WELKOM IN FULDA

Welkom in Fulda

Fulda’s evenementen-toptien 04

Hartelijk welkom in de barokstad Fulda! 08

Stadsplattegronden 58

Zo snel bereikt U Fulda... 60Legenda bezichtigingspunten 61Plattegrond Fulda binnenstad 62 Overzichtsplattegrond Fulda 64 Impressum 67

0302

inHoud

Historische kerken 38

Stad in het groen: parken en tuinen 48

Fulda en omgeving actief ontdekken 54

Fulda beleven: rondleidingen en méér 10

Bezienswaardig Fulda 18 Musea in Fulda: cultuur in veelvoud 26

Fulda‘s evenementen-toptien

Rosenmontagsumzug (Optocht op carnavalsmaandag) In Fulda wordt carnaval gevierd („Fasching“)! Hoogtepunt van het carnavalsfeest is de grootste Rosenmontag-optocht van Hessen die door de binnenstad van Fulda trekt. Vanaf 13.33 uur verbreiden meer dan 4000 actieve „carnavalisten“ feeststem-ming in de binnenstad onder het motto: „Fölsch Foll hinein!“

Stadtfest (Stadsfeest)In de maand mei vindt in Fulda het Stadsfeest plaats. Een weekend lang wordt er dan rond allerlei podia en pleinen in de binnenstad feest gevierd. In de zomermaanden worden in verschillende straten en wijken van Fulda buurtfeesten gevierd.

Das Fürstliche Gartenfest (Het Vorstelijke Tuinfeest) Elk jaar opent het Schloss Fasanerie vier dagen lang zijn tuinen, schuren en boerderijen voor het Vorstelijke Tuinfeest. Op een markt van meer dan 30.000 m2 vindt de bezoeker allerlei interessante en nieu-we producten over tuinieren en landelijke levensstijl. Een veelzijdig evenementenprogramma, kleurige siertuinen en bij-zondere aanbiedingen maken een bezoek nog aantrekkelijker.

Weinfest und Spätlese-Tage (Wijnfeest en Dagen van de late pluk)Fulda heeft een lange wijnbouwtraditie. Kort na de stichting van het klooster in 744 legden de monniken een eerste wijn-gaard aan. Met de ontdekking van de „Spätlese“ (wijn uit druiven van de late pluk) door de prinsabt van Fulda beleefde de wijntraditie een hoogtepunt. Vanaf het laatste weekend in augustus viert men in Fulda op de binnenplaats van het Vonderau Museum tien dagen lang het Wijnfeest. Een traditie met „cultus-karakter“! In november wordt met veel culturele evenementen de „Spätlese“ gevierd. De uitreiking van de Fulda-er Spätlese-bokaal tijdens een feestelijke matinee is het hoog-tepunt van dit weekend.

0504

Fulda-MarathonAls voorbeeld van de vele sport-evenementen in Fulda noemen we hier de Fulda-Marathon die steeds op de eerste zondag in september

plaatsvindt. Altijd in het eerste weekend van oktober valt de „Fulda–Marsch“ van de „Volkssportfreunde“. Door deelname aan deze mars kan men de Internationale Volkssportmedaille verwerven.

Weihnachtsmarkt (Kerstmarkt)In Fulda‘s historische binnenstad is de Kerstmarkt met zijn meer dan 80 kramen vanaf de laatste vrijdag in november dagelijks geopend. Tot 23 december heeft U dan de tijd.

LiteratuurMet de twee lezingenseries „Literatur im Stadtschloss“ en „Leseland Hessen“ kunt U in Fulda regelmatig internationaal bekende auteurs ontmoeten.

Concerten, toneel en méérDe barokke Fürstensaal in het Stadtschloss en veel andere histo-rische zalen in Fulda bieden een stijlvol kader voor klassieke

0706

concerten. In de dom en in andere kerken zijn regelmatig orgel-concerten mit orgelvirtuosen uit binnen- en buitenland te beluis -teren. Orgelmatinees en de concertserie „Orgelsommer“ in de dom zijn een vast bestanddeel van de evenementenkalender.Het Schlosstheater biedt voor toneelliefhebbers een afwisselend programma. Ook voor vrienden van comedy, amusement, van pop- en volksmuziek is Fulda met de Esperantohalle en andere locaties het juiste adres.

KunsttentoonstellingenIn onze musea en galerieën in de binnenstad worden regelmatig wisselende tentoonstellingen over uiteenlopende thema‘s gehouden. Daaronder is altijd ook een aanbod voor kinderen en jongeren.

KoopzondagenOp bepaalde zon- en feestdagen zijn de winkels in Fulda‘s bin-nenstad en de periferie geopend (3 tot 4 maal per jaar). In ver-binding met een veelzijdig evenementenprogramma wordt winkelen op koopzondag in de tijd van 13.00 tot 18.00 uur tot een belevenis.

08

Fulda heeft veel te bieden! Ontstaan uit een kloosterstichting in het jaar 744 beherbergt de stad bezienswaardigheden en kunstschatten uit een verleden van meer dan 1250 jaar.

In geen enkele architectuurgids ontbreken de barokke dom en de romaanse Michaelskirche. Daarnaast vormt het „Barockviertel“ (Barokkwartier) een stedebouwkundig ensemble van uitzonderlijke kwaliteit. U vindt er het Stadtschloss (de voormalige abtsresidentie), een reeks kleinere stadspaleizen, de Orangerie met paleistuin en andere bezienswaardige gebouwen. Temidden van dat alles is het goed vertoeven! Ontdekt U zelf de zorgzaam gerestaureerde vakwerkhuizen, de verborgen pleintjes, bloeiende tuinen en parken, oude ambachtelijke bedrijven, spannende musea en uiteraard de vele gemoedelijke restaurants en café‘s.

Wie dan tot de conclusie komt dat een dagtochtje eigenlijk veel te kort is, kan kiezen uit een keur aan gastvrije hotels en interessante weekendarrangementen.

openingstijden

rondleidingen/trefpunten

bijzondere aanwijzingen

prijzen

adresgegevens

geschikt voor gasten in rolstoel

09

Voor vragen en wensen kunt U altijd bij ons terecht:Tourismus und Kongressmanagement FuldaBonifatiusplatz 1 · D36037 FuldaTel: +49(0)6 611 02 18 12 / +49(0)6 611 02 18 [email protected]fulda.de

openingstijden:maandag t/m vrijdag: 8.30 tot 18.00 uurzaterdag, zon en feestdagen: 9.30 tot 16.00 uur

Op volgende dagen is de Tourist Information gesloten: 24, 25 en 26 december, op 1 januari en op carnavalsmaandag.

Hartelijk Welkom in de barokstad Fulda!

busverbindingenH

Dom in Fulda

Blik op adellijke paleizen en Stedelijke Parochiekerk

1110Fulda beleven:

rondleidingen en méér

Fulda beleven: rondleidingen en méér

Individuele bezoekers, groepen en gezinnen kunnen Fulda op verschillende manieren leren kennen. Wij hebben voor elke gast het passende aanbod. U kunt aan één van de vaste rondleidingen deelnemen; met Uw kinderen een interactieve stadswandeling maken; met de Museumpas Fulda‘s musea ontdekken; of met een audioguide in Uw eigen tempo de barokstad verkennen.

