Wat? - sciensano.be · 2014. 1. 17. · van eenheden in de klinische chemie en meer ... Streven naar gebruik van dezelfde eenheden in serum en urine : ... Uitvoering van een interne

1

EEéénheidnheid in eenhedenin eenheden

Frank MartensFrank MartensJean Paul Chapelle Jean Paul Chapelle

Piet CammaertPiet Cammaert

WG chemieWG chemieCommissie Klinische Biologie WIVCommissie Klinische Biologie WIV

Symposium Focus Symposium Focus DiagnosticaDiagnostica22 juni 201222 juni 2012

Martens, Chapelle, Cammaert, 2012Martens, Chapelle, Cammaert, 2012 22

Wat?Wat?

Einde stellen aan potpourri van eenheden in het Einde stellen aan potpourri van eenheden in het Belgische landschap van de klinische biologieBelgische landschap van de klinische biologie

In eerste instantie gelijkvormigheid nastreven In eerste instantie gelijkvormigheid nastreven van eenheden in de klinische chemie en meer van eenheden in de klinische chemie en meer bepaald voor die parameters die in aanmerking bepaald voor die parameters die in aanmerking komen voor de EKE van het WIV.komen voor de EKE van het WIV.

2


Waarom?Waarom?

Ongehinderde Ongehinderde ee--transfertransfer van van laboratoriumresultaten over heel Belgilaboratoriumresultaten over heel Belgiëë

Probleemloze Probleemloze stockeringstockering van deze resultaten in van deze resultaten in een centrale een centrale datadata--basebase die consulteerbaar is voor die consulteerbaar is voor alle artsen en klinisch biologen over heel Belgialle artsen en klinisch biologen over heel Belgiëë

Meer comfort voor huisartsen en specialisten in Meer comfort voor huisartsen en specialisten in opleiding die in een korte tijd stages lopen die opleiding die in een korte tijd stages lopen die verspreid liggen over heel het Belgische verspreid liggen over heel het Belgische grondgebied grondgebied


4

Prof Dr J.C.Libeer 19-9-2007

EKE eenheden Belgische universiteitenEKE eenheden Belgische universiteiten

03-05-2012

3


www.ehealth.fgov.bewww.ehealth.fgov.be


6

Hub: network of hospitals

Charleroi

Brussels

Leuven

Bruges Antwerp

Ghent

“Gebruik van e-Health om onnodige herhaling van testen te voorkomen”Task Force Perl (28-9-2009)

Meta-Hub

4


www.cozo.bewww.cozo.be


Keuze van voorkeurseenheidKeuze van voorkeurseenheid

SISI

Meest in gebruik literatuurMeest in gebruik literatuur

SISI

5


Hoe?Hoe?

Door te werk te gaan in fasenDoor te werk te gaan in fasen

In een In een eerste faseeerste fase uniformeren zonder te raken uniformeren zonder te raken aan de getalwaarde, aan de getalwaarde, deaddead lineline: 1.03.2012: 1.03.2012

In een In een tweede fasetweede fase uniformeren uniformeren mmèètt aanpassing aanpassing van eenheid die een verandering van getalwaarde van eenheid die een verandering van getalwaarde met zich meebrengt, met zich meebrengt, deaddead lineline: 01.12.2012: 01.12.2012

In een In een derde fasederde fase uniformeren van resterende uniformeren van resterende eenheden in de endocrinologie, eenheden in de endocrinologie, deaddead lineline : ?: ?

In een In een vierde fasevierde fase …….alle andere testen.alle andere testen


Aan welke eenheden wordt Aan welke eenheden wordt helemaal niet geraakt?helemaal niet geraakt?

Toch voor de overgrote meerderheid van de laboratoriaToch voor de overgrote meerderheid van de laboratoria

De parameters die nationaal en internationaal De parameters die nationaal en internationaal nog veel gebruikt worden en verankerd zitten in nog veel gebruikt worden en verankerd zitten in aanbevelingen en richtlijnen en waarvan de aanbevelingen en richtlijnen en waarvan de referentiewaarden door de meeste artsen goed referentiewaarden door de meeste artsen goed gekend zijn:gekend zijn:

Bilirubine, cholesterol, Bilirubine, cholesterol, creatininecreatinine, glucose, , glucose, triglyceridentriglyceriden, urinezuur, ureum en ijzer, urinezuur, ureum en ijzermg%, mg/100 mg%, mg/100 mLmL, g/L , g/L mg/mg/dLdL

6


In een In een eerste faseeerste fase uniformeren zonder te uniformeren zonder te raken aan de getalwaarde (1)raken aan de getalwaarde (1)

In deze fase hoeft men alleen de eenheid te veranderenIn deze fase hoeft men alleen de eenheid te veranderenNaar liter in de noemerNaar liter in de noemer µµg/g/mLmL →→ mg/Lmg/L U/U/mLmL →→ kUkU/L/L mUmU//mLmL →→ U/LU/L mEqmEq/L /L →→ mmolmmol/L/L mg% mg% →→ mg/mg/dLdLBij aanpassing zullen enkel de voorziene Bij aanpassing zullen enkel de voorziene formatsformats voor devoor deeenheden eventueel problemen kunnen opleveren. eenheden eventueel problemen kunnen opleveren. Als % naar Als % naar mmolmmol/mol kan (bij HbA1c), kan de rest ook./mol kan (bij HbA1c), kan de rest ook.


Fase 1:Fase 1:

1203-05-2012

7


In een In een eerste faseeerste fase uniformeren zonder te uniformeren zonder te raken aan de getalwaarde (2)raken aan de getalwaarde (2)

Wat onveranderd blijft na aanpassing van eenhedenWat onveranderd blijft na aanpassing van eenheden(van (van mLmL naar L in de noemer)naar L in de noemer)Peptide hormonen:Peptide hormonen:Insuline en TSH in Insuline en TSH in mUmU/L/LLH, FSH en LH, FSH en hCGhCG in in U/LU/LThyroglobulineThyroglobuline in in µµg/Lg/LPTH in PTH in ngng/L/LBiomerkersBiomerkers::CA15.3,CA125 en CA19.9 in CA15.3,CA125 en CA19.9 in kUkU/L/LCEA, PSA en NSE in CEA, PSA en NSE in µµg/Lg/LAndere:Andere:IgEIgE in in kUkU/L/L, VitB12 in , VitB12 in ngng/L/L en en folaatfolaat in in µµg/Lg/L


In een In een tweede fasetweede fase uniformeren uniformeren mmèèttaanpassing van eenheid en verandering van aanpassing van eenheid en verandering van

getalwaardegetalwaardeHierbij wordt zoveel als mogelijk de logica gevolgd van SIHierbij wordt zoveel als mogelijk de logica gevolgd van SI

IonenIonenNog steeds grote diversiteit :Nog steeds grote diversiteit :mg%, mg/mg%, mg/dLdL, , mEqmEq/L, /L, mmolmmol/L/LVoor Ca, Mg, fosfaat naar Voor Ca, Mg, fosfaat naar mmolmmol/L/L

ProteProteïïnennenOvergang van mg/Overgang van mg/dLdL naar naar mg/Lmg/L of of g/Lg/LTP, Albumine, TP, Albumine, IgAIgA, , IgGIgG, , IgMIgM (g/L)(g/L)Voor wat Voor wat CRPCRP betreft : goede voorbereiding van clinici voorbetreft : goede voorbereiding van clinici voorde overgang van mg/de overgang van mg/dLdL naar mg/L. naar mg/L. De helft van de laboratoria rapporteert reeds in mg/LDe helft van de laboratoria rapporteert reeds in mg/LDubbel rapporteren gevaarlijk?Dubbel rapporteren gevaarlijk?

Invoering van 1 tot 6 december 2012Invoering van 1 tot 6 december 2012

8


uniformeren van eenheden voor urineuniformeren van eenheden voor urinelogisch gevolg van tweede faselogisch gevolg van tweede fase

Streven naar gebruik van dezelfde eenheden in serum en urine :Streven naar gebruik van dezelfde eenheden in serum en urine :zeker in zeker in mmolmmol/L voor ionen/L voor ionen

Zeker in Zeker in g/L voor proteg/L voor proteïïnennen

Ter discussieTer discussie : g/L of mg/: g/L of mg/dLdLvoor glucose, voor glucose, creatininecreatinine of ureum?of ureum?gebruik van g/L is hier sterk ingeburgerd maar gebruik van g/L is hier sterk ingeburgerd maar mg/mg/dLdL is dan weer is dan weer nodig voor berekening van nodig voor berekening van creatinineklaringcreatinineklaring en ureumklaring. en ureumklaring. Anderzijds is Anderzijds is g/Lg/L voor voor creatininecreatinine dan weer nodig voor de dan weer nodig voor de berekening van g of mg/g berekening van g of mg/g creatininecreatinine voor metabolieten van drugs voor metabolieten van drugs of solventen,of solventen,……Hier hoeft geen verandering vermits deze parameters ook Hier hoeft geen verandering vermits deze parameters ook in het serum onveranderd blijvenin het serum onveranderd blijven


In een In een derde fasederde fase uniformeren van uniformeren van resterende eenheden in de endocrinologieresterende eenheden in de endocrinologie

Wat nu is aanbevolen :Wat nu is aanbevolen :

Peptide hormonen :Peptide hormonen :AFP, GH en AFP, GH en ProlactineProlactine:: µµg/Lg/LCC--peptidepeptide:: nmolnmol/L/L

Kleine moleculen:Kleine moleculen:FT3 en FT4 in FT3 en FT4 in pmolpmol/L/LCortisolCortisol en en tot.testosterontot.testosteron:: nmolnmol/L/LDHEADHEA--S:S: µµmoLmoL/L/L

9


Wat rest er dan nog?Wat rest er dan nog?

•• MetalenMetalenLood in bloed en Zn in plasma : Lood in bloed en Zn in plasma : µµg/g/dLdL of of µµg/L?g/L?

•• VitaminenVitaminen•• BiomerkersBiomerkers•• XenobioticaXenobiotica……....•• Alle andere parameters.Alle andere parameters.

= Voorwerp van nationale enquête = Voorwerp van nationale enquête + literatuurstudie en dan samenstelling van finale + literatuurstudie en dan samenstelling van finale

voorkeurslijstvoorkeurslijstToekomst : Voor elke nieuwe test in de klinischeToekomst : Voor elke nieuwe test in de klinischebiologie zal een voorkeurseenheid nationaal wordenbiologie zal een voorkeurseenheid nationaal wordenaanbevolenaanbevolen


Hoe bekend maken?Hoe bekend maken?

Rondschrijven WIVRondschrijven WIV

Website WIVWebsite WIV

Naar de klinisch biologenNaar de klinisch biologen : focus : focus diagnosticadiagnostica, LOK , LOK vergaderingen, symposia: KBVKC, focus conference,vergaderingen, symposia: KBVKC, focus conference,……....

Naar alle artsen toeNaar alle artsen toe: Artsenkrant,: Artsenkrant,medisfeermedisfeer, tijdschrift geneeskunde, , tijdschrift geneeskunde, actaacta clinicaclinica belgicabelgica,..,..Specifiek naar verenigingen huisartsgeneeskunde en Specifiek naar verenigingen huisartsgeneeskunde en specialisten, apothekers en paramedische beroepen met specialisten, apothekers en paramedische beroepen met MLTMLT’’ss in het bijzonder (BVLT).in het bijzonder (BVLT).

10



Wat betekent een omschakeling van Wat betekent een omschakeling van eenheden voor de laboratoria ?eenheden voor de laboratoria ?

Opmaken van een lijst : huidig naar nieuwOpmaken van een lijst : huidig naar nieuw Uitvoering van een interne Uitvoering van een interne risicorisico--analyseanalyse Interne opleidingInterne opleiding Informatie van huisartsen en specialisten :per Informatie van huisartsen en specialisten :per

brief, ebrief, e--mail, aankondiging via website of lezing.mail, aankondiging via website of lezing. Aanpassing rapportering:Aanpassing rapportering:

Hulp door middel van een draaiboek of check list Hulp door middel van een draaiboek of check list (zie ook website WIV)(zie ook website WIV)

11


Wat deden we bij fase 1?Wat deden we bij fase 1?

1.1. Aanpassen eenheden in basisbestandAanpassen eenheden in basisbestand2.2. Eventueel tijdelijke vaste commentaar bij de resultaten Eventueel tijdelijke vaste commentaar bij de resultaten

waarvan eenheden werden veranderd (nodig?)waarvan eenheden werden veranderd (nodig?)3.3. Aanpassen van Aanpassen van SOPsSOPs met hun bijlagen en formulierenmet hun bijlagen en formulieren4.4. Aanpassen van Aanpassen van labogidslabogids op website van laboop website van labo5.5. Contact met artsen die resultaten ontvangen via Contact met artsen die resultaten ontvangen via

medibridgemedibridge of of medimailmedimail : Verzoek tot aanpassing in hun : Verzoek tot aanpassing in hun IT pakketten.IT pakketten.

6.6. Interne QC aanpassenInterne QC aanpassen7.7. Externe QC: bij automatische extractie van resultaten Externe QC: bij automatische extractie van resultaten

naar extern QC pakket hoeft er in de regel niets te naar extern QC pakket hoeft er in de regel niets te gebeuren.gebeuren.


Wat te doen bij fase 2 ? (a)Wat te doen bij fase 2 ? (a)

1.1. Aanpassen eenheden in basisbestandAanpassen eenheden in basisbestand2.2. Eventueel aanpassen van Eventueel aanpassen van formatformat (bvb van (bvb van …… naar ..,..)naar ..,..)3.3. Creatie van nieuwe test (aan te bevelen) en dubbel Creatie van nieuwe test (aan te bevelen) en dubbel

rapporteren.rapporteren.4.4. Link met historiek?Link met historiek?5.5. Aanpassen referentiewaarden, doorbelwaarden, alarmenAanpassen referentiewaarden, doorbelwaarden, alarmen6.6. Aanpassen berekening formulesAanpassen berekening formules7.7. Garantie op traceerbaarheid (voor en na)Garantie op traceerbaarheid (voor en na)8.8. Tijdelijke vaste commentaar (6 m.) bij de resultaten Tijdelijke vaste commentaar (6 m.) bij de resultaten

waarvan eenheden werden veranderdwaarvan eenheden werden veranderd9.9. Aanpassingen in automatische Aanpassingen in automatische validatieprogrammavalidatieprogramma’’ss10.10. Aanpassen van Aanpassen van SOPsSOPs met hun bijlagen en formulierenmet hun bijlagen en formulieren11.11. Aanpassen van Aanpassen van labogidslabogids op website van laboop website van labo12.12. Aanpassingen in de Aanpassingen in de analyzersanalyzers : : formatformat, , refref waarden, waarden,

flaggingflagging, , reflextestingreflextesting

12


Wat te doen bij fase 2? (b) Wat te doen bij fase 2? (b)

13.13. Contact met artsen die resultaten ontvangen via Contact met artsen die resultaten ontvangen via medibridgemedibridge of of medimailmedimail : Verzoek tot aanpassing in hun : Verzoek tot aanpassing in hun IT pakketten.IT pakketten.

14.14. Interne QC zal zich automatisch aanpassenInterne QC zal zich automatisch aanpassen15.15. Externe QC: bij automatische extractie van resultaten Externe QC: bij automatische extractie van resultaten

naar extern QC pakket nodige aanpassingen doen.naar extern QC pakket nodige aanpassingen doen.16.16. EKE WIV : aanpassingen in ToolkitEKE WIV : aanpassingen in Toolkit17.17. ……....

FAQsFAQs op website van WIV: inwachten suggesties voor verdereop website van WIV: inwachten suggesties voor verdereuitbouw van check list.uitbouw van check list.

Het WIV en de Het WIV en de Commissie Klinische BiologieCommissie Klinische Biologierekenen op uw medewerking!rekenen op uw medewerking!

Met dank voor uw aandachtMet dank voor uw aandachtVragen?Vragen?

Documents

Wat? - sciensano.be · 2014. 1. 17. · van eenheden in de klinische chemie en meer ... Streven naar gebruik van dezelfde eenheden in serum en urine : ... Uitvoering van een interne