Worthington® LPN santrifüj pompalarıweb21.flowserve.com/files/Files/Literature/Product...KULLANICI TALİMATLARI Worthington® LPN santrifüj pompaları Kurulum Çalıtırma API

KULLANICI TALİMATLARI

Worthington® LPN santrifüj pompaları Kurulum

Çalıştırma

Bakım API 610 (BB1), yatak arası, eksenel olarak bölünmüş, tek aşamalı, çift emme pompaları

PCN=87900077 10-15 (TR). Orijinal talimatlar.

Bu cihaz kurulmadan, çalıştırılmadan, kullanılmadan ve bakıma alınmadan önce burada yer alan talimatlar okunmalıdır.

LPN KULLANICI TALİMATLARI TÜRKÇE 85392697 10-15

Sayfa: 2 / 52 flowserve.com

İÇİNDEKİLER Sayfa

1 GİRİŞ VE GÜVENLİK ............................................ 4 1.1 Genel ............................................................... 4 1.2 CE işaretleri ve onayları .................................. 4 1.3 Feragat ............................................................ 4 1.4 Telif hakkı ........................................................ 4 1.5 Hizmet koşulları ............................................... 4 1.6 Güvenlik ........................................................... 5 1.7 Etiket ve uyarı etiketleri ................................... 8 1.8 Özel makine performansı ................................ 8 1.9 Gürültü düzeyi ................................................. 9

2 TAŞIMA VE DEPOLAMA ..................................... 10 2.1 Gönderilen malların alınması ve

ambalajlarından çıkarılması .......................... 10 2.2 Elleçleme ....................................................... 10 2.3 Kaldırma ........................................................ 10 2.4 Saklama ......................................................... 11 2.5 Geri dönüşüm ve ürün ömrünün

sona ermesi ................................................... 13

3 POMPA TANIMI ................................................... 13 3.1 Konfigürasyonlar ........................................... 13 3.2 Ürün adı ......................................................... 13 3.3 Önemli parçaların dizaynı .............................. 13 3.4 Performans ve işlem sınırları......................... 15

4 KURULUM ........................................................... 16 4.1 Yer ................................................................. 16 4.2 Parça montajı ................................................ 16 4.3 Temel (Altyapı) .............................................. 16 4.4 Dolgu............ ................................................. 18 4.5 İlk ayar........ ................................................... 19 4.6 Borular......... .................................................. 21 4.7 Son şaft ayar kontrolü ................................... 23 4.8 Elektrik bağlantıları ........................................ 23 4.9 Koruma sistemleri .......................................... 23

5 İŞLETMEYE ALMA, BAŞLATMA, ÇALIŞTIRMA VE DURDURMA ........................ 23

5.1 Ön işletmeye alma işlemi .............................. 24 5.2 Pompa yağlayıcıları ....................................... 28 5.3 Dönüş yönü ................................................... 30 5.4 Koruma tertibatı ............................................. 30 5.5 Çalıştırmaya hazırlama ve yardımcı

tedarik malzemeleri ....................................... 30 5.6 Pompanın çalıştırılması ................................. 30 5.7 İşlem denetimleri ........................................... 31 5.8 Normal çalıştırma .......................................... 32 5.9 Pompanın durdurulması ................................ 32 5.10 Hidrolik, mekanik ve elektrik hizmeti ........... 33

Sayfa

6 BAKIM .................................................................. 33 6.1 Genel .............................................................. 33 6.2 Bakım takvimi ................................................. 33 6.3 Yedek parçalar ............................................... 34 6.4 (API’ye göre) önerilen yedek parçalar ........... 35 6.5 Gerekli araçlar ................................................ 35 6.6 Tutturucu torku ............................................... 35 6.7 Demontaj ........................................................ 36 6.8 Parçaların muayene edilmesi ......................... 38 6.9 Montaj ............................................................ 40

7 ARIZALAR, NEDENLERİ VE ÇÖZÜMLERİ ......... 44

8 LPN PARÇA LİSTELERİ VE KESİT ÇİZİMLERİ .. 46 8.1 LPN parçaları listesi ....................................... 46 8.2 Sürtünmesiz yatakların kesit çizimi

ve parça listesi ............................................... 47 8.3 Kovan hattı ve sürtünmesiz basınç

yataklarının kesit çizimi ve parça listesi ......... 48 8.4 Kovan hattı ve açısı ayarlanabilir tamponlu

yatakların kesit çizimi ve parça listesi ............ 49 8.5 Genel düzenleme çizimi ................................. 50

9 SERTİFİKASYON ................................................. 50

10 DİĞER İLGİLİ BELGELER VE KILAVUZLAR .... 50 10.1 Ek Kullanıcı Talimatı kılavuzları ................... 50 10.2 Değişiklik notları ........................................... 50 10.3 Ek bilgi kaynakları ........................................ 50



DİZİN Sayfa

Ana ve yardımcı tedarik malzemeleri (5.5) .............. 30 Arızalar; nedenleri ve çözümleri (7) ......................... 44 Aşırı yüzey sıcaklıklarının önlenmesi (1.6.4.3) .......... 7 Ayar yöntemleri (4.5.2) ............................................ 19 Bağlantılı cihazlar (2.4.1.5) ...................................... 13 Bakım (6) ................................................................. 33 Bakım takvimi (6.2) .................................................. 33 Basınç ve/veya akış kontrolü (3.4.8) ....................... 16 Borular (4.6) ............................................................. 21 CE işaretleri ve onayları (1.2) .................................... 4 Değişiklik notları (10.2) ............................................ 50 Demontaj (6.7) ......................................................... 36 Diğer ilgili belgeler ve kılavuzlar (10) ....................... 50 Dolgu (harç) (4.4) ..................................................... 18 Dönüş yönü (5.3) ..................................................... 30 Ek bilgi kaynakları (10.3) ......................................... 50 Ek Kullanıcı Talimatları (10.1) ................................. 50 Elektrik bağlantıları (4.8) .......................................... 23 Elleçleme (2.2) ......................................................... 10 Emme boru sistemi (4.6.2) ...................................... 22 Etiket ve uyarı etiketleri (1.7) ..................................... 8 Feragat (1.3) .............................................................. 4 Gerekli araçlar (6.5) ................................................. 35 Geri dönüşüm ve ürün ömrünün sona ermesi (2.5) . 13 Giriş ve güvenlik (1) ................................................... 4 Gönderilen malların alınması ve

ambalajlarından çıkarılması (2.1) ...................... 10 Gürültü düzeyi (1.9) ................................................... 9 Güvenlik (1.6) ............................................................ 5 Güvenlik etiketleri (1.7.2) ........................................... 8 Güvenlik işaretlerinin özeti (1.6.1) ............................. 5 Güvenlik önlemi (1.6.3) .............................................. 5 Hidrolik, mekanik ve elektrik hizmeti (5.10) ............. 33 Hizmet koşulları (1.5) ................................................. 4 Isıl kontrol (3.4.7) ..................................................... 16 İlk ayar (4.5) ............................................................. 19 İşaretleme (1.6.4.2) ................................................... 7 İşletmeye alma, başlatma, çalıştırma (5) ................. 23 Kaldırma (2.3) .......................................................... 10 Kıvılcımların önlenmesi (1.6.4.5) ............................... 8 Konfigürasyonlar (3.1) ............................................. 13 Koruma sistemleri (4.9)............................................ 23 Koruma tertibatı (5.4) ............................................... 30 Kurulum (4) .............................................................. 16

Sayfa

Mekanik salmastralar (6.8.3) .................................... 39 Mekanik salmastralı pompalar (4.6.6) ...................... 23 Montaj (6.9) .............................................................. 40 Muhtemel patlayıcı ortamlarda kullanılan

ürünler (1.6.4) ....................................................... 6 Önemli parçaların dizaynı (3.3) ................................ 13 Önerilen yedek parçalar (6.4) ................................... 35 Özel makine performansı (1.8) ................................... 8 Parça listeleri ve çizimler (8) .................................... 46 Parçaların muayene edilmesi (6.8) .......................... 38 Patlayıcı bileşimlerin oluşmasının

önlenmesi (1.6.4.4) .............................................. 7 Performans ve işlem sınırları (3.4) ........................... 15 Personel vasıfları ve eğitimi (1.6.2) ............................ 5 Pompa tanımı (3) ...................................................... 13 Pompanın çalıştırılması (5.6) ................................... 30 Pompanın durdurulması (5.9) .................................. 32 Rutin muayene (günlük/haftalık) (6.2.1) ................... 34 Saklama (2.4) ........................................................... 11 Sertifikasyon (9) ....................................................... 50 Sızıntının önlenmesi (1.6.4.6) .................................... 8 Tahliye boru sistemi (4.6.3) ...................................... 22 Taşıma ve saklama (2) ............................................. 10 Tehlikenin önlenmesi için bakım (1.6.4.7) .................. 8 Telif hakkı (1.4) ........................................................... 4 Temel (Altyapı) (4.3) ................................................. 16 Tutturucu torku (6.6) ................................................. 35 Uyum kapsamı (1.6.4.1) ............................................. 6 Uzun süreli saklama (2.4.1) ..................................... 11 Yağlama (5.1.1) ........................................................ 24 Yataklar (5.7.3) ......................................................... 32 Yedek parçalar (6.3) ................................................. 34 Yedek parçaların saklanması (6.3.2) ....................... 35 Yedek parçaların sipariş edilmesi (6.3.1) ................. 34 Yer (4.1) ................................................................... 16



1 GİRİŞ VE GÜVENLİK

1.1 Genel

Burada yer alan talimatlar, mutlak surette ürünün çalıştırıldığı yere yakın ya da doğrudan ürün ile beraber muhafaza edilmelidir. Flowserve ürünleri, modern tesislerde en yeni teknolojilerden yararlanılarak tasarlanmış, geliştirilmiş ve üretilmiştir. Ünite, en kaliteli teknikler ve güvenlik ile ilgili gereklilikler göz önünde bulundurulmak suretiyle azami ihtimam ve sürekli kalite kontrol taahhüdü çerçevesinde üretilmiştir. Flowserve, sürekli kalite geliştirme ve cihazın kurulması ya da çalıştırılması konusunda ürün ya da destek ürünleri, onarım ve tanılama hizmetleri hakkında daha fazla bilgi temin etme konusunda hizmetinizdedir. Burada yer alan talimatların amacı, ürün ve izin dâhilinde ürünün kullanımı konusunda bilgilendirilmenizi sağlamaktır. Ürünün bu talimatlara göre çalıştırılması, hizmette güvenirliğin sağlanması ve risklerin önlenmesi açısından önemlidir. Talimatlar yerel düzenlemeleri göz önünde bulundurmayabilir; ürünü monte eden kişiler de dâhil olmak üzere herkesin söz konusu düzenlemelere uygun hareket ettiğinden emin olun. Onarım işlemlerini, mutlaka operasyon personeli ile koordine edin ve tüm tesis güvenliği gerekliliklerini ve geçerli güvenlik ve sağlık kanunları ile düzenlemelerini izleyin.

Tüm dünyada herhangi bir bölgede bu cihaz kurulmadan, çalıştırılmadan, kullanılmadan ve bakıma alınmadan önce burada yer alan talimatlar okunmalıdır. Talimatlar kısmında yer alan güvenlik ile ilgili tüm şartlar yerine getirilmeden cihaz hizmete alınmamalıdır. Mevcut kullanıcının talimatları izlememesi ve uygulamaması hatalı kullanım olarak addedilir. Hatalı kullanım sonucu ortaya çıkan bedeni yaralanma, ürün hasarı, gecikme ya da arıza, Flowserve garantisi kapsamına girmez.

1.2 CE işaretleri ve onayları Dünyanın belli bölgelerinde hizmete alınan makine ve cihazın, Makine ile ilgili olarak geçerli CE İşaretleme Direktiflerine ve uygun hallerde, Düşük Voltajlı Cihaz, Elektromanyetik Uyumluluk (EMC), Basınç Ekipmanları Direktifi (PED) ve Muhtemel Patlayıcı Ortamlarda Kullanılacak Teçhizat (ATEX) Direktifine uygun olması yasal bir gerekliliktir.

Direktifler ve tüm ilave Onaylar, uygun hallerde makine ve cihaz ile ilgili önemli güvenlik unsurlarını ve teknik belgeler ile güvenlik talimatlarının yeterli bir şekilde getirilmesi ile ilgili hususları kapsamaktadır. Bu belge, uygun durumlarda bu Direktif ile Onaylara ilişkin bilgileri de ihtiva etmektedir. Onayların uygulandığını teyit etmek amacıyla ve ürünün CE işaretli olması durumunda seri numarası özelliklerini ve Sertifikasyonu kontrol ediniz, bkz. bölüm 9, Sertifikasyon.

1.3 Feragat Burada yer alan Kullanıcı Talimatlarındaki bilgilerin güvenilir olduğu varsayılmaktadır. Flowserve’in doğru ve gerekli tüm bilgileri sunma çabasına karşın, bu kılavuzda yer alan hususlar, yetersiz olabilir ve Flowserve, bu bilgilerin tamlığı ya da doğruluğu konusunda hiçbir taahhütte bulunmamaktadır. Flowserve, harici Kalite Güvence kuruluşları tarafından onaylanıp denetlenen Uluslararası Kalite Yönetimi Sistemi Standartlarına uygun bir şekilde ürün üretmektedir. Ürün kalitesinde ve kullanım performansında sürekliliğin sağlanması için ürünlerde orijinal parça ve aksesuarlar tasarlanmış, test edilmiş ve kullanılmıştır. Flowserve, başka sağlayıcıların temin ettiği parça ve aksesuarları test edemediği için söz konusu parça ve aksesuarların yanlış şekilde kullanılması, ürünlerin verim ve güvenlik özelliklerini olumsuz olarak etkileyebilir. Yetkili Flowserve parçaları ile aksesuarlarının uygun bir şekilde seçilmemesi, monte edilmemesi ya da kullanılmaması, hatalı kullanım olarak addedilir. Hatalı kullanım sonucu ortaya çıkan zarar ya da arıza, Flowserve’in garantisi kapsamına girmez. Ayrıca Flowserve ürünlerinin herhangi bir şekilde değiştirilmesi ya da orijinal parçaların çıkarılması, bu ürünlerinin kullanım güvenliğini de olumsuz etkileyebilir.

1.4 Telif hakkı Tüm hakları saklıdır. Burada yer alan talimatların hiçbir bölümü, Flowserve Şirketi’nin ön izni alınmaksızın çoğaltılamaz, bir erişim sisteminde saklanamaz ya da hiçbir biçimde ya da hiçbir vasıtayla aktarılamaz.

1.5 Hizmet koşulları Bu ürün, satın alma emrinizde yer alan teknik özellikleri karşılayacak şekilde seçilmiştir. Bu şartların kabul edildiği bilgisi, Alıcıya ayrıca gönderilmiştir. Bir sureti burada yer alan talimatlar ile beraber saklanmalıdır.



Ürün, uygulama için belirlenen parametrelerin dışına çıkılmak suretiyle çalıştırılmamalıdır. Ürünün, kullanılması düşünülen uygulama için uygun olup olmadığı konusunda bir şüphe olması durumunda, danışmak için Flowserve ile iletişime geçip seri numarasını bildirin. Satın alma emrinizde yer alan (pompalanan sıvı, ısı ya da kapasite gibi) hizmet koşullarının, değiştirilecek olması durumunda, kullanıcının, cihaz çalıştırılmadan önce Flowserve’den yazılı anlaşma istemesi gerekir.

1.6 Güvenlik 1.6.1 Güvenlik işaretlerinin özeti Burada yer alan Kullanıcı Talimatları, bir talimata uyulmamasının tehlikeli durumlara yol açabileceğine dair özel güvenlik işaretleri içermektedir. Özel güvenlik işaretleri şunlardır:

Bu sembol, elektrik ile ilgili güvenlik talimatlarını gösterir ve bu talimatlara uyulmaması, kişisel güvenliği açısından yüksek riske ya da can kaybına yol açabilir.

Bu sembol, güvenlik talimatlarını gösterir ve bu talimatlara uyulmaması, kişisel güvenliği etkileyebilir ve can kaybına yol açabilir.

Bu sembol, “tehlikeli ve toksik sıvı” ile ilgili güvenlik talimatlarını gösterir ve bu talimatlara uyulmaması, kişisel güvenliği etkileyebilir ve can kaybına yol açabilir.

Bu sembol, güvenlik talimatlarını gösterir ve bu talimatlara uyulmaması, güvenli çalıştırma ve kişisel güvenlik açısından biraz risk içerebilir ve cihaza ya da mala zarar verebilir.

Bu sembol, ATEX’e göre patlayıcı atmosfer bölgesi işaretini gösterir. Güvenlik talimatlarında kullanılır ve tehlikeli alanda buna uyulmaması, infilak riskine yol açabilir.

Bu sembol, güvenlik talimatlarında kullanılır ve metalik olmayan yüzeylerin kuru bir bez ile silinmemesi ve bezin nemli olması gerektiği hatırlatılır. Tehlikeli alanda uyulmamasının infilak riskine yol açabileceği durumlarda kullanılır.

Bu işaret, güvenlik sembolü olmamakla beraber montaj işleminde önemli bir talimatı gösterir.

1.6.2 Personel vasıfları ve eğitimi Ünitenin çalıştırılması, kurulumu, muayenesi ve bakımı ile ilgili tüm personelin, söz konusu çalışmaya yapmaya ehliyetli olması gerekir. Söz konusu personelin, gerekli bilgi ve beceriye sahip olmaması durumunda, uygun eğitim ve talimatın verilmesi şarttır. Operatör, gerektiğinde imalatçının/tedarikçinin, uygun eğitimi vermesini talep edebilir. Onarım işlemlerini, mutlaka operasyon ve sağlık ve güvenlik personeli ile koordine edin ve tüm tesis güvenliği gerekliliklerini ve geçerli güvenlik ve sağlık kanunları ile düzenlemelerini izleyin. 1.6.3 Güvenlik önlemi Bu personelin yaralanmasını ve çevre ile cihazın zarar görmesini engellenmesinin sağlanması amacıyla gerekli önlem ve şartların bir özetidir. Muhtemel patlayıcı ortamlarda kullanılan ürünler için de 1.6.4 nolu madde uygulanmaktadır.

CİHAZ ELEKTRİKTE İKEN KESİNLİKLE BAKIM İŞİ YAPMAYINIZ

POMPA ÇALIŞIYOR İKEN MUHAFAZALAR ÇIKARILMAMALIDIR Kaplin muhafazası yerleştirilmeden cihaz (ünite) çalıştırılmamalıdır. Bu uyarıya uyulmaması, cihazı çalıştıran personelin yaralanmasına sebep olabilir.

POMPAYI BOŞALTIN VE POMPAYI SÖKMEDEN ÖNCE BORULARIN BAĞLANTISINI KESİN Pompalanan sıvıların tehlikeli olması durumunda uygun güvenlik önlemlerinin alınması gerekir.

FLORLU ELASTOMERLER (Takılı durumda iken.) Bir pompada ısı 250 °C (482 °F) üzerine kadar çıktığında, kısmen (Viton gibi) florlu elastomerler ayrışır. Böyle bir durumda bunlar oldukça tehlikeli olduğundan ciltle temastan kaçınılmalıdır.

PARÇALARIN İŞLEME ALINMASI Birçok hassas parçanın köşeleri keskindir ve bu parçalar işleme alındığı sırada uygun koruyucu eldiven ve teçhizat kullanılması zorunludur. 25 kg (55 lb) üzeri ağır parçaları taşımak için mevcut yerel düzenlemelere göre ağırlıkları kaldırmaya uygun bir vinç kullanın.

ISIL DARBE (ŞOK) Pompanın içerisindeki sıvının ısısında olabilecek ani değişiklikler, ısıl darbeye neden olabilir; bu da, parçaların zarar görmesine ya da kırılmasına yol açabilir ve bundan kaçınılmalıdır.



POMPA DİŞLİSİNİ ÇIKARMAK İÇİN KESİNLİKLE ISI UYGULAMAYIN Sıkışmış yağlayıcı ya da buhar infilâka yol açabilir.

KIZGIN (ve donmuş) PARÇALAR Kızgın ya da donmuş parçalar ya da yardımcı ısıtma malzemeleri, operatörler ya da doğrudan alana giren kişiler açısından tehlike arz edebiliyorsa kazaen temastan kaçınmak için gerekli önlemler alınmalıdır. Tam bir koruma imkânı söz konusu değil ise, makinenin kullanımı sadece bakım personeli ile sınırlandırılmalı ve doğrudan alana giren kişiler için net görsel uyarı ve göstergeler temin edilmelidir. Not: yatak muhafazaları izole edilmemelidir; çalıştırma (tahrik) motorları ve yataklar kızgın olabilir. Sıcaklığın, kontrollü giriş sağlanan bir alanda 80 °C (175 °F) üzerinde ya da -5 °C (23 °F) altında olması ya da yerel düzenlemelere belirlenen ölçütlerin üzerinde olması durumunda yukarıda belirtilen şekilde önlemler alınacaktır.

TEHLİKELİ SIVILAR Pompa tehlikeli sıvıları işlerken pompayı doğru bir şekilde yerleştirmek, personel erişimini kısıtlamak ve operatörü eğitmek suretiyle sıvıya maruziyetten kaçınmak için dikkatli olunmalıdır. Sıvının parlayıcı ve/veya patlayıcı olması durumunda sıkı güvenlik önlemleri alınmalıdır. Tehlikeli sıvılar pompalanırken boğaz salmastrası kullanılmamalıdır.

AŞIRI HARİCİ BORU YÜKÜNDEN KAÇININ Pompayı boru desteği şeklinde kullanmayın. Flowserve tarafından yazılı olarak izin verilmediği sürece, genişletme contalarını takmayın; böylece bunların kuvveti, dâhili basınçtan dolayı pompa flanşını etkiler.

KESİNLİKLE POMPAYI KURU İKEN ÇALIŞTIRMAYIN

DOĞRU YAĞLAMA YAPILMASINI SAĞLAYIN (Bkz. bölüm 5, İşletmeye alma, başlatma, çalıştırma ve durdurma.)

POMPAYI KISMEN AÇIK ÇIKIŞ VANASI İLE ÇALIŞTIRIN (Aksi Kullanıcı Talimatlarında özel bir bölümde belirtilmediği sürece.) Pompa motorunda tam ya da sıfır akışta aşırı yük ya da hasar riskini en aza indirmek için bunun yapılması önerilir. Pompalar, sadece bu durumun ortaya

çıkamayacağı kurulumlarda, vana daha da açılmak suretiyle çalıştırılabilir. Pompa çıkış kontrol vanasının, hızlandırma sürecinin arkasından işleme uygun şekilde hareket etmesi için ayarlanması gerekebilir. (Bkz. bölüm 5, İşletmeye alma, başlatma, çalıştırma ve durdurma.)

POMPA ÇALIŞIRKEN GİRİŞ VANALARINI TAMAMEN AÇIN Pompanın sürekli sıfır akışta ya da tavsiye edilen asgari akışta çalıştırılması, sızdırmazın zarar görmesine yol açar.

POMPAYI ANORMAL DÜZEYDE YÜKSEK YA DA DÜŞÜK AKIŞ HIZINDA ÇALIŞTIRMAYIN Pompanın normalin üzerinde bir akış hızında ya da karşı basıncın olmadığı bir akış hızında çalıştırılması, motora aşırı yük yapabilir ve kavitasyona (boşluk oluşumuna) neden olabilir. Düşük akış hızı, pompanın/yatağın ömrünün kısalmasına, pompanın aşırı aşınmasına, dengesizliğe ve kavitasyona/ vibrasyona neden olabilir. 1.6.4 Muhtemel patlayıcı ortamlarda kullanılan ürünler

Alınacak önlemlerin amacı şunlardır:

Sıcaklığın aşılmaması

Patlayıcı bileşimlerin oluşmasının önlenmesi

Kıvılcım oluşmasının önlenmesi

Sızıntıların önlenmesi

Riskin önlenmesi için pompanın bakımının yapılması Muhtemel patlayıcı ortamlarda takılan pompa ve pompa üniteleri ile ilgili olarak infilâka karşı korumanın sağlanabilmesi için aşağıda yer alan talimatların izlenmesi gerekir. Gerek elektrikli gerekse elektrikli olmayan cihazların 94/9/EC nolu Avrupa Birliği Direktifi kapsamında gereklilikleri yerine getirmesi gerekir. 1.6.4.1 Uyum kapsamı

Cihazı sadece uygun bölgede kullanın. Mutlak surette sürücü, tahrik kavrama (sürücü kaplin) tertibatı, sızdırmaz ve pompa ekipmanının, uygun hızda olduğundan ve/veya kurulması düşünülen özel ortamın sınıflandırmasına uygun bir şekilde onaylandığından emin olun. Flowserve’in sadece boş şaft pompa temin etmesi durumunda Ex derecelendirmesi sadece pompa için geçerli olur. Pompa setinin takılmasından sorumlu taraf, kurulum yapılması düşünülen alan için uygun olduğunu göstermek suretiyle, gerekli CE Belgesi / Uyum Sertifikası ile beraber, kaplin, sürücü ve diğer ekipmanları seçecektir.



Değişken frekanslı sürücü (VFD) çıkışı, motorun daha fazla ısınmasına yol açabilir; bu yüzden, VFD’li pompa setleri için, motor ile ilgili ATEX sertifikasyonunda elektriğin VFD’den alındığı durumlarda kullanılabileceği belirtilmelidir. VFD güvenli bir alanda bulunsa dahi bu özel gereklilik gene de uygulanır. 1.6.4.2 İşaretleme ATEX ekipman işaretlemesi ile ilgili bir örnek aşağıda gösterilmiştir: Pompanın gerçek sınıfı, etiket (isim levhası) üzerinde yer alır.

II 2 GD c IIC 135 ºC (T4) Ekipman Grubu I = Madencilik II = Madencilik Dışı

Kategori 2 veya M2 = Yüksek düzeyde koruma 3 = normal düzeyde koruma

Gaz ve/veya toz G = gaz; T = toz

c = yapısal güvenlik (EN13463-5’e göre)

Gaz Grubu (Yalnızca Ekipman Kategorisi 2) IIA – Propan (tipik) IIB – Etilen (tipik) IIC – Hidrojen (tipik)

Maksimum yüzey sıcaklığı (Sıcaklık Sınıfı) (Bkz. madde 1.6.4.3.) 1.6.4.3 Aşırı yüzey sıcaklıklarının önlenmesi

EKİPMAN SICAKLIK SINIFININ TEHLİKE BÖLGESİ İÇİN UYGUN OLDUĞUNDAN EMİN OLUN Pompaların, etiket üzerinde bulunan ATEX Ex derecelendirmesinde belirtilen sıcaklık sınıfı bulunmaktadır. Bunlar, azami 40 °C’lik (104 °F) bir ortamda bulunur; daha yüksek ortam sıcaklıkları konusunda Flowserve’e danışabilirsiniz. Pompanın yüzey sıcaklığı, işlenen sıvının sıcaklığından etkilenir. İzin verilen azami sıvı sıcaklığı, sıcaklık sınıfına bağlıdır ve aşağıda yer alan tablodaki değerlerin üzerine çıkmamalıdır. İzin verilen asgari akış hızı yüzünden belirtilen sıcaklıklarda, sızdırmaz ve yataklarda sıcaklığın artması göz önünde bulundurulur.