Voor de vaste rondleidingen die op gezette tijden plaatsvinden hoeft U zich niet vooraf aan te melden. Kaartjes kunt U bij het ontmoetingspunt kopen.

Ook kunt U, als U met een groep de binnenstad van Fulda wilt leren kennen, bij de Tourist Information een ervaren stadsgids boeken. Onze gidsen richten zich naar de beschikbare tijd en de bezichtigingswensen van Uw groep. Graag informeren wij U over verschillende mogelijkheden voor groepsbezichtigingen.

telefoon: +49(0)6 61-1 02 18 [email protected]

1312

Vaste rondleidingen voor individuele bezoekers

Stadswandeling van 1 uur rondwandeling van 1 uur door het Barokkwartier en het historische centrum met kort bezoek aan de dom (voor zover daar geen erediensten plaatsvinden)

Rondleiding van 2 uur rondleiding door dom en Michaelskirche en de historische vertrekken van het Stadtschloss. Indien in de kerken vieringen plaatsvinden, bezoeken de gasten het historische centrum of het Barokkwartier.

Fulda beleven: rondleidingen en méér

Rondleiding Stadtschloss (Stadspaleis)

De historische vertrekken van het Stadtschloss bieden de bezoeker een blik in de vorstelijke leefwereld van het absolutisme (18de eeuw). Bezocht worden de privévertrekken van de prinsabt, de grote feestzaal met de daarbij behorende voorzalen en de porseleincollectie.

Voor gasten die aan de Stadtschlossrondleiding én aan de aansluitende stadswandeling willen deelnemen is een combiticket verkrijgbaar.

1 april t/m 31 oktober:vrijdag, zaterdag, zon- en feestdagen 14.00 uur1 november t/m 31 maart:zaterdag 14.00 uurtrefpunt: Tourist Information (i)

volwassenen 5,00 €gereduceerd (gehandicapten, scholieren, studenten, dienstplichtige militairen) 3,50 €

1 april t/m 31 oktober:dagelijks behalve vrijdag 10.30 en 14.00 uurvrijdag 14.00 uur1 november t/m 31 maart:maandag t/m vrijdag 14.00 uurzaterdag, zon- en feestdagen 10.30 en 14.00 uur trefpunt: Kassa Stadtschloss [1 ]

rondleidingen:volwassenen 4,00 € (gereduceerd 2,80 €)

combi-ticket:volwassenen 6,00 € (gereduceerd 4,00 €)

dagelijks: 11.30 uur en 15.00 uurtrefpunt: Tourist Information (i)

volwassenen: 3,00 € gereduceerd (gehandicapten, scholieren, studenten, dienstplichtige militairen) 2,00 €

boven: Dalberg-Zaal

rechts: Tuin van het Stadtschloss

1514Fulda beleven:


Stadswandeling met de audio-guide

Voor wie Fulda het liefste individueel wil leren kennen is een audioguide de ideale begeleider. U bepaalt dan zelf hoeveel tijd U voor Uw stadswandeling wilt besteden.

De audiowandeling bestaat uit 17 haltepunten en is in het Duits en het Engels verkrijgbaar. De bezienswaardigheden en hun historische achtergronden worden informatief en afwisselend toegelicht. Passende muziek en geluiden maken de wandeling tot een reis door het levend verleden.

Voor allen die geen ervaring met dit apparaat hebben: de audioguide is heel eenvoudig te bedienen. De haltepunten van de wandeling zijn van een naam en een nummer voorzien. Diezelfde tekens vindt U op een plattegrond die bij de uitleenbalie in der Tourist Information wordt meegeleverd.

uitleentarief per audio-guide (voor 2 uur):volwassenen 5,00 €gereduceerd (gehandicapten, scholieren, studenten, dienstplichtige militairen) 3,50 € daarna voor elk begonnen uur 1,00 €

Museumpas

Voor liefhebbers van musea is een museumpas verkrijgbaar. Deze pas heeft een onbegrensde geldigheidsduur en geeft recht op één bezoek per museum (met deelname aan een rondleiding in elk museum). De museumpas bevat entreebiljetten voor volgende musea:

Vonderau Museum >>> S. 26 Historische vertrekken Stadtschloss >>> S. 28 Dommuseum (Schatkamer van de Dom) >>> S. 30 Museum Schloss Fasanerie >>> S. 31 Deutsches FeuerwehrMuseum >>> S. 32 KinderAkademie Fulda >>> S. 34

volwassenen 12,00 €gereduceerd (gehandicapten, scholieren, studenten, dienstplichtige militairen) 10,00 €

boven: Oude Raadhuis

rechts: Paulustor (Paulus-Poort)

1716Fulda beleven:


... en voor kinderen en jongeren bieden wij volgende rond-leidingen aan. Deze vinden op vaste tijden plaats. Aanmelding vooraf is niet nodig.

Barok – wat is dat eigenlijk?Spannende rondleiding voor kinderen tot 9 jaar

De vrouwelijke gids neemt de kinderen mee in de tijd van de 18de eeuw. Frau Hoys, een handwerkersvrouw, vertelt over zeden en gebruiken, over levensomstandigheden en ongemakken in de baroktijd. Door spelletjes in de groep komt het verleden voor de kinderen op een speelse manier tot leven. Zo ervaren zij zelf iets van de historische werkelijkheid.

De rondleiding duurt ca. 1,5 uur.

Bruno’s avonturen in het museumVerhalende rondleiding voor kinderen tot 10 jaar

Ze zeggen wel eens dat musea saai zijn ... Daarover kan museumkever Bruno Brummsel alleen maar hartelijk lachen. Bruno, die zich tot leedwezen van de museumdirecteur door zo menig mooi museumstuk heen gevreten heeft, neemt de kinderen mee op een avontuurlijke reis door het Vonderau Museum.

De rondleiding duurt ca. 1 uur.

Tijdens de kerstmarkt in Fulda bieden wij eveneens op vaste tijden rondleidingen voor kinderen aan.

Deze rondleidingen voor kinderen en jongeren kunt U ook voor groepen en verjaardagsfeestjes boeken. Neemt U voor reservering van een datum a.u.b. contact met ons op!

mei t/m oktober:elke 1ste en 3de zaterdag in de maand 11.00 uur trefpunt: Tourist Information (i)

volwassenen 5,00 €gereduceerd 3,00 €

januari t/m april:elke 1ste en 3de zaterdag in de maand 11.00 uur trefpunt: Kassa Vonderau Museum (12)

volwassenen 5,00 €gereduceerd 3,00 €

19

Bezienswaardig Fulda

1 april t/m 31 oktober:maandag t/m vrijdag 10.00 tot 18.00 uurzaterdag 10.00 tot 15.00 uurzon- en feestdagen 13.00 tot 18.00 uur1 november t/m 31 maart:maandag t/m vrijdag 10.00 tot 17.00 uurzaterdag 10.00 tot 15.00 uurzon- en feestdagen 13.00 tot 18.00 uur

In de maanden mei, juni, september, oktober en in de adventstijd wordt in de dom elke zaterdag een orgel-matinee aangeboden (12.05 tot 12.35 uur). Houdt U er a.u.b. rekening mee dat een bezichtiging van de dom alleen buiten de liturgievieringen en de orgelconcer-ten mogelijk is.

