Witam Państwa na wykładzie z podstaw makroekonomii, :)…

Co tu się będzie działo??

1

Będziemy się uczyć makroekonomii, .

CEL WYKŁADOWCY I ASYSTENTÓW

- Nauczyć słuchaczy podstaw makroekonomii na dobrym poziomie.

2

Będziemy się uczyć ekonomii, .

CEL WYKŁADOWCY I ASYSTENTÓW

- Nauczyć słuchaczy podstaw makroekonomii na dobrym poziomie

CELE STUDENTÓW

- Nauczyć się makroekonomii. - Zdobyć jak najlepszą ocenę na EGZAMINIE KOŃCO-WYM.

3

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie ćwi-czeń.

ABY ZALICZYĆ ĆWICZENIA, musicie Państwo na ćwi- czeniach i podczas pisanego przez wszystkich studentów ra-zem sprawdzianu (tzw. KOLOKWIUM) zdobyć odpowied-nią liczbę punktów.

4

5

Aby zaliczyć semestr, wystarczy zebrać 50 ze 100 możliwych do zdobycia punktów. 1. Do 50 punktów można zarobić, pisząc sprawdzian z wykładu i literatury, czyli tzw. KOLOKWIUM. 2. Następne 50 punktów czeka na Państwa na ćwiczeniach. Pro-wadzący rozdaje je np. za: a/ celne wypowiedzi, b/ udział w konkursach, c/ odpowiedzi na pytania w czasie zapowiedzianych z wyprze-dzeniem krótkich kartkówek.

Punkty przeliczane są na oceny zaliczeniowe wedle takiej oto tabeli:

6

PUNKTY OCENA<50 – 70> 3 – 3+<70 – 90> 4 – 4+Ponad 90 5 – 5+

ABY ZDAĆ EGZAMIN, trzeba poradzić sobie z innym pi-sanym przez wszystkich studentów jednocześnie sprawdzia-nem.

7

ŹRÓDŁA WIEDZY:

1. WYKŁAD

8

ŹRÓDŁA WIEDZY:

1. WYKŁAD

2. PODRĘCZNIK

9

- B. Czarny: Podstawy ekonomii, PWE Warszawa 2011, 624 strony .    

10

11

O konstrukcji typowego rozdziału podręcznika…

12

ŹRÓDŁA WIEDZY:

1. WYKŁAD

2. PODRĘCZNIK

3. ĆWICZENIA

13

ŹRÓDŁA WIEDZY:

1. WYKŁAD

2. PODRĘCZNIK

3. ĆWICZENIA

4. SERWIS INTERNETOWY

www. podstawyekonomii. pl

O konstrukcji serwisu …

14

15

16

ŹRÓDŁA WIEDZY:

1. WYKŁAD

2. PODRĘCZNIK

3. ĆWICZENIA

4. SERWIS INTERNETOWY

www. podstawyekonomii. pl

5. SERWIS INTERNETOWY

www. podstawyekonomii. pl/podstawyekonomii/

O konstrukcji serwisu …

17

18

ŹRÓDŁA WIEDZY:

1. WYKŁAD

2. PODRĘCZNIK

3. ĆWICZENIA

4-5. SERWISY INTERNETOWE:a) www. podstawyekonomii. plb) www. podstawyekonomii. pl /podstawyekonomii/

Na przykład…

Na 2. ćwiczenia trzeba się zapoznać Z 1. ROZDZIAŁEM części Makroekonomia PODRĘCZNIKA pt. Mierzymy do-chód narodowy .

Inaczej nie zrozumiecie Państwo, o co chodzi na ćwi-czeniach, :) .

19

UWAGA!

Do kolokwium i do egzaminu obowiązuje znajomość CAŁE-GO podręcznika i – dodatkowo - INFORMACJI PRZEKA-ZANYCH LUB WSKAZANYCH NA WYKŁADZIE.

20

21

To już koniec spraw techniczno-organizacyjnych, .

