media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_3766141… · Web viewKayseri'de 1 Haziran 2013'te çıkan Gezi Parkı eylemlerinde gözaltına alınarak haklarında

Press for FreedomÖzgürlük için Basın

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri RaporuKasım 2015

Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Kasım 2015

İçindekiler

Giriş.............................................................................................................................................3

İletişim Araçlarına ve İletişimcilere Baskı.................................................................................3

İfade Özgürlüğüne ve İfade Özgürlüğünü Kullanmak İsteyenlere Müdahale..........................14

İfade Özgürlüğüne Müdahaleye Yurtiçi ve Yurtdışından Gelen Tepkiler................................17

RTÜK Cezaları.........................................................................................................................27

Diğer Gelişmeler.......................................................................................................................28

Olumlu Gelişmeler....................................................................................................................32

Değerlendirme...........................................................................................................................33

- 2 -

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Kasım 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın

Giriş

Türkiye, uzun süredir devam eden ifade, basın ve iletişim özgürlüğü ihlallerinin en üst seviyeye çıktığı bir aya tanıklık etti.

Uzun yılların ardından geleneksel merkez medyanın en önemli isimlerinden Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ile Ankara Temsilcisi Erdem Gül, MİT TIR’ları haberleri nedeniyle tutuklandı.1 AİHM ve Anayasa Mahkemesi’nin benzer yayınlarda gazetecilerin tutuklu yargılanmalarını hak ihlali sayan kararlarına karşın, her iki gazeteci de Silivri Cezaevi’nde tecrit2 uygulanıp iki ayrı koğuşa konuldu.

Medya mensupları ve kurumlarına yönelik baskılar bununla da kalmadı, kayyum ataması yapılan İpek Medya Grubu’nda işten çıkarmalar devam ederken, Zaman gazetesi binasına polis baskını gerçekleştirildi.3 Gerekçe olarak da Özgür Bugün gazetesinin Zaman gazetesi matbaasında basılıp basılmadığının kontrolü gösterildi. Oysa Özgür Bugün gazetesi künyesinde gazetenin Zaman gazetesinin matbaası Feza Gazetecilik A.Ş.’de basılmakta olduğu yazıyordu.

Ayrıca Nokta dergisi sahibi ve yöneticisi de yayınladıkları bir haber nedeniyle tutuklanıp cezaevine konuldu.4

Bunlar olurken, Kasım ayında mahkemelerin en çok verdikleri kararlar arasında ön sırayı Cumhurbaşkanı’na sosyal medya üzerinden hakaret cezaları aldı. Cumhurbaşkanı’na hakaret ettikleri gerekçesiyle birçok kişi gözaltına alınıp iki gün nezarette tutulurken, aralarında Ertuğrul Özkök, Cengiz Çandar gibi tanınmış yazarların da bulunduğu bazı kişiler hakkında da 5 yıla kadar hapis cezası ile dava açıldı, bazı kişilerin de cezaları hükme bağlandı.

Başta kayyum atanan İpek Medya Grubu’na bağlı kuruluşlar olmak üzere toplu işten çıkarmalarla karşılaşıldı. Doğan Grubu da seçim sonrası uygulamaya koyduğu politikası kapsamında başta sosyal medya organları olmak üzere, televizyonlarının yöneticilerini değiştirmeye, yerlerine Cumhurbaşkanlığı ve hükümet ile yakın ilişkisi olanları getirmeye başladı. Ankara’dan politik gündemi yansıtan Hürriyet yazarı Şükrü Küçükşahin ile yine Hürriyet İnternet Ankara temsilcisi Zeynep Gürcanlı’nın işlerine son verildi, CNNTürk ile ve Kanal D üst yönetiminde değişikliğe gidildi.

İletişim Araçlarına ve İletişimcilere Baskı

1 Kasım 2015 İpek Medya Grubu’na yapılan polis baskınının ardından Bugün TV’ye ekranlarını

açan Can Erzincan televizyonunun sahibi Recep Aktaş, tehdit edildiğini söyledi. Ana akım medyanın İpek Medya Grubu’na yönelik baskına tepkisiz kalmasının kendisini üzdüğünü belirten Aktaş, “Korkarsanız yarın daha büyük felaketlere zemin hazırlarsınız. Özgür basın lafla olmaz, mazlumun yanında dik durmakla olur” dedi.5

2 Kasım 2015 Nokta dergisinin kapağında Erdoğan’ın fotoğrafıyla birlikte, “2 Kasım Pazartesi

Türkiye İç Savaşı’nın Başlangıcı” başlığıyla yer alan bu haftaki sayısı için toplatma kararı

1 http://www.hurriyet.com.tr/can-dundar-ve-erdem-gul-tutuklandi-400192812 http://www.pressreader.com/turkey/zaman/20151212/281857232479368/TextView3 http://www.zaman.com.tr/gundem_hukuksuz-baskina-suc-duyurusu_2328058.html4 http://www.hurriyet.com.tr/nokta-dergisinin-iki-yoneticisi-tutuklandi-400095735 http://www.zaman.com.tr/gundem_ekranlarini-bugun-tvye-acan-televizyon-sahibi-tehdit-ediliyorum_2325178.html

- 3 -


çıkartıldı. Derginin Genel Yayın Yönetmeni Cevheri Güven ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Murat Çapan hakkında da gözaltı kararı alındı.6

Star yazarı Cem Küçük, katıldığı bir programda yaptığı açıklamada, “Samanyolu ve Zaman'a artık geçmiş olsun. Bunlar yakında kayyuma geçerler. Buradan ilan ediyorum. Orada çalışan arkadaşlar artık direnir mi, yeni bir iş mi bulur, bilmiyorum. Artık son günleri” dedi.7

3 Kasım 2015 TRT’de hafta sonu sabah haberlerini sunan spiker Özge Uzun, Twitter hesabından

yaptığı bir açıklama nedeniyle işine son verildiğini duyurdu. Uzun, “Bir taraftan TRT’de çalıştığım için bana hakaret edenlere, diğer taraftan orada çalışmaya layık olmadığımı düşünerek bana hakaret edenlere karşı hep sükûnet içinde durdum. Yönetim de bugüne dek benim arkamda durdu. Bugün alınan bir kararla işime son verildi… Dedim ya bir süredir bekliyordum… Şanım olsun” dedi.8

İpek Medya Grubu'na atanan kayyum heyeti Bugün gazetesi Ankara Temsilciliği çalışanlarının tamamının işine son verdi. Gazetenin eski yöneticilerine dört gün izin kullandırtan heyet, Ankara büroda çalışan 13 gazeteci ve bir personelin iş akdinin feshedildiğini bildirdi. Kayyum temsilcisi Fatin Dağıstanlı, tebliği bildirirken "İstanbul'dan yazılar geldi." dedi.9

Nokta dergisinin bu haftaki kapağı nedeniyle gözaltına alınarak mahkemeye sevk edilen genel yayın yönetmeni Cevheri Güven ve sorumlu yazı işleri müdürü Murat Çapan tutuklandı. Genel Yayın Yönetmeni Güven’in savcılık ifadesinde, derginin kapağını koalisyon olacağı öngörüsüyle seçimden önce hazırladıklarını söylediği öğrenildi.10

İpek Medya'ya atanan kayyumlar, Bugün gazetesinden sonra, Millet gazetesinden de 58 kişiyi işten çıkarttı. Resmi tatilin bitmesinin ardından kurumlarına gelen gazeteciler, görevlerine son verildiği bildirilerek binaya alınmadı. Bina dışında bekletilen gazetecilere iş akitlerinin feshedildiğine dair üzerinde tarih olmayan belgelerle bilgi verildi. Gazetecilere, özel eşyalarını toplamaları için bile izin bile verilmedi.11

İstanbul Cumhuriyet Savcılığı, AGOS gazetesi Genel Yayın Yönetmeni HrantDink’in dava dosyasında kamu görevlileri hakkında soruşturma savcısı Gökalp Kökçü tarafından hazırlanan iddianameyi, “eksiklikler olduğu” gerekçesiyle savcılığa iade etti.12

4 Kasım 2015 İpek grubuna atanan kayyum sonrasında yayın hayatına “Özgür Bugün” olarak

devam eden Bugün gazetesinin internet sitesine İstanbul 8. Sulh Ceza Mahkemesi'nin kararıyla erişim engeli getirildi.13

5 Kasım 2015 Özgür Gündem gazetesi ve DİHA’nın 26 çalışanı hakkında "terör örgütü

propagandası” yapmak suçundan İstanbul Cumhuriyet Savcılığı’nca soruşturma açıldı.14

Samanyolu TV, Fethullah Gülen cemaatine yakınlığıyla bilinen medya gruplarına kayyum atanmasının ardından Star yazarı Cem Küçük tarafından “hedef gösterilmesi”

6 http://www.zaman.com.tr/gundem_nokta-dergisine-ikinci-toplatma-yayin-yonetmenine-gozalti_2325444.html7 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/406551/Samanyolu_TV__butun_dizi_ve_programlarini_durdurdu.html8 http://www.radikal.com.tr/turkiye/trt-ozge-uzunun-isine-son-verdi-1465142/9 https://www.cihan.com.tr/tr/bugun-gazetesi-ankara-temsilciligi-calisanlarinin-tamaminin-isine-son-verildi-1930076.htm10http://www.hurriyet.com.tr/nokta-dergisi-genel-yayin-yonetmeni-ile-sorumlu-yazi-isleri-muduru-tutuklama-talebiyle-mahkemeye-sevkedildi-40009525 ve http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/404353/Nokta_Dergisi_yayin_yonetmeni_ve_yazi_isleri_muduru_tutuklandi.html11 http://www.hurriyet.com.tr/kayyum-58-gazeteciyi-isten-cikardi-4000946412 http://www.agos.com.tr/tr/yazi/13235/dink-davasi-iddianame-iade-edildi13 http://www.zaman.com.tr/gundem_ozgur-bugunun-internet-sitesine-erisim-engellendi_2325582.html14 http://bianet.org/bianet/toplum/169001-26-gazeteci-ve-yazara-sorusturma

- 4 -


nedeniyle tüm sezon dizileri ve programlarının çekimlerini durdurdu. Bir süredir ilan ve reklam almakta sıkıntı yaşadığı belirtilen kanal yönetiminin, dizi ve program çalışanlarına bir hafta süreyle izin verdiği öne sürüldü.15

Hürriyet gazetesi yazarı Ertuğrul Özkök’e, bir yazısında AKP MKYK Üyesi ve Trabzon Milletvekili Süleyman Soylu'ya “hakaret” ettiği iddiasıyla dava açıldı. Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı'nca hazırlanan iddianamede, müşteki Süleyman Soylu'nun avukatının, 25 Temmuz 2015 tarihli Hürriyet gazetesinde Ertuğrul Özkök imzalı "Vur emrini kim verdi" başlıklı köşe yazısında müvekkiline yönelik "hakaret" ve "iftira" suçlarının işlendiğiyle ilgili şikâyette bulunduğu belirtildi.16

Star yazarı Cem Küçük, 24 TV’de yayınlanan “Günün Manşeti” adlı programda, Aydın Doğan’ı tehdit ederek, bazı gazetecilerin işten çıkarılmasını istedi ve “Geri adım atmak mı istiyorsun Aydın Doğan? Tamam, o zaman bize samimi olduğunu göstermek zorundasın ki ikna olalım. Biz de bakacağız senin durumuna. Daha karar vermedik. Artık seni de biz yöneteceğiz. Seninle ilgili kararları da artık biz alacağız” dedi. Küçük devamla, Eyüp Can, Bülent Mumay ve Nazlı Ilıcak’ın işten çıkarılması “direktifi” verdi.17

Millet gazetesine kayyum tarafından genel yayın yönetmeni olarak atanan Hüseyin Yahya Şekerci'nin gazete çalışanlarıyla yaptığı ilk toplantıda, “Bundan sonra herkes sabah 09.00'da burada olacak. Ben demeden kimse işten çıkmayacak. Sayfaları yaparız, gerekirse yıkıp tekrar yaparız. Bundan sonra terasa çıkmak yok, tuvalet ve namazdan 10 dakikada gelinecek. Siz bana kumpas mı kuruyorsunuz? İş yavaşlatıyorsunuz” dediği belirtildi.18

6 Kasım 2015 YÖK’ün kuruluş yıldönümü sebebiyle yapılan protestolarda Bianet muhabiri Beyza

Kural, haber takip ettiği sırada polis tarafından ters kelepçe takılarak polis aracına bindirildi. Kural'ın fotoğraf makinesinin kartına el koymaya çalışan polis, "Bundan sonra hiçbir şey eskisi gibi değil artık, bunu öğreteceğiz size" diye bağırdı.19

Kayyum ataması yapılan Bugün gazetesinde yazarların, gazetenin internet sitesindeki arşiv yazıları da silindi. Bugün’e atanan kayyum avukat Hasan Ölçer’in göreve başlar başlamaz “Kayyumla gasp” başlığı nedeniyle gazetenin yazı işleri ekibine “Rezalet gazete yapmışsınız” diye bağırarak, manşeti savunanları işten attığını söylediği iddia edilmişti. “Kayyum döneminin başladığının ertesi günü “siyasi içerikli” köşe yazıları da yayınlanmamıştı.20

BirGün gazetesinde yer alan haber ve köşe yazılarından dolayı gazetenin yayın danışmanı, yayın koordinatörü, sorumlu müdürü, muhabir ve köşe yazarlarına soruşturma açıldı. BirGün’ün Cumhurbaşkanı Erdoğan’a atfen manşetine taşıdığı “Alçak Gönüllü” ifadesi hakaret sayıldı. Cumhuriyet gazetesi yazarı şair Ataol Behramoğlu'nun 22 Ağustos tarihinde Cumhuriyet'te yayınlanan "Ortaçağ'dan sesleniş" başlıklı yazısı ile bağlantılı olarak, “Cumhurbaşkanı Erdoğan'a hakaretten” BirGün gazetesine soruşturma açıldı. BirGün olayı "Gazetemizde yer almayan yazıdan gazetemize soruşturma açıldı" şeklinde yorumladı.21

7 Kasım 2015 Ağrı Belediye Başkanı Sırrı Sakık hakkında Twitter’daki paylaşımları nedeniyle,

“terör örgütü propagandası” suçlamasıyla dava açıldı. Hakkında bir buçuk yıldan yedi buçuk

15 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/406551/Samanyolu_TV__butun_dizi_ve_programlarini_durdurdu.html16 http://www.hurriyet.com.tr/ertugrul-ozkok-hakkinda-hakaret-davasi-4001048017 http://www.sozcu.com.tr/2015/gundem/cem-kucukten-aydin-dogana-tehdit-977752/18 http://www.zaman.com.tr/gundem_kayyum-duzeni-namaz-ve-ihtiyac-10-dakikada-bitecek_2325808.html19 http://bianet.org/bianet/insan-haklari/169047-bianet-muhabiri-beyza-kural-a-polis-siddeti-meclis-e-tasindi?bia_source=rss20 http://www.hurriyet.com.tr/bugun-gazetesinin-yazar-arsivi-silindi-4001092521 http://www.birgun.net/haber-detay/sorusturma-yerine-karistirma-94381.html

- 5 -


yıla kadar hapis cezası istenilen Sakkık için ayrıca “memuriyet hizmeti ile seçme, seçilme ve velayet haklarından yoksun bırakılması” da talep ediliyor.22

8 Kasım 2015 Kurultay sürecine giren CHP'nin İzmir Balçova örgütünde delege seçimini takip eden

Doğan Haber Ajansı muhabiri Elif Demirci, bazı değişik partiden oldukları iddia edilen bir grup partili kadınların saldırısına uğradı.23

10 Kasım 2015 Radikal yazarı Cengiz Çandar hakkında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a

hakaret ettiği gerekçesiyle iki ayrı soruşturma başlatıldı. Çandar’ın Radikal’de yayımlanan yedi farklı yazısında Erdoğan’a hakaret içeren ifadeler bulunduğu iddia edildi.24

Dicle Haber Ajansı’na erişim, TİB tarafından 26. kez engellendi.25

Antalya’da düzenlenen G-20 Zirvesinde, muhalif olarak görülen bazı medya kuruluşlarına alana giriş izni verilmediği öne sürüldü. Zaman'ın başvurusuna cevap verilmezken, Sözcü gazetesine de izin çıkmadığı belirtildi. Akreditasyon merkezi yetkilileri, bir grup gazetecinin başvurusunun halen onay beklediğini ifade etmiş ancak bu başvuruların ne zaman onaylanacağı hakkında bilgi vermemişti.26

11 Kasım2015 Zaman gazetesinin eski Genel Yayın Müdürü Ekrem Dumanlı hakkında, "silahlı

terör örgütü kurmak veya yönetmek, Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevlerini yapmasını kısmen veya tamamen engellemeye teşebbüs etmek" suçlarından tutuklamaya kararı çıkartıldı. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığından takipsizlikle sonuçlanan paralel devlet yapılanmasının "Selam Tevhid" soruşturmasında kumpas kurduğu iddiası ile ilgili olarak, Dumanlı hakkında gözaltı kararı alınmıştı.27

Hürriyet yazarı Ahmet Hakan’a evinin önünde yapılan saldırıya ilişkin soruşturmada serbest bırakılan altı isimden biri olan Kamuran Ergin, “adli kontrol şartını ihlal ettiği” için tutuklama talebiyle sevk edildiği sulh ceza hakimliği tarafından da serbest bırakıldı.28

12 Kasım 2015 Özgür Bugün gazetesinin, Zaman gazetesi matbaasında basıldığı gerekçesiyle

İstanbul'daki gazete binası önüne Toma ve helikopterle gelen çevik kuvvet ekipleri kayyumun avukatlarıyla birlikte matbaada arama yaptı. Binayı terk ettikten bir süre sonra yeniden olay yerine gelen ekipler Zaman gazetesinin yazı işlerine de girerek aramalarını sürdürdüler. Çevik kuvvet ekipleri ayrıca Aksiyon dergisi ile Today's Zaman'ın yazı işlerine de girdi ancak arama yapmadan çıktılar. Özgür Bugün'ün künyesinde, yasalara uygun şekilde Feza Gazetecilik A.Ş. matbaasında basıldığı yazılmasına rağmen, Bakırköy Sulh Ceza Hakimliği'nce gizli basılıyormuş gibi arama kararı çıkarıldığı iddia edildi.29