Dom [7]

De dom is niet alleen het herkenningsteken van Fulda. Hij is vooral de belangrijkste barokkerk in Hessen. Gebouwd werd de kerk in de jaren 17041712 door de beroemde architect Johann Dientzenhofer. Deze maakte gebruik van de oude bouwsubstantie van de RatgarBasilica uit de 9de eeuw. Het huidige barokke concept is vooral beïnvloed door de barokstijl in Rome. In 1752 werd de kloosterkerk tot kathedraal van het nieuwe bisdom Fulda verheven. Door het graf van de H. Bonifatius, dat nog steeds door bedevaartgangers wordt bezocht, is de kerk ook tegenwoordig nog van grote religieuze betekenis.

2120

Stadtschloss (Stadspaleis) [1 ]

Het barokke Stadtschloss werd tussen 1706 en 1714 eveneens door Johann Dientzenhofer als residentie voor de prinsabten en latere prinsbisschoppen gebouwd. Het imposante gebouw laat zien dat de abten van het klooster inmiddels belangrijke territoriale vorsten waren geworden en dit ook tot uitdrukking brachten. Het paleis vormt het middelpunt van de talrijke barokke bouwwerken in Fulda‘s binnenstad.

De historische vertrekken van het Stadtschloss bieden de bezoeker een blik in de leefwereld van het absolutisme. Te bezichtigen zijn de grote

feestzaal met de daarbij behorende voorzalen, de privévertrekken van de prinsabt uit de eerste helft van de 18de eeuw en enkele zalen in classicistische stijl (19de eeuw).

Ook de beroemde collecties van Fuldaer en Thüringer porselein zijn in het paleis te zien.

Verder is er een klein kabinet dat aan Ferdinand Braun (18501918) gewijd is. De uitvinder van de „beeldbuis van Braun“ werd in Fulda geboren en ontving in 1909 de Nobelprijs voor natuurkunde.


dagelijks behalve vrijdag 10.00 tot 17.00 uurvrijdag 14.00 tot 17.00 uur

1 april t/m 31 oktober: dagelijks behalve vrijdag 10.30 en 14.00 uurvrijdag 14.00 uur1 november t/m 31 maart: maandag t/m vrijdag 14.00 uurzaterdag, zon- en feestdagen 10.30 en 14.00 uur

De historische vertrekken van het Stadtschloss zijn op 24 dec. gesloten en op 31 dec. van 10.00 tot 14.00 uur geopend wanneer deze dag niet op een vrijdag valt.

boven: Stadtschloss (hoofdingang)

beneden: Fuldaer porselein

Dalberg-Zaal

2322

Schlossgarten (Paleistuin) [2]

De door muren en hekwerk omsloten paleistuin maakte deel uit van het geometrische concept van de barokke abtsresidentie. De tuin is uit verschillende componenten opgebouwd: uit twee brede terrassen (aan paleis en Orangeriezijde), uit de daartussen liggende parterre met grote vijver en fontein, uit de voormalige bossagetuin (nu: Engelse tuin) die zich in oostelijke richting uitstrekt.

In de loop der eeuwen paste men de paleistuin steeds aan de smaak van de tijd aan. Voor de Hessische Landesgartenschau van 1994 werd de tuin – met behoud van zijn oude boombestand – weer in oorspronkelijke barokke staat hersteld.

Orangerie en Flora-Vaas [3]

In de paleistuin vindt U een sculptuur van Flora, de Romeinse godin van de tuinarchitectuur. De FloraVaas met een hoogte van 6,80 m

ontstond in 1728 en is een werk van Johann Friedrich von Humbach. De

vaas behoort tot de fraaiste barokke beeldhouwwerken überhaupt.

Het gebouw achter de FloraVaas is de Orangerie en dateert uit de jaren 17211724. De Orangerie

diende als feestzaal voor de zomerfeesten van de prinsabten. Met haar barokke zalen biedt de Orangerie ook nu nog voor talrijke

evenementen een passend kader. Vooral bij zonnig weer heeft U van hieruit een prachtig uitzicht op de

paleistuin en het Stadtschloss.


1 april t/m 31 oktober 7.00 tot 22.30 uur1 november t/m 31 maart 7.00 tot 21.00 uur

Orangerie

Ingang Schlossgarten

2524

Barokke stadspaleizen en Barokkwartier

Het „Barockviertel“ met zijn 18deeeuwse bouwwerken is een ensemble van hoge stedebouwkundige kwaliteit. Bijzondere vermelding verdienen: de dom en de Domdechanei, het Stadtschloss en de paleistuin, de Paulustor (PaulusPoort) en de Hauptwache (kaserne van de paleiswacht) alsmede enkele burgerhuizen in de aangrenzende Friedrichstraße. In de kleinere barokke stadspaleizen, die zich rond het Stadtschloss groeperen, woonden adellijke hofambtenaren. Deze herenhuizen, waar tegenwoordig verschillende gemeentelijke instellingen zijn gehuisvest, zijn het werk van de Italiaanse barokarchitect Andreas Gallasini.

Middeleeuws centrum

De barokstad Fulda heeft een middeleeuwse stadskern die U in het historische stadsbeeld terugvindt. Tussen dom en middel eeuwse burgerstad ziet U gedeelten van de oude stadsmuur, maar ook vakwerkhuizen, zorgzaam gerestaureerd door hun huidige eigenaars, stille pleintjes, oude handwerkbedrijven en schilderachtige binnenplaatsen, waar het goed vertoeven is.

Proosdij Johannesberg met baroktuin [36]

Ten zuidwesten van Fulda ligt de proosdij Johannesberg. Deze kerkelijke residentie is uit een kloosterstichting in de eerste helft van de 9de eeuw ontstaan. Door een barokke verbouwing ontstond in de 18de eeuw een paleiscomplex dat het uiterlijk van de proosdij tot op heden bepaalt. Sinds 1984 worden de gebouwen en de paleistuin grondig gesaneerd en gerestaureerd. Tegenwoordig beherbergt de pro osdij Johannesberg instellingen voor bijscholing en advies op het gebied van monumentenzorg en sanering. In het kader van een rondleiding kan men de historische vertrekken (Roter Bau), de barokke tuin, de kerk, de werkplaatsen en de Johannesberger Handwerkcollectie bezichtigen.


groepsrondleidingen: 1 maart t/m 30 november, dagelijks 10.00 tot 17.00 uurindividuele rondleidingen: juni – augustus, elke zondag 14.30 uur

Aanmelding is noodzakelijk:Sabine Feist · Propstei Johannesberg · D-36041 Fuldatelefoon: +49(0)6 61-9 41 81 30 telefax: +49(0)6 61-94 18 13 15e-mail: [email protected]

Stadsbuslijnen 3 (richting Johannesberg/Istergiesel) en 5A (richting Johannesberg/Harmerz) Bushalte: Propstei

boven: Palais Buttlar,

Bonifatius-Monument

links: Blik in de Pfandhausstraße

H

Proosdijkerk Johannesberg

2726

Planetarium in het Vonderau Museum In het Vonderau Museum vindt U het modernste planetarium van Duitsland. Vanaf hun 35 zitplaatsen begeven de bezoekers zich op reis door de oneindigheid van het universum. Dit wordt mogelijk gemaakt door de simulatietechniek met moderne „fulldome“videoprojectie in een 6 meter hoge projectiekoepel boven de hoofden van de toeschouwers. De planetariumbezoeker zit niet voor een filmdoek maar praktisch midden in het gebeuren. Het programmaaanbod reikt van spectaculaire ruimtevluchten tot meer beschouwelijke observaties van de actuele sterrenhemel boven Fulda. Verder schenkt het planetarium niet alleen aandacht aan puur astronomische thema‘s maar ook aan de mens in zijn veelvuldige betrekkingen tot het heelal.