EN 13463-1 kapsamında sıcaklık sınıfı

İzin verilen azami yüzey

sıcaklığı

İşlem gören sıvının sıcaklık limiti (* malzeme ve yapı değişkenine göre değişir – hangisinin daha

düşük olduğuna bakın

T6

T5

T4

T3

T2

T1

85 °C (185 °F)

100 °C (212 °F)

135 °C (275 °F)

200 °C (392 °F)

300 °C (572 °F)

450 °C (842 °F)

Flowserve’den yardım alın

Flowserve’den yardım alın

115 °C (239 °F) *

180 °C (356 °F) *

275 °C (527 °F) *

400 °C (752 °F) *

Belirtilen azami sıvı sıcaklığına uyulması, tesis operatörünün sorumluluğundadır. Sıcaklık sınıflandırması “Tx”, sıvı sıcaklığında değişiklikler olduğu zaman ve ayrıca pompanın, farklı tehlikeli ortamlarda kurulması gerektiği zaman gerçekleşir. Böyle bir durumda, kullanıcı, pompa yüzey sıcaklığının, pompanın monte edildiği mevcut yerde izin verilen sıcaklığı aşmamasını temin etmekle sorumludur. Kurulum sırasında patlayıcı bir ortamın bulunması durumunda, dolu olmayan pompayı çalıştırmak suretiyle dönüş yönünü kontrol etmeye çalışmayın. Kısa bir çalıştırma süresi dahi, dönen ve sabit duran parçalar arasındaki temastan kaynaklanan ısı artışına neden olabilir. Pompanın, sıvının yükselmesine neden olan kapalı bir valfa karşı çalıştırılması riskinin olduğu durumlarda kullanıcıların, harici bir yüzey sıcaklığı koruma tertibatı takmaları önerilir. Motorda aşırı tripleri, sıcaklık monitörleri ya da bir güç monitörü kullanarak mekanik, hidrolik ya da elektrikli aşırı yükten kaçının ve rutin vibrasyon izleme denetimleri gerçekleştirin. Kirli ya da tozlu ortamlarda düzenli denetim yapılması ve yakın açıklık, yatak muhafazası ve motorların etrafındaki alanların temizlenmesi gerekir. 1.6.4.4 Patlayıcı bileşimlerin oluşmasının önlenmesi

POMPANIN TAM OLARAK DOLU OLDUĞUNDAN VE HAVALANDIRILDIĞINDAN VE KURU İKEN ÇALIŞTIRILMADIĞINDAN EMİN OLUN Pompa ile ilgili emme ve tahliye boru sisteminin, pompa çalıştırıldığı zaman tamamen sıvı ile dolu olduğundan mutlaka emin olun; böylece patlayıcı bir ortamın oluşması engellenmiş olur. Ayrıca sızdırmaz haznelerin, yardımcı şaft sızdırmaz sistemlerinin ve tüm ısıtma ve soğutma sistemlerinin, doğru bir şekilde dolu olduklarından emin olmanız şarttır.



Sistemin çalıştırılması sonucu bu koşulun önüne geçmeniz mümkün değilse, kuru iken çalıştırılmasını önleyecek (sıvı algılama ya da güç monitörü gibi) uygun bir koruma cihazı takılması önerilir. Buhar ya da gazın atmosfere sızabilecek emisyonların verebileceği zarara karşı çevre alanın iyi havalandırılması gerekir. 1.6.4.5 Kıvılcımların önlenmesi

Mekanik temastan dolayı potansiyel bir tehlikeyi önlemek için kaplin muhafazasının, Kategori 2 kapsamında kıvılcım çıkarmaması ve anti-statik olması gerekir.

Rasgele indüklenen ve kıvılcım çıkaran akımın yaratabileceği tehlikeden kaçınmak için toprak temaslı taban plakasının kullanılması gerekir. Elektrostatik yükten kaçının: metalik olmayan yüzeyleri kuru bez ile silmeyin; bezin nemli olduğundan emin olun. 2006/42/EC’ye uygun kaplin seçilmeli ve uygun ayar yapılması gerekir. 1.6.4.6 Sızıntının önlenmesi

Pompa, sadece doğru korozyon direncinin olduğu onaylanan sıvıları işlemek amacıyla kullanılmalıdır. Emme ve tahliye vanalarının kapanışından dolayı pompada ve bağlı borularda sıvının sıkışmasından kaçının, bu durum, sıvıya ısı girişi olması durumunda tehlikeli olabilecek aşırı basıncı ortaya çıkabilir. Pompanın sabit ya da hareketli olması halinde bu durum ortaya çıkabilir. Pompa ya da yardımcı sistemleri boşaltarak ya da koruyarak donma sonucu içerisinde parça bulunan sıvının patlaması önlenmelidir. Sızdırmaz bariyer sıvısı ya da harici sıvı kaybı ile ilgili potansiyel tehlikenin bulunduğu durumlarda, sıvının izlenmesi gerekir. Ortama sıvının sızması tehlikeli bir duruma yol açarsa, bir sıvı algılama cihazı takılması önerilir. 1.6.4.7 Tehlikenin önlenmesi için bakım

İNFİLÂK RİSKİNE YOL AÇABİLECEK MUHTEMEL TEHLİKELERİ ÖNLEMEK İÇİN DOĞRU BAKIM YAPILMASI GEREKİR

Bakım talimatlarına uyum sorumluluğu tesis

operatöre aittir.

Bakım sırasında muhtemel infilâk tehlikelerinin önlenmesi için, kullanılan temizlik ve boya malzemeleri kıvılcımlanmaya yol açmamalıdır; aksi takdirde ortam koşullarını olumsuz bir şekilde etkileyebilir. Söz konusu araçlar ya da malzemeler ile ilgili bir risk durumunda bakım işleminin güvenli bir alanda yapılması gerekir. Bir bakım planı ile programın hazırlanması önerilir. (Bakım başlıklı 6 nolu maddeye bakın.)

1.7 Etiket ve uyarı etiketleri 1.7.1 Etiket Etiket ayrıntıları için, Uyum Beyanı belgesine ya da burada yer alan Kullanıcı Talimatları ile beraber verilmiş olan münferit belgelere bakınız. 1.7.2 Güvenlik etiketleri

1.8 Özel makine performansı Performans parametreleri için Hizmet koşulları başlıklı 1.5 nolu maddeye bakın. Pompa performansına ilişkin veriler, "Kullanıcı İş Talimatı”nın ilgili kısmında yer alan pompa veri listesinde özet olarak sunulmuştur.



1.9 Gürültü düzeyi Personelin gürültüye maruziyeti konusunda dikkatli olunmalıdır; personele gürültü sınırlaması konusunda yol gösterilmesi ve gürültü maruziyetinin azaltılması hususu yerel mevzuatta tanımlanacaktır. Bu genelde 80 ilâ 85 dBA’dır. Genelde izlenen yaklaşım, gürültüye maruziyet süresinin kontrol altına alınması ve yayılan sesin en aza indirilmesi için makinenin etrafının kapatılmasıdır. Cihaz sipariş edildiğinde zaten gürültü düzeyi ile ilgili bir sınırlamayı belirlemiş olabilirsiniz; ancak gürültü ile ilgili gerekliliklerin tanımlanmamış olması durumunda, belli bir basınç seviyesinin üzerinde olan makineler, hangisi uygun ise 80 veya 85 dBA’nın üzerine çıkacaktır. Böyle bir durumda, yerel düzenlemelere uygun olacak şekilde akustik bir muhafazanın takılması düşünülmelidir. Pompanın ses seviyesi; takılan motor tipi, işletme koşulları, boru sisteminin dizaynı ve binanın akustik özellikleri gibi bir takım faktörlere bağlıdır.

Tabloda belirtilen seviyeler tahmini olup kesin seviyeler değildir. dBA değerleri, boşta iken en gürültülü bir şekilde çalışan ve karşılaşılabilir elektrikli motorlara göre verilmiştir. Bunlar, “yansıtma düzlemi üzerinde boş alan”a göre doğrudan kullanılan pompadan 1 m (3.3 ft) mesafede olan ses basınç seviyeleridir. Bir pompa ünitesinin, kendi sürücünüze takılmak üzere satın alınması durumunda, “sadece pompa” ile ilgili gürültü seviyelerinin, sağlayıcıdan alınan sürücü ile ilgili seviye ile birleştirilmesi gerekir. Motor bir inverter (doğru akımı alternatif akıma çeviren cihaz) tarafından hareket ettiriliyorsa gürültü düzeyinde belli başlı hızlarda bir artış görülebilir. Bileşik hesaplama için bir gürültü uzmanı ile görüşün.

Elektrikli motor dışında diğer ekipmanlar ile hareket ettirilen ya da muhafaza içerisinde yer alan üniteler için ekinde yer alan liste ya da kılavuzlara bakın.

1 m referans 20 μPa, tipik ses basıncı seviyesi dBA, LpA (LwA ses gücü 1pW - LpA >80 dBA ayrı ayrı mevcut ise, Flowserve ile irtibata geçin)

Motor ebadı ve hızı

kW (hp)

3 500 r/min 2 900 r/min 1 750 r/min 1 450 r/min Sadece pompa dBA

Pompa ve motor dBA

Sadece pompa dBA

Pompa ve motor dBA

Sadece pompa dBA

Pompa ve motor dBA

Sadece pompa dBA

Pompa ve motor dBA

<0.55 (<0.75) 72 72 64 65 62 64 62 64

0.75 (1) 72 72 64 66 62 64 62 64

1.1 (1.5) 74 74 66 67 64 64 62 63

1.5 (2) 74 74 66 71 64 64 62 63

2.2 (3) 75 76 68 72 65 66 63 64

3 (4) 75 76 70 73 65 66 63 64

4 (5) 75 76 71 73 65 66 63 64

5.5 (7.5) 76 77 72 75 66 67 64 65

7.5 (10) 76 77 72 75 66 67 64 65

11 (15) 80 81 76 78 70 71 68 69

15 (20) 80 81 76 78 70 71 68 69

18.5 (25) 81 81 77 78 71 71 69 71

22 (30) 81 81 77 79 71 71 69 71

30 (40) 83 83 79 81 73 73 71 73

37 (50) 83 83 79 81 73 73 71 73

45 (60) 86 86 82 84 76 76 74 76

55 (75) 86 86 82 84 76 76 74 76

75 (100) 87 87 83 85 77 77 75 77

90 (120) 87 88 83 85 77 78 75 78

110 (150) 89 90 85 87 79 80 77 80

132 (175) 89 90 85 87 79 80 77 80

150 (200) 89 90 85 87 79 80 77 80

160 (215) ① ① ① ① 83 84 81 83

200 (270) ① ① ① ① 85 87 83 85

300 (400) 87 90 85 86

315 (422) 87 90 85 86

355 (475) 87 90 86 87

500 (670) 88 ① 86 ① 1 000 (1 300) 90 ① 88 ① 1 500 (2 000) 90 ① 90 ①

① Makinelerin bu aralıkta gürültü düzeylerinin, seçilmiş olup kullanılmakta olan ekipmana göre olması gerekir.

1 180 ve 960 r/min. için 1 450 r/min. değerlerini 2 dBA kadar düşürün. 880 ve 720 r/min. için 1 450 r/min. değerlerini 3 dBA kadar düşürün.



2 TAŞIMA VE DEPOLAMA

2.1 Gönderilen malların alınması ve ambalajlarından çıkarılması Cihaz alındıktan hemen sonra eksiksiz olduğu ve taşıma sırasında zarar görmediği teslimat ve sevkıyat belgeleri ile karşılaştırılmak suretiyle kontrol edilmelidir. Herhangi bir eksiklik ya da hasar, derhal Flowserve’e bildirilecek ve cihaz teslim alındıktan sonra bir ay içerisinde yazılı olarak alınacaktır. Daha sonra yapılacak talepler kabul edilmeyecektir. Cihaz ile ayrıca ambalajlanabilecek ya da kutunun ya da ekipmanın yan tarafına bağlanabilecek aksesuar ya da yedek parçalar için sandık, kutu ve paket kâğıtlarını kontrol edin. Her ürünün özel bir seri numarası bulunmaktadır. Bu numaranın, bildirilen numara ile aynı olup olmadığını kontrol edin ve yazışmalarda ve ayrıca yedek parça ya da ilave aksesuar siparişi verirken bu numarayı muhakkak referans olarak kullanın.

2.2 Elleçleme 2.2.1 Elleçleme ile ilgili genel talimatlar Ebat ve yapılarına bağlı olarak fork-lift araçları ya da taşıyıcı halatlar kullanılırken kutu, sandık, palet ya da koliler boş olabilir.

Makine ya da parçaları bir ya da birden fazla askı halkası ile kaldırmak istediğinizde güvenlik ile ilgili yerel düzenlemelere göre olmak suretiyle sadece kanca ve zincir kullanın. Kesinlikle doğrudan asma halkalarına kablo, zincir ya da halat koymayın. Kablo, zincir ya da kaldırma halatları kesinlikle aşırı eğim göstermemelidir. Sadece hesaplanan limitler çerçevesinde gerilime dayanacak şekilde yapılması gereken kaldırma kancası, asma halkası, zincir vs. kesinlikle eğmeyin. Kaldırma gücünün yönünün, aygıtın ekseni ile açı oluşturması durumunda kaldırma aygıtının kapasitesinin düştüğünü unutmayın. Kaldırma aygıtının güvenliği ile etkinliğinin artması için tüm kaldırma elemanlarının mümkün mertebe dikey konumda olması gerekir. Gerektiğinde yük vinci ile yük arasına bir kaldırma kirişi yerleştirilebilir. Ağır parçaların kaldırılması durumunda, kesinlikle sallanabilecek ya da düşebilecek olan yükün altında ya da yük yolunda olabilecek alanda durmayın ya da çalışmayın. Kesinlikle yük vincinden asılı bir şekilde yük bırakmayın. Kaldırma teçhizatının hızlanması ya da yavaşlaması, personele yönelik güvenlik limitleri dâhilinde gerçekleşmelidir.

Yük vinci, yükün dikey olarak kaldırılmasını sağlayacak bir şekilde konumlandırılmalıdır. Mümkün ise, yükün sallanmaması için gerekli önlemler alınmalıdır; örneğin: 30°’den düşük olmak üzere dik olacak şekilde yaklaşık aynı açıda iki yük vinci kullanılmalıdır.

2.3 Kaldırma

Pompayı ya da pompaya ait parçaları kaldırmak için kullanılan cihazların, karşılaşılan ağırlıkları destekleyebilecek güçte olduğundan emin olun. Tüm parçaların, kaldırma işlemi başlamadan önce doğru bir şekilde takıldığından emin olun.

25 kg (55 lb) üzeri tüm pompa setleri için vinç kullanılmalıdır. Taşıma işlemleri, yerel düzenlemelere göre tam eğitimli personel tarafından gerçekleştirilmelidir. Sürücü ve pompa ağırlıkları, kullanıcı iş talimatları içerisinde yer alan genel düzenleme çiziminde kayıtlıdır. 2.3.1 Ünitenin kaldırılması Pompa, sürücü ve taban plakası, ünite halinde kaldırılabilir. Taban plakasının yan kollarında bulunan dört (4) delikli cıvatanın tamamından çekin. Dört (4) cıvatanın tamamını kullanmamanız, taban plakasının tamamıyla eğilmesine yol açabilir. Mümkün mertebe bir askı ya da bir gergi düzeneği kullanın.

Taban plakasını, pompalama elemanı ile kaldırmadan önce pompa ile sürücünün yarım manşonları arasından kaplin cıvatası ile ara parçasının çıkarılması gerekir.

Sürücü hariç olmak ya da yalnızca taban plakası olmak üzere, pompa ile taban plakasını kaldırmak için dört (4) delikli cıvatadan çekin.

Pompa gövdesinden ve/veya motor üzerinde bulunan delikli cıvatadan çekerek üniteyi tamamlamayın.

YANLIŞ

DOĞRU



2.3.2 Sürücünün kaldırılması İmalatçı talimatlarına bakın. 2.3.3 Sadece tam pompanın kaldırılması Kaplin ucundaki yatak mesnedi ile dış yatak mesnedine kaldırma kayışlarını takın. Kayışların, pürüzsüz bir kaldırma işlemi gerçekleşecek şekilde ayarlandığından emin olun.

Tüm pompayı üst gövde üzerinde bulunan döküm kaldırma halkalarından kaldırmayın. Bu halkalar yalnızca üst yarım gövdenin kaldırılması içindir. 2.3.4 Üst yarım gövdenin kaldırılması Ürün ile birlikte verilen döküm kaldırma halkalarından havai vince yerleştirin. 2.3.5 Pompa rotorunun kaldırılması Şafta hasar vermeyecek kayışlar kullanarak, şaftı yatakların yakınına ve havai vince yakın yerleştirin. Rotoru alt yarım gövdesinden dikkatlice kaldırın.

2.4 Saklama

Pompayı titreşimin olmadığı bir ortamda temiz ve kuru bir yerde saklayın. Pompa gövdesinden kir ve diğer yabancı maddeleri uzak tutmak için boru bağlantısı kılıflarını yerinde bırakın. Pompayı belli aralıklarda döndürüp yataklardaki yüzey aşınmalarını ve takılı ise sızdırmazlarda yüzey yapışmalarını önlemeye çalışın. Elektrikli pompaların (pompa sürücüsünün), özel koruması olmayan nemli ortamlarda saklanmaması gerekir. (Motor imalatçısı talimatlarına bakın.) Pompa, yukarıda belirtilen şekilde 6 aya kadar saklanabilir.

2.4.1 Uzun süreli saklama Kurulumdan önce uzun süreli saklamanın gerçekleştiği durumlarda pompanın bozulmaması için önlemlerin alınması gerekir. Yükleme yapılmadan önce pompanın muhtelif parçalarına değişik derecelerde koruyucular tatbik edilerek bu parçaların korunması sağlanır. Ancak, sevkıyat ve elleçleme işlemleri sırasında koruyucular da bunların çıkmasına yol açabilecek şartlara maruz kalabilir. Ayrıca uzun süreli saklama koşulları altında koruyucular da bozulabilir. Uzun süreli saklama döneminde pompanın bozulmaması için (2.4.1.1 ilâ 2.4.1.5) maddelerinde belirtilen uygulamaların izlenmesi gerekir. Bu uygulamalara ilaveten görevleri gerçekleştiren kişi(ler)in de deneyimli olması gerekebilir. 2.4.1.1 Ünitenin alındıktan sonra muayene edilmesi Pompa alındıktan sonra üzerinde hasar ya da kötü elleçleme yapıldığını gösteren başka işaretler olup olmadığına bakılmalıdır. Herhangi bir hasarın bulunması durumunda bu hasar derhal taşıyıcıya bildirilmelidir. Muhtelif parçalar üzerindeki koruyucu kaplamayı kontrol edin. Gerekirse, aşınan ya da çizilen yerlere tekrar koruyucu sürün. Boyalı tüm yüzeyleri kontrol edin. Gerekirse, boyanın soyulduğu ya da çizildiği yerleri onarın. Pompa açıklıkları ile boru bağlantılarının üzerinde bulunan tüm kapakları kontrol edin. Kapakların ya da kapakların kaynak yerlerinin hasarlı ya da açılmış olması durumunda bunların çıkarılması gerekir ve içerisinde yabancı maddelerin ya da suyun birikip birikmediğini görmek için erişilebilir bölgelere gözle bir muayene yapılır. Gerekirse, parçaları “sevk edildiği şekilde” ilk haline getirmek için içteki parçaları yukarıda belirtilen şekilde temizleyip saklayın. Kapakları güvenli bir şekilde yerleştirin ve sabitleyin. 2.4.1.2 Saklama

Eğer mümkün ise, pompa ile pompaya ait parçaların, atmosferik şartlara karşı korunabileceği iç mekânlarda saklanması gerekir. Pompa elemanı, başlatma işleminden önce hiçbir şekilde uzun süreli olarak suya veya neme maruz kalmamalıdır. Pompanın ve pompaya ait parçaların, iç mekânda saklanamaması durumunda, bunların atmosferik şartlara karşı korunabilmesi için önlem alınması gerekir. Saklamanın iç ya da dış mekânda olduğuna bakılmaksızın saklama alanında vibrasyon (titreşim) olmaması gerekir. İç mekânda saklanması gerektiği belirtilen tüm kutular iç mekânda saklanmalıdır.

YANLIŞ

DOĞRU



Dış mekânda saklanan pompa ve pompaya ait parçalar ise; kir, toz, yağmur, kar ve diğer elverişsiz şartlara karşı ağır plastik örtü, branda, suya dayanıklı çuval bezi ya da uygun olacak diğer örtüler ile korunmalıdır. Tüm cihazların, yer ve yüzey kirletici maddeleri ile temasının önlenmesi için kızak ya da bloklar üzerine yerleştirilmesi gerekir. Cihazın, eğilme ve bükülmeleri önleyecek şekilde yeterli destek alması gerekir. Pompa şaftının, saklama süresince ve diğer bekleme süreleri sırasında her hafta en az 1¼ kez olmak suretiyle dönüş yönünde olacak şekilde çevrilmesi gerekir. Bir saklama alanı seçimi sırasında aşağıda belirtilen hususların göz önünde bulundurulması gerekir: a) Cihazın bozulması, gerçekleşen saklama şekli ile

orantılı olacaktır. b) Kurulum sırasında cihazın eski haline getirilmesi

için gerçekleşen masraflar da, gerçekleşen saklama şekli ile orantılı olacaktır.

2.4.1.3 Muayene ve bakım Saklanan cihazların, alıcı tarafından belli aralıklarda bir muayene takvimine alınması gerekir. Bir muayene takvimini oluşturma sorumluluğu, alıcıya aittir ve gerçekleşecek saklama şekline bağlıdır. İlk başta, muayene işleminin haftada bir olması ve daha sonra muayene sonuçlarının olumlu ya da olumsuz olmasına bağlı olarak, isteğe göre haftalık, aylık veya üçer aylık sürelerde olması beklenir. Her muayene işlemi sırasında genel yüzey muayenesi yapılmalı ve şunlara dikkat edilmelidir: a) Pompa desteklerini, sağlam bir şekilde yerleştirin. b) Açıklıklar üzerinde bulunan pompa kapaklarını,

sağlam bir şekilde yerleştirin. c) Pompa kapakları, plastik veya brandaları sağlam

bir şekilde yerleştirin. Delik ya da yırtıkları, kir ya da suyun girmesini önleyecek şekilde onarın.

d) Muayenesi yapılan açıklıklardan ya da içeride erişilebilen alanlardan pompa kapaklarını periyodik olarak çıkarın. Yüzeyde paslanma olduğu takdirde, bu paslanmayı temizleyin ya da yüzeye koruyucu sürün.

e) Harici yüzeylerde paslanma olması durumunda, temizleyip yeniden boyayın ya da yüzeye koruyucu sürün.

f) Ayrı ambalajlanmış parçalarda bozulma olup olmadığına bakın. Gerekirse koruyucuyu ve ambalajı yenileyin.

Takvimde yer alan kurulum tarihinden altı ay önce muayeneyi yapacak bir Flowserve yetkilisi görevlendirilir.

Bu muayenede, tamamen olmasa da ve aşağıdakiler ile sınırlı olmayacak şekilde şu işlemler yer alabilir: a) Alıcının dosya halinde tuttuğu tüm periyodik

muayene kayıtlarının ve saklama süresince derlenen tüm muayene raporlarının incelenmesi.

b) Koruma kapakları çıkartılmadan önce cihazın “saklandığı şekilde” durumunun tespit edilmesi için saklama alanının incelenmesi.

c) Koruyucu kapakları ve flanş kapakları çıkarılmış halde iken cihazın incelenmesi.

d) Cihazın saklama süresine, gerçekleşen saklama türüne göre (örneğin: İç mekânda: ısıtılmış veya ısıtılmamış ortamda olması, giriş katında ve beton zeminde olması. Dış mekânda: çatı altında olması, çatının bulunmaması, suya dayanıklı kapakların olması, beton üzerinde ve zemin üzerinde olması), ve yukarıda (a), (b) veya (c) maddelerinin incelenmesi sonucu, Flowserve yetkilisi, cihazının tamamının ya da bir kısmının sökülmesini talep edebilir.

e) Sökme işlemi, boyalı ya da koruyuculu yüzeylerin onarılmasını ya da sızdırmaz conta, o-halkası, ambalaj ya da rulmanların değiştirilmesini gerektirebilir.

f) Parçaların muayenesi, sökülmesi, onarılması ya da değiştirilmesi ve yeniden kurulum ile ilgili tüm masraflar alıcı tarafından üstlenilecektir. Gerekli tüm işçilik, alet ve vinç masrafları da alıcı tarafından temin edilecektir.

Flowserve yetkilisi, muayene işlemi tamamlandıktan sonra muayene sonuçları hakkında bilgilendirmek suretiyle alıcıya ve Müşteri Hizmetleri Yöneticisine bir rapor sunacaktır. Kurulum tarihinden bir ay önce nihai muayeneyi yapacak bir Flowserve yetkilisi görevlendirilir. Bu muayenenin amacı; altı aylık muayene raporu çerçevesinde gerek duyulan şartların, eksiksiz yerine getirildiğinin ve cihazı, kuruluma hazır hale getirilmesinin temin edilmesidir. Flowserve yetkilisi, bu muayene işlemi tamamlandıktan sonra nihai muayene ile ilgili sonuçlar hakkında bilgilendirmek suretiyle alıcıya ve Müşteri Hizmetleri Yöneticisine nihai raporu sunacaktır. Nihai muayenenin gerçekleştirilmesi ile ilgili tüm masraflar, alıcı tarafından üstlenilecektir. Bir Flowserve yetkilisinin hizmetleri ile ilgili gereklilikler, Çalıştırma öncesinde ya da çalıştırma sırasında, maliyetler revize edilmek suretiyle, satın alınan cihaz ile ilgili ilk sözleşmedeki haline dönecektir.