Ankara 6. Sulh Ceza Hâkimliği, Koza İpek Grubu’na kayyum atanmasına ilişkin yapılan itirazı reddetti.30

Gazetecilik yaptığı dönemde “MİT TIR”ları ile ilgili yazdığı haber nedeniyle

22 http://www.taraf.com.tr/sirri-sakik-hakkinda-teror-propagandasi-sorusturmasi-7-yila-kadar-hapsi-isteniyor/23http://www.dha.com.tr/chpde-parti-ici-yaris-gergin-basladi_1067752.html24http://www.radikal.com.tr/turkiye/cengiz-candara-erdogana-hakaret-sorusturmasi-1470109/25 http://www.imctv.com.tr/dihaya-26-kez-erisim-engeli/26 http://www.zaman.com.tr/ekonomi_g-20de-akreditasyon-skandali_2326609.html27 http://www.hurriyet.com.tr/ekrem-dumanli-hakkinda-yakalama-karari-4001289128http://www.hurriyet.com.tr/ahmet-hakana-saldiran-kamuran-ergin-ikinci-kez-serbest-4001241529 http://www.zaman.com.tr/gundem_ozgur-basina-gece-yarisi-tomali-helikopterli-gozdagi_2327011.htmlhttp://www.dha.com.tr/feza-gazetecilikte-polis-aramasi_1070417.html30 https://www.cihan.com.tr/tr/sulh-ceza-hakimliginden-koza-ipek-karari-1934906.htm

- 6 -

http://www.zaman.com.tr/gundem_ozgur-basina-gece-yarisi-tomali-helikopterli-gozdagi_2327011.html


hakkında soruşturma açılan Fatih Yağmur, Adana’da gözaltına alındı. Yağmur, çıkarıldığı nöbetçi savcılıktaki sorgu sonrası serbest bırakıldı.31

13 Kasım 2015 Hürriyet gazetesi, hürriyet.com.tr’de, Leonardo Da Vinci’nin Son Yemek (The

LastSupper, IlCenacolo) başlıklı tablosuna montajlanan resim ve “Cuma uğursuzluğu” başlığı ile yayınlanan bir haberi nedeniyle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan özür diledi. Söz konusu tabloya Erdoğan’ın tavuk yerken çekilmiş bir fotoğrafının montajlandığı şekilde kullanılması üzerine yapılan açıklamada, "bir dikkatsizlik sonucu meydana geldiği anlaşılan hatada sorumluluğu tespit edilen editör ile içerik müdürünün görevine son verildiği" belirtildi.32

Samanyolu Yayın Grubu bünyesindeki 13 televizyon ve radyoyu, sözleşmesi devam ettiği halde uydudan çıkarma kararı üzerine TÜRKSAT hakkında açılan davada Ankara 6. İdare Mahkemesince TÜRKSAT'ın savunması istendi. Konuyla ilgili Samanyolu Haber'e bilgi veren avukat Fikret Duran, "mahkemenin istediği savunmayı vermeden çıkarma kararının uygulanması hukuki olmaz" diyerek TÜRKSAT'ın hukukun çizdiği çerçevede çalışması gerektiğini ifade etti. Keyfi alınabilecek kararların hem ceza davasına, hem de tazminat davasına konu olacağı belirtildi.33

Nokta dergisi yazarı Perihan Mağden hakkında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği iddiasıyla soruşturma başlatıldı. Mağden, Diken’e verdiği röportajda “Erdoğan kendi vesayet rejimini kuruyor. Köşeye sıkışmış vahşi bir kaplan, vahşi bir hayvandan bahsediyoruz sanki. Gelinen nokta bile o kadar akıl dışı ki, yanında sadece kendisine gaz veren dalkavukları tutuyor” ifadelerini kullanmıştı.34

Van’ın Erciş ilçesinde çatışmaların sürdüğü Tendürek Mahallesi’nde haber takibi yapan beş gazeteci gözaltına alındı. Gazetecilerden üçü akşam saatlerinde serbest bırakıldı. Erciş Emniyet Müdürlüğü’ne götürüldüğü sırada telefonla yayına bağlanan İMC TV muhabiri Bekir Güneş, DİHA muhabiri İdris Yılmaz’ın “ellerine kelepçe takılarak gözaltına alındığını”, bunun üzerine polise kimlik sorduklarını, sonrasında “ciddi şekilde darp edildiklerini ve kameralarına el konularak gözaltına alındıklarını” söyledi.35

Hürriyet Daily News gazetesinde telifli olarak köşe yazan iktisatçı Emre Deliveli’nin, 1 Kasım’dan sonra “seçime hile karışmış olma ihtimali” üzerine yazdığı yazının gazetede basılmaması üzerine yazıyı Independent’a göndermesi sebebiyle görevine son verildi.36

14 Kasım 2015 Van’ın Erciş ilçesinde darp edilerek gözaltına alınan DİHA muhabiri İdris Yılmaz ve

JİNHA muhabiri Vildan Atmaca çıkarıldıkları mahkeme tarafından, “Cumhurbaşkanına hakaret” etikleri ve “örgüt propagandası” yaptıkları gerekçesiyle tutuklandı.37

Diyarbakır’ın Silvan ilçesindeki sokağa çıkma yasağı ve G20 zirvesini protesto etmek için Almanya ve İngiltere konsoloslukları önündeki eylemlerin haber takibini yapan JİNHA muhabirleri Öykü Dilara Keskin ve Ceren Karlıdağ’ın da aralarında bulunduğu sekiz kişi gözaltına alındı.38

31 http://www.hurriyet.com.tr/gazeteci-fatih-yagmur-gozaltina-alindi-4001327732 http://odatv.com/hurriyet-bu-fotograf-yuzunden-iki-gazeteciyi-kovdu-1311151200.html33 https://www.cihan.com.tr/tr/mahkeme-samanyolunu-uydudan-indirme-konusunda-turksattan-savunma-istedi-1938305.htm34http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/416899/Perihan_Magden_e__Cumhurbaskani_na_hakaret_ten_sorusturma.html35 http://www.gazetevan.com/Van/87748-gozaltina-alinan-gazetecilerden-ucu-serbest-birakildi.html36 http://www.diken.com.tr/tuhaf-bir-sansur-hikayesi/37 http://www.radikal.com.tr/turkiye/diha-ve-jinha-muhabirleri-tutuklandi-1472578/38 http://www.imctv.com.tr/jinha-muhabirleri-gozaltina-alindi/

- 7 -


15 Kasım 2015 TÜRKSAT ile 2024 yılına kadar anlaşması bulunan Samanyolu grubuna ait

Samanyolu TV, Samanyolu Haber TV, Mehtap TV, Yumurcak TV ve Dünya TV’nin de aralarında bulunduğu 13 televizyon ve radyo kanalının yayını gece 00:00 itibariyle kesildi.39Samanyolu Grubu'nun kanalları Digiturk, Kablo TV ve Teledünya'dan da çıkarılmıştı.40

16 Kasım 2015 Kayyum atanan Bugün gazetesinde, işten çıkarılan muhabir Yunus Tiryaki, Twitter

hesabından yaptığı açıklamada "Bana kimse patronumuz Sayın Akın İpek ve eşi Nevin İpek hakkında haber yaptıramaz. İçimi en çok acıtan şeylerden biri, yöneticilerin arkadaşlarıma muhbirlik teklif etmesi oldu. Gazetemizi istihbarat servislerine çevirdiler" dedi.41

17 Kasım 2015 Savcı Mehmet Selim Kiraz’ın adliyede rehin alındığı fotoğrafı kullandıkları

gerekçesiyle dokuz gazetenin sorumlu müdürlerinin bulunduğu 18 gazeteci hakim karşısına çıktı. Terör örgütü propagandası yapmaktan yargılanan gazeteciler, suçlamayı reddetti. Basın olarak gerçeği olduğu gibi yansıttıklarını ifade eden gazeteciler, terörü, şiddeti öven değil, karşısında duran ifadeler kullandıklarını vurguladı. Adliyede savcının rehin alınmasının, operasyonla hem savcının hem eylemcilerin ölmesinin dünyanın her yerinde haber niteliği taşıyacağı kaydedildi. Savunmasını yapan sanık Abbas Yalçın, “Bu haberdeki fotoğraf terör örgütü propagandası değil tam tersine terörün korkunç yüzünü göstermek içindi” dedi. Sanık İbrahim Aydın ise, "Bu davanın kasıtlı açıldığını düşünüyorum. İktidarın basına yönelik tehdidi olarak algılıyoruz" dedi.42

Feza Gazetecilik AŞ.’nin avukatları Orhan Erdemli ve Hasan Günaydın, Zaman gazetesinde hukuksuz olduğunu öne sürdükleri aramayı yapan polis ve avukatlar hakkında suç duyurusunda bulundu. Duyuruda şüphelilerin "haksız arama, kişiler arasındaki konuşmaların kayda alınması, özel hayatın gizliliğini ihlal, görevi kötüye kullanma, nefret ve ayrımcılık" gibi suçların işlendiği iddiaları yer aldı.43

Kayyuma devredilen İpek Medya Grubunda yer alan Kanaltürk TV’nin Digitürk, Tivibu, Teledünya, Kablo TV ve Türksat’tan çıkarılmasının ardından, kanal yönetimi tüm programlarını bitirerek 80 çalışanın işine son verileceğini açıkladı.44

Basın Kartı Komisyonu’nun eski Başkanı Turgay Olcayto, BYEGM Genel Müdürü Cemalettin Haşimi ile aralarında geçen bir diyaloğu anlattığı açıklamasında, Haşimi’nin kendisine Zaman gazetesi eski Genel Yayın Yönetmeni Ekrem Dumanlı’yı kast ederek “Turgay ağabey, sen komisyon başkanısın, sen halledersin. Bu adama verme. Ben de öbürlerini imzalayayım.” dediğini söyledi.45

18 Kasım 2015 Cumhuriyet Başsavcılığı’nın kararıyla “Paralel Devlet Yapılanması” iddiasıyla

yürütülen soruşturma kapsamında Kaynak Holding'e bağlı 19 şirket, bir vakıf, bir derneğe kayyum atandı. Kayyumlar, şirketin İstanbul'daki Üsküdar, Bağcılar ve Bayrampaşa'daki yönetim binalarına, İstanbul Emniyet Müdürlüğü Mali Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü

39 http://www.hurriyet.com.tr/samanyolu-turksattan-cikarildi-4001421440 http://www.hurriyet.com.tr/samanyolu-turksattan-cikarildi-4001421441 http://www.samanyoluhaber.com/kayyumdan-bugun-calisanlarina-muhbirlik-teklifi-haberi/1192505/42 http://www.zaman.com.tr/gundem_18-gazetecinin-terorden-yargilanmasina-baslandi_2327950.html43 http://www.zaman.com.tr/gundem_feza-gazetecilikten-hukuksuz-baskin-hakkinda-suc-duyurusu_2327978.html44 http://www.samanyoluhaber.com/kanalturk-tm-programlarini-bitirdi-haberi/1193151/45 https://www.cihan.com.tr/tr/byegm-genel-muduru-ekrem-dumanliya-surekli-basin-karti-verme-dedi-1940301.htm

- 8 -


ekipleri eşliğinde girdi.46 İzmir Sarnıç'taki Kaynak Holding'e ait olan, Zaman gazetesi ve Sızıntı dergisinin basıldığı matbaaya da Kayyum atandı.47

Kaynak Holding’e kayyum atanmasının ardından yönetim değişikliği öncesinde holdingin Bağcılar’daki merkez binasına TOMA’larla gelen yaklaşık 200 polis ve spor kıyafetli çok sayıda mali şube personeli güvenlik önlemi aldı.48 Holding’in bünyesinde bulunan, İzmir'deki Çağlayan Matbaası'na kayyum atandı. Çevik Kuvvet polisi ve onlarca sivil polisten oluşan yaklaşık 100 kişiyle matbaaya giden kayyumlar, yönetim binasına geçti. Kaynak Holding, 16 sektörde 23 şirket ve aktif 100 markayı bünyesinde bulunduruyor. Holding bünyesinde 8 bin 53 kişi çalışıyor.49

Kaynak Holding’e kayyum olarak atanan İmran Okumuş, Holding’in yönetim kurulu başkanlığına getirildi. Toplantı yapan yedi kayyumun aldığı kararda, “Yönetim Kurulu Başkan ve vekiline tüm şirket çalışanlarının iş akitlerini feshetmeye, dışarıdan alınan hizmet sözleşmelerini feshetmeye, yeni çalışanların görevlendirilmesine, ayrıca tüm şirketlerin genel müdür, insan kaynakları müdürü, hukuk müşaviri ile tüm birimlerdeki yöneticilerin iş akdini gerekli görmesi halinde feshetmeye münferit imzalarıyla yetki verilmiştir” denildi. Kayyumlar ayrıca, tüm şirketlerin banka hesaplarının ve EFT işlemlerinin ikinci bir emre kadar durdurulması kararı aldı.50 Kaynak Holding’e atanan kayyumlardan İmran Okumuş'un, Rıza Sarraf’ın ortağı İran'da tutuklu bulunan iş adamı Babek Zencani ile fotoğrafları bir gazetede yayınlandı.51

BirGün muhabiri Onur Erem hakkında, Ankara’daki bombalı saldırının ardından söyleşi yaptığı film yapımcısı Tarık Ali’nin Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan için kullandığı “teneke diktatör” ifadesi nedeniyle “Cumhurbaşkanına hakaret”ten soruşturma açıldı.52

BirGün gazetesinde yer alan haberler ve atılan manşetler nedeniyle bugüne kadar kendisine 20 tane dava açılan gazetenin Yazı İşleri Müdürü Berkant Gültekin hakkında “Cumhurbaşkanına hakaret ettiği” iddiasıyla sekiz ayrı dava açıldı. TCK 299 kapsamında bir yıldan dört yıla kadar yargılanan Gültekin’e toplam 32 yıl hapis cezası talep ediliyor.53

Odatv davasında dijital delillerin incelenmesi için mahkemenin bilirkişi istediği, İstanbul Teknik Üniversitesi, öğretim üyelerinin incelemeyi layıkıyla yapamayacağını belirterek bilirkişilikten çekildi. Bunun üzerine Boğaziçi Üniversitesi’nden bir bilirkişi heyeti oluşturuldu.54

19 Kasım 2015 Kayyuma devredilen Bugün TV'de, Nazlı Ilıcak ile birlikte program hazırlayıp sunan

gazeteci Hayko Bağdat, işine son verildiğini açıkladı.55

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, "Rotahaber" internet sitesinde yayımlanan, İsviçre bankalarında hesabı bulunduğu iddiaları üzerine Tanık Medya Ajansına açtığı davada, rotahaber.com’un sekiz bin lira tazminat ödemesine karar verildi.56

Trafikte tartıştığı motosiklet sürücüsü Ahmet Sülüşoğlu'nu tabancasıyla vurarak öldürmekten hakkında 18 yıla kadar hapis cezası istenen İstanbul Emniyet Müdür Yardımcısı

46 http://www.hurriyet.com.tr/kaynak-holding-ve-sirketlerine-kayyum-4001541847 http://www.aksam.com.tr/yasam/zaman-gazetesinin-basildigi-matbaaya-da-kayyum-atandi/haber-46259748 https://www.cihan.com.tr/tr/kaynak-holdinge-200-polisle-kayyim-atamasi-1940460.htm49 http://www.samanyoluhaber.com/web-tv/izmirdeki-caglayan-matbaasina-cevik-kuvvetle-kayyim-15800-video-haberi/50 http://www.zaman.com.tr/gundem_kayyim-heyetine-herkesi-isten-atma-yetkisi-verildi_2328207.html51 http://www.hurriyet.com.tr/kayyum-karahan-kik-davasinda-supheli-4001586052 http://www.birgun.net/haber-detay/teneke-degil-secilmis-diktator-95407.html53 http://www.birgun.net/haber-detay/birgun-yazi-isleri-muduru-nun-32-yil-hapsi-isteniyor-95441.html54 http://www.iha.com.tr/haber-oda-tv-davasinda-itu-bilirkisilikten-cekildi-512852/55 http://www.sozcu.com.tr/2015/gundem/hayko-bagdat-kovuldu-989927/56 http://www.aa.com.tr/tr/turkiye/cumhurbaskani-erdogan-rotahaberden-tazminat-kazandi/476157

- 9 -


Celal Yılmaz’ın duruşmasında gazeteciler, gizlilik kararı olmamasına rağmen Mahkeme Başkanı Asuman Yetişkin tarafından salona alınmadı.57

Devlet Opera ve Balesi’nde sahnelenen “Ali Baba ve Kırk Haramiler” adlı eserin afişinden “Haramiler” sözcüğü kurum tarafından silinerek eserin ismi “Ali Baba&40” olarak yazıldı. Önceki afişte yer alan kadın sanatçıya da yeni sezon için hazırlanan afişte yer verilmedi.58

20 Kasım 2015 Kanaltürk ve Bugün televizyonunda çalışan 172 kişinin işine kayyum tarafından son

verildi. Çalışanlara mali sıkıntıların gerekçe gösterildiği bildirildi.59

BirGün gazetesi Sorumlu Müdürü Barış İnce, yöneticiler arasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’ın bulunduğu Türkiye Gençlik ve Eğitime Hizmet Vakfı’na (TÜRGEV) hakaret ettiği gerekçesiyle beş bin lira maddi tazminata mahkûm edildi.60

22 Kasım 2015 Mardin’in Nusaybin ilçesinde sokağa çıkma yasağı devam ederken ilçeye girmek

üzere gelen Mardin Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Türk, DBP Eş Genel Başkanı Emine Ayna ve beraberindekilere polis izin vermedi. Polis, biber gazı ve tazyikli suyla kalabalığa müdahale etti. Gazetecilere de tazyikli su ve biber gazı sıkıldı. Müdahaleyi görüntüleyen bazı gazetecilerin makinelerine el konularak fotoğrafları silindi.61

