დანართი 4

მევენახე-მეღვინეპროფესიული სტანდარტი

სსიპ –განათლების ხარისხის განვითარების ეროვნული ცენტრი

2016 წელი

1

1. დასახელება (ქართულად) - მევენახე-მეღვინე

2. დასახელება ( ინგლისურად) - Winegrower-winemaker

3. პროფესიული სტანდარტის სარეგისტრაციო ნომერი: 08105 - ს

4. პროფესიული სტანდარტის შესაბამისი კოდი „დასაქმების საერთაშორისო სტანდარტული კლასიფიკატორის“ (ISCO-08) მიხედვით: 6112/8160

5. დასაქმების სფეროს აღწერა:მევენახე-მეღვინე აშენებს და უვლის ვენახს, აწყობს რთველს, ყურძნის გადამუშავების ოპერაციებსა და უვლის ღვინოს, ასევე გეგმავს და მართავს კომპანიას. მისი საქმიანობა სასოფლო-სამეურნეო კულტურების მოვლა-მოყვანისა და აღების თანამედროვე სამანქანო ტექნოლოგიების, პრინციპებისა და პრაქტიკის გამოყენებაზეა ორიენტირებული, რაც პირდაპირ უკავშირდება აგროკომპანიებისა და ფერმერული მეურნეობების წარმატებულ საქმიანობას. მევენახე-მეღვინის სამუშაო დრო მეტ-ნაკლებად სტანდარტიზებულია, თუმცა, ზოგიერთ შემთხვევაში (მაგ. რთველის დროს ) დამატებით სამუშაო საათების განმავლობაში და გამოსასვლელ დღეებში მუშაობაც საჭიროა. წარმოების უწყვეტი პროცესი (სეზონურად) მოითხოვს 24-საათიან სამუშაო რეჟიმს. მევენახე-მეღვინის მუშაობის ხარისხზეა დამოკიდებული მევენახეობა-მეღვინეობის საწარმოს გამართული მუშაობა, რაც უზრუნველყოფს წარმოებული პროდუქციის მაღალ ხარისხს და, შესაბამისად, სამომხმარებლო ბაზრის კმაყოფილებას.

6. სამუშაო გარემო და დასაქმების შესაძლებლობები: მევენახე-მეღვინეს საქმიანობა შეუძლია მევენახეობის და მეღვინეობის სფეროში. პირს შეუძლია დასაქმდეს საშუალო დონის მენეჯერად მევენახეობის მეურნეობაში, ღვინის საწარმოებში, მარანში, ფერმერულ მეურნეობაში, საკონსულტაციო/საინფორმაციო ცენტრებში, კომპანიებში კონსულტანტად. ასევე შეუძლია იმუშაოს საშუალო დონის მენეჯმენტის დონეზე ნებისმიერ სახელწიფო და კერძო კომპანიაში, რომლის საქმიანობა მევენახეობასა და მეღვინეობას შეეხება, მართოს საკუთარი საოჯახო კომპანია. მევენახე-მეღვინე თავის მოვალეობებს ასრულებს კომპანიის აგრონომისა და მთავარი ტექნოლოგის ზედამხედველობის ქვეშ.

7.აუცილებელი პროფესიული მოთხოვნები:

კანონმდებლობით არ არის დადგენილი

8. პროფესიული მოვალეობები და ამოცანები:

№ პროფესიული მოვალეობა პროფესიული ამოცანა1. ჯანმრთელობის, შრომის

უსაფრთხოების, ხანძარსაწინააღმდეგო და გარემოს დაცვის ღონისძიებების გატარება

1.1. მანქანა-დანადგარებთან, ხელსაწყო-იარაღებსა და დამხმარე მასალებთან მუშაობისას იცავს შრომის უსაფრთხოების წესებს;

1.2. იცავს ხანძარსაწინააღმდეგო უსაფრთხოების წესებს აალებად პროდუქტებთან მუშაობის დროს;

1.3. იცავს ელექტროუსაფრთხოების წესებს;

1.4. უწევს პირველად სამედიცინო დახმარებას;

2

1.5. განსაზღვრავს სამუშაო ადგილზე შესაძლო რისკის შემცველ ფაქტორებს;

1.6. ახორციელებს რისკების თავიდან აცილების ღონისძიებებს;

1.7. იცავს პირადი ჰიგიენის წესებს;1.8. იცავს ინსტრუქციებს გარემოს

დაბინძურების რისკების თავიდან ასაცილებლად;

1.9. იცავს უსაფრთხოების წესებსა და ნორმებს სასუქების, პესტიციდებისა და სადეზინფექციო საშუალებების შენახვის, მომზადებისა და გამოყენებისას;

1.10. ახორციელებს ნარჩენების გაუვნებლობას.

2. პროდუქციის ხარისხის და უვნებლობის დაცვა

2.1. ასრულებს სამუშაოებს არსებული ტექნოლოგიური რუკებისა და ციკლების შესაბამისად;

2.2. იყენებს სურსათის უვნებლობის შესახებ კანონმდებლობას;

2.3. იცავს კრიტიკულ წერტილებს;2.4.იცავს პროდუქციის წარმოების

პროცესების თანმიმდევრობას;2.5. აღმოფხვრის პროდუქციის წუნდების

მიზეზებს;3. პროფესიულ

განვითარებაზეზრუნვა

3.1.აფასებს საკუთარ კომპეტენციებს, ცოდნასა და უნარებს;3.2.იზიარებს კოლეგების გამოცდილებას;

3.3.ეცნობა პერიოდულ და სასწავლო მეთოდურ ლიტერატურას;

3.4.ეცნობა პროფესიულ სიახლეებს, კვლევებს, დარგის განვითარების ტენდენციებს ;

3.5.ესწრება მასტერკლასებსა და სემინარებს.

4. ნიადაგის მოვლა 4.1. ამუშავებს, ანოყიერებს ნიადაგს;4.2. რწყავს და ატარებს კულტივაციას

დადგენილი ვადების შესაბამისად;4.3. იკვლევს ნიადაგის სახეობებს , სტრუქტურას, შემადგენლობას;4.4. იცავს გარემოს დაცვისა და

მდგრადობის წესებს მინერალური სასუქების მოხმარების გამო;

4.5.ადგენს ნიადაგის დაცვის გრძელვადიანი ხელშეწყობის გეგმა/გრაფიკს;

4.6. იცავს გარემოს მიზანდასახული წყლის მენეჯმენტის გათვალისწინებით.

3

5. სხვადასხვა ჯიშის ვაზის ნერგის/ნამყენის წარმოება

5.1. ამყნობს ვაზს მყნობის უახლესი ტექნიკების (ხერხების) გამოყენებით;

5.2. იცავს ვაზის ახალი ჯიშების დანერგვასთან, ერთი ადგილიდან მეორეზე გადატანასთან (ბრუნვაში ჩაშვებასთან ) დაკავშირებულ საკანონდებლო დებულებებს;

5.3. ახდენს ნერგის სტრატიფიცირებას;5.4. რგავს ნერგს სკოლაში;5.5. უვლის ნერგს სკოლაში ბიოტური

და აბიოტური რისკ- ფაქტორების გათვალისწინებით;

5.6. იღებს ნერგს განვითარების ფიზიოლოგიური ფაზების გათვალისწინებით.

6. ახალი ვენახის /ვაზის გაშენება 6.1. იცავს ახალი ვენახის მდგრადობის, გარემოსდაცვითი და ეკონომიკური ფაქტორების მიდგომებს;

6.2. ძველ ვენახს/განაშენიანებას ამოძირკვავს, ნარჩენები გააქვს და ახდენს უტილიზაციას;

6.3. ამზადებს სავენახე ტერიტორიასა და ნიადაგს ;

6.4. რგავს ნერგს მანქანა-დანადგარების გამოყენებით;

6.5. არჩევს და იყენებს ნერგის დასარგავად საჭირო მასალებს;

6.6. უზრუნველყოფს რესურსების დაზოგვას და მდგრადობას .

7. მოსავლის მომცემი/მსხმოიარე ვენახის მოვლა

7.1. ახორციელებს ეკონომიურ, გარემოს გრძელვადიანი დაცვისა და ხარისხზე ორიენტირებულ ღონისძიებებს;

7.2. უზრუნველყოფს სამუშაოებს ვაზის ზრდის, ვაზის სამუშაოების და დამხმარე მოწყობილობების ფაქტორების გათვალისწინებით;

7.3. ახორციელებს ვენახის გასხვლა- შეყელვას და ვაზის ფორმირებას;

7.4. ატარებს მწვანე ოპერაციებს;7.5. ესწრება სემინარებსა და

კვალიფიკაციის ასამაღლებელ ღონისძიებებს ხარისხიანი განაშენიანების, წყლის მენეჯმენტის გარემოს დაცვისა და მდგრადობის შესახებ.

4

8. ვაზის კვებაში პრობლემების აღმოფხვრის ღონისძიებების განხორციელება

8.1. იცავს ვაზის კვების საფუძვლებს;8.2. ანალიზის საფუძველზე

გამოავლენს მიკრო და მაკროელემენტების დეფიციტს;

8.3.უზრუნველყოფს სასუქების გამოყენებას ყველა მნიშვნელოვანი ორგანული და მინერალური სასუქის შემადგენლობისა და ზემოქმედების ფაქტორების გათვალისწინებით;

8.4. უზრუნველყოფს ჰუმუსის ბალანსირებას მცენარეთა მიერ საკვების მიღების უნარისა და წყლის ბალანსის გათვალისწინებით;

8.5. იცავს სასუქების გამოყენებისა და მათი გამორეცხვის საფრთხეების ( სასმელი წყლის დაცვა) ზოგადსამართლებრივ ნორმებს.

9. ვენახის მავნებლებსა და დაავადებებთან ბრძოლა

9.1. ახორციელებს ვაზის ეფექტური დაცვის ღონისძიებებს;

9.2. იყენებს მცენარეთა დაცვის საშუალებებს მოქმედი სამართლებრივი დებულებების/ინსტრუქციების გათვალისწინებით;

9.3. უზრუნველყოფს მცენარეთა დაცვას შესაბამისი საშუალებების, მათი რეზისტენტობის პრობლემატიკისა და დაშლის ფაქტორების გამოყენებით;

9.4. ახორციელებს ყველა ღონისძიებას გარემოს დაცვისა და მომხმარებელთა დაცვის მიზნით.

10. სტრესის ფაქტორების საწინააღმდეგო ღონისძიებების გატარება

10.1. უზრუნველყოფს მაღალი ტემპერატურის , ყინვის, წაყინვების, წყალდიდობის, ქარისა და ეროზიის საწინააღმდეგო პროფილაქტიკური ღონისძიებების გატარებას;

10.2. განსაზღვრავს სტრესული ფაქტორების (სეტყვა, ქარიშხალი, წაყინვა, გვალვა და სხვ) შედეგად ვაზის დაზიანების ხარისხს;

10.3. ახორციელებს სტრესის შედეგად მიყენებული ზიანის აღმოსაფხვრელ ღონისძიებებს, სხლავს პირობების შესაბამისად.

11. სარწყავი და სადრენაჟო სისტემების /ჩამდინარე

11.1. მოქმედებს ვენახში ნიადაგების წყლის ბალანსისა და

5

წყლების ექსპლუატაცია წყალსატევების მოცულობისა და მათი ზეგავლენის შესახებ საფუძვლების დაცვით;

11.2. მოქმედებს წყლის ეკოლოგიური, ეკონომიური/ დაბალხარჯიანი და მდგრადი მენეჯმენტის დაცვით;

11.3. მოქმედებს არაკვალიფიციურად განხორციელებული მორწყვის შედეგად გამოწვეული საფრთხეების გათვალისწინებით;

11.4. მოქმედებს მდგრადი დრენაჟირების საფუძვლების დაცვით;

11.5.განუწყვეტლივ იმაღლებს კვალიფიკაციას წყლის მეურნეობის/ბალანსირების შესაძლებლობების საკითხებში.

12. ვენახისა და მარნის ტექნიკისა და ინვენტარის ექსპლუატაცია, ტექნიკური მომსახურება და შენახვა

12.1. ექსპლუატაცის უწევს, უვლის და ინახავს ნიადაგის დასამუშავებელ ტექნიკას და ხელსაწყო-იარაღებს, მცენარეთა დაცვის საშუალებების შესასხურებელ აპარატურას, მწვანე ოპერაციებისა და სხვლისთვის გამოყენებულ ხელსაწყო-იარაღებს, ასევე, მცირე ზომის მეტეოროლოგიურ სადგურს;

12.2. თავიდან იცილებს მანქანა-დანადგარებსა და ხელსაწყოებთან მუშაობისას წარმოქმნილ შესაძლო საფრთხეებს ;

12.3. გარემოს დაცვის, საკანონმდებლო დებულებებისა და შრომის უსაფრთხოების წესების დაცვით მუშაობს მანქანა-დანადგარებსა და ხელსაწყოებთან.

13. რთველი და ყურძნის ტრანსპორტირება

13.1. შესაბამისი ანალიზების საფუძველზე ადგენს რთველის ვადებს;

13.2. ამზადებს ყურძნის ტარას, ინვენტარს და საკრეფ იარაღებს;

13.3. ამოწმებს რთველისა და ყურძნის გადაზიდვისთვის საჭირო მანქანა-დანადგარებისა და ხელსაწყოების ტექნიკურ გამართულობასა და ჰიგიენურ მდგომარეობას;

13.4. კრეფს, ტარაში ანაწილებს ყურძენს, ახდენს ყურძნის ჯიშისა და დაზიანების ხარისხის იდენტიფიკაციას და დახარისხებას;

6

13.5. ტრანსპორტირებას ახორციელებს აუცილებელი სამართლებრივი დებულებებისა და სათანადო საჭირო ფორმულარების გამოყენებით.

14. საწარმოს უბნის მომზადება ყურძნის გადასამუშავებლად

14.1. ამზადებს მასალებს და მანქანა-დანადგარებს ყურძნის გადასამუშავებლად;

14.2. ამოწმებს ყურძნისა და მისი წვენის გადასამუშავებლი მანქანა-დანადგარების ტექნიკურ გამართულობასა და ჰიგიენურ მდგომარეობას;

14.3. აკონტროლებს ყურძნის ხარისხსა და წარმოშობას მოქმედი კანონმდებლობის დაცვით;

14.4. უტარებს ტრენინგს რთველში მონაწილე დროებით და ძირითად თანამშრომლებს მანქანების და ხელსაწყოების მომსახურების, უსაფთხოების წესების, ჰიგიენური მოთხოვნებისა და აგრეთვე ვაზისა და ღვინის კანონის დებულებების დაცვის საკითხებზე.

