WIS IS STSwis.pwr.edu.pl/fcp/6GBUKOQtTKlQhbx08SlkTVwRQX2o8DAoHNiwFE1... · Z zakresu wiedzy: PEK_W01 Ma wiedzę w zakresie projektowania i modelowania systemów kanalizacyjnych PEK_W02

Wydział Inżynierii Środowiska, Karty Przedmiotów

Wydział Inżynierii Środowiska

Karty Przedmiotów

Inżynieria Środowiska Stacjonarne

II stopień

Spis Treści Inżynieria Środowiska Stacjonarne II Stopień EQM ................................................................. 2

Wrocław 2013

1

Wydział Inżynierii Środowiska, Karty Przedmiotów, wersja v6

Inżynieria Środowiska Stacjonarne

II Stopień EQM

2

Zał. nr 4 do ZW 33/2012 WYDZIAŁ Inżynierii Środowiska

KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: Systemy kanalizacyjne Nazwa w języku angielskim: Sewage systems Kierunek studiów: Inżynieria Środowiska Specjalność: Environmental Quality Management (studia w

języku angielskim). Stopień studiów i forma: II, stacjonarna Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Kod przedmiotu: ISS105033 Grupa kursów: NIE

Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt SeminariumLiczba godzin zajęć zorganizowanych w Uczelni (ZZU)

15 15

Liczba godzin całkowitego nakładu pracy studenta (CNPS)

30 30

Forma zaliczenia Zaliczenie na ocenę

Zaliczenie na ocenę

Dla grupy kursów zaznaczyć kurs końcowy (X)

Liczba punktów ECTS 2 1 w tym liczba punktów

odpowiadająca zajęciom o charakterze praktycznym (P)

1

w tym liczba punktów ECTS odpowiadająca zajęciom

wymagającym bezpośredniego kontaktu (BK)

1 0,5

*niepotrzebne skreślić

WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI

1. Ma podstawową wiedzę w zakresie hydrauliki i hydrologii

CELE PRZEDMIOTU C1. Zdobycie wiedzy w zakresie projektowania i modelowania systemów kanalizacyjnych C2. Zdobycie wiedzy dotyczącej materiałów i technik stosowanych do budowy systemów kanalizacyjnych C3. Nabycie umiejętności budowy modeli komputerowych systemów kanalizacyjnych i ich praktycznego stosowania

3

PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Z zakresu wiedzy: PEK_W01 Ma wiedzę w zakresie projektowania i modelowania systemów kanalizacyjnych PEK_W02 Ma wiedzę o materiałach i technikach stosowanych do konstruowania systemów

kanalizacyjnych Z zakresu umiejętności: PEK_U01 Potrafi zaprojektować grawitacyjną sieć kanalizacyjną PEK_U02 Potrafi opracować model hydrodynamiczny sieci kanalizacyjnej PEK_U03 Potrafi symulować przepływy ścieków Z zakresu kompetencji społecznych: PEK_K01 Jest świadomy niebezpieczeństwa dla środowiska wynikającego z niewłaściwego

projektowania i funkcjonowania systemów kanalizacyjnych

TREŚCI PROGRAMOWE

Forma zajęć - wykład Liczba godzin

Wy1 Wprowadzenie do wykładów o systemach kanalizacyjnych. Perspektywa historyczna współczesnych systemów kanalizacyjnych

1

Wy2 Wytyczne dotyczące materiałów i technik stosowanych do budowania systemów kanalizacyjnych

1

Wy3 Hydrologia systemów kanalizacyjnych. Odpływy ścieków pogody desz-czowej i bezdeszczowej

1

Wy4 Modelowanie spływu powierzchniowego w warunkach miejskich 2 Wy5 Metody projektowania nowych grawitacyjnych sieci kanalizacyjnych 1 Wy6 Hydraulika grawitacyjnych przepływów stacjonarnych 1 Wy7 Hydraulika grawitacyjnych przepływów niestacjonarnych 1

Wy8 Równania hydrodynamiczne stosowane do modelowania grawitacyjnych przepływów niestacjonarnych

2

Wy9 Konstruowanie modeli komputerowych systemów kanalizacyjnych 1

Wy10 Zastosowanie modelu hydrodynamicznego do probabilistycznej oceny funkcjonowania systemu kanalizacyjnego

1

Wy11 Kanalizacyjne zbiorniki retencyjne i ich projektowanie 1

Wy12 Projektowanie zbiorników wód opadowych na podstawie symulacji hydrodynamicznych

1

Wy13 Zaliczenie pisemne 1 Suma godzin 15

Forma zajęć - projekt Liczba godzin

Pr1 Wydanie i omówienie ćwiczenia projektowego 2 Pr2 Planowanie układu nowej grawitacyjnej sieci kanalizacyjnej 2

Pr3 Wybór deszczu miarodajnego, obliczenia spływu powierzchniowego i oszacowanie odpływu ścieków bytowo-gospodarczych

2

Pr4 Obliczenia hydrauliczne i wymiarowanie systemu 2 Pr5 Opracowanie modelu komputerowego dla zaprojektowanej sieci 2

4

3

kanaliza-cyjnej Pr6 Symulacje hydrauliczne przepływów ścieków 2 Pr7 Przegląd wyników symulacji 2 Pr8 Weryfikacja poprawności projektu 1

Suma godzin 15

STOSOWANE NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE N1. Wykład informacyjny N2. Laboratorium komputerowe N3. Konsultacje

OCENA OSIĄGNIĘCIA PRZEDMIOTOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

Oceny (F – formująca (w trakcie semestru), P – podsumowująca (na koniec semestru)

Numer efektu kształcenia

Sposób oceny osiągnięcia efektu kształcenia

P1 PEK_W01, PEK_W02, PEK_K01

zaliczenie pisemne

P2 PEK_U01, PEK_U02, PEK_U03, PEK_K01

konsultacje i weryfikacja popraw-ności projektu

LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA

LITERATURA PODSTAWOWA:

[1] Haestad Methods, T.M. Walski, T.E. Barnard, E. Harold, L.B. Merritt, N. Walker, B.E. Whitman Wastewater Collection System Modeling and Design, Haestad Press, 2007

[2] Haestad Methods, S.R. Durrans, Stormwater Conveyance Modeling and Design, Haestad Press, 2003

[3] P. Lonsdale, D. Obradovic, Public Water Supply: Models, Data and Operational Management, CRC Press, 1998

[4] P. Bizier, Gravity Sanitary Sewer Design and Construction (ASCE Manuals and Reports on Engineering Practice No. 60), 2007

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

[1] EN 752, Drain and sewer systems outside buildings, 1997 [2] T.G. Schmitt, ATV-DVWK Kommentar, ATV-A 118 Hydraulische Berechnung von

Entwässerungssystemen, DWA, Hennef, 2000 OPIEKUN PRZEDMIOTU (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL)

Paweł Licznar, [email protected]

5

MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU Systemy kanalizacyjne

Z EFEKTAMI KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU Inżynieria Środowiska I SPECJALNOŚCI Environmental Quality Management (studia w języku angielskim).

Przedmiotowy

efekt kształcenia

Odniesienie przedmiotowego efektu do efektów kształcenia zdefiniowanych dla

kierunku studiów i specjalności (o ile dotyczy)**

Cele przedmiotu***

Treści programowe***

Numer narzędzia

dydaktycznego***

PEK_W01 K2IS_W09, S2EQM_W07 C1 Wy1, Wy3-Wy14

N1

PEK_W02 K2IS_W09, S2EQM_W07 C1 Wy2 N1 PEK_U01 K2IS_U06, S2EQM_U03 C2, C3 Pr1-Pr4 N2, N3 PEK_U02 K2IS_U02, K2IS_U05,

S2EQM_U05 C3 Pr5 N2, N3

PEK_U03 K2IS_U02, K2IS_U05, S2EQM_U05

C3 Pr6-Pr7 N2, N3

PEK_K01 K2IS_K02 C2, C3 Wy1, Wy12, Pr4, Pr6-Pr7

N1, N2, N3

** - wpisać symbole kierunkowych/specjalnościowych efektów kształcenia *** - z tabeli powyżej

6


KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: Systemy zaopatrzenia w wodę Nazwa w języku angielskim: Water supply systems Kierunek studiów: Inżynieria Środowiska Specjalność: Environmental Quality Management (studia w



15 15


30 30






1



0,5 0,5



1. Ma podstawową wiedzę w zakresie hydrauliki

CELE PRZEDMIOTU C1. Zdobycie wiedzy w zakresie projektowania i modelowania systemów zaopatrzenia w wodę C2. Zdobycie wiedzy dotyczącej współczesnej armatury wodociągowej i materiałów wykorzystywa-nych do konstruowania sieci wodociągowych C3. Nabycie umiejętności budowy modeli komputerowych systemów zaopatrzenia w wodę i ich praktycznego stosowania

7

PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Z zakresu wiedzy: PEK_W01 Ma wiedzę w zakresie projektowania i modelowania systemów zaopatrzenia w

wodę PEK_W02 Ma wiedzę o armaturze wodociągowej i materiałach wykorzystywanych do

konstruowa-nia sieci wodociągowych Z zakresu umiejętności: PEK_U01 Potrafi zaprojektować sieć wodociągową PEK_U02 Potrafi opracować model komputerowy sieci wodociągowej PEK_U03 Potrafi symulować przepływy dla różnych scenariuszy rozbiorów wody Z zakresu kompetencji społecznych: PEK_K01 Jest świadomy niebezpieczeństwa dla społeczeństwa wynikającego z

niewłaściwego funkcjonowania systemu zaopatrzenia w wodę

TREŚCI PROGRAMOWE


Wy1 Wprowadzenie do wykładów o systemach zaopatrzenia w wodę. Budowa współczesnych systemów zaopatrzenia w wodę

2

Wy2 Wytyczne w zakresie armatury wodociągowej i materiałów wykorzysty-wanych do konstruowania sieci wodociągowych

2

Wy3 Określanie aktualnego i przyszłego zapotrzebowania na wodę. Współczynniki nierównomierności i histogramy dobowego zapotrzebowania na wodę

2

Wy4 Hydraulika sieci wodociągowych 2

Wy5 Konstruowanie modelu systemu zaopatrzenia w wodę, opis typowych komponentów modelu

2

Wy6 Integracja GIS i modelowania hydraulicznego. Wykorzystanie danych SCADA do modelowania hydraulicznego

2

Wy7 Identyfikacja i rozwiązywanie częstych problemów sieci wodociągowych

2

Wy8 Zaliczenie pisemne 1 Suma godzin 15

Forma zajęć - projekt Liczba godzin

Pr1 Wydanie i omówienie ćwiczenia projektowego 2 Pr2 Planowanie układu sieci wodociągowej 2

