြစ ဖပြာငးလ ပြငဖတရြါြည။

ထဖကကာင Shift+U ကတရကလျင “ဉ ” အကရာက ရြါြည။ “က” က ရြည ြဟတြါ။ စကားလးတစလးက ရာဖြသညအခါ ြညသည သရ၊ ြဒပြတြဒရြ သဖက�တြျားကြျ ြရကြ ဗျညးအကရာက ဥးစာ ရကရနလအြြါြည။ ဥြြာ -"ဖလး"ဟသည စကားလးက ရကလြါက ဖအာကြါ အစအစဥအတငး ရကရြါြည။

ပြနြာစာလးြျား : လ ေ း

တကယရကရြည ခလတြျား: v a ;

ဤဖနရာတင ဝဇာြ ကျနဖတာတအတက စကားလးက သတြတဖြးြည ပြစသည။ ကျနဖတာတက “space” ခလတက နြမြး Sentence Window အတငးသ ထညသငးရြည ပြစသည။

Unicode လကကကက သးဖနသြျားအတက ဤအချကက လယလငတက သဖဘာဖြါက နားလညနငြည ပြစသည။ယနကတနညးြညာ အဆငပြငလာသညအတက ဝဇာ၏ လကကကစနစတင Ctrl+Shift+Key သြဟတ

– 8 –

Alt+number စသည ရြဖထးသည ခလတတြျားက ြလအြဖတာဖြ။ Shift ခလတတစခကသာ စာလး အဖနအထား ဖပြာငးရန အသးပြထားြါသည။ ဥြြာ -အဆင ြါဖသာ စာလးြျားကရကရန သးသန အဆင စာလးြျားြလအြြ ဆငလဖသာ စာလးဖနာကတင ' ရကဖြးရနင အလလဆငမြးသား ပြစသားြါရြါသည။“ ဝဇာ" ကရကရနအတက

ပြနြာစာလးြျား : ဝ ဇ ဇ (stack) ာ

အြနတကယ ရကရြည ခလတြျား : shift+w d shift+z shift+z ` m

အကယ၍ စာလးတစလးအတက အ��လြစာပြင ရကြရြါက “Space” ခလတက နြမြး ၎ငးစာလးက ရကနငသည။ ဤနညးြာ စာလးအသစတစလးက mywords.txt ထသ ထညသငးရနအတက အဖကာငးဆးနညး ပြစသည။ ကယတငရကရန အခကအခရြါက ဝဇာ၏အဖထာကအကပြ ကးဘတ (WaitZar help keyboard) က အသးပြမြး ရကနငသည။

ဝဇာ၏အဖထာကအကပြ ကးဘတက သးရန ြလဖတာြါက “Esc” သြဟတ “F1” ခလတက နြမြး ကယဖြျာကနငသည။ ကးဘတအတ (virtual keyboard) ၏ ညာဘကပခြးရ “Memory List” တင ကျနဖတာတ ဖနာကဆးကကညလကသည စကားလးြျားက သြးဆညးထားသည။ ထဖကကာင လအြြါက လျငပြနစာ ပြနလည ရာဖြကကညရနငြည ပြစြါသည။

၄.၂ အ��လြဘာသာပြင ရကနြပခငး

ဝဇာစနစရ အချ စကားလးြျားြာ ြျားစာအဓြါယ ြရသလ ပြစဖနတတသည။ ဥြြာ - “ဆ” က ရကြညဆလျင “sa” ဟ ရက၍ြရဘ “ssa” ဟ ရကြ ရသည။ အြနတကယအားပြင ဝဇာ၏ Romanisation စနစြာ အလယတက ဖလလာနငဖစရန ြနတးထားမြး တစချနတညးြာြင ကျြးကျငသြျားက လျငပြနစာ စာရကနငခင ရဖစသည။ ဤအဖကကာငးအရာ အဖသးစတရငးလငးချကက ဖအာကြါအငတာနက လြစာတင ြတရနငသည။

http://www.waitzar.com/instructions.pyထပြင စာရကသညအခါ လျငပြနဖစရန အတက အပြနနညး (Shortcut) နစခကလညး ဝဇာတင ြနတးဖြးထားသည။

● “aung” ဟဖသာ စာလးြါသည ြညသည စကားလးက ြဆ “g” စကားလးပြင အတဖကာက ဖရးသားနငသည။ ဥြြာ - “kaung” က “kg” ဟ ရကနငသည။ “Aung” စကာလးကြငလျင “ag” ဟ ရကနငသည။

– 9 –

● အကယ၍ စကားစ တစခလးသာလျင အဓြါယ တစခအပြစ ရရနငြါက ထအစအတက စာြျားက ကငးအတငး ဖြာပြဖြးြည။ ဥြြာ - “singa” ဟရကြါက ဝဇာစနစြ “singapore” ဟ အလယတက ခနြနးဖြးြည ပြစသည။

၅. စာရကထညသညနညးလြးြျား ဗားရငး ၁.၈ ကစမြးဖတာ ဝဇာဟာ စာရကသငးြ Burglish ကးဘတန Key Magic ကးဘတဖတြါ၀ငတ လကကကစနစအြျ းြျ းက ဖထာကြဖြးတယ။ စာရကသငးြလကကကစနစ ဆသညြာ