23 Kasım 2015 Tutuklu gazeteci Mehmet Baransu, duruşmasında gün boyu kendisine yemek

verilmediğini ve tuvalete giderken bile kelepçelerinin çıkarılmadığını belirtti. Taraf gazetesindeki köşesinde yaşadıklarını dile getiren Baransu, "Nezarethaneye konulunca, üsteğmene, tuvalete gideceğimi, kelepçeleri çıkarmasını rica ettim. Üsteğmen, askerlere emir verip, 'Kelepçeleri çıkarmayacaksınız, öyle tuvalete girecek' dedi... Dün, Yassıada Mahkemesi’nde yaşananlar, bugün Arınçlar eliyle bana yaşatılıyor" dedi.62

25 Kasım 2015 Hürriyet gazetesinin matbaasına yönelik saldırı ile ilgili olarak başlatılan “Mala zarar

verme” suçundan açılan davada hazırlanan iddianamede, 10 şüpheli hakkında dört yıla kadar hapis cezası talep edildi.63

Nokta dergisi genel yayın yönetmeni Cevheri Güven ve sorumlu yazı işleri müdürü Murat Çapan hakkında, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın fotoğrafının üzerine “2 Kasım Pazartesi Türkiye İç Savaşı’nın Başlangıcı” başlığıyla çıkan kapak haberi nedeniyle 20 yıla kadar hapis talebiyle dava açıldı.64

26 Kasım 2015 Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Cumhuriyet Ankara

Temsilcisi Erdem Gül, gazetede, MİT'e ait yardım tırlarının durdurulmasıyla ilgili “gerçeğe aykırı bazı görüntü ve bilgiye yer verdikleri” gerekçesiyle tutuklandı.65 Dündar'ın çıkarıldığı

57 http://www.hurriyet.com.tr/celal-yilmaz-gazetecilerin-alinmadigi-ilk-durusmada-tutuklandi-4001604458 http://www.sozcu.com.tr/2015/gundem/ali-baba-ve-kirk-haramilere-sansur-990063/59 https://www.cihan.com.tr/tr/kayyim-kanalturk-ve-bugun-tvde-172-kisiyi-daha-cikardi-1944255.htm60http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/425901/Gazeteciye_TURGEV_e_hakaretten_tazminat_cezasi.html61 https://www.cihan.com.tr/tr/nusaybine-girmek-isteyen-hdp-heyetine-gazli-ve-tomali-mudahale-1947313.htm62 https://www.cihan.com.tr/tr/tuttuklu-baransu-dun-yassiada-mahkemesinde-yasananlar-bugun-bana-yasatiliyor-1947499.htm63 http://tr.sputniknews.com/turkiye/20151125/1019243905/hurriyet-gazete-matbaa-saldiri.html64 http://www.radikal.com.tr/turkiye/nokta-dergisi-yoneticileri-guven-ve-capanin-20-yila-kadar-hapsi-istendi-1480029/65 http://www.ntv.com.tr/turkiye/gazeteci-can-dundar-ve-erdem-gul-tutuklandi,e0HQ6xg5vEuJbtPAP7geqg

- 10 -


7. Sulh Ceza Hakimliği'nin bulunduğu kata savcılık kararıyla “giriş yasağı” getirilerek, çevik kuvvet ekipleri yönlendirildi. Katta görüntü almak isteyen gazetecilerin girişine izin vermeyen özel güvenlik birimleri ile gazetecilerin arasında sözlü tartışma yaşandı.66 “MİT TIR'ları” haberi nedeniyle tutuklanan, Dündar mahkemede yaptığı savunmada, “Bugün olsa yine yayınlarım. Kamuoyu iyi ki bunları öğrendi. İyi ki Cumhurbaşkanı dün ‘Silahsa silah ne olmuş yani’ noktasına geldi. Böyle diyerek bu görüntülerin montaj ve sahte olduğu iddialarınıda boşa çıkartmış oldu, kabul etti. Bu bile bize yönelik suçlamanın düşmesi için yeterli olduğunu düşünüyorum. Cumhurbaşkanı 'Silahsa silah ne olmuş yani diyorsa' ben de 'Haberse haber ne olmuş yani' diyorum" ifadelerini kullandı.67 Gül, duruşmaya verilen ara sırasında yaptığı açıklamada, “Ben yazdığım haber nedeniyle casusluktan tutun da bir örgüte üye olmadan da, devletin sırlarını ifşa etmekten yargılanıyorum. Kiminle ne yaptığıma dair delil göstermediler. Haber yazdım tutuklanmak üzereyim. Hakimin diyeceği kararla iş bitmiş olacak.” dedi.68 Adliye gelişinde konuşan Dündar, Erdoğan’ın MİT TIR’larıyla ilgili “Silah olsa ne olur olmasa ne olur” ifadesini hatırlatarak, "O halde (haber) yayınlansa ne olur yayınlanmasa ne olur" dedi. Başbakan Yardımcısı Tuğrul Türkeş’in yemin ederek silahların Türkmenlere gitmediği açıklamasını da hatırlatan Dündar, "Herhalde soruşturmamızda tanıklık yapacaktır" diye konuştu.69

Üyeleri değiştirilen yeni Basın Kartı Komisyonu, daha önceki komisyonun 94 gazeteciye verdiği sürekli basın kartlarını yeniden değerlendirmeye aldığı toplantısında Zaman'ın eski ve yeni Genel Yayın Yönetmenleri Ekrem Dumanlı ve Abdülhamit Bilici’nin başvurularını oyçokluğuyla reddetti.70

Hürriyet gazetesi, Dijital Medya Grup Koordinatörlüğünden, Genel Yayın Yönetmeni Sedat Ergin'in özel danışmanı görevine getirilen Bülent Mumay'ın işine son verdi. Mumay, bir süre önce Dijital medya koordinatörlük görevini yaparken Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamasına atfen “400 milletvekili alınsaydı bunlar olmazdı” twittini atması üzerine özel danışmanlığa atanmıştı.71

Komünist Liseliler’in yayın organı olan Okul ve Ülke dergisinin sorumlu müdürü, Mehmet İnam "Cumhurbaşkanına hakaret" nedeniyle 11 ay 20 gün hapse mahkum oldu. Derginin Ocak 2015'teki bir sayısının kapağındaki Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Fethullah Gülen'in yarım yüzlerinin birleştirildiği montaj resim, "Gericilikten gericilik beğenmeyeceğiz; Hırsızı, Katili, Yobazı Kovala" ifadeleri ile dergide yer alan bir yazı suçlamalara gerekçe olarak gösterilerek Komünist Parti Merkez Komite üyesi de olan İnam hapis cezasına mahkum oldu.72

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a, paylaştığı yazı ve yaptığı açıklamalarla hakarette bulunduğu öne sürülen Today's Zaman gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Bülent Keneş hakkında, sekiz yıl iki aya kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı.73

Samanyolu Televizyonu'nun Türksat'tan çıkarılmadan önce kullandığı frekans, Son Hedef isimli bir televizyon kanalına verildi. Ayrıca, S Haber Televizyonu'nun frekansı, 365 isimli bir ürün pazarlama kanalına, Mehtap TV frekansı, Berat TV'ye, Tuna Shopping’in frekansı Karadeniz Türk TV'ye, Dünya TV’nin frekansı ise Tiviti isimli kanallara tahsis

66 http://www.birgun.net/haber-detay/can-dundar-ve-erdem-gul-hakkinda-tutuklama-karari-cikti-96206.html67 http://www.birgun.net/haber-detay/can-dundar-in-mahkemede-yaptigi-savunmanin-tam-metni-96244.html68 http://www.hurriyet.com.tr/erdem-gul-haber-yazdim-tutuklanmak-uzereyim-4001940469 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/432157/Can_Dundar__O_zaman_yayinlansa_ne_olur__yayinlanmasa_ne_olur.html70http://www.zaman.com.tr/gundem_saibeli-komisyonda-medyaya-ayrimcilik_2329453.html71 http://www.birgun.net/haber-detay/hurriyet-bulent-mumay-i-isten-cikardi-96172.html72 http://haber.sol.org.tr/turkiye/komunist-parti-merkez-komite-uyesine-cumhurbaskanina-hakaretten-hapis-cezasi-13750573 http://www.hurriyet.com.tr/gazeteci-bulent-kenese-8-yil-2-ay-hapis-istemi-40019062

- 11 -


edildi.74

27 Kasım 2015 Cumhuriyet’in yayınladığı görüntülere yayın yasağı getirilmesini “hukuksuz” ilan

ederek MİT TIR’larının görüntülerini yayınlayan SOL gazetesinin eski sorumlu müdürü Hafize Kazcı hakkında "gizliliği ihlal" suçlamasıyla dava açılarak bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası istendi.75

Radikal yazarı Cengiz Çandar, yazdığı yedi ayrı köşe yazısında Cumhurbaşkanı'na hakaret ettiği gerekçesiyle hakkında başlatılan soruşturma kapsamında ifade verdi. Çandar ifadesinde, "Şikayetçi vekili, benim yazılarımla Cumhurbaşkanı hakkında olumsuz algı operasyonu yaptığımı iddia etmektedir. Ben yazılarımı yazarken analiz yaptım, algı operasyonu yapmadım. Velev ki yapmış olsam bile bildiğim kadarıyla algı operasyonu adı altında yasalarımızda tanımlanmış bir suç bulunmamaktadır. Suçu kabul etmiyorum" dedi.76

Cumhuriyet gazetesi muhabiri Alican Uludağ, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın MİT TIR'ları soruşturması kapsamında tutuklanan Can Dündar hakkındaki şikayet dilekçesini paylaştığı gerekçesiyle polis tarafından ifadeye çağrıldığını açıkladı.77

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Ankara Temsilcisi Erdem Gül’ün tutuklanması ile ilgili yaptığı açıklamada, "Can Dündar ve Erdem Gül’ün tutuklanması, soruşturmanın anayasal teminat altında bulunan basın özgürlüğüyle hiçbir ilgisi bulunmayıp, kişi hak ve hürriyetlerini ihlal edecek hiçbir tavır içerisine girilmemiştir. MİT’e ait yardım TIR’larının herhangi bir yasadışı örgüte gittiğine yönelik hiçbir bilgi, belge, delil ya da emare bulunmamıştır" denildi.78

Hürriyet gazetesi yazarı Ertuğrul Özkök’e, köşe yazısında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği iddiasıyla dava açıldı. Özkök’ün, 3 Eylül 2015 tarihli “Utan Ey Büyük Adam” başlıklı bir köşe yazısı nedeniyle Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturma başlatmıştı.79

Anadolu 9. Sulh Ceza Hakimliği’nin kararı doğrultusunda, Kaynak Holding'e bağlı olduğu tespit edilen 12 şirkete "Fethullahçı Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanması" bünyesinde faaliyet gösterdiği iddiasıyla kayyum atandı.80

“Kürt halkı onurlu barış istiyor” başlıklı yazısı sebebiyle hakkında soruşturma başlatılan Etkin Haber Ajansı (ETHA) editörü İsminaz Ergün gözaltına alındı.81

28 Kasım 2015 Bir gün önce gözaltına alınan ETHA editörü İsminaz Ergün serbest bırakıldı.82

Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi’nin öldürüldüğü saldırı sırasında olay yerinde bulunan DHA Muhabiri Ramazan Yavuz yaşananları anlattığı açıklamasında, “Yukarı kısımdan silah sesleri geldi. Silah sesi gelir gelmez, avukatlar ve gazeteciler kendimizi yere attık. Bu sırada yukarıdan bir kişi elinde tabancayla aşağıya doğru koşuyordu. Sivil polisler önce ne olduğunun farkına varmadı. Polis panzeri geldikten sonra yerde sürünerek ana caddeye çıkabildik. Ana caddeye çıktıktan sonra da silahlı şahıslara operasyona gelen polisler

74 http://www.zaman.com.tr/medya_cakma-samanyolu-televizyonu-kurdular_2329395.html75 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/434585/ikinci_MiT_TIR_lari_davasi_soL_a.html76http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/434523/Gazeteci_Cengiz_Candar_Cumhurbaskani_na_hakaretten_ifade_verdi.html77 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/434025/Muhabirimiz_Alican_Uludag_a__Erdogan__sorusturmasi.html78http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/433271/Can_Dundar_ve_Erdem_Gul_e_tutuklama_kararina_tepkiler_cig_gibi_buyuyor.html79 http://www.hurriyet.com.tr/ertugrul-ozkoke-hakaret-davasi-acildi-4001974680 http://www.hurriyet.com.tr/kaynak-holdingle-baglantili-12-sirkete-de-kayyum-atandi-4001993781 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/434967/Gazeteci_isminaz_Ergun_gozaltina_alindi.html82 http://www.birgun.net/haber-detay/gozaltina-alinan-etha-editoru-ergun-serbest-birakildi-96409.html

- 12 -


bu sefer dipçiklerle bizi dövmeye başladılar” dedi.83

Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi’nin öldürülmesine ilişkin açıklama yapan Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın “Bu konuda soruşturma yapanlara güvenmeliyiz” açıklamasının ardından soruşturmaya gizlilik kararı getirildi.84

29 Kasım 2015 Diriliş Postası’nın genel yayın yönetmeni Hakan Albayrak’ın işine son verildi.

Kendisini “hür yandaş” olarak tanımlayan ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı eleştiren yazılar kaleme alan Albayrak, “Kimsenin başını derde sokmayacak şekilde yeni bir gazete çıkarmanın yolunu arıyorum; bulursam haber veririm inşallah” dedi.85

30 Kasım 2015 MİT TIR’larında silah taşındığına dair haber ve görüntüleri yayınladıkları

gerekçesiyle Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve gazetenin Ankara temsilcisi Erdem Gül’ün tutuklanmasına itiraz edildi. Dündar ve Gül'ün avukatları tarafından İstanbul 7. Sulh ceza hakimliğine sunulan itiraz dilekçesinde "Biz üzerimize düşeni yapıyor ve Anayasa'ya, yasalara, AİHS' ne, AİHM kararlarına aykırı olan tutuklama kararlarına itiraz ediyoruz. Gerisi sizin bileceğiniz iş. Tercih ve sorumluluk sizindir" denildi. Yapılan itiraz İstanbul 7. Sulh Ceza Hakimliğince "Usul ve kanuna aykırı hiçbir yön bulunmadığı ve kararın yerinde olduğu" gerekçesiyle reddedildi.86

Cumhuriyet Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Ankara Temsilcisi Erdem Gül’ün tutuklanmasının ardından gazetenin 2010 yılı vergi hesapları için tekrar inceleme kararı verildi.87

Zaman gazetesi Genel Yayın Yönetmen Yardımcısı Mehmet Kamış görevinden istifa etti.88

Belçika'nın başkenti Brüksel’de yayın yapan Gold FM radyosunda program yapan Kenan Erer'in İstanbul’daki Gezi olaylarından bu yana Türkiye’deki tartışmalı uygulamaları "Karganın Kahvaltısı" programında paylaşması nedeniyle işine son verildi. Erer, "program sebebiyle son bir yıldır tehdit ve hakaret mesajları aldığını ve radyo yöneticilerinin 'baskılar tahammül edilemez noktaya geldi ve kurumu zora sokuyor' diyerek programı kaldırma kararını tebliğ ettiklerini" belirtti.89

İfade Özgürlüğüne ve İfade Özgürlüğünü Kullanmak İsteyenlere Müdahale

2 Kasım 2015 Kayseri'de 1 Haziran 2013'te çıkan Gezi Parkı eylemlerinde gözaltına alınarak

haklarında dava açılan 161 tutuksuz sanıktan 28'i, beş ay ile bir yıl arasında hapis cezası aldı. Mahkeme sanıklara verilen cezalarda hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verdi.90

4 Kasım 2015 Ankara’da 102 kişinin yaşamını yitirdiği katliamı protesto için Van’da düzenlenen

iki yürüyüşe katılan Emek Partisi (EMEP) Genel Yönetim Kurulu üyesi Umut Yeğin

83 http://www.noktadergisi.info/dha-muhabiri-polis-dipciklerle-gazetecilere-saldirdi.html84 http://www.palo.com.tr/a/tahir-elçi-soruşturmasına-gizlilik-kararı-getirildi-87887885 http://www.meydangazetesi.com.tr/gundem/cem-kucuk-un-hedef-gosterdigi-yandas-yazarin-isine-son-verildi-h46759.html86http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/436781/Can_Dundar_ve_Erdem_Gul_un_tutukluguna_itiraz_edildi.html ve http://www.hurriyet.com.tr/can-dundar-ve-erdem-gulun-avukatlari-itiraz-etti-4002071787 http://www.hurriyet.com.tr/cumhuriyete-mali-inceleme-4002113688 http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/11/30/zaman-gazetesi-gyy-yardimcisi-mehmet-kamis-istifa-etti89 https://www.cihan.com.tr/tr/brukselde-erdogani-elestiren-turk-radyo-sunucusunun-isine-son-verildi-1952137.htm90 http://www.radikal.com.tr/turkiye/kayserideki-gezi-parki-eylemlerinde-28-kisiye-hapis-cezasi-1464619/

- 13 -


hakkında “Cumhurbaşkanı’na hakaret” suçlamasıyla iki ayrı soruşturma açıldı.91

6 Kasım 2015 MHP Adıyaman İl Teşkilatı Basın Sorumlusu Abdurrahman Akçal’a, 1 Kasım

seçimleri öncesinde MHP’nin Seçim İrtibat Bürosu’nun açılışındaki konuşmasında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle soruşturma açıldı.92

Urfa’nın Suruç ilçesinde sosyal paylaşım siteleri üzerinden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettikleri iddiasıyla gözaltına alınan M.Ş., ile F.T çıkarıldıkları mahkemece tutuklandı.93

7 Kasım 2015 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a Twitter üzerinden hakaret ettiği ve hakaret

içerikli yazıları paylaştığı iddiasıyla çıkarıldığı mahkemece serbest bırakılan Erzurum Emniyet Müdürlüğü Asayiş Şube Müdür Yardımcı Ö.K, açığa alındı.94

Antalya’da Ankara’da 102 kişinin hayatını kaybettiği Barış mitinginin ardından barış nöbeti tutan Halkevleri ve Öğrenci Kolektifleri üyesi dört kişi hakkında “Cumhurbaşkanı’na hakaretten” soruşturma açıldı.95