2.4.1.4 Boyama ve koruma Kullanılan boya ve koruyucular, Flowserve standardı ya da sözleşme şartnamesinde gerekli görülen şekilde “özel” olacaktır. Gerektiğinde bu siparişte kullanılan boya ve koruyucular ile ilgili açıklamalar için Flowserve’e başvurabilirsiniz. 2.4.1.5 Bağlantılı cihazlar (Flowserve tarafından tedarik edilen motor, türbin, dişli vs.) Genelde bağlantılı cihazların rotorları, taşıma yükünü hafifletecek şekilde bloke edilmelidir. Saklama işlemi kapalı ve kuru ortamda olmalıdır. İmalatçının saklama ile ilgili özel şartlarına bakın.

2.5 Geri dönüşüm ve ürün ömrünün sona ermesi Ürünün ya da ürün parçalarının hizmet ömrünün sona ermesi üzerine, söz konusu malzemeler ve parçalar geri dönüşüme alınmalı ya da çevreye uygun bir yöntem ile beraber yerel düzenlemelere göre uygun bir şekilde bertaraf edilmelidir. Üründe çevreye zararlı olacak maddelerin bulunması durumunda, bu maddelerin çıkartılması ve mevcut düzenlemelere göre bertaraf edilmesi gerekir. Bu aynı zamanda “sızdırmaz sistemi”nde ya da diğer hizmet programlarında yer alan sıvı ya da gazları da içermektedir.

Tehlikeli maddelerin veya toksik sıvıların güvenli bir şekilde bertaraf edildiklerinden ve doğru kişisel koruyucu teçhizatın kullanıldığından emin olun. Güvenlik ile ilgili teknik özelliklerin, mutlak surette mevcut düzenlemelere göre olması şarttır.

3 POMPA TANIMI

3.1 Konfigürasyonlar LPN pompalar; tek aşamalı, çift emme pompa dişlisi olan, çift volüt eksenel olarak bölünmüş gövdesi bulunan, merkez hattına monteli, yan yana nozılların yer aldığı ve hidrokarbon ve su transferi uygulamalarda tercih edilen orta basınçlı pompalardır. LPN pompaları, en son sürüm olan API 610/ISO 13709 ile tam uyumludur. LPN pompaları, proses endüstrisinin en zor hizmetleri kapsamında gerek duyulan mükemmel verimi ve en yüksek düzeyde güvenirlilik sağlar. Farklı alternatiflerin yer aldığı pompa dişlileri ile beraber farklı boyutların mevcut olması; üründen üst düzey verimin alınmasını olanaklı kılmaktadır.

İnşaat malzemesi ve yatak tipi ile ilgili muhtelif alternatiflerden yararlanabilirsiniz. Kaplin ucundan bakıldığında LPN pompalarının Standart Dönüş yönü saatin tersi (CCW) yönündedir. Saat yönünde (CW) dönüş özelliği ise, talep halinde temin edilebilir.

3.2 Ürün adı Pompa ebadı, genelde aşağıda gördüğünüz şekilde etikette yer alır:

6 LPN 18

Nominal tahliye bölüm ebadı

Pompa türü

Nominal tam ebat pompa dişlisi çapı Yukarıda gördüğünüz tipik sınıflandırma, LPN konfigürasyon tanımını gösteren genel kılavuz şeklindedir. Pompanın etiketinden gerçek pompa ebadını ve seri numarasını belirleyin. Bunun, verilen sertifikasyona uygun olup olmadığına bakın.

3.3 Önemli parçaların dizaynı 3.3.1 Pompa gövdesi Eksenel olarak bölünmüş, çift volüt, en güvenli ve en basit sızdırmazlığı sağlayacak şekilde merkez hattına desteklenmiş ve yüksek sıcaklıklarda ayarı muhafaza edecek şekilde merkez hattına desteklenmiş bir gövdeye sahiptir. Alt yarım gövde ile birleşik olup tamamı döküm emme ve tahliye nozılları, boru bağlantılarını veya sürücü ile olan mesafesini değiştirmeksizin döner elemanlara kolay erişim imkanı sağlar. Çift volüt gövde; pompa motoru üzerindeki radyal basıncı en aza indirerek sızdırmazlıkların, yatakların ve aşınma halkaların uzun ömürlü olmasını sağlamaktadır. Gövdelerin yarısı, kapalı bir sızdırmaz conta kullanılarak sızdırmaz hale getirilir ve alt yarım gövdeler monte edilen ve başlık somunları ile tutturulan çiviler ile bir arada tutulur. Kapalı sızdırmaz conta tasarımı, sızdırmaz contanın tam olarak sıkıştırılmasını sağlayan metaller arası temasa izin vererek cıvata ve somunların paslanma riskini ortadan kaldırır. 3.3.2 Pompa dişlisi Maksimum hidrolik verimi elde edilmesi için tasarlanmış olan pompa dişlisi; çift emme, kapalı tipte, temaslı alıştırma (sıkı geçme) özellikli olarak monte edilmiştir, şafta uyumludur ve şaft ve dişli şaft somununda bir adımda eksenel hareketlere karşı sağlam olarak sabitlenmiştir.



Çift emme tasarımı, asgari NPSH şartının gerçekleşmesine izin verir ve rotorda tam bir eksenel dengenin kurulabilmesi için pompa dişlisinin kafaları üzerinde hareket eden simetrik bir basınç dağılımı sağlar. Önce pompa dişlisi, ardından da rotorun tamamı, vibrasyonsuz bir işlem için dinamik olarak dengelenir. 3.3.3 Aşınma halkaları Gerek gövde gerekse pompa dişlileri üzerinde takılı konumda bulunan aşınma halkaları, düzgün derinlik tasarımıdır. Aşınma halkalarının çapları, tüm çalışma koşulları altında yatak üzerinde kontrollü eksenel yük sağlamak amacıyla farklı farklıdır. Her iki halka da, yenilenebilir türdedir ve pompa dişlileri üzerindeki dişli kılavuzlar ve gövde üzerindeki yiv ve pimler ile presle geçirilir. Aşınma yüzeyleri arasındaki boşluklar, API 610 Standardına uygundur. 3.3.4 Rotorlar Rotorlar, maksimum dönüş hızının üzerinde ilk kuru kritik hıza sahip sağlam şaft tasarımına sahiptir. Şaftlar geniş çapta olup özellikle pompanın yoğun olmayan dönem şartlarında çalıştırıldığı zaman şaft deflektörlerini azaltacak minimum yatak açıklığına sahiptir. Şaftlar, döner parçaların sağlam bir şekilde yerleştirilmesi ve taşmaların minimum düzeyde olması için tam anlamıyla işlemden geçer. Tüm şaft, boğaz bileziği alanına kadar uzanan kovanlar (manşonlar) üzerine monte edilmiş parçalar ile korunmaktadır. Şaftlar, API 610 en son Sürüm defleksiyon (yön değiştirme) ve vibrasyon (titreşim) ile ilgili şartları karşılayacak şekilde dizayn edilmiştir. Tamamıyla monte edilen rotorlar, dinamik olarak dengelenmiştir ve standart olarak çok sayıda tekli ya da çiftli sızdırmazlık düzenlemesine sahiptir. 3.3.5 Salmastra kutuları Salmastra kutuları gövde ile bütünleşiktir: Sağlam ve ekstra derin tasarımlıdır ve tamamıyla API 682/ISO 21049’a göre oluşturulmuş sızdırmaz ya da mekanik salmastraları karşılayabilir. Özel şartları ya da müşteri tercihlerini karşılayacak her tür mekanik salmastra takılabilir.

3.3.6 Yatak muhafazaları LPN pompalarında standart olarak antifriksiyon (sürtünmeyi önleyici) yataklar bulunmaktadır. Yağlama, her ikisi de standart olarak ürün ile birlikte verilen TRICO sabit seviye yağlayıcısı ile beraber bir yağ tutucusu ile yapılır. Kovan yatağı, çift sıralı ve kendinden hizalıdır; basınç yatağı ise, ikili tek sıra açısal temaslı türdedir. Yatak muhafazası uç kılıflarında; muhafazadaki yağı tutmaya ve muhafazanın içerisinde yabancı maddelerin girmesini önlemeye elverişli değiştirilebilir labirent türünde uç sızdırmazlıklar ve deflektörler bulunmaktadır. Zorlu koşulların yerine getirilmesi gerektiğinde sürtünmesiz (antifriksiyon) ya da açısı ayarlanabilir tamponlu basınç yatağı bulunan kovan kaplamaları takılabilir ve müstakil ya da harici yağlama sistemi içerisinde yer alır. Özel bir yatak izolatörü (INPROSEAL veya muadili) talep halinde temin edilebilmektedir. Ayrıca isteğe bağlı olarak yatak muhafazaları, yağ püskürtmeli ya da arındırılmış püskürtmeli yağlama sistemlerine de uyarlanabilir. 3.3.7 Soğutma sistemleri Yatak muhafazasında yüksek sıcaklıkta sıvıları pompalarken yağı ve muhafazaları soğutmak amacıyla kullanılan bütünleşik bir soğutma gömleği bulundurulmaktadır. Tesiste soğutma suyunun bulunmaması durumunda, yatak muhafazasında bir fanın yer aldığı isteğe bağlı bir hava soğutma sistemi kullanılabilir. 3.3.8 Şaft sızdırmazlıkları Pompa şaftına takılı mekanik salmastraları, pompalanan likidi ortamdan izole eder. 3.3.9 Sürücü Sürücü (güçlendirici), normalde elektrikli bir motordur. İçten yanmalı motor, türbin, hidrolik motor vs., kaplin aracılığıyla çalışan itici, kayış, dişli kutusu vs. gibi farklı sürüş konfigürasyonları eklenebilir. 3.3.10 Kaplin/kaplin muhafazaları Müşteri tercihine göre muhtelif marka ve modellerde esnek ara kaplinler temin edilmektedir. (Alüminyumdan mafsalsız muhafazaları temin edilmektedir.)



3.3.11 Taban plakası Standart taban plakaları, kaynak çeliğinden, boşaltma tavası şeklindedir ve API 610’un standart ölçülerine uygundur. API kapsamında gerek görüldüğünde yatay sürücüsü için ayar vidası ve dikey taban plakası için tesviye vidası temin edilmektedir. Özel kurulum şartlarına göre özel taban plakaları da temin edilebilir. 3.3.12 Aksesuarlar Müşteri tarafından belirtilen aksesuarlar takılabilir. API standardına göre gerekli görülen şekilde tamponların düzgün ve paralel olması için taban plakaları yerleştirilir ve işlenir. Sadece temel cıvatası deliklerinden taban plakasını destekleyip bastırmak suretiyle bu gereksinim yerine getirilir.

3.4 Performans ve işlem sınırları Bu ürün, satın alma emrinde yer alan teknik özellikleri karşılayacak şekilde seçilmiştir. (Bkz. 1.5. nolu madde.) Bu pompalar, özel servis şartlarına uygun temin edilmektedir. Hidrolik sistemdeki değişiklikler, pompanın performansının olumsuz etkileyebilir. Söz konusu değişiklikler özellikle emiş flanşındaki basıncın düşmesine yol açarsa ya da sıvı sıcaklığı artarsa böyle bir durum gerçekleşir. Herhangi bir sorunlu durum karşısında size en yakın Flowserve ofisi ile irtibata geçin. 3.4.1 Özgül ağırlığın etkisi Pompa kapasitesi ve metre cinsinden basma yüksekliği (ft), özgül ağırlık ile değişmez, ancak basınç ölçer ile görüntülenen basınç, özgül ağırlık ile doğru orantılıdır. Emilen güç de, özgül ağırlık ile doğru orantılıdır. Bu yüzden, özgül ağırlıktaki değişikliğin pompa sürücüsüne aşırı yük ya da aşırı basınç yapıp yapmayacağını kontrol etmek önem arz eder. 3.4.2 Viskozite etkileri Pompa, belli bir viskoziteye sahip sıvıda anma kapasitesini anma basınç yüksekliğini elde edecek şekilde tasarlanmıştır. Belli bir akış hızında, toplam basınç yüksekliği artan viskozite ile beraber düşer, azalan viskozite ile beraber artar. Ayrıca belli bir akış hızında, emilen güç artan viskozite ile beraber düşer, azalan viskozite ile beraber artar. Pompanın orijinal olarak tasarlandığı ve/veya uygulandığı işlemlere nazaran viskozitenin söz konusu olduğu işlemlerde, değişen şartlar konusunda danışmak için Flowserve ile irtibata geçilmelidir.

Pompada ağır kıvamda sıvılar işlem gördüğünde söz konusu sıvının sıcaklığının, pompalama işlemini kolaylaştıracak elverişlilikte olması gerekir. Pompa çalıştırılmadan önce sıvının ısıtılması gerekebilir. 3.4.3 Pompa hızının değiştirilmesi Pompa hızının değiştirilmesi, akışı, toplam basınç yüksekliğini, emilen gücü, NPSHR’i, gürültüyü ve vibrasyonu etkiler. Akış, pompa hızı ile aynı oranda değişir. Basınç yüksekliği, hız aktarma oranı kare olarak değişir. Güç ise, hız aktarma oranı küp olarak değişir. Bu yüzden, hızın artması durumunda, maksimum pompa çalışma basıncının aşılmamasını; sürücünün aşırı yüklenmemesini, NPSHA’nın NPSHR değerinden daha büyük olmasını ve gürültü ve vibrasyonun, yerel gereklilik ve düzenlemeler doğrultusunda olmasını temin etmek önemlidir. 3.4.4 Net Pozitif Emme Yüksekliği (NPSH) Kızgın ya da soğuk her türlü sıvının; pompanın emme gücünü aldığı atmosferik ya da kap basıncı gibi mutlak basınç vasıtasıyla pompa dişlisine ittirilmesi gerekir. Sıvının feet cinsinden olup pompaya gerekli akışı sağlayacak olan yüksekliğine Net Pozitif Emme Yüksekliği adı verilir. Genelde NPSH olarak bilinen bu değer, pompalama sıcaklığında sıvının buhar basıncının üzerinde olacak şekilde ölçülür. İki çeşit NPSH vardır: NPSHR, pompa karakteristik eğrisinde görünen ve pompa emişindeki kayıpları telafi edecek şekilde pompanın gerek duyduğu yüksekliktir. İkincisi, NPSHA; emme borularında, vanalarda, bağlantılarda vs. meydana sürtünme kaybı hesaba katıldığında sistemde mevcut olan kafadır. Her durumda, NPSHA (buhar basıncının üzerinde ölçülen) pompaya sıvının itilmesi için NPSHR'den yüksek olmalıdır. Bunun yapılmaması ise, düşük verime ve pompanın mekanik hasar görmesine ve bazı durumlarda da pompanın çalışmamasına yol açacaktır. NPSHA değerinde herhangi bir değişiklik öneriliyorsa NPSHR üzerindeki payının önemli bir şekilde azalmadığından emin olun. Özellikle akış değiştiğinde kesin gereklilikleri tespit etmek için pompa verim eğrisine bakın. Sorunuz olursa uygulamanız ile ilgili olarak izin verilen minimum pay konusunda bilgi almak için size en yakın Flowserve ofisi ile irtibata geçebilirsiniz. 3.4.5 Asgari sürekli stabil akış Pompanın asgari sürekli stabil akışı, Veri Tablosunda belirtilmiştir.



3.4.6 Asgari akış kontrolü Her halükarda, bir sistem içinde herhangi bir pompanın, asgari akış koşulu altında çalışmamasını sağlayan bir sistemin ve/veya kontrol mekanizmasının sağlanması müşterinin sorumluluğundadır. Çoğu zaman, sistemin ürünün çıkışının sağlayacak şekilde kendi akış aralığında çalışması nedeniyle böyle bir durum sıkıntı yaratmamaktadır. Basit bir yüksek basınç alarmı, işi durdurma ve/veya bypass kontrol mekanizmasından yararlanılabilir. Ancak, ürün talebi konusunda çok fazla esnekliklerin olduğu veya bir ürün sisteminin desteklenmesinde %100’ün üzerinde kapasiteli ünitelere ihtiyaç duyulduğu sistemlerde daha fazla özen gösterilmesi gerekir. 3.4.7 Isıl kontrol Ünitenin (cihazın) ısıl kontrolü; doğrudan ya da “bağlantılı” sıvı sıcaklıklarını okuyan ve söz konusu ünite makul ısı artışını yeniden oluşturana ve makul/normal süreler içerisinde elde edilmediği takdirde alarmı başlatana kadar ek akış yolları açarak buna göre yanıt veren ısıl sensörler ile sağlanmaktadır. (Yüksek limit, uygulamada üniteyi devre dışı bırakabilir.) 3.4.8 Basınç ve/veya akış kontrolü “Yüksek basınç limiti” veya “düşük akış limiti” gösterildiğinde ek akış yolları açarak ünitenin daha fazla akışta tutulmasını sağlayacak basınç ve/veya akış sensörleri kullanılabilir. Sistemin daha fazla akışa ulaşması durumunda, “düşük basınç limiti” veya “yüksek akış limiti” ayarı, bypass akış yolunun kapanmasına yol açabilir. Devirsel koşulları önleyecek sinyal yayılımı için gayret edilmelidir. 3.4.9 Azalan kapasitede çalıştırma

Veri Tablosunda belirtilen şekilde uzun süre asgari sürekli stabil akışın altında kapasitelerde çalışılması pompanın zarar görmesine yol açabilir.

4 KURULUM

Tehlikeli yerlerde işletilen cihazın, infilâka karşı korunma konusunda geçerli düzenlemelere uygun olması şarttır. 1.6.4 Muhtemel patlayıcı ortamlarda kullanılan ürünler başlıklı bölüme bakın.

4.1 Yer Pompa mutlak surette emme kaynağına en yakın yerde bulundurulmalıdır. Üniteyi (cihazı) pompalanacak sıvı kaynağına yakın bir yere kurun.

Emme ve tahliye boruları düzeni, mümkün mertebe sade olmalıdır. Yeri seçerken, çalıştırma işlemleri ve ayrıca parçaların sökülmesi ve muayene edilmesi de dâhil olmak üzere gerçekleşecek bakım işlemleri için yeterli alan ayrıldığından emin olun. Bir tür havai kaldıraca ihtiyaç duyulduğu için boşluk payı önemli bir unsurdur.

4.2 Parça montajı Motorlar gevşek bir şekilde temin edilmiş olabilir. Motorun, 4.5.2 nolu maddede ayrıntılı bir şekilde gösterildiği gibi pompaya takılmasını ve düzenlenmesini temin etmek montajı yapan kişinin sorumluluğundadır.

Dolgu işlemi yapılmadan önce, bu belgenin ayar bölümüne göre ilk bir ayar kontrolü yapılarak, tespit cıvatalarını veya makine ayağını değiştirmeden kaplin aralığının ve son ayarın yapılması sağlanacaktır. Taban plakasının taşıma sırasında hasar görmemesinin sağlanması açısından bu işlem gereklidir.

4.3 Temel (altyapı)

Pompa ünitelerini altyapılarına monte etmenin çok sayıda yöntemi mevcuttur. Doğru yöntem, pompa ünitesinin ebadına, yerine ve gürültü vibrasyon sınırlamalarına bağlıdır. Doğru alt yapısı ve kurulum şartına uyulmaması, pompanın arızalanmasına ve böylece garanti şartlarının dışına çıkılmasına yol açabilir. Temelin, pompa titreşimlerini önleyecek ve her noktadan taban plakasını her zaman destekleyecek kadar sağlam ve güçlü olması gerekir. En uygun temeller, betonarmeden yapılan temellerdir. Bunların, kurulumdan önce tam olarak dökülmesi ve iyice kuruyacak ve yoğunlaşacak şekilde yeterince beklenmesi gerekir. (Kullanıcı İş Talimatlarında yer alan) Genel Düzenleme Çiziminde; primer (birinci kat) betona doğru şekil verilmesini sağlayacak pompa taban plakası, ankraj cıvatasının yerleri, cıvataların boyları vs. gibi konularda genel bilgiler yer almaktadır. Primer betonda uygun boşluklar açıldığı takdirde ankraj cıvataları (Flowserve tarafından temin edilmemektedir - bkz. şekil 4-1) özel bir şablon ile ya da taban plakası ile yerleştirilebilir.



Şekil 4-1: Temel cıvatalarının asılmasında kullanılan şablon

Aşağıda yer alan Şekil 4-2’de; standart temel cıvataları yerine alternatif olarak kullanılabilecek bir temel cıvata düzenlemesi yer almaktadır. Altta uzantıların olduğu büyük pula dikkat edin. Cıvataya ve boru kovanına kaynaklanarak dönüşlerin önüne geçilmelidir. Taban plakasının çalışma rayı üzerinde belirtilen germe cıvatası uzunluğundan biraz daha fazla bir yer ayırın. İstenmediği takdirde fazlalık her zaman kesilebilir. Dolgu uygulanırken üst yüzeyin kaba bitmiş hali en iyi sonucu verecektir.

Şekil 4-2

4.3.1 Taban plakasının tesviye edilmesi Cihazı temelin üzerine yerleştirmeden önce temelin üzerini iyice temizleyin. Gevşek çimento parçacıklarını çıkarın ve dolgunun (harcın) iyice tutması için üst yüzeyi çizel (keski) ile pürüzlendirin. Kurulumun çelik yapı (platform) üzerinde yapılması durumunda, çelik yapının üstünün temizlendiğinden ve yağlandığından emin olun.

Tamponların API standardına göre gerekli görülen şekilde düzgün ve paralel olması için, taban plakasının, üzerinde bulunan tesviye vidaları ile ve taban plakasının, temel cıvatalarından sıkıştırılarak doğru bir şekilde tesviye edilmesi gerekir. (Tam ayrıntılı uygulama için API RP 686’nın 5. Bölümünde 3.9.4 nolu maddeye bakın)

Taban plakasını, pompalama elemanı ile kaldırmadan önce pompa ile sürücünün yarım manşonları arasından kaplin cıvatası ile ara parçalarının çıkarılması gerekir.

Cihaz doğrudan yapısal çelik bir yapıya monte edildiğinde, doğrudan ana yapı üyelerine, kirişlere ya da duvarlara mümkün mertebe en yakın bir yerde bulunmalıdır. Yüzeyin uygun olması için taban levhasının çelik çerçeveye cıvata ile sabitlenmesi ya da kaynaklanması gerekir.

Pompalama elemanı ile kaldırılan taban plakasını, temin edilmiş olan tüm kaldırma halkaları ile çekin. (2.3.1 nolu maddeye bakın.) Taban plakası ile beraber verilmiş her bir taban plakası vidalı krikosunun altına yerleştirilecek yeterli sayıda çelik plaka hazırlayın. Plakanın amacı, altındaki betonu parçalamadan vidanın yükünü yaymaktır.

Şekil 4-3 Ürün ile verilmemiştir

4.3.2 Takoz ya da ayar sacı kullanarak taban plakasının tesviye edilmesinde izlenen yöntem a) Pompanın işlenen yüzeyleri ile sürücü tamponları

üzerinde tornacı tesviyesi kullanarak taban plakasının tesviye edilmesini sağlayın. Her bir tespit cıvatası altında ayar saçı kütlesinin kalınlığını ayarladığınızda en iyi tesviye sonucunu elde edersiniz. Ürün ile verilen taban plakası vidalı krikosunu kullanarak ya da uygun bir kaldıraç ile kaldırarak ya da düşük seviyede bir hidrolik kriko kurarak taban plakasını dikkatlice kaldırmaya çalışın.

b) Ayar saçı kütlesinin kalınlığını ayarlayın ve taban plakasını indirin.

c) Taban plakası, hem düzgün hem de eşit hale gelene kadar her bir cıvata pozisyonunda bu uygulamayı mantıklı bir şekilde tekrar edin. Çoğu cihazda azami 0.40 mm/m uzunluk (0.005 in./ft) olmak üzere en uygun sonuç 0.25 mm/m’dir (0.0035 in./ft).

Şablon

Temel cıvatası

Harç için kaba beton

Kaba beton yüzey üzerinde yeterince germe vidası boyu

kadar yeterli yer bırakın

Betonu dökerken cıvata etrafına da

kalan betondan sürün

Boru kovanı ankraj cıvatasının üç katı çapında olacaktır

Dönmemesi için cıvata ile boru kovanının altına

büyük bir bijon pulunu

kaynak ile yerleştirin



d) Kurulumun (platform gibi) çelik yapılarda yapılacak olması durumunda; fazladan şu adımları izlemeniz gerekir:

Önceden ayarlanmış sivri uçlu bir pim kullanarak taban plakasının destek tamponlarının bağlantı deliklerini taban levhasına işaretleyin

Pompa kızağını kaldırıp hareket ettirin.

Taban levhasının tespit deliklerini delip açın

Taban levhasının tespit delikleri, taban plakasının destek tamponlarının bağlantı deliklerinin üzerine gelecek şekilde pompa kızağını yerine koyun

Cihazı daha önceden olduğu şekilde tesviye edin (a, b ve c maddelerine bakın)

e) Taban levhası düzgün seviyeye getirildiğinde, temel cıvatalarını güvenli olacak şekilde aşağı çekin veya çelik bir yapıda kurulacak ise tespit cıvatalarını sıkın. Bu taban plakasını hareket ettirmiş olabilir, o yüzden seviyelere tekrar kontrol edin.

(4.5 nolu maddede olduğu gibi) taban plakasına dolgu yapılmadan önce şaft ayarının yapılabildiğinden emin olun.

4.4 Dolgu Taban plakasının tesviye edilmesi işleminden sonra 4.4 nolu şekilde de göreceğiniz şekilde temelin etrafında bir set oluşturun. Dolgu işleminden sonra taban plakasının altındaki tesviye takozlarının çıkarılıp çıkarılmaması tercih meselesidir. Takozları çıkarmak istemiyorsanız, dolgu malzemesini dökmeden önce yerlerini dikkatlice işaretleyin.

Dolgu yapmadan önce taban plakasının işlenmiş tamponlarını her iki yönde eşitleyin ve yüzeysel olarak bir şaft/kaplin ayarı yapın. Dolgu yerleştirildikten sonra yukarıda belirtilen işlem tam anlamıyla yerine getirilmediği takdirde ayar mümkün olmayacaktır. 4.4.1 Tamamı doldurulmuş taban plakaları

Şekil 4-4

İyi, yüksek dirençli, büzülmeyen bir dolgu karışımı kullanın ve imalatçının talimatlarına göre yerleştirin. Taban plakasında yer alan delikler, bir taraftan havalandırma deliği vazifesi görürken bir taraftan da dolgu malzemesinin dökülmesini ve karıştırılmasını sağlamaktadır. Dolgu malzemesinin doğru bir şekilde dağılması için karıştırarak taban plakasının altını doldurun. Dolgu malzemesinin, taban plakasının kenarlarının altına eşit bir şekilde dağıldığından emin olun.