15. ყურძნის გადამუშავება სხვადასხვა ტექნოლოგიური სქემის მიხედვით

15.1. რეცხავს საწნახელს, ქვევრს, წნეხის და სხვა ტექნიკურ დანადგარებს, უტარებს დეზინფექციას და ექსპლუატაციაში მოჰყავს;

15.2. ატარებს ყურძნის დაწურვის ოპერაციებს - კლერტგაცლა, გამოწნეხვა, გამოწნეხილი ყურძნის წვენის ფრაქციებად დაყოფა;

15.3. წმენდს თვითნადენ ან გამოწნეხილ ყურძნის წვენს საჭირო პრეპარატების გამოყენებით;

15.4. ამზადებს კლერტგაცლილ დურდოს დუღილისათვის;

15.5. ხსნის ღვინოს საფუვრიანი ლექიდან;

15.6. ასრულებს სხვადასხვა ოპერაციებს ღვინის დაწმენდისათვის.

16. ღვინის დამუშავება/სტაბილიზაცია 16.1. გადააქვს ღვინო ერთი

ჭურჭლიდან მეორეში;

7

16.2. დადგენილი ტექნოლოგიური სქემის მიხედვით შეაქვს გოგირდოვანი ანჰიდრიდი ღვინოში;

16.3.ფილტრავს ღვინო-მასალებს;16.4. ასრულებს ღვინის თბური

დამუშავების ტექნოლოგიურ ოპერაციებს, ასევე შეაქვს სხვადასხვა დამხმარე მასალა ღვინის სტაბილიზაციისთვის;

16.5. უვლის ღვინოს ხის კასრსა და ქვევრში ჭაჭასა ან ლექზე დავარგების პროცესში;

16.6. იღებს ნიმუშს ღვინოების ორგანოლეპტიკური, ფიზიკურ-ქიმიური და მიკრობიოლოგიური ანალიზებისათვის;

16.7. უზრუნველყოფს ენერგიისა და წყლის დაზოგვას, ეკოლოგიური ფაქტორის გათვალისწინებით გამდინარე წყლებისა და ნარჩენების უტილიზებას.

17. ღვინის ტექნოლოგიური დამუშავება და ჩამოსხმა

17.1. ამუშავებს ღვინოს ტექნოლოგიური სქემის მიხედვით;17.2. ამზადებს ჩამომსხმელ ხაზს, ახდენს ჩამომსხმელი ხაზის და ფილტრაციის სისტემის სტერლიზაციას;17.3. მონაწილეობს მემბრანული

ფილტრების ტესტირებაში;17.4. აკონტროლებს ჩამოსასხმელი დანადგარების სტერილურობას

და ახდენს ღვინის სტერილიზაციას;

17.5.ჩამოასხამს ბიოლოგიურად და ქიმიურად სტაბილურ ღვინოს;17.6.მუდმივად იმაღლებს კვალიფიკაციას ღვინის ტექნოლოგიური დამუშავებისა და ჩამოსხმის საკითხებზე;17.7.მონაწილეობს ღვინის ჩამოსხმაში, ეტიკეტირება/შეფუთვასა და მზა პროდუქციის დასაწყობების ოპერაციებში;17.8.ასრულებს ნარჩენი ლექის მოვლისა და შენახვის ოპერაციებს.

18. ღვინის აღრიცხვის სავალდებულო დოკუმენტაციის წარმოება/ღვინის ბუღალტერია

18.1. აწარმოებს ღვინის ბუღალტერიას/ბუღალტრულ ჩანაწერებს;

18.2. აღრიცხავს მონაცემებს;18.3. აწარმოებს ღვინის დამუშავების

ჩანაწერების წიგნს.

8

19. ღვინის ხარისხის შემოწმება, სარეალიზაციოდ მომზადება

19.1. ატარებს ქიმიურ ანალიზს ღვინის ხარისხის უზრუნველყოფის მიზნით დამუშავების ყველა ნაბიჯის შემდეგ;

19.2. ამოწმებს ღვინის საწარმოს საწყობში დაცულ ღვინოებს სენსორული მეთოდით;

19.3. ნეგატიური ცვლილებების დადგენისთანავე დაუყონებლივ ატარებს შესაბამის ღონისძიებებს;

19.4. ამოწმებს ღვინოს ბოთლებში ჩამოსხმის წინ

სენსორული მეთოდით;19.5. ანალიზით ადასტურებს ღვინის

ბიოლოგიურ და ქიმიურ სტაბილურობას, აგრეთვე ზოგად საკანონმდებლო დებულებებთან შესაბამისობას;

19.6. უზრუნველყოფს რეალიზაციაში/ბრუნვაში ჩაშვების წინ სხვა, ოფიციალურად რეგისტრირებული ლაბორატორიის მიერ კანონთან ღვინის შესაბამისობის დადასტურებას (საჭიროებისას სადეგუსტაციო კომისიის დასკვნას).

20. ყურძნისაგან სხვა პროდუქტის დამზადება

20.1. ტექნოლოგიური სქემების დაცვით აწარმოებს ქიშმიშს, „ისრიმს“, ყურძნის წვენს, ყურძნის წვენის კონცენტრატს;

20.2. აწარმოებს მაღალალკოჰოლიან სასმელებს:

სადესერტო ღვინოებს, არაყს,20.3. იცავს შესაბამის საკანონმდებლო

დებულებებს, აგრეთვე ფისკალურ დებულებებს და შესაბამისი პროდუქტების მარკირების კანონს (ევროკავშირის კანონმდებლობის შესაბამისად).

21. ბუღალტრული აღრიცხვის წარმოება

21.1. ახორციელებს საბუღალტრო ოპერაციებს, ფინანსურ ანგარიშგებას;

21.2. რეგულარულად ეცნობა სფეროში მიმდინარე საკანონმდებლო სიახლეებს და იღებს რჩევებს ოფიციალური აუდიტორისგან;

21.3. იღებს დავალებასა და ანგარიშგების ფორმებს გარე მომხმარებლებისგან;

21.4. ავსებს ანგარიშგების ფორმებს;

9

21.5. ათანხმებს გასაცემ ინფორმაციას უფლებამოსილ პირთან;

21.6. აწვდის მოთხოვნილ ინფორმაციას გარე მომხმარებელს.

22. სარეალიზაციო ღონისძიებების უზრუნველყოფა( მარკეტინგული და PR ღონისძიებები)

22.1. გამიზნულად იყენებს საწარმოს წარმატების უზრუნველყოფისთვის საჭირო ყველა სარეალიზაციო ღონისძიებას;

22.2. იყენებს მარკეტინგულ მიდგომებს;22.3. რეალიზაციის გაზრდის მიზნით

იყენებს რეკლამას.

23. ღვინის ახალი საწარმოს ორგანიზება

23.1.გეგმავს ღვინის ახალ საწარმოს;23.2. ადგენს საინვესტიციო გეგმას;23.3. უზრუნველყოფს დაფინანსებას;23.4. უზრუნველყოფს

ინფრასტრუქტურის მოწყობას;23.5. ეწევა საწარმოს ორგანიზების

კოორდინირებულ საქმიანობას.

9. პიროვნული თვისებები: პასუხისმგებლობიანი; ორგანიზებული; მოწესრიგებული; ყურადღებიანი.

10. მატერიალური რესურსი ა) ინვენტარი, აღჭურვილობა:

• პლანტაციის ტრაქტორი (სტანდარტული მძიმე ტრაქტორი და მუხლუხა ტრაქტორი)• სტანდარტული ტრაქტორი დისკოიანი ფარცხით, როტაციული ფარცხით ან მძიმე კულტივატორით• ტრქტორი მოსასწორებელი ფრთით• მიწის სათხრელი/ექსკავატორი ტრაქტორი• სტანდარტული ტრაქტორი ვაზის სარგავი მანქანით• ტრაქტორი მულჩერის დანადგარით• კულტივატორი უძრავი ან ზამბარიანი კბილანებით• გუთანი• შესასხურებელი დანადგარი რადიალური• შესასხურებელი დანადგარი ღერძულა კომპრესორით• მინერალური სასუქების შესაფრქვევი აპარატი• ტრაქტორი მოსასწორებელი ფრთით• ნიჩბებიანი ფრეზი• სასხლავი მანქანა უხეში ავტომატური სხვლისთვის• ვაზის ტანის დასამუშავებელი ხელსაწყო• სასხლავი მანქანა უხეში ავტომატური გასხვლისთვის• მავთულის ჩარჩოზე ვაზის ყლორტების მისაბმელი მანქანა• გზის ტრაქტორი, მისაბმელიანი• შესაწამლი მანქანა ტანგენციალური კომპრესორით• შესაწამლი ხელსაწყო კომპრესორის გარეშე• ზურგზე დასამაგრებელი შესაწამლი აპარატი ძრავიანი ამძრავით• ხელით სამუშაოძრავიანი გუთანი• ხელით სამუშაო სალესები• ზურგსაზიდი შესაწამლი აპარატი

10

• ხელით სამუშაო იარაღები : თოხი, წერაქვი, ბარი, ნიჩაბი, ვაზის მაკრატელი, ყურძნის მაკრატელი, ვაზის დანა, დასამყნობი დანა, ვაზის ხერხი, საკრეჭი მაკრატელი, ნამგალი, ჩანგალი, სალესი ქვა, ცელი, მავთულის მოსაჭიმი გასაღები; შპალერის მომწყობი მანქანა-იარაღები, ბოძებისა და სარების ჩამსმელი სატრაქტორო მოწყობილობები, მავთულის დამჭიმავი მოწყობილობები; ყურძნის გადასატანი ჭურჭელი ვაზის მწკრივიდან სატრანსპორტო საშუალებამდე (სათლები, ჯამები, ყუთები, ბოქსები);• ყურძნის შესანახი სამაცივრო სისტემები, მაცივარ-ვაგონები, რეფრეჟერატორები და სტაციონარული მაცივარ-დანადგარები;• ნიადაგის ნიმუშის ასაღები ხელსაწყო• მცირე ზომის მეტეოროლოგიური სადგური• სასწორი სასუქებისა და შესაწამლი ნივთიერებების ასაწონად • ბუნკერი, სხვადასხვა ტვირთამწეობის ტელფერები• ყურძნის გადასარჩევი მაგიდა• სტანდარტული ავზები (ცისტერნები)• ბრეზენტიანი მისაბმელები• ტრანსპორტირებადი კონტეინერები• სხვადასხვა სახის და დანიშნულების ტრანსპორტიორი, შემკრები ბუნკერი, ლაფეტი;• რეფრაქტომეტრი შაქრიანობის დასადგენად• არეომეტრი შაქრიანობის დასადგენად• ყურძნის ვიბრაციული მაგიდა• ყურძნის დასახარისხებელი კონვეიერი• ყურძნის გადასატანი კონვეიერი• ყურძნის მიმღები ავზი• საჭყლეტ-კლერტგამცლელი მანქანა, ყუთების სახეცხი ხელსაწყო• ბოქსების სარეცხი ხელსაწყო• ტუმბოები: ცენტრიდანული, იმპელერიანი, ექსცენტრული შნეკიანი ტუმბოები, დგუშიანი ტუმბოები, კუმშვადი (პერისტალტიკური) ტუმბოები, • პასტერიზაციის დანადგარი• ცისტერნები ყურძნის წვენის გასაჩერებლად • საწრეტები ყურძნის წვენის დაწმენდისთვის• უწყვეტი ქმედების წნეხები• პერიოდული მოქმედების მექანიკური წნეხი• პერიოდული მოქმედების პნევმატური წნეხი• დურდოს ტუმბოები, ყურძნისა წვენის დამწმენდი ვერტიკალური ცისტერნები• სადუღარი ცისტერნები, ვინიფიკატორები• ფილტრები; კიზელგურის , ფირფიტებიანი, ტანგენციალური, ვაკუუმის მბრუნავი, მემბრანული• ცისტერნა-მაცივრები• ღვინის გადამტანი სხვადასხვა სახის და დანიშნულების მილგაყვანილობა• ფოლადის ავზები • უმაღლესი ხარისხის ფოლადის ცისტერნები• პლასტმასის ცისტერნები• ბეტონის ცისტერნები, შიგნიდან ამოგებული • შლანგები და გამტარი მილები• ხის კასრები• თიხის ქვევრები• ექსტრაქტორები• ხელის ჩამომსხმელი აპარატი• სხვადასხვა პრინციპით მომუშავე ავტომატური ჩამომსხმელი დანადგარი• შესაფუთი აპარატი• პირველადი სამედიცინო დახმარების ნაკრები• ხანძძარსაწინააღმდეგო საშუალებების სტენდი/ნაკრები

• მიკროსკოპი

ბ) მასალა, ნედლეული:ღვინოჭიქებიგასახსნელი

11

ქიმიურ ელემენტთა პერიოდული სისტემაწყლის გამწმენდი/დამარბილებელისავლებიღვინო ლექით, ახალდადუღებულიღვინო დაწმენდილირძემჟავა ბაქტერიების წმინდა კულტურაფილტრ-კარტონისამუშაო ფეხსაცმელები ფოლადის ცხვირითუსაფრთხოების ჩექმებიუსაფრთხოების ტანსაცმელიაზოტის ბალონი რედუქტორითჟელატინიბენტონიტიწინსაფარიხელთათმანიდამცავი სათვალეეტიკეტებიაქციზებიჭავლური პრინტერის კარტრიჯიმუყაოწებოცელოფანიბოთლიყურძენიშაქარიგამოსახდელი ღვინოგამოსახდელი ჭაჭაპლაკატებივიდეოფოლმებისლაიდებიდანამაკრატელისაძირე ჯიშების რქებისანამყენე ჯიშების საკვირტე მასალასაშლელიმარკერიპარაფინიაირწინაღი მავნებლების წინააღმდეგ საშუალებების გამოყენებისასსაკაცესახვევიჭრილობაზე დასაკრავი წებოვანი ლენტი სადეზინფექციო/ჭრილობის დასამუშავებელი ხსნარიპექტოლიტიკური ფერმენტებისაფუვრის წმინდა კულტურასაფუვრის საკვები დანამატები

11. პროფესიის სამომავლო ტენდენციები: • მიწათსარგებლობის და ნიადაგის მიმართ პასუხისმგებლური დამოკიდებულების განვითარება, როგორც მომავალი თაობების მიმართ განსაკუთრებული ზრუნვისა და პასუხისმგებლობის გამოვლენა;• მეცნიერული და პრაქტიკაში მიღებული და დანერგილი სიახლეების გამოყენება და ხელმისაწვდომობა;• მდგრადი მევენახეობა /მეღვინეობის განვითარება და დანერგვა;• ბიომრავალფეროვნების განვითარება და დანერგვა მევენახეობა/ მეღვინეობაში;• ეკოტურიზმის და აგროტურიზმის განვითარება და დანერგვა;

12

• ლანდშაფტის დიზაინის განვითარება და დანერგვა.