Alle informatie over de voorstellingen vindt U in de evenementenkalender van het museum.

Afspraken voor speciale voorstellingen van dinsdag tot vrijdag tussen 10.00 en 12.00 uur onder tel.: +49(0)6 61 92 83 50

Musea in Fulda: cultuur in veelvoud

Vonderau Museum:dagelijks behalve maandag 10.00 tot 17.00 uur

Het museum is op 24 dec. gesloten en op 31 dec. van 10.00 tot 14.00 uur geopend als deze dag niet op een maandag valt.

Vonderau Museum FuldaJesuitenplatz 1 · D-36037 Fulda tel: +49(0)6 61-92 83 50 · www.museum-fulda.de

Vonderau Museum [12]

Het Vonderau Museum, in het voetgangersgebied van Fulda gelegen, is het grootste mu seum tussen Frankfurt en Kassel. Het museum omvat collec ties op drie gebieden.

De cultuurhistorische afdeling geeft inzicht in de geschiedenis van Fulda vanaf de steentijd tot heden. Zij omvat originele voorwerpen, modellen en reconstructies en toont o.a. prehistorische grafplaatsen met recente archeologische vondsten uit Fulda. De kloostergeschiedenis van Fulda wordt interactief gepresenteerd. Verder vindt men er historische stijlkamers, de drogisterij „Zum Krokodil“ en enkele exemplaren van Fulda‘s beroemde kleine personenauto, de „FuldaMobil“. De tweede afdeling omvat schilder en beeldhouwkunst met werken van kunstenaars uit de regio. De derde afdeling is natuurhistorisch van aard en toont de geologische ontstaansgeschiedenis van het landschap in OostHessen. In levensgrote diorama‘s worden verder regionale ecosystemen met hun dieren en plantenwereld voorgesteld. Deze afdeling is vooral bij kinderen zeer geliefd, ook vanwege de „handson“techniek waarmee de jonge bezoekers hun onderzoekersdrang kunnen uitleven.

boven: Vonderau Museum

links: Fulda-Mobil

Planetarium (projectie)

2928Musea in Fulda:

cultuur in veelvoud

dagelijks behalve vrijdag 10.00 tot 17.00 uurvrijdag 14.00 tot 17.00 uur

1 april t/m 31 oktober:dagelijks behalve vrijdag 10.30 en 14.00 uurvrijdag 14.00 uur1 november t/m 31 maart:maandag t/m vrijdag 14.00 uurzaterdag, zon- en feestdagen 10.30 en 14.00 uur

De historische vertrekken van het Stadtschloss zijn op 24 dec. gesloten en op 31 dec. van 10.00 tot 14.00 uur geopend als deze dag niet op een vrijdag valt.

Stadtschloss FuldaSchlossstraße 1 · D-36037 Fulda · tel: +49(0)6 61-1 02 18 14www.tourismus-fulda.de · www.museum-fulda.de

Stadtschloss – Historische Räume [1 ](Stadspaleis – Historische vertrekken)

De historische vertrekken in de voormalige residentie van de prinsabten van Fulda weerspiegelen de leefwereld van het absolutisme. Te bezichtigen zijn de grote feestzaal met de daarbij behorende voorzalen, de privévertrekken van de prinsabt uit de eerste helft van de 18de eeuw en enkele zalen uit classicistische tijd (19de eeuw). Ook de beroemde collecties van Fuldaer en Thüringer porselein zijn in het paleis te zien.

Verder kunt U een kabinet bezoeken dat aan Ferdinand Braun (1850 1918), de uitvinder van de „beeldbuis van Braun“, is gewijd. Deze geleerde werd in Fulda geboren en ontving in 1909 de Nobelprijs voor natuurkunde.

boven: Fuldaer porselein

links: Spiegelkabinet

3130Musea in Fulda:

cultuur in veelvoud

Dommuseum – Schatkamer van de Dom [8]

De collectie reliekhouders, kerkelijke gewaden en liturgische gebruiksvoorwerpen biedt een goed inzicht in de geschiedenis van het klooster Fulda. Het Dommuseum dat zijn bestanden gere organiseerd heeft zet de traditie van de vroegere schatkamer van het klooster voort.

1 april t/m 31 oktober:dinsdag t/m zaterdag 10.00 tot 17.30 uurzon- en feestdagen 12.30 tot 17.30 uur1 november t/m 31 maart:dinsdag t/m zaterdag 10.00 tot 12.30 uur en 13.30 tot 16.00 uurzon- en feestdagen 12.30 tot 16.00 uur

dinsdag t/m vrijdag 10.30 uurzaterdag, zon- en feestdagen 14.30 uur

Van 15 januari t/m 15 februari en op volgende dagen is het museum gesloten:Goede Vrijdag, Paaszaterdag, Paaszondag, Pinksterzondag, 24 en 25 december.

Dommuseum FuldaDomplatz 2 · D-36037 Fulda · tel: +49(0)6 61-8 72 07www.bistum-fulda.de

Zilveren altaar met reliekhouders

Deutsches Feuerwehr-Museum [30]

In het Duitse BrandweerMuseum is in twee hallen brandblusmaterieel vanaf de Renaissance tot heden tentoongesteld. De ontwikkeling van het bluswezen en de brandweer sinds de 14de eeuw wordt aan de hand van originele exponaten en modellen getoond.

„Eén keer achter de schermen kijken“ – daarvan dromen de meeste museumbezoekers. Deze droom kan voor aangemelde groepen in vervulling gaan. Op 1440 m2 kunt u in het bezoekersdepot de schatten van het museum bezichtigen die normaliter achter gesloten deuren voor volgende generaties worden bewaard.

dagelijks behalve maandag 10.00 tot 17.00 uurrondleidingen op afspraak

Het museum is op 24–26 dec. en op 31 dec. gesloten. In vakantietijd langere openingstijden

stadsbuslijnen 4 (Haimbach) en 3 (Maberzell); aan het lange-afstand-fietspadennet in het weideland van de Fulda gelegen

Deutsches Feuerwehr-MuseumSt. Laurentius-Straße 3 · D-36041 Fuldatel: +49(0)6 61-7 50 17 · www.dfm-fulda.de

H

boven: Deutsches Feuerwehr-Museum

rechts: Historisch blusvoertuig

3332


1 april t/m 31 oktober:dagelijks behalve maandag 10.00 tot 17.00 uur

toegang alleen met rondleiding; begin rondleiding elk heel uur; laatste toegangsmogelijkheid: 16.00 uur

Het museum is op alle feestdagen geopend, ook als deze op een maandag vallen.