Dolgu işlemini yaparken taban plakasını titretmeyin; taban plakasının, doğru bir şekilde havalandırıldığından ve ses yansıtma sorunlarının olmaması için tüm alanlara yayıldığından emin olun. Dolgunun, iyice sertleşmesi ile beraber istediğiniz takdirde seti ve takozları çıkarın ve çıkarıldıkları delikleri dolgu malzemesi ile doldurun.

Seviye setin üst kısmına ulaşana kadar dolgu malzemesini dökün. Kalan dolguyu da tamamlarken harcın taşmaması için yeterince kurumasına izin verin. 4.4.2 Dolgu işlemi için tasarlanmayan ancak beton temellere yerleştirilecek taban plakası Taban plakası için bir dolgu işlemi yapılmayacak, ancak sadece kapama (sızdırmazlık) işlemi yapılacaktır. (Bkz. şekil 4-5 ve 4-6.) Genel Düzenleme Çiziminde de belirtildiği gibi hazırlık sırasında sızdırmazlık işleminin yapılabilmesi için bir takım açıklıkların olması şarttır. Açıklıkların oluşturulması için kullanılan blokların sızdırmazlık işleminden sonra çıkarılması gerekir. Tahliye açıklığının elde edilmesi için blokların taban plakasının uzunlamasına kirişinden daha geniş olması gerekir.

Şekil 4-5

DAM

CONCRETE

LEAVE TOP OF

FOUNDATION ROUGH

DO NOT FINISH

WITH TROWEL

FINISHED GROUT

GROUTING 1 TO 2

INCHES DEEP

Not supplied

BLOCK TO BE REMOVED

AFTER THE SEALING

Tamamlanmış dolgu

Temelin üst kısmını pürüzlü bırakın. Mala ile işlem

yapmayın

Set 1 in. ilâ 2 in. (2.5 cm ilâ 5 cm) derinliğinde dolgu

Beton

Ürün ile verilmemiştir

Sızdırmazlık işleminden sonra çıkarılacak blok



Şekil 4-6

4.5 İlk ayar 4.5.1 Isıl genleşme

Normalde pompa ile motorun, ortam sıcaklığında ayarlanması ve işlem sıcaklığında da ısıl genleşmeyi sağlayacak şekilde düzeltilmesi gerekir. Yüksek sıcaklıklarda sıvının söz konusu olduğu pompa kurulumlarında, ünitenin gerçek işlem sıcaklığında çalıştırılması ve kapatılması ve ayarın hemen kontrol edilmesi gerekir. 4.5.2 Ayar yöntemleri

Pompa ile sürücünün elektriksel izolasyonunun yapılmasını ve yarım kaplinlerin bağlantılarının çıkarılmasını sağlayın.

Ayar kontrol EDİLMELİDİR. Pompa, fabrikada ayarlanacak olsa da, bu ayarın taşıma ya da elleçleme sırasında bozulması muhtemeldir. Gerekirse, motoru pompaya göre ayarlayın, pompayı motora göre değil. 4.5.2.1 Şaft/kaplin ayarı

İşlemin başarılı olması için şaft ayarının doğru olması gerekir. Şaftın sapması; hızlı aşınmaya, gürültüye, titreşime veya özellikle cihazın hasar görmesine yol açabilir. Şaftların, bu maddede belirtilen limitlere göre ayarlanması gerekir.

Tek bir yönde yapılan ayarı düzeltmek için yapılacak bir düzenleme, ayarın başka yönde olacak şekilde değişmesine yol açabilir. Herhangi bir ayarlama yaptıktan sonra tüm yönleri mutlak surette kontrol edin. Bağlı cihaz; şaft, yatak ve kaplinde olabilecek gereksiz gerilmeleri en aza indirecek şekilde ayarlanmalıdır. Esnek kaplinler, fark edilen sapmaları

telafi etmeyecektir. İşlem sırasında taban plakasının/temelin çökmesine ve titreşmesine yol açan temel oturması, ısıl genleşme ya da nozıl yükleri, kaplinde tam sapma özelliğinin olmasını gerektirebilir. İki tür şaft sapması bulunmaktadır: açısal ve ofset. Bu bağlamda iki set ölçüm ve düzeltme yapılması gerekmektedir. Yatay ve dikey düzlemlerde her iki sapma da gerçekleşebilir ve çoğu uygulamada mevcuttur. A) Açısal sapma Açısal sapmada, şaftların merkez hatları birbiri ile kesişir, ancak aynı eksen üzerinde değildir.

Şekil 4-7: açısal sapma

B) Ofset sapma Ofset sapmada ise, şaftın merkez hatları paraleldir, ama birbiri ile kesişmez.

Şekil 4-8: ofset sapma

Şekil 4-9: ofset ve açısal sapma kombinasyonu

4.5.2.3 Ayar ile ilgili uygulama Fabrikada motor ayağının altına ayar saçı ekleyerek ya da çıkararak ve aynı zamanda gerektiğinde motoru yatay konumda taşıyarak ayar yapılmış olur. Ayarın yapılamadığı bazı durumlarda yukarıda bahsedilen işlemi yeniden başlatmadan önce pompayı hareket ettirmek gerekecektir. Bir cihaz takıldığı sırada fabrika ayarının yeniden yapılabilmesi için dikkatli bir kontrol işleminden geçmesi gerekir.

TOP OF FOUNDATIONPRIMARY

CONCRETE

SEALINGSızdırmazlık

Temelin üst kısmı

Primer beton



Sürücü ve hareket eden şaftların ayarının kontrolü sırasında gerçekleşecek uygulama aşağıdaki gibidir: 1) Kaplin göbeklerine maruz kalan kaplinlerin iki

yarısı arasında bulunan uzatma parçasını çıkarın. 2) Kesit resmi üzerinde gösterilen veya kaplin

göbeği üzerinde yer alan ebatlar ile karşılaştırarak kaplinin iki yarısı arasındaki boşluğu kontrol edin. Gerekli ayar için çalışan makineden ziyade sürücüyü hareket ettirin.

Elektrik motorda kaymalı yataklar olduğunda motorun, manyetik merkez hattında çalışacak şekilde ayarlandığından emin olmanız gerekir. Motorun, manyetik merkezinde çalışmaması durumunda, ortaya çıkan ekstra eksenel kuvvet, pompanın basınç yatağına aşırı yük yapabilir. Manyetik merkezde boşluğun rotor ile kontrol edilmesi gerekir. (Motor imalatçısı talimatlarına bakın.)

Ayrıntılı bilgi için motor kılavuzuna bakın. 3) Kaplin somunu ya da çekme deliklerini

kullanarak, çalışan makine ile sürücü kaplin göbekleri arasındaki boşluğa kadar uzanacak yeterlilikte elverişli bir uzatma kolu ya da mesnedi, çalışan makinenin yarı kaplini üzerine yerleştirin.

4.10 nolu şekilde görüleceği üzere, mesnede, sürücünün yarı kaplinin dış çapına dayanan prob vasıtasıyla bir ölçme saati kullanın. Açısal ayar için ölçme saatinin, her zaman aynı noktaya dayandırıldığından emin olarak sürücü ile hareket eden şaftları birlikte döndürün. Her bir çeyrek dönüşte ölçümleri alın.

Paralel ayar için ise sürücünün yarı kaplinin dış çapına dayanan prob vasıtasıyla hareket eden şaftı döndürün. Her bir çeyrek dönüşte ölçümleri alın. Aşağıdaki değerlere ulaşılana kadar sürücüyü çıkarıp yerini değiştirin:

Ayar işlemi başlamadan önce yataklar ön yağlama işleminden geçene kadar sürücü ve hareket eden şaftlar döndürülmemelidir.

4) Mesnedi ters çevirip açısal ve paralel ölçüm kontrolleri yaparak ayarı yeniden kontrol edin.

Dar flanşlı kaplinler için, gerek paralel gerekse açısal ayarı kontrol etmek için şekil 4-10’da gösterildiği gibi bir ölçme saati kullanın. (Ayrıntılı ayar işlemi için API RP686’ya bakın.)

Çalışma sıcaklığında izin verilen maksimum yanlış ayar değeri Paralel 0.05 mm (0.002 in.) TIR Açısal 0.05 mm/100 mm (0.0005 in./in.)

Şekil 4-10

Kalın flanşlı ve ara parçası olmayan kaplinli pompalar, kaplin gövdelerinin dış çapında bir cetvel kullanmak ve kalınlık ölçeği, ölçüm takozu ya da kaliper kullanarak makine ile işlenmiş yüzeyler arasındaki boşluğu ölçmek suretiyle ayarlanabilir.

(Şaft uçlarından birine sabitlenmiş) bir düğme, normalde eksenel pozisyonu sabitlemek için motor ve pompa şaftı uçları arasında yer alır.

Boru sistemini aşağıdaki şekilde tamamlayın ve sürücüyü bağlamadan ve mevcut rotasyonu kontrol etmeden önce Son şaft ayar kontrolü başlıklı 4.7 nolu maddeden itibaren İşletmeye alma, başlatma, çalıştırma ve durdurma başlıklı 5. maddeye kadar (5. madde de dâhil olmak üzere) tüm maddelere bakın. 4.5.3 Ayar saçları Cihaz ayağı ile montaj yüzeyi arasındaki ayar saçlarının temiz ve kuru olması gerekir. Bu özellikle pompalar belli bir süre çalıştırıldığında ve yeniden ayarlanması gerektiğinde önemli bir unsurdur. Su, kir ve pas, zamanla ayar saçı kütlesinin yüksekliğini değiştirebilir. Cihazın tertibat ayağına olan ağırlığını desteklemek için ayar saçlarının yeterince büyük olduğundan emin olmalısınız. Çok ince ayar saçı kullanmayın, zira bunlar tertibatın gözenekli olmasına yol açabilir. Ayar saçlarının hesaplanan kalınlığını artırmak ya da düşürmek için cihazı dikey olarak hareket ettirin. Tespit cıvatalarını istenen değerlere gelecek şekilde sıkın.

Şekil 4-11: önerilen ayar saçı dizaynı

4.5.4 Kaplinin montajı a) Kaplini bu kılavuzun ekinde yer alan imalatçı

talimatlarına göre monte edin. b) Kaplin muhafazalarını yerleştirin.



4.5.5 Sıcak ayar kontrolü

Gerek pompa gerekse sürücü, işlem sıcaklığına ulaştığı zaman yükselebileceği için şaftların ayarı yapılırken bu genleşmenin hesaba katılması gerekir. Pompa ile sürücünün takribi artışı için kesit resmine bakın. Sürücü imalatçısı talimatlarına bakın. Sürücü ile pompa, normal işlem sıcaklıklarına gelecek şekilde ısıtıldıktan hemen sonra son bir ayar kontrolünün (sıcak kontrol) yapılması gerekir. Ünite, sadece normal çalışma sıcaklığı ile şartlarını sürdürecek yeterli bir sürede çalıştırıldıktan sonra sıcak kontrol yapılabilir. Cihazın, doğru bir şekilde soğuk ayarı yapıldığı takdirde, paralel sapma, çalıştırma sırasında 4.5.2.3 nolu maddede belirtilen limitler dâhilinde olacaktır. Aksi takdirde ayarları yapın. 4.5.6 Kurulum kontrol listesi a) Taban plakası düzgün hale getirildi mi? b) Taban plakasına dolgu yapıldı mı – temel

cıvataları kontrol edildi mi? c) Şaft/kaplin ayarı yapıldı mı? d) Borular kuruldu mu – hava deliği, sayaç, vana,

emme filtresinin yerleri doğru mu? e) Uygun sızdırmaz contalar yerine gelecek şekilde

tüm flanş cıvataları iyice sıkıldı mı? f) Şaft/kaplin ayarını tekrar kontrol edin. g) Kaplin muhafazası doğru bir şekilde yerleştirildi mi? 4.5.7 Ayar kontrolünün yapılması gereken durumlar 1) Taban plakasının bükülmediğinden emin olmak

için dolgu işleminden önce. 2) Ayar işlemi ilk kez tamamlandığında dolgu

işleminden sonra. 3) Emme ve tahliye borularının sabitlenmesinden

sonra. 4) Cihazlar işlem sıcaklığında iken. Fabrikada monte edilmiş cihazlarda motorda sabitleme pimi takılı değildir. Motorun ve sonrasında pompanın sabitleme pimi ile tutturulması, çalışma sıcaklığında cihazın başarılı bir işlemden geçmesinin ardından gerçekleşebilir, kaplinin iki yarısının ayarının yeniden kontrol edilmesi ise bunun yeterli olduğunu gösterir.

Dönen cihazın etrafında herhangi bir bakım, muayene, onarım ya da temizlik işlemine girişmeyin. Böyle bir işlem, cihazı çalıştıran personelin yaralanmasına yol açabilir.

Pompa üzerinde herhangi bir muayene ya da onarım işlemine başlamadan önce, cihazın yeniden çalıştırılmaması ve pompada hizmet gerçekleştiren personelin yaralanmaması için sürücü kontrollerinin “off” (kapalı) konumunda, kilitli olması ve etiketli olması gerekir.

4.6 Borular

Pompayı kesinlikle boru desteği şeklinde kullanmayın. 4.6.1 Genel Bu üniteler, özel servis şartlarına uygun temin edilmektedir. Hidrolik sistemdeki değişiklikler, performansı olumsuz etkileyebilir. Söz konusu değişiklikler özellikle emme basıncının düşmesine yol açarsa ya da sıvı sıcaklığı artarsa böyle bir durum gerçekleşir. Sorun olduğu takdirde Flowserve ile irtibata geçin. Emme ve tahliye borularının; büyük ebatta olması, doğrudan çalıştırıldığında kurulması ve dirseklerin minimum düzeyde olması gerekir. Emme hatlarında çift dirsek oluşmasından sakınılmalıdır ve boru çapının 7 ila 10 katına eşit bir akış uzunluğunun, doğrudan emiş ağzının yukarı akış yönünde olması istenir. Borulardaki sürtünme hasarlarını ve hidrolik gürültüyü en aza indirmek için emme ve tahliye pompasında bir ya da iki boy daha büyük olan boruları seçmek iyi bir uygulamadır. Genelde ana boru hattı hızı, emme borusunda 2 m/s (m/sn) (6 ft/sec) ve tahliye borusunda 3 m/s (m/sn) (9 ft/sec) üzerine çıkmamalıdır.

Ağızda aşırı yük oluşmaması, pompa/ sürücü ayarının yapılması ve borunun neden olacağı titreşimlerin önlenmesi için pompanın dışındaki boruların desteklenmesi için önlem alınması gerekir. Pompanın gerekli NPSH’inden (Net Pozitif Emme Yüksekliği) daha yüksek olması gereken mevcut NPSH değerini göz önünde bulundurun. Pompa flanşlarında izin verilen maksimum kuvvet ve momentler, pompa ebadı ve türüne göre değişiklik gösterir. Yanlış ayar yapılması, yatakların ısınması, kaplinlerin ısınması, vibrasyon ve pompa gövdesinin arızalanması durumunda aşırı olabilecek bu kuvvet ve momentleri en aza indirmek için aşağıdaki hususların kesinlikle yerine getirilmesi şarttır:

Aşırı olabilecek harici boru yükünü önleyin

Kesinlikle boruları, pompa flanş bağlantılarına baskı uygulamak suretiyle çekmeyin

Genişletme contalarını takmayın; böylece bunların kuvveti, dâhili basınçtan dolayı pompa flanşını etkiler

Boru ve teçhizatın, kullanımdan önce temizlendiğinden emin olun.

Tehlikeli sıvı borularının, pompa çıkarılmadan önce pompa temizliğine izin verecek şekilde düzenlendiğinden emin olun.



4.6.2 Emme boru sistemi a) Giriş borusu, pompa giriş deliğinden bir ya da iki

boy daha büyük olmalı ve boru dirsekleri mümkün mertebe yarıçapı (radyus) kadar geniş olmalıdır.

b) Emme borusunda hava boşluklarının olmamasına dikkat edin. (Hava deliği şarttır.)

c) Boru redüktörleri maksimum olarak toplam 15 derece dağıtma açısına sahip olmalıdır.

d) Sadece düz kenarı üstte olacak şekilde eksentrik (salgılı) redüktörleri kullanın.

e) Akış, gürültü ve yıpranmayı en aza indirmek amacıyla homojen bir şekilde emme pompasına girmelidir.

f) Emme hattında bir geçit vanası kullanılması önerilir. g) Çok fazla yabancı maddenin olabileceği durumlar

dışında giriş borularında filtre kullanılması önerilmez. Kullanılan giriş filtrelerinde ise, net bir “boş alan” olması gerekir. (Bkz. madde 4.6.2.1.)

4.6.2.1 Emme filtresi Pompa dişlisine yabancı maddelerin girmemesi için emme borusuna geçici bir filtre yerleştirilmesi önerilir. Emme filtresini yerleştirmek amacıyla ayar tıkaçları ile yeterli büyüklükte bir boru makarası kullanılmalıdır. Filtrenin, mümkün mertebe pompaya çok yakın olacak şekilde kurulması gerekir. Filtrenin açık alanı, pompa giriş alanının minimum 1/3 oranında olmalıdır. Ünite çalıştırıldığı zaman, basınç ölçerler, filtrenin her iki tarafına monte edilmelidir; böylece filtrede basınç düşüşleri ölçülebilir.

Şekil 4-12: tipik geçici emme filtresi

Basınç ölçerler, ekranın her iki tarafına monte edilmeli; böylece ekranda basınç düşüşleri ölçülebilir. Ünite çalıştırılmaya başladığında, ekranın her bir tarafındaki ölçerlerin dikkatli bir şekilde izlenmesi gerekir. İki ölçer arasında diferansiyel basınçtaki bir artış, ekranın, kir ve kabuk ile tıkanmaya başladığını gösterir. Pompa, bu noktada kapatılmalı ve ekran temizlenmeli ve/veya değiştirilmelidir.

Emme hattına bir makara parçası monte edilmelidir; böylece emme filtresi, filtre ile pompa arasına monte edilmeli ve bir basınç ölçer ile çıkarılmalıdır.

4.6.2.2 Bypass hattı

Düşük akışta çalıştırma, pompanın beygir gücünün sıvıyı ısıtmasına yol açar. Buharlaşmanın ve daha sonrasında pompanın zarar görmemesi için bypass yapılması gerekebilir. Bypassa gerek olup olmadığını tespit etmek için yerel bir Flowserve şubesine başvurun. Belirtilenden daha düşük akışta sürekli çalıştırılması mekanik hasarlara yol açabilir. 4.6.3 Tahliye boru sistemi a) Pompanın tahliye borusuna bir kontrol vanası ve

geçit vanası yerleştirin. Pompa durdurulduğu zaman kontrol vanası aşırı basınç karşısında pompayı koruyacak ve pompanın geriye doğru hareket etmesini önleyecektir. Geçit vanası ile pompa nozılı arasında muayene edilmesini sağlayacak bir kontrol vanasının yerleştirilmesi gerekir. Pompayı emme yönünde kesinlikle kısmayın ve bir vanayı doğrudan pompa girişinin ağzına yerleştirmeyin.

b) Boru redüktörleri maksimum olarak toplam 15 derece dağıtma açısına sahip olmalıdır.

4.6.4 Tahliye (dren) ve hava delikleri Pompa gövdesinden tahliye ve havalandırma, uygun bir atık noktasına sevk edilmelidir. 4.6.5 Mekanik salmastralı pompalar Devir daim gereken tekli salmastralar, genelde zaten monte durumda olan pompa gövdesinde yardımcı borular ile beraber temin edilir. Flowserve’in sızdırmazlık bağlantılarında kullandığı semboller aşağıda açıklanmıştır:

Q - aniden soğutma (quench) F - boşaltma (flush) D - tahliye çıkışı (drain outlet) BI - bariyer sıvısı içeride (barrier fluid in) BO - bariyer sıvısı dışarıda (barrier fluid out)

Harici yıkama ya da yardımcı aniden soğutma işlevi gerektiren tekli sızdırmazlıklar, özel bir besleme kaynağına bağlanmalıdır. İkili sızdırmazlıklarda ise, pompalanan sıvı ile uyumlu bir bariyer sıvısı kullanılması gerekir. Arka arkaya olan ikili sızdırmazlıklarda, bariyer sıvısının, iç sızdırmazlığın pompa tarafında bulunan maksimum basıncın üzerinde en az 2 barlık basınçta olması gerekir. Bariyer sıvısının basıncının, sızdırmazlığın atmosferik taraftaki sınırlamalarının üzerinde olmaması gerekir. Toksik hizmetlerde ise bariyer sıvısı güvenli bir alanda temin edilmeli ve boşaltılmalıdır. Özel bilgiler için mekanik salmastra üreticisinin talimatlarına bakınız.

Flow

40x40 wire mesh 4x4 wire mesh

Akış

40x40 tel örgü 4x4 tel örgü



4.6.6 Son kontroller Emme ve tahliye borularında tüm cıvataların sıkılmış olup olmadığını kontrol edin. Ayrıca tüm temel cıvatalarının ve tali hatların sağlam olup olmadığını da kontrol edin.

4.7 Son şaft ayar kontrolü Boruları pompaya bağladıktan sonra şaftı elle defalarca çevirin ve tüm parçaların serbest olduğundan ve birbiri ile temas etmediğinden emin olun. Kaplindeki gerilimin borulardan dolayı ortaya çıkmadığından emin olmak için kaplin ayarını daha önceden tarif edildiği şekilde yeniden kontrol edin. Boruda gerilme var ise, boruları düzeltin.

4.8 Elektrik bağlantıları

Elektrik bağlantıları, yerel ulusal ve uluslararası düzenlemelere uygun bir şekilde ehliyetli bir elektrik teknisyeni tarafından yapılmalıdır.

Elektrik bağlantılarının yapılmasında IEC60079-14’e uyumun ek bir şart olarak öngörüldüğü muhtemel patlayıcı alanlar ile ilgili AVRUPA BİRLİĞİ DİREKTİFİ konusunda bilgi sahibi olmanız önem arz eder.

Tesiste kabloların döşenmesi ve cihazın monte edilmesi ile ilgili olarak elektromanyetik uyuma ilişkin AVRUPA BİRLİĞİ DİREKTİFİ konusunda bilgi sahibi olmak önem arz eder. Kablolama/kurulum sırasında kullanılan tekniklerin, elektromanyetik emisyonları artırmadığından ya da cihazın, kabloların veya bunlara bağlı diğer aygıtların elektromanyetik bağışıklılığını düşürmediğinden emin olmak için ihtimam gösterilmelidir. Sorunuz olduğu takdirde bilgi almak için Flowserve’e başvurun.

Motorun kabloları, var ise, sıcaklık, toprak kaçağı, akım ve diğer koruyucu aygıtlar da dâhil olmak üzere (genelde terminal kutusu içerisinde temin edilen) motor imalatçısı talimatlarına uygun bir şekilde bağlanmalıdır. Tanım etiketi kontrol edilerek güç kaynağının uygun olup olmadığı kontrol edilmelidir.

Acil durumlarda durdurma tertibatı takılı olmalıdır. Pompa ünitesine önceden bağlanmış olarak temin edilmemiş ise, kontrol aygıtı/starter (başlatıcı) içerisinde kontrol aygıtı/starter ile ilgili elektrik bilgileri de yer almalıdır. Kontrol aygıtı bulunan pompa setlerinde elektrik ayrıntıları konusunda ayrıca verilmiş olan kablolar şemasına bakın.

Motoru güç kaynağına bağlamadan önce 5.3 Dönüş yönü başlıklı maddeye bakın.

4.9 Koruma sistemleri

Özellikle pompanın, muhtemel patlayıcı bir alanda ya da tehlikeli bir sıvı maddenin elleçlendiği bir ortamda monte edilmesi halinde aşağıda yer alan koruma sistemlerinden istifade edilmesi önerilir. Sorunuz olduğu takdirde Flowserve ile irtibata geçin. Sistemin, pompanın, kapalı bir vananın karşısında ya da minimum sürekli ve güvenli bir akış altında çalışmasına olanak tanıması durumunda, sıvının sıcaklığının emniyetsiz bir düzeye yükselmemesi için bir koruma tertibatının takılması şarttır. Sistemin, pompanın kuru halde çalıştırılmasını ya da boşken hareket ettirilmesine izin verebileceği durumlarda, pompanın durmasını ya da çalıştırılmasını önleyecek bir güç monitörü takılmalıdır. Bu özellikle pompa ile tutuşabilir sıvı elleçleme işlemi yapıldığında söz konusudur. Pompadan ya da pompa ile ilgili sızdırmazlık sisteminden ürün sızıntısının tehlikeli bir duruma yol açması durumunda, uygun bir sızıntı algılama sisteminin takılması önerilir. Yataklarda aşırı yüzey sıcaklıklarının önlenmesi için sıcaklığın ya da vibrasyonun izlenmesi önerilir. (5.7.4 ve 5.7.5 nolu maddelere bakın.)

5 İŞLETMEYE ALMA, BAŞLATMA, ÇALIŞTIRMA VE DURDURMA Aşağıda belirtilen uygulamalar; pompanın çalıştırılmasında yer alan en önemli adımların ana hatları ile açıklaması şeklinde açıklanmıştır. Kuruluma özel hususlardan dolayı bu uygulamalarda yapılabilecek değişiklikler iyi mühendislik uygulamasına uygun olmalıdır.

Emme vanası kapalı iken kesinlikle pompayı çalıştırmayın. Pompayı sıvı ile doldurulup havalandırmadan kesinlikle çalıştırmayın. Bir sıvı kaynağı kullanmadan pompayı kesinlikle çalıştırmayın. Tahliye vanası kapalı durumda iken ya da asgari olarak belirtilen akış oranı altına düşülmüş ise pompayı kesinlikle çalıştırmayın.



Zaman zaman düşürülmüş kapasitede çalıştırma işlemine gerek duyulduğunda geri besleme hattının Flowserve önerilerine göre kurulması gerekir. Mümkün ise, sıvı sıcaklığındaki ani düşüşlerden dolayı olabilecek şiddetli ısıl darbeleri önlemeye çalışın. Pompalanan sıvının sıcak olması ya da kristalleşmeye maruz kalması durumunda çalıştırma işleminden önce pompayı muhakkak ısıtın. Çalıştırma işleminden önce üniteyi yağlayın. Kaplin muhafazaları yerine sabitlenene kadar üniteyi çalıştırmayın. Etikette belirtilen şartların dışına çıkarak pompayı çalıştırmayın. Pompanın çalıştırılması sırasında sıvının yüksek basınçlı bir noktadan düşük basınçlı bir noktaya akışını önlemek amacıyla havalandırma ve tahliye vanalarını kapalı konumda tutun. Dönen parçaların etrafında silme işlemi yapmayın. Olağandışı sesler çıkıyorsa ya da aşırı titreşim oluşuyorsa pompayı hemen emniyete alın.

