werkbOEK

HERFST

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

beste deal voor kinderboekenweek 2012

www.hallowereld.org

Leestekst: Herfst en de maanden september en oktober

In de herfst wordt alles wat lager, trager en zwaarder (de plantengroei, de zonneschijn, de temperatuur, het weer). De aarde zal het wat rustiger aan moeten doen.

De meteorologische herfst start altijd op 1 september, de dag die in de katholieke traditie gewijd is aan de heilige Egidius (Saint-Gilles). Om de klimatologische berekeningen eenvoudig en uniform te houden, beginnen de meteorologische seizoenen steeds op de eerste van de maand in december, maart, juni en september. Ten noorden van de evenaar loopt de officiële herfst van 21 september tot en met 20 december. De astronomisch bepaalde herfst is de herfstnachtevening (of herfst-evening) rond 23 september. De zon gaat dan door het herfstpunt (het snijpunt van de schijnbare zonnebaan door de hemelequator) en de dag en de nacht zijn dan nagenoeg even lang.

De maand september wordt ook wel herfstmaand, vruchtmaand, havermaand en gerstmaand genoemd. Deze negende maand van het jaar in de gregoriaanse kalender heeft altijd 30 dagen. De naam komt van het Latijnse woord septembris, wat afkomstig is van het woord septem dat zeven betekent. September was de zevende maand van het jaar, omdat het Romeinse kalenderjaar tot 153 voor Christus begon op 1 maart.

September is ook herfstmaand, De zon neigt sneller neer. De boer al op zijn ladder staand,Plukt appels, peren en nog veel meer.

September schenkt ons ‘t rijpe fruitEn lokt de paddestoelen uit.Hij is de herfst ook goed gezind,Daar vliegt mijn vlieger op de wind.

De maand oktober wordt ook wel wijnmaand of rozenkransmaand genoemd. Deze tiende maand van het jaar in de gregoriaanse kalender heeft altijd 31 dagen. De naam komt van het Latijnse woord octo, dat acht (8) betekent. Oktober was de achtste maand van het jaar.

Wijnmaand heet de maand oktober.Zonlicht gloeit in druif en was.‘s Avonds schenkt een deftige ober,Sprank’lend gouden wijn in ‘t glas.

Oktober gaat door ‘t diepe bosEn maakt de kleurige blaadjes los.Hij rukt en trekt in wilde vaart,Met stormen sterk door veld en gaard.

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Woordzoeker herfst

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Doolhof herfst

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Gedicht: herfstfeest

Paddestoelen, beukennootjes,dwarrelblaadjes, rood en geel.

Buiten vind je al die schattenvan de herfst, zoveel, zoveel.

Regenvlagen, hagelbuien,pijpenstelen, hondenweer.

Maak een paraplu van blaadjesen geen druppel raakt je meer.

Spinnenwebben, nevelslierten,

de geheimen van de mist.Wie dit feest niet mee wil vieren

heeft zich in de herfst vergist.

Ilse Steel

Gedicht: herfst

Ik houd de herfst in mijn handOogstrelend is de kleurenprachtDe mist ligt als een lijkwade over het land Een kruidige geur stijgt op uit de aardeAllesoverheersendStormwinden razen over het land Zilverkleurig spinrag omhelst de struikenKevertjes zoeken hun wegDe laatste bloempjes vleien zich neder De wolken spelen krijgertje in de luchtDan laat de zon zich plotseling zienEn legt een gouden gloed over het land Ilse Steel

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Rebus

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Bouwplaten van dieren

AdelaarDolfijnKameelOlifantPaardPauwWasbeer

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Herfstliedje

Herfst, de blaadjes vallen van de bomen.Herfst, je ziet de straten overstromen.Het regent dat het giet.Maar erg vind ik dat niet.Want met mijn laarzen en mijn regenjasloop ik door elke plas.

Herfst, ik zie de bomen naar me zwaaien.Herfst, een hoedje en een krant wegwaaien.Het waait en het is nat.Maar prachtig vind ik dat.Want met mijn laarzen en mijn regenjasloop ik door elke plas.

Jom, pom-pom-pom-pom-pom, pom, pom, pom, pom.Jom, pom-pom-pom-pom-pom, pom, pom, pom, pom.Het regent dat het giet.Maar erg vind ik dat niet.Want met mijn laarzen en mijn regenjasloop ik door elke plas.

KLIK HIER VOOR EEN VIDEO EN BEGELEIDENDE MUZIEK VAN HET HERFSTLIEDJE

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Uitspraken over de herfst

Herfst: de laatste en mooiste glimlach van het jaar.William Cullen Bryant

De winter is een ets, de lente een aquarel, de zomer een olieverfschilderij en herfst is een mozaïek van al deze.Stanley Horowitz

Als je niet zaait in het voorjaar, zul je niet oogsten in de herfst.Iers spreekwoord

Er is een milieuvriendelijk ontbladeringsmiddel gevonden: de herfst.Fons Jansen

Herfst. Dan zal ik zelf maar het zonnetje in huis zijn.Loesje

Herfstvakantie, alsof herfst maar een weekje duurt.Loesje

Herfst, wat een prachtige tijd met al die gekleurde dingen die voor de voeten vallen of je zelfs aan komen waaien.Loesje

Het herfstbos is een prachtig bonte samenleving.Loesje

Zo, dat was de zomer. Nu wordt het tijd voor de stoere jaargetijden.Loesje

Ook de herfst heeft zonnige dagen.Nederlands spreekwoord

Tenzij een boom gebloeid heeft in de lente, zul je vergeefs naar fruit zoeken in de herfst.Sir Walter Scott

Voor de mens is de herfst een tijd om te oogsten en te verzamelen. Voor de natuur is het een tijd om te zaaien en te verstrooien.Edwin Way Teale

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

7 lessen van wilde ganzen die in de herfst naar ons land komen

Meestal komen de wilde ganzen, die tot de zogeheten wintergasten worden gerekend, in oktober vanuit koudere streken als Scandinavië en Siberië naar Nederland en België om hier te overwinteren en omstreeks maart weer terug te keren. Hier vinden de wilde ganzen voldoende weilanden om te kunnen eten, soms wel een kilo gras per gans per dag. Als je in de herfst of in de lente een vlucht ganzen in een v-formatie ziet vliegen, pauzeer dan even, waardeer de schoonheid van de vlucht en bedenk wat zij je kunnen leren over samenwerking.

1. Waarneming: Elke gans die zijn vleugels uitslaat creëert daarmee een opwaartse kracht voor de vogels die volgen. Door te vliegen in een V-formatie, gebruikt de groep 72% minder energie dan wanneer alle ganzen alleen zouden vliegen. Les 1: Mensen die een gemeenschappelijk doel nastreven en goed samenwerken, zullen sneller en makkelijker hun doel bereiken, omdat zij van de stuwende kracht van elkaar kunnen profiteren.

2. Waarneming: Als een gans uit de V-formatie raakt, dan voelt hij ineens de vertraging en weerstand van het alleen vliegen. De gans zal dan snel weer in de formatie invoegen om te profiteren van de opwaartse kracht van de vogel die voor hem vliegt. Les 2: Als we hetzelfde besef zouden hebben als ganzen, dan blijven we bij de groep die dezelfde kant opgaat als waar wij naar toe willen. Wij accepteren hulp en helpen anderen.

3. Waarneming: Als de voorste gans moe is, wordt hij afgelost door een andere gans. Les 3: Het loont om beurtelings de moeilijke taken en het leiderschap op ons te nemen. Net als de ganzen zijn mensen afhankelijk van elkaars vaardigheden, capaciteiten en unieke combinatie van gaven, talenten en middelen.

4. Waarneming: Ganzen in formatie snateren om de voorste ganzen aan te moedigen om op snelheid te blijven. Les 4: Wij moeten ervoor zorgen dat ons gesnater stimulerend is. Enthousiaste groepen zijn productiever. De kracht van motivatie is het soort gesnater dat we willen horen. Sta achter je eigenwaarde en kernwaarden, en stimuleer het zelfbesef en waardenbesef in anderen.

5. Waarneming: Als een gans ziek wordt, gewond raakt of neergeschoten wordt, verlaten twee andere ganzen de formatie en volgen deze gans om hem te helpen en beschermen. Ze blijven bij hem totdat hij dood is, of weer kan vliegen. Dan sluiten zij zich aan bij een andere vlucht, of ze proberen de eigen groep in te halen. Les 5: Als we hetzelfde besef zouden hebben als de ganzen, dan zouden we niet alleen in goede tijden, maar ook in slechte tijden klaar staan voor elkaar.

6. Waarneming: ganzen overwinteren in warmere gebieden. Les 6: Vergeet niet om zelf ook af en toe de kou en de winter te ontvluchten. Ga op vakantie naar een warme en zonnige plek waar je weer op krachten kunt komen.

7. Waarneming: Zodra de ganzen geland zijn, gaat ieder voor zich aan de slag om voldoende eten te krijgen en een volgende generatie te produceren. Les 7: Onderlinge competitie kan de productiviteit verhogen, maar zodra het gezamenlijke doel duidelijk is, is de collectiviteit belangrijker voor ieder individu.

KLIK HIER VOOR EEN ARTIKEL OVER DE SYMBOLIEK VAN HET GANZENBORD

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

KLIK HIER VOOR HET BOEK NIELS HOLGERSSONS WONDERBARE REIS

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Verhaal: Niels Holgersson bevrijdt schapen van vossen

De familie Holgersson woont in Skåne in het uiterste zuiden van Zweden op een kleine boerderij. Daar groeit hun enige zoon Niels op. Niels is niet zo vriendelijk voor de dieren thuis, hij houdt er van om ze te plagen en te sarren. Als hij op een dag een kabouter vangt en weigert die weer vrij te laten, spreekt de boze kabouter een betovering uit over Niels. Hij wordt zo klein als een duim. Niels smeekt de kabouter om hem weer groot te maken, maar de kabouter verdwijnt zonder een spoor na te laten. Meteen krijgt Niels het aan de stok met de dieren van de boerderij die hem allemaal uitlachen en dreigen om hém nu eens te pesten, en Niels moet vluchten. Hij verstopt zich in de heg die om het erf groeit.