22

23

23

ZACZNIJMY TAK OTO…

To, ze ekonomista interesuje się różnymi podmiotami (np. człowiekiem, przedsiębiorstwem, gałęzią przemysłu, całą gospodarką), skutkuje podziałem ekonomii na MIKRO-EKONOMIĘ i MAKROEKONOMIĘ.

24

24

MIKROEKONOMIA zajmuje się pojedynczymi podmio-tami (np. firmami). MAKROEKONOMIA bada zjawiska dotyczące całego społeczeństwa.

25

Studia MAKROEKONOMII zwykle rozpoczyna analiza sposobu mierzenia EFEKTÓW PRACY CAŁEGO SPOŁE-CZEŃSTWA, a zarazem także POZIOMU ŻYCIA SPOŁE-CZEŃSTWA (przecież poziom życia społeczeństwa zależy właśnie od wielkości produkcji gospodarki…).

Chodzi o sposób mierzenia tzw. PRODUKTU KRA-JOWEGO BRUTTO (PKB) i grupy spokrewnionych z PKB mierników pochodnych (np. PRODUKT NARODOWY BRUTTO, PNB).

PRODUKT KRAJOWY BRUTTO

26

Oto metoda WYDATKOWA (ang. expenditure approach) pomiaru PKB.

Sumujemy roczne wydatki na nowe dobra FINALNE (na dobra gotowe, a nie na dobra POŚREDNIE, czyli zużywa-ne do ich produkcji ).

27

Oto metoda WYDATKOWA (ang. expenditure approach) pomiaru PKB.

Sumujemy roczne wydatki na nowe dobra FINALNE (na dobra gotowe, a nie na dobra POŚREDNIE, czyli zużywa-ne do ich produkcji ).

Chodzi o:

- wydatki konsumentów na konsumpcję, C,

28

Oto metoda WYDATKOWA (ang. expenditure approach) pomiaru PKB.

Sumujemy roczne wydatki na nowe dobra FINALNE (na dobra gotowe, a nie na dobra POŚREDNIE, czyli zużywa-ne do ich produkcji ).

Chodzi o:

- wydatki konsumentów na konsumpcję, C,

-wydatki firm na inwestycje, I,

29

Oto metoda WYDATKOWA (ang. expenditure approach) pomiaru PKB.

Sumujemy roczne wydatki na nowe dobra FINALNE (na dobra gotowe, a nie na dobra POŚREDNIE, czyli zużywa-ne do ich produkcji ).

Chodzi o:

- wydatki konsumentów na konsumpcję, C,

- wydatki firm na inwestycje, I,

-wydatki państwa na zakup dóbr, G,

30

Oto metoda WYDATKOWA (ang. expenditure approach) pomiaru PKB.

Sumujemy roczne wydatki na nowe dobra FINALNE (na dobra gotowe, a nie na dobra POŚREDNIE, czyli zużywa-ne do ich produkcji ).

Chodzi o:

- wydatki konsumentów na konsumpcję, C,

- wydatki firm na inwestycje, I,

- wydatki państwa na zakup dóbr, G,

- wydatki zagranicy na dobra wytworzone w naszym kra-ju, (eksport, X).

31

Sumujemy roczne wydatki na nowe dobra FINALNE.

Y1 = C + I + G + XPowstałą sumę pomniejszamy o zakupy dóbr zagranicz-nych (import, ZA)…---------------------------------------------------------------------------A Dla uproszczenia założymy, że importowane są tylko dobra konsump-cyjne.

32

Sumujemy roczne wydatki na nowe dobra FINALNE.

Y1 = C + I + G + XPowstałą sumę pomniejszamy o zakupy dóbr zagranicz-nych (import, ZA) suma tych wydatków stanowi produkt krajowy brutto (PKB, Y). (Y1)

Y1 = C + I + G + X - Z (Y1 = C + I + G + NX)

---------------------------------------------------------------------------A Dla uproszczenia założymy, że importowane są tylko dobra konsump-cyjne.