အ��လြအကရာြ ဗြာစကားလးက ဖပြာငးလဖြးတနညးပြစတယ။ စာရကသငးြ default လကကကစနစဟာ (Section 3) ြာ ဖြာပြခတ "Wait Zar” ပြစတယ။ အခ ဒ Section ြာဖတာ စာရကသငးြ တပခားလကကကစနစြျားက ဖြာပြြါြယ။ စာရကသငးြလကကကစနစအသစ ဖပြာငးြအတက ဝဇာ icon ဖြါက နြလကမြး "Typing” ကဖရးလကြါ။ အဒလဖရးလကတအခါ စာရကြလကကကစနစြျားက ဖြာပြဖြးြါလြြယ။ သင ကကကနစသကရာတစခကဖရးလကြါ။

ကးဘတဖတအားလးထားြယဆရင အဖကာငးဆးပြစရသညအချကကဖတာ သင နစသကရာ စာရကသငးသည နညးလြး(Input method)က သငလချငတဖြာငကပြနထတဖြးတစနစ(Output encoding) န နငးယဥ ဖရာစြ အသးပြနငတယ။ ဒါဖကကာင "Zawgyi-One" ကးဘတြစ က ြြ နစသကမြး Padauk လြျး ယနကတဖြာငန စာဖြါချငရင ယနကတရကြ လကကကြစအသစက ထြဖလလာစရာြလြ "input method” (စာရကသငးသညနညးလြး)ဖနရာြာ “Zawgyi-One Keyboard” (ဖဇာ�ျဝြးကးဘတ) က ဖရးဖြးမြး “ Encoding”(စာဖြာစနစ)ဖနရာြာ“Unicode”(ယနကတ)က ဖရးလကရသာပြစ ြါသည။

ြတချက။လကရ အဖထာကအကပြ ကးဘတ(Help Keyboard')အတက စာရကထညသငးစနစက ဖပြာငးလြ ြပြစနင ဖသးဖသာလ ဖနာကြငးထကြည ဗားရငးြျားတင ၎ငးစနစက ထညသငးရနအစအစဉ ရြါသည။

၅.၁ ဘား�လစပြင စာရကထညပခငး

ဘား�လစဟာ ဝဇာဆငတမြးဖတာ လကကကြျားတ စာရကစနစတစခ ပြစြါတယ။ ဘား�လစက ကစးြငးက ဖရးသားခတာြါ။ ဘား�လစြဖရာ�ျကအတက ဝကဘစာြျကနာဟာ

http://code.google.com/p/burglish/လအချ ဟာဘား�လစက ြကက ကကကတယတ အဖကကာငးရငးကဖတာ ရကလကတစာဖြါ ြတညမြးဖတာ ပြစန ငဖသာ စာလး ဖတာဖတာြျားြျားက စာရငးပြလြခနြနးဖြးနငလြါ။ ဥြြာ - “ko” က ရကလကတအခါ ဖအာကြာပြထားတ ြအတငး ပြငရြါလြြယ။

"ko" အတက စကားလးဖတအြျားကကး ပြစတအတက ဖနာကထြစကားလးဖတ ကကညချငရင "up” arrow န "down” arrow နစခ ကသးရြါလြြယ။ (စာြျကနာ တစြျကနာြာ စကားလး ၁၀လးစရတယ။ တကယလ ဆယလးထက ဖကျာသားရင ဖနာကတစဖကကာငး က ဖရာကသားလြြယ။) ဒါဖြြ "ko” ဆတ စာလးအတက စာြျကနာ နစြျကနာြရြါတယ။ ဒတယစာြျကနာက ပြငချငရင "down” arrow ကနြလကြါ။

– 10 –

ဘား�လစြာ စာရကြ "Tab” (သ) “Enter” keys ကအသးပြြါ။ Space bar ကနြလကတအခါ စကားလးဖတက တစခမြးတစခ ဖရးဖြးြါလြြယ။ ဒဘား�လစ စာရကစနစဟာ �ျြန ကးဘတစနစန သားတြါတယ။ ဒလြျ း Tab/Enter Key /Space Bar စတ ခလတဖတ ဖပြာငးချငရငဖတာ config ြငက သးမြး ဖပြာငးြရြါြယ။

ဘား�လစြာ သတထားရြယ စညးြျဥးစညးကြးြျား ရတယ။ "f” လ စာရကလကတာဟာ "" လြျ း ဖြါလာဖစြာြါ။ ဗျညးအကရာ ၂လးဆငရန capital letters စာလးအကကးအကရာြျားက အသးပြရြါြယ။ ဥြြာ - “KA” လ စာရကလကတာဟာ "" လ ဖြါဖနဖစြါတယ။ ကငးစးသးတစကားလးြျားက ရကချငတအခါ "င" က ဗျညးဖြါ ထြတငလကပခငးပြင ကငးစးပြစဖစြါတယ။ ဥြြာ- “အ��လြ” စာလးကရကရန "in GA lait” လရကရြါြယ။ ဝဇာရ ြြန ဝဖသသလကဏာြျားအားလး (ကးဘတပြားခလတြျား) ဟာ ဘား�လစနလ ဖကာငးဖကာငး အလြလြြါတယ။

၅.၂ ကးဘတပြငစာရကထညပခငး

ကျနတ စာရကသငးလကကကစနစြျားဟာ ဝဇာန ြတြါ။ စကားလးဖတအကနလးက တချနထြာ ရကရြညအစား ဒ စာရကသငး လကကကစနစဖတြာ တစကကြက ပြနြာအကရာတစလးကျစ စာရကလရြါတယ။ စကားလးတစလး ဘယဖတာြ ဖရးချယစရာြလြါ။ ဝါကျပြ ၀ငးဒးဖြါြသာ ဖရးလရြာပြစတယ။ ကးဘတ ပြားခလတဖတကလ အလြလြြာြဟတြါ။ ကးဘတပြငစာရကရနအတက စာရကဖနရာပြအညနး(cursor) ကအဖသ လြထားြါတယ။