Op dat moment vliegt een groep wilde ganzen over de boerderij. Ze roepen de tamme ganzen op om mee te vliegen naar de bergen en vrij te zijn! De meeste ganzen voelen er echter niets voor om hun leventje op te geven. Alleen Maarten, een jonge ganzerik, wil wel mee. In eerste instantie lukt het hem niet op te stijgen - hij heeft nooit echt vliegen geleerd. Niels heeft er even geen erg in dat hij klein en hulpeloos is en probeert de ganzerik het ontsnappen te belemmeren. Hij grijpt Maarten bij de nek en... op dat moment slaagt die erin op te stijgen. Met veel moeite slaagt Niels erin op de rug van de ganzerik te kruipen.

Omdat Maarten niet gewend is te vliegen gaat het niet zo snel. De leidster van de ganzengroep, Akka wordt kwaad en probeert hem ervan te overtuigen dat het beter is terug naar huis te gaan. Uiteindelijk mag hij toch mee op de tocht. De ganzen en de kleine Niels bleven allerlei avonturen. Dit verhaal begint wanneer de wilde ganzen hadden overnacht op de noordelijke punt van Öland en op weg waren naar het vasteland.

Er woei een vrij sterke zuidenwind over de Kalmar Sond, zodat ze naar het noorden gedreven waren. Toen ze de eerste klippen bereikten, hoorden ze een geweldig geluid, alsof een menigte vogels met sterke vleugels aan kwam vliegen en het water onder hen werd opeens pikzwart. De gans Akka, die de leiding had, hield zo snel haar vleugels in dat ze bijna stil bleef hangen in de lucht. Daarop daalde ze om neer te strijken op de zeespiegel. Maar voordat de ganzen het water bereikt hadden, stak de westerstorm op, die mistwolken, zout, schuim en kleine vogels voor zich uit joeg. Nu trok hij ook de wilde ganzen mee en wierp ze ondersteboven en slingerde ze voort naar de kant van de zee.

Het werd een akelige storm. de wilde ganzen probeerden telkens om te keren, maar dat lukte hen niet. Ze werden naar de kant van de Oostzee gedreven. De storm had hen voorbij Öland gejaagd en vóór hen lag de eenzame woeste zee. Ze konden niets anders doen dan met de wind mee draaien.

Toen Akka merkte dat ze niet konden omkeren streek ze op het water neer. De branding was al hevig en werd steeds woester. De golven rolden aan, zeegroen met witte schuimende koppen. Maar de wilde ganzen waren niet bang voor dat bruisende water. Ze zwommen niet, maar lieten zich drijven - hoog op de koppen van de golven en naar beneden in het golfdal - en hadden evenveel plezier al een kind in de wieg. De arme landvogels, die door de storm voortgejaagd werden, hoog in de lucht, riepen afgunstig: ‘Jullie hebben geen nood. Jullie kunnen zwemmen!’

Maar helemaal ongevaarlijk was het spel van de wilde ganzen toch niet. Het wiegen maakte hen ontzettend slaperig. Voortdurend wilden ze hun kop omkeren, hun snavel onder de vleugels steken en inslapen. Niets is gevaarlijker dan zo in slaap vallen. Akka riep telkens: Niet slapen, wilde ganzen! Wie slaapt raakt de troep kwijt en wie van de troep wegraakt is verloren!’

Ondanks alle pogingen zich ertegen te verzetten, sliep de ene gans na de andere in en zelfs Akka kon haar ogen niet meer openhouden, toen ze plotseling iets ronds op de kop van een golf uit het water zag steken. ‘Zeehonden! Zeehonden! Zeehonden! riep Akka met harde, schelle stem en vloog met klappende vleugels op. Dat was op het nippertje. Voordat de laatste wilde gans uit het water opgevlogen was, waren de zeehonden zo dichtbij dat ze naar adem hapten.

Zo waren de wilde ganzen weer midden in de storm, die hen naar zee dreef. Ze zagen geen land meer - enkel woeste zee. Zodra ze maar durfden, streken ze weer neer op het water. Maar toen ze

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

1

een poosje door de golven gewiegd waren, werden ze opnieuw slaperig. En zodra ze sliepen, kwamen de zeehonden weer aanzwemmen. Als de oude Akka niet zo waakzaam geweest was, zou niet één van hen ‘t er levend vanaf gebracht hebben.

De hele dag duurde de storm voort en richtte de vreselijkste verwoestingen aan onder de vogels, die in die tijd van het jaar aan het trekken waren. Sommigen werden uit hun koers gedreven naar een vreemd land, waar ze van angst en honger stierven. Anderen werden zo moe, dat ze in ze zonken en verdronken. Weer anderen werden tegen de klippen gegooid en verpletterd en een groot aantal viel ten prooi aan de zeehonden. Akka begon zich af te vragen of ze met haar troep zou verongelukken. Ze waren nu doodmoe en nergens zag ze een plaats waar ze konden rusten. Tegen de avond durfde ze niet meer op zee neer te strijken, omdat die met grote ijsschotsen gevuld raakte, die tegen elkaar opbotsten en ze was bang dat zij en haar troep daartussen verpletterd zouden worden. Het was verschrikkelijk dat ze nog geen land zagen. Hoe zou het gaan als ze de hele nacht op zee moesten blijven?

De maan hield zich schuil achter dikke, donkere wolken en het werd vlug donker. Zelfs de dapperste ganzen begonnen bang te worden. Het roepen van trekvogels in nood had de hele dag over zee geklonken, maar nu ze niet meer konden zien wie ‘t waren, die zo riepen, klonk het griezelig. Onder hen op zee botsten de stukken drijfijs tegen elkaar. De zeehonden hieven hun woeste jachtliederen aan. Het was alsof hemel en aarde vergingen.

De jongen die had meegereisd op de rug van een gans had een poos naar beneden naar de zee zitten kijken. Plotseling keek hij op en zag op maar een paar meter afstand een steile, kale bergwand. Aan de voet van de wand sloegen de golven op in hoog opspattend schuim. De wilde ganzen vlogen regelrecht naar de rotswand toe en dat zou hun dood kunnen worden.

Maar nauwelijks zat hij verbaasd te denken dat Akka dit gevaar niet op tijd ontdekt had, of hij merkte dat ze bij de berg waren en dat vóór hen de halfronde opening lag van en grot. Daar vlogen de ganzen naar binnen en toen waren ze in veiligheid.

Het eerste waar de reizigers aan dachten, voor ze zich over hun redding konden verheugen, was of alle kameraden er waren. Er waren Akka, Yksi, Kolme, Neljä, Viisi en Kuusi, alle zes de jonge ganzen, de Ganzerik, Donsje en Niels. Toen de wilde ganzen merkten dat niemand anders dan Kaksi van de troep was weggeraakt, namen ze de zaak kalm op. Kaksi was een oude, wijze vogel. Ze kende al hun wegen en gewoonten en zou er wel voor zorgen dat ze weer bij hen terugkwam.

Toen begonnen ze rond te kijken in de grot. Er kwam nog zoveel daglicht door de opening dat ze konden zien dat de grot diep en breed was. Plotseling zag een van hen een paar schitterende groene punten glinsteren in een donkere hoek. ‘Ogen!’ riep Akka. ‘Ogen van grote dieren!’

Ze stormden naar de uitgang, maar Niels, die beter in het donker kon zien dan de wilde ganzen, riep: ‘Daar hoeven jullie niet voor weg te lopen! Het zijn maar een paar schapen die tegen de wand van de grot liggen!’

Toen de wilde ganzen aan het schemerlicht in de grot gewend waren, konden ze de schapen goed zien. Er waren ongeveer twaalf volwassen dieren, maar er lagen ook nog enkele lammetjes. De grote ram met lang gebogen horens scheen de voornaamste van de kudde te zijn. De wilde ganzen gingen hem diep buigend tegemoet. ‘Wees welkom in deze wildernis!’ zeiden ze.

Maar de grote ram bleef stil liggen en zei geen woord. Toen dachten de wilde ganzen dat de schapen boos waren, omdat ze in hun grot waren gekomen. ‘t Komt misschien niet erg gelegen dat we uw huis zomaar binnendringen’, zei Akka, ‘maar we kunnen het niet helpen. De wind heeft ons hierheen gedreven. We hebben de hele dag in de storm rondgezworven en zouden blij zijn, als we vannacht hier konden blijven.’

Hierna duurde het een hele poos voordat een van de schapen met woorden antwoordde. Wel was duidelijk te horen dat enkele van hen diep zuchtten. Tenslotte zei een oude schapenmoeder, die een lang en bedroefd gezicht had, met klagende stem: ‘Niemand van ons zal u verbieden hier te

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

2

blijven, maar dit is een huis van rouw en we kunnen onze gasten niet meer ontvangen zoals vroeger.’

‘Dat is helemaal niet erg’, zei Akka, ‘na wat wij vandaag hebben doorgemaakt, zijn we blij met een veilig plekje om te slapen.’

Toen stond de oude schapenmoeder op. ‘Ik denk dat het beter voor u zou zijn in de ergste storm rond te vliegen dan hier te blijven; maar nu u toch hier bent, zullen we u - zo goed als ons huis dat toelaat - onthalen.’ Ze wees op een holte in de grond die vol water stond. Daarnaast lag een hoop kaf en stro en ze

nodigde de ganzen uit zich daaraan te goed te doen. ‘We hebben dit jaar veel sneeuw gehad hier op het eiland’, zei ze. ‘De boeren van wie we zijn, komen bij ons met hooi en haverstro, zodat we niet doodgaan van de honger. En dit stro is alles wat er van onze welvaart is overgebleven.’

De ganzen wierpen zich op het voedsel en vonden dat ze goed terecht waren gekomen. Ze merkten wel dat de schapen angstig waren, maar ze wisten hoe gauw schapen bang worden en dachten dat er misschien gevaar kon dreigen. Toen ze gegeten hadden stond de grote ram op en kwam naar hen toe. De ganzen hadden nog nooit een schaap met zulke lange grove horens gezien. Ook in andere opzichten was hij opvallend. Hij had een groot bultig voorhoofd , verstandige ogen en een trotse houding. ‘Voor jullie gaan slapen moet ik jullie zeggen dat het hier onveilig is’, zei hij. ‘Wij kunnen in deze tijd van het jaar geen gasten voor de nacht ontvangen.’

Nu begon Akka pas te begrijpen dat het ernst was. ‘We gaan weg, als u dat beter vindt’, zei ze, ‘maar wilt u ons niet zeggen wat er aan de hand is? Wij weten niet eens waar we zijn.’