12. პროფესიული ცოდნა და უნარები:

№ მოვალეობა პროფესიული ცოდნა პროფესიული უნარები1. ჯანმრთელობ

ის, შრომის უსაფრთხოების, ხანძარსაწინააღმდეგო და გარემოს დაცვის ღონისძიებების გატარება

იცის: შრომითი

ურთიერთობების მარეგულირებელი ნორმები;

პროფესიის მარეგულირებელი ნორმები (მავნე ორგანიზმებისაგან მცენარეთა დაცვის შესახებ, პესტიციდებისა და აგროქიმიკატების შესახებ, ვაზისა და ღვინის შესახებ, გამოსაყენებლად ნებადართული პესტიციდებისა და აგროქიმიკატების სახელმწიფო კატალოგის შესახებ);

პროფესიული ეთიკისა და ზოგადი ბიზნესეთიკის მარეგულირებელი ნორმები;

შრომის უსაფრთხოებისა და ხანძარსაწინააღმდეგო დაცვის მარეგულირებელი ნორმები;

ინდივიდუალური დამცავი საშუალებები და მათი გამოყენების წესები;

სანიტარულ-ჰიგიენური წესები;

პირველი სამედიცინო დახმარების წესები;

შესათეთრებელი, სარეცხი და

შეუძლია: შრომის უსაფრთხოების წესების და

ნორმების დაცვა, დამხმარე მასალებთან მუშაობის წესებისა და საშუალებების გამოყენება;

ხანძარსაწინააღმდეგო უსაფრთხოების და აალებად პროდუქტებთან მუშაობის წესების დაცვა;

ამკრძალავი და გამაფრთხილებელი პლაკატების, სხვადასხვა დამცავი საშუალებების გამოყენება;

დაზარალებულისთვის პირველადი სამედიცინო დახმარების გაწევა.

მანქანა-დანადგარებისა და საღვინე ჭურჭლის რეცხვა სან-ჰიგიენური და ეკოლოგიური ნორმების დაცვით;

საამქროების ჭერის, კედლების, იატაკის, საკანალიზაციო სისტემის, ასევე სამუშაო ინვენტარის დასუფთავება დადგენილი სან-ჰიგიენური და ეკოლოგიური ნორმების დაცვით;

პესტიციდების და მავნებლებთან ბრძოლის სხვა საშუალებების გამოყენება პირადი ჰიგიენის ნორმების დაცვით;

ტექნოლოგიურ პროცესებში გამოყენებული სასმელი წყლის ვიზუალური კონტროლი, ასევე საკანალიზაციო სისტემის კონტროლი;

პროფესიასთან დაკავშირებული გარემოს დაცვის შესახებ რეგულაციების გამოყენება;

ნარჩენების (განსაკუთრებით ბერლინი ლაჟვარდის) თავიდან აცილება და შესაბამისი მოთხოვნების მიხედვით მათი დამუშავება/უტილიზაცია, მეორეული გადამუშავება;

ადამიანის, ცხოველისა და მცენარის სასიცოცხლო სივრცის მნიშვნელობის ახსნა და მაგალითებით აღწერა;

გარემოსა და ლანდშაფტზე მევენახეობა-მეღვინეობის ზეგავლენის ახსნა (მაგ; წყლის

13

სადეზინფექციო საშუალებების დამზადების წესები (სანიტარული ნორმების შესაბამისად და ეკოლოგიური უსაფრთხოების წესების დაცვით);

გარემოსდაცვის ძირითადი საკითხები, გარემოს დაცვის კანონი, ნარჩენების თავიდან აცილება/უტილიზების მეთოდები, ემისიისაგან დაცვის წესი, ენერგიის ეკონომიის წესი, საშიში ნივთიერებები;

ნარჩენების თავიდან აცილების და მათი დამუშავებისა და გაუვნებლება /უტილიზაციის თაობაზე სამართლებრივი მოთხოვნები;

მეღვინეობის დარგში გარემოს დაცვის მნიშვნელობისადამი მიზნების აღწერა (გოგირდის ნაერთების შემცველი წყალი, ზეთის ნარჩენები, სისხლის ყვითელი მარილით ღვინის დამუშავებისას წარმოქმნილი საფრთხეები, პლასტმასისა და ცელოფნის ნარჩენების მავნებლობადაა.შ.).

გამოყენება მორწყვის დროს, შესაწამლი ნივთიერების ზედმეტი რაოდენობით შეტანა, ჭარბი სასუქის შეტანა და ამგვარად ნიადაგის წყლების დაზიანება და ა.შ.);

ლანდშაფტის მოვლის ღონისძიებებში მონაწილეობა (ქარსაცავი ნარგავების გაშენება);

სასწავლო საწარმოში გამოყენებული ენერგიის სახეობებისა და მასალების დასახელება და მათი ეკონომიური გამოყენების შესაძლებლობების ახსნა (მაგ; გამოყოფილი სითბური ენერგიის დაკარგვის საწინააღმდეგო ან მისი გამოყენების შესაძლებლობების დასახელება);

იმ გარემოსდაცვითი საფრთხეების მიმოხილვა, რომლებიც მცენარეთა მოშენებითა და მებაღეობის განვითარებით შეიძლება წარმოიშვას (ბიოლოგიური წონასწორობის დარღვევის შესაძლებლობა, მაგალითად: მონოკულტურები (მათ შორის ნიადაგის ეროზია, ნემატოდებით დაბინძურება), სასუქების სიჭარბე, მცენარეთა დაცვის საშუალებები; წყალსატევების ტროფირება/კვება და ნიტრატებით დაბინძურება; მიწის კონსოლიდაციის მექანიზმების პრობლემატიკა (მევენახეები); მოშენების შეზღუდვები, გადაჭრის საშუალებები, ბუნებისთვის არასაზიანო მასალები და პროცედურები, მასალების მრავალჯერადად გამოყენება, გადამუშავება, მაგალითად, ცელოფანი, სასაფლაოსა და კომუნალური ნარჩენები).

2. პროდუქციის იცის: ტექნოლოგიური

შეუძლია: ტექნოლოგიური რუკების და

14

ხარისხის და უვნებლობის დაცვა

რუკების და ციკლების მნიშვნელობა და არსი;

პროდუქტის ძირითადი ხარისხობრივი მაჩვენებლები;

სურსათის უვნებლობის შესახებ კანონმდებლობა;

კრიტიკული წერტილების პრევენციის წესები;

სურსათის უვნებლობის შესახებ ჩანაწერების წარმოების წესი;

პროდუქციის წარმოების პროცესების თანმიმდევრობა;

წუნდებული პროდუქციის აღმოფხვრის წესები.

ციკლების წაკითხვა და გაანალიზება;

ტექნოლოგიური რუკების და ციკლების შესაბამისად სამუშაოების შესრულება;

სურსათის უვნებლობის შესახებ კანონმდებლობის გამოყენება;

კრიტიკული წერტილების პრევენცია;

სურსათის უვნებლობის შესახებ ჩანაწერების რეგულარულად წარმოება;

პროდუქციის წარმოების პროცესების თანმიმდევრობის დაცვა;

მიზეზების გამოვლენა, რომლებმაც შეიძლება გამოიწვიოს პროდუქციის წუნდება და მისი აღმოფხვრის ღონისძიებების განხორციელება.

3. პროფესიულ განვითარებაზე ზრუნვა

იცის: ცოდნის ამაღლების

როლი კარიერულ წინსვლაში;

პროფესიული უნარ-ჩვევების გაუმჯობესების მეთოდები;

კომუნიკაციის არსი და მნიშვნელობა;

საინფორმაციო და საკომუნიკაციო ტექნოლოგიების გამოყენების მეთოდები პროფესიული ურთიერთობებისას;

პროფესიული ტრენინგის მნიშვნელობა პროფესიული განვითარებისათვის;

საკუთარი საქმიანობის განსაზღვრისა და დაგეგმვის წესი;

ახალი ტექნოლოგიების შესახებ ინფორმაციის მოძიების გზები და ხერხები;

შრომითი

შეუძლია: საკუთარი პროფესიული ზრდის

საჭიროების განსაზღვრა; კოლეგების გამოცდილებისა და

რეკომენდაციების გამოყენება; თანამედროვე ტექნოლოგიების

გამოყენება ინფორმაციის დამოუკიდებლად მისაღებად;

სახელმწიფო და უცხოურ ენებზე ელემენტარული ინფორმაციის გაგება, გააზრება და საჭიროებისამებრ გამოყენება;

საკანონმდებლო ნორმების გათვალისწინებით მოქმედება;

პროფესიულ ტრენინგზე მიღებული ინფორმაციის გაანალიზება, გაზიარება, პრაქტიკულად დანერგვა;

ახალი ტექნოლოგიების პრაქტიკულად გამოყენება;

ელექტრონულად შემდეგი ქმედებების განხორციელება: შესრულებული სამუშაოს წარდგენა - ანგარიშის შედგენა, პროდუქციის რაოდენობის აღრიცხვა;

შრომითი კანონმდებობით გათვალსიწინებული მოთხოვნების დაცვა;

შრომითი ხელშეკრულების

15

კანონმდებლობით გათვალისწინებული მოთხოვნები ხელშეკრულების გაფორმების დროს;

პროფესიული კვალიფიკაციის ამაღლების/მაღალი საფეხურის განათლების მიღების შესაძლებლობების გზები(ოსტატი, ტექნიკოსი, ბაკალავრი, მაგისტრი).

პირობების შესრულება; შესრულებული სამუშაოს აღრიცხვა-

ანგარიშის წარმოება შესაბამისი ფორმების შევსებით;

ხელმძღვანელის დავალებით პროდუქციის რაოდენობის აღრიცხვის წარმოება;

საკუთარი პროფესიული კვალიფიკაციის ამღლების მიზნით პროფესიასთან დაკავშირებული სიახლეების/ინფორმაციების მოძიება და გამოყენება.

4. ნიადაგის მოვლა

იცის : ნიადაგის წარმოქმნის

საფუძვლები(ქანები: მაგმური და მეტამორფული ქანები,

დანალექი ქანები); ნიადაგის წარმოშობის

საფუძვლები (ქიმიურიზემოქმედება, ფიზიკური ძალები, ბიოლოგიური ზემოქმედება);

ნიადაგის შემადგენლობა(ქვიშა, სილა, თიხა, კალცი, ნეშომპალა);

ნიადაგის სახეობები(სილიანი, ქვიშიანი, თიხიანი);

თიხა და ნეშომპალა, როგორც ნიადაგის კოლოიდი (შეშუპება,შევიწროება, კოაგულაცია, ამორტიზაცია);

რეაქცია ნიადაგზე, pH-მახასიათებელი;

ნიადაგის სტრუქტურა ნიადაგის იდეალური

მდგომარეობა; წყლის, ჰაერისა და

სითბოს წრებრუნვა ნიადაგში;

ცოცხალი ნიადაგი(მნიშვნელობა, სახეობები, გამდიდრება);

ნიადაგის სიჯანსაღე; ნიადაგის დამუშავების

შეუძლია : ნიადაგების ტიპების განსაზღვრა და

ნიადაგის მოვლის ღონისძიებების შესახებ დასკვნების გამოტანა;

ნიადაგისა და ვაზისთვის სპეციფიკური მოვლის ღონისძიებების ჩატარება ეკოლოგიური ფაქტორის გათვალისწინებით;

ნიადაგის დაზიანებების დადგენა და მათი

აღმოფხვრა (ეროზია, დატკეპნილი ნიადაგი და ა.შ.);

ნიადაგის ნიმუშის აღება; წლის განმავლობაში დროის

მიხედვით ნიადაგის დამუშავება; ნიადაგის მოვლის აუცილებლობის

დასაბუთება (გამწვანება, დაფარვა, დამუშავება, მწვანე საფარის რეგულირება, ბიოლოგიური, ქიმიური, მექანიკური, ეკოლოგიური ასპექტები, სამუშაო დროის დაანგარიშება, გამოყენების შესაძლებლობები, სამუშაოს შედეგები);

ნიადაგის ლაბორატორიული დასკვნის გაანალიზება;

ნიადაგის გაწმენდა-მოსწორება; ვენახის გასაშენებლად ნიადაგის

გაწმენდა- მოსწორება.

16

მიზანი; ნიადაგის

დამამუშავებელი ტექნიკის ექსპლუატაციის ფორმები და მათი გამოყენების წესები;

ნიადაგის დაზიანების სახეები;

ნიადაგის ხარისხის გაუმჯობესების მეთოდები;

ნიადაგში არსებული მაკრო და მიკროელემენტები;

ნიადაგის ნიმუშის ასაღები ხელსაწყო-იარაღები;

ნიადაგის ნიმუშის აღების წესი;

სავენახე ნაკვეთში ნიადაგის მომზადები წესი;

ნიადაგის განოყიერების მიზნით სასუქების შეტანის წესები, ვადები და დოზები;

ნიადაგის პლანტაჟის, გადახვნის და დაფარცხვის აგროტექნიკური ვადები და წესები.

5. სხვადასხვა ჯიშის ვაზის ნერგის/ნამყენის წარმოება

იცის: გენერაციული და

ვეგეტატიური გამრავლების მეთოდები, თესლისა და ნერგების წარმოების წესი, მოთხოვნების/ საჭირობების გათვლა/გაანგარიშების წესი.