Eichenzell, Schloss Fasanerie, stadsbuslijnen 7 (tot Engelhelms en dan 3 km te voet) en 6 (tot Bronnzell en 4 km te voet)

Schloss Fasanerie D-36124 Eichenzell · tel: +49(0)6 61-9 48 60www.schloss-fasanerie.de

Museum Schloss Fasanerie [34]

De vorstelijke zomerresidentie van de prinsabten van Fulda is tegenwoordig in het bezit van de landgraven en prinsen van Hessen. Met de omvangrijke kunstcollectie van het Huis Hessen biedt het Schloss Fasanerie zijn bezoekers een uniek ensemble van adellijke wooncultuur. Een rondgang door het slot voert de gast door indrukwekkende zalen en woonvertrekken. Te zien zijn er bovendien: de bibliotheek van landgravin Marie, de bruidsschat van de tsarendochter Alexandra en de privévertrekken van landgravin Anna. Kostbaar meubilair, kroonluchters, fijnste stoffen en edel behang dragen tot de authentieke sfeer bij, die het verleden in dit paleis tot leven wekt. Voor kinderen zijn er speciale rondleidingen: op hen wachten spannende ontdekkingstochten door het slot.

De kunstcollectie van het Hessische VorstenhuisHet Museum Schloss Fasanerie beherbergt een belangrijke porseleincollectie. Tijdens een speciale rondleiding krijgt U vorstelijke tafelserviezen uit de 18de en 19de eeuw te zien alsmede figuratief porselein uit de koninklijke manufacturen in Berlijn, Meißen, Kopenhagen en Sèvres. Ook talrijke stukken uit China, Japan en kleinere Europese manufacturen zijn er te bewonderen.

Stukken uit de klassieke oudheid van sobere schoonheid en zeldzame kwaliteit vindt U in de Antikensaal en Gartensaal.

Deze collectie omvat Griekse en Etruskische vazen, Romeinse portretbusten, figuren van terracotta en brons. Daaronder ook een ca. 2400 jaar oude Griekse vaas die als voorbeeld van antieke kunst in veel schoolboeken wordt afgebeeld. In het voormalige Badhuis van het paleis wordt elk jaar een bijzondere tentoonstelling ingericht. Dan zijn er kunstwerken rond een bepaald thema te zien die anders in het depot of in andere paleizen van de landgrafelijke familie worden bewaard.

H

Toonzaal in Schloss Fasanerie

Tafelservies uit de Koninklijke Manufactuur Sèvres

3534

Het programma van de KinderAkademie omvat bovendien: workhops, cursussen in de kunstschool, wisselende tentoonstellingen en andere activiteiten voor kinderen.


maandag t/m vrijdag 10.00 tot 17.30 uurzondag 13.00 tot 17.30 uur

langere openingstijden op zaterdag tijdens bijzondere tentoonstellingen.

rondleidingen door het „begaanbare hart“:maandag t/m vrijdag 16.00 uurzondag 15.00 en 16.00 uur

aanvullende rondleidingen op zaterdag tijdens bijzon-dere tentoonstellingen; schoolklassen en groepen al-leen op afspraak

Op volgende dagen is het museum gesloten:1 januari, carnavalsmaandag, Goede Vrijdag, Paaszaterdag, 24, 25 und 31 december. Op alle andere feestdagen op aanvraag.

stadsbuslijnen: 1 (Künzell), 5 (Pilgerzell), 7 (Edelzell/Engelhelms)

Kinder-Akademie FuldaMehlerstraße 4 · D-36043 Fulda tel: +49(0)6 61-90 27 30 · www.kaf.de

Kinder-Akademie Fulda – Werkraum Museum [32]

In de de KinderAkademie vinden jonge bezoekers talrijke interactieve spelletjes uit natuurwetenschappen en techniek, kunst en cultuur – een ware uitdaging voor de ontdekkersgeest van kinderen!

Middelpunt van het museum is het „begaanbare hart“, dat met 36 m2 oppervlakte en 5 m hoogte uniek in Europa is. Wie bij een rondleiding een reis door de 4 hartkamers

maakt, neemt spannende indrukken en nieuwe inzichten mee naar huis. Kinderen en volwassenen leren de anatomie van het hart spelenderwijs kennen, waarbij de hartslag met een echte stethoscoop wordt afgeluisterd.

Het „begaanbare hart“

H

Kinder-Akademie

36

maandag t/m vrijdag 10.00 tot 15.00 uur

Rondleidingen vanaf 15 personen op afspraak. Indivi-duele gasten en gezinnen kunnen zich bij de rondlei-ding aansluiten.

Het museum is op feestdagen gesloten.

stadsbuslijnen 4 (Kohlhaus/Edelzell) en 6 (Kohlhaus/Bronnzell)

C. Mollenhauer GmbHWeichselstraße 27 · D-36043 Fulda tel: +49(0)6 61-9 46 70 · www.mollenhauer.de

Erlebniswelt Blockflöte [33](De wereld van de blokfluit)

Een blokfluitenmuseum waar je de dingen mag aanraken en zelf mag meedoen? Om van alles over blokfluiten te leren? En dat ook nog met veel plezier? Voor blokfluitvrienden van elke leeftijd?

„Erlebniswelt Blockflöte“ is het juiste adres voor schoolklassen, gezinnen, muziekgroepen, lerarencolleges, studenten en andere geïnteresseerden. Je vindt er: blokfluitenbouw, akoestische experimenten, historische instrumenten, een houtsoortenraadsel, een blokfluitenquiz en nog veel meer …

H

De wereld van de blokfluit

39

Historische kerken

Dom [7]

De dom, in de jaren 17041712 door Johann Dientzenhofer gebouwd, is een van de indrukwekkendste barokke bouwwerken in Fulda. Door het graf van de H. Bonifatius, dat nog steeds door bedevaartgangers wordt bezocht, is deze kerk ook tegenwoordig nog van grote religieuze betekenis.

Concerten in de domOnder de artistieke leiding van domorganist Prof. HansJürgen Kaiser worden in de dom regelmatig orgelconcerten gegeven. Hier kunt U van de klankschoonheid van het in 1995/96 gerenoveerde domorgel genieten. Behalve avondconcerten met koor en orgelmuziek vindt er in de maanden mei, juni, september, oktober en in de adventstijd elke zaterdag een orgelmatinee plaats (12.05 tot 12.35 uur).

Houdt U er a.u.b. rekening mee dat de dom op de genoemde zaterdagen vanaf 11.30 uur alleen voor concertbezoekers toegankelijk is.