Dit is het kleine Karelseiland’, zei de ram. ‘Dat ligt voorbij Gotland en hier wonen alleen schapen en zeevogels.’‘Hoort u misschien tot de wilde schapen? vroeg Akka.‘Dat scheelt niet veel’, antwoordde de ram. ‘We hebben niets met de mensen te maken. Er bestaat een oude overeenkomst tussen ons en de boeren op de hoeve in Gotland dat ze ons voer brengen als het ‘s winters sneeuwt en dan mogen zij er zoveel van ons meenemen als er boven een bepaald getal zijn. We redden ons verder het gehele jaar en wonen niet in huizen met deur en sloten, maar we zoeken ons heil in de grotten zoals deze.’

Blijft u hier ‘s winters ook? vroeg Akka verbaasd.‘Ja, we hebben genoeg te grazen hier op de berg, het hele jaar.’‘U hebt het beter dan de meeste schapen’, zei Akka. ‘Maar wat is hier dan voor gevaar?’

‘Verleden winter was het heel koud. De zee bevroor en toen kwamen drie vossen over het ijs hierheen en sinds die tijd zijn ze hier gebleven. Overdag zie je ze niet, want dan kan ik mijzelf en de mijnen wel verdedigen’, zei de ram en hij schudde zijn horens. ‘Maar ze sluipen naar ons toe als we ‘s nachts in de grot liggen te slapen. We proberen wakker te blijven, maar nu en dan moet je wel slapen en dan komen ze. Ze hebben alle schapen in de andere grotten al gedood en er waren kuddes, zo groot als de mijne.’

‘Denkt u dat ze vannacht hier komen?’ vroeg Akka.‘Dat denk ik wel’, zei de oude schapenmoeder.’ Ze waren hier gisternacht en hebben een lam gestolen. Ze blijven terugkomen zolang er nog een van ons in leven is.’‘Maar op die manier blijft er niemand in leven’, zei Akka.‘Nee. Het zal niet lang meer duren voor het gedaan is met alle schapen op het kleine Karelseiland’, zei de schapenmoeder.

Akka stond daar heel besluiteloos. Het was niet prettig er nu weer op uit te gaan in de storm. En het was ook niet goed in een huis te blijven waar zulke gasten verwacht werden. Toen ze een poos had nagedacht zei ze tegen de jongen: ‘Ik zou willen weten of je ons helpen wilt, zoals je al zo vaak hebt gedaan.’‘Ja’, zei de jongen; dat wilde hij wel. ‘Het is wel akelig voor je dat je niet kunt slapen’, zei de wilde gans. ‘maar ... zou je wakker kunnen blijven, tot de vossen komen en ons dan wekken, zodat we weg kunnen vliegen?’

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

3

De jongen had daar niet zoveel zin in, maar alles was beter dan er in de storm weer op uit te moeten, zodat hij beloofde wakker te zullen blijven.

Hij ging naar de ingang van de grot, kroop achter een grote steen en ging op wacht zitten. Toen de jongen daar een poosje gezeten had, scheen de storm te bedaren. De hemel werd helder en de maan scheen op de golven. De jongen liep naar buiten. De grot lag heel hoog op de berg. Een smal steil pad leidde naar boven. Van die kant moest hij de vossen verwachten.

Hij zag nog geen vos, maar wel iets waar hij heel bang voor werd. op het smalle strand beneden stonden een paar grote reuzen, of andere stenen monsters - of misschien waren het wel mensen. Eerst dacht hij dat hij droomde, maar nu was hij er heel zeker van dat hij niet in slaap was gevallen. Hij zag de grote mannen zo duidelijk dat het geen gezichtsbedrog kon zijn. Sommige stonden op het strand en anderen vlak bij de berg,

alsof ze van plan waren er tegenop te klauteren. Sommige hadden grote, dikke koppen en anderen hadden helemaal geen kop. Sommigen hadden één arm en sommigen hadden een bochel van voren en van achteren. Hij had nog nooit zoiets wonderlijks gezien.

De jongen stond zich daar bang te maken voor de reuzen, zodat hij vergat naar de vossen uit te kijken. Maar nu hoorde hij een klauw langs een steen schrapen en zag drie vossen de helling opkomen. Zodra hij wist dat hij met iets werkelijks te doen had, werd hij weer kalm en was helemaal niet bang meer. Toen bedacht hij dat het toch niet aardig was alleen de ganzen te roepen en de schapen aan hun lot over te laten. Hij liep gauw de grot binnen, schudde de ram aan zijn horens, zodat hij wakker werd en sprong meteen weer op zijn rug.

Sta op vadertje!’ We zullen proberen de vossen een beetje bang te maken!’ zei de jongen. Hij was zo stil mogelijk geweest, maar de vossen moesten toch iets gehoord hebben. Toen ze boven kwamen bij de ingang van de grot, bleven ze staan om te overleggen wat ze moesten doen.

‘Ik hoorde iemand bewegen daar binnen’, zei de ene vos. ‘Ik zou wel eens willen weten of ze wakker zijn.’‘Ga er maar gerust op af’, zei een van de andere vossen. ‘Ons kunnen ze toch niets doen.’Toen ze een eindje de grote ingelopen waren, bleven ze staan en snoven in het rond.‘Wie zullen we vanavond nemen?’ fluisterde de vos, die voorop liep.‘Vanavond nemen we de grote ram’, zei de vos die achteraan liep, ‘dan gaat het gemakkelijker met de anderen.’

De jongen zat op de rug van de oude ram en zag hoe ze voort slopen.‘Stoot nu recht vooruit’, fluisterde hij. De ram stootte toe en de eerste vos werd halsoverkop terug geslingerd naar de opening van de grot.‘Stoot nu naar links’, zei de jongen en wendde de grote kop van de ram in de juiste richting. De ram gaf een geweldige slag, die de tweede vos in zijn zij trof. Hij rolde een paar keer over de grond, voor hij weer op de been was en weglopen kon. De jongen had graag gewild dat ook de derde vos een stoot had gekregen, maar die had wijselijk gemaakt dat hij wegkwam.

‘Ik denk dat ze wel genoeg hebben voor vannacht’, zei de jongen.‘Ja, dat denk ik ook’, zei de grote ram. ‘Ga maar op mijn rug liggen en kruip onder de wol. Je verdient wel dat je ‘t goed en warm krijgt na al die wind waarin je gelopen hebt.

De volgende dag liep de ram rond met de jongen op zijn rug en liet hem het eiland zien. Dat bestond uit één enkel geweldige rots. Het was als een groot huis met oodrechte wanden en een plat dak. De ram liep eerst naar de top van de berg en liet de jongen de goede weiden daar zien. En hij moest toegeven dat het eiland vooral voor schapen gemaakt scheen te zijn. Op de berg groeide niet veel anders dan schapengras en meer van die dorre, kruidige gewassen, waar schapen veel van houden.

Maar er was nog iets anders te zien dan schapenweiden als je eenmaal de helling opgeklommen was. Daar zag je de zee die nu blauw in het zonlicht haar glanzende golven voortrolde. Alleen hier en daar tegen een landtong stoof ze op in schuim.

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

4

In het oosten lag Gotland met een langgerekte kust. In het zuidwesten lag het grote Karelseiland. Toen de ram heel dicht naar de rand van de bergtop ging, zodat de jongen langs de bergwanden naar beneden kon neerkijken, zag hij dat ze helemaal vol zaten met vogelnesten en in de blauwe zee beneden lagen zwarte zee-eenden, eidereenden, drieteen-meeuwen, zeekoeten en alken vredig te vissen in de stroming.

‘Het lijkt hier wel het beloofde land’, zei de jongen. ‘Jullie wonen hier prachtig.’‘’Ja, het is hier wel mooi’, zei de grote ram. Het was alsof hij er nog iets aan toe had willen voegen, maar hij zei niets en zuchtte alleen. ‘Maar als je hier alleen loopt, moet je wel oppassen voor al die spleten in de berg’, ging de ram een poos later voort. En die waarschuwing was wel nodig, want op verschillende plaatsen waren er diepe en brede spleten. De grootste daarvan heette ‘Het helse hol’. Die spleet was vele meters diep en bijna anderhalve meter breed.

‘Als iemand hier in zou vallen, was hij er geweest’, zei de grote ram. De jongen vond dat dit klonk alsof hij er iets speciaals mee bedoelde.

Daarna bracht de ram de jongen naar het strand. Nu kon hij van dichtbij de reuzen zien die hem de vorige nacht zo bang hadden gemaakt. Het waren niets anders dan grote rotspilaren.

Hoewel het heel mooi was aan het strand, wilde de jongen toch liever boven op de berg zijn. Het was akelig daar beneden omdat er overal dode schapen lagen. Hier hadden de vossen hun maaltijden gehouden. De grote ram bleef niet bij de doden staan. Hij liep hen kalm voorbij, maar de jongen kon het niet nalaten ernaar te kijken. Nu liep de grote ram weer naar de top van de berg en toen hij daar aangekomen was bleef hij staan.

‘Als iemand die flink en verstandig was, al die ellende hier zag’, zei hij, ‘dan zou hij zeker niet rusten voor die vossen hun verdiende straf hadden gekregen.’‘De vossen moeten toch ook leven’, zei de jongen.‘Ja’, zei de grote ram, ‘maar ze doden niet allemaal omdat ze honger hebben. Dat heb je daarnet kunnen zien. Ze worden lang niet allemaal opgegeten. Die vossen hier zijn misdadigers.’‘De boeren, aan wie dit eiland toebehoort, moeten komen helpen’, vond de jongen.‘Ze zijn hier al zo vaak geweest’, antwoordde de ram, ‘maar dan verstopten de vossen zich in gaten en spleten, zodat ze hen niet konden neerschieten.’Je denkt toch niet, vadertje, dat een stumper als ik er iets aan zou kunnen doen? vroeg de jongen. ‘Wie klein en slim is, zou er heel wat aan kunnen doen’, antwoordde de grote ram.

Ze spraken er niet meer over. De jongen ging boven bij de wilde ganzen zitten, die op de hoogvlakte graasden. Hoewel hij het aan de ram niet had willen laten merken, was hij heel bedroefd om de schapen en had hij hen graag willen helpen.

‘Ik zal eens met Akka en Maarten Ganzerik erover praten’, dacht hij. ‘Misschien weten die goede raad. Een poos later nam de witte ganzerik de jongen op zijn rug en liep over de bergvlakte naar het helse hol. Zorgeloos liep hij op het open bergdak en scheen er niet aan te denken hoe wit en groot hij was. Het was vreemd dat hij niet voorzichtig was, want hij scheen het niet gemakkelijk te hebben gehad de vorige dag. Hij was kreupel aan zijn rechterpoot en zijn linkervleugel sleepte en hing neer alsof hij gebroken was.