5.1 Ön işletmeye alma işlemi İlk başlatma işlemi sırasında ve cihaz bakımdan geçtikten sonra aşağıda belirtilen adımların izlenmesi gerekir: a) Pompa montajı yapılmadan önce (cüruf, cıvata vs.

gibi) tüm kalıntıları çıkarmak için sistemin emme kısmını bol su ile temizleyin.

b) Pompanın ve boru sisteminin temiz olduğundan emin olun. Pompayı çalıştırmaya başlamadan önce, kurulum sırasında birikmiş olabilecek yabancı maddelerin çıkarılabilmesi için boru sisteminin iyice ters yıkama işleminden geçmesi gerekir. Sisteminizin kirlenmemesi için olabilecek tüm önlemleri alın.

c) Gerekirse emme filtresi takın. (Bkz. madde 4.6.2.1.)

d) Yatak muhafazalarını, doğru seviyeye kadar uygun yağ ile doldurun. Başlatma sırasında yeterli yağın olması için işleme başlamadan önce yataklara az miktarda yağ konmalıdır. (5.1.1 nolu maddeye bakın.)

e) Pompa rotorunun düzgün bir şekilde dönmesi için rotoru elle ya da kayışlı bir anahtar ile çevirin.

f) Doğru sızdırmaz boru sisteminin monte edildiğinden ve sistemin zarar görmediğinden emin olun.

Çoğu kartuş salmastrada, salmastra plakası ile sürücü manşonu arasında ara parçası bulunmaktadır. Ünite çalıştırılmaya başlamadan önce bu ara parçası çıkarılmalıdır.

g) Kaplin kurulumundan önce doğru dönüp dönmediğini kontrol etmek için iterek motoru çalıştırmaya çalışın. Dönüş doğru değil ise, dönüşün değiştirilmesi için uygun bağlantılar konusunda motor kılavuzuna bakın. (Değiştirmeden önce elektrik bağlantısını tamamıyla kapatın.)

h) Kaplinin, doğru bir şekilde ayarlandığından ve yağlandığından ve pompa ile sürücünün doğru sabitlendiğinden emin olun. (4.5 nolu maddeye bakın.)

Kaplin muhafazası güvenli ve doğru bir şekilde yerleştirilmeden cihaz (ünite) çalıştırılmamalıdır. Bu uyarıya uyulmaması, cihazı çalıştıran personelin yaralanmasına sebep olabilir.

i) Tüm cıvataların ve tapaların iyice yerine oturduğundan emin olun.

5.1.1 Yağlama Yatak yağlama işlemi; temin edilmiş olan yatak muhafazasına yağ halkası, atıcı (yağ atıcısı), yağlama yağı sistemi veya saf yağ püskürtücüsü ile gerçekleşen yağ dağıtımıdır. Sabit seviye yağlayıcısı, aksi belirtilmediği sürece (saf yağ püskürmeli yağlama işlemi için olanlar dışında) pompa ile beraber temin edilir. 5.1.1.1 Bilya-bilya yağlama Yatak muhafazasının rezervuarını doldurmaya başlamadan önce muhafazayı emniyet solventi ve kullanılacak yağlama yağı ile uyumlu yüksek derecede bir çalkalama (yıkama) yağı ile iyice temizleyin. Yağ seviyesinin, doğru seviyede muhafaza edilmesi gerekir: Yağın eksik olması, yatakların aşırı ısınmasına ve bozulmasına yol açabilir; ayrıca doğru seviyenin üzerine çıkılması da, labirent salmastralardan sızıntı olmasına neden olabilir. Sabit seviye yağlayıcısı, 5.1.2 nolu maddede TRICO yağlayıcısı için gösterildiği gibi cam rezervuarı destekleyen çapraz kolların yüksekliğini değiştirerek ayarlanabilir.



Şekil 5-1

Aşağıda belirtilen açıklamaya göre yağ dağıtımı, bir atıcı (ya da yağ atıcısı) ile sağlanır: Kovan yatağı ve basınç yatağının yan taraflarının yağlanması

Atıcı, yağı yağ haznesinden yatak muhafazasının duvarlarına serpiştirir

Yağ toplayıcısı yağı toplar ve bir delik içerisinden kovan yatağına ulaşır

Yatakların içerisine akan yağ daha sonra yağ haznesine döner

Şekil 5-2

Şekil 5-3

5.1.1.2 Kovan-bilya yağlama Yatak muhafazasının rezervuarını doldurmaya başlamadan önce muhafazayı emniyet solventi ve kullanılacak yağlama yağı ile uyumlu yüksek derecede bir çalkalama (yıkama) yağı ile iyice temizleyin. Yağ seviyesinin, doğru seviyede muhafaza edilmesi gerekir: Yağın eksik olması, yatakların aşırı ısınmasına ve bozulmasına yol açabilir; ayrıca doğru seviyenin üzerine çıkılması da, labirent salmastralardan sızıntı olmasına neden olabilir. Sabit seviye yağlayıcısı, 5.1.2 nolu maddede TRICO yağlayıcısı için gösterildiği gibi cam rezervuarı destekleyen çapraz kolların yüksekliğini değiştirerek ayarlanabilir. Aşağıda belirtilen açıklamaya göre yağ dağıtımı, bir yağ halkası ile sağlanır: Kovan yatağı ve basınç yataklarının yan taraflarının yağlanması

Yağ halkası yağ haznesinden yatak muhafazasının çeperlerine yağ serpiştirir


Şekil 5.4

Yağ seviyesi

Yağ seviyesi

Yağ

sev

iye

si

Yağ

se

viy

esi

Yağ

se

viy

esi



5.1.1.3 KTB yağlama Aşağıda belirtilen açıklamaya göre yağ dağıtımı, yüksek basınç sistemi ile sağlanır: Kovan yatağı ve basınç yataklarının yan taraflarının yağlanması

Yüksek basınçlı yağ, yatak muhafazasının deliğinden yataklara geçer


Şekil 5-5

5.1.2 TRICO yağlayıcı ayarı (standart) TRICO, sadece bilya-bilya yağlamada ve kovan bilya yağlamada kullanılır: a) Doğru seviyeyi belirlemek için taşırma tapasını

kullanarak muhafazanın üst kısmından doldurma işlemini başlatın.

b) Elle gevşetilip sıkıştırılan vidayı çıkarıp şişeyi alın. Yatak muhafazasındaki yağlayıcı bağlantısının merkez hattından 6 mm’lik (0.24 in.) üst çapraz kola doğru ölçüm yapın; bunu, şekil 5-6’de görüldüğü şekilde alttaki kolu tamamıyla aşağıya doğru indirerek yapabilirsiniz.

c) Şişeyi önerilen yağ ile doldurun ve tutucuya yerleştirin. Şişeyi çıkarın ve yatak muhafazasını, çapraz kol seviyesine kadar doldurmak için mümkün olduğu kadar çok kez ve şişede hava kabarcıkları oluşmayacak şekilde doldurmaya çalışın.

d) Şişeyi çıkarın ve yağ seviyesinin, yağlayıcı bağlantısının merkez hattından 6 mm (0.24 in.) mesafede olduğundan emin olun. Üst çapraz kolu gereken şekilde ayarlayın ve alt kol ile yerine sabitleyin.

Şekil 5-6

Rezervuarı kesinlikle havalandırma açıklığından doldurmayın. Sabit seviye yağ kontrolü, rezervuarda sabit seviyede yağ olmasını sağlar. Kontrol mekanizması, sadece gerekli seviyede olması gereken yeterli yağı besler. Sıvı sızdırmazlık prensibine göre çalışır, sadece rezervuar seviyesinin kolun (şankın) uç kısmındaki sıvı sızdırmazlığını kıracak yeterlikte düşük olması durumunda besleme gerçekleştirerek havanın şişenin içerisine girmesine olanak tanır. Rezervuarda, kolun (şankın) ucundaki deliği kapatacak yeterlilikte yağ olduğunda besleme işlemine son verilir. 5.1.3 Muayene Bilya-bilya ve kovan bilya yağlama işlemi için yatak muhafazasındaki yağ seviyesini günde en az bir kez kontrol edin. Yağ durumunu ise haftada en az bir kez kontrol edin. Yağ, her zaman yatağın ömründen daha önce aşınmasına yol açan kir ve nemden dolayı kirlenme ve kullanımdan kaynaklı tedrici bozulmalara maruz kalır.

Yağ ile yağlamalı pompalar için, yatak muhafazasını doğru seviyeye kadar gelecek şekilde doğru sınıf yağ ile doldurun (sabit seviye yağlayıcı şişesi [standart konfigürasyon] ya da [talep halinde monte edilen] sıvı seviye göstergesi).

Şekil 5-7: gözetleme camı (yağ göstergesi)



5.1.4 Yeniden Doldurma Yağı bilya-bilya ve kovan bilya yağlama işlemi için gereken şekilde yağlayıcıya yeniden doldurun. Yüksek sıcaklıklarda yağı yeniden doldurma işleminin daha sık gerçekleşmesi gerekebilir. 5.1.5 Yağın değiştirilmesi Yağ değiştirme sıklığı, pompa servis ve çevre koşullarına bağlıdır. Genelde, yatak muhafazasındaki yağın, ilk değiştirme işleminden sonra her 4 000 çalışma saatinde bir değiştirilmesi gerekir. 5.1.6 Yağlama özelliği İdeal yatak yağlama yağının, tamamıyla rafine edilmiş, nötr mineral yağı ve tercihan türbin tipinde yağlama yağı olması gerekir. Muhteviyatında serbest asit, klorür sülfür ya da az da olsa serbest alkali bulunmamalıdır. Yağın, 5.2 nolu maddede belirtilen fiziksel özelliklere uygun olması önerilir. 5.1.7 Yağ püskürtmeli yağlama 5.1.7.1 Saf yağ püskürtmeli yağlama Pompanın yatak muhafazasının, saf yağ püskürtmeli yağlama işlemi için hazırlanması durumunda yatak muhafazasında aşağıda belirtilen bağlantıların kurulmuş olması gerekir: Bilya-bilya yağlama

¼ in. NPT giriş bağlantısı

¼ in. NPT havalandırma bağlantısı

½ in. NPT tahliye bağlantısı Üstte bulunan bağlantılardan giriş ve çıkış borusunun tapalarını çıkarın. Üst açıklığa uygun bir yeniden gruplayıcı takın, hava deliği bağlantılarını açık bırakın, yağ gerikazanım tuzağını, alt açıklığa bağlayın ya da tahliye vazifesi görecek şekilde açık bırakın. (Ayrıntılı bilgi için şekil 5-8’e bakın.) Yağ halkası, atıcı ya da sabit seviye yağlayıcısı mevcut değildir.

Şekil 5-8a

Şekil 5-8b

5.1.7.2 Arındırılmış yağ püskürtmeli yağlama Pompanın yatak muhafazasının, arındırılmış yağ püskürtmeli yağlama işlemi için hazırlanması durumunda yatak muhafazasında aşağıda belirtilen bağlantıların kurulmuş olması gerekir: Bilya-bilya yağlama



½ in. NPT tahliye bağlantısı Kovan bilya yağlama – kovan yatağı

½ in. ilâ ¼ in. NPT adaptör yağ püskürtme giriş bağlantısı


½ in. NPT tahliye bağlantısı Kovan bilya yağlama – basınç yatağı



½ in. NPT tahliye bağlantısı Üstte bulunan bağlantılardan giriş ve çıkış borusunun tapalarını çıkarın. Üst açıklığa uygun bir yeniden gruplayıcı takın, hava deliği bağlantılarını açık bırakın, yağ gerikazanım tuzağını, alt açıklığa bağlayın ya da tahliye vazifesi görecek şekilde açık bırakın. Ayrıntılı bilgi için 5.8 ve 5.9 nolu şekillere bakın. Bu konfigürasyonda 5.1.1 nolu maddede de belirtildiği üzere atıcı ya da yağ halkası gibi dâhili parçalar ve arındırma işlemi için tasarlanmış özel bir sabit seviye yağlayıcısı bulunmaktadır.



Şekil 5-9a Şekil 5-9b

5.2 Pompa yağlayıcıları 5.2.1 Önerilen yağlayıcılar

San

trif

üj

po

mp

a y

ağ

lam

a Yağ

Yağ halkası veya tutucusu ya da arındırılmış yağ püskürtmeli yağlama

Saf yağ püskürtmeli yağlama

Yağlama servisi Bilyalı yatak

Tür Mineral yağ (petrol esaslı) Mineral yağ (petrol esaslı) Viskozite mm²/s 40 ºC [cSt] 46 68 100

Yağ sıcaklığı aralığı * ºC (ºF) -5 ilâ 75 (maks. 167) maks. 85 (185) -30 (59) ve üzeri Yaklaşık tüketim, sürekli işlem 0.12 l (¼ pint) /ay 0.12 l (¼ pint) /ay 0.12 l (¼ pint) /ay

Alıştırma süresi 500 saat 500 saat 500 saat İlk yağ değiştirme 500 saat 500 saat 500 saat

Sonraki yağ değiştirmeler 4000 saat 4000 saat 4000 saat Bir yıllık tüketim Yaklaşık azami 1.44 litre Yaklaşık azami 1.44 litre Yaklaşık azami 1.44 litre

DIN51502 ISO VG’ye göre nosu 46 68 100

Petr

ol Ş

irketl

eri

ve Y

ağ

layıc

ılar

BP BP Energol HL46 BP Energol HLP46

BP Energol HL68 BP Energol HLP68

-

CASTROL Perfecto T46 Perfecto T68 -

Elf TURBELF SA46 ELFOLNA DS46

TURBELF SA68 ELFOLNA DS68 -

Esso TERESSO 46 NUTO H46

TERESSO 68 NUTO H68 -

LSC (yağ püskürtme için) LSO 46 Sentetik yağ LSO 68 Sentetik yağ LSO 100 Sentetik yağ

Mobil Mobil DTE orta yağ

Mobil DTE15M Mobil DTE25

Mobil DTE ağır orta yağ Mobil DTE26 -

Q8 Q8 Verdi 46 Q8 Haydn 46

Q8 Verdi 68 Q8 Haydn 68

-

Shell Shell Tellus 01 C 46 Shell Tellus 01 46 Shell Turbo T46

Shell Tellus 01 C68 Shell Tellus 01 68 Shell Turbo T68

-

Texaco Rando Oil 46 Rando Oil HD B-46

Rando Oil 68 Rando Oil HD C-68 -

Toplam Azolla ZS46 Azolla ZS68 -

* Normalde yatak sıcaklığının stabilize olmasının 2 saati bulduğunu ve nihai sıcaklığın, ortama, r/min.’ya, pompalama sıcaklığına ve pompa ebadına bağlı olacağını unutmayın. Ayrıca bazı yağların asgari sıcaklık özelliğinin artmasına yol açabilecek ve (Mobil DTE13M gibi) 95 olarak alınan asgari makul endeksten daha yüksek Viskozite Endeksine sahip yağlar bulunmaktadır. Ortamın, -5 °C’den (-23 °F) daha düşük olduğu durumlarda sınıf (grad) kapasitesini mutlaka kontrol edin.

Yatak, dişli vs. yağlaması için normal tipte yağ yerine sentetik yağlayıcı (ateşe dayanıklı sıvı) kullanılacak olması durumunda, tüm sızdırmaz contaların ve yağlayıcı ile temas halinde olan O-halkalarının malzemesinin, yağlayıcı ile uyumlu olması gerekir. Normal sızdırmaz conta malzemeleri, sentetik yağlayıcıların içerisine daldırıldığı zaman genellikle ya şişer ya da bozulur: Ayrıca, rezervuar ve yatak haznelerin iç çeperlerindeki normal boyalar da sökülür.

Saf yağ püskürtmeli yağlama yapılması durumunda, yağlama yağının, pas ve oksidasyona karşı korumalı olması, rasgele püskürtmeyi baskılaması ve iyi ticari uygulamalarına göre üretilmiş olması gerekir. Viskozitenin ISO VG 100 olması gerekir. Önerilen yağ tedarikçisi firmaların adları önceki listede olduğu gibidir.



5.2.2 Önerilen dolum miktarları 5.2.2.1 Bilya-bilya

Yatak muhafazasının

ebadı *

Yatak nosu Sürücü ucu tarafı Sürücü ucu olmayan tarafı

Radyal yatak Basınç yatağı Tüketim Kapasite Tüketim Kapasite

Püskürtme l/min (gal/m)

Yağ cc/min (in.

3/m) l (oz) Püskürtme

l/min (gal/m) Yağ

cc/min (in.3/m) l (oz)

E 0 H 2308 2 x 7308 2.0 (0.6) 0.008 (0.0005) 0.3 (10.1) 4.0 (1.1) 0.016 (0.0010) 0.3 (10.1)

E 1 H 2310 2 x 7310 2.50 (0.7) 0.010 (0.0006) 0.5 (17.0) 5.00 (1.3) 0.020 (0.0012) 0.95 (32.1)

E 2 H 2312 2 x 7312 3.00 (0.8) 0.012 (0.0007) 0.5 (17.0) 6.00 (1.6) 0.024 (0.0015) 0.95 (32.1)

E 5 H 2315 2 x 7315 3.75 (1.0) 0.015 (0.0009) 0.95 (32.1) 7.50 (2.0) 0.030 (0.0018) 0.95 (32.1)

E 6 H 2317 2 x 7317 4.25 (1.1) 0.017 (0.0010) 0.95 (32.1) 8.50 (2.3) 0.034 (0.0021) 0.95 (32.1)

E 7 H 22320CC/W33 2 x 7320 5.00 (1.3) 0.020 (0.0012) 1.1 (37.2) 10.00 (2.6) 0.040 (0.0024) 1.5 (50.7)

E 8 H 22324CC/W33 2 x 7324 6.00 (1.6) 0.024 (0.0015) 1.1 (37.2) 12.00 (3.2) 0.048 (0.0029) 1.5 (50.7)

E 8.5 H 22226CC/W33 2 x 7226 6.50 (1.77) 0.026 (0.0016) 1.1 (37.2) 13.00 (3.4) 0.052 (0.0032) 1.5 (50.7)

E 9 H 22228CC/W33 2 x 7228 7.00 (1.9) 0.028 (0.0017) 0.7 (23.7) 14.00 (3.7) 0.056 (0.0034) 0.7 (23.7)

* Yatak muhafazasının ebadı, yağlayıcının karşı tarafında bulunan yatay merkez hattındaki muhafazanın üzerinde bulunan yazılı tanıtıcı işaretlerden ve basınç yatağının yan kısmında yer alan etiketten görülebilir.

5.2.2.2 Kovan bilya

Yatak muhafazasının

ebadı *

Yatak nosu Sürücü ucu tarafı Sürücü ucu olmayan tarafı

Radyal yatağı iç çapı mm Basınç yatağı

Tüketim Kapasite Tüketim Kapasite Püskürtme

l/min (gal/m) Yağ

cc/min (in.3/m) l (oz) Püskürtme

l/min (gal/m) Yağ

cc/min (in.3/m) l (oz)

ES 0 H 40 2 x 7308 2.0 (0.6) 0.008 (0.0005) 0.8 (27.0) 4.0 (1.1) 0.016 (0.0010) 1.5 (50.7)

ES 1 H 50 2 x 7308 2.0 (0.6) 0.008 (0.0005) 1.0 (33.8) 4.0 (1.1) 0.016 (0.0010) 2.0 (67.6)

ES 2 H 60 2 x 7312 3.00 (0.8) 0.012 (0.0007) 1.5 (50.7) 6.00 (1.6) 0.024 (0.0015) 2.75 (93.0)

ES 5 H 80 2 x 7312 3.00 (0.8) 0.012 (0.0007) 1.5 (50.7) 6.00 (1.6) 0.024 (0.0015) 2.75 (93.0)

ES 6 H 90 2 x 7312 3.00 (0.8) 0.012 (0.0007) 1.5 (50.7) 6.00 (1.6) 0.024 (0.0015) 2.75 (93.0)

ES 7 H 100 2 x 7317 4.25 (1.1) 0.017 (0.0010) 3.0 (101.4) 8.50 (2.3) 0.034 (0.0021) 7.0 (236.7)

ES 8 H 120 2 x 7317 4.25 (1.1) 0.017 (0.0010) 3.0 (101.4) 8.50 (2.3) 0.034 (0.0021) 7.0 (236.7)

ES8.5H 130 2 x 7317 4.25 (1.1) 0.017 (0.0010) 4.0 (135.3) 11.00 (2.9) 0.044 (0.0027) 9.0 (304.3)

ES 9 H 140 2 x 7222 5.50 (1.4) 0.022 (0.0013) 4.0 (135.3) 11.00 (2.9) 0.044 (0.0027) 9.0 (304.3)

* Yatak muhafazasının ebadı, yağlayıcının karşı tarafında bulunan yatay merkez hattındaki muhafazanın üzerinde bulunan yazılı tanıtıcı işaretlerden ve basınç yatağının yan kısmında yer alan etiketten görülebilir.

5.2.2.3 KTB

Yatak muhafazasının ebadı *

Anma (nominal) hızı dakika/devir

Yatak nosu Yağ kapasitesi

Radyal yatağı iç çapı mm

Basınç yatağı Sürücü ucu tarafı l/min (gal/m)

Sürücü ucu olmayan tarafı l/min (gal/m)

EK 0 H 1 500

40 4 0.9 (0.2) 1.9 (0.5)

1 800 1.0 (0.3) 3.0 (0.8)

EK 1 H 1 500

50 4 0.9 (0.2) 1.9 (0.5)

1 800 1.0 (0.3) 3.0 (0.8)

EK 2 H 1 500

60 5 1.0 (0.3) 4.2 (1.1)

1 800 1.1 (0.3) 5.1 (1.4)

EK 5 H 1 500

80 5 1.4 (0.4) 4.6 (1.2)

1 800 1.7 (0.5) 5.7 (1.5)

EK 6 H 1 500

90 5 1.7 (0.5) 4.9 (1.3)

1 800 2.0 (0.5) 6.0 (1.6)

EK 7 H 1 500

100 5 2.0 (0.5) 5.2 (1.4)

1 800 2.4 (0.6) 6.4 (1.7)

EK 8 H 1 500

120 7 2.6 (0.7) 10.6 (2.8)

1 800 3.1 (0.8) 14.7 (3.9)

EK 8.5 H 1 500

130 7 3.0 (0.8) 11.0 (2.9)

1 800 3.5 (0.9) 15.1 (4.0)

EK 9 H 1 500

140 9 3.5 (0.9) 22.5 (5.9)

1 800 4.0 (1.1) 32.0 (8.5)

* Yatak muhafazasının ebadı, yağlayıcının karşı tarafında bulunan yatay merkez hattındaki muhafazanın üzerinde bulunan yazılı tanıtıcı işaretlerden ve basınç yatağının yan kısmında yer alan etiketten görülebilir



5.2.3 Yatak muhafazası yağ sınırlamaları Başlatma anında önerilen yağ sıcaklığı 15.6 °C (60 °F)

Arzu edilen çalıştırma sıcaklığı 60-71 °C (140-160 °F)

Yağ bağlantısı merkez hattı üzeri yağ seviyesi 6 mm

Başlatma sıcaklığının uzun bir süre -10 °C (14 °F) altında olması durumunda sentetik yağ kullanımı önerilir. Var ise, diğer sürücüler ve dişli kutuları, bunların kullanım kılavuzlarına göre yağlanmalıdır.

Ürün ile yağlamalı yataklarda ürün tedarik kaynağının, sipariş ile karşılaştırılarak kontrol edilmesi gerekir. Pompa çalıştırılmadan önce harici temiz tedarik, özel tedarik basıncı ya da yağlama tedarikinin başlatılması konusunda gereklilikler söz konusu olabilir.

5.2.4 Yağlama takvimi 5.2.4.1 Yağ ile yağlamalı yataklar Normal yağ değişim aralıkları, 4 000 çalışma saati şeklinde ya da en az her altı ayda bir olmalıdır. Kızgın işlemlerde ya da oldukça rutubetli ya da korosif ortamlarda yağın çok daha sık bir şekilde değiştirilmesi gerekir. Yağlayıcı ve yatak sıcaklığı analizi, yağlayıcı değiştirme aralıklarının en iyi şekilde gerçekleşmesi açısından faydalı olabilir. Yağlama yağında, köpük önleyici maddelerin bulunduğu yüksek kaliteli mineral yağ bulunmalıdır. Kontroller, lastik yağ sızdırmazlarının olumsuz bir şekilde etkilenmeyeceğini gösterdiği takdirde sentetik yağlar da kullanılabilir. Halka yağlamalı ya da serpiştirmeli sistemlerde belirtilen çalıştırma şartları altında ve 43 °C (110 °F) ortam sıcaklığında yağ haznesi sıcaklığının 82 °C (180 °F) altına düşmesi beklenir. Sürekli yükselen sıcaklık ya da ani gelişen artışlar bir kusur olduğunu gösterir.

5.3 Dönüş yönü

Pompanın, yatak muhafazasındaki pompa yönü oku ile aynı şekilde döndüğünden emin olun. Her halükarda dönüş yönünün, bağlantısı kesilen pompa ile kontrol edilmesi gerekir. Kuru çalıştırma yapılmaması için pompanın ya sıvı ile dolu olduğundan ya da sürücü açılmadan önce esnek kaplinin bağlantısının kesildiğinden emin olun.

Tesisin güç kaynağı için bakım çalışmaları yapıldığında, ikmal safhalarının değiştirilmesi durumunda dönüş yönünün yukarıda belirtilen şekilde yeniden kontrol edilmesi gerekir.

5.4 Koruma tertibatı

Koruma tertibatı, pompa setine takılmış olarak temin edilmektedir. Bu tertibatın çıkarılmış olması durumunda pompa kaplini ve şaftın açık parçalarının etrafında bulunan koruyucu muhafazaların emniyetli bir şekilde takıldığından emin olun.

5.5 Çalıştırmaya hazırlama ve yardımcı tedarik malzemeleri

(Mevcut) tüm elektrik, hidrolik, pnömatik, sızdırmazlık ve yağlama sistemlerinin bağlı ve çalışır durumda olduğundan emin olun.

Kesintisiz işleme başlamadan önce giriş borusu ile pompa gövdesinde tamamıyla sıvı olduğundan emin olun.

Pompayı çalıştırmaya başlamadan önce gövde ile emme hattının, tamamıyla pompalanan sıvı ile doldurulması gerekir. Dönen parçalar, yağlama için kullanılan bu sıvıya bağlıdır ve pompa, sıvısız çalıştırıldığı takdirde takılabilir.