ჯიშების შეჯვარება/გამოყვანის (სელექციის) მეთოდები, ახალი ჯიშების გამოსაყვანი სანერგეები, მყნობის მეთოდები, გამძლე ჯიშების

შეუძლია:

შესყიდული სანერგე მასალის შემოწმება;

სანერგისათვის ადგილის შერჩევა;

სანერგეში გამოსაყენებელი მანქანა-იარაღების შერჩევა;

სანერგისთვის ნიადაგის მომზადება;

სანერგის ნიადაგის განოყიერება რეჟიმების დაცვით;

სანამყენე მასალის დამზადება აპრობირებული ვაზებიდან;

სანერგეში ნიადაგის მომზადების დროს მექანიზებულ სამუშაოებზე მონიტორინგი ნიადაგის დამუშავების პარამეტრების დაცვისათვის;

აგროწესების და სტანდარტების მოთხოვნის შესაბამისად საძირე მასალის აჭრა, დახარისხება და შენახვა;

17

გამოყვანის, გაუმჯობესებისა და გამრავლების მეთოდები;

ნერგის შემოწმების მეთოდები ( მაგ, დამყნობის ადგილის, ფესვის შემოწმების ხერხები);

მოშენების მეთოდები:

ახალი, ხელოვნურად გამოყვანილი ჯიშები;

მოშენებასთან დაკავშირებული ღონისძიებები;

ვაზის კატეგორიები, გაკეთილშობილები

ს ტექნოლოგია; სარგავი მასალის

შეფასების მეთოდები;

ნამყენი ვაზი, საქართველოს

კლასიფიცირებული ჯიშები;

სელექციის საფუძვლები;

სანერგისტერიტორიული მოწყობის წესები;

ვაზის საძირეთა სადედე ნარგაობის მოვლის წესები;

სანერგეში საჭირომანქანა-იარაღებისშერჩევა-გამოყენების ხერხები;

მყნობის ტექნოლოგია და შესაბამისი ხელსაწყოების გამოყენების წესები;

ნამყენის მოვლის წესები;

ნიადაგის მომზადებისა და ნერგის დარგვის შემდეგ მისი დამუშავების წესები და ვადები;

დარგვის

აგროწესების და სტანდარტების მოთხოვნის შესაბამისად სამყნობი ჯიშების საკვირტე მასალის აჭრა, დახარისხება და შენახვა;

ხელსაწყო-იარაღების და სამყნობი ადგილის მომზადება სანიტარულ-ჰიგიენური ნორმების დაცვით;

მყნობის პროცესის წარმართვა შესაბამისი მეთოდების მიხედვით;

ნერგის შემოწმება ( მაგ. დამყნობის ადგილის, ფესვის );

მყნობა და ნამყენის სტრატიფიკაციასათბურში;

ნერგის აღზრდა ღია გრუნტში; სანერგეში მოვლითი სამუშაოების

(ნიადაგის დამუშავება და მცენარეთა დაცვის ღონისძიებები და სხვ.) განხორციელება დადგენილი წესებით ;

ნერგის ამოღება-დახარისხება-შენახვა მიღებული სტანდარტების მიხედვით;

ნერგის დარგვა.

18

პროცედურა; დასარგავი მანქანა-

დანადგარები და ხელსაწყოები.

6. ახალი ვენახის /ვაზის გაშენება

იცის : საქართველოს

და ევროკავშირის რეგულაციები/კანონმდებლობა (მცენარეთა განაშენიანების შესახებ ევროკავშირის კანონი) ახალი ვენახის /ახალი ნარგავების გაშენებასთან დაკავშირებით;

სავენახე მიწების მოწყობის წესები;

ახალი ნარგავები - ახლი მოშენების მეთოდები;

დარგვისას დისტანციის დაცვის წესი;

გაჩეხის გეგმა; ჯიშების გეგმა; ვაზის ჯიშების

კლასიფიკაცია;

მოშენების მეთოდები;

მოშენება, რომლის მიზანია მოსავლის გაზრდა და ხარისხის გაუმჯობესების მეთოდები;

ახალი, ხელოვნურად გამოყვანილი ჯიში;

მოშენებასთან დაკავშირებული ღონისძიებები;

ვაზის

შეუძლია : ვაზის გასაშენებლად საჭირო

ფართობის შერჩევა საპროექტო ორგანიზაციასთან ერთად (ნიადაგის ტიპის, ექსპოზიციის და გრუნტის წყლების ფაქტორების გათვალისწინებით);

რეგიონისთვის „ვაზისა და ღვინის კანონით“ რეკომენდებული ასორტიმენტის შერჩევა;

ნიადაგის ნიმუშის აღება; ნიადაგის ლაბორატორიული

დასკვნის გაანალიზება; ვენახის გასაშენებლად

სავენახე ნაკვეთის მომზადება; დაფიქსირების მეთოდი-

მავთულის ჩარჩოები; ვაზებს შორის დისტანცია და

რიგების სიფართოვე; ნიადაგის გაწმენდა-

მოსწორება; ნიადაგის განოყიერების მიზნით

სასუქების შეტანა წესების, ვადების და დოზების დაცვით;

ნიადაგის პლანტაჟი, გადახვნა და დაფარცხვა აგროტექნიკური ვადების და წესების დაცვით;

სარგავი მასალის ხარისხის შეფასება;

ვაზის განაშენიანების პროექტის ადგილზე გადასატანად საჭირო მოსამზადებელი სამუშაოების (ჭიგოების, მოსანიშნი ჩხირების, პალოების, საგეგმავი მავთულის, ნერგის მომზადება) ჩატარება;

დარგვის ოპტიმალური დროის განსაზღვრა ნიადაგის ტენიანობის მიხედვით;

ნერგის დახარისხება; რგვის დროს სხვადასხვა

მავნებლებთან ბრძოლის საშუალებების გამოყენება;

ვაზის დარგვა სხვადასხვა მეთოდით;

მასალაზემოთხოვნილების დაანგარიშება და ვენახში ახალი ნარგავების ხარჯები.

19

კატეგორიები; გაკეთილშობი

ლების ტექნოლოგია;

სარგავი მასალის შეფასების წესი;

ნიადაგის გამოკვლევის მეთოდები;

მარაგის განოყიერების წესი;

რიგების შექმნის წესი;

დარგვის პროცედურა;

მანქანა-დანადგარები და ხელსაწყოები;

ვაზის ნორმალური აღზრდა-ფორმირების მეთოდები;

დიდ ფართზე აღზრდა-ფორმირების მეთოდები;

მასალები; ვაზის

მოთხოვნები გარემო ფაქტორებისადმი;

ვენახისათვის მიწის ნაკვეთის შერჩევისას გასათვალისწინე-ბელი ფაქტორები;

ვაზის ჯიშების სამეურნეო კლასიფიკაცია;

ნიადაგის ტიპები და მათი სამეურნეო თვისებები;

სავენახე ნაკვეთის მომზადები წესი;

ვენახის გასაშენებლად

20

ნიადაგის გაწმენდა- მოსწორების წესი;

ნიადაგის განოყიერების მიზნით სასუქების შეტანის წესები, ვადები და დოზები;

ვაზის დასარგავად მომზადების წესი;

ვაზის დარგვის დრო, დარგვის და განოყიერების წესები;

მცენარეთა დაცვის საშუალებების გამოყენების წესი რგვის დროს;

ვაზის გაშენებისას საყრდენების განთავსების წესები.

7. მოსავლის მომცემი/მსხმოიარე ვენახის მოვლა

იცის: კულტივირების

პროცესის დროში მიმდინარეობის აღწერის წესი ;

დამხმარე მოწყობილობა, მანქანები და ხელსაწყოები;

მოსავლის რეგულირების მეთოდები;

გასხლვის ტექნოლოგია, კვირტების რაოდენობა;

მოღუნვა/ქვემოთ ჩამოწევის წესი;

ფორმის შენარჩუნეის მეთოდები;

მისაბმელი მასალა; ვაზის ხმელი

ტოტების გადამუშავების მეთოდები;

მავთულის ჩარჩო; სამუშაო

შეუძლია: ვენახის მთელი ტერიტორიის

ოპტიმალური მოვლა ( მაგ: დამხმარე საშუალებების, როგორებიცაა ჭიგოების, ბოძების , აგრეთვე თვითონ ვაზის მოვლა), ზრდის პროცესის ხელშემწყობი ღონისძიებების განხორციელება, ვაზის ზრდის სხვადასხვა ფორმის განმსაზღვრელი ღონისძიებების ჩატარება;

ვაზისა და ვენახის მთელი ტერიტორიის მოვლისთვის აუცილებელი სამუშაოების დადგენა/წარმოება(გასხვლა, სასუქების შეტანა, მწვანე ოპერაცია (ვაზზე ჩასატარებელი სამუშაოები ვეგეტაციის პერიოდში-ამონაყრის მოცილება, პირველი მწვანე ოპერაცია, ყლორტის მიბმა მავთულზე, ნამხრის მოშორება , ზედმეტი ფოთლების და მტევნების მოცილება და ა.შ);

ნიადაგის დამუშავება; ახვევა; წვეროს მოწყვეტა;

21

უსაფრთხოების წესები;

დაანგარიშების მეთოდები: ერთნაირი ვაზის ჯიშების მაჩვენებლების შედარება დროის სხვადასხვა პერიოდში;

ხელით გასხვლისას/ წინასწარი გასხვლისას მაჩვენებლების შედარება დროის სხვადასხვა პერიოდში;

ზედმეტი ამონაზარდების მოცილების წესი;

ვაზის აღნაგობა; ვაზის ვეგეტაციის

პერიოდები; ჯიშების მიხედვით

ვაზის სხვლის წესები;

ვაზის საყრდენების დანიშნულება;

ვაზისთვის მწვანე ოპერაციების მნიშვნელობა და თანმიმდევრობა (რქების მიმართულების მიცემა, ყლორტების დანორმება, ნამხარი, უნაყოფო და შტამპზე ამონაყარი ყლორტების შერჩევა);

აკვრის პროცესის, „ცის გახსნის“ მნიშვნელობა, მისი განხორციელების ვადები;

ვენახის სარეველა ბალახები და მავნებლები, ვაზის დაავადებები;

შესაწამლი და შესასხურებელი პრეპარატების დანიშნულება. მათი დოზირება და მოქმედების არეალი;

გასხვლა; ფოთლების მოცილება; პროდუქციის მონაცემების

დადგენა, მაგ: დანახარჯების გამოთვლა, წონის, ავზების მოცულობის და ვენახის ფართობის შეფასება და გამოკვლევა (მაგ: ვენახის ფართობის ცოდნა შესაბამისი რაოდენობის სასუქის ან შესაწამლი ნივთიერების შესატანად);

სამუშაო დროის განრიგის დაცვა და შედეგების კონტროლი;

მონაცემთა სხვადასხვა ელექტრონული პროგრამების გამოყენება აღრიცხვიანობის მიზნით;

სასუქებისა და მათი გამოყენების შესაძლებლობების აღწერა და ვენახში მათი შეტანის პროცესში აქტიურად მონაწილეობა;

ყურძნის ჩამოყალიბების პროცესში ღონისძიებების გატარება მისი ხარისხის შესანარჩუნებლად (მაგ: ზედმეტი ფოთლების მოცილება უხვი ტენიანობისას და მსგავსი ღონისძიებები);

ყურძნის ეკოლოგიურად მიზანშეწონილი წარმოების საფუძვლების დასახელება (მაგ: სასუქის შეტანის ან მავნებლების საწინააღმდეგო ნივთიერებების გამოყენების დროს და ა.შ.);

ვაზის ვეგეტაციის პერიოდების დადგენა ვიზუალურად;

ნიადაგისათვის საჭირო საშემოდგომო, საგაზაფხულო და სეზონური სამუშაოების შესრულება;

ნიადაგის დამუშავება ხელით; ნიადაგის სასოფლო-სამეურნეო

ტექნიკით დამუშავების დროს, დამუშავების წესებისა და ვადების დაცვა;

ნიადაგში შესატანი სასუქების მომზადება და ხელით შეტანა;

ორგანულ-მინერალური სასუქებით ნიადაგის განოყიერება მისი ანალიზით, დადგენილი მოთხოვნილებისა და აგროქიმიკატების დოზების დაცვით;

შპალერზე მავთულის გაჭიმვა და სხვადასხვა ფორმის ღუზის გაკეთება;

22

ვაზის რწყვის პერიოდები, მორწყვის სისტემები, რწყვის საჭიროება და ნორმები;

ნიადაგის დამუშავების ვადები და სისტემები აგროეკოლოგიური პირობების შესაბამისად;

ნიადაგის სასოფლო-სამეურნეო ტექნიკით დამუშავების წესი;

ხელით და შესაბამისი მანქანა-იარაღებით საჭირო სამუშაოების განხორციელების წესები;

ნიადაგის განოყიერების დროს გასათვალისწინებელი მოთხოვნილება და აგროქიმიკატების დოზები;

ახალშენი ვენახის მოვლის თავისებურება გაშენების პირველ წელს, ჩასატარებელი სამუშაოების ჯერადობა და შესრულების ტექნიკა;

მორწყვის წესი და ვადები;

მწვანე ოპერაციების ჩატარების ტექნიკა;

სხვლა-ფორმირების წესი;

მეჩხერი ადგილების შევსების წესი;

საყრდენი სისტემების მოწყობის წესი;

ვაზის სხვლა ჯიშების მიხედვით; ვაზის რქის მიმართულების

მიცემა და დამაგრება; ყლორტების დანომრვა, ზედმეტი

ყლორტების შერჩევა და შეცლა; ვაზისთვის თავის გადაჭრა

ვადების და ზომების მიხედვით; ვაზის სარეველა ბალახების,

მავნებლების და დაავადებების სახეობების დადგენა;

ვაზის შესაწამლი და შესასხურებელი პრეპარატების სამუშაო ხსნარის მომზადება და ამ ხსნარით მუშაობა;

ვენახის რწყვის საჭიროების დადგენა და ნორმების მიხედვით მისი მორწყვა.