Hij liep alsof er er geen gevaar in de wereld was en keek helemaal niet om zich heen. De jongen lag languit op de rug van de gans en keek op naar de blauwe hemel. Hij was nu zo aan het rijden gewend dat hij op de ganzenrug kon liggen en staan.

Doordat de gans en de jongen allebei zo zorgeloos waren, merkten ze natuurlijk niet dat de drie vossen op de bergvlakte waren gekomen. En de vossen, die wisten dat het bijna ondoenlijk is jacht te maken op een gans in het open veld, dachten er in het geheel niet aan, de ganzerik een haarbreed in de weg te leggen. Maar omdat ze niets te doen hadden kropen ze tenslotte in één van de lange kloven en probeerden hem te besluipen. Ze gingen zo voorzichtig te werk dat de gans niets van hen merkte.

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

5

Ze waren niet meer zover weg, toen de gans een poging deed om op te vliegen. De vossen dachten hieruit op te maken dat hij niet vliegen kon en haastten zich nog meer dan eerst. Ze hielden zich niet langer in de kloven verborgen, maar liepen boven over de vlakte. Ze verscholen zich zo goed ze maar konden achter de bosjes gras en stenen en kwamen steeds dichter bij de gans, zonder dat hij er iets van merkte. Tenslotte waren de vossen zó dichtbij dat ze de slag konden wagen. Alledrie wierpen ze zich tegelijk met een grote sprong op de ganzerik.

Deze moest op het laatste ogenblik toch iets gemerkt hebben, want hij sprong opzij, zodat de vossen hem misten. Maar dat betekende niet zoveel, want de gans had maar een paar voet voorsprong en bovendien was hij kreupel. De stumper liep zo hard al hij maar kon. En ganzen kunnen geweldig hard lopen, zo hard zelfs dat een vos moeite heeft hen in te halen.

De jongen zat achterstevoren op de rug van de gans en schreeuwde tegen de vossen: ‘Jullie hebben je te dik gegeten aan schapenvlees, vossen! Jullie kunnen niet eens een gans inhalen!’Hij plaagde hen, tot ze woest van boosheid werden. De witte gans sprong regelrecht op de grote kloof af. Toen hij vlakbij was, deed hij een slag met zijn vleugels, zodat hij eroverheen kwam. De vossen zaten hem op de hielen.

De gans rende door met dezelfde haast als eerst, ook toen hij over hel helse hol gesprongen was. Maar nauwelijks had hij een paar meter gelopen of de jongen klopte hem op de hals en zei opgewekt: ‘Je kunt nu

wel stilstaan Ganzerik!’ Op hetzelfde ogenblik hoorden ze achter zich een wild gehuil, schrapen met klauwen en daarna een doffe dreun. Maar van de vossen was niets meer te zien.

De volgende morgen vond de wachter van de vuurtoren van het grote Karelseiland een reepje boombast onder zijn deur gestoken, waar met scheve hoekige letters stond ingekrast: ‘De vossen op het kleine Karelseiland zijn in het helse hol gevallen. Ga maar kijken.’ En dat deed de wachter ook.

KLIK HIER OM ‘NIELS HOLGERSSONS WONDERBARE REIS TE BESTELLEN

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

6

Het vrolijke herfstvoorleesboek is het laatste deel in de reeks van vier seizoenenboeken. In deze gezellige bundel staan versjes, liedjes en verhaaltjes over de herfst: met grote paddenstoelen, glimmende kastanjes en dikke kruisspinnen. Beertje Benjamin gaat eikels planten en Kobus en Kwak zijn druk met voorjaarsbollen. Varkentje Knorrepot zou het liefst de hele dag in zijn bed blijven liggen, terwijl de drie jongetjes juist druk bezig zijn in het park. En waarom slaapt het mannenkoor een hele nacht op het dak?

KLIK HIER OM DIT BOEK TE BESTELLEN

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Leestekst 29 september: het feest van de aartsengel Michaël

Ieder jaargetijde heeft zijn eigen feest. Dat is al sinds mensenheugenis het geval. Meestal werden de feesten in allerlei culturen gevierd rondom de lente-evening, de zomerzonnewende, de herfst-evening en de winterzonnewende. De toenmalige christelijke kerk heeft die seizoensfeesten gekoppeld aan christelijke feestdagen. Het is algemeen bekend dat Pasen (de viering van de opstanding van Christus) een lentefeest en Kerst (de viering van de geboorte van Jezus) een winterfeest is. Minder bekend is dat de viering van Sint Jan (24 juni) hoort bij de zomer en dat de viering van Sint Michiel (29 september) hoort bij de herfst.

Het Concilie van Mainz heeft in 813 besloten dat 29 september een feestdag is voor de aartsengel Michaël en alle andere engelen. Sint Michiel valt op 29 september. Voor deze datum is gekozen omdat er op deze dag een basiliek in Rome gewijd werd aan de aartsengel Michaël, die volgens de overlevering enkele maanden tevoren op die plek was verschenen.

Bij het Michaëlsfeest op vrije scholen wordt het oogsten al bij de kleuters gevierd. Het contact met de hemel wordt gezocht met sterrenvangers en liedjes. In de hogere groepen wordt gezocht naar uitdagingen waar moed voor nodig is. Er word veel gegraven en gesjouwd en de oogst wordt verwerkt, onder andere in de vorm van jam. De oudere leerlingen gaan ijzer smeden om de draak te kunnen verslaan. Via het oerambacht van het smeden ontwikkelt de leerling belangrijke krachten in zichzelf: hij moet geconcentreerd bezig zijn, wakker zijn, fysiek moet hij snel en doelgericht handelen maar ook alle andere ervaringen die hij heeft tijdens het smeden werken door in zijn ziel. De leerling leert het vuur in zichzelf te beheersen en om te vormen.

Wie is Michaël? Michaël is een mannelijke voornaam en is Hebreeuws voor “Wie is als God”. De naam van de aartsengel Michaël (Sint-Michiel) komt voor in zowel het Oude als het Nieuwe Testament en ook in de Koran. Daarom heeft Michaël voor zowel joden, christenen en moslims een heilige betekenis.

In de Openbaring van Johannes (ook wel de apocalyps genoemd), de verzen 7 tot en met 9 staat:

En er kwam oorlog in de hemel: Michaël en zijn engelen hadden oorlog te voeren tegen de draak; ook de draak en zijn engelen voerden oorlog, maar hij kon geen stand houden, en hun plaats werd in de hemel niet meer gevonden. En de grote draak werd op de aarde geworpen, de oude slang, die genaamd wordt duivel en de satan, die de gehele wereld verleidt; hij werd op de aarde geworpen en zijn engelen met hem.

Naast de bijbelse verhalen zijn er ook veel sagen en legenden over Michaël overgeleverd. Het verslaan van de draak is later overgenomen door Sint Joris. Het beeld van het vechten met de draak werkt krachtig in op de menselijke psyche.

KLIK HIER VOOR EEN MICHAELSLEGENDE

KLIK HIER VOOR EEN BOUWPLAAT VAN EEN CHINESE DRAAK

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Leestekst: 1 oktober, Wereld Vegetarisme Dag

Over de hele wereld organiseren vegetarische organisaties op 1 oktober gezellige evenementen zoals workshops, diners en acties om aandacht te geven aan het vegetarisme. Nog niert zo lang geleden vond men het in Nederland en België raar dat er mensen zijn die er zelf voor kiezen om geen vlees te eten. Vlees eten was de norm en restaurants hadden geen hoofdgerechten voor vegetariërs op hun menukaart.

In Nederland bedraagt het percentage vegetariërs al geruime tijd ongeveer vier procent. Het percentage flexitartiërs, mensen die hoofdzakelijk vegetarisch eten en af en toe vlees of vis eten, is daarentegen toegenomen. Een flexitariër volgt in hoofdzaak een vegetarisch dieet, maar eet soms wel vlees en/of vis.

Uit een onderzoek van het marktonderzoeksbureau Motivaction blijkt dat slechts 13 procent van de Nederlanders elke dag vlees eet. Tweederde van de Nederlanders vindt elke dag vlees ‘meer luxe dan noodzaak’. De organisatie Natuur & Milieu wil de grote groep mensen met een gevarieerd eetpatroon beter bedienen en is een campagne gestart voor flexitariërs op de website www.flexitarier.nl. Er worden drie redenen genoemd waarom het goed is om minder vlees te eten:

1. Beter voor je gezondheid: minder kans op hart- en vaatziekten, kanker, overgewicht en diabetes.

2. Beter voor het milieu en de natuur: minder uitstoot van broeikasgassen, minder boskap, minder verlies van natuur, minder energie- en watergebruik, een kleiner mestoverschot.

3. Beter voor het dierenwelzijn: meer ruimte voor dieren, minder dierziektes en minder dierenleed.

Raadsel: ‘Wat eet een vegetarische kannibaal?Antwoord: ‘Groenteman’

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Lied: Dikkertje Dap

Dikkertje Dap klom op de trap's morgens vroeg om kwart over zevenom de giraf een klontje te geven.Dag Giraf, zei Dikkertje Dap,weet je, wat ik heb gekregen?Rode laarsjes voor de regen!'t Is toch niet waar, zei de giraf,Dikkertje, Dikkertje, ik sta paf. O Giraf, zei Dikkertje Dap,'k moet je nog veel meer vertellen:Ik kan al drie letters spellen:a b c, is dat niet knap?Ik kan ook al bijna rekenen!Ik kan mooie poppetjes tekenen!Lieve deugd, zei de giraf,Kerel, kerel, ik sta paf. Zeg, Giraf, zei Dikkertje Dap,Mag ik niet eens even bij jestiekem van je nek afglijen?Zo maar eventjes voor de grap,denk je dat de grond van Artisals ik neerkom, heel erg hard is?Stap maar op, zei de giraf,stap maar op en glij maar af. Dikkertje Dap klom van de trapmet een griezelig grote stap.Op de nek van de girafzette Dikkertje Dap zich af,roetsjj daar gleed hij met een vaarttot aan 't kwastje van de staart.Boem!Au!!Dag Giraf, zei Dikkertje Dap.Morgen kom ik weer hier met de trap.