1 april t/m 31 oktober:maandag t/m vrijdag 10.00 tot 18.00 uurzaterdag 10.00 tot 15.00 uurzon- en feestdagen 13.00 tot 18.00 uur1 november t/m 31 maart:maandag t/m vrijdag 10.00 tot 17.00 uurzaterdag 10.00 tot 15.00 uurzon- en feestdagen 13.00 tot 18.00 uur

Programma en informatie over de kerkmuziek in de dom: tel. +49(0)6 61- 8 74 57

Dom zu FuldaDomplatz 1 · D-36037 Fulda · www.bistum-fulda.de

Regeling voor alle kerken: Houdt U er a.u.b. rekening mee dat de bezichtiging van alle kerken alleen buiten de erediensten mogelijk is.

Orgel van de dom

4140

Historische kerken

Benediktinerinnenabtei St. Maria [13](Benedictinessenabdij St. Maria)

De abdij St. Maria in Fulda werd in 1626 gesticht en zet de benedictijnse traditie in Fulda voort. De abdijkerk is een sober gebouw in laatgotische stijl met Renaissance–elementen. Bijzondere aandacht verdienen in de kerk de ligging van het altaar en het zusterkoor alsmede de kunstwerken van zuster Lioba Munz OSB, de in 1997 overleden kunstenares van het klooster.

Aan de kloostermuur vindt U de kloosterwinkel waar o.m. producten van de abdij worden verkocht. Van hieruit heeft u tijdens de openingstijden uitzicht op de kloostertuin.

kloosterkerk:maandag t/m vrijdag 7.30 tot 17.00 uurzaterdag 8.30 tot 17.00 uurzondag 9.30 tot 17.00 uurkloosterwinkel:maandag t/m vrijdag 10.00 tot 17.00 uurzaterdag 10.00 tot 16.00 uur

De kloosterwinkel is op alle feestdagen (ook kerkelijke feesten) gesloten.

Abtei St. MariaNonnengasse 16 · D-36037 Fulda tel: +49(0)6 61-9 02 45 34 · www.abtei-fulda.de

Michaelskirche [6]

De Michaelskirche ontstond in de jaren 819822 als kapel van het toenmalige kerkhof van het benedictijnenklooster. Met haar crypte uit de karolingische tijd behoort de Michaelskirche tot de belangrijkste middeleeuwse kerkelijke gebouwen van Duitsland.

boven: Michaelskirche

links: Rotonde van de Michaelskirche Kloosterkerk abdij St. Maria

1 april t/m 31 oktober:dagelijks 10.00 tot 18.00 uur1 november t/m 31 maart:dagelijks 14.00 tot 16.00 uur

De Michaelskirche is op 24 en 31 dec., in de maand januari en op carnavalsmaandag gesloten.

MichaelskircheMichaelsberg 1 · D-36037 Fuldawww.bistum-fulda.de

4342

Historische kerken

Heilig-Geist-Kirche [26]

De parochiekerk van de H. Geest werd als ziekenhuiskapel in de jaren 17291733 gebouwd volgens een ontwerp van de Fuldaer hofarchitect Andreas Gallasini. De bekende hofschilders Andreas Herrlein en Emanuel Wohlhaubter hebben aan de decoratie van de kerk meegewerkt.

De kerk is voor bezichtiging beperkt toegankelijk.

dinsdag en donderdag 12.00 tot 16.30 uur

In deze tijd is de voorhal van het godshuis voor een blik in het interieur geopend.

Heilig-Geist-KircheLöherstraße 1 · D-36037 Fulda tel: +49(0)6 61-7 30 19 · www.stadtpfarrei-fulda.de

maandag t/m zaterdag 10.00 tot 17.00 uurzon- en feestdagen 12.00 tot 17.00 uur

Kath. Kirchengemeinde St. BlasiusNonnengasse 13 · D-36037 Fulda tel: +49(0)6 61-7 30 19 · www.stadtpfarrei-fulda.de

Stadtpfarrkirche [11 ](Stedelijke Parochiekerk)

De Stadtpfarrkirche werd tussen 1770 en 1786 onder prinsabt Heinrich von Bibra gebouwd. Zij is het laatste bouwwerk uit de Fuldaer baroktijd en straalt na omvangrijke restauratiewerkzaamheden nu weer in volle schoon heid. In de Stadtpfarrkirche houdt de stadsorganist elke zaterdag om 11.55 uur een meditatie in woord en muziek (behalve in de zomervakantie).

Stadtpfarrkirche St. Blasius

Heilig-Geist-Kirche

44 45

Proosdijkerk St. Peter (Liobakirche) [35]

Onder de Fuldaer abt Rabanus Maurus werd in 836 op de Petersberg een klooster met een grafkerk voor de H. Lioba opgericht. De crypte van deze karolingische kerk is tot op heden bewaard gebleven. Zeer oude fresco‘s uit de 9de eeuw verwijzen op het oorspronkelijke theologische programma van deze besloten sacrale ruimte. Na een grondige sanering is de kerk nu weer voor bezoekers toegankelijk. Sinds 2007 leven er weer benedictinessen aan de voet van de kerk St. Peter. Zij bewonen er een klein klooster: de Cella St. Lioba.

1 april t/m 31 oktober:dinsdag t/m zondag 10.00 tot 11.30 uur en 14.30 tot 16.30 uur1 november t/m 31 maart:dinsdag t/m zondag 14.30 tot 16.00 uur Kerstmis, Pasen, Pinksteren 14.30 tot 16.30 uur

in januari en op zondag op aanvraag

De kerk is op 24 en 31 dec. alsmede op Goede Vrijdag en Paaszaterdag gesloten.

stadsbuslijnen 9A (Petersberg Nord) en 9B (Ziehers Nord)

Propsteikirche St. Peter (Liobakirche)An St. Peter 1 · D-36100 Petersberg tel: +49(0)6 61-6 22 79 · www.st-peter.de

kloosterkerk:dagelijks 7.30 tot 18.30 uur

stadsbuslijnen 1 (Aschenberg-Ost) Bushalte: Frauenberg

Kloster FrauenbergAm Frauenberg 1 · D-36039 Fulda Tel: +49(0)6 61-1 09 50 · www.kloster-frauenberg.de

Klooster Frauenberg [22]

Het in 1623 gestichte franciscanenklooster ligt in een park op één van de zeven heuvels van Fulda. Van hieruit heeft U een heerlijk uitzicht over de stad en de omliggende heuvels van Rhön en Vogelsberg. Het kloostercomplex dateert uit de late barok. De barokke kloosterkerk is van aanzienlijke kunsthistorische waarde; in 2003 werd de grondige sanering afgesloten.

Het klooster Frauenberg ligt op ca. 15 min. loopafstand van de dom.

H

Historische kerken

Franciscanenklooster Frauenberg

H

Crypte St. Peter (Liobakirche)

46

Proosdijkerk St. Andreas [31]

De St.AndreasKerk maakt deel uit van een kloostercomplex uit de eerste helft van de 11de eeuw. Ook nu nog straalt het complex een middeleeuwse sfeer uit. De crypte is een kunsthistorische kost

baarheid van de eerste orde. Gewijd in 1023 heeft deze intieme sacrale ruimte zijn muurschilderingen uit de ottoonse tijd bewaard. Terwijl de St.AndreasKerk in de loop der eeuwen herhaaldelijk werd verbouwd (vooral door de barokke renovatie van 1766), bleef de crypte sinds de stichting van de kerk intact. Na een restauratie van 15 jaar is zij sinds 2006 weer voor het publiek toegankelijk.