ნიადაგის კულტივაცია, პლანტაჟის გაფხვიერება, პირველ წელს კოკოლების გაფხვიერება

მავნებლებთან, სარეველებსა და ვაზის დავადებებთან ბრძოლის საშუალებების სწორად გამოყენება

ნიადაგის სასოფლო-სამეურნეო ტექნიკით დამუშავების დროს შესაბამისი პარამეტრების დაცვა

ხელით და შესაბამისი მანქანა-იარაღებით საჭირო სამუშაოების განხორციელება

ორგანულ-მინერალური სასუქებით ნიადაგის განოყიერება ნიადაგის ანალიზით, დადგენილი მოთხოვნილების მიხედვით და აგროქიმიკატების დოზების დაცვით,საყრდენი სისტემების მოწყობა ინდივიდუალური საყრდენის გამოყენებით და შპალერული მეთოდით

23

ვაზის შპალერსა ან ინდივიდუალურ საყრდენზე აკვრის წესი.

8. ვაზის კვებაში პრობლემების აღმოფხვრა

იცის: კულტურებისათვი

ს საკვები ნივთირებების საჭიროების მნიშვნელობა;

მცენარეთა ძირითადი ქიმიური შემადგენლობა;

ზრდის ფაქტორები, მათი მნიშვნელობა და ზემოქმედების მიმოხილვა;

მცენარის საკვები ელემენტები და მათი ნაკლებობის ნიშნები;

ვაზის დამატებითი გამოკვების აგროწესები;

სასუქების კონტროლირებული შეტანის წესი, სასუქი საშუალებების მიმოხილვა, მწვანე სასუქი;

სასუქი საშუალებების გარემოსადმი შეთავსებადობის წესი;

სამართლებრივი რეგულაციები სასუქი ნივთიერებების შესახებ;

წყლების დაცვის მეთოდები;

რაოდენობების გამოთვლების წესი;

მნიშვნელოვანი ქიმიური ნაერთების თავისებურებები;

საკვების გადამუშავებისა და მისი მიღების პროცესი;

ზღვრული სარგებლის შესახებ

შეუძლია: სასუქებისა და მათი

გამოყენების შესაძლებლობების აღწერა და ვენახში მათი შეტანის პროცესში აქტიურად მონაწილეობა;

ვაზის დამატებითი გამოკვება აგროწესების დაცვით;

განოყიერება ნიადაგის ანალიზის შემდეგ;

განოყიერება ვადების დაცვით, წელიწადის დრო;

საკვები ნივთიერებებით უზრუნველყოფა;

ცალკეული სასუქებისათვის უპირატესობის მინიჭება;

ფოთლების განოყიერება სასუქით;

საკვები ნივთიერების და სასუქის ნორმის დაანგარიშება;

წყალში გასახსნელი სასუქების რაოდენობისა და ხარისხის განსაზღვრა;

საკვები ნივთიერებების ბიუჯეტის შედგენა, საკვები ნივთიერებების შემცირება ან დაკარგვა, კვების დარღვევები;

უნივერსალური სასუქი და მისი გამოყენება;

გრძელვადიანი მოქმედების მქონე სასუქების თვისებები და გამოყენება;

ორგანული და ორგანულ-მინერალური სასუქების გამოყენება;

ფოთლების განოყიერება სასუქით, პერფორირებული მილები;

სიდერაცია.

24

კანონმდებლობა; სასუქების

განაწილების წესი; ძირითადი სასუქი; მიკროელემენტების

შემცველი სასუქების თვისებები და გამოყენება;

სასოფლო -სამეურნეო კულტურებში მარილის ამტანიანობისა და კალცის საჭიროების შესახებ ინფორმაცია;

სასუქების ზომიერად შეტანის საჭიროებისა და სასუქების მიწოდებით გარემოსთვის შესაძლო ზიანის მიყენების შესახებ ინფორმაცია;

ორ წლამდე ვენახი: რაოდენობა: განოყიერება ნიადაგის ანალიზის შემდეგ - Nmn, EUF, განოყიერება ვადების დაცვით: წელიწადის დრო.

9. ვენახის მავნებლებსა და დაავადებებთან ბრძოლა

იცის: მცენარეთა

ზოგიერთი ხშირი დაავადების გამომწვევი მიზეზები დამათიმახასიათებლები (პარაზიტული და არაპარაზიტული ზიანისა და დაავადებების გამომწვევი მიზეზები და მახასიათებლები;მაგალითად:-მავნებლები-ბაქტერიები-სოკო-ვირუსები-არახელსაყრელი პირობები);

ზოგიერთი

შეუძლია: ვენახის მთლიან ფართობზე

მცენარეთა დაცვის საშუალებების აუცილებლობის დადგენა და მცენარეთა დაცვის ღონისძიებების გატარება;

მავნებელ-დაავადებათა სიმპტომების დიაგნოსტიკა;

მცენარეთა დაცვის შესაბამისი საშუალებების შერჩევა და მათი გამოყენების ვადების განსაზღვრა;

დაავადებებისა და მავნებელთა წინააღმდეგ გამოსაყენებელი სამუშაო ნაზავის შესაბამისი კონცენტრაციით მომზადება;

მცენარეთა დაცვის საშუალებების გამოსაყენებელი ტექნიკის მობილიზება, სამუშაო პარამეტრების დაცვა;

მცენარეთა დაცვის საშუალებების კატალოგის

25

მავნებლისა და სასარგებლო ორგანიზმის შესახებ ინფორმაცია(არსებობის წრებრუნვა და მათი განვითარების პირობები, მაგალითად:-მილდიუ ,ჭრაქი);

მცენარეთა დაცვის ქიმიური საშუალებების გამოყენების დროს სიფრთხილის მნიშვნელობა (უსაფრთხოების ნორმების დაცვა ქიმიური საშუალებების გამოყენების დროს, მაგალითად:კომპეტენტურობის დამადასტურებელიშხამების კატეგორიები და სიმბოლოები,შენახვა გამოყენება და დოზირება,ცდის პერიოდი/ვადა,ემისია,პირველადი დახმარების აღმოჩენა მოწამლვის შემთხვევაში,ნარჩენების განკარგვა);

მცენარეთა დაცვის ოფიციალური დაწესებულებებისა და შესაბამისი სამართლებრივი ნორმები (მცენარეთა დაცვის ორგანიზაციები. მაგალითად:ბიოლოგიური ფედერალური უწყება, მცენარეთა დაცვის უწყებები, მცენარეთა დაცვის ზედამხედველობის სამსახური;სამართლებრივი ნორმები. მაგალითად:

(სიის) გამოყენება; მცენარეების ინტეგრირებული

დაცვის შესაძლებლობების ჩვენება;

შესხურების გეგმის შედგენა ვეგეტაციის პერიოდისათვის;

გამოყენების ტექნოლოგიის შეფასება (შესხურება, შეწამვლა, დამტვერვა,მანქანა-დანადგარები და ხელსაწყოები,გადამუშავების ტექნოლოგიები,PS-შესასხურებელი მოწყობილობის დამზადება და დაყენება,ფოთლების ოპტიმალური დასველება,შესასხურებელი ვენტილი - გაფილტვრაწყალსა და პრეპარატებზე, მოთხოვნილება საბოლოო შესხურებისას).

26

კანონი მცენარეთა დაცვის შესახებ,დადგენილება წყლის დაცვის შესახებ;•მცენარეების მოვლის საშუალებებთან მუშაობისას შესაბამისი წესები(მცენარეების დაცვის კანონი და სხვა სამართლებლივი დებულებები,ბიოღვინოების პრინციპები,გამოყენების დირექტივა,გამოყენების დაცვა,PS-საშუალებებთან მოპყრობა,აღნიშვნა, ყიდვა, შენახვა, დამცავი ღონისძიებები,გადაუდებელი ღონისძიებები,შესაწამლი ნივთიერებების, პრეპარატების, შესაზეთი მასალების ნარჩენების უტილიზაცია;პრეპარატებისმოხმარების ინსტრუქცია, მოცდის დრო,ეკოლოგიური შეთავსებადობა, შებერვა,პრეპარატების შერჩევა,ფუტკრების დაცვა, წყლის დაცვა,PS-სტერმინები, მაგ: კულტურის დამუშავებასა და მოსავლის აღებას შორის ინტერვალი, მოცდის დრო,ინკუბაციის პერიოდი,შესხურების ვადები, შესხურების კალენდარი);

27

მავნებელ-დაავადებათა ნიშნები;

მცენარეთა დაცვის საშუალებების კატალოგის გამოყენების წესი;

მავნებელ-დაავადებათა წინააღმდეგ ბრძოლის ღონისძიებები;

მცენარეთა დაცვის შესაბამისი საშუალებების შერჩევა და მათი გამოყენების ვადები;

დაავადებებისა და მავნებელთა წინააღმდეგ გამოსაყენებელი სამუშაო ნაზავის მომზადების წესები .

10. სტრესის ფაქტორების საწინააღმდეგო ღონისძიებების გატარება

იცის: ამინდის

დაქტორები (ტემპერატურა, ჰაერის წნევა, დაბალი ატმოსფერული წნევის არე, მაღალი ატმოსფერული წნევის არე, ქარი);

ჰაერისტენიანობა; ნალექი,

ატმოსფერული ფრონტი;

ამინდის პროგნოზის მნიშვნელობა;

კლიმატისა და მცენარის აგებულების ურთიერთდამოკიდებულება (კლიმატის მნიშვნელობა, კლიმატური ფაქტორები, კლიმატური და

შეუძლია: ამინდზე დაკვირვება; ამინდის ფაქტორების გაზომვა; ლანდშაფტის მოვლის

ღონისძიებებში მონაწილეობა (ქარსაცავი ნარგავების გაშენება);

ამინდზე დაკვირვება და დოკუმენტირება (ქარის სიჩქარე, ტემპერატურის აწევა/დაწევა, ტენიანობის გაზომვა და ა.შ.);

მაღალი ტემპერატურის, გვალვის, ყინვის, სხვადასხვა სტიქიის შესაბამისი პროფილაქტიკური და დამცავი საშუალებების გამოყენება;

სტრესული ფაქტორების შედეგად დაზიანებული ვენახის მოვლა: შეწამვლა, სხვლა, სარემონტო სამუშაოები;

ყინვის საწინააღმდეგო ღონისძიებების გატარება:

28

საბაღე ტერიტორიები);

სტრეს-ფაქტორები და მათი საწინააღმდეგო პროფილაქტიკური და აღდგენითი ღონისძიებები;

ინტერნეტის მეშვეობით ინფორმაციის მოძიების წესი მოკლე და გრძელვადიანი ამინდის პროგნოზის თაობაზე, სეტყვის, ყინვის, მაღალი ტემპერატურის და ვენახის დამაზიანებელი სხვა ფაქტორების შესახებ და ამ ინფორმაციის გადაცემის წესი ხელმძღვანელებისათვის;

სტრესული ფაქტორების შედეგად ვაზის დაზიანების ხარისხის განსაზღვრის წესი;

სტრესული ფაქტორების შედეგად დაზიანებული ვენახის მოვლის მეთოდები.

გვალვის საწინააღმდეგო ღონისძიებების გატარება: კულტივაცია, მულჩსაფარის მოწყობა;

წაყინვის საწინააღმდეგო ღონისძიებების გატარება: დაწვიმება, გვიანი გასხვლა;

წყალდიდობის საწინააღმდეგო ღონისძიებების გატარება: ქარსაცავი ზოლების, ნაპირსამაგრი ჯებირების მოწყობა და სარწყავი არხების გაწმენდა;

ეროზიის საწინააღმდეგო ღონისძიებების გატარება: მიწაყრილების მოწყობა, ნიადაგის დაკორდება და სპეციალური ბალახების დათესვა;

მცირე მეტეოროლოგიური სადგურის ექსპლუატაცია.

11. სარწყავი და სადრენაჟო სისტემების /ჩამდინარე წყლების ექსპლუატაცია

იცის: ვენახის ნიადაგის

ტენიანობის და ტენტევადობის განსაზღვრის წესი;

ნიადაგში ტენის შენარჩუნების მეთოდები;

სარწყავ-სადრენაჟო სისტემების მოვლისა და ექსპლუატაციის წესები;

ვაზის კვების მიზნით სარწყავი წყლის საკვები სასუქებით გამდიდრების მეთოდები;

ბუნებრივი

შეუძლია: ნიადაგის ტენიანობის და

ტენტევადობის განსაზღვრა; სარწყავი წყლის ტემპერატურის

შერჩევა; მექანიზებული სარწყავი

სისტემების მოდერნიზება; ნიადაგის ზედაპირის

გაფხვიერება მორწყვის შემდეგ; რწყვის შემდეგ მწვანე მასის

რაოდენობის რეგულირება; დაწვიმების სისტემების

მუშაობის რეჟიმის რეგულირება;

მორწყვის დროის და სხვადასხვა კულტურებისთვის საჭირო წყლის რაოდენობის განსაზღვრა;

მარტივი სადრენაჟო არხების გაყვანა;

29

ნალექების რაოდენობის განსაზღვრის წესი;

მარტივი წვიმამზომის მოწყობის წესი;

წვეთოვნების შეკეთების წესი.

მორწყვისთვის საჭირო ტექნიკის მოძიება და გამოყენება;

წვეთოვანი დანადგარების შეკეთებახელოვნური წვიმის, სარწყავი და სადრენაჟო ტექნიკური მოწყობილობის კონსტრუქციების, ფუნქციებისა და ტექნიკური მომსახურების ახსნა.

12. ვენახისა და მარნის ტექნიკისა და ინვენტარის ექსპლუატაცია, ტექნიკური მომსახურება და შენახვა

იცის : ნიადაგის

დამუშავების, ნიადაგის განოყიერების, მოსავლის აღებისათვის გამოსაყენებელი ტექნიკის ექსპლუატაციის წესები;

საღვინე ჭურჭლის და მოწყობილობების რეცხვისა და დეზინფექციის წესები;

სარეცხი და სადეზინფექციო პრეპარატები;

სადეზინფექციო ხსნარების მომზადებისა და გამოყენების წესები;

მაცივარ-დანადგარების მუშაობის პრინციპები;

მეტეოროლოგიური სადგურის მუშაობის პრინციპები;

ღვინის ჩამოსასხმელი დანადგარის სამუშაო რეჟიმში მოყვანის წესები;

წარმოების/მომსახურების საწარმოებში მანქანების, აპარატურის, ტექნიკური მოწყობილობებისა და ინსტრუმენტების ძირითადი ფუნქციების განმარტება

შეუძლია : ღვინის ჩამოსასხმელი

დანადგარის/ხაზის მომზადება და სამუშაო რეჟიმში მოყვანა;

სადეზინფექციო ხსნარების მომზადება სან-ჰიგიენური და ეკოლოგიური ნორმების დაცვით და მათი გამოყენებით დანადგარების რეცხვა-დამუშავება;

მაცივარ-დანადგარის მუშაობის მართვა;

საღვინე ჭურჭლის ზედაპირისა და არმატურების შეკეთება;

ხელსაწყოებისა და მანქანების მოვლა/ ტექნიკური მომსახურება,ერგონომიული ქცევა,შრომის ჰიგიენა, შრომის უსაფრთხოების დაცვა.