8 Kasım 2015 Kocaeli’de geçtiğimiz Şubat ayında Eğitim-Sen’in düzenlediği “Özgür ve Laik

Eğitim” yürüyüşüne katılan DSP İl Başkanı Hayati Özeren ile birlikte 14 kişiye, attıkları sloganlarda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettikleri gerekçesiyle dava açıldı.96

9 Kasım 2015 Kırşehir’de Ankara’daki Barış Mitinginde 102 kişinin hayatını kaybettiği bombalama

olayını protesto eden iki kişi “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan”a hakaret ettikleri gerekçesiyle tutuklandı.97

10 Kasım 2015 Adana'da her yıl 12-13 Aralık’ta düzenlenen ve geleneksel hale gelen “Dünya Rakı

Festivali”, bu yıl Adana Valiliği tarafından yasaklandı. Adana Valisi Mustafa Büyük, açıklamasında, “her ne isimle olursa olsun Adana'da düzenlenmek istenen içki festivaline izin verilmeyeceğini” söyleyerek “Adana'nın içki festivali yerine sosyal ve ekonomik alanda düzenlenecek organizasyonlarla anılmasını istediklerini” ifade etti. İlke Haber Ajansı, Vahdet, Haber 7 ve Akit gibi gazeteler, daha önce “rezalet” olarak niteledikleri festivalin yasaklanması için art arda haberler yayınlamıştı.98

Gezi olayları sırasında gaz fişeği kapsülü ile ayağından yaralanan Aydın Aydoğan’ın, İstanbul Valiliği ve İçişleri Bakanlığı aleyhine açtığı 101 bin TL’lik tazminat davası reddedildi. Mahkeme, "Davacının, güvenlik güçlerince olayları bastırmak için kullanılan gaz fişeği nedeniyle sol ayak topuğundan vurulduğu iddia edilmiş ise de, mahkemeye sunulan raporlardan ve sair belgelerden, olayın bu sebebe binaen olduğu ortaya konulamadığından idareyi kusurlu kılacak bir husustan söz edilemeyeceği sonucuna ulaşılmıştır" diyerek, davayı

91 http://www.evrensel.net/haber/264331/emep-gyk-uyesi-umut-yegin-hakkinda-cumhurbaskanina-hakaret-sorusturmasi#.VjoXfR9u_jo.twitter92 http://www.iha.com.tr/adiyaman-haberleri/mhp-basin-medya-sorumlusuna-cumhurbaskanina-hakaretten-sorusturma-acildi-adiyaman-1220283/93 http://www.sanliurfa.com/urfada-cumhurbaskani-na-hakarete-2-tutuklama/1671496297/94 http://www.milliyet.com.tr/polis-muduru-erdogan-a-hakaretten/siyaset/detay/2144605/default.htm95 http://sendika7.org/2015/11/antalyada-baris-nobeti-tutanlara-cumhurbaskanina-hakaretten-sorusturma/96 http://www.zaman.com.tr/gundem_erdogana-hakaret-iddiasiyla-14-kisiye-dava_2326470.html97 http://www.milliyet.com.tr/cumhurbaskani-erdogan-a-hakaret-davasinda-kirsehir-yerelhaber-1056586/98 http://www.milliyet.com.tr/adana-da-raki-festivaline-vali-gundem-2146108/

- 14 -


reddetti.99

HDP Bursa Mudanya İlçe Eş Başkanı Azra Güllüpınar hakkında Ankara’da 102 kişinin hayatını kaybettiği bombalı saldırının protestosunda söylediği “Hiçbir Saray Muhammed’in tebessümünü yok etmemeli. Sarayınız başınıza yıkılsın” sözleri nedeniyle “Cumhurbaşkanı’na hakaret” suçundan soruşturma başlatıldı.100

İstanbul Okmeydanı’nda polisler sokak ortasında Berkin Elvan’ın kardeşi Gamze Elvan’ı gözaltına almaya çalıştı. Sokakta bulunanların polise tepki göstermesi sonucu polisler gözaltı işlemi yapamadan ayrılmak zorunda kaldı. Polisler mahalleden ayrılırken gözaltına engel olan esnafı da tehdit etti. Konuyla ilgili Gamze Elvan; ” Polisler hiçbir açıklama yapmadan beni gözaltına almaya çalıştı. Ailemle birlikte suç duyurusunda bulunacağız” dedi.101

İzmir’de, Silvan’daki sokağa çıkma yasağını protesto etmek için oturma eylemi yapan HDP İzmir İl Eş başkanı Dilek Aykan’ın da aralarında bulunduğu 15 HDP’li gözaltına alındı.102

12 Kasım 2015 Özgürlük ve Dayanışma Partisi(ÖDP) Kocaeli İl Başkanı Osman Bahçeci,

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a hakaret ettiği iddiasıyla yargılandığı davada 11 ay 20 gün hapis cezası aldı. Bahçeci’ye, Erdoğan'ın Aralık 2014'te bir törene katılmak üzere İzmit'e gelmesi öncesinde ÖDP parti binasına asılan pankartta “hırsız, katil, kente gelme” gibi ifadelerinin yer alması sebebiyle dava açılmıştı.103

13 Kasım 2015 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a Twitter hesabından küfür içerikli mesaj

paylaştığı iddiasıyla polis tarafından gözaltına alınıp serbest bırakılan 29 yaşındaki fotoğraf sanatçısı Ü.K. hakkında, savcılık tarafından düzenlenen iddianamede “Cumhurbaşkanı'na hakaret suçundan" bir yıl iki aydan dört yıl sekiz aya kadar hapis cezası verilmesi istendi.104

14 Kasım 2015 Malatya’nın Hekimhan ilçesinde yaşayan ve bir lokantada aşçı olarak çalışan 39

yaşındaki Celal K. Facebook’taki paylaşımlarına yapılan bir şikayet üzerine polis tarafından “Devlet büyüklerine hakaret” iddiasıyla gözaltına alındı. Emniyetteki ifadelerinin ardından adliyeye sevk edilen Celal K. çıkarıldığı mahkeme tarafından tutuklandı.105

15 Kasım 2015 AKP Burdur Milletvekili Reşat Petek, CHP Burdur milletvekili Mehmet Göker’in

sosyal medya üzerinden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a hakaret ettiği gerekçesiyle suç duyurusunda bulunduğunu açıkladı.106

17 Kasım 2015 CHP Kayseri İl Başkanı Recep Mustafa Ayan, basın yoluyla Cumhurbaşkanı Recep

Tayyip Erdoğan’a hakaret suçundan yargılandığı davada bir yıl beş ay hapis cezasına çarptırıldı. Cezası ertelenen Ayan, “Benim sözüm milleti uyandırmak için. Korkmuyorum. Aldığım ceza umurumda değil” açıklamasını yaptı. Ayan’a Kayseri’de yayın yapan bir yerel

99 http://www.hurriyet.com.tr/gezi-olaylarinda-ayagindan-yaralanan-aydin-aydoganin-actigi-tazminat-davasi-reddedildi-40012195100 http://www.imctv.com.tr/hdp-ilce-es-baskanina-cumhurbaskanina-hakaret-sorusturmasi/101 http://sendika7.org/2015/11/polisler-gerekce-gostermeden-gamze-elvani-gozaltina-almaya-calisti/102 http://www.hurriyet.com.tr/izmirde-oturma-eylemi-yapan-15-hdpliye-gozalti-40012366103 https://www.cihan.com.tr/tr/odp-il-baskanina-cumhurbaskanina-hakaret-iddiasindan-11-ay-20-gun-hapis-1935110.htm104 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/417487/Fotograf_sanatcisina__Cumhurbaskani_na_hakaret_ten_4_yil_hapis_istemi.html105 http://www.malatyaaktuel.com/inx/haber-53214-Cumhurbaskanina_Hakaretten_Tutuklandi.html106 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/419445/CHP_li_vekile_Erdogan_a_hakaretten_suc_duyurusu.html

- 15 -


gazetede çıkan, Cumhurbaşkanı Erdoğan hakkında “şeytan” ve “deccal” ifadelerinin yer aldığı bir haber nedeniyle “kamu çalışanına hakaret” suçundan dava açılmıştı.107

Adana'da TMMOB, DİSK, KESK, Halkevi ve Emek Partisi üyesi toplam 14 kişi, 6 Ekim 2014'de yapılan gösteride, Cumhurbaşkanına Hakaret” suçundan gözaltına alındı.108

Türkücü Kutsal Evcimen’e, Malatya Arguvan Türkü Festivali’nde söylediği, "Satın Eşşek Sıpaları" adlı türkü sebebiyle, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a Başbakanlığı döneminde hakaret ettiği gerekçesiyle dava açıldı.109

18 Kasım 2015 Eski AK Parti Milletvekili Feyzi İşbaşaran'a, Başbakanlığı sırasında Cumhurbaşkanı

Recep Tayyip Erdoğan'a Twitter üzerinden hakaret ettiği gerekçesiyle açılan dava sonucunda 10 bin 600 lira adli para cezası verildi.110

Giresun’da yapılan operasyonda biri Halkevleri, ikisi Birleşik Haziran Hareketi üyesi üç kişi “Cumhurbaşkanına hakaret suçu” iddiasıyla gözaltına alındı.111

19 Kasım 2015 Diyarbakır'ın Silvan İlçesi'nde 12 gün süren sokağa çıkma yasağının ardından

birliklerine dönen askerlere, yürüyüşleri sırasında hakaret ettikleri öne sürülen altı kişi gözaltına alındı.112

20 Kasım 2015 İstanbul Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi'nde afiş asmak isteyen öğrenciler ile

afişleri indirmek isteyen özel güvenlik görevlileri arasında çıkan tartışmaya yönelik polis müdahalesinde, beş öğrenci gözaltına alındı.113

21 Kasım 2015 Bolu belediyesi, Ankara’da düzenlenen 102 kişinin hayatını kaybettiği Barış

Mitingi’ndeki patlamayı protesto eden iki üniversite öğrencisi hakkında yazı yazmadıklarını savunmalarına rağmen, ikişer bin lira idari yaptırım kararı, adı altında para cezası kesti.114

26 Kasım 2015 Gezi olayları sırasında başına isabet eden gaz kapsülü nedeniyle yaşamını yitiren

Berkin Elvan hakkında sosyal medyada "Lanet olsun öldürülen çocukları terörist belleyenlere" mesajını paylaşan Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmeni Hatice Dağlı, "yüz kızartıcı suç işlediği" iddiasıyla memuriyetten men edildi.115

27 Kasım 2015 Gazeteciler Can Dündar ve Erdem Gül'ün tutuklanmasına tepki için Ankara'da

toplanan, aralarında CHP'li vekillerin de bulunduğu kalabalığa, polis ekipleri biber gazı ile müdahale etti.116

Gaziantep Aile ve Sosyal Politikalar Müdürlüğü'nde psikolog olarak görev yapan Mesut Aslan, Suriye'de IŞİD'e karşı savaşırken ölen Aziz Güler'in fotoğrafını Facebook'ta profil resmi yaptığı gerekçesiyle açığa alınmasının ardından "terör örgütü propagandası" 107 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/421715/CHP_li_baskana__Erdogan_a_hakaretten__hapis.html108 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/adanada-sendikaci-ve-siyasi-parti-1925021.html109 http://www.milliyet.com.tr/turkucu-evcimen-e-cumhurbaskanina-hakaretten-malatya-yerelhaber-1068124/110 http://www.haberturk.com/gundem/haber/1154958-eski-milletvekili-isbasarana-cumhurbaskani-erdogana-hakaretten-ceza111 http://sendika7.org/2015/11/giresunda-cumhurbaskanina-hakaret-operasyonu-3-gozalti/112 http://www.cnnturk.com/turkiye/silvanda-6-kisiye-askere-hakaret-gozaltisi113 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/423149/istanbul_Universitesi_nde_polisten_ogrencilere_sert_mudahale.html114 http://sendika7.org/2015/11/310369/115 http://www.diken.com.tr/berkin-paylasimi-yuz-kizartici-suc-sayilan-ogretmen-memuriyetten-men-edildi/116 http://www.zaman.com.tr/gundem_can-dundar-ve-erdem-gul-icin-toplananlara-polisten-biber-gazli-mudahale_2329761.html

- 16 -


suçundan tutuklandı.117

28 Kasım 2015 Diyarbakır'da daha önceki çatışmalarda hasar gören kentin simgelerinden Dört

Ayaklı Minare'de bir grup avukatla basın açıklaması düzenleyen Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi, silahlı saldırı sırasında öldürüldü. Saldırının ardından çıkan çatışmada üç polis memuru hayatını kaybetti, Anadolu Ajansı muhabiri Aziz Aslan ile bir polis memuru da yaralandı. Saldırının ardından Diyarbakır Valiliği, merkez Sur İlçesi'nde saat 13.00’ten itibaren sokağa çıkma yasağı ilan etti.118

İfade Özgürlüğüne Müdahaleye Yurtiçi ve Yurtdışından Gelen Tepkiler

2 Kasım 2015 Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) ve Avrupa Konseyi Parlamenter

Meclisi (AKPM) adına Türkiye’deki seçimleri takip eden İsveçli gözlemci Margareta Cederfelt “Gazeteciler hakkında yapılan soruşturmalar, bazı medya kuruluşlarına el konması bunun seçimden birkaç gün önce yapılmış olması seçim kampanyası sırasında basın özgürlüğüne büyük bir darbe indirmiştir. Bu sadece gazeteciler için değil ayrıca seçmenler için de büyük bir sorundur” dedi.119

3 Kasım 2015 CHP Genel Sekreteri Gürsel Tekin, İpek Medya Grubu'na atanan kayyumun aynı

anda 58 gazeteciyi işten çıkarmasına tepki gösterdi. Tekin, “Önümüzdeki günlerde 78 milyon yurttaşımız bir siyasi partinin uygulamalarından kaynaklı çok ciddi tazminatlarla karşı karşıya kalabilir. Ne yazık ki bu tazminatları 78 milyon yurttaşımız ödeyecek” dedi.120

Basın Konseyi, İpek Medya Grubu'nda 58 gazetecinin işten atılması ile Nokta dergisi hakkında tekrar toplatılma kararı alınmasına tepki göstererek “Yeni Türkiye'nin ilk günlerinde yeni hükümetin ilk hedefi yine gazetecilerdir. Bir süredir siyaseten devam eden cezalandırma girişimlerinde, seçim sonrası özellikle gazetecilerin hedef alınması, çalışanların topluca işten çıkarılması, yayın organlarına el konulmasının hiçbir haklı nedeni olamaz. Yarınlarından tedirgin olmadan yaşamak isteyen gazeteciler 'Yeni Türkiye'den sadece, ayrımcılık uygulanmadan, düşünceleri ve kalemleri suçlanmadan, gözaltına alınmadan, tutuklanmadan, korku salınmadan ve örselenmeden, Batı standartlarında gazetecilik yapacakları ortamın sağlanmasını istiyorlar" denildi.121

İpek Medya Grubu’nda işten atılan 58 gazeteci, eşyalarını topladı. İş akdi feshedilenlerden Bugün gazetesi Haber Müdürü Erkan Acar, “İnsan kaynakları evrakları imzalattı. Gerekli olan davaları açacağımızı şerh düşüp imzaladık. Burası laboratuvar bir gazeteydi. Farklı görüşlerden insanlar vardı. İyi bir örnekti” dedi. İşten atılan Bugün gazetesi muhabiri Cihan Acar da, “Eşyalarımızı dahi toplamak için saatlerce bekletildik. İşten ayrılmamız için işlemleri de Organize Şube ekipleri organize etti” dedi.122

Son sayıları toplatılan ve Genel Yayın Yönetmeni ile Yazı işleri Sorumlusu tutuklanan Nokta Dergisi yayın editörü İsmail Evren yaptığı açıklamada, tutuklamaların amacının dergiye gözdağı vermek ve yayın hayatını engellemek olduğunu belirterek “Nokta bundan sonra bundan önce olduğu gibi aynı yayın çizgisinde, aynı anlayışla, korkmadan,

117 http://www.radikal.com.tr/turkiye/suriyede-olen-aziz-gulerin-resmini-facebookta-paylasan-psikolog-tutuklandi-1481121/118http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/11/151128_diyarbakir_tahir_elci119 https://www.cihan.com.tr/tr/agit-gozlemcileri-secim-oncesi-medyaya-el-konmasi-basin-ozgurlugune-buyuk-darbe-1929011.htm120 https://www.cihan.com.tr/tr/tekinden-ipek-medya-degerlendirmesi-ciddi-tazminatlarla-karsi-karsiya-kalabiliriz-1930038.htm121 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/404643/Basin_Konseyi__Yeni_hukumetin_hedefi_yine_gazeteciler_oldu.html122 https://www.cihan.com.tr/tr/isten-atilan-gazeteci-esyalarini-ayakkabi-kutusuyla-tasidi-1930009.htm

- 17 -


yılmadan doğruları, gerçekleri yazmaya devam edecek” dedi.123

4 Kasım 2015 AB Komisyonu'nun ifade özgürlüğü konulu “SpeakUp” Konferansı'nda konuşan

Komşuluk Politikası ve Genişleme Müzakerelerinden sorumlu üyesi Johannes Hahn, basın özgürlüğünün Avrupa Birliği’ne entegrasyon sürecinin odak noktası olduğunu ve hiçbir şekilde müzakere edilemeyeceğini belirterek “Türkiye’de sadece hükümete karşı eleştirilerde bulundular diye gazetecilere dava açılmasını kabul etmiyoruz. Kanunların düzgün bir şekilde uygulanması ve gazetecilerin korunması gerekmektedir. Basının özgürlüğü Türkiye’nin AB’ye girişini doğrudan etkiler. Basın özgürlüğü vazgeçilmez bir temeldir ve toplumu güçlü kılar. Avrupa Komisyonu, basın özgürlüğü konusunda bütün gelişmeleri yakından takip ediyor. Bundan sonra da basın özgürlüğü için destek verecek” dedi.124