33

A oto metoda DOCHODOWA (ang. income approach) po-miaru PKB.

PKB JEST SUMĄ DOCHODÓW WŁAŚCICIELI CZYN-NIKÓW PRODUKCJI (Y2).

34

A oto metoda DOCHODOWA (ang. income approach) po-miaru PKB.

PKB JEST SUMĄ DOCHODÓW WŁAŚCICIELI CZYN-NIKÓW PRODUKCJI (Y2)

W danym okresie SUMA WARTOŚCI kupionych przez konsumentów, firmy, państwo i zagranicę nowych DÓBR FINALNYCH RÓWNA SIĘ SUMIE DOCHO-DÓW właścicieli czynników produkcji użytych w celu wy-produkowania tych dóbr.

35

Przecież:

Wartość powstałych w ciągu roku dóbr finalnych (czyli PKB) składa się zA:

1. Zysku właścicieli kapitału rzeczowego (maszyny, urzą-dzenia techniczne, budowle, budynkiB).

-----------------A Zakładam, że „ziemia” jest rodzajem kapitału.

B Zakładam, że kapitał rzeczowy się nie zużywa.

36

Wartość powstałych w ciągu roku dóbr finalnych (czyli PKB) składa się zA:

1. Zysku właścicieli kapitału rzeczowego (maszyny, urzą-dzenia techniczne, budowle, budynkiB).

2. Płac pracowników;

-----------------A Zakładam, że „ziemia” jest rodzajem kapitału.

B Zakładam, że kapitał rzeczowy się nie zużywa.

37

Wartość powstałych w ciągu roku dóbr finalnych (czyli PKB) składa się zA:

1. Zysku właścicieli kapitału rzeczowego (maszyny, urzą-dzenia techniczne, budowle, budynkiB).

2. Płac pracowników;

3. KOSZTÓW RZECZOWYCH (wartość zużywanych dóbr pośrednich).

-----------------A Zakładam, że „ziemia” jest rodzajem kapitału.

B Zakładam, że kapitał rzeczowy się nie zużywa.

38

Wartość powstałych w ciągu roku dóbr finalnych (czyli PKB) składa się zA:

1. Zysku właścicieli kapitału rzeczowego (maszyny, urzą-dzenia techniczne, budowle, budynkiB).

2. Płac pracowników;

3. KOSZTÓW RZECZOWYCH (wartość zużywanych dóbr pośrednich).

Te KOSZTY RZECZOWE są wartością dóbr pośrednich „PIERWSZEGO RZĘDU”, bezpośrednio zużywanych przy produkcji dóbr finalnych.

(WDP1 – wartość dóbr pośrednich „PIERWSZEGO RZĘ- DU”)

-----------------A Zakładam, że „ziemia” jest rodzajem kapitału.

B Zakładam, że kapitał rzeczowy się nie zużywa.

39

Jednak wartość dóbr pośrednich „pierwszego rzędu” (WDP1) też składa się z:

1. Zysku. 2. Płac. 3. KOSZTÓW RZECZOWYCH,

czyli – tym razem wartości dóbr pośrednich „DRUGIEGO RZĘDU”, zużywanych do produkcji dóbr pośrednich „pierwszego rzędu”. (WDP2 - utarg producentów dóbr pośrednich „DRUGIE-GO RZĘDU”)

I tak dalej…

40

gdzie: WDF - utarg producenta dobra finalnego. Z – zysk. P – płace. WDP1 - utarg producentów dóbr pośrednich „pierwszego rzędu”. WDP2 - utarg producentów dóbr pośrednich „drugiego rzędu”. WDPO - utarg producentów (właścicieli) dóbr pośrednich „ostat-niego rzędu”, czyli np. bogactw naturalnych.

W D F

Z P WDP1

Z P WDP2

Z P WDPO

........

Z P

41

W D F

Z P WDP1

Z P WDP2

Z P WDPO

........