30

(ტრაქტორები, მანქანები, აპარატები),ტექნიკური მოწყობილობები და ინსტრუმენტები,სამშენებლო /განაშენიანების ღონისძიებებისათვის,კულტივირებისა დაკულტურების მოვლისათვის. მათი შენახვა და კონსერვაცია.მანქანების ხარჯების, ფართობის ერთეულზე მათი სიმძლავრის გამოთვლა).

ამძრავი მექანიზმების, ენერგიის გადამცემი ელემენტების და მათი დამცველი მოწყობილობების

განმარტება. მათი მოვლისა და ტექნიკური მომსახურების ახსნა(შიდაწვისა და ელექტროძრავები,

ენერგიის გადამცემები, მოჭიდების და გადაცემის მექანიზმები,

ჰიდრავლიკა, გადატვირთვის

დამცველი, საავარიო გამომრთველი,

შესაზეთი/საპოხი ნივთიერებები, კოროზიისაგან დაცვა, ამნთები სისტემა,

წარმოებისა და ტრანსპორტის ზოგადი უსაფრთხოება,

შრომის უსაფრთხოება).13. რთველი და

ყურძნის იცის:

ვენახში, მარანსა შეუძლია:

რთველის ვადის განსაზღვრა

31

ტრანსპორტირება

და საწნახელში რთველისთვის მოსამზადებელი სამუშაოების თანმიმდევრობა;

რთველის ტიპები - რამდენიმეეტაპიანი რთველი - ხარისხთან დაკავშირებული კრიტერიუმები,მოსავლის პროგნოზი, ტკბილის რაოდენობის დაანგარიშება, შესანახი ნაგებობის ტევადობა,ტკბილის წონა დასამუშაოს ხანგრძლივობა და ხარჯები;

რთველის მომზადებისა და ჩატარების პროცესი (რთველის დროის განსაზღვრა,რთველისთვის საჭირო იარაღები და მათი მოვლა,შრომის უსაფრთხოება);

ყურძნის ძირითადი ფიზიკურ-ქიმიური პარამეტრები;

რთველის ვადის განსაზღვრის ძირითადი პრინციპები;

ყურძნის ნიმუშში შაქრიანობის და ტიტრული მჟავიანობის განსაზღვრის მეთოდი;

ყურძნის საკრეფად საჭირო ტარა და მანქანა-იარაღები;

ტარის მომზადების წესები სანიტარული ნორმების დაცვით;

ყურძნის კრეფის სხვადასხვა წესები - შერჩევითი, ჯიშების და მოხმარების პირობების მიხედვით;

ყურძნის სასაქონლო დანიშნულების მიხედვით;

ყურძნის საანალიზო ნიმუშის აღება, შაქრიანობისა და ტიტრული მჟავიანობის განსაზღვრა;

ყურძნის საკრეფად საჭირო ტარისა და მანქანა-იარაღების მომზადება დადგენილი წესის მიხედვით;

შეკვეთების გაკეთება და საოფისე სამუშაოები;

რთველის შერჩევითი ჩატარება და ყურძნის კრეფა გუნდში;

ყურძნის მომწიფების ასახვა და შეფასება,რთველის პერიოდის განსაზღვრა (დამწიფებაზე დაკვირვებები,სიმწიფის გარეგნული ნიშნები,სიმწიფის ნიშნები ყურძნის შიგნით,სიმწიფის გაზომვა,სიმწიფის დონე,სიმწიფის სტადიები);

სუფრის ჯიშის ყურძნის გარჩევა, კრეფა, დაფასოება და სარეალიზაციოდ მომზადება/შენახვა;

მონაწილეობა ყურძნის გადაზიდვის ტექნიკურ-ტექნოლოგიურ და სანიტარულ-ჰიგიენურ კონტროლში;

მოკრეფილი ყურძნის აწონვა, სასაქონლო სახის მიცემა და მისი ტრანსპორტირების უზრუნველყოფა გადამუშავების ობიექტამდე; ყურძნის ჯიშებისა და მათი დაზიანების ხარისხის იდენტიფიკაცია და დახარისხება.

32

სუფრის ყურძნის კრეფის და სარეალიზაციოდ მომზადების წესები;

მოკრეფილი ყურძნის სასაქონლო მომზადების პრინციპები;

ყურძნის გადაზიდვის ტექნიკურ-ტექნოლოგიური ნორმები და დროის ფაქტორის მნიშვნელობა.

14. საწარმოს, უბნის მომზადება ყურძნის გადასამუშავებლად

იცის: სატრანსპორტო

საშუალებიდან ყურძნის გადმოსაზიდი ტარა-ჭურჭელი და მისი დასუფთავების წესი;

სასასწორე მეურნეობის, ყურძნის მიმღები განყოფილების, ყურძნის გადასარჩევი მაგიდის და კლერტსაცლელ-საჭყლეტი დანადგარების მუშაობის პრინციპი და მათი სამუშაო რეჟიმში მოყვანის წესი;

საწარმოში არსებული ტარა-ჭურჭლის სარეცხ-სადეზინფექციო საშუალებების სახეები და მათი გამოყენების წესები.

შეუძლია : ყურძნის შემოტანა საწარმოში

სანიტარულ-ჰიგიენური წესების დაცვით;

ყურძნის გადარჩევა/დახარისხება, აწონვა, გადმოტვირთვა, კლერტგამცლელ-დამჭყლეტი მანქანის სამუშაო რეჟიმში მოყვანა;

ტარა-ჭურჭლის სარეცხ-სადეზინფექციო საშუალებების გამოყენება სანიტარულ-ჰიგიენური და უსაფრთხოების წესების დაცვით;

ყურძნის ნიმუშის აღება და ტკბილის შაქრიანობის განსაზღვრა.

15. ყურძნის გადამუშავება სხვადასხვა ტექნოლოგიური სქემის მიხედვით

იცის: ღვინის კანონის

დებულებები ხარისხიანი ღვინის წარმოების შესახებ;

დუღილის პროცესი და მისი კონტროლის წესი;

დუღილის

შეუძლია : საწარმოში მოწყობილობებისა

და დანადგარების სადეზინფექციო ხსნარებით რეცხვა;

ღვინის დამზადება ხარისხისა და ეკოლოგიური ფაქტორების გათვალისწინებით (ყურძნის

33

ხელშემწყობი ან შემაფერხებელი ღონისძიებები;

ღვინის დამუშავების, კერძოდ, გადაღების,დაწმენდისა და სტაბილაციის ღონისძიებები;

ღვინის დაყენების მთელი პროცესის შეფასების მეთოდები; ღვინის წუნის ან დაავადებების თავიდან აცილება, შემჩნევა და დამუშავება;

ნალექი ნივთიერებების განცალკევება-გამოყოფის მეთოდები;

საწარმოო პროცესში გამოყენებული მოწყობილობებისა და დანადგარების სადეზინფექციო ხსნარების მომზადებისა და რეცხვის წესები;

ალკოჰოლური დუღილის პრინციპები;

ალკოჰოლური დუღილის ფიზიკურ-ქიმიური პარამეტრები;

ალკოჰოლური დუღილის ტექნოლოგიური პროცესის მართვის მეთოდები;

ყურძნის გადამუშავების დროს გამოყენებული მანქანა-დანადგარების დისტანციური მართვის წესი პულტის გამოყენებით;

ყურძნის ტკბილის დაწმენდის

მიღება, შეფასება და გადამუშავება;ყურძნის წვენის სორტირება ხარისხის საფეხურების მიხედვით;დაჭყლეტილი მასის დამუშავება;ყურძნის წვენის დამუშავება;

ყურძნის გადამამუშავებელი დანადგარების მართვა პულტის გამოყენებით;

ტკბილის დაწმენდის პროცესის ხელშწყობა სხვადასხვა დამხმარე მასალების გამოყენებით;

ენოლოგიური პროცესი -გამდიდრება, მჟავიანობის ნეიტრალიზაცია (უკანასკნელი საქართველოში საჭირო არ არის) , გოგირდით დამუშავება და შესაბამისი ნივთიერებებით სტაბილიზება და დაწმენდა;

ალკოჰოლური დუღილის კონტროლი;

დუღილის ხელშემწყობი ან შემაფერხებელი ღონისძიებების გატარება;

ჭაჭის დაბინავება, საფუვრიანი ლექის გადამუშავებაში მონაწილეობის მიღება;

ღვინის, დურდოს ან ლექის გადასატანი ხაზის აწყობა;

სითხის გადატანის ოპერაციის შესრულება და ხაზის გაცლა წყლის გატარებით;

ხარისხის უზრუნველყოფისა და კონტროლის ღონისძიებების გატარება, კერძოდ, საწარმოოს მთელ ტერიტორიაზე ჰიგიენის, მიკრობიოლოგიური სტაბილურობისა და ოქსიდაციის დაცვის უზრუნველყოფა;

ეკოლოგიური ფაქტორების გათვალისწინებით ღვინის საწარმოს ნარჩენების დამუშავება, მათი გამოყენება (მაგ: საფუარის გამოყენება სასუქად ან სპირტის გამოხდა) და უტილიზება.

34

მეთოდები; ყურძნის წვენისა და

დურდოს დამუშავების ტექნოლოგიური სქემა დამხმარე მასალების გამოყენებით(გოგირდის დიოქსიდით , პექტოლიტური და პროტეილიტური ფერმენტებით, ბენტონიტით);

დუღილის პროცესში ყურძნის წვენისა და სადესტილაციო ნარჩენების ნიმუშის აღების და ფიზიკური პარამეტრების დადგენის წესი;

ვაშლ-რძემჟავა დუღილის პარამეტრების ფიზიკურ-ქიმიური კონტროლის და ტექნოლოგიური პროცესის მართვის მეთოდები.

16. ღვინის დამუშავება/სტაბილიზაცია

იცის: მეღვინეობის

ისტორია; საქართველოს

მეღვინეობის რეგიონები;

ღვინის მნიშვნელოვანი შემადგენელი ნივთიერებების დასახელება;

ღვინის შეფასების კრიტერიუმები;

ღვინის ოფიციალური შემოწმების პროცედურების აღწერა;

ბუნებასთან შესაბამისი და ხარისხზე ორიენტირებული მეღვინეობის აუცილებლობის აღიარება;

ყურძნის წვენის

შეუძლია : გოგირდის დიოქსიდის

გამოყენება ტექნოლოგიური პროცესების შესაბამისად, ღვინის ძირითადი ქიმიური ანალიზების ჩატარება;

ტექნოლოგიური სქემების მიხედვით სხვადასხვა ოპერაციების შესრულება და დამხმარე მასალების გამოყენება;

ღვინის ფილტრაცია; ღვინის თბური

დამუშავებისათვის წინასწარი სამუშაოების ჩატარება და მასში მონაწილეობის მიღება;

ღვინის ჭაჭიდან მოხსნა და დაბინავება;

ახალგაზრდა ღვინის ლექიდან მოხსნა და შევსება;

ღვონის გადაღება, დაწმენდა, სტაბილიზაცია;

ღვინის დაყენების პროცესის 35

დამუშავების პროცედურები (წინასწარის გაღიავება, დაწებოიანება, გამდიდრება, სიმჟავის შემცირება, პასტერიზება);

ყურძნის წვენისა და ღვინის მარანში შენახვის მეთოდები (რეზერვუარები, ტუმბოს სხვადასხვა ტიპები და მათი მუშაობის პრინციპები);

ალკოჰოლური დუღილისას ზედამხედველობისა და მართვის მეთოდები;

ღვინის მოვლის თეორიული საფუძვლები, დავარგებისას მიმდინარე მიკრობიოლოგიური და ბიოქიმიური პროცესები;

გოგირდის ღვინომასალაში შეტანის წესი, ღვინის ძირითადი ქიმიური ანალიზები, ეგალიზაციისა და კუპაჟის წესი;

ღვინის მომზადებისას გოგირდმჟავას მნიშვნელობისა და გამოყენების დასაბუთება;

ღვინის დამუშავებასთან დაკავშირებული სხვა ნივთიერებებისა და პროცედურების განმარტება;

ტექნოლოგიური სქემების მიხედვით ღვინის დაწმენდისა და სტაბილიზაციისათვის საჭირო ტექნოლოგიური ოპერაციების

შეფასება; ღვინის წუნის ან დაავადებების

თავიდან აცილება, შემჩნევა და დამუშავება;

ღვინის თბური დამუშავების მოსამზადებელი სამუშაოები;

საწარმოში გამოყენებული ენერგიის სახეობების, მასალების დასახელება და მათი ეკონომიური გამოყენების შესაძლებლობების ახსნა (მაგ: გამოყოფილი სითბური ენერგიის დაკარგვის საწინააღმდეგო ან მისი გამოყენების შესაძლებლობების დასახელება).

36

შესრულების წესი და დამხმარე მასალების გამოყენების დანიშნულება;

ღვინის ფილტრაციის მეთოდები და შესაბამისი საფილტრი დანადგარები.

17. ღვინის ჩამოსახმელად მომზადება და ჩამოსხმა

იცის: არასასურველი

ნალექისგან ღვინის გასუთავების დასაბუთება;

ღვინის ჩამოსხმის მოსამზადებელი ღონისძიებების თანმიმდევრობა;

ღვინის ჩამოსხმის პროცესის თანმიმდევრობა (ჩამოსხმის პროცედურა,ბოთლების სტერილიზაცია,ბოთლების დახურვა,მანქანა-დანადგარები და ხელსაწყოები,უბედური შემთხვევისაგან თავის დაცვა მარანსა და საწნახელში,ჰიგიენასთან დაკავშირებული ინსტრუქცია);

ჩამოსასხმელი ხაზის მომზადების წესი;

მზა პროდუქციის სასაწყობე მეურნეობაში შენახვის პირობები;

ღვინის ნაკლოვანებების, შეცდომებისა და დაავადებების შეცნობა და დასახმარებელი ღონისძიებების განმარტება;

შეუძლია : ღვინის ძირითადი ქიმიური

ანალიზების ჩატარება; ჩამოსახმელი ხაზის სამუშაო

რეჟიმში მოყვანა; ლექის გადამუშავებაში

მონაწილეობის მიღება. ღვინის გამზადება

ჩამოსასხმელად; ღვინის ჩამოსხმა; ბოთლების ეტიკეტირება; მზა პროდუქციის შენახვა

სასაწყობე მეურნეობაში და შენახვის პირობების უზრუნველყოფა;

ბუნებასთან შესაბამისი და ხარისხზე ორიენტირებული მეღვინეობის აუცილებლობის აღიარება.