Basın Konseyi Başkanı Pınar Türenç, Bugün TV ve Kanaltürk televizyonu ile Bugün ve Millet gazetelerine kayyum atanması kararını veren Ankara 5. Sulh Ceza Hakimi Yunus Süer’i, yazılı bir dilekçeyle Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’na şikayet etti. Kısa süre içinde 71 çalışanın işine son veren kayyumun taraflı olduğuna dikkat çekilen dilekçede, “Yunus Süer’in verdiği kayyum atama kararının açıkça ifade özgürlüğünü ihlal etmesi ve temel hak ve özgürlüklerin korunması ile hukuk güvenliğinin sağlanması konusundaki görevlerini yerine getirmemesi sebebiyle Sayın Yüksek Kurulunuzca inceleme başlatılması talep edilmektedir. Bu karar, Anayasa ve Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası insan hakları belgelerine açıkça aykırı olması sebebiyle hukuka da aykırı niteliktedir” denildi.125

AGOS Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink cinayetinde kamu görevlileriyle ilgili hazırlanan iddianamenin ikinci kez savcılığa iadesine ilişkin açıklama yapan Dink ailesi avukatı Hakan Bakırcıoğlu, “iade edilen iddianamede adı geçen A.İlhan Güler, Celalettin Cerrah, Reşat Altay, Engin Dinç veya diğer şüphelilerin iddianameden çıkarılması ve haklarında dava açılmaması Dink cinayetindeki bütünsel sorumluluğu bertaraf edeceğini ve iddianamenin meşruluğunun tartışmaya açılacağını” belirtti.126

6 Kasım 2015 Bugün gazetesi muhabirleri Cihan Acar ve Bilal Şahin, İpek Medya Grubu’na

kayyum olarak atanan Hasan Ölçer ve diğer yetkililer hakkında suç duyurusunda bulundu. P24 Bağımsız Gazeteciler Platformu adına İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na verilen dilekçede Hasan Ölçer ve yetkililerin ‘Anayasa’yı ihlal, iş yerini işgal, görevi kötüye kullanma, kişilik haklarına saldırı ve hakaret’ suçları işlediği belirtildi.127

Ankara 5. Sulh Ceza Hâkimliği, kayyum atanan Koza İpek Grubu’na ait 22 şirketten 3’üne kayyum atanmasına gerek olmadığına karar verdi. Bu şirketler arasında medya kuruluşları yer almıyor. Ankara 5. Sulh Ceza Hakimliği’nin kararından sonra Ankara 6. Sulh Ceza Hakimliği de diğer kayyum atamalarına ilişkin yapılan itirazı değerlendirecek.128

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, iktidarın bazı medya gruplarına yönelik baskısına karşı medya patronlarının dik durması gerektiğini belirterek “Baskıya karşı onurlu durması lazım, ödün vermemesi lazım. Medyaya yönelik iktidar kanadından bir baskı gelirse bütün medya organlarının ortak ses çıkarması lazım. Bugün sizin başınıza gelen yarın başkasının başına gelebilir. Medya rahatlıkla yazabilmeli, özgürce yazabilmeli,

123 https://www.cihan.com.tr/tr/nokta-ayni-cizgide-dogrulari-gercekleri-yazmaya-devam-edecegiz-1931184.htm124 https://www.cihan.com.tr/tr/abden-turkiyeye-basin-ozgurlugu-entegrasyon-surecinin-odak-noktasidir-1930223.htm125 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/basin-konseyi-medyaya-kayyim-atayan-1909722.html126 http://www.zaman.com.tr/gundem_dink-ailesi-avukati-sert-cikti-dinc-cerrah-ve-gulerin-iddianameden-cikarilmasi-dosyayi-ortbastir_2325722.html127 http://www.taraf.com.tr/sten-cikarilan-gazetecilerden-kayyum-hakkinda-suc-duyurusu/128 http://www.birgun.net/haber-detay/sulh-ceza-hakimligi-nden-koza-ipek-karari-94461.html

- 18 -


eleştirebilmeli” dedi.129

İpek Medya Grubu'na hukuksuz şekilde kayyum atanmasına ve 1 Kasım seçimleri sonrası diğer muhalif medya kuruluşlarına da kayyum atanacağına yönelik tehditler ile ilgili açıklama yapan Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Turgay Olcayto, “Kendini gazeteci diye tanımlayan arkadaşlar gazeteleri hedef gösteriyor. O hale gelirsek artık gazeteciler cemiyeti değil, kayyumlar derneği kurulur” dedi.130

7 Kasım 2015 Farklı görüşlere mensup gazeteci, akademisyen, siyasetçi ve sanatçıların bulunduğu

bir grup, demokrasi, hukukun üstünlüğü, insan hakları ve medya özgürlüğüne birlikte sahip çıkılması çağrısında bulundu. Aralarında, Ertuğrul Günay, Utku Çakırözer, Doğu Ergil, Muzaffer Erdoğdu, Sedef Kabaş, Yılmaz Karakoyunlu, Mehmet Altan, Pınar Türenç, Nazlı Ilıcak, Atilla Dorsay gibi isimlerin yer aldığı açıklamada, "Ülkemizin ve çocuklarımızın geleceği için demokrasiye birlikte sahip çıkalım!" denildi. 131

8 Kasım 2015 İşadamı Akın İpek, Twitter hesabı üzerinden yargı camiası ve kamuoyuna çağrıda

bulundu. Koza Holding'e kayyum atanmasına dayanak olan raporun hukuksuz olduğuna dikkat çeken İpek, MASAK, Maliye ve SPK'ya ait raporların şirketlerin tertemiz olduğunu ifade eden raporlarının sümen altı edilerek yetkisiz ve sorumsuz kişilere sipariş rapor hazırlatıldığını savundu. Hâkim ve savcılara, devletin resmi kurumlarının düzenlediği bu raporları işlemlerine esas almaları çağrısında bulunan İpek, yetkisi olmayan bilirkişinin hazırladığı raporun iftira ve dedikodu mahiyetinde olduğunu iddia etti.132

9 Kasım 2015 Zaman gazetesi yazarı Ekrem Dumanlı, Sabah gazetesinde hakkında çıkan habere,

Twitter hesabından sert tepki gösterdi. Dumanlı, Twitter’daki açıklamasında "Yandaş medya 50 gündür arandığımı yazmış. Bunca zamandır aranıyorsam bunu ben ve avukatlarım neden bilmiyor?" dedi. Dumanlı'nın avukatları da müvekkilleri hakkında savcılık tarafından kendilerine ulaştırılan bir tebliğin olmadığını vurguladı. Yeni bir algı operasyonu yapıldığına dikkat çekilen avukatların açıklamasında, 'savcılık eğer ifade almak istiyorsa neden bunu normal hukuki yollardan yapmamaktadır?' diye soruldu.133

İzmir Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Misket Dikmen, CHP Balçova delege seçimlerinde DHA muhabiri Elif Demirci'ye sözlü ve fiili saldırıda bulunulmasını kınayarak "Kamuya ve gazetecilere açık bir alanda görevi başındaki kadın muhabir arkadaşımıza sözlü ve fiili saldırıda bulunulması, görevini yapmasının engellenmesi, fotoğrafların silinmesi 'vandallıktır'. CHP gibi, bütün kişi hak ve özgürlüklerine saygılı olduğunu deklare eden, basın özgürlüğünün yılmaz savunucusu olacağını belirten bir partide bu kişilerin asla barındırılmaması gerekir.” dedi.134

Kayyum atanma ihtimaliyle ekonomik amaçlı tüm dizi ve programlarını geçici süre için durduran Samanyolu TV’nin program koordinatörü Murat Kesgin, “kanalda reytinglere kadar uzanan bir baskı olduğunu, reklam kaynakları tehdit edildiği için pek çok kurumun reklam vermeyi kestiğini ve bu durumun kanal açısından ciddi sıkıntı yarattığını” söyledi. Kesgin, Star yazarı Cem Küçük’ün, kanala kayyum atanması konusunda hedef göstermesi ile

129 https://www.cihan.com.tr/tr/kilicdaroglu-medya-patronlarinin-baskiya-karsi-onurlu-durmasi-lazim-1930598.htm130 http://www.zaman.com.tr/gundem_kendini-gazeteci-diye-tanimlayanlar-medyayi-hedef-gosteriyor_2325928.html131 https://www.cihan.com.tr/tr/aydinlardan-destek-cagrisi-1930746.htm132 https://www.cihan.com.tr/tr/akin-ipekten-yargi-ve-kamuoyuna-cagri-resmi-kurumlarin-raporlarini-esas-alin-1934029.htm133 http://www.hurriyet.com.tr/ekrem-dumanli-araniyorsam-bunu-ben-ve-avukatlarim-neden-bilmiyor-40012009134 http://www.igc.org.tr/haber_detay.php?id=803

- 19 -


ilgili, “Kayyumun geliş gerekçelerine, şekillerine göre gerekli tavrımızı koyacağız” dedi.135

11 Kasım 2015 G20 zirvesinde Zaman ve Sözcü gazetelerine izin verilmemesiyle ilgili açıklama

yapan İzmir Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Misket Dikmen, “Böylesine önemli bir organizasyonda, sansürcü bir yaklaşımla bazı gazetelerin alınmaması ülkemiz adına büyük bir ayıptır. Halkın kabullendiği, okuyarak desteklediği, yasal olarak faaliyet gösteren kurumların yok sayılması, halkın haber alma özgürlüğünün engellenmesidir" dedi.136

Zaman gazetesi genel yayın yönetmeni Abdülhamit Bilici, medya kurumlarına yapılan polis baskınları, gazetecilerin dövülmesi, tehdit edilmesi karşısında basın meslek örgütlerinin daha aksiyoner hareket etmesi gerektiğini söyledi. Bilici, “Her gün o kayyumlar oradan çıkana kadar, işten atılan meslektaşlarımız işine dönene kadar eylem yapılması lazım. Cemiyetlerimizin, örgütlerimizin avukatlar vasıtasıyla her yere dava açması lazım. Anayasa Mahkemesi’nden HSYK’ya kadar” dedi.137

AB’nin 18. İlerleme Raporunda, “Türkiye son iki yıldır yargı bağımsızlığı ve gazetecilere artan tehditle beraber ifade özgürlüğü konularında ciddi bir geri dönüş yaşamıştır” denildi. AB’nin Komşuluk Politikası ve Genişleme Müzakerelerinden Sorumlu Komiseri Johannes Hahn tarafından açıklanan 18. İlerleme raporunda, son bir seneye odaklanan önceki raporlardan farklı olarak daha geniş bir dönem incelemeye alınmıştır. Raporda ülkedeki tartışmalara rağmen kabul edilen internet yasasına ilişkin olarak “İnternet sitelerine erişimin mahkeme kararı gerekmeksizin engellenebilmesi, Avrupa standartlardan bir adım uzaklaşmaktır” denildi. Raporda, “Cumhurbaşkanının ülkenin iç ve dış konularında anayasal egemenliğinin ötesine geçiyor” şeklinde yapılan bir tespite ise AB Bakanlığı’ndan gelen yazılı açıklamada “Sayın Cumhurbaşkanımızın Anayasa’nın kendisine verdiği yetkileri kullanmasına ilişkin değerlendirmelerin kabul edilmesi mümkün değildir” diye bir cevap verildi.138

12 Kasım 2015 CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu

Antalya'daki G-20 Zirvesi'ne Zaman ve Sözcü gazetesinin yaptıkları beş ayrı başvuruya cevap dahi verilmediğini belirterek, Zirve'ye iki gazetenin alınmamasıyla ilgili Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun cevaplaması talebiyle TBMM'ye soru önergesi verdi. Önergede “Türkiye'den hangi basın yayın organlarına akreditasyon izni verilmiştir? Akreditasyon listesi tarafınızdan mı hazırlanmıştır? Bu durum ‘Basına Sansür' değil midir? AKP hükümetine göre basın özgürlüğü nedir?” şeklinde sorular yer aldı.139

Dünya Gazeteler ve Haber Yayımcıları Birliği (WAN-IFRA), G20 zirvesine özgür medya kuruluşlarını akredite etmeyen Türk hükümetini kınadı. 120 ülkeden 36 binden fazla yayın kuruluşunu temsil eden WAN-IFRA, G20’deki akreditasyon engelini, Türkiye’de basın özgürlüğündeki kötüye gitmenin son örneği olarak nitelendirdi.140

Basın Konseyi'nce yapılan açıklamada, TOMA ve helikopterle Zaman gazetesine "gözdağı verilmesine" tepki gösterilerek "Bir gazetenin arama izni olmadan polislerce baskına uğraması, halkın haber alma hakkını engellediği gibi, aramaların gece yapılması da düşündürücüdür. Bu durumu kabul etmek olanaksızdır" denildi.141

135 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/410341/Samanyolu_TV__Saray_reklam_kaynaklarimizi_tehdit_ediyor.html136 https://www.cihan.com.tr/tr/igc-baskani-dikmen-g20deki-akreditasyon-ayibi-temizlenmeli-1933799.htm137 https://www.cihan.com.tr/tr/abdulhamit-bilici-kayyumlar-cikana-kadar-basin-meslek-orgutleri-eylem-yapmali-1933918.htm138 http://www.milliyet.com.tr/ilerleme-raporu-nda-odak-yargi-ve/dunya/detay/2146053/default.htm139 http://www.zaman.com.tr/politika_davutogluna-sordu-g-20ye-zaman-ve-sozcu-niye-alinmiyor_2326959.html140 http://www.zaman.com.tr/dunya_wan-ifra-g-20-uyelerine-seslendi-zamanda-arama-ve-akreditasyon-ile-medyaya-sistematik-baski-yapiliyor_2327074.html141 http://www.basinkonseyi.org.tr/2015/11/12/basin-konseyi-gazetelere-kanunsuz-baskinlar-yapilamaz-gazetecilerin-calismasi-engellenemez/

- 20 -


13 Kasım 2015 Avrupa Gazeteciler Federasyonu (EFJ) İngiltere Temsilcisi Barry White, Türkiye'de

medyaya yönelik saldırıların arttığına dikkat çekerek, özgür basına dayanışma ve destek mesajı gönderdi. White, Türkiye'nin "karanlık sulara" doğru ilerlediğini belirterek, "Tehlikeli bir zaman dilimine girilen böyle bir dönemde, insanların bilgi edinme hakkını savunmak için birlik içinde olmak, birbirimize destek vermek çok daha fazla önem arz ediyor" dedi.142

CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, G-20 zirvesinde Başbakanlığın Zaman, Today’s Zaman ve Sözcü Gazeteleri ile Samanyolu TV ve Cihan Haber Ajansı’na akreditasyon uygulamasına tepki gösterdi. Kılıçdaroğlu, yaptığı açıklamada “Türkiye’de basın özgürlüğünün iktidar eliyle ortadan kaldırıldığını gösteren bu uygulama, AB Komisyonu’nun 2015 Türkiye İlerleme Raporu’nda demokratikleşme ve basın özgürlüğü konularında belirtilen endişelerin haklılığını gösteren yeni bir delil niteliğindedir” dedi.143

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü John Kirby, G20 Zirvesi'ne muhalif medyanın alınmamasına tepki göstererek "Türkiye’de medya kuruluşları ve hükümeti eleştiren diğer kurumların hedef gösterilmesi gibi sıkıntılı örnekler konusunda endişeliyiz" dedi.144

Feza Gazetecilik A.Ş, Özgür Bugün gazetesini bastığı gerekçesiyle çıkarılan arama kararına itiraz etti. Özgür Bugün'ün matbaalarında basıldığını belirten şirket avukatı, "Özgür Bugün'ün künyesinde baskı tesisi olarak müvekkilimiz olan şirketin adı açık olarak zaten yer almaktadır. Müvekkilimiz de bastığı ürünü Matbaalar ve Basım Kanunu hükümlerine uygun şekilde İstanbul Valiliği ile Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı’na teslim etmiştir. Arz edildiği üzere basım yasa ve hukuka uygundur. Hukuka aykırılıktan söz edilerek müvekkilimiz şirketin ceza soruşturulmasına konu olmasının ceza hukukuyla, adaletle, ve insafla bağdaşmadığı açıktır" dedi.145

Avrupa Birliği, Zaman gazetesinin eski Genel Yayın Yönetmeni Ekrem Dumanlı için çıkarılan tutuklama kararına tepki gösterdi. Dumanlı ile ilgili çıkarılan tutuklama kararını "ciddi endişe" ile not ettiklerini vurgulayan AB Komisyonu, basın hürriyeti ve hukukun üstünlüğü ilkesinin hayati önemine dikkat çekti.146

CHP İstanbul Milletvekili Eren Erdem, Erciş’te gazetecilerin darp edilerek gözaltına alınmasına tepki gösterdiği açıklamasında, “Arkadaşlarımızın bu şekilde alıkonulması medyayı hizaya getirme çalışmasından başka bir şey değildir. Akıllarını başlarına alsınlar, medya üzerinde bu baskıcı siyasetle toplumu hizaya getirme gayretinden vazgeçsinler,” dedi.147

14 Kasım 2015 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, Türkiye Gazeteciler Sendikası, Çağdaş Gazeteciler

Derneği, DİSK Basın –İş Sendikası ile Gazetecilere Özgürlük Platformu, Basın Enstitüsü Derneği (IPI), Antalya’da yapılacak G20 zirvesinde basına akreditasyon uygulamasını eleştirdi. Ankara da bir araya gelen meslek örgütleri, "Basına akreditasyon uygulanması sorununun çözümünü beklerken yeniden keyfi değerlendirmelerle iptaller yaşanmaktadır. İktidar, yayın politikasından hoşlanmadığı gazetelerin çalışanlarının mesleklerini yapmalarını engellemektedir. G20 Zirvesi’nden hemen önce basına getirilen sınırlama da bu sorunun ulaştığı büyüklüğü ortaya koymaktadır. Halkın haber almak hakkı, kırmızı çizgimizdir"

142 https://www.cihan.com.tr/tr/avrupa-gazeteciler-federasyonu-ingiltere-temsilcisi-ozgur-basin-mucadelenizde-yaninizdayiz-1938212.htm143 http://www.meydangazetesi.com.tr/gundem/basin-ozgurse-akreditasyon-niye-var-h43647.html144 http://www.zaman.com.tr/dunya_abdden-akreditasyon-aciklamasi-endiseliyiz_2327157.html145 https://www.cihan.com.tr/tr/feza-gazetecilikten-arama-kararina-itiraz-1938207.htm146 http://www.zaman.com.tr/dunya_abden-sert-dumanli-tepkisi-cok-endiseliyiz_2327365.html147 http://www.imctv.com.tr/chpli-erdemden-gazetecilere-darp-ve-gozaltina-tepki/