KLIK HIER VOOR VIDEO MET SONGTEKST, MUZIEK EN ZANG

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Leestekst 2 oktober: Internationale Dag van de geweldloosheid,De giraf en de jakhals in ons

De datum 2 oktober is in het jaar 2007 door de Verenigde Naties is uitgeroepen tot de Internationale Dag van de Geweldloosheid. Deze dag is gekozen omdat het de geboortedag is van Mahatma Gandhi, die geboren is op 2 oktober 1869. Geweldloosheid is breder dan het nalaten van het uitoefenen van geweld. Naast geweldloosheid in fysieke zin, is er ook een vorm van geweldloosheid in communicatieve zin. Onze woorden kunnen heel geweldadig zijn. Geweldloos communiceren is het met meer mildheid en mededogen kijken naar onszelf en naar de ander om een weg in te gaan die ons allen ten goede komt.

Marshall Rosenberg, de grondlegger van Geweldloos Communiceren, koos de giraf als symbool om zijn ideeën krachtig en duidelijk over te brengen. De giraffe is zowel zachtaardig als sterk. De giraffe is het landdier met het grootste hart (symbool voor liefde en mededogen) en de langste nek (symbool voor overzicht, inzicht en intuïtie). De giraffe kijkt met mildheid naar wat zich aandient, communiceert vanuit zijn hart en zoekt naar verbinding en helderheid. Het is goed om de giraf in onszelf te voeden.

In ieder mens leven de kwaliteiten van de giraf, maar ook die van de jakhals. De jakhals is, in tehenstelling tot de giraf, resultaatgericht, dwingend, oordelend, verwijtend en autoritair; zowel naar anderen als naar zichzelf. De jakhals heeft de deur naar het gevoel (hart en buik) in meerdere of mindere mate gesloten. Angst en pijn worden in zekere mate ontkend of weggestopt en nogal eens wordt er naar middelen gegrepen als macht, agressie en manipulatie om de eigen positie staande te houden of om te overleven.

Van generatie op generatie hebben wij geleerd de jakhals in onszelf voorrang te geven. Dat is jammer, want de jakhals zonder de controlerende werking van de giraf is absoluut destructief. We kunnen de jakhals in onszelf accepteren en ruimte te geven, en tegelijkertijd de giraf zijn.

De giraf helpt de jakhals zich te uiten, waardoor zijn meedogenloosheid kan veranderen in mede-dogen. Beide elementen mogen er zijn omdat zij deel uitmaken van ons wezen. Justine Mol heeft een mooi boekje geschreven met de titel “De giraf en de jakhals in ons’. Daarin benadrukt ze dat ook de jakhals in ons een belangrijke functie heeft. Deze wijst ons op diepere behoeften (zoals liefde, welzijn, erkenning, veiligheid etc.) waar niet aan voldaan wordt of waarin we een gemis ervaren. Maar het afdwingen daarvan zal ons geen wezenlijke liefde, welzijn, erkenning en veiligheid brengen. De giraf accepteert de jakhals in ons en geeft deze ruimte om zich te uiten, hoort zijn boodschap, vertaalt deze naar onze onvervulde behoeften en zet een proces van verbinding in werking om deze te vervullen. Zo activeert onze jakhals de giraf in ons zonder schade te doen aan onszelf en aan anderen.

KLIK HIER VOOR HET BOEK ‘DE GIRAF EN DE JAKHALS IN ONS’

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Het verhaal van de blinden en de olifant

‘Voorbij Ghor was een stad, wiens inwoners allemaal blind waren. Op een dag kwam er een koning met zijn hofhouding en zijn leger naar deze stad en zette daar zijn kamp op. Deze koning bezat een olifant, die hij gebruikte om ontzag af te dwingen bij de mensen.

De mensen stonden te popelen om de olifant te zien en sommige blinden renden vooruit om te ontdekken wat het was. En omdat ze geen idee hadden wat de vorm of het uiterlijk van de olifant was, verzamelden ze informatie door een gedeelte ervan te betasten. Ieder van hen dacht dat hij iets begrepen had, omdat hij een gedeelte op de tast onderzocht had.

‘Toen ze met het nieuws terugkwamen bij hun stadgenoten, werden ze onmiddellijk omgeven door mensen, die nauwelijks konden wachten om van hen – die het zelf verkeerd begrepen hadden – te horen wat ze dachten dat de waarheid was.

Ze stelden vragen over de vorm en het uiterlijk van de olifant en ze luisterden naar wat hen daarover werd verteld. De man die het oor had aangeraakt werd gevraagd om de aard van de olifant te beschrijven en hij zei: “Het is een groot, ruw ding, zo groot als een tapijt.” Degene die de slurf had aangeraakt zei: “Ik weet wat het is. Het is een rechte en holle pijp, vreselijk en vernietigend.” Degene die een poot had onderzocht zei: “Het is krachtig en stevig, zoals een pilaar.”

Ieder van hen had op de tast een gedeelte van het lichaam van de olifant onderzocht. Maar geen van hen had daardoor een juist beeld van het gehele lichaam gekregen. In plaats daarvan vormden ze allemaal hun eigen beeld van het geheel, maar die voorstellingen waren niet juist.’

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Leestekst 3 oktober: start NL kinderboekenweek 2012 ‘Hallo wereld!’

De kinderboekenweek 2012 staat in het teken van het ontmoeten van andere culturen. Iedereen die in de kinderboekenweek 2012 (3 t/m 14 oktober) online kinderboeken en/of jeugdboeken bestelt voor minimaal 10 euro via http://hallowereld.org (bij Bol), ontvangt gratis het kinderboekenweekgeschenk. Het cadeautje wordt meegestuurd in het postpakket met de bestelde boeken. Dat geldt voor bestellingen vanuit Nederland, België en andere landen.

Tosca Menten (1961) schreef het kinderboekenweekgeschenk 2012. Het is een verrassend boekje geworden van maar liefst 96 pagina"s dat spannend is van het begin tot het einde. Dankzij de overvloedige humor die door de regels heen klinkt, is het boekje ook heel leuk om te lezen. De titel luidt: !Het Akropolis Genootschap en de slag om bladzijde 37".

Het verhaal in het kinderboekenweekgeschenk 2012 is leuk voor kinderen vanaf ongeveer 8 jaar, maar ook volwassenen kunnen ervan genieten. Het boekje kan in de klas worden gelezen of voorgelezen. Het gratis lesmateriaal in dit document kan daarbij dienen als ondersteuning. Het is niet tot stand gekomen in samenwerking met de Stichting Collec-tieve Propaganda voor het Nederlandse Boek (CPNB).

KLIK HIER VOOR DE GRATIS WERKBLADEN OVER DIT GESCHENK

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Interview met Aarnoud Agricola over zijn kinderboekenweek-voorstelling ‘Hallo wereld in 80 dagen’ in Rotterdam op 3 oktober 2012

Treed je wel vaker op in Rotterdam?

Jazeker! In de afgelopen jaren heb ik op diverse Rotterdamse basisscholen school-voorstellingen verzorgd. En voor de bibliotheek Rotterdam heb ik sinds 2007 al aardig wat thematische goochelshows verzorgd. Meestal betrof het kinderboeken- weekshows in de

centrale bibliotheek of andere vestigingen. Dit voorjaar heb ik opgetreden in vier bibliotheek-vestigingen in Rotterdam tijdens het juryberaad van de voorrondes voor de Nationale voorleeswedstrijd 2012. Dat vond ik heel leuk om te doen, want ik had alle aandacht van een enthousiast publiek dat bestond uit schoolkampioenen (kinderen uit groep 7 en 8), ouders, leerkrachten en bibliotheekmedewerkers.

‘Hallo wereld in 80 dagen’ is je achtste kinderboekenweekshow. Hoe ben je op het idee gekomen om jaarlijks een voorstelling te ontwikkelen die aansluit bij het thema van de kinderboekenweek?

Sinds 2005 stel ik ieder jaar een jeugdvoorstelling met goochelen en buikspreken samen die gaat over het thema van de kinderboekenweek. Die kindervoorstellingen worden altijd heel veel geboekt in de eerste twee weken van oktober, en iets minder in de weken daarvoor en daarna. Het idee om jaarlijks een theatervoorstelling te maken voor de kinderboekenweek ontstond bij in het jaar 2005. Opeens was er toen heel veel vraag naar mijn goochelshow omdat het thema van de kinderboekenweek toen luidde: De Toveracademie. Voor die gelegenheid paste ik mijn standaard goochelshow iets aan en noemde de voorstelling ‘De Goochelacademie’. In die jeugdshow, die ik nog steeds heel veel doe voor met name scholen en theaters, leer ik de kinderen enkele goocheltrucs. In de jaren na 2005 daarop was het meer werk om een show te maken die aansluit op het thema.

Hoe ga je te werk bij het ontwikkelen van een kinderboekenweek-voorstelling?

Het begint met het globaal bepalen waar de show over dient te gaan. Het thema van de kinderboekenweek is meestal zo breed, dat het aanbeveling verdient om het onderwerp nauwkeurig af te bakenen. In mijn schoolvoorstelling ‘De leeuw is los’ voor kinderboekenweek 2006 speelde ik de directeur van een circus waarvan de leeuw Leonardo was ontsnapt. Het thema ‘geheimen in kinderboeken’ in 2007 heb ik beperkt tot ‘Sub rosa – Beroepsgeheimen’. In die voorstelling speel ik een professor die onderzoek heeft gedaan maar beroepsgeheimen en de resultaten laat zien aan de kinderen.

Mijn eerste idee voor een voorstelling voor de kinderboekenweek 2012 over het ontmoeten van andere culturen was om deze toe te spitsen op landen die me intrigeren en waar ik zelf ben geweest. Dat zinde me niet. Even had ik de gedachte om de oude zijderoute als uitgangspunt te nemen. Ook dat voelde niet goed. Tenslotte kreeg ik de ingeving om de kinderboekenweekshow te baseren op het boek ‘De reis om de wereld in 80 dagen’ van Jules Verne. Dat boek had ik nog niet gelezen, maar ik kende de inhoud wel globaal omdat ik in 1994 als jeugdleider (vrijwilliger) had meegedaan aan de organisatie van een spel met dit thema. Na enig onderzoek op internet besloot ik dat dit het zou gaan worden.

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Als het onderwerp van de jeugdshow bekend is, volgt het filosoferen en fantaseren over verhaal. Dit jaar kwam dat vooral neer het lezen van verschillende versies van het boek 'De reis om de wereld in 80 dagen' en het bekijken van de prachtige en vele malen bekroonde film ‘Around the world in 80 days’ van Michael Todd uit 1956.