37

მაღალი ხარისხის ღვინის ოფიციალური შემოწმების მეთოდები;

იდენტიფიკაციის კანონის საფუძვლები;

ჯილდოების დასახელება ღვინოებისთვის.

18. ღვინის აღრიცხვის სავალდებულო დოკუმენტაციის წარმოება/ღვინის ბუღალტერია

იცის: ევროკავშირის

კანონმდებლობა ღვინის შესახებ;

საქართველოს კანონმდებლობა;

ვენახის პასპორტის არსი;

ყურძნის აწონვის წესები;

კლერტის გამოსავლიანობის დადგენის წესი;

ჟურნალში შესაბამისი ჩანაწერების შეტანის წესები;

დამხმარე მასალებით ღვინის დამუშავებისას მიღებული ლექის პროცენტის დადგენა და შესაბამისი ანგარიშის შედგენის წესი.

შეუძლია: ყურძნის აწონვა, კლერტის

გამოსავლიანობის დადგენა და ჟურნალში შესაბამისი ჩანაწერების შეტანა;

ღვინის ქიმიური ანალიზების და მდგრადობის კონტროლის ჟურნალის წარმოება;

სავალდებულო შეტყობინებების გაგზავნა ღვინის ეროვნულ სააგენტოში ყურძნის გადამუშავების და პროდუქციის წარმოებისა და ბრუნვის შესახებ.

38

19.

ღვინის ხარისხის შემოწმება, სარეალიზაციოდ მომზადება

იცის: ღვინის ქიმიური და

ბიოქიმიური ანალიზის მეთოდები;

ღვინის სენსორული შემოწმების მეთოდები;

ღვინის კანონმდებლობით განსაზღვრული ხარისხის ნორმები;

ღვინის დეგუსტაციის არსი, მნიშვნელობა და განხორციელების წესები;

ღვინის ადგილწარმოშობის დასახელების პრინციპები და ქართული ღვინოების ჩამონათვალი.

შეუძლია: ღვინის ქიმიური და ბიოქიმიური

ანალიზის ჩატარება; საწყობში დაცული ღვინოების

სენსორული შემოწმება; ღვინის სენსორული შემოწმება

ჩამოსხმისას; ღვინის დეგუსტაცია; რეგისტრირებულ

ლაბორატორიასა და სადეგუსტაციო კომისიაში ღვინის წარდგენა.

20.

ყურძნისაგან სხვა პროდუქტის დამზადება

იცის:•საწყისი პროდუქტების/დესტილატების მომზადების წესები სადესერტო ღვინოების, ჭაჭის, არყის საწარმოებლად;

სხვა პროდუქტების დამზადების მეთოდი/პროცესი და შესაბამისი სამართლებრივი საფუძვლები;

მშრალი პროდუქტის/ქიშმიშის ძირითადი მახასიათებლები და დანიშნულება, ყურძნის შრობის მეთოდები;

მზა პროდუქტის შეფუთვის, მარკირების ძირითადი პრინციპები;

რბილობიანი წვენების მისაღებად საჭირო სხვადასხვა ტექნოლოგიური

შეუძლია:

სხვადასხვა მეთოდის გამოყენებით ნედლეულის გამოშრობა ქიშმიშის მისაღებად;

მზა პროდუქტის დაფასოება, შეფუთვა და მარკირება, შენახვა;

რბილობიანი წვენების მისაღებად საჭირო სხვადასხვა ტექნოლოგიური პროცედურების განხორციელება;

გაუმჭირვალე წვენების მისაღებად გამოწნეხვა;

გაუმჭვირვალე წვენის მისაღებად საჭირო მანქანა-დანადგარების გამოყენება;

შესაბამისი წესის და რეჟიმის დაცვით გაუმჭვირვალე წვენის ჩამოსხმა, დაფასოება;

სახდელი აპარატის უზრუნველყოფა ენერგიის წყაროთი და გაცივების სისტემით;

წესების დაცვით სახდელი აპარატის რეცხვა.

საწყისი პროდუქტების/დესტილატების მომზადება სადესერტო ღვინოების, ჭაჭის, არაყის საწარმოებლად;

ნახადის ალკოჰოლის

39

პროცედურები;

სახდელი აპარატების ტიპები და მათი ძირითადი ტექნიკური მახასიათებლები,პერიოდული და უწყვეტი მოქმედების აპარატები და მათი მუშაობის პრინციპები;

• გაციების (სამაცივრო) სისტემა სახდელი აპარატების მუშაობისას;

• დისტილაციის მეთოდები;

• ფრაქციული გამოხდის მეთოდები (თავნახადი, შუანახადი და ბოლონახადი), მისი მუშაობის რეჟიმი;

• ღვინის გამოხდის რეჟიმი;

• დესტილატების შესანახი ჭურჭელი;

• ხის კასრების და ტკეჩების დანიშნულება მაღალალკოჰოლურ სასმლებში;

• ხის კასრებსა და ტკეჩზე დესტილატების დავარგების მიზანი;

• ფილტრაციის ტიპები და მათი გამოყენების ხერხები.

არეომეტრული გაზომვა; ნახადის ფრაქციებად დაყოფა; დესტილატების ჩასხმა

დასავარგებლად ხის კასრებსა ან ტკეჩებზე.

21.

ბუღალტრული აღრიცხვის წარმოება

იცის: ბუღალტრული

ოპერაციების წარმოების წესები;

მაგალითების მიხედვით კალკულაციების შედგენის წესი.

შეუძლია: პირველადი სააღრიცხვო

დოკუმენტაციის მომზადება და საბუღალტრო ჟურნალში სამეურნეო ოპერაციების ასახვა;

საბანკო ოპერაციების კონტროლი, მართვა, მოწესრიგება;

ხელფასის უწყისის მომზადება და დარიცხვა;

40

ეფექტური კომუნიკაცია მაკონტროლებელ ორგანოებთან ;

კალკულაციების შედგენა და საქმიანი ოპერაციების განხორციელება;

საწარმოო საშუალებების შეკვეთისა და საქონლის ადგილზე მოტანისას ანგარიშსწორებაში მონაწილეობა;

საწარმოო საშუალებების შეძენის ფორმების შედარება (საბითუმო შესყიდვა, ადგილზე შეძენა);

შეძენის პროცესში მონაწილეობის მიღება;

ბაზრისა და ფასების შესახებ ინფორმაციების მოგროვება, შედარება და შეფასება;

საბაზრო განვითარებაზე დაკვირვება და მათი შეფასება.

22.

სარეალიზაციო ღონისძიებების უზრუნველყოფა( მარკეტინგული და PR ღონისძიებები)

იცის: საქართველოს

მეღვინეობის სტრუქტურული მონაცემები;

ღვინის ბაზარზე გატანის ფორმები, საფეხურები;

ეტიკეტზე აღნიშვნების წესები;

ბოთლების გაფორმების მეთოდები;

სარეკლამო ღონისძიებების სახეები;

ჯილდოებისა და პრემიების განმარტება;

საწარმოოს პროდუქციის შეფუთვის წესები, მათი ტრანსპორტირების მოთხოვნების შესაბამისად;

ბაზრისა და ფასების შესახებ ინფორმაციების მოგროვების, შედარების და შეფასების მეთოდები;

შეუძლია:

გაყიდვასთან დაკავშირებული მოლაპარაკებების წარმოება;

ბაზარზე არსებული სიტუაციის ანალიზი, თავისებურებები;

ღვინის რეკლამასთან დაკავშირებული შენატანების აღრიცხვა;

ცალკეული საწარმოების ღონისძიებების, ღვინის დღესასწაულების ორგანიზება;

მომხმარებლების სურვილების შესწავლა/ანალიზი;

ნიმუშების სორტიმენტის შედგენა; ინვოისების შედგენა; წერილების წერა სხვადასხვა

მიზნით; სარეკლამო ღონისძიებების

აღწერა -ღვინის დღესასწაულების-რესტორნების მეურნეობა. შეუძლიათ შესთავაზონ საკუთარი წარმოების ღვინო;

საწარმოო შეთავაზების მომზადება;

რეკომენდაციების მომზადება; მომხმარებელთა კონსულტაცია; ღვინის გაყიდვა.

41

საბაზრო განვითარებაზე დაკვირვების და მათი შეფასების მეთოდები;

საწარმოოს პროდუქციის შესახებ მყიდველების ინფორმირების მეთოდები და საშუალებები;

მიმზიდველი ფორმით ღვინის პრეზენტაციის მეთოდები.

23.

ღვინის ახალი საწარმოს ორგანიზება

იცის: აგრობიზნესის არსი; აგრარული სფეროს

კანონმდებლობა; მეურნეობის სიდიდის

განსაზღვრა; ღვინის ახალი

საწარმოს დაგეგმვისა და მშენებლობის დროს გასათვალისწინებელი შესაბამისი ნორმები/დებულებები;

დაფინასების ფორმების ყველა შეძლებლობები;

ბაზრის როლი და მისი ანალიზის საფუძვლები;

მარკეტინგული კომპლექსი (პროდუქტი, ფასი, ადგილი და რეკლამა);

მცირე ბიზნესის ლეგალური ასპექტები;

სამეწარმეო სუბიექტები (ინდივიდუალური საწარმო, შპს, სპს, კომანდიტური საზოგადოება, სააქციო საზოგადოება, კოოპერატივი);

საწარმოს რეგისტრაციის წესი;

საწარმოს და მისი

შეუძლია: გრძელვადიანი და

მოკლევადიანი მიზნების განსაზღვრა;

დროის მართვა; მარაგების მართვა; ხარისხის მართვა; საწარმოო

საშუალებების/მასალების საჭიროებების შესწავლა/შეფასება;

საწარმოო საშუალებების მიღების ან ხარჯვის აღრიცხვა;

ფასების შეთავაზების/წინადადებების შედარება;

საბაზრო ინფორმაციების/ანგარიშების გაცნობა და ბაზრის მოვლენებზე თვალყურის დევნება;

მნიშვნელოვანი საწარმოო მასალების თვისებების შეფასება და მათი გამოყენების შესაძლებლობების ჩვენება;

საწარმოოს სამშენებლო კონსტრუქციებისა და შენობა-ნაგებობების გამოყენების შესახებ ინფორმაციის ანალიზი;

ახალი საწარმოს დაგეგმვისას არქიტექტორებთან, ენერგეტიკოსებთან კონსულტაციები და მოლაპარაკებები;

ინფორმაციის მოძიება (ტექნოლოგიური სიახლეების მნიშვნელობა);

სამეურნეო რისკების მართვა; პროდუქციის თვითღირებულების

დაანგარიშება; ყურძნისა და ღვინის

42

თანამშრომლების ურთიერთობა ეკონომიკის დარგის ორგანიზაციებთან, პროფ. წარმომადგენლობასთან, პროფკავშირებთან (დასახელება, გაცნობა);

ღვინის საწარმოების ფორმების განსხვავება და განაშენიანების ტერიტორიების ცოდნა (ვიწრო და ფართო მასშტაბით);

საგადასახადო სისტემა და გადასახადები;

გადასახადების სახეები;

მიკრო და მცირე ბიზნესის საგადასახადო შეღავთები;

წარმოების საშუალებები და მათი გამოყენების მეთოდები;

ძირითადი და საბრუნავი საშუალებები;

სატრანსპორტო და სხვა ტექნიკური საშუალებები;

შენობა-ნაგებობათა ორგანიზაცია;

ფულადი რესურსების მიღების წყაროები, მეურნეობის ფინანსები;

ფერმერული მეურნეობის ბალანსი;

ფულადი საშუალებების მოძრაობის უწყისი;

ბალანსი და მისი არსი;

მცირე ბიზნესის დაფინანსების წყაროები;

ბანკები და მიკროსაფინანსო ორგანიზაციები;

მოთხოვნები მცირე ბიზნესის დაკრედიტებასთან

პროდუქტების და მომსახურების ხარისხის სტანდარტების აღწერა;

ღვინის სექტორის მაკროეკონომიკური მნიშვნელობის აღწერა;

მოგება-ზარალის გაანგარიშება; გადასახადების გაანგარიშება; დასაქმებულთა რაოდენობის

განსაზღვრა და საჭიროების შემთხვევაში პერსონალის დაქირავება;

საკუთარი ბიზნეს-გეგმის შემუშავება;

ფაქტორების შეფასება გეგმის მომზადებისას;

ღვინის საწარმოს ფუნქციების აღწერა.

43

დაკავშირებით; დაკრედიტების

პროცესი; საიჯარო

ურთიერთობები; ხელშეკრულების

გაფორმების ძირითადი ასპექტები;

დოკუმენტაციის წარმოება და მისი მნიშვნელობა;

მოტივაციის სახეები, რეკლამის სახეები და

საშუალებები; პროდუქციის

რეკლამირების წესები;

სარეკლამო ბაზრის სტრუქტურა და ანალიზის მეთოდები;

დისტრიბუციის სახეები და საშუალებები;

ცვალებადი და მუდმივი ხარჯები;

ნულოვანი მოგების წერტილი;

ბიზნესგეგმის მნიშვნელობა;

ბიზნესგეგმის სტრუქტურა;

ინფორმაციის წყაროები;

შრომის კანონმდებლობის ცნებები, პროფესიული შრომის მნიშვნელობა პიროვნებისა და საზოგადოებისათვის;

პიროვნების შრომის ეფექტურობაზე ზეგავლენის ფაქტორები.