- 21 -


dedi.148 Bitlis Gazeteciler Cemiyeti Başkanı İlhan Karabulut, Van'ın Erciş ilçesinde gözaltına

alınan gazetecilerle ilgili açıklamasında, “Özellikle emniyet güçleri sahada çalışan gazetecilerin çoğunu tanır. Bu yüzden çalışan, haber takibi yapan bir gazeteciyi bu şekilde gözaltına almak barbarlıktan, aymazlıktan başka bir şey değildir. Tanıdığınız bir gazeteci hakkında tutuklama kararı dahi olsa toplumun gözü önünde bu şekilde gözaltına almak kabul edilebilir değildir. Bu yapılan saygısızlığı kabul etmiyoruz. Silah sesleri altında gazetecilerin gözaltına alınması kadar dehşet ve utanç duyulacak bir görüntü olamaz.” dedi.149

15 Kasım 2015 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Turgay Olcayto, Samanyolu Yayın Grubu

bünyesindeki kanalların mahkeme kararı olmadan Türksat'tan çıkartılmasına tepki göstererek "Bunlar Türkiye'de basın özgürlüğüne, düşünce ve ifade özgürlüğüne indirilen yeni darbelerdir. Cemiyet olarak hazırladığımız raporları hem iktidara hem de muhalefete sunacağız. Türkiye çok sesli bir ülke olmalı, tek sesli bir ülke olmaktan kurtulmalı" dedi.150

16 Kasım 2015 Merkezi Washington’da bulunan Mülkiyet Hakları Topluluğu (Property Rights

Alliance) tarafından hazırlanan 2015 Uluslararası Mülkiyet Hakları Endeksi açıklandı. Türkiye, 129 ülkenin değerlendirildiği endekste 10 üzerinden elde ettiği 5.3’lük puanla 58. sırada yer alırken yargı bağımsızlığında 3.5 puanla 90. sıraya geriledi. Türkiye 2014 yılında değerlendirmeye alınan 97 ülke içinde 44. sırada yer almaktaydı.151

Medya Etik Konseyi Başkanı Halit Esendir, Samanyolu Grubu’na ait 14 medya organının Türksat’tan atılmasına tepki gösterdi. Esendir, “Yaşanan olayları gizlemenin, örtbas etmenin neredeyse imkânsız hale geldiği günümüzde sansür uygulayıp bir yayın grubunun uydudan çıkarılması karşı fikre gözlerini yummakla, kulaklarını kapatmakla eş değerdir. Siyasi iktidar, Samanyolu Grubu’nun yayınların susturarak ayrımcılık suçu işliyor” dedi.152

CHP Grup Başkanvekili Levent Gök, TRT Genel Müdürü Şenol Göka'nın 1 Kasım seçimi öncesinde "tarafsızlığını yitirdiği" gerekçesiyle görevden alınması için RTÜK'e başvurdu. Gök, RTÜK üyeleri, TRT Genel Müdürü’nün tarafsızlığını ihlal ettiğine yönelik karar almayıp Bakanlar Kurulu’na bu kararı göndermediği takdirde bu kararı almayan RTÜK üyeleri hakkında da hukuki ve cezai müeyyideler başlatacaklarını söyledi.153

17 Kasım 2015 HDP Grup Başkanvekilleri Pervin Buldan ve İdris Baluken, “1 Kasım seçim dönemi

süresince siyasi partilere eşit olmayan yayın politikası yürütüldüğünü” söyleyerek, TRT Genel Müdürü Şenol Göka'nın görevden alınması için RTÜK'e dilekçe verdi. Dilekçede, "Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu TRT tarafsız, tüm siyasi parti ve gruplara eşit mesafede durması gereken bir kamu yayıncısıdır. Bu yasal ve anayasal bir zorunluluktur. Ancak gerek seçim dönemleri yayınları, gerekse de seçim dönemi dışındaki yayınlar dikkate alındığında tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerine uygun davranması gereken TRT’nin 1 Kasım seçimleri öncesi bu kuralları ihlal ederek, taraflı yayın yaptığı, siyasi parti ve gruplar arasında fırsat eşitliği yaratmadığı açıkça görülmektedir.” denildi.154

Avrupa Komisyonu Sözcüsü Maja Kocijancic, Samanyolu Yayın Grubu'na bağlı çok 148 https://www.cihan.com.tr/tr/basin-meslek-orgutlerinden-akreditasyon-tepkisi-1939285.htm149 https://www.cihan.com.tr/tr/bitlis-gazeteciler-cemiyetinden-gazetecilere-gozalti-tepkisi-1939414.htm150 http://www.meydangazetesi.com.tr/gundem/tgc-baskani-ndan-turksat-hukuksuzluguna-tepki-h43846.html151 http://www.zaman.com.tr/gundem_turkiye-yargi-bagimsizliginda-129-ulke-arasindan-90-siraya-geriledi_2327763.html152 http://www.samanyoluhaber.com/medya-etik-konseyi-samanyolu-yayinlari-haberi/1192283/153 http://www.sozcu.com.tr/2015/gundem/trt-genel-muduru-icin-rtuke-basvuru-987558/154 http://www.radikal.com.tr/politika/hdp-basvurdu-trt-genel-muduru-gorevden-alinsin-1474266/

- 22 -


sayıda televizyon ve radyo istasyonunun, devlet kuruluşu Türksat'ın uydusundan çıkarılmasını “endişeyle not ettiklerini” söyleyerek, "Gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Hukukun üstünlüğü ve basın özgürlüğüne saygının önemini bir kez daha vurguluyoruz." dedi.155

TBMM'de partisinin grup toplantısında konuşan MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, "Türkiye, medya özgürlüğü, kişi hak ve güvenliği liginde küme düşmüştür. Başörtülü kadınlara kelepçe vurulan ülkenin ismi Türkiye’dir. Sonra dönüp başörtüsünün toplumda olumlu algılandığını söyleyen ve başı açıkları tahkir eden valilerin görev yaptığı ülkenin ismi Türkiye’dir. Televizyonlara baskın düzenlenen, zorla ele geçirilen gazetelere parti görevlileri atanan, okullara paralel operasyonları yapılan, dün dediğini bugün yalanlayan, diliyle kalbi arasında uçurumlar bulunan yöneticilerin bulunduğu ülkenin ismi de Türkiye’dir" dedi.156

Avrupa Gazeteciler Federasyonu (EFJ), Samanyolu Yayın Grubu bünyesindeki çok sayıda televizyon kanalı ve radyonun Türksat'tan çıkarılmasını kınadıklarını açıkladı Türkiye ve Balkan Sorumlusu Mehmet Köksal, "Farklı düşüncelere sahip olan kişilerin kendilerini özgürce ifade etmelerini sağlamak devletlerin görevidir. Avrupa ilerleme raporunda da bunun altı çiziliyor. Yapılanların hepsini kayıt altına alıyoruz ve bir şekilde Avrupa Konseyi'ne ve Avrupa Birliği ilerleme raporlarına olsun yansıtmaya çalışacağız" dedi.157

18 Kasım 2015 Eski Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, Koza İpek Holding’in ardından

Kaynak Holding’e yapılan kayyum atamaları ile ilgili kayyumların bir kurumun daha iyi işlemesini ve kimsenin mağdur olmasının önlenmesi amacıyla atandığını ancak bugün yapılanın bunun tam tersi olduğunu, iktidarın Sulh Ceza Hakimlikleri eliyle istediği kararı verdiğini belirterek, “Kayyum bir kurumu batırmak amacıyla hareket ediyor. Bunlar gelecekte hem hukuki hem cezai sorumluluklar doğuracak olan suçtur” dedi.158

CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, Samanyolu Yayın Grubu'na ait televizyon kanalları ve radyoların “hiçbir gerekçe gösterilmeksizin” Türksat yayın sağlayıcısından çıkarıldığı iddiasıyla suç duyurusunda bulundu. Duyuruda, "2024 yılına kadar sözleşmeleri bulunduğu için bu kanalları takip eden vatandaşlar Türksat hizmetini satın almış, fakat söz konusu kanalların hukuka aykırı bir şekilde yayın sağlayıcıdan çıkarılmasıyla haber alma hakkına ağır bir darbe vurulmuştur.” denildi.159

19 Kasım 2015 CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, 5187 sayılı Basın Kanunu’nun 11.

Maddesinde düzenlenen "Basın mensuplarının cezai sorumluluğu" hükmünün kötü niyetle kullanıldığını belirterek Anayasa’nın 28. maddesinde koruma altına alınan basın özgürlüğüne hükümet tarafından ağır darbeler vurulması sebebiyle Basın Kanunu’nun değiştirilmesine yönelik teklifte bulundu.160

CHP Genel Sekreteri Gürsel Tekin, Kaynak Holding’e kayyum atanmasını eleştirerek ilk defa mal ve can güvenliğinin ortadan kalktığını söyledi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın TV programda 'bana ihanet ettiler' sözlerine karşılık Tekin, "Bugün bir açıklaması var. 'Bana yanlış yapanların bedelini ödettim' diyor. Hukuku işlettim demiyor. Kin ve nefret üzerine bana yanlış yapanların bedelini ödetiyorum anlayışı hakim. Bir Anayasa bir hukuk anlayışı değil, daha çok kişisel bir anlayış hakim kılınmış. 8 bin kişinin işten

155 http://www.zaman.com.tr/dunya_ab-samanyolu-grubunun-turksattan-cikarilmasini-endiseyle-not-ettik_2327958.html156 http://www.hurriyet.com.tr/bahceliden-ilk-grup-toplantisinda-sert-sozler-40015089157 http://www.samanyoluhaber.com/efjden-turksatin-hukuksuzluguna-tepki-haberi/1192897/158 https://www.cihan.com.tr/tr/ertugrul-gunay-kayyim-bir-kurumu-batirmak-amaciyla-hareket-ediyor-1940692.htm159 http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/11/18/chpden-turksat-suc-duyurusu160 https://www.chp.org.tr/Haberler/4/tanal-basin-kanununun-degistirilmesini-teklif-etti-10002.aspx

- 23 -


çıkartılmasının onlar için bir önemi yok" dedi.161

21 Kasım 2015 CHP Genel Başkan Yardımcısı Enis Berberoğlu, medyanın tek sese emanet

edilmesinin teklif dahi edilemeyeceğini söyleyerek, "Medyanın siyasi, ticari rakipleri imha silahı olarak kullanılması, dağdaki terörle kıyaslanacak kadar acımasız yöntem tercihidir, terör suçudur" dedi.162

22 Kasım 2015 Gazeteci Tuluhan Tekelioğlu, medya şirketlerine kayyum atamalarının medyayı

tamamen yok etme operasyonu olarak nitelendirerek, gazeteciliğin kuşatma altında olduğunu söyledi. İpek Medya Grubu'na atanan kayyumun 200'e yakın gazetecinin işine son vermesiyle ilgili olarak, medya özgür değildi ama artık patron da özgür değil” dedi. Son dönemde işten çıkarılan gazeteciler ile ilgili yazdığı, Ya bizdensin ya da...” isimli kitabının yayınlanması nedeniyle yapılan söyleşi sırasında, Tekelioğlu, “Birçok kanal var ama tek zihniyet” diye konuştu.163

27 Kasım 2015 Basın Konseyi Başkanı Pınar Türenç, Cumhuriyet Genel Yayın Yönetmeni Can

Dündar ve gazetenin Ankara Temsilcisi Erdem Gül'ün tutuklanması üzerine yaptığı açıklamada, "Gazeteciler Can Dündar ve Erdem Gül değil, özgür haber ve halkın haber alma hakkı tutuklanmıştır. " dedi.164 İzmir Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Misket Dikmen, "Tüm dünyanın gözü önünde hukuk yok sayıldı, adalet ayaklar altına alındı, basın ve ifade özgürlüğü tutuklandı. Ülkemiz adına biz utanıyoruz" dedi.165 Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI), da tutuklanmaları kınayarak, “Dündar ‘gazetecilik yargılanıyor’ diyerek girdiği duruşma salonundan çıktığında, gazetecilik tutuklanmıştı.” dedi.166

İstanbul Barosu açıklamasında, “Bu karar, halkın haber alma özgürlüğüne indirilen bir darbe niteliğindedir. Belki bundan daha da önemlisi, gelecekte haberin oluşturulmasındaki unsurları değiştiren bir korkunun yaratılmasının amaçlanmış olmasıdır. Zira bu karar, basın özgürlüğünün tarih boyunca edindiği kazanımları yok sayan bir belgedir. Bu niteliği ile de basın tarihinde bir leke olacaktır. Özel olarak oluşturulan Mahkemelerle, açıkça yargıya müdahale niteliği taşıyan beyanların yan yana getirilebildiği bir atmosferde, hukuk adına soluk almak ne denli olası ise, Can Dündar ve Erdem Gül'ün casusluğunu ve örgüt üyeliğini anlamak da o denli olasıdır. Dünyanın en büyük Barosu olarak ‘pes’ diyoruz, pes!” ifadelerine yer verdi.167 DİSK Basın İş sendikasının açıklamasında ise, “Resmi tarihte bu günlerin nasıl yer alacağını önemsemiyoruz. Bu günler de geçecek. Tüm baskılara karşı, halkın habere ulaşma hakkı için mücadelemizi sürdüreceğiz. Bunların sorumluları da yargılanacak. Merak etmesinler eğer o günlerde bir haksızlığa uğrarlarsa onu da yazacağız.” dedi.168 CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, tutuklanmalara tepki göstererek, “Basın tarihimizin en ahlaksız ve vicdansız kararlarından biri olarak tarihe geçecek olan bu karar, tüm ortakları için utanç vesikası olacaktır. Ancak bugün, Türkiye'nin demokrasi ve özgürlük mücadelesinde yeni bir

161 http://www.zaman.com.tr/politika_gursel-tekin-mal-ve-can-guvenligi-ilk-kez-ortadan-kaldirildi_2328332.html162 http://www.zaman.com.tr/gundem_enis-berberoglu-rakipleri-imha-silahi-olarak-medyayi-kullanmak-teror-sucudur_2328679.html163 http://www.zaman.com.tr/pazar_medya-kusatma-altinda-ya-bizdensin-ya-da-yok-olmalisin_2328668.html164 http://www.sozcu.com.tr/2015/gundem/gazetecilik-susmayacak-susmayacagiz-996014/165http://www.hurriyet.com.tr/gazeteciler-cagrida-bulunacak-40019539?utm_source=t.co&utm_medium=post&utm_term=post&utm_content=gazeteciler-cagrida-bulunacak&utm_campaign=gazeteciler-cagrida-bulunacak_sondakikahaberleri166 http://www.hurriyet.com.tr/ipi-gazetecilik-tutuklandi-40019421167 http://www.hurriyet.com.tr/daha-sacma-bir-karar-olamaz-40019423168 http://sendika7.org/2015/11/disk-basin-is-ak-saray-soyledi-adalet-sarayi-uyguladi/

- 24 -


başlangıcın da müjdecisidir.” dedi. HDP Eş Genel Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ ise, “Türkiye’de düşünce ve ifade özgürlüğü, halkın haber alma ve basın özgürlüğü her gün ayaklar altına alınmakta ve çiğnenmektedir. Evrensel ve demokratik hiçbir ölçü geçerli değildir. Adalet mekanizması iktidarın ve Saray’ın denetimi altında davranmaktadır. Cumhurbaşkanı Erdoğan, yapılan haberin bedelini ödetmek için tutuklatmayı dayatmıştır.” ifadelerini kullandılar.169 Türkiye Barolar Birliği, konu ile ilgili olarak HSYK’ya başvurulacağını açıklayarak, “Bu yapılan, Ceza Muhakemesi Kanunu’na, Anayasa’ya ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne aykırılığı tartışmasız bir baskı ve yıldırma amaçlı keyfiliktir. Sulh Ceza Hâkimliklerinin siyasi iktidarın yeni sopası olduğu yolundaki iddiaların da ispatı niteliğindedir. Tarih, denetimsiz kalan siyasi iktidarların toplumları felakete sürüklediği nice örneklerle doludur ve tarih ondan ders almayanlar yüzünden tekerrür eder.” dedi.170

MİT TIR'ları soruşturmasında tutuklandıktan sonra Silivri Cezaevi'ne konulan Cumhuriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar basına açıklanan mektubunda "Bizimki de baskıyla özgürlük arasındaki bitmeyen mücadelesinin yeni bir cephesi… O nedenle bu cezayı, biz ödül kabul ediyoruz,” diyerek, ifade özgürlüğü mücadelesine verilen destek için basına teşekkür etti. Dündar ile birlikte tutuklanan Cumhuriyet’in Ankara Temsilcisi Erdem Gül de açıklanan mektubunda, "Haberim halkın karşı karşıya olduğu bir tehlikeye karşı uyarma amaçlıydı. Uyardım hapisteyim. Tekrar söylersem kişisel olarak rahat, iyi ve huzurluyum ama gazetecilik açısından kaygılıyım" dedi.171

