Wiek XXI wiekiem wiedzy - „UCZYĆ SIĘ ABY BYĆ’’ Szkolnictwo zawodowe w dobie przemian

Wiek XXI wiekiem wiedzy - „UCZYĆ SIĘ ABY BYĆ’’Wiek XXI wiekiem wiedzy - „UCZYĆ SIĘ ABY BYĆ’’

Szkolnictwo zawodowe w dobie przemianSzkolnictwo zawodowe w dobie przemian

Bezpieczny kontakt z elektrycznościąBezpieczny kontakt z elektrycznością

Wrocław, dnia 15. maja 2007 roku

KWALIFIKACJE KWALIFIKACJE ENERGETYCZNEENERGETYCZNE

dr inż. Zbigniew LubczyńskiSTOWARZYSZENIE ELEKTRYKÓW POLSKICH

ODDZIAŁ WROCŁAWSKI

Wiek XXI wiekiem wiedzyWiek XXI wiekiem wiedzy

„„UCZYĆ SIĘ ABY BYĆ’’UCZYĆ SIĘ ABY BYĆ’’

Prognozy głoszą,

że po wieku pary (wiek XIX),

wieku elektryczności (wiek XX),

wiek XXI będzie wiekiem wiedzy.

WIEK XXI WIEKIEM WIEDZY – „UCZYĆ SIĘ ABY BYĆ”dr inż. Zbigniew Lubczyński

STOWARZYSZENIE ELEKTRYKÓW POLSKICH


Zmiany znaczenia pracy (fizycznej), energii Zmiany znaczenia pracy (fizycznej), energii oraz wiedzy (pracy opartej na wiedzy) w rozwoju ludzkościoraz wiedzy (pracy opartej na wiedzy) w rozwoju ludzkości




Rozwój systemów zaopatrzenia świata w energięRozwój systemów zaopatrzenia świata w energię




Wiedza pochodzi z nauki.Wiedza pochodzi z nauki.

Nauka bada wzajemne związkiNauka bada wzajemne związki między zjawiskami, zdarzeniami i ideami, celem tworzenia nowej wiedzy i poszukiwania prawdy.

Celem nauki jestCelem nauki jest obiektywne poznanie obiektywne poznanie rzeczywistościrzeczywistości, opanowanie jej i przekształcenie przez człowieka.

Nauka ma swój językNauka ma swój język, terminologię, metody badawcze i prawa.

Wiedza stanowi ogół wiarygodnych informacjiWiedza stanowi ogół wiarygodnych informacji o otaczającej nas rzeczywistości.




Cechy wiedzy we współczesnym społeczeństwieCechy wiedzy we współczesnym społeczeństwie

DOMINACJADOMINACJA

NIEWYCZERPALNOŚĆ

NIEWYCZERPALNOŚĆ

SYMULTANICZNOŚĆ

SYMULTANICZNOŚĆNIELINIOWOŚĆ

NIELINIOWOŚĆ




W międzynarodowym podziale pracy decydujące znaczenie ma dzisiaj nie wielkość terytorium, żyzność gleby, nawet nie bogactwa naturalne czy potencjał przemysłowy ale właśnie wiedza.

Podobnie dla przedsiębiorstwa centralne znaczenie mają jego zasoby informacji i wiedzy, a nie park maszynowy, czy powierzchnia hal produkcyjnych.




DOMINACJADOMINACJA

Wiedza jest dominującym zasobem

państwa i przedsiębiorstwa.

Wiedza jest zasobem niewyczerpalnym, wiedzy w trakcie wykorzystywania

nie ubywa.




NIEWYCZERPALNOŚĆNIEWYCZERPALNOŚĆ

Symultaniczność wiedzy polega na tym, że może być

wykorzystywana jednocześnie przez wielu użytkowników

i w różnych miejscach




SYMULTANICZNOŚĆSYMULTANICZNOŚĆ

Nieliniowość polega zaś na tym, że niewielki ale odpo-wiedni przyrost wiedzy może prowadzić do dużych i zna-czących dla postępu zmian.




NIELINIOWOŚĆNIELINIOWOŚĆ

Okazuje się, że inwestycje w sferze intelektualnej, w obszarze nauki i wiedzy przynoszą znacznie lepsze wyniki niż inwestycje w sferze materialnej.

DEKLARATYWNAprzedstawiającą fakty, odpowiadającą na pytanie „CO ?”

PRZYCZYNOWO-SKUTKOWA odpowiadającą na pytanie „DLACZEGO ?”

PROCEDURALNA odpowiadającą na pytanie „ JAK ?”