•

13. სტანდარტის მოქმედების ვადა: 9 წელი

14. პროფესიული სტანდარტის შემმუშავებელი სამუშაო ჯგუფის წევრები:

№ სახელი, გვარი ორგანიზაცია, პოზიცია1 გიორგი სვანიძე სს ,,შატო მუხრანი’’,

მეღვინე, მენეჯერის ასისტენტი

44

2 ლევან ილაშვილი შპს ,,შადრევანი’’ A.B.,დირექტორი

3 პაატა ბერიაშვილი სს კორპორაცია ,,ქინძმარაული“,მენეჯერი

4 მარიამ კილაძე შპს ,,მარანული“,პროექტების მენეჯერი

5 ნინო ექვთიმიშვილი შპს ,,შუმი’’,დირექტორის მოადგილე

6 ირინა მაჩურიშვილი შპს ,,მეღვინეობა ხარება’’,პიარ მენეჯერი

7 შალვა ჯაფარიძე სსიპ ,,ღვინის ეროვნული სააგენტო’’, მევენახეობა-მეღვინეობის ანალიზის და რეგულირების დეპარტამენტი, მთავარი სპეციალისტი

8 ბერტჰოლდ ზაიტცი სსიპ ,,ღვინის ეროვნული სააგენტო’’, ინტეგრირებული ექსპერტი

9 ნანი დალაქიშვილი GIZ -ექსპერტ-ფასილიტატორი

10 ჰილარიუს პუტცი GIZ - ექსპერტ-ფასილიტატორი

დასახელება: მევენახე-მეღვინე

შეფასების სტანდარტი

ნაწილი 1. ზოგადი ინფორმაცია შეფასების სტანდარტი გამოიყენება ფორმალური განათლების ან/და არაფორმალური განათლების ფარგლებში შეძენილი კომპეტენციების, ცოდნისა და უნარების აღიარების მიზნით. შეფასების სტანდარტი განსაზღვრავს პროფესიულ სტანდარტში ასახული კომპეტენციების, ცოდნისა და უნარების შეფასების ან/და დადასტურების აუცილებელ პირობებს:

1. შესაფასებელ კომპეტენციებს, რომლებიც გამოხატულია პროფესიული მოვალეობებს და ამოცანებში;2. შესაფასებელი კომპეტენციების შეფასების კრიტერიუმებს, რომლებიც ასახავს აუცილებელ პროფესიულ ცოდნას და უნარებს;3. შესაფასებელი კომპეტენციების დადასტურების შესაძლებლობებს;4. გამოცდის პროცესს და კომპონენტებს.

შესაფასებელი კომპეტენციების დადასტურება

45

შესაფასებელი კომპეტენციების დადასტურების გზები:

ა) ფორმალური განათლებით მიღწეული სწავლის შედეგების აღიარება (ჩათვლა);ბ) არაფორმალური განათლებით მიღწეული კომპეტენციების დადასტურება (ნამდვილობის დადასტურება) განათლების და მეცნიერების მინისტრის დადგენილი წესით;გ) მიღწეული კომპეტენციების დადასტურება ამ დოკუმენტით დადგენილი პრინციპებით ჩატარებული გამოცდით.

ფორმალურ განათლებაში სტანდარტით გათვალისწინებული შეფასების პროცესის წარმართვასთან დაკავშირებული მოთხოვნები ასახულია სავალდებულო პროფესიულ მოდულებში.

ფორმალურ განათლებაში მიღწეული სწავლის შედეგების აღიარების (ჩათვლის) პროცესი

ფორმალური განათლებით მიღწეული სწავლის შედეგების აღიარების (ჩათვლის) პროცესი მოიცავს მიღწეული სწავლის შედეგების აღიარებას (ჩათვლას) საძიებელი კვალიფიკაციის მიზნებისთვის ქვემოთ მოცემული პრინციპების შესაბამისად: ა) დასაშვებია ნებისმიერი კვალიფიკაციის ფარგლებში მიღწეული სწავლის შედეგების აღიარება (ჩათვლა), თუ სწავლის შედეგები თავსებადია საძიებელ კვალიფიკაციასთან და მათი მიღწევა დადასტურებულია, რაც გამოიხატება საგანმანათლებლო პროგრამის ფარგლებში მიღებული დადებითი შეფასებით და შესაბამისი კრედიტის მინიჭებით.

ბ) თავსებადობის დადგენისთვის შინაარსობრივი შესწავლის მიზნით ამღიარებელი დაწესებულება ეყრდნობა პროფესიულ სტანდარტს ან/და პროფესიული საგანმანათლებლო პროგრამის ჩარჩო დოკუმენტს, რომლის საფუძველზეც არის შემუშავებული გავლილი პროფესიული საგანმანათლებლო პროგრამა ან პროგრამის კომპონენტი, არსებობის შემთხვევაში - პროფესიულ საგანმანათლებლო პროგრამას ან/და სილაბუსებს, ან/და პროფესიული საგანმანათლებლო პროგრამების კატალოგს. ამღიარებელი დაწესებულება უფლებამოსილია აღიარების მიზნებისთვის შესაფასებელ პირს მოსთხოვოს გავლილი საგანმანათლებლო პროგრამის/სასწავლო კურსების პროგრამების (სილაბუსების) გამოთხოვა საგანმანათლებლო დაწესებულებებიდან და წარდგენა.

გ) სწავლის შედეგების თავსებადობის განსაზღვრის მიზნით აუცილებელი არაა მათი ფორმულირება იყოს იდენტური. თავსებადად ჩაითვლება სწავლის შედეგები, რომელთა ერთობლიობაც შინაარსის თვალსაზრისით ეროვნული საკვალიფიკაციო ჩარჩოს შესაბამისი საფეხურის აღმწერის გათვალისწინებით შესაძლოა მიჩნეულ იქნას ანალოგიურად.

ნაწილი 2. მითითებები შესაფასებელი პირის ადა შემფასებლისათვის

შეფასების დაწყებამდე გაეცანით:

• პროფესიულ სტანდარტს

• შეფასების ინსტრუმენტებს

• დაინტერესებული/შესაფასებელი პირის კომპეტენციების აღიარებასთან დაკავშირებულ შესაძლებლობებს

• შემფასებლის ჩანაწერების ფორმებს

• შეფასების პირობებს

• შეფასების წესებს

• შეფასების კრიტერიუმებს

შეფასების პროცესში:46

• პირადად დააკვირდით დავალებების შესრულების/შეფასების პროცესს

• თითოეული შესაფასებელისთვის აწარმოეთ შეფასების ჩანაწერების ფორმები

• თუ აუცილებელია, შესაფასებელს დაუსვით დამატებითი შეკითხვები დავალებასთან დაკავშირებით

• შეაფასეთ თითოეული კრიტერიუმი

შეფასების დასრულებისას:

• შესაფასებელს მიეცით განმარტება შეფასებასთან დაკავშირებით

• შეაჯამეთ შეფასების შედეგები

• დაადასტურეთ შეფასების შედეგები ხელმოწერით

• შეფასების ჩანაწერები გადაეცით სათანადოდ უფლებამოსილ პირს

 

ნაწილი 3. შეფასების პროცედურა

მიღწეული კომპეტენციების დადასტურებისთვის გამოცდის ორგანიზების პროცესი და კომპონენტები

მიღწეული კომპეტენციების დადასტურებისთვის გამოცდის ჩატარების პროცესი მოიცავს დასადასტურებელი კომპეტენციების შესაბამისად გამოკითხვისა და პრაქტიკული დავალების შესრულების ეტაპებს.

მიუხედავად იმისა, დასტურდება თუ არა კვალიფიკაციით გათვალისწინებული კომპეტენციები შეფასების სტანდარტის ნაწილი 3-ის „ა“ და „ბ“ პუნქტებით გათვალისწინებული შესაძლებლობებით, შეფასების პროცესი მოიცავს სავალდებულო კომპონენტს (გამოცდას), რომლის შეფასება შესაბამისი კვალიფიკაციის მინიჭების წინაპირობაა.

ქვემოთ მოცემულია გამოკითხვისა და პრაქტიკულ დავალებაზე დაკვირვების პროცესის მოთხოვნები, ასევე, შეფასების სავალდებულო კომპონენტები.

ა) გამოკითხვა

გამოკითხვის ფორმა:

შესაფასებელი პირის გამოიკითხება ტესტის და ზეპირი შეკითხვების სახით; ტესტი უნდა მოიცავდეს როგორც ღია, ისე დახურული ტიპის შეკითხვებს;

გამოკითხვის პროცესის მონიტორინგი:

არსებითია გამოკითხვის პროცესზე შემფასებლის ზედამხედველობა;

მოპოვებული მტკიცებულებები:

მტკიცებულებები უზრუნველყოფილია შესაფასებლის მომზადებული წერილობითი ნაშრომით/შესრულებული ტესტით ან/და პრაქტიკული დავალების დროს დამატებით, დამაზუსტებელ შეკითხვებზე პასუხებით.

47

ნაწილი 4 :თეორიული გამოკითხვის და პრაქტიკული /დავალებების თემატიკა

თეორიული საგამოცდო თემატიკა:

დასადასტურებელი კომპეტენციების შესაბამისად საგამოცდო თემატიკა შეიძლება მოიცავდეს შემდეგ საკითხებს:

თემა 1 - ყურძნის წარმოება:

ნიადაგმცოდნეობა(ნიდაგის შემადგენლობა და სტრუქტურა) ნიადაგის დამუშავებისა და და მოვლის მეთოდები ვაზის მოვლა და გამოყენება წარმოების შედეგების მონაცემების დადგენა, ხარჯების გამოთვლა და

შეფასება ენერგიისა და მასალების რაციონალური და გარემოს დაცვის ფაქტორების

გათვალისწინებით გამოყენების მეთოდები საწარმოში შრომისა და პროდუქციის წარმოების მეთოდები

თემა 2 - მარნის მეურნეობა

ენოლოგიური მეთოდები ღვინის დამზადება ხარისხისა და გარემოს დაცვის ფაქტორების

გათვალისწინებით ყურძნისაგან სხვა სახის პროდუქტების წარმოების საფუძვლები შედეგების მონაცემების დადგენა, ხარჯების გამოთვლა, შეფასება

ენერგიისა და მასალების რაციონალური გამოყენების გათვალისწინებით ღვინის საწარმოში შრომისა და პროდუქციის წარმოების მეთოდები

თემა 3 - ეკონომიკა და სოციოლოგია

პროფესიისა და შრომის სფეროების ზოგადი ეკონომიკური და საზოგადოებრივი ურთიერთკავშირი

სავალდებულო კომპონენტის(გამოცდის) საკითხების შერჩევა ზემოთ მოცემული საკითხებიდან შემფასებლის პრეროგატივაა.

ნაწილი 5. პრაქტიკული დავალების/დავალებების ნიმუში შესრულების/შეფასების კრიტერიუმების მითითებებით:

პრაქტიკული დავალების შესრულებაზე დაკვირვება

საგამოცდო გარემო:

შესაფასებელი პირი ფასდება პრაქტიკული დავალებების სახით

საგამოცდო პროცესის მონიტორინგი:

საგამოცდო პროცესის მონიტორინგს ახორციელებს შემფასებელი/შემფასებლები (ნეიტრალური კომისია) წინასწარი დადგენილი წესისა და პროცედურების დაცვით.

მოპოვებული მტკიცებულებები:

მტკიცებულებები უზრუნველყოფილია შემფასებლის შევსებული ჩანაწერების ფორმით

48

საგამოცდო პრაქტიკული დავალებების ჩამონათვალი:

დასადასტურებელი კომპეტენციების შესაბამისად სტუდენტმა უნდა შეასრულოს სამი დავალება, რომლებიც შეიძლება მოიცავდეს შემდეგ საკითხებს სხვადასხვა კომბინაციით:

ვაზის დარგვა, მოვლა და გამოყენება ხარისხისა და ეკოლოგიური ფაქტორების გათვალისწინებით

ხელსაწყო-იარაღებისა და საწარმოო მასალები/ნივთიერებების გამოყენება, მათი მოვლა-შენახვა

საწარმოს მანქანა-დანადგარებისა და მოწყობილობების გამოყენება, მოვლა და გამართულ მდგომარეობაში შენახვა

ნიადაგის სინჯების აღება ნიადაგის პროფილისა და ნიადაგის აგებულების ანალიზი ნიადაგის დამუშავება და მოვლა ყურძნის წვენის შემოწმება და შეფასება ყურძნის წვენის დამუშავება ენოლოგიური მეთოდების განხორციელება ღვინის დამუშავება და სტაბილიზაცია ღვინის ჩამოსხმა პროდუქციის მომზადება სარეალიზაციოდ (გაფორმება , შეფუთვა) ღვინის სენსორული შემოწმება მომხმარებლის კონსულტირება და საქონლის რეალიზაციის ხელშემწყობი

პრეზენტაცია

1. შესაფასებელი პირის შესრულებული სამუშაოს წარმოებისას ეკონომიური, ხარისხის უზრუნველყოფის, გარემოს, სამართლებრივი, უსაფრთხოების წესების, ჰიგიენის დაცვის მიდგომების, სამუშაოს შესრულების თანამიმდევრობის შეფასება ზემოთჩამოთვლილ დავალებებზე დაკვირვების თანამდევი პროცესია და მასზე დამატებითი დროის გამოყოფა არაა რეკომენდებული.

2. შემფასებლის მხრიდან დამატებითი კითხვების დასმისას შესაფასებელი პირი პასუხობს მათ და საჭიროების შემთხვევაში მოჰყავს საკუთარი ქმედების/ გადაწყვეტილების შესაბამისი არგუმენტები.

3. სავალდებულო კომპონენტის (გამოცდის) საკითხების შერჩევა ზემოთ მოცემული საკითხებიდან შემფასებლის პრეროგატივაა.

ნაწილი 6. საჭიროების შემთხვევაში დამატებითი ინფორმაცია

შემფასებლის ჩანაწერების ფორმები

შესაფასებელი პირის სახელი, გვარი:

შეფასების თარიღი:

შეფასების ადგილი:

შემფასებლის სახელი, გვარი:

დადასტურებუ მტკიცებულებები

49

ლი კომპეტენცია

ფორმალურიგანათლების

აღიარება (დანართი N)

არაფორმალურიგანათლების

აღიარება(დანართი N)

გამოცდა (დანართი N)

შედეგი: დადასტურდა ------/ არ დადასტურდა ----------

შემფასებლის კომენტარი:დადასტურება:

50