RUIMTE VOOR DE RIVIER

Ruimte voor de Rivier

R uimte voor de Rivier bestaat uit meer dan 30 verschillende

projecten. We werken langs en aan de rivieren de IJssel, Rijn, Lek, Nederrijn en Waal. Rijkswaterstaat doet dit samen met bewoners, water­schappen, gemeentes en provincies van die gebieden. Ruimte voor de Rivier moet het rivierengebied veiliger maken, maar ook ruimte geven aan natuur en recreatie. Voor meer informatie:www.ruimtevoorderivier.nl eninfo@ruimtevoorderivier.nl

© Mei 2014

Uiterwaard

Zomerdijk

Wintersituatie Zomersituatie

Rivier

Winterdijk

De wintersituatieIn de winter, bij hoogwater, stroomt de rivier over de zomerdijk heen. Men zegt dan ook wel: ‘de rivier treedt buiten zijn oevers’. Het rivierwater stroomt dan in de uiterwaarden; het gebied tussen zomerdijk en winterdijk. De hogere winterdijk houdt het water dan tegen. De winterdijk wordt ook wel ‘slaper’ genoemd, omdat de dijk in de zomer een dutje kan doen. Het winterbed is de rivier + de zomerdijken + de uiterwaarden.

Rivierbedding

Soms zijn de bestaande dijken niet meer veilig genoeg. Dan gaan we de dijken verbeteren. Hier lees je meer over ‘dijkverbetering’.

We maken de dijken sterker door ze een stukje te verhogen en te verdikken aan de zijkanten. Dit heet ‘dijkverbetering’. Meestal gebruiken we daar klei voor. De onderkant van de dijk, waar de rivier langs stroomt, wordt verstevigd met basaltblokken (grote keien). Als de dijk klaar is, zal de dijk al snel begroeid zijn met gras en bloemen.

E en rivierbedding is de bodem van een rivier of een beek. Hiernaast zie je een dwars­doorsnede van een rivier­

bedding met uiterwaarden.

De zomersituatie De zomerdijk langs de rivier houdt in de zomer het water tegen. Als er huizen in de uiterwaarden staan, wordt de zomerdijk verhoogd. De zomerdijk wordt ook wel eens de ‘waker’ genoemd. Het zomer bed is de rivier met de zomer dijken.

Wat is... Dijkverbetering?