Vervolgens komt het brainstormen over goocheleffecten voor de voorstelling. Meestal passen er wel twee tot vijf standaard-goocheltrucs (die gewoon in een goochelwinkel kunnen worden gekocht) in de schoolvoorstelling. De meeste goocheltrucs in de voorstelling heb ik echter zelf bedacht en gemaakt. Natuurlijk heb ik die trucs gebaseerd op bestaande principes uit de goochelkunst.

De meeste benodigde materialen voor de kinderboekenweekshow ‘Hallo wereld in 80 dagen’ heb ik zelf gemaakt met voornamelijk een kleurenprinter, een lamineer-apparaat en zelfklevend folie. Ervaren goochelaars met enige creativiteit kunnen met behulp van afbeeldingen op internet, kantoorartikelen en kantoormachines prima goocheltrucs vervaardigen.

Ook de kleding is een punt van aandacht. In de meeste shows die ik tot nu toe heb ontwikkeld trad ik op in een ‘gewoon’ donker pak. In de superhelden-voorstelling van vorig jaar droeg ik een Superman-kostuum. Dit jaar draag ik eerst een klassieke Engelse outfit, daarna een Oosters pak en tenslotte gewone westerse kleding. Daarnaast draag tijdens de voorstelling steeds, afhankelijk van het land dat aan de orde is, een ander hoofddeksel, waaronder hoge hoed, baret, fez, tulband, Chinese hoed en Amerikaans hoedje.

Als de materialen voor de goocheleffecten beschikbaar zijn, kunnen deze worden geoefend en kunnen bijpassende teksten worden geschreven, soms op rijm en met taalgrappen. Al met al Is het dus een behoorlijke klus om een thematische jeugdshow te ontwikkelen. Maar als ik dan later merk dat duizenden kinderen ervan genieten, weet ik dat het alle moeite dubbel en dwars waard was.

KLIK HIER VOOR MEER INFO OVER DE VOORSTELLING EN DE TARIEVEN

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

De kinderboekenweekshow !Hallo wereld in 80 dagen"van Aarnoud Agricola is geboekt op:

donderdag 6 september 2012, ochtend, Prinses Julianaschool, Goudamaandag 10 september, middag, OBS De Wynbrekker, Oosterzeemaandag 17 september, ochtend, CBS Kleine Veer, Dalfsenwoensdag 26 september, ochtend, Bontebrugschool, Silvoldedonderdag 27 september 2012, ochtend, J.F. Kennedyschool, 's-Gravezande vrijdag 28 september 2012, ochtend, basisschool De Veldkamp, Denekampzaterdag 29 september 2012, ochtend, Stichting De Verbeelding, Pijnackermaandag 1 oktober 2012, ochtend, basisschool De Cirkel, Goudamaandag 1 oktober 2012, middag, basisschool De Boekanier, IJmuidendinsdag 2 oktober 2012, ochtend, Oranje Nassauschool, Amsterdamdinsdag 2 oktober 2012, middag, RKBS De Kinderhof, Amersfoortdinsdag 2 oktober 2012, avond, RKBS De Kinderhof, Amersfoortwoensdag 3 oktober 2012, ochtend, Basisschool De Regenboog, Utrechtwoensdag 3 oktober 2012, middag, Openbare Bibliotheek Rotterdam, vestiging Ommoorddonderdag 4 oktober 2012, ochtend, CBS De Wegwijzer, Alteveer (nabij Hoogeveen)donderdag 4 oktober 2012, middag: nog vrijvrijdag 5 oktober 2012, ochtend, Basisschool Het Octaaf, Nijmegenvrijdag 5 oktober 2012, middag, Basisschool Het Octaaf, Nijmegenzaterdag 6 oktober 2012, ochtend, Bibliotheek Bollenstreek, vestiging Sassenheimzaterdag 6 oktober 2012, middag, Bibliotheek Bollenstreek, vestiging Voorhoutzondag 7 oktober 2012, middag, Bibliotheek Bollenstreek, vestiging Lissemaandag 8 oktober 2012, ochtend, Ericaschool, Otterlomaandag 8 oktober 2012, middag, Immanuelschool, Boskoopdinsdag 9 oktober 2012, ochtend: Juliana van Stolbergschool, Rotterdamdinsdag 9 oktober 2012, middag, Basisschool De Tandem, Oud Beijerland woensdag 10 oktober 2012, ochtend, Basisschool Octopus, Boekeldonderdag 11 oktober 2012, ochtend, Basisschool De Hoeven, Beuningendonderdag 11 oktober 2012, middag nog vrijdonderdag 11 oktober 2012, avond, Basisschool Villa 60, Eefde (nabij Zutphen)vrijdag 12 oktober 2012, ochtend, Basisschool 't Bijenveld, Leuth (nabij Nijmegen)vrijdag 12 oktober 2012, middag: nog vrijzaterdag 13 oktober 2012, ochtend, Bibliotheek Bollenstreek, Noordwijkerhoutzaterdag 13 oktober 2012, middag, Bibliotheek Bollenstreek, Noordwijkdinsdag 16 oktober 2012, ochtend, OBS Klim-Op, Capelle aan den IJsseldinsdag 16 oktober 2012, middag, OBS Klim-Op, Capelle aan den IJsseldonderdag 18 oktober 2012, middag, Sint Bavoschool, Haarlem maandag 22 oktober 2012, ochtend, OBS Sprengenpark, Apeldoorn

KLIK HIER VOOR MEER INFO OVER DE VOORSTELLING EN DE TARIEVEN

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Leestekst 5 oktober: Dag van de leraar

Sinds het jaar 2006 wordt jaarlijks op 5 oktober de dag van de leraar gehouden. De dag van de leraar is bedoeld als een feestdag voor alle leraren in Nederland. Daarmee wil de Onderwijscoöperatie het imago van het leraarsvak verbeteren en het belang van goede leraren benadrukken door de beroepsgroep op een positieve manier onder de aandacht te brengen. Leraren kunnen op die dag in het zonnetje worden gezet door schoolbesturen, directies leerlingen en ouders.

Ideeën daarvoor zijn te vinden op de website van de dag van de leraar. Leerlingen, collega’s, ouders, de directie of het bestuur van een school kunnen ook een kandidaat uit het primair, voortgezet of middelbaar beroepsonderwijs aanmelden voor de titel Leraar van het jaar. Een jury beoordeelt de genomineerden aan de hand van een aantal bekwaamheidseisen. Er wordt geselecteerd aan de hand van concrete voorbeelden waaruit blijkt dat:

• De leraar zorgt dat er een goede sfeer van omgaan en samenwerken met de leerlingen is.

• De leraar zorgt voor een krachtige leeromgeving.• Er een veilige leeromgeving in de klas of les is.• De leraar ervoor zorgt dat zijn werk en dat van zijn collega’s goed op elkaar is

afgestemd.• Er een ordelijke, overzichtelijke, taakgerichte sfeer in de klas of les is.• De leraar zichzelf blijft professionaliseren en ontwikkelen.• De leraar zijn werk met groepen buiten de school (ouders, instanties e.d.) afstemt.

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Leestekst 4 oktober: Wereld dierendag

In mei 1927 schreef Ilse Winter uit Brno in Tsjechië een brief naar Margareth Ford, voorzitter van de wereldvereniging van de dierenbescherming. Daarin stelde ze voor één dag per jaar speciaal aan de dieren te denken. Ford vond het een prachtig idee. De twee dames kwamen overeen dat de feestdag, waarop katholieke kerk de middeleeuwse Sint Franciscus (gestorven in 1181 of 1182 op 3 oktober in Assisi in Umbrië in Italië) herdenkt een goede datum voor zo’n dierendag zou zijn. De eerste dierendag was op 4 oktober 1930. Vanaf de jaren zestig werd 4 oktober steeds meer aangegrepen om het dieren-rechtenactivisme te promoten. Ook werden er meer en meer activiteiten ontwikkeld om dit onderwerp onder de aandacht te brengen bij kinderen. De houding van Franciscus van Assisi ten aanzien van de dieren komt mooi tot uitdrukking in volgende citaat dat aan hem wordt toegeschreven.

Alle schepselen op aarde voelen als wij, streven naar geluk als wij. Ze hebben lief, lijden en sterven als wij, en zo zijn zij de aan ons gelijk gestelde werken van de almachtige Schepper: onze broeders. God wenst dat wij de dieren bijstaan wanneer ze hulp nodig hebben. Alle wezens in nood hebben gelijke rechten op bescherming. Onze nederige broeders geen pijn te doen is onze eerste plicht tegenover de dieren. Maar om daar te stoppen is niet genoeg. We hebben een hogere opdracht ze van dienst te zijn wanneer ze ons nodig hebben … Mensen die enig schepsel Gods uitsluiten van hun compassie en medelijden zullen op soortgelijke wijze handelen tegenover hun medemensen.

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Gedicht “De Regenboogbrug”

Er is een plaats in de hemel die Regenboog brug heet.

Als een dier waar je veel van houdt doodgaat,

dan gaat dat dier naar de Regenboog brug.

Daar zijn uitgestrekte weiden en heuvels voor onze lieve vrienden,

zodat ze met elkaar kunnen rennen en spelen.

Er is genoeg eten, water en zonneschijnen onze vrienden voelen zich daar warm en prettig.

Alle oude en zieke dieren worden daar weer jong en beter.

Alle dieren die gewond of verminkt waren, worden weer sterk en gezond,

precies zoals wij ze herinneren in onze dromen.

De dieren zijn gelukkig en tevreden, er is echter een klein ding:

Ze vinden het jammer dat ze hun baasje of bazinnetjeachter hebben moeten laten.

Ze rennen en spelen met elkaar,

maar dan komt de dag dat er eentje plotseling stopt met spelen en in de verte tuurt.

Zijn ogen beginnen te stralen, hij begint te trillen van opwinding.

Plotseling verlaat hij de groep,rent over het groene gras, sneller en sneller.

Hij heeft je gezien en als jij en je lieveling elkaar eindelijk treffen,

houden jullie elkaar stevig vast, bij deze vreugdevolle hereniging.

Om nooit meer uit elkaar te gaan.

De vrolijke kussen overstelpen je gezicht,

je handen aaien zijn liefdevolle kop en je kijkt weer in die trouwe ogen,

die je zolang niet hebt gezien,maar die altijd in je hart zijn gebleven.

En dan gaan jullie samen over de Regenboog brug…

KLIK HIER VOOR ROUWVERWERKING BIJ VERLIES VAN GELIEFD HUISDIER

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Dieren zijn precies als mensen

Dieren zijn precies als mensenmet dezelfde mensen wensenen dezelfde mensen streken.