Rodzaje wiedzy:Rodzaje wiedzy:




Samo posiadanie wiedzy jest niewystarczająceposiadanie wiedzy jest niewystarczające.

Konieczne są umiejętnościumiejętności i odwagaodwaga by wiedzę zastosować.

Do pełnego sukcesuDo pełnego sukcesu jaki można odnieść z posia-danej wiedzy istotna jest działalność innowacyjnadziałalność innowacyjna i transfer technologiitransfer technologii.

Działalność innowacyjna to całokształt działań naukowych, technologicznych, organizacyjnych, finansowych i handlowych prowadzących do wdrażania nowych lub udoskonalonych procesów produkcyjnych, eksploatacyjnych, projektowych, czy też szkoleniowych.




Do uzyskania kompetencji konieczna jest Do uzyskania kompetencji konieczna jest

edukacjaedukacja obejmująca wiedzę teoretyczną

i praktyczną, ale przede wszystkim kształtu-

jącą pożądane społecznie postawy.




Kwalifikacje i kompetencjeKwalifikacje i kompetencje

WIADOMOŚCI

UMIEJĘTNOŚCI

PODSTAWY

KWALIFIKACJE

UPRAWNIENIA

KOMPETENCJE

WIADOMOŚCI + UMIEJĘTNOŚCI = KWALIFIKACJE

KWALIFIKACJE + PODSTAWY = KOMPETENCJE

Do uprawnień niektó-rych zawodów potrzeb-ne są specyficzne upra-wnienia wynikające naj-częściej z zasad bezpie-czeństwa




Ogólna typografia nauk o edukacjiOgólna typografia nauk o edukacji




Ogólna nauka o edukacji człowieka

ANTROPOGOGIKAANTROPOGOGIKA

Nauka o edukacjidzieci i młodzieżyPEDAGOGIKAPEDAGOGIKA

Nauka o edukacjiludzi dorosłych

ANDRAGOGIKAANDRAGOGIKA

Nauka o edukacjiosób starszych

GERAGOGIKAGERAGOGIKA

Szczegółowe nauki dotyczące aspektów edukacji człowieka w różnych fazach jego życia

Korzystając z zasobów naukinauki i wynikającej z niej wiedzywiedzy należy mieć na uwadze, że odpo-wiadają one na pytanie jak jest, a nie jak być jak jest, a nie jak być powinnopowinno.

Odpowiedź na to ostatnie pytanie jest dome-Odpowiedź na to ostatnie pytanie jest dome-nąną etykietyki, etyki zawodowej w szczególności.

Zatem na kompetencjena kompetencje konieczne do uprawia-nia zawodu składają się wiedzawiedza i umiejętnościumiejętności decydujące o kwalifikacjach zawodowych oraz postawy wynikające z mądrości życiowejpostawy wynikające z mądrości życiowej.




dążenie do poznania prawdy,

wartościowanie i hierarchizacja - odróżnianie spraw i rzeczy ważnych od błahych,

postawa etyczna przejawiająca się uczci-wością, odpowiedzialnością, prawością cha-rakteru, wysokimi ideałami życia, zintegro-wanym sposobem myślenia i działania oraz zdolnością do rozwiązywania problemów nowych, nietypowych i niepowtarzalnych.

Atrybutami mądrości są m.in.Atrybutami mądrości są m.in.




Zatem hasło cytowane w tytule należy rozszerzyć:

„„Uczyć się aby być. Uczyć się aby być. Uczyć się jak żyć. Uczyć się jak żyć.

Uczyć się, jak się uczyć aby przez całe Uczyć się, jak się uczyć aby przez całe życie móc przyswajać sobie nową wiedzę,życie móc przyswajać sobie nową wiedzę, uczyć się myśleć swobodnie i krytycznie, uczyć się myśleć swobodnie i krytycznie,

uczyć się kochać świat uczyć się kochać świat i czynić go bardziej ludzkim, i czynić go bardziej ludzkim,

uczyć się jak rozwijać się samemu uczyć się jak rozwijać się samemu w pracy twórczej i dzięki niej”.w pracy twórczej i dzięki niej”.




Szkolnictwo zawodowe Szkolnictwo zawodowe w dobie przemianw dobie przemian

SZKOLNICTWO ZAWODOWE W DOBIE PRZEMIANdr inż. Zbigniew Lubczyński



brak w kraju pracy dla wielu młodych i wykształconych ludzi,

niedostosowanie zawodowe absolwentów do wymagań rynku pracy,

trudności ze znalezieniem fachowców.

Profesjonaliści i żurnaliści alarmują:Profesjonaliści i żurnaliści alarmują:




„Jak odzyskać fachowców ?”

