34
Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

Slechthorendheid op school

Wat hoor je te weten in Cluster 2?

Margot WillemsenErwin Baas2015

Page 2: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

2

Inhoud

•Gehoor

•Gehoorverlies

•Onderzoek: wat betekent een audiogram?

•Hoe klinkt een gehoorverlies

•Wat mag je verwachten van hulpmiddelen?

•Waarmee moet je rekening houden

•Individuele mogelijkheden

Page 3: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

3

Page 4: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

4

Slakkenhuis

Helicotrema

Scala Tympani

Scala VestibuliScala media

4. Spirale GanglionGehoorzenuw

Page 5: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

5

Doorsnede winding

Page 6: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

6

Orgaan van Corti: voor-zij aanzicht

Page 7: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

7

piek VI: colliculus inferior

Piek V: laterale lemniscus

(hersenstam)

Piek III: nucleus cochlearis

Piek IV: olijfcomplex.

Piek I: CAP: gehoorzenuw.

Page 8: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

8

Page 9: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

9

Gehoorverlies

• Vormen

Waar zit het:

• Uitwendig oor

• Middenoor

• Binnenoor

• Centraal

Page 10: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

10

Vormen

• Geleidingsverlies

• Perceptief verlies

• Gemengd verlies

• Aangeboren

• Verworven

Page 11: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

11

buitenoor

Oorschelp en Gehoorgang:

Aangeboren: Atresie

Verworven:

Trommelvlies

Verworven: perforatie

Page 12: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

12

Middenoor

AangeborenVerworven

• Otitis media: - sereus, glue, acuut, chronisch

• Otosclerose• Cholesteatoom• Ketenluxatie

Gevolgen• Gehoordrempel->

geleidingsverlies: geluid zachter

Page 13: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

13

Binnenoor

AangeborenVerworven

• Lawaai, ziekte, ouderdom, vergiftiging, stofwisseling, doorbloeding

Gevolgen:• Gehoordrempel, perceptief verlies:geluid vervormd

• Discriminatieverlies• Dynamisch bereik• Tinnitus, evenwicht

Page 14: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

14

Centraal/retrocochleair

Aangeboren afwijkingen:in de embryonale periode ontstaan. Familiair, CMV; nog veel onbekende oorzaken.

Verworven afwijkingen:• Ontwikkelingsstoornis na de geboorte of in de eerste levensjaren.

• Ziektes als hersenvliesontsteking, kernicterus en multiple sclerose

• Brughoektumor, herseninfarct auditieve schors en/of taalgebieden

• Stofwisselingsstoornissen.• Trauma. • Intoxicatie (vergiftiging door bijvoorbeeld medicijnen).• Ouderdom (ouderdomsslechthorendheid).

Page 15: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

15

Toondrempelaudiogram

Page 16: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

16

Lucht- en beengeleiding

Page 17: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

17

Dynamisch bereik

Page 18: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

18

Spraakaudiogram: NB In Stilte

Page 19: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

19

Wat betekent het in de praktijk?

• Voorbeeld: hoe klinkt een gehoorverlies?• Hoortoestellen zijn geen ‘nieuwe oren’• Achtergrondgeluiden, galm• Spraak in ruis voor slechthorenden moeilijker

• 2 kinderen met hetzelfde audiogram kunnen in de praktijk toch heel verschillend functioneren

• Horen kost SH veel energie: doseren, en oplaadtijd• 1 of 2 oren: in stille omgeving weinig verschil, ma ar in

rumoer wel groot verschil

Page 20: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

20

Demo film

1. Werking gehoorhttp://www.youtube.com/watch?v=flIAxGsV1q0&list=PLEAD3C863FF151E83

2. Werking CI http://www.explania.com/nl/kanalen/gezondheid/detai l/wat-is-een-cochleair-implantaat

3. Keuze wel/geen CI:http://www.eenvandaag.nl/binnenland/49409/ouders_dove_kinderen_willen_geen_implantaat

Page 21: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

21

3. Slechthorendheid

• Toon- en spraakaudiogram

• Wat betekent dat in de praktijk?

• Hoortoestellen: wat kunnen ze wel en wat niet?