Pr3 Określenie dobowego zapotrzebowania na wodę, współczynników nierównomierności rozbiorów i histogramów dobowego zapotrzebowania na wodę

2

Pr4 Obliczenia hydrauliczne i wymiarowanie systemu 2

Pr5 Budowa modelu komputerowego sieci wodociągowej. Definiowanie podstawowych elementów składowych i topologii sieci

2

Pr6 Symulacje przepływów wody dla stanów ustalonych i symulacje długoterminowe dla różnych scenariuszy rozbiorów wody

2

8

3

Pr7 Przegląd wyników symulacji 2 Pr8 Weryfikacja poprawności projektu 1

Suma godzin 15

STOSOWANE NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE N1. Wykład informacyjny N2. Laboratorium komputerowe N3. Konsultacje





P1 PEK_W01, PEK_W02, PEK_K01

zaliczenie pisemne

P2 PEK_U01, PEK_U02, PEK_U03, PEK_K01

konsultacje i weryfikacja popraw-ności projektu



[1] Haestad Methods, T.M. Walski, D.V. Chase, D.A. Savic, W. Grayman, S. Beckwith, E. Koelle, Advanced Water Distribution Modeling and Managment, Haestad Press, 2004

[2] P. Lonsdale, D. Obradovic, Public Water Supply: Models, Data and Operational Management, CRC Press, 1998

[3] L. Mays, Water Distribution System Handbook, McGraw-Hill Professional, 1999 LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

[1] EN 805, Water supply. Requirements for systems and components outside buildings [2] Siwoń Z., Łomotowski J., Cieżak W., Licznar P., Cieżak J., Analizy i prognozowanie

rozbiorów wody w systemach wodociągowych, PAN, Komitet Inżynierii Lądowej i Wodnej, Instytut Podstawowych Problemów Techniki, Warszawa, 2008

OPIEKUN PRZEDMIOTU (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL)

Paweł Licznar, [email protected]

9

MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU Systemy zaopatrzenia w wodę


Przedmiotowy

efekt kształcenia



Cele przedmiotu***


Numer narzędzia

dydaktycznego***

PEK_W01 K2IS_W09, S2EQM_W07 C1 Wy1, Wy3-Wy7

N1

PEK_W02 K2IS_W09, S2EQM_W07 C2 Wy2 N1 PEK_U01 K2IS_U06, S2EQM_U03 C2 Pr1-Pr4 N2, N3 PEK_U02 K2IS_U02, K2IS_U05,

S2EQM_U05 C3 Pr5 N2, N3

PEK_U03 K2IS_U02, K2IS_U06, S2EQM_U05

C3 Pr6-Pr7 N2, N3

PEK_K01 K2IS_K02 C1, C3 Wy1, Wy7, Pr6-Pr7

N1, N2, N3


10


KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: Gospodarka odpadami Nazwa w języku angielskim: Solid Waste Management Kierunek studiów: Inżynieria Środowiska Specjalność: Environmental Quality Management (studia w

języku angielskim). Stopień studiów i forma: II, stacjonarna Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Kod przedmiotu: 20101 E ( 3+1+1) Grupa kursów: NIE


30 15 15


45 30 30

Forma zaliczenia Egzamin na ocenę


Liczba punktów ECTS 3 1 1 w tym liczba punktów


1



2 0,5 0,5



1. Ma podstawową wiedzę w zakresie gospodarki odpadami

CELE PRZEDMIOTU C1. Zdobycie wiedzy na temat aktualnej polityki ekologicznej Unii Europejaskiej w zakresie gospodarowania odpadami, obecnie wytwarzanych ilości i składu odpadów C2. Zdobycie wiedzy w zakresie nowoczesnych technologii zagospodarowania odpadów C3. Nabycie umiejętności przeprowadzanie podstawowych oznaczeń i technik analiz odpadów C4. Nabycie umiejętności pozyskania danych literaturowych, z branżowych baz danych i z innych źródeł na tematy związane z gospodarką odpadami w różnych krajach, umiejętność analizy i zaprezentowania zgromadzonych informacji

11

PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Z zakresu wiedzy: PEK_W01 Ma wiedzę na temat polityki i prawa z zakresu gospodarki Odpadami Unii

Europejskiej PEK_W02 Ma dogłębną wiedzę na temat technologii zagospodarowania odpadów, warunków

prowadzenia procesów, podstawowych parametrów i produktów końcowych PEK_W03 Jest w stanie wymienić kluczowe emisje związane z technologiami

zagospodarowania odpadów, omówić ich wpływ na środowisko i możliwości jego ograniczenia

Z zakresu umiejętności: PEK_U01 Potrafi zaplanować i przeprowadzić podstawowe eksperymenty PEK_U02 Potrafi zinterpretować uzyskane wyniki analiz chemicznych oraz opracować je w

formie raportu PEK_U03 Potrafi dokonać wyboru optymalnej technologii zagospodarowania odpadów na

podstawie uzyskanych wyników badań PEK_U04 Potrafi sporządzić raport pisemny i zaprezentować ustnie wyniki badań Z zakresu kompetencji społecznych: PEK_K01 Posiada umiejętność pracy w grupie PEK_K02 Posiada umiejętność prezentowania na forum swojej pracy Jest świadomy

występowania zagrożeń dla środowiska naturalnego wynikających z konsumpcji dóbr i wytwarzania odpadów

TREŚCI PROGRAMOWE


Wy1 Wprowadzenie do gospodarki odpadami (Introduction to Waste Management)

4

Wy2 Prawo i polityka Unijna dotycząca odpadów (European waste legislation and Policy)

2

Wy3 Zintegrowana gospodarka odpadami, ocean cyklu życia I symbioza przemysłowa (Integrated waste management, LCA and Industrial Symbiosis)

2

Wy4 Zbieranie i transport odpadów (Collection and transport of waste) 4 Wy5 Sortowanie i demontaż (Sorting and dismantling) 2

Wy6 Biologiczne metody przetwarzania bioodpadów (Biological treatment of biowaste )

4

Wy7 Mechaniczno-biologiczne przetwarzanie odpadów pozostałych (Mechanical-biological treatment of residual Waste)

2

Wy8 Termiczne przetwarzanie odpadów (Thermal treatment of waste) 2

Wy9 Fizyczna i chemiczna obróbka odpadów (Physical and chemical treatment of waste)

2

Wy10 Składowanie odpadów (Landfilling of waste) 2

Wy11 Transgraniczne przemieszczanie odpadów (Transboundary shipment of Waste)

2

Wy12 Ekonomiczne aspekty zagospodarowania odpadów (Economic aspects of waste management)

2

Wy13 Egzamin

12

Suma godzin 30

Forma zajęć - laboratorium Liczba godzin

La1 Wprowadzenie, omówienie zakresu ćwiczeń, przepisy BHP 2 La2 Analiza granulometryczna i morfologiczna odpadów 2 La3 Podstawowe oznaczenia: uwodnienie, masa organiczna, zawartość

popiołu, mineralizacja odpadów 4

La4 Destylacja prób i oznaczenie zawartości azotu amonowego 2 La5 Oznaczenie zawartości fosforanów, właściwości paliwowe 2 La6 Obliczenia, opracowanie raportów z ćwiczeń 2 La7 Omówienie wyników i wniosków, ocena przez prowadzącego 1 Suma godzin 15

Forma zajęć - seminarium Liczba godzin

Se1 Wprowadzenie, omówienie celu i zakresu seminarium, wprowadzenie, wybór tematów

2

Se2 Przedstawienie przez studentów tematów dotyczących stanu gospodarki Odpadami komunalnymi i innymi w wybranych regionach Unii Europejskiej i świata. Omówienie prawa gospodarki Odpadami, problemów, stosowanych modeli zarządzania, zakresu selektywnej zbiórki, technologii przetwarzania i innych rozwiązań. Dyskusja w grupie.

12

Se3 Podsumowanie zasad i ocena pracy studentów 1 Suma godzin 15

STOSOWANE NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE N1. Wykład informacyjny N2. Wykład problemowy N3. Wykonanie badań odpadów i oznaczeń chemicznych N4. Omówienie i interpretacja wyników N5. Opracowanie raportu z laboratorium N6. Case study;każdy student omawia gospodarkę Odpadami w wybranym regionie. N7. Prezentacja wyników case study





F1 PEK_W01 , PEK_W02, PEK_W03

egzamin

F2 PEK_U01 PEK_U02 wejściówki

13

4

F3 PEK_U03 PEK_U04 PEK_K01

raport

F4 PEK_W01 PEK_W02 PEK_K02

Prezentacja ustna, dyskusja

P1 (wykład) = F1, P2 (laboratorium)= 0,4 x F2 + 0,6 x F3 P3 (seminarium) = F4



[1] den Boer, E., den Boer, J. Szpadt, R. Solid waste management; podręcznik dla kierunku Environmental Quality Management, Environmental Engineering, Politechnika Wrocławska, Wrocław, 2011

[2] Waste Management / Bernd Bilitewski, Klaus Marek, Georg Härdtle ISBN: 9783540592105 - Verlag: Springer Berlin

[3] den Boer, E., den Boer, J. Jager, J. Waste Management planing and optimisation. Handbook for Municipal Waste Prognosis and Sustainability Assessment, Ibidem Verlag, Stuttgart 2005 http://www.iwar.bauing.tu-darmstadt.de/abft/Lcaiwm/Main.htm


[1] McDougall, White, P., Franke, M. i Hindle P. Integrated Solid Waste Management a Life Cycle Inventory, Blackwell Science, 2001


Emilia den Boer, [email protected]

14

MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU Gospodarka odpadami


Przedmiotowy

efekt kształcenia



Cele przedmiotu***


Numer narzędzia

dydaktycznego***

PEK_W01 S2EQM _W03, S2EQM _W04, C1-C2 Wy1-14 N1, N2 PEK_W02 S2EQM _W04 C2 Wy3; Wy13 N1, N2 PEK_W03 S2EQM _W04, S2EQM _W05,

S2EQM _W06 C2 Wy3; Wy13 N1, N2

PEK_U01 S2EQM _U02 C3 La2, La3, La4 La5, La6, La7

N3-N5

PEK_U02 S2EQM _U02 C3 La2, La3, La4 La5, La6, La7

N3-N5

PEK_U03 S2EQM _W04, S2EQM _W05 C3 La6, La7 N4-N5 PEK_U04 S2EQM _W04, PEK_K02 C2, C3 La6, La7 N4-N5 PEK_K01 K1OS_K03 C3,C4 La2, La3, La4

La5, La6, La7 N5

PEK_K02 S2EQM _U01, K1OS_K02 C4 Se2; Se7 N6, N7 ** - wpisać symbole kierunkowych/specjalnościowych efektów kształcenia *** - z tabeli powyżej