„Szkoła niedostatecznie przygotowuje do pracy.”

„Przed nami reforma szkolnictwa zawodowego.”

Co kryje się za tymi tytułami ? Co kryje się za tymi tytułami ?

Kształcenie zasadnicze zawodowe realizo-

wane dawniej w Zasadniczych Szkołach

Zawodowych czy też w szkołach przyzakła-

dowych przygotowały do pracy w wąskich

zawodach, często dla określonych zakładów

pracy i na określone stanowiska.

Kierowano do nich młodzież nie kwalifikującą

się do dalszego kształcenia.




W toku wdrażania reformy edukacji zlikwidowano zasadnicze szkoły zawo-dowe, a także technika.

Zlikwidowano dorobek wielu lat:- warsztaty szkolne, - laboratoria, - pracownie przedmiotów zawodowych,- rozproszono kadrę nauczającą,- zniszczono tradycję tych szkół.

Zamiast reformy doprowadzono do likwidacji szkół zawodowych zakładając kształcenie zawodowe w szkołach policealnych w cyklu jedno, dwu-rocznym w zależności od zawodu i podbudowy w liceach profilowanych.

Szkoły te nie dają ani dostatecznej wiedzy zawodowej, ani umiejętności praktycznych. Nie są też miejscem kształtowania postaw i etosu pracy.




Aktualnie zamiast reform przystosowawczych

konieczna jest odbudowa tego, co zostało

zrujnowane, szkół zawodowych, techników

dla kształcenia teoretycznego.

Nabywanie umiejętności praktycznych

zapewnić mają warsztaty szkolne, centra

kształcenia praktycznego i system dualny.







Propozycje MEN:Propozycje MEN:

limity punktowe na przyjęcie do szkolnictwa licealnego dla absolwentów gimnazjów - uczniowie słabsi kierowani byliby do nauki zawodu,

doradztwo zawodowe,

szacunek do pracy jako takiej i każdego zawodu,

odbudowa etosu pracy: dobry zawód i dobrze wykonywana praca mają taką samą co najmniej wartość, jak wykształcenie wyższe czy eksponowane stanowisko,

kształcenie dualne, łączenie teorii z praktyką, nauczanie teorii w szkole i jednocześnie praktyczna nauka zawodu u przyszłego pracodawcy - w systemie tym pracodawca partycypuje, uczestniczy w kształceniu umiejętności zawodowych.




Czynnki decydujące Zapotrzebowanie na zawody

rozwój społeczeństwa informacyjnego, gospodarki opartej o wiedzę

informatycy, technicy i personel obsługi komputerów operatorzy zautomatyzowanych linii produkcyjnych

operatorzy maszyn chemicznych i tworzyw sztucznych

operatorzy sprzętu elektronicznego

struktura demograficzna społeczeństwa

personel ochrony zdrowia

personel socjalnych i kultury fizycznej

personel branży rekreacyjnej i rozrywkowej

Prognozy rynku pracy do 2025r. dotyczące Prognozy rynku pracy do 2025r. dotyczące zapotrzebowania absolwentów szkół zawodowychzapotrzebowania absolwentów szkół zawodowych

Ponadto prognoza przewiduje zapotrzebowanie na:- agentów pomocy w działalności gospodarczej w tym matematyków i statystyków,- specjalistów zakresie handlu, finansów i podatków,- prawników, inżynierów, edukatorów i robotników budowlanych.




Pracodawcy w Polsce na kształcenie ustawiczne wydają 0,8% funduszu wynagrodzeń. Normalny standard to 3-4%.Pożądanym byłoby kształcić w każdym roku 25 % pracujących.




15%

46%

38% 37% 36%

27%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

50%

Polska

Finlandia

USA i Szwajcaria

Norwegia

Szwecja

Niemcy i Francja

Odsetek osób pracujących objętych kształceniem ustawicznymOdsetek osób pracujących objętych kształceniem ustawicznym




Oczekiwania pracodawców:Oczekiwania pracodawców:

wiedza fachowa,

umiejętność podejmowania decyzji,

chęć podnoszenia kwalifikacji,

dyspozycyjność,

umiejętność współpracy,

lojalność w stosunku do pracodawcy-identyfikacja z firmą.

Cechy inżynierskie:Cechy inżynierskie:

interdyscyplinarność,

twórcza działalność inżynierska,

etyczne aspekty zawodu,

kreatywność,

innowacyjność,

sztuka inżynierska-sztuka służenia ludziom.