De proosdijkerk St. Andreas ligt op ca. 15 min. loopafstand van de dom (door het weiland van de Fulda).

openingstijden crypte: op afspraak

stadsbuslijn 4 (Haimbach/Malkes)

Propsteikirche St. AndreasAndreasberg 5 · D-36041 Fulda tel: +49(0)6 61-7 31 02 · www.st.andreas.eu

H

boven: Proosdijkerk St. Andreas

links: Crypte St. Andreas

4948Stad in het groen: parken en tuinen

Park Schloss Fasanerie [34]

Op een oppervlakte van ca. 100 hectare verenigt het park von Schloss Fasanerie veelsoortige vormen van wild groeiende en streng beheerste natuur tot een ideaal landschap. Omgeven door een historische zandstenen muur voegen zich de verschillende delen van het park tot een harmonisch geheel aaneen. Grasvelden, bloembedden, vijvers en wegen zijn met veel geometrisch raffinement geordend. Tot deze barokke orde behoren ook de velden met luchtig gearrangeerde boomgroepen en een bos dat door lanen wordt doorkruist. Vanuit het park komt men in een uitgestrekte boswachterij met een beekloop.

1 april t/m 31 oktober 7.00 tot 22.30 uur1 november t/m 31 maart 7.00 tot 21.00 uur

Voor liefhebbers van tuinen en parken is er in Fulda heel wat te ontdekken. De volgende parken zijn vrij toegankelijk en een bezoek meer dan waard.

Schlossgarten (Paleistuin) [2]

De paleistuin is Fulda‘s groene oase in een bedrijvige binnenstad. Het park werd in de 18de eeuw aangelegd en in de volgende eeuwen steeds weer aan de smaak van de tijd aangepast. Zijn laatste grote verandering onderging de tuin in het kader van de eerste „Hessische Landesgartenschau“ in 1994.

In de paleistuin is er onder schaduwrijke bomen altijd wel een rustig plekje te vinden. Voor kinderen is er een speelplaats en een minigolfbaan.

Paleistuin met Flora-Vaas en Stadspaleis

Het park is dagelijks tot zonsondergang voor publiek toegankelijk.

stadsbuslijnen 7 (tot Engelhelms en dan 3 km te voet) en 6 (tot Bronnzell en 4 km te voet) H

boven: Schlosspark Fasanerie

rechts: Terras van Schloss Fasanerie


Domdechaneigarten [8](Tuin van de Domdechanei)

Om het Dommuseum te bereiken gaat U eerst door de tuin van de barokke residentie van de deken van de dom (Domdechanei). De tuin ligt direct naast de dom. De beplanting staat geheel in het teken van de roos zodat historische rozensoorten overheersen. Heel bijzonder in de Domdechaneigarten is het samenspel van rozen en de vondsten in het lapidarium: de collectie van historische sculptuurfragmenten die onder een sfeervolle pergola gepresenteerd worden.

vanaf half april / begin mei tot oktober (afhankelijk van de bloeistand):dagelijks 9.00 tot 19.00 uur

De tuin is toegankelijk als het Dommuseum geopend is.

1 april t/m 31 oktober:dinsdag t/m zaterdag 10.00 tot 17.30 uurzon- en feestdagen 12.30 tot 17.30 uur1 november t/m 31 maart:dinsdag t/m zaterdag 10.00 tot 12.30 uur en 13.30 tot 16.00 uurzon- en feestdagen 12.30 tot 16.00 uur

Van 15 januari t/m 15 februari en op volgende dagen is het museum gesloten:Goede Vrijdag, Paaszaterdag, Paaszondag, Pinkster-zondag, 24 en 25 december.

Dahliengarten (Dahliatuin) [9]

De Dahliatuin is, zoals de naam al zegt, geheel aan deze sierplant gewijd. Meer dan 30 verschillende soorten dahlia‘s bloeien hier in de late zomer. Maar ook in de lente is de tuin door zijn voorjaarsbeplanting een bezoek waard. De ingang van de Dahliatuin

ligt verscholen in een muur direct tegenover het domplein. U vindt er rust en ontspanning, ook door het mooie uitzicht op de Hexenturm en de domtorens.

Dahliatuin met dom (op de achtergrond)


Kloostertuinen [13] [22]

In Fulda vindt U opmerkelijke kloostertuinen.

De tuin van de abdij St. Maria, de benedictinessenabdij, ligt midden in de binnenstad. Omdat de tuin tot de (niet toegankelijke) clausuur van het klooster behoort, kunt U alleen vanaf het kleine terras van de kloosterwinkel een blik in de moestuin van de zusters werpen

Ca. 15 minuten te voet vanaf de binnenstad vindt U de tuin van het franciscanenklooster Frauenberg. Een blik in de kloostertuin is vanaf de kruisweg links naast de kloosterkerk altijd mogelijk.

kloostertuin:Tijdens het tuinseizoen (juni tot september) worden op enkele zaterdagen tussen 14.00 en 16.00 uur rondlei-dingen aangeboden. Als U daaraan met een groep vanaf 5 personen wilt deelnemen, wordt om aanmelding vooraf verzocht: tel. +49(0)6 61- 9 02 45 31. Nadere informatie vindt U op der homepage van het klooster: www.abtei-fulda.de.

kloosterwinkel:maandag t/m vrijdag 10.00 tot 17.00 uurzaterdag 10.00 tot 16.00 uur

De kloosterwinkel is op alle feestdagen (ook kerkelijke feesten) gesloten.

Naherholungsgebiet Fulda-Aue [37](Recreatiegebied Fulda-Beemden)

Het uitgestrekte recreatiegebied FuldaAue ligt slechts enkele minuten te voet van de binnenstad. Naar aanleiding van de eerste „Hessische Landesgartenschau“ in 1994 werd dit beemdlandschap langs de Fulda tot beschermd natuurgebied verklaard. De FuldaAue biedt talrijke sport en recreatiemogelijkheden voor jong en oud. Wandelen, kanovaren, fietsen, zweefvliegen en inlineskaten zijn net zo goed mogelijk als een bezoek aan het Brandweermuseum of het Milieucentrum (Umweltzentrum) met Biergarten en blotevoetenparcours. In de zomermaanden kunnen de allerkleinsten zich op de waterspeelplaats vermaken.

Abdij St. Maria Franciskanenklooster Frauenberg

Aueweiher (Aue-Vijver)

5554Fulda en omgeving

actief ontdekken

Kanotochten op de Fulda

Het landschap langs de rivier de Fulda is erg indrukwekkend. Op een riviertocht in een kano worden de weilanden en beemden langs de Fulda tot een ware belevenis. Kajaks en Canadezen zijn te huur. Of U boekt een tocht onder begeleiding van een ervaren kanovaarder.

Kanotochten zijn afhankelijk van het weer en de waterstand – van april tot oktober mogelijk. Er worden speciale tochten voor kinderen, jongeren en volwassenen aangeboden. In de zomer ist er een contingent voor „Fulda@night“, een spannende peddeltocht in de avondschemering, gereserveerd.