Cumhuriyet Gazetesi Vakfı Başkanı Orhan Erinç Dündar ile Gül’ün tutuklanması ile ilgili “Olaylara alışığız. 70’leri, 80’leri de yaşadık. Ama bu güne kadar böyle bir ortamda gazetecilik yapmadım. Cumhurbaşkanı’na hakaret yargısı, yargıya yeni anlam kazandırdı. Adalet Bakanlığı’ndan izin alınmalıydı. ‘Soruşturma kısmı, kovuşturma kısmı için izin alınır’ dediler. Ancak tutukladılar. Hukukun zorlandığı bir sonuçla karşı karşıyayız" dedi.172 Bugün TV’nin eski genel yayın yönetmeni Tarık Toros tutuklamaların, Başbakan Davutoğlu’nun "basın özgürlüğü kırmızıçizgimdir" sözüne vurulan ağır bir darbe olduğunu belirterek "Mesele artık hukuk ve özgürlükler noktasına sıkışmış durumda. Basın özgürlüğü fikri mülkiyet hakları falan değil. Tutuklama, istisnai bir tedbirdir" dedi.173 Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin, "Gazetecilerin haber yaptıkları için tutuklanması 'akıl tutulması'dır. Silivri Hapishanesi şimdi de Dündar ve Gül’ü konuk ediyor. Silivri elbet bir gün demokrasi müzesi olacaktır" dedi.174 Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı, tutuklanmalara gösterdiği tepkide göstererek" ‘Basın özgürlüğü tehdit altındadır’ aşamasını çoktan geçmiş durumdayız. İktidara biat etmeyen gazetecilerin tehdit edildiği ya da tutuklandığı bir ülkede yaşıyoruz. Silivri Cezaevi artık gazeteciler için bir toplama kampına dönüşmüştür" dedi.175 DİSK, KESK, TMMOB ve Türk Tabipler Birliği’nin ortak bildirisinde, cezaevlerinde tutuklu gazeteci sayısının 30’u bulduğuna işaret edilerek, Bizzat Cumhurbaşkanı'nın bu haberi (haberi yapılan suçu) kişiselleştirip suçüstü psikolojisiyle gazetecileri hedef göstererek ‘bunun bedelini ağır ödeyecek. Öyle bırakmam onu’ demesinden beri beklenilen oldu. Böylece, bir kelepçe daha takıldı basın özgürlüğüne ve bir kilit daha vuruldu halkın doğru haber alma hakkına" denildi.176 CHP Milletvekili Mahmut Tanal, da tepkisini kendisini ihbar ederek kendi 169 http://www.bugun.com.tr/politika/kilicdaroglundan-can-dundar-aciklamasi-1939816.html ve http://www.posta.com.tr/turkiye/HaberDetay/HDP-den-Dundar-ve-Gul-un-tutuklanmasina-tepki.htm?ArticleID=313917170 http://www.haberturk.com/gundem/haber/1159362-tbb-dundar-ve-gul-icin-hsykya-basvuracak171 https://www.cihan.com.tr/tr/silivri-cezaevindeki-dundar-ve-gulden-yazili-mesaj-1948917.htm172 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/pinar-turenc-7-sulh-ceza-1940417.html173 https://www.cihan.com.tr/tr/tarik-toros-tutuklama-basin-ozgurlugu-kirmizi-cizgimdir-sozune-darbedir-1949542.htm174 http://www.gazetecilercemiyeti.org.tr/silivri-bir-gun-demokrasi-muzesi-olacaktir/175 http://www.zaman.com.tr/gundem_gyvden-gazetecilerin-tutuklanmasina-tepki_2329768.html176 https://www.cihan.com.tr/tr/sendikalar-basin-ozgurlugune-bir-kelepce-daha-vuruldu-1949467.htm

- 25 -


aleyhinde suç duyurusunda bulunduğunu söyledi. Tanal, “O TIR’larda ne vardı? Silah vardı. Nereye gidiyordu? IŞİD’e gidiyordu. Kendi aleyhimde suç duyurusunda bulunuyorum. Eğer bu suçsa, devlet sırrıysa ben buradan işliyorum. Dayanağı dört tane savcının yargılandığı dosyada" diye konuştu.177 Zaman gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Abdülhamit Bilici, de yaptığı açıklamada, ilk defa bu baskılar sayesinde Türkiye’de sağ, sol ayrımlarının kalktığını belirterek "Cumhuriyet gazetesiyle bizim görüşlerimiz arasında fark olabilir, zaten var. Bu görüş ayrılıklarımız demokrasiyi, medya özgürlüğünü, insan haklarını, hukukun üstünlüğünü savunmama asla engel değil. Hiç kimse demokrasiyi, medya özgürlüğünü, hukukun üstünlüğünü savunmaktan korkmasın" dedi.178

Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF), Avrupa Masası Direktörü Johann Bihr, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın basını kontrol altına alma girişiminin çok tehlikeli olduğunu belirtti ve Dündar ile Gül'ün derhal serbest bırakılması çağrısında bulundu. RSF, 18 Kasım'da 2015 Basın Özgürlüğü Ödülü’nü Cumhuriyet gazetesinin Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar'a vermişti.179

28 Kasım 2015 Cumhuriyet gazetesi, Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Ankara temsilcisi

Erdem Gül'ün tutuklanmasıyla ilgili "Arkadaşlarımızla övünüyoruz" başlıklı bildiri yayınladı. Bildiride “Şaşırmadık. Öfkemizi aşıp işimize bakacak, halkın gerçekleri öğrenme hakkını, kapalı kapılar ardında dönen dolapları gün ışığına çıkarma ödevimizi sürdüreceğiz” denildi.180 Dündar ile Gül’ün tutuklanması ve Today’s Zaman Genel Yayın Yönetmeni Bülent Keneş’e sekiz yıl hapis istenmesi ile ilgili filozof, dilbilimci ve tarihçi Prof. Dr. Noam Chomsky, "Otoriter yönetimin, sivil inisiyatifin zayıflatılması yönünde atmış olduğu korkunç bir adımdır" dedi.181

29 Kasım 2015 ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Mark Toner, Can Dündar ve Erdem

Gül’ün tutuklanmalarıyla ilgili, “Saygın Türk gazetesi Cumhuriyet’in kıdemli editörlerinin tutuklanmalarından rahatsızlık duyuyoruz. Soruşturma, suçlamalar ve tutuklama Türk hükümetinin basın özgürlüğünün temel prensiplerine yönelik bağlılığı konusunda ciddi endişelere neden oldu" dedi.182 Dündar ve Gül'ün tutuklanması nedeniyle Cumhuriyet gazetesini ziyaret eden CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, "Gazetecinin görevi zaten haber yapmaktır. Haber yaptı diye tutuklanan gazeteci mi olur? Haberin yanlış olduğunu söylemiyorlar, haberin doğru olduğunu kabul ediyorlar. 'Neden doğru haber yaptın' diye gazetecileri tutuklayıp hapse atıyorlar. Kabul edebileceğimiz bir olay değildir. Medyaya sahip çıkacağız, hukukun üstünlüğüne sahip çıkacağız" dedi.183

30 Kasım 2015 KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, yayınladıkları haber nedeniyle tutuklanan

Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Ankara Temsilcisi Erdem Gül'e destek olduğunu belirterek "Demokrasi, insan hakları, düşünce ve ifade özgürlüğü, haber alma hakkı, insan olmanın olmazsa olmazları. Ben de her şeyden önce insanım ve Dündar ile Gül'e ve onların şahsında özgürlüğünden yoksun bırakılmış tüm gazetecilere dayanışmamı

177http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/434225/Mahmut_Tanal_kendini_ihbar_etti__O_TIR_lardaki_silahlar_ISiD_e_gidiyordu.html178 https://www.cihan.com.tr/tr/bilici-hic-kimse-hukukun-ustunlugunu-medya-ozgurlugunu-savunmaktan-korkmasin-1948704.htm179 https://www.cihan.com.tr/tr/rsf-basin-ozgurlugu-odulunu-alan-dundarin-tutuklanmasinin-sokunu-yasiyor-1948918.htm180 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/434607/Arkadaslarimizla_ovunuyoruz.html181 https://www.cihan.com.tr/tr/chomsky-gazetecilerin-tutuklanmasi-korkunc-bir-adim-1949721.htm182 http://www.hurriyet.com.tr/rahatsizlik-duyuyoruz-40020328183 http://www.zaman.com.tr/politika_kilicdaroglu-hani-basin-ozgurlugu-kirmizi-cizginizdi_2330151.html

- 26 -


belirtirim" dedi.184

RTÜK Cezaları

11 Kasım 2015 RTÜK, 10 Kasım yayını nedeniyle tepki çeken Akit TV’ye para cezası verdi, kanalın

aynı suçu bir kez daha işlemesi halinde yayın lisansının iptal edileceğini bildirdi. Yeni Akit gazetesinin internet sitesinde, "Zulüm 1938'de son buldu" şeklinde yayınladığı bir haber içinde Atatürk'e hakaret edilmesi tepkilere neden olmuştu.185

RTÜK, "Tarafsız Bölge" programında Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi’nin "PKK terör örgütü değildir" sözleri nedeniyle CNN Türk'e 700 bin lira para cezası verdi. Konu üzerine Twitter’dan açıklama yapan Elçi ise cezanın adil olmadığını belirterek, “Sorumluluk bana ait. CNN Türk’teki sözlerim nedeniyle verilen para cezası haksız ve adaletsiz bir ceza. Canlı bir yayın sırasında sarf ettiğim sözler nedeniyle Ahmet Hakan veya CNN Türk’ün nasıl bir kusuru veya sorumluluğu olabilir ki” dedi.186

22 Kasım 2015 RTÜK Üst Kurulu, Sözcü gazetesi sahibi Ertuğrul Akbay'ın evindeki kaçak garajı

haber yapan, A Haber'e İzleme ve Değerlendirme Dairesi'nin “ihlal yok” raporuna rağmen para cezası kesti.187

RTÜK, Sözcü gazetesinin sahibi Burak Akay’ın evinde kaçak olduğu öne sürülen garaj ile ilgili olarak yapılan haberler için, RTÜK İzleme ve Değerlendirme Dairesi’nin "ihlal yok" kanaatine varmasına rağmen, “A Haber” e para cezası verdi.188

25 Kasım 2015 RTÜK Başkanlığı’na AKP kontenjan üyesi İlhan Yerlikaya seçildi.

Başkanvekilliğine ise MHP kontenjanından üye olan Esat Çıplak seçildi.189

28 Kasım 2015 A Haber’e 1 Kasım seçimleri öncesinde yaptığı yayınlar nedeniyle YSK ve

RTÜK’ten 60 kez yayın cezası verildi.190

Diğer Gelişmeler

3 Kasım 2015 Bakırköy 2. Ağır Ceza Mahkemesi, "Selam Tevhid'de kumpas" soruşturması

kapsamında, açığa alınan 54 hakim ve savcı hakkında "siyasal ve askeri casusluk", "silahlı terör örgütü kurma ve üye olma" ve "Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ortadan kaldırmaya teşebbüs" suçlarından yurt dışına çıkış yasağı kararı aldı.191

4 Kasım 2015 Umut Vakfı’ndan yapılan açıklamada, 2015 yılının ilk 10 ayında, 346 kadının

cinayete kurban gittiği ve 73 kadının yaralandığı belirtildi.192

184 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/436904/KKTC_Cumhurbaskani_ndan_Can_Dundar_ve_Erdem_Gul_e_destek_mesaji.html185 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/414701/RTUK_ten_Akit_TV_ye__Bir_daha_yaparsan_lisans_cezasi.html186 http://www.hurriyet.com.tr/ahmet-hakanin-programina-ceza-40012886187 http://www.ahaber.com.tr/gundem/2015/11/22/rtukten-pes-artik-dedirten-ceza188 http://www.ahaber.com.tr/gundem/2015/11/22/rtukten-pes-artik-dedirten-ceza189 http://www.milliyet.com.tr/rtuk-baskani-belli-oldu/siyaset/detay/2153443/default.htm190 http://www.ahaber.com.tr/gundem/2015/11/28/rtukten-intikam-gibi-ceza191 http://www.hurriyet.com.tr/54-h-kim-ve-savciya-yurtdisi-yasagi-40009718192 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/405465/Son_10_ayda_346_kadin_olduruldu.html

- 27 -


5 Kasım 2015 KCK (Kürdistan Topluluklar Birliği) Yürütme Konseyi Eşbaşkanlığı, "Tek taraflı

eylemsizlik AKP'nin savaş politikası ve gerçekleşen saldırılarla son bulmuştur" açıklamasını yaptı.193

Şırnak’ın Cizre ilçesinde 1993-1995 yılları arasında meydana gelen 20 faili meçhul cinayetle ilgili olarak haklarında dava açılan, aralarında emekli Albay Cemal Temizöz ile Cizre eski Belediye Başkanı Kamil Atağ’ın da bulunduğu sekiz tutuksuz sanık, beraat etti.194

6 Kasım 2015 Ekim ayında İstanbul Şehir Üniversitesi rektörlüğüne getirilen Bugün yazarı Ali Atıf

Bir görevinden alındı.195

10 Kasım 2015 Akit TV, Mustafa Kemal Atatürk’ün ölümünün 77. Yılında, Atatürk'ün hayatını

kaybettiği tarih olan 1938 için, "Zulüm 1938'de son buldu" ifadelerini kullandı. Yayının ardından sosyal medyada "RTÜK'e şikayet kampanyası" başlatıldı ve çok sayıda kullanıcı, RTÜK'ün internet sitesi ve şikayet hattı üzerinden söz konusu yayının şikayet edilmesine yönelik çağrılarda bulundu. RTÜK, ise şikayetlere yönelik verdiği cevapta, Akit TV’nin Mustafa Kemal Atatürk’e yönelik yayının titizlikle takip edildiğini bildirdi.196

Başbakan Ahmet Davutoğlu, Amerikan CNN International kanalında gazeteci Christiane Amanpour’a verdiği demeçte, basın özgürlüğü ve entelektüel özgürlüğün “kırmızı çizgisi” olduğunu söyleyerek, “Eğer bir gazeteciye, köşe yazarına ya da entelektüele bir saldırı olursa onları ben savunurum. Buna garanti veriyorum.” dedi.197

11 Kasım 2015 Hakkari’de PKK lideri Abdullah Öcalan üzerindeki “tecrid”in kaldırılması için

düzenlenen yürüyüşe polisler plastik mermi ve biber gazıyla müdahale etti. HDP Hakkari milletvekillerinden Abdullah Zeydan gaz fişeği kapsülüyle, Selma Irmak ise plastik mermiyle vuruldu.198

Ankara Barosu, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün 77. ölüm yıldönümü olan 10 Kasım’da Akit TV'de yayınlanan Gün Başlıyor Programı'nda, "Zulüm 1938'de son buldu" başlığı altında Atatürk'e hakaret içeren sözleri gerekçesiyle Akit TV hakkında suç duyurusunda bulundu. Ankara Barosu Başkanı Hakan Canduran da Akit TV'yi Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'na (RTÜK) şikâyet etti.199

12 Kasım 2015 Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü AKP milletvekili Numan Kurtulmuş,

Avrupa Birliği ilerleme raporunda "medya ve yargı bağımsızlığı" ile ilgili eleştiriler konusunda yaptığı açıklamada “Türkiye’deki sistemin basın özgürlüğü bakımından herhangi bir demokratik ülke ile kıyas edildiğinde onlardan aşağıda kalacak durumda olmadığını” söyledi. Kurtulmuş, “AB’nin raporlarında Türkiye’ye karşı taraflı olarak ifade edilen bazı cümlelerden birisi olarak bunları görüyoruz. Asla kabul etmemiz mümkün değildir. Biz kendi içimizde kendi demokratik standartlarımızı sürekli geliştiren bir ülkeyiz. Bu anlamda da

193 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/406953/PKK_den__ateskesi_bitirdik__aciklamasi.html194 http://www.hurriyet.com.tr/cizre-jitem-davasinda-saniklara-beraat-karari-40010485195 http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/11/06/ali-atif-bir-rektorlukten-alindi196 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/412337/Akit_Ataturk_e_yine_kin_kustu.html ve http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/412745/RTUK_ten_Akit_TV_nin_kin_kusan_yayini_icin_aciklama.html197 http://www.hurriyet.com.tr/basin-ozgurlugu-kirmizi-cizgimdir-40012450198 http://www.dha.com.tr/hdpli-irmaka-plastik-mermi-zeydana-gaz-kapsulu-isabet-etti-_1070296.html199 http://www.aydinlikgazete.com/turkiye/ankara-barosundan-akite-suc-duyurusu-h78735.html

- 28 -


Türkiye’nin demokratik standartları her alanda fevkalade ciddi şekilde uluslararası sistemde iftihar edebileceğimiz bir noktadadır. Bu raporda ifade edilen cümleleri aynen iade ediyoruz" dedi.200

13 Kasım 2015 Yargıtay 11. Ceza Dairesi, CHP İstanbul Milletvekili İlhan Cihaner ve emekli

Orgeneral Saldıray Berk'in de aralarında bulunduğu 14 sanığın "Ergenekon terör örgütü üyeliği" suçundan yargılandığı davada, tüm sanıkların beraatlarına karar verdi.201

15 Kasım 2015 Diyarbakır’ın Silvan ilçesinde HDP heyetinin ilçedeki yasaklı mahallelerde yürümek

istemesi üzerine polis heyetinin ateş açmasıyla ilgili Twitter hesabından açıklama yapan HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ, "Orada az vahşet uyguladı, halkın üzerine ateş açmadı diye özel harekâtçılar tarafından dövülen polisler var. Askere ne yapıyorlar bilmem” dedi.202

16 Kasım 2015 HDP Adana Milletvekili Meral Danış Beştaş, 1 Kasım seçimlerinin iptal edilmesi

için Yüksek Seçim Kuruluna (YSK) başvurduklarını açıkladı. Danış, iptal isteminin gerekçelerini, "basının baskı altında olması", "Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın tutumu nedeniyle dürüstlük ilkesinin ihlal edilmesi", "HDP'ye yönelik saldırılar" ve "seçmenlerin korkutulması" başlıkları altında sıraladıklarını söyledi.203

Eski Avrupa Birliği Bakanı, AKP milletvekili Volkan Bozkır, AB İlerleme Raporu hakkında “Bu yılki raporun içinde katıldığımız bölümler var, katılmadığımız bölümler var. Ben bu tip belgelerin basın önünde tartışılmasını doğru bulmuyorum. Her konunun bir mahremiyeti vardır. O mahremiyete riayet ettiğiniz sürece de yarar sağlarsınız” dedi.204

17 Kasım 2015 Yönetimine kayyum atanarak el konulan ve çok sayıda gazetecinin işine son verildiği

İpek Medya Grubu’ndan ayrılan gazeteciler "Özgür Düşünce" adıyla yeni bir gazete çıkardılar. Nazlı Ilıcak, Tarık Toros, Yavuz Baydar, Ergun Babahan gibi yazarların kadroda yer aldığı gazete ayrıca internet adresi üzerinden de yayınlanacak.205

Yüksek Seçim Kurulu (YSK), HDP'nin 1 Kasım seçimlerinin iptal edilmesi ile ilgili yaptığı başvuruyu reddetti.206