Deze woorden uit het lied van meneer de uil uit de legendarische Fabeltjeskrant verklaren waarom dieren altijd de meest directe, krachtige en belangrijkste basis zijn geweest voor symbool-systemen in de culturen van alle tijden. Er zijn maar weinig menselijke eigenschappen die niet kunnen worden gekarakteriseerd door een dier.

Het is niet voor niets dat het meervoud van bepaalde dierensoorten ook een werkwoord is. Er wordt dan gesproken over dier-werkwoorden. Daarbij gaat het om een activiteit die door mensen kan worden uitgevoerd: bokken, gieren, hengsten, katten, kraaien, krabben, mieren, mollen, motten, muizen, rammen, spinnen, vissen, vliegen, vlooien en ijsberen. Ook zijn er vele manieren om een menselijke eigenschap te vergelijken met een dier:

• zo sterk als een beer• zo koppig als een ezel• zo dom als een gans• zo snel als een haas• zo fris als een hoentje• zo moe als een hond• zo doof als een kwartel• zo blind als een mol• slapen als een os• werken als een paard• zo dood als een pier• stelen als de raven• zo nijdig als een spin• zo gezond als een vis• zo vrij als een vogel• zo slim als een vos• zo bang als een wezel

Op steeds meer basisscholen in Nederland en België worden de tien dieren van de axenroos gebruikt om kinderen sociale vaardigheden te leren. In verschillende culturen en verschillende twaalfvoudige astrologische systemen zijn ontwikkeld die allemaal verband houden met dieren. Alleen onze westerse dierenriem bevat vier tekens die niet met een dier zijn verbonden: waterman, maagd, weegschaal en boogschutter.

Het begrip totemdier is afkomstig uit de oude cultuur van de indianen. De indianen leefden vaak in zeer goede harmonie met de natuur en het dierenrijk. Uit deze diepe ervaringskennis heeft de wijsheid over totemdieren zich gedurende vele eeuwen ontwikkeld. Ieder totemdier heeft zijn eigen specifieke talenten, kwaliteiten en krachten. Een totemdier kan ons helpen en begeleiden om in contact te komen met deze kwaliteiten, talenten en krachten.

KLIK HIER VOOR MEER INFORMATIE OVER DE AXENROOS

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

RIJMENDE DIEREN VAN DE AXENROOSbuikspreekshow van Aarnoud Agricola

drie kwartier kinderplezierVerbluffende, amusante en komische

familievoorstelling van schoolgoochelaarmet goochelen en buikspreken

van 45 minuten

voor kinderen van 4 t/m 12 jaar

en eventueel hun (groot)ouders

www.goochelaar.biz

Leestekst 31 oktober: Halloween

Op de laatste dag van oktober wordt op vele plaatsen ter wereld een feest gevierd dat bekend staat als Halloween. Die naam is afgeleid van Hallow-e’en, ofwel All Hallows Eve (Allerheiligenavond), de avond voor het katholieke feest met de naam Allerheiligen, dat wordt gevierd op 1 november. Het halloween zoals we dat nu kennen is een samensmelting van herfstfeesten uit drie oude tradities: de Keltische, de Romeinse en de katholieke cultuur.

De Kelten vierden hun nieuwjaar, dat Samhain werd genoemd, op 1 november. Dit feest markeerde het einde van het seizoen van de zon en het begin van het donkere en koude seizoen. De Keltische nieuwjaarsavond begon op het moment dat het nieuwe jaar aanving met de donkere fasen van het jaar. Samhain was de laatste oogstperiode van het jaar en alle gewassen moesten geoogst worden. Samhain was ook de tijd van de dood. Dieren werden geslacht en het was een tijd waarin veel oudere stamgenoten aan de dood bezweken omdat de koude zijn intrede deed. Zo ontwikkelde Samhain zich langzaam tot een dodenfeest, waarbij de doden van het afgelopen jaar werden herdacht.

De Romeinen vierden in de periode rond 1 november een oogstfeest dat gewijd was aan de godin Pomona. Toen zij in de eerste eeuw na Christus het land van de Kelten veroverden en bezetten, versmolten de tradities en rituelen van de twee verschillende heidense culturen zodat er een gezamenlijk herfstfeest ontstond. Onder invloed van de Romeinen werd er heel wat zoet fruit gegeten.

Het Katholieke feest van Allerheiligen (1 november) en ook Allerzielen (2 november) is een loutere kerstening van het heidense feest. De kerk slaagde er niet in om ervoor te zorgen dat de mensen hun wortels vergaten: op 31 oktober bleven de gelovigen de mix van het Pomona- en het Samhainfeest trouw vieren. In protestants christelijke kringen vond het feest geen ingang omdat de protestanten verering van heiligen afwijzen.

Het halloween (31 oktober) zoals wij dat nu kennen is tot ons gekomen uit de Verenigde Staten. Omstreeks 1840 mislukte de aardappeloogst in Ierland en vele Ieren vluchtten massaal naar de Amerika. Daar zochten ze steun bij elkaar en onderhielden de feesten en gebruiken uit hun geboorteland. In Amerika duikt dan de bekende jack-o’-lantern-pompoen op, die in de hele wereld wellicht het bekendste gezicht van Halloween is.

In de Verenigde Staten en Canada gaan kinderen ‘s avonds met halloween langs de deuren met lampionnen om lekkernijen te vragen. In Nederland en België gebeurt dat soms ook, maar het gebruikelijker om dat de doen op 11 november, de dag van Sint Maarten. Dit komt van een heel oud gebruik. Vroeger geloofde men dat het ‘offeren’ van kleine stukjes fruit, koeken of ander voedsel hen zou vrijwaren van pesterijen door de (natuur)geesten of elfen. De schrikwekkende lampionnen waren bedoeld om de boze geesten weg te jagen.

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Op een dag in oktober zit ik op kantoor. Gewoon op kantoor, niets bijzonders zou je denken. Totdat ik opeens een geest zie rondzweven en een schedel in mijn bureaula vind. Mijn neef Klem is weer eens bezig vanwege Halloween! Nog maar net van de schrik bekomen kom ik Thea tegen, op weg naar huis. Die begint ook al over Halloween. Ze vindt dat ik er een boek over moet schrijven. En een beetje snel graag, ik heb 24 uur de tijd! Halloween...lach of ik schiet! zit bomvol met recepten en tips om zelf een gi-ga spectaculair en griezelig Halloweenfeest te kunnen geven!

KLIK HIER OM DIT BOEK TE BESTELLEN

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Pompoenen maken van dik papier

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Leestekst: De oorsprong van het feest halloween op 31 oktober

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Vier kwartier kinderplezierVerbluffende, amusante en komische

familievoorstelling van schoolgoochelaarmet goochelen en buikspreken

van 60 minuten

voor kinderen van 4 t/m 12 jaar

en hun (groot)ouders

www.goochelaar.biz

DE GOOCHELACADEMIEgoochelshow van Aarnoud Agricola

Invuloefening: Het feest van Sint Maarten op 11 november

W_ar k_mt h_t id_e va_daan om jaa_lijks op 11 no_ember, de naam_ag van v_n de h_ilige M_arten of M_rtinus, m_t lam_ion_en lan_s de de_ren te g_an om s_oep en f_uit te vra_en. O_derzoekers z_jn h_t ni_t e_ns ov_r h_t ant_oord. Somm_gen men_n d_t h_t fee_t zi_n oors_rong vin_t in een heide_s vruc_tbaarheidsritueel waa_bij h_t (heili_e) vu_r w_rdt ron_gedragen. In no_ember wor_en er v_n o_dsher oogst_eesten geh_uden. Andere onder_oekers den_en d_t h_t fee_t van c_ristelijke oorspro_g is.

De ster_dag van S_nt Maar_en is aange_repen om geoor_oofd lan_s de deur_n te be_elen. D_t daar_ij e_n lan_aarn w_rd meegen_men is logis_h o_dat er g_en straatverlic_ting w_s. Vo_r v_le ar_en w_s h_t destij_s in de k_ude winte_s e_n bi_tere noo_zaak om te b_delen. D_or te ver_ijzen na_r de vrij_evige Maa_ten, is h_t gemak_elijker om m_nsen o_er te ha_en om te gev_n.

W_e w_s nu ei_enlijk S_nt Maart_n? Er is we_nig m_t zeker_eid ov_r h_m te z_ggen. V_lgens de overle_eringen lee_de h_j in de vi_rde ee_w in Hon_arije. H_j w_s e_n ridd_r in d_enst v_n de ko_ing. T_en h_j m_t e_n g_oep so_daten n_ar F_ankrijk reis_e, k_egen ze h_el slec_t we_r. Het re_ende, h_t w_rd k_ud en h_t g_ng vr_ezen. De man_en war_n te p_ard en wil_en zo s_el mo_elijk na_r de vo_gende s_ad ga_n. D_ar w_lden z_j aa_komen voor_at de poor_en slo_en. Al_e m_nnen be_alve Maa_ten ze_ten er fli_k de vaa_t in. M_arten re_d rust_g v_rder, h_j sp_arde zijn paa_d. H_t we_r we_d s_eeds sle_hter en Maart_n k_am in e_n sneeu_storm terec_t.

To_n M_arten e_ndelijk b_j de stadspoo_t a_nkwam, t_of h_j er e_n m_n a_n d_e in lom_en gek_eed w_s. De_e m_n h_d h_t e_g k_ud en z_u de n_cht zo n_et ov_rleven. Maart_n z_g d_t en s_heurde zi_n e_gen wa_me ma_tel in twe_ën. Een hel_t g_f h_j a_n de m_n, de a_dere h_lft hie_d h_j z_lf.

Maarte_’s v_ienden z_ten al la_g in de h_rberg en sc_aamden zich een beet_e, o_dat z_j do_rgereden w_ren. Z_ker to_n z_j ontdek_en d_t M_arten z_jn hal_e m_ntel h_d we_gegeven. In d_e n_cht h_d Maa_ten e_n d_oom. H_j z_g Je_us m_t z_jn h_lve mant_l om. D_t maa_te zo_eel in_ruk, d_t Ma_rten h_t leg_r vaar_el z_i en z_ch ge_eel wij_de a_n de ke_k. H_j we_d d_iveluitdrijver en l_ter z_lfs bi_schop v_n Tours (F_ankrijk). Op 11 nove_ber 397 over_eed h_j en we_d Tours e_n soo_t bedevaar_soord. H_j w_rd al sn_l he_lig verklaa_d, er wer_en ker_en n_ar h_m genoe_d en zi_n s_erfdag w_rd ui_geroepen t_t h_t S_nt M_artensfeest.