Page 22: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

22

Verstaan met hoortoestellen

Page 23: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

23

Gehoor en school

Goed gehoor belangrijk voor:

• Spraak-/taalontwikkeling

• Sociale en communicatieve ontwikkeling

• Emotionele ontwikkeling

• (Voorbereiding op) leren lezen

• Auditief kennis opdoen

Page 24: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

24

Apparatuur

Hoortoestellen• Versterking van geluid• Dat geluid moet wel door een slechthorend oor verwerkt

worden.• Niet (altijd) 100% verstaan in de klas• Hinder van rumoer en galm blijft

Page 25: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

25

Solo apparatuur

• Direct overbrengen van stem leerkracht

Page 25

Zender

radio-signaal

OntvangerMax 100 cm

Max 30 m

Page 26: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

26

Controleren hoorapparatuur

Hoortoestellen• Dagelijks monitoren, begin van de dag• Afh van hoorniveau: bv woordjes

nazeggen/aanroepen• Technisch: meeluisteren via stethoclip, batterijen,

reserve?• Afspraken met ouders

Solo apparatuur• Veilige opbergplaats• Afspraken wanneer wel/niet gebruik

• Zie verder flyer “omgang met weerstand” op www.kentalissoloapparatuur.nl

Page 27: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

27

Aanpassingen in de klas

• Akoestiek en stoorgeluid• Lichtval• Blikrichting• Lipbeeld• Gebarenondersteuning• Visuele ondersteuning• Beeld óf geluid• Aandacht vangen voordat je wat zegt• Checken of het overgekomen is (open vraag)• Mediator (‘papagaaien’)• Rustmomenten

Page 28: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

28

Risicofactoren

• Over/onderschatting van het kind• Onderschatting impact SH• Verkeerd duiden SH: dom, traag, lui, autistisch,

eigenwijs, star, oostindisch doof, ADHD• Niet meekomen in de groep/sociale interactie• Taalachterstand• Leerachterstand• Pesten/sociale acceptatie

Page 29: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

29

Individuele mogelijkheden

• Sterkte/zwakte analyse• Auditieve training• Logopedie• Gebaren• Liplezen/gelaatgerichtheid

Page 30: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

30

Acceptatie van het gehoorprobleem

• Vaak onvoldoende inzicht in eigen gehoorproblematiek • Lotgenoten contact• Voorbeeldpersonen• Psycho educatie:

- AJONGH- Individuele (spel)therapie- Gesprekken met coach/psycholoog- “Slechthorend… Hoe? Zo!”- “ff luisteren”- “Gehoorstoornis Survivalgids”

Page 31: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

31

Multimedia bronnen:

Demo film: www.youtube.com/watch?v=PeTriGTENoc

Hoe klinkt een gehoorverlies?

Gehoorverlies simulator van Oticon. Oticon pediatri cs CD te bestellen via

[email protected] of (US versie) te downloaden via:

http://www.oticonus.com/css/Ecaps/Pediatrics%20Coun seling.zip (130 MB!)

Een ander programma is van de NIOSH:

http://www.cdc.gov/niosh/mining/works/coversheet182 0.html dit kan je zelf en

iedereen die ermee wil werken zo downloaden. voorde el daarvan is ook dat je

zelf eigen geluidfiles kan invoegen.

Page 32: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

32

Hoe klinkt een CI?

Hoe klinkt een CI:

• Sterk afhankelijk van het aantal kanalen

• Sterk afhankelijk van de structuur van de cochlea

• Hoe is de geleiding door de gehoorzenuw en verder?

Engelse zin:

http://www-rohan.sdsu.edu/~aboothro/files/ImplantSi mulations.ppt

(zin met opbouw van aantal kanalen, duidelijk dat j e met 8 kanalen nog niet alles verstaat. 2 e fragment zowel spraak als muziek. Tegenwoordige implants hebben 22 electroden)

Page 33: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

33

Auditieve neuropathie

• Gehoororgaan (buiten/midden/binnenoor) werkt goed

• Problemen in gehoorzenuw/zenuwstelsel

• Synchroon vuren

• Problemen verschillen

• Meer info (Engels) op: http://www.kresgelab.com/index.html

• Voorbeeld zinnen met afnemende ernst van problemati ek:

http://kresgelab.com/Resources/AN_simulation.wma

Page 34: Wat hoor je te weten in Cluster 2? - simea.nl · Slechthorendheid op school Wat hoor je te weten in Cluster 2? Margot Willemsen Erwin Baas 2015

34

Vragen?

Bedankt voor uw aandacht!

Check ook www.kentalissoloapparatuur.nl