5.6 Pompanın çalıştırılması a) Vana hâlihazırda kapalı değil ise tahliye vanasını

kapatın ve ardından asgari düzeyde akışı sağlamak için birazcık açın. (Vana tam kapalı konumda iken üniteyi çalıştırmayın.) İlk çalıştırmalarda sistemin su darbesine yol açmamak için dikkatli olunmalıdır.

b) Sürücüyü çalıştırmak için sürücü imalatçısının talimatlarını izleyin.

c) Pompa (uygulanıyorsa) ısıtın. d) Ani sıvı sıcaklığı değişiklikleri sonucu pompada

olabilecek şiddetli ısıl darbeler konusunda dikkatli olun. Pompa, çalıştırma işleminden önce ön ısıtma işleminden geçmelidir. Aksi belirtilmediği sürece, gövdenin ısıl sıcaklığının, çalıştırma sırasında pompalanacak sıvının sıcaklığına göre 55 °C (100 °F) dâhilinde olması gerekir. Gövde, ağır metal bölümlerin olması nedeniyle, bu gibi değişiklikler sırasında sıvı sıcaklığını düşürecektir; bu durum da, şiddetli sıcaklık gerilmelerine ve arkasından işlem gören alıştırmalarda ortaya çıkabilecek sapmalara yol açabilir. Havalandırma, boşaltma veya tahliyeden bypass boruları kullanmak suretiyle gövdeden az miktarda sıcak sıvı sirkülasyonu sağlayarak ön ısıtma işlemi gerçekleştirilir. Pompayı yavaşça ve en fazla saatte 55 °C/ (100 °F) hızda ön ısıtma işleminden geçirin.



e) Çalıştırmadan önce pompanın içine su akıtın ve emme vanasının açık olduğundan emin olun.

Yıkama ve/veya soğutma ve/veya (gerekirse) ısıtma sıvısı ikmal düzeneğinin, pompa çalıştırılmadan önce AÇIK olduğundan emin olun.

Pompayı çalıştırmaya başlamadan önce gövde ile emme hattının, tamamıyla pompalanan sıvı ile doldurulması gerekir. Dönen parçalar, yağlama için kullanılan bu sıvıya bağlıdır ve pompa, sıvısız çalıştırıldığı takdirde takılabilir.

f) Pompanın (gerekirse) devridaim hattının açık ve temiz olduğundan ve tıkanık olmadığından emin olun.

g) (Var ise) gövde hava deliğinden ve sızdırmaz borusu hava deliğinden olabilecek sızıntıları gözlemleyerek pompanın havalandırıldığından emin olun. Sıvı yayıldığı zaman (var ise) hava deliğini kapatın.

h) Soğutma sıvısını açın ve belirtilen şekilde (soğutucuya, geçmeli salmastra kapağına) doğru akışın olduğundan emin olun.

i) Üniteyi bir anlık çalıştırarak pompanın dönüşünü tekrar kontrol edin. Giriş şaftının dönüş yönü, kaplin ucundan pompa şaftına doğru olup saatin tersi yönündedir. Pompanın, aşamalı bir şekilde yavaşlamasını sağlayın.

Sürücü durdurulduğunda pompa da aniden durur ise, pompanın kablo bağlantısını kontrol edin. İşlemi yeniden başlatmadan önce gerekli tedbirleri alın.

j) Sürücüyü çalıştırıp hızını artırın. k) Pompa anma hızına geldiğinde tahliye vanasını

yavaşça açın. l) Bu işlem, sürat ile ilgili ani değişikliklerin olmasını

önleyerek emme hattında olabilecek ani iniş çıkışların da önüne geçecektir.

m) İşlem denetimleri yapın.

5.7 İşlem denetimleri

Operatörün güvenliği açısından ünitenin etikette belirtilen şartların dışında çalıştırılmaması gerekir. Böyle bir işlem, cihazın bozulmasına ve cihazı çalıştıran personelin yaralanmasına yol açabilir. Doğru çalıştırma, pompa bakımı ve pompanın yardımcı parçaları konusunda kullanıcı talimatları kılavuzuna bakın.

Düşük akışta çalıştırma, pompanın sıvıyı ısıtmasına yol açar. Buharlaşmanın ve daha sonrasında pompanın zarar görmemesi için bypass yapılması gerekebilir. Bypassa gerek olup olmadığını tespit etmek için yerel bir Flowserve şubesine başvurun. Belirtilenden asgari sürekli stabil akıştan daha düşük akışta sürekli çalıştırılması mekanik hasarlara yol açabilir. Çalıştırma işleminden hemen sonra ve çalıştırma denetimi sırasında sık sık aşağıdaki işlemleri yapın: a) Emme ve tahliye basıncı sayaçlarını kontrol edin. b) Emme tutucusunun her bir tarafında yapılan

basınç sayaçlarını kontrol edin. c) Sızdırmaz alanlarda aşırı sızıntı olup olmadığına

bakın. d) Olağandışı sesleri kontrol edin. e) Yatak muhafazasındaki yağ seviyesini kontrol

edin. (5 nolu maddeye bakın.)

Ünitenin doğru bir şekilde yağlanmadan çalıştırılması; yatakların aşırı ısınmasına, yatakların bozulmasına, pompaların takılmasına ve cihazın parçalanarak cihazı çalıştıran personelin yaralanmasına yol açabilir.

f) Titreşim olup olmadığına bakın. g) Soğutma sıvısının yeterli akışı sağlayıp

sağlamadığına bakın. h) Sıcak ayarını kontrol edin: 55 °C (100 °F) sıcaklıkta

hizmetlerde ve bu sıcaklıkların üzeri ortamlarda, ünite, normal çalıştırma sıcaklığı ile koşuluna getirilmek amacıyla yeterli bir süre kadar çalıştırıldıktan sonra ünitenin durdurulması ve ardından "SICAK" kaplin ayarı kontrolünün yapılması gerekir. (4.5.4 nolu maddeye bakın.)

5.7.1 Pompanın havalandırılması

Kızgın ya da tehlikeli sıvılara dikkat ederek sıkışmış tüm havanın çıkması için pompayı havalandırın. Normal çalışma koşulları altında, pompa tamamıyla çalıştırılıp havalandırıldıktan sonra pompanın yeniden havalandırılması gereksizdir. 5.7.2 Mekanik salmastralı pompalar Mekanik salmastralarda ayar yapılması gerekmez. Salmastra çalıştırıldığı zaman ilk hafif sızıntı durur. Kirli sıvıları pompalamadan önce, mümkün ise, sızdırmaz yüzeyini korumak amacıyla temiz sıvıyı kullanarak pompanın mekanik salmastrasını çalıştırmanız makul olacaktır.



Harici boşaltma ve su verme işleminin, pompa çalıştırılmadan önce başlatılması ve pompa durduktan sonra bir süreliğine akış yapmasına izin verilmesi gerekir.

Mekanik salmastrayı kısa bir süreliğine de olsa kesinlikle kuruyken çalıştırmayın. 5.7.3 Yataklar

Pompaların, muhtemel patlayıcı ortamda çalıştırılması durumunda, yataklardaki sıcaklığın ya da vibrasyonun izlenmesi önerilir. Yatak sıcaklıklarının izlenmesi durumunda, işletmeye alma aşamasında ve yatak sıcaklığı stabilize hale geldikten sonra gösterge sıcaklığının kaydedilmesi gerekir. (Sıcaklık limitleri için 5.2.4.1 nolu maddeye bakın.) Yağ sıcaklığı sensörü kullanıldığında:

Yüksek ortam sıcaklığı ve/veya sıcak servis için alarmı 82 °C (180 °F), trip sıcaklığını 90 °C (194 °F) olarak ayarlayın

Yatak sıcaklığı sensörü kullanıldığında:

alarmı 93 °C (180 °F), trip sıcaklığını 105 °C (200 °F) olarak ayarlayın

Yatak sıcaklığının sürekli kontrol edilmesi önemli bir husustur. Çalıştırma işleminden sonra, sıcaklık artışı, kademeli olarak, yaklaşık 1.5 ilâ 2 saat sonra maksimum bir değere ulaşmalıdır. Daha sonra bu sıcaklık artışının sabit kalması ya da zamanla çok az düşmesi gerekir. 5.7.4 Normal vibrasyon seviyeleri, alarm ve trip Yol göstermesi adına, pompalar genelde uluslararası döner makine standartları doğrultusunda oynamaz mesnetli makinelerde sınıflandırma altında kalır; aşağıda bahsedilen ve önerilen maksimum seviyeler bu standartlara göredir.

Kurulu pompaların alarm ve trip değerleri, yeni koşul olarak tamamıyla işletmeye alınan pompada alınan gerçek ölçümler (N) esas alınarak belirlenmelidir. Vibrasyonun düzenli aralıklarda ölçümü, böylece pompa ya da sistem çalıştırma şartlarında olabilecek herhangi bir bozulmayı gösterecektir.

Titreşim hızı – filtresiz LPN mm/s (in./sec) r.m.s

Normal N 5 (0.2)

Alarm N x 1.25 6.2 (0.25)

Durdurma tripi N x 2.0 10 (0.4)

5.7.5 Durdurma/başlatma sıklığı Pompa setleri, normalde aşağıdaki tabloda görülen saat başına eşit aralıklı durdurma/başlatma sayısı için uygundur. İşletmeye almadan önce sürücü ve kontrol/başlatma sisteminin gerçek kapasitesini kontrol edin.

Motor gücü kW (hp) Saatte maksimum durdurma /başlatma sayısı

Maks. 15 (20) 15

15 (20) ilâ 90 (120) arası 10

90 (120) üstü 6

Hizmet ve yedek pompaları takıldığında her hafta sırayla çalıştırılması önerilir.

5.8 Normal çalıştırma Normal çalıştırma işlemi için izlenen başlatma uygulaması, ilk başlatmada olduğu gibidir; sadece Dönüşün kontrol edilmesi başlıklı 5.6 nolu maddede yer alan (i) aşamasının, sürücü sistemleri en son pompa işleminden itibaren değiştirilmediği sürece tekrar edilmesi gerekmemektedir.

5.9 Pompanın durdurulması a) Sürücüyü kapatın.

Pompalanmakta olan sıvı ile yağlanan ve iç tarafta aşınan parçaları korumak amacıyla pompanın hızlı bir şekilde durdurulması gerekir.

Sürücü durdurulduğunda pompa da aniden durur ise, pompanın kablo bağlantısını kontrol edin. Pompayı yeniden çalıştırmaya başlamadan önce gerekli tedbirleri alın.

b) Emme vanası normalde açık kaldığı zaman pompa tahliye vanasını kapatın.

c) Bypass hattındaki vanayı kapatın ve boşaltma ve/veya soğutma sıvısı tedarikini kapatın.

d) Donma sıcaklıklarına maruz kalan pompanın zarar görmemesi için pompadan sıvının boşaltılması gerekir. Kristalleşebilecek sıcak sıvıları pompalamak istediğinizde, sızdırmazlıkların zarar görmemesi için pompalama işlemi tamamlandığında boşaltma malzemesinin muhafaza edilmesi gerekir.

Bazı kurulumlarda, vananın yüksek tahliye basıncı altında aniden kapanması sonucu basınç dalgalanmalarının veya su çekicinin oluşmasından dolayı bir kontrol vanasının kullanılması mantıklı değildir. Bu gibi durumlarda su çekici ihtimalinin bertaraf edilmesi amacıyla sürücü durdurulmadan önce tahliye vanasının yavaşça kapatılması gerekir.



5.10 Hidrolik, mekanik ve elektrik hizmeti Bu ürün, satın alma emrinizde yer alan verim ile ilgili özellikleri yerine getirecek şekilde temin edilmiştir; ancak ürünün ömrü sırasında bunlarda değişiklikler olabileceği de anlaşılmıştır. 3.4 nolu maddede yer alan notlar, kullanıcının herhangi bir değişikliğe ilişkin çıkarımların nasıl değerlendirileceğine karar vermesine yardımcı olabilir. Sorunuz olduğu takdirde size en yakın Flowserve ofisine başvurabilirsiniz.

6 BAKIM

6.1 Genel

Tüm bakım, muayene ve montaj işlerinin, bu kılavuzu ayrıntılı bir şekilde okuyarak yeterli bir şekilde bilgi sahibi olmuş yetkili ve ehliyetli personel tarafından gerçekleştirilmesini temin etmek tesis operatörünün sorumluluğundadır. (Ayrıca 1.6 nolu maddeye bakın.)

Yağ ve gres sızıntısı, zemini kayganlaştırabilir. Makine bakım işlemi, mutlaka makinenin zemini ve dış kısmı temizlenerek başlanmalı ve bitirilmelidir. Platform, basamak ve muhafaza korkuluklarında bakım gerektiği takdirde, bakım ve muayene çalışmalarının yapılacağı alanlara kolayca erişilecek şekilde yerleştirilmesi gerekir. Bu aksesuarların pozisyonu, servisi yapılacak parçaya erişimi sınırlamamalı ya da bu parçanın kaldırılmasını engellememelidir. Bakım işlemi sırasında hava ya da sıkıştırılmış etkisiz gaz kullanıldığında operatör ya da civarında bulunan herhangi bir kişi dikkatli olmalı ve uygun şekilde korunmalıdır. Cilde doğru hava ya da sıkıştırılmış etkisiz gaz püskürtmeyin. Diğer insanlara karşı hava ya da gaz alevini doğrultmayın. Kesinlikle kıyafet temizlemek için hava ya da sıkıştırılmış etkisiz gaz kullanmayın. Pompada çalışmaya başlamadan önce, kontrolsüz bir başlatma işlemi olmaması için önlem alın. Çalıştırma tertibatının üzerine şu şekilde bir uyarı levhası koyun: “Makine onarılıyor: çalıştırmayın".

Elektrikli çalıştırma cihazı ile, açık ana şalteri kapatın ve sigortaları çekin. Sigorta kutusuna ya da ana şaltere şu şekilde bir uyarı levhası koyun: “Makine onarılıyor: bağlantı yapmayın".

Pompa üzerinde herhangi bir muayene ya da onarım işlemine başlamadan önce, pompada hizmet gerçekleştiren personelin yaralanmaması için sürücü kontrollerinin “off” (kapalı) konumunda, kilitli olması ve etiketli olması gerekir.

Pompayı demonte etmeye başlamadan önce emme ve tahliye sistemi vanalarını kapatarak ve pompada sıcak sıvı yer almıyorsa içerisinde bulunan sıvı boşaltılıp soğutularak sistem bağlantılarının kesilmesi gerekir. Cihazı kesinlikle parlayıcı solventler ya da karbon tetraklorür ile temizlemeyin. Temizlik malzemeleri kullanırken kendinizi toksik dumanlara karşı koruyun.

6.2 Bakım takvimi

Burada yer alan Kullanıcı Talimatlarına uygun bir şekilde bir bakım planı ile takvimin hazırlanması ve bu planda şu hususlara yer verilmesi önerilir: a) Takılı tüm yardımcı sistemlerin, gerektiğinde, doğru

bir şekilde çalışıp çalışmadıklarını görmek için izlenmesi gerekir.

b) Sızdırmaz conta ve salmastralarda sızıntı olup olmadığını kontrol edin. Şaft sızdırmazın doğru çalışıp çalışmadığı düzenli olarak kontrol edilmelidir.

c) Yatağın yağlayıcı seviyesini kontrol edin ve çalıştırma süresinin, yağlayıcı maddenin değişmesi gerektiğini gösterip göstermediğine bakın.

d) Hizmet durumunun, pompa için güvenli çalıştırma aralığında olup olmadığına bakın.

e) Çalışmanın yeterli şekilde gerçekleşmesi için yataklardaki vibrasyon, gürültü seviyesi ve yüzey sıcaklıklarını kontrol edin.

f) Yakın açıklıklar, yatak muhafazaları ve motorların etrafındaki alanlardan kirin ve tozun temizlenip temizlenmediğine bakın.

g) Kaplin ayarını kontrol edin ve gerekirse yeniden ayarlayın.

Önleyici bakım kayıtlarında Flowserve uzman servis personeli yardımcı olabilir ve olası problemlerin başlangıç noktasını tespit etmek için sıcaklık ve vibrasyon konusunda durum izleme hizmeti verebilir. Sorunların tespit edilmesi halinde sırasıyla aşağıda yer alan işlemlerin yapılması gerekir: a) Arıza tanısı için 7. Arızalar, nedenleri ve

çözümleri başlıklı maddeye bakın.



b) Cihazların, bu kılavuzda yer alan önerilere uygun bir şekilde kullanıldığından emin olun.

c) Sorun devam ederse Flowserve ile irtibata geçin. 6.2.1 Rutin muayene (günlük/haftalık)

Aşağıda belirtilen kontroller yapılmalı ve her türlü sapmayı gidermek için uygun önlemler alınmalıdır: a) Emme ve tahliye sayaçlarını kontrol edin. b) (Yüksek/düşük sıcaklık, akış, titreşim, basınç vs.

gibi) anormal çalışma koşulları olup olmadığına bakın.

c) Motor akımını/sürücü gücünü kontrol edin. d) Anormal sıvı ya da yağlayıcı madde sızıntılarının

(statik ve dinamik sızdırmazlar) olmadığını ve (var ise) tüm sızdırmazlık sistemlerinin dolu olduğunu ve normal bir şekilde çalıştığını kontrol edin.

e) Şaft sızdırmazların sızıntılarının, kabul edilebilir limitler dâhilinde olduğunu kontrol edin.

f) Yatak muhafazası yağlayıcıları, uygulanan sızdırmazlık Planı 52/53, sızdırmazlık tedarik sistemleri vs. gibi tüm yağlayıcı seviyelerini kontrol edin.

g) Gres ile yağlamalı pompalarda, en son gres yağı dolumundan ya da tam gres yağı değişiminden bu yana geçen çalıştırma süresini kontrol edin.

h) (Var ise) ısıtma/soğutma gibi yardımcı tedarik malzemelerinin doğru bir şekilde çalışıp çalışmadığını kontrol edin.

i) Destek pompasının uygun sıcaklıkta olup olmadığını ve gerektiğinde çalıştırmaya hazır olup olmadığını kontrol edin.

Gerek duyulan rutin kontroller için ilgili cihazlar ile ilgili kılavuzlara bakın. 6.2.2 Periyodik muayene (aylık) a) Numune analizi yaparak yatak yağı veya (var ise)

sızdırmazlık yağı ile ilgili olarak yağ kirlenmesi olup olmadığına bakın.

b) Tüm boyalı ya da koruyucu kaplamaları kontrol edin.

c) Tüm elektrik/alet kablolarının salmastralarının sağlam olup olmadığını kontrol edin.

Gerek duyulan periyodik kontroller için ilgili cihazlar ile ilgili kılavuzlara bakın. 6.2.3 Periyodik muayene (altı ayda bir)

a) Bağlantı güvenliği ve korozyona karşı temel cıvataları kontrol edin. Dolguda gevşeklik, çatlak ya da genel sorunlar olup olmadığına bakın.

b) Yağlayıcıları değiştirin. c) Aletlerin kalibrasyonunu kontrol edin.

d) Kaplinin doğru ayarlanıp ayarlanmadığı ve tahrik elemanlarının aşınıp aşınmadığı kontrol edilmelidir.

Gerek duyulan periyodik kontroller için ilgili cihazlar ile ilgili kılavuzlara bakın. 6.2.4 Muayene (3 sene sonra) a) Pompanın iç kısmında ve tüm tali boru sisteminde

paslanma/aşınma olup olmadığını kontrol edin. b) Dâhili pompa parçalarında aşınma olup

olmadığına bakın. c) Yatakları değiştirin. 6.2.5 Yeniden yağlama Yağlayıcı ve yatak sıcaklığı analizi, yağlayıcı değiştirme aralıklarının en iyi şekilde gerçekleşmesi açısından faydalı olabilir. Ancak, genelde aşağıdaki hususlar önerilir. 6.2.5.1 Yağ ile yağlama

Doğru yağ seviyesinin korunması çok önemlidir. Pompanın, sabit düzey bir yağlayıcı ile beraber temin edilmesi durumunda, yağ seviyesi, otomatik olarak korunur ve yağ, cam şişe içerisinde görünür durumda olduğu sürece, yeniden doluma ihtiyaç duyulmaz. Ancak bir sıvı seviye göstergesinin bulunması durumunda, seviyenin pencere camının ortasında tutulduğundan emin olmak için düzenli olarak kontrollerin yapılması gerekir. Yağ dolumu ile ilgili yöntemler için 5.1.1 nolu maddeye, yağ sınıfı (grad) önerileri için 5.2.1 nolu maddeye ve takvim ve sıcaklık limitleri için 5.2.4 nolu maddeye bakabilirsiniz. 6.2.6 Mekanik salmastralar Ayar yapılması mümkün değildir. Sızıntının makul olmayan bir seviyeye ulaşması durumunda sızdırmazın değişmesi gerekir.

6.3 Yedek parçalar 6.3.1 Yedek parçaların sipariş edilmesi Flowserve, temin edilmiş olan tüm pompaların kayıtlarını tutar. Yedek parçaların siparişi verilirken aşağıda yer alan bilgiler yer almalıdır:

1) Pompa seri numarası 2) Pompa ebadı 3) Parça adı * 4) Parça nosu * 5) Gerekli parça sayısı

* Sözleşmenin enine kesit çiziminde parça adı ile nosunu alın. Yok ise, Kullanıcı Kılavuzunda 8 nolu maddeye bakın.



Pompa ebadı ve seri numarası, pompanın etiketi üzerinde yer almaktadır. İşlemin sürekli tatmin edici şekilde gerçekleşmesi için, yedek parçaların, orijinal dizayn özelliklerine göre Flowserve’den temin edilmesi gerekir. Orijinal dizayn özelliklerinde olabilecek değişiklikler (yanlış bir parçanın değiştirilmesi ya da kullanılması), pompa güvenliği ile ilgili sertifikasyonu geçersiz kılacaktır.

Pompa hizmete alındıktan sonra onarım parçası olarak halka siparişi verilmesi durumunda, müşteri tarafından özellikle talep edilmediği sürece normalden daha küçük sabit halka ya da normalden daha büyük pompa dişlisi halkası temin edilmeyecektir. Şayet normalden daha küçük ya da büyük halkaların talep edilmesi durumunda, Müşterinin; onarım siparişinde İç Çap ya da Dış Çap üzerinde normalden daha küçük ya da büyük olarak istenen miktarı belirtmesi gerekir. Tüm ünite için sipariş verildiğinde ya da pompayı aldıktan hemen sonra yedek parçaların alımı ile ilgili gecikmelere karşı sigorta yaptırılması önerilir. 6.3.2 Yedek parçaların saklanması Yedek parçalar, vibrasyonun olmadığı temiz ve kuru bir alanda saklanmalıdır. 6’şar aylık aralarda metalik yüzeylerin muayene edilmesi ve (gerektiğinde) koruyucu ile yeniden işleme tutulması önerilir.

6.4 (API’ye göre) önerilen yedek parçalar Çalıştırma amacıyla:

1 yatak seti (kovan ve basınç) 2 sızdırmaz conta ve O-halkası seti 2 aşınma halkası seti (2 döner + 2 sabit) 1 mekanik salmastra seti 1 labirent ve sızdırmaz seti (sürücü ve pompa

dişlisi ucu) Normal bakım amacıyla:

1 yatak seti (kovan ve basınç) 2 sızdırmaz conta ve O-halkası seti 2 aşınma halkası seti (2 döner + 2 sabit) 1 mekanik salmastra seti 1 labirent ve sızdırmaz seti (sürücü ve pompa

dişlisi ucu) 1 boğaz bileziği ve kilit somunu (sürücü ve pompa

dişlisi ucu) 1 şaft 1 pompa dişlisi

6.5 Gerekli araçlar Bu pompaların bakımını sağlamak için gerekli olan araçlar aşağıda yer almaktadır. Standart araç takımlarında kolayca bulunabilir ve pompa ebadına bağlıdır:

2 inçlik (M 50) vidaya/vida somununa uygun çift ağızlı somun anahtarı

2 inçe kadar (M 50) vida için uygun lokma anahtar

10 mm’ye (A/F) kadar uygun alyen anahtarı

Tornavidalar

Yumuşak tokmak

6.6 Tutturucu torku Çelik gövde / gövde kılıfı

B425 N08825 (Alaşım 825) B473 S08020 (Alaşım 20)

Çivi boyu Tork değeri

Nm (lbft) 3/8 in. 16UNC

1/2 in. 13UNC

5/8 in. 11UNC

3/4 in. 10UNC 7/8 in. 9UNC 1 in. 8UNC 1

1/8 in. 8UN

11/4 in. 8UN

13/8 in. 8UN

11/2 in. 8UN

15/8 in. 8UN

13/4 in. 8UN

17/8 in. 8UN

2 in. 8UN 2

1/4 in. 8UN

9 25 49 88

137 196 304 432 589 785

1 030 1 324 1 668 2 060 2 992

(7) (18) (36) (65) (101) (145) (224) (318) (434) (579) (759) (976)

(1 230) (1 519) (2 206)

Çelik gövde / gövde kılıfı A182 F51 (duplex)

A276 S32760 (super duplex) B446 N06625 (Inconel 625)

A193 B8M Class 2



1/2 in. 13UNC

5/8 in. 11UNC


1/8 in. 8UN

11/4 in. 8UN

13/8 in. 8UN

11/2 in. 8UN

15/8 in. 8UN

13/4 in. 8UN

17/8 in. 8UN

2 in. 8UN 2

1/4 in. 8UN

25 59

118 196 294 491 687 981

1 275 1 570 2 256 2 943 3 787 4 415 5 886

(18) (43) (87) (145) (217) (362) (506) (723) (940)

(1 157) (1 664) (2 170) (2 792) (3 255) (4 340)



Çelik gövde / gövde kılıfı A193 B7, A193 B16, B865 N05500 (Monel K 500)

17/4 PH A576 S17400 H1025



1/2 in. 13UNC

5/8 in. 11UNC


1/8 in. 8UN

11/4 in. 8UN

13/8 in. 8UN

11/2 in. 8UN

15/8 in. 8UN

13/4 in. 8UN

17/8 in. 8UN

2 in. 8UN 2

1/4 in. 8UN

29 78

147 245 392 638 883

1 226 1 668 2 060 2 943 3 728 4 905 5 396 7 848

(22) (58) (108) (181) (289) (470) (651) (904)

(1 230) (1 519) (2 170) (2 749) (3 617) (3 978) (5 786)

Bronz ve döküm demir gövde/gövde kılıfı B148 C95200



1/2 in. 13UNC

5/8 in. 11UNC


1/8 in. 8UN

11/4 in. 8UN

13/8 in. 8UN

11/2 in. 8UN

15/8 in. 8UN

13/4 in. 8UN

17/8 in. 8UN

2 in. 8UN 2

1/4 in. 8UN

10 20 39 69

118 177 265 373 491 687 883

1 128 1 422 1 717 2 502

(7) (14) (29) (51) (87) (130) (195) (275) (362) (506) (651) (832)

(1 049) (1 266) (1 844)

Bronz ve döküm demir gövde/gövde kılıfı A536 60-40-18, A278 CL35



1/2 in. 13UNC

5/8 in. 11UNC


1/8 in. 8UN

11/4 in. 8UN

13/8 in. 8UN

11/2 in. 8UN

15/8 in. 8UN

13/4 in. 8UN

17/8 in. 8UN

2 in. 8UN 2

1/4 in. 8UN

15 29 59

108 177 265 392 589 785

1 030 1 324 1 717 2 109 2 600 3 777

(11) (22) (43) (80) (130) (195) (289) (434) (579) (759) (976)

(1 266) (1 555) (1 917) (2 785)

Mekanik salmastra / gövde kılıfı

Çivi/somun boyu Tork değeri (A193Gr.B8M malzemesi)

Nm (lbft) 1/2 in.

5/8 in.

3/4 in.

35-41 58-68

130-150

(26-30) (45-50) (95-110)

Yukarıda belirtilen tork değerleri, dişli bağlayıcı tutucusundaki ön gerilimin doğru miktarının elde edilmesi için seçilmiştir. Bakım personelinin; dişlilerin iyi durumda olduğundan (çapak, akıntı, kir vs. olmadığından) ve molidenyum disülfür ihtiva eden (NILS Wega 2) marka diş yağlayıcısı kullanıldığından emin olması gerekir. Tork değerinin, önerilen değerde olduğunu görmek için periyodik olarak kontrol edilmesi gerekir.

6.7 Demontaj

Pompa sökülmeden önce 1.6 Güvenlik başlıklı maddeye bakın.

Pompayı bakım için sökmeden önce, gerçek Flowserve yedek parçalarının kullanıldığından emin olun.

Parça numarası ve tanımları için kesit resimlerine bakın.

Pompayı demonte etmeye başlamadan önce emme ve tahliye sistemi vanalarını kapatarak ve pompada sıcak sıvı yer almıyorsa içerisinde bulunan sıvı boşaltılıp soğutularak sistem bağlantılarının kesilmesi gerekir.

Pompa ile “sıcak” sıvı işlemi yapılırken pompanın boşaltılması sırasında personelin güvenliğinin sağlanmasına çok dikkat edilmelidir. Boşaltma işleminden önce kızgın pompaların soğutulması gerekir.

Pompa ile “yakıcı” sıvı işlemi yapılırken pompanın boşaltılması sırasında personelin güvenliğinin sağlanmasına çok dikkat edilmelidir. Pompanın boşaltılması sırasında uygun koruyucu malzemelerden oluşan koruyucu cihazların takılması gerekir.

Vakum servisindeki pompalar üzerinde herhangi bir bakım çalışması yapılmaya başlamadan önce bunların emme ve tahliye sistemi ile ilgili bağlantılarının kesilmesi ve ardından pompa gövdesindeki basıncın atmosferik basınca geri döndürülmesi için dikkatli bir şekilde havalandırılması gerekir.

Yatak muhafaza(lar)ının üst kısmından boru tapa(lar)ını çıkarın ve yağ halkalarının asılı kalmadan pompa şaftına tam oturup oturmadığını görmeye çalışın. Bu uyarıya uygun hareket edilmemesi, cihazın hasar ya da zarar görmesine yol açabilir.



6.7.1 Demontaj uygulaması Pompanın iç parçalarının zarar görmemesi için sökme işlemi sırasında dikkatli olunmalıdır. Yeniden montaj işleminde kolaylık sağlaması için tüm parçaları söküldüğü gibi aynı sırada olacak şekilde yerleştirin. Metalin metale teması ve paslanma riskine karşı işlem gören tüm yüzeyleri koruyun. a) Motorun devre kesicilerini kapatın, kilitleyin ve

etiketleyin. b) Tüm aletleri ve izleme teçhizatını kapatın, izole

edin ve etiketleyin. c) Pompa emme vanasını kapatın. Tahliye

vanasının, halihazırda kapalı olmaması durumunda bunun, sökme işleminden önce yapılmış olması gerekir.

d) Taban plakasına cıvata ile sabitlenmiş olan pompa kaplin muhafazasını çıkarın.

e) Pompa kaplininin ara parçasını çıkarın. (Kaplin ile ilgili talimatlara bakın.)

f) Pompa gövdesini boşaltın. Bunu, önce gövdenin üzerinde bulunan havalandırma bağlantılarını açarak, sonra da gövdenin altında bulunan drenleri açarak yapmak mümkündür.

g) Her bir yatak muhafazasının altında bulunan tahliye tapalarını çıkararak yatak muhafazalarındaki yağı boşaltın. Yağlayıcıları çıkarın.

Personelin yanmaması/yaralanmaması için yatak muhafazasından kızgın yağı boşaltırken dikkatli olun.

h) Sızdırmaz boşaltma borusu sisteminin bağlantısını kesip çıkarın ve tahliye işlemini başlatın.

i) Pompada herhangi bir bakım çalışması yapmadan önce taban plakasını iyice boşaltıp kurutmanız tavsiye edilir.

Bu işlem, ıslak zeminde kayarak oluşabilecek bedeni zarar riskini ya da mekanik zarar riskini ortadan kaldıracaktır.

j) Pompanın güvenli bir şekilde sökülmesini olumsuz etkileyebilecek pompa izleme teçhizatını, yardımcı hizmet ya da diğer makine veya teçhizatı çıkarın.

k) Kaplin somununun sabitlenmesini sağlayan tespit vidasını gevşetin ve somunu çıkarın.

l) Bir çekici kullanarak pompa kaplinin göbeğini çıkarın. Kaplin anahtarını çıkarın.

m) Kartuş tipte mekanik salmastra kullanıldığı takdirde salmastranın sürücü manşonunun tespit vidalarını gevşetin. Önce kilit dilini, salmastranın manşon yivine sokun. Mekanik salmastra üreticisinin talimatlarına bakın.

n) Şimdi de aşağıda belirtilen adımları izleyerek pompayı sökme işlemine geçin. Parçaların konumu konusunda pompanın kesit resmi ile parça listesine bakın.

6.7.2 Basınç yatağının demontajı 6.7.2.1 Bilya/bilya a) Dış yatak kılıfını çıkarın. b) Basınç yatağının kilit pulunun kilit dilini çekin. c) Yatağın kilit somunu ile kilit pulunu gevşetip çıkarın. d) Atıcı ile birlikte ara parçasını çıkarın. e) İç kılıfı sabitleyerek vidaları çıkarın. f) Basınç yatağı muhafazasını dışarı çekin. g) Yatak çekicisini iç siper takın ve iç yatağın kılıfı

ve siperi ile birlikte basınç yatağı düzeneğini dışarı çekin.

6.7.2.2 Kovan/bilya a) Fan muhafazasını ve var ise fanı çıkarın. b) Uç kılıfı, yatak muhafazasına sabitleyen cıvataları

ve kılıfı çıkarın. c) Tüm cıvataları ve basınç yatağı muhafazasının

üst yarısını tutan konik milleri çıkartın ve muhafazayı çıkartın. Çıkartma işlemi için vidalı cıvataları ve delikli cıvataları kullanın.

d) Basınç yatağının kilit pulunun kilit dilini çekin. Basınç yatağının kilit somunu ile kilit pulunu gevşetip çıkarın.

e) Yalnızca iç yatak yuvasına karşı basınç sağlayacak şekilde bir itici kullanarak basınç yatağı düzeneğini çıkartın.

f) Ayarlanmış vidaları ve kovan yatağının üst yarısını çıkarın.

g) Yağ halkalarını, kovan yatağının alt yarısından ayırarak şafta doğru kaydırın.

h) Pompa şaftının, kovan yatağının alt yarısının çıkmasına yetecek şekilde dikkatlice kaldırın.

i) Basınç yatağı muhafazasının alt yarısının cıvatalarını çıkarıp sökün.

j) Yağ halkalarını çıkarın. k) Tespit vidalarını çıkarın ve labirent halkası ile

beraber ara yağ siperini çıkarın. 6.7.2.3 Kovan/KTB a) Uç kılıfı, yatak muhafazasına sabitleyen cıvataları

ve dış ayar saçı ile beraber kılıfı çıkarın. b) Tüm cıvataları ve basınç yatağı muhafazasının


c) Üst yarıdaki kovan yatağını çıkarın. d) Basınç (itme) pabuçlarını, düzleştirme plakalarını

ve çatallı taban halkalarını çıkarın. Kingsbury talimatlarına bakın.

e) Tespit vidalarını çıkartın ve basınç manşonunun kilit somununu çıkarın.

f) Basınç manşonu ile anahtarı çıkarın. Ara ayar saçını ve yarım halde bulunan yağ sızdırmazını çıkarın.

g) Pompa şaftının, kovan yatağının alt yarısının çıkmasına yetecek şekilde dikkatlice kaldırın.



h) Basınç yatağı muhafazasının alt yarısının cıvatalarını çıkarıp sökün.

i) Ara labirent halkasını çıkarın. Tespit vidalarını çıkarın ve ara yağ siperini çıkartın.

6.7.3 Kovan yatağının demontajı 6.7.3.1 Bilya/bilya a) Saplama vidalarını çıkarın ve dış siperi çıkartın. b) Dış yatak kılıfını cıvatalarından çıkarın. c) Kovan yatağının kilit pulunun kilit dilini çekin. d) Yatağın kilit somunu ile kilit pulunu gevşetip çıkarın. e) Yağ halkası ile birlikte ara parçasını çıkarın. f) İç kılıfın sabitleme vidalarını çıkarın. g) Kovan yatağı muhafazasını dışarı çekin. h) Yatak çekicisinin üzerine iç siper takın ve kovan

yatağını, iç yatak kılıfını ve siperi dışarı çekin. 6.7.3.2 Kovan/bilya a) Fan muhafazasını ve var ise fanı çıkarın. b) Tüm cıvataları ve kovan yatağı muhafazasının


c) Ayarlanmış vidaları ve kovan yatağının üst yarısını çıkarın.

d) Yağ halkalarını, kovan yatağının alt yarısından ayırarak şafta doğru kaydırın.

e) Pompa şaftının, kovan yatağının alt yarısının çıkmasına yetecek şekilde dikkatlice kaldırın.

f) Tespit vidalarını çıkarın ve labirent halkaları ile beraber dış yağ siperlerini çıkarın.

g) Kovan yatağı muhafazasının alt yarısının cıvatalarını çıkarıp sökün.

h) Yağ halkalarını çıkarın. i) Tespit vidalarını çıkarın ve labirent halkaları ile

beraber ara yağ siperlerini çıkarın. 6.7.3.3 Kovan/KTB a) Tüm cıvataları ve kovan yatağı muhafazasının


b) Üst yarıdaki kovan yatağını çıkarın. c) Pompa şaftının, kovan yatağının alt yarısının

çıkmasına yetecek şekilde dikkatlice kaldırın. d) Kovan yatağı muhafazasının alt yarısının

cıvatalarını çıkarıp sökün. e) Ara ve dış labirent halkalarını çıkarın. Tespit

vidalarını çıkarın ve ara ve dış yağ siperlerini çıkartın.

6.7.4 Rotor demontajı a) Ara ve iç tarafta pompa ucundaki salmastra

kutusuna sızdırmazlık plakalarını sabitleyen somunları çıkarın.

b) Şaftı temizleyin ve tüm salmastra kartuşlarını şafttan dikkatlice çekin.

c) Gövdenin üst yarısını aşağıdaki şekilde çıkarın: Gövdenin somunlarının kılavuz pimleri ile kapak somunları çıkarıldıktan sonra, gövdenin üst yarısında bulunan itme cıvatalarını kullanarak gövde contasını ayırın. Kaldırma halkalarını kullanarak, mümkün mertebe dümdüz yukarıya olacak şekilde pompadan gövdenin üst yarısını kaldırın.

d) Rotor düzeneğini dışarıya doğru kaldırın. Rotoru kaldırırken ve tutarken dikkat edin. Rotoru, düzey yüzeyde V bloklarına dayayın.

e) Salmastra kutusunun boğaz bileziklerini ve gövde halkalarını dış tümseklerden çıkarın.

f) Bir ağız dişli anahtar (somun anahtarı) kullanarak (sol ve sağ dişli) pompa dişlisi kilit somunlarını çıkarın.

g) Şaftı temizleyin ve pompa dişlisini aşağıdaki şekilde çıkarın: Sıcaklık (asgari) 190 °C ilâ (azami) 204 °C’ye ulaşana kadar pompa dişlisinin dış yüzeyine (perifere) ısı uygulayın; ardından kanat kanallarında ısıyı düşürün; ardından göbeği ısıtın. Periferde kısma parçaları ve göbek istenen sıcaklığa ulaşınca, pompa dişlisini çıkartın.

Pompa dişlisinin, uygun seviyenin üzerine çıkmadan şaftı kavraması gerekiyorsa, daha fazla baskı yapmaya çalışmayın; bu yerine düzeneğin, oda sıcaklığına gelecek şekilde soğumasını bekleyin ve ardından pompa dişlisini serbest kalana değin tekrar ısıtın.

h) Pompa dişlisinin anahtarını çıkarın.

6.8 Parçaların muayene edilmesi

Kullanılmış parçaların, pompanın daha sonra düzgün bir şekilde çalışması için montajdan önce kontrol edilmesi gerekir. Özellikle, pompa ve tesis güvenirliliği açısından arıza tanısı önemlidir. 6.8.1 Alt ve üst yarı gövdeleri a) Aşırı aşınma, yüzey oyuklaşması, korozyon,

erozyon ya da zarar ve sızdırmazlık yüzeyi üzerinde düzensizlikler olup olmadığına bakın. Pompa demonte edildiğinde yeni gövdenin sızdırmaz contası kurulmuş olacaktır.

b) Gerektiğinde değiştirin. 6.8.2 Pompa dişlisi a) Mekanik olarak çevirerek aşınmış pompa dişlisi

halkalarını çıkarın. b) Hafif yıpranmış parçalar, kaynak yapıldığında

onarılabilir.



c) Herhangi bir makine işleminden sonra pompa dişlilerin dinamik dengesini kurun. Dengeyi sağlamak istediğinizde, dengesizlik noktasında pompa dişlisinin ön ya da arka kısma parçasından metali çıkarın.

6.8.3 Mekanik salmastralar a) Mekanik salmastranın sabit ve döner

yüzeylerinde aşınma ya da çatlak olup olmadığı kontrol edilmeli ve gerekirse değiştirilmelidir.

b) Mekanik salmastra yeniden monte edildiğinde yeni O-halkası ve sızdırmaz conta kullanılması önerilir.

c) Mekanik salmastraların montajı için imalatçı çizimine bakın. Ayrıntılı bilgi için bu kılavuzda yer alan mekanik salmastra bölümüne bakın.

6.8.4 Şaft kovanları Yarık, oyuk veya aşınmış ise değiştirin 6.8.5 Şaft Pompa söküldüğünde şaftı dikkatlice kontrol edin. Pompa dişlisinin göbeği, deflektör ve yataklardaki durumunun kontrol edilmesi gerekir. Pompa dişlisi ya da şaft kovanında şaft boyunca sızıntı olacağı için paslanma ya da aşınma sonucu şaftın zarar görmesi muhtemeldir. Pompa şaftına düzgün olmayacak şekilde takılan sürtünmesiz yataklar, iç yuvanın şaft üzerinde dönmesine yol açacaktır. Şaftın kama yuvasında eğilme olup olmadığına bakın. Aşırı ısıl gerilimler veya paslanma, şaft üzerinde bulunan pompa dişlisinin gevşemesine neden olabilir ve kama yuvasının aşırı darbe görmesine yol açabilir. Eğilen ya da yamulan şaftı değiştirin. Olası bir taşma (maksimum 0.050 mm) durumunda şaftın onarılmasını sağlayın. Şaft kovanı aşınabilir; bu yüzden, hizmetin şiddet düzeyine göre değiştirilmesi gerekebilir. Yarık, oyuk veya aşınmış ise değiştirin. 6.8.6 Sızdırmaz Conta ve O-halkaları Çıkardıktan sonra atıp yenisi ile değiştirin. 6.8.7 Yataklar 6.8.7.1 Bilya/bilya a) Yatakların, şafttan çıkarıldıktan sonra tekrar

kullanılmaması önerilir. Her halükarda yatakların en fazla 25 000 çalıştırma saatinden sonra değiştirilmelidir.

b) Yatakların, mevcut araçlar ile çıkarılamaması durumunda, kesinlikle hiçbir şart altında el feneri kullanmayın. Harici halkayı, halka/rulman tutucusu

üzerinden küçük bir el taşlayıcısı veya testere ile ikiye bölün; bir taşlayıcı ile iç halkanın yaklaşık ¾’ünü bölün ve soğuk çelik keskisi ile kırın.

Yataklar temizlenene kadar yatakları kontrol etmeye çalışmayın.

c) Yatakların temizlenmesinde kullanılacak solventin, temiz bir kap içerisinde olması gerekir. Yatakları solventin içerisine koyun ve kısa bir süre solvent içerisinde bekletin. Temizlenene kadar arada çevirerek yatağı kapta alt üst edin. Temiz ve taze solvent kabında durulayın.

Kirli yatakları döndürmeyin. Yıkarken onları yavaşça çevirin.

d) Temizlenmiş yatakları iyice kurulayın. Kurulama işlemi için bir hava hortumunun kullanılması durumunda, bunun temiz ve kur hava olduğundan emin olun.

Yatakları hava kuvveti ile döndürmeye çalışmayın. Yatağın dönmemesi için iç ve dış halkaları tutun.

e) Yatakları hemen kontrol edin. Yatağın durumu konusunda herhangi bir sorun olursa yatağı değiştirme konusunda tereddüt etmeyin. Yatakların bozulmasına yol açan birçok koşul söz konusudur. Yatağın durumu ile ilgili herhangi bir sorun olduğu takdirde vasıflı bir yatak yetkilisine danışılmalıdır.

f) Muayene edilmiş olup yeniden kullanılacak olan yatakların, yeni gres yağı ile ambalajlanması ya da temiz yağlama yağına batırılması, tüy bırakmayan temiz paçavra parçaları ya da elverişli başka bir örtü ile kaplanıp kuruluma hazır olana kadar temiz bir kutuya ya da koliye konması gerekir.

Hiçbir şekilde yatakların açık bir şekilde bırakılmaması gerekir.

g) Yağ kanallarını iyice boşaltıp temizleyin, ardından iç yüzeyleri, ince bir tabaka yağlama yağı ile kaplayın. Gerektiğinde kazıyarak ve kimyasal işleme tabi tutarak, var ise, su dağıtım alanında bulunan tüm kazantaşlarını ve kalıntıları çıkarın. Yatağın gövdesini kapatıp kuruluma hazır olana kadar temiz kalmasını sağlayın.

6.8.7.2 Kovan/bilya Sürtünmesiz yataklar, şaftın üzerinde biraz çöker, bunları çıkarmak için bir itme aygıtının kullanılması gerekir. Çekme ağızları ya da parçaları, iç bileziğin omzunun arkasında bulunmalıdır. Sürtünmesiz bir yatak çıkarılırken aşırı ihtimam gösterilmediği takdirde yatak artık kullanılamayacak şekilde zarar görebilir.



Bilezikler arasında herhangi bir kusur ya da boşluk olup olmadığını görmek için çıkarma işleminden hemen sonra yatağı mutlaka kontrol edin. Genellikle çıkarma işleminin yol açtığı zarar, pompa işleme konana kadar görülemediği için çıkarılan yatakların yerine yeni yatakların kullanılmasını öneririz. Sürtünmesiz yatakları pompa şaftına monte ederken sürtünmesiz yataklar ile ilgili işlemin eksiksiz yerine getirilmesi için iç tarafın şafta dönmeyecek şekilde tam tutturulduğundan emin olunması gerektiğini unutmayın. İç yuvayı genişletmek için yatağı ısıtın ve şaftın üzerine çekin. Sıcaklık kontrollü bir fırında yatakları bir rafa yerleştirin. Yarım saatte 80 derecelik bir sıcaklık yeterli olacaktır. Yatağın temiz tutulması ve kirlenmemesi için özen gösterilmelidir. Omza karşı iyice bastırıldığından emin olmak için hassas mastar ile yatağın şaft üzerindeki konumunu kontrol edin. 6.8.7.3 Kovan/KTB Beyaz metalli kovan yatakları LPN pompaları ile beraber verilen kovan yatakları, çatallı tiptedir ve kolayca çıkarılabilir ya da monte edilebilir. Çıkarıldığında uygun bir çözücü madde ile temizlenmelidir. Atık maddeler toz parçacıkları bırakabilir, bunlar da yatakta probleme yol açabileceğinden toz bezi veya bez parçası kullanın. İyi temizlenmemiş bir yatak hızla çizilir ve aşınır. Toz bezi ile leke kalmayana kadar temizlenmediği sürece yatağın yüzeyi temiz değildir. Temizlik işleminden sonra yatağın tüm parçalarını kontrol edin. Yeniden montaj işlemini yapmadan önce beyaz metal yüzeylerindeki lekeleri raspa ile çıkarın. Kingsbury basınç yatağı Kingsbury basınç yatağının bakımı için imalatçı talimatlarına bakın. 6.8.8 Labirentler ya da (var ise) yatak izolatörleri a) Yağlayıcının, yatakların ve yatak muhafazası

sızdırmazlarının, kirlenip kirlenmediği ve zarar görüp görmediği kontrol edilmelidir. Yağ banyosu ile yağlama yapıldıysa, bunlar, yatak muhafazası içerisinde çalıştırma şartları hakkında yararlı bilgiler sunar.

b) Yatak, normal aşınmadan dolayı zarar görmediyse ve yağlayıcıda zararlı kirletici maddeler bulunuyorsa, pompa tekrar hizmete başlatılmadan önce sorunun bertaraf edilmesi gerekir.

c) Labirent sızdırmazlarda ve yatak izolatörlerinde hasar olup olmadığı kontrol edilmelidir, ancak bunlar, genelde aşınmaz parçalardır ve genellikle yeniden kullanılabilir.

d) Yatak sızdırmazları, bütünüyle sızdırmaz aygıtlar değildir. Bunlardan sızacak yağ yatakların lekelenmesine yol açabilir.

6.9 Montaj Pompayı yerleştirmek için kesit resimlerinden yararlanın, Parçalar listeleri ile çizimler başlıklı 8 nolu maddeye bakın. Dişli, sızdırmaz conta ve O-halkasının temas yüzeylerinin temiz olduğundan emin olun. 6.9.1 Aşınma halkaları Pompa dişlisinde hem ön hem de arka aşınma halkası bulunmaktadır. Pompa dişlisinin halkaları yenilenebilir; yuvalarda sorun olduğunda ve/veya sistem gerekliliklerine göre pompa performansı elde edilmediğinde değiştirilmelidir. Aşınma halkasının değişmesinin zaruri olduğu durumlarda, söz konusu her iki halka (pompa dişlisi ve gövde kılıfı) sadece standart boyda temin edildiği için bir set olarak sipariş edilip değiştirilmelidir. Yedek pompa dişlisi aşınma halkaları, pompa dişlisi üzerinde işlem gördükten sonra dış çap üzerinde makineden çıkarılması gereken bir malzeme stoku ile temin edilmelidir. Aşınma halkaları ile birlikte yedek parça olarak sipariş edilen pompa dişlisinin; aşınma halkalarının dış çapı da dâhil olmak üzere, orijinal ebatlarına gelecek şekilde makinede işlem görmesi gerekir. Gövdenin aşınma halkaları, her zaman makinede tamamı işlenmiş bir şekilde temin edilir. Takılan pompa dişlisi halkaları makinede işlendikten sonra iki aşınma halkası arasındaki orijinal çalışma boşluğunun yeniden sağlanmasına dikkat edin. 6.9.1.1 Pompa dişlisi aşınma halkaları a) Pompa dişlisi aşınma halkalarını çıkarın, aşınma

halkasının tespit vidalarını karşılıklı olarak çıkarın veya tutturma kaynağını çekin. Halkalar makinesiz işlemden geçebilir; iki yuvayı iyice ayrılana kadar halka boyunca tamamıyla taban tabana zıt olacak şekilde taşlayın. Halka taşlama yoluyla çıkarılıyorsa, pompa dişlisinin göbeklerinin zarar görmemesi için dikkatli olun.



Şekil 6-3

b) Pompa dişlisine takılan halkalarda, kırpık ya da çapak olmadığından emin olun. Yeni halkayı 107 °C (225 °F) sıcaklığa kadar ısıtın ve pompa dişlisi üzerine yerleştirin. Pompa dişlisinde daha önceden kullanılan deliklerden yarım dairesel mesafede ayrılmış pompa dişlisine yeni delikler delip açın. (Aşağıdaki şemaya bakın.)

Monte edilen pompa dişlisi aşınma halkaları, orijinal çapa ve çalışma boşluğuna göre işlem görmelidir. Yeni aşınma halkaları takılan pompa dişlisinin, yeniden monte edilmeden önce dinamik olarak dengelenmesi gerekir. Gerek duyulan çalışma boşluğu için enine kesit çizimlerine bakın.

Pompa dişlisinin aşınma halkasının deliğinin bir kenarı açılır. Pahlı kenar pompa dişlisine karşılık gelecek şekilde halkanın pompa dişlisine takıldığından emin olun. 6.9.1.2 Gövde aşınma halkaları Her aşınma halkası, silindir pimli dönüşe karşı kilitlenir. a) Aşınma halkasını çıkarmak için dışarıya doğru

bastırın. Bu yöntemin, halkanın çıkarılmasında kolaylık sağlamaması durumunda halka ikiye bölünebilir. Ancak, önce aşınan halkanın yüzeyinde bir ya da iki delik açın.

b) Takılacak olan yeni halkaların, gövde kılıfına takılırken -20 °C’de (-4 °F) dondurularak büzdürülmesi gerekir. Bir kilit pimi takıp sabitleyin. Yeni aşınma halkaları, deliğe uygun standart boy şeklinde temin edilmektedir.

c) Pompa dişlisi ile gövde halkası arasındaki çalışma boşluğunu uygun değer ile karşılaştırın.

6.9.2 Rotor Düzeneği a) Pompa dişlisinin anahtarını söz konusu şaftın

kama yuvasına yerleştirin. b) Şaftın omzuna doğru ilk pozisyona geri getirmek

amacıyla izlenen uygulama çerçevesinde pompa dişlisini ısıtın ve takın.

Pompa dişlisinin; kanat uçlarının, kesin akış yönünden uzakta olmasını sağlayacak şekilde monte edilmesine dikkat edin. (Aşağıdaki çizime bakın.)

Şekil 6-5: pompa dişlisi dönüş yönü

c) Her iki pompa dişlisi kilit somununu takın. Somunu sıkmak için pimli bir ağız dişli anahtar (somun anahtarı) kullanın.

d) Rotoru V-blokları ya da rulolar üzerine yerleştirin ve önemli kısımlar ya da taşmalar için (maks. 0.13 mm) ibreli bir gösterge ile aşınma halkalarını kontrol edin.

e) Kilit somunlarını sıkmadan önce şaft dişlilerinin çıkıntıları arasında bulunan şaftın üzerine pompa dişlisini ortalayın. Pompa dişlisinin göbeklerinin karşısında uç uca gelene kadar somunları elle takın. Pimli bir ağız dişli anahtar kullanarak her birini eşit bir şekilde sıkın. Şaftın eğilmemesi için dikkatli olun.

f) Gövde halkalarını pompa dişlisinin üzerine yerleştirin.

g) Boğaz bileziklerini salmastra kutusunda yerine yerleştirin.

h) Yataklarının yanındaki şaftın etrafında bulunan atıcıları kullanarak döner elemanı alt gövdeye takın.

i) Tüm paralel pimler, alt gövdenin bölünmüş yüzeyindeki yuvalara tutturulacak şekilde gövde halkaları ile salmastra kutusunun boğaz bileziklerini yerleştirin.

j) Mekanik salmastra düzeneklerini yeniden yerleştirin (sıkmayın).

k) Basınç ve kova yataklarını 6.9.3 nolu maddede açıklanan şekilde takın.

Pompa dişlisi halkası

Yeni tespit vidalarının yeri

Tespit vidası

Eski tespit vidalarının yeri

Şekil 6-4

Gövde üzerinde gerçekleşen akış yönü

Kanatçıklar içerisinde kesin akış yönü

Tahliye

Pompa dişlisi

El taşlayıcısı

Pompa dişlisi halkası



l) Pompa dişlisinin, volütü içerisine tam olacak şekilde ortaladığından emin olun. Pompa dişlisinin volüt içerisine ortalanmaması durumunda somunu, pompa dişlisinin hareket edeceği yöne doğru gevşetin. Pompa dişlisi, volütünün içerisine tam anlamıyla ortalanana kadar karşı tarafta bulunan somunu sıkın.

m) Rotorun eksenel (aksiyal) şamandıra kontrolü

0.05 0.1 mm (0.002 in. 0.004 in.) aralığındadır.

n) Gomalak ile yeni gövde contasını alt gövdeye takın.

o) Kılavuz pimlerinin tutturulduğundan emin olarak üst gövdenin yarısını alt gövde yarısına dikkatlice yerleştirin.

p) Gövdenin ortasından itibaren her bir uca doğru çalışarak, ana saplama cıvatalarındaki somunları 6.6 nolu maddede belirtilen tork (sıkma) değerlerine ulaşılana kadar sıkın.

q) Mekanik sızdırmazlık plakası düzeneğini pompanın her iki ucunda bulunan salmastra kutusuna sabitleyecek somunları takın. Somunları eşit bir şekilde sıkın. Doğru salmastra ayarı konusunda imalatçının talimatlarını izleyin.

r) Rotoru elle çevirin ve sürtünme ya da yapışma olup olmadığına bakın.

s) Fan muhafazasını ve var ise fanı takın. 6.9.3 Basınç ve kovan yatakları

Monte edilecek olan tüm parçaların iyice temizlenmesi çok önemli bir husustur. Bu şartın yerine getirilmemesi, pompanın ciddi bir şekilde hasar görmesine yol açabilir. 6.9.3.1 Bilya/bilya a) Şaft omzuna karşı gelecek şekilde yağ siperlerini

şaftın her bir ucundan takın. b) Labirent halkalı iç yatak kılıflarını yerine takın ve

siperlerinin karşısına gelecek şekilde yerleştirin. c) Yeni sızdırmaz contaların takıldığından emin olun. d) Artık basınç ve kovan yatakları takılabilir. Duplex

yatakların, arka arkaya monte edildiğinden emin olun.

e) Atıcı (yağ atıcısı) kilit pulları ve kilit somunlarını takın. Kilit somunlarını ve kilit pulları üzerindeki kilit dillerini sıkın.

f) Basınç ve kovan yatakları üzerinden kaydırarak yatak muhafazalarını takın.

g) Yatak muhafazalarını, salmastra kutusunun mesnetleri üzerinde bulunan yerlerine yerleştirip cıvatalarını sıkın.

h) İç yatak kılıflarını yatak muhafazalarına takın. i) Dış yatak kılıflarını konumlandırıp cıvataları

sıkıştırın. Yeni sızdırmaz contaların takıldığından emin olun.

j) Kovan yatağı kılıfının üzerine labirent halkasını takın ve yağ siperini tespit vidaları ile sağlamlaştırın.

6.9.3.2 Kovan/bilya a) İç yağ siperlerini her birinin labirent halkaları ile

beraber olmak üzere şaftın her bir ucundan yerlerine takın. O-halkaları labirent halkalara takın. Yağ siperinin tespit vidalarını sıkmayın.

b) Tüm kovan yatağı yağ halkalarını, şaftın üzerindeki yerine doğru kaydırın.

c) Basınç ve kovan yatağı muhafazalarının alt yarısını kaldırıp, gövde mesnetleri üzerinde bulunan yerlerine gelecek şekilde yerleştirin. Tüm cıvataları sıkın.

d) Basınç yatağı düzeneğini takın. Duplex yatakların, arka arkaya yerleştirilip monte edildiğinden emin olun. Yağ halkası ile beraber dönen ve sabit ara parçaları yatakların arasına yerleştirin. Yatakların üzerindeki dış kovanı kaydırıp sabit ara parçasına vidalayın. Yan yuvanın, üst konumda olup basınç yatağı muhafazasının üst yarısına takılı paralel pimin üzerine geldiğinden emin olun.

e) Kilit pulu ile kilit somununu takın. Kilit somununu ve kilit pulu üzerindeki kilit dilini sıkın.

f) Kovan yatağının kaplamalarının alt yarısına az miktarda yağlama yağı dökün. Şaftı biraz kaldırın ve kovan yataklarının alt yarısına koyun. Yağ halkalarını doğru bir şekilde yerleştirin.

g) Şaftın dikey hareketini kontrol etmek amacıyla her iki tarafta ölçüm saatleri kullanarak vidalı krikolardan yararlanın ve kılavuz pimleri yerine yerleşene kadar yatak muhafazalarını ayarlayın. Dikey hareketin, toplam hareketin yarısı olacak şekilde 0.05 mm içinde olması durumunda yatakların kılavuzlarının değiştirilmesine gerek olmayacaktır. Kılavuzları takın ve tüm cıvataları sıkın.

h) Şaftın dingil yatakları üzerine bir parça yağ dökün ve kovan yataklarının üst yarısını takın. Ayarlanmış olan vidaları takıp sıkın.

i) Rotorun elle rahatça dönüp dönmediğine bakın. j) Yatağın gövdesinin eklem yüzeylerine sıvı conta

uygulayın ve basınç ve kovan yataklarının muhafazalarının üst yarısını takın. Cıvata ve dübel ile sabitleyin. Tüm yağ sızdırmazlarının ve labirent halkalarının, yerlerine tam olarak oturacak şekilde yerleştiğinden emin olun.

k) Şaft üzerindeki yağ siperlerini, yaklaşık 3 mm kadar geri çekmek suretiyle labirentlere karşı iterek yerleştirin. Tespit vidaları ile sağlamlaştırın.

l) O-halkasını yerine koyun, basınç yatağının dış kılıfını takın ve cıvataları sıkın.



6.9.3.3 Kovan/KTB a) Tüm iç yağ siperlerini her birinin labirent halkaları

ile beraber olmak üzere şaftın her bir ucundan yerlerine takın. O-halkaları labirent halkalara takın. Yağ siperinin tespit vidalarını sıkmayın.

b) Basınç ve kovan yatağı muhafazalarının alt yarısını kaldırıp, salmastra kutusunun mesnetleri üzerinde bulunan yerlerine gelecek şekilde yerleştirin. Tüm cıvataları sıkın.

c) Kovan yatağının kaplamalarının alt yarısına az miktarda yağlama yağı dökün. Şaftı biraz kaldırın ve kovan yataklarının alt yarısına koyun.

d) Şaftın dingil yatakları üzerine bir parça yağ dökün ve kovan yataklarının üst yarısını takın.

e) Basınç yatağı ara sızdırmazını iki yarım parça halinde takın.

f) Ara ayar sacını takın. g) Basınç kovanı kaması ile basınç kovanını takın. h) Kilit somununu takın ve basınç kovanına doğru

iyice ittirin, ardından emniyet vidalarını kilit somununa yerleştirin.

i) Basınç yatağının parçalarını (çatallı taban halkaları, düzleştirme pabuçları ve pabuçlarını) Kingsbury talimatlarına göre takın.

j) Rotorun eksenel bir şekilde ortalandığından emin olun ve ayar sacı kullanarak ya da basınç yatağı kılıfının iç yüzeyini işleme tabi tutarak toplam (yaklaşık 0.28 mm) basınç ucu eksenel hareketi oluşturulmalıdır. (Bkz. şekil 6-6.)

k) Yatağın gövdesinin eklem yüzeylerine sıvı conta uygulayın ve basınç ve kovan yataklarının muhafazalarının üst yarısını takın. Cıvata ve dübel ile sabitleyin. Yağ sızdırmazlarının ve labirent halkalarının, yerlerine tam olarak oturacak şekilde yerleştiğinden emin olun.

l) Şaft üzerindeki yağ siperlerini, yaklaşık 3 mm kadar geri çekmek suretiyle labirentlere karşı iterek yerleştirin. Tespit vidaları ile sağlamlaştırın.

m) O-halkasını yerine koyun, basınç yatağının dış kılıfını takın ve cıvataları sıkın.

Şekil 6-6

6.9.4 Son montaj a) Kaplin anahtarını ve pompa yarı kaplinini, kaplin

somununu ve kaplin somunu tespit vidalarını takın. b) Kaplin/şaft ayarının 4.5 nolu maddede açıklanan

şekilde olup olmadığına bakın ve kaplini monte edin.

c) Kaplin muhafazasını yerleştirin. d) Tüm tali boruları, aletleri ve boru tıpalarını yerine

koyun. e) Yağlayıcıları takın ve yatak muhafazalarını, doğru

yağ seviyesine gelecek şekilde doldurun. f) Uygulamaları başlatmak için Başlatma başlıklı 5

nolu maddeye bakın.

Basınç yatağı tüm uç boşluğu

Temas yüzeyleri Ayar saçları

Ayar saçları



7 ARIZALAR, NEDENLERİ VE ÇÖZÜMLERİ Arıza belirtisi

Pompa aşı r ı ıs ın ı yor ve tutukluk yapı yor

Yataklar ın ömrü kısa

Pompa t i t reşim ya da gürül tü yapı yor

Mekanik salmastranın ömrü kısa

Mekanik salmastra aşı r ı s ız ınt ı yapı yor

Pompa aşı r ı güç kul lanımı gerek t i r i yor

Pompa çal ışt ı r ı ld ık tan sonra i lk başlatma yı yapamıyor

Yetersiz basınç

Yetersiz kapasi te

Pompadan sıv ı gelmi yor

OLASI NEDENLER OLASI ÇÖZÜMLER

A. Sistem ile ilgili sorunlar

Pompa ilk işleme hazırlanamıyor. Tam dolumu kontrol edin. Havalandırın ve/veya ilk işleme hazırlayın.

Pompa ya da emme borusu tamamıyla sıvı ile dolu değil.

Emme yüksekliği çok yüksek ya da seviye çok düşük. NPSHa>NPSHr, doğru batma seviyesini, filtre ve

tertibatlardaki kayıpları kontrol edin.

Emme basıncı ile buhar basıncı arasında yetersiz marj.

Sıvıda aşırı hava ya da gaz miktarı. Boruları ve sistemi kontrol edip boşaltın.

Emme hattında hava ya da buhar boşluğu. Buhar boşluklarına karşı emme hattının dizaynını kontrol edin.

Emme hattına hava giriyor. Emme borusunun hava geçirmez olup olmadığını kontrol edin.

Mekanik salmastra, manşonlu bağlantı, gövde bağlantısı veya boru tıpalarından pompa içerisine hava giriyor.

Arızalı parçaları kontrol edip değiştirin. FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.

Taban vanası çok ufak. Taban vanasının değiştirilip değiştirilmediğini araştırın.

Taban vanası kısmen tıkalı. Taban vanasını temizleyin.

Emme borusunun girişi yetersiz bir şekilde su altında. Sistem dizaynını kontrol edin.

Hız çok düşük. FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.

Hız çok yüksek. FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.

Sistemin toplam basınç yüksekliği pompanın diferansiyel basınç yüksekliğinden daha yüksek. Sistem kayıplarını kontrol edin.

Çözüm bulun ya da FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.

Sistemin toplam basınç yüksekliği pompa dizaynının basınç yüksekliğinden daha düşük.

Sıvının özgül ağırlığı dizaynınkinden farklı. Kontrol edin ve FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN. Sıvı viskozitesi, tasarlanan viskoziteden farklı.

Çok düşük kapasitede işlem. Değeri ölçün ve izin verilen minimum değeri kontrol edin. Çözüm bulun ya da FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.

Yüksek kapasitede işlem. Değeri ölçün ve izin verilen maksimum değeri kontrol edin. Çözüm bulun ya da FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.

B. Mekanik sorunlar

Boru deformasyonundan dolayı yanlış ayar. Flanş bağlantılarını kontrol edin ve elastik kaplinler ya da izin verilen bir yöntem vasıtasıyla deformasyonu giderin.

Yanlış dizayn edilmiş temel. Taban plakasının ayarını kontrol edin: gerektiğinde tabanı sıkıştırın, ayarlayın ya da doldurun.

Şaft eğilmiş. Şafttaki deformasyonun, kabul edilebilir değerler içinde olup olmadığına bakın. FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.



Pompa aşı r ı ıs ın ı yor ve tutukluk yapı yor

Yataklar ın ömrü kısa

Pompa t i t reşim ya da gürül tü yapı yor

Mekanik salmastranın ömrü kısa

Mekanik salmastra aşı r ı s ız ınt ı yapı yor

Pompa aşı r ı güç kul lanımı gerek t i r i yor

Pompa çal ışt ı r ı ld ık tan sonra i lk başlatma yı yapamıyor

Yetersiz basınç

Yetersiz kapasi te

Pompadan sıv ı gelmi yor

OLASI NEDENLER OLASI ÇÖZÜMLER

Döner parça, sabit parçaya içten sürtünüyor. Kontrol edin ve gerekirse, FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.

Yataklar aşınmış Yatakları değiştirin.

Aşınma halkasının yüzeyleri aşınmış. Aşınma halkasını/yüzeylerini değiştirin.

Pompa dişlisi zarar görmüş veya aşınmış. Değiştirin ya da geliştirilmiş malzeme seçimi için FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.

Bağlantıdaki arızadan dolayı manşon altında sızıntı var.

Bağlantıyı değiştirin ve zarar olup olmadığını kontrol edin.

Mekanik salmastra yanlış bir şekilde takılmış. Yüzeylerin ya da zarar görmüş parçaların nasıl yerleştirildiğini ve kullanılan montaj yöntemini kontrol edin.

Çalıştırma koşullarına göre yanlış mekanik salmastra türü.

FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.

Şaft aşınmış yataklardan veya yanlış ayardan dolayı merkezden sapıyor.

Yanlış ayarı kontrol edin ve gerekirse düzeltin. Ayar doğru ise, yataklarda aşırı aşınma olup olmadığını kontrol edin.

Dengesiz pompa dişlisi vibrasyona yol açıyor.

Kontrol edin ve FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.

Pompalanan sıvıda aşındırıcı katı maddeler var.

Parçaların içeride yanlış ayarlanmış olması, sızdırmazlık halkası ile yuvanın, tam temas etmesini önlüyor

Mekanik salmastra kuru iken çalıştırıldı. Mekanik salmastranın durumunu ve kuru çalıştırma kaynağını kontrol edip onarın.

Usulsüz onarımlar yüzünden içeride yapılan yanlış ayar pompa dişlisinin sürtünmesine yol açıyor.

Montaj yöntemini, olası zararı ve montaj sırasında temizlik durumunu kontrol edin. Çözüm bulun veya gerekirse, FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.

Pompa içerisinde mekanik arıza sonucu aşırı baskı oluştu.

Pompa dişlisinin aşınma durumunu, açıklıklarını ve sıvı geçişlerini kontrol edin.

Bilyalı yataklarda aşırı gres var. Yeniden gresleme yöntemini kontrol edin.

Yataklarda yağlama eksik. Son yağ değişiminden bu yana geçen çalıştırma (saat) süresini, takvimi ve gerekçesini kontrol edin.

Yatakların yanlış şekilde kurulması (montaj sırasında hasarlanması, yanlış montaj, yanlış yatak tipi vs.)

Montaj yöntemini, olası zararı ve montaj sırasında temizlik durumunu ve kullanılan yatak tipini kontrol edin. Çözüm bulun veya gerekirse, FLOWSERVE İLE İRTİBATA GEÇİN.

Kirlenmeden dolayı zarar gören yataklar. Kir kaynağını kontrol edin ve zarar gören yatakları değiştirin.

C. MOTOR İLE İLGİLİ ELEKTRİK SORUNLARI

Yanlış dönüş yönü. 2 fazı motor terminal kutusunda ters çevirin.

Motor sadece 2 fazda çalışıyor. Güç kaynağını ve sigortaları kontrol edin.

Motor çok yavaş çalışıyor. Motorun terminal kutusu bağlantıları ile voltajı kontrol edin.



8 LPN PARÇA LİSTELERİ VE KESİT ÇİZİMLERİ

8.1 LPN parçaları listesi Parça No. Açıklama

3240.1 Orta yatak kovanı (manşonu) 3130.2 Yatak mesnedi (Dış) 3130.1 Yatak mesnedi (Ara) 3013 Bilyalı eksenel yatak 3010 Sürtünmesiz yatak

2912.2 Pompa dişlisi somunu (Dış) 2912.1 Pompa dişlisi somunu (Ara) 2910 Şaft somunu

2540.3 Deflektör 2540.2 Deflektör 2540.1 Deflektör 2300.2 Pompa dişlisi aşınma halkası 2300.1 Pompa dişlisi aşınma halkası 2200 Pompa dişlisi 2100 Şaft

1500.2 Gövde aşınma halkası 1500.1 Gövde aşınma halkası 1214 Üst gövde 1100 Gövde 4510 Gövde contası

4330.3 Labirent halka 4330.2 Labirent halka 4330.1 Labirent halka 4200 Mekanik salmastra 4132 Salmastra kutusu bileziği

3862.2 Yağlama disk atıcısı

3862.1 Yağlama disk atıcısı 3855.2 Sabit seviye yağlayıcısı 3855.1 Sabit seviye yağlayıcısı 3854.2 Havalandırma/yağ doldurma bağlantısı 3854.1 Havalandırma/yağ doldurma 3712.2 Yatak somunu 3712.1 Yatak somunu 3645 Disk ara parçası

3260.4 Dış – harici yatak kılıfı 3260.3 Dış – dahili yatak kılıfı 3260.2 Ara – dahili yatak kılıfı 3260.1 Ara – harici yatak kılıfı 6700.2 Kama 6581.3 Altılı başlıklı somun 6581.2 Salmastra kutusu altılı somun 6581.1 Gövde altılı somun 6572.2 Salmastra kutusu çivisi 6572.1 Gövde çivisi 6541.2 Kilit pulu 6541.1 Kilit pulu 4610.5 O-halka 4610.4 O-halka 4610.3 O-halka 4610.2 O-halka 4610.1 O-halka 4590.2 Dış yatak contası 4590.1 Ara yatak contası



8.2 Sürtünmesiz yatakların kesit çizimi ve parça listesi

Parça No. Açıklama Malzeme Miktar

2540.1 Deflektör A426-CPCA 15 1



3010 Sürtünmesiz yatak 22320 1

3013 Bilyalı eksenel yatak 7320 2

3130.1 Yatak mesnedi A350 LF2 1

3130.2 Yatak mesnedi A350 LF2 1

3260.1 Yatak kılıfı A350 LF2 1




3712.1 Yatak somunu KM20 1

3712.2 Yatak somunu KM20 1

3854.1 Havalandırma tapası Alüminyum 1


3855.1 Sabit seviye yağlayıcısı Trico 1


3862.1 Yağlama disk atıcısı A576-1020 1

3862.2 Yağlama disk atıcısı A576-1020 1

4330.1 Labirent halka B146 C955 1



4590.1 Sızdırmaz conta Sıkıştırılmış sentetik elyaf

1

4590.2 Sızdırmaz conta 1

4610.1 O-halka NBR 1





6541.1 Kilit pulu MB20 1

6541.2 Kilit pulu MB20 1



8.3 Kovan hattı ve sürtünmesiz basınç yataklarının kesit çizimi ve parça listesi





3013 Bilyalı eksenel yatak 7312 2

3130.1 Yatak mesnedi A216 WCB 1


3240 Orta yatak kovanı (manşonu)

A576-1020 1

3260 Yatak kılıfı A350 LF2 1

3400 Yatak kovanı A576-1020 1

3500.1 Yatak kabuğu C 1


3645 Disk ara parçası A576-1020 1

3712 Yatak somunu KM12 1





3858.1 Yağ seviyesi gözetleme camı A105 2

3858.2 Yağ seviyesi gözetleme camı A105 3

3861.1 Yağ halkası A276-410 2

3861.2 Yağ halkası A276-410 3






6541 Kilit pulu MB12 1

6570 Vida A193 Gr. B7 1

6811 Silindir pim A193 Gr. B7 1



8.4 Kovan hattı ve açısı ayarlanabilir tamponlu yatakların kesit çizimi ve parça listesi


2500 Halka A473-410 1

2531 Bölünmüş tespit bileziği B584-C905 1




3126.1 Ayar saçı A240-316L 1

3126.2 Ayar saçı A240-316L 1







3630 Basınç yatağı tamponu 5JHJ 27 5 17 1





4590 Sızdırmaz conta Sıkıştırılmış sentetik elyaf 1




6700.4 Kama A576-1050 1

9005 Orifis A473-316 2



8.5 Genel düzenleme çizimi Tipik genel düzenleme çizimi ve sözleşme doğrultusunda gerek duyulan özel çizimler, sözleşmede bunların bilhassa Kullanıcı Talimatları ile birlikte yer alması öngörülmediği takdirde alıcıya ayrıca gönderilecektir. Gerektiğinde, alıcıya ayrıca gönderilen diğer çizimlerin kopyaları, alıcıdan temin edilmeli ve bu Kullanıcı Talimatları ile beraber muhafaza edilmelidir.

9 SERTİFİKASYON Sözleşme gerekliliklerine göre belirlenen sertifikalar, uygun hallerde burada yer alan talimatlar ile beraber temin edilmektedir. Buna örnek olarak CE işaretlemesi, ATEX işaretlemesi vs gibi sertifikaları verebiliriz. Gerektiğinde, alıcıya ayrıca gönderilen diğer sertifikaların kopyaları burada yer alan Kullanıcı Talimatları ile beraber muhafaza edilmek suretiyle alıcıdan temin edilmelidir.

10 DİĞER İLGİLİ BELGELER VE KILAVUZLAR

10.1 Ek Kullanıcı Talimatı kılavuzları Sürücü, aletler, kontrolör, alt sürücü, sızdırmazlar, sızdırmazlık sistemi, montaj parçası vs gibi hususlarda Kullanıcı Talimatlarında yer almak üzere sözleşme şartları doğrultusunda tespit edilen diğer talimatlar bu madde kapsamında dâhil edilmiştir. Bunların diğer suretleri istendiği takdirde, bu kopyalar, burada yer alan Kullanıcı Talimatları ile beraber muhafaza edilmek suretiyle alıcıdan temin edilmelidir.

10.2 Değişiklik notları Flowserve ile mutabık kalınmak kaydıyla, tedarik edildikten sonra üründe değişiklik yapılacak olursa, ayrıntılar ile ilgili bir kaydın, burada yer alan Kullanıcı Talimatları ile beraber muhafaza edilmesi gerekir.

10.3 Ek bilgi kaynakları Kaynak 1: NPSH for Rotordynamic Pumps: a reference guide, Europump Guide No. 1, Europump & World Pumps, Elsevier Science, Birleşik Krallık, 1999. Kaynak 2: Pumping Manual, 9. baskı, T.C. Dickenson, Elsevier Advanced Technology, Birleşik Krallık, 1995. Kaynak 3: Pump Handbook, 2. baskı, Igor J. Karassik ve arkadaşları, McGraw-Hill Inc., New York, 1993. Kaynak 4: ANSI/HI 1.1-1.5 Centrifugal Pumps - Nomenclature, Definitions, Application and Operation (Santrifüj Pompalar – Adlandırma, Tanımlar, Uygulama ve Çalıştırma). Kaynak 5: ANSI B 31 3- Process Piping (Proses Boruları).



Not:


Flowserve fabrikası irtibat bilgileri: Servis ve Garanti Flowserve Pompa Bölümü – İtalya Worthington S.r.l, Via Rossini, 90/92 P.O. Box 178 20832 Desio (MB) İtalya Telefon (24 saat) +39 6121 494 600 Faks +39 0362 628.882 +39 0362 620 750 Yedek Parçalar ve Onarım Flowserve Pompa Bölümü – İtalya Worthington S.r.l, S.S. Sannitica, 87 – Km 19 81025 Marcianise (Caserta) İtalya Telefon (24 saat) +39 0823 634 111 Faks +39 0823 821 747 +39 0823 634 218

Yerel Flowserve temsilciniz: Yerel Flowserve temsilcinizi bulmak için lütfen www.flowserve.com adresinde bulunan Satış Desteği Bulucu Sistemi’ni kullanın

FLOWSERVE BÖLGE SATIŞ OFİSLERİ:

A.B.D. ve Kanada

Flowserve Corporation

5215 North O’Connor Blvd.,

Suite 2300

Irving, Texas 75039-5421 ABD

Telefon +1.937.890 5839

Avrupa, Orta Doğu, Afrika


Parallelweg 13

4878 AH Etten-Leur

Hollanda

Telefon +31 76 502 8100

Güney Amerika


Martin Rodriguez 4460

B1644CGN-Victoria-San Fernando

Buenos Aires, Arjantin

Telefon +54 11 4006 8700

Faks +54 11 4714 1610

Asya Pasifik

Flowserve Pte. Ltd

10 Tuas Loop

Singapur 637345

Telefon +65 6771 0600

Faks +65 6862 2329

Documents

Worthington® LPN santrifüj pompalarıweb21.flowserve.com/files/Files/Literature/Product...KULLANICI TALİMATLARI Worthington® LPN santrifüj pompaları Kurulum Çalıtırma API