ZOOMMEER

NIEUWE W

ATERWEG

NIEUWE MAAS

PANNERDENSCH

KANAAL

IJSSEL

BOVEN-RIJN

WAAL

NEDERRIJN

LEK

NIE

UWE

MER

WED

E

STEU

R-

GAT

MERWEDE

NO

ORD

DO

RD

TSCH

E

K

IL

SPUI

OUDE MAAS

MARKERMEER

KETELMEER

BERGSCHE MAASAMER

HOLLANDSCH DIEP

KRAMMER/VOLKERAK

HARINGVLIET

UITERWAARDVERGRAVINGKEIZERS-, STOBBEN- EN OLSTERWAARDEN

UITERWAARDVERGRAVINGSCHELLER EN OLDENELER BUITENWAARDEN

DIJKVERLEGGING WESTENHOLTE

HOOGWATERGEUL VEESSEN- WAPENVELD

UITERWAARDVERGRAVING BOLWERKSPLAS, WORP EN OSSENWAARD

DIJKVERLEGGINGVOORSTERKLEI

DIJKVERBETERING NEDERRIJN / ARNHEMSE- EN VELPSEBROEK

UITERWAARDVERGRAVINGHUISSENSCHE WAARDEN

UITERWAARDVERGRAVINGMILLINGERWAARD

OBSTAKELVERWIJDERING SUIKERDAM / GENDTSE WAARD

KRIBVERLAGINGWAALBOCHTEN

DIJKVERLEGGINGHONDSBROEKSCHE PLEIJ

DIJKTERUGLEGGING LENTKRIBVERLAGING

WAAL FORT ST. ANDRIES

UITERWAARDVERGRAVINGMUNNIKENLAND

RIVIERVERRUIMINGOVERDIEPSE POLDER

DIJKVERBETERING BERGSCHE MAAS / LAND VAN ALTENA

KADEVERLAGING ZUIDERKLIP

KADEVERLAGINGBIESBOSCH

WATERBERGINGVOLKERAK-ZOOMMEER

DIJKVERBETERING OUDE MAAS / VOORNE PUTTEN

DIJKVERBETERING OUDE MAAS / HOEKSCHE WAARD

DIJKVERBETERING LEK / LOPIKER- EN KRIMPENERWAARD

DIJKVERBETERINGAMER / DONGE

DIJKVERBETERING STEURGAT /LAND VAN ALTENA

ONTPOLDERINGNOORDWAARD

UITERWAARDVERGRAVINGAVELINGEN

KRIBVERLAGINGBENEDEN-WAAL

DIJKVERBETERING LEK / BETUWE / TIELER- EN CULEMBORGERWAARD

DIJKVERBETERING LEK / ALBLASSERWAARD EN VIJFHEERENLANDEN

UITERWAARDVERGRAVINGBOSSENWAARD, PONTWAARD EN HEERENWAARD

OBSTAKELVERWIJDERINGMACHINISTENSCHOOL ELST

UITERWAARDVERGRAVINGDE TOLLEWAARD

UITERWAARDVERGRAVINGMIDDELWAARD

DIJKVERBETERING NEDERRIJN /GELDERSCHE VALLEI

UITERWAARDVERGRAVINGDOORWERTHSCHE WAARDEN

UITERWAARD-VERGRAVINGMEINERSWIJK

DIJKVERBETERING NEDERRIJN / BETUWE / TIELER- EN CULEMBORGERWAARD

KRIBVERLAGINGMIDDEN-WAAL

DIJKVERLEGGINGCORTENOEVER

RUIMTE VOOR DE RIVIERIJSSELDELTA

Zwolle

Kampen

Deventer

Apeldoorn

Tiel

Utrecht

Amersfoort

Hilversum

Amsterdam

Almere

Lelystad

Haarlem

Culemborg

Nijmegen

’s-Hertogenbosch

Eindhoven

Rotterdam

Den Haag

Leiden

Dordrecht

Bergen op Zoom

Zutphen

Velp

Arnhem

VOORBEELD PROJECT

RUIMTE VOOR DE RIVIERFACTSHEET DIJKVERBETERING

H et Steurgat is een rivier in de provincie Noord­Brabant en stroomt dwars door natuurgebied

de Biesbosch: vanaf Werkendam via de Biesboschsluis naar de Nieuwe Merwede. Grote delen van de dijk langs het Steurgat zijn niet veilig genoeg meer en moeten daarom versterkt worden. Er is de laatste tijd hard gewerkt om plannen te maken om de dijk te ver­sterken, en dat is eigenlijk wel ingewik­keld. Niet alleen moet je bedenken hoe

je de dijk bouwt, maar je moet ook kijken naar wat het met de natuur en het milieu doet. Leven er bijvoorbeeld beschermde dieren in dat gebied?

Om een goed plan te maken zijn onderzoekers nodig, zoals archeologen, ingenieurs en biologen. Pas als alle infor matie is verzameld, wordt er een plan gemaakt. Dat plan gaat eerst naar de provincie Noord­Brabant. Iedereen kan het plan dan bekijken en zijn mening over het plan geven. Wanneer

het plan is goedgekeurd, gaat het naar de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu. Als ook de staatssecretaris het plan heeft goedgekeurd, gaat het naar de Tweede Kamer. Pas als iedereen de plannen heeft goedgekeurd en alle ver­gunningen binnen zijn, kan het echte werk beginnen. Je ziet: zo’n plan is niet 1, 2, 3 gemaakt!

Het plan voor de dijkverbetering langs het Steurgat is nu af. Sommige dijkvak­ken (delen van de dijk) zullen worden

versterkt met grond. Daarna is de dijk weer veilig genoeg. Bovenop de dijk komt een verhard pad. Dat betekent dat je straks over de dijk kunt fietsen en kunt genieten van het mooie uitzicht.

Meer informatiewww.ruimtevoorderivier.nl/steurgat

FactsIn welke provincie ligt

het Steurgat?Noord­Brabant

Wanneer is het project

gestart? 2014

Wanneer is het klaar?

De projecten van Ruimte voor

de Rivier worden tussen 2012

en 2019 opgeleverd.

NA

P =

Nor

maa

l Am

ster

dam

s Pe

il

Wist je dat er in de Waterwet

staat dat dijken 1 keer in de 6 jaar moeten worden gecontroleerd?

Dijkverbetering Steurgat