18 Kasım 2015 İstanbul Anadolu 10. Sulh Ceza Hakimliği, yedi kayyumu Kaynak Holding'in 21

şirketinin her birine atadı. Atanan kayyumlara yapılan işin niteliği, ağırlığı dikkate alınarak her bir şirket kayyumluğu için 5 bin TL olmak üzere 21 şirketten 105 bin lira ücretin takdir edildiği belirtilen kararda, maaşların atandıkları şirket bütçesinden karşılanmasına hükmedildi. Kaynak Holding'in aylık kayyum ücret ödemesi toplam 735 bin TL olacak.207

HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ hakkında Diyarbakır’ın 12 gün sokağa çıkma yasağı süren Silvan İlçesi’nde yürütülen operasyon sırasında polislere hakaret ettiği ve değişik zamanlarda yaptığı konuşmalarda “Terör örgütü propagandası” yaptığı gerekçesiyle

200 https://www.cihan.com.tr/tr/kurtulmus-ilerleme-raporunda-basinla-ilgili-elestirileri-aynen-iade-ediyoruz-1933766.htm201 http://www.radikal.com.tr/turkiye/ilhan-cihaner-dahil-14-saniga-beraat-1472053/202 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/419377/Yuksekdag__Halkin_uzerine_ates_acmadi_diye_dovulen_polisler_var.html203 http://www.hurriyet.com.tr/hdp-secimlerin-iptali-icin-yskya-basvurdu-40014685204 https://www.cihan.com.tr/tr/bozkir-ab-ilerleme-raporunun-basin-onunde-tartisilmasini-dogru-bulmuyorum-1938921.htm205 https://www.cihan.com.tr/tr/ozgur-dusunce-gazetesi-okuyucuyla-bulustu-1939827.htm206 http://www.milliyet.com.tr/ysk-hdp-nin-yaptigi-o-basvuruyu-gundem-2149447/207 http://www.sozcu.com.tr/2015/gundem/kayyuma-kisi-basi-aylik-105-bin-tl-maas-989296/

- 29 -


soruşturma başlatıldı.208

19 Kasım 2015 Vakıf Yükseköğretim Kurumları Yönetmeliğinde yapılan değişikliğe göre, Yüksek

Öğretim Kuruluna (YÖK) ‘bazı hallerde’ vakıf üniversitelerini kapatma yetkisi verildi. Bir süre önce YÖK tarafından hazırlanan taslakta yer alan önerilere göre vakıf yükseköğretim kurumlarının, yükümlülüklerini yerine getirmeme, "yol gösterici, düzeltici, kısıtlayıcı veya faaliyet iznini kaldırıcı" önlemler alma, kurum yöneticilerinin "ülkenin bölünmez bütünlüğüne karşı eylemleri doğrudan işlemesi veya bu tür eylemleri desteklemesi" halinde YÖK bu üniversitelerin kapatılmasına karar verebilecek.209

22 Kasım 2015 Türkiye Gazeteciler Federasyonu Genel Başkanı Yılmaz Karaca, Basın Kartları

Komisyonu’nun kararlarının gizlendiğinin bizzat Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü’nce tescillendiğini söyledi. BYEGM’nin resmi sitesine girerek, “Komisyon Kararları açıklandı” butonunu tıklayan gazetecilerin, “TC Kimlik No” sorgulamasıyla karşılaştığını belirten Karaca, “Komisyonda dosyası olup da kart alma koşullarını taşıyan yüzlerce gerçek gazeteci, sorgulama sonunda, “Bu kimlik numarası ile herhangi bir sonuca ulaşılamamaktadır” ibaresiyle karşılaştıklarını belirtti. Karaca, Genel Müdür’ün komisyon kararlarını keyfi bir elemeye tabi tuttuğunu, söyledi.210

23 Kasım 2015 Ankara’da 120 kişinin hayatını kaybettiği miting sırasında, “kasta varan ağır

ihmalleri bulundukları” gerekçesiyle başta Başbakan Ahmet Davutoğlu olmak üzere çok sayıda kamu görevlisi hakkında suç duyurusunda bulunuldu. Barış mitingini düzenleyen DİSK, KSEK, TMMOB, Türkiye Tabipler Birliği (TBB) ile Genel-İş Sendikası, yetkilileri Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusu dilekçelerini sundu.211

24 Kasım 2015 Suriye'nin Bayırbucak bölgesinde, Türkiye sınırı yakınında bir savaş uçağı, Türk

hava sahasını ihlal ettiği gerekçesiyle vurularak düşürüldü, pilotların paraşütle atladığı belirtildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yaptığı açıklamada, düşürülen uçağın Rus savaş uçağı olduğunu belirterek "Angajman kuralları gereği müdahale edilmiştir" dedi. Başbakan Ahmet Davutoğlu, Suriye sınırında düşürülen uçakla ilgili olarak, sınır ihlali halinde her türlü tedbiri almalarının görevleri olduğunu söyledi. Genelkurmay Başkanlığından yapılan açıklamada ise "Sınır ihlali yapan milliyeti bilinmeyen uçak beş dakika içerisinde 10 kez ikaz edilmesine rağmen Türk Hava Savasını ihlal etmiştir ve bunun üzerine müdahale edilmiştir" denildi. Düşürülen uçakla ilgili radar iz analizinde uçağın Türk hava sahasını açıkça ihlal ettiğinin görüldüğü de belirtildi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ilgili açıklamasında Rus uçağının Türkiye sınırına bir kilometre mesafede Suriye sınırı içinde düşürüldüğünü, düşen uçakta bulunan mürettebatın Türkiye’yi tehdit etmediğini, uçağın uçuş yaptığı bölgenin ise çoğunlukla Suriye'ye Rusya’dan gelen militanların olduğu bölge olduğunu belirtti. Putin, “Terörün yardakçılarının kışkırttıkları tarafından sırtlarından bıçaklandıklarını” da söyledi. ABD Başkanı Barack Obama, "Türkiye, her ülke gibi topraklarını ve hava sahasını koruma hakkına sahiptir" derken, ABD Dışişleri Bakanlığı,

208 http://www.hurriyet.com.tr/hdp-es-genel-baskani-figen-yuksekdag-hakkinda-sorusturma-40015778209 http://www.aljazeera.com.tr/haber/cemaat-universitesine-kayyum-hamlesi210

https://www.cihan.com.tr/tr/turkiye-gazeteciler-federasyonu-byegm-komisyon-kararlari-saibelidir-1947312.htm211 https://www.cihan.com.tr/tr/10-ekim-mitingini-duzenleyen-kurumlardan-suc-duyurusu-1947514.htm

- 30 -


NATO müttefiki olarak Türkiye’nin yanında olduklarını açıkladı.212

Suriye'nin Bayırbucak bölgesinde düşürülen Rus savaş uçağı radar izi analizinin TSK tarafından değil BYEGM’ce paylaşıldığı öğrenildi.213

27 Kasım 2015 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Medya özgürlüğü kavramı çoğu zaman

yanlış ve hatalı bir şekilde bu toplumu var eden, ayakta tutan milli ve manevi değerlere hakaret hakkı olarak algılanmıştır. Bu ülkenin medyası darbelere giden süreçlerde ve darbe dönemlerinde ortaya koyduğu tutumda utanç verici bir maziye, bir geçmişe sahiptir” dedi.214

29 Kasım 2015 Avrupa Birliği-Türkiye Zirvesi sonrasında açıklama yapan Hollanda Başbakanı Mark

Rutte, görüşmelerde Türkiye deki basın özgürlüğü konusunun da ele alındığını söyledi. Görüşmelerde sadece mülteci konusunda bir anlaşma sağlandığını belirten Rutte, “Türkiye’deki insan hakları ve Avrupa Birliği'nin diğer önemli değerlerinden olan basın özgürlüğü meselesini gündeme getirdim. Umuyoruz ki mülteci meselesiyle birlikte diğer değerlerimiz olan insan hakları da korunur ve devamında tam üyelik için ön adım atılır. Türkiye ile tam üyeliğin çok yıllar alacağını düşünüyorum” dedi.215

30 Kasım 2015 Adana ve Hatay'da, Ocak 2014'te MİT'e ait TIR'ların durdurulması soruşturması

kapsamında adliyeye sevk edilen Ankara Jandarma Bölge Komutanı Tümgeneral İbrahim Aydın, Tuğgeneral Hamza Celepoğlu ve emekli Albay Burhanettin Cihangiroğlu 2. Sulh Ceza Hâkimliği’nce tutuklandı.216

Olumlu Gelişmeler

5 Kasım 2015 Savcı Mehmet Selim Kiraz’ın Çağlayan Adliyesi’nde rehin tutulması ve

öldürülmesine ilişkin getirilen yayın yasağına uymadıkları gerekçesiyle, “Terör Örgütü Propagandası yapmak" suçlamasıyla haklarında dava açılan soL'un o dönemki Genel Yayın Yönetmeni Alper Birdal ve Sorumlu Müdür Hafize Kazcı, ilk duruşmada beraat etti.217

12 Kasım 2015 Hürriyet gazetesinin internet sitesinde Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi

hakkında verilen idam kararı üzerine, “Yüzde 52 ile seçilen Cumhurbaşkanı’na idam” başlığıyla yayınlanan habere ilişkin başlatılan soruşturma sonucu verilen takipsizlik kararına yapılan itiraz reddedildi.218

17 Kasım 2015 Şarkıcı Atilla Taş, Başbakan Ahmet Davutoğlu’na sosyal medya üzerinden hakaret

ettiği gerekçesi ile yargılandığı davada beraat etti. Mahkeme, Taş’ın attığı tweetlerin ifade özgürlüğü kapsamında ve eleştiri mahiyetinde olduğunu belirterek beraatına karar verdi.219

Birleşik Haziran Hareketi’nin, Nisan ayında gözaltına alınarak haklarında 212 http://www.milliyet.com.tr/suriye-sinirinda-ucak-dustugu-gundem-2152701/ve https://www.cihan.com.tr/tr/erdogan-angajman-kurallari-geregi-mudahale-edilmistir-1947965.htm213 http://www.meydangazetesi.com.tr/gundem/radar-izi-analizini-tsk-degil-byegm-paylasti-h45759.html214 http://www.haberturk.com/gundem/haber/1159455-cumhurbaskani-erdogan-konusuyor215 http://www.yeniasya.com.tr/dunya/turkiye-nin-ab-ye-tam-uyeligi-uzun-yillar-alabilir_371657216 http://www.hurriyet.com.tr/2-general-ve-1-albay-tutuklandi-40020444217 http://haber.sol.org.tr/medya/savci-kirazin-goruntulerinin-yayinlanmasi-davasinda-sola-beraat-karari-135168218http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/415173/_Yuzde_52_ile_secilen_Cumhurbaskani_na_idam__basligi_icin_karar_kesinlesti.html219 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/421907/Davutoglu_na_hakaretten_yargilanan_Atilla_Tas_beraat_etti.html

- 31 -


“Cumhurbaşkanı’na hakaretten” dava açılan altı üyesi için beraat kararı verildi.220

18 Kasım 2015 Uluslararası Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütünün, 2015 Basın Özgürlüğü

Ödülü Cumhuriyet gazetesine verildi. Fransa’nın Strasbourg kentinde düzenlenen bir törenle gazeteye verilen ödülü Cumhuriyet’in genel yayın yönetmeni Can Dündar aldı.221

Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB), “müstehcenlik” iddiasıyla sansürlediği Lezce.com ve Reddit’in erişim engelini kaldırdı.222

20 Kasım 2015 AYM, Diyarbakır'da 2011 tarihinde, gösteri yürüyüşü sırasında plastik mermiyle

gözünden yaralanan Hüseyin Caruş’a 15 bin TL manevi tazminat ödenmesine karar verdi. Davaya ilişkin Resmi Gazetede yayımlanan kararda, “kolluk kuvvetlerinin Anayasa'nın 17. maddesi kapsamındaki etkili soruşturma yükümlülüğünü ihlal ettiği” belirtildi.223

Değerlendirme

Gerek AİHM, gerekse Anayasa Mahkemesi’nin, “İktidarda veya kamuoyu önünde olanların eleştiriye tahammül etmeleri ve bunların ifade özgürlüğü çerçevesinde değerlendirilmesi gerekir” kararı bulunuyor. Nitekim medya özgürlüğü açısından AİHM’in en önemli kararlarından biri de Radyo Twist/Slovakya davasıdır.224 Bu dava sonucunda AİHM’in hüküm altına aldığı şu noktalar medya ve iletişim özgürlüğü açısından çok önemlidir:

“İfade özgürlüğü, demokratik toplumun en önemli temellerinden birisini oluşturur… Bu özgürlük sadece olumlu bilgi ve fikirler için değil; kızdıran, şok edici ve rahatsızlık veren bilgi ve fikirler için de geçerlidir... Basının her ne kadar kişilerin şöhretine ve haklarına zarar veren yayın yapmaktan kaçınması gerekir ise de asli işlevi kamu yararı olarak değerlendirilen her konuda bilgi ve fikirleri aktarmaktır… Kamusal figürler olan siyasetçiler için kabul edinebilir eleştiri sınırları sıradan insanlara göre daha geniştir... Basına verilen cezanın yaratacağı “caydırma etkisi”nin,225 gelecekteki gözetim işlevine ilişkin performansını olumsuz etkileyeceği dikkate alınmalıdır.

AİHM’in başka davalardaki benzer kararları da Cumhuriyet gazetesine polisin yaptığı baskın, matbaa araçlarının durdurulması ve iki üst düzey yöneticisinin de tutuklanmasına aykırı hükümlerdir. Bunların içinde benzerliği açısından en dikkat çekeni AİHM Observer ve Guardian / İngiltere davasıdır (1991).226 AİHM bu davada İngiliz Gizli Servisi’ne mensup bir kişinin emekli olduktan sonra yazdığı kitabın yayınlanmasının ulusal güvenlik gerekçesiyle durdurulmasını özgürlüğünün ihlal edildiği sonucuna vararak sonlandırdı. Kitabın yayınının önünü açtığı bu kararında şu görüşe vurgu yaptı:

“[ifade özgürlüğüne] önceden getirilen sınırlamaların büyük bir dikkatle incelenmesi gerekir. Bu basın bakımından özel bir önem taşır. Çünkü haber çabuk değerini yitiren bir üründür. Basımının ya da dağıtımının kısa bir süre gecikmesi dahi, bütün değerinin ve ilginin yitirilmesine yol açar" (paragraf 60).

220 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/407179/_Hirsiz-katil_Erdogan__demek_haktir__ceza_verilemez_.html221 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/423189/RSF_2015_Basin_Ozgurlugu_Odulu_Cumhuriyet_e.html222 http://www.diken.com.tr/ac-kapa-tib-lezce-ve-redditin-erisim-engeli-kaldirildi/223 http://www.haberturk.com/gundem/haber/1155824-plastik-mermiden-gozunu-kaybeden-gence-15-bin-lira-tazminat224 https://www.academia.edu/8348564/RADIO_TWIST_A_S._v._SLOVAKIA_Davası225 http://www.hraction.org/wp-content/uploads/Bulletin-V.pdf226 http://hudoc.echr.coe.int/eng?i=001-57705#{"itemid":["001-57705"]}, ve http://t24.com.tr/yazarlar/riza-turmen/turkiyede-basin-ozgurlugu,11071

- 32 -


Ayrıca Avrupa Parlamentosu’nun 15 Ocak günü Türkiye ile ilgili olarak kabul ettiği kararda227 da “özgür ve çoğulcu bir basın her demokrasinin temel unsurudur” diyerek Türk Hükümeti’ne basına özgürlüğünü sağlamaya öncelik vermesi” konusunda çağrı yapılmıştı.

Dolayısıyla yazdıklarının içeriğinin ahlaki veya ulusal çıkarlara uygun olması gazetecinin düşünce özgürlüğünün ön şartı değildir. Düşünce özgürlüğü Anayasa’ya veya hükümet politikasına uygun düşenler için değil, aykırı olabilecek düşünceler için de anlam ifade eder.

AİHM ve Anayasa Mahkemesi kararlarıyla korunan husus da gazetecinin haberi, yorumu, siyasi tutumu veya ideolojisi değil, halkın haber alma hakkı ile gazetecinin haberini veya yorumunu paylaşabilme, özgürlüğü kullanabilme hakkıdır.

Kişinin gazeteci olması, onu suç işlemez varlığa dönüştürmez, hakkında ceza takibatı yapılmasını engellemez, yürürlükteki yasalara uyması gereğini ortadan kaldırmaz; yerine getirdiği kamusal işlev gazetecinin işini önemli kılar.

O nedenle Can Dündar ve Erdem Gül hakkındaki ceza soruşturması ve tutukluluk hali AİHM ve Anayasa’nın koruduğu değerlere aykırı bir müdahaledir.

Bununla birlikte, hukukta görev tanımları bir işletmenin ekonomik ve idari görevlerini üstlenmek olan, işletme politikasına müdahalelerinin kesinlikle olmaması gerektiğine hükmedilen kayyumların İpek Koza Medya Grubu’ndaki personel ve gazetenin politik bakışını değiştirme konusundaki tutumları da hukuka aykırıdır.

Cumhurbaşkanı’na hakaret dolayısıyla açılan yüzlerce dava da AİHM ve Anayasa’nın aldığı kararlar doğrultusunda değerlendirilmelidir.

Kamusal figürler olan siyasetçiler için kabul edilebilir eleştiri sınırları sıradan insanlara göre daha geniştir…

Basına verilen cezanın yaratacağı “caydırma etkisi”nin, gelecekteki gözetim işlevine ilişkin performansını olumsuz etkileyeceği dikkate alınmalıdır.

Bütün bunlardan dolayı yürütülen kovuşturma, soruşturma ve ceza davaları AİHM’ne gitmeden kendi iç hukukunda çözülmesi, Türkiye’nin demokratikleşmesine de katkı sağlar.

227 http://www.abhaber.com/avrupa-parlamentosunun-15-ocak-2015-turkiyedeki-basin-ozgurluguyle-ilgili-karari-nihai-metin-english/- 33 -

Documents

media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_3766141… · Web viewKayseri'de 1 Haziran 2013'te çıkan Gezi Parkı eylemlerinde gözaltına alınarak haklarında