Bezpieczny kontakt Bezpieczny kontakt

z elektrycznościąz elektrycznością

BEZPIECZNY KONTAKT Z ELEKTRYCZNOŚCIĄdr inż. Zbigniew Lubczyński



liczba śmiertelnych wypadków w Polsce z powodu porażenia prądem elektrycznym jest czterokrotnie większa niż w krajach Europy Zachodniej,

co piąta ofiara niewłaściwego obchodzenia się z prądem to dziecko,

ok. 80% instalacji elektrycznych nie spełnia podstawowych wymagań bezpieczeństwa,

większość tragicznych wypadków zdarza się w domu, podczas nieumiejętnej eksploatacji sprzętu AGD i TV, oraz dokonywania napraw urządzeń elektrycznych.

Wiadomości Elektryczne Nr 3 z marca 2007 r. Wiadomości Elektryczne Nr 3 z marca 2007 r. podają:podają:







Liczba wypadków śmiertelnych Liczba wypadków śmiertelnych na 1 mln ludności w Polsce ogółemna 1 mln ludności w Polsce ogółem

9,5

7,5

5,64,9

0

2

4

6

8

10

1970-19751980-1985

1990-1995 1996-1999 2000-2003

41%

59%

46%

54%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

1970-1975 2000-2003

miasto

wieś

Podział procentowy wypadków między Podział procentowy wypadków między miasto i wieś wyrównuje sięmiasto i wieś wyrównuje się

źródło: dr inż. W.Jabłoński - Spektrum 3/2007




5,2

11,1

4,0

8,0

3,6

6,9

0

2

4

6

8

10

12

1990-1995 1996-1999 2000-2003

miasto

wieś

Liczba wypadków śmiertelnych Liczba wypadków śmiertelnych na 1 mln ludności w Polscena 1 mln ludności w Polsce





trudnymi środowiskowo warunkami użytkowania urządzeń elektrycznych,

złym stanem technicznym użytkowanej instalacji elektrycznej i zasilanej z nich odbiorników,

niskim poziomem wiedzy użytkowników o podsta-wowych zasadach bezpiecznej eksploatacji urządzeń elektrycznych.

Przyczyny większej liczby wypadków Przyczyny większej liczby wypadków na wsi wyjaśnia:na wsi wyjaśnia:





budowlanych,bhp,energetycznym,ochrony przeciwpożarowej,zagrożenia wybuchem,prawidłowości zastosowanych urządzeń,zasad eksploatacji i efektywności energetycznej,

Oceniając stan instalacji i urządzeń należy Oceniając stan instalacji i urządzeń należy kompleksowo, jednocześnie ocenić stan kompleksowo, jednocześnie ocenić stan obiektu pod względem przepisów:obiektu pod względem przepisów:

źródło: INPE nr 90 z 03.2007




PRAWO BUDOWLANE

PRAWO ENERGETYCZNE

PRAWO PRACY

OCHRONA PRZECIWPORAŻENIOWA

OCHRONA PRZECIWWYBUCHOWA

USTAWA ZGODNOŚCI

USTAWA O NORMALIZACJI

Ocena stanu obiektuOcena stanu obiektu

źródło: INPE nr 90 z 03.2007




Szkodliwe zjawiska towarzyszące wytwarzaniu, prze- Szkodliwe zjawiska towarzyszące wytwarzaniu, prze- syłaniu, rozdzielaniu i użytkowaniu energii elektrycznejsyłaniu, rozdzielaniu i użytkowaniu energii elektrycznej




System elektroenergetyczny SEE oraz odbiorcy energii elektrycznej OE w ujęciu blokowym o wybranej do rozważań liczbie wejść i wyjść z uwzględnieniem dodatkowego bloku środowiska S.

Na schemacie zaznaczono wejście i wyjście energetyczne 11

oraz wyjścia i wejścia ujemnych oddziaływań.

Do podstawowych ujemnych oddziaływań zalicza się następujące:

EC - elektrochemiczne,EM - elektromechaniczne,CH - chemiczne,TE - termiczne,AK - akustyczne,OP - optyczne,RA - radiacyjne,ZS - zniekształcające środowisko,

SEE

EMEC CH TE AK OP RA ZS

S

OE1 1

2

2

źródło: Elektroinstalator 5/97

…, dziękuję za uwagę.

KWALIFIKACJE KWALIFIKACJE ENERGETYCZNEENERGETYCZNE

dr inż. Zbigniew LubczyńskiSTOWARZYSZENIE ELEKTRYKÓW POLSKICH


Documents

Wiek XXI wiekiem wiedzy - „UCZYĆ SIĘ ABY BYĆ’’ Szkolnictwo zawodowe w dobie przemian