„Rhön Adventures“ outdoor activitiesBrauhausstraße 5 · D-36037 Fulda tel: +49(0)6 61-2 50 26 23 · www.rhoen-adventures.de

Kanutours FuldaWaldstraße 2 · D-36037 Fulda tel: +49(0)6 61 - 5 81 00 · www.kanutours-fulda.de

In Fulda heeft U veel mogelijkheden om Uw vrije tijd sportief door te brengen. Een actuele evenementenkalender vindt U op onze homepage www.tourismus-fulda.de. Of belt U ons gewoon!

Fietstochten / fietsenverhuur

Fulda ligt aan het kruispunt van drie langeafstandsfietsroutes. Vanuit Fulda kunt u de nabijgelegen middelgebergten Rhön en Vogelsberg op de fiets goed bereiken. De „FuldaQuelle“ en de Wasserkuppe bereikt u over het langeafstandsfietspad R1. Aan te bevelen zijn verder de “MilseburgRadweg” (over een voormalige spoorlijn) en de „Vulkanweg“ door de Vogelsberg.

Graag informeren wij U over specifieke en geteste fietstochten. Bovendien hebben wij voor fietsers een interessant arrangement met overnachting, kaartenmateriaal en méér paraat. In de Tourist Information kunt U zich over de diverse fietsenverhuur en fietsservicepunten informeren.

Impressies van de „Milseburg-Radweg“ Kanotocht in de beemden van de Fulda

5756Fulda en omgeving

actief ontdekken

Wandelen en wintersport in de regio Fulda

In Fulda's omgeving heeft U veelzijdige mogelijkheden voor sportieve recreatie. Of U wilt wandelen of wintersport beoefenen – in de Rhön en de Vogelsberg vindt U wat U zoekt. Als U zich daarnaast interesseert voor zweefvliegen of paragliding of voor trendsporten zoals snowkiting of sneeuwschoenwandelen, dan is de Wasserkuppe, de hoogste berg van Hessen, de juiste plek voor U!

Rhön en WasserkuppeRhön Info-Zentrum Wasserkuppe · D-36129 Gersfeldtel: +49(0) 66 54-91 83 40 · www.rhoen.info Region Vogelsberg Touristik GmbH Vogelsbergstrasse 137a · D-63679 Schottentel: +49(0) 60 44- 96 48 48 · www.vogelsberg-touristik.de

mei t/m septemberop elke 2de zaterdag in de maand 14.00 tot 18.00 uur

Weinberg am FrauenbergAm Frauenberg · D-36039 Fuldawww.weinhistorischer-konvent.de

Tuin van de wijngeschiedenis op de Frauenberg

Op de zuidhelling van het klooster Frauenberg, achter hoge zandsteenmuren, heeft het „Weinhistorische Konvent“ een

wijngaard ingericht om de lange traditie van de wijnbouw in Fulda weer zichtbaar te maken. Hier wordt „Wäck, Worscht on Wie“ aangeboden: een glas Rieslingwijn (Wie) en een hartige broodmaaltijd (Wäck und Worscht).

Fulda is een stad van korte afstanden. Veel van de hier beschreven bezienswaardigheden, musea en historische kerken liggen in de binnenstad en zijn in een paar minuten te voet bereikbaar.

Voor een betere oriëntatie hebben we belangrijke bezichtigingspunten op de stadsplattegronden gemarkeerd.

Heeft U nog vragen? Aarzelt U niet om met ons contact op te nemen.

Wij verheugen ons op Uw bezoek in Fulda!

Tourismus und Kongressmanagement FuldaBonifatiusplatz 1 · D36037 FuldaTel: +49(0)6 611 02 18 12 / +49(0)6 611 02 18 [email protected]fulda.de

openingstijden:maandag t/m vrijdag: 8.30 tot 18.00 uurzaterdag, zon en feestdagen: 9.30 tot 16.00 uur

Op volgende dagen is de Tourist Information gesloten: 24, 25 en 26 december, op 1 januari en op carnavalsmaandag.

5958

stadsplatteGronden

61

Zo snel bereikt U Fulda met de ICE of per auto

Hamburg

Bremen

Hannover

Leipzig

Berlin

Dresden

Köln

Frankfurt

Stuttgart

München

Fulda

3,5 uur

2,5 uur

1 uur

Fulda ist de barokstad in het hart van Duitsland. Of U met de auto of met de trein komt, U bent snel in Fulda.En als U eenmaal in de stad bent kunt U de mooiste gebouwen en musea te voet (bijv. op een stadswandeling) bezoeken.

60

Legenda bezichtigingspunten

TouristInformation Stadtschloss, Museum: Historische Räume, Bürgerbüro, Fundbüro, Schlosstheater Schlossgarten Orangerie und Floravase Paulustor Bischöfliches Generalvikariat Michaelskirche Dom mit Bonifatiusgruft Dommuseum, Schatzkammer des Doms, Domdechaneigarten Dahliengarten Severikirche, Mutterhaus der Barmherzigen Schwestern Stadtpfarrkirche Vonderau Museum, Planetarium Benediktinerinnenabtei St. Maria Stadtbusbahnhof Hauptpostamt Hochschul und Landesbibliothek Christuskirche ICEBahnhof Kongress und Kulturzentrum Fulda, Stadtbad Landratsamt Hochschule Fulda Kloster Frauenberg Sportbad Ziehers (Hallenbad) Klinikum Fulda Behördenhaus, Amts und Landgericht, Finanzamt HeiligGeistKirche Sportbad Rosenau (Freibad) Zentrale Sportanlage, Stadion Fulda Umweltzentrum Fulda Deutsches FeuerwehrMuseum Propsteikirche St. Andreas, Bonifatiushaus KinderAkademie Fulda Erlebniswelt Blockflöte Schloss Fasanerie Propsteikirche St. Peter (Liobakirche) Propstei Johannesberg Naherholungsgebiet FuldaAue

i1

2345678

910111213141516171819202122232425262728293031323334353637

i

1

23

45

6

7

89H

1011

12

13

14

15

16

17

18

19

2021

22

25

26

273037 32

21

23

24

28

29

31

36

37

35

33

34

67

Impressum

uitgever: Tourismus und Kongressmanagement Fulda

vormgeving/layout: S/COMPANy Werbeagentur GmbH

foto‘s: Archiv TKM, Verena Kühnlein, Christian Tech photoplusgraphic, Angelstein TV, Erich Gutberlet, Michael Imhof

vertaling: Paul Berbée

druk: Fuldaer Verlagsanstalt

oplage: 190.000

verschijningsdatum: februari 2011

tourismus und konGressmanaGement Fulda

Bonifatiusplatz 1 · Palais Buttlar · D-36037 FuldaTel: +49(0)6 61 - 1 02 18 13 / +49(0)6 61 - 1 02 18 14 Fax: +49(0)6 61 - 1 02 28 11 [email protected] www.tourismus-fulda.de

openingstijden:maandag t/m vrijdag: 8.30 tot 18.00 uurzaterdag, zon- en feestdagen: 9.30 tot 16.00 uur

Documents

WELKOM IN FULDA