KLIK HIER VOOR EEN FILMPJE OVER SINT MAARTEN

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Liedjes Sint Maarten

11 november is de dag

11 november is de dag dat mijn lichtje, dat mijn lichtje. 11 november is de dag, dat mijn lichtje schijnen mag.

Sinte sinte Maarten

Sinte sinte Maarten, De koeien dragen staarten De meisjes hebben rokjes an Daar komt sinte Maarten an.

Sinte Maarten mik mak

Sint Maarten mik mak Moeder kijkt naar tik tak Vader kijkt naar Sesamstraat Dat is wel een snoepje waard.

KLIK HIER VOOR VIDEO

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Leestekst 11 november: het verhaal van Maarten en Sint Maarten

"Maarten, wil jij dit briefje even naar mevrouw De Wilde brengen?" klonk de stem van meneer Rutgers door de stille klas. Maarten keek vragend op van zijn werk. Hij probeerde de aardrijkskunderepetitie te maken, waar alle andere jongens en meisjes ook mee bezig waren. Het lukte niet zo goed, want Maarten kwam net van een andere school waar ze een heel ander aardrijkskundeboek gebruikten. "Zie maar wat je ervan maken kunt," had meneer Rutgers gezegd toen hij de vragen uitdeelde. "Je krijgt geen cijfer als het je niet lukt."

"Mevrouw De Wilde is de juffrouw van de eerste klas," ging meneer Rutgers verder. "En ze is zijn vriendin," siste Kees, die naast Maarten zat.

"Zei je wat, Kees?" vroeg meneer Rutgers.

"Ik zuchtte meneer," antwoordde Kees. "Het is zoveel."

"Doorwerken dan maar. Maarten, hier is de brief en wacht op antwoord," zei meneer.

Maarten was blij dat hij even wat anders kon doen. Langzaam liep hij door de gang naar de eerste klas, waar zijn zusje Annemiek ook in zat. De eersteklassers waren aan het zingen:"Sinte Maarten 't is zo koud.Geef me een kooltje of wat hout,Geef me een appel of een peer,Dan kom ik 't hele jaar niet weer."Maarten klopte aan de deur en omdat zijn geklop toch niet te horen was door het gezang, stapte hij maar gewoon naar binnen. Een beetje aarzelend liep hij naar de mevrouw voor de klas. "Hier is een briefje van meneer Rutgers," zei hij. "Dank je wel," zei mevrouw De Wilde. Ze scheurde de enveloppe open en las snel de inhoud.

Toen keek ze Maarten aan. "Wie ben jij eigenlijk?" vroeg ze. "Ik ken je niet."

"Ik ben Maarten Blom, we zijn hier pas komen wonen," antwoordde Maarten.

"De broer van Annemiek dus," zei mevrouw De Wilde, "en een naamgenoot van Sint Maarten, dat is leuk."

"Sint Maarten?"

"Ken je die niet? Vraag vanmiddag maar aan Annemiek wie dat is. Ze weet er nu alles van, hè Annemiek! En zeg tegen meneer Rutgers dat alles in orde is."

"Ja mevrouw," zei Maarten en op zijn gemak liep hij naar zijn eigen klas terug. Achter zich hoorde hij nog zingen: "Elf november is de dag, dat mijn lichtje branden mag."

Hij gaf de boodschap van mevrouw De Wilde door en ging aan zijn tafeltje zitten om verder te werken. Steeds hoorde hij in zijn hoofd het liedje van Sint Maarten klinken. Wie was Sint Maarten?

's Middags na schooltijd liep Maarten met Kees naar huis. "Wie is Sint Maarten?" vroeg hij. "O, iets voor kleine kinderen," antwoordde Kees. "Op 11 november gaan kleine kinderen met lampionnen langs de huizen om snoep of geld op te halen. Je krijgt haast altijd mandarijnen of doosjes met rozijnen of zoiets. Niks aan."

"Maar wie is Sint Maarten?" vroeg Maarten weer.

"Geen idee," zei Kees.

Thuis vroeg Maarten het aan Annemiek, maar veel wijzer werd hij niet van haar verhaal. "Ga naar de bibliotheek," zei moeder, "en vraag het daar. Daar hebben ze vast wel een boek waar iets in staat over die Sint Maarten."

De bibliotheek was gelukkig vlakbij. Een jonge man met een baardje hielp Maarten. "Hier, in deze boeken staat heel wat over Sint Maarten," zei hij, "wil je lenen, dan moet ik je kaart hebben."

"Ik heb nog geen kaart," zei Maarten, "ik woon hier pas een week."

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

"Kom maar, dan schrijf ik er een voor je uit," zei de leeszaalassistent.

En zo kon Maarten even later met een boek over heiligen en een boek over volksfeesten naar huis. Thuis las hij over de soldaat Maarten, die lang geleden op een koude winterdag zijn mantel met zijn zwaard in tweeën sneed en de ene helft aan een bedelaar gaf en de andere helft zelf weer omsloeg.

Deze soldaat Maarten droomde de volgende nacht dat hij Jezus zag, gekleed in die halve mantel. "Jij hebt mij je mantel gegeven," zei Jezus, "ik dank je daarvoor."

De soldaat Maarten wilde geen soldaat blijven. Hij wilde christen worden en soldaat zijn paste daar niet bij, vond hij. Hij liet zich dopen en verliet het leger. Doordat hij veel mensen hielp werd hij bekend. Later werd deze Maarten bisschop van Tours, een stad in Frankrijk, maar hij bleef de gewone arme mensen belangrijker vinden dan de rijke machtige mensen.

Na zijn dood werd Maarten niet vergeten. Allerlei verhalen werden over hem verteld, het ene nog mooier dan het andere. Een heilige noemden de mensen hem ten slotte. Kerken werden genoemd naar Sint Maarten en op 11 november werd een feest gevierd ter ere van hem. Kinderen mochten dan met lampionnen langs de huizen gaan en lekkers en geld bij elkaar bedelen.

Nu begreep Maarten wat Annemiek verteld had over het maken van een lampion op school en over het Sint Maartenlopen. Zij wilde natuurlijk ook langs de huizen gaan, want dat was in dit dorp, hun nieuwe woonplaats, de gewoonte. Zij liever dan hij. Kleine-kinderwerk was het. Maar diep in zijn hart vond Maarten het wel leuk, dat hij genoemd was naar Sint Maarten, over wie zoveel mooie verhalen werden verteld. Sint Maarten was goed en vriendelijk, dapper en sterk geweest. Zo zou Maarten ook graag willen zijn.

De volgende dag was het 11 november. 's Morgens al riep Annemiek: "Vanavond gaan we Sint Maartenlopen, hè Mam!" Moeder knikte: "Ja zeker, om zeven uur."

Maar toen Maarten en Annemiek 's middags uit school thuiskwamen, troffen ze daar hun moeder met een schorre keel, rode ogen en een drupneus."Jongens," zei moeder, "het spijt me, maar ik kan straks niet mee. Ik heb kou gevat en voel me zo ziek. Ik ga naar mijn bed. In de keuken staan boterhammen voor jullie. Eet die om zes uur maar op en ga nu een spelletje doen of wat lezen. Vader komt vanavond pas om negen uur thuis, dus moet jij om zeven uur maar met Annemiek mee gaan, Maarten." En na nog eens flink haar neus gesnoten te hebben, ging moeder naar boven.

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Maarten liep met een boos gezicht de huiskamer in. Leuk was dat. In de eerste plaats wilde hij om zeven uur tv kijken, het laatste deel van een spannende jeugdserie en in de tweede plaats voelde hij er niets voor met Annemiek en haar lampion langs de huizen te gaan bedelen om mandarijnen.

Stel je voor dat Kees hem betrapte op zo iets kinderachtigs. Maarten dacht na. Zou hij Annemiek zeggen, dat ze maar alleen moest gaan of met de buurkinderen? Maar Annemiek was zo verlegen en ze kende de buren nog helemaal niet. Zou hij zeggen dat hij erge hoofdpijn had?

Maarten hoorde Annemiek in de keuken zingen: "Sinte Maarten, 't is zo koud..." Even later kwam ze de kamer in met haar zelfgemaakte lampion.

"Vind je hem mooi Maarten?" vroeg ze. Haar hele gezicht straalde.

"Annemiek," begon Maarten, "kun je vanavond niet alleen gaan? Ik voel me ook niet zo lekker. Misschien heeft mamma me aangestoken." Annemiek keek Maarten met verschrikte ogen aan. "A-a-alleen?" stotterde ze. "D-dat kan ik niet." Haar lip begon te trillen. "Ik heb erge hoofdpijn," zei Maarten, "sorry, hoor, maar het gaat echt niet." Annemiek was geen huilebalk. Stilletjes ging ze in een stoel zitten en stak haar duim in haar mond, iets wat ze anders nooit meer deed. Maarten was blij dat Annemiek niet gilde of stampvoette. Nu merkte moeder tenminste niets.

Om half zeven werd er aan de deur gebeld en tegelijk hoorden Annemiek en Maarten zachtjes zingen: "Sinte Maarten, 't is zo koud..."

"Er liggen appels en doosjes smarties in de keukenkast," wist Annemiek, "die mogen we geven."

Samen liepen ze naar de deur. Daar stonden drie kinderen met lampionnen en een mevrouw. Ze zongen nog een liedje en hielden toen hun tassen op voor het lekkers. Maarten deelde uit.

Toen keek hij naar Annemiek en zag hoe de tranen over haar wangen liepen.

"Doe je jas aan Annemiek," zei hij opeens, "wij gaan ook."

Annemiek keek Maarten aan. "Echt?" vroeg ze ongelovig.

"Ja, ik zal gauw je lampion aansteken."

En daar gingen ze, van huis tot huis en overal zongen ze samen. Bij het huis van Kees aarzelde Maarten. Als Kees opendeed, wat zou hij dan zeggen? Maar Sint Maarten had zich er ook niets van aangetrokken wat de mensen zouden zeggen van zijn halve mantel...

Vastberaden drukte Maarten op de bel en toen Kees voor hem stond, zong hij vrolijk met Annemiek mee: "Sinte Maarten, 't is zo koud..."

KLIK HIER VOOR HET BOEK SINT MAARTEN EN HET BEERTJE

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz

Werkboek herfst met werkbladen over dierendag, kinderboekenweek 2012 Hallo Wereld, halloween en Sint Maarten

Schoolvoorstellingen van schoolgoochelaar en buikspreker Aarnoud Agricola http://goochelaar.biz