15


KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: Oczyszczanie gazów odlotowych Nazwa w języku angielskim: Waste gases purification Kierunek studiów: Ochrona Środowiska Specjalność: Environmental Quality Management (studia w

języku angielskim). Stopień studiów i forma: II, stacjonarna Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Kod przedmiotu: Grupa kursów: NIE


15


30

Forma zaliczenia


Liczba punktów ECTS 1 w tym liczba punktów


1



0,5



1. Podstawowa wiedza w zakresie chemii i matematyki

CELE PRZEDMIOTU C1. Zapoznanie z metodyką obliczeniową procesu usuwania zanieczyszczeń nieorganicznych metodą absorpcji C2. Zapoznanie z metodyką obliczeniową procesu usuwania zanieczyszczeń organicznych metodą adsorpcji

16

PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Z zakresu umiejętności: PEK_U01 Umiejętność sporządzenia bilansu masy dla procesu usuwania zanieczyszczenia

gazowego w absorberze oraz wyznaczenie geometrii absorbera PEK_U02 Umiejętność opisu procesu adsorpcji zanieczyszczenia gazowego złożu

nieruchomym i wyznaczenia geometrii adsorbera

TREŚCI PROGRAMOWE

Forma zajęć - ćwiczenia Liczba godzin

Ćw1 Proces absorpcji gazu w cieczy; Linia równowagi a linia operacyjna; Bilans masy

2

Ćw2 Wyznaczanie zapotrzebowania na ciecz absorpcyjną dla układu współprądowego i przeciwprądowego; system z recyrkulacją

2

Ćw3 Wyznaczanie wysokości czynnej dla absorpcji zanieczyszczania w płuczce natryskowej; geometria absorbera

3

Ćw4 Proces adsorpcji na sorbencie stałym; Izoterma adsorpcji; Przeliczanie izoterm ze względu na warunki procesu adsorpcji

3

Ćw5 Metodyka obliczania czasu adsorpcji i geometrii adsorbera; efekt cieplny procesu

3

Ćw6 Kolokwium 2 Suma godzin 15

STOSOWANE NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE N1. Ćwiczenia obliczeniowe





P PEK_U01, PEK_U02

Kolokwium

17

3



[1] J. Kuropka, Oczyszczanie gazów odlotowych z zanieczyszczeń gazowych, Obliczenia, tabele, materiały pomocnicze, OWPWr, Wrocław, 1996

[2] T. Hobler, Dyfuzyjny ruch masy i absorbery, WNT, Warszawa, 1962 [3] A.L. Kohl, R.B. Nielsen, Gas Purification, Elsevier, 1997 LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

[1]

OPIEKUN PRZEDMIOTU (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL) Monika Maciejewska, [email protected]

18

MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU Oczyszczanie gazów odlotowych

Z EFEKTAMI KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU Ochrona Środowiska I SPECJALNOŚCI Environmental Quality Management (studia w języku angielskim).

Przedmiotowy

efekt kształcenia



Cele przedmiotu***


Numer narzędzia

dydaktycznego***

PEK_U01 S2EQM_U04 C1 Cw1, Cw2, Cw3

N1

PEK_U02 S2EQM_U04 C2 Cw4, Cw5 N1 ** - wpisać symbole kierunkowych/specjalnościowych efektów kształcenia *** - z tabeli powyżej

19


KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: Inżynierskie zastosowania statystyki matematycznej Nazwa w języku angielskim: Engineering Applications of Mathematical Statistics Kierunek studiów: Inżynieria Środowiska Specjalność: Environmental Quality Management (studia w

języku angielskim). Stopień studiów i forma: II, stacjonarna Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Kod przedmiotu: Grupa kursów: NIE


15 15


60 30






1



0,5 0,5



1. Ma wiedzę z zakresu matematyki obejmującą algebrę i analizę, w tym: i) podstawową wiedzę w zakresie wielomianów, rachunku macierzowego z zastosowaniem do rozwiązywania układów równań liniowych, ii) podstawową wiedzę w zakresie własności funkcji (liniowe, potęgowe, wykładnicze, logarytmiczne i odwrotne do nich), rachunku różniczkowego, całki nieoznaczonej i oznaczonej funkcji jednej zmiennej, niezbędną do zrozumienia zagadnień matematycznych w naukach o charakterze inżynierskim.

CELE PRZEDMIOTU C1. Poznanie metod i narzędzi opisu statystycznego danych. C2. Zapoznanie z teoretycznymi rozkładami prawdopodobieństwa zmiennych. C3. Zdobycie wiedzy o metodach wnioskowania statystycznego i ich zastosowaniu do rozwiązywania problemów inżynierskich. C4. Opanowanie metod i narzędzi statystycznego opisu danych. C5. Przyswojenie posługiwania się metodami i narzędziami wnioskowania statystycznego w celu analizy procesów i zjawisk z zachodzących w środowisku.

20

PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Z zakresu wiedzy: PEK_W01 Ma wiedzę dotyczącą metod i narzędzi opisu statystycznego danych oraz sposobu

ich zastosowania do analizy danych w problemach z zakresu inżynierii środowiska.

PEK_W02 Zna teoretyczne rozkłady prawdopodobieństwa zmiennych dyskretnych i ciągłych.PEK_W03 Ma wiedzę dotyczącą metod i narzędzi wnioskowania statystycznego oraz sposobu

ich zastosowania do analizy procesów i zjawisk z zachodzących w środowisku. Z zakresu umiejętności: PEK_U01 Potrafi wykonać opis statystyczny danych np. pomiarowych. PEK_U02 Potrafi dobrać i zastosować metodę/narzędzie wnioskowania statystycznego

stosowne do analizy procesów i zjawisk z zachodzących w środowisku.

TREŚCI PROGRAMOWE


Wy1 Zmienna, dane, metody i narzędzia opisu statystycznego: typy zmiennych, zmienna a jej realizacje, populacja, próba, miary centrum i rozrzutu dla zbioru danych, histogram, wykres pudełkowy.

2

Wy2 Zmienne dyskretne i ich rozkłady prawdopodobieństwa: dwumianowy, Poissona, ujemny dwumianowy, wielomianowy; przykłady zastosowań inżynierskich.

2

Wy3 Zmienne ciągłe i ich rozkłady prawdopodobieństwa: normalny, t Studenta, F Snedecora, Chi2.

1

Wy4 Przedział ufności, przedział tolerancji i ich zastosowania inżynierskie. 2

Wy5 Hipotezy statystyczne: test dla średniej, test dla dwóch średnich, test dla wariancji, test dla dwóch wariancji, test normalności, i ich zastosowania inżynierskie.

3

Wy6 Wnioskowanie statystyczne metodą jednowymiarowej analizy wariancji (ANOVA) i wielowymiarowej analizy wariacji (MANOVA).

2

Wy7 Analiza regresji i jej zastosowania inżynierskie: regresja liniowa i nieliniowa, regresja jednej zmiennej, regresja wielokrotna, diagnostyka modelu regresji, predykcja z zastosowaniem modelu regresji.

2

Wy8 Kolokwium 1 Suma godzin 15

Forma zajęć - ćwiczenia Liczba godzin

Ćw1 Statystyczny opis zbioru danych dotyczących wybranego parametru środowiska.

2

Ćw2 Zastosowanie dyskretnych rozkładów prawdopodobieństwa w problemach inżynierskich.

2

Ćw3 Przedział ufności a przedział tolerancji w zastosowaniu do zagadnień inżynierskich.

2

21

3

Ćw4 Testy statystyczne jako narzędzia rozwiązywania problemów w zakresie inżynierii środowiska.

3

Ćw5 Test normalności rozkładu zmiennej. 1 Ćw6 Analiza wariancji na przykładzie badania zmienności stanu

środowiska. 2

Ćw7 Budowa i diagnostyka modelu regresji dla wybranego problemu środowiskowego.

2

Ćw8 Kolokwium 1 Suma godzin 15

STOSOWANE NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE N1. Wykład informacyjny. N2. Wykład problemowy. N3. Ćwiczenia problemowe.





P K2IS_W01 Kolokwium P K2IS_U01 Kolokwium



[1] M. Maciejewska, Engineering Applications of Mathematical Statistics, PRINTPAP, 2011

[2] P.M. Berthouex, L.C. Brown, Statistics for Environmental Engineers, CRC Press, 2002 [3] B.F.J. Manly, Statistics for Environmental Science and Management, CRC Press, 2008 [4] V. Barnett, Environmental Statistics: Methods and Applications ,John Wiley & Sons,

2006 LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

[1] NIST/SEMATECH e-Handbook of Statistical Methods, http://www.itl.nist.gov/div898/handbook/, 7/18/2006

OPIEKUN PRZEDMIOTU (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL) Monika Maciejewska, [email protected]

22

MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU Inżynierskie zastosowania statystyki matematycznej


Przedmiotowy

efekt kształcenia



Cele przedmiotu***


Numer narzędzia

dydaktycznego***

PEK_W01 K2IS_W01 C1 Wy1 N1 PEK_W02 K2IS_W01 C2 Wy2, Wy3 N1, N2 PEK_W03 K2IS_W01 C3 Wy4, Wy5,

Wy6 N1, N2

PEK_U01 K2IS_U01 C4 Cw1 N3 PEK_U02 K2IS_U01 C5, C6 Cw2, Cw3,

Cw4, Cw5, Cw6

N3


23


KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: Gospodarka surowcami Nazwa w języku angielskim: Raw materials management Kierunek studiów: Inżynieria Środowiska Specjalność: Environmental Quality Management (studia w



15 15


30 30

Forma zaliczenia




1



0,5 0,5



1. Ma podstawową wiedzę w zakresie chemii nieorganicznej i organicznej

CELE PRZEDMIOTU C1. Zdobycie wiedzy w zakresie rodzaju i ilości wydobywanych surowców energetycznych, chemicznych, metalicznych i skalnych w Polsce i innych krajach UE C2. Poznanie ścieżek od surowca do odpadu (LCA) dla kluczowych gałęzi przemysłowych w Polsce i innych krajach UE

24

PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Z zakresu wiedzy: PEK_W01 Ma wiedzę na temat rodzaju i ilości surowców mineralnych i paliw kopalnych w

wybranych krajach UE, sposobów ich przetwórstwa i rodzaju powstających odpadów

PEK_W02 Jest w stanie zdefiniować poszczególne etapy cyklu życia wyrobów i procesów (od surowców, poprzez produkty do odpadów)

Z zakresu umiejętności: PEK_U01 Umie pozyskiwać, analizować i przedstawić w formie prezentacji zebrane

informacje z zakresu rodzajów i zastosowania wybranych surowców w swoim kraju

PEK_U02 Potrafi porównać dane z różnych krajów UE, odpowiadać na pytania grupy, brać udział w dyskusji dotyczącej pozostałych tematów.

Z zakresu kompetencji społecznych: PEK_K01 Jest świadomy występowania zagrożeń dla środowiska naturalnego wynikających z

nieprawidłowych technologii i sposobów gospodarki odpadami PEK_K02 Posiada umiejętność pracy w grupie i przyjmowania w niej różnych ról , w tym

autora-prezentera, uczestnika dyskusji, oponenta

TREŚCI PROGRAMOWE


Wy1 Od surowca do odpadów: ocena cyklu życia produktów (LCA) 2

Wy2 Klasyfikacja kopalin i sposoby ochrony złóż wg Prawa geologicznego i górniczego, ilości złóż i roczne wydobycie surowców w Polsce wg statystyki GUS i PGI, tendencje zmian

2

Wy3 Surowce metaliczne: wydobycie i przetwórstwo miedzi, cynku i ołowiu, rodzaje powstających odpadów

2

Wy4 Surowce chemiczne: wydobycie i przetwórstwo soli kamiennej, właściwości i zastosowanie chloru

2

Wy5 Surowce energetyczne: klasyfikacja, wydobycie i przetwórstwo węgla kamiennego, rodzaje powstających odpadów

2

Wy6 Surowce mineralne: gips i anhydryt, właściwości, zastosowanie, gipsy odpadowe

2

Wy7 Surowce naturalne roślinne: produkcja leśna, charakterystyka i wykorzystanie drewna, gospodarka odpadami

2


Forma zajęć - seminarium Liczba godzin

Se1 Wprowadzenie dotyczące, najnowszych aktów prawnych i przepisów dotyczących omawianych problemów, omówienie zakresu seminarium, wydanie tematów

1

Se2 Przedstawienie i krótka charakterystyka surowców mineralnych, 2

25

roślinnych i zwierzęcych występujących i wykorzystywanych w ojczystym kraju studenta

Se3 Surowce metaliczne: rudy i przetwórstwo żelaza, aluminium, cynku i ołowiu, rodzaje powstających odpadów

2

Se4 Surowce chemiczne: wydobycie i przetwórstwo siarki, rekultywacja terenów pokopalnianych, siarka odpadowa

2

Se5 Surowce mineralne: wapniak, przemysł cementowy, wykorzystanie paliw z odpadów

2

Se6 Surowce energetyczne : węgiel brunatny , ropa naftowa i łupki bitumiczne; wydobycie, przetwórstwo, kopaliny towarzyszące

2

Se7 Surowce energetyczne : rodzaje złóż, wydobycie i zastosowanie gazu ziemnego, rodzaje powstających odpadów

2

Se8 Prezentacje zaległe, zaliczenie 1 Suma godzin 14

STOSOWANE NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE N1. Wykład informacyjny N2. Konsultacje N3. Prezentacja N4. Dyskusja N5. Kolokwium





P1 Wy PEK W01, PEK W02, PEK K01

kolokwium

F1 PEK U01 konsultacje F2 PEK U01, PEK U02,

PEK K02 prezentacja

F3 PEK U02, PEK K02 dyskusja P2 Se= (F1+ F2 + F3)/3

26

4



[1] [1] J.R.Craig, D.J. Vaughan, B.J. Skinner, Zasoby Ziemi, PWN, Warszawa 2003 [2] [2] Informacje ze strony Państwowego Instytutu Geologicznego, www.pgi.gov.pl

(dostępna wersja angielska) [3] [3] Artykuły zagraniczne w ramach merytorycznego zakresu kursu LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

[1] [1] Dziennik Rzeczpospolita, dodatek Gospodarka [2] [2] Nowości z portalu Ministerstwa Gospodarki, www.mg.gov.pl/newsletter i

anagogicznych stron zagranicznych

OPIEKUN PRZEDMIOTU (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL) Marta Sebastian, [email protected]

27

MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU Gospodarka surowcami


Przedmiotowy

efekt kształcenia



Cele przedmiotu***


Numer narzędzia

dydaktycznego***

PEK_W01 S2EQM_W03 C1 Wy2; Wy7 N1, N5 PEK_W02 S2EQM_W03, S2EQM_W05 C2 Wy1; Wy7 N1, N5 PEK_U01 S2EQM_U01 C1, C2 Se1; Se8 N2, N3 PEK_U02 S2EQM_U01 C1, C2 Se1; Se8 PEK_K01 K2IS_K02 C1, C2 Wy1-Wy7,

Se1 - Se8

PEK_K02 K2IS_K03 C1, C2 Se1; Se8 ** - wpisać symbole kierunkowych/specjalnościowych efektów kształcenia *** - z tabeli powyżej

28


KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: Biologia sanitarna Nazwa w języku angielskim: Sanitary Biology Kierunek studiów: Inżynieria Środowiska Specjalność: Environmental Quality Management (studia w



15 15


45 30






1



0,67 0,5



1. Ma podstawową wiedzę w zakresie biologii

CELE PRZEDMIOTU C1. Zdobycie wiedzy w zakresie budowy, funkcjonowania i systematyki najważniejszych grup mikroorganizmów C2. Poznanie metod hodowli drobnoustrojów C3. Poznanie mikrobiologicznych metod oceny stanu sanitarnego środowiska C4. Zdobycie wiedzy w zakresie wykorzystania mikroorganizmów w oczyszczaniu środowiska C5. Nabycie umiejętności identyfikacji mikroorganizmów, a szczególnie pałeczek jelitowych C6. Nabycie umiejętności badania wpływu czynników fizycznych i chemicznych na bakterie C7. Nabycie umiejętności posiewu i hodowli mikroorganizmów C8. Nabycie umiejętności wykonania mikrobiologicznej analizy prób środowiskowych

29

PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Z zakresu wiedzy: PEK_W01 Ma podstawową wiedzę o wirusach i innych formach bezkomórkowych PEK_W02 Zna morfologię i budowę komórki prokariotycznej PEK_W03 Zna podstawowe typy pokarmowe mikroorganizmów i rozumie znaczenie

mikroorganizmów autotroficznych i heterotroficznych w środowisku PEK_W04 Zna procesy oddychania tlenowego i beztlenowego drobnoustrojów i ich

znaczenie w środowisku PEK_W05 Zna metody hodowli drobnoustrojów oraz warunki hodowli mikroorganizmów o

różnych typach pokarmowych PEK_W06 Zna podstawy mikrobiologii sanitarnej, w tym mikrobiologiczne wymagania

sanitarne dla wody, gleby, powietrza i odpadów PEK_W07 Zna mikrobiologiczne procesy, będące podstawą biologicznych metod

oczyszczania środowiska z zanieczyszczeń chemicznych PEK_W08 Ma podstawową wiedzę na temat genetyki bakterii PEK_W09 Ma podstawową wiedzę na temat nowoczesnej taksonomii mikroorganizmów i

potrafi scharakteryzować ich najważniejsze grupy Z zakresu umiejętności: PEK_U01 Potrafi stosować podstawowe techniki barwienia preparatów mikrobiologicznych i

określić morfologię komórek PEK_U02 Potrafi określić wrażliwość szczepu mikroorganizmu na czynniki chemiczne i

fizyczne, w tym na środki dezynfekcyjne PEK_U03 Potrafi izolować z próby środowiskowej czyste szczepy drobnoustrojów PEK_U04 Potrafi wykonać podstawowe typy posiewów i prowadzić hodowlę drobnoustrojów

heterotroficznych i autotroficznych PEK_U05 Potrafi wykonać sanitarną analizę wody, gleby i powietrza, oraz ocenić jakość

sanitarną badanej próby Z zakresu kompetencji społecznych: PEK_K01 Jest świadomy zagrożeń dla środowiska naturalnego związanych z emisją

zanieczyszczeń mikrobiologicznych

TREŚCI PROGRAMOWE


Wy1 Skład chemiczny, budowa i funkcja komórki prokariotycznej 1

Wy2 Wirusy i inne formy bezkomórkowe; budowa, cykl życiowy, systematyka, znaczenie w przyrodzie

1

Wy3 Wpływ czynników fizycznych i chemicznych na drobnoustroje 1 Wy4 Procesy metaboliczne drobnoustrojów 1

Wy5 Odżywianie, wzrost i reprodukcja u mikroorganizmów. Metody hodowli mikroorganizmów

1

Wy6 Charakterystyka wybranych grup mikroorganizmów 1 Wy7 Podstawy genetyki bakterii 1 Wy8 Systematyka mikroorganizmów 1 Wy9 Biofilm - występowanie, rola i mechanizm powstawania 1 Wy10 Mikrobiologia wody i ścieków. 1

30

Wy11 Mikrobiologia gleby i odpadów 1 Wy12 Mikrobiologia powietrza 1 Wy13 Biodegradacja i biotransformacja 1 Wy14 Wykorzystanie drobnoustrojów w ochronie środowiska 1 Wy15 Biodeterioracja materiałów1) naturalnych i syntetycznych 1

Suma godzin 15


La1 Wprowadzenie, omówienie zakresu ćwiczeń i zasad BHP w laboratorium mikrobiologicznym. Morfologia komórki i kolonii bakteryjnej. Barwienie proste

2

La2 Morfologia komórki bakteryjnej. Barwienie złożone 2 La3 Sterylizacja i dezynfekcja 2 La4 Metody posiewu i hodowli drobnoustrojów 2 La5 Analiza mikrobiologiczna wody 2 La6 Analiza mikrobiologiczna gleby 2 La7 Analiza mikrobiologiczna powietrza. Zaliczenie 3 Suma godzin 15

STOSOWANE NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE N1. Wykład informacyjny N2. Prezentacja wykonywania preparatów barwionych i obserwacji mikroskopowych drobnoustrojów N3. Prezentacja sposobu wykonywania rysunków spod mikroskopu optycznego N4. Prezentacja sposobu wykonywania posiewów i odczytów wyników hodowli N5. Ocena wyników badań prób środowiskowych z obowiązującymi normami N6. Opracowanie raportu z badań





P1 PEK_W01, PEK_W02, PEK_W03, PEK_W04, PEK_W05, PEK_W06, PEK_W07, PEK_W08, PEK_W09, PEK_K01

Egzamin

31

4

F1 PEK_U01, La1,La2 Wejściówka, sprawozdanie F2 PEK_U02, La3 Wejściówka, sprawozdanie F3 PEK_U03,

PEK_U04 La4 Wejściówka, sprawozdanie

F4 PEK_U05, La5 Wejściówka, sprawozdanie F5 PEK_U05, La6 Wejściówka, sprawozdanie F6 PEK_U05, La7 Wejściówka, sprawozdanie P2 = 0,167F1 + 0,167F2 + 0,167F3 + 0,167F4 +0,167F5 + 0,167F6



[1] Willey J.M., Sherwood L.M., Woolverton C.J., Prescott’s Microbiology. McGraw Hill, New York, 2011.

[2] Kołwzan B., Adamiak W., Rybak J., Sanitary biology, Łódź : PRINTPAP, 2011. [3] Schlegel H.G., General Microbiology. Cambridge University Press, 1993 LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

[1]

OPIEKUN PRZEDMIOTU (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL) Grzegorz Pasternak, Justyna Rybak, [email protected], [email protected]

32

MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU Biologia sanitarna


Przedmiotowy

efekt kształcenia



Cele przedmiotu***


Numer narzędzia

dydaktycznego***

PEK_W01 K1IS_W03 C1 Wy2 N1 PEK_W02 K1IS_W03 C1 Wy1 N1 PEK_W03 K1IS_W03 C1 Wy3, Wy5,

Wy6, Wy15 N1

PEK_W04 K1IS_W03 C1 Wy4 N1 PEK_W05 K1IS_W03 C2 Wy5 N1 PEK_W06 K1IS_W03 C3 Wy10, Wy11,

Wy12 N1

PEK_W07 K1IS_W03 C4 Wy13, Wy14, Wy9

N1

PEK_W08 K1IS_W03 C1 Wy7,Wy6 N1 PEK_W09 K1IS_W03 C1 Wy7,Wy8 N1 PEK_U01 S2EQM_U02, K2IS_U04 C5 La1, La2 N2, N3, N6 PEK_U02 S2EQM_U02, K2IS_U04,

K1IS_U02, K1IS_U05 C6 La3 N4, N6

PEK_U03 S2EQM_U02, K2IS_U04, K1IS_U02, K1IS_U05

C7 La4 N4, N6

PEK_U04 S2EQM_U02, K2IS_U04, K1IS_U02. K1IS_U05

C7 La4 N4, N6

PEK_U05 S2EQM_U02, K2IS_U01, K2IS_U04, K1IS_U02, K1IS_U05

C8 La5, La6, La7 N4, N5, N6

PEK_K01 K2IS_K02 C3 Wy9-12 Wy15

N1


33


KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: Toksykologia Nazwa w języku angielskim: Toxicology Kierunek studiów: Inżynieria Środowiska Specjalność: Environmental Quality Management (studia w

języku angielskim). Stopień studiów i forma: II, stacjonarna Rodzaj przedmiotu: wybieralny Kod przedmiotu: ISS 105031 Grupa kursów: NIE


15 15


45 30






1



0,33 0,5



1. Ma podstawową wiedzę w zakresie biologii, mikrobiologii, biochemii

CELE PRZEDMIOTU C1. Zdobycie wiedzy dotyczącej pochodzenia i rodzaju trucizn C2. Zdobycie wiedzy dotyczącej dróg wnikania trucizn do organizmu człowieka oraz ich przemian w organizmie człowieka C3. Zdobycie wiedzy dotyczącej wpływu czynników fizycznych, chemicznych i biologicznych na toksyczność związków chemicznych C4. Zdobycie wiedzy dotyczącej mechanizmów toksycznego mutagennego, rakotwórczego i teratogennego działania trucizn chemicznych oraz metod ich wykrywania C5. Zdobycie wiedzy na temat występowania trucizn w środowisku i ich oddziaływania na ekosystemy wodne i glebowe oraz na jakość powietrza atmosferycznego C6. Zna skutki oddziaływania promieniowania jonizujące na organizmy żywe C7. Nabycie umiejętności badania właściwości toksycznych związków chemicznych C8. Nabycie umiejętności badania właściwości mutagennych związków chemicznych

34

C9. Nabycie umiejętności badania wpływu czynników fizycznych i chemicznych toksyczność trucizn C10. Nabycie umiejętności wykonania analizy toksykologicznej próbek środowiskowych

PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Z zakresu wiedzy: PEK_W01 Ma podstawową wiedzę o pochodzeniu i rodzajach trucizn PEK_W02 Zna drogi wnikania trucizn do organizmu człowieka PEK_W03 Zna mechanizmy biotransformacji i wydalania trucizn PEK_W04 Ma podstawową wiedzę na temat wpływu czynników biologicznych i fizyczno-

chemicznych na toksyczność związków chemicznych PEK_W05 Zna mechanizm toksycznego, mutagennego, rakotwórczego i teratogennego

działania trucizn PEK_W06 Zna metody oceny toksyczności związków chemicznych oraz interakcje

toksykologiczne PEK_W07 Zna sposób oddziaływania trucizn na ekosystemy wodne i glebowe PEK_W08 Ma podstawową wiedzę na temat monitoringu biologicznego PEK_W09 Zna skutki oddziaływania promieniowania jonizujące na organizmy żywe Z zakresu umiejętności: PEK_U01 Potrafi dobrać i namnożyć materiał biologiczny do badań toksykologicznych PEK_U02 Potrafi wykonywać testy określające toksyczność ostrą związków chemicznych PEK_U03 Potrafi wykonywać testy określające toksyczność podostrą i chroniczną związków

chemicznych PEK_U04 Potrafi wykonać badania ekotoksykologiczne wody, gleby, powietrza oraz

odpadów PEK_U05 Potrafi wykryć obecność substancji mutagennych w próbkach środowiskowych Z zakresu kompetencji społecznych: PEK_K01 Jest świadomy zagrożeń dla człowieka i środowiska naturalnego związanych z

emisją zanieczyszczeń chemicznych

TREŚCI PROGRAMOWE


Wy1 Źródła i rodzaje trucizn. 1

Wy2 Definicja trucizny. Dawka. Czynniki biologiczne i fizyczno-chemiczne warunkujące toksyczność.

1

Wy3 Wchłanianie, wydalanie oraz transport i rozmieszczenie ksenobiotyków w organizmie.

1

Wy4 Biotransformacja ksenobiotyków 1 Wy5 Wydalanie trucizn 1 Wy6 Mechanizmy toksycznego działania trucizn. 1

Wy7 Mutagenne, rakotwórcze i teratogenne działanie związków chemicznych

1

Wy8 Metody oceny właściwości biologicznych związków chemicznych. 1 Wy9 Interakcje toksykologiczne 1

35

Wy10 Chemiczne skażenie powietrza i jego oddziaływanie na organizmy żywe.

1

Wy11 Toksyczne zanieczyszczenia i ich oddziaływanie na ekosystemy wodne

1

Wy12 Przyczyny degradacji ekosystemów glebowych 1 Wy13 Toksykologia żywności. 1 Wy14 Toksykologia promieniowania jonizującego. 1

Wy15 Monitoring biologiczny i jego zastosowanie do oceny jakości środowiska

1

Suma godzin 15


La1 Wprowadzenie, omówienie zakresu ćwiczeń i zasad BHP w laboratorium toksykologicznym. Przygotowanie materiału biologicznego do badań toksykologicznych

2

La2 Ocena wpływu czynników biologicznych, fizyczno-chemicznych na toksyczność ksenobiotyków

2

La3 Określanie toksycznego oddziaływania skażeń chemicznych środowiska na organizmy żywe za pomocą testów letalnych

2

La4 Określanie toksycznego oddziaływania skażeń chemicznych środowiska na organizmy żywe za pomocą testów fizjologicznych

2

La5 Zastosowanie organizmów wskaźnikowych do badania jakości gleby i odpadów

2

La6 Zastosowanie organizmów wskaźnikowych do badania stopnia skażenia powietrza

2

La7 Metody oceny mutagennego i rakotwórczego działania skażeń środowiskowych

2

La8 Zaliczenie 1 Suma godzin 15

STOSOWANE NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE N1. Wykład informacyjny N2. Prezentacja sposobu wykonywania testów letalnych N3. Prezentacja sposobu wykonywania testów fizjologicznych N4. Prezentacja sposobu wykonywania testów pozwalających na ocenę właściwości mutagennych związków chemicznych N5. Ocena wyników badań prób środowiskowych na podstawie obowiązujących norm N6. Przygotowanie prezentacji zawierającej raport z badań


Oceny (F – formująca (w trakcie semestru), P



36

4

– podsumowująca (na koniec semestru) P1 PEK_W01,

PEK_W02, PEK_W03, PEK_W04, PEK_W05, PEK_W06, PEK_W07, PEK_W08, PEK_W09, PEK_K01

Egzamin

F1 PEK_U01 La1

Wejściówka

F2 PEK_U02 La2,La3

Wejściówka

F3 PEK_U03, ...... La1,La4

Wejściówka

F4 PEK_U04 La3,La4,La5,La6

Wejściówka

F5 PEK_U05 La7

Wejściówka

P2 = 0,125F1 + 0,125F2 + 0,125F3 + 0,125F4 +0,125F5



[1] Hodgson E., A textbook of modern toxicology, Wiley interscience, Hoboken, New Jersey, 2004.

[2] Rybak J., Kołwzan B., Ecotoxycology : course in English : theory and laboratory practice. Łódź : PRINTPAP, 2011


[1] [1] Wright DA, Welbourn P, Environmental Toxicology (Cambridge Environmental Chemistry, Cambridge university Press, 2002.

OPIEKUN PRZEDMIOTU (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL) Dr Justyna Rybak, Dr inż. Grzegorz Pasternak , [email protected] ;[email protected]

37

MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU Toksykologia


Przedmiotowy

efekt kształcenia



Cele przedmiotu***


Numer narzędzia

dydaktycznego***

PEK_W01 K1IS_W03 C1 Wy1 N1 PEK_W02 K1IS_W03 C2 Wy3 N1 PEK_W03 K1IS_W03 C2 Wy4,5 N1 PEK_W04 K1IS_W03 C3 Wy2 N1 PEK_W05 K1IS_W03 C4 Wy6-7 N1 PEK_W06 K1IS_W03, K2IS_W01 C4 Wy8-9 N1 PEK_W07 K1IS_W03 C5 Wy10,11,12 N1 PEK_W08 K1IS_W03 C5 Wy15 N1 PEK_W09 K1IS_W03 C6 Wy14 N1 PEK_U01 K2IS_U01, K2IS_U04, K1IS_U02 C7-8 La1 N2,N3 PEK_U02 K2IS_U01, K2IS_U04, K1IS_U02 C6 La3 N2 PEK_U03 K2IS_U01, K2IS_U04, K1IS_U02 C7 La4 N3 PEK_U04 K2IS_U01, K2IS_U04, K1IS_U02 C7 La3,4,5,6 N2,N3, N5 PEK_U05 K2IS_U01, K2IS_U04, K1IS_U02 C8 La7 N4,N6 PEK_K01 K2IS_K02 C3 Wy7,Wy10,W

y11,Wy12 N1


38


KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: Oczyszczanie wody Nazwa w języku angielskim: Water treatment technology Kierunek studiów: Inżynieria Środowiska Specjalność: Environmental Quality Management (studia w



30 15


90 60






2



0,67 0,5



1. Ma wiedzę na poziomie inżynierskim w zakresie chemii wody i oczyszczania wody

CELE PRZEDMIOTU C1. Poznanie mechanizmów, przebiegu i skuteczności niekonwencjonalnych procesów oczyszczania wody, w tym również wody przeznaczonej do wybranych celów przemysłowych, a także zagadnień związanych z wtórnym zanieczyszczeniem wody C2. Nabycie umiejętność oceny wpływu jakości oczyszczanej wody oraz parametrów technologicznych procesów jednostkowych na skuteczność usuwania różnych frakcji zanieczyszczeń

39

PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Z zakresu wiedzy: PEK_W01 Ma wiedzę dotyczącą przebiegu i skuteczności niekonwencjonalnych procesów

oczyszczania wody. Potrafi ustalić technologię oczyszczania wody w zależności od jej składu i wymaganej jakości

PEK_W02 Ma wiedzę dotyczącą zasad działania oraz eksploatacji urządzeń wykorzystywanych w niekonwencjonalnych i zaawansowanych układach oczyszczania wody

Z zakresu umiejętności: PEK_U01 Potrafi na podstawie analiz składu wody surowej zaproponować warianty

technologiczne uzdatniania wody, w tym odsalania, zmiękczania i demineralizacji, przeprowadzić badania laboratoryjne i na ich podstawie ocenić przydatność zaproponowanych metod

Z zakresu kompetencji społecznych: PEK_K01 Posiada umiejętność kreatywnego działania PEK_K02 Posiada umiejętność określenia sposobu postępowania dla osiągnięcia określonego

celu

TREŚCI PROGRAMOWE


Wy1 Czynniki wpływające na przebieg i skuteczność podstawowych procesów oczyszczania wód powierzchniowych i podziemnych

2

Wy2 Czynniki wpływające na przebieg i skuteczność podstawowych procesów oczyszczania wód powierzchniowych i podziemnych

2

Wy3

Niekonwencjonalne procesy oczyszczania wody; mechanizm, przebieg, skuteczność i stosowane urządzenia: infiltracja, utlenianie chemiczne, filtracja przez złoża biologicznie aktywne, zmiękczanie metodami strąceniowymi, wymiana jonowa

2

Wy4


2

Wy5


2

Wy6


2

Wy7


2

Wy8 Niekonwencjonalne procesy oczyszczania wody; mechanizm, przebieg, skuteczność i stosowane urządzenia: infiltracja, utlenianie chemiczne, filtracja przez złoża biologicznie aktywne, zmiękczanie

2

40

metodami strąceniowymi, wymiana jonowa Wy9 Procesy membranowe: charakterystyka i skuteczność 2

Wy10 Zastosowanie procesów niekonwencjonalnych do oczyszczania wody: przeznaczonej do spożycia przez ludzi, do wybranych celów przemysłowych

2

Wy11 Zastosowanie procesów niekonwencjonalnych do oczyszczania wody: przeznaczonej do spożycia przez ludzi, do wybranych celów przemysłowych

2

Wy12 Chemiczna i biologiczna stabilność wody oczyszczonej 2

Wy13 Nieorganiczne i organiczne zanieczyszczenia wtórne powstające podczas oczyszczania wody

2

Wy14 Zmiany jakości wody w systemie jej dystrybucji 2 Wy15 Zapobieganie wtórnemu zanieczyszczeniu wody 2

Suma godzin 30


La1 Wprowadzenie, omówienie zakresu ćwiczeń i zasad BHP w laboratorium chemicznym. Metody analityczne

2

La2 Koagulacja objętościowa i powierzchniowa wody 3 La3 Oczyszczanie wody w procesie filtracji pospiesznej 3 La4 Demineralizacja wody w procesie wymiany jonowej 3 La5 Usuwanie naturalnych substancji organicznych z wody w procesie

wymiany jonowej MIEX®DOC 3


STOSOWANE NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE N1. Wykład informacyjny N2. Wykład problemowy N3. Obliczenie wyników pomiarów N4. Opracowanie raportu z badań





P1 PEK_W01, PEK_W02

egzamin

F1 PEK_U01, PEK_K01, PEK_K02

kartkówka

41

4


kartkówka


kartkówka


kartkówka


sprawozdanie

P2(laboratorium) = 0,2F1 + 0,2F2 + 0,2F3 + 0,2F4 + 0,2F5



[1] Kowal A.L., Świderska-Bróż M., Oczyszczanie wody Podstawy teoretyczne i technologiczne, procesy i urządzenia, PWN, Warszawa 2009

[2] Uzdatnianie wody. Procesy fizyczne, chemiczne i biologiczne, praca zbiorowa pod redakcją J. Nawrockiego, PWN, Warszawa 2010

[3] Odnowa wody. Podstawy teoretyczne procesów, praca zbiorowa pod redakcją A.L. Kowala, Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 1996. [4] Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych

[4] B. E. Gomółkowie, Ćwiczenia laboratoryjne z chemii wody, Wyd. PWr , Wrocław 1996[5] Bodzek M., Konieczny K., Wykorzystanie procesów membranowych w uzdatnianiu

wody, Projprzem-EKO, Bydgoszcz 2005 [6] Czasopisma polsko- i obcojęzyczne tematycznie związane z oczyszczaniem wody LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

[1] M. Bodzek, K. Konieczny, Usuwanie zanieczyszczeń nieorganicznych ze środowiska wodnego metodami membranowymi, Wyd. Seidel-Przywecki, Warszawa 2011

[2] Water Treatment: Principles and Design. Jon Wiley & sons, Inc., Second Edition, 2005 [3] S. l D. Faust, O. M. Aly, Chemistry of Water Treatment. Lewis Publisher, Second

Edition, 1998 [4] G. Budd, B. Long, J. Edwards, P. Singer, M. Meisch, Evaluation of MIEX Process

Impacts on Different Source Waters. AwwaRF Report 91067F, 2006 OPIEKUN PRZEDMIOTU (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL)

Wojciech Adamski, [email protected]

42

MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU Oczyszczanie wody


Przedmiotowy

efekt kształcenia



Cele przedmiotu***


Numer narzędzia

dydaktycznego***

PEK_W01 K2IS_W09, S2ZWS_W02 C1 Wy1 - Wy15 N1, N2 PEK_W02 K2IS_W09, S2ZWS_W02 C1 Wy1 - Wy15 N1, N2 PEK_U01 K2IS_U06, S2ZWS_U02 C2 La2; La5 N3, N4 PEK_K01 K2IS_K01 C2 La2; La5 N3, N4 PEK_K02 K2IS_K01 C2 La2; La5 N3, N4


43


KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: Technologia oczyszczania ścieków Nazwa w języku angielskim: Waste water treatment technology Kierunek studiów: Inżynieria Środowiska Specjalność: Environmental Quality Management (studia w



30 15


60 30






1



1 0,5



1. Ma wiedzę na poziomie studiów inżynierskich z zakresu procesów technologicznych oczyszczania ścieków i przeróbki osadów ściekowych 2. Ma wiedzę z zakresu chemii ogólnej; stechiometria i kinetyka przemian

CELE PRZEDMIOTU C1. Zapoznanie z podstawami naukowymi inżynierii procesów biologicznego oczyszczania ścieków C2. Zrozumienie istoty frakcjonowania zanieczyszczeń ściekowych w kontekście mechanizmów i efektów ich usuwania C3. Zrozumienie zależności efektów biologicznego oczyszczania ścieków od parametrów procesowych i ich związku ze stabilizacją osadów C4. Zrozumienie istoty mechanizmów usuwania zanieczyszczeń organicznych, azotu i fosforu ze ścieków C5. Zapoznanie się z wybranymi metodami laboratoryjnego badania procesów oczyszczania ścieków i przeróbki osadów

44

PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Z zakresu wiedzy: PEK_W01 Zna podstawy naukowe inżynierii procesów biologicznego oczyszczania ścieków PEK_W02 Potrafi dobrać układ technologiczny oczyszczania ścieków komunalnych do

żądanych efektów usuwania zanieczyszczeń organicznych, azotu i fosforu PEK_W03 Potrafi powiązać obserwowane efekty usuwania zanieczyszczeń organicznych,

azotu i fosforu, z parametrami procesu biologicznego oczyszczania ścieków komunalnych

Z zakresu umiejętności: PEK_U01 Potrafi wykonać badania laboratoryjne wybranych procesów technologicznych

oczyszczania ścieków i przeróbki osadów oraz zinterpretować uzyskane wyniki PEK_U02 Potrafi wykorzystać wnioski z badań laboratoryjnych do oceny stanu procesu

technologicznego Z zakresu kompetencji społecznych: PEK_K01 Posiada umiejętność kreatywnego działania PEK_K02 Posiada umiejętność określenia sposobu postępowania dla osiągnięcia określonego

celu

TREŚCI PROGRAMOWE


Wy1 Charakterystyka ścieków w kontekście procesów ich biologicznego oczyszczania

2

Wy2 Mechanizmy usuwania związków organicznych w procesach biologicznego oczyszczania ścieków

2

Wy3 Mechanizmy usuwania związków organicznych w procesach biologicznego oczyszczania ścieków

2

Wy4 Podstawowe charakterystyki kinetyczne i stechiometryczne przemian zanieczyszczeń w biologicznym oczyszczaniu ścieków

2

Wy5 Podstawowe charakterystyki kinetyczne i stechiometryczne przemian zanieczyszczeń w biologicznym oczyszczaniu ścieków

2

Wy6 Reaktory i parametry procesowe osadu czynnego 2 Wy7 Zapotrzebowanie na tlen - systemy napowietrzania 2 Wy8 Układy tlenowego oczyszczania ścieków osadem czynnym 2 Wy9 Mechanizmy biologicznego usuwania azotu ze ścieków 2 Wy10 Mechanizmy biologicznego usuwania azotu ze ścieków 2

Wy11 Układy anoksyczno-tlenowego oczyszczania ścieków osadem czynnym

2

Wy12 Układy anoksyczno-tlenowego oczyszczania ścieków osadem czynnym

2

Wy13 Mechanizmy biologicznego usuwania fosforu ze ścieków 2

Wy14 Układy beztlenowo-anoksyczno-tlenowego oczyszczania ścieków osadem czynnym

2

45

Wy15 Układy beztlenowo-anoksyczno-tlenowego oczyszczania ścieków osadem czynnym

2

Suma godzin 30


La1 Wprowadzenie, omówienie zakresu ćwiczeń i zasad BHP w laboratorium chemicznym.

2

La2 Metody analityczne stosowane w ocenie jakości ścieków i osadów 3 La3 Chemiczne usuwanie fosforu ze ścieków 3 La4 Wzmożona biologiczna defosfatacja w procesie osadu czynnego 3 La5 Zagęszczanie osadów ściekowych 3 La6 Zaliczenie 1 Suma godzin 15






P1 PEK_W01, PEK_W02, PEK_W03

egzamin

F1 PEK_U01, PEK_U02, PEK_K01, PEK_K02

kartkówka


kartkówka


kartkówka


sprawozdanie, odpowiedzi ustne

46

4

P2 (laboratorium) = 0,25F1+0,25F2+0,25F3+0,25F4



[1] Komplet materiałów (Lecture Notes) dostarczonych przez prowadzącego zajęcia [2] Metcalf and Eddy Inc., Wastewater Engineering. Treatment and Reuse Environmental

Science for Environmental Management, McGraw Hill (2003) [3] M. Henze, P. Herremoes, J. la Cour Jansen, E. Arvin, Wastewater Treatment. Biological

and Chemical Processes, Springer (2002) [4] Instrukcje do ćwiczeń laboratoryjnych LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

[1] Metcalf & Eddy, Inc. (1991), Wastewater Engineering: Treatment, Disposadl and Reuse, McGraw Hill, Inc.

[2] B. Cywiński i in., Oczyszczanie ścieków miejskich (t.1,2). Arkady, Warszawa 1972 [3] B. Cywiński i in., Oczyszczanie ścieków, t.1. Oczyszczanie mechaniczne i chemiczne,

Arkady, Warszawa 1983 [4] L. Hartman, Biologiczne oczyszczanie ścieków, Instalator Polski, Warszawa 1996 [5] J. Łomotowski, A. Szpindor, Nowoczesne systemy oczyszczania ścieków, Arkady, 1999[6] Praca zbiorowa, Poradnik eksploatatora oczyszczalni ścieków, PZiTS Poznań, 1997 [7] J. Bever, A. Stein, H. Teichmann, Zaawansowane metody oczyszczania ścieków,

Projprzem EKO, Bydgoszcz, 1997 [8] K. Imhoff, Kanalizacja miast i oczyszczanie ścieków. Poradnik. Projprzem EKO,

Bydgoszcz, 1996 [9] Praca zbiorowa, Odnowa wody. Podstawy teoretyczne procesów. (praca zbiorowa),

Politechnika Wrocławska ,1996 [10] Z. Heinrich, A. Witkowski, Urządzenia do oczyszczania ścieków. Projektowanie,

przykłady obliczeń, Wyd. Seidel-Przywecki, Warszawa 200 [11] Z. Heidrich i in., Obliczanie urządzeń do oczyszczania ścieków, Wydawnictwo

Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1981 [12] Czasopisma naukowe OPIEKUN PRZEDMIOTU (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL)


47

MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU Technologia oczyszczania ścieków


Przedmiotowy

efekt kształcenia



Cele przedmiotu***


Numer narzędzia

dydaktycznego***

PEK_W01 K2IS_W03, K2IS_W09, S2EQM_W02

C1, C2, C3, C4

Wy1 - Wy15 N1, N2

PEK_W02 K2IS_W09, S2EQM_W02 C1, C2, C3, C4

Wy1 - Wy15 N1, N2

PEK_W03 K2IS_W09, S2EQM_W02 C1, C2, C3, C4

Wy1 - Wy15 N1, N2

PEK_U01 K2IS_U06, S2EQM_U02 C3, C4, C5 La2; La4 N3, N4 PEK_U02 K2IS_U06, S2EQM_U02 C3, C4, C5 La2; La4,

Wy1 - Wy15 N3, N4, N1, N2

PEK_K01 K2IS_K01 C5 La2; La4 N3, N4 PEK_K02 K2IS_K01 C5 La2; La4 N3, N4


48


KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: Zarządzanie jakością wód Nazwa w języku angielskim: Water Quality Management Kierunek studiów: Inżynieria Środowiska Specjalność: Environmental Quality Management (studia w



30


90



Liczba punktów ECTS 3 w tym liczba punktów




1



1. Ma wiedzę w zakresie chemii ogólnej, fizyki, chemii i mikrobiologii wody oraz hydrologii

CELE PRZEDMIOTU C1. Przekazanie studentom wiedzy z zakresu przebiegu naturalnych zjawisk w hydrosferze , czynników kształtujących jakość wód oraz procesów samooczyszczania wód C2. Zapoznanie studentów z algorytmami postępowania w celu wyznaczenia stref ochronnych ujęć wody, wyznaczenia naturalnej chłonności wód na zanieczyszczenia, optymalizacji lokalizacji oczyszczalni ścieków w systemie wodnym oraz określenia sprawności oczyszczania ścieków

49

PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Z zakresu wiedzy: PEK_W01 Zna jakość wód występujących w przyrodzie oraz czynniki które ją kształtują. Zna

mechanizmy migracji i transformacji zanieczyszczeń w hydrosferze PEK_W02 Potrafi określić stechiometrię i kinetykę reakcji transformacji zanieczyszczeń w

hydrosferze . Potrafi prognozować jakość wód w środowisku w stanach awaryjnego skażenia

PEK_W03 Ma wiedzę dotyczącą zasad konstruowania planów ochrony jakości zasobów wodnych

TREŚCI PROGRAMOWE


Wy1 Organizacja systemów zarządzania jakością środowiska wodnego w UE i Polsce

2

Wy2 Organizacja systemów zarządzania jakością środowiska wodnego w UE i Polsce

2

Wy3 Metody ochrony zasobów wodnych z uwzględnieniem procesów hydrologicznych i czynników je kształtujących

2

Wy4 Metody ochrony zasobów wodnych z uwzględnieniem procesów hydrologicznych i czynników je kształtujących

2

Wy5 Analityczne metody prognozy zmian jakości wody 2 Wy6 Analityczne metody prognozy zmian jakości wody 2

Wy7 Mechanizmy migracji i transformacji zanieczyszczeń w środowisku wodnym

2

Wy8 Mechanizmy migracji i transformacji zanieczyszczeń w środowisku wodnym

2

Wy9 Modele zmian jakości wody w rzekach, w tym z uwzględnieniem sposobu odprowadzania ścieków

2


2


2

Wy12 Modele zmian jakości wody w jeziorach i sztucznych zbiornikach 2 Wy13 Modele zmian jakości wody w jeziorach i sztucznych zbiornikach 2 Wy14 Modelowanie zmian jakości wody podziemnej 2 Wy15 Modelowanie zmian jakości wody podziemnej 2

Suma godzin 30

50

3

STOSOWANE NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE N1. Wyklad informacyjny N2. Wyklad problemowy





P PEK_W01, PEK_W02, PEK_W03

egzamin



[1] Adamski W., Parks E. Water Quality Management, Wydawnictwa Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2011

[2] Chełmicki W. Woda-zasoby, degradacja, ochrona’ PWN, Warszawa 2001 [3] Roberts A.E., Water Quality Control Handbook, McGraw-Hill 2006 [4] Tchobanoglous G., Schroeder E.D., Water Quality: Characteristics, Modeling,

Modification, Addison-Wesley Publishing 1987 [5] Kiley G., Environmental Engineering, McGraw-Hill (1997) LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

[1] Mańczak H. Techniczne podstawy ochrony wód przed zanieczyszczeniem, Wydawnictwa politechniki Wrocławskiej ,Wrocław 1972

[2] Paluch J., Pulikowski K, Trybała M., Ochrona wód i gleb, Wyd. Akademii Rolniczej we Wrocławiu, Wrocław 2001

[3] Dojlido J.R., Chemia wód powierzchniowych, Wyd. Ekonomia i Środowisko, Białystok 1995



51

MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU Zarządzanie jakością wód


Przedmiotowy

efekt kształcenia



Cele przedmiotu***


Numer narzędzia

dydaktycznego***

PEK_W01 K2IS_W09, S2EQM_W02 C1, C2 Wy1, Wy2, Wy-5-Wy8

N1, N2

PEK_W02 K2IS_W09, S2EQM_W02 C1, C2 Wy3-Wy4 N1, N2 PEK_W03 K2IS_W09, S2EQM_W02 C1, C2 Wy9-Wy15 N1, N2 ** - wpisać symbole kierunkowych/specjalnościowych efektów kształcenia *** - z tabeli powyżej

52


KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: Modelowanie procesów oczyszczania wód i ścieków Nazwa w języku angielskim: Modelling of water and sewage treatment processes Kierunek studiów: Inżynieria Środowiska Specjalność: Environmental Quality Management (studia w

języku angielskim). Stopień studiów i forma: II, stacjonarna Rodzaj przedmiotu: wybieralny Kod przedmiotu: Grupa kursów: NIE


15 15


30 30






2



0,5 0,5



1. Ma podstawową wiedzę w zakresie matematyki i chemii wody 2. Ma podstawową wiedzę w zakresie fizyko-chemicznych metod oczyszczania wody 3. Ma wiedzę z zakresu procesów technologicznych oczyszczania ścieków

CELE PRZEDMIOTU C1. Poznanie mechanizmów oraz zasad konstrukcji matematycznych modeli podstawowych procesów oczyszczania wód powierzchniowych i podziemnych oraz oczyszczania ścieków osadem czynnym C2. Nabycie umiejętności wykorzystania modeli wybranych procesów jednostkowych do projektowania systemów oczyszczania wód oraz prognozowania efektów oczyszczania C3. Nabycie umiejętności wykorzystania symulacji komputerowych do analizy procesu biologicznego oczyszczania ścieków

53

PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Z zakresu wiedzy: PEK_W01 Ma wiedzę w zakresie fizycznych i chemicznych zjawisk, praw oraz procesów

zachodzących podczas oczyszczania wody PEK_W02 Ma wiedzę na temat istoty, potrzeb, celów i możliwości modelowania

matematycznego procesów oczyszczania ścieków PEK_W03 Zna zasady konstrukcji modeli podstawowych procesów oczyszczania wody i

rozumie podstawy metodologii modelowania matematycznego reaktorów Z zakresu umiejętności: PEK_U01 Potrafi wykorzystać modele procesów oczyszczania wody do projektowania i

prognozowania efektów pracy układów technologicznych oczyszczania wody PEK_U02 Potrafi wykorzystać symulator komputerowy do analizy procesu oczyszczania

ścieków osadem czynnym Z zakresu kompetencji społecznych: PEK_K01 Posiada umiejętność kreatywnego działania PEK_K02 Ma świadomość ważności podejmowanych decyzji i ich wpływu na środowisko

TREŚCI PROGRAMOWE


Wy1 Rola modeli matematycznych i symulacji komputerowej w praktyce inżynierskiej. Stechiometria i kinetyka procesów. Modele reaktorów idealnych

2

Wy2 Modelowanie wybranych jednostkowych procesów fizycznych oczyszczania wody : flokulacja, sedymentacja, filtracja, adsorpcja; modele statyki, kinetyki i dynamiki procesu

2

Wy3 Modelowanie wybranych jednostkowych procesów fizycznych oczyszczania wody: flokulacja, sedymentacja, filtracja, adsorpcja; modele statyki, kinetyki i dynamiki procesu

2

Wy4 Modelowanie wybranych jednostkowych procesów chemicznych: utlenianie, chemiczna dezynfekcja

2

Wy5 Hydrauliczny czas przetrzymania i wiek osadu. Model zastępczy mieszaniny związków organicznych. Podział ChZT na frakcje. Model procesu hydrolizy wolno rozkładalnych związków organicznych

2

Wy6 Hydrauliczny czas przetrzymania i wiek osadu. Model zastępczy mieszaniny związków organicznych. Podział ChZT na frakcje. Model procesu hydrolizy wolno rozkładalnych związków organicznych

2

Wy7 Model procesu tlenowego rozkładu zanieczyszczeń organicznych. Model układu tlenowego osadu czynnego

2



La1 Sekwencje jednostkowych procesów oczyszczania wody. Wyznaczenie prędkości sedymentacji cząstek zawiesiny ziarnistej

1

La2 Wyznaczenie rzeczywistego czasu pracy złoża filtracyjnego 2

54

La3 Adsorpcja w układzie porcjowym; wyznaczenie stanu równowagi. Adsorpcja w układzie przepływowym; wyznaczenie czasu procesu adsorpcji

3

La4 Wykorzystanie programów komputerowych do projektowania instalacji membranowych. Zapoznanie się z symulatorem oczyszczalni ścieków SymOS

2

La5 Wpływ wieku osadu na efekty oczyszczania ścieków osadem czynnym

2

La6 Dynamika zapotrzebowania na tlen w procesie oczyszczania ścieków osadem czynnym

2

La7 Wpływ parametrów procesu na efekty oczyszczania ścieków w układzie MLE

2


STOSOWANE NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE N1. Wykład informacyjny N2. Wykład problemowy N3. Wykonanie symulacji komputerowych N4. Ćwiczenia problemowe N5. Opracowanie sprawozdania





P1 PEK_W01 , PEK_W02, PEK_W03, PEK_K02

kolokwium

F1 PEK_U01, PEK_U02, PEK_U03, PEK_K01

sprawozdanie


sprawozdanie


sprawozdanie

F4 PEK_U01, PEK_U02, PEK_U03,

sprawozdanie

55

4

PEK_K01 F5 PEK_U01,

PEK_U02, PEK_U03, PEK_K01

sprawozdanie


sprawozdanie

P2 (laboratorium) = 0,1F1 + 0,2F2 + 0,2F3 + 0,1F4 + 0,2F5 + 0,2F6



[1] W. Adamski, Modelowanie systemów oczyszczania wód, PWN (2002) [2] W.J. Masschelein, Unit Processes in Drinking Water Treatment, Marcel Dekker Inc.

(1992) [3] A. James, Mathematical Models in Water Pollution Control, John Wiley & Sons (1978) [4] E. Klimiuk, K. Lossow, M. Bulińska, Kinetyka reakcji i modelowanie reaktorów

biochemicznych w procesach oczyszczania ścieków, Art (1995) [5] S. Judd, B. Jefferson, Membranes for industrial wastewater recovery and re-use,

Elsevier, Oxford (2003) [6] G. Tchobanoglous, E.D. Schroeder, Water Quality, Addison-Wesley Publishing

Company, Reading, Massachusets 1987 [7] A.L. Kowal, M. Świderska-Bróź, Oczyszczanie wody, PWN, Warszawa 2009 [8] M. Bodzek, K.Konieczny, Wykorzystanie procesów membranowych w uzdatnianiu

wody, Projprzem-EKO, Bydgoszcz 2005 LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

[1] E. Brauns, Calculation of cross-flow reverse osmosis at your desk, Desalination and Water Reuse 10(4), pp. 18-25 (2001)

[2] E. Brauns, W. Doyen, C. Dotremont, E. Van Hoof, I. Genne, A pragmatic cost calculation and design software tool for pressure driven membrane filtration systems, Desalination and Water Reuse 12(1), pp. 40-44 (2002)

[3] M. Cheryan, Ultrafiltration and Microfiltration Handbook, Technomic Publishing Company Inc. Basel 1998

[4] Hydranautics RO System Design, Hydranautics, www.hydranautics.com [5] Chemviron Carbon, Laboratory evaluation of granular activated carbon for liquid phase

applications, booklet OPIEKUN PRZEDMIOTU (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL)


56

MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU Modelowanie procesów oczyszczania wód i ścieków


Przedmiotowy

efekt kształcenia



Cele przedmiotu***


Numer narzędzia

dydaktycznego***

PEK_W01 K2IS_W09, S2EQM_W02 C1 Wy1-Wy4 N1, N2 PEK_W02 K2IS_W09, S2EQM_W02 C1 Wy5-Wy7 N1, N2 PEK_W03 K2IS_W09, S2EQM_W02 C2, C3 Wy1-Wy7 N1, N2 PEK_U01 K2IS_U06, S2EQM_U02 C3 La1-La4 N3, N4, N5 PEK_U02 K2IS_U06, S2EQM_U02 C3 La4-La7 N3, N4, N5 PEK_K01 K2IS_K01 C2, C3 La1-La7 N3, N4, N5 PEK_K02 K2IS_K02 C1, C2 La1-La7,

Wy2-Wy7 N1, N2, N3, N4,

N5 ** - wpisać symbole kierunkowych/specjalnościowych efektów kształcenia *** - z tabeli powyżej

57


KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: Membranowe procesy separacji w ochronie

środowiska Nazwa w języku angielskim: Membrane separation processes in environmental

protection Kierunek studiów: Inżynieria Środowiska Specjalność: Environmental Quality Management (studia w



15 15


60 30






1



0,5 0,5



1. Ma wiedzę w zakresie chemii wody, oczyszczania wody i ścieków

CELE PRZEDMIOTU C1. Zapoznanie studentów z właściwościami membran oraz rodzajami procesów membranowych C2. Zapoznanie z przykładami zastosowań procesów membranowych w różnych aspektach ochrony środowiska C3. Nabycie umiejętności oceny właściwości separacyjnych i transportowych membran

58

PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Z zakresu wiedzy: PEK_W01 Ma wiedzę na temat właściwości membran i rodzajów procesów membranowych PEK_W02 Zna przydatność poszczególnych procesów membranowych do oczyszczania

wody, ścieków oraz gazów PEK_W03 Jest w stanie ustalić metody poprawy właściwości separacyjnych i transportowych

membran Z zakresu umiejętności: PEK_U01 Potrafi określić właściwości separacyjne i transportowe membran PEK_U02 Potrafi wykorzystać wnioski z badań do opracowania technologii procesów

oczyszczania lub frakcjonowania strumieni Z zakresu kompetencji społecznych: PEK_K01 Posiada umiejętność określenia sposobu postępowania dla osiągnięcia określonego

celu

TREŚCI PROGRAMOWE


Wy1 Informacje wstępne. Membrany: siły napędowe. Parametry charakteryzujące membrany i procesy membranowe. Klasyfikacja membran

2

Wy2 Klasyfikacja i charakterystyka procesów membranowych. Procesy separacji membranowej: mechanizmy separacji i transportu, parametry pracy

2

Wy3 Moduły membranowe. Schematy i tryby pracy instalacji membranowych

2

Wy4 Polaryzacja stężeniowa i blokowanie membran - przyczyny i metody ograniczenia. Wstępne przygotowanie cieczy dla systemów membranowych

2

Wy5 Zastosowanie procesów membranowych do odsalania wód morskich i słonawych . Uzdatnianie wód do celów spożywczych i przemysłowych z wykorzystaniem procesów membranowych

2

Wy6 Zastosowanie procesów membranowych do odsalania wód morskich i słonawych . Uzdatnianie wód do celów spożywczych i przemysłowych z wykorzystaniem procesów membranowych

2

Wy7 Wykorzystanie procesów membranowych w oczyszczaniu i zatężaniu ścieków przemysłowych. Wykorzystanie procesów membranowych do oczyszczania i wzbogacania gazów

2



La1 Wprowadzenie, omówienie zakresu ćwiczeń i zasad BHP w laboratorium chemicznym

2

La2 Określenie właściwości separacyjnych i transportowych membran ultrafiltracyjnych

3

59

La3 Zatężanie składników z wykorzystaniem ciśnieniowych procesów membranowych

3

La4 Diafiltracyjne oczyszczanie roztworów 3 La5 Elektrodialityczne odsalanie roztworów wodnych 3 La6 Zaliczenie 1 Suma godzin 15






P1 PEK_W01, PEK_W02, PEK_W03

kolokwium

F1 PEK_U01, PEK_U02, PEK_K01

kartkówka


kartkówka


kartkówka


kartkówka


sprawozdania

P2 (laboratorium) = 0,2F1+0,2F2+0,2F3+0,2F4+0,2F5

60

4



[1] Bodzek M., Bohdziewicz J., Konieczny K., Techniki membranowe w ochronie środowiska, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej (1997)

[2] Bodzek M., Konieczny K., Wykorzystanie procesów membranowych w uzdatnianiu wody, Projprzem-EKO, Bydgoszcz (2005)

[3] Bodzek M., Konieczny K., Usuwanie zanieczyszczeń nieorganicznych ze środowiska wodnego metodami membranowymi, Wyd. Seidel-Przywecki (2011)


[1] Rautenbach R., Procesy membranowe, Wydawnictwo Naukowo -Techniczne, Warszawa (1996)

[2] Odnowa wody. Podstawy teoretyczne procesów. pod red. A.L.Kowala, Oficyna Wydawnicza PWr, Wrocław (1996)

[3] Literatura bieżąca, internet OPIEKUN PRZEDMIOTU (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL)

Katarzyna Majewska-Nowak, [email protected]

61

MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU Membranowe procesy separacji w ochronie środowiska


Przedmiotowy

efekt kształcenia



Cele przedmiotu***


Numer narzędzia

dydaktycznego***

PEK_W01 K2IS_W03, K2IS_W09, S2EQM_W02

C1, C2 Wy1, Wy2, Wy3

N1, N2

PEK_W02 K2IS_W09, S2EQM_W02 C1, C2 Wy5, Wy6, Wy7

N1, N2

PEK_W03 K2IS_W09, S2EQM_W02 C1, C2 Wy4 N1, N2 PEK_U01 K2IS_U06, S2EQM_U02 C3 La2, La3,

La4, La5 N3, N4

PEK_U02 K2IS_U06, S2EQM_U02 C3 La2, La3, La4, La5, La6

N3, N4

PEK_K01 K2IS_K01 C4 La2, La3, La4, La5, La6

N3, N4


62

Documents

WIS IS STSwis.pwr.edu.pl/fcp/6GBUKOQtTKlQhbx08SlkTVwRQX2o8DAoHNiwFE1... · Z zakresu wiedzy: PEK_W01 Ma wiedzę w zakresie projektowania i modelowania systemów kanalizacyjnych PEK_W02