ပြနြာအကရာတစလးချငးစတင ြတြထားရြယ ကးဘတခလတအတအစြတစခစ ရြါတယ။ ဥြြာ-"Zargyi-One" ကးဘတြစသ ဖပြာငးထားခရင၊ "ြ”က ရကရန "j”ကနြရြါြယ။ "က”ကရကရန“u”ကနြရြါြယ။ တချ စာလးဖတက Shift ကသးမြး ရကရြါြယ။ ဥြြာ- “ဇ" က ရကရန "Shift" န "z" ကတမြးနြရြါြယ။ တချ ကးဘတြျားတင လချငတ အကရာ ရြအတကက Shift အပြင အပခား ကးဘတခလတဖတက ရကရြါတယ။ ဥြြာ - "ဍ" ဆတ အကရာ ရြက လပခြးဖကးြစသဖက�တ tilde(“~”)က နြမြး "Shift” ခလတက ြထားမြး "1” ခလတန တရကရြါြယ။ ဆတ က ြါဥဆင ရြက "~” က "u” နတနြရြါြယ။ ြျားဖသာအားပြင ရြဖထးတ ကးဘတခလတ အတအစြြျားက လသးနညးပြနြာအကရာြျား(uncommon Burmese letters) အစထြာ သးသနထားရထားြါတယ။

ဖနာကလာြ Section ဖတြာ စာရကြနညးလြး တစခစအတက ရကနြရြယ ကးဘတခလတဖတက ရငးပြြာ ပြစြါတယ။ ဖြာပြြါ ဥြြာြျားက ၀ငးဒးစနစ၏ English-US ဗားရငးပြင အသးပြထားဖကကာငး သထပြြ

– 11 –

ဖစလြါသည။ ၀ငးဒးရ တပခားဗားရငဖတ(ဥြြာ-ပြငသစ၊ဆဒင) က သးထားြါက ကးဘတဖြါက အကရာြျားအရ စာြရကြ ရကရြယ အကရာရရာ ကးဘတတညဖနရာအရသာ စာရကရြာ ပြစြါတယ။ အနညးငယ ရြဖထးဖကာငး ရြဖထး ဖကာငး ရြဖထး ြါလြြယ။ ဒါဖြြ ကးဘတခလတအဖနအထားပြရြြ (layout diagram)က သားကကညလကြါက ရငးလငးသားြါလြြယ။

ဖနာကထြသတထားရြယအချကတစခရဖသးတယ။ အဒါကဖတာပြနြာအကရာဖတကရကရြယ စာရကအစအစဥြပြစတယ။ ဥြြာ- "Zawgyi-One"ဖြာငကသးကာ "သကက�န" ဆတ စကားလးတစလကရကရန "ojuFef”(သ+ ြ+က+င+န+ ) အတငး ရကရြာ ပြစတယ။ "myWin2.2"ကးဘတတင "ouFjef” (သ+က+င+ ြ+န+ ) အတငး ရကရြယ။ Section တစခချငးစတငဗျညးအကရာ(က ကနြနာပြထားတယ)၊ ဖရဆကအကရာြျား(ြ န ေ) ၊ ကငးစး(င)၊ဖနာကဆကအကရာအချ ( ျာ ၊ း )တက ရကရန အစအစဥအြနြျားက ရငးပြထားတယ။

၅.၂.၁ Zawgyi-One

ဖဇာ�ျဝြး ကးဘတ ဟာ ပြနြာစာရကတ နညးလြးဖတထြာ နာြညအကကးဆး နညးလြးတစခပြစတယ။ ၎ငးဖဇာ�ျဝြး ကးဘတ သည ြလနးနက ပြနြာ (Planet Myanmar)ြာ သးတ ကးဘတဗားရငးက အဖပခခ ထားပခငး ပြစြါသည။ ြလနးပြနြာကးဘတစနစြာ ဖနာကထြ ကးဘတခလတဖတ နြြက "~” က သးရြါသည။ (သတပြရနြာ လကရဖဇာ�ျဝြးဗားရငးတင အကရာြျား ရကရန Ctrl+Shift က ြသးရြါ။ ၎ငးအစား "~”+Shift က သးရဖြြည။) ဝဇာနင အတြါလာတ ဖဇာ�ျဝြး ဗားရငးတင အကရာဖတာဖတာြျားြျားအတက အလအဖလျာက ပြငဆငဖြးတစနစတစြျ း(auto-correction)က ထညထားြါတယ။ ဒါဖကကာင "ြ" (ရရစ) က ရကရနအတက "j” ဆတာကြ ရကလကရသာ ပြစတယ။ ဝဇာက ၎ငး ရရစြာ သးလကတ ဗျညးအကရာဖြါ ြတညမြး ရရစ အကကး (သြဟတ) အဖသးက ဖပြာငးဖြးသားြါလြြယ။

ဖအာကတင ဖဇာ�ျဝြး ကးဘတအတက ကးဘတဒဇငးအဖနအထားက ဖြာပြထားြါတယ။ ရးရးလကတနးရက(Default)လရတ အကရာြျားက အြညးဖရာငစာလးြျားပြင ဖြာပြထားြါသည။ အပြာဖရာငန အကရာြျားက Shift န တရကရြာ ပြစြါသည။ လဖကးြစသဖက�တ(Tilde)ဟာ အနဖရာင အကရာြျား ရကရာြာသးြါသည။ ခရြးဖရာငအကရာြျားက ရကရန Shift+Tilde တနြရြာ ပြစြါသည။ သတပြရြညအချကြာ ၎ငးဖဇာ�ျဝြး ကးဘတဒဇငးအဖနအထားရြြထတင ြလသး(Default) အကရာြျားပြစတ English-US အကရာြျားက ဖနရာြဆဖတာ၍ ြဖြာပြထားြါ။

ဖဇာ�ျဝြး အတကစာရကသည အစအစဥြာဖအာကြါအတငးပြစတယ။

– 12 –

ခေ + ြေ + က + ေင + ေျ + ော + ေး

၅.၂.၂ myWin 2.2

myWin ကးဘတခလတအဖနအထားက သလငဖဆာြ(ThanLwinSoft.org) ြ ထတလြ ဖရးသားထားပခငး ပြစြါတယ။ ဘယပြနြာအကရာကြဆ ရကလရဖအာင လြထားြါသည။ ယနကတ စနစ အတငး (ကငးစး - င - ရကတာကလလ) အကရာ ဖတက ရကြ လြါတယ။ အကရာတစလးက ထြြယဆရင ြထြဆး ထြချငတ အကရာက အရင စာရကလကြါ။ ြါဥဆငရကကးဘတခလတပြစတ လပခြးဖကးြစသဖက�တ(Tilde)ခလတ "~" က နြလကြါ။

ဖအာကတင myWin 2.2 အတက ကးဘတခလတအဖနအထားြစက ဖြာပြထား ြါသည။ ြတထားရြညြာ တချ အ��လြအကရာြျား(ဥြြာ- “%” န "+” စတ စာလးဖတက ဖြျာကထားြါသည။ ြဒထး "၊"၊ ြဒြ "။” န "၎ငး" စတ အကရာဖတလဖြျာကထားြါသည။

myWin2.2 အတကစာရကသည အစအစဥြာဖအာကြါအတငးပြစတယ။

ခေ + က + ြေ + + ေင + ေျ + ော + ေး

၅.၂.၃ Myanmar 3

Myanmar 3 ဟာ ပြနြာ အနအလြ သဖတသန အြ ြ ထတတ ဖလးစားစရာ package တစခ ပြစတယ။ ကးဘတခလတ အဖနအထားြာ "home keys”(ြငြ ကးဘတခလတြျား) န ြြ နးကြဖအာင အကရာဖတက ဖရ ထားြါတယ။ (ြငြကးဘတခလတြျား ဆတာက သငလကဖချာငးြျားန လကလြးြတဖနရာြာ ရတ ခလတြျားက ဆလြါသည။) တငးရငးသားစာလးြျားြ အကရာအနညးငယက ထြထညထားြါသည။ တချ ရြဖထးတ အကရာဖတကဖတာ ြယပြတထားြါသည။ ဥြြာ- ကငးစး - င -ရကြယဆရင "ifF” လ ရကရြါြယ။

ဖအာကတင Myanmar 3 ကးဘတခလတအဖနအထား ြစ က ဖြာပြထားြါတယ။ သတရြညအချကြာ အကရာတစလးက ထြြးတငရနအတက "င” လြျ း ထြတငအကရာ က ရကြ "F” က ရကရြါြယ။ မြးရင ဖအာကကခြယ အကရာက ရကရြါြယ။ Myanmar 3 ြာ ကငးစးထြတ နညးလြးသည myWin 2.2 ြာ ကငးစးထြတာန ဖပြာငးပြနပြစြါသည။

– 13 –

Myamar 3 အတကစာရကသည အစအစဥြာဖအာကြါအတငးပြစတယ။

ခေ + ြေ + က + ေင + ေျ + ော + ေး

၅.၂.၄ Ayar

Ayar ကးဘတစနစဟာ ကးဘတစနစအသစ ပြစတယ။ သရ ကးဘတခလတအဖနအထားဟာ myWin 2.2 န နနြါးြါး ဖပြာငးလထားတာကလလ အလနတြါတယ။ ကးဘတခလတဖနရာဖတာဖတာြျားြျားကလ ဖရ ထား ြါတယ။ ဗျညးအကရာက ြရကခင ဖရဆကသရအကရာြျားက အရင ရကရြါြယ။

ဖအာကတင ဧရာ အတက ကးဘတခလတအဖနအထားပြ ရြြ က ဖြာပြထားြါတယ။ ြတထားရြညြာ ဧရာ ကးဘတစနစ ြဖရာ�ျကက ကယြငစာလးဖြာငစနစ(own encoding)န ထတထားတာသညအတက စသတြတထားတ ယနကတဖြာင(standard unicode font)ဖတန အနညးငယ ကာဟြါသည။

ဧရာ အတကစာရကသည အစအစဥြာဖအာကြါအတငးပြစြါသည။

ခေ + ြေ + က + ေင + ေျ + ော + ေးဧရာ၏ စတ၀ငစားြယ ဝဖသသလကဏာတစရြြာ အ��လြစာလးက ယာယ ပြနဖပြာငးရန "-” က သး၍ ရနငပခငးပြစြါသည။ ဥြြာ- “Hello!” ဆတ အ��လြစာလးဖြါြက "-Hello!-” လ ရကနငြါတယ။ ပြနြာစာရကဖနသညကကားထတင အဖနာငအယကြပြစဖစြ အ��လြစာြျားက ညြညြမြး သးချငတအခါြျးြာ

– 14 –

အလန အသး၀ငြါသည။

၅.၃ ရြး ကးဘတြျား

ဝဇာဟာ စသတြတထားသည ပြနြာကးဘတြျားအပြင ရြးဖဒသဘာသာစကား ဖရးသားရနအတကကလ အသးပြလရြါသည။ရြးစာဖပြာငးရနအတက ကးဘတလကကကစနစက သးမြး ဖပြာငးနငြါတယ။ ရြးစာဖပြာငးြ ဝဇာ icon ဖြါ နြမြး "Typing” ကဖရးြါ။ ဖနာကတဆငအဖနပြစ "ရြးစာ” ကဖရးြါ။ လကရဗားရငးတင Yunghkio ကးဘတတစခတညးသာ ဖထာကြထားသည။

၅.၃.၁ Yunghkio

Yunghkio ရြးကးဘတစနစဟာ ဖလလာသငယ အသးပြရလယကဖအာင ဒဇငးပြလြထားတ ရးရးစငးစငး layout တစခ ပြစတယ။ ၎ငးကးဘတစနစက ြလက ကစငးဇငဒဒဇ ြ ဖရးသားခမြး ဖနာကြငးတင စာရကလယက ဖစရန အနညးငယ ဖပြာငးလပြပြငထားြါသည။ "ရ” က "Shift+i” ဖနရာသ ဖပြာငးလထားြါသည။

Yunghkio ဟာ Shift key ကသာ အသးပြထားသည။ Special key ြျားြလအြြါ။ ဖအာကတင ဖြာပြထားဖသာြြာ Yunghkio layout ပြစတယ။ အပြာဖရာငအကရာြျားက Shift key နတနြရြာပြစတယ။

Yunghkio အတကစာရကသည အစအစဥြာဖအာကြါအတငးပြစြါတယ။

(ခေ/ႄေ) + ြေ + ၵ + ေျ + ော + ေး

၆. အပြငအဆငြျား

ဝဇာက သငလအြချကြျားနင ကကညစာ အသးပြနငဖစရန စတတငးကျ ပြငဆငနငသည။ ဥြြာ - ြရ�ရြြာ အြျားစသည စာဖကကာငးြျားက ဖရးချယရန အတက “Ctrl+Shift” ခလတတက အသးပြကကသည။ ထသြျား အဖနပြင Language Hot Key က “Alt+Shift” ဟ ဖပြာငးလ ပြငဆငလကကြည ပြစသည။

– 15 –

�ျြနဘာသာစကားက အသးပြ ရကနြဖနသြျား အဖနပြင (“Ctrl+Space” စသည) အပခား ခလတတ တစခခက ဖပြာငးလ အသးပြဖကာငး ပြကကြည ပြစသည။ ဝဇာက အသးပြ ဖနသြျား အဖနပြင ထသ စတတငးကျ ပြငဆင အသးပြခငက အလနဖကာငးြနစာ ရရထားမြး ပြစြါသည။ ဤအြငးတင အဆြါ အဖကကာငးအရာ အဖသးစတက ဖလလာနငြည ပြစြါသည။

ဝဇာက စတတငးကျ ပြငဆင အသးပြလြါက ြထြဆး WaitZar.exe က Directory တစခထသ ပြညထ (Unzip) လြရြါြည။ ထသ ြပြညဘ WaitZar.exe က zip ြငအတငးြ တကရက အသးပြြညဆလျင စတတငးကျ ပြငဆငနငြည ြဟတြါ။ ထပြင config directory နင waitzar.userwords.txt တကလညး unzip လြရြါြည။

၆.၁ အပြနသး ခလတက ဖပြာငးလပခငး

ဝဇာက စတငြါ။ ထဖနာက System Tray ရ ဝဇာ icon က နြြါ။ “Settings” က ဖရးြါက စတတငးကျ ပြငဆငြြျား ပြလြနငသည configuation window တစခက ပြငရြါြည။

“Language Hotkey” ဖဘးရ drop-down lists နစခက သးမြး hotkey က ဖပြာငးလ နငြည ပြစြါသည။ ဥြြာ - hotkey က Alt+Shift+M သ ဖပြာငးလြါက “Alt+Shift” က ဗယဘကြ ဖရးမြး “M” က ညာဘကြ ဖရးရြါြည။

– 16 –

Ok ကနြြါ။ ဖနာကတစခါ ဝဇာက ပြနြငသည အချနတင hotkey ြာ ဖပြာငးလမြး ပြစဖနလြြည။

အချ ဖသာ ခလတတြျားက အသးပြ၍ြရဖကကာငး သထားြ လသည။ အကယ၍ အသးပြခင ြရသည hotkey တစခက ဖရးြြါက settings dialog ထတင အနဖရာင ပြင ဖြာပြထားသည သတဖြးချကစာသား (Red warning message) တစခက ပြငရြည။

၆.၂ ပခသ အြပငအဆင များကခြပာငးလပခငး

ကျနရသည Settings ြျားအားလးြာ ဝဇာ၏default setting ြျားနင သကဆငသည။ ဥြြာ - သငအဖနပြင “ပြနြာစာ” အတက “Default Output Encoding” က “Zawgyi-One” ဟ ဖပြာငးနငသည။ ထဖကကာင ဖနာကတစကကြ ဝဇာက ပြနြငသညအခါ ရကနြသည စာလးြျားက ဖဇာ�ျစာလး (Zawgyi-encoded text) ြျားအပြစ ထတဖြးြည ပြစသည။ အကယ၍ setting တစခခက နားြလညြါက ဖဘးရ ဖြးခနးအြတအသား (?) က နြကကည နငြါသည။

– 17 –

ထပြင သာြနအပြငအဆငြျား အားလးတင default က ဖနာကဆး အသးပြခသည အဖပခအဖန (Last Used) အပြစ ဖပြာငးနငသည။ ထသ ပြလြြါက ြရ�ရြက သငဖနာကဆး အသးပြခသည - ဘာသာစကား၊ စာရကသငးစနစ သ စာစစနစ (language, input method, or encoding) - တက ြတသားထားြည ပြစသည။ ထဖကကာင ဖနာကတစကကြ ြရ�ရြက ပြနစတငသညအခါ ထသ ြတသားထားသညအတငး ပြနသးနငြည။ အကယ၍ သငအဖနပြင Input Methods ြျားစာက စြးသြဖနချန ပြစြါက ဤနညးက ဖရးချယပခငးြာ အဖကာငးဆး ပြစသည။

အကယ၍ ြညသည ဖရးချယြ အတကကပြစဖစ ၄ငး၏default value အပြစ ပြနရလြါက N/A က ဖရးမြး “Ok” က နြရြည ပြစသည။

၆.၃ ကယြင စကားလးြျား ထညသငးပခငး

အကယ၍ ဝဇာြ ြသရဖသးသည စကားလးတစလးက ရကနြရန လအြလာြါက WaitZar.exe နင directory တစခ ထတင ြါရသည waitzar.userwords.txt ြငက ပြငဆငနငသည။ အကယ၍ ထြငက ရာြဖတြါက ဖအာကြါအငတာနကလြစာြ ရယနငြါသည။

http://waitzar.googlecode.com/svn/trunk/win32_source/waitzar.userwords.txtထြငက ပြငြညဆြါက UTF-8 encoding ကအဖထာကအြဖြးသည Notepad ကသဖသာ ြရ�ရြြျ းက သးရြါြည။ Wordpad က ြသးြါနင။ အကယ၍ သးြြါက ကျနဖတာတ၏ ပြနြာစာလးြျားအားလး “????” ြျားအပြစသ ဖပြာငးလသားလြြည။ သငအဖနပြင unicode စာလးြျားကလညး ဖကာငးစာဖြာပြဖြးနငသည text editor ဖကာငးဖကာငးက အသးပြလြါက Notepad++ ကသးကကညသငြါသည။ ဤြရ�ရြက ဖအာကြါဖနရာြ အခြ ရယ အသးပြနငြါသည။

http://notepad-plus-plus.org/

waitzar.userwords.txt အတငး ကယပင စကားလးများထည သငးသညအခါ ခအာကပါ ပစြဖင ရကရပါမည။myanmar = roman

– 18 –

…ဤတင “myanmar” ြာပြနြာလ စာလးတစခခပြစမြး “roman” ြာ ထစာလး၏ အ��လြလ အသထက ပြစသည။ “roman” ထတင အ��လြစာလး အဖသးြျားသာ ြါရရြည။ ထပြင “myanmar” ကလညး Zawgyi-One စာလးပြင အသးပြ ရကနြရြည။ (ဤအချကက ဖနာငထကြည version 1.9 တင Unicode သ ဖပြာငးလနငြညဟ ဖြျာလငြါသည။)

ဥြြာ- အကယ၍ သငက “အ” စာလးက “a” ဟြဖရးဘ “ah” ဟ၍ ထညသငးလြါက ဖအာကြါအတငး ဖရးရြါြည။ (ဖအာကြါစာဖကကာငးက ပြငနငရန သငထတင Zawgyi-One font ထညသငးထားရြါြည။)

အ = ah

သငအဖနပြင shortcut ြျားကလညး ထညနငြါသည။ ဥြြာ - “ဗကဆာတယ” ကထညလြါက ြြနအားပြင “vite” “ssar” “tal” ဟရကရြည ပြစသည။ သဖသာ ဤစကားစြာ အသးြျားသည စကားစ ပြစသည အားဖလျာစာ dictionary အတငးသ ဖအာကြါအတငးလညး ထညသငး ရကနြနငြါသည။

ဗကဆာတယ = vitessartal

ထြျသာြက ဖအာကြါအတငးြငလျင ရကနငြါဖသးသည။

ဗကဆာတယ = hungry

အကယ၍ ဝဇာတင ြြါရဖသးသည စကားလးအသစြျားက ထညသငးလြါက ဖအာကြါလြစာတင ဖြးြနငြါသည။

http://code.google.com/p/waitzar/issues/list …လကခရသည စကားလးအသစြျားက ဖနာငထကလာြည ဗားရငးြျားတင ဖြါငးစညး ထညသငးဖြးသားြည

ပြစြါသည။ ယခကသ ကညဖဆာငရကပခငးကလညး ဖကျးဇးတငြါသည။

၆.၄ ဝဇာ ခဆာဖဝ က USB Drive မ PStart သး၍စတငြခငး

ဝဇာသည USB drive တစခအတငးြလညးဖကာငးစာ အလြလြြါသည။ ထဖကကာင အငတာနကကဖြးဆငြျား အြါအ၀င ြညသည အြျားသး ကနြျတာြျားတင ြဆ အလယတက သယယ အသးပြနငြါသည။ သဖသာ သငအဖနပြင အလနလယကသကသာစာ အဆငသင အသးပြလြါက PStart က အသးပြသငြါသည။ (ြတချက - PStart ြရ�ရြြာ USB drive ြျားအတက ြနးပြလြဖြးသည အသငသးြရ�ရြငယ တစခ ပြစြါသည။) ြတသားရန အချကတစခြာ ဤနညးလြးက ြသးလညးရြါသည။ (completely optional)။ ထပြင PStart သည ဝဇာ ြဖရာ�ျကနငလညး လး၀ဆကစြ သကဆငပခငး ြရြါ။

ဝဇာက PStart တင အသးပြလြါက ဖအာကြါအတငး လြဖဆာငရြါြည။

1. PStart ရးရးဗားရငးက ဖအာကြါလြစာြ ရယြါ။ ( U-3 ဗားရငး ြဟတြါ)

http://www.pegtop.de/download.php?file=start 2. သင၏ USB drive က ကနြျတာတင တြဆငထားမြး PStart setup ြငက run ြါ။ ဖြါလာသည

၀ငးဒး ြ “Setup Type” တင “Portable Setup” က ဖရးြါ။ ထဖနာက သင USB drive ၏ drive’s letter က ဖရးြါ။

– 19 –

3. ယခ ဆကလကမြး သင၏ USB drive ကြငြါ။ “waitzar” အြညပြင folder တစခ ပြလြမြး ဖဒါငးလတ ရယထားသည ဝဇာ ြငြျားက ပြည (extract or unzip သမ) ထညြါ။ နြနာ အဖနပြင USB drive တစခအတငး ြနတးထားသည “waitzar” folder တစခက ဖအာကြတင ကကညနငြါသည။

4. ယခဆကလက၍ USB drive ၏ root folder ထရ “PStart.exe” ြငက click လြြါ။ PStart window ဖြါလာသညအခါ “Edit” ကနြမြး၊ ဆကလက၍ “Add File” က နြြါ။ ဖြါလာသည browse window ြတဆင - အဆင ၃ တငြနတးခသည “waitzar” folder သ ပြနသားမြး“WaitZar.exe” က double-click လြြါ။ ၀ငးဒးအသစတစခ ဖြါလာြါက “Ok” က click လြြါ။ ယခအခါ PStart ၀ငးဒးက ြတနငမြ ပြစသည။

5. Pstart ြရ�ရြ အလြလြဖနသြျ ကာလြတလး system tray ရ ၄ငး၏icon က click လြကာ ဖြါလာသည ြနးြ“WaitZar” ကဖရးမြး ဝဇာ ြရ�ရြက အလယတက စတငအသးပြ နငြည ပြစြါသည။

– 20 –

သငအဖနပြင သင၏ USB drive ထရ အပခားဖသာ ြရ�ရြြျားကလညး PStart ထသထြထညနငြါသည။ ဤသ ထညသးပခငးပြင သင USB drive နငချတဆက အသးပြသည ြညသည ကနြျတာတင ြဆ လြဖဆာငချကအပြညအ၀ ြါသည ကယြင mini Start Menu တစခက အသးပြနငြည ပြစြါသည။

၇. ပြဿနာြျား ဖပြရငးရာတင ဖြးဖလရသည ဖြးခနးနင အဖပြြျား

ဝဇာက အသးပြသအချ ကကဖတရသည ပြဿနာအချ နင အဖပြြျားက ဖအာကတင ဖြာပြထားြါသည။

ဖြး : Google Talk ပြင စာရကသညအခါ ဖလးဖထာငကကြျားကသာ ပြငရသည။ ဖပြ : Google Talk တင font ဖရးထားပခငး ရြရ ဖသချာဖအာင “Settings” ထရ “Choose Font” တင စစဖဆးြါ။ အကယ၍ ပြဿနာ ဖပြလညြ ြရဖသးလျင သငလကရသးဖနသည ကးဘတြာ English (US keyboard layout) ပြစြပြစ ပြနစစြါ။ ဥြြာတစခအဖနပြင - တရတဘာသာလကကက (Chineseခေပသကအ) က အသးပြဖနချနတင ဝဇာက အသးပြရနြလယကဖကကာငးနင ြလအတငး English သ ပြနဖပြာငး အသးပြဖတာြ အဆငဖပြသားဖကကာငး အသးပြြးသတစဖယာကက သ၏အဖတအကကက ဖပြာခြးြါသည။

ဖြး : စာလးတစလးက ရကသညအခါ အချ အစတအြငးြျားက အလယတက ပြနြျက၍ ြရြါ။ဖပြ : ဤပြဿနာြာ အသတ “—” ြါရသည စကားလးြျား ရကအမြး “backspace” ခလတက ပြနနြသည အခါတင ြကကာခဏ ပြစတတသည။ တခါတရတင အသတသည cursor ၏ဖနာကတင ဖရာကဖနတတသပြင right arrow key ကသးကာ cursor က ဖနရာဖရ မြး “backspace” ခလတက ပြနနြ နငသည။ ပြနြာစကားလးြျားက အပြညအ၀ ဖကာငးစာ အဖထာကအြြပြနငသညြရ�ရြြျားတင ကကဖနရသည ပြဿနာတစခလညး ပြစြါသည။

ဖြး : ဝဇာက Open Office တင အသးပြ၍ ြရြါ။ဖပြ : ၀ငးဒးတင အသးပြနငသည Open Office အဖစာြငးဗားရငးြျားတင ပြနြာစာလးြျားက အလအဖလျာက သရနငပခငး ြရဖြ။ ဥြြာ - အချ အသးပြသြျားအဖနပြင Zawgyi-One ကဖရးချယထားဖသာလညး Tahoma သ ပြနဖပြာငးသားပခငးြျး ပြစတတသည။ ဖနာကထြ ကကရတတသည အကကးြားဆး ပြဿနာတစခြာ ပြနြာစာလး ြျားက ြပြငရဖအာင ကယဖြျာကြစပခငး ပြစသည။ ဤပြဿနာက ဖပြလညဖစရနအတက ြထြဆးစာဖကကာငးက ရကမြးသညနင စာတနးတစခလးက “Ctrl+A” ပြင ဖရးချယမြး Font က Zawgyi-One သဖပြာငးလြါ။ ထဖနာကတင Font ထြဖပြာငးရန ြလအြဖတာဘ ဝဇာက အသးပြနငြည ပြစသည။

ဖြး : MSN နင webcam က အသးပြဖနချနတင ဝဇာက အသးြပြနင ပြစဖနသည။ ကညြါ။ဖပြ : ဝဇာ၏ အချ အြငးြျား (အထးသပြင System Tray icon)သည အလနဖလးသည စနစြျား (heavily-loaded systems)ဖကကာင တပြညးပြညး ဖနးလာတတသည။ သာြနအားပြင ဤအဖပခအဖနြျ းက ကကရခသည။ သဖသာ သငအဖနပြင စာရကရာတင ဖနးဖကးဖလးလလာပခငးြျ းက ကကလာရြါက ြြသးဖနသည ကနြျတာတင လဖလာကသည virtual memory ရြရ စစဖဆးပခငး၊ ဗငးရြစ ရာဖြစစဖဆးပခငးြျား ပြလြသငသည။ ထပြင

– 21 –

ဝဇာ၀ငးဒးက ဖနရာဖရ ဖပြာငးကာ webcam windows နငလတဖနသည အပခားဖနရာတင ထားရသငသည။

ဖြး : Win Innwa သြဟတ အပခား encoding စနစြျားတင (အချ ဖသာ စကားလးြျား) အဆငဖပြစာ ြပြငရ ပြစဖနသည။ဖပြ : ဝဇာြ အဖထာကအြပြထားသည output encoding စနစြျားတင output အသးသးက လကပြင စစဖဆးပခငး (hand-checked) ပြလြထားြါသည။ သဖသာလညး အဖစာြငးကာလ Unicode ဗားရငးြျားတင ရခသည Encoding rules ြျားနင ကလချကအနညးငယ ရနငသည။ ထဖကကာင အဖစာြငးကာလ Unicode ဗားရငးြျားတင ပြနြာစာလးြျားက ဖကာငးစာ ြဖြာပြသ နငပခငးြရြါ။ သငအဖနပြင ဖနာကဆးထတထားသည Font ြျားကသာ သကဆငရာ Developer ၏ဝကဘဆကြ ရယအသးပြသငသည။ ဖနာကဆးတစချက အဖနပြင ြညသည စကားလးြျားတင ြဆ ဖကာငးစာ ြပြငြဖတရသည အဖပခအဖနြျး ကကလာရနငသည။ အကယ၍ အဆငြဖပြြ တစခခ၊ ပြဿနာ တစခခ ကကလာရြါက ဖအာကြါလြစာတင အသဖြးနငြါသည။http://code.google.com/p/waitzar/issues/entry

၇.၁ ဝဇာ ြဖရာ�ျကအသငးသ ဆကသယပခငး

ဝဇာနငြတသကမြး အကအညလအြလျင ပြစဖစ၊သြဟတ အကကပြချကြျား ဖြးြလလျငပြစဖစ ဖအာကြါလြစာြ ဆကသယနငြါသည။

http://www.waitzar.com/contactus.py

ဖနာကဆကတ က- လငစင

ဝဇာက Apache License 2.0 လငစငပြင အသးပြခင ဖြးထားြါသည။ ဝဇာတင အသးပြထားသည အရာြျား အားလးသညလညး open source ြျားပြစြါသည။ ြြသရလြါကဖအာကြါြငြျားတင ဖလလာနငြါသည။

http://waitzar.googlecode.com/svn/trunk/LICENSE http://waitzar.googlecode.com/svn/trunk/NOTICEhttp://waitzar.googlecode.com/svn/trunk/THANKSဤလြးညန၏ြထြစာြျကနာတင သးထားသည လ�ြာ ကထးဖတဇာ၏ ြြငပြစမြး Creative Commons (Attribution, Share-Alike) လငစငပြငအသးပြ နငြါသည။ ဝဇာြဖရာ�ျကတင ဝငးဝနး ဖဆာငရကကည ြြးသြျား အားလးကလညး ဖကျးဇးတငြါသည။

ြ၍ အဖရးကကးသညအချကြာ အသးပြသြျားအဖနပြင ဝဇာစနစအား ြြ တးတကဖကာငးြန ဖအာငပြလြရာတင လတငး အလယတက ြါ၀ငဖဆာငရက နငရန ရညရယချကပြင ဝဇာက Open Source ပြလြထားပခငး ပြစြါသည။ ဤြရ�ရြက အသးပြရငး ရရလာသည အဖတအကကြျား၊ အကကပြချကြျား၊ သြဟတ သငကယတင ြနတး ထတလြ ထားသည ပြနြာစာလးြျား သြဟတ လကကကြျား စသညတက ကျနဖတာတအဖနပြင သရလြါသည။ help@waitzar.com သ အးဖြးလ ဖြးြ၍ ပြစဖစ သြဟတ ဝကဘဆကရ Contact us စာြျကနာြ တဆငပြစဖစ ဝဇာြဖရာ�ျကသ ဆကသယနငြါသည။ ဖကျးဇးတငြါသည။

– 22 –