Z P

Posuwając się „w głąb” procesu produkcji dowolnego dob-ra finalnego, odkrywamy w końcu, że producent dóbr poś-rednich kolejnego rzędu nie zużywa dóbr pośrednich. Wartość tych dóbr pośrednich „ostatniego rzędu” w ca-łości składa się z dochodów właścicieli czynników.

42

WARTOŚĆ DÓBR FINALNYCH SKŁADA SIĘ Z ZYSKU, PŁAC, czyli wynagrodzenia pracy I Z WYNAGRODZENIA WŁAŚCI-CIELI dóbr pośrednich ostatniego rzędu, czyli np. BOGACTW NATURALNYCH.

43

Jest jeszcze metoda PRODUKCYJNA (ang. production approach) liczenia PKB.

PKB jest sumą tzw. WARTOŚCI DODANEJ w gospodarce.

WARTOŚĆ DODANA (ang. value addad) jest różnicą wartości sprzedanych dóbr i kosztu kupionych w celu ich wyprodukowania dóbr pośrednich.

44

Jest jeszcze metoda PRODUKCYJNA (ang. production approach) liczenia PKB.

PKB jest sumą WARTOŚCI DODANEJ w gospodarce.

WARTOŚĆ DODANA (ang. value addad) jest różnicą wartości sprzedanych dóbr i kosztu kupionych w celu ich wyprodukowania dóbr pośrednich.

Na rysunku tworzonej przez kolejnych producentów war-tości dodanej odpowiadają zsumowane zysk i płace powstające przy produkcji, kolejno, dóbr finalnych, dóbr pośrednich „pierw-szego rzędu”, dóbr pośrednich „drugiego rzędu” itd. Ponieważ wartość dóbr pośrednich „ostatniego rzędu”, WDPO, składa się wy-łącznie z wartości dodanej, suma wartości dóbr finalnych jest rów-na sumie wartości dodanej.

WDF

Z P WDP1

Z P WDP2

Z P WDPO

................

Z P

45

A zatem PKB obliczony metodą wydatkową (Y1) jest rów-ny PKB obliczonemu metodą dochodową (Y2).

Y1=Y2

Ułatwia to sporządzenie RYSUNKOWEGO MODELU POWSTAWANIA I DZIELENIA PKB w gospodarce.

46

Chodzi o tzw. model RUCHU OKRĘŻNEGO WYDAT-KÓW I DOCHODÓW W GOSPODARCE.

47

Ruch okrężny wydatków i dochodów w gospodarce

X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Yd = Y2 - NT Y2

PAŃSTWO

G

NT=Td –B

Z S

C Y1 = C+I+G+X-Z

OZNACZENIA: C – wydatki na konsumpcyjne dobra finalne; S – oszczędności; Z – import; X – eksport; I – inwestycje; Td – podatki bezpośrednie;

G – wydatki państwa na zakup dóbr; B – zasiłki wypłacane przez państwo; (NT = Td – B) – podatki netto;

Y1 – suma wydatków na dobra wchodzące w skład PKB;

Y2 – równa Y1 suma dochodów właścicieli czynników;

Yd – dochód do dyspozycji gospodarstw domowych.

ZADANIEa) Narysuj ruch okrężny dóbr i płatności w gospodarce otwartej.

49

ZADANIEa) Narysuj ruch okrężny dóbr i płatności w gospodarce otwartej.

X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

G

NT=T d–B

Z S C Y1 = C+I+G+X-Z

50

ZADANIEa) Narysuj ruch okrężny dóbr i płatności w gospodarce otwartej.

X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

G

NT=T d–B

Z S C Y1 = C+I+G+X-Z

b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom.

51

ZADANIEa) Narysuj ruch okrężny dóbr i płatności w gospodarce otwartej.

X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

G

NT=T d–B

Z S C Y1 = C+I+G+X-Z

b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom. Dochód gospodarstw domowych z tytułu własności firm, Y2. (ii) Podatek od dochodow osobistych, który zapłacili Twoi rodzice.

52

ZADANIEa) Narysuj ruch okrężny dóbr i płatności w gospodarce otwartej.

X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

G

NT=T d–B

Z S C Y1 = C+I+G+X-Z

b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom. Dochód gospodarstw domowych z tytułu własności firm, Y2. (ii) Podatek od dochodow osobistych, który zapłacili Twoi rodzice. Podatki bezpośrednie, Td. (iii) Zapłata za bułgarski dżem z pigwy kupiony w sklepie na rogu.

53

ZADANIEa) Narysuj ruch okrężny dóbr i płatności w gospodarce otwartej.

X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

G

NT=T d–B

Z S C Y1 = C+I+G+X-Z

b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom. Dochód gospodarstw domowych z tytułu własności firm, Y2. (ii) Podatek od dochodow osobistych, który zapłacili Twoi rodzice. Podatki bezpośrednie, Td. (iii) Zapłata za bułgarski dżem z pigwy kupiony w sklepie na rogu.Wydatki gospodarstw domowych na konsumpcję, C. (iv) Akcyza ukryta w cenie paliwa.

54

ZADANIEa) Narysuj ruch okrężny dóbr i płatności w gospodarce otwartej.

X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

G

NT=T d–B

Z S C Y1 = C+I+G+X-Z

b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom. Dochód gospodarstw domowych z tytułu własności firm, Y2. (ii) Podatek od dochodow osobistych, który zapłacili Twoi rodzice. Podatki bezpośrednie, Td. (iii) Zapłata za bułgarski dżem z pigwy kupiony w sklepie na rogu.Wydatki gospodarstw domowych na konsumpcję, C. (iv) Akcyza ukryta w cenie paliwa. W tym uproszczonym modelu podatki pośrednie, Te, nie istnieją.(v) Nie podzielone zyski spółek akcyjnych.

55

ZADANIEa) Narysuj ruch okrężny dóbr i płatności w gospodarce otwartej.

X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

G

NT=T d–B

Z S C Y1 = C+I+G+X-Z

b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom. Dochód gospodarstw domowych z tytułu własności firm, Y2. (ii) Podatek od dochodow osobistych, który zapłacili Twoi rodzice. Podatki bezpośrednie, Td. (iii) Zapłata za bułgarski dżem z pigwy kupiony w sklepie na rogu.Wydatki gospodarstw domowych na konsumpcję, C. (iv) Akcyza ukryta w cenie paliwa. W tym uproszczonym modelu podatki pośrednie, Te, nie istnieją.(v) Nie podzielone zyski spółek akcyjnych. Dochody do dyspozycji gospodarstw domowych, Yd, przeznaczone na oszczędności (gospodarstwa domowe zdecydowały się zostawić te środki w dyspozycji przedsiębiorstw, których są akcjonariuszami).(vi) Wydatki na utrzymanie więzienia we Wronkach.

56

ZADANIEa) Narysuj ruch okrężny dóbr i płatności w gospodarce otwartej.

X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

G

NT=T d–B

Z S C Y1 = C+I+G+X-Z

b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom. Dochód gospodarstw domowych z tytułu własności firm, Y2. (ii) Podatek od dochodow osobistych, który zapłacili Twoi rodzice. Podatki bezpośrednie, Td. (iii) Zapłata za bułgarski dżem z pigwy kupiony w sklepie na rogu.Wydatki gospodarstw domowych na konsumpcję, C. (iv) Akcyza ukryta w cenie paliwa. W tym uproszczonym modelu podatki pośrednie, Te, nie istnieją.(v) Nie podzielone zyski spółek akcyjnych. Dochody do dyspozycji gospodarstw domowych, Yd, przeznaczone na oszczędności (gospodarstwa domowe zdecydowały się zostawić te środki w dyspozycji przedsiębiorstw, których są akcjonariuszami).(vi) Wydatki na utrzymanie więzienia we Wronkach. Wydatki państwa, G.(vii) Pieniądze wydane przez firmę przewozową na nową ciężarów-kę.

57

ZADANIEa) Narysuj ruch okrężny dóbr i płatności w gospodarce otwartej.

X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y 2

PAŃSTWO

G

NT=T d–B

Z S C Y1 = C+I+G+X-Z

b) Na powstałym rysunku wskaż następujące strumienie pieniądza: (i) Dywidenda wypłacona przez firmę VSME akcjonariuszom. Dochód gospodarstw domowych z tytułu własności firm, Y2. (ii) Podatek od dochodow osobistych, który zapłacili Twoi rodzice. Podatki bezpośrednie, Td. (iii) Zapłata za bułgarski dżem z pigwy kupiony w sklepie na rogu.Wydatki gospodarstw domowych na konsumpcję, C. (iv) Akcyza ukryta w cenie paliwa. W tym uproszczonym modelu podatki pośrednie, Te, nie istnieją.(v) Nie podzielone zyski spółek akcyjnych. Dochody do dyspozycji gospodarstw domowych, Yd, przeznaczone na oszczędności (gospodarstwa domowe zdecydowały się zostawić te środki w dyspozycji przedsiębiorstw, których są akcjonariuszami).(vi) Wydatki na utrzymanie więzienia we Wronkach. Wydatki państwa, G.(vii) Pieniądze wydane przez firmę przewozową na nową ciężarów-kę. Inwestycje, I.

PRZYPŁYWY I ODPŁYWY DO I Z RUCHU OKRĘŻNEGO

X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Yd = Y2 - NT Y2

PAŃSTWO

G

NT=Td –B

Z S

C Y1 = C+I+G+X-Z

PRZYPŁYWY I ODPŁYWY DO I Z RUCHU OKRĘŻNEGO

(1) Y1 = C+I+G+X-Z

X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Yd = Y2 - NT Y 2

PAŃSTWO

G

NT=Td –B

Z S

C Y1 = C+I+G+X-Z

PRZYPŁYWY I ODPŁYWY DO I Z RUCHU OKRĘZNEGO

(1) Y1 = C+I+G+X-Z(2) Y1=Y2

X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y 2 - NT Y2

PAŃSTWO

G

NT=Td –B

Z S

C Y1 = C+I+G+X-Z

PRZYPŁYWY I ODPŁYWY DO I Z RUCHU OKRĘZNEGO

(1) Y1 = C+I+G+X-Z(2) Y1=Y2

(3) Yd = Y2 - NT

X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y2 - NT Y2

PAŃSTWO

G

NT=Td –B

Z S

C Y1 = C+I+G+X-Z

PRZYPŁYWY I ODPŁYWY DO I Z RUCHU OKRĘZNEGO

(1) Y1 = C+I+G+X-Z(2) Y1=Y2

(3) Yd = Y2 – NT(4) Yd = C + S.

X I

PRZEDSIĘBIORSTWA

GOSPODARSTWA

DOMOWE

Y d = Y2 - NT Y2

PAŃSTWO

G

NT=Td –B

Z S

C Y1 = C+I+G+X-Z

PRZYPŁYWY I ODPŁYWY DO I Z RUCHU OKRĘZNEGO

(1) Y1 = C+I+G+X-Z(2) Y1=Y2

(3) Yd = Y2 – NT(4) Yd = C + S.

NT+S+Z=I+G+X

(1) Y1 = C+I+G+X-Z(2) Y1=Y2

(3) Yd = Y2 – NT(4) Yd = C + S.

NT+S+Z=I+G+X

ODPŁYWY są dochodami gospodarstw domowych nie wyda-nymi na konsumpcję dóbr wyprodukowanych w kraju.

(1) Y1 = C+I+G+X-Z(2) Y1=Y2

(3) Yd = Y2 – NT(4) Yd = C + S.

NT+S+Z=I+G+X

PRZYPŁYWY to dochody firm nie będące wydatkami gos-podarstw domowych sfinsnowanymi dzieki sprzedazy czynnikow produkcji.

(1) Y1 = C+I+G+X-Z(2) Y1=Y2

(3) Yd = Y2 – NT(4) Yd = C + S.

NT+S+Z=I+G+X

NT+S+Z=I+G+X S-I = (G-NT) + (X-Z)

Z równania opisującego równość prezypływów i odpływów wynika wiele ważnych wniosków dotyczących STRUKTURY przepły-wów pieniężnych w gospodarce. Na przykład…

NT+S+Z=I+G+X S-I = (G-NT) + (X-Z)

Sektor prywatny w gospodarce może oszczędzać więcej niż inwes-tuje (S-I>0), pod warunkiem, że nadwyżkę tę sfinansuje państwo (G-NT>0) i (lub) zagranica (X-Z>0).

68

POWTÓRZMY:

Oto metoda WYDATKOWA (ang. expenditure approach) pomiaru PKB:

Y1 = C + I + G + X - Z (Y1 = C + I + G + NX)

69

Pomówmy teraz o pochodnych w stosunku do PKB mier-nikiach efektów pracy (i poziomu życia!) społeczeństwa

70

Pochodne w stosunku do PKB mierniki efektów pracy i poziomu życia społeczeństwa

71

PKB jest sumą wartością dóbr finalnych powstałych NA TERYTO-RIUM KRAJU. To nie to samo, co suma wartości dóbr finalnych powstałych dzięki wykorzystaniu naszych (narodowych) czynni-ków produkcji. PRZECIEŻ OBCE CZYNNIKI PRACUJĄ NA NASZYM TERYTORIUM ,A NASZE – ZA GRANICĄ!

72

Saldo dochodów z tytułu wynagrodzenia naszych i obcych czynników produkcji

2000 2005 2006 2007Ogółem 741,7 964,6 1 033,1 1 132,9

PKB 744,4 983,3 1 060,0 1 175,3Dochód z zagranicy (saldo)a -2,7 -18,7 -26,9 -42,4

Dochód narodowy brutto w Polsce (2000-2007; mld zł, ceny bieżące)

a Stanowi saldo wynagrodzeń, dochodów z inwestycji bezpośrednich i portfe-lowych oraz pozostałych dochodów i odsetek.

Źródło: Rocznik Statystyczny RP 2008, GUS, Warszawa 2008, s. 682.

73

74

Pochodne w stosunku do PKB mierniki efektów pracy i poziomu życia społeczeństwa

75

2000 2005 2006 2007Ogółem 741,7 964,6 1 033,1 1 132,9

PKB 744,4 983,3 1 060,0 1 175,3Dochód z zagranicy (saldo)a -2,7 -18,7 -26,9 -42,4

Dochód narodowy brutto w Polsce (2000-2007; mld zł, ceny bieżące)

a Stanowi saldo wynagrodzeń, dochodów z inwestycji bezpośrednich i portfe-lowych oraz pozostałych dochodów i odsetek.

Źródło: Rocznik Statystyczny RP 2008, GUS, Warszawa 2008, s. 682.

76

Pochodne w stosunku do PKB mierniki efektów pracy i poziomu życia społeczeństwa

77

Pochodne w stosunku do PKB mierniki efektów pracy społeczeństwa

Inna nazwa: dochód narodowy (ang. national income)

78

Pochodne w stosunku do PKB mierniki efektów pracy społeczeństwa

79

Podsumujmy!

Oto (obliczony metodą wydatkową) PKB:

Y1 = C + I + G + X - Z (Y1 = C + I + G + NX)

80

Następny wykład zaczniemy od rzutu oka na wady PKB i mierników pochodnych jako miar efektów pracy i poziomu życia (dobrobytu) (ang. welfare) społeczeństwa